docEcho marzec 2013 - Zachodniopomorska Izba Rolnicza
download 
Reklamacja Transkrypt
Echo marzec 2013 - Zachodniopomorska Izba Rolnicza
ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI marzec 2013 r PROTEST ZAWIESZONY Zapraszamy Koszalin, al. Armii Krajowej 8, tel. 94 342-77-61 Koszalin, ul. Zwycięstwa 100, tel. 94 342-53-17 Zachodniopomorska Izba Rolnicza Prezes Izby: Julian Sierpiński Wiceprezes Izby: Lech Bany Członkowie Zarządu: Andrzej Karbowy, Andrzej Ługowski, Wiesław Piątek Zajmujemy się w szczególności: - bezpłatnym doradztwem prawnym; - działalnością szkoleniową; - zbieraniem opinii, wniosków, analiz i informacji gospodarczych; - działaniem na rzecz tworzenia rynku rolnego; - pomocą w powoływaniu zrzeszeń i stowarzyszeń producentów rolnych; - doradztwem w zakresie produkcji rolniczej; - współpracą z jednostkami doradztwa rolniczego; - działaniem na rzecz rozwoju infrastruktury rolnictwa i wsi; - doradztwem w zakresie poprawy jakości produktów rolniczych; - promowaniem produktów rolniczych i ich eksportu; - działaniem na rzecz ochrony środowiska i wiejskiego dziedzictwa kulturowego. Echo Zachodniopomorskiej Wsi: Pismo Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej. Adres Redakcji: 70-026 Szczecin, ul. Smolańska 4, tel./fax 91 484-40-72, 431-99-15, 483-79-57, e-mail: [email protected] EGZEMPLARZ BEZPŁATNY 70-026 Szczecin, ul. Smolańska 4 tel./fax 91 484-40-72, 431-99-15, 483-79-57 e-mail: [email protected] www.zir.pl 75-846 Koszalin, ul. Słowiańska 5 tel./fax 94 346-05-14, 345-71-72 e-mail: [email protected] www.zir.pl Szanowni Państwo! Ciężkie maszyny rolnicze zniknęły ze szczecińskich ulic. Rolnicy zawiesili trwający dwa i pół miesiąca protest. Szkoda, że aż 77 dni musieli dopominać się tego, co im się należy. Wynegocjowane, podpisane, a co najważniejsze wprowadzone sto‑ sownymi rozporządzeniami w życie nowe regulacje przetargowe nakładają olbrzymią odpowiedzialność na Izby Rolnicze. Przed nami więc wielkie wyzwanie i trudne zadanie ‑ nie zawieść oczekiwań rolniczej braci. Liczymy w tym względzie na pomoc i zaufanie zachodniopomorskich gospodarzy. Rolniczy upór na szczecińskich Wałach Chrobrego otworzył drzwi ku normalności. Cieszymy się, że w tych początkowych dniach wdrażania nowych procedur na czele Agencji Nieruchomości Rolnych w Szcze‑ cinie stoi człowiek, który prawdziwie wsłuchał się w rolniczy głos. To bardzo ważne, aby Izba Rolna miała wsparcie także ze strony urzędników administracji państwowej. Zapewniam, że dołożę wszelkich możliwych starań, aby tego co udało się z takim poświęceniem protestujących osiągnąć, nie zaprzepaścić w przyszłości. Najnowszy numer „Echa Zachodniopomorskiej Wsi”, który oddajemy w Państwa ręce, poświęcony jest ostatnim godzinom rolniczego protestu i pierwszym komentarzom po jego zakończeniu. Na szczególną uwagę zasługuje obszerny fragment wypowiedzi p.o. dyrektora Jacka Malickiego, udzielonej w Polskim Radio Szczecin. Jego słowa potwierdzają słuszność pro‑ testu. Zamieściliśmy także relację z polsko‑niemieckiego spotkania rolniczego w Pasewalku. Jest też relacja z Konferencji Nasiennej w Stargardzie Szczecińskim. Tradycyjnie już sporo miejsca w naszym numerze zajęły ogłoszenia i bieżące infor‑ macje przesłane nam przez instytucje okołorolnicze. Życzę Państwu miłej lektury. Spis treści Julian Sierpiński prezes Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej Rolniczy protest zawieszony ��������������������������������������������4 „Poczucie nadziei, że te dni nie zostały zmarnowane”�5 Protest rolników był słuszny ��������������������������������������������6 Z prac zarządu Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej ����7 Negocjacje z Ministerstwem Rolnictwa �������������������������8 Wizyta Jacka Malickiego w Koszalinie ��������������������������10 Informacje Agencji Nasiennej �����������������������������������������10 Konferencja nasienna��������������������������������������������������������11 Informacja ARR i KRUS �����������������������������������������������������12 Ostrzeżenie ARiMR������������������������������������������������������������13 Polsko – niemiecki Dzień Rolnika ���������������������������������14 Gala rolników w Białogardzie�����������������������������������������15 Kulinaria �����������������������������������������������������������������������������17 MARZEC 2013 R. 3 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI ROLNICZY PROTEST ZAWIESZONY Po 77 dniach rolnicy opuścili szcze‑ cińskie Wały Chrobrego. Udało się osiągnąć długo wyczekiwany kom‑ promis między Agencją Nierucho‑ mości Rolnych a protestującymi gospodarzami. Dotychczas prze‑ prowadzana formuła przetargowa na zakup państwowej ziemi została zmieniona, a tymczasowym szefem szczecińskiego oddziału ANR pozo‑ stał Jacek Malicki ‑ fachowiec, a nie nominat polityczny. Protest mógł zakończyć się wcześniej, ale rolnicy czekali na rozstrzygnięcie konkursu na stanowisko nowego dyrektora szczecińskiego oddziału Agencji Nieruchomości Rolnych. Obawiali się, że Adama Poniewskiego zastąpi osoba z nadania politycznego, której działania niewiele różnić się będą od działań jej poprzednika. Te obawy potęgowały nieoficjalne doniesienia, jakoby odwołanego dyrektora miała zastąpić Irena Łucka z Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach ‑ kandydatka ostatnich wyborów z list Platformy Obywatelskiej do Sejmu. Zgodnie z obietnicą wojewody zachodniopomorskiego nazwisko nowego dyrektora rolnicy mieli poznać we wtorek 19 lutego o godz. 10.00. Gdy okazało się, że na rozstrzygnięcie konkursu będą musieli jeszcze poczekać, próbowali siłą wejść do gabinetu wojewody. Doszło do przepychanek z policją. Wtedy do protestujących rolników wyszedł dyrektor Urzędu Ciągniki opuszczają Wały Chrobrego 4 Jacek Malicki z protestującymi przed Urzędem Wojewódzkim Wojewódzkiego i p.o. dyrektora szczecińskiego ANR Jacek Malicki. Słowa tego ostatniego uspokoiły nastroje rolników. – Mogę wam zadeklarować, że kiedy tylko wojewoda, albo ja się o tym dowiem (o wyborze nowego dyrektora), natychmiast do pana przewodniczącego Kosmala dzwonię – mówił Malicki. Wreszcie po godzinie 13.00 Jacek Malicki poinformował w siedzibie ANR‑u w Szczecinie protestujących rolników, że konkurs nie został rozstrzygnięty, bo jego procedura została unieważniona. To oznacza, że do momentu rozpisania i rozstrzygnięcia nowego konkursu na stanowisku szefa ANR w Szczecinie zostaje specjalny pełnomocnik prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych Jacek Malicki. – Te powody unieważnienia mogą być różne, mogą być kwestie formalne, może to być np. kondycja kandydatów. Być może kiedy pojadę do Warszawy, to prezes rąbka tajemnicy mi uchyli – powiedział dziennikarzom Jacek Malicki. tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] Takie rozwiązanie usatysfakcjonowało protestujących rolników, którzy podjęli decyzję o wyjeździe ze Szczecina. – Opuszczamy Szczecin – powiedział po ogłoszeniu decyzji szef protestujących rolników Edward Kosmal ‑ nie mówimy, że na zawsze, ale jeżeli chcemy prowadzić dialog, na który jesteśmy otwarci, to czas zawiesić okupację Wałów Chrobrego i blokadę ulic Szczecina. Rolnicy, nie kryli sympatii do p.o. dyrektora ANR Jacka Malickiego, który podszedł do sprawy wykupu ziemi przez „słupy” w sposób w pełni merytoryczny. Na pamiątkę protestu przekazali mu miniaturkę ciągnika rolniczego. Rolnicy mogą czuć satysfakcję z tego, co udało się osiągnąć. Dzięki protestowi, wynegocjowali rozporządzenia, które mają wyeliminować z przetargów „słu‑ py”, ale i to, że dopiero po 10 latach od zakupu ziemi będzie można ją sprzedać, a kupujący ma obowiązek osobiście ją uprawiać. Natomiast Agencja Nieru‑ chomości Rolnych może karać, a także korzystać z prawa do odkupu ziemi, gdy zajdzie obawa spekulacji. ROLNICZY PROTEST „POCZUCIE NADZIEI, ŻE TE DNI NIE ZOSTAŁY ZMARNOWANE” no rozliczało, ale tę odpowiedzialność rzeczywiście na siebie przyjęliśmy i to z pełną świadomością, ponieważ prawo się nie zmieniło, jest takie samo jak było przed 5 grudnia. Natomiast uszczelniono wszystkie przepisy prawne. I w te luki we‑ szła Izba Rolnicza i całe rolnicze środowi‑ sko, bo członkami komisji przetargowych mogą być także członkowie związków rolniczych, nie tylko powiatowych rad rolniczych. Izba będzie instytucją, która tym wszystkim pokieruje. Pamiątkowa