prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmiany studium

Transkrypt

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA
ŚRODOWISKO USTALEŃ ZMIANY STUDIUM
UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY TUREK
Wykonała: mgr inŜ. Sylwia Kaczmarczyk
Wrzesień, 2009r.
1
SPIS TREŚCI
str.
1. Podstawa prawna opracowania
4
2. Materiały wyjściowe
4
3. Metoda przyjęta w opracowaniu
5
4. Ocena stanu i funkcjonowania środowiska
8
4.1. Geologia i geomorfologia
5.
8
4.2. Wody powierzchniowe i podziemne, zagroŜenia powodziowe
11
4.3. Powietrze atmosferyczne i klimat akustyczny
13
4.4. Pola elektromagnetyczne
28
4.5. Szata roślinna i gleby
32
4.6. Warunki meteorologiczne i klimat
37
4.7. Gospodarka odpadami na terenie miasta
38
Cele
ochrony
środowiska
ustanowione
na
szczeblu
międzynarodowym,
42
wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu,
oraz sposoby w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione
podczas opracowywania dokumentu. Kierunki koniecznych działań w ochronie
środowiska.
6.
Analiza
ustaleń
projektu
zmiany
studium
uwarunkowań
i
kierunków
51
zagospodarowania przestrzennego
6.1 Strefa K – krajobrazowa
51
6.2. Strefa M – podmiejska
55
6.3. Strefa P – przemysłowa
56
6.4. Strefa R - rolnicza
58
7. Prognoza zmiany środowiska w wyniku realizacji ustaleń projektu zmiany studium
60
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek
8. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu
70
zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Turek
2
9. Rozwiązania mające na celu ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko
71
i zdrowie ludzi
10. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
75
zapisów w zmianie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Turek
11. Obszary objęte przewidywanym znaczącym oddziaływaniem na środowisko i ludzi
76
w wyniku realizacji ustaleń w zmianie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Turek
12. Rozwiązania alternatywne
84
13. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko
84
14. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji
84
postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania
15. Opis w języku nietechnicznym
85
3
1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA
Opracowanie zostało sporządzone na podstawie uregulowań prawnych zawartych
w następujących przepisach prawa:
-
ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227 późn. zm.),
-
ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz. U. Nr 80 poz. 717 z późn. zm.),
-
ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r.
Nr 25 poz. 150 z późn. zm.),
-
ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r., o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich
naprawie (Dz. U. Nr 75 poz. 493 z późn. zm.),
-
Rozporządzenie Rady Ministrów z 9 listopada 2004 roku (Dz. U. Nr 257 poz. 2573
z 2004r. z późn. zm.), w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych
z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na
środowisko,
-
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (j.t.
Dz. U. 2005 r. z Nr 236 poz. 2008 z późn. zm.).
Poza ww. przepisami przy wykonywaniu prognoz uwzględnia się szereg aktów prawnych
dotyczących poszczególnych zagadnień związanych z ochroną środowiska np. Prawo wodne,
ustawa o odpadach, ustawa o ochronie przyrody.
2. MATERIAŁY WYJŚCIOWE
Dla potrzeb sporządzenia Prognozy oddziaływania na środowisko ustaleń zmiany
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek
wykorzystano następujące materiały:
4
1)
Uchwała Nr XIX/121/08 Rady Gminy Turek z dnia 23 czerwca 2008 r. o
przystąpieniu do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego Gminy Turek.
2)
Projekt zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Turek, 2009 r.
3)
Opracowanie ekofizjograficzne gminy Turek, lipiec 2005 r.
4)
Program ochrony środowiska gminy Turek, 2004 r.
5)
Plan gospodarki odpadami gminy Turek, 2004 r.
6)
Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2007, Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, Poznań 2008 r.
7)
Agrochemiczne badania gleb Wielkopolski w latach 2000 – 2004, Wojewódzki
8)
Roczna ocena jakości powietrza w Wielkopolsce za rok 2007, Wojewódzki
9)
Roczna ocena jakości powietrza w Wielkopolsce za rok 2008, Wojewódzki
10)
Monitoring pól elektromagnetycznych w województwie wielkopolskim w roku
2008,
Wojewódzki
Inspektorat
Ochrony
Środowiska
w
Poznaniu,
Poznań 2009 r.
11)
Objaśnienia do mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 Arkusz Turek
(550), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1997 r.
12)
Kondracki. J., Geografia Regionalna Polski, PWN Warszawa 2000 r.
13)
Plan rozwoju lokalnego gminy Turek, 2006 r.
14)
Strategia rozwoju gminy Turek, 2000 r.
15)
Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009 – 2012 z perspektywą do roku
2016.
3. METODA PRZYJĘTA W OPRACOWANIU
Podstawowym celem prognozy, opracowywanej równocześnie ze zmianą studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek, określającym
politykę przestrzenną gminy, jest poszukiwanie i wskazanie moŜliwości rozwiązań
5
planistycznych najkorzystniejszych dla stanu środowiska. Opracowanie obejmuje obszar
wyznaczony granicami administracyjnymi gminy Turek.
Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko zmiany studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek (zwanego w
dalszej części opracowania Prognozą) wynika z art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 3 października
2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227
z późn. zm.). Szczegółowy zakres sporządzania Prognozy został określony w art. 51 ust. 2
w/w ustawy.
Prognoza oddziaływania na środowisko:
1) zawiera:
a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązaniach z innymi dokumentami,
b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
d) informacje o moŜliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym;
2) określa, analizuje i ocenia:
a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu,
b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
c) istniejące
problemy
ochrony
środowiska
istotne
z
punktu
widzenia
realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na
podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te
cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,
e) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i
chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000
oraz integralność tego obszaru, a takŜe na środowisko, a w szczególności na: róŜnorodność
6
biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz,
klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne z uwzględnieniem zaleŜności między tymi
elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy;
3) przedstawia:
a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych
oddziaływań
na
środowisko,
mogących
być
rezultatem
realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura
2000 oraz integralność tego obszaru,
b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony
obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru - rozwiązania alternatywne do rozwiązań
zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod
dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań
alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków
techniki lub luk we współczesnej wiedzy.
Zakres merytoryczny prognozy jest bardzo szeroki i obejmuje kompleks zagadnień
związanych
z
problematyką
ochrony
i
kształtowania
środowiska
przyrodniczego
i kulturowego, jak równieŜ z ochroną zdrowia mieszkańców i zasobów naturalnych oraz
kształtowaniem i ochroną walorów krajobrazowych. Uwzględnia ona zapisy znajdujące się w
wielu powiązanych z nią dokumentach m.in.: polityce ekologicznej Państwa, opracowaniu
ekofizjograficznym, programie ochrony środowiska gminy Turek czy w planie rozwoju
lokalnego gminy Turek.
W procesie sporządzania prognozy, na podstawie opracowania ekofizjograficznego,
dokonana została identyfikacja głównych uwarunkowań wynikających z charakteru i stanu
środowiska, a takŜe stanu dotychczasowego zagospodarowania terenu. W kolejności zostały
przeanalizowane rozwiązania funkcjonalno – przestrzenne i pozostałe ustalenia zawarte w
zmianie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek
pod
kątem
ich
zgodności
z
uwarunkowaniami
określonymi
w
opracowaniu
ekofizjograficznym oraz pod kątem ochrony walorów środowiska kulturowego. Analizie
zostały poddane równieŜ ustalenia projektu zmiany studium dotyczące warunków
zagospodarowania terenów, które wynikają z potrzeby ochrony środowiska, a takŜe, które
mogą mieć wpływ na środowisko, jak równieŜ ich zgodność z przepisami z zakresu ochrony
środowiska i przyrody.
7
4. OCENA STANU I FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA
Gmina Turek jest gminą rolniczą o charakterze podmiejskim. LeŜy w powiecie
tureckim, we wschodniej części Wielkopolski. Obszar naleŜy do podprowincji Nizin
Środkowopolskich i makroregionu Niziny Południowo – Wielkopolskiej. Od północny
graniczy z gminą Władysławów, od północnego – wschodu z gminą Brudzew, od wschodu z
gminą Przykona, od południowego – wschodu z gminą Dobra, od południa z gminą
Kawęczyn, od południowego – zachodu z gminą Malanów oraz od północnego – zachodu z
gminą Tuliszków. Gmina Turek otacza miasto Turek.
Obszar gminy wynosi 109,42 km2. Gminę Turek tworzy 20 sołectw: Albertów, Budy
Słodkowskie, Cisew, Chlebów, DzierŜązna, Grabieniec, Kalinowa, Korytków, Kaczki
Średnie, Kowale KsięŜe, Obrębizna, Obrzębin, Pęcherzew, Szadów KsięŜy, Słodków,
Słodków Kolonia, Turkowice, Wietchinin, Warenka, śuki.
W gminie Turek uŜytki rolne stanowią 6325,94 ha ogólnej powierzchni w tym grunty
orne 4831,78 ha, sady 30,12 ha. W zdecydowanej większości są gleby słabe, stąd teŜ w
uprawach dominują: Ŝyto i ziemniaki, hoduje się trzodę chlewną i bydło. Wszystkie wsie są
zwodociągowane, posiadają automatyczną łączność telefoniczną oraz dobrze rozwinięta sieć
urządzeń zaopatrzenia energetycznego.
NajwaŜniejszym zakładem przemysłowym na terenie gminy Turek jest Kopalnia Węgla
Brunatnego „Adamów” w Warence. Zlokalizowane są tam obiekty zaplecza technicznowarsztatowego i administracyjnego. Realizowana jest działalność związana z zabezpieczeniem
ruchu i sprawności funkcjonowania całej kopalni, a takŜe usługi w zakresie: remontów maszyn i
urządzeń górniczych, wykonawstwem wszelkiego rodzaju robót ziemnych i robót budowlano montaŜowych, a takŜe wykonawstwem konstrukcji stalowych. Na terenie gminy nie prowadzi
się aktualnie bezpośredniej eksploatacji węgla brunatnego.
4.1. GEOLOGIA I GEOMORFOLOGIA
Omawiany obszar połoŜony jest w obrębie synklinorium mogileńsko – łódzkim.
PodłoŜe przedczwartorzędowe - Struktury geologiczne północnej i środkowej Polski
zbudowane ze skał permu i mezozoiku powstały na miejscu basenu środkowopolskiego,
będącego częścią rozległego obniŜenia środkowoeuropejskiego. Basen ten zaczął się
formować z początkiem permu, po ruchach orogenezy waryscyjskiej. Rozwijał się w czasie
8
całego mezozoiku aŜ do końca kredy, kiedy to ruchy tektoniczne fazy laramijskiej
spowodowały powstanie mniejszych jednostek tektonicznych zwanych jednostkami
mezozoicznymi. Jedną z nich jest niecka mogileńsko-łódzka, w obrębie której znajduje się
gmina Turek.
Niecka mogileńsko-łódzka składa się z szerszej niecki mogileńskiej i z niecki łódzkiej,
węŜszej, wydłuŜonej, których oś podłuŜna ma przebieg NW-SE. Niecka mogileńsko-łódzka
jest wypełniona osadami kredy osiągającymi tu miąŜszości największe w Polsce – do około
3000 m w okolicy Turku. Tak duŜe miąŜszości osadów kredy wiąŜą się ze wzmoŜoną
subsydencją tego obszaru. Pod nimi występują osady jury, triasu i permu.
W niecce osady kredy dolnej wykształcone są początkowo (walanŜyn-hoteryw) w postaci
piasków róŜnoziarnistych, a miejscami drobnych Ŝwirów z przewarstwieniami czarnych i
ciemnoszarych iłołupków z wkładkami syderytów i oolitów Ŝelazistych. WyŜej występują
piaskowce jasnoszare z detrytusem roślinnym. Przykrywają je piaskowce z glaukonitem,
czasem margliste. Skały kredy górnej stanowią główną serię osadową niecki. Zaczynają się
piaskowcami wapnistymi cenomanu, wyŜej leŜą turońskie wapienie inoceramowe i
otwornicowe,
z
czertami
i
przewarstwieniami
opok.
Profil
stratygraficzny
skał
górnokredowych w niecce łódzkiej zamykają opoki i margle kampanu oraz opoki margliste
mastrychtu. W mogileńskiej części niecki duŜą rolę odgrywają struktury solne. W części
łódzkiej wyróŜnia się cztery główne antykliny oraz niewielkie i bardzo łagodne struktury
antyklinalne m.in. antyklinę Turku (Stupnicka, 1997).
Utwory mezozoiczne na obrzeŜach gminy przykryte są mułkami oligoceńskimi, iłami,
mułkami i piaskami wieku mioceńskiego.
Czwartorzęd - Budowa i rozmieszczenie osadów powierzchniowych na terenie gminy jest
bardzo urozmaicona, tworząca wielobarwną mozaikę. Obszar ten znalazł się w zasięgu
wszystkich zlodowaceń, które pozostawiły po sobie cały inwentarz utworów i form
lodowcowych, wodnolodowcowych oraz rzeczno-lodowcowych.
Najstarszymi osadami na terenie gminy są gliny zwałowe, leŜące miejscami na mioceńskich
iłach, mułkach i piaskach kwarcowych oraz piaski i Ŝwiry wodnolodowcowe pochodzące z
okresu zlodowacenia Warty (plejstocen). Według dawnego nazewnictwa pochodzą one ze
stadiału mazowiecko-podlaskiego.
Najwięcej utworów powierzchniowych pozostawiło po sobie zlodowacenie północnopolskie –
zlodowacenie Wisły. Z fazy leszczyńskiej pochodzą gliny zwałowe, piaski i Ŝwiry
9
lodowcowe, piaski i Ŝwiry moren czołowych i akumulacji szczelinowej. Obecna są równieŜ
mułki i piaski tarasów kemowych i kemów. DuŜą powierzchnię zajmują piaski i Ŝwiry
wodnolodowcowe oraz plejstoceńskie piaski rzeczne tarasów nadzalewowych rzek. W
południowo-zachodniej i zachodniej części gminy występują pojedyncze pola wydm.
Z rzekami związane są osady piaszczyste okresu holoceńskiego, namuły den dolinnych i
zagłębień bezodpływowych oraz piaski humusowe.
W północno-wschodniej części gminy Turek znajduje się niekonfliktowe i
perspektywiczne złoŜe piasków i Ŝwirów. W jego obrębie znajduje się kilka eksploatowanych
wyrobisk:
złoŜe „DzierŜązna ” - piaski i Ŝwiry czwartorzędowe,
złoŜe „DzierŜązna I” - piaski czwartorzędowe,
złoŜe „DzierŜązna II” - piaski czwartorzędowe,
złoŜe „DzierŜązna III” - piaski czwartorzędowe,
złoŜe „DzierŜązna IV” – piaski czwartorzędowe.
Na wschodnim skraju gminy na terenie Warenki znajduje się niewielki fragment złoŜa
węgla brunatnego przewidziany do eksploatacji w ramach odkrywki „Adamów”. W rejonie
miejscowości Turkowice znajduje się udokumentowane złoŜe węgla brunatnego wieku
trzeciorzędowego – „Adamów, soczewka Małgorzata”. We wschodniej części gminy znajduje
się hałda zawierająca eksploatacyjne odpady mineralne. W pobliŜu elektrowni „Adamów”
znajduje się zwał odpadów mineralnych, przeróbczych.
Południowo – wschodnia część gminy naleŜąca do Kotliny Uniejowskiej leŜy na
wysokości 102 – 112 m n.p.m. Równina Turecko – Liskowska znajdująca się na południowo
– zachodniej części gminy jest to obszar o stosunkowo równej powierzchni, połoŜony na
wysokości do 150 m n.p.m. Gmina Turek w przewaŜającej części jest obszarem nizinnym.
Jedynie w północnej części gminy znajdują się wzgórza sięgające wysokości około 170 m
n.p.m., a na południu kilka wzniesień przekracza 150 m n.p.m.
10
4.2. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE, ZAGROśENIA POWODZIOWE
WODY POWIERZCHNIOWE
Cały obszar gminy jest połoŜony w obrębie dorzecza Warty. Obszar gminy
charakteryzuje się słabo rozwiniętą siecią rzeczną. Brak jest większych rzek, a nieliczne cieki
rozpoczynają swój górny bieg.
Przez południową i wschodnią część gminy Turek przepływa rzeka Kiełbaska, która
stanowi lewobrzeŜny dopływ Warty. Źródła Kiełbaski znajdują się na obszarze gminy Turek,
w pobliŜu miejscowości Paździerowice na wysokości ok. 138 m n.p.m. u podnóŜa Wału
Malanowskiego. Całkowita długość rzeki wynosi 45 km a powierzchnia zlewni 490,9 km2.
Dopływy Kiełbaski na terenie gminy to Kanał Folusz i Zdrojka oraz fragment Kanału
Targówka. Do Kiełbaski wpływa równieŜ Kanał Obrzębiński odprowadzający ścieki z miasta
Turku. W okolicach Słodkowa ma swój początek rzeka Pokrzywnica. Kiełbaska i
Pokrzywnica są to niewielkie cieki tworzące miejscami gęstą sieć rozgałęzień.
Oceny zanieczyszczenia wód powierzchniowych dokonano na podstawie badania
zanieczyszczenia rzeki Kiełbaski. Wody rzeki Kiełbaski zakwalifikowano jako nie
odpowiadające normom ze względu na przekroczone wskaźniki fizykochemiczne i
bakteriologiczne. Źródłem zanieczyszczenia rzeki Kiełbaski w górnym jej biegu, do ujścia
rzeki Folusz i Zdrojki, jest działalność rolnicza i brak uporządkowania gospodarki ściekowej
na terenie gminy w obszarze górnej zlewni rzeki. Źródłem zanieczyszczenia rzeki Kiełbaski
w dolnym jej biegu jest przemysł zlokalizowany w mieście Turek, jak równieŜ ścieki
komunalne i deszczowe z miasta Turek. Bezpośrednio do rzeki Kiełbaski odprowadzane są
równieŜ ścieki z oczyszczalni Elektrowni „Adamów”. Wszystkie inne rzeki na terenie gminy
są równieŜ znacznie zanieczyszczone – równieŜ z ww. przyczyn.
Na terenie gminy brak jest większych powierzchniowych zbiorników wodnych.
WODY
PODZIEMNE
W regionalizacji hydrogeologicznej zwykłych wód podziemnych obszar znajduje się w
regionie wielkopolskim, w subregionie gnieźnieńsko – kujawskim (VI3) oraz w regionie
łódzkim (VII).
11
Cały obszar gminy Turek został zaliczony do jednostki hydrogeologicznej regionu
łódzkiego. Poziomy wodonośne są tu związane z wodami porowymi w utworach
czwartorzędu oraz wodami szczelinowymi i szczelinowo-porowymi kredy górnej. Główny
poziom uŜytkowy znajduje się w utworach kredy górnej (turon-mastrycht) - są to wapienie,
margle i opoki. Wody szczelinowe znajdują się pod ciśnieniem do 1000 kPa. W północnej
części gminy poziom uŜytkowy występuje na głębokości od 40 do 60 m p.p.t. W rejonie
Turku oraz w kierunku południowo-wschodnim głębokość ta wynosi 20-60 m p.p.t.,
natomiast na pozostałym obszarze gminy głębokość do głównego poziomu wodonośnego
wynosi 20-40 m p.p.t. Głębokość zwierciadła wód poziomu uŜytkowego obniŜa się w
kierunku północnym, północno-zachodnim i północno-wschodnim, w tych samych
kierunkach następuje więc spływ podziemny. Na większości obszaru jest to poziom
posiadający pełną izolację od powierzchni, jedynie w rejonie Turku i na wschód od miasta
izolacja jest połowiczna. Jakość wód jest dobra, nie wymagają one uzdatniania. W rejonie
Turku wodonośność, czyli potencjalna wydajność typowego otworu studziennego wynosi 70120 m3/h. Na pozostałym obszarze wodonośność wynosi 30-70 m3/h.
Wody podziemne występujące w utworach czwartorzędowych nie stanowią poziomów
uŜytkowych. Są przykryte w większości utworami przepuszczalnymi i półprzepuszczalnymi.
Głębokość do pierwszego zwierciadła wód podziemnych w południowej części gminy wynosi
mniej niŜ 5 m, natomiast w części północnej waha się ono w granicach od 0 do 20 m p.p.t.
MiąŜszość czwartorzędowych utworów wodonośnych jest mniejsza niŜ 5 m.
Gmina połoŜona jest na obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) nr
151 – Turek – Konin – Koło (zbiornik kredowy).
Wszystkie miejscowości są zwodociągowane. Gmina Turek jest zaopatrywana w wodę z
ujęć komunalnych w: Cisewie, Grabieńcu, Słodkowie, Chlebowie, DzierŜąznem, Kaczkach
Średnich oraz ObrębiŜnie – Szadowskie Góry.
ZAGROśENIA POWODZIOWE
Na obszarze gminy Turek nie występują tereny objęte bezpośrednim zagroŜeniem
powodziowym.
12
4.3. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE I KLIMAT AKUSTYCZNY
Występujące na terenie gminy źródła zanieczyszczeń powietrza z uwagi na rodzaj
wprowadzonych do środowiska zanieczyszczeń moŜna podzielić na dwie podstawowe grupy
powodujące wysoką oraz niską emisję.
Zanieczyszczenia podstawowe (dwutlenek siarki, dwutlenek azotu i pył) powstają
głównie podczas spalania paliw w elektrowniach, elektrociepłowniach, kotłowniach
lokalnych i zakładach pracy. StęŜenia tych zanieczyszczeń charakteryzują się wyraźną
zmiennością w ciągu roku, w sezonie zimowym następuje wzrost ilości dwutlenku siarki
i pyłu. Na jakość powietrza wpływają takŜe zanieczyszczenia powstające w wyniku procesów
technologicznych, emitowane ze źródeł mobilnych oraz zanieczyszczenia wtórne powstające
w wyniku reakcji i przemian związków w zanieczyszczonej atmosferze. Zanieczyszczenia
usuwane są z atmosfery poprzez proces suchego osiadania lub wymywania przez opady
atmosferyczne oraz w wyniku reakcji chemicznych, które prowadza do powstania innych
związków chemicznych zwanych zanieczyszczeniami wtórnymi. Ochrona powietrza przed
zanieczyszczeniem polega na zapobieganiu przekraczania dopuszczalnych stęŜeń substancji
zanieczyszczających w powietrzu i ograniczaniu ilości lub eliminowaniu wprowadzania do
powietrza tych substancji.
Na jakość powietrza na terenie gminy Turek ma wpływ wiele czynników
zewnętrznych, do których naleŜy zaliczyć przede wszystkim:
-
emisje gazów do powietrza atmosferycznego z obszaru miasta Turek a głównie z
Elektrowni „Adamów”;
-
strumień zanieczyszczeń powietrza dopływający spoza terenu gminy,
Do czynników wewnętrznych mających wpływ na jakość powietrza na terenie gminy
Turek naleŜy zaliczyć:
- zorganizowaną emisję z kotłowni KWB Adamów Baza Warenka,
- zorganizowaną emisję z kotłowni w budynkach uŜyteczności publicznej i innych większych
budynkach posiadających indywidualne kotłownie tworzące tzw. „niską emisję”,
- punktowe źródła emisji z kotłowni i pieców róŜnych zakładów produkcyjnych i
usługowych,
- niezorganizowana emisja z powierzchniowych i technologicznych źródeł emisji róŜnych
zakładów produkcyjnych i usługowych,
13
- punktowe źródła emisji paleniska domowe i kotłownie indywidualne tworzące równieŜ tzw.
„niską emisję”,
- emisja wtórna zanieczyszczeń pyłowych spowodowana warunkami atmosferycznymi i
ruchem pojazdów,
- ruch pojazdów na drogach powodujący emisję zanieczyszczeń „komunikacyjnych”.
Głównym źródłem emisji zorganizowanej z terenu Kopalni Węgla Brunatnego
Adamów jest kotłownia zlokalizowana na placu zagospodarowania odkrywki w miejscowości
Warenka. W kotłowni zainstalowane są 4 kotły wodne opalane miałem z węgla brunatnego: 3
PWRb 1,25 Gcal/h i 1 PWRb 2,5 Gcal/h oraz instalacja sztucznego ciągu z cyklonowymi
urządzeniami odpylającymi typu CE o nominalnej skuteczności działania 80% (rzeczywista
skuteczność działania wynosi 70-80% - uwzględnia warunki pracy i dyspozycyjność
urządzenia). Spaliny z kotłów po odpyleniu odprowadzane są do stalowego emitora o
wysokości 30 m i średnicy wylotu spalin 1,0 m. Rocznie w kotłowni spalane jest ok. 4000 Mg
węgla. Wszystkie emitory, przy aktualnym poziomie produkcji i zuŜyciu surowców spełniają
wymagania określone w decyzjach ustalających dopuszczalną emisję zanieczyszczeń do
powietrza. W zakresie ochrony klimatu kotłownia w Warence jest największym na terenie
gminy źródłem emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Z rocznego zuŜycia węgla
brunatnego wyliczono Ŝe kotłownia emituje ok. 7300 Mg CO2 rocznie.
Ze względu na emisję szkodliwych gazów do atmosfery oraz emisję CO2 sugeruje się aby
KWB Adamów podjęła działania w kierunku modernizacji kotłowni polegającej na
zastosowaniu czystych ekologicznie paliw lub najlepiej źródła energii odnawialnej (np.
biomasy) do wytwarzania niezbędnej ilości ciepła do zakładu. Głównym źródłem emisji
zanieczyszczeń gazowych w zakładzie jest proces spalania węgla w kotłowni. Zakład posiada
dwa kotły węglowe o mocy Q max – 514 KW kaŜdy. Maksymalna ilość spalanego węgla
przez 1 kocioł wynosi 50 kg/h, łącznie roczne spalanie węgla wynosi 120 ton. Spaliny
kierowane są przez cyklony o sprawności 80% do emitora E1, komin o wysokości 25,5 m npt
i średnicy przewodu 0,8 m.
Z powodu swobodnego przemieszczania się zanieczyszczeń gazowych kompleks
paliwowo - energetyczny Konin - Turek decyduje o stanie zanieczyszczenia powietrza w
całym powiecie tureckim i analogicznie w gminie Turek. Ponad 99 % zanieczyszczeń z terenu
powiatu emitują zakłady związanie z tym sektorem gospodarki.
14
W wyniku oceny jakości powietrza obszar został zakwalifikowany (wg danych WIOŚ)
do klasy ogólnej strefy A, co oznacza, Ŝe na rozpatrywanym terenie nie są przekraczane
wartości dopuszczalne, z uwzględnieniem dozwolonych częstości przekroczeń dla
następujących zanieczyszczeń: SO2, NO2, pył PM10, Pb, CO, O3 oraz benzen.
