JeRZy BaJKoWSKI - Pomorska Teka Edukacyjna

35/100
załącznik do scenariuszy lekcji numer 5–6
22549
„Sam sobie nie wierzę, że przeżyłem…”
JeRZy
BaJKoWSKI
Ur. 1927 w Białymstoku
Kiedy wybuchła wojna przebywał z rodzicami na wsi. W czasie
okupacji sowieckiej (1939-1941) rodzice z Jerzym wrócili do
Białegostoku. Po wkroczeniu do miasta Niemców kilkunastoletni
Jerzy wzywany był do urzędu pracy z nakazem podjęcia pracy
przymusowej dla III Rzeczy. Kilkakrotnie kierowany był przez
urząd pracy na roboty w różnych majątkach i fabrykach
niemieckich, z których potem uciekał. Ostatecznie, po którejś
z kolei ucieczce Jerzy został zatrzymany przez gestapo i osadzony
na 3 miesiące w białostockim więzieniu. Następnie stanął przed
sądem, który skazał go na pobyt w obozie koncentracyjnym.
„Za to, że nie chcesz dla Rzeszy pracować…koncentracyjny
obóz do końca wojny”.
Do Stutthofu przybył 30 kwietnia 1943 roku.
Otrzymał numer 22549.
1. Obozowa karta personalna Jerzego Bajkowskiego, Stutthof 1943 r.
2a,2b. Obóz koncentracyjny Mauthausen w Austrii
„To nie jest białostockie więzienie. To jest obóz koncentracyjny
Stutthof. Jak będziecie dobrze pracować, to się wychodzi
szybciej”. Któryś więzień spytał: „Kiedy?”, a SS-man na komin
krematoryjny wskazał”.
Początkowo Jerzy pracował bardzo ciężko fizycznie w komandzie
leśnym, jednak kiedy zachorował na krwawą dyzenterię, trafił
do szpitala. Po powrocie do zdrowia został przydzielony do
jednego z obozowych warsztatów rzemieślniczych. Przez jakiś
czas pracował też przy wybieraniu kartofli z kopca. „Coś ukraść
z kopca nazywaliśmy „organizacją”.
19 czerwca 1944 roku Jerzy Bajkowski został przeniesiony do KL
Mauthausen. Tam otrzymał numer 75829. Większość tego okresu
pracował jako elektryk w zakładach Messerschmitta. „Tam było
gorzej niż w Stutthofie. Tam kamień i niebo…Tam nie było
żadnej pomocy z nikąd…”.
Obóz Mauthausen wyzwolony został przez wojska amerykańskie
5 maja 1945 roku. Po długiej, trwającej rok i uciążliwej wędrówce
przez terytorium Austrii, Węgier, Mołdawii i Ukrainy Jerzy wrócił
do domu. Przez cały okres powojenny ciężko pracował fizycznie.
Do dziś mieszka w Białymstoku.
Muzeum Stutthof | 82-110 Sztutowo ul. Muzealna 6 | tel.:+48 55 247 83 53; fax: +48 55 247 83 58 | www.stutthof.pl
świadkowie generacji
90
36/100
załącznik do scenariuszy lekcji numer 5–6
22549
„Sam sobie nie wierzę, że przeżyłem…”
Jerzy Bajkowski
Ur. 1927 w Białymstoku
Kiedy wybuchła wojna przebywał z rodzicami na wsi. W czasie okupacji sowieckiej (1939–1941) rodzice
z Jerzym wrócili do Białegostoku. Po wkroczeniu do miasta Niemców kilkunastoletni Jerzy wzywany był
do urzędu pracy z nakazem podjęcia pracy przymusowej dla Trzeciej Rzeczy. Kilkakrotnie kierowany
był przez urząd pracy na roboty w różnych majątkach i fabrykach niemieckich, z których potem
uciekał. Ostatecznie, po którejś z kolei ucieczce, Jerzy został zatrzymany przez Gestapo i osadzony na
3 miesiące w białostockim więzieniu. Następnie stanął przed sądem, który skazał go na pobyt
w obozie koncentracyjnym. „Za to, że nie chcesz dla Rzeszy pracować… koncentracyjny obóz
do końca wojny”.
Do Stutthofu przybył 30 kwietnia 1943 roku. Otrzymał numer 22549.
„To nie jest białostockie więzienie. To jest obóz koncentracyjny Stutthof. Jak będziecie dobrze
pracować, to się wychodzi szybciej”. Któryś więzień spytał: »Kiedy?«, a SS-man na komin krematoryjny
wskazał”.
Początkowo Jerzy pracował bardzo ciężko fizycznie w komandzie leśnym, jednak kiedy zachorował
na krwawą dyzenterię, trafił do szpitala. Po powrocie do zdrowia został przydzielony do jednego
z obozowych warsztatów rzemieślniczych. Przez jakiś czas pracował też przy wybieraniu kartofli
z kopca. „Coś ukraść z kopca nazywaliśmy »organizacją«”.
19 czerwca 1944 roku Jerzy Bajkowski został przeniesiony do KL Mauthausen. Tam otrzymał numer
75829. Większość tego okresu pracował jako elektryk w zakładach Messerschmitta. „Tam było gorzej
niż w Stutthofie. Tam kamień i niebo… Tam nie było żadnej pomocy znikąd…”
Obóz Mauthausen wyzwolony został przez wojska amerykańskie 5 maja 1945 roku. Po długiej,
trwającej rok, uciążliwej wędrówce przez terytorium Austrii, Węgier, Mołdawii i Ukrainy Jerzy wrócił
do domu. Przez cały okres powojenny ciężko pracował fizycznie. Do dziś mieszka w Białymstoku.
1. Obozowa karta personalna Jerzego Bajkowskiego, Stutthof 1943 rok.
2a–2b. Obóz koncentracyjny Mauthausen w Austrii.
świadkowie generacji