miniatura ciągnika dla dyr. Malickiego W dniu zawieszenia protestu rolni‑ czego gościem programu „Przegląd Dnia” w TVP Szczecin, był Jan Biał‑ kowski – dyrektor Zachodniopo‑ morskiej Izby Rolniczej. Poniżej za‑ mieszczamy przeprowadzoną z nim rozmowę: Red. Magdalena Stankiewicz: ‑ Dziś nerwowe zakończenie tych 77 dni, a gdyby konkurs na dyrektora był roz‑ strzygnięty, to czy rolnicy odjechaliby spokojnie do domów? Jan Białkowski: ‑ Trudno powiedzieć jak zachowaliby się rolnicy. Pewnie zależałoby to od tego, kto zostałby dyrektorem. Red. Magdalena Stankiewicz: ‑ Ale żaden z ośmiu kandydatów nie po‑ dobał się rolnikom, którzy uważali, że każdy z nich jest jakoś uwikłany politycz‑ nie a chcieliby kogoś spoza polityki, do tego najlepiej spoza województwa. Jan Białkowski: ‑ Zgadza się… Red. Magdalena Stankiewicz: ‑ A najlepiej pana Jacka Malickiego… Jan Białkowski: ‑ To znaczy niekoniecznie pana Jacka Malickiego, ale rzeczywiście osobę spoza województwa i układów. Osobę, która ma odpowiedni tryb myślenia i podejście do gospodarowania nieruchomościami rolnymi, a pan Jacek Malicki rzeczywiście tak się składa, że wszystkie te cechy po‑ siada i odpowiada naszym kryteriom. Red. Magdalena Stankiewicz: ‑ Pan Jacek Malicki powiedział wprost, że nie będzie tutaj dyrektorem, że jest tyl‑ ko do marca. No i kiedy rozstrzygnie się nowy konkurs i będzie nowy dyrektor, też należy się spodziewać najazdu rolników? Jan Białkowski: ‑ Pani redaktor, ten okres, te trzy mie‑ siące teraz, są bardzo ważne, ponieważ my staramy się wprowadzić w życie te wszystkie porozumienia, które udało się wynegocjować, podpisać te zarządzenia prezesa ANR‑u, które zostały wydane. I jeżeli to wszystko ruszy i jeżeli te proce‑ dury nabiorą odpowiedniego rozpędu, to myślę, że wówczas osoba dyrektora nie będzie miała takiego znaczenia jak teraz. Red. Magdalena Stankiewicz: ‑ Znaczenie mają za to teraz Izby Rolnicze… Macie nowe narzędzia, co zyskaliście? Jan Białkowski: ‑ My przede wszystkim wzięliśmy na sie‑ bie bardzo wielką odpowiedzialność. Czy zyskaliśmy? Nie wiem. Środowisko rolnicze będzie nas z tego bardzo moc‑ Red. Magdalena Stankiewicz: ‑ Czyli ogromna odpowiedzialność. Ale nastroje rolników w całej Polsce są dość gorące. Pewnie sytuacja w naszym woje‑ wództwie mocno na to wpłynęła. Jan Białkowski: ‑ Wydaje mi się, że my tylko podnieśliśmy pokrywkę garnka, w którym już mocno wrzało. Ten problem gospodarowania gruntami jest bardzo nabrzmiały, szczegól‑ nie w Polsce północno‑zachodniej, gdzie tych gruntów po byłych PGR‑ach było bardzo dużo. Kończy się okres przejściowy do 2016 roku. W tym okresie nasi rolnicy mieli powiększyć swoje gospodarstwa, a to się nie działo. Okres się kończy i czujemy presję czasu. Jeżeli tego teraz nie zrobimy, to okres ten minie bezpowrotnie. Jest też problem swobodnego obrotu gruntami po 2016 roku. Takie przepisy obowiązują już praktycznie w całej Unii Europejskiej, a my takich przepisów nie mamy. Red. Magdalena Stankiewicz: ‑ Jak pan podsumuje te 77 dni. Czy rolni‑ cy odjechali dzisiaj z pełnym spokojem? Jan Białkowski: ‑ Trudno powiedzieć że to jest spokój. Na pewno było zmęczenie kolosalne, ale w takim poczuciu nadziei, że jednak te dni nie zostały zmarnowane. Korzystając z okazji, na ręce pani redaktor chciałbym przekazać miniaturę ciągnika dla wszyst‑ kich szczecinian z przeprosinami za te 77 dni. On już nikomu nie będzie przeszka‑ dzał, a myślę że będzie przypominał o naszych problemach. MARZEC 2013 R. 5 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI PROTEST ROLNIKÓW BYŁ SŁUSZNY – mówił w PR Szczecin Jacek Malicki W dniu 25 lutego o sytuacji w Oddzia‑ le Terenowym Agencji Nieruchomo‑ ści Rolnych w Szczecinie i o samym rolniczym proteście w audycji „Roz‑ mowy pod krawatem” w Polskim Radio Szczecin mówił p.o. dyrektora Jacek Malicki. Poniżej zamieszczamy fragmenty tej rozmowy: Red. Tomasz Chaciński: ‑ Pan w grudniu powiedział, że: „Moja obecność tutaj to dowód, że sytuacja w Zachodniopomorskiem przekroczyła granice normalności. Przyjeżdżając tu oczywiście wiedziałem, że istnieje pro‑ blem tzw. słupów, ale nie spodziewałem się że na taką skalę i jest to tak dyskom‑ fortowe dla rolników”. Dzisiaj powiedział‑ by pan te same słowa, czy powiedziałby pan coś mocniejszego, czy może wcale nie jest aż tak źle? Jacek Malicki: ‑ Potwierdziłbym. Ten problem naprawdę istnieje i protest rolników był jak najbar‑ dziej słuszny. Województwo zachodnio‑ pomorskie ma swoją specyfikę jeżeli cho‑ dzi o obrót nieruchomościami i nakłada się na to względów różnych mnóstwo i historyczne też, ale one zaowocowa‑ ły głównie tą porcją ziemi państwowej, która została postawiona do dyspozycji rolników. Nigdzie w skali całego kraju nie ma takiej powierzchni, no i plus położe‑ nie województwa zachodniopomorskie‑ go, tradycje wsi zachodniopomorskiej, która odbiega od wsi mazowieckich, czy lubelskich, czy podkarpackich, i to wszystko się nałożyło i spowodowało, że rolnicy postanowili jednak trochę zadbać o swoje interesy. Red. Tomasz Chaciński: - Co się takiego wydarzyło, bądź co się takiego działo, że poza specyfiką tego regionu, że u nas tych słupów mogło być dużo więcej niż w innych regionach kraju? 6 Jacek Malicki: - No można rzeczywiście powiedzieć, że tutaj znalazła się grupa osób, która nie łamiąc właściwie prawa, ale omijając pewne zapisy w naszej Ustawie, czyli stosując udział osób nieuprawnionych w przetargach, no wypływała ta ziemia w ręce zagranicznych kontrahentów. I na większą skalę jak gdzie indziej W innych miejscach jest to problem nie procento‑ wy a wręcz promilowy, może nawet po‑ zytywnie wpływający. Na Mazowszu czy w Lubelskiem to nawet wręcz urozmaica wieś, ale tutaj ta skala była większa. Ja nie pokuszę się o liczby, bo tu się różni‑ my. Według nas jest to 22 tysiące hekta‑ rów w rękach zagranicznych, a według rolników jest więcej. Prawda leży pew‑ nie gdzieś po środku. Ale było to na tyle niepokojące dla tubylców, iż uznali, że ta konkurencja jest dla nich niebezpieczna, dla ich planów powiększania gospo‑ darstw, że zareagowali, a Agencja w ślad za tym też zareagowała. Red. Tomasz Chaciński: - No i przyjechał człowiek z Warszawy. Ile panu zajęło, żeby zobaczyć ten problem w papierach? Jacek Malicki: - Problem w papierach tak, ale bardziej go zobaczyłem naocznie. Ja przewidy‑ wałem to po tygodniu, po dwóch. Teraz cały czas jeżdżę w teren, objeżdżam, spo‑ tykam się… Red. Tomasz Chaciński: - To dlaczego tego nie widzieli ci, którzy byli przed panem w Agencji? Jacek Malicki: - Myślę, że widzieli, ale pewnej filozofii tu‑ taj zabrakło. Filozofii podejścia do obrotu ziemią w województwie zachodniopo‑ morskim. Red. Tomasz Chaciński: - A co to jest ta filozofia wg Malickiego? Może będzie jakaś teoria Malickiego w tej sprawie? Jacek Malicki: - To tak jakbyśmy działalność Agencji po‑ równali do sklepu, czyli do sprzedaży, że tutaj musi być w tzw. bliższym kontakcie tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] z klientem. To musi być na zasadzie sklepu osiedlowego, zaprzyjaźnienia się z klien‑ tami. Z nimi trzeba rozmawiać, wymie‑ niać poglądy, a nie sprzedaż jak na Allegro bez kontaktu z żywym człowiekiem. Red. Tomasz Chaciński: - Szef zachodniopomorskiej Solidarno‑ ści Mieczysław Jurek był na spotkaniu z ministrem Piechocińskim i powiedział, że kończy się kontrola w oddziale ANR w Szczecinie i że wg jego informacji kon‑ trola potwierdziła znacznie zarzuty rolni‑ ków. Ta kontrola już się skończyła, raport już jest, można coś konkretnego powie‑ dzieć rolnikom, czy nie? Jacek Malicki: - Kontrola miała kilka wariantów, ponie‑ waż najpierw panowie z ministerstwa pracowali na dokumentach, nazwijmy to przygotowują się do kontroli, później dwa tygodnie byli w Szczecinie, no i póź‑ niej uzupełnialiśmy jeszcze dokumenty w zeszłym tygodniu również. Tak że nie ma jeszcze protokołu końcowego. On trafi do biura prezesa i do nas w postaci wzbogaconej o zalecenia prezesa trafi myślę, że niedługo. Red. Tomasz Chaciński: - Niedługo, to jest tydzień, miesiąc, dwa? Jacek Malicki: - Tydzień. Red. Tomasz Chaciński: - A pan sprawdzał inne aspekty działal‑ ności kierownictwa ANR? My w zeszłym tygodniu ujawniliśmy, że został skazany za nieprzestrzeganie praw pracowni‑ czych, za niepłacenie za nadgodziny. W ankiecie Państwowej Inspekcji Pracy blisko 70% pracowników skarżyło się na