Według uzyskanych informacji z Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w
Koninie badania jakości powietrza na terenie powiatu tureckiego zostały zakończone
w 2003 r. Od 2006 r. wykonuje się badania jakości powietrza metodą pasywną ale tylko pod
kątem zawartości dwutlenku siarki i dwutlenku azotu. Zgodnie z uzyskanymi danymi z
Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu Delegatura w Koninie
wartości dwutlenku siarki i dwutlenku azotu za lata 2007 i 2008 na terenie powiatu tureckiego
(stanowisko pomiarowe w Kowalach Pańskich) wynoszą odpowiednio:
SO2 [µg/m3] NO2 [µg/m3]
2007 r.
4,0
9,40
2008 r.
6,2
14,36
Głównym celem w ochronie powietrza jest zmniejszenie stopnia zanieczyszczenia atmosfery.
Cel ten realizowany jest głównie poprzez działania prowadzące do zmniejszenia emisji
zanieczyszczeń, poprzez:
- działania inwestycyjne w zakładach,
- restrukturyzację i modernizację źródeł ciepła,
- wprowadzanie paliw ekologicznych,
- wprowadzanie odnawialnych źródeł ciepła
- rozbudowę sieci cieplnych i gazowych,
- edukację ekologiczną.
Na terenie gminy istnieją cztery kategorie dróg: krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne.
Przez teren gminy Turek przebiegają dwie drogi krajowe: nr 72 Konin-Łódź-Rawa
Mazowiecka i nr 83 Turek-Sieradz oraz droga wojewódzka nr 470 relacji Kalisz–Turek–
Kościelec. Są to drogi o najwyŜszym natęŜeniu ruchu, zwłaszcza w dni powszednie.
Do dróg powiatowych na terenie gminy naleŜą drogi:
- nr 3219P Turek – Władysławów –Genowefa Piorunowska
- nr 4482P Słodków – Cisew
- nr 4483P Szadów Pański – śuki
15
- nr 4498P Przykona – Kaczki Średnie
- nr 4499P Wietchinin - Rogów
- nr 4500P Kaczki Mostowe – Mikulice
- nr 4583P granica powiatu - Smaszew –Wrząca.
Istotne znaczenie dla jakości powietrza ma emisja zanieczyszczeń komunikacyjnych
związana z ruchem drogowym. Pojazdy samochodowe emitują gazy spalinowe, wytwarzają
pyły powstające na skutek ścierania opon, hamulców na nawierzchni drogowej. W wyniku
spalania paliwa przedostają się do atmosfery zanieczyszczenia gazowe, głównie: dwutlenek
węgla, tlenek węgla, tlenki azotu, węglowodory, aldehydy, tlenki siarki. Powstające pyły
zawierają związki ołowiu, kadmu, niklu, miedzi, a takŜe wyŜsze węglowodory aromatyczne.
Ilość emitowanych zanieczyszczeń zaleŜy od wielu czynników między innymi od:
- natęŜenia i płynności ruchu,
- konstrukcji silnika i jego stanu technicznego,
- zastosowania dopalaczy i filtrów,
- rodzaju paliwa,
- parametrów technicznych i stanu drogi.
Średnia ilość emitowanego tlenku węgla wynosi od 3g/km dla samochodów
osobowych do 30g/km dla autobusów i samochodów cięŜarowych, tlenków azotu od 0,5 g/km
dla samochodów osobowych do 2,5g/km dla cięŜarowych i autobusów, węglowodorów
odpowiednio od 0,4g/km do 3g/km.
Źródła emisji komunikacyjnej (pojazdy) posiadają punkt emisji przy powierzchni ziemi przez
co rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń jest bardzo utrudnione. Zanieczyszczenia te działają
na środowisko w najbliŜszym otoczeniu drogi. Rozprzestrzenianie się spalin zaleŜy nie tylko
od warunków meteorologicznych jak prędkość, kierunek wiatru, opad atmosferyczny,
zachmurzenie, ale głównie od otoczenia drogi to jest umiejscowienia budynków i zieleni
miejskiej w stosunku do kierunku przebiegu dróg. Na terenie gminy nie były prowadzone
badania wpływu zanieczyszczeń komunikacyjnych na stan środowiska oraz brak jest analiz
teoretycznych. Określenie stopnia zanieczyszczenia powietrza przez zanieczyszczenia
komunikacyjne jest trudne i wymagałoby przeprowadzenia odpowiednich badań w rocznym
cyklu pomiarowym.
W przypadku gdy natęŜenie ruchu na drogach krajowych i wojewódzkich będzie rosło na
odcinkach intensywnej zabudowy jak Słodków, śuki, Turkowice i Szadów Pański naleŜy
16
rozwaŜyć budowę ekranów dźwiękochłonnych a w pierwszej kolejności załoŜenie zieleni
izolacyjnej. Na wymienionych odcinkach dróg naleŜy dąŜyć do zmiany nawierzchni drogi na
nawierzchnię tzw. „cichą” czyli nie powodującą nadmiernej ilości hałasu drogowego.
Celem corocznej oceny jakości powietrza dokonywanej przez WIOŚ w Poznaniu jest
uzyskanie informacji o stęŜeniach zanieczyszczeń na obszarze stref, w tym aglomeracji na
terenie województwa wielkopolskiego. Ocena i wynikające z niej działania odnoszone są do
obszarów nazywanych strefami. Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008
r. Nr 25 poz. 150 z późn. zm.) strefę stanowi:
- aglomeracja o liczbie mieszkańców powyŜej 250 tysięcy,
- obszar jednego lub więcej powiatów niewchodzący w skład aglomeracji.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 marca 2008 r. w sprawie stref, w których
dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. Nr 52 poz. 310) określa strefy stanowiące
obszary jednego lub więcej powiatów połoŜonych na obszarze tego samego województwa,
niewchodzący w skład aglomeracji o liczbie mieszkańców większej niŜ 250 tys. Teren objęty
opracowaniem naleŜy do strefy wielkopolskiej dla celów oceny jakości powietrza pod kątem
zawartości ozonu oraz naleŜy do strefy konińsko - kolskiej dla celów oceny jakości powietrza
pod kątem zawartości dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenków azotu, tlenku węgla i
benzenu, pyłu zawieszonego PM10 oraz zawartego w tym pyle ołowiu, arsenu, kadmu, niklu i
benzo(a)piranu. Strefa konińsko - kolska obejmuje obszar powiatu konińskiego, kolskiego i
tureckiego, kod strefy PL.30.09.z.03.
Wynikiem oceny, zarówno pod kątem kryteriów dla ochrony zdrowia jak i kryteriów
dla ochrony roślin dla wszystkich substancji podlegających ocenie, powinno być zaliczenie
strefy do jednej z poniŜszych klas:
- klasy A – jeŜeli stęŜenia zanieczyszczenia na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio
poziomów, dopuszczalnych, poziomów docelowych, poziomów celów długoterminowych;
- klasy B – jeŜeli stęŜenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy
dopuszczalne lecz nie, przekraczające poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines
tolerancji;
- klasy C – jeŜeli stęŜenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy
dopuszczalne powiększone o margines tolerancji, w przypadku gdy margines tolerancji nie
jest
określony
–
poziomy
dopuszczalne,
poziomy
docelowe,
poziomy
celów
długoterminowych.
17
Wartości kryterialne oceny wykonywanej dla roku 2007 i 2008 dla ochrony zdrowia
na terenie całego kraju, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 3 marca
2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 47 poz. 281)
określone zostały w poniŜszych tabelach.
Dla 2007 r.
Substancja
Benzen
Okres
uśredniania
wyników
pomiarów
5
3
Dopuszczalny
poziom substancji
w powietrzu
powiększony o
margines
tolerancji za 2007
r. w [µg/m3]
8
200
30
230
18 razy
40
6
46
-
Dopuszczalny
poziom
substancji w
powietrzu
[µg/m3]
rok
Wartość
marginesu
tolerancji w
2007 r.
Dopuszczalna
częstość
przekroczenia
dopuszczalnego
poziomu w roku
kalendarzowym
-
kalendarzowy
Dwutlenek
1 godzina
azotu
rok
kalendarzowy
Dwutlenek
1 godzina
350
0
350
24 razy
siarki
24 godziny
125
0
125
3 razy
Ołów
rok
0,5
0
0,5
-
kalendarzowy
Pył
24 godziny
50
0
50
35 razy
zawieszony
rok
40
0
40
-
PM10
kalendarzowy
Tlenek
8 godzin
10000
0
10000
-
węgla
Substancja
Okres uśredniania
wyników pomiarów
Arsen
rok kalendarzowy
Poziom docelowy
substancji w powietrzu
[µg/m3]
6
Dopuszczalna częstość przekroczenia
dopuszczalnego poziomu w roku
kalendarzowym
-
Benzo(a)piren
rok kalendarzowy
1
-
Kadm
rok kalendarzowy
5
-
Nikiel
rok kalendarzowy
20
-
Ozon
8 godzin
120
25 dni *
* *liczba dni z przekroczeniami poziomu docelowego w roku kalendarzowym, uśredniona w ciągu ostatnich trzech lat. JeŜeli brak
jest wyników pomiarów z trzech lat podstawę klasyfikacji mogą stanowić wyniki z dwóch lub jednego roku.
18
Dla 2008 r.
Substancja
Benzen
Okres
uśredniania
wyników
pomiarów
Dopuszczalny
poziom
substancji w
powietrzu
[µg/m3]
rok
Wartość
marginesu
tolerancji w
2008 r.
5
2
Dopuszczalny
poziom substancji
w powietrzu
powiększony o
margines
tolerancji za 2008
r. w [µg/m3]
7
Dopuszczalna
częstość
przekroczenia
dopuszczalnego
poziomu w roku
kalendarzowym
200
20
220
18 razy
40
4
44
-
-
kalendarzowy
Dwutlenek
1 godzina
azotu
rok
kalendarzowy
Dwutlenek
1 godzina
350
0
350
24 razy
siarki
24 godziny
125
0
125
3 razy
Ołów
rok
0,5
0
0,5
-
kalendarzowy
Pył
24 godziny
50
0
50
35 razy
zawieszony
rok
40
0
40
-
PM10
kalendarzowy
Tlenek
8 godzin
10000
0
10000
-
węgla
Substancja
Okres uśredniania
wyników pomiarów
Dopuszczalna częstość przekroczenia
dopuszczalnego poziomu w roku
kalendarzowym
-
Arsen
rok kalendarzowy
Poziom docelowy
substancji w powietrzu
[µg/m3]
6
Benzo(a)piren
rok kalendarzowy
1
-
Kadm
rok kalendarzowy
5
-
Nikiel
rok kalendarzowy
20
-
Ozon
8 godzin
120
25 dni *
* *liczba dni z przekroczeniami poziomu docelowego w roku kalendarzowym, uśredniona w ciągu ostatnich trzech lat. JeŜeli brak
jest wyników pomiarów z trzech lat podstawę klasyfikacji mogą stanowić wyniki z dwóch lub jednego roku.
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska co roku dokonuje oceny poziomu substancji w powietrzu w strefach, a następnie
dokonuje klasyfikacji stref. Prowadzona ocena ma na celu monitorowanie zmian jakości
powietrza i powinna skutkować podjęciem działań powodujących zmniejszenie stęŜeń
19
zanieczyszczeń w powietrzu przynajmniej do poziomu stęŜenia dopuszczalnego na terenie
kraju w określonym terminie.
Dwutlenek siarki
2007 r. - W województwie wielkopolskim nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnego
poziomu substancji w powietrzu dla pomiarów 24-godzinnych. Maksymalne stęŜenia 24godzinne wahały sie od 12,9 do 71,2 µg/m3 na stacjach prowadzących pomiary manualne i
automatyczne. Nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu
dla pomiarów 1-godzinnych. NajwyŜsze stęŜenie wynosiło 153,1 µg/m3. W związku z
powyŜszym strefę zaliczono do klasy A.
poziomu substancji w powietrzu dla pomiarów 24-godzinnych. Maksymalne stęŜenia 24godzinne wahały się od 14,5 do 41,7 µg/m3 na stacjach prowadzących pomiary manualne i
automatyczne. Na Ŝadnym stanowisku pomiarowym nie stwierdzono przekroczeń
dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu dla pomiarów 1-godzinnych. NajwyŜsze
stęŜenie wynosiło 212,7 µg/m3 (poziom dopuszczalny wynosi 350 µg/m3).W związku z
powyŜszym strefę zaliczono do klasy A.
Dwutlenek azotu
poziomu substancji w powietrzu dla pomiarów 1-godzinnych. RównieŜ stęŜenia średnie
roczne nie przekroczyły dopuszczalnego poziomu substancji. NajwyŜsze stęŜenia 1-godzinne
wynosiło 149,7 µg/m3 (poziom dopuszczalny wynosi 200 µg/m3, a dopuszczalna częstość
przekraczania poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym wynosi 18 razy). StęŜenia
średnie roczne wahały sie od 8,51 do 25,8 µg/m3. W związku z powyŜszym strefę zaliczono
do klasy A.
poziomu substancji w powietrzu dla pomiarów 1-godzinnych. RównieŜ stęŜenia średnie
roczne nie przekroczyły dopuszczalnego poziomu substancji. NajwyŜsze stęŜenia 1-godzinne
wynosiły 140,9 µg/m3 (poziom dopuszczalny wynosi 200 µg/m3, a dopuszczalna częstość
przekraczania poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym wynosi 18 razy). StęŜenia
20
średnie roczne wahały się od 8,62 do 26,9 µg/m3. W związku z powyŜszym strefę zaliczono
do klasy A.
Pył PM 10
2007 r. - Nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu dla 24 - godzinnych stęŜeń
pyłu PM10 i stęŜenia średniego rocznego. W związku z powyŜszym strefę zaliczono do klasy
A.
2008 r. - Nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu dla 24 - godzinnych stęŜeń
pyłu PM10 i stęŜenia średniego rocznego. W związku z powyŜszym strefę zaliczono do klasy
A.
Ołów
2007 r. - W ocenie rocznej nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu
substancji. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto pomiary manualne oraz metodę analogii do
wyników z innego obszaru lub okresu. Otrzymane stęŜenia średnie roczne wahały sie od
0,003 do 0,01 µg/m3. W związku z powyŜszym strefę zaliczono do klasy A.
substancji. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto pomiary manualne oraz metodę analogii do
wyników z innego obszaru lub okresu. Otrzymane stęŜenia średnie roczne wahały się od
0,002 do 0,006 µg/m3. W związku z powyŜszym strefę zaliczono do klasy A.
Benzen
substancji. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto pomiary automatyczne i pasywne.
Otrzymane stęŜenia średnie roczne wahały sie od 1,15 do 3,1 µg/m3. Strefę zaliczono do klasy
A.
substancji. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto pomiary automatyczne i pasywne.
Otrzymane stęŜenia średnie roczne wahały się od 2,2 do 4,6 µg/m3. Strefę zaliczono do klasy
A.
Tlenek węgla
21
substancji. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto pomiary automatyczne oraz metodę
analogii do wyników z innego obszaru lub okresu. NajwyŜsze stęŜenie 8-godzinne kroczące
liczone ze stęŜeń 1-godzinnych wynosiło 3161,25 µg/m3. Strefę zaliczono do klasy A.
substancji. Za podstawę klasyfikacji stref przyjęto pomiary automatyczne oraz metodę
analogii do wyników z innego obszaru lub okresu. NajwyŜsze stęŜenie 8-godzinne kroczące
liczone ze stęŜeń 1-godzinnych 7630 µg/m3. W związku z powyŜszym strefę zaliczono do
klasy A.
Ozon
2007 r. - Podstawę klasyfikacji stref stanowi jeden parametr – stęŜenie 8-godzinne (dopuszcza
sie 25 dni przekroczeń poziomu docelowego). Liczba dni z przekroczeniem poziomu
docelowego w roku kalendarzowym uśredniana jest w ciągu kolejnych trzech lat. W
województwie wielkopolskim uśredniona liczba przekroczeń wynosiła: w Poznaniu ul.
Dąbrowskiego – 16, w Koninie– 23. Uśrednienie odnosi sie do kolejnych trzech lat pomiarów
prowadzonych na ww. stacjach. W województwie wielkopolskim, na dwóch stacjach
pozamiejskich stwierdzono przekroczenie wartości dopuszczalnej ozonu (36 w KrzyŜówce i
31 dni we Mścigniewie). Na podstawie otrzymanych wyników strefę wielkopolską
sklasyfikowano do klasy C.
2008 r. - Podstawę klasyfikacji stref stanowi jeden parametr – stęŜenie 8-godzinne (dopuszcza
się 25 dni przekroczeń poziomu docelowego). Liczba dni z przekroczeniem poziomu
docelowego w roku kalendarzowym uśredniana jest w ciągu kolejnych trzech lat. W
województwie wielkopolskim uśredniona liczba przekroczeń wynosiła: w Poznaniu przy ul.
Dąbrowskiego – 13, w Koninie – 4. Uśrednienie odnosi się do kolejnych trzech lat pomiarów
prowadzonych na ww. stacjach. W województwie wielkopolskim, na dwóch stacjach
pozamiejskich stwierdzono przekroczenie wartości dopuszczalnej ozonu (29 dni w
KrzyŜówce i 10 dni we Mścigniewie). Na podstawie otrzymanych wyników strefę
wielkopolską zaklasyfikowano do klasy C.
KLIMAT AKUSTYCZNY
22
Miarą jakości klimatu akustycznego jest nie przekraczanie dopuszczalnego poziomu
hałasu określonego w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca
2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120 poz. 826).
Dla tego typu terenu ww. rozporządzenie określa dopuszczalne poziomy dźwięku
w zaleŜności od przeznaczenia terenu.
Obowiązujące
kryterium
oceny
hałasu
wprowadzone
wyŜej
wymienionym
Rozporządzeniem ustala dopuszczalny poziom hałasu LAeq wyraŜony poziomem dźwięku
w dB, który zaleŜy zarówno od rodzaju terenu jak i od rodzaju źródła hałasu, a takŜe od pory
doby. Wartości poziomów dopuszczalnych odnoszących się do terenów o róŜnym
przeznaczeniu przedstawiono w poniŜszej tabeli.
Lp.
1
2
Rodzaj terenu
a) Strefa ochronna „A”
uzdrowiska
b) Tereny szpitali poza
miastem
a) Tereny zabudowy
mieszkaniowej
jednorodzinnej
b) Tereny zabudowy
związanej ze
stałym lub czasowym
pobytem dzieci i młodzieŜy
Dopuszczalny poziom hałasu w dB
Pozostałe obiekty i działalności
Drogi lub linie kolejowe1)
będąca źródłem hałasu
LAeq D
LAeq N
LAeq D
LAeq N
przedział czasu przedział czasu przedział czasu przedział czasu
odniesienia
odniesienia
odniesienia
odniesienia
równy 16
równy 8
równy 8
równy 1 najmniej
godzinom
godzinom
najmniej
korzystnej
korzystnym
godzinie nocy
godzinom dnia
kolejno po
sobie
następującym
50
45
45
40
55
50
50
40
60
50
55
45
2)
3
c) Tereny domów opieki
społecznej
d) Tereny szpitali w
miastach
a) Tereny zabudowy
mieszkaniowej
wielorodzinnej i
zamieszkania zbiorowego
b) Tereny zabudowy
zagrodowej
c) Tereny rekreacyjno wypoczynkowe 2)
d) Tereny mieszkaniowo -
23
usługowe
Tereny w strefie
4 śródmiejskiej miast
65
55
55
45
powyŜej 100 tys.
3
mieszkańców
1)
Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się takŜe dla torowisk tramwajowych poza pasem
drogowym i kolei linowych.
2)
W przypadku niewykorzystywania tych terenów, zgodnie z ich funkcją, w porze nocy, nie obowiązuje na nich
dopuszczalny poziom hałasu w porze nocy.
3)
Strefa śródmiejska miast powyŜej 100 tys. mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z
koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast, w których występują
dzielnice o liczbie mieszkańców pow. 100 tys., moŜna wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejską, jeŜeli
charakteryzuje się ona zwartą zabudową mieszkaniową z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych
i usługowych.
Hałas jest zanieczyszczeniem środowiska, charakteryzującym się duŜą ilością i
róŜnorodnością źródeł oraz powszechnością występowania.
Przez teren gminy Turek przebiegają dwie drogi krajowe nr 72 Konin-Łódź-Rawa
Mazowiecka i nr 83 Turek-Sieradz oraz jedna droga wojewódzka nr 470 Kalisz-TurekKościelec.
Do dróg powiatowych na terenie gminy naleŜą drogi:
- nr 3219P Turek – Władysławów –Genowefa Piorunowska
- nr 4482P Słodków – Cisew
- nr 4483P Szadów Pański – śuki
- nr 4498P Przykona – Kaczki Średnie
- nr 4499P Wietchinin - Rogów
- nr 4500P Kaczki Mostowe – Mikulice
- nr 4583P granica powiatu - Smaszew –Wrząca.
Łączna długość dróg na terenie gminy Turek wynosi:
- gminne i lokalne – 150,00 km
- powiatowe – 19,05 km
- wojewódzkie – 9,15 km
- krajowe – 11,82 km.
W 2005 roku został przeprowadzony przez Zarząd Dróg Wojewódzkich pomiar ruchu
na drogach wojewódzkich na istniejącej sieci tych dróg, z wyjątkiem odcinków znajdujących
sie w miastach na prawach powiatu. Pomiar został przeprowadzony sposobem ręcznym pod
nadzorem administracji dróg wojewódzkich. Całoroczny cykl pomiarowy w 2005 roku
24
składał sie z 5 dni pomiarowych. Czas trwania pomiaru dziennego w kaŜdym z dni
pomiarowych był zaleŜny od typu punktu pomiarowego i wynosił 16 lub 8 godzin. W
punktach, w których pomiar dzienny wykonywano w ciągu 16 godzin, przeprowadzono
ponadto jeden pomiar nocny. Średni dobowy ruch pojazdów samochodowych (SDR) w 2005
roku na sieci dróg wojewódzkich administrowanej przez Zarządy Dróg Wojewódzkich
wynosił 2769 pojazdów na dobę. Zarejestrowano wzrost ruchu w stosunku do 2000 roku o
około 13%.
Średni dobowy ruch (SDR)
Wskaźnik wzrostu
poj./dobę
2005/2000
Drogi
2000
2005
wojewódzkie
2363
2769
1,13
krajowe
7009
8244
1,18
Średnio dobowy ruch na drodze wojewódzkiej nr 470 w 5 punktach pomiarowych w
2005 r. kształtował się następująco :
Pojazdy
Opis odcinka
Motocykle
samochod
Sam osob.
Lekkie sam.
Sam.
Sam.
Mikrobusy
cięŜarowe
cięŜarowe
cięŜarowe
(dostawcze)
Bez przycz.
z przycz
ogółem
MARULEW– GR. MIASTA
Autobusy
Ciągniki
rolnicz.
5369
21
4129
489
317
338
64
11
M. TUREK
8630
35
6229
751
544
898
147
26
TUREK- MALANÓW
4890
20
3602
543
147
509
54
15
MALANÓW - MORAWIN
4402
13
3385
308
304
335
35
22
MORAWIN- KALISZ
7103
21
5562
661
334
362
156
7
TUREK
W związku z powyŜszym, biorąc pod uwagę zaleŜność równowaŜnego poziomu
dźwięku (LAeq) od natęŜenia ruchu i odległości odbiorcy od krawędzi jezdni, to na odcinku
Turek – Malanów przejeŜdŜa około 200 pojazdów w ciągu godziny.
Taki ruch pojazdów generuje następujący poziom dźwięku :
w odległości 100 m od krawędzi drogi – 50 dB
w odległości 50 m od krawędzi drogi - 54 dB
w odległości 20 m od krawędzi drogi - 59 dB
25
w odległości 10 m od krawędzi drogi - 64 dB.
Wynika z tego, Ŝe dla zachowania norm i przepisów zabudowę mieszkaniową naleŜy
lokalizować w odległości co najmniej 100 m od krawędzi drogi wojewódzkiej, a zabudowę
mieszkaniowo – usługową w odległości 50 m.
Wpływ hałasu na zdrowie i samopoczucie ludzi nie został jeszcze w pełni rozpoznany.
Niemniej z dotychczasowych badań wynika, Ŝe hałas jest odpowiedzialny za wiele schorzeń
natury psychosomatycznej. Stąd potrzeba podejmowania działań na rzecz ochrony przed
hałasem. Dla zmniejszenia uciąŜliwości spowodowanej hałasem będzie mieć wpływ np.
wprowadzenie zieleni zimozielonej.
W roku 2007 zrealizowano w mieście Turku badania monitoringowe hałasów
drogowych na drodze krajowej E-72, która przebiega takŜe przez gminę Turek. Stanowiska
pomiarowe usytuowano przy budynkach mieszkalnych i szkole przy ul. Jana Pawła II w
Turku. Badania zostały wykonane równieŜ w porze nocnej. Stwierdzono przekroczenia
dopuszczalnych
wartości
poziomu
hałasu w środowisku,
określonych
wymogami
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826), tj. wartości 60 dB w
porze dziennej i 50 dB w porze nocnej dla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i
zamieszkania zbiorowego, zabudowy mieszkaniowo-usługowej i zabudowy zagrodowej oraz
odpowiednio 55 dB w dzień i 50 dB w nocy dla terenów zabudowy związanej ze stałym lub
czasowym pobytem dzieci i młodzieŜy oraz terenów domów opieki społecznej i szpitali w
miastach.
Wyniki pomiarów hałasu komunikacyjnego na drodze krajowej E-72 w Turku w roku 2007.
RównowaŜny
Lokalizacja punktu
Turek, ul. Jana Pawła
II
– droga krajowa E-72,
budynki
mieszkalne
i szkoła
Turek, ul. Jana Pawła
II
– droga krajowa E-72,
budynki mieszkalne i
poziom
hałasu LAeq (dB)
NatęŜenie ruchu
Odległość
*
linii zabudowy
przy
na
jezdni
zabudowy
(poj/h)
ogółem pojazdy
cięŜkie
71,5
-
40 m
454
73
64,9
-
40 m
95
34
26
szkoła - pora nocna
Największym źródłem hałasu przemysłowego, połoŜonym poza granicami gminy a na
terenie miasta Turek, jest ZE PAK Elektrownia „Adamów” S.A. Obszar przekroczeń
dopuszczalnego poziomu hałasu w ciągu dnia, wyznaczony izofoną 50dB, mieści się w
niewielkiej odległości od terenu elektrowni i nie obejmuje zabudowy mieszkalnej. W jej
zasięgu znajdują się ogródki działkowe, natomiast izofona 40dB dla pory nocnej obejmuje
swym zasięgiem znaczny obszar dochodzący do Osiedla Uniejowskiego, a na obszarze gminy
Turek miejscowość śuki. W obszarze tym znajdują się pojedyncze budynki mieszkalne.
