KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 28.11.2013 r. COM

KOMISJA
EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 28.11.2013 r.
COM(2013) 832 final
SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
Czwarte sprawozdanie półroczne z funkcjonowania strefy Schengen
za okres od dnia 1 maja do dnia 31 października 2013 r.
PL
PL
SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
Czwarte sprawozdanie półroczne z funkcjonowania strefy Schengen
za okres od dnia 1 maja do dnia 31 października 2013 r.
1.
WPROWADZENIE
Zgodnie z zapowiedzią Komisji z dnia 16 września 2011 r. zawartą w komunikacie w sprawie
wzmocnienia obszaru Schengen1 i popartą przez Radę w dniu 8 marca 2012 r. Komisja
przyjmuje sprawozdania półroczne dla Parlamentu Europejskiego i Rady z funkcjonowania
strefy Schengen. Niniejsze, czwarte sprawozdanie obejmuje okres od dnia 1 maja do dnia 31
października 2013 r.
2.
OBRAZ SYTUACJI
2.1.
Sytuacja na granicach zewnętrznych strefy Schengen2
W okresie od kwietnia do czerwca 2013 r. odnotowano 24 805 przypadków nielegalnego
przekroczenia granicy, co stanowi wzrost o 7,4 % w stosunku do tego samego okresu w 2012
r. oraz wzrost o 155 % w stosunku do pierwszego kwartału w 2013 r. Jest to najszybszy
wzrost między dwoma kolejnymi kwartałami, jaki odnotowano od 2008 r. Spowodowany jest
on najprawdopodobniej, z jednej strony, poprawą warunków pogodowych na obszarze Morza
Śródziemnego oraz, z drugiej strony, zmianami w polityce azylowej na Węgrzech.
Począwszy od stycznia 2013 r. osoby ubiegające się o azyl na Węgrzech były umieszczane w
otwartych (nie zaś zamkniętych) obiektach przyjmujących, z których często w niedługim
czasie uciekały, kierując się do innych państw członkowskich. Liczba wykrytych
nielegalnych przekroczeń granicy wzrosła z 911 w ostatnim kwartale 2012 r. oraz 2 405 w
pierwszym kwartale 2013 r. do 8 775 osób w drugim kwartale 2013 r. W okresie od kwietnia
do czerwca 2013 r. Węgry wykryły więcej przypadków nielegalnego przekraczania granicy
niż jakiekolwiek inne państwo członkowskie: 35 % w skali UE. Na kolejnych pozycjach
znajdowały się Włochy i Grecja, obydwa te państwa odnotowały wartość 26 % w skali UE.
W lipcu 2013 r. Węgry ponownie wprowadziły zmiany do swoich przepisów i zaczęły w
większym stopniu korzystać z obiektów zamkniętych. Od tamtej pory liczba wykrytych
przypadków nielegalnego przekraczania granicy spadła. Według władz węgierskich spadek
ten może być również spowodowany wzmocnieniem współpracy z Kosowem3.
Jeżeli chodzi o narodowość, osobami nielegalnie przekraczającymi granice byli w większości
wykrytych przypadków migranci z Kosowa. W okresie od kwietnia do czerwca 2013 r. było
1
COM (2011) 561 final
Kwartalna analiza ryzyka Fronteksu obejmująca okres od kwietnia do czerwca 2013 r.
3
Użycie tej nazwy nie ma wpływu na stanowiska w sprawie statusu Kosowa i jest zgodne z rezolucją
Rady Bezpieczeństwa ONZ 1244/1999 oraz opinią Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości na temat
ogłoszenia przez Kosowo niepodległości.
2
2
ich 4 456. Kolejna grupę stanowili migranci z Albanii: 3 098 osób, wykrytych przede
wszystkim na terytorium Grecji.