mobbing. Pan to bada, czy pana to nie interesuje? Jacek Malicki: - To mnie oczywiście interesuje, bo jestem szefem firmy, a sprawność firmy jest dla mnie właściwie podstawowym zadaniem i celem. Badałem to, ale nie z nadmierną gorliwością, bo są to sprawy delikatne i uznałem, że nowa formuła, jaką ja zapro‑ ponuję, złagodzi grzechy przeszłości. PRACE ZARZĄDU ZIR Z PRAC ZARZĄDU ZACHODNIOPOMORSKIEJ IZBY ROLNICZEJ PISMO PREZESA ZACHODNIOPOMORSKIEJ IZBY ROLNICZEJ DO PREZESA AGENCJI NIERUCHOMOŚCI ROLNYCH (jeszcze przed zawieszeniem protestu) Pan Leszek Świętochowski Prezes Agencji Nieruchomości Rolnych Warszawa Pragnę Pana poinformować, że Zarząd Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej z powagą i odpowiedzialnością przyjął nowe obo‑ wiązki nałożone na Izbę w wyniku ustaleń z dnia 11 stycznia 2013 r. zawartych pomiędzy Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Prezesem Agencji Nieruchomości Rolnych a Międzyzwiązkowym Komitetem Protestacyjnym Rolników Województwa Zachodnio‑ pomorskiego. Zdając sobie sprawę z ogromnej presji czasu związanej z kończącym się okresem stosowania preferencyjnych zasad nabywania gruntów ‑ możliwością rozkładania ceny sprzedaży na raty i zastosowania oprocentowania 2%, bez zbędnej zwłoki podjęliśmy działania związane z wejściem w życie nowych zarządzeń Pana Prezesa dotyczących sprzedaży, dzierżawy i zabezpieczeń. W dniu 24 stycznia zorganizowaliśmy spotkanie przewodniczących i delegatów rad powiatowych ZIR z całego województwa z Panem Jackiem Malickim p.o. dyr. OT ANR. W trakcie narady omówiono nowe zapisy w/w zarządzeń oraz dokonano wstępnej interpretacji ich stosowania. Mamy również za sobą pierwsze posiedzenia komisji przetargowych. Podkreślić należy, iż po raz pierwszy od wielu miesięcy w kontaktach między ANR a rolnikami budowana jest atmosfera wzajemnego zaufania i poczucia wspólnoty celów. Jest to niewątpliwie zasługa Pana Jacka Malickiego p.o. dyr. OT ANR. Jego zewnętrzne obiektywne spojrzenie oraz bogate w kontakty z rolnikami doświadczenie zawodowe przynosi w naszym województwie bardzo pozytywne rezultaty. Trudno zrozumieć dlaczego ta sytuacja nie może trwać dłużej, przynajmniej na okres dopracowania nowych rozwiązań i zasad współpracy oraz uspokojenia napiętej atmosfery wokół Agencji Nieruchomości Rolnych. Panie Prezesie, pamiętajmy o tym, że podpisane ustalenia i wydane w ich wyniku zarządzenia dotyczą jedynie nowych procedur stosowania prawa, które zmianie nie uległo. Pozytywne efekty wpro‑ wadzonych zmian zależą z jednej strony od ogromnego zaangażowania społecznego, z drugiej od pozytywnego nastawienia i dobrej woli pracowników oraz transparentności działań OT ANR. Genezą obecnego konfliktu jest sprzeciw wobec bardzo liberalnego, bezdusznego podejścia do problemu gospodarowania gruntami rolnymi. Los stojących za poszczególnymi operacjami ludzi, interes lokalnych społeczności i państwa zostały odsunięte na dalszy plan przez doraźne potrzeby budżetu państwa oraz bezrefleksyjne i bezduszne stosowanie prawa. Przeprowadzone rozmowy, podpisane uzgodnienia a także postawa Pana Jacka Malickiego stopniowo studzą nastroje. Zejście z drogi współpracy i uspołecznienia procesu gospodarowania gruntami rolnymi z Zasobu WRSP oraz brak realizacji uzgodnień może doprowadzić do kolejnego wybuchu o sile trudnej obecnie do przewidzenia. W takiej sytuacji również Zachodniopomorska Izba Rolnicza nie weźmie odpowiedzialności za realizację ustaleń i przebieg pro‑ cesu rozdysponowania gruntów z Zasobu. Prezes ZIR Julian Sierpiński O bradujący w dniu 8 lutego Zarząd ZIR dokonał analizy aktualnego stanu realizacji ustaleń z dnia 11 stycznia 2013 r. za‑ wartych pomiędzy Ministrem Rolnic‑ twa i Rozwoju Wsi, Prezesem Agencji Nieruchomości Rolnych a Między‑ związkowym Komitetem Protesta‑ cyjnym Rolników Województwa Za‑ chodniopomorskiego. Omówiono również aktualną sytuację społeczną oraz atmosferę towarzyszącą konkursowi na stanowisko dyrektora OT ANR w Szczecinie. W tej części obrad uczest- niczył Pan Sławomir Nitras - Poseł do Parlamentu Europejskiego. W związku z trwającym szczytem szefów państw i rządów w sprawie budżetu UE na lata 2014‑2020 rozmawiano także o polityce rolnej, ekonomice produkcji, systemie podatkowym i ubezpieczeń społecznych itd. Wskazano na groź- Eurodeputowany Sławomir Nitras w siedzibie ZIR MARZEC 2013 R. 7 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI bę dalszego obniżania konkurencyjności naszego rolnictwa (niższe dopłaty, modulacja, fiskalizm państwa). Przedstawiono Panu Posłowi problemy naszych rolników w kontekście trwającego protestu, szczególnie kwestie funkcjonowania ANR i udziału osób podstawionych w przetargach. Również i w tym posie- dzeniu uczestniczył p.o. dyr. ANR OT w Szczecinie Jacek Malicki. Omawiano wdrażanie nowych regulacji prawnych związanych z obrotem ziemią i funkcjonowaniem ANR. Izba pracuje nad przygotowaniem najlepszych kryteriów, które byłyby uwzględniane w przetargach ofertowych. Analizowano też kilka kon- kretnych spraw, m.in. na wniosek obecnego na spotkaniu Przewodniczącego RP ZIR w Gryficach Wacława Byczkiewicza. Omówiono wyniki rozmów Komitetu Protestacyjnego z Panią Zofią Szalczyk – Podsekretarzem Stanu w MRiRW, prowadzonych w Szczecinie 29 i 30 stycznia. SPOTKANIE ROBOCZE W SIEDZIBIE SZCZECIŃSKIEJ ANR W dniu 13 lutego br. w siedzibie OT ANR miało miejsce kolejne robocze spotkanie przedstawicieli Oddziału Terenowego ANR w Szczecinie i Zachodniopomor‑ skiej Izby Rolniczej. W trakcie spotkania ustalono między innymi tryb realizacji pkt 48 wytycznych Prezesa ANR w spra‑ wie sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa doty‑ czącego: a) sposobu powoływania komisji przetargowych, b) odstępowania od przeprowadzenia przetargu na wniosek upoważnionego przez izbę rolniczą członka komisji albo po zgłoszeniu sprzeciwu izby rolniczejuzgodniono wzory: • upoważnienia do składania wniosku o odwołanie przetargu ograniczonego, • wniosku o odwołanie przetargu ograniczonego, c) zasad składania przez izbę rolniczą wniosku o zorganizowanie ograniczonego przetargu ofert pisemnych - przedstawiono zestaw potencjalnych kryteriów oceny oferty, przedyskutowano zasadność stosowania poszczególnych kryteriów oraz sposób ich punktowania. Ze względu na złożoność problemu niezbędne jest kontynuowanie prac w ciągu najbliższych dni. Od momentu wejścia w życie Zarządzenia Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych z dnia 16.01.2013 r. w sprawie zabezpieczenia należności Agencji Nieruchomości Rolnych z tytułu umów dzierżawy lub sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, Zachodniopo‑ morska Izba Rolnicza opiniuje wnioski kontrahentów o ograniczenie zabezpie‑ czenia do hipoteki umownej na nabywa‑ nej nieruchomości oraz weksla własnego in blanco. NEGOCJACJE Z MINISTERSTWEM ROLNICTWA (jeszcze przed zawieszeniem protestu) Komunikat ze spotkania przedstawi‑ cieli Ministerstwa Rolnictwa i Rozwo‑ ju Wsi i Międzyzwiązkowego Komi‑ tetu Protestacyjnego Rolników Woj. Zachodniopomorskiego w dniach 29‑30 stycznia 2013 r. w siedzibie Zachodniopomorskiego Urzędu Wo‑ jewódzkiego w Szczecinie. Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyj‑ ny przyjął informację o wydaniu przez Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych zarządzeń realizujących ustalenia z dnia 11 stycznia 2013 r. Komitet poinformował o dobrej współ‑ pracy z Pełnomocnikiem Prezesa ANR pełniącym obowiązki dyrektora Oddzia‑ łu. Prezes Agencji Nieruchomości Rolnych deklaruje pozostawienie Pełnomocnika Prezesa w Oddziale Terenowym w Szcze‑ cinie, dopóki nie zostaną wdrożone wypracowane wspólnie przez Między‑ związkowy Komitet Protestacyjny oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi postulaty dot. obrotu nieruchomościami Zasobu Własności Rolnej Skarbu Pań‑ stwa. Dla transparentności sytuacji w ob‑ rocie ziemią w województwie zachodnio‑ 8 pomorskim Komitet Protestacyjny żąda: ‑ pozostawienia Pana Jacka Malickiego w OT ANR w Szczecinie z uprawnienia‑ mi Dyrektora Oddziału Terenowego ANR w Szczecinie; ‑ odwołania zastępców Dyrektora OT ANR w Szczecinie, w tym w filii w Kosza‑ linie. 1. Podatek dochodowy w rolnictwie Właściwym w sprawie podatku docho‑ dowego jest Minister Finansów, który do‑ tychczas nie przedłożył projektu założeń do projektu ustawy w sprawie opodatko‑ wania działalności rolniczej podatkiem dochodowym. Zdaniem Komitetu Prote‑ stacyjnego właściwym podatkiem w rol‑ nictwie jest podatek rolny. 