Soko y 1 Obszar AZP nr 29-78 Nr st. na obszarze 14

Transkrypt

red. Rafa Maciszewski
Soko y 1
Obszar AZP nr 29-78
Nr st. na obszarze 14
Nr st. w miejscowo ci 1
RATOWNICZE BADANIA ARCHEOLOGICZNE
W OBR BIE INWESTYCJI ,,BUDOWA OBWODNICY SZCZUCZYNA”
2012 r.
Inwestor GDDKiA Oddzia w Bia ymstoku.
OPRACOWANIE WYNIKÓW BADA
Raszyn 2012 r.
1
LOKALIZACJA
2
w morzu
1
AZP nr obsz.
53o 32’ 25’’
Wspó rz. geogr. N
Nazwa lokalna
Nr dzia ki geodez. 15/2, 15/8
Identyfikator EGB
ciciel terenu
GDDKiA
5
nr
funkcja
mierzeja
skarpa
wa wydm.
w wodzie
14
terasa
nadzalewowa
terasy
wy sze
dno doliny
x
stok doliny
kraw
x
STREFA POZA DOLINAMI
równina obsz. falisty
obsz. pagórk.
obsz. górzysty
okres w drówek ludów
V - VI w.
nowo ytno
siedlisko (karczma)
6 OPIS OBSZARU STANOW.
7
budowa obwodnicy Szczuczyna
równomierne
wielocentryczne
-5ha
x
x
e i proste
sto
wyst powania znalezisk:
rednia
torf.-bagn.
glina, piasek zgliniony
4 DOST PNO
TERENU
cyple wybitne
pole orne
nieu ytek
wa y i garby
sad
park
las
wyniesienia o ekspozycji okr nej
torf
bagno
woda
TEREN OS ONI TY
teren przemys owy
podstawa stoku
okre lenie bli sze
r.zabud.
x
zabudow.
ka
x
jaskinie, schroniska skalne
XVIII-XIX w.
9 obiektów, 27 fragmentów ceramiki
44 obiekty, 121 fragmentów ceramiki oraz 2 bry ki
x
>15ha
x
lu
32 obiektów, oko o 4 642 fragmentów ceramiki oraz 131
fragmentów szklanych, 20 gwo dzi elaznych oraz 2104 ko ci
zwierz ce
10 WYKONANIE KARTY
11
niezb dna szczegó owa inwentaryzacja
8 WNIOSKI KONSERWAT.
x
data (d,m,r)
akceptacja WKZ
niezb dne badania wykopaliskowe
x
x
autor karty
9 AKTUALNA OCHRONA
26.09.2012
Igor Maciszewski
WERYFIK. KONSERW.
Miejscowo , data
okre lili chronologi
dr hab. Karol Szymczak
12
ZBIORY i NR INWENT.
data wpisu do rejestru
miejsce przechowywania
park kulturowy
muzeum w
om y
plan zagospodarowania przestrzennego
du a
x
niezabud.
x
ma a
y
sfa dowania i niewielkie cyple
nr rejestru zabytków
-15ha
zwi
okre lenie specjalistyczne
TEREN EKSPONOWANY
niezb dna interwencja administracyjna
powierzchnia stanowiska:
-1ha
ZAGRO ENIA
x
pole zamkni te
jednocentryczne
L
KLASYFIKACJA FUNKCJONALNO-KULTUROWO-CHRONOLOGICZNA STANOWISKA
kultura
chronologia
opis materia ów, obiektów, warstw oraz form terenowych
osada
nasycenie znaleziskami:
P
X
FORMA SZCZEGÓLNA
neolit
x
W
kotlinki, zag bienia bezodp ywowe
kultura amfor kulistych
bez przeszk.
doliny
N
doliny denud., niecki, jary, parowy
obozowisko
obserw. utrudniona
brzeg
wysoczyzny
MA E DOLINY
22o 15’ 46’’
E
terasa
denna
X
3 UTWÓR GEOLOGICZNY
TEREN NIEEKSPONOWANY
DU E DOLINY
nr st.
29-78
pla a
T
X
lu ny
kraw dzie, stoki wkl
GMINA
Szczuczyn
POWIAT
grajewski
WOJEWÓDZTWO podlaskie
-0,5 ha
ENIE FIZYCZNOGEOGRAFICZNE
STREFA NADMORSKA (NADZALEWOWA)
Nr stan. w miejscowo ci
-1 ar
PO
JEDNOSTKA FIZYCZNOGEOGRAFICZNA
M. Soko y
pole otwarte
A
KARTA EWIDENCYJNA ZABYTKU ARCHEOLOGICZNEGO
AZP
sprawdzi -konsultant AZP
nr inwentarza
13 MAPA W SKALI 1:10.000 – UK AD WSPÓ RZ DNYCH KARTOGRAF.
X 635484.82 Y 716201.36
god o arkusza (nr i nazwa)
14 HISTORIA BADA STANOWISKA (rok/ rodzaj bada / autor i instytucja)
1986
badania powierzchniowe
I. Jaworska
2012
badania wykopaliskowe
I. Maciszewski, USUI sp. z o. o.
15 DOKUMENTACJA
WKZ w om y
Muzeum w om y
GDDKiA O. w Bia ymstoku
USUI Sp. z o.o.
16 LITERATURA
www.usui.com.pl
17 INNE DANE
SPIS TRE CI
1.
WST P
Rafa Maciszewski
s.
4
2.
GEOMORFOLOGIA
Agnieszka Truskolawska
s.
8
3.
RYS HISTORYCZNY
Rafa Maciszewski
s.
10
4.
ANALIZA ZABYTKÓW RUCHOMYCH
Igor Maciszewski
s.
13
4.a
TABLICE
5.
CHARAKTERYSTYKA FORM, ROZMIARÓW,
FUNKCJI I CHRONOLOGII OBIEKTÓW
NIERUCHOMYCH
Rafa Maciszewski
s.
90
5a.
TABLICE
6.
STRATYGRAFIA STANOWISKA
Rafa Maciszewski
s.
194
7.
PODSUMOWANIE
Rafa Maciszewski
s.
195
8.
Aneks nr 1 - ARCHEOZOOLOGIA
Adam Kostrzo
s.
201
9.
MAPY, PLANY
Rafa Maciszewski
1. WST P
1.1. ZASADY PODZIA U PRZESTRZENI BADAWCZEJ I DOKUMENTOWANIA ZNALEZISK
1.1.1. PODZIA
PRZESTRZENI BADAWCZEJ
Podzia przestrzeni badawczej zosta oparty na siatce arowej. Ary lokalizowane by y w
ryc. 1
oparciu o przynale no
do poszczególnego hektara, oznaczonego du ymi literami.
Poszczególne ary w obr bie hektara oznaczane by y cyframi arabskimi od 1 – 10 w pasach
pionowych i oznaczeniami literowymi od a – j w pasach poziomych, pocz wszy od lewego
górnego rogu C ryc. 1. W zwi zku z tym poszczególny ar oznaczany zosta symbolem
hektara oraz symbolem literowo cyfrowym np. Bc8.
ryc. 2
Wewn trznie ar podzielony zosta na cztery wiartki oznaczane ma ymi literami a,b,c,d
C ryc. 2.
Poszczególne jednostki sk adowe stanowiska archeologicznego, takie jak obiekty,
warstwy oraz zabytki ruchome lokalizowane by y w oparciu o numer hektara i ara. Obiekty
oraz warstwy pozaobiektowe oznaczane by y w zbiorach rozdzielnych cyframi arabskimi,
przy czym humus oznaczony zosta , jako warstwa nr 1 a calec, jako warstwa nr 0.
Warstwom obiektowym przyporz dkowany zosta numer obiektu oraz oznaczenie literowe
(np. 1a). W przypadku wyst pienia podobiektów, nadawano im numer obiektu g ównego oraz
oznaczenie cyfrowe (np. 1.1). Wewn trzny podzia stratygraficzny podobiektów wyró niony
zosta przy pomocy oznacze literowych przyporz dkowanych numerowi podobiektu (np.
1.1a) C ryc. 3.
5
obiekt nr 1
w. 1a
w. 1.1a
w. 1b
obiekt nr 1.1
w. 1c
w. 1.1b
ryc. 3
W przypadku obiektów wydzielonych w wyniku analizy przekrojów pionowych
nadawany by im nr obiektu pierwotnego z wyró nieniem du liter , np. 121A.
1.1.2.
PRZYJ TE ZASADY DOKUMENTACJI.
Podstaw dokumentacji stanowi y rysunki planów poszczególnych arów wykonywane
w skali 1:50 z nanoszonymi zarysami rzutów poziomych obiektów i warstw
pozaobiektowych, ich numeracj i warto ciami niwelacyjnymi (przeliczonymi) oraz liniami
ci profilowych. Obok tego wykonywane by y rysunki przekrojów poszczególnych obiektów
w skali 1:20 z podan ich numeracj i warto ci niwelacyjn stropu (przeliczon ).
Uzupe nienie stanowi plan zbiorczy wykonany w skali 1:200.
Dokumentacj fotograficzn wykonano w technice cyfrowej. Profile obiektów
fotografowane by y bez obrysu. Poszczególne zdj cia grupowano w folderach tematycznych
(np. ary, obiekty profile, obiekty plany). Poszczególne pliki opisywane by y numerami
odpowiadaj cymi numerom obiektów lub arów (np. obiekty_profile_125).
Dokumentacja opisowa opiera a si na sformalizowanych formularzach – tzw.
„kartach”. Stosowano: KART OBIEKTU, KART WARSTWY POZAOBIEKTOWEJ, KART
ZABYTKU WYDZIELONEGO. Na KARCIE OBIEKTU umieszczano zminiaturyzowane
zdj cie profilu obiektu oraz cyfrowy jego obrys. Zastosowanie tej podwójnej dokumentacji
rysunkowej umo liwia weryfikacj rysunków polowych i tym samym u atwia pó niejsze
opracowanie.
1.2. PRZYJ TE ZASADY ODHUMUSOWANIA I EKSPLORACJI
Przestrze badawcza odhumusowana by a przy u yciu sprz tu mechanicznego,
koparkami skarpówkami. Humus zdejmowano warstwami do poziomu stropowego
przestrzeni reliktowej. By on magazynowany poza lub w obr bie stanowiska w ha dach. Pole
bada , po odhumusowaniu by o doczyszczane r cznie przy pomocy grac i opat. Po
zarejestrowaniu stropów obiektów archeologicznych by y one eksplorowane po ówkami lub
wiartkami, warstwami mechanicznymi 5 – 10 cm w obr bie warstw obiektowych.