Liczba Syryjczyków zatrzymanych w związku z nielegalnym przekraczaniem granicy wzrosła
z 2 024 w drugim kwartale 2012 r. do 2 784 w drugim kwartale 2013 r., przede wszystkim na
terytorium Morza Egejskiego (1 322 osoby). W następstwie uruchomionej przez Grecję
operacji Aspida wzrosła liczba wykrytych przypadków również na granicy tureckobułgarskiej: w drugim kwartale 2012 r. odnotowano 159 wykrytych przypadków, w tym
samym kwartale w 2013 r. było ich 1 059. W lecie 2013 r. liczba wykrytych Syryjczyków w
dalszym ciągu rosła (1 840 w lipcu 2013 r. oraz 3 413 w sierpniu 2013 r.), zwłaszcza na
włoskiej granicy morskiej, jak również na turecko-bułgarskiej granicy lądowej. Jednak
Syryjczycy, którzy pojawiają się na terytorium strefy Schengen, m.in. na terytorium Grecji,
często zmierzają do Szwecji lub do Niemiec, aby tam złożyć wniosek o azyl. W tym
kontekście odnotowuje się, że Szwedzka Rada ds. Migracji podała w dniu 2 września 2013 r.
do wiadomości nowe stanowisko prawne, zgodnie z którym obywatele Syrii, którym
wcześniej przyznano trzyletnie zezwolenia na pobyt, otrzymują obecnie zezwolenie na pobyt
stały. Osoby posiadające zezwolenie na pobyt stały mogą ubiegać się o łączenie rodzin.4
W następstwie znaczącego wzrostu liczby napływających migrantów w środkowej części
obszaru Morza Śródziemnego, notowanego od lata 2013 r., oraz tragicznej katastrofy statku u
wybrzeży włoskiej wyspy Lampedusa, Rada ds. WSiSW zadecydowała w dniach 7-8
października 2013 r. o powołaniu grupy zadaniowej, która dołoży starań w celu zapobieganiu
takim tragediom w przyszłości. Grupie zadaniowej przewodniczy Komisja. Zadaniem grupy
jest określenie narzędzi będących do dyspozycji UE, które można wykorzystać w bardziej
skuteczny sposób. Narzędzia te obejmują m.in. umocnienie wspólnych operacji Fronteksu w
obszarze Morza Śródziemnego.
2.2.
Sytuacja wewnątrz strefy Schengen
W okresie od kwietnia do czerwca 2013 r. wykryto ponad 80 000 przypadków nielegalnego
pobytu na terytorium UE, spośród których większość wykryto na terytorium Unii, nie zaś na
jej granicach zewnętrznych. Większość wykrytych przypadków (11 683) zgłosiły Niemcy,
następnie Francja (8 563) oraz Hiszpania (8 156)5.
Ostatnią operację zbierania informacji na temat przepływów migracyjnych w UE/strefie
Schengen - operację Perkunas - przeprowadzono w okresie od dnia 30 września do dnia 13
października 2013r . w 23 państwach członkowskich6, a także w Norwegii i Szwajcarii.
Jednym z celów operacji jest zbadanie powiązań między przypadkami nielegalnego
przekraczania granicy na granicach zewnętrznych oraz przepływów wtórnych w obrębie UE i
strefy Schengen. Zgodnie z informacjami dostarczonymi przez prezydencję litewską,
przechwycono 10 459 nielegalnych migrantów, z czego 4 800 we Włoszech, zaś 1 606 w
Niemczech.
4
5
6
Strona internetowa Szwedzkiej Rady ds. Migracji na dzień 5 września 2013 r.
Kwartalna analiza ryzyka Fronteksu obejmująca okres od kwietnia do czerwca 2013 r.
Udziału w akcji nie wzięły Chorwacja, Grecja, Irlandia, Luksemburg i Szwecja.
3
W ciągu trzech tygodni w okresie od marca do maja 2013 r. europejska sieć organów ścigania
działających w portach lotniczych (Airpol) koordynowała akcję ukierunkowaną na walkę z
przemytem ludzi i handlem ludźmi, wykorzystywaniem fałszywych dokumentów, kradzieżą
tożsamości, przestępczością zorganizowaną i terroryzmem. W 17 uczestniczących w akcji
portach lotniczych w 14 państwach członkowskich przez 24 godziny realizowano konkretne
działania dotyczące lotów w obrębie Unii. Wyniki tej akcji przekazano sieci Airpol na
potrzeby dalszej analizy. Podczas wspomnianej operacji sprawdzeniu poddano 122 lotów.