Oznaczałoby to, Ŝe nie naleŜy lokalizować tam nowych terenów zabudowy mieszkalnej, ale
moŜe on być przeznaczony pod działalność gospodarczą.
Na ukształtowanie klimatu akustycznego w rejonie Bazy Warenka zlokalizowanej we
wschodniej części gminy największy wpływ ma ruch samochodowy i prace wyładowczozaładowcze. Hałas powodują teŜ urządzenia wentylacyjne kotłowni. Ograniczenie poziomu
hałasu moŜe być uzyskane poprzez ekranowanie hałaśliwych urządzeń i zagospodarowanie
działki zielenią, uzupełnienie pasa zieleni izolacyjnej wokół zakładu, a szczególnie od strony
zabudowy mieszkaniowej. Pas zieleni przyniesie najlepsze efekty gdy będzie składał się z
zieleni niskiej i wysokiej. Powstanie w ten sposób naturalna bariera, która będzie zasłaniać
teren zakładu oraz ograniczać rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń i hałasu.
Pewną uciąŜliwość akustyczną na terenie gminy mogą stanowić małe zakłady
przemysłowe, rzemieślnicze i usługowe, zlokalizowane w samej zabudowie mieszkaniowej
lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie. Takie usytuowanie tego typu zakładów jest często
wynikiem błędnych decyzji lokalizacyjnych. Są to głównie obiekty, których działalność
związana jest z wykorzystaniem urządzeń chłodniczych (agregaty chłodnicze, wentylatory).
Urządzenia te są szczególnie uciąŜliwym źródłem hałasu w okresie letnim w porze nocnej,
gdyŜ pracują praktycznie przez całą dobę zakłócając spokój mieszkańców sąsiadujących z
nimi budynków (przy otwartych oknach w sezonie letnim). W skali gminy nie stanowią one
jednak znaczącego problemu, a ograniczenie ich uciąŜliwości jest moŜliwe poprzez
zastosowanie stosunkowo prostych rozwiązań technicznych.
Stan zagroŜenia hałasem przemysłowym ulega ciągłym korzystnym zmianom, co
wiązać naleŜy z przebiegającym procesem restrukturyzacji gospodarki. Zmiany te uznać
moŜna za właściwe miedzy innymi z powodu stosowania urządzeń i maszyn o coraz niŜszym
stopniu uciąŜliwości akustycznej oraz funkcjonującym zasadom procedur lokalizacyjnych i
27
systemowi ocen oddziaływania na środowisko. RównieŜ stosowanie środków przymusu
administracyjnego w przypadku obiektów szczególnie uciąŜliwych, mobilizuje do realizacji
programów eliminujących nadmierną emisją hałasu. Politykę Unii Europejskiej w dziedzinie
walki z hałasem określa dyrektywa 2002/49/WE w sprawie oceny i zarządzania hałasem w
środowisku. Według art. 112 ustawy Prawo Ochrony Środowiska, ochrona przed hałasem
polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska, w szczególności
poprzez:
- utrzymanie poziomu hałasu poniŜej dopuszczalnego lub, co najmniej na tym poziomie,
- zmniejszanie poziomu hałasu, co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany.
Kontrole przez słuŜby WIOŚ instalacji emitujących nadmierny hałas do środowiska w
znacznej mierze wymuszają na podmiotach inwestowanie w urządzenia ograniczające jego
emisje (tłumiki, obudowy dźwiękoszczelne, przenoszenie instalacji do innego obiektu,
skrócenie czasu pracy urządzeń).
Zgodnie z rozporządzeniem z dnia 3 lipca 2003 r. (Dz.U. nr 120 poz.1133 z pózn. zm.) w
sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, opis techniczny planowanego
obiektu powinien zawierać dane techniczne obiektu budowlanego charakteryzujące wpływ
obiektu budowlanego na środowisko i jego wykorzystywanie oraz na zdrowie ludzi i obiekty
sąsiednie pod względem m.in. emisji hałasu oraz wibracji, a takŜe promieniowania, w
szczególności jonizującego, pola elektromagnetycznego i innych zakłócen, z podaniem
odpowiednich parametrów tych czynników i zasięgu rozprzestrzeniania się. Powinny być
równieŜ
wykazane
przyjęte
w
projekcie
architektoniczno-budowlany
rozwiązania
przestrzenne, funkcjonalne i techniczne ograniczające lub eliminujące wpływ obiektu na
środowisko. Te wymagania pozwolą na lepszą ocenę lokalnego wpływu inwestycji na zmianę
klimatu akustycznego na terenie inwestycyjnym oraz na terenach okolicznych. Pozwoli to
zweryfikować, czy zamierzenie inwestycyjne wpłynie na zmianę klimatu akustycznego oraz
w przypadkach koniecznych pozwoli na wskazanie inwestorowi zastosowanie takich działań
opracowywanych juŜ na etapie planowania inwestycji, które nie spowodują zmian klimatu.
4.4. POLA ELEKTROMAGNETYCZNE
Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 25
poz. 150 z późn. zm.) definiuje pola elektromagnetyczne jako „pole elektryczne, magnetyczne
28
oraz elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0Hz do 300GHz”. Takie rodzaje
promieniowania mogą występować wszędzie: w domu, miejscu pracy i wypoczynku. Źródłem
tego promieniowania są stacje radiowe, telewizyjne i telefonii komórkowej, medyczne
urządzenia diagnostyczne i terapeutyczne, urządzenia przemysłowe i gospodarstwa
domowego (kuchenki mikrofalowe) oraz systemy przesyłowe energii elektrycznej. Z punktu
widzenia ochrony środowiska istotne znaczenie mają urządzenia radiokomunikacji
rozsiewczej; stacje nadawcze radiowe, telewizyjne i telefonii komórkowej, które emitują do
środowiska fale elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości w postaci radiofal o
częstotliwości od 0,1 – 300 MHz i mikrofal od 300 do 300 000 MHz.
Dobrze rozwinięta sieć energetyczna wraz z bliskością Elektrowni Adamów wpływają
na bezpieczeństwo energetyczne gminy i całego powiatu. Z elektrowni w pięciu kierunkach
odchodzą korytarze linii wysokiego napięcia. Głównym korytarzem jest korytarz przebiegający
w kierunku Kłodawy, Elektrowni Konin i Łęczycy - biegną tu 4 linie wysokiego napięcia 2 linie
po110 kV i dwie linie po 220 kV. Trasa tego korytarza leŜy w północno-wschodniej części
gminy i biegnie równolegle na wschód od drogi wojewódzkiej nr 470 (Kalisz-Turek-Koło).
Drugi korytarz wychodzi z elektrowni w kierunku północno-zachodnim do Konina
przez Szadów Pański i Obrębiznę. Są to dwie linie wysokiego napięcia 110kV i 220 kV.
W kierunku południowo-zachodnim do Kalisza biegnie linia wysokiego napięcia 110
kV przebiegając przez obszar Turkowic i Kowali KsięŜych.
W kierunku południowo-wschodnim biegnie korytarz linii energetycznych do Łodzi.
Zlokalizowane są tam dwie linie wysokiego napięcia, kaŜda po 220 kV. Linie te przebiegają
przez teren gminy w miejscowości śuki.
W kierunku wschodnim przez miejscowość Warenka biegnie korytarz energetyczny, w
którym znajdują się dwie linie po 110 kV.
Na obszarze gminy Turek znajdują się następujące obiekty elektroenergetycznej sieci
przesyłowej:
- stacja elektroenergetyczna 220/110kV „Adamów”
- fragment linii elektroenergetycznej 220 kV relacji Konin- Adamów I,
- fragment linii elektroenergetycznej 220kV relacji Konin – Adamów II,
- fragment linii elektroenergetycznej 220kV relacji Adamów – Zgierz,
- fragment linii elektroenergetycznej 220kV relacji Adamów – Pabianice.
29
Stosownie do określonych zasad ochrony i wyznaczania stref ochronnych wokół linii
elektroenergetycznych przyjmuje się 30 m (po 15m z kaŜdej strony osi trasy linii) strefę
ochronną wzdłuŜ linii elektroenergetycznej o napięciu 110 kV oraz 70 m (po 35 m z kaŜdej
strony osi trasy linii) strefę ochronną wzdłuŜ linii elektroenergetycznej o napięciu 220 kV.
Dla pasów technologicznych obowiązują ograniczenia uŜytkowania i zagospodarowania
terenów. Dla terenów znajdujących się w pasie technologicznym obowiązują następujące
ustalenia:
- nie naleŜy lokalizować budynków mieszkalnych lub innych przeznaczonych na stały pobyt
ludzi. W indywidualnych przypadkach odstępstwa od tej zasady moŜe udzielić właściciel linii,
na warunkach przez siebie określonych,
- naleŜy uzgadniać warunki lokalizacji wszelkich obiektów z właścicielem linii,
- nie naleŜy sadzić roślinności wysokiej pod linią i w odległości po 16,5m od osi linii w obu
kierunkach,
- teren w pasie technologicznym linii nie moŜe być kwalifikowany jako teren przeznaczony pod
zabudowę mieszkaniową lub zagrodową ani jako teren związany z działalnością gospodarczą
(przesyłową) właściciela linii,
- wszelkie zmiany w kwalifikacji terenu w obrębie pasa technologicznego linii i w jego
najbliŜszym sąsiedztwie powinny być zaopiniowane przez właściciela linii,
- zalesienia terenów rolnych w pasie technologicznym linii mogą być przeprowadzone w
uzgodnieniu z właścicielem linii, który określi maksymalną wysokość sadzonych drzew i
krzewów,
- lokalizacja budowli zawierających materiały niebezpieczne poŜarowo, stacji paliw i stref
zagroŜonych wybuchem w bezpośrednim sąsiedztwie pasów technologiczny wymaga
uzgodnień z właścicielem linii.
Na terenie gminy przewiduje się moŜliwość budowy linii 400kV po istniejących trasach
linii 220kV, z zachowaniem aktualnej szerokości pasów technologicznych, a takŜe budowy
nowej dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV Pątnów – Rogowiec, wzdłuŜ której pas
technologiczny będzie miał szerokość 70m (po 35m od osi linii w obu kierunkach).
Wyznaczone
zabezpieczyć
pasy
tereny
technologiczne
sąsiadujące
przed
dla
linii
elektroenergetycznych
ponadnormatywnym
powinny
promieniowaniem
elektromagnetycznym.
30
Zagadnienia
ochrony
ludzi
i
środowiska
przed
promieniowaniem
elektromagnetycznym są uregulowane przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, prawa
budowlanego, prawa ochrony środowiska, zagospodarowania przestrzennego i przepisami
sanitarnymi. Ochrona przed polami elektromagnetycznymi polega na zapewnieniu jak
najlepszego stanu środowiska poprzez utrzymanie poziomów pól elektromagnetycznych
poniŜej dopuszczalnych lub co najmniej na tych poziomach, przez zmniejszenie poziomów
pól elektromagnetycznych co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są one dotrzymane.
Na terenach przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową składowa elektryczna (E)
pola elektromagnetycznego o częstotliwości 50 Hz nie moŜe przekraczać 1 kV/m, a składowa
magnetyczna 60 A/m (natęŜenie pola magnetycznego), zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych
poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883). Powinny równieŜ być zapewnione standardy jakości
środowiska, w zakresie dotrzymania wartości dopuszczalnych poziomów hałasu w
środowisku powodowanego przez linie elektroenergetyczna (zgodnie z rozporządzeniem
Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu
(Dz. U. Nr 120, poz. 826):
- na terenach zabudowy związanych ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i
młodzieŜy – 45 dB w porze dnia i 40 dB w porze nocy,
- na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej oraz zabudowy
zagrodowej, a takŜe dla terenów rekreacyjno-wypoczynkowych poza miastem - 50 dB w
porze dnia i 45 dB w porze nocy.
W celu dokładnego określenia wielkości problemu zanieczyszczenia środowiska
polami elektromagnetycznymi, niezbędna jest przede wszystkim dokładna inwentaryzacja
źródeł
pól
elektromagnetycznych,
a
takŜe
prowadzenie
w
ramach
monitoringu
szerokopasmowych pomiarów widma pól elektromagnetycznych.
Począwszy od roku 2008 monitoring pól elektromagnetycznych realizowany jest w oparciu o
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007 roku w sprawie zakresu i
sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku
(Dz. U. Nr 221 poz. 1645). Zgodnie z tym rozporządzeniem monitoring pól
elektromagnetycznych polega na wykonywaniu w cyklu trzyletnim pomiarów natęŜenia
31
składowej elektrycznej pola w 135 (po 45 na rok) punktach pomiarowych rozmieszczonych
równomiernie na obszarze województwa wielkopolskiego.
Punkty wybiera się w miejscach dostępnych dla ludności usytuowanych:
− w centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50
tysięcy,
− w pozostałych miastach,
− na terenach wiejskich.
Dla kaŜdej z powyŜszych grup terenów wybiera się po 15 punktów, dla kaŜdego roku
kalendarzowego. Pomiary wykonuje się w odległości nie mniejszej niŜ 100 metrów od źródeł
emitujących pola elektromagnetyczne. Celem pomiarów wykonywanych przez Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu było wyłącznie określenie poziomu pól
elektromagnetycznych w środowisku w miejscach dostępnych dla ludności.
NajbliŜszy gminie Turek punkt pomiarowy zlokalizowano w mieście Turek przy ul.
Kolska/Browarna. W roku 2008 (pierwszy rok cyklu trzyletniego) uzyskano następujące
wyniki:
Współrzędne punktu pomiarowego
Miejscowość - adres
Wynik
długość geograficzna szerokość geograficzna
180 30’ 16,6”
Turek – ul. Kolska/Browarna
520 0,1’ 02,3”
< 0,8V/m *
*PoniŜej czułości sondy pomiarowej
W punkcie pomiarowym nie stwierdzono przekroczenia poziomu dopuszczalnego (7 V/m dla
zakresu częstotliwości od 3 MHz do 300 GHz).
4.5. SZATA ROŚLINNA I GLEBY
SZATA ROŚLINNA
Teren gminy Turek obejmuje swym zasięgiem trzy leśnictwa Cisew, Wrząca i Zdrojki,
które
wchodzą
w
skład
Nadleśnictwa
Turek.
Teren
nadleśnictwa
wg podziału
geobotanicznego kraju zalicza się do Działu Bałtyckiego, część północna nadleśnictwa do
obrębu Krainy Wielkopolsko – Kujawskiej a część południowa do Wysoczyzn Brzeźnych. Na
obszarze tym zaobserwować moŜna zmiany w szacie roślinnej charakteryzujące się
zmniejszaniem
ilości
gatunków
atlantyckich
a
zwiększaniem
ilości
gatunków
kontynentalnych z zachodu w kierunku wschodnim.
32
Teren Gminy Turek naleŜy do regionów o niskiej lesistości. W gminie 25,7% stanowią
lasy i grunty zadrzewione, natomiast w całym powiecie tureckim udział tych terenów wynosi
23,4%.
Na terenie Nadleśnictwa Turek zainwentaryzowano 30 gatunków roślin znajdujących się
pod ścisłą i 17 częściową ochroną, znaczna część z nich znajduje się równieŜ na terenie
gminy Turek.
Obszary cenne przyrodniczo na terenie nadleśnictwa to śródleśne bagna, oczka wodne,
naturalne i półnaturalne łąki, torfowiska, źródliska, polany leśne, wrzosowiska, wydmy,
starorzecza, fragmenty marginalnych siedlisk leśnych, oraz fragmenty dobrze wykształconych
siedlisk leśnych z bogatą florą i fauną. Są to w większości pozostałości i fragmenty
naturalnych ekosystemów szczególnie cenne dla silnie przekształconego tutejszego
środowiska. Często są jednocześnie miejscem występowania roślin i zwierząt chronionych i
rzadkich. Na szczególną ochronę zasługują ekosystemy wodne i tereny wilgotne, które na tym
terenie giną w szybkim tempie. Bardzo waŜne jest równieŜ zachowanie wydm w ich
naturalnym kształcie.
W 1986 r. Uchwałą nr 53 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koninie zostały utworzone
Obszary Chronionego Krajobrazu. Na terenie gminy Turek w jej północnej części znajduje się
Złotogórski Obszar Chronionego Krajobrazu. W obszarze tym znalazły się trzy skupienia
pagórków, mające tę samą genezę i jednakowy charakter rzeźby. Są to wzniesienia o nazwach
miejscowych: Góry Szadowskie, Karpaty i Złote Góry. Osiągają one najwyŜsze na tym
terenie wysokości bezwzględne i największe deniwelacje. Są to formy szczelinowe powstałe
w czasie zlodowacenia środkowopolskiego. Zbudowane są z łatwo przepuszczalnych osadów
piaszczysto – Ŝwirowych, co przy głęboko zalegającym zwierciadle wód gruntowych czyni je
podatnymi na erozję. Dlatego teŜ lasy porastające te pagórki maja charakter glebochronny.
Występują przede wszystkim na siedlisku dąbrowy świetlistej i grądu ubogiego oraz boru
mieszanego. Na południowych stokach Pagórków Złotogórskich moŜna spotkać fragmenty
starych dąbrów świetlistych z występującymi w runie: bodziszkiem czerwonym, dzwonkiem
brzoskwiniolistnym, a na suchych miejscach – goździkiem piaskowym. Na terenach
połoŜonych nieco niŜej sośnie towarzyszy intensywny podrost dębu a w runie rosną rośliny
lasów liściastych: narecznica samcza, kokoryczka wielokwiatowa, przytulia leśna, kuklik
zwisły.
33
Przez teren gminy przebiegają korytarze ekologiczne związane z lewobrzeŜnymi
dopływami Warty. Z gminy Malanów, tuŜ za granicą gminy Turek z okolic między Kolonią
śdŜenice a Kolonią Marysin wypływa ciek Targówka, który dalej płynie przy południowozachodniej granicy gminy. WaŜnym dla miasta i gminy jest korytarz ekologiczny cieku
Folusz, który zasila biegnąca przez Cisew Mała Kiełbaska, oraz tereny źródliskowe w rejonie
Turkowic. Korytarz ten okala miasto Turek od strony południowej, następnie przez miasto
przebiega oddzielając tereny centrum miasta od terenów przemysłowych. Na północ od
Elektrowni Adamów Kanał Folusz łączy się z Kiełbaską. Po północnej stronie miasta Turek
wypływa w Zdrojkach ciek wodny, który rozpoczyna ciąg ekologiczny prowadzący przez
Obrębiznę, aŜ do Szadowa KsięŜego. Przy zachodniej granicy miasta Turek, w rejonie
Grabieńca C i Obrzębina płynie w obniŜeniu terenu ciek oddzielający planowaną dzielnicę
Zdrojki Lewe w mieście Turku, od podmiejskiej miejscowości w gminie Turek – Obrzębin,
tworzy on ciąg ekologiczny łączący się z lasami Gór Szadowskich. W zachodniej części
gminy na kierunku północ-południe przebiega ciąg ekologiczny zaczynający się w rejonie
przysiółków Gózd i Wichrza biegnąc na północ przez tereny podmokłe Bud Słodkowskich,
Słodkowa i dalej przez Słodków Kolonię, Grabieniec A łączy się z terenami leśnymi
przysiółków Dębiny i Dąbrowy.
Obszary cenne przyrodniczo na terenie gminy to:
- Bagno „Kobyle Błoto” we Wrzącej,
- Źródliska Wrząca,
- Bagno w Imiełkowie,
- Łąka śródleśna w Cisewie,
- Łąka śródleśna „Koło Kopczyńskiej” w Cisewie.
Pomniki przyrody
Jedną z form ochrony indywidualnej są pomniki przyrody. Są to głównie pojedyncze
twory przyrody Ŝywej i nieoŜywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości naukowej,
kulturowej, krajobrazowej lub historyczno – pamiątkowej, a zwłaszcza okazałych rozmiarów
drzewa i krzewy, źródła, głazy narzutowe. Pomniki przyrody są waŜnym elementem
składowym krajobrazu, podnoszą jego piękno, zwiększają jego róŜnorodność, często
związane są z lokalną legendą lub wybitną postacią historyczną. Na terenie gminy Turek
zlokalizowanych jest obecnie 5 pomników przyrody:
34
- Sasanka łąkowa w Cisewie,
- Podkolan biały w Cisewie,
- Głaz narzutowy we Wrzącej,
- Lipa drobnolistna w Korytkowie,
- Brzoza brodawkowata w Słodkowie (park).
UŜytki ekologiczne na terenie gminy Turek to:
- Oczko wodne o powierzchni 0,05 ha połoŜone na gruntach wsi Warenka,
- Łąka śródleśna o powierzchni 3,33 ha połoŜone na gruntach wsi Turkowice,
- Łąka śródleśna o powierzchni 1,00 ha połoŜone na gruntach wsi Kowale KsięŜe,
- Polana o powierzchni 0,15 ha połoŜone na gruntach wsi Kowale KsięŜe,
- Łąka śródleśna o powierzchni 0,62 ha połoŜone na gruntach wsi Kowale KsięŜe,
- Wydma o powierzchni 0,40 ha połoŜone na gruntach wsi Budy Słodkowskie,
- Wydma o powierzchni 0,50 ha połoŜone na gruntach wsi Budy Słodkowskie,
- Źródlisko o powierzchni 1,90 ha połoŜone na gruntach wsi Wrząca,
- Oczko wodne o powierzchni 0,31 ha połoŜone na gruntach wsi Wrząca,
- Oczko wodne o powierzchni 0,05 ha połoŜone na gruntach wsi Albertów,
- Łąki śródleśne o powierzchni 3,28 ha połoŜone na gruntach wsi Obrębizna,
- Zbiornik wodny o powierzchni 1,16 ha połoŜone na gruntach wsi Chlebów,
- Zbiornik wodny o powierzchni 1,38 ha połoŜone na gruntach wsi Warenka,
- Bagno o powierzchni 0,28 ha połoŜone na gruntach wsi Wrząca,
- Bagno o powierzchni 0,60 ha połoŜone na gruntach wsi Alberów,
- Oczko wodne o powierzchni 0,14 ha połoŜone na gruntach wsi Cisew,
- Źródlisko o powierzchni 0,10 ha połoŜone na gruntach wsi Wrząca.
Obiekty przyrody nieoŜywionej znajdujące się na terenie gminy Turek i jej
najbliŜszym otoczeniu to:
Lp.
1.
2.
Nazwa
„Milewskie Piaski”
Wichrza
Leśnictwo
oddział
Pow.
w ha
Cisew
15,85
Cisew
29,94
Opis ogólny, rodzaj obiektu,
Wymiary, walory, stan
Płaska
wydma
z
charakterystycznymi
„pagórkami” – zawianymi przez
piasek
kępami
jałowców.
Utrwalona
porośnięta
miejscami karłowatą sosną.
jw.
35
3.
śdŜenice
Cisew
30,39
4.
„Koło Kopczyńskiej”
Cisew
7,07
5.
Łysa Góra
Cisew
19,28
6.
Borki
Cisew
1,74
Wrząca
2,62
7.
Zdroje Ruda
Źródlisko Topca
8.
Parowy w lesie Zdrojki Zdrojki
20 ha
Wał
wydmowy
o
charakterystycznym kształcie
„rogala”, utrwalona sosną.
U podnóŜa wydmy osuszone
bagna z widłakiem wrońcem
jw.
Z
licznymi
kępami
jałowców. U podnóŜa wydmy
źródlisko Folusza /na gruntach
prywatnych/
Wysoka wydma porośnięta
sosną. Na skrzyŜowaniu linii
oddziałowych luźny piasek.
U podnóŜa wydmy oczko
wodne /w 225b/.
Wał wydmowy porośnięty
sosną.
Rozległe
źródliska
Topca,
wysięki z piasku, miejscami
cienka warstwa torfu. Nisza
źródliskowa zagłębiona na 3 –4
m silnie rozgałęziona.
Malownicze głębokie parowy,
teren
silnie
pofałdowany.
Poprowadzono
ścieŜkę
rowerową
Gleby
Na terenie gminy zasadniczym typem gleb są gleby pseudobielicowe i brunatne
wyługowane wytworzone z pisków słabogliniastych głęboko podścielonych piaskiem.
Występują teŜ gleby bardzo słabe wytworzone z piasków luźnych. PowyŜsze gleby zajmują
ok. 80% powierzchni gruntów ornych. UŜytki zielone zlokalizowane są na glebach
murszowo-torfowych, murszowo-mineralnych.
- Kompleks pszenny dobry zajmuje ok. 3,4% powierzchni.
- Kompleks Ŝytni bardzo dobry zajmuje ok. 3,2% powierzchni.
- Kompleks Ŝytni dobry zajmuje ok. 6,6% powierzchni.
- Kompleks Ŝytni słaby zajmuje ok. 37,9% powierzchni.
- Kompleks Ŝytni bardzo słaby zajmuje ok. 42,6% powierzchni.
- Kompleks zboŜowo-pastewny mocny zajmuje ok. 1,6% powierzchni.
- Kompleks zboŜowo-pastewny słaby zajmuje ok. 4,7% powierzchni.
36
Największą powierzchnię zajmują kompleksy Ŝytni słaby i Ŝytni bardzo słaby, bo łącznie ok.
80,5% powierzchni gruntów ornych. W uŜytkach zielonych 54,4% zajmują uŜytki słabe, a
uŜytki średnie 45,6%.
37
Powierzchnia i uŜytkowanie gruntów w gminie Turek:
pozostałe
porolne
grunty
Lasy
pastwiska
łąki i
sady
100
orne
%
grunty
10 940
razem
Powierzchnia
ha
gminy
Jednostka
UŜytki rolne
% powierzchni ogólnej
7 413,0 5 957,0
67,7
55,4
30,0
668,0
2 475,0
0,2
6,1
22,6
101,0 951,0
0,9
8,8
Pod względem jakości uŜytki rolne w gminie Turek naleŜą do przeciętnych w
powiecie. Według danych ogólny wskaźnik rolniczej przestrzeni produkcyjnej podawany dla
gminy wynosi 49,0. Wartość wskaźnika rolniczej przestrzeni produkcyjnej do 49,9
charakteryzuje bardzo niekorzystne warunki do produkcji rolnej. Dla przykładu wśród
gruntów ornych kompleksy dla uprawy pszenicy stanowią zaledwie 3,5%, a dominują
kompleksy Ŝytnie – łącznie 90,1% (Ŝytni słaby i bardzo słaby aŜ 80,3%).