Wype niska obiektów sk adowano w obr bie wykopów. Wynika o to z zalecenia, aby
wyrobiska zasypywane by y gruntem rodzimym.
1.3. CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
Stanowisko po one jest na po udniowym stoku niewielkiej doliny bezimiennego
cieku wodnego stanowi cego dop yw rzeki Wissy, po lewej stronie obecnej drogi krajowej nr
63 – dawnego traktu warszawsko – kowie skiego. W chwili podj cia prac badawczych tereny
6
te stanowi y nieu ytek zielony, cho ze zdj
lotniczych wynika, i w okresach
wcze niejszych wykorzystywano je, jako grunty rolne C ryc. 4. Pod e glebowe w
wi kszo ci stanowi a glina i silnie zglinione, rednio ziarniste piaski.
ryc. 4
1.3.1. HISTORIA BADA
Stanowisko zosta o odkryte podczas bada powierzchniowych prowadzonych w 1986
roku przez I. Jaworsk . Na ich podstawie stwierdzono, e w pasie kolizji z planowan
budow obwodnicy Szczuczyna mia a znajdowa si powierzchnia 68,39 ara. Badania
wykopaliskowe przeprowadzono na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i
Autostrad Oddzia w Bia ymstoku przez firm USUI sp. z o. o., w okresie od 10.09.2012 r. –
08.10.2012 r. pod kierunkiem mgr Igora Maciszewskiego. W sk ad zespo u badawczego
wchodzili poza tym: mgr Rafa Maciszewski, mgr Monika Maciszewska, mgr Pawe U ci ko
oraz Rados aw Pachocki. cznie przebadano powierzchni 71,26 ara.
1.3.2. WYNIKI BADA
W toku prac badawczych natrafiono na relikty osadnictwa z okresu neolitu (kultura
amfor kulistych) – 9 obiektów wziemnych oraz 27 fragmentów ceramiki, okresu w drówek
ludów (44 obiekty wziemne, 121 fragmentów ceramiki i dwie bry ki
lu) oraz okresu
nowo ytnego (XIX/XX w.) manifestuj cych si w postaci 32 obiektów nieruchomych oraz
4642 fragmentów ceramiki, 131 kawa ków szk a, 20 gwo dzi elaznych oraz 2104 u amki
ko ci zwierz cych.
Do najciekawszych znalezisk nale y pó ziemianka z okresu w drówek ludów oraz
relikty XIX wiecznej karczmy, zarejestrowane we wschodniej cz ci stanowiska ( plan I).
Obok tego wydzielono 111 obiektów pozbawionych zabytkowego materia u ruchomego
(jamy oraz do ki pos upowe).
7
Soko y 1, plan ogólny stanowiska
Agnieszka Truskolaska
2. GEOMORFOLOGIA
Stanowisko zlokalizowane jest w granicach Wysoczyzny Kolne skiej (843.31)
stanowi cej wed ug Kondrackiego (1992, 2002) mezoregion fizycznogeograficzny, po ony
w zachodniej cz ci makroregionu Niziny Pó nocnopodlaskiej (843.3). Le y on mi dzy
Pojezierzem E ckim na pó nocy a dolin Narwi na po udniu oraz mi dzy Równin
Kurpiowsk na zachodzie a Kotlin Biebrza sk na wschodzie i po udniowym wschodzie.
Zajmuje obszar o powierzchni 1600 km². Nizina Pó nocnopodlaska (843.3) stanowi pod
wzgl dem geomorfologicznym przed enie Nizin rodkowopolskich, od których ró ni si
pod wzgl dem klimatycznym i geobotanicznym, a tak e budow geologiczno-struktur .
Granic zachodni tego makroregionu stanowi dolina Narwi pod om i wschodnie podnó a
po udnikowego wa u Czerwonego Boru, wschodni - okolice Brodna na Bia orusi oraz dolina
wis oczy (dop yw Niemna), po udniow – pó nocny skraj doliny rodkowego Bugu,
pó nocn za – zasi g ostatniego zlodowacenia (vide Marks 2006). Pó nocno-wschodnia cz
niziny ma znaczne wynios ci osi gaj ce na Wzgórzach Sokólskich 238 m n.p.m. Natomiast
w pó nocno-zachodniej cz ci wyst puj rozleg e tereny bagienne w dolinie Narwi.
Po udniowo-zachodnia cz
niziny (na po udnie od Narwi) jest ma o urozmaicona.
Wschodnia cz
niziny jest pokryta w wi kszo ci lasami (Puszczy Bia owieskiej,
Buksztelskiej, Knyszy skiej).
Rze ba terenu Wysoczyzny Kolne skiej jest do monotonna, wznosi si do 214 m
n.p.m. Stanowi równin peryglacjaln wznosz ca si wyra nie nad otaczaj ce tereny.
ównymi formami terenu s tutaj: wysoczyzny morenowe faliste, pagórki, wzgórza i wa y
kemowe oraz pagórki martwego lodu. Wysoczyzn rozcina dolina rzeki Wissy. Jest ona
równocze nie obszarem ród owym dop ywów Pisy - Skroda, Wincenta oraz Biebrzy.
Urozmaiceniem rze by obszaru s doliny denudacyjne, p atkie zag bienia bezodp ywowe
oraz formy antropogeniczne. Wyst puje tu ma o lasów, dominuj natomiast pola uprawne.
Pod wzgl dem geologicznym obszar po ony jest w obr bie wyniesienia mazurskosuwalskiego platformy wschodnioeuropejskiej. Pokryw platformy buduj utwory mezozoiku,
(trasu, jury i kredy) oraz kenozoiku (neogenu i czwartorz du). Neogen reprezentuj
mioce skie piaski z wk adkami w gla brunatnego. Czwartorz d buduj utwory trzech
glacja ów. W powierzchniowej budowie geologicznej obszaru zasadnicz rol odgrywaj
serie zwi zane ze zlodowaceniami rodkowopolskimi gliny zwa owe najcz ciej piaszczyste z
przewarstwieniami piasków, wirów i domieszk g azów. Buduj one moreny martwego lodu.
Ze zlodowaceniami rodkowopolskimi zwi zane jest równie
wyst powanie osadów
akumulacji szczelinowej buduj cych wzgórza kemowe. Holocen jest reprezentowany przez
osady aluwialne, deluwialne wype niaj ce dna dolin denudacyjnych i bagienne w dnie doliny
Wissy oraz w dnach zag bie bezodp ywowych.
9
Po
enie obszaru wg. PIG – Mapa Geologiczna Polski
LITERATURA
Kondracki J. 1992. Geografia Polski. Mezoregiony fizycznogeograficzne, PWN, Warszawa.
Kondracki J. 2002. Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa.
Marks L., Ber. A., Gogo ek W., Piotrowska K. (red.) 2006, Mapa Geologiczna Polski 1: 500 000, PIG,
Warszawa.
Rafa Maciszewski
3. RYS HISTORYCZNY
Stanowisko Soko y 1 administracyjnie przypisano wsi Soko y (dawna nazwa Soko y
Gutkowo) znajduj cej si ok. 500 m na wschód od niego i obecnej szosy nr 63 om a –
Augustów, dawnego traktu kowie skiego.
ownik Geograficzny Królestwa Polskiego
ogranicza informacje o tej miejscowo ci do krótkiego opisu: „Soko y Gutkowo, wie , powiat
szczuczy ski, gmina Szczuczyn, parafia W socz; mieszka tu drobna szlachta. W 1827 r. by o 7
dymów, 310 mieszka ców”1. Brak innych wzmianek o wcze niejszych dziejach osady,
chocia sama nazwa sugeruje, i w okresie redniowiecznym mog a si tu znajdowa wie
ebna. Najwcze niejsze ród a pisane dotycz ce tych terenów pochodz z ok. 1426 r.,
kiedy to Janusz I ksi
mazowiecki sprzeda przedstawicielom rodu Szczuków grunty
po one po obu stronach rzeki Wissy. Od tego momentu rozpoczyna si stopniowy rozwój
posiad ci tego rodu, którego ukoronowaniem jest budowa przez Stanis awa Szczuk
podkanclerzego Wielkiego Ksi stwa Litewskiego miasta Szczuczyn, zgodnie z przywilejem
nadanym 9 pa dziernika 1690 r. przez Jana III Sobieskiego. Dwa lata pó niej, 9 listopada
Szczuczyn otrzyma prawa miejskie. Przywilej lokacyjny zosta kolejno potwierdzony przez
Augusta II w dniu 14 marca 1699 roku i 11 lipca 1703 roku, oraz Stanis awa Augusta
Poniatowskiego w dniu 21 grudnia 1779 roku.
Rozwój miasta opiera si z jednej
strony na doskona ym po eniu,
bezpo rednio przy trakcie warszawsko –
kowie skim oraz organizowanych tu
targach i jarmarkach. Z drugiej strony
patrz c niew tpliw rol w tym procesie
odegra a obecno
w Szczuczynie
pijarów i za enie w 1706 r. Kolegium
Pijarskiego. Okres prosperity trwa do
pocz tków XVIII w. kiedy to miasto
zacz o stopniowo podupada . Sprzyja
temu
procesowi
zarówno
brak Szczuczyn, plac targowy
zainteresowania nowych w cicieli, jacy
nastali po mierci za yciela, Stanis awa Szczuki jak równie kataklizmy dziejowe takie jak
np. wojna pó nocna oraz epidemie d umy i cholery, jakie nawiedzi y te rejony w latach 1708
– 1709. Pó niejsze wstrz sy polityczne zwi zane z rozbiorami Polski równie wp yn y na
stopniowy upadek Szczuczyna. Dopiero pewna stabilizacja gospodarczo polityczna, jaka
nast pi a w tym rejonie w okresie mi dzy 1795 a 1808 r. spowodowa a ponowny wzrost
gospodarczy miasta. W 1800 roku Szczuczyn posiada 10 ulic, 270 domów (w tym 1
urz dowy, 1 dworski, 2 ko cio y). Ponadto w gminie funkcjonowa y 3 m yny wodne,
cegielnia, 2 browary, 4 gorzelnie i 13 szynków. Powstanie Ksi stwa Warszawskiego
przy pieszy o dalszy rozwój miasta. W wyniku zmian administracyjnych zosta powo any
powiat biebrza ski z siedzib w Szczuczynie, podporz dkowany departamentowi
om skiemu. W 1810 roku miasto prócz dwóch zabudowanych rynków posiada o ju 13
1
ownik Geograficzny Królestwa Polskiego t. XI
11
ulic. Z chwil utworzenia Królestwa Kongresowego, po 1815 roku, by y departament
om ski zosta przemianowany na województwo augustowskie z siedzib w Suwa kach.