2. Dopłaty bezpośrednie Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podej‑ muje stanowcze działania mające na celu sprawiedliwy podział limitu dopłat bezpośrednich dla wszystkich państw UE z uwzględnieniem limitu dla Polski na 1 ha na poziomie średnio‑europejskim. Ponadto postulowane jest utrzymanie w Polsce jednolitego, uproszczonego sys‑ temu płatności bezpośrednich. tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] Komitet Protestacyjny domaga się od Rządu RP zdecydowanych działań mają‑ cych na celu wyrównanie dopłat do po‑ ziomu tzw. „starej piętnastki”. 3. Program zazielenienia WPR Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opowiada się przeciwko tzw. zazielenie‑ niu ‑ wyłączeniu z produkcji upraw na poziomie 7% gruntów kwalifikujących się do płatności. Ostatnie ustalenia na forum UE przewidują, że program zazielenienia będzie obowiązywał jedynie na poziomie do 3% gruntów kwalifikujących się do płatności, z czego gospodarstwa rolne do 15 ha zostałyby wyłączone z tego wymo‑ gu. Komitet Protestacyjny uznaje za nie‑ uzasadnione wyłączenie z powierzchni upraw w sytuacji, gdy wzrasta liczba lud‑ ności oraz maleje powierzchnia użytków rolnych. W tej sytuacji Komitet postuluje podjęcie przez Rząd RP działań mających na celu utrzymanie produkcji na dotych‑ czasowym obszarze. 4. Modulacja Warunki realizacji dopłat bezpośred‑ nich w roku 2013 będą analogiczne jak w roku 2012. Obowiązywać będzie 10% PRACE ZARZĄDU ZIR obniżenie płatności dla gospodarstw rol‑ nych otrzymujących płatności powyżej 5000 € i dodatkowo 4% dla gospodarstw rolnych otrzymujących płatności pow. 300 tys. €. W roku 2013 rolnicy otrzyma‑ ją w miejsce uzupełniających płatności obszarowych „Przejściowe Wsparcie Krajowe” finansowane z budżetu krajo‑ wego. Jest to rozwiązanie zaakceptowa‑ ne przez Komisję Europejską na skutek wprowadzenia w 2012 r. modulacji w no‑ wych państwach członkowskich. Komi‑ tet zdecydowanie protestuje przeciwko wprowadzeniu 10% redukcji dopłat, wobec nieosiągnięcia poziomu średniej unijnej dopłat. 5. Wstrzymanie prywatyzacji spółek sek‑ tora rolno‑spożywczego, które są prywa‑ tyzowane bez czynnego udziału rolni‑ ków. Proces prywatyzacji spółek Skarbu Państwa prowadzony jest przez Ministra Skarbu Państwa. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi współpracuje w tym za‑ kresie z MSP, przedstawiając postulaty środowiska rolniczego. Komitet domaga się od Rządu RP takich rozwiązań praw‑ nych, które: ‑ zabezpieczą uczestnictwo rolników (w systemie plantatorskim) w procesie pry‑ watyzacji spółek Skarbu Państwa w sek‑ torze rolnictwo i przemysł spożywczy, ‑zagwarantują Skarbowi Państwa utrzy‑ manie pakietu kontrolnego w strate‑ gicznych przedsiębiorstwach sektora rolnego i przemysłu spożywczego. 6. Wprowadzenie przepisów umożliwia‑ jących rolnikom przetwarzanie własnych surowców i ich sprzedaży. Gospodarstwa rolne w celu uzyskania lepszych wyników finansowych powinny mieć możliwość przetwarzania swoich produktów i wpro‑ wadzania ich do obrotu. Komitet zwraca uwagę na restrykcyjne podejście służb weterynaryjnych w zakresie przetwór‑ stwa produktów pochodzenia zwierzęce‑ go, bardzo często niejednolite, niespójne, zróżnicowane w zależności od osoby lekarza weterynarii. Ministerstwo Rolnic‑ twa i Rozwoju Wsi deklaruje pomoc, skie‑ rowaną do rolników zainteresowanych taką działalnością, w nawiązaniu współ‑ pracy z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, celem poszerzenia wiedzy i uzyskania jak najszerszych informacji dot. zasad prowadzenia tego typu dzia‑ łalności. Resort Rolnictwa w ciągu 2 mie‑ sięcy przeanalizuje szczegółowo całość zagadnienia, celem rozważenia możli‑ wości wprowadzenia zmian w obowią‑ zujących przepisach m. in. sanitarnych ułatwiających prowadzenie przetwór‑ stwa w gospodarstwach rolnych. Wicewojewoda Zachodniopomorski deklaruje zorganizowanie posiedzenia Zespołu Konsultacyjnego Wojewody Zachodniopomorskiego ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, którego tematem będzie omówienie współpracy między służbami weterynarii a produ‑ centami rolnymi w obszarze sprzedaży bezpośredniej. W opinii przedstawicieli Komitetu Protestacyjnego: ‑ należy zmienić definicję działalności rolniczej w przepisach krajowych, przy‑ wracając rolnikom możliwość sprzeda‑ ży produktów przetworzonych z wła‑ snych gospodarstw; ‑ sprawy przetwórstwa surowców pocho‑ dzenia roślinnego powinny należeć do kompetencji Ministra Rolnictwa i Roz‑ woju Wsi. 7. Uprawy GMO Z dniem 28 stycznia 2013 r. weszły w życie nowe przepisy ustawy o nasiennictwie oraz rozporządzenia Rady Ministrów, które wprowadziły całkowity zakaz sto‑ sowania materiału siewnego wszystkich odmian roślin modyfikowanych gene‑ tycznie, pod karą w wysokości 200% wartości materiału siewnego oraz naka‑ zu zniszczenia uprawy. Realizując wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE, nowa ustawa o nasiennictwie zniosła zakaz obrotu i rejestracji materiału siewnego GMO. Komitet Protestacyjny domaga się nowelizacji ustawy o nasiennictwie i za‑ warcie w niej na mocy art. 18 Dyrektywy 2002/53/WE delegacji do wydania zaka‑ zu sprzedaży materiału siewnego GMO. W opinii Komitetu Protestacyjnego gwa‑ rancję na zakaz upraw roślin GMO może dać jedynie zapis ustawowy (nowelizacja ustawy o GMO w której będzie zawarty całkowity zakaz upraw roślin modyfiko‑ wanych genetycznie). Dodatkowo po‑ winno zostać przekazane opracowanie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dot. akcji informacyjnej dla producentów rol‑ nych na temat zakazu stosowania mate‑ riału siewnego odmian genetycznie zmo‑ dyfikowanych. Należy włączyć wszystkie Ośrodki Doradztwa Rolniczego do kam‑ panii informacyjnej. 8. Zwrot podatku akcyzowego Projekt zmiany ustawy o zwrocie podat‑ ku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do pro‑ dukcji rolnej przewiduje zniesienie opłaty skarbowej za kserokopie faktur za zakup oleju napędowego oraz przewiduje włą‑ czenie biopaliwa do katalogu paliwa rolniczego. Na rok 2013 stawka zwrotu podatku akcyzowego za 1 litr paliwa nie uległa zmianie w stosunku do 2012 r. i wynosi 0,95 zł. Przy planowaniu wydat‑ ków budżetowych na kolejne lata Mini‑ sterstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi będzie podejmowało działania mające na celu podniesienie kwoty zwrotu podatku ak‑ cyzowego. Komitet Protestacyjny pod‑ trzymuje postulat zwiększenia limitu zu‑ życia paliwa rolniczego do 120 l/ha oraz zwrotu pełnej kwoty akcyzy. 9. KRUS i ubezpieczenia zdrowotne Przedstawiciele obu stron są zgodni co do utrzymania obecnego systemu ubez‑ pieczeń społecznych rolników w ramach KRUS. Działania Ministra Rolnictwa i Roz‑ woju Wsi skoncentrowane są na uspraw‑ nieniu tego systemu. W opinii Komitetu Protestacyjnego ewentualne zmiany nie mogą powodować dodatkowych obcią‑ żeń finansowych rolników. Komitet żąda zmiany niesprawiedliwych zapisów usta‑ wy o składkach na ubezpieczenie zdro‑ wotne rolników. Strony oświadczają, że w dalszym ciągu będą dążyć do udosko‑ nalenia regulacji prawnych dot. obrotu nieruchomościami rolnymi Zasobu Wła‑ sności Skarbu Państwa. W ciągu miesią‑ ca strony podejmą współpracę w spra‑ wie wypracowania nowych regulacji prawnych w tym zakresie. Współpraca dotyczyć będzie również spraw wymie‑ nionych w pkt. 1‑9. Zdaniem Komitetu Protestacyjnego powołanie Komisji Dia‑ logu Społecznego ds. rolnictwa mogło‑ by w przyszłości zapobiegać powsta‑ waniu napięć społecznych w obszarze wsi i rolnictwa. