Mini Przewodnik - Polska Niezwykła

Wyszogród - Prowizorki są
najtrwalsze
Dostałeś bezpłatny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz więcej?
Za 2,46 zł otrzymasz wersję rozszerzoną z 21 miejscami. Kliknij w link:
http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/generate.aspx?lat=52,3857&lng=20,196
Aby zobaczyć mapę miejsc zawartych w mini przewodniku kliknij lub skopiuj do przeglądarki poniższy link:
http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/map.aspx?lat=52.3857&lng=20.196&pl=21
Wyszogród
Prowizorki są najtrwalsze
Latem 1916 r. niemieccy saperzy dla jednorazowej
przeprawy wojsk przez Wisłę zbudowali w Wyszogrodzie
drewniany most. Wybrali najpłytsze miejsce, by jak
najmniej się natrudzić. Most nie był przewidziany do
eksploatacji wiosną, bowiem w tak płytkim miejscu piętrzą
się spływające wtedy lody. Jednak aż do końca XX w. nie
powstał w tym miejscu nowy most, natomiast ciągle stała
solidna konstrukcja niemieckich saperów.
Był też najdłuższym drewnianym mostem w Europie. Nad
najbardziej niebezpiecznym miejscem nurtu Wisły
znajdowały się jedynie dwa przęsła. Każdej wiosny o
istnienie mostu ofiarnie walczyli saperzy, krusząc lodowe
zatory ładunkami wybuchowymi. Dopiero w ostatnich
latach XX w., gdy stan drewnianego "staruszka" był już
opłakany, powstał nowy most. Stary został rozebrany; od
strony Wyszogrodu zachowano jego część, która jest
doskonałym tarasem widokowym na dolinę Wisły.
Wyszogród
Późnobarokowy kościół parafialny
Świętej Trójcy (XVIII w.)
Późnobarokowy kościół parafialny Świętej Trójcy (XVIII
w.).
52°23'18"N 20°11'25"E | na mapie:C
52°23'09"N 20°11'46"E | na mapie:A
Wyszogród
Domy (XVII, XIX w.)
Domy (XVII, XIX w.).
52°23'08"N 20°11'29"E | na mapie:B
Wyszogród
Pozostałości dawnego klasztoru
Franciszkanów (XVI w.)
Pozostałości dawnego klasztoru Franciszkanów (XVI w.,
2
przebudowany XVII w.).
52°23'07"N 20°11'17"E | na mapie:D
Wyszogród
Pamięci poległych w bitwie nad
Bzurą
W niedużej odległości od mostu w Wyszogrodzie, znajduje
się pomnik poświęcony żołnierzom polskim poległym w
bitwie nad Bzurą we wrześniu 1939 roku. Wznieśli go
budowniczowie przeprawy w 60. rocznicę największej bitwy
kampanii wrześniowej.
52°23'03"N 20°10'60"E | na mapie:F
Wyszogród
Most stalowy na Wiśle
Most stalowy na żelbetowych podporach na Wiśle w
Wyszogrodzie został wybudowany w 1999 r i zastąpił
drewniany. Most został zaprojektowany przez Witolda
Doboszyńskiego. Jego trasa biegnie przez rzekę Wisłę w
obwodnicy Wyszogrodu i liczy 1201 m długości. W
momencie oddania do użytku był najdłuższym mostem w
Polsce.
52°22'56"N 20°11'05"E | na mapie:E
3
Sprawdz na sklep.polskaniezwykla.pl
Kamion
Święty Jacek przepływa Wisłę pod
Wyszogrodem
Kto wie, czy nazwa wsi nie pochodzi od kamienia św. Jacka
leżącego blisko wejścia do tutejszego kościoła parafialnego
pw. św. Michała Archanioła. W pierwszej połowie XIII w.
pochodzący ze Śląska św. Jacek Odrowąż, dominikanin, w
czasie jednej ze swoich misyjnych podróży zawitał także na
Mazowsze. W okolicy Wyszogrodu wespół z towarzyszącymi
mu braćmi-misjonarzami, na własnym płaszczu, "jako w
łodzi najbezpieczniejszej" przeprawił się przez wezbraną
Wisłę.