Zatrzymano 26 osób, przede wszystkim na trasie z Budapesztu do Berlina.
Powyższe informacje są wprawdzie użyteczne, jednak nadal istnieje potrzeba poprawy
procesu gromadzenia i analizowania danych dotyczących przemieszczania się nielegalnych
imigrantów w obrębie UE. Aby odpowiedzieć na te potrzeby do połowy listopada 2013 r.
Fronteks przedstawi – z inicjatywy Komisji oraz w oparciu o dostarczane przez państwa
członkowskie dostępne informacje – adekwatną do sytuacji analizę ryzyka dotyczącą ruchów
migracyjnych wewnątrz UE. Ponadto sieć analiz ryzyka Fronteksu ma w połowie grudnia
2013 r. osiągnąć porozumienie odnośnie do wskaźników tych ruchów, które mają być
regularnie rejestrowane począwszy od stycznia 2014 r.
3.
STOSOWANIE DOROBKU SCHENGEN
3.1.
Przypadki tymczasowego przywrócenia kontroli na granicach wewnętrznych
Artykuł 23 kodeksu granicznego Schengen7 stanowi, że w przypadku poważnego zagrożenia
porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego państwo członkowskie może
wyjątkowo przywrócić kontrolę graniczną na swoich granicach wewnętrznych. W okresie od
dnia 1 maja do dnia 31 października 2013 r. żadne państwo nie przywróciło kontroli na
swoich granicach wewnętrznych.
3.2.
Utrzymywanie braku kontroli na granicach wewnętrznych
W przypadku dwóch obszarów dorobku Schengen, które często są przedmiotem
domniemanych naruszeń, chodzi o to, czy przeprowadzanie kontroli policyjnych w pobliżu
granicy wewnętrznej ma równoważny skutek z odprawą graniczną (art. 21 kodeksu
granicznego Schengen), a także o obowiązek usunięcia przeszkód dla płynności ruchu, takich
jak ograniczenia prędkości, na drogowych przejściach granicznych na granicach
wewnętrznych (art. 22 kodeksu granicznego Schengen). W okresie od dnia 1 maja do dnia 31
października 2013 r. Komisja zwróciła się o udzielenie informacji dotyczących
domniemanego naruszenia art. 21 lub 22 kodeksu granicznego Schengen w ramach jednego
nowego postępowania (dotyczącego Hiszpanii); w tym czasie Komisja zakończyła dwa
postępowania (dotyczące Łotwy i Litwy) i w dalszym ciągu prowadziła sześć trwających już
postępowań (dotyczących Austrii, Republiki Czeskiej, Niemiec, Słowacji i Szwecji).
7
Rozporządzenie (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające wspólnotowy
kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), zmienione
rozporządzeniem (UE) nr 610/2013.
4
3.3.
Domniemane naruszenia innych części dorobku Schengen
Transpozycja dyrektywy w sprawie powrotów (2008/115/WE) do ustawodawstwa krajowego
Termin wdrożenia dyrektywy w sprawie powrotów (2008/115/WE) upłynął w dniu 24
grudnia 2010 r. Wszystkie państwa członkowskie UE związane dyrektywą oraz wszystkie
państwa stowarzyszone, z wyjątkiem Islandii, zgłosiły dokonanie pełnej transpozycji
dyrektywy do przepisów krajowych. Komisja szczegółowo bada transpozycję prawną oraz
praktyczne zastosowanie w państwach członkowskich i do końca 2013 r. przedstawi swoje
pierwsze sprawozdanie dotyczące stosowania dyrektywy w ramach komunikatu w sprawie
realizowanej przez UE polityki powrotów.