Dla oceny potencjału rolniczego gminy duŜe znaczenie ma procentowy udział
powierzchni klas marginalnych (V i VI) w ogólnej powierzchni gruntów rolnych. Udział tych
najsłabszych gleb w gruntach ornych wynosi w gminie Turek 78,2% i naleŜy do jednych z
najwyŜszych w powiecie tureckim.
Jakość gleb na terenie gminy Turek:
Nazwa
gminy
Turek
Pow.
Klasy bonitacyjne
gruntów
II
ornych, ha
5 957
III a III b
IV a
IV b
V
VI
VI z
udział w ogólnej powierzchni gruntów
%
-
0,3
5,8
10,2
6,0
33,0
42,9
1,8
ha
-
18
345
607
357
1965
2555
107
4.6. WARUNKI METEOROLOGICZNE I KLIMAT
Klimat gminy Turek związany jest z ogólną cyrkulacją mas powierza napływającego
głównie znad północnego Atlantyku i basenu Morza Śródziemnego. Według regionalizacji
klimatycznej Wincentego Okołowicza miasto połoŜone jest na pograniczu regionu
środkowopolskiego i subregionu kujawskiego, reprezentujących obszar słabych wpływów
38
Atlantyku i Bałtyku. Gmina Turek znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego ze
znacznym wpływem klimatu atlantyckiego.
Amplitudy temperatur są tutaj nieco mniejsze od przeciętnych w Polsce, zima jest
dosyć chłodna (średnia temperatura stycznia od 1 do – 2oC). Najcieplejszym miesiącem jest
lipiec +18oC. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 7,5 – 8 oC. Średnioroczny opad z
wielolecia naleŜy do najniŜszych w Polsce i wynosi 630,9 mm, przy średniej krajowej 635
mm. Maksimum opadowe wyraźnie zaznacza się w miesiącu lipcu i sierpniu, a minimum zaś
w miesiącu marcu. Według podziału rolniczo – klimatycznego Polski (A. Woś – 1994 r.
Klimat Niziny Wielkopolskiej, Wyd. UAM Poznań) obszar leŜy w cieplejszej tj. zachodniej
części dzielnicy środkowej. Jest to strefa o największej ilości dni słonecznych (ponad 50) oraz
najmniejszej liczbie dni pochmurnych w Polsce (poniŜej 130). Liczba dni z przymrozkami
wynosi od 100 do 110, zaleganie pokrywy śnieŜnej od 50 – 80 dni, zaś okres wegetacji trwa
od 200 do 210 dni. Parowanie z powierzchni terenu wynosi średnio 400 mm, parowanie z
wolnej przestrzeni wodnej osiąga wartość 550 mm. Na omawianym terenie przewaŜają wiatry
zachodnie, stanowiące blisko połowę ogółu wiatrów wiejących w ciągu roku. Wiosną i
jesienią wzrasta udział wiatrów wschodnich. Nadto, najbliŜej połoŜone stacje IMGW w Kole i
Kaliszu odnotowuje duŜą (7,3 i 11,3%) ilość cisz. Średnia waŜona wiatrów (bez rozbicia na
kierunki) sięga 4,2 m/s, przy czym wiatry wiejące z prędkością 3 - 7 m/s stanowią prawie
60% ogólnego udziału wiatrów.
Warunki klimatu lokalnego zbliŜone są do przedstawionych wyŜej warunków
makroklimatu.
4.7. GOSPODARKA ODPADAMI NA TERENIE GMINY
Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Turek został uchwalony przez Radę Gminy
Turek w dniu 29 czerwca 2004 r. (Uchwała Nr XX/97/04). Rada Gminy Turek 30 grudnia
2003 r. podjęła Uchwałę Nr XIV/72/03 w sprawie wstępnej deklaracji Gminy Turek o
wstąpieniu do Związku Międzygminnego „Koniński Region Komunalny”. Ostatecznie 7
czerwca 2004 r., została podjęta Uchwała nr XVIII/94/04 Rady Gminy Turek w sprawie
przystąpienia do Związku i przyjęcia jego statutu. Gospodarka odpadami na terenie gminy
prowadzona jest zgodnie z wojewódzkim planem gospodarki odpadami, który przewiduje, Ŝe
dąŜyć się będzie do funkcjonowania docelowo w skali województwa wielkopolskiego 13
39
ponadlokalnych składowisk odpadów, które będą elementami zakładów zagospodarowania
odpadów. Dla gminy Turek wojewódzki plan gospodarki odpadami wskazuje ZUiUOK „Orli
Staw”, pozostawiając ostateczny wybór przynaleŜności do podanego ZZO od decyzji władz
lokalnych.
Powstanie Związku Międzygminnego „Koniński Region Komunalny” zainicjowały
wiosną 1997r miasto Konin oraz 5 gmin powiatu konińskiego: Kramsk, Krzymów, Golina,
Stare Miasto i Wilczyn. Obecnie do Związku naleŜą takie gminy jak: Miasto Konin, Miasto i
gmina Golina, Gmina Grodziec, Gmina Kramsk, Gmina Krzymów, Gmina Kazimierz
Biskupi, Gmina Stare Miasto, Gmina Rzgów, Miasto i gmina Rychwał, Gmina Turek, Gmina
Władysławów i Gmina Brudzew. Samorządy tych gmin uznały, Ŝe wspólne wprowadzenie
jednolitego
systemu
gospodarki
odpadami
przyniesie
najlepsze
efekty.
Związek
Międzygminny od kilku lat prowadzi systematyczne rozmowy i spotkania robocze z
sąsiednimi związkami międzygminnymi i gminami w celu wspólnego realizowania
przedsięwzięć w zakresie ochrony środowiska i wdroŜenia jednolitego systemu gospodarki
odpadami na terenie całego regionu konińskiego.
Odpady komunalne na terenie gminy Turek powstają m.in. w:
-
gospodarstwach domowych,
-
obiektach typu handlowego prowadzących usługi,
-
szkolnictwie,
-
obiektach turystycznych.
W skład odpadów komunalnych wchodzą: popiół, ŜuŜel, papier, tektura, drewno,
tkaniny, odpady spoŜywcze, kości, tworzywa sztuczne, skóra, guma, szkło, metale, zmiotki,
itp. Skład morfologiczny odpadów komunalnych pochodzących z terenów wiejskich w
znacznym stopniu róŜni się od typowych odpadów z terenów miejskich. W odpadach tych
występują zwiększone ilości frakcji drobnej, jest to głównie popiół i ŜuŜel pochodzący z
domowych pieców węglowych, mniejsza jest ilość odpadów poopakowaniowych i niewielka
ilość frakcji organicznej. Do odpadów komunalnych powstających na terenie gminy naleŜy
zaliczyć odpady wielkogabarytowe, są to: zuŜyte sprzęty domowe typu meble, sprzęt
elektrotechniczny itp. W grupie odpadów wielkogabarytowych wyróŜnia się odpady obojętne
oraz odpady problemowe jak np. urządzenia chłodnicze.
Odpady niebezpieczne – jeśli powstają w gospodarstwie domowym są traktowane jako
odpady komunalne. Frakcja odpadów niebezpiecznych nie jest duŜa i powstaje w sposób
40
rozproszony, stwarza jednak duŜy problem, gdyŜ powoduje zanieczyszczenie całego
strumienia odpadów.
Obecny stan gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie gminy Turek wygląda
następująco:
− Składowisko odpadów komunalnych w Cisewie z dniem 31 grudnia 2005 r. zostało
zamknięte. Teren składowiska jest ogrodzony.
− Rada gminy w oparciu o gminny plan gospodarki odpadami uchwaliła regulamin
utrzymania czystości i porządku w gminie, w którym wprowadziła obowiązek
selektywnej zbiórki odpadów (papier, szkło, tworzywa sztuczne), ustalając jednocześnie
minimalną częstotliwość opróŜniania pojemników do czasowego gromadzenia odpadów.
− Ustalone zostały wymagania jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o
uzyskanie zezwolenia na świadczenie usług w zakresie: odbierania odpadów
komunalnych oraz opróŜniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości
ciekłych.
− W 27 miejscach na terenie gminy zostały ustawione pojemniki do selektywnej zbiórki
odpadów (tworzywa sztuczne, szkło białe, szkło kolorowe, makulaturę).
Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz Regulaminie
utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Turek wszyscy właściciele nieruchomości
mają obowiązek pozbywania się odpadów komunalnych w sposób zgodny z przepisami
prawa:
-
Właściciele
nieruchomości
zapewniają
utrzymanie
czystości
i porządku
przez
pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych.
-
Właściciele nieruchomości obowiązani są do udokumentowania korzystania z usług
wykonywanych przez przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie
działalności w zakresie odbioru odpadów komunalnych przez okazanie umowy
i dowodów uiszczania opłat za odbiór odpadów.
-
Dowód uiszczania opłat za odbiór odpadów właściciel nieruchomości jest obowiązany
przechowywać przez okres co najmniej dwóch lat.
Zgodnie z programem gospodarki odpadami dla Gminy Turek 31 grudnia 2005r
zamknięto składowisko odpadów w Cisewie. W Wieloletnim Programie Inwestycyjnym
Gminy Turek na lata 2009 – 2011 przewidziana jest jego rekultywacja. Obecnie przystąpiono
do prac rekultywacyjnych. Po zrekultywowaniu składowiska w Cisewie planuje się na jego
41
terenie budowę i wyposaŜenie punktu selektywnego gromadzenia odpadów, w tym odpadów
wielkogabarytowych i niebezpiecznych.
Aktualnie rozpoczęto proces rekultywacji składowiska odpadów DzierŜązna, którego
właścicielem jest PGKiM Sp. z o. o. w Turku. Zakończenie rekultywacji przewidywane jest
do 30.09.2010r.
Zgodnie z dokumentami przedstawionymi przez przedsiębiorców, którzy uzyskali
zezwolenie Wójta Gminy Turek na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości odpady z terenu gminy Turek trafiają do:
- Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Koninie, ul. Sulańska 13, 62-510 Konin,
- Zakładu Unieszkodliwiania i Utylizacji Odpadów Komunalnych „Orli Staw” w Nowych
PraŜuchach, gmina Ceków,
- Składowisko Odpadów Komunalnych – Psary, ul. Komunalna 8, gmina Przykona.
Największym wytwórcą odpadów przemysłowych na terenie gminy, ale teŜ
największym w skali województwa jest przemysł paliwowo - energetyczny - Zespół
Elektrowni Pątnów Adamów Konin S.A. Odpady z energetyki stanowią, pod względem masy,
największą ilość odpadów. Powstają one w procesie spalania węgla brunatnego. Do tych
odpadów zalicza się:
-
popioły lotne, mieszanki popiołowo – ŜuŜlowe z mokrego odprowadzania odpadów
paleniskowych,
-
stałe odpady z wapniowych metod odsiarczania spalin.
Największymi ich wytwórcami w Podregionie Konińskim są:
-
Zespół Elektrowni PAK S.A. Pątnów z Konina,
-
Zespół Elektrowni PAK S.A. Adamów z Turku,
-
Zespół Elektrowni PAK S.A. Konin.
Udział tych odpadów w bilansie wszystkich odpadów przemysłowych podregionu
konińskiego wynosi ponad 65 %. Udział popiołów i ŜuŜli z ZE PAK Elektrownia Adamów
S.A. w bilansie odpadów przemysłowych powiatu tureckiego jest jeszcze większy. Popioły
lotne wapniowe są charakterystyczne dla zakładów energetycznych z rejonu Konina i Turku,
mają one charakter zasadowy (wyciągi wodne o pH ~10). Usuwane są one na tereny
poodkrywkowe kopalni węgla brunatnego, do wypełniania wyrobisk powęglowych.
Elektrownia
Adamów
eksploatuje
mokre
składowisko
odpadów
paleniskowych,
zlokalizowane w wyrobisku pokopalnianym Odkrywki Zachodniej oraz dawne składowisko
42
odpadów paleniskowych w Odkrywce Wschodniej, pełniące funkcję odparowalnika nadmiaru
wód nadosadowych z składowiska O/Zachodnia.
Na terenie gminy Turek częściowo prowadzi działalność gospodarczą Kopalnia Węgla
Brunatnego „Adamów”. Pod względem lokalizacji źródeł powstawania odpadów skupiają się
one w 4 ośrodkach:
-
Wykop Odkrywki Adamów,
-
Plac zagospodarowania Warenka,
-
Zaplecze Odkrywki Koźmin,
-
Zaplecze Odkrywki Władysławów.
Na terenie gminy Turek znajduje się plac zagospodarowania odpadów w bazie
administracyjnej Warenka. Tutaj zlokalizowane są obiekty zaplecza warsztatowo administracyjnego odkrywki Adamów, hale warsztatowe, kotłownia grzewcza, stacja paliw.
Odbywają się tutaj naprawy sprzętu kopalnianego, regeneracja i remonty maszyn.
Gromadzone i sortowane są tu równieŜ odpady pochodzące z całej kopalni.
Kopalnia prowadzi rekultywację terenów w kierunku rolnym, leśnym i wodnym. Na terenie
gminy znajduje się obszar gruntów rolnych zrekultywowanych w kierunku rolnym – jest to
teren we wsi Kalinowa. Znaczny obszar we wschodniej części gminy zajmuje zwałowisko
zewnętrzne kopalni rekultywowane w kierunku leśnym. W bezpośrednim sąsiedztwie gminy,
na terenie gminy Brudzew i Przykona znajdują się zbiorniki wodne powstałe poprzez
zagospodarowanie wyrobiska końcowego - jak dziesięciohektarowy zbiornik Bogdanów w
gminie Brudzew i poprzez zagospodarowanie zwałowiska wewnętrznego jak zbiornik
„Przykona”.
5.
CELE
OCHRONY
ŚRODOWISKA
MIĘDZYNARODOWYM,
USTANOWIONE
WSPÓLNOTOWYM
I
NA
KRJAOWYM,
SZCZEBLU
ISTOTNE
Z
PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ SPOSOBY W
JAKICH
TE
CELE
I
INNE
PROBLEMY
ŚRODOWISKA
ZOSTAŁY
UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU. KIERUNKI
KONIECZNYCH DZIAŁAŃ W OCHRONIE ŚRODOWISKA.
W grudniu 1992 roku podczas szczytu w Maastricht podjęto decyzje, które stały się
punktem zwrotnym w dziejach trzech Wspólnot. 7 lutego 1992 r. wszystkie państwa
43
członkowskie podpisały Traktat o Unii Europejskiej, który wszedł w Ŝycie 1 listopada 1993 r.
NajwaŜniejsze postanowienia tego traktatu zostały ujęte w trzech filarach. Jednym z
zagadnień poruszanym w pierwszym filarze była ochrona środowiska naturalnego oraz
ochrona konsumenta i zdrowia. W Traktacie z Maastricht sformułowano główne cele ochrony
środowiska: zachowanie, ochronę i poprawę stanu środowiska naturalnego, ochronę zdrowia
człowieka, racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych, wspieranie przedsięwzięć na
rzecz rozwiązywania regionalnych i światowych problemów środowiska. Poszczególnym
działom gospodarki wyznaczono zadania słuŜące realizacji celów zrównowaŜonego rozwoju.
NajwaŜniejsze z nich to dla:
- przemysłu: wzrost produkcji wyrobów spełniających standardy ekologiczne (ekoznakowanie), właściwa gospodarka odpadami,
- energetyki: ograniczenie poziomów emisji SO2 i NxOy do atmosfery, rozwój programów
naukowo-badawczych w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii,
- transportu: poprawa jakości paliw i stanu technicznego pojazdów,
- rolnictwa i leśnictwa: utrzymanie podstawowych procesów naturalnych umoŜliwiających
trwały rozwój rolnictwa, ochrona gleb, wód i zasobów genetycznych, ograniczenie
stosowania pestycydów, zachowanie bioróŜnorodności, ograniczenie zagroŜenia poŜarowego ,
- dla turystyki: intensyfikacja działań na rzecz ochrony środowiska w działalności
turystycznej, podjęcie działań ochronnych przez społeczności lokalne w obszarach atrakcyjnie
turystycznie.
Procesy przemian dokonywane przez człowieka w środowisku spowodowały początek
pracy nad rozwojem idei ochrony środowiska i zrównowaŜonego rozwoju. Pierwsze światowe
forum narodów, na którym problemy relacji „człowiek i środowisko” znalazły się w centrum
zainteresowania odbyło się 3 grudnia 1968 r. na XXIII Sesji Zgromadzenia Ogólnego
Narodów Zjednoczonych. Rok 1968 przyjmuje się jako datę narodzin światowego prawa
ochrony środowiska. Kolejne raporty donosiły o narastającym problemie dotyczącym
środowiska, m.in.: Raport Sekretarza Generalnego ONZ Sithu U Thanta wyraŜony w rezolucji
nr 2390 Zgromadzenia Ogólnego ONZ „Człowiek i jego środowisko” z 26 maja 1968 r.
Problem ten poruszany był takŜe m.in. na Konferencji Sztokholmskiej ONZ w czerwcu 1972
r. Tutaj pojawił się nowy termin „polityka ochrony środowiska” – jako integralna część
polityki
państwowej.
Został
powołany
Program
Ochrony
Środowiska
Narodów
Zjednoczonych – UNEP (United Nations Environmental Programme).
44
Głównym celem odbytej w 1980 r. „Światowej strategii ochrony przyrody” (World
Conservation Strategy) była ochrona Ŝywych zasobów środowiska poprzez takie działania
jak, np. utrzymanie jak największej powierzchni i jak najlepszej kondycji ekosystemów
słodkowodnych, leśnych, torfowiskowych oraz muraw o charakterze naturalnym; utrzymanie
jak największej róŜnorodności gatunkowej i genetycznej roślin i zwierząt, zwiększenie
skuteczność ochrony mórz, oceanów i stref przybrzeŜnych, uŜytkowanie zasobów w sposób
zapewniający ich systematyczne odtwarzanie i regenerację –
ciągłość procesów
ekologicznych, opracowanie spójnych strategii krajowych i regionalnych,
W 1983 r. powołano przy ONZ Światową Komisję ds. Środowiska i Rozwoju (WCED)
Narodów Zjednoczonych tzw. Komisja Brundtland. Komisja ta najbardziej znana jest z
wypracowania szerokiej politycznej koncepcji zrównowaŜonego rozwoju oraz opublikowania
w kwietniu 1987 roku raportu „Nasza Wspólna Przyszłość” (Our common future).
Na konferencji ONZ „Środowisko i rozwój” zwanej Szczytem Ziemi, Rio de Janerio z 1992 r.
przyjęto stanowisko, Ŝe sprawy ochrony środowiska naleŜy łączyć z rozwojem społecznym i
gospodarczym, gdyŜ są one ze sobą ściśle powiązane. Na konferencji tej zostały sporządzone
trzy doniosłe dokumenty: Deklaracja z Rio w sprawie środowiska i rozwoju – „Karta Ziemi”
(27 zasad, dąŜenie do zrównowaŜonego rozwoju), Deklaracja o rozwoju lasów wszystkich
typów, ich ochrony i uŜytkowania oraz globalny program działań „Agenda 21” –
kompleksowy program wprowadzający zasadę zrównowaŜonego rozwoju. Na konferencji tej
zostały równieŜ wyłoŜone dwie bardzo waŜne konwencje: Konwencja o róŜnorodności
biologicznej i Konwencja w sprawie zmian klimatu. Zapisy z nich zostały uwzględnione w
wielu dokumentach o zasięgu narodowym i ponad narodowym m.in. w zasadach sześciu
Programów Działań Unii Europejskiej oraz europejskich sieci miast zrównowaŜonego
rozwoju, a w Polsce w nowej konstytucji (art. 5), w ustawowej definicji zrównowaŜonego
rozwoju oraz w podstawowych dokumentacjach strategicznych, a w szczególności w polityce
ekologicznej państwa. Deklaracja z Rio obejmuje następujące zasady:
- Istoty ludzkie są w centrum zainteresowania w procesie zrównowaŜonego rozwoju. Mają
prawo do zdrowego i twórczego Ŝycia w harmonii z przyrodą.
- Państwa, w zgodzie z Kartą Narodów Zjednoczonych i zasadami prawa międzynarodowego,
mają suwerenne prawo do korzystania ze swych zasobów naturalnych stosownie do ich
własnej polityki dotyczącej środowiska i rozwoju oraz są odpowiedzialne za zapewnienie, Ŝe
działalność prowadzona w ramach ich prawa lub kontroli, nie spowoduje zniszczeń
45
środowiska naturalnego innych państw lub obszarów znajdujących się poza granicami
narodowych uregulowań prawnych.
- Prawo do rozwoju musi być wypełnione tak, aŜeby sprawiedliwie połączyć rozwojowe i
środowiskowe potrzeby obecnych i przyszłych generacji,
- Aby osiągnąć zrównowaŜony rozwój, ochrona środowiska powinna stanowić nierozłączną
część procesu rozwoju i nie moŜe być rozpatrywana oddzielnie od niego.
Globalny Program Działań, nazywany Agendą 21 wzywa społeczność międzynarodową do
wspierania wszelkich działań słuŜących wprowadzaniu w Ŝycie trwałego i ekologicznie
zrównowaŜonego rozwoju i zawiera zbiór skonkretyzowanych rekomendacji dla krajów
członkowskich ONZ i organizacji międzynarodowych.
Kolejna wielka konferencja ONZ poświęcona powstrzymaniu globalnego kryzysu
środowiskowego zorganizowana została w Johannesburgu w 2002 r. Obrady były poświęcone
problemom ekologicznym, społecznym, zdrowotnym i ekonomicznym. Przyjęto dwa waŜne
dokumenty końcowe „Plan działań” i „Deklarację polityczną”. Głównym celem tej
konferencji było dokonanie przeglądu realizacji Agendy 21 (światowego programu działań na
rzecz zrównowaŜonego rozwoju) oraz innych ustaleń dokonanych przed dziesięciu laty w
czasie konferencji w Rio de Janerio. Rozwój zrównowaŜony to rozwój społeczno –
gospodarczy zharmonizowany ze środowiskiem, nieustanny, ograniczony rozwój społeczno –
gospodarczy z poszanowaniem i wykorzystaniem dóbr przyrody, prowadzenie wszelkiej
działalności gospodarczej w harmonii z przyrodą w taki sposób, aby nie spowodować w
przyrodzie nieodwracalnych zmian. Jest to rozwój, który zapewnia zaspokojenie potrzeb
obecnych pokoleń, nie ograniczając moŜliwości zaspokojenia potrzeb pokoleń następnych.
Polityka ochrony środowiska naturalnego jest dziś traktowana przez Unię Europejską
jako nieodłączny element polityki na rzecz trwałego i zrównowaŜonego rozwoju. Dalszy
wzrost gospodarczy krajów członkowskich, a takŜe dobro jej mieszkańców - w tym dbałość o
ich zdrowie - wymagają stałej troski o stan środowiska i podejmowania wszelkich,
moŜliwych działań chroniących je przed degradacją. Równocześnie, poniewaŜ stan
środowiska naturalnego UE zaleŜy nie tylko od poczynań na jej terenie, ale w coraz
większym
stopniu
od
działań
krajów
trzecich,
jest
aktywnym
członkiem
stale
rozbudowywanej sieci konwencji, umów i porozumień międzynarodowych w dziedzinie
ochrony środowiska
46
Artykuł 174 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE) określa cele
działań Wspólnoty w zakresie ochrony środowiska poprzez: zachowanie, ochronę i poprawę
jakości środowiska naturalnego, ochronę zdrowia ludzkiego, racjonalne i rozwaŜne
wykorzystywanie zasobów naturalnych, wspieranie na szczeblu międzynarodowym działań
dot. regionalnych i ogólnoświatowych problemów związanych z ochroną środowiska. Art.
174 ust. 2 TWE stanowi, Ŝe celem Wspólnoty w dziedzinie ochrony środowiska jest wysoki
poziom ochrony, przy uwzględnieniu zróŜnicowania sytuacji w poszczególnych regionach
Wspólnoty. Natomiast zgodnie z art. 176 TWE, państwa członkowskie mają prawo
utrzymywać bądź wprowadzać bardziej rygorystyczne środki ochronne od istniejących na
poziomie UE, pod warunkiem, Ŝe są one zgodne z tym traktatem.
Zgodnie z TWE, polityka ochrony środowiska Wspólnoty opiera się na następujących
zasadach:
- zapobieganie powstawaniu szkód ekologicznych (przezorności). Ma zagwarantować wysoki
poziom ochrony środowiska i zdrowia w sytuacjach, w których dostępne wyniki badań
naukowych nie pozwalają na pełną ocenę potencjalnego ryzyka. Powołanie się na tą zasadę
wymaga spełnienia warunków: zidentyfikowania potencjalnie niekorzystnych efektów, oceny
dostępnych wyników badań naukowych na ten temat oraz oszacowania skali ryzyka.
- naprawa szkód ekologicznych w pierwszej kolejności u źródła. Polega na usuwaniu źródeł
skaŜenia środowiska naturalnego, a nie tylko samego skaŜenia.
- zasada "zanieczyszczający płaci" (polluter pays). Koszty przywrócenia środowiska
naturalnego do stanu sprzed powstania szkody powinni ponosić sprawcy szkody.
- zasada subsydiarności. Wspólnota podejmuje działania tylko w zakresie, w jakim cele
proponowanych działań nie mogą być w wystarczający sposób osiągnięte przez państwa
członkowskie, natomiast ze względu na swoją skalę lub skutki, zostaną lepiej zrealizowane
przez Wspólnotę.
Podstawą wyznaczania strategii Wspólnoty i państw w dziedzinie ochrony środowiska stały
się programy działania. Szósty program działania na lata 2001-2010 pt. Środowisko 2010:
„nasza przyszłość, nasz wybór” określa cztery obszary wymagające natychmiastowego
działania:
- ograniczenie zmian klimatycznych w celu stabilizacji atmosferycznej koncentracji gazów
cieplarnianych na poziomie niepowodującym nienaturalnego zróŜnicowania klimatu Ziemi.
47
- ochrona środowiska naturalnego i róŜnorodności biologicznej. Działania w tej dziedzinie
mają na celu ochronę, a tam, gdzie to konieczne, odtworzenia naturalnych systemów i
zahamowanie ograniczenia róŜnorodności biologicznej w Unii Europejskiej oraz w skali
globalnej, a takŜe ochronę gleb przed erozją i zanieczyszczeniem.
- zdrowie i jakość Ŝycia. Celem działań w tym obszarze jest osiągnięcie takiego stanu
środowiska, w którym zanieczyszczenia powietrza, wody (niebezpiecznymi substancjami
chemicznymi i pestycydami) oraz hałas nie wywierają znacznego wpływu na zdrowie
człowieka lub nie zagraŜają jemu. Wzmocnienie kontroli monitorowania i znakowania
organizmów modyfikacji genetycznej.
