Pingwin

Szkola podstawowa Klasa
Pingwin
2007
6
Jezyk Polski
I. Czytanie ze zrozumieniem
Od wieków wiecznych wszystkim wiadomo, a szczególnie starym babciom, które o tym szeroko a du¿o opowiadaj¹ wieczorem
przy kominie, gdy siê na nim drewka jasno pal¹ i weso³o potrzaskuj¹, ¿e noc¹ œwiêtego Jana, która najkrótsza jest w ca³ym roku,
kwitnie paproæ, a kto jej kwiatuszek znajdzie, urwie i schowa, ten wielkie na ziemi szczêœcie mieæ bêdzie. Biada zaœ ca³a z tego, ¿e
noc ta jest tylko jedna w roku, a taka niezmiernie krótka, i paproæ w ka¿dym lesie tylko jedna zakwita, a to w takim zak¹tku, tak ukryta,
¿e nadzwyczajnego trzeba szczêœcia, aby na ni¹ trafiæ.
Ci, co siê na tych cudowiskach znaj¹, mówi¹ jeszcze i to, ¿e droga do kwiatu bardzo jest trudna i niebezpieczna, ¿e tam ró¿ne
strachy przeszkadzaj¹, broni¹, nie dopuszczaj¹ i nadzwyczajnej uwagi potrzeba, aby zdobyæ ten kwiat.
Dalej jeszcze powiadaj¹, ¿e samego kwiatka z pocz¹tku rozeznaæ trudno, bo siê wydaje maleñki, brzydki, niepozorny, a dopiero
urwany przemienia siê w cudownej piêknoœci kielich.
¯e to tak bardzo trudno dojœæ do tego kwiatuszka i u³apiæ go, ¿e ma³o kto go ogl¹da³, a starzy ludzie wiedz¹ o nim tylko z
pos³uchów, wiêc ka¿dy rozpowiada inaczej i swojego coœ dorzuca.
Ale to przecie¿ pewne, ¿e noc¹ œwiêtojañsk¹ on kwitnie, krótko, póki kury nie zapiej¹, a kto go zerwie, ten ju¿ bêdzie mia³, co
zechce. Pomyœli tedy sobie, choæby najcudowniejsz¹ rzecz, ziœci mu siê wnet.
Wiadomo tak¿e, i¿ tylko m³ody mo¿e tego kwiatu dostaæ, i to rêkami czystymi. Stary cz³owiek, choæby nañ trafi³, to mu siê w
palcach w próchno rozsypie.
Tak ludzie baj¹, a w ka¿dej baœni jest ziarenko prawdy, choæ obwijaj¹ ludzie w ró¿ne szmatki to j¹derko, ¿e czêsto go dopatrzeæ
Józef Ignacy Kraszewski, Kwiat paproci. [w:] U z³otego Ÿród³a. Baœnie polskie,
trudno, ale tak i ono jest.
1. Powy¿szy fragment wyjaœnia:
A. jak powstaj¹ legendy
C. o czym ludzie marz¹
wybór Stefanii Wortman. Nasza Ksiêgarnia, Warszawa 1989, s. 105-106.