Wdrażanie rozporządzenia w sprawie małego ruchu granicznego (WE nr 1931/2006)
Od czasu wejścia w życie przepisów dotyczących małego ruchu granicznego w 2006 r.
Komisja monitoruje ich wdrażanie. W odniesieniu do poprzedniego sprawozdania Komisja
zwróciła się o udzielenie informacji do dwóch państw członkowskich (Węgry i Słowacja)
oraz kontynuowała postępowanie dotyczące trzech państw członkowskich (Łotwy, Polski i
Słowenii) w sprawie dwustronnych umów zawartych przez te państwa z sąsiadującymi z nimi
państwami trzecimi.
Działania Komisji w tym obszarze opierają się częściowo na wyroku Trybunału z dnia 21
marca 2013 w sprawie C-254/11 (Shomodi). W opinii Trybunału posiadacz zezwolenia na
przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego może swobodnie poruszać się na
obszarze przygranicznym przez okres maksymalnie trzech miesięcy, o ile jego pobyt nie
został przerwany, oraz nabywa nowe prawo do pełnego okresu pobytu za każdym razem, gdy
jego pobyt zostaje przerwany. Ponadto pobyt posiadacza zezwolenia na przekraczanie granicy
w ramach małego ruchu granicznego należy uznać za przerwany z chwilą przekroczenia przez
osobę zainteresowaną granicy w celu powrotu do państwa będącego miejscem zamieszkania,
bez względu na liczbę i częstotliwość przekroczeń.
3.4.
Niedociągnięcia zidentyfikowane w ramach mechanizmu oceny Schengen
W ramach obecnego mechanizmu oceny Schengen8 stosowanie przez państwa członkowskie
dorobku Schengen jest poddawane regularnej ocenie przez ekspertów z państw
członkowskich, Sekretariatu Generalnego Rady oraz Komisji.
W okresie od dnia 1 maja do dnia 31 października 2013 r. przeprowadzono oceny Schengen
w związku z granicami lądowymi na Węgrzech, w Polsce, Słowacji, Słowenii, jak również w
związku z SIS/Sirene w Republice Czeskiej, na Malcie, w Słowacji i Słowenii. Końcowe
prace nad sprawozdaniami trwają; oczekuje się, że będą one zawierały zarówno pozytywne,
jak i negatywne uwagi i zalecenia dotyczące takich kwestii jak szkolenia, stosowanie analizy
ryzyka, wymiana informacji, współpraca międzynarodowa oraz infrastruktura na przejściach
granicznych . Tak jak miało to również miejsce w poprzednich sześciu miesiącach ogólnie
rzecz biorąc istnieje pole do ulepszeń, jednak nie wykryto żadnych braków, które
wymagałyby podjęcia natychmiastowych działań przez Komisję.
8
SCH/Com-ex (98) 26 def.
5
W następstwie ponownej wizyty w Grecji, która miała miejsce w październiku 2013 r.,
Komisja odnotowała postępy w zarządzaniu granicami zewnętrznymi państwa. Komisja
wzywa Grecję do kontynuowania wdrażania jej planu działania Schengen i ponawia swoje
zaangażowanie w celu wspierania starań Grecji, m.in. z pomocą Funduszu Granic
Zewnętrznych, przyszłego Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz przy wsparciu
Fronteksu.
Orientacyjny harmonogram przeprowadzania ocen Schengen w okresie od listopada 2013 r.
do kwietnia 2014 r. znajduje się w załączniku I.
Jeżeli chodzi o sam mechanizm ewaluacyjny Schengen, w dniu 7 października 2013 r. Rada
zdecydowała o przyjęciu nowego mechanizmu, dzięki któremu już na wczesnym etapie
możliwe będzie określanie braków i odpowiednich środków zaradczych, następczych oraz
zapewnianie przejrzystości. W ramach nowego mechanizmu Komisja pełnić będzie rolę
koordynatora, będzie bowiem prowadzić ewaluacje wspólnie z ekspertami państw
członkowskich i obejmie odpowiedzialność za przyjmowanie sprawozdań oraz proponowanie
zaleceń w celu ewentualnych usprawnień. Ponadto Komisja zaplanuje niezapowiedziane
kontrole na miejscu, na przykład na wewnętrznych granicach Schengen.