Szczuczyn by nadal siedzib powiatu biebrza skiego, ale tylko, jako okr g wyborczy. Powiat
biebrza ski cznie z augustowskim tworzy tzw. obwód augustowski. W mie cie dzia s d
pokoju z wydzia em spornym oraz Komora G ówna Pograniczna; stacjonowa tu te sztab
pu ku kozackiego. W 1820 roku miasto posiada o 2500 mieszka ców i liczy o 236 domów, w
tym 16 murowanych.
Powstania 1830 i 1863 r. ponownie powoduj cz ciowe os abienie kondycji miasta.
Reforma administracyjna w 1867 roku powo uje powiat szczuczy ski wchodz cy w sk ad
guberni om skiej. Szczuczyn, jako stolica powiatu skupia lokalne urz dy, a tak e
magistrat i urz d gminny. Nie poprawia to jednak w sposób zdecydowany sytuacji
gospodarczej miasta i gminy. Le c z dala od centrów przemys owych i kulturalnych powiat
szczuczy ski, podobnie jak ca a gubernia om ska, pozostawa daleko w tyle w porównaniu
z innymi uprzemys owionymi regionami kraju. W 1890 r. na terenie gminy Szczuczyn
funkcjonuj ju tylko dwa browary, gorzelnia, odkrywki wapienia do wypalania wapna, oraz
dwa m yny2.
Gmina Szczuczyn, fragment mapy WIG, wzór 1929 wg MAPWIG
W sposób oczywisty rozwój miasta determinowa poziom ekonomiczny przyleg ych
miejscowo ci. Z tym zapewne nale y wi za fakt powstania karczmy, której relikty zosta y
odkryte na stanowisku Soko y 1. Okres jej funkcjonowania wydatowany na podstawie
ruchomego materia u zabytkowego przypada na XVIII - XIX w. Mo na za
, i
powstanie karczmy wi za o si z rozwojem posiad ci rodu Szczuków, samego miasta jak
2
ownik Geograficzny Królestwa Polskiego t. XI
12
równie intensyfikacj handlu na trakcie kowie skim. Likwidacja natomiast nast pi a ze
wzgl du na przejmowanie przez Szczuczyn roli zaplecza infrastrukturalnego dla obs ugi
ruchu handlowego na trasie Warszawa – Kowno – Królewiec w obliczu stopniowego spadku
jego intensyfikacji i post puj cego zubo enia miejscowo ci wchodz cych w sk ad gminy.
WYBÓR LITERATURY
ownik Geograficzny Królestwa Polskiego t. XI, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880 r.
Janusz Sobolewski, Irena Sobolewska: Prezentuje si Powiat Grajewski., Rajgród 2006
Igor Maciszewski
Monika Maciszewska
4. ANALIZA ZABYTKÓW RUCHOMYCH
W trakcie prac badawczych, prowadzonych na stanowisku Soko y 1, pozyskano
sumarycznie 7 047 zabytków ruchomych (tab. 4.1), w tym:
a) 27 fragmentów ceramiki zwi zanej z kultur amfor kulistych (KAK)
b) 121 fragmentów ceramiki oraz dwie bry ki
lu zwi zane z okresem w drówek ludów
(OWL)
c) 4642 u amki naczy , 131 kawa ków szk a, 20 elaznych gwo dzi oraz 2104 zwierz ce
szcz tki kostne zwi zane z nowo ytnym, dziewi tnastowiecznym etapem zasiedlenia
stanowiska.
Wyniki analizy osteologicznej zaprezentowane zosta y w formie tabelarycznej i
umieszczone, w formie aneksu, na ko cu niniejszej pracy.
Tabela 4.1 Soko y, gm. Szczuczyn, stan. 1. Wyst powanie materia u zabytkowego w poszczególnych obiektach i
warstwach kulturowych.
Lokalizacja
Obiekt
Ceramika
Ko ci
Inne
zabytki
Ab7/Ac7/Ad7/Ae7/Af7/Ag7/Ab6/
Ac6/Ad6/Ae6/Af6/Ag6
Ac6/Ad6/Ae6/Af6/Ag6
Ac6/Ad6/Ae6/Af6/Ag6
Ad3
Ab3,b4,c4,d4,e4,f4,i5,j5,j6
Ag7
Af7
Ag7
Af7
Af7
Af7
Ab4
Ab4
Af4/Ag4
Ag4
Ag1
Ag1
Af1
Ae1
Ad1
Ad1
Ac1
WK1,
poz. I
WK1,
poz. II
1
625
242
37 szkie
nowo yno
1611
784
nowo ytno
986
320
60
4
12A,12B
7
8
9
10
11
18
19
22
23
24
25
26
27
29
30
32
33
34
37
32
342
5
3
4
2
8
2
3
4
1
34
2
1
2
4
3
2
44
6
51 szkie , 4
gwo dzie
12 szkie , 13
gwo dzi
2 bry ki
lu
Ab1,c1,d1,d2,e2,f2,h2
Ac1
86
32 szk a
Chronologia
nowo ytno
OWL
nowo ytno
nowo ytno
KAK
KAK
KAK
KAK
KAK
OWL
OWL
OWL
KAK
nowo ytno
OWL
OWL
nowo ytno
OWL
OWL
OWL
nowo ytno
OWL
14
Ac1
Ac1
Ab1
Ab1
Ab1
Ab1
Ab1
Ah1
Ai1
Aj1
Ae7
Ae7
Ab7
Ab7
Ab7
Ab7
Ab3
Ac3
Af2/f3/g2/g3
Ab2
Ab2
Ab2
Ac2
Ad2
Af2
Aj3/i3/h3
Ad10
Ae10
Ai6
Ag5/Ag6
Ad6
Ad6
Ac6
Ag5
Af6
Af6
Ag6
Af6/Ag6
Ae6
Ad5/Ad6/Ae5Ae6
Af6
Ae6/Af6
Ae6
Ad6/Ae6
Ad6/Ae6
Ag6
Ag6
Be1
Bf1
Bf1
Bg1
Bg1
Bh1
Bh1
Bi1
36
37
38
40
42
43
44
45
46
47
49
50
51
52
53
54
55
57
68
75
76
78
81
85
87
91
94
95
102
103
106
107
108
112
118
119
120
121
122
124A
125
126
127
128
129
130
131
B5
B6
B7
B9
B10
B11
B12
B13
5
9
2
1
1
2
6
2
3
1
1
2
10
12
7
9
4
3
2
1
1
4
12
3
4
12
3
2
238
14
2
2
2
34
56
44
23
24
1
330
18
2
19
7
22
54
3
1
2
1
1
1
2
1
1
522
11
6
4
3
2
12
112
2 gwo dzie
6 szkie
5 szkie
1 gwó
OWL
OWL
OWL
OWL
OWL
OWL
OWL
OWL
nowo ytno
nowo ytno
KAK
KAK
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
OWL
OWL
OWL
OWL
nowo ytno
OWL
OWL
OWL
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
KAK
nowo ytno
nowo ytno
KAK
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
15
4.1 Materia y ruchome kultury amfor kulistych (KAK)
4.1.1 Ceramika KAK
Kolekcja ceramiki KAK ze stanowiska Soko y 1 by a bardzo skromna i liczy a 27
sztuk, ograniczaj c si wy cznie do ceramiki naczyniowej1. Spo ród niej wyodr bniono dwa
niewielkie u amki wylewów (tabl. LXI ryc. 304, 305). W pozosta ych przypadkach by y to
fragmenty brzu ców. Nie zarejestrowano ceramiki zdobionej. Taka sytuacja znacz co
wp yn a na mo liwo ci analityczne, ograniczaj c je do analizy technologicznej. Opart j na
systemie zaproponowanym przez M. Szmyt (Szmyt M. 1996). Wszystkie fragmenty mie ci y
si
w kategorii III, której wyznacznikiem jest dominuj ca rola domieszki t ucznia
kamiennego. Ceramika ta by a kiepskiej jako ci i s abo wypalona.
Z uwagi zarówno na brak w omawianej kolekcji form przewodnich dla konkretnych
faz KAK, jak równie nik
ilo
ceramiki, nie ma mo liwo ci skonkretyzowania ustale
odno nie chronologii prezentowanego zbioru. Na podstawie wyników analizy technologicznej
mo na jedynie zaryzykowa tez , i pochodzi on ze rodkowego okresu rozwoju tej kultury
(Maciszewski I. 2010)
4.2 Materia y ruchome zwi zane z Okresem W drówek Ludów (OWL)
4.2.1 Ceramika z OWL
W trakcie prac badawczych, prowadzonych na stanowisku Soko y 1, pozyskano
sumarycznie 121 fragmentów ceramiki, w tym 110 u amków naczy oraz 11 elementów
ceramiki budowlanej2. Z uwagi zarówno na niewielk
przedmiotowej
kolekcji,
zrezygnowano
z
analiz
prób , jak i silne rozdrobnienie
statystyczno-komparystycznych.
Jednocze nie niewielka liczba fragmentów „wydzielonych”, manifestuj ca si w postaci
dwóch wylewów i jednego ornamentowanego brzu ca, znacz co wp yn a na mo liwo ci
1
Podstawa przyporz dkowania omawianych materia ów do KAK sta y si wyniki analizy technologicznej, które
wskazuj na neolityczne pochodzenie prezentowanej kolekcji.
2
Fragmenty ceramiki zaliczone do tej kategorii zosta y znalezione w wype nisku obiektu nr 60, uznanego za
pó ziemiank , st d, z uwagi na ich kszta t, uznane zosta y za pozosta ci materia ów budowlanych.
