Jan Woleński `Semantyka na kongresie w Paryżu w 1935r.`

XXII KONFERENCJA HISTORII LOGIKI
SEMANTYKA NA KONGRESIE W PARYŻU W 1935 R.
Semantyczne idee Alfreda Tarskiego zaczęły być szerzej znane poza Polską w latach 19341935, głównie dzięki jego kontaktom z Kołem Wiedeńskim i Karlem Popperem. Gdy zbliżał
się Kongres Filozofii Naukowej w Paryżu w 1935 r. Rudolf Carnap zaproponował Tarskiemu
wygłoszenie odczytu o semantyce. Carnap był przekonany, że logiczni empiryści przyjmą z
entuzjazmem poszerzenie repertuaru narzędzi filozoficznych o metody semantyczne. Chociaż
sam Tarski był sceptyczny w kwestii recepcji semantyki, zgodził się wystapić na kongresie.
Wygłosił dwa odczyty, mianowicie „O ugruntowaniu naukowej semantyki” i „O pojęciu
wynikania logicznego”. Nadto Maria Kokoszyńska-Lutmanowa przedstawiła referat
„Logiczna składnia, semantyka i logika wiedzy”. Także Carnap wygłosił odczyt „Prawda i
uzasadnienie”. Wystąpienia te wywołały szeroką dyskusję, której przebieg potwierdził
przewidywania Tarskiego. Głównym krytykiem był Otto Neurath, ale także Hans
Reichenbach i Arne Naess nie byli przekonani o wartości semantyki dla filozofii. Neurath
argumentował, że semantyka zagraża jedności nauki i wprowadza elementy metafizyczne. Z
drugiej strony, nie brakło i głosów pozytywnych. Russell wskazywał np. na podobieństwo
hierarchii języków do teorii typów logicznych. Alfred Ayer, który sam optował za
redundancyjną definicją prawdy, po wielu latach (w 1977 r.) wspomniał, że wystąpienia
Tarskiego były głównym punktem paryskiego kongresu. Wprawdzie dyskusje pomiędzy
proponentami i oponentami semantyki trwały jeszcze kilka lat po 1935 r. a i dzisiaj są
prowadzone, niemniej jednak, debata w Paryżu była punktem zwrotnym w światowej
recepcji semantycznej definicji prawdy i pokrewnych idei.