Mogą jednak występować bardzo wyjątkowe sytuacje, gdy zalecenia działań naprawczych nie
będą wystarczające, by zapewnić, że w dostateczny sposób lub dostatecznie sprawnie zaradzi
się ewentualnym, utrzymującym się brakom w systemie kontroli sprawowanej przez dane
państwo nad jego granicami zewnętrznymi. Nowy mechanizm pozwala zatem na podjęcie
decyzji – z inicjatywy Komisji – dotyczącej tymczasowego przywrócenia kontroli na
granicach wewnętrznych z państwem członkowskim, któremu nie udaje się zarządzać swoimi
granicami zewnętrznymi. Jest to działanie wyjątkowe o charakterze ostatecznym,
podejmowane w prawdziwie krytycznej sytuacji, które ma zapewnić rozwiązanie problemu
przy zminimalizowaniu oddziaływania na swobodne przemieszczanie się.
Rozporządzenie w sprawie nowego mechanizmu ewaluacji Schengen wejdzie w życie 20 dni
po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym, które miało miejsce w dniu 6 listopada
2013 r. Jednak jeżeli chodzi o obecne państwa Schengen, w praktyce jego stosowanie
rozpocznie się dopiero rok później. W przypadku pozostałych państw UE, które starają się o
przystąpienie do strefy Schengen, stosowanie rozporządzenia rozpocznie się najpóźniej dnia 1
stycznia 2016 r. Należy zauważyć, że w związku z zakończeniem ewaluacji Bułgarii i
Rumunii, państwa te nie będą ponownie ewaluowane w ramach nowego mechanizmu. W
następstwie przystąpienia Chorwacji do UE w dniu 1 lipca 2013 r. i po zgłoszeniu przez nią
gotowości, sporządzone zostaną plany na potrzeby ewaluacji Schengen zgodnie nową
procedurą.
3.5.
Zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych z Bułgarią i Rumunią
W następstwie konkluzji przyjętych przez Radę w czerwcu 2011 r. i stanowiących, iż
Bułgaria i Rumunia spełniają kryteria umożliwiające pełne stosowanie dorobku Schengen,
wdrożono kolejne działania na rzecz przystąpienia wspomnianych państw. Rada nie zdołała
jednak jeszcze podjąć decyzji o zniesieniu kontroli na granicach wewnętrznych z tymi
6
państwami, ma jednak zamiar ponownie rozważyć to zagadnienie podczas posiedzenia w
dniach 7-8 grudnia 2013 r. Komisja w dalszym ciągu w pełni wspiera przystąpienie Bułgarii i
Rumunii do strefy Schengen.
3.6.
Techniczne zmiany kodeksu granicznego Schengen itd.
W następstwie porozumienia odnośnie do pakietu dotyczącego zarządzania strefą Schengen
osiągniętego w maju 2013 r., zmiany w kodeksie granicznym Schengen zostały zatwierdzone
przez Parlament Europejski w czerwcu 2013 r.9 i weszły w życie w dniu 19 lipca 2013 r.
Celem tych zmian było wyeliminowanie różnych interpretacji kodeksu granicznego Schengen
i rozwiązanie praktycznych problemów, które występowały od momentu wejścia w życie
kodeksu. Najważniejsze zmiany to wprowadzenie wyraźnej definicji metody obliczania
pobytów, których długość nie przekracza 90 dni w okresie 180 dni (pobytów
krótkoterminowych), obywateli państw trzecich na terytorium strefy Schengen oraz
wyjaśnienia dotyczące wymaganego okresu ważności dokumentów podróżnych obywateli
państw trzecich.
4.
ŚRODKI WSPIERAJĄCE
4.1.