16
analityczne, zaw aj c je w praktyce do analizy technologicznej, której wyniki
zaprezentowano w tabeli 4.2
Tabela 4.2 Soko y, gm. Szczuczyn, stan. 1. Wyniki analizy technologiczno mikromorfologicznej materia ów
ceramicznych OWL
Grubo
cianek
Obiekt
Ar
C
18
19
22
25
26
29
30
32
34
36
37
38
40
42
43
44
45
55
57
60*
68
75
78
81
85
Faktura powierzchni
Ab4
Ab4
Af4/Ag4
Ag1
Af1
Ad1
Ad1
Ac1
Ac1
Ac1
Ac1
Ab1
Ab1
Ab1
Ab1
Ab1
Ah1
Ab3
Ac3
Ad3
Af2/f3/g2/g3
Ab2
Ab2
Ac2
Ad2
1
1
2
1
3
2
Z
G
2
2
3
1
1
1
1
4
2
3
4
3
G
2
1
2
Sz
2
2
1
3
3
2
5
1
3
12
2
2
1
2
3
2
6
1
2
8
2
1
1
2
3
3
5
1
1
8
1
C
h
4
1
2
1
1
2
W
1
2
1
1
1
5
3
2
2
G
2
1
2
1
4
1
2
3
4
2
1
1
1
1
2
1
2
3
1
10
14
2
1
1
1
18
Sz
3
4
1
2
3
4
5
1
1
1
2
5
2
2
7
4
3
2
1
3
4
2
D
G
2
3
4
1
1
1
2
1
5
2
5
2
5
1
2
2
3
1
3
2
2
4
1
12
14
2
8
1
1
2
4
2
1
4
4
1
2
3
1
8
2
1
8
2
4
2
5
2
2
4
6
3
1
4
1
2
2
6
2
1
6
3
T
1
1
2
3
9
P
Ziarnisto
domieszki
2
2
2
1
1
1
3
C
h
Rodzaj
domieszki
2
1
10
1
2
3
1
Liczba
ceramiki
2
3
4
2
1
4
3
2
6
5
9
2
1
1
2
6
2
4
3
26
2
1
4
12
3
* - spo ród 37 fragmentów ceramiki 26 zaliczonych zosta o do ceramiki naczyniowej a 11 do
budowlanej. Analizie technologicznej poddana zosta a wy cznie ceramika naczyniowa.
Legenda:
Grubo cianek; c – cienko cienna, – rednio cienna, g – grubo cienna
Faktura powierzchni; Z – zewn trzna, W – wewn trzna, G – g adka, Sz – szorstka, Ch –
chropowacona
Rodzaj domieszki – P – piasek, T – t ucze
Ziarnisto domieszki – D – drobnoziarnista, – rednioziarnista, G - gruboziarnista
4.2.2
el
Znalezione podczas bada
dwie bry ki
lu sugeruj , i
na przedmiotowym
stanowisku, w miejscu nie rozpoznanym wykopaliskowo, odbywa si
pozyskiwanego najprawdopodobniej z tzw. rudy darniowej.
wytop
elaza,
17
4.2.3 Chronologia
Wyniki analizy technologicznej wskazuj na pewien synkretyzm omawianej kolekcji.
Z jednej strony wyst puje tu typowe dla pó norzymskich ceramika (cienko cienne, g adzone
naczynia oraz grubo cienne, oparte na t uczniu kamiennym fragmenty ceramiki, God owski
1977), z drugiej strony pojawiaj
si
ju
materia y wczesno redniowieczne (oparte na
domieszce piasku o szorstkich powierzchniach). Synkretyzm ten widoczny jest równie w
przypadku fragmentów „wydzielonych” gdzie obok typowych dla OWR garnków o profilu
zbli onym do esowatego (np. tabl. LXI ryc. 307) (Bednarczyk J., Sujecka A. 2004, str. 415)
pojawia si ,
czony z pó niejszym okresem, fragment brzu ca o specyficznej technologii i
charakterystycznym dla strefy ba tyjskiej ornamentem (tabl. LXI ryc. 308) (BitnerWróblewska A. 2001, tabl. XLIII, ryc. 3). Dodatkow wskazówk , sugeruj
materia
, i omawiany
pochodzi z OWL, jest znalezisko pozyskane w trakcie dodatkowych prac
badawczych na stanowisku Soko y 1 w postaci zapinki datowanej na ten okres (Wierzbicki
2012)
4.3. Nowo ytne materia y ruchome
4.3.1 Ceramika naczyniowa
Ca a kolekcja nowo ytnego materia u ceramicznego opracowywana by a pod k tem
morfologicznym, technologicznym oraz stylistycznym.
4.3.1.1 Analiza morfologiczna
W zale no ci od wielko ci oraz stopnia z
ono ci danego fragmentu i jego
przydatno ci dla dalszych analiz, a tak e mo liwo ci rekonstrukcji wydzielone zosta y
kategorie wielko ciowe na podstawie podzia u zaproponowanego przez A. Buko (Buko
1990), odpowiednio zmodyfikowanego na potrzeby niniejszego opracowania.
I-fragmenty naczy umo liwiaj ce pe
rekonstrukcj naczynia
18
II-du e u amki naczy obejmuj ce wi cej ni jeden element morfologiczny naczynia, a wi c
partie przybrze ne (wylew, szyja oraz brzusiec), a tak e partie przydenne( dno, stopka oraz
brzusiec)
III-stosunkowo niewielkie fragmenty naczy , obejmuj ce wi cej ni
jeden element
morfologiczny naczynia, a wi c partie przybrze ne (wylew, szyja i górna cz
partie przydenne (dno, stopka i cz
dolnej partii brzu ca b
brzu ca),
dno i fragment dolnej cz ci
brzu ca), a tak e elementy zawieraj ce rodkowe partie naczynia (znaczne cz ci brzu ca i
szyj ).
IV- fragment obejmuj cy jeden element morfologiczny naczynia (cz
wylewu, brzu ca lub
dna).
W przypadki ceramiki odkrytej na stanowisku Soko y 1,
z uwagi na jej silne
rozdrobnienie i zniszczenie, dominowa y fragmenty kategorii III oraz IV. Jedynie
sporadycznie zaobserwowano wyst powanie kategorii II a ju do rzadko ci nale
pozwalaj ce na pe
y u amki
i bezsporn rekonstrukcj naczy .
4.3.1.1.1 Analiza makromorfologiczna
Przyst puj c do analizy makromorfologicznej omawianej kolekcji nale y mie na
uwadze, i
jej wyniki, z uwagi na wzmiankowan
ju
du
fragmentaryczno
prezentowanego zbioru, nie mog by uznane za w pe ni wymierne. Ogólnie uda o si
okre li formy 76 naczy
3
3
(ryc. 4.1)
Przy okre laniu form, w przypadkach w tpliwych, zdecydowano si na uznanie ich za formy nieokre lone.
19
40
35
30
Garnki (15)
Misy (37)
Talerze (2)
Dzbany (10)
Kubki (11)
Patelnie (1)
25
20
15
10
5
0
Rodzaje naczy
Ryc. 4.1 Soko y, gm. Szczuczyn, stan. 1. Rodzaje poszczególnych naczy nowo ytnych, jakie zaobserwowano w
ca ej kolekcji.
a) Garnki – stanowi y drug
co do wielko ci grup
naczy
w prezentowanym
opracowaniu. W badanym zbiorze wyst pi y esowate formy typowe dla tej grupy
naczy , pojawiaj ce si powszechnie na stanowiskach nowo ytnych (por. np. Czopek
S., Lubelczyk A. 1993, tabl. II-XVIII, Mazurek T. 2005, ryc. 6:4-5, Pawlata L. 2007,
ryc. 5) (np. tabl. XXX ryc. 164).
b) Misy – zdecydowanie dominuj ca w ród innych zaobserwowanych w Soko ach forma
naczy . Zwa ywszy na fakt, i zarejestrowane na stanowisku relikty nowo ytne
zwi zane s z pozosta
ciami karczmy, tak du y udzia tej kategorii po ród innych
naczy nie powinien dziwi (np. tabl. IV ryc. 19, tabl. V ryc. 27).
c) Talerze – zarejestrowane na stanowisku zaledwie dwa talerze, wykonane w
technologii fajansowej i bogato zdobione ornamentem malowanym, s , jak mo na
domniemywa , pozosta
na co dzie
ciami zastawy specjalnej, nie podawanej go ciom zajazdu
(np. tabl. LIII ryc. 270). By
mo e, ze wzgl dów zarówno
ekonomicznych, jak i pragmatycznych, posi ki spo ywane by y wy cznie w p ytkich
glinianych misach (co t umaczy oby tak du
zarejestrowan ich liczb ), lub te w
drewnianych talerzach.
d) Dzbany - Ilo ciowy udzia dzban po ród innych form naczy z omawianej kolekcji
nie odbiega od innych inwentarzy ceramiki nowo ytnej, rejestrowanych na terenie
Polski (por. Czopek S., Lubelczyk A 1993, tabl. XXVI:1,6,8) (np. tabl. XIV ryc. 78).
e) Kubki – Podobnie jak wy ej, z t ró nic , i ze wzgl du na specyfik omawianego
stanowiska zastanawiaj ca mo e by w sumie nieznaczna ich ilo , chocia
nie
wykluczone, i zachodzi a tu analogiczna do omawianej w przypadku talerzy sytuacja,
20
z t ró nic , i obok drewnianych, u ywano równie naczy szklanych (np. tabl. XII
ryc. 71).
f) Patelnie – Pomimo du ej cz stotliwo ci wyst powania tej kategorii naczy
na
stanowiskach nowo ytnych (por. Urbaniak W. 2000, ryc. 4:1-3) w omawianej kolekcji
zarejestrowano jedynie jeden fragment uchwytu. Niewykluczone, i tak ma a liczba tej
grupy naczy , jak zaobserwowano na przedmiotowym stanowisku, wynika ze z ego
stanu zachowania ca ej kolekcji, co wp yn o na mo liwo ci interpretacyjne (np. tabl.
IX ryc. 52).
Brak zarejestrowanych na stanowisku pokrywek, w korelacji z wynikami bada
mikromorfologicznych na wylewach (patrz. rozdz. 4.3.1.1.2), mo e odzwierciedla
rzeczywiste preferencje ówczesnych bywalców omawianej karczmy. Nie jest to zreszt
sytuacja nietypowa, znane s bowiem stanowiska, gdzie np. wi ksza misa s
pokrywk obejmuj
a za
, co mog o by praktyczniejsze ni wpuszczane (por. Niegoda J.
1999, str. 173)
4.3.1.1.2 Analiza mikromorfologiczna
Typologia den oraz wylewów oparto si
na podziale zaproponowanym przez J.
Kruppego (Kruppe 1961), odpowiednio zmodyfikowanym do opracowywanego tu zbioru.
Typologia wylewów
Typ 1 - Wylewy typu 1 charakteryzuj si brakiem wr bu na pokrywk , wyposa one s
natomiast w okap. Ca
agodnie b
ostro wychylona na zewn trz. Zarejestrowano 234
fragmenty tego rodzaju (np. tabl. XLVIII ryc. 251,253 ).