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi będzie wspierało działania organizacji rolniczych w sprawie utwo‑ rzenia Komisji Dialogu Społecznego ds. rolnictwa. Komitet Protestacyjny postu‑ luje rozpoczęcie prac nad stworzeniem funduszu świadczeń gwarantowanych za sprzedane produkty rolne. W związ‑ ku z wydaniem przez Prezesa ANR za‑ rządzeń realizujących ustalenia z dnia 11 stycznia br. oraz wyjaśnieniem kwestii zawartych w pozostałych postulatach niezwiązanych z obrotem gruntami, z wyjątkiem spraw personalnych, Podse‑ kretarz Stanu Pani Zofia Szalczyk popro‑ siła Międzyzwiązkowy Komitet Protesta‑ cyjny o zaprzestanie akcji protestacyjnej. Komitet Protestacyjny uznaje, że istniejące rozbieżności nie stanowią podstawy do zaprzestania protestu. MARZEC 2013 R. 9 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI WIZYTA JACKA MALICKIEGO W KOSZALINIE (jeszcze przed zawieszeniem protestu) Relacja reporter‑ ska red. Renaty Pa‑ cholczyk: Na ostateczną decyzję gospodarzy trzeba jeszcze poczekać. A tymczasem dziś tj. 14 lutego w Koszalinie rolnicy spotkali się z pełniącym obowiązki dyrektora Agencji Nieruchomości Rolnych - Jackiem Malickim. Spotkanie z rolnikami w Koszalinie Było spokojnie, ale żali nie brakowało i cały czas powtarzania - odwołać dyrektora koszalińskiego oddziału Agencji Nieruchomości Rolnych Marka Gila: „Bez zmiany ludzi nie da się przeprowa‑ dzić wielu reform. Jeżeli oni byli hamulcami do tej pory i w Agencji nie szło nic załatwić, to zna‑ czy, że potrzeba nowych ludzi.” Dziś rolnicy też podkreślali, że gwarantem spokoju i zakończenia rolniczych protestów jest pełniący obecnie obowiązki dyrektora z a c h o d n i o - Spotkanie z rolnikami w Koszalinie pomorskiego oddziału Agencji Nierucho- nie rolników z koszalińskiej części z dyrektorem Jackiem Malickim. To było mości Rolnych Jacek Malicki: „Pracujemy normalnie, wdra‑ pierwsze takie spotkanie. żamy nowe procedury mimo trudnej sytuacji, zmodyfiko‑ waliśmy po nowemu zasady, takż e myślę, że grzechy przeszłości odejdą.” Dziś nie obyło się ze strony rolników podaniem nazwisk tak zwanych „słupów” i żądania wyjaśnień. To na pewno nie było spotkanie mające dać odpowiedź, kiedy protest się skończy, ale choSpotkanie z rolnikami w Koszalinie dziło o bezpośrednie spotka- INFORMACJA AGENCJI NASIENNEJ Ochrona prawna odmian roślin a obowiązek udzielenia informacji. Ochrona prawna odmian roślin regulowana jest przez przepisy Ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz.U. z 2003 r., nr 137, poz. 1300 z późn. zm.). Ponieważ dla wielu rolników jest nie do końca zrozumiała, przypominamy podstawy korzystania z chronionych odmian roślin. Czemu to służy? Hodowca, który opracował nową odmianę danej rośliny uprawnej, może objąć ją ochroną wyłącznego prawa – w efekcie tylko on ma prawo wytwarzać, rozmnażać, przygotowywać do rozmnażania, oferować do sprzedaży, 10 sprzedawać lub zbywać w inny sposób, eksportować, importować i przechowywać materiał siewny swojej odmiany chronionej. Osoby, chcące zarobkowo wykonywać te działania na odmianie chronionej, muszą mieć pisemną zgodę (licencję) hodowcy, inaczej naruszą wyłączne prawo. O ile umowa z hodowcą tak przewiduje, Licencjobiorca musi uiścić opłatę licencyjną. Odstępstwo rolne Rolnikowi wolno wysiewać odmianę chronioną tylko jako materiał kwalifikowany. Ustawa przewiduje dla niektórych gatunków wyjątek: odstępstwo rolne, czyli możliwość siewu materiału odmiany chronionej z własnego zbioru tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] bez pisemnej zgody hodowcy, po uiszczeniu opłaty. Gospodarstwo, w którego skład wchodzi produkcja roślinna i zwierzęca, co do zasady jest działalnością zarobkową, a więc siew odmiany chronionej w ramach OR zobowiązuje do uiszczenia opłaty, bez względu na efekt i przeznaczenie zbioru (towar, pasza, nawóz zielony). Rolnik musi znać nazwy odmian, których materiał z własnego zbioru wykorzystuje do siewu, aby ustalić, czy powstał obowiązek opłaty. Ochrona prawna odmian roślin ‑ obowiązek udzielenia informacji Każdy posiadacz gruntów rolnych o powierzchni 10 ha i więcej, który WYDARZENIA otrzymał od Agencji Nasiennej Sp. z o.o. wniosek z zapytaniem o wykorzystanie materiału z własnego zbioru odmian chronionych do ponownego siewu lub sadzenia, ma ustawowy obowiązek udzielenia pisemnej informacji, dotyczącej upraw ziemniaka. Posiadający 25 ha i więcej, oprócz informacji o korzystaniu z sadzeniaków, wykazują również pozostałe gatunki roślin uprawnych, np. zboża, rzepak, strączkowe. Informacja jest bardzo prosta i musi zawierać odpowiedź tak lub nie na pytanie czy w danym roku rolnik skorzystał z odstępstwa rolnego (wysiał wyprodukowany przez siebie materiał odmiany chronionej). Jeśli tak, to ma on obowiązek wymienić użyte odmiany, powierzchnię obsianą każdą z użytych odmian, a także podać, jaką ilość materiału każdej z odmian użył do siewu. Na udzielenie informacji ustawodawca daje rolnikowi 30 dni od daty otrzymania wniosku od Agencji Nasiennej, a za nieudzielenie informacji przewiduje karę grzywny. Niestety nie wszyscy rolnicy spełniają ten obowiązek. Unikają nie tylko udzielenia informacji, ale również rozliczenia się z hodowcą, za to, że ponownie do siewu korzystają z odmian chronionych wyłącznym prawem. Agencja Nasienna wyszła naprzeciw oczekiwaniom Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej i wraz z nią, 14 lutego br. w Stargardzie Szczecińskim zorganizowała „Konferencję Nasienną”, poświęconą nie tylko wspomnianemu obowiązkowi ustawowemu i jego praktycznym aspektom, ale również zagadnieniom nasiennictwa, w kontekście materiału kwalifikowanego zbóż i ziemniaków. Niska frekwencja podczas konferencji pokazała, że nie wszystkim rolnikom zależy na tym, by poszerzać swoją wiedzę oraz zdobywać nowe umiejętności. Rolnicy, którzy wzięli udział w konferencji mieli możliwość nie tylko skorzystać z obecności ekspertów i doradców, ale także uczestniczyć w warsztatach prowadzonych przez audytora Agencji Nasiennej, Panią Monikę Kawczyńską, które pokazały, że udzielanie informacji na obszernych drukach jest nieskomplikowane i przede wszystkim nie zajmuje dużo czasu. Przedstawiciel Pomorsko Mazurskiej Hodowli Ziemniaka Sp. z o.o, Pan Marek Musielak, wygłosił prelekcję nt. „Hodowla i nasiennictwo ziemniaka”, analizując również zagadnienia kosztów produkcji, natomiast dyrektor Agencji Rynku Rolnego Pan Włodzimierz Różański omówił szczegółowo kwestie dopłat do materiału siewnego. Monika Kawczyńska, Agencja Nasienna sp. z o.o. KONFERENCJA NASIENNA W STARGARDZIE SZCZECIŃSKIM W dniu 14 lutego 2013 roku w Star‑ gardzie Szczecińskim odbyło się szkolenie dotyczące hodowli i na‑ siennictwa zbóż oraz ziemniaka na terenie województwa zachodniopo‑ morskiego. Szkolenie zostało zorganizowane przez Zachodniopomorską Izbę Rolniczą we współpracy z Agencją Nasienną z Leszna. Swój referat przedstawił także Zastępca Dyrektora Agencji Rynku Rolnego OT w Szczecinie Pan Włodzimierz Różański. Zachęcał zebranych rolników do korzystania z dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany mający charakter pomocy de minimis w rolnictwie. Za- Konferencja nasienna stępca Dyrektora przedstawił zagadnienia ściśle związane z funkcjonowaniem mechanizmu „Dopłat do materiału siewnego”, szczegółowo omówił sposób prawidłowego wypełniania wniosków oraz poinformował o obowiązujących terminach, stawkach dopłat i minimalnych normach wysiewu. Pan Konferencja nasienna Marek Musielak z PomorSekcja Informacji i Promocji ARR OT sko Mazurskiej Hodowli Ziemniaka w Szczecinie wystawiła stoisko inforSpółka z o.o. z siedzibą w Strzekęcinie macyjno-konsultacyjne, które funkcjoomówił zagadnienia dotyczące honowało w trakcie trwania konferencji. dowli i nasiennictwa ziemniaka oraz Uczestnikom przekazano broszury odmian preferowanych na terenach i materiały informacyjne ARR. województwa zachodniopomorskiego. Tematykę ochrony prawW trakcie Konferencji Nasiennej trwały nej odmian roślin z przynagrania do audycji „Na Szczecińskiej kładami przywilejów Ziemi” redaktora Zdzisława Tararako, rolnika zaprezentowała które emitowane są w rozgłośni: PolPani Monika Kaczyńska skie Radio Szczecin S.A. z Agencji Nasiennej Sp. z o.o. Zaprezentowano również najnowsze odmiany roślin uprawnych dostępne w ofercie Agencji Nasiennej. Konferencja nasienna MARZEC 2013 R. 11 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI Agencja Rynku Rolnego W programie „OWOCE W SZKOLE” w II semestrze roku szkolnego 2012/2013 w województwie zachod‑ niopomorskim uczestniczyło będzie 428 szkół podstawowych Po zimowych feriach dzieci wrócą do swoich szkół i do programu Agencji Rynku Rolnego „Owoce w szkole”. Dostawy owoców i warzyw będą organizowane w całym kraju przez 106 zatwierdzonych dostawców, a 7 zatwierdzonych szkół samodzielnie będzie pozyskiwało i udostępniało owoce i warzywa dzieciom ze swoich szkół. W II semestrze roku szkolnego 2012/2013 owoce i warzywa będzie spożywało ponad 950 tys. dzieci klas I-III, co stanowi 86% liczby dzieci z grupy docelowej obejmującej 1 105 386 (tj. o ok. 4% więcej niż w I semestrze). Przez okres 10 