Pomiary otworów, Ismena Bobel

Pomiary otworów
Ismena Bobel
1.Pomiar średnicy otworu suwmiarką.
Pomiar został wykonany metodą pomiarową bezpośrednią.
Metoda pomiarowa bezpośrednia , w której wynik pomiaru otrzymuje się przez odczytanie
bezpośredniego wskazania narzędzia pomiarowego , wywzorcowanego w jednostkach miary
mierzonej wielkości. Tak np. mierzymy długość przymiarem kreskowym
, kąt -kątomierzem , czy wreszcie odczytujemy wskazanie temperatury na skali termometru.
Nie ma przy tym znaczenia , czy w samym narzędziu pomiarowym - zgodnie z zasadą
działania - zachodzi przekształcenie wielkości mierzonej na inną wielkość fizyczną
związaną z wielkością mierzoną zależnością funkcjonalną jak to ma miejsce np. w
termometrze , w którym zmiany temperatury powodują proporcjonalne zmiany długości
słupka rtęci odczytywane na kreskowej podziałce. Pomiar otworu suwmiarką uniwersalną:
dokonuje się pomiaru średnic na głębokość do15mm
TABELA WYNIKÓW:
I
D1
29,8
D2
11,94
II
29,7
12,00
III
29,6
11,96
Średnia
29,7
11,96
epa
±0,052
±0,051
2. Pomiar średnicy otworu mikrometrem wewnętrznym szczękowym:
Do pomiaru średnic niewielkich otworów służy mikrometr przedstawiony na poniższym
rysunku. Ma on dwustronne szczęki pomiarowe . Grubość tych szczęk jest różna , dzięki
czemu można rozszerzyć zakres pomiarowy przyrządu . Jeżeli suma grubości szczęk po
stronie A wynosi np. 10 mm , a po stronie B - 20 mm, to takim przyrządem można mierzyć
otwory o średnicy 10 - 35 mm po stronie A 20 - 45 mm po stronie B ( przy założeniu , że
zakres pomiarowy samego mikrometru wynosi 0 - 25 mm ) .Graniczny błąd wskazań
mikrometrów szczękowych wynosi ± 4 µm i ± 3 µm.
TABELA WYNIKÓW:
I
D1
43,54
D2
31,97
II
44,00
31,96
III
44,70
31,91
Średnia
44,08
31,95
epa
±0,004
±0,004
3. Pomiar tulei cylindra średnicówką mikrometryczną:
Pomiar został wykonany metodą pomiarową różnicową.Większe otwory mierzy się za
pomocą tzw. średnicówek mikrometrycznych Zasada pomiaru jest taka sama jak innych
mikrometrycznych przyrządów pomiarowych. Średnicówka jest zwykle wyposażona w
komplet przedłużaczy , umożliwiających pomiar otworów o szerokim zakresie . Przedłużacze
w postaci prętów odpowiedniej długości wkręca się zamiast jednej z końcówek pomiarowych
1 lub 2 . Oprócz przedłużaczy w skład wyposażenia średnicówek wchodzi pierścień
nastawczy o znanej średnicy , który umożliwia sprawdzenie prawidłowości wskazań
przyrządu . Dzięki zastosowaniu przedłużaczy można wykorzystać jedną średnicówkę
mikrometryczną do pomiaru odległości między powierzchniami wewnętrznymi w zakresie od
50 do 900 mm .
TABELA WYNIKÓW:
D1
D2
D3
I
87,03
100,34
93,43
II
87,05
100,29
93,45
Średnia
87,04
100,32
93,44
epa
±0,005
±0,006
±0,005
4. Pomiary sprawdzianu szczękowego średnicówką czujnikową
dwupunktową
Pomiar został wykonany metodą pomiarową różnicową.
Metoda pomiarowa różnicowa polega na pomiarze niewielkiej różnicy pomiędzy
mierzoną i znaną wartością tej samej wielkości. Typowym przykładem będzie tu
zastosowanie komparatorów czujnikowych , nastawionych na określony wymiar za
pomocą płytki wzorcowej i następnie użytych do określenia odchyłek wymiarów
kontrolowanych przedmiotów , przy czym wartość tych odchyłek odczytuje się wprost
ze wskazań czujnika. Średnicówkę czujnikową ustawia się na wymiar nominalny w
uchwycie ze stosem płytek wzorcowych lub w otworze pierścienia wzorcowego.
Następnie średnicówkę wkłada się do mierzonego otworu i odczytuje wskazania
czujnika. Średnicę otworu D oblicza się jako sumę wymiaru nominalnego N i różnicę
wskazań czujnika O1 i O2 :
D = N+ ( O1-O2 )
O1 - wskazanie czujnika przy wymiarze nominalnym; O2 - wskazanie czujnika przy
pomiarze średnicy otworu
TABELA POMIARÓW:
SN=
S1
S2
wskaz.1
0,72
0,00
wskaz.2
0,74
0,00
wskaz.3
0,78
0,10
wskaz.śr.
0,75
0,03
Sśr
221,45
221,03
epa
±0,01
±0,01
5. Pomiary średnicy otworu średnicówką czujnikową z końcówką kulistą:
Średnicówka czujnikowa – (z czujnikiem zębatym zegarowym) do pomiaru wymiarów
wewnętrznych metodą pośrednią. Używane są do dokładnego pomiaru średnic głębokich
otworów i wyznaczania ich błędów kształtu. Średnicówka czujnikowa składa się z czujnika
zębatego zegarowego 1 tulei 2 główki pomiarowej 3 zakończonej z jednej strony mostkiem 4,
a z drugiej wymienną końcówką. W środkowej części mostka jest osadzony ruchomy kołek 6.
Po wprowadzeniu średnicówki do otworu kołek 6 ciśnie na dźwignię 7, a ta na pręt 8 i za jego
pośrednictwem na długi pręt połączony z czujnikiem.
Mierzony przedmiot
TABELA POMIARÓW:
DN=
D
wskaz.1
0,3
wskaz.2
0,1
wskaz.3
0,3
wskaz.śr.
0,2
Dśr
70,2
epa
±0,01
6. Pomiar średnicy wewnętrznej za pomocą średnicówki trzypunktowej:
Średnicówka ze stykiem trzypunktowym
Rys. 12. Mierzony przedmiot.
DN=
D
wskaz.1
22,25
wskaz.2
22,30
wskaz.3
22,25
wskaz.śr.
0,26
Dśr
22,26
epa
±0,004
Wnioski:
Najmniej dokładany pomiar uzyskamy dzięki suwmiarce, jest on jednak najprostszy w
wykonaniu, tak jak w przypadku mikrometru.
Podczas pomiaru średnicy otworu średnicówką czujnikową o dwupunktowym styku istnieje
możliwość popełnienia błędu jakim jest zmierzenie cięciwy otworu lub ustawienia przyrządu
w płaszczyźnie różnej od prostopadłej do osi otworu, ten błąd możemy usunąć wykonując
pomiary za pomocą średnicówki z trzymiejscowym stykiem.