B. kto jest twórc¹ bajek
D. jak¹ rolê odgrywa przyroda
2. Jest wiele wersji opowieœci o kwiecie paproci, poniewa¿:
A. ten kwiat zakwita w ka¿dym lesie
B. wielu œmia³ków próbuje go zdobyæ
C. ka¿dy dorzuca do niej jakiœ inny szczegó³
D. nikt nie mo¿e poznaæ ca³ej prawdy
3. Opowieœæ o kwiecie paproci ma Ÿród³o w kulturze ludowej, na co wskazuje:
B. jêzyk opowieœci
A. czas zdarzeñ
C. niezwyk³oœæ kwiatu paproci
D. miejsce zdarzeñ
4. Opowieœæ o kwiecie paproci jest fantastyczna, gdy¿:
A. zmyœli³y j¹ babcie
C. paprocie wcale nie kwitn¹
B. jest w niej tylko „ziarenko prawdy”
D. dotyczy paproci o cudownych w³aœciwoœciach
5. Kwiat paproci jest trudno zdobyæ, poniewa¿:
A. ma niepozorny wygl¹d
C. kwitnie w nieznanej porze roku
B. roœnie „za górami, za lasami”
D. jest dostêpny tylko starym ludziom
6. Kwiat mo¿e zerwaæ tylko ten, kto ma „czyste rêce”, czyli:
B. w³o¿y³ rêkawiczki
A. dok³adnie je umy³
C. ma szlachetne intencje
D. nie trudni siê ciê¿k¹ prac¹
II. Nauka o jêzyku
7. Odmienn¹ czêœci¹ mowy jest:
A. liczebnik
B. przyimek
C. spójnik
8. Wyra¿enie przyimkowe jest zawarte w zdaniu:
A. S³ysza³am ju¿ tê melodiê.
C. Nie lubiê twoich ¿artów.
B. Po¿ycz mi ksi¹¿kê.
D. Zaczekam na przystanku.
9. Nieprawid³ow¹ formê zaimka zawiera zdanie:
A. Nie chcê ciê znaæ.
C. Tam go nie ma.
B. Daj mnie jab³ko.
D. Jemu to powiedz.
10. Prawid³owo okreœlono formy rzeczownika w zdaniu:
A. Zjad³ jab³ko. - rodzaj nijaki, mianownik
C. Widzia³ niedŸwiedzia. - rodzaj mêski, dope³niacz
B. Pozna³ nowych przyjació³. - rodzaj mêski, biernik
D. Zatrzyma³ siê na drodze. - rodzaj ¿eñski, celownik
11. Za pomoc¹ trybu rozkazuj¹cego mo¿na przede wszystkim wypowiedzieæ:
A. w¹tpliwoœæ
C. opiniê
B. ¿yczenie
D. przys³ówek
D. proœbê
12. B³êdnie zapisano czasownik w zdaniu:
A. Wzi¹³byœ siê ju¿ do pracy.
C. Oni chêtnie poszli by do kina.
13. Rodzaj mêskoosobowy ma przymiotnik w zdaniu:
A. Zielone liœcie wirowa³y w powietrzu.
C. Ba³ siê nowych kolegów.
14. Zdaniem z³o¿onym jest wypowiedzenie:
A. Poszed³ do szko³y, ale nie wzi¹³ zeszytu.
C. Nigdzie nie by³o moich ulubionych maskotek.
15. W sposób nieregularny stopniuje siê przymiotnik:
A. dobry
B. ³adny
16. Liczebnik porz¹dkowy znajduje siê w zdaniu:
A. Mia³ tylko piêæ lat.
C. Da³ mi jedn¹ czwart¹ zapasów.
17. S³omiany zapa³ ma ten, kto:
A. boi siê wody
C. umie rozpaliæ ognisko jedn¹ zapa³k¹
18. Nitka Ariadny to:
A. cienka, jedwabna niæ
C. wskazówka pozwalaj¹ca wyjœæ z opresji
B. On niedowidzi, podaj mu okulary.
D. Nie potrafiliœmy rozpaliæ ogniska.
B. Uciekali przed gniewnymi s³owami ludzi.
D. Zatrzyma³ siê w gwarnym miasteczku.
B. Czytam wiersze, pamiêtniki i powieœci przygodowe.
D. Niestety, nie mog³am ju¿ d³u¿ej czekaæ na spe³nienie
obietnicy.
C. kolorowy
D. drogi
B. By³ czwarty na liœcie.
D. Tam by³o szeœcioro dzieci.
B. unika obowi¹zków
D. szybko rezygnuje z przedsiêwziêcia
B. krêta, niebezpieczna dró¿ka
D. czyjaœ ¿yczliwa pomoc podczas choroby
III. Literatura
19. W utworze pt. „W pustyni i w puszczy” zdarzenia przedstawia:
C. osoba mówi¹ca
A. narrator
B. bohater
D. autor
20. Szczególnej odwagi od Stasia Tarkowskiego wymaga³o:
B. dojœcie do obozu Lindego
A. rzucenie rêkawiczek na pustynny piasek
C. nauczanie Kalego religii
D. oswajanie s³onia
21. Staœ i Nel zostali odnalezieni przez badaczy Afryki dziêki:
B. œladom stóp na piasku
A. przypadkowi
C. informacji od murzyñskich plemion
D. latawcom
22. Lekarstwem, które ocali³o Nel, by³a:
C. chinina
A. penicylina
B. polopiryna
D. esencja z zió³
23. Ch³opcem, który poszukiwa³ rodzinnego szczêœcia, by³:
B. Zenek („Ten obcy”)
A. Nemeczek („Ch³opcy z Placu Broni”)
C. Tomek Sawyer („Przygody Tomka Sawyera”)
D. Tom Canty („Królewicz i ¿ebrak”)
24. Nemeczek walczy³ o Plac Broni mimo:
C. niechêci kolegów
A. zakazu dowódcy
B. braku czasu
D. wysokiej gor¹czki
25. Pastorowie i Feri Acz byli wrogami Nemeczka, ale:
B. ukryli go w Ogrodzie Botanicznym
A. pomagali mu w trudnych chwilach
C. oddali mu ho³d
D. zdradzili mu plan bitwy
26. Zenek („Ten obcy”) wykaza³ siê odwag¹ podczas:
B. ucieczki z wyspy
A. wyprawy po jab³ka
C. zawodów sportowych
D. pogoni za konnym wozem
27. Ula Zalewska by³a dziewczynk¹:
A. przedsiêbiorcz¹
C. subteln¹
B. impulsywn¹
D. leniw¹
28. Tomek („Przygody Tomka Sawyera”) nie chcia³ malowaæ p³otu, wiêc:
B. wyrêczy³ siê kolegami
A. uciek³ z domu
C. schowa³ siê w komórce
D. rozla³ farbê
29. Tomek Sawyer wzi¹³ na siebie winê za zniszczenie ksi¹¿ki, aby:
B. zaimponowaæ kolegom
A. ocaliæ honor przyjació³ki
C. zemœciæ siê na wrogach
D. zyskaæ przychylnoœæ cioci
30. Syzyf zosta³ skazany na ciê¿k¹ i bezowocn¹ pracê, poniewa¿:
A. porwa³ i uwiêzi³ Korê
B. oszuka³ bogów
C. ukrad³ z Olimpu ogieñ
D. ok³ama³ boginiê Herê