Typ 2 – Wylewy typu 2 cechuje brak okapu i wr bu na pokrywk . Zarejestrowano 172
wylewy tego typu ( tabl. XVIII ryc. 99, 101).
Typ 3 - Wylewy typu 1 s
agodnie lub wyra nie wychylone na zewn trz, zazwyczaj uko nie
lub nieco ukowato opracowan kraw dzi , b
te prosto ci
Zarejestrowano 32 fragmenty tego typu ( tabl. XXII ryc. 124).
. Posiadaj wr b oraz okap.
21
250
200
150
Typ 1 (234)
Typ 2 (172)
100
Typ 3 (32)
50
0
Wylewy
Ryc. 4.2 Soko y, gm. Szczuczyn, stan. 1 Udzia poszczególnych typów wylewów w ca ej kolekcji ceramiki
nowo ytnej
Typologia den
Typ 1 – s abo wyodr bniona, trójk tna stopka (np. tabl. XLVI ryc. 242)
Typ 2 - s abo zaznaczona, zaokr glona stopka (np. tabl. I ryc. 3)
Typ 3 - dna „wkl
e” o s abo zaznaczonej, zaokr glonej stopce (np. tabl. I ryc. 5)
Typ 4 – nie wyodr bnione (np. tabl. XLVII ryc. 248)
Typ 5 - „nó ka” (np. tabl. XXVI ryc. 149)
80
70
60
Typ 1 (18)
50
Typ 2 (72)
40
Typ 3 (44)
30
Typ 4 (34)
20
Typ 5 (14)
10
0
Dna
Ryc. 4.3 Soko y, gm. Szczuczyn, stan. 1 Udzia poszczególnych typów den w ca ej kolekcji ceramiki nowo ytnej
22
4.3.1.1.3 Analiza technologiczna
Analiz
technologiczn
zaproponowan
omawianego zbioru przeprowadzono w oparciu o systematyk
przez L. Kajzera (Kajzer 1986, Kajzer 1991). W omawianym zbiorze
zaobserwowano wyst powanie jedynie grup C, D, E oraz F.
GRUPA C
W tej grupie znajduj si naczynia wypalane w atmosferze redukcyjnej. S one
wykonane staranniej i z lepszych surowców ni naczynia z grupy B. Ceramika z grupy C to
ceramika sto owa. Wykonana jest technik
toczenia na szybkoobrotowym kole, za
domieszk jest tylko drobnoziarnisty piasek. Zarejestrowano 76 fragmentów tego typu.
GRUPA D
Jest ona barwy od kremowej po jasno pomara czow . Zazwyczaj s to naczynia
cienko cienne, starannie wykonane, najcz ciej dobrze wypalone w atmosferze utleniaj cej.
Domieszka jak
mo na zauwa
w prze omach to najcz ciej drobnoziarnisty lub
rednioziarnisty piasek. Zarejestrowano 594 u amki wykonanych w tej technologii.
GRUPA E
Ceramika grupy E to ceramika, której wyró nikiem jest jej szkliwienie. W przypadku
omawianego materia u jest to ceramika wypalana w atmosferze utleniaj cej. Prze omy s
jednobarwne, najcz ciej o grubo ci 3-5 mm. W wi kszo ci przypadków do schudzenia masy
ceramicznej wykorzystanej do wyrobu ceramiki grupy E u yto ma ej lub redniej ilo ci
drobnoziarnistego piasku. W omawianym tu zbiorze pozyskano w sumie 1085 fragmentów
ceramiki tego typu.
W przypadku tej grupy, w zale no ci od powierzchni poddanej glazurowaniu oraz jej
koloru, dokonano wewn trznej kategoryzacji (ryc. 4.5,4.6)
GRUPA F
Jest to tzw. ceramika „inna”, np. pseudomajolika, majolika czy fajans. By a to
dominuj ca gt w omawianej kolekcji i liczy a sobie 2897 sztuk.
23
3000
Gt C (76 fr.)
2500
Gt D (594 fr.)
2000
Gt E (1085 fr.)
1500
F (pseudomajolika,
majolika, 2846 fr.)
1000
500
F (fajans, 41 fr.)
0
Ryc. 4.4 Soko y, Gm. Szczuczyn, stan. 1. Udzia poszczególnych grup technologicznych w ca ej kolekcji
1000
800
Zewn trzna (120
fr.)
Wewn trzna (920
fr.)
Zewnetrzna/Wewn
trzna (45 fr.)
600
400
200
0
Ryc. 4.5 Soko y, Gm. Szczuczyn, stan. 1. Podzia ilo ciowy fragmentów gt E ze wzgl du na powierzchni
glazurowan .
350
CZ
300
JZ
250
CB
200
JB
150
Cz
100
CCz
50
Czarna
0
Wewn trzna
Zewn trzna
Zewn trzna/Wewn trzna
Pomara czowa
Ryc. 4.6 Soko y, Gm. Szczuczyn, stan. 1.Podzia ceramiki gt E ze wzgl du na kolorystyk szkliwienia.
24
4.3.1.1.4 Analiza stylistyczna
W omawianym zbiorze zaobserwowano wyst powanie dwóch typów ornamemntu.
ORNAMENT TYPU 1
Dookolne linie ryte na ca ej powierzchni naczynia, u
one w pozycji wertykalnej, wykonane
najprawdopodobniej przy pomocy rylca. Wyst puje w dwóch wariantach, w skich i szerokich
linii rytych [odpowiednio 10 i 6 fragmentów naczy (np. tabl. III ryc. 13, tabl. XXIV ryc.
134)].
ORNAMENT TYPU 2
Ornament malowany w postaci dookolnych linii (tabl. IV ryc. 24, 3 fragmenty) oraz innych
motywów (tabl. XXXII ryc. 169, 7 fragmentów).
Zdumiewaj cy jest niezwykle niski udzia fragmentów zdobionych w kontek cie ca ej
kolekcji. Niewykluczone, i wi za o si to z przemys ow w tym okresie produkcj ceramiki,
gdzie nie przywi zywano du ej wagi do estetyki naczy , a zwracano uwag
przede
wszystkim na aspekty funkcjonalne. Tym te mo na t umaczy du y udzia ceramiki gt E w
ca ym zbiorze, przy czym glazurowanie, oprócz uszczelniania pojemników, mog o równie
by uznawane za form zdobienia.
4.3.2 Analiza zabytków szklanych
Ca a kolekcja zabytków szklanych, pozyskanych w trakcie prac badawczych na
stanowisku Soko y 1, liczy sobie 131 sztuk i ogranicza a si
Podobnie jak w przypadku ceramiki, równie
do szk a naczyniowego.
szk o by o niestety silnie rozdrobnione i
zniszczone, co znacznie zaw zi o mo liwo ci analityczne. Generalnie, pod k tem
kolorystycznym, zaobserwowano dwa typy szkie :
a) jasne- od barwy bia ej po jasno seledynow (62 fragmenty)
b) ciemne – od br zowej po ciemno zielon (69 fragmentów)
25
Tylko w nielicznych wypadkach uda o si
okre li
formy naczy
szklanych. Ich
typologizacj przedstawiono w tabeli nr 4.3
Tabela 4.3 Soko y, gm. Szczuczyn, stan. 1. Wykaz zdiagnozowanych naczy szklanych
Lp.
nr obiektu
opis
kolor
chronologia
bia e
XIX
bia e
XIX
bia e
XIX
ciemno zielone
XIX
bia e
XIX
fragment kieliszka na stopce z wa kiem
1
1
w cz ci przydennej z zachowan
cz ci brzu cow (tabl. XXI, ryc. 117)
fragment szklanki na p askim dnie typu
2
1
III wg J. Nied wiedzia (Nied wied
2012, str. 73) wraz z uchwytem (tabl.
XXI ryc. 118)
3
1
2012, str. 73) wraz z uchwytem (tabl.
XXI ryc. 120)
szyjka od butelki z zachowanym
4
1
otworem o rednicy 1,8 cm (tabl. XXI
ryc. 119)
fragment kieliszka na stopce z wa kiem
5
118
w cz ci przydennej (tabl. XLI, ryc.
212)
6
118
jasno
2012, str. 73) (tabl. XLI ryc. 213)
seledynowe
XIX
7
12
jasno zielone
XIX
ciemno zielone
XIX
br zowe
XIX
2012, str. 73) (tabl. XXXI ryc. 166)
fragment d ugiej szyjki od butelki z
8
12
zachowanym ma ym fragmentem
otworu (tabl. XXXI ryc. 168
9
12
fragment dna niezidentyfikowanego
naczynia (tabl. XXXI ryc. 167)
26
4.3.3 Zabytki metalowe
Liczba zarejestrowanych na stanowisku zabytków metalowych jest niezwykle ma a i
ogranicza si do 20 elaznych gwo dzi kutych. Tego typu znaleziska s bardzo powszechne
na stanowiskach nowo ytnych i nie posiadaj wi kszych walorów chronologicznych. Tym nie
mniej brak innych zabytków metalowych z przedmiotowego stanowiska mo e budzi
zdumienie. Niewykluczone, i stan ten zwi zany jest z faktem opuszczenia przez w
cicieli
karczmy w zwi zku z dzia aniami wojennymi, co mog o spowodowa , i wszelkie u yteczne
przedmioty,
które nie zosta y przez nich zabrane, zosta y rozgrabione przez okoliczn
ludno .4
4.4 Chronologia
W analizowanej pod wzgl dem technologicznym i morfologicznym grupie
fragmentów naczy ceramicznych zwraca uwag dominuj cy udzia grupy technologicznej F
oraz spora liczba fragmentów „glazurowanych” (gt. E) przy jednoczesnym znikomym udziale
naczy
produkowanych w technologiach „starszych” (gt C). Fakt ten, w korelacji z
ustaleniami historycznymi odno nie istniej cej w miejscu bada w XIX wieku karczmy, jak
równie obecno ci wykonanych w nowoczesnej technice naczy szklanych, uprawnia nas do
stwierdzenia, i prezentowana kolekcja jest jednorodna chronologicznie i plasuje si w XIX
wieku, wzgl dnie samym pocz tku XX wieku.
Bibliografia
Bednarczyk J., Sujecka A.
2004 –
odszy okres przedrzymski i rzymski [w:] Od d ugiego domu najstarszych rolników
do dworu staropolskiego, Pozna .
Bitner-Wróblewska A.
2001 From Samland to Rogaland. East-West connections in the Baltic basin during the early
migration period, Warszawa
Buko A.