Stosowanie systemu informacyjnego Schengen
System informacyjny Schengen drugiej generacji (SIS II) rozpoczął działanie w dniu 9
kwietnia 2013 r. Po zakończeniu miesięcznego okresu intensywnego monitorowania, który
nastąpił po rozpoczęciu działania, i w którym nie odnotowano żadnych usterek, przekazano
zarządzanie operacyjne SIS II Europejskiej Agencji ds. Zarządzania Operacyjnego
Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i
Sprawiedliwości (eu-LISA). Od kiedy SIS II rozpoczął działanie, funkcjonuje on sprawnie.
Dzięki swoim udoskonalonym funkcjom oraz ogólnym osiągnięciom system w dużej mierze
przyczynia się do zagwarantowania zarówno bezpieczeństwa jak i swobodnego przepływu
osób w strefie Schengen. Nieustannie rośnie liczba wpisów przechowywanych w SIS II.
Pierwsza nieformalna ocena wdrożenia SIS II, przeprowadzona przez Komisję w lipcu 2013
r., pokazała, że państwa członkowskie korzystają, ogólnie rzecz biorąc, z nowych kategorii i
funkcji wpisów. W wielu państwach członkowskich zaowocowało to znaczącym wzrostem
liczby trafień. Ma to miejsce w szczególności w państwach członkowskich, które składają
bezpośrednie zapytania w systemie centralnym. Z drugiej strony niektóre państwa
członkowskie odnotowały spadek liczby trafień w dwóch pierwszych miesiącach działania
SIS II w porównaniu z tym samym okresem w 2012 r. Dowody będące do dyspozycji
sugerują, że zjawisko to jest spowodowane trwającymi nieustannie dostosowaniami do
środowiska SIS II, podejmowanymi w organizacji wewnętrznej państw członkowskich,
niedostatecznym przeszkoleniem użytkowników końcowych lub niedostatecznym
wdrożeniem SIS II. W rzeczywistości nie wszystkie państwa członkowskie w całości
9
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 610/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. zmieniające
rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 562/2006 ustanawiające wspólnotowy kodeks zasad
regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), konwencję wykonawczą do układu
z Schengen, rozporządzenia Rady (WE) nr 1683/95 i (WE) nr 539/2001 oraz rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2008 i (WE) nr 810/2009
7
wdrożyły nowe kategorie i funkcje danych SIS II. Biorąc pod uwagę zasadnicze znaczenie
SIS II dla funkcjonowania strefy Schengen, nadrzędnym celem jest jego pełne wdrożenie, jak
i bezpieczne i pozbawione zakłóceń funkcjonowanie. W celu dalszej oceny stanu wdrożenia
SIS II oraz postępów dokonanych we wdrożeniu, a także obok trwających ewaluacji
Schengen, Komisja zamierza przeprowadzić dodatkowe badanie w ostatnim kwartale 2013 r.,
oceniając statystyki trafień poszczególnych państw członkowskich.
4.2.
Stosowanie wizowego systemu informacyjnego
Wizowy system informacyjny (VIS)10 jest systemem służącym wymianie informacji o wizach
krótkoterminowych. W okresie po zakończeniu ostatniego okresu sprawozdawczego (dnia 30
kwietnia 2013 r.) system VIS rozpoczął działanie w dniu 6 czerwca w regionie szóstym
(Afryka Wschodnia) oraz siódmym (Afryka Południowa). W dniu 5 września 2013 r. został
on uruchomiony w regionie ósmym (Ameryka Południowa)11. W następnej kolejności, dnia
14 listopada 2013 r., VIS ma zostać uruchomiony w regionie dziewiątym (Azja Środkowa),
dziesiątym (Azja Południowo-Wschodnia) oraz jedenastym (Palestyna). Zakończone zostały
dyskusje w sprawie określenia trzeciej i ostatniej grupy regionów, w których system będzie
uruchamiany. Odpowiednią decyzję wykonawczą przyjęto w dniu 30 września 2013 r.