Osiemsetletnią pamiątką owego cudownego wydarzenia
jest kamień w Kamionie, na którym ponoć św. Jacek
odpoczywał. Przez lata pokazywano także ślad jego stopy
odciśnięty w twardej skale. Kamień częściowo skrywa
wzniesiona na nim osobliwa murowana kapliczka z nibyattyką zwieńczoną żeliwnym krzyżem.
Rębowo
Pomnik wolności
Pomnik wolności znajduje się przy drzy drodze nr 50. Jest
to czterostopniowy pomnik zwieńczony obeliskiem z orłem i
krzyżem. Postawiono go w hołdzie za ocalenie parafii w
latach 1915, 1916 i 1922. Na trzecim stopniu są
umieszczone tablice, które są poświęcone mieszkańcom,
którzy zginęli w walce w obronie ojczyzny. Został on
wykonany w zakładzie kamieniarskim J. Kuzy w Płocku.
52°24'40"N 20°11'11"E | na mapie:H
52°21'45"N 20°12'18"E | na mapie:G
Rębowo
Kapliczka Matki Boskiej
4
Kapliczka Matki Boskiej znajduje się w niedalekiej
odległości kościoła pw. Św. Jana Chrzciciela. Jest to
słupowa, murowana kapliczka pomalowana na biało,
zwieńczona metalowym krzyżem. W niej znajduje się mała
przeszklona wnęka z figurką Matki Boskiej.
52°24'40"N 20°11'09"E | na mapie:I
Z zabytkowego wyposażenia wnętrza można wymienić
m.in.: manierystyczny ołtarz główny z początku XVII w.;
ołtarze boczne – prawy w prezbiterium barokowy
(ok. 1700), lewy w nawie z drugiej połowy XIX w., prawy w
nawie składany z elementów pochodzących z XVII i XIX
stulecia. W ołtarzu głównym kopia obrazu Matki Boskiej
Częstochowskiej z 1881 r. Przy kościele
jednokondygnacyjna dzwonnica, wzniesiona w XVIII w.
Konstrukcji słupowej, wzmocnionej ryglami i zastrzałami,
oszalowana z olistwowaniem, z dachem krytym blachą. Na
rzucie zbliżonym do kwadratu o wymiarach 4,70 x 4,50. W
górnej części każdej ściany wycięte po dwa otwory
dzwonowe o kształcie stojącego prostokąta zakończonego
łukiem nadwieszonym. Dach namiotowy, zwieńczony
blaszaną sterczyną.
52°24'42"N 20°11'10"E | na mapie:J
Rębowo
Drewniany kościół parafialny p.w.
Św. Jana Chrzciciela
Wieś Rębowo położona jest ok. 4 km od Wyszogrodu.
Kościół wzniesiony został w XVI w., przekształcony w
wiekach XVII i XVIII. Remontowany w latach: 1848, 1870,
70-tych i 90-tych XX w.
Świątynia orientowana, konstrukcji zrębowej wzmocnionej
lisicami, zewnątrz oszalowana z olistwowaniem, z dachem
krytym blachą. Korpus na rzucie zbliżonym do kwadratu,
prezbiterium węższe, zamknięte czworobocznie. Do
prezbiterium od północy dobudowana zakrystia, do korpusu
od zachodu kruchta. Wnętrze trójnawowe, rozdzielone
dwoma parami słupów, przekryte stropem płaskim z
zaskrzynieniami. Chór muzyczny wsparty na dwóch
słupach. Nad korpusem i prezbiterium wspólny dach
dwuspadowy. Nad kruchtą daszek dwuspadowy, nad
zakrystią pulpitowy. Na kalenicy czworoboczna wieżyczka
na sygnaturkę, obita blachą z ostrosłupowym hełmem
zwieńczonym krzyżem.
Witkowice
Kamienie pamięci
Przy niewielkim, łączącym brzegi Bzury moście między
Brochowem a Witkowicami ustawiono kilka głazów
pamiątkowych opatrzonych stosownymi tablicami. To
szczególne miejsce, ponieważ właśnie tędy, po przegranej
bitwie pod Kutnem ewakuowała się część naszych armii.