1990 Ceramika Wczesnopolska. Wprowadzenie do bada , Wroc aw – Warszawa – Kraków
– Gda sk - ód .
4
Szerzej temat ten zostanie omówiony w Podsumowaniu.
27
Czopek S., Lubelczyk A.
1993 Ceramika rzeszowska XIV-XVIII wiek, Rzeszów
God owski K.
1977 Materia y do poznania kultury przeworskiej na Górnym Slasku , MsiW t.IV s.7-238
Kajzer L.
1986 Opracowanie zbioru ceramiki naczyniowej z „wie y Karnkowskiego” w zamku w
Raci ku, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, r. 34, nr 2, s. 199-225.
1991 W sprawie waloryzacji masowych zbiorów ceramiki pó no redniowiecznej i nowo ytnej,
„Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, r. 39, nr 4, s. 467-483
Kruppe J.
1961 Studia nad ceramik XIV wieku ze Starego Miasta w Warszawie, Wroc aw – Warszawa
– Kraków.
Maciszewski I.
2010
Opracowanie naukowe archeologicznych bada wykopaliskowych wyprzedzaj cych
budow autostrady A1 na stanowisku Dubielewo 62, Archiwum NID Warszawa
Mazurek T.
2005
Wyniki badan ratowniczych na osadzie z okresu wczesno redniowiecznego i
staropolskiego w Leszczynach Kolonii, stan. 1, pow. Che m w latach 2000-2001,
„Archeologia Polski rodkowowschodniej”, t.8
Nied wied J.
2012
budow
Opracowanie naukowe archeologicznych bada wykopaliskowych wyprzedzaj cych
drogi ekspresowej nr 7 na odcinku obwodnica Radomia – granica woj.
Mazowieckiego, Archiwum NID Warszawa
Niegoda J.
1999 Naczynia ceramiczne [w:] Ze studiów nad yciem codziennym w redniowiecznym
mie cie. Parcele przy ulicy Wi ziennej 10-11 we Wroc awiu, „Wratislavia Antiqua”, t. 1
Pawlata L.
2007 Archeologiczne badania Pawilonu nad kana em w Ogrodzie Branickich w Bia ymstoku,
„Podlaskie Zeszyty Archeologiczne”, t. 3
Szmyt M.
1996
Spo eczno ci kultury amfor kulistych na Kujawach, Pozna
Urbaniak W.
2000 Zbiór nowo ytnej ceramiki naczyniowej z podwórza przy ul. Jezuickiej 5 w Lublinie,
Archeologia Polski rodkowowschodniej, t. 5
28
TABLICE
29
Tablica I. WK1 poz. II. Nowo ytno
30
Tablica II. WK1 poz. II. Nowo ytno .
31
Tablica III. WK1 poz. II. Nowo ytno .
32
Tablica IV. WK1 poz. II. Nowo ytno .
33
Tablica V. WK1 poz. II. Nowo ytno .
34
Tablica VI. WK1 poz. II. Nowo ytno .
35
Tablica VII. WK1 poz. II. Nowo ytno .
36
Tablica VIII. WK1 poz. II. Nowo ytno .
37
Tablica IX. WK1 poz. II. Nowo ytno .
38
Tablica X. WK1 poz. II. Nowo ytno .
39
Tablica XI. WK1 poz. II. Nowo ytno .
40
Tablica XII. WK1 poz. II. Nowo ytno .
41
Tablica XIII. WK1 poz. II. Nowo ytno .
42
Tablica XIV. WK1 poz. II. Nowo ytno .
43
Tablica XV. WK1 poz. II. Nowo ytno .
44
Tablica XVI. WK1 poz. II. Nowo ytno .
45
Tablica XVII. WK1 poz. I. Nowo ytno .
46
Tablica XVIII. WK1 poz. I. Nowo ytno .
47
Tablica XIX. WK1 poz. I. Nowo ytno .
48
Tablica XX. WK1 poz. I. Nowo ytno .
49
Tablica XXI. Ob. 1. Nowo ytno . 115,116 – gwo dzie, 117 – 120 wybrane zabytki szklane
50
Tablica XXII. Ob. 1 Nowo ytno .
51
Tablica XXIII. Ob. 12. Nowo ytno .
52
Tablica XXIV. Ob. 12. Nowozytno .
53
Tablica XXV. 143- 144 Ob. 12, 145, 145- Ob. 24. Nowo ytno .
54
Tablica XXVI. Ob. 24. Nowo ytno .
55
Tablica XXVII. 151- 153 Ob. 24, 145- Ob. 1. Nowo ytno
56
Tablica XXVIII. Ob 1. Nowo ytno .
57
Tablica XXIX. 159, 160- Ob. 1, 161- Ob. 46, 162- Ob. 47. Nowozytno .
58
Tablica XXX. 163, 164 Ob. 27, 165- Ob. 46. Nowo ytno c.
59
Tablica XXXI. Ob. 12. Nowo ytno c.
60
Tablica XXXII. 169- ob. 102, 170, 171- Ob. 33. Nowo ytno c.
61
Tablica XXXIII. Ob. 33. Nowozytno .
62
Tablica XXXIV. 177- 179, 181- Ob. 33, 180- Ob. 51. Nowo ytno c.
63
Tablica XXXV. 182- 184- Ob. 33, 185, 186- WK1 poz. II. Nowo ytno .
64
Tablica XXXVI. WK1 poz. II. Nowo ytno .
65
Tablica XXXVII. WK1 poz. II. Nowo ytno .
66
Tablica XXXVIII. WK1 poz. II. Nowo ytno .
67
Tablica XXXIX. 203, 204- WK1 poz. I, 205, 206- Ob. 119. Nowo ytno .
68
Tablica XL. Ob. 119. Nowo ytno .
69
Tablica XLI. 212, 213- Ob. 118, 214- 218- Ob. 119. Nowo ytno .
70
Tablica XLII. Ob. 118. Nowo ytno .
71
Tablica XLIII. Ob. 118. Nowozytno .
72
Tablica XLIV. Ob. 120. Nowo ytno c.
73
Tablica XLV. 236- 238- Ob. 121, 239, 240- Ob. 120. Nowozytno
74
Tablica XLVI. WK1 poz. I. Nowo ytno .
75
Tablica XLVII. WK1 poz. I. Nowo ytno .
76
Tablica XLVIII. WK1 poz. I. Nowo ytno .
77
Tablica XLIX. Ob. 112. Nowo ytno .
78
Tablica L. Ob. 112. Nowo ytno .
79
Tablica LI. Ob. 112. Nowo ytno .
80
Tablica LII. Ob. 112. Nowo ytno .
81
Tablica LIII. 270- 272- Ob. 120, 273, 274- WK1 poz. II. Nowo ytno .
82
Tablica LIV. WK1 poz. II. Nowo ytno .
83
Tablica LV. WK1 poz. II. Nowo ytno .
84
Tablica LVI. 283, 284- Ob. 91, 285, 286- WK1 poz. II. Nowo ytno .
85
Tablica LVII. 287- 289- Ob. 102, 290, 291- Ob. 91. Nowo ytno .
86
Tablica LVIII. Ob. 102. Nowo ytno .
87
Tablica LIX. Ob. 102. Nowo ytno .
88
Tablica LX. Ob. 102. Nowo ytno .
89
Tablica LXI. 304 – ob. 7, KAK; 305 – ob. 11, KAK; 306 , 308 – ob. 60, OWL, 307 – ob. 81,
OWL
Rafa Maciszewski
5. CHARAKTERYSTYKA FORM, ROZMIARÓW, FUNKCJI I CHRONOLOGII
OBIEKTÓW NIERUCHOMYCH
„Obiekty archeologiczne” s to naziemne lub wziemne konstrukcje, z one b
proste (jednoelementowe) lub te relikty takich konstrukcji manifestuj ce si w postaci
widocznych na poziomie eksploracyjnym odcisków negatywowych. Zazwyczaj klasyfikuje
si je pod wzgl dem funkcjonalnym. Zamiennie stosuje si tak e okre lenie „archeologiczne
zabytki nieruchome”. Lista tego typu obiektów jest bardzo d uga i trudno j uzna za
zamkni . W ramach stanowiska Soko y 1 w ród odkrytych i zadokumentowanych obiektów
archeologicznych wydzielono nast puj ce typy funkcjonalne:
5.1. DO KI POS UPOWE
Tzw. „do ki pos upowe” stanowi najcz ciej spotykany, obok „jam”, typowy rodzaj
obiektu archeologicznego. S to ró nego kszta tu i rozmiarów pozosta ci konstrukcji
drewnianych stanowi cych element stanowiska archeologicznego. Z punktu widzenia
interpretacji funkcjonalnej nieruchomych zabytków archeologicznych podstaw
zaklasyfikowania do kategorii „do ków pos upowych” s zazwyczaj ich niewielkie rozmiary
zarówno w przekroju poziomym jak i pionowym. W przewa aj cej wi kszo ci przypadków
pozbawione ruchomego materia u zabytkowego, co uniemo liwia bezpo rednie datowanie.
Stanowisko Soko y 1 w tym przypadku stanowi wyj tek. A 41% odkrytych tu do ków
pos upowych posiada o materia datuj cy.
Generalnie, s up, jako forma konstrukcji wyst puje w dwóch wariantach, jako jeden z
elementów konstrukcyjnych z onej struktury przestrzennej (budowle s upowe, palisady itd.)
lub jako forma samodzielna (s upy graniczne, totemiczne itp.). Pod wzgl dem form zwi zania
z pod em mo na wydzieli s upy wkopywane, wbijane oraz stawiane. W pierwszym
wariancie s up lokowany jest w uprzednio wykopanym dole. Zazwyczaj w takim przypadku
jest on t po zako czony w celu zapobie enia osiadania konstrukcji. S upy wbijane tworz
ostro zako czony, zbli ony do trójk ta profil natomiast stawiane manifestuj si w postaci
ytkich, w przekroju nieckowatych lub prostok tnych zag bie w pod u o odmiennym od
otoczenia wype nisku
Na stanowisku Soko y 1 grupa do ków pos upowych obejmuje 101 obiektów, w tym
wchodz ce w sk ad wi kszych zespo ów konstrukcyjnych. Na podstawie kryterium kszta tu
przekroju pionowego wydzielono w tej grupie funkcjonalnej 6 typów:
5.1.1.