- zasoby naturalne i odpady. Komisja zaproponowała zapewnienie zrównowaŜonego zuŜycia
odnawialnych i nieodnawialnych zasobów naturalnych oraz uniezaleŜnienia tego zuŜycia od
tempa wzrostu gospodarczego poprzez większą efektywność wykorzystania zasobów oraz
ograniczenia odpadów (m.in. dzięki wprowadzeniu skutecznego systemu recyklingu,
zintegrowanej polityki produktowej oraz przygotowaniu narodowych i regionalnych
programów leśnych i certyfikowania lasów w celu wspierania zrównowaŜonego zarządzania
zasobami leśnymi).
ZałoŜenia programu ochrony środowiska na lata 2001-2010 przewidują podejmowanie
działań w następujących obszarach: zanieczyszczenia powietrza (poprawa jakości), ponowne
wykorzystanie odpadów, racjonalna gospodarka zasobami naturalnymi, ochrona gleb przed
erozją i zanieczyszczeniami, polepszenie jakości Ŝycia mieszkańców miast, zrównowaŜone
stosowanie pestycydów, dbałość o wybrzeŜa oraz środowisko morskie.
Ogólnie celem polityki ochrony środowiska w UE. jest ochrona zdrowia człowieka. W tym
kontekście naleŜy dąŜyć do wypracowania spójnego modelu zarządzania środowiskiem w
państwach członkowskich oraz do przyjęcia wspólnych standardów jego ochrony. Nakazem
jest teŜ zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego na obszarze UE: bezpieczeństwa
mieszkańców, infrastruktury społecznej zasobów naturalnych i przyrody. KaŜde państwo
członkowskie samo rozwija te cele, znając konkretne uwarunkowania i swoje moŜliwości.
Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016
zawiera kierunki działań jakie naleŜy podejmować w celu ochrony środowiska. I tak kierunki
działań w latach 2009 – 2012 to m.in.:
- wsparcie zastosowania pojazdów o niskiej emisji i wysokiej efektywności energetycznej z
napędami alternatywnymi oraz wypracowanie rozwiązań hamujących napływ do krajowego
48
parku
zagranicznych
pojazdów
o
niekorzystnych
parametrach
ekologicznych
i
energetycznych,
- rozwój edukacji w zakresie ochrony środowiska, dostępu do informacji o środowisku oraz
kształtowanie zachowań zgodnie z zasadą zrównowaŜonego rozwoju,
- wprowadzenie mechanizmów ochrony zasobów złóŜ kopalin przed zagospodarowaniem
powierzchni uniemoŜliwiającym przyszłe wykorzystanie,
- w planowaniu przestrzennym wdroŜenie koncepcji korytarzy ekologicznych, uwzględnianie
obszarów naraŜonych na niebezpieczeństwo powodzi, określenie zasad ustalenia progów tzw.
chłonności środowiskowej oraz pojemności przestrzennej zaleŜnie od typu środowiska,
- rozpoczęcie realizacji ochrony głównych zbiorników wód podziemnych,
- propagowanie zachowań sprzyjających oszczędzaniu wody przez działania edukacyjnopromocyjne (akcje, kampanie skierowane do wszystkich grup społecznych).
- promocja rolnictwa ekologicznego i rolnictwa integrowanego,
- waloryzacja terenów pod względem ich przydatności do produkcji zdrowej Ŝywności oraz
promocja takiej Ŝywności,
- zbierania i udostępniania informacji na temat zagroŜeń dla zdrowia społeczeństwa (zarówno
nagłych, jak i długotrwałych),
- dalsza redukcja emisji SO2, NOx i pyłu drobnego z procesów wytwarzania energii,
- reforma obecnego systemu zbierania i odzysku odpadów komunalnych w gminach,
- sporządzenie map akustycznych dla miast powyŜej 100 tys. mieszkańców oraz dla dróg
krajowych i lotnisk,
- w zakresie ochrony przed oddziaływaniem pól elektromagnetycznych zorganizowanie
laboratorium referencyjnego do pomiaru pól w ramach Inspekcji Ochrony Środowiska i
szkolenie specjalistów w zakresie ich pomiaru, a takŜe opracowanie w Ministerstwie
Środowiska
procedur
zapewniających
bezpieczną
lokalizację
źródeł
pól
elektromagnetycznych.
W planowaniu przestrzennym naleŜy realizować zadania wynikające z Krajowej
strategii ochrony i zrównowaŜonego uŜytkowania róŜnorodności biologicznej dotyczące
przywracania właściwego stanu siedlisk przyrodniczych (ekosystemów) i ostoi gatunków na
obszarach chronionych wraz z zachowaniem zagroŜonych wyginięciem gatunków oraz
róŜnorodności genetycznej roślin, zwierząt i grzybów, przywrócenie droŜności lądowych i
wodnych korytarzy ekologicznych umoŜliwiających przemieszczanie się zwierząt i
49
funkcjonowanie populacji w skali kraju, wsparcia procesu opracowania planów ochrony dla
obszarów chronionych, zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie potrzeb i
właściwych metod ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu. Poza tym jest konieczne
egzekwowanie wymogów ochrony przyrody w miejscowych planach zagospodarowania
przestrzennego oraz przestrzeganie zasad ochrony środowiska. Jest niezbędne wypracowanie
metod skutecznej ochrony cennych przyrodniczo zadrzewień przydroŜnych oraz terenów
zieleni miejskiej. Jest waŜna takŜe kontynuacja tworzenia krajowej sieci obszarów
chronionych uwzględniająca utworzenie nowych parków narodowych, rezerwatów, parków
krajobrazowych oraz powstanie form i obiektów ochrony przyrody.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego stanowi
dokument planistyczny o lokalnym znaczeniu, którego zasięg praktycznie nie wykracza poza
granice gminy. Przy sporządzaniu zmiany studium cele ochrony środowiska ustanowione na
wyŜszych szczeblach istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, to m.in.:
- utrzymanie norm odnośnie jakości wód powierzchniowych i podziemnych określonych w
przepisach szczególnych,
- utrzymanie norm odnośnie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, określonych w
przepisach szczególnych,
- utrzymanie norm odnośnie jakości powietrza określonych w przepisach szczególnych,
- ochrona terenów zieleni,
- ochrona gleb przed zanieczyszczeniem.
PowyŜsze cele zostały uwzględnione przy sporządzaniu zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek.
Obszar gminy Turek podlegał przekształceniom środowiska przyrodniczego.
Prowadzone przez przeszło 30 lat odwodnienie terenu związane z górniczą eksploatacja złóŜ
węgla brunatnego, spowodowało znaczące zmiany w stosunkach wodnych. Na skutek
górniczej działalności nastąpiło stopniowe zanikanie wody w poziomie (warstwie)
przypowierzchniowym i postępujące obniŜenie się zwierciadła wody w poziomach niŜej
leŜących. PowyŜsze procesy narastały w miarę intensyfikowania odwodnień oraz przesuwania
się frontów roboczych na nowe obszary.
Do grupy obiektów zagraŜających środowisku naleŜą składowiska odpadów oraz zła
gospodarka wodno - ściekowa. Cały obszar znajduje się w obrębie nadmiernej emisji
dwutlenku siarki. Emisję NO2 uznaje się za wysoką, CO na średnim poziomie, a emisje pyłu
50
za niską. Największym emitentem zanieczyszczeń są elektrownie „Adamów” z Turku,
elektrownie Konin i Pątnów. Ponadto wpływ na zanieczyszczenia powietrza mają liczne
drobne zakłady przemysłowe i usługowe. Postępująca dewastacja środowiska naturalnego
wymaga skutecznej ochrony tych obszarów, gdzie przyroda w sposób naturalny nie jest w
stanie sama się zabezpieczyć przed zagroŜeniami.
Dokonana analiza warunków ekofizjograficznych oraz stanu środowiska naturalnego
na terenie gminy Turek w powiązaniu z uwzględnieniem wytycznych w omówionych
powyŜej dokumentach na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym pozwala
na sformułowanie następujących kierunków koniecznych działań w celu uporządkowania
zagadnień związanych z:
- powstawaniem, gromadzeniem i unieszkodliwianiem odpadów, ich obecnością w
środowisku oraz zarządzaniem gospodarką odpadami,
- kanalizowaniem miejscowości i eliminacje niekontrolowanych zrzutów ścieków,
- instalowaniem najskuteczniejszych urządzeń odpylających,
- racjonalną gospodarką rolną, głównie w zakresie nawozów mineralnych oraz środków
ochrony roślin,
- prawidłową rekultywacją wyrobisk kopalnianych,
- wprowadzaniem niskoemisyjnych źródeł zanieczyszczenia powietrza – przejście na
ekologiczny system ogrzewania np. gazem lub olejem,
- ochroną obszarów podatnych na degradację,
- zachowaniem istniejącego drzewostanu oraz zwiększeniem gęstości zadrzewień,
- minimalizacją wpływu sieci komunikacyjnej na klimat akustyczny gminy (poprawa jakości
nawierzchni dróg, lokalizacja pasów zwartej zieleni ochronnej i ekranów akustycznych w
miejscach najbardziej uciąŜliwych, przegród i obudów dźwiękochłonnych),
- prowadzeniem wszelkich inwestycji w sposób zapobiegający zanieczyszczeniom wód
podziemnych i powierzchniowych,
- kształtowaniem świadomości ekologicznej mieszkańców miasta i angaŜowanie ich w
ochronę środowiska przyrodniczego,
- ochroną powierzchni ziemi i walorów krajobrazowych,
- wzrostem wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych.
51
6. ANALIZA USTALEŃ PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I
KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
Na obszarze gminy Turek wydzielone zostały następujące strefy polityki
przestrzennej:
- strefa krajobrazowa K,
- strefa podmiejska M,
- strefa przemysłowa P,
- strefa rolna R.
Dla tych stref określone zostały priorytety polityki przestrzennej oraz zadania dotyczące
działań planistycznych.
6.1. Strefa krajobrazowa K
Część północna i północno- zachodnia gminy, połoŜona jest między drogą krajową
prowadzącą od zachodu (od Konina, Tuliszkowa) do miasta Turku a drogą wojewódzką
biegnącą z Turku w kierunku północno wschodnim, do Koła. Jest to teren o szczególnych
walorach przyrodniczych w znacznej części zalesiony. Większość terenu znajduje się w
Złotogórskim Obszarze Chronionego Krajobrazu. Na terenie strefy znajdują się: tereny lasów,
tereny zabudowy zagrodowej, których pasma uzupełniane są zabudową mieszkalną
jednorodzinną, tereny zabudowy letniskowej, niewielkie obszary pól i trwałych uŜytków
zielonych, tereny Ŝwirowni oraz teren aktualnie rekultywowanego składowska odpadów
DzierŜązna. Znajdują się tutaj ujęcia wody dla miasta Turku. Z uwagi na połoŜenie oraz
stopień przekształcenia krajobrazu związany z działalnością inwestycyjną, w tym
wydobyciem kruszyw naturalnych i wpływem odkrywek koplani węgla brunatnego naleŜy
wyróŜnić dwie podstrefy: podstefę zachodnią K1 oraz wschodnią K2. Cała podstrefa K1 oraz
niewielka część podstrefy K2 (w bezpośrednim sasiedztwie studni), znajdują się na terenie
obszaru spływu wód do ujęć komunalnych – planowanym terenie ochrony pośredniej
zewnętrznej. Niewielki obszar w północno-wschodniej części podstrefy K2 znajduje się na
terenie górniczym ustanowionym dla odkrywki węgla brunatnego. Dla istniejących Ŝwirowni
ustanowiono tereny górnicze: DzierŜązna I, DzierŜązna II, DzierŜązna III i DzierŜązna IV.
Część terenów Ŝwirowni objęta jest obowiązującymi planami miejscowymi. Dla terenów
52
Obrzębina obowiazują na większych fragmentach plany miejscowe. Plany miejscowe
obowiązują dla niewielkich obszarów w Grabieńcu, DzierŜąznej, Szadowie Pańskim.
Strefa krajobrazowa K to obszar wskazany do podporządkowania wszelkich działań
inwestycyjnych walorom przyrodniczym i krajobrazowym Złotogórskiego Obszaru Ochrony
Krajobrazu.
Obszar szczególnie predysponowany do
codziennego
i
świątecznego
wypoczynku mieszkańców miasta i gminy. Na terenie strefy przewiduje się nowe zalesienia.
Tereny zalesień projektuje się dla ochrony wzgórz przed erozją, w szczególności linii
wododziału, takŜe dla przedłuŜenia i połączenia, czy zbliŜenia do siebie róŜnych kompleksów
leśnych, które wraz z systemem terenów otwartych: pól i łąk stanowią waŜne ciągi
ekologiczne, pozwalające na zwiększenie powierzchni ekosystemów.
Na terenach strefy K planuje się pozostawienie nielicznej zabudowy rozproszonej,
która moŜe być przeznaczona zgodnie z jej aktualnym przeznaczeniem lub zamiennie pod
zabudowę mieszkaniową jednorodzinną MN lub zabudowę zagrodową RMN lub zabudowę
letniskową ML (tereny oznaczone MN+), bez prawa jej dalszej rozbudowy poza granice
obszarów wskazanych na rysunku Kierunków.
Podstrefa K1
Tereny wyłączone z zabudowy
UZ
–
ZL(p) –
trwałe uŜytki zielone
tereny przeznacozne do zalesień
ZL
–
tereny lasów
R
–
tereny upraw rolnych
Tereny o specjalnych warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
ZC
–
cmentarze
Tereny przeznaczone pod zabudowę
MN+ –
tereny pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, zabudowę zagrodową,
zabudowę letniskową
RMN –
U
–
tereny istniejącej zabudowy zagrodowej
tereny przeznaczone pod zabudowę usługową
53
W związku z koniecznością ochrony ujęć wody dla miasta Turku inwestycje w
podstrefie K1 powinny być dostosowane do struktur hydrogeologicznych. Tereny zwartej
zabudowy docelowo powinny zostać podłączone do sieci kanalizacji miejskiej, tymczasowo
dopuszcza się gromadzenie ścieków w szczelnych zbiornikach bezodpływowych i ich wywóz
do oczyszczalni. Drogi i tereny większych parkingów powinny być wyposaŜone w
kanalizację deszczową. Zakazuje się odprowadzania ścieków do wód otwartych: cieków
wodnych, rowów. Zakazuje się bezściółkowej hodowli zwierząt oraz nawoŜenia terenów
upraw rolnych i uŜytków zielonych gnojowicą. Aktualnie nie podjęto decyzji ustanawiającej
strefy ochrony pośredniej dla ujęć wody.
Dla ochrony populacji zwierząt, takŜe dla stworzenia korzystnych warunków mikroklimatu
dla mieszkańców projektuje się połączenie kompleksu lasów Złotogórskiego Obszaru
Chronionego Krajobrazu w Albertowie z kompleksem leśnym we Wrzącej. Ze względu na
aktualne juŜ zainwestowanie nie moŜna tego połączenia wykonać szerokim korytarzem
lasów. Projektuje się ciąg ekologiczny lasów na granicy Albertowa, Słodkowa – Kolonii,
Słodkowa i Wrzącej prowadzący do terenów podmokłych wokół Pokrzywnicy. Przez teren
ten przebiegają aktualna droga krajowa nr 72 i planowany jej nowy przebieg, stanowiący
obwodnicę miasta Turek. W miejscu tego ciągu ekologicznego naleŜy zapewnić moŜliwość
migracji zwierząt przez nową drogę krajową. Projektuje się takŜe zalesienia terenów
słabszych gleb przy granicy gminy w rejonie Borowca (w strefie R), poprzez to takŜe
zbliŜenie kompleków leśnych Albertowa i Wrzącej. W Albertowie naleŜy pozostawić
zabudowę przy drodze krajowej w postaci oddalonych od siebie siedlisk rolniczych (tereny
oznaczone RMN), nie uzupełniać i nie zagęszczać zabudowy. Tereny gleb o wysokiej
bonitacji powinny pozostać terenami upraw rolnych. Planuje się niewielkie powiększenie
istniejącego (posiadającego aktualny plan miejscowy) terenu usług, baz i składów ( terenu
oznaczonego 1P,UK ) o teren usługowy (1UK) , jednocześnie pozostawiając niezabudowany
teren przy cieku wodnym. Planuje się takŜe teren usługowy oznaczony symbolem 2UK,
zlokalizowany przed cmentarzem. Zagospodarowanie tego terenu musi być zgodne z
przepisami szczególnymi dotyczacymi lokalizacji cmentarzy. Wokół cmentarza wszystkie
obiekty naleŜy podłączyć do istniejącego wodociągu. Obowiązuje strefa sanitarna wynosząca
50 m. W tej strefie nie moŜna lokalizować zabudowań mieszkalnych, zakładów
produkujących Ŝywność, zakładów Ŝywienia zbiorowego, przechowujących artykuły
54
Ŝywnościowe, nie moŜna lokalizować studzien, nie wolno czerpać wody ze źródeł i strumieni.
W odległości mniejszej niŜ 500 m od cmentarza, zakazuje się lokalizowania ujęć wody o
charakterze zbiorników wodnych, słuŜących jako źródło zaopatrzenia sieci wodociągowej w
wodę do picia i potrzeb gospodarczych.
Planuje się zalesienie terenów od kompleksu leśnego Grabieńca przez linię wododziału do
wschodniej części Słodkowa – Kolonii i części Obrzębina. Las ten ma ustabilizować grunty
Ŝwirowych i piaszczystych pagórków. Ze zwględu na bezpośrednie sąsiedztwo miasta nie
przewiduje się na tym terenie kontynuacji eksploatacji kruszywa naturalnego. Las będzie
otaczał tereny zabudowy o charakterze miejskim – strefy M.
Oprócz oddzielenia strefy M poprzez pasmo lasu, Osiedle Zdrojki Lewe w mieście Turek i
ściśle związane z miastem tereny strefy M, planuje się wydzielić otwartymi terenemi pól i łąk,
tereny na których obowiazuje zakaz zabudowy.
Planuje się uzupełnianie ciagów zabudowy w Albertowie (poza pasmem przy drodze
krajowej), Słodkowie – Kolonii, oraz Grabieńcu. Zabudowę zagrodową i jednorodzinną
moŜna uzupełniać zabudową mieszkalną jednorodzinną i letniskową, będą to tereny
oznaczone MN + (MN+RMN+ML).
Na terenach większych polan śródleśnych w północnej części Albertowa i Grabieńca planuje
się nowe tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej z pozostawieniem
istniejącej zabudowy zagrodowej. Dotąd tereny te w obowiązującym studium były
przeznaczone pod zabudowę letniskową oraz zalesienia bez wskazywania sposobu podziału
na te dwie odrębne funkcje. Planuje się jednoznaczny podział terenów na tereny przeznaczone
pod zabudowę i tereny na których obowiazuje zakaz zabudowy. Działki tutaj powinny mieć
minimum 60% powierzchni biologicznie czynnej. Budynki powinny mieć dachy strome,
powinny być maksymalnie dwukondygnacyjne z drugą kondygnacją w poddaszu uŜytkowym.
Podstrefa K2
UZ
–
ZL(p) –
ZL
–
tereny lasów
R
–
55
PEś –
tereny powierzchniowej eksploatacji kruszywa naturalnego (Ŝwirowni)
MN+ –
RMN –
P,U
–
tereny przeznaczone pod przemysł i usługi
W podstrefie K2 planuje się zalesić większość terenów w granicach Złotogórskiego
Obszaru Chronionego Krajobrazu. Pozostawia się niezalesioną enklawę upraw rolnych na
terenie gruntów wsi Obrębizna oraz niewielki fragment gruntów przy północnej granicy
Szadowa KsięŜego. Planuje się powiększenie terenów powierzchniowej eksploatacji
kruszywa naturalnego, których rozmieszczenie wskazuje rysunek Kierunków, na którym
tereny te oznaczone sa symbolem PEŜ. Po zakończeniu wydobycia tereny te naleŜy
zrekultywować w kierunku leśnym, takŜe częściowo wodnym.
Planuje się uzupełnianie ciagów zabudowy na terenie Obrębizny, DzierŜąznej, Szadowa
Pańskiego. Zabudowę zagrodową i jednorodzinną moŜna uzupełniać zabudową mieszkalną
jednorodzinną i letniskową, będą to tereny oznaczone MN+.
Na terenie podstrefy planuje się takŜe tereny przeznaczone pod przemysł, bazy, składy i
usługi zlokalizowane w rejonie Ŝwirowni oznaczone symbolami 2P,UK oraz pozostawienie
części terenu aktualnie objętego planem miejscowym – teren oznaczony symbolem 3P,UK.
W sterfie K2 ustala się zakaz zabudowy terenów rolnych i trwałych uŜytków zielonych.
6.2. Strefa podmiejska M
Strefa bezpośredniego otoczenia miasta połoŜona przy wjeździe do miasta Turku od
strony zachodniej z rozwijającą się intensywnie funkcją mieszkaniową i usługową. Część
terenu strefy posiada obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Jest
funkcjonalnie i przestrzennie związana z miastem Turek.
56
UZ
–
MN –
U
–
tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną
Na terenie strefy podmiejskiej M ustala się przeznaczenie terenów pod zabudowę
mieszkaniową MN oraz zabudowę usługową U. Zagospodarowanie tych terenów powinien
ujednolicić opracowany plan miejscowy, który skoordynuje rozwój zabudowy gminy z
miastem w szczególności zapewni kontynuację rozwiązań drogowych, infrastruktury. Tereny
zabudowy MN moŜna uzupełniać usługami podstawowymi oraz usługami ponadlokalnymi.
Usługi ponadlokalne powinny być lokalizowane w sposób nie kolidujący z wiodącym
przeznaczenim terenów, przede wszystkim wzdłuŜ drogi wjazdowej do miasta. Tereny
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, powinny być uzupełniane w zaleŜności od potrzeb:
terenami usług oświaty, kultury, terenami sportu i rekreacji osiedlowej oraz niezbędną siecią
ulic, ciągów pieszych, rowerowych i sieci infrastruktury technicznej.
6.3. Strefa przemysłowa P
Strefa przemysłowa P obejmuje część wschodnią gminy, połoŜoną między drogą
wojewódzką prowadzącą z Turku do Koła a drogą krajową prowadząca z miasta Turku w
kierunku wschodnim do Uniejowa i Łodzi. Jest to stefa o znacznie przekształconym
krajobrazie i środowisku. Jest zdominowana działalnością przemysłową. PołoŜona jest w
bezpośrednim sąsiedztwie połoŜonej przy granicy gminy, na terenie miasta Turek, Elektrowni
„Adamów”, oraz w bezpośrednim sąsiedztwie strefy przemysłowej miasta. Na terenie strefy,
w miejscowości Warenka, znajduje się baza Kopalni Węgla Brunatnego „Adamów”. TuŜ za
granicą gminy znajduje się odkrywka węgla brunatnego, część złoŜa połoŜona na terenie
gminy Turek ma być ekspolatowana. Ponad 350ha zajmuje zwałowisko zewnętrzne kopalni,
które jest rekultywowane w kierunku leśnym. TakŜe część gruntów rolnych to tereny
zrekultywowane, sprzedane rolnikom. Znaczny obszar strefy posiada status obszaru
górniczego i terenu górniczego ustanowionego dla znajdującej się w bezpośrednim
sąsiedztwie odkrywki węgla brunatnego „Adamów”. W wyniku działalności górniczej
57
powstał lej depresyjny, w sposób znaczący obniŜył się poziom wód. Dla eksploatacji węgla
brunatnego zmieniono układ hydrograficzny terenu. Przez teren przebiega wiele korytarzy
infrastruktury technicznej ograniczając moŜliwości jego zagospodarowania. Przez strefę
przepływa rzeka Kiełbaska.
W
–
wody
UZ
–
ZL(p) –
ZL
–
tereny lasów
R
–
ZD
–
tereny ogrodów działkowych
MN+ –
RMN –
U
–
P,U
–
W strefie P planuje się pozostawienie nielicznej zabudowy rozproszonej, która moŜe
być przeznaczona zgodnie z jej aktualnym przeznaczeniem lub zamiennie pod zabudowę
mieszkaniową jednorodzinną MN lub zabudowę zagrodową RMN lub zabudową letniskową
(tereny oznaczone MN+) bez prawa jej dalszej rozbudowy poza granice obszarów wskazanych
na rysunku Kierunków.
Planuje się uzupełnianie ciągów zabudowy poszczególnych wsi w miejscach wskazanych na
rysunku Kierunków. Zabudowę zagrodową i jednorodzinną moŜna uzupełniać zabudową
mieszkalną jednorodzinną i letniskową, będą to tereny oznaczone MN+.
Na terenie strefy planuje się teren powierzchniowej eksploatacji węgla bruntanego, tereny
przeznaczone pod usługi oraz nowe tereny pod przemysł, bazy, składy i usługi. Na terenie P
58
dopuszcza się lokalizację elektrowni wiatrowych oraz wieŜ telefonii komórkowych
umieszczanych zgodnie z przepisami szczególnymi.
6.4. Strefa rolna R
Część południowa i południowo – zachodnia gminy ma charakter rolniczy.
Zabudowa poszczególnych wsi koncentruje się w pasmach przy drogach, tylko niewielka
ilość siedlisk rolniczych jest rozproszonych. W południowej części gminy znajdują się
korzystne warunki glebowe. Znajdują się tu teŜ większe kompleksy leśne. Krajobraz jest
urozmaicony, wystepują znaczne róŜnice wysokościowe. W znacznym obniŜeniu terenu,
przepływa rzeka Kiełbaska. Zachodnia część strefy znajduje się na terenie obszaru spływu
wód do ujęć komunalnych – planowanym terenie ochrony pośredniej zewnętrznej.
W
–
wody
UZ
–
ZL(p) –
ZL
–
tereny lasów
R
–
UT
–
tereny usług turystycznych
MN+ –
RMN –
U
–
P,U
–
Strefa obejmuje ukształtowaną przestrzeń przewidzianą do zachowania. Zakłada się
moŜliwość poprawy standardu zamieszkania poprzez wymianę substancji i uzupełnienia w
59
obszarze istniejącego zainwestowania osiedleńczego. Przewiduje się rozwój przestrzenny
poszczególnych wsi w miejscach wskazanych na rysunku Kierunków. Zabudowa
dostosowana gabarytami do istniejącej. Nie planuje się wydobycia węgla brunatnego ze złoŜa
„Małgorzatka”.
Na terenie Kowali KsięŜych przewiduje się budowę zbiornika retencyjnego na rzece
Kiełbasce.
Przewiduje się zachowanie istniejących powiązań funkcji produkcji rolnej ze
środowiskiem przyrodniczym. Istniejące powiązania funkcjonalne powinny podlegać
pozytywnym przekształceniom w kierunku zachowania równowagi ekologicznej w strefie.