Nad brzegiem rzeki od strony Witkowa wznosi się krzyż. Na
jego ramionach daty 1939 i 2003. Obok –
przypominająca niewielki nagrobek płyta z wmurowaną
płasko tablicą inskrypcyjną: ”Miejsce przeprawy
żołnierzy Armii Poznań i Pomorze w dniach 16-19.IX.1939.
Żołnierze polegli we wrześniu 1939 na przeprawie w
Witkowicach”… pod spodem 21 nazwisk.
Stojący z drugiej strony krzyża duży głaz opatrzono niedużą
tabliczką z napisem: „W hołdzie Bohaterom Bitwy
nad Bzurą września 1939 r. zuchy, harcerze, instruktorzy
Chorągwi Skierniewickiej ZHP 8.IX.1984”
5
W 70-tą rocznicę tej ważnej dla naszej historii bitwy (2009
r.) pojawił się tu jeszcze jeden kamień z pięknie
wygrawerowaną tablicą. Zdecydowano się przywołać
naszej pamięci nieznany epizod kampanii wrześniowej i tym
samym oddać hołd jednemu z żołnierzy wyklętych - ppłk.
Łukaszowi Cieplińskiemu ps. „Pług”. We
wrześniu 1939 r. Łukasz Ciepliński był jeszcze
podporucznikiem. Dowodząc kompanią piechoty, ogniem z
działka przeciwpancernego zniszczył w tym miejscu kilka
niemieckich czołgów. Źródła nie są zgodne co do tego, ile
tych czołgów było- sześć czy osiem, niemniej jednak
podporucznika awansowano i odznaczono Orderem Virtuti
Militari V klasy.
Zainteresowanych bliżej tematem odsyłam do książki
Elżbiety Jakimek- Zapart- pt. „ Nie mogłem żyć
inaczej- grypsy Łukasza Cieplińskiego z celi śmierci”
( IPN Komisja Ścigania Zbrodni Przeciw Narodowi
Polskiemu, Kraków 2007 r.), ale najważniejsze informacje
podano już na samym głazie: ”Tablica inskrypcyjna
Pamięci ppłk. Łukasza Cieplińskiego ps.
„Pług”. W czasie Bitwy nad Bzurą 17
września 1939 ppor. dowódca kompanii przeciwpancernej
II batalionu 62 pp. w boju pod Witkowicami ogniem działka
ppanc „Bofors” 37 mm zniszczył 8 czołgów
niemieckich. W latach 1940-1947 pełnił wysokie funkcje w
ZWZ-AK, WiN. Aresztowany przez UB i skazany na karę
śmierci. Stracony w więzieniu Warszawa-Mokotów 1 marca
1951r. Pochowany w nieznanym miejscu. Odznaczony VM,
KW oraz pośmiertnie Orderem Orła Białego w 2007 r.
„Contra spem spero” Społeczeństwo Gminy
Młodzieszyn wrzesień 2009 r.”
Od kilku lat we wrześniu na łąkach nad Bzurą w okolicy
Witkowic organizowana jest rekonstrukcja walk z 1939 r. W
miejscu, gdzie kilkadziesiąt lat temu rozgrywał się krwawy
bój o przeprawę na Bzurze, pasjonaci z grup
rekonstrukcyjnych odtwarzają przebieg tamtych wydarzeń,
wcielając się w role obu walczących stron. Podczas imprez
można poznać dokładny wygląd polskich i niemieckich
oddziałów piechoty, artylerii oraz kawalerii. Sprzęt i
umundurowanie są autentyczne lub wierne oryginałom. Na
polu bitwy można zobaczyć w akcji m.in. transportery
opancerzone, motocykle, armaty, taczanki z ckm oraz
terenową wersję przedwojennego Fiata 508. Rozwijana jest
sieć polowej łączności, działają służby sanitarne, a nawet
duszpasterskie!