wybranych tygodni semestru każde dziecko uczestniczące w programie otrzyma po 23 porcje owoców i warzyw, tj. przez 3 tygodnie - po 3 porcje owocowo-warzywne w tygodniu oraz przez 7 tygodni - po 2 porcje owocowo-warzywne w tygodniu. W województwie zachodniopomorskim w II semestrze roku szkolnego 2012/2013 owoce i warzywa dostarczane będą do 428 szkół podstawowych przez 12 dostawców zatwierdzonych w programie. W ramach programu „Owoce w szkole” udostępniane są: • świeże owoce: jabłka, gruszki, truskawki, • świeże warzywa: marchew, rzodkiewki, papryka słodka, • soki owocowe, warzywne oraz owocowo – warzywne. Każde dziecko uczestniczące w programie otrzymuje jednorazowo porcję składającą się z jednego produktu owocowego i jednego produktu warzywnego. W ramach programu „Owo- ce w szkole” dzieci nie tylko otrzymują bezpłatnie porcje owoców i warzyw, ale również uczestniczą w działaniach edukacyjnych, informujących o zdrowych nawykach żywieniowych oraz zaletach spożywania owoców i warzyw. Dotychczasowa ocena realizacji programu „Owoce w szkole” potwierdziła, że program przyczynił się do istotnego wzrostu spożycia owoców i warzyw przez dzieci oraz zwiększenia wiedzy dzieci na temat zasad zdrowego odżywiania. Program wpłynął pozytywnie na zmianę nastawienia dzieci do jedzenia owoców i warzyw oraz spowodował korzystną zmianę zachowań rodziców dzieci uczestniczących w programie odnoszących się do żywienia dzieci. Agencja Rynku Rolnego Oddział Terenowy w Szczecinie ul. Niedziałkowskiego 21 71-410 Szczecin tel. (91) 4648220; 4648256 WYPADKI PRZY PRACY ROLNICZEJ W ZACHODNIOPOMORSKIEM W 2012 r. do Oddziału Regionalnego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Spo‑ łecznego w Koszalinie i podległych Placówek Terenowych zgłoszono 358 zdarzeń wypadkowych, tj. o 5 (1,4%) mniej niż w roku 2011. Spadek liczby zgłaszanych zdarzeń wypadkowych jest efektem prowadzonych działań prewencyjnych (szkoleniowych i pozaszkoleniowych) na rzecz poprawy bezpieczeństwa i warunków pracy w gospodarstwach rolnych. Na poprawę bezpieczeństwa pracy w gospodarstwach rolnych wpływa przede wszystkim modernizacja gospodarstw rolnych i zmiana technologii produkcji. Duże znaczenie ma również promowanie wśród rolników wyrobów i ochron osobistych, których stosowanie zmniejsza lub likwiduje zagrożenia wypadkowe w rolnictwie. Ważnym elementem działalności prewencyjnej jest także upowszechnianie wśród dzieci i mło12 dzieży wiejskiej oraz uczniów szkół o profilu rolniczym wiedzy na temat zagrożeń życia i zdrowia występujących w gospodarstwach rolnych. W 2012 r. na terenie województwa zachodniopomorskiego do wypadków najczęściej dochodziło: • w gospodarstwach rolnych o mieszanym profilu produkcji i powierzchni od 10 do 15 ha fizycznych; • na podwórzu i w obejściu gospodarstwa podczas prac związanych z przenoszeniem materiałów i przemieszczaniem się po terenie gospodarstwa; • podczas użytkowania ciągników rolniczych i przyczep transportowych; • w godzinach popołudniowych. Głównymi przyczynami wypadków przy pracy rolniczej były: • niewłaściwa organizacja pracy (ponad 74% ogółu zgłoszonych zdarzeń); • niewłaściwe posługiwanie się maszynami, urządzeniami i narzędziami; tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] • niewłaściwa obsługa zwierząt; • niewłaściwe tempo pracy i pośpiech; • niewłaściwe zabezpieczenie maszyn podczas postoju i w ruchu; • używanie nieprawidłowo skonstruowanych drabin; • brak środków ochrony indywidualnej; • nadmierny wysiłek fizyczny i przemęczenie; • niewłaściwy stan maszyn i urządzeń – brak właściwych osłon elementów ruchomych; • w mniejszych gospodarstwach, które znajdują się w trudnej sytuacji ekonomicznej – wady konstrukcyjne budynków oraz ich zły stan techniczny, spowodowany brakiem remontów lub złą konserwacją. Najwięcej poszkodowanych w 2012 r. było w grupie wypadkowej – upadek osób, co stanowi ponad 49% wszystkich zdarzeń uznanych za wypadek przy pracy rolniczej. KOMUNIKATY Duża ilość upadków osób w gospodarstwach rolnych to nadal efekt braku dbałości o właściwy stan nawierzchni podwórzy i ciągów komunikacyjnych. Nierówne i nieutwardzone podwórza, śliskie i grząskie (po opadach deszczu lub śniegu i roztopach), jak i zagracone, nieuprzątnięte i zastawione zbędnymi przedmiotami przejścia i dojścia, często zanieczyszczone odchodami zwierzęcymi i ściółką – to główne przyczyny niebezpiecznych upadków. Przyczynami zdarzeń wypadkowych w grupie – upadek osób są także: • nieprawidłowe wychodzenie ze środków służących do transportu (wozy, przyczepy, ciągniki), tj. tyłem do wyjścia bez zachowania zasady trzypunktowego podparcia, najczęściej poprzez wyskoczenie; • używanie za krótkich drabin, nie posiadających zabezpieczeń przed przewróceniem, wykonanych z materiałów o nieodpowiedniej wytrzymałości lub korzystanie z urządzeń starych, wyeksploatowanych; • niewłaściwa konstrukcja i brak poręczy na schodach budynków gospodarczych i mieszkalnych; • używanie obuwia nie zapewniającego należytej przyczepności do podłoża i usztywnienia nogi w kostce. Działania prewencyjne takie jak: • sukcesywna analiza przyczyn wypadków; • prowadzenie nieodpłatnych, dobrowolnych szkoleń w zakresie ochrony zdrowia i życia, w znaczny sposób przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa pracy i zmniejszenia liczby wypadków w rolnictwie. Dla zwiększenia bezpieczeństwa pracy w gospodarstwach rolnych Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zwrócił się z apelem do rolników i członków ich rodzin, aby w trosce o własne zdrowie stosowali zasady bezpiecznej pracy. Materiał zebrała: Emilia Miszewska – pracownik OR KRUS w Koszalinie LIST PREZESA KRUS Szanowni Rolnicy, działania prewencyjne Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w znaczny sposób przyczyniają się do poprawy bez‑ pieczeństwa pracy i zmniejszenia liczby wypadków w rolnictwie. Niestety, rolnicy i członkowie ich rodzin ulegają wypad‑ kom przy pracy częściej niż pracownicy innych działów gospodarki. Corocznie ponad połowa wszystkich od‑ notowanych w KRUS wypadków to upad‑ ki. Najwięcej takich zdarzeń występuje na terenie gospodarstw. Ich przyczyną są m.in.: nieuprzątnięte przejścia i ciągi komunikacyjne, brak barierek przy scho‑ dach, niewłaściwe drabiny, nieprawi‑ dłowy sposób wchodzenia i schodzenia z drabin, maszyn i pojazdów, niezabez‑ pieczone otwory zrzutowe. Zaistniałych upadków byłoby z pewnością mniej i wielu z nich można by uniknąć bez więk‑ szych nakładów pracy i środków finanso‑ wych. Wystarczy uporządkować obejścia i pomieszczenia gospodarskie, usunąć zbędne przedmioty z ciągów komunika‑ cyjnych, wyrównać przejścia, zamonto‑ wać barierki przy schodach, używać bez‑ piecznych drabin, zabezpieczyć otwory zrzutowe, stosować obuwie robocze z podeszwą protektorowaną i chroniące staw skokowy. Zwracam się z apelem, by w trosce o własne zdrowie stosowali Pań‑ stwo zasady bezpiecznej pracy w gospo‑ darstwie rolnym. Zachęcam również do uczestnictwa w szkoleniach, konkursach, pokazach i innych działaniach organizo‑ wanych przez oddziały regionalne i pla‑ cówki terenowe KRUS. Informacje o wielu takich lokalnych propozycjach znajdą Państwo na stronie internetowej Kasy www.krus.gov.pl ‑ w wyszukiwarce Ka‑ lendarz wydarzeń prewencyjnych. Mam nadzieję, że realizowane w bieżącym roku działania pod hasłem ‑ UPADEK TO NIE PRZYPADEK przyczynią się do zwięk‑ szenia poziomu bezpieczeństwa w Pań‑ stwa gospodarstwach i pomogą ustrzec się przed wypadkami, czego serdecznie życzę. Artur Brzóska OSTRZEGA ROLNIKÓW PRZED OSZUSTAMI! Do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dotarły informacje, że rolnicy z różnych regionów Polski otrzymują pisma, opatrzone logotypem łudząco podobnym do logotypu ARiMR, w których anonimowy autor zachęca do wpłacania pieniędzy na podany numer konta bankowego, w celu otrzymania dopłat bezpośrednich. Reklamuje to pismo jako "zaproszenie", które jest "najkrótszą drogą do otrzymania dotacji bezpośredniej". Dalej wskazuje, że korzystając z tej pro ‑ pozycji rolnik zapewni sobie "spokój, relaks i bez- troski sen" i dołącza blankiet przekazu poczto‑wego z sumą do wpłaty 246 zł. z tytułem przelewu: "opłata za wniosek". Anonimowy autor nie precyzuje jednak na czym ma polegać skorzystanie z jego propozycji. Używa pojęcia bardzo nieprecyzyjnego, mogącego wskazywać np., że trzeba zapłacić za samo dostarczenie wniosku o przyznanie dopłat bezpośrednich, a przecież taki wniosek rolnik otrzymuje bez żadnych opłat. Przesłanie wypełnionego przez rolnika wniosku do Agencji, czy to w formie papierowej czy elektronicznej, także jest bezpłatne. W związku z zaistniałą sytuacją Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oświadcza, że nie ma z tym pismem nic wspólnego i prosi o zignorowanie go. ARiMR nie prowadzi bowiem od ‑ płatnej działalności polegającej na przygotowaniu wniosków o przyznanie dopłat bezpośrednich, czy jakiegokolwiek innego rodzaju wsparcia finansowego. Wysyłanie pism do wielu rolników, na których umieszczono nazwę "ARMiR" łudząco podobną do skrótu ARiMR (Agencja Restruktu ‑ ryzacji i Modernizacji Rolnictwa) i znak graMARZEC 2013 R. 13 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI ficzny bardzo podobny do prawdziwego logo Agencji, wskazuje, że może to być oszustwo zaplanowane na szeroką skalę. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przestrzega przed korzystaniem z ofert, w których brak podpisu, brak jakichkolwiek danych kontaktowych, a ich przekaz jest bardzo niejasny. Dokumenty te z pewnością nie pochodzą od Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W przypadku otrzymania takich ofert zachęcamy do kontaktowania się z naszymi placówkami, w celu potwierdzenia, czy takie pisma powstały w ARiMR. W przypadku podejrzenia, że chodzi o oszustwo wyłudzenia, należy przekazać sprawę do organów ścigania. POLSKO-NIEMIECKI DZIEŃ ROLNIKA W dniu 21 lutego 2013 r. zorgani‑ zowany został VI Polsko–Niemiecki Dzień Rolnika. Impreza organizo‑ wana jest co 2 lata naprzemienne w Polsce i Niemczech. Tegoroczne spotkanie odbyło się w Pasewalku, a tematem przewodnim była wymia‑ na doświadczeń w zintegrowanej uprawie roślin, hodowla i ochrona roślin, nawożenie. W ramach Polsko–Niemieckiego Dnia Rolnika odbyła się konferencja pn.: „Wymiana doświadczeń na temat zintegrowanej uprawy roślin”. W pierwszej części spotkania omówiona została tematyka polityki rolnej. Referenci z Niemiec, Polski i Szwecji mówili o sytuacji rolników – Minister dr Backhaus o sytuacji w Meklemburgii -Pomorzu Przednim, natomiast o sytuacji w Polsce – Wiceprezes Krajowej Rady Izb Rolniczych Marek Borowski. Kształtowanie europejskiej polityki rolnej od 2014 roku jest wśród rolników wiodącym tematem, bowiem będzie ona wpływała we wszystkich trzech krajach na ekonomiczny rozwój gospodarstw. Dr Peter Pascher z Niemieckiego Związku Rolników mówił o sytuacji rolników w Unii Europejskiej. Polskie rolnictwo w świetle WPR 2014 przedstawiał Marek Borowski - Wiceprezes Krajowej Rady Izb Rolniczych. Zebrani mieli okazję wysłuchać referatu dotyczącego sytuacja rolników w Meklemburgii - Pomorzu Przednim. Wygłosił go dr Till Backhaus, Minister Rolnictwa, Środowiska i Ochrony Konsumenta z Meklemburgii - Pomorza Przedniego. Pan Marek Kalkowski, Zastępca Dyrektora Wydziału Rolnictwa i Rybactwa Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, mówił o sytuacji rolników w województwie zachodniopomorskim, natomiast Marianne Andersson, Prezes Związku Rolników Południowej Szwecji odniósł się do obecnej sytuacji rolników w Skåne (Szwecja). Druga część Dnia Rolnika poświęcona była tematyce fachowej. Zintegrowana uprawa roślin obejmuje systemy produkcyjne zgodne ze stanowiskiem i środowiskiem. Dotyczy zatem postępowania chroniącego ziemię, zgodnego z potrzebami dopływu nawozów mineralnych, jak również ekonomicznych progów szkodliwości w ochronie roślin. Są to zagadnienia, z którymi rolnicy spotykają się praktycznie w życiu codziennym. Szczególnie ważna dla praktyków jest hodowla nowych odmian, które wykazują odporność na choroby i szkodniki, mrozoodporność i są tolerancyjne na suszę. Rolnicy odczuli to na własnej skórze szczególnie ostatniej zimy, gdy po bardzo silnym mrozie zostały wymrożone duże powierzchnie pszenicy zarówno po polskiej jak i niemieckiej stronie granicy. Z uwagi na zmiany klimatu hodowla stoi przed dużymi wyzwaniami. Specyficzne zagospodarowanie części powierzchni jako perspektywiczne postępowanie – rolnictwo precyzyjne – jest bardzo pomocnym praktycznym środkiem przede wszystkim dla nawożenia. Poruszono zagadnienia dotyczące rolnictwa precyzyjnego, które jest postrzegane jako przyszłościowe postępowanie w rolnictwie, a także wyzwań w hodowli w kontekście zmian klimatu. Wdrażanie Europejskiej Ustawy o Ochronie Roślin i jej założeń objaśnił w dalszej części wykładów pan Florian Kaszak - Kierownik Działu Ochrony Roślin i Techniki Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Koszalinie oraz pan Steffen Pingen z Niemieckiego Związku Rolników. Uczestnicy konferencji wysłuchali relacji praktyków, którzy mówili o wdrażaniu zintegrowanej ochrony roślin w gospodarstwie rolnym. Podsumowania VI Polsko–Niemieckiego Dnia Rolnika dokonał Prezes Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej Julian Sierpiński, który zaliczył tegoroczne spotkanie do udanych. Konferencja przyniosła wiele korzyści, ponieważ pozwoliła dowiedzieć się, jak funkcjonuje przestrzeganie dyrektywy dotyczącej ochrony roślin w 3 krajach. Wyraził wolę kontynuacji tego typu spotkań i podkreślił, że polscy rolnicy są przygotowani do konkurowania z najlepszymi zagranicznymi gospodarstwami. Całość uzupełniła prezentacja polskich i niemieckich firm związanych z rolnictwem. Polsko-Niemiecki Dzień Rolnika jest wydarzeniem rolnym w obszarze granicznym, które łączy sąsiadujących rolników, informuje i pobudza do dyskusji nawiązującej do polityki rolnej i spraw fachowych. Dzień Rolnika jest jednocześnie portalem informacyjnym i giełdą kontaktową. FOTOREPORTAŻ Z PASEWALKU 14 tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] WYDARZENIA GALA ROLNIKÓW W BIAŁOGARDZIE Grupa 160 osób spotkała się 9 lu‑ tego br. na organizowanej po raz drugi uroczystej Gali Rolników w Białogardzie. Uczestnikami byli przede wszystkim rolnicy powiatu białogardzkiego oraz zaproszeni goście. Głównym celem Gali jest integracja rolników, władz samorządowych oraz instytucji okołorolniczych. Przy tej okazji było wręczenie okolicznościowych statuetek wyróżnionym rolnikom za długoletni staż pracy w rolnictwie, najmłodszym rolnikom za kontynuację tej ciężkiej pracy na wsi. Za mobilność w pozyskiwaniu środków z UE i dostosowywanie gospodarstw (przede wszystkim w produkcji zwierzęcej) do standardów europejskich. Rolnicy zostali wyróżnieni za swoją ciężką pracę, która niejednokrotnie wiąże się z pokonywaniem licznych przeciwności losu, ale dla tych osób jest życiowym dziełem. Wyróżnieni rolnicy: • Katarzyna i Adam Makowscy z gminy Białogard • Danuta i Piotr Kopras z gminy Karlino • Katarzyna i Daniel Jączkowscy z gminy Tychowo • Wiesław Czempiński z gminy Białogard • Mariusz Rydzkowski z gminy Tychowo Oraz seniorzy: Zofia i Paweł Kołodziejscy Uroczystość uświetnili swoją obecnością m.in. Poseł na Sejm RP Stefan Strzałkowski; Władze Samorządowe powiatu białogardzkiego, które mile zaskoczyły swoją obecnością rolników, co zapowiada lepszą współpracę na rzecz rolnictwa w powiecie; Instytucje współpracujące z rolnictwem. MARZEC 2013 R. 15 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI Galę rozpoczęto częścią artystyczną w wykonaniu dzieci ze Szkoły Podstawowej w Karwinie gm. Karlino pod opieką nauczycieli Pani Małgorzaty 16 Gmitrzuk i Katarzyny Kruszyny. Przepiękny i artystyczny głos Klaudii Barskiej, uczennicy I kl. Gimnazjum w Dobrowie gm. Tychowo w piosenkach „Nowa baśń” i „Dłoń” wzbudził ogromny zachwyt wszystkich obecnych na Gali. Dziękujemy Firmom oraz Rolnikom, którzy w różny sposób przyczynili się do realizacji Gali: PUH Mirosława Zawadzka - Artur Siczewski, PUH Chemirol - Marcin Bock, Syngenta - Emil Szczygielniak, Drewmix - Rafał, Łukasz, Krzysztof Borowczak, Gosp. Rolne - Paweł Marcinkowski, Gosp. Rolne - Beata Klepuszewska, Kar- tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] pol - Wojciech Pacuła, Firma Kateringowa - Danuta Jakowicz, Rada Powiatowa ZIR Białogard oraz Krzysztofa Bartman i Stanisława Borowczak. Serdeczne podziękowania należą się również Pani Danucie Lebioda z-cy Dyrektora Biura ZIR w Koszalinie za wkład i wspaniałe prowadzenie całości. Przy okazji Gali udało się pozyskać środki, które zostaną przekazane na wsparcie przy odbudowie gospodarstwa po pożarze Adama i Katarzyny Makowskich, za co również serdecznie dziękujemy wszystkim uczestnikom! Przygotowała Anna Rydzkowska KULINARIA PASZTET Z KRÓLIKA Małymi krokami zbliża się do nas Wielkanoc, a na świątecznym pol‑ skim stole nie powinno zabraknąć tradycyjnego smacznego pasztetu domowej roboty. 