DO KI POS UPOWE O PROFILU CZERPAKOWATYM
Do grupy tej zaliczono obiekty wchodz ce w sk ad zespo u do ków pos upowych,
pierwotnie zarejestrowanego, jako jeden obiekt nr 44, datowanego na okres w drówek ludów:
91
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A44
zespó
do ków
pos upowych
do ek
pos upowy
A44A
A44B
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
A44C
Nr roboczy
A44
Nr inw.
69
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
Ab1
?
czerpakowaty
X
Ab1
?
czerpakowaty
X
Ab1
?
czerpakowaty
Ab1
?
czerpakowaty
ko ci
metal
inne
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
tab. I
funkcja zespó do ków pos upowych
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ugo
b1
152,36
310
ob. 44
m. npm.
44Aa
cm
44Ba
44Ca
ob. 44A
szeroko
110
cm
boko
?
cm
ob. 44B
ob. 44C
0
plan
nieregularny
profil
?
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
44a (strop) – szaro brunatny lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek z nieregularnymi zaciemnieniami
W sk ad omawianego zespo u wesz y trzy obiekty, w tym jeden posiadaj cy w
wype nisku materia datuj cy:
Nr roboczy
Nr inw.
A44A
70
92
funkcja do ek pos upowy
hektar
A
ar
b1
poziom niw. stropu
ugo
szeroko
boko
152,36
170
cm
?
cm
40
cm
m. npm.
plan
?
profil
czerpakowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
44Aa – szaro brunatny lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
Nr roboczy
Nr inw.
A44B
71
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b1
152,40
ugo
60
cm
szeroko
?
cm
boko
40
cm
m. npm.
plan
?
profil
czerpakowaty
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
93
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
44Aa –szaro brunatny lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek z wytr ceniami ciemno
Nr roboczy
Nr inw.
tego
A44C
72
hektar
A
ar
b1
poziom niw. stropu
152,41
m. npm.
ugo
80
cm
szeroko
?
cm
boko
38
cm
plan
?
profil
czerpakowaty
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
44Ba – ciemno szaro brunatny lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
Z okresem nowo ytnym zwi zane s trzy do ki pos upowe o profilu czerpakowatym:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
B8
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
B12
B13
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
ko ci
metal
inne
Bf1
kolisty
czerpakowaty
X
nowo ytno
Bh1
kolisty
czerpakowaty
X
nowo ytno
Bi1
kolisty
czerpakowaty
X
nowo ytno
94
pos upowy
Za reprezentatywny mo na uzna obiekt nr 8:
Nr roboczy
Nr inw.
B8
188
hektar
B
ar
ob. 8
f1
poziom niw. stropu
153,76
8a
m. npm.
0
ugo
26
cm
szeroko
22
cm
boko
10
cm
plan
kolisty
profil
czerpakowaty
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
8a – jasno szary drobnoziarnisty rednio zgliniony piasek
Obok opisanych wy ej w sk ad omawianej grupy wesz y do ki pos upowe pozbawione
materia u datuj cego:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
17
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
66
136
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
Ac4
nieregularny
czerpakowaty
Af3
owalny
czerpakowaty
Af6
?
czerpakowaty
ceramika
ko ci
metal
inne
95
Za reprezentatywny dla nich mo na uzna obiekt:
Nr roboczy
A17
Nr inw.
34
tab. I
ob. 17
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
c4
152,89
17a
m. npm.
0
ugo
47
cm
szeroko
42
cm
boko
15
cm
plan
nieregularny
profil
czerpakowaty
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
17a – szaro brunatny lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
5.1.2.
DO KI POS UPOWE O PROFILU NIECKOWATYM
Typ ten reprezentowany by przez jeden obiekt datowany na okres w drówek ludów:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
A34
FUNKCJA
do ek
pos upowy
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Ac1
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
kolisty
nieckowaty
X
ko ci
metal
inne
okres
drówek
ludów
96
Nr roboczy
Nr inw.
A34
56
hektar
A
ar
34a
34b
c1
ob.34
0
poziom niw. stropu
152,87
40 cm
m. npm.
ugo
50
cm
szeroko
48
cm
boko
30
cm
plan
kolisty
profil
nieckowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
34a – ciemno szary zgliniony drobnoziarnisty piasek
34b – szary zgliniony drobnoziarnisty piasek
Na okres nowo ytny datowane s dwa tego typu do ki pos upowe:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A27
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
A47
Nr roboczy
Nr inw.
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
Ae1
kolisty
nieckowaty
X
nowo ytno
Aj1
kolisty
nieckowaty
X
nowo ytno
ko ci
metal
A27
47
hektar
KSZTA T
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 27
27a
e1
153,38
m. npm.
0
40 cm
inne
97
ugo
35
cm
szeroko
32
cm
boko
15
cm
plan
kolisty
profil
nieckowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
27a – ciemno szary zgliniony rednioziarnisty piasek
Nr roboczy
Nr inw.
A47
73
ob. 47
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
47a
j1
154,96
m. npm.
ugo
30
cm
szeroko
28
cm
boko
10
cm
plan
kolisty
profil
nieckowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
x
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
98
opis warstw:
47a – brunatny lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
Obok nich zarejestrowano 13 do ków pos upowych o profilu nieckowatym
pozbawionych materia u datuj cego:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
B4
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
B4A
A16
A48
A69
A83
A92B
A92A
A93
A97
A98
A100
A101
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
Be1
kolisty
nieckowaty
Be1
?
nieckowaty
Ai4
nieregularny
nieckowaty
Ae7
kolisty
nieckowaty
Ag3
kolisty
nieckowaty
Ac2/d2
kolisty
nieckowaty
Aj2
?
nieckowaty
Aj2
Ac10
Af10
Af10
Ah10
Ai10
?
nieckowaty
kolisty
nieckowaty
owalny
nieckowaty
owalny
nieckowaty
owalny
nieckowaty
kolisty
nieckowaty
ceramika
ko ci
metal
Za reprezentatywne mo na uzna obiekty:
Nr roboczy
Nr inw.
A69
107
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 69
g3
69a
153,74
m. npm.
ugo
35
cm
szeroko
35
cm
boko
15
cm
plan
kszta t
kolisty
0
40 cm
inne
99
profil
nieckowaty
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
69a – szary drobnoziarnisty lekko zgliniony piasek
Nr roboczy
Nr inw.
A98
140
ob. 98
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
f10
153,79
98a
m. npm.
ugo
40
cm
szeroko
37
cm
boko
28
cm
plan
owalny
profil
nieckowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
98a – szaro brunatny drobnoziarnisty lekko zgliniony piasek
5.1.3.
DO KI POS UPOWE O PROFILU PROSTOK TNYM
ró norodne
100
Do ki pos upowe o profilu prostok tnym reprezentowa tylko obiekt:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A90
do ek
pos upowy
Nr roboczy
Nr inw.
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Ai2
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
owalny
prostok tny
ceramika
ko ci
metal
inne
A90
130
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
i2
154,67
ob. 90
m. npm.
ugo
70
cm
szeroko
65
cm
boko
30
cm
plan
owalny
profil
prostok tny
90a
0
90b
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
90a – be owo szary drobnoziarnisty silnie zgliniony piasek
90b – szaro be owy drobnoziarnisty silnie zgliniony piasek
5.1.4.
DO KI POS UPOWE O PROFILU TRAPEZOWATYM
W grupie do ków pos upowych o profilu trapezowatym wyst pi jeden datowany na
odsz epok kamienia, zawieraj cy w wype nisku materia ceramiczny charakterystyczny
dla kultury amfor kulistych:
101
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A23
do ek
pos upowy
Nr roboczy
Nr inw.
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
Ag4
plan
profil
ceramika
kolisty
trapezowaty
X
ko ci
metal
inne
neolit
A23
42
hektar
A
ar
g4
poziom niw. stropu
ob. 23
153,96
m. npm.
23a
ugo
65
cm
szeroko
62
cm
boko
25
cm
plan
kolisty
profil
trapezowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
neolit
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
23a – brunatno szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
Z wczesno redniowieczn faz u ytkowania stanowiska zwi zane s dwa obiekty
zaliczane do omawianego typu:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
A36.1
FUNKCJA
do ek
pos upowy
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Ac1
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
?
trapezowaty
X
ko ci
metal
inne
okres
drówek
ludów
102
A40
do ek
pos upowy
Nr roboczy
Ab1
czworoboczny
trapezowaty
okres
drówek
ludów
X
A36.1
58
Nr inw.
hektar
A
ar
c1
poziom niw. stropu
152,72
ugo
20
cm
szeroko
?
cm
boko
22
cm
m. npm.
36.1a
ob.36.1
0
plan
?
profil
trapezowaty
36a
ob.36
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
36.1a – brunatno szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek z wytr ceniami ciemno
Nr roboczy
Nr inw.
tego
A40
62
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b1
ob. 40
152,21
ugo
65
cm
szeroko
50
cm
boko
20
cm
plan
m. npm.
czworoboczny
40a
0
40 cm
x
103
kszta t
profil
trapezowaty
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
40a –brunatno szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
Okres nowo ytny reprezentowany jest przez trzy obiekty posiadaj ce profil
trapezowaty:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
B6
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
B9
B10
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
Bf1
kolisty
trapezowaty
X
ko ci
metal
inne
nowo ytno
Bg1
kolisty
trapezowaty
X
nowo ytno
Bg1
kolisty
trapezowaty
X
nowo ytno
Za reprezentatywny mo na w tym przypadku mo na uzna obiekt:
Nr roboczy
B9
189
Nr inw.
hektar
B
ar
poziom niw. stropu
ob. 9
f1
153,83
9a
m. npm.
ugo
22
cm
szeroko
20
cm
boko
16
cm
plan
kolisty
profil
trapezowaty
kszta t
0
40 cm
104
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
9a – szaro brunatny drobno ziarnisty rednio zgliniony piasek przemieszany w uk adzie horyzontalnym z pasmami be owego
drobnoziarnistego rednio zglinionego piasku
Z omawianej grupy tylko dwa do ki pos upowe nie posiada y w wype nisku materia u
datuj cego:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A63A
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
A99
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
Ae3
?
trapezowaty
Ag10
owalny
trapezowaty
ceramika
ko ci
metal
Za reprezentatywny dla nich mo na wskaza obiekt:
Nr roboczy
Nr inw.
A99
141
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 99
g10
99a
154,02
m. npm.
ugo
40
cm
szeroko
32
cm
boko
27
cm
plan
owalny
profil
trapezowaty
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
0
40 cm
inne
105
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
99a – szary rednio ziarnisty rednio zgliniony piasek
5.1.5.