Tę świetną lekcję historii "na żywo", gromadzącą tysiące
widzów, organizuje Muzeum Pola Bitwy nad Bzurą z
Sochaczewa wraz ze Stowarzyszeniem Grup
Rekonstrukcyjnych "Polski Wrzesień".
Rekonstrukcję bitwy co roku rozpoczyna msza św. w
brochowskim kościele pw. św. św. Rocha i Jana Chrzciciela.
Jest to XVI-wieczna neoromańska bazylika, otoczona
wybudowanym w XVII w. murem z protobastionami. W
przeszłości świątynia łączyła funkcje sakralne z obronnymi,
do dziś we wnętrzu zachowały się kominki do gotowania
pożywienia załodze na wypadek oblężenia.
W brochowskiej świątyni w 1806 r. wzięli ślub Tekla
Justyna Krzyżanowska i Mikołaj Chopin, a cztery lata
później ochrzczono tu ich syna Fryderyka Chopina.
52°20'06"N 20°15'34"E | na mapie:L
Przerzucony nad Bzurą most (wąski, o jednym pasie jezdni)
nazwano imieniem dowódcy Armii Poznań gen. dywizji
Tadeusza Kutrzeby
52°20'00"N 20°15'03"E | na mapie:K
Tułowice
Dwór
Witkowice
Bitwa nad Bzurą na żywo
Otoczony parkiem, klasycystyczny, murowany dwór z
portykiem od strony ogrodu wzniesiono w 1800 r.
prawdopodobnie według projektu Hilarego Szpilowskiego.
Do 1945 r. był w posiadaniu różnych rodzin, a po wojnie
został zniszczony i opuszczony. W 1980 r. dwór kupił
6
malarz Andrzej Novák-Zempliński i przez wiele lat
doprowadzał go do świetności. Obok znajduje się
powozownia wzniesiona po 1980 r. (z kolekcją XIXwiecznych powozów) i stajnia. Za odnowienie obiektu
zabytkowego nowy właściciel otrzymał medal od
Europejskiego Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa
Kulturowego Europa Nostra. To ciekawe miejsce można
zwiedzać po umówieniu się z właścicielem.
52°20'28"N 20°16'53"E | na mapie:M
Czerwińska. Dziękując Bogu za zwycięstwo, złożył w
świątyni swoją misiurkę (hełm z czepcem kolczym).
We wnętrzu zachowały się fragmenty malowideł
romańskich (największe w Polsce!) oraz cenne freski
gotyckie. W ołtarzu głównym znajduje się słynący cudami
wizerunek Matki Boskiej Czerwińskiej. Kopię rzymskiego
obrazu z bazyliki Santa Maria Maggiore namalował w 1612
r. Łukasz z Łowicza.
W sąsiadującym z bazyliką klasztorze od 1923 r. rezydują
salezjanie. Z dziedzińca klasztornego roztacza się rozległy
widok na dolinę Wisły i leżącą na drugim brzegu rzeki
Puszczę Kampinoską. Nasyciwszy oczy panoramą warto
zajrzeć do muzeum misyjnego. Pracujący na placówkach w
najodleglejszych zakątkach świata ojcowie zgromadzili
bogatą i bardzo zróżnicowaną kolekcję etnograficzną.
52°23'44"N 20°18'35"E | na mapie:N
Czerwińsk nad Wisłą
Szczęk rycerskiego oręża
W starej części Czerwińska nad Wisłą, przy wąskich
uliczkach stoją urokliwe parterowe domki. Chłonąc senną
atmosferę miasteczka, trudno sobie wyobrazić gwar, jaki
musiał tu panować przed 500 laty. W XV i XVI w.
Czerwińsk był bowiem ważnym ośrodkiem handlu zbożem.
Miasto często odwiedzali królowie, właśnie tutaj nadając
swoje przywileje. Kres epoce dobrobytu położył "potop"
szwedzki. Czerwińsk nigdy już nie wrócił do dawnej
świetności. W 1869 r. miastu odebrano prawa miejskie.