2 bułki 4 szt. wątróbki drobiowej 3 średnie cebule 2 łyżki oleju 2 jaja gałka muszkatołowa świeży lub suszony majeranek sól, pieprz czarny czerwona papryka suszona maggi bułka tarta i masło do brytfanki 2-3 łyżki mleka królik 6 liści laurowych 8 ziaren ziela angielskiego 1 pietruszka 2 marchewki, kawałek pora i selera ½ kg surowego podgardla Królika zalać wodą, posolić i gotować do miękkości z dodatkiem 3 liści lau‑ rowych, 4 ziaren ziela oraz z warzywa‑ mi. Po ugotowaniu odcedzić, a wywar można wykorzystać potem do barszczu. Podgardle ugotować oddzielnie z resz‑ tą ziela, liściem i solą. Wodę z podgar‑ dla zostawić do namoczenia bułek oraz część do ewentualnego dolania do masy. Cebulę pokroić w ósemki i zrumienić na oleju, dodać wątróbkę i poddusić. Bułki namoczyć w 1 szklance zimnego wywa‑ ru spod podgardla. Z ugotowanego kró‑ lika obrać mięso. Przygotowane mięso z królika, ugotowane podgardle, nieod‑ ciśnięte bułki oraz wątróbkę usmażoną na cebulce zmielić dwa razy maszynką z sitkiem o drobnych oczkach. Do masy wbić jajka, dodać gałkę, majeranek, pa‑ prykę, sól, pieprz i maggi do smaku. Jeżeli masa jest za sucha można dolać wywaru spod podgardla. Przełożyć do brytfanki wysmarowanej masłem i obsypanej buł‑ ką tartą. Wierzch pasztetu posmarować mlekiem i piec ok. 1 h w temp 180 st. MAKOWIEC ZAWIJANY Ciasto drożdżowe na 3 strucle: Ponadto: 3 szklanki mąki pszennej + do podsypywania (u mnie zazwyczaj około pół szklanki) 180 ml letniego mleka 150 g margaryny (lub masła), roztopionej, ochłodzonej 6 żółtek (białka odłożyć do masy, będą nam jeszcze potrzebne) 45 g świeżych drożdży lub 21 g suchych 6 łyżek cukru 1,5 łyżki oleju pół łyżeczki soli 1,5 łyżki spirytusu (lub np. wódki, rumu) 1 duże opakowanie cukru waniliowego (16 g) lukier trochę maku do dekoracji pergamin/papier do pieczenia olej Masa makowa: Mak zaparzyć w 500 ml wrzącej wody, odstawić do wystygnięcia, dwukrotnie zemleć. Dodać pozostałe składniki (na końcu delikatnie wymieszać z ubitym białkiem, które nam pozostało z ciasta). 500 g maku 250 g cukru (zazwyczaj dodaję mniej) 100 g rodzynków 50 g orzechów włoskich, posiekanych 1 łyżka miodu (można dać wiecej i wtedy zmniejszyć ilość cukru) olejek migdałowy do smaku cynamon do smaku 1 łyżka miękkiej margaryny kandyzowana skórka pomarańczowa, wedle uznania Wykonanie ciasta drożdżowego Drożdże rozpuścić z cukrem oraz mle‑ kiem (letnim) i odstawić na około 15 mi‑ nut. Dodać pozostałe składniki i wyrobić ciasto, dodając na koniec rozpuszczony tłuszcz. Odstawić do wyrośnięcia w cie‑ płe miejsce. Wykonanie masy makowej Następnie ciasto drożdżowe podzielić według uznania (ja dzielę na 3 części), rozwałkować prostokątne placki, nało‑ żyć masę makową, zawinąć w posmaro‑ wany olejem pergamin, zostawiając oko‑ ło 3 cm (nie zakrywając boków), w formie tuby. Uwaga: jeśli ciasto jest zbyt klejące, podsypać mąką w celu zawinięcia masy; końce makowców podłożyć pod spód. MARZEC 2013 R. 17 REKLAMA Rolnictwo fundamentem całej gospodarki R olnik, kim w dzisiejszych czasach jest rolnik? Osobą, która odziedziczyła ziemię po rodzicach i ze względów rodzinnych jest zmuszona ją uprawiać, a może pasjonatem przyrody? Obecnie zawód rolnika wiąże się z kwestią świadomego wyboru, a prowadzenie gospodarstwa rolnego przypomina prowadzenie firmy. Wybór ten wiąże się z większymi perspektywami na przyszłość, a także wyższymi wymaganiami dotyczącymi sukcesywnego prowadzenia gospodarstwa rolnego. Nieodłącznym elementem odniesienia sukcesu w tej dziedzinie jest satysfakcja i pasja – mówi Krystian Śliwiński, ekspert ds. bankowości rolniczej w GBS Banku. omfort stałej pracy, modny styl życia oraz wygodne życie w wielkich aglomeracjach miejskich sprawiają, że ludzie zapominają o życiu na roli i odsuwają je na drugi plan. Dzisiejsze gospodarstwa przełamują stereotyp związany z zacofaną słabo wykształconą, „brudną wsią”. Aby świadomie i odpowiedzialnie prowadzić gospodarstwo rolne nie wystarczy posiadanie ziemi, bardzo ważną rolę pełni zamiłowanie do tego co się robi oraz systematyczność, gdyż wbrew pozorom praca rolnika trwa cały rok. Współczesny gospodarz działa na bazie planu, który stworzył, dzięki któremu uzyska zadowalające dochody, co za tym idzie będzie mógł zainwestować oraz zindustrializować swoje gospodarstwo. Zastosowanie nowoczesnych maszyn o podniesionym komforcie sprawia nie tylko to, że wykonywana K 18 praca jest przyjemna, ale również bardziej wydajna, zmniejszająca koszy produkcji i zastępująca ciężką pracę fizyczną. Wraz z rozwojem i uprzemysłowieniem rolnictwa kluczem do sukcesu w tej branży jest wszechstronne wykształcenie oraz indywidualny rozwój polegający na: przeglądzie fachowej prasy, wyjazdach na specjalistyczne szkolenia, udział w konferencjach oraz wizytach u innych przedsiębiorców rolnych. Żeby uzyskać finansową stabilizację należy świadomie gospodarować dochodami przeznaczając je na zakup ziemi, sprzętu i rozwój osobisty. Ważne jest, aby pozostawić rezerwy finansowe w razie ewentualnej obniżki plonów w następnym sezonie lub innych niezależnych od nas wypadków. Płynne prowadzenie gospodarstwa umożliwiają również kredyty oraz dotacje, lecz w tej kwestii zachęcam do korzystania z wiedzy specjalistów czy doradców. ciągu ostatniego dziesięciolecia rolnicy intensyfikują swoje praktyki produkcyjne. Obawy i świadomość na temat efektów zewnętrznych dla ludzi, zwierząt i środowiska naturalnego wymusiły zaproponowanie sektorowi rolnemu alternatywnych metod produkcji na dotychczasowym poziomie dochodowości. W celu ograniczenia negatywnych skutków wynikających z intensywnej produkcji rolnej, pojawiły się przyjazne dla środowiska metody, takie jak choćby rolnictwo ekologiczne czy zrównoważone. Metody te polegają na niezanieczyszczaniu środowiska nawozami sztucznymi, pestycydami i herbicydami, które są zastępowane, w miarę możliwości metodami biologicznymi i mechanicznymi dostosowanymi do lokalnych warunków i potrzeb. Stosowanie nieinwazyjnych metod produkcji związane jest w tym przypadku ze spadkiem wielkości produkcji, gdzie przychód rekompensowany jest zwiększonymi dopłatami. Niekiedy zapominamy, że zawód rolnika wiąże się również z szeregiem niebezpieczeństw, na które jest narażony. Wynikają one z pracy ze środkami ochrony roślin o różnym stopniu toksyczności, z obsługi maszyn o dużej mocy czy też niedogodności W tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] przy długotrwałej pracy w jednej pozycji nawet w najbardziej komfortowej kabinie. egoroczny sezon odznaczył się nie tylko zadowalającymi zbiorami, ale również stosunkowo wysokimi cenami zbóż. Rolnicy w tym roku dysponują znacznymi środkami kapitałowymi, obecna sytuacja jest optymistycznie odbierana. Duża część gospodarzy pragnie przeznaczyć nadwyżki finansowe na powiększenie gospodarstwa poprzez nabycie gruntów rolnych, zarówno od agencji państwowej jak i od osób fizycznych lub na modernizację parku maszynowego. Osobiście zachęcam do nabywania nieruchomości rolnych na warunkach preferencyjnych, ponieważ najczęściej jest to najkorzystniejsza opcja. Niemniej jednak na horyzoncie pojawia się do końca nieznana koncepcja dla przyszłości rolnictwa w Polsce, wprowadzenia na niejasnych zasadach podatku dochodowego, która psuje nastroje wśród grona rolników, z którymi miałem przyjemność rozmawiać. raz ze wzrostem świadomości rolników powinna się pojawić wizja wspierania ze strony państwa, nowoczesnego i zoptymalizowanego rolnictwa, mogącego spełnić ekonomiczne, społeczne i ekologiczne funkcje. Rolnictwo powinno przyczyniać się do solidarności narodowej w zarządzaniu naturalnymi zasobami w sposób trwały i zrównoważony. Ten nowy rodzaj rolnictwa musi zapewnić adekwatne, stabilne dochody i przyzwoity standard życia dla rolników i ich rodzin. Musi generować nadwyżki eksportu i przyczynić się do tworzenia znaczącego majątku narodowego, dodatkowo dostarczyć najwyższej jakości żywności pochodzenia rodzimego, która w znaczącym stopniu jest wyznacznikiem zdrowia i dobrego samopoczucia naszego społeczeństwa. T W Tekst: Krystian Śliwiński Ekspert ds. bankowości rolniczej w GBS Banku