Ustala się obowiązek utrzymania i uzupełniania zadrzewień śródpolnych oraz przydroŜnych.
Na wnioski właścicieli gruntów dopuszcza się zalesienia gleb słabszych zgodnie z
obowiązującymi w tym zakresie przepisami, takŜe poza miejscami wyznaczonymi na rysunku
zmiany studium. Dopuszcza się scalanie i wymianę gruntów, nie ustanawia się obowiązku
przeprowadzenia scaleń. Przy scaleniach zakazuje się likwidacji zieleni, zadrzewień
śródpolnych i przydroŜnych. Dopuszcza się lokalizację elektrowni wiatrowych na terenie
1P,UR i 2P,UR.
W strefie R planuje się pozostawienie nielicznej zabudowy rozproszonej, która moŜe być
przeznaczona zgodnie z jej aktualnym przeznaczeniem lub zamiennie pod zabudowę
mieszkaniową jednorodzinną MN lub zabudowę zagrodową RMN lub zabudowę letniskową
ML (tereny oznaczone MN+), bez prawa jej dalszej rozbudowy poza granice obszarów
wskazanych na rysunku Kierunków.
Planuje się uzupełnianie ciągów zabudowy poszczególnych wsi w miejscach wskazanych na
Na terenie Turkowic, na niewielkim obszarze Kowali KsięŜych, oraz po południowej stronie
drogi wojewódzkiej w Cisewie przewiduje się uzupełnienie zabudowy w postaci terenów
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz terenów usługowych.
Na terenie Turkowic planuje się takŜe strefę dla aktywizacji gospodarczej mieszkańców –
teren wyznaczony dla rozwijania wytwórczości, baz, składów i usług P,U. Na granicy tego
terenu, na działkach przeznaczonych pod P,U, na nieruchomości własnej kaŜdego inwestora
naleŜy wykonać pas zieleni izolacyjnej dla zapewnienia odpowiedniego komfortu
zamieszkiwania na terenach sąsiednich, przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową.
60
Oddziaływanie usług, działalności produkcyjnej, baz, składów nie moŜe powodować
przekroczenia standardów jakości środowiska określonych w przepisach odrębnych poza
terenem do którego inwestor posiada tytuł prawny.
Na terenie wokół dworu we Wrzącej planuje się rozwój usług turystycznych.
7. PROGNOZA ZMIANY ŚRODOWISKA W WYNIKU REALIZACJI USTALEŃ
PROJEKTU
ZMIANY
STUDIUM
UWARUNKOWAŃ
I
KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
STREFA KRAJOBRAZOWA K – PODSTREFA K1
Elementy
środowiska
RóŜnorodność
biologiczna
Ludzie
Zwierzęta
Rośliny
Przewidywane znaczące oddziaływanie
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie związane z przeznaczeniem
terenów w środkowej, południowej i południowo – zachodniej części strefy
pod zalesienia. Wzrost lasów to naturalny regulator w przyrodzie.
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie to pozostawienie istniejących
terenów lasów oraz uŜytków zielonych w strefie,
- niewielkie negatywne oddziaływanie to zmniejszenie powierzchni
biologicznie czynnej na terenach wyznaczonych pod zabudowę
mieszkaniową, która będzie stanowić przedłuŜenie, uzupełnienie lub
niewielkie powiększenie istniejących juŜ terenów oraz pod zabudowę
usługową,
terenów lasów oraz uŜytków zielonych w strefie, obszary szczególnie
predysponowane do codziennego i świątecznego wypoczynku ludzi,
usługową,
- pozytywne długotrwałe oddziaływanie to oddzielenie strefy K1 od strefy
M pasmami lasów, pól i łąk, na których obowiązuje zakaz zabudowy,
61
Woda
Powietrze
Powierzchnia
ziemi
Krajobraz
Klimat
usługową,
terenów pod zalesienia. Wzrost lasów to naturalny regulator w przyrodzie.
Na terenach leśnych wolniej przebiega topnienie śniegów, wody deszczowe
są zatrzymywane w ściółce. Powoduje to zahamowanie szybkiego
powierzchniowego spływu wody, równocześnie wzrastają zasoby wód
gruntowych.
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie będzie związane z
koniecznością dostosowania inwestycji do struktur hydrogeologicznych w
celu ochrony ujęcia wody dla miasta Turku,
- pozytywnym oddziaływaniem długoterminowym jest wpływ nasadzonej
zieleni na wymianę gazową w atmosferze, zmniejszenie zanieczyszczeń
gazowych i pyłowych w powietrzu,
- negatywne długoterminowe oddziaływanie związane z planowanym
nowym przebiegiem drogi krajowej nr 72, stanowiącym obwodnicę miasta
Turek,
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie to pozostawienie terenów gleb
o wysokiej bonitacji jako tereny upraw rolnych,
usługową,
- pozytywne oddziaływanie to wzrost wewnętrznej integracji i istotna
poprawa jakości przestrzeni,
62
Zasoby
naturalne
Zabytki
Dobra
materialne
- nie przewiduje się znaczących oddziaływań,
STREFA KRAJOZNAWCZA K – PODSTREFA K2
Elementy
środowiska
RóŜnorodność
biologiczna
Ludzie
Zwierzęta
Rośliny
terenów w środkowej, północno-zachodniej i wschodniej części strefy pod
zalesienia. Wzrost lasów to naturalny regulator w przyrodzie.
niewielkie powiększenie istniejących juŜ terenów oraz pod przemysł, bazy
składy i usługi zlokalizowane w rejonie Ŝwirowni,
terenów lasów oraz uŜytków zielonych w strefie, obszary szczególnie
predysponowane do codziennego i świątecznego wypoczynku ludzi,
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie związane z zakazem
zabudowy terenów rolnych i trwałych uŜytków zielonych,
63
Woda
Powietrze
Powierzchnia
ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby
naturalne
terenów pod zalesienia. Wzrost lasów to naturalny regulator w przyrodzie.
Na terenach leśnych wolniej przebiega topnienie śniegów, wody deszczowe
są zatrzymywane w ściółce. Powoduje to zahamowanie szybkiego
powierzchniowego spływu wody, równocześnie wzrastają zasoby wód
gruntowych.
- pozytywnym oddziaływaniem długoterminowym jest wpływ nasadzonej
zieleni na wymianę gazową w atmosferze, zmniejszenie zanieczyszczeń
gazowych i pyłowych w powietrzu,
- negatywnym oddziaływaniem krótkotrwałym będzie emisja spalin i
zanieczyszczeń w wyniku ruchu samochodowego oraz emisja pyłu z
wyrobisk,
- długotrwałe oddziaływanie związane z przekształceniem powierzchni
ziemi w wyniku eksploatacji kruszywa,
- długotrwałe oddziaływanie związane z przekształceniem powierzchni
ziemi w wyniku eksploatacji kruszywa,
- negatywne średnioterminowe oddziaływanie związane będzie ze źródłami
hałasu przemysłowego występującymi w trakcie eksploatacji kruszywa
przez maszyny robocze oraz w trakcie transportu w północnej, wschodniej i
środkowej części strefy na terenach leśnych i przeznaczonych pod
zalesienia,
- pozytywne oddziaływanie związane z właściwym wykorzystaniem
zasobów naturalnych, wykorzystywanie złoŜa na cele związane z
budownictwem i drogownictwem,
64
Zabytki
Dobra
materialne
STREFA PODMIEJSKA M
Elementy
środowiska
RóŜnorodność
biologiczna
Ludzie
Zwierzęta
Rośliny
Woda
Powietrze
Powierzchnia
ziemi
- negatywne długotrwałe oddziaływanie będzie związane z przeznaczeniem
terenów uprawy rolnej na tereny zabudowy mieszkaniowej i usługi,
- negatywne długotrwałe oddziaływanie to zmniejszenie powierzchni
biologicznie czynnej,
- pozytywne oddziaływanie pośrednie to zmiana przeznaczenia terenu we
wschodniej i południowo – wschodniej części strefy z terenów
przemysłowych na tereny zabudowy mieszkaniowej,
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie to pozostawienie w strefie
istniejących uŜytków zielonych,
- pozytywne oddziaływanie pośrednie to zmiana przeznaczenia terenu we
wschodniej i południowo – wschodniej części strefy z terenów
przemysłowych na tereny zabudowy mieszkaniowej,
- pozytywne oddziaływanie długotrwałe to wzbogacenie powierzchni
sprzyjającej zdrowiu, sportu i aktywnego ruchu jak np. tereny sportu,
rekreacji, ścieŜki rowerowe,
- negatywnym oddziaływaniem pośrednim długoterminowym będzie emisja
spalin i zanieczyszczeń w wyniku ruchu samochodowego,
- negatywnym oddziaływaniem długoterminowym będzie wprowadzanie do
powietrza zanieczyszczeń z palenisk domowych w planowanej zabudowie
mieszkaniowej i na terenach usług,
- pozytywnym oddziaływaniem długoterminowym w strefie jest
pozostawienie istniejącej zieleni na wymianę gazową w atmosferze,
zmniejszenie zanieczyszczeń gazowych i pyłowych w powietrzu,
terenów uprawy rolnej na tereny zabudowy mieszkaniowej i usługi,
65
Krajobraz
Klimat
Zasoby
naturalne
Zabytki
Dobra
materialne
- negatywne stałe oddziaływania spowodowane zabudową terenów
rolniczych to utrata wartości produkcyjnej oraz ograniczenie naturalnego
przesiąkania wód opadowych,
- ulegnie zmianie obecny krajobraz, tereny rolnicze zastąpi zabudowa
mieszkaniowa oraz wzdłuŜ drogi tereny usług,
- negatywnym oddziaływaniem pośrednim średnioterminowym będzie
hałas związany z obecnością ludzi, usługami oraz ruchem samochodów,
STREFA PRZEMYSŁOWA P
Elementy
środowiska
RóŜnorodność
biologiczna
Ludzie
terenów w południowej części strefy pod zalesienia. Wzrost lasów to
naturalny regulator w przyrodzie.
istniejących terenów lasów oraz uŜytków zielonych,
mieszkaniową. Planowana zabudowa mieszkaniowa będzie stanowić
przedłuŜenie, uzupełnienie lub niewielkie powiększenie istniejących juŜ
terenów.
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie to rekultywacja zwałowiska
zewnętrznego kopalni w kierunku leśnym,
terenów w południowej i południowo – zachodniej części strefy z obecnych
terenów rolnych na tereny zabudowy przemysłowej i usługowej i związane
z tym zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej,
- negatywne oddziaływanie związane z planowaną powierzchniową
eksploatacją węgla brunatnego we wschodniej części strefy,
biologicznie,
- pozytywne oddziaływanie pośrednie to zagospodarowanie terenów wokół
terenów o przeznaczeniu usług i przemysłu terenami lasów, uŜytków
66
Zwierzęta
Rośliny
Woda
Powietrze
zielonych, terenami upraw rolnych,
- negatywne oddziaływanie na wody podziemne związane z planowaną
powierzchniową eksploatacją węgla brunatnego we wschodniej części
strefy,
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie w przypadku budowy farmy
wiatrowej związane będzie z wykorzystanie wiatru, który nie spowoduje
spadku poziomu wód podziemnych, które towarzyszy wydobyciu
surowców kopalnych (węgla),
naturalny regulator w przyrodzie. Nasadzenie zieleni wpływa pozytywnie
na wymianę gazowa w atmosferze, zmniejszenie zanieczyszczeń gazowych
i pyłowych w powietrzu.
- negatywnym oddziaływaniem długoterminowym będzie wprowadzanie do
powietrza zanieczyszczeń z palenisk na terenach planowanych usług i
przemysłu,
wiatrowej związane będzie z redukcją emisji gazów cieplarnianych, w tym
CO2, a przez to przeciwdziałanie dalszym zmianom klimatu oraz z poprawą
jakości powietrza poprzez uniknięcie emisji SO2, NOx i pyłów do
atmosfery,
67
Powierzchnia
ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby
naturalne
Zabytki
Dobra
materialne
- negatywnie wpłynie planowana zmiana sposobu uŜytkowania gruntów z
uprawy rolnej na tereny przemysłowe i usługi,
- negatywne stałe oddziaływania spowodowane zabudową terenów
rolniczych to utrata wartości produkcyjnej oraz ograniczenie naturalnego
przesiąkania wód opadowych,
- negatywne oddziaływanie związane z przeznaczeniem we wschodniej
części strefy terenów do powierzchniowej eksploatacji węgla brunatnego,
- negatywne oddziaływanie związane z planowaną powierzchniową
eksploatacją węgla brunatnego we wschodniej części strefy i związana z
tym zmiana krajobrazu,
- negatywne oddziaływanie towarzyszące zmianie krajobrazu związane z
moŜliwością budowy farmy wiatrowej,
- negatywnym oddziaływaniem pośrednim średnioterminowym będzie
hałas związany z przemysłem, usługami, ruchem samochodów oraz
związany z budową farmy wiatrowej,
atmosfery,
- pozytywne oddziaływanie związane z właściwym wykorzystaniem
zasobów naturalnych,
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie związane z wykorzystaniem
energii wiatru do produkcji energii elektrycznej. Energetyka wiatrowa
zaliczana jest do odnawialnych źródeł energii co oznacza, Ŝe do
wyprodukowania energii wykorzystuje się niewyczerpalne zasoby naturalne
(wiatr).
68
STREFA ROLNA R
Elementy
środowiska
RóŜnorodność
biologiczna
Ludzie
Zwierzęta
terenów w środkowej, południowej i zachodniej części strefy pod
- pozytywne oddziaływanie związane z ustaleniem obowiązku utrzymania i
uzupełniania zadrzewień śródpolnych oraz przydroŜnych,
biologicznie czynnej na terenach wyznaczonych pod usługi, usługi
turystyczne oraz zabudowę mieszkaniową. Planowana zabudowa
mieszkaniowa i usługowa będzie stanowić przedłuŜenie, uzupełnienie lub
niewielkie powiększenie istniejących juŜ terenów,
mieszkaniowa i usługi będą stanowić przedłuŜenie, uzupełnienie lub
- pozytywne oddziaływanie pośrednie to zagospodarowanie terenów
pomiędzy zabudową mieszkaniową, usługami i przemysłem terenami
lasów, uŜytków zielonych, terenami upraw rolnych,
- pozytywne długotrwałe oddziaływanie związane będzie z zapisem, Ŝe na
granicy terenu przeznaczonego pod przemysł i usługi, na nieruchomości
własnej kaŜdego inwestora naleŜy wykonać pas zieleni izolacyjnej dla
zapewnienia odpowiedniego komfortu zamieszkiwania na terenach
sąsiednich, przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową,
- pozytywne pośrednie oddziaływanie związane będzie z zapisem, Ŝe
oddziaływanie usług, działalności produkcyjnej, baz, skaldów nie moŜe
powodować przekroczenia standardów jakości środowiska określonych w
przepisach odrębnych poza terenem do którego inwestor posiada tytuł
prawny,
- pozytywne długotrwałe oddziaływanie związane będzie z planowanym
rozwojem usług turystycznych na terenie wokół dworu we Wrzącej,
69
Rośliny
Woda
Powietrze
Powierzchnia
ziemi
Krajobraz
zalesienia. Wzrost lasów to naturalny regulator w przyrodzie. Zieleń
wpływa pozytywnie na wymianę gazową w atmosferze, zmniejsza
zanieczyszczenia gazowe i pyłowe w powietrzu.
atmosfery,
- pozytywne oddziaływanie spowodowane pozostawieniem rolniczego
charakteru strefy. Pozostawienie terenów rolniczych to pozostawienie
terenów o wartości produkcyjnej oraz naturalnym przesiąkaniu wód
opadowych.
- negatywne długotrwałe oddziaływanie towarzyszące zmianie krajobrazu
na terenach objętych moŜliwością budowy farmy wiatrowej,
- pozytywne oddziaływanie to wzrost wewnętrznej integracji i istotna
70
Klimat
Zasoby
naturalne
Zabytki
Dobra
materialne
poprawa jakości przestrzeni, na terenach na których planuje się
uzupełnienie ciągów zabudowy,
- pozytywne oddziaływanie związane będzie z zapisem, Ŝe oddziaływanie
usług, działalności produkcyjnej, baz, składów nie moŜe powodować
przekroczenia standardów jakości środowiska określonych w przepisach
odrębnych poza terenem do którego inwestor posiada tytuł prawny,
atmosfery,
- pozytywne długoterminowe oddziaływanie związane z wykorzystaniem
energii wiatru do produkcji energii elektrycznej. Energetyka wiatrowa
zaliczana jest do odnawialnych źródeł energii co oznacza, Ŝe do
wyprodukowania energii wykorzystuje się niewyczerpalne zasoby naturalne
(wiatr).
8. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU
REALIZACJI PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
Brak realizacji zapisów w poszczególnych strefach wyznaczonych na terenie gminy
Turek w projekcie zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Turek moŜe spowodować niekorzystne zmiany stanu środowiska.
Wprowadzanie w sposób nieuporządkowany funkcji usługowych i produkcyjnych na tereny
zabudowy mieszkaniowej
moŜe
spowodować
ponadnormatywne
oddziaływanie
na
środowisko i zdrowie ludzi, poprzez wzrost zanieczyszczeń emitowanych do powietrza oraz
ciągły wzrost hałasu. Nieprzestrzeganie zasad lokalizacji zabudowy określonej w zmianie
studium, czy brak uwzględnianych w zapisach wszystkich nakazów i zakazów, moŜe
spowodować dewastację uŜytków zielonych, lasów. Poprzez niekontrolowaną zabudowę
istnieje prawdopodobieństwo utraty cennych widoków oraz waŜnych ekologicznie terenów,
terenów cennych przyrodniczo.
71
Na terenie całej gminy zapisy w zmianie studium mają na celu racjonalne
dysponowanie przestrzenią. Przestrzeganie zapisów w studium pozwoli na rozwój
przestrzenny poszczególnych stref według przydzielonych im funkcji.
9. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU OGRANICZENIE NEGATYWNYCH
ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO I ZDROWIE LUDZI
Rozwiązania mające na celu ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko i zdrowie
ludzi to:
-
ochrona małych zbiorników wodnych i cieków przed zanieczyszczeniem, szczególnie
wyeliminowanie wymywania do wód powierzchniowych nawozów i środków ochrony
roślin
poprzez
wprowadzanie
barier
biogeochemicznych
z
odpowiednio
zagospodarowanymi i dostosowanymi do siedliska pasami zadrzewień wzdłuŜ dolin
rzecznych,
-
wyeliminowanie zrzutów ścieków bytowo – gospodarczych i uregulowanie gospodarki
wodno-ściekowej,
-
ochronę powierzchni ziemi przed nadmiernym stosowaniem środków ochrony roślin,
-
całkowity zakaz wylewania ścieków na obszarach uŜytkowanych rolniczo,
-
usuwanie odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich magazynowania i składowania,
-
wprowadzenie obowiązku podpisania umowy przez indywidualnych mieszkańców na
odbiór odpadów i wywóz ścieków z nieskanalizowanej części miasta,
-
likwidację nielegalnych zrzutów ścieków do wód i do ziemi,
-
nie dopuszczenie do lokalizacji i prowadzenia działalności gospodarczej, które w
istotny sposób mogłyby wpłynąć na degradację środowiska przyrodniczego,
-
uznanie za nienaruszalne kompleksów leśnych i łąkowych w okolicy ekosystemów
dolin, drobniejszych cieków oraz rowów melioracyjnych, ochronę i zachowanie oczek
wodnych, torfowisk i starorzeczy jako naturalnych zbiorników retencjonowania wody,
-
ochronę wód podziemnych przed nadmierną eksploatacją i skaŜeniem w szczególności:
poprzez ochronę fragmentu Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP nr 151)
Turek – Konin – Koło w utworach kredowych. Ochrona zbiornika wód podziemnych
powinna być realizowana przez:
72
-
kanalizację terenów wyznaczonych do osadnictwa i istniejących terenów
osadniczych w zasięgu moŜliwości przyłączenia sieci kanalizacyjnej do
oczyszczalni ścieków w Turku,
-
właściwe zabezpieczenie techniczne róŜnego rodzaju istniejących obiektów,
stanowiących potencjalne ogniska zanieczyszczeń,
-
likwidację wszystkich nieczynnych studni i otworów stanowiących potencjalne
drogi ułatwionej migracji zanieczyszczeń,
-
dostosowanie lokalizacji terenów przeznaczonych dla zabudowy i nowych
obiektów budowlanych do struktur hydrogeologicznych,
-
ustalenie ograniczeń w lokalizowaniu inwestycji mogących w sposób znaczący
wpływać na wody podziemne;
- racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi bez naruszenia równowagi
środowiska,
- ograniczenie emisji zanieczyszczeń z istniejących zakładów i zmniejszenie ich
uciąŜliwości poprzez: wyeliminowanie lub wymianę energochłonnych technologii,
likwidację lub zmianę technologii o nadmiernej emisji lub duŜej uciąŜliwości dla
środowiska, restrukturyzację gospodarki cieplnej zakładów przez zmianę nośników
energii,
wykorzystanie
ciepła
odpadowego,
instalowanie
urządzeń
do
redukcji
zanieczyszczeń,
- ograniczanie emisji zanieczyszczeń z gospodarstw domowych restrukturyzację
gospodarki cieplnej w sektorze komunalno – bytowym,
- podniesienie standardu sanitarnego obiektów rekreacyjnych i mieszkalnych, w
szczególności skanalizowanie części wsi o zwartym układzie w zasięgu oczyszczalni
ścieków, wprowadzanie indywidualnych biologicznych oczyszczalni ścieków dla
gospodarstw rolnych rozproszonych, kontrola szczelności zabiorników bezodpływowych,
nie wprowadzanie nowej zabudowy rozproszonej,
-
kompleksowe
rozwiązanie
odprowadzenia
ścieków
opadowych
z
ciągów
komunikacyjnych, placów i parkingów oraz oczyszczenie ich zgodnie z obowiązującycmi
przepisami,
-
poprawę warunków akustycznych poprzez m. in.:
-
zwiększenie ilości zieleni niskiej i wysokiej, pełniącej rolę naturalnych ekranów
akustycznych,
73
-
poprawienie nawierzchni ulic, których zła jakość jest często przyczyną
zwiększenia hałasu w środowisku,
-
izolowanie nowej obwodnicy miasta Turku od terenów zabudowy podlegających
ochronie akustycznej,
-
modernizację
zakładów
rzemieślniczych
i
usługowych
zlokalizowanych
szczególnie w sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej,
- przestrzeganie odległości negatywnego oddziaływania związanego z ruchem drogowym
podane są w Wytycznych Projektowania Dróg (Zarządzenie nr 2 do zarządzenia Generalnego
Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 31 marca 1995r) oraz zgodnie z ustawą z dnia 21 marca
1985r o drogach publicznych (j.t. Dz. U. z 2007 r. Nr 19 poz. 115 z późn. zm.). Odległości te
zgodnie z wnioskiem Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Poznaniu wynoszą:
- dla dróg nr 72 i 83
- min. 90 m dla obiektów budowlanych z pomieszczeniami na pobyt ludzi,
- min. 25 m dla obiektów nie przeznaczonych na pobyt ludzi,
- dla planowanej obwodnicy miasta Turek
- min. 25 m dla obiektów nie przeznaczonych na pobyt ludzi.
- dla drogi wojewódzkiej nr 470 Kościele - Marulew – Turek – Kalisz obiekty
budowlane przeznaczone na pobyt ludzi naleŜy lokalizować poza zasięgiem
uciąŜliwości drogi (jak: hałas, drgania i wibracja, zanieczyszczenie powietrza).
Zabudowę mieszkaniową naleŜy lokalizować w odległości co najmniej 100 m od
krawędzi drogi wojewódzkiej, a zabudowę mieszkaniowo – usługową w odległości 50
m, lub w jej zasięgu, pod warunkiem zastosowania przez inwestorów wznoszonych
obiektów,
środków
technicznych
zmniejszających
uciąŜliwości
do
poziomu
określonego w tych przepisach oraz w Polskich Normach – zgodnie z ustawą z dnia 27
kwietnia 2001r. Prawo ochrony Środowiska (j.t. Dz. U. nr 25 poz.150 z 2008 r. z późn.
zm.) oraz z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r w
sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie (Dz. U. nr 75 poz.690 z 2002r z późn. zm.).
- nie przewiduje się na terenie gminy lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów handlu
detalicznego o powierzchni sprzedaŜy powyŜej 2000 m2.
- dąŜenie do poprawienia lub przywrócenia jakości załoŜeń parkowych poprzez:
74
- odtworzenie lub wzbogacenie składu drzewostanu i zespołów roślinnych parków;
- odnowienie istniejących elementów parków: odbudowa lub poprawienie jakości
alejek, sadzawek, fontann, oczek wodnych i obiektów małej architektury;
- wyeksponowanie historycznych obiektów budowlanych stanowiących element
załoŜenia parków lub wpływających na załoŜenie parkowe.
- na zdegradowanych terenach zieleni otwartej naleŜy dąŜyć do:
- porządkowania i usuwania zagospodarowania nie związanego z zielenią,
nielegalnych składowisk i obiektów tymczasowych, nielegalnych ogrodzeń;
- odnowy istniejących cieków i oczek wodnych;
- odtworzenie roślinności zniszczonej.
- kontynuowanie i rozwijanie zbiórki segregowanych odpadów - przeznaczanie w
miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego miejsc dla zbiórki segregowanych
odpadów,
- doprowadzenie do udroŜnienia, oczyszczenia, rozbudowy i rehabilitacji systemów wód
otwartych, realizacja zbiornika wodnego na Kiełbasce,
- budowa nowej dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV Pątnów – Rogowiec, wzdłuŜ
której naleŜy uwzględnić ograniczenia w uŜytkowaniu i zagospodarowaniu terenu o
szerokości 70m (po 35 m od osi linii w obu kierunkach).