Pamiątkami wielowiekowej historii są kościół i klasztor
wzniesione na wysokiej wiślanej skarpie. Pochodząca z
pierwszej połowy XII w. bazylika pw. Zwiastowania NMP
należy do bardzo nielicznych na Mazowszu zabytków
romańskich. Mimo późniejszych zmian architektonicznych
świątynia zachowała wiele oryginalnych elementów. Dwie
wysokie, kamienne wieże mają wąskie, podwójne okna
(biforia) i strzelnice. Wchodząc do świątyni, należy zwrócić
uwagę na kamienny portal z 1140 r. Na lewej kolumnie
widać ślady nacięć. Legenda mówi, że są one dziełem
rycerzy zmierzających pod Grunwald, którzy ostrzyli miecze
o piaskowcową kolumienkę. W pierwszych dniach lipca
1410 r. pod Czerwińskiem zgromadziły się wojska udające
się na wojnę z Krzyżakami. Dla pokonania Wisły specjalnie
zbudowano most łyżwowy - jak na owe czasy bardzo
zaawansowaną technicznie konstrukcję. Po zwycięstwie
pod Grunwaldem Władysław Jagiełło powrócił do
Brochów
Kościół
Gotycki kościół św. Rocha i Jana Chrzciciela został
zbudowany w XVI w. przez Jana Baptystę z Wenecji, który
zaprojektował dekorowane sklepienie kolebkowe w typie
tzw. pułtuskim. Kościół ma charakter obronny, o czym
świadczą jego trzy wysokie wieże z niewielkimi oknami.
W świątyni w 1806 r. wzięli ślub rodzice Fryderyka
Chopina, a on został tu ochrzczony w 1810 r.
52°18'58"N 20°15'45"E | na mapie:O
7
Brochów
Figura św. Rocha
Sprawdz na sklep.polskaniezwykla.pl
Figura św. Rocha znajduje się na skwerze przed murem
kościoła pw. Św. Rocha i Jana Chrzciciela. Rzeźba św.
Rocha na wysokim cokole została ustawiona w 1881 r.
Kobylniki
52°18'57"N 20°15'46"E | na mapie:P
W niepozornym późnogotyckim kościele (XVI w.) w
Kobylnikach warto zobaczyć niecodzienny zabytek:
renesansowy nagrobek dawnych właścicieli wsi, którzy
ponad 400 lat temu, postanowiwszy uwiecznić splendor
swojego rodu, zamówili nagrobek u włoskiego mistrza z
małopolskiego Pińczowa, czyli samego Santi Gucciego.
Osobliwością tej konstrukcji jest to, że zamawiający dzieło
starosta przasnyski Stanisław Kobylnicki był dwukrotnie
żonaty, więc w tym przypadku tradycyjną już formę
nagrobka piętrowego poszerzono u dołu, tworząc dwie
symetryczne nisze dla tablic nagrobnych Zofii i Izabeli
Kobylnickich. W postaci leżącego rycerza zwracają uwagę
charakterystyczne dla warsztatu Gucciego nienaturalnie
splecione nogi, natomiast w portretach jego żon uniesione jakby podmuchem wiatru suknie, które
wypełniają swoimi fałdami puste miejsca na płytach
nagrobnych.
Śpiący rycerz i dwie damy
Moda na nagrobki z półleżącymi postaciami dotarła do
Polski w połowie XVI w. z Włoch i swój najwspanialszy
wyraz znalazła w nagrobkach królewskich Zygmunta I i
Zygmunta Augusta oraz Stefana Batorego, znajdujących się
w katedrze wawelskiej. Z królów przykład brali magnaci, a
z nich średnia szlachta, która w ciągu stu lat wypełniła
prowincjonalne kościółki w całej Polsce mniej lub bardziej
udanymi naśladownictwami wawelskich wzorów. W tym
samym czasie w krajach ościennych panowała raczej moda
na nagrobki podobne do średniowiecznych, na których
zmarli leżeli lub stali wyprostowani. Nagrobki z
"drzemiącymi" w niedbałych pozach rycerzami i damami są
więc kolejnym oryginalnym elementem, który podobnie jak
nieco późniejsza moda na portrety trumienne jest
charakterystyczny dla kultury nadwiślańskich Sarmatów.