System VIS funkcjonuje prawidłowo. Do dnia 31 października 2013 r. system przetworzył 5,0
mln wniosków wizowych Schengen, z czego wydano 4,2 mln wiz. Mimo nieustających
wysiłków podejmowanych przez państwa członkowskie podstawowym źródłem obaw są
średnio- i długoterminowe skutki braku optymalnej jakości danych (zarówno biometrycznych
jak i alfanumerycznych) wprowadzanych przez organy konsularne państw członkowskich do
systemu VIS.
4.3.
Polityka wizowa i umowy o readmisji
Mechanizm monitorowania sytuacji w państwach Bałkanów Zachodnich po liberalizacji reżimu
wizowego
Zgodnie z danymi Fronteksu, liczba osób ubiegających się o azyl pochodzących z państw
Bałkanów Zachodnich, w których zniesiono obowiązek wizowy, w najbardziej dotkniętych
państwach UE/państwach członkowskich Schengen, spadła o 5,6 % w okresie od stycznia
2013 r. do września 2013 r. w porównaniu z takim samym okresem w minionym roku.
Niemal identyczny wzór sezonowy może być jednoznacznie zaobserwowany również w roku
10 Decyzja Rady z dnia 8 czerwca 2004 r. w sprawie ustanowienia Wizowego Systemu Informacyjnego (VIS)
(2004/512/WE).
11 Decyzja wykonawcza Komisji z dnia 21 września 2011 r. określająca datę uruchomienia Wizowego Systemu
Informacyjnego (VIS) w regionie pierwszym (2011/636/UE), decyzja wykonawcza Komisji z dnia 21 września
2012 r. określająca datę uruchomienia wizowego systemu informacyjnego (VIS) w regionie trzecim
(2012/512/UE), decyzja wykonawcza Komisji z dnia 7 marca 2013 r. określająca datę uruchomienia wizowego
systemu informacyjnego (VIS) w regionie czwartym i piątym (2013/122/UE), decyzja wykonawcza Komisji z
dnia 5 czerwca 2013 r. określająca datę uruchomienia wizowego systemu informacyjnego (VIS) w regionie
szóstym i siódmym (2013/266/UE), decyzja wykonawcza Komisji z dnia 20 sierpnia 2013 r. określająca datę
uruchomienia wizowego systemu informacyjnego (VIS) w regionie ósmym (2013/441/UE).
8
bieżącym; liczba złożonych wniosków rośnie stopniowo począwszy od maja 2013 r. Wzór ten
kształtują obywatele Serbii oraz byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii.
Najpopularniejszymi państwami przeznaczenia są w dalszym ciągu Niemcy, a następnie
Szwecja, Belgia, Szwajcaria i Luksemburg.
Umowy o readmisji
W celu ułatwienia readmisji do kraju pochodzenia osób przebywających w państwie
członkowskim bez zezwolenia, w dniu 18 kwietnia 2013 r. podpisano umowę o readmisji z
Republiką Zielonego Przylądka. W dniu 11 września Parlament Europejski wydał zgodę, zaś
w dniu 9 października 2013 r. przyjęto decyzję Rady niezbędną dla zawarcia umowy. Obecnie
oczekuje się na wymianę powiadomień o ratyfikacji między UE a Republiką Zielonego
Przylądka; tym samym umowa powinna wkrótce wejść w życie (wraz z umową o
ułatwieniach wizowych). W czerwcu 2012 r. parafowano umowę o readmisji z Turcją;
oczekuje się na podpisanie umowy i rozpoczęcie dialogu w sprawie liberalizacji reżimu
wizowego. W październiku 2012 r. parafowano umowę o readmisji z Armenią; umowa
została podpisana w dniu 19 kwietnia 2013 r. i oczekuje się, że w najbliższym czasie wejdzie
w życie. Ponadto w dniu 29 lipca 2013 r. zakończono negocjacje z Azerbejdżanem w sprawie
umów o ułatwieniach wizowych i readmisji, parafując obydwie umowy; w najbliższym czasie
dyskusji w Radzie i w Parlamencie Europejskim poddane zostaną wnioski dotyczące decyzji
Rady w sprawie podpisania i zawarcia umów.
9