Na terenie Złotogórskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu:
- zakazuje się lokalizowania nowych i rozbudowy istniejących obiektów mogących
powodować zanieczyszczenie powietrza, wody i gleby lub uciąŜliwych dla otoczenia jako
źródło hałasu i wydzielania odraŜających woni – w szczególności zakwalifikowanych do
mogących znacząco wpływać na środowisko, oprócz sieci uzbrojenia terenu oraz wskazanych
na rysunku Studium Ŝwirowni,
- zakazuje się wszelkich inwestycji mogących zagraŜać miejscowej faunie i florze, takŜe w
przypadku nieplanowanych awarii i katastrof,
- zakazuje się lokalizowania przemysłowych ferm zwierząt – bezściółkowych i
produkujących gnojowicę,
- stosowanie środków ochrony roślin naleŜy ograniczać na rzecz biologicznych metod
zwalczania szkodników,
- zakazuje się niszczenia gleby, przeprowadzania makroniwelacji ( nie dotyczy to wyłącznie
wydobycia kruszywa na obszarach górniczych ustanawianych dla lokalizacji Ŝwirowni ),
75
- przy przygotowaniu i wykonywaniu robót melioracyjnych, odwodnień budowlanych nie
moŜna zmieniać stosunków wodnych ( nie dotyczy to wyłącznie wydobycia kruszywa na
obszarach górniczych ustanawianych dla lokalizacji Ŝwirowni ),
- na obrzeŜach jezior, stawów, rzek, kanałów, strumieni i rowów naleŜy pozostawić ogólnie
dostępny niezainwestowany pas przybrzeŜny o szerokości ustalonej w miejscowych planach
zagospodarowania przestrzennego.
PowyŜsze zapisy zawarte w zmianie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Turek zawierają szereg rozwiązań, które spowodują
ograniczenie lub eliminowanie negatywnego wpływu poszczególnych inwestycji na
środowisko i zdrowie ludzi. PowyŜsze zapisy, uszczegółowione na etapie uchwalania
miejscowych
planów
zagospodarowania
przestrzennego
gminy
Turek,
uregulują
postępowanie z poszczególnymi komponentami środowiska, np. uregulują postępowanie z
odpadami, czy z gospodarką wodno – ściekową.
10. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU
WIDZENIA REALIZACJI ZAPISÓW W ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I
KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
Biorąc pod uwagę projektowane przeznaczenia terenów a w szczególności nowe
przeznaczenia dla obszarów związanych z mieszkalnictwem, usługami czy przemysłem
naleŜy zauwaŜyć istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
zapisów w zmianie studium, takie jak:
- zmniejszenie terenów biologicznie czynnych w związku ze zmianą przeznaczenia gruntów
pod zabudowę mieszkaniową i przemysł,
-
trwałe
zmiany
krajobrazu
związane
z
przeznaczeniem
terenów
dotychczas
niezabudowanych,
- trwałe usunięcie roślinności, której przyczyną jest zabudowa terenów,
- wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza pochodzących z procesów grzewczych w
budynkach mieszkalnych, w obiektach usługowych i przemysłowych,
- wzrost lub powstawanie nowych źródeł hałasu w rejonach występowania działalności
produkcyjnej i usługowej oraz przy drogach o duŜym natęŜeniu ruchu,
76
- przekształcanie powierzchni ziemi związane ze zmianą przeznaczenia terenów.
11. OBSZARY OBJĘTE PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM
NA ŚRODOWISKO I LUDZI W WYNIKU REALIZACJI USTALEŃ W ZMIANIE
STUDIUM
UWARUNKOWAŃ
I
KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO GMINY TUREK
W wyniku realizacji ustaleń w zmianie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Turek nie przewiduje się obszarów na których
przewidywane jest znaczące oddziaływanie na środowisko i ludzi. W poszczególnych strefach
zapisy w zmianie studium mają na celu uporządkowanie ładu przestrzennego gminy a
mianowicie wydzielenie obszarów typowo pod zabudowę mieszkaniową, przemysł, usługi. W
poszczególnych strefach tereny przeznaczone pod przemysł i usługi oddzielone są lasami,
uŜytkami zielonymi lub terenami upraw rolnych od terenów mieszkaniowych. Znaczące
oddziaływanie mogą mieć jedynie poszczególne inwestycje realizowane na terenach
przeznaczonych pod przemysł i usługi, jak np. lokalizacja przedsięwzięć mogących
potencjalnie lub znacząco oddziaływać na środowisko. Jak duŜe moŜe to być oddziaływanie
zostanie to rozstrzygnięte na etapie sporządzania raportu o oddziaływaniu planowanej
inwestycji na środowisko. Lokalizacje nowych przedsięwzięć muszą być ustalane z
uwzględnieniem przepisów szczególnych, dotyczących między innymi ochrony środowiska,
zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, wymogów lokalizacji przedsięwzięć
mogących znacząco oddziaływać na środowisko, co stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed
degradacją środowiska.
W strefie K2 wyznaczono tereny Ŝwirowni a w strefie P znajdują się tereny przyszłego
wydobycia węgla brunatnego ( PEś ). Wyznaczone obszary stanowią w swych granicach
tereny górnicze, dla których obowiązują przepisy Prawa geologicznego i górniczego.
Eksploatację złoŜa naleŜy prowadzić zgodnie z projektem zagospodarowania złoŜa. W
granicach terenu górniczego naleŜy na podstawie dokumentacji geologicznej i projektu
zagospodarowania złoŜa wyznaczyć obszar górniczy i filar ochronny. Rekultywację terenu
naleŜy wykonać zgodnie z projektem zagospodarowania złoŜa. Zgodnie z ustawą z dnia 4
lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 228 poz. 1947 z późn.
zm.) w razie powstania zagroŜenia Ŝycia, zdrowia ludzkiego, nadzwyczajnego zagroŜenia
77
środowiska lub bezpieczeństwa zakładu górniczego, naleŜy niezwłocznie wstrzymać ruch
zakładu górniczego w całości lub w części do czasu usunięcia zagroŜenia. Ponadto ten kto
spostrzeŜe zagroŜenie dla ludzi lub ruchu zakładu górniczego albo uszkodzenie lub
nieprawidłowe działanie urządzeń tego zakładu, jest zobowiązany niezwłocznie ostrzec osoby
zagroŜone, podjąć dostępne mu środki w celu usunięcia niebezpieczeństwa oraz zawiadomić
o niebezpieczeństwie najbliŜszą osobę kierownictwa lub dozoru ruchu. W razie powstania
stanu zagroŜenia Ŝycia lub zdrowia pracowników zakładu górniczego, naleŜy niezwłocznie
wstrzymać prowadzenie robót w strefie zagroŜenia i wycofać pracowników w bezpieczne
miejsce.
NajbliŜsze zabudowania mieszkaniowe od terenu Ŝwirowni znajdują się w odległości 100 m.
Na tych terenach dopuszczalny poziom hałasu zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia
Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu
w środowisku (Dz. U. Nr 120 poz. 826) nie moŜe przekraczać w porze dziennej 55 dB przedział czasu odniesienia równy 8 godzinom a w porze nocnej 45 dB - przedział czasu
odniesienia równy 1 najmniej korzystnej godzinie nocy. Po rozpoczęciu eksploatacji
kruszywa naturalnego na danym obszarze źródłami hałasu przemysłowego będą przede
wszystkim koparki a następnie samochody słuŜące do transportu wydobytego kruszywa.
Zakłada się, Ŝe praca koparki będzie źródłem hałasu o mocy akustycznej maks. 100 dB(A).
Prace na terenie Ŝwirowni naleŜy prowadzić w taki sposób, aby nie nastąpiły przekroczenia
dopuszczalnego poziomu hałasu poza granicą działek. W przypadku wystąpienia takich
przekroczeń naleŜy zastosować dodatkową ochronę przed hałasem, jak np. wyznaczenie
pasów ochronnych w granicach w których wydobywanie kopalin nie moŜe być prowadzone,
usypanie wałów ziemnych od strony terenów zabudowy mieszkaniowej.
W czasie wykonywania prac w celu ograniczenia do minimum negatywnego wpływu na
środowisko przyrodnicze oraz zdrowie ludzi naleŜy przede wszystkim:
- zapewnić dobra organizację pracy,
- stosować sprawny technicznie sprzęt,
- w miarę moŜliwości stosować sprzęt o niskich parametrach emisji zanieczyszczeń oraz
hałasu.
Masy ziemne w postaci nadkładu na złoŜu naleŜy wykorzystać w granicach własności
gruntów uŜytkownika złoŜa lub odwiezione miejsce wskazane przez inwestora. Wskazane
miejsca powinny być zgodne z warunkami i sposobem zagospodarowania określonym w
78
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o warunkach zabudowy
czy pozwoleniu na budowę.
ZagroŜenia dla czystości i jakości wód mogą być związane tylko z sytuacjami awarii sprzętu
mechanicznego. Przy przestrzeganiu odpowiednich instrukcji dotyczących takich czynności
jak naprawa oraz czyszczenie, konserwacja maszyn uŜywanych do urabiania złoŜa, transportu
urobku i zdejmowania nadkładu, nie nastąpi zanieczyszczenie wód substancjami
ropopochodnymi.
Zanieczyszczenie atmosfery występować będzie w wyniku procesów technologicznych
realizowanych bezpośrednio w wyrobisku. Zanieczyszczenie powietrza odbywać się będzie
głównie przez emisję pyłów z wyrobiska, składowiska nadkładu i ewentualnych dróg
transportu wewnętrznego. Analiza sposobu i warunków powstawania zanieczyszczeń
wskazuje, Ŝe jest to głównie emisja niezorganizowana. Źródła zanieczyszczeń powietrza będą
naleŜały do grupy źródeł wewnętrznych, związanych ściśle z procesem technologicznym
wydobywania kruszywa w granicach obszaru górniczego. Stopień zanieczyszczenia powietrza
zaleŜeć będzie od wielu czynników, w tym od emisji powstałej w trakcie prowadzenia prac
technologicznie związanych z eksploatacją, od wywiewania pyłów z pozbawionej roślinności
powierzchni, od naturalnej cyrkulacji i wymiany powietrza w wyrobisku, które wykazują
ścisły związek ze stanem równowagi atmosfery, od warunków meteorologicznych, rodzaju
podłoŜa, itp. Powstawanie zanieczyszczeń pyłowych w wyniku erozji gleb z nienaruszoną
strukturą ma miejsce przy prędkościach wiatru powyŜej 4 m/s, zmierzonych przy powierzchni
gleby. Wywiewanie pyłów dla wysuszonego podłoŜa (zwałowisko nadkładu) zachodzi przy
prędkościach wiatru od 3 do 7 m/s. Zanieczyszczenie atmosfery będzie takŜe efektem pracy
maszyn roboczych, które emitować będą substancje gazowe powstałe w wyniku spalania
paliw. Przyjmuje się, Ŝe z 1 dm3 benzyny powstaje 18 do 22 m3 spalin, a z 1 dm3 oleju
napędowego 20 do 25 dm3 spalin. W gazach spalinowych pojazdów silnikowych stwierdza
się ponad 150 róŜnych substancji. Oprócz składników nieorganicznych (CO2, CO, NO2,
związki ołowiu) są to głównie związki pochodzenia organicznego. Wielkość emisji
szkodliwych związków zaleŜeć będzie od rodzaju maszyn roboczych i ich stanu technicznego,
zaś rozpraszanie zanieczyszczeń przede wszystkim od moŜliwości przewietrzania terenu.
Oddziaływanie eksploatacji na powietrze atmosferyczne będzie miało charakter krótkotrwały.
Biorąc pod uwagę eksploatację, wysokość podnoszenia i sposób transportu zakłada się, Ŝe
79
obecność pyłów w otaczającym powietrzu będzie nieznaczna i ograniczy się jedynie do
obszaru w jego najbliŜszym sąsiedztwie.
Analizując powyŜsze nie przewiduje się znaczącego oddziaływania na środowisko i ludzi.
Dla napowietrznych linii elektroenergetycznych przebiegających przez strefy:
krajobrazową podstrefę K2, przemysłową P i rolniczą R, wydzielono pasy technologiczne:
- strefę 70m dla napowietrznych linii wysokiego napięcia 220kV, po 35m od osi linii w obu
kierunkach. W strefie tej przewiduje się moŜliwość przebudowy linii 220kV lub rozbiórkę
linii i budowy po trasie dotychczasowej, nowej linii o napięciu 400kV.
- strefę 30 m dla napowietrznych linii wysokiego napięciu 110kV, po 15 m od osi linii w obu
kierunkach.
W pasach tych zakazuje się sytuowania budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na
pobyt ludzi. Przy projektowaniu w tych pasach innych obiektów budowlanych, naleŜy
zachować bezpieczne odległości oraz zachować wymagania norm oraz przepisów.
Zagospodarowanie terenu i dopuszczoną zabudowę w zbliŜeniu do wysokiego napięcia, linii
średniego i niskiego napięcia naleŜy uzgadniać z właścicielem sieci.
Zgodnie z zapisem art. 122a ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony
środowiska (j.t. Dz. U. Nr 25 poz. 150 z późn. zm.) prowadzący instalację oraz uŜytkownik
urządzenia emitującego pola elektromagnetyczne, które są stacjami elektroenergetycznymi
lub napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi o napięciu znamionowym nie niŜszym niŜ
110 kV, lub instalacjami radiokomunikacyjnymi, radionawigacyjnymi lub radiolokacyjnymi,
emitującymi pola elektromagnetyczne, których równowaŜna moc promieniowana izotropowo
wynosi nie mniej niŜ 15 W, emitującymi pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 30
kHz
do
300
GHz,
są
obowiązani
do
wykonania
pomiarów
poziomów
pól
elektromagnetycznych w środowisku. Pomiary te są wykonywane bezpośrednio po
rozpoczęciu uŜytkowania instalacji lub urządzenia oraz kaŜdorazowo w przypadku zmiany
warunków pracy instalacji lub urządzenia, w tym zmiany spowodowanej zmianami w
wyposaŜeniu instalacji lub urządzenia, o ile zmiany te mogą mieć wpływ na zmianę
poziomów pól elektromagnetycznych, których źródłem jest instalacja lub urządzenie.
Sprawa zagroŜeń wynikających z zamieszkiwania przy liniach energetycznych jest
przedmiotem uchwały Parlamentu Europejskiego z dnia 4 września 2008 r. podnoszącej
sprawę
potrzeby
przeglądu
wartości
dopuszczalnych,
określonych
w
zaleceniach
europejskich. Zalecenia, do których odnosi się uchwała, to wydany przez Wspólnoty
80
Europejskie dokument opublikowany 12 lipca 1999 r. w sprawie ograniczania ekspozycji
ludności w polach elektromagnetycznych (0 Hz do 300 GHz). Uchwała ta odnosi się
zwłaszcza do kwestii oddziaływania pól elektromagnetycznych, których źródłami są systemy
radiokomunikacyjne. W datowanym na dzień 1 września 2008 r. drugim raporcie Komisji,
dotyczącym wprowadzenia do stosowania zaleceń z 1999 r., znajduje się stwierdzenie, w
którym Komisja dostrzega, Ŝe Polska ustaliła kilkakrotnie niŜszy dopuszczalny poziom
ekspozycji w polach wykorzystywanych w radiokomunikacji od podanego w tych
zaleceniach. Natomiast dla pól wykorzystywanych przez sieci elektromagnetyczne o
częstotliwości 50 Hz Polska przyjęła niŜszą wartość składowej magnetycznej, a ponadto – dla
składowej
elektrycznej
mieszkaniowej
od
dziesięciokrotnie
przyjętej
dla
niŜszą
pozostałych
wartość
obszarów
dla
terenów
środowiska.
zabudowy
Dla
pól
wykorzystywanych w nowej generacji telefonii komórkowej krajowe przepisy dopuszczają
wartość składowej elektrycznej 7 V/m, a europejskie zalecenia z 1999 r. – 61 V/m. Zgodnie z
treścią zaleceń z 1999 r. dla pól o częstotliwości przemysłowej jako poziom odniesienia
przyjmuje się wartość 80 A/m, a więc wyŜszą od tej, która obowiązuje w Polsce – 60 A/m,
zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów
sprawdzania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883). Rozporządzenie to zostało wydane
w porozumieniu z ministrem właściwym w sprawach zdrowia, zgodnie z upowaŜnieniem
zawartym w ustawie Prawo ochrony środowiska. Pojęcie „nadwraŜliwości na pola
elektromagnetyczne” jest uŜywane od wielu lat. Jednak dotychczas nie ma ustalonych
naukowo zaleŜności pomiędzy występowaniem objawów przypisywanych przez osoby
uwaŜające się za nadwraŜliwe na pola elektromagnetyczne a poziomami takich pól. Nie ma
zatem racjonalnych podstaw do określenia kryteriów, jakim miałyby odpowiadać osoby, które
mogłyby być uznane za „nadwraŜliwe na pola elektromagnetyczne”. Parlament Europejski
uchwałą z dnia 4 kwietnia 2009 r. podniósł sprawę potrzeby dokonania przeglądu
omawianych wartości dopuszczalnych w zaleceniach europejskich. Wyniki tych prac pozwolą
stworzyć jednolite zasady ochrony ludności wszystkich krajów europejskich przed polami
elektromagnetycznymi, a tym samym doprowadzą do zawęŜenia pola dyskusji dotyczącej
skutków oddziaływania pól elektromagnetycznych na zdrowie ludności i środowisko.
Ponadnormatywne oddziaływanie linii w zakresie pól elektromagnetycznych i hałasu zamknie
się w granicach wyznaczonych pasów technologicznych.
81
Na granicy strefy K1 i R oraz w północnej części strefy rolnej R planowana jest
budowa obwodnicy dla miasta Turek. Przebiegać ma ona przez tereny obecnie będące
terenami rolnymi, lasami i uŜytkami zielonymi. Na planowanej obwodnicy naleŜy zapewnić
moŜliwość migracji zwierząt. W celu ochrony powietrza zaleca się właściwe kształtowanie
niwelety drogi, projektowanie pasów zieleni, stosowanie osłon sztucznych (ekrany
akustyczne) i z zieleni. Poza tłumieniem hałasu zieleń miejska zapobiega tworzeniu się zasp
śnieŜnych na szlakach komunikacyjnych, stanowi osłonę przeciw olśnieniom oraz moŜe
pełnić funkcje znaków ostrzegawczych. W celu ochrony gleb i wód gruntowych konieczne
jest stosowanie odpowiedniego systemu odwodnienia, uniemoŜliwiającego przedostanie się
szkodliwych substancji do wód i gleb oraz sadzenie wzdłuŜ dróg pasów zieleni izolacyjnej.
Stosując ekrany dźwiękochłonne uzyskamy redukcję o 15 dB. Zastosowanie cichej
nawierzchni zredukuje hałas o dodatkowe 5 dB.
Na terenie strefy przemysłowej P i strefy rolnej R dopuszcza się lokalizację elektrowni
wiatrowych. Wykorzystanie energii wiatru do produkcji energii elektrycznej pozwala na
osiągnięcie szeregu korzyści ekologicznych, społecznych i gospodarczych. Farma wiatrowa
to instalacja złoŜona z pojedynczych turbin wiatrowych w celu produkcji energii elektrycznej.
Skupienie turbin pozwala na ograniczenie kosztów budowy i utrzymania oraz uproszczenie
sieci elektrycznej.
Do najwaŜniejszych korzyści ekologicznych budowy farmy wiatrowej zaliczyć naleŜy:
- redukcję emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2, a przez to przeciwdziałanie dalszym
zmianom klimatu,
- poprawę jakości powietrza, uniknięcie emisji SO2, NOx i pyłów do atmosfery,
- brak powstawania odpadów stałych i gazowych, odorów czy ścieków, brak
zanieczyszczenia wód i gleby, brak degradacji terenu i strat w obiegu wody, które mają
miejsce przy produkcji energii w konwencjonalnych elektrowniach i elektrociepłowniach,
- fakt, iŜ wiatr stanowi niewyczerpalne i odnawialne źródło energii, jego wykorzystanie
pozwala na oszczędność ograniczonych zasobów paliw kopalnych,
- technologia pozbawiona jest ryzyka zastosowania (np. awarii reaktora, z jakim związane jest
wykorzystanie energetyki atomowej),
- wykorzystanie wiatru nie powoduje spadku poziomu wód podziemnych, które towarzyszy
wydobyciu surowców kopalnych (węgla),
82
- technologia nie wymaga duŜych powierzchni, w przeciwieństwie do technologii
konwencjonalnych (tereny zajmowane przez kopalnie, elektrownie, linie transportowe do
przewozu surowca), jej wykorzystanie spośród znanych technologii powoduje najmniejszy
wpływ na ekosystemy.
MoŜna spotkać się ze stwierdzeniem, Ŝe elektrownie wiatrowe mogą być zagroŜeniem dla
wędrownych ptaków. Sporadyczne kolizje mogą być spowodowane w przypadkach, gdy
farma wiatrowa jest źle zlokalizowana. W chwili obecnej cała procedura postawienia farmy
wiatrowej jest bardzo skrupulatna we współpracy z ekologami oraz ornitologami. NaleŜy
pamiętać, Ŝe większość wędrówek ptaków odbywa się na wysokości znacznie wyŜszej niŜ
150 m. Rocznie więcej ptaków ginie w wyniku kolizji samochodowych. Jednak ze względu
na moŜliwość wystąpienia negatywnego oddziaływania inwestycji wiatrowych na środowisko
występują pewne ich ograniczenia lokalizacyjne. Do obszarów tych naleŜy zaliczyć:
- obszary wodno-błotne chronione na podstawie Konwencji Ramiarskiej,
- zatwierdzone i potencjalne obszary specjalnej ochrony ptaków Natura 2000,
- miejsca waŜne dla ptaków – atrakcyjne Ŝerowiska, trasy regularnych przelotów ptaków
wędrownych, trasy regularnych dolotów na Ŝerowiska i noclegowiska,
- wszystkie tereny objęte formami ochrony przyrody i krajobrazu (parki krajobrazowe, parki
narodowe, rezerwaty przyrody, obszary chronionego krajobrazu, obszary gatunkowej ochrony
roślin i zwierząt itp.).
Wiatraki emitują fale, ale przede wszystkim fale akustyczne, czyli dźwięk. Producenci turbin
wiatrowych mają cały szereg wytycznych i norm, ściśle określających poziom hałasu, który
dana turbina moŜe emitować. Wiatraki umieszczone zgodnie z przyjętymi normami emitują
fale, które w Ŝaden sposób nie wpływają na urządzenia znajdujące się w pobliŜu. Zgodnie z
załącznikiem do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 (Dz. U. Nr 120
poz. 826) dopuszczalny poziom hałasu w ciągu dnia wynosi od 50 – 60 dB, natomiast w ciągu
nocy 40dB – 45dB. Zostało zmierzone, Ŝe hałas w odległości 350 m od turbiny wynosi 40dB,
natomiast odkurzacz generuje hałas o natęŜeniu 70dB. Warto dodać, Ŝe poziom szumu, na
który jesteśmy „naraŜeni” codziennie w domu, pracy, czyli w przeciętnym pomieszczeniu to
ok. 40-50dB. Dla porównania inne poziomy natęŜenia dźwięków to np. falujące liście : 10 dB,
cichy szept : 20 dB, dom (wewnątrz) : 50 dB, biuro : 60 dB, samochód (wewnątrz) : 70 dB,
przemysł (średnio) : 100 dB, młot pneumatyczny : 120 dB.
83
Postęp cywilizacyjny, a co za tym idzie zasiedlanie coraz większych terenów przez człowieka
wpływa na zmianę naszego środowiska. Krajobraz naturalny ulega zmianie nie tylko z uwagi
na budowane farmy wiatrowe ale takŜe z uwagi, np. na budowę drogi. Farmy wiatrowe są
stawiane na obszarach rolniczych, które w dalszym ciągu mogą być uŜytkowane i z których
rolnik moŜe czerpać dochód. Postawienie wiatraków nie zmienia przeznaczenia tego terenu,
nie ingeruje w uprawy na danym terenie, nie wymaga dodatkowych działań typu ekrany
wyciszające. Widząc wiatraki na horyzoncie, widzimy zrównowaŜony krajobraz, gdzie udało
się, wyprodukować bezpieczną energię dla ludzi.
Międzynarodowa Agencja Energetyczna, która w opublikowanym raporcie z czerwca 2008 r.
podkreślała fundamentalną rolę energetyki wiatrowej w przeciwdziałaniu zmianom klimatu,
który wskazuje na energetykę odnawialną, a w szczególności na energetykę wiatrową, jako na
sektor, który powinien zdominować produkcję energii elektrycznej w perspektywie rozwoju
technologii generacji energii.
Odnawialne źródła energii mogą pokryć nasze zapotrzebowanie nawet sześciokrotnie przy
dzisiejszej technologii - w sposób zrównowaŜony, pokojowy, czysty i nieograniczony.
Energetyka wiatrowa zaliczana jest do Odnawialnych Źródeł Energii co oznacza, iŜ aby
wyprodukować energię wykorzystuje niewyczerpalne zasoby naturalne takie jak wiatr.
Podczas produkcji tej „zielonej” energii, nie ma produktów pośrednich takich jak CO2 ścieki
czy odpady stałe, które związane są z uŜyciem tzw. paliw stałych jak np. węgla kamiennego,
brunatnego.
Zapisy
w
zmianie
studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego gminy Turek wyznaczają tereny przeznaczone pod zalesienia:
- w strefie krajobrazowej podstrefie K1 wynoszą ok. 270 ha,
- w strefie krajobrazowej podstrefie K2 wynoszą ok. 262 ha,
- w strefie przemysłowej P wynoszą ok. 35,6 ha,
- w strefie rolniczej R wynoszą ok. 272 ha.
Planowane zalesienia nie będą niekorzystnie oddziaływać na przyrodę. Wzrost lasów to
naturalny regulator w przyrodzie. Na terenach leśnych wolniej przebiega topnienie śniegów,
wody deszczowe są zatrzymywane w ściółce. Powoduje to zahamowanie szybkiego,
powierzchniowego spływu wody, ogranicza rozmiar erozji gleb, niebezpieczeństwo powodzi.
Równocześnie wzrastają zasoby wód gruntowych i wydajność źródeł. Niechroniona przez
drzewostan gleba szybko ulega erozji i pustynnieje. WaŜną rolą lasów jest utrzymanie
84
znacznej retencji wodnej. 1 ha lasu pochłania w ciągu 12 godz. 220-280 kg CO2. Lasy
pochłaniają rocznie dziesiątki ton szkodliwych gazów i pyłów; wytwarzają 180-220 kg tlenu
przez 21 godzin. Lasy mają duŜy wpływ na środowisko, oddziaływują na gleby, wiatry,
temperaturę i wilgotność powietrza. Mają znaczenie zdrowotne i społeczne, są źródłem
terenów rekreacyjnych oraz źródłem przyjemnych przeŜyć estetycznych (obcowanie z
przyrodą).
12. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE
Przygotowywanie
innych
oddzielnych
propozycji
planistycznych
rozwiązań
alternatywnych uznano za nie wnoszące nic nowego do zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek. Przedstawione rozwiązania
projektowe zawierają szereg rozwiązań które najmniej mogą kolidować ze środowiskiem.
13. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO
Pojęcie
transgranicznego
oddziaływania
odnosi
się
jedynie
do
przepływu
zanieczyszczeń przez granicę państwową, od lub do sąsiadów. Biorąc pod uwagę powyŜsze,
połoŜenie terenu oraz zasięg prawdopodobnych oddziaływań wynikających z realizacji
zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek
nie wystąpi transgraniczne oddziaływanie na środowisko.
14. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY
SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU
ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA
Przewiduje się, Ŝe analiza realizacji postanowień projektowanego dokumentu będzie
przeprowadzana
równolegle
do
analiz
dotyczących
zmian
w
zagospodarowaniu
przestrzennym, związanych z oceną aktualności planów miejscowych i studium, o których
mowa w art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym (Dz. U. Nr 80 poz. 717 z późn. zm.). Ponadto analiza skutków realizacji
postanowień projektowanego dokumentu będzie równieŜ przeprowadzana na etapie
85
wydawanych pozwoleń na budowę oraz dokonywania zgłoszenia robót nie wymagających
pozwolenia na budowę. Przepis art. 32 ust 2 ww. ustawy wymaga przeprowadzenia analizy co
najmniej raz w kadencji rady.
Analizie w zakresie stanu środowiska powinny podlegać:
- stan zagospodarowania terenów, z uwzględnieniem powierzchni przekształconych,
- stan środowiska przyrodniczego,
- stopień realizacji wymogów wynikających z potrzeb ochrony środowiska,
- stan wyposaŜenia terenów w urządzenia infrastruktury technicznej,
- stan zdrowotności mieszkańców obszaru gminy.
Na podstawie przeprowadzonej analizy naleŜy sformułować wnioski dotyczące stanu
realizacji
ustaleń
zmiany
studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego, ewentualnych przyczyn braku realizacji poszczególnych ustaleń zmiany
studium oraz niedostatków samego studium w zakresie regulacji niekorzystnych zjawisk
oddziałujących na stan środowiska. W rezultacie naleŜy określić stopień przydatności studium
oraz zakres zagadnień do uregulowania w przypadku zmiany lub sporządzania nowego
dokumentu.
15. OPIS W JĘZYKU NIETECHNICZNYM
Podstawowym celem prognozy, opracowywanej równocześnie ze zmianą studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek, określającym
politykę przestrzenną gminy, jest poszukiwanie i wskazanie moŜliwości rozwiązań
planistycznych najkorzystniejszych dla stanu środowiska. Opracowanie obejmuje obszar
wyznaczony granicami administracyjnymi gminy Turek.
Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko zmiany studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Turek (zwanego w
dalszej części opracowania Prognozą) wynika z art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 3 października
2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227
z późn. zm.).
W obszarze gminy wydzielone zostały następujące strefy polityki przestrzennej:
- strefa krajobrazowa K,
86
- strefa podmiejska M,
- strefa przemysłowa P,
- strefa rolna R.
Dla tych stref określone zostały priorytety polityki przestrzennej oraz zadania dotyczące
działań planistycznych.
Strefa krajobrazowa K
W strefie krajobrazowej K wyróŜniono dwie podstrefy: podstrefę zachodnią K1 oraz
wschodnią K2.
Podstrefa K1
W związku z koniecznością ochrony ujęć wody dla miasta Turku inwestycje w
podstrefie K1 powinny być dostosowane do struktur hydrogeologicznych. Tereny zwartej
zabudowy docelowo powinny zostać podłączone do sieci kanalizacji miejskiej, tymczasowo
dopuszcza się gromadzenie ścieków w szczelnych zbiornikach bezodpływowych i ich wywóz
do oczyszczalni. Drogi i tereny większych parkingów powinny być wyposaŜone w
kanalizację deszczową. Zakazuje się odprowadzania ścieków do wód otwartych: cieków
wodnych, rowów. Zakazuje się bezściółkowej hodowli zwierząt oraz nawoŜenia terenów
upraw rolnych i uŜytków zielonych gnojowicą. Aktualnie nie podjęto decyzji ustanawiającej
strefy ochrony pośredniej dla ujęć wody.
Dla ochrony populacji zwierząt, takŜe dla stworzenia korzystnych warunków mikroklimatu
dla mieszkańców projektuje się połączenie kompleksu lasów Złotogórskiego Obszaru
Chronionego Krajobrazu w Albertowie z kompleksem leśnym we Wrzącej. Ze względu na
aktualne juŜ zainwestowanie nie moŜna tego połączenia wykonać szerokim korytarzem
lasów. Projektuje się ciąg ekologiczny lasów na granicy Albertowa, Słodkowa – Kolonii,
Słodkowa i Wrzącej prowadzący do terenów podmokłych wokół Pokrzywnicy. Przez teren
ten przebiegają aktualna droga krajowa nr 72 i planowany jej nowy przebieg, stanowiący
obwodnicę miasta Turek. W miejscu tego ciągu ekeologiczengo naleŜy zapewnić moŜliwość
migracji zwierząt przez nową drogę krajową. Projektuje się takŜe zalesienia terenów
słabszych gleb przy granicy gminy w rejonie Borowca (w strefie R), poprzez to takŜe
zbliŜenie kompleków leśnych Albertowa i Wrzącej. W Albertowie naleŜy pozostawić
zabudowę przy drodze krajowej w postaci oddalonych od siebie siedlisk rolniczych (tereny
oznaczone RMN), nie uzupełniać i nie zagęszczać zabudowy. Tereny gleb o wysokiej
87
bonitacji powinny pozostać terenami uprawa rolnych. Planuje się niewielkie powiększenie
istniejącego (posiadającego aktualny plan miejscowy) terenu usług, baz i składów ( terenu
oznaczonego 1P,UK ) o teren usługowy (1UK) , jednocześnie pozostawiając niezabudowany
teren przy cieku wodnym. Planuje się takŜe teren usługowy oznaczony symbolem 2UK,
zlokalizowany przed cmentarzem. Zagospodarowanie tego terenu musi być zgodne z
przepisami szczególnymi dotyczacymi lokalizacji cmentarzy. Wokół cmentarza wszystkie
obiekty naleŜy podłączyć do istniejącego wodociągu. Obowiązuje strefa sanitarna wynosząca
50 m. W tej strefie nie moŜna lokalizować zabudowań mieszkalnych, zakładów
produkujących Ŝywność, zakładów Ŝywienia zbiorowego, przechowujących artykuły
Ŝywnościowe, nie moŜna lokalizować studzien, nie wolno czerpać wody ze źródeł i strumieni.
W odległości mniejszej niŜ 500 m od cmentarza, zakazuje się lokalizowania ujęć wody o
charakterze zbiorników wodnych, słuŜących jako źródło zaopatrzenia sieci wodociągowej w
wodę do picia i potrzeb gospodarczych.
Planuje się zalesienie terenów od kompleksu leśnego Grabieńca przez linię wododziału do
wschodniej części Słodkowa – Kolonii i części Obrzębina. Las ten ma ustabilizować grunty
Ŝwirowych i piaszczystych pagórków. Ze zwględu na bezpośrednie sąsiedztwo miasta nie
przewiduje się na tym terenie kontynuacji eksploatacji kruszywa naturalnego. Las będzie
otaczał tereny zabudowy o charakterze miejskim – strefy M.
Oprócz oddzielenia strefy M poprzez pasmo lasu, Osiedle Zdrojki Lewe w mieście Turek i
ściśle związane z miastem tereny strefy M, planuje się wydzielić otwartymi terenemi pól i łąk,
tereny na których obowiazuje zakaz zabudowy.
Planuje się uzupełnianie ciagów zabudowy w Albertowie (poza pasmem przy drodze
krajowej), Słodkowie – Kolonii, oraz Grabieńcu. Zabudowę zagrodową i jednorodzinną
moŜna uzupełniać zabudową mieszkalną jednorodzinną i letniskową, będą to tereny
oznaczone MN + (MN+RMN+ML).
Na terenach większych polan śródleśnych w północnej części Albertowa i Grabieńca planuje
się nowe tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej z pozostawieniem
istniejącej zabudowy zagrodowej. Dotąd tereny te w obowiązującym studium były
przeznaczone pod zabudowę letniskową oraz zalesienia bez wskazywania sposobu podziału
na te dwie odrębne funkcje. Planuje się jednoznaczny podział terenów na tereny przeznaczone
pod zabudowę i tereny na których obowiazuje zakaz zabudowy. Działki tutaj powinny mieć
minimum 60% powierzchni biologicznie czynnej.
88
Podstrefa K2
W podstrefie K2 większość terenów w granicach Złotogórskiego Obszaru
Chronionego Krajobrazu planuje się zalesić. Pozostawia się niezalesioną enklawę upraw
rolnych na terenie gruntów wsi Obrębizna oraz niewielki fragment gruntów przy północnej
granicy Szadowa KsięŜego. Planuje się powiększenie terenów powierzchniowej eksploatacji
kruszywa naturalnego, których rozmieszczenie wskazuje rysunek Kierunków, na którym
tereny te oznaczone sa symbolem PEŜ. Po zakończeniu wydobycia tereny te naleŜy
zrekultywować w kierunku leśnym, takŜe częściowo wodnym.
Planuje się uzupełnianie ciagów zabudowy na terenie Obrębizny, DzierŜąznej, Szadowa
Pańskiego. Zabudowę zagrodową i jednorodzinną moŜna uzupełniać zabudową mieszkalną
jednorodzinną i letniskową, będą to tereny oznaczone MN+.
Na terenie podstrefy planuje się takŜe tereny przeznaczone pod przemysł, bazy, składy i
usługi zlokalizowane w rejonie Ŝwirowni oznaczone symbolami 2P,UK oraz pozostawienie
części terenu aktualnie objętego planem miejscowym – teren oznaczony symbolem 3P,UK.
W sterfie K2 ustala się zakaz zabudowy terenów rolnych i trwałych uŜytków zielonych.
Strefa podmiejska M
Na terenie strefy podmiejskiej M ustala się przeznaczenie terenów pod zabudowę
mieszkaniową MN oraz zabudowę usługową U. Zagospodarowanie tych terenów powinien
ujednolicić opracowany plan miejscowy, który skoordynuje rozwój zabudowy gminy z
miastem w szczególności zapewni kontynuację rozwiązań drogowych, infrastruktury. Tereny
zabudowy MN moŜna uzupełniać usługami podstawowymi oraz usługami ponadlokalnymi.
Usługi ponadlokalne powinny być lokalizowane w sposób nie kolidujący z wiodącym
przeznaczenim terenów, przede wszystkim wzdłuŜ drogi wjazdowej do miasta. Tereny
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, powinny być uzupełniane w zaleŜności od potrzeb:
terenami usług oświaty, kultury, terenami sportu i rekreacji osiedlowej oraz niezbędną siecią
ulic, ciągów pieszych, rowerowych i sieci infrastruktury technicznej.
Strefa przemysłowa P
W strefie P planuje się pozostawienie nielicznej zabudowy rozproszonej, która moŜe
być przeznaczona zgodnie z jej aktualnym przeznaczeniem lub zamiennie pod zabudowę
mieszkaniową jednorodzinną MN lub zabudowę zagrodową RMN lub zabudową letniskową
89
ML (tereny oznaczone MN+) bez prawa jej dalszej rozbudowy poza granice obszarów
Planuje się uzupełnianie ciagów zabudowy poszczególnych wsi w miejscach wskazanych na
Na terenie strefy planuje się teren powierzchniowej eksploatacji węgla bruntanego, tereny
przeznaczone pod usługi oraz nowe tereny pod przemysł, bazy, składy i usługi. Nowe tereny
2, 3, 4, 6 P,U naleŜy objąć planami miejscowymi, które szczegółowo rozwiąŜą system
komunikacji, zabezpieczą tereny mieszkaniowe przed moŜliwym niekorzystnym wpływem
działalności wytwórczej i usługowej, poprzez odpowiednie strefowanie zabudowy, pasy
zieleni izolacyjnej, odpowiednie odległości. Na terenie P dopuszcza się lokalizację elektrowni
wiatrowych oraz wieŜ telefonii komórkowych umieszczanych zgodnie z przepisami
szczególnymi.
Strefa rolna R
Strefa obejmuje ukształtowaną przestrzeń przewidzianą do zachowania. Zakłada się
moŜliwość poprawy standardu zamieszkania poprzez wymianę substancji i uzupełnienia w
obszarze istniejącego zainwestowania osiedleńczego. Przewiduje się rozwój przestrzenny
poszczególnych wsi w miejscach wskazanych na rysunku Kierunków. Zabudowa
dostosowana gabarytami do istniejącej. Nie planuje się wydobycia węgla brunatnego ze złoŜa
„Małgorzatka”.
Na terenie Kowali KsięŜych przewiduje się budowę zbiornika retencyjnego na rzece
Kiełbasce.
Przewiduje się zachowanie istniejących powiązań funkcji produkcji rolnej ze
środowiskiem przyrodniczym. Istniejące powiązania funkcjonalne powinny podlegać
pozytywnym przekształceniom w kierunku zachowania równowagi ekologicznej w strefie.
Ustala się obowiązek utrzymania i uzupełniania zadrzewień śródpolnych oraz przydroŜnych
oraz na wnioski właścicieli gruntów dopuszcza się zalesienia gleb słabszych zgodnie z
obowiązującymi w tym zakresie przepisami, takŜe poza miejscami wyznaczonymi na rysunku
zmiany studium. Dopuszcza się scalanie i wymianę gruntów, nie ustanawia się obowiązku
przeprowadzenia scaleń. Przy scaleniach zakazuje się likwidacji zieleni, zadrzewień
90
śródpolnych i przydroŜnych. Dopuszcza się lokalizację elektrowni wiatrowych na terenie
1P,UR i 2P,UR.
W strefie R planuje się pozostawienie nielicznej zabudowy rozproszonej, która moŜe być
przeznaczona zgodnie z jej aktualnym przeznaczeniem lub zamiennie pod zabudowę
mieszkaniową jednorodzinną MN lub zabudowę zagrodową RMN lub zabudowę letniskową
ML (tereny oznaczone MN+), bez prawa jej dalszej rozbudowy poza granice obszarów
Planuje się uzupełnianie ciagów zabudowy poszczególnych wsi w miejscach wskazanych na
Na terenie Turkowic, na niewielkim obszarze Kowali KsięŜych, oraz po południowej stronie
drogi wojewódzkiej w Cisewie przewiduje się uzupełnienie zabudowy w postaci terenów
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz terenów usługowych.
Na terenie Turkowic planuje się takŜe strefę dla aktywizacji gospodarczej mieszkańców –
teren wyznaczony dla rozwijania wytwórczości, baz, składów i usług P,U. Na granicy tego
terenu, na działkach przeznaczonych pod P,U, na nieruchomości własnej kaŜdego inwestora
naleŜy wykonać pas zieleni izolacyjnej dla zapewnienia odpowiedniego komfortu
zamieszkiwania na terenach sąsiednich, przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową.
Oddziaływanie usług, działalności produkcyjnej, baz, składów nie moŜe powodować
przekroczenia standardów jakości środowiska określonych w przepisach odrębnych poza
terenem do którego inwestor posiada tytuł prawny.
Na terenie wokół dworu we Wrzącej planuje się rozwój usług turystycznych.
Rozwiązania mające na celu ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko i
zdrowie ludzi to:
-
ochrona małych zbiorników wodnych i cieków przed zanieczyszczeniem, szczególnie
wyeliminowanie wymywania do wód powierzchniowych nawozów i środków ochrony
roślin
poprzez
wprowadzanie
barier
biogeochemicznych
z
odpowiednio
zagospodarowanymi i dostosowanymi do siedliska pasami zadrzewień wzdłuŜ dolin
rzecznych,
-
wyeliminowanie zrzutów ścieków bytowo – gospodarczych i uregulowanie gospodarki
wodno-ściekowej,
91
-
ochronę powierzchni ziemi przed nadmiernym stosowaniem środków ochrony roślin,
-
całkowity zakaz wylewania ścieków na obszarach uŜytkowanych rolniczo,
-
usuwanie odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich magazynowania i składowania,
-
wprowadzenie obowiązku podpisania umowy przez indywidualnych mieszkańców na
odbiór odpadów i wywóz ścieków z nieskanalizowanej części miasta,
-
likwidację nielegalnych zrzutów ścieków do wód i do ziemi,
-
nie dopuszczenie do lokalizacji i prowadzenia działalności gospodarczej, które w
istotny sposób mogłyby wpłynąć na degradację środowiska przyrodniczego,
-
uznanie za nienaruszalne kompleksów leśnych i łąkowych w okolicy ekosystemów
dolin, drobniejszych cieków oraz rowów melioracyjnych, ochronę i zachowanie oczek
wodnych, torfowisk i starorzeczy jako naturalnych zbiorników retencjonowania wody,
-
ochronę wód podziemnych przed nadmierną eksploatacją i skaŜeniem w szczególności:
poprzez ochronę fragmentu Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP nr 151)
Turek – Konin – Koło w utworach kredowych. Ochrona zbiornika wód podziemnych
powinna być realizowana przez:
-
kanalizację terenów wyznaczonych do osadnictwa i istniejących terenów
osadniczych w zasięgu moŜliwości przyłączenia sieci kanalizacyjnej do
oczyszczalni ścieków w Turku,
-
właściwe zabezpieczenie techniczne róŜnego rodzaju istniejących obiektów,
stanowiących potencjalne ogniska zanieczyszczeń,
-
likwidację wszystkich nieczynnych studni i otworów stanowiących potencjalne
drogi ułatwionej migracji zanieczyszczeń,
-
dostosowanie lokalizacji terenów przeznaczonych dla zabudowy i nowych
obiektów budowlanych do struktur hydrogeologicznych,
-
ustalenie ograniczeń w lokalizowaniu inwestycji mogących w sposób znaczący
wpływać na wody podziemne;
- racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi bez naruszenia równowagi
środowiska,
- ograniczenie emisji zanieczyszczeń z istniejących zakładów i zmniejszenie ich
uciąŜliwości poprzez: wyeliminowanie lub wymianę energochłonnych technologii,
likwidację lub zmianę technologii o nadmiernej emisji lub duŜej uciąŜliwości dla
środowiska, restrukturyzację gospodarki cieplnej zakładów przez zmianę nośników
92
energii,
wykorzystanie
ciepła
odpadowego,
instalowanie
urządzeń
do
redukcji
zanieczyszczeń,
-
ograniczanie emisji zanieczyszczeń z gospodarstw domowych restrukturyzację
gospodarki cieplnej w sektorze komunalno – bytowym,
-
podniesienie standardu sanitarnego obiektów rekreacyjnych i mieszkalnych, w
szczególności skanalizowanie części wsi o zwartym układzie w zasięgu oczyszczalni
ścieków, wprowadzanie indywidualnych biologicznych oczyszczalni ścieków dla
gospodarstw
rolnych
rozproszonych,
kontrola
szczelności
zabiorników
bezodpływowych, nie wprowadzanie nowej zabudowy rozproszonej,
-
kompleksowe
rozwiązanie
komunikacyjnych,
placów
odprowadzenia
i
parkingów
ścieków
oraz
opadowych
oczyszczenie
ich
z
ciągów
zgodnie
z
obowiązującycmi przepisami,
-
poprawę warunków akustycznych poprzez m. in.:
-
zwiększenie ilości zieleni niskiej i wysokiej, pełniącej rolę naturalnych ekranów
akustycznych,
-
poprawienie nawierzchni ulic, których zła jakość jest często przyczyną
zwiększenia hałasu w środowisku,
-
izolowanie nowej obwodnicy miasta Turku od terenów zabudowy podlegających
ochronie akustycznej,
-
modernizację
zakładów
rzemieślniczych
i
usługowych
zlokalizowanych
szczególnie w sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej,
- przestrzeganie odległości negatywnego oddziaływania związanego z ruchem drogowym
podane są w Wytycznych Projektowania Dróg (Zarządzenie nr 2 do zarządzenia Generalnego
Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 31 marca 1995r) oraz zgodnie z ustawą z dnia 21 marca
1985r o drogach publicznych. Odległości te zgodnie z wnioskiem Generalnej Dyrekcji Dróg
Krajowych i Autostrad w Poznaniu wynoszą:
dla dróg nr 72 i 83
- min. 25 m dla obiektów nie przeznaczonych na pobyt ludzi,
dla planowanej obwodnicy miasta Turek
- min. 25 m dla obiektów nie przeznaczonych na pobyt ludzi.
93
- dla drogi wojewódzkiej nr 470 Kościele - Marulew – Turek – Kalisz obiekty budowlane
przeznaczone na pobyt ludzi naleŜy lokalizować poza zasięgiem uciąŜliwości drogi (jak:
hałas, drgania i wibracja, zanieczyszczenie powietrza). Zabudowę mieszkaniową naleŜy
lokalizować w odległości co najmniej 100 m od krawędzi drogi wojewódzkiej, a zabudowę
mieszkaniowo – usługową w odległości 50 m, lub w jej zasięgu, pod warunkiem zastosowania
przez
inwestorów
wznoszonych
obiektów,
środków
technicznych
zmniejszających
uciąŜliwości do poziomu określonego w tych przepisach oraz w Polskich Normach – zgodnie
z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony Środowiska (j.t. Dz. U. nr 25 poz.150 z
2008 r. z późn. zm.) oraz z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.
U. nr 75 poz.690 z 2002r z późn. zm.).
- nie przewiduje się na terenie gminy lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów handlu
detalicznego o powierzchni sprzedaŜy powyŜej 2000 m2.
- dąŜenie do poprawienia lub przywrócenia jakości załoŜeń parkowych poprzez:
- odtworzenie lub wzbogacenie składu drzewostanu i zespołów roślinnych parków;
- odnowienie istniejących elementów parków: odbudowa lub poprawienie jakości
alejek, sadzawek, fontann, oczek wodnych i obiektów małej architektury;
- wyeksponowanie historycznych obiektów budowlanych stanowiących element
załoŜenia parków lub wpływających na załoŜenie parkowe.
- na zdegradowanych terenach zieleni otwartej naleŜy dąŜyć do:
- porządkowania i usuwania zagospodarowania nie związanego z zielenią,
nielegalnych składowisk i obiektów tymczasowych, nielegalnych ogrodzeń;
- odnowy istniejących cieków i oczek wodnych;
- odtworzenie roślinności zniszczonej.
- kontynuowanie i rozwijanie zbiórki segregowanych odpadów - przeznaczanie w
miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego miejsc dla zbiórki segregowanych
odpadów,
- doprowadzenie do udroŜnienia, oczyszczenia, rozbudowy i rehabilitacji systemów wód
otwartych, realizacja zbiornika wodnego na Kiełbasce,
- budowa nowej dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV Pątnów – Rogowiec, wzdłuŜ
której naleŜy uwzględnić ograniczenia w uŜytkowaniu i zagospodarowaniu terenu o
szerokości 70m (po 35 m od osi linii w obu kierunkach).
94
Na terenie Złotogórskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu:
-
zakazuje się lokalizowania nowych i rozbudowy istniejących obiektów mogących
powodować zanieczyszczenie powietrza, wody i gleby lub uciąŜliwych dla otoczenia
jako
źródło
hałasu
i
wydzielania
odraŜających
woni
–
w
szczególności
zakwalifikowanych do mogących znacząco wpływać na środowisko, oprócz sieci
uzbrojenia terenu oraz wskazanych na rysunku Studium Ŝwirowni,
-
zakazuje się wszelkich inwestycji mogących zagraŜać miejscowej faunie i florze, takŜe
w przypadku nieplanowanych awarii i katastrof,
-
zakazuje się lokalizowania przemysłowych ferm zwierząt – bezściółkowych i
produkujących gnojowicę,
-
stosowanie środków ochrony roślin naleŜy ograniczać na rzecz biologicznych metod
zwalczania szkodników,
-
zakazuje się niszczenia gleby, przeprowadzania makroniwelacji ( nie dotyczy to
wyłącznie wydobycia kruszywa na obszarach górniczych ustanawianych dla lokalizacji
Ŝwirowni ),
-
przy przygotowaniu i wykonywaniu robót melioracyjnych, odwodnień budowlanych
nie moŜna zmieniać stosunków wodnych ( nie dotyczy to wyłącznie wydobycia
kruszywa na obszarach górniczych ustanawianych dla lokalizacji Ŝwirowni ),
-
na obrzeŜach jezior, stawów, rzek, kanałów, strumieni i rowów naleŜy pozostawić
ogólnie dostępny niezainwestowany pas przybrzeŜny o szerokości ustalonej w
miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
PowyŜsze zapisy zawarte w zmianie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Turek zawierają szereg rozwiązań, które spowodują
ograniczenie lub eliminowanie negatywnego wpływu poszczególnych inwestycji na
środowisko i zdrowie ludzi. PowyŜsze zapisy, uszczegółowione na etapie uchwalania
miejscowych
planów
zagospodarowania
przestrzennego
gminy
Turek,
uregulują
postępowanie z poszczególnymi komponentami środowiska, np. uregulują postępowanie z
odpadami, czy z gospodarką wodno – ściekową.
W wyniku realizacji ustaleń w zmianie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Turek nie przewiduje się obszarów na których
95
przewidywane jest znaczące oddziaływanie na środowisko i ludzi. W poszczególnych strefach
zapisy w zmianie studium mają na celu uporządkowanie ładu przestrzennego gminy a
mianowicie wydzielenie obszarów typowo pod zabudowę mieszkaniową, przemysł, usługi. W
poszczególnych strefach tereny przeznaczone pod przemysł i usługi oddzielone są lasami,
uŜytkami zielonymi lub terenami upraw rolnych od terenów mieszkaniowych. Znaczące
oddziaływanie mogą mieć jedynie poszczególne inwestycje realizowane na terenach
przeznaczonych pod przemysł i usługi, jak np. lokalizacja przedsięwzięć mogących
potencjalnie lub znacząco oddziaływać na środowisko. Jak duŜe moŜe to być oddziaływanie
zostanie to rozstrzygnięte na etapie sporządzania raportu o oddziaływaniu planowanej
inwestycji na środowisko. Lokalizacje nowych przedsięwzięć muszą być ustalane z
uwzględnieniem przepisów szczególnych, dotyczących między innymi ochrony środowiska,
zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, wymogów lokalizacji przedsięwzięć
mogących znacząco oddziaływać na środowisko, co stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed
degradacją środowiska.
96

prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmiany studium

Transkrypt

Podobne dokumenty

ZC RP KS KDG KDW ZI MN

Generuj PDF

INSTRUKCJA sprawdzania stanu punktów programu „Społem

wniosek o wypożyczenie akt

Wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych

Notka o trenerze - Turecki Inkubator Przedsiębiorczości

Tuliszkow, dnia 12.02.2009 r. STAROSTA TURECKI Na podstawie

Dom na sprzedaż Turek 63m2 - ogłoszenie D-7391-13