52°28'04"N 20°13'28"E | na mapie:Q
8
Pałac (XVII w.)
W 1493 r. Giżyce stanowiły własność biskupa płockiego
Pawła Giżyckiego herbu Gozdawa, który w tym czasie
wzniósł obronny dwór, a w Pułtusku ufundował kolegiatę i
utworzył przy niej archidziekanat. Pod koniec XVII wieku
majątek ziemski był on własnością Antonina Dąbskiego,
wojewody mazowieckiego, a następnie od 1819 roku był w
rękach Ludwika Rudzkiego i jego żony Antoniny Matyldy z
Koelichenów von Rustern, a od 1872 r. stanowił własność
Piotra Suskiego.
Kobylniki
Park dworski (XVI w.)
Park dworski (XVI w.).
W 1875 r. został gruntownie przebudowany w stylu
skromnego klasycycmu. Jest to pałac wzniesiony na planie
prostokąta, podpiwniczony, piętrowy z poddaszem, które
jest przykryte czterospadowym dachem. Posiada taras i
schody przed głównym wejściem. Jest zwieńczony
trójkątnym ryzalitem. Przy ścianie głównej znajduje się
wieża w stylu neogotyckim.
52°28'13"N 20°13'28"E | na mapie:R
Podgórze-Parcele
Drewniany dwór z 1925 r.
Drewniany dwór został wybudowany w 1925 roku dla
Heleny Bogusławskiej. Po wojnie został przejęty przez
państwo. Mieściły się w nim m.in. urząd pocztowy,
biblioteka, apteka. Obecnie jest w prywatnych rękach.
Obiekt prezentuje styl dworkowy. Jest to budynek
drewniany o konstrukcji zrębowej, wybudowany na planie
prostokąta. Pośrodku elewacji frontowej usytuowany jest
przyścienny portyk złożony z dwóch par kolumn
toskańskich, podtrzymujący dach naczółkowy. Wokół niego
znajduje się zaniedbany park. Do dworu prowadzi
zachowana aleja dojazdowa.
W 1939 r. w pałacu mieścił się szpital. W 1945 r. został
przejęty przez państwo. W latach 1945-51 mieścił się w
nim Uniwersytet Ludowy, a następnie do dnia dzisiejszego
znajduje się w nim Dom Dziecka. Obok pałacu znajduje się
zaniedbany park krajobrazowy.
52°17'28"N 20°05'07"E | na mapie:T
52°25'06"N 20°02'59"E | na mapie:S
Giżyce
Kapliczka Matki Boskiej Fatimskiej
Przy drodze nr 577 w Giżycach, w niedalekiej odległości od
kościoła św. św. Piotra i Pawła znajduje się kapliczka Matki
Boskiej. Jest to murowana kapliczka z kamienia, z
przeszkloną gablotą, w której znajduje się figura Matki
Boskiej Fatimskiej. Całość jest zwieńczona daszkiem z
koroną. Została wzniesiona w 10 czerwca 2005 r.
52°17'21"N 20°05'14"E | na mapie:U
Giżyce
9
Autorzy zdjęć (w kolejności): fot. M. Sawicki, rk1909,
adasko, adasko, baspan2050, adasko, fot. M. Sawicki,
baspan2050, baspan2050, aniakrause, bakhita, fot. J.
Talacha, fot. arch. www.polskaniezwykla.pl, fot. P.
Zalewski, fot. arch. www.polskaniezwykla.pl, baspan2050,
fot. arch. www.polskaniezwykla.pl, baspan2050,
baspan2050, baspan2050
Przewodnik wygenerowany w serwisie
www.polskaniezwykla.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Żadna część ani całość Mini przewodnika nie może być
reprodukowana ani przetwarzana w sposób elektroniczny,
mechaniczny, fotograficzny i inny; nie może być użyta do
innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie
danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Copyright © 2007 Polska Niezwykła
Wygenerowano:
czwartek 13 października 2016 09:57:10
10