KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO

KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO
DOTYCZĄCY AKTUALNEJ SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ
GRYPY PTAKÓW NA ŚWIECIE
z dnia 12 września 2011 r.
(Źródło: WHO, ECDC, CDC, OIE)
A. WIRUS GRYPY PTAKÓW
WYSOCEPATOGENNA GRYPA PTAKÓW U ZWIERZĄT NA ŚWIECIE
Naturalnym gospodarzem wirusów grypy ptaków jest drób i dzikie ptactwo. Ich
patogenność jest bardzo zróżnicowana – na podstawie zdolności do wywołania
choroby dzieli się je zasadniczo na 2 grupy.
Wysoce zjadliwe wirusy (highly pathogenic avian influenza – HPAI) powodują
grypę ptaków o ciężkim przebiegu, która jest ostrą chorobą ogólnoustrojową ze
śmiertelnością dochodzącą do 100% u ptaków grzebiących (najbardziej wrażliwe są
indyki, kury i inne gatunki drobiu grzebiącego). Do tej grupy należą niektóre podtypy
H5 (np. H5N1) i H7 (nie wszystkie wirusy tych podtypów są jednak wysoce zjadliwe).
Wirusy HPAI mogą się namnażać w całym organizmie gospodarza i uszkadzać
narządy ważne dla życia, co jest zwykle przyczyną śmierci.
Drugą grupę tworzą liczne wirusy charakteryzujące się małą zjadliwością (low
pathogenic avian influenza – LPAI) i należą one do wszystkich podtypów, w tym
również H5 i H7. Wywołują zwykle łagodną postać grypy ptaków z objawami ze
strony układu oddechowego i pokarmowego.
Ryzyko zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków określa się jako minimalne.
Główną drogą zakażenia jest transmisja wirusa z drobiu na człowieka, w niemal
wszystkich przypadkach podczas bliskiego, bezpośredniego kontaktu z żywymi,
zakażonymi zwierzętami, bądź z powierzchniami skażonymi ich odchodami. Ryzyko
niesie kontakt z odchodami i wydzielinami drobiu (inhalacja) oraz surowym mięsem,
pozyskanym poza nadzorem weterynaryjnym (ubój, patroszenie i porcjowanie mięsa,
zwłaszcza w domowych warunkach). Nie wykluczona jest rola pośrednich gatunków
(np. świń). Dotychczas nie odnotowano zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków drogą
pokarmową.
(wg „Grypa ptasia – czy pandemia jest realnym zagrożeniem?” A. Gładysz, K. Fleischer, A.Wieliczko, E. Marszałkowska-Krześ)
1
B. GRYPA PTAKÓW (H5N1) U LUDZI
•
INDONEZJA
- 10 października 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Indonezji przekazało informację o przypadku zakażenia rocznej dziewczynki wirusem grypy ptaków H5N1. Dziewczynka pomimo
hospitalizacji i podjętego leczenia zmarła w dniu 25 sierpnia 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż miała ona kontakt z drobiem w miejscu zamieszkania, jednak nie odnotowano przypadków padnięć drobiu w okresie poprzedzającym wystąpienie objawów chorobowych u dziecka.
•
KAMBODŻA
- 19 sierpnia 2011 – Ministerstwo Zdrowia w Kambodży odnotowało przypadek zakażenia
6-letniej dziewczynki wirusem grypy ptaków H5N1. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły w
dniu 7 sierpnia 2011 r. Dziewczynka w wyniku zakażenia zmarła w dniu 14 sierpnia 2011 r.
Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż w wiosce, w której mieszkała dziewczynka, odnotowano przypadki padnięcia u drobiu. Ponadto stwierdzono, iż miała ona kontakt z chorym
drobiem.
- 2 sierpnia 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Kambodży poinformowało o przypadku zakażenia 4-letniej dziewczynki wirusem grypy ptaków H5N1. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły u niej w dniu 11 lipca 2011 r. Pomimo podjętego leczenia dziewczynka zmarła w dniu 20
lipca 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż w wiosce, w której mieszkała
dziewczynka, odnotowano przypadki padnięcia u drobiu.
- 10 czerwca 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Kambodży odnotowało przypadek zakażenia
7-letniej dziewczynki wirusem grypy ptaków H5N1. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły u
niej w dniu 24 maja 2011 r. Dziewczynka w wyniku zakażenia zmarła 31 maja 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż w wiosce, w której mieszkała dziewczynka, odnotowywano przypadki padnięcia u drobiu. Ponadto miała ona kontakt z chorym drobiem.
•
EGIPT
- 9 sierpnia 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie przekazało informację o kolejnym przypadku zakażenia człowieka wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u
6-letniej dziewczynki, która w wyniku zastosowanego leczenia wyzdrowiała. Dochodzenie
epidemiologiczne wykazało, iż miała ona kontakt z drobiem, który mógł być zakażony wirusem grypy ptaków H5N1.
- 22 czerwca 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie odnotowało przypadek zakażenia 27letniego mężczyzny wirusem grypy ptaków H5N1. Objawy chorobowe wystąpiły u niego w
dniu 5 czerwca 2011 r. Mężczyzna został hospitalizowany i poddany był leczeniu. Jednak w
wyniku zakażenia zmarł w dniu 14 czerwca 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż osoba ta miała kontakt z drobiem podejrzewanym o zakażenie wirusem grypy
ptaków H5N1.
- 16 czerwca 2011 r. – Ministerstwa Zdrowia w Egipcie poinformowało o 5 nowych przypadkach zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u 21-letniej ciężarnej kobiety, 31-letniego mężczyzny, oraz 32-letniego mężczyzny. Osoby te pomimo leczenia
w warunkach szpitalnych w wyniku zakażenia zmarły. Ponadto do zakażenia doszło u 40-letniej kobiety oraz u 16-letniego mężczyzny, którzy w wyniku zastosowanego leczenia wyzdrowieli. Dochodzenia epidemiologiczne prowadzone w każdym z przypadków, wykazały, iż
osoby te miały kontakt z drobiem podejrzewanym o zakażenie wirusem grypy ptaków H5N1.
2
Skumulowana liczba potwierdzonych przypadków grypy ptaków (H5N1) u ludzi,
które zgłoszone zostały do WHO (stan na 12 października 2011 r.)
Kraj
Azerbejdżan
Bangladesz
Chiny
Dżibuti
Egipt
Indonezja
Irak
Kambodża
Laos
Myanmar
Nigeria
Pakistan
Tajlandia
Turcja
Wietnam
Razem
2003
LP LZ
0
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
3
4
4
2004
LP LZ
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
17 12
0
0
29 20
46 32
2005
LP LZ
0
0
0
0
8
5
0
0
0
0
20 13
0
0
4
4
0
0
0
0
0
0
0
0
5
2
0
0
61 19
98 43
2006
LP LZ
8
5
0
0
13
8
1
0
18
10
55
45
3
2
2
2
0
0
0
0
0
0
0
0
3
3
12
4
0
0
115 79
2007
LP LZ
0
0
0
0
5
3
0
0
25
9
42 37
0
0
1
1
2
2
1
0
1
1
3
1
0
0
0
0
8
5
88 59
2008
LP LZ
0
0
1
0
4
4
0
0
8
4
24 20
0
0
1
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
6
5
44 33
2009
LP LZ
0
0
0
0
7
4
0
0
39
4
21 19
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
5
5
73 32
2010
2011
LP LZ LP LZ
0
0
0
0
0
0
2
0
2
1
0
0
0
0
0
0
29 13 32 12
9
7
8
6
0
0
0
0
1
1
8
8
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
7
2
0
0
48 24 50 26
Razem
LP
LZ
8
5
3
0
40
26
1
0
151
52
179 147
3
2
18
16
2
2
1
0
1
1
3
1
25
17
12
4
119
59
566 332
wg WHO ( www.who.int )
Wyjaśnienie:
1. LP – liczba przypadków
2. LZ – liczba zgonów
3. Liczba przypadków zawiera liczbę zgonów
4. WHO podaje przypadki wyłącznie potwierdzone laboratoryjnie
3