DO KI POS UPOWE O PROFILU TRÓJK TNYM
Z obiektów zaliczonych do tej kategorii jeden zawiera w swoim wype nisku materia
ceramiczny identyfikuj cy go z m odsz epok kamienia i kultur amfor kulistych:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
do ek
pos upowy
A7.1
Nr roboczy
Nr inw.
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
Af7
plan
profil
ceramika
?
trójk tny
X
ko ci
metal
inne
neolit
A7.1
22
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
f7
153,76
ugo
18
cm
szeroko
?
cm
m. npm.
7.1a
7a
boko
14
cm
ob. 7.1
7b
plan
?
profil
trójk tny
ob. 7
kszta t
0
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
40 cm
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
neolit
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
106
opis warstw:
7.1a – szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
Trzy do ki pos upowy o profilu trójk tnym wydatowane zosta y na okres w drówek
ludów:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A18
A18.1
A36
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
do ek
pos upowy
Ab4
czworok tny
trójk tny
X
do ek
pos upowy
Ab4
?
trójk tny
X
do ek
pos upowy
Ac1
owalny
trójk tny
X
Nr roboczy
ko ci
metal
inne
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
A18
35
Nr inw.
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b4
ob. 18.1
152,45
ugo
80
cm
szeroko
62
cm
boko
45
cm
18a
m. npm.
18b
ob. 18
0
plan
czworok tny
profil
trójk tny
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
opis warstw:
18a – szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
ró norodne
x
107
18b – ciemno szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
Nr roboczy
Nr inw.
A36
57
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
c1
kamie?
152,72
m. npm.
ugo
44
cm
szeroko
40
cm
boko
30
cm
plan
owalny
profil
trójk tny
36.1a
ob.36.1
0
36a
ob.36
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
36a – ciemno szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek z wytr ceniami ciemno
tego
Pozosta e do ki pos upowe z tej grupy nie posiada y w wype nisku materia u
datuj cego:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A56C
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
A65A
A88B
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
Ac3
?
trójk tny
Af3
?
trójk tny
Af2
?
trójk tny
ceramika
ko ci
metal
inne
108
A92C
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
A105.1
A133
A134
B1
Aj2
?
trójk tny
Af5
?
trójk tny
Af6
?
trójk tny
Af6
?
trójk tny
Bc1
kolisty
trójk tny
Reprezentatywny dla nich jest np. obiekt:
Nr roboczy
Nr inw.
B1
180
hektar
B
ar
poziom niw. stropu
ob. 1
1a 1Aa
c1
152,78
ob. 1A
m. npm.
ugo
22
cm
szeroko
20
cm
boko
22
cm
plan
kolisty
profil
trójk tny
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
1a – szaro brunatny rednio zgliniony drobnoziarnisty piasek
5.1.6.
DO KI POS UPOWE O PROFILU WORKOWATYM
W grupie do ków pos upowych o profilu workowatym pi obiektów posiada o
materia datuj cy w wype niskach. Wszystkie wydatowane zosta y na okres nowo ytny:
109
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
B5
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
B7
B10A
B11
A95
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
Be1
kolisty
workowaty
X
nowo ytno
Bf1
kolisty
workowaty
X
nowo ytno
Bg1
?
workowaty
X
nowo ytno
kolisty
workowaty
X
nowo ytno
kolisty
workowaty
X
nowo ytno
Bh1
Ae10
ko ci
metal
inne
Za reprezentatywne dla tej grupy nale y uzna :
Nr roboczy
Nr inw.
B11
192
ob. 11
hektar
B
ar
poziom niw. stropu
11a
h1
154,12
0
m. npm.
ugo
18
cm
szeroko
16
cm
boko
20
cm
plan
kolisty
profil
workowaty
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
11a – szaro brunatny drobno ziarnisty rednio zgliniony piasek
ró norodne
110
Nr roboczy
Nr inw.
A95
137
ob. 95
95a
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
e10
153,74
m. npm.
ugo
40
cm
szeroko
40
cm
boko
34
cm
plan
kolisty
profil
workowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
x
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
95a – szaro brunatny rednio ziarnisty rednio zgliniony piasek
Pozosta e dwadzie cia dwa do ki pos upowe o profilu workowatym nie posiada y w
swoich wype niskach materia u datuj cego:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A28
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
A28.1
A28A
A28A.1
A41
A41 A
A41 B
A41 C
A41D
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
Ad1
?
workowaty
Ad1
?
workowaty
Ad1
?
workowaty
Ad1
?
workowaty
Ab1
?
workowaty
Ab1
?
workowaty
Ab1
?
workowaty
Ab1
?
workowaty
Ab1
?
workowaty
ceramika
ko ci
metal
inne
111
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
A56A
A56B
A59
A61
A63A.1
A86A
A88A
A88C
A96
A105.1
A137
B1A
B3
Ac3
?
workowaty
Ac3
?
workowaty
Ac3
kolisty
workowaty
Ae3
owalny
workowaty
Ae3
?
workowaty
Ae2
?
workowaty
Af2
?
workowaty
Af2
?
workowaty
owalny
workowaty
Ag5
?
workowaty
Ad5
?
workowaty
Bc1
?
workowaty
Bd1
kolisty
workowaty
Ae10/f10
Za reprezentatywne dla tej grupy mo na uzna obiekty:
Nr roboczy
Nr inw.
A61
98
61a
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
e3
ob. 61
152,34
m. npm.
ugo
26
cm
szeroko
18
cm
boko
15
cm
plan
owalny
profil
workowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
112
opis warstw:
61a – be owo szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
Nr roboczy
A96
138
Nr inw.
ob. 96
hektar
A
ar
96a
e10/f10
0
poziom niw. stropu
153,50
40 cm
m. npm.
ugo
35
cm
szeroko
29
cm
boko
25
cm
plan
owalny
profil
workowaty
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
96a – brunatno be owy rednio ziarnisty silnie zgliniony piasek
ró norodne
113
5.1.7.
PODSUMOWANIE
neolit
wczesne
redniowiecze
nowo ytno
nieokre lone
50%
50%
44%
43%
37%
25%
22%
21%
19%
17%
16%
12%
8%
workowate
5%
trójkatne
7%
trapezowate
nieckowate
czerpakowate
4%
nieregularne
8%
8%
Na stanowisku Soko y 1 do ki pos upowe stanowi y 51% wszystkich odkrytych
obiektów, z czego 42% zawiera o w wype niskach materia datuj cy. W ród nich 58%
zaklasyfikowano do okresu w drówek ludów, 37% zwi zanych by o z czasami nowo ytnymi
a 5% z m odsz epok kamienia.
W grupie do ków pos upowych datowanych na okres w drówek ludów, pod wzgl dem
kszta tu przekroju pionowego wydzielono sze typów. Do ki o profilu czerpakowatym
wyst pi y z 8% frekwencj . Formy nieckowate stanowi y 16% zbioru przy 4% udziale form
nieregularnych, 8% trapezowatych, 21% trójk tnych i 43% workowatych.
ród do ków pos upowych zawieraj cych w wype niskach materia nowo ytny
formy workowate stanowi y 37%. Na drugim miejscu plasowa y si obiekty o przekroju
pionowym czerpakowatym z frekwencj 25%. Do ki z profilem trapezowatym stanowi y 19%
zbioru a z profilem nieckowatym 12%. Obok nich zarejestrowano obiekty nieregularne,
których frekwencja wynios a 7%.
ród do ów pos upowych datowanych na epok neolitu zarejestrowano tylko dwie
formy przekroju pionowego, trapezowat i trójk tn , stanowi ce po 50% ka da.
W zespole do ków pos upowych pozbawionych elementów datuj cych dominowa a
forma workowata z 44% udzia em. Obok, przy 22% frekwencji wyst pi y do ki o profilu
nieckowatym. Obiekty z profilem trójk tnym stanowi y 17% a z profilem czerpakowatym
8%. Obiekty trapezowate stanowi y 5% a prostok tne 4%.
5.2. JAMY
Termin jama w nomenklaturze archeologicznej stanowi de facto narz dzie poj ciowe
umo liwiaj ce ogóln klasyfikacj nieruchomych zabytków archeologicznych takich jak
wszelkiego rodzaju do y, stanowi ce elementy sk adowe stanowiska archeologicznego,
114
których funkcja zazwyczaj nie jest mo liwa w wi kszo ci przypadków do okre lenia.
Stanowi wprawdzie trwa y lad osadniczy ale ich rozmieszczenie w obr bie osad mo e by
przypadkowe i niezwi zane bezpo rednio z sam struktur osadnictwa. Na stanowisku Soko y
1 w grupie 77 jam wydzielono na podstawie kszta tu przekroju pionowego 7 typów.
5.2.1.
JAMY O PROFILU CZERPAKOWATYM
W grupie jam o profilu czerpakowatym tylko trzy obiekty posiada y w swoich
wype niskach materia datuj cy:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
plan
profil
ceramika
A7
A38
jama
Af7
kolisty
czerpakowaty
X
jama
Ab1
kolisty
czerpakowaty
X
jama
Ab7
nieregularny
czerpakowaty
X
A53
Nr roboczy
A7
Nr inw.
22
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
ko ci
metal
inne
neolit
okres
drówek
ludów
nowo ytno
tab. I
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
f7
ob. 7
153,76
m. npm.
ugo
135
cm
szeroko
130
cm
boko
55
cm
7.1a
7a
ob. 7.1
7b
0
plan
kolisty
profil
czerpakowaty
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
neolit
wype nisko
jednorodne
opis warstw:
7b – szaro brunatny lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
ró norodne
x
115
Nr roboczy
Nr inw.
A38
61
funkcja jama
hektar
A
ar
b1
poziom niw. stropu
152,51
m. npm.
ugo
96
cm
szeroko
93
cm
boko
20
cm
ob. 38
38a
0
plan
kolisty
profil
czerpakowaty
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
A53
79
funkcja jama
ob. 53
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b7
152,42
m. npm.
53a
0
ugo
155
cm
szeroko
120
cm
boko
30
cm
plan
nieregularny
profil
czerpakowaty
kszta t
ceramika
X
40 cm
116
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
53a – popielato szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
Pozosta e obiekty zaliczone do grupy jam o profilu czerpakowatym nie posiada y
elementów datuj cych:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A13
A14
A20
A58B
A63
A74
A122
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Ah4
Ah4
Ae4
Ab3
Ae3
Ab2
Ae6
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
owalny
owalny
kolisty
?
owalny
owalny
owalny
czerpakowaty
czerpakowaty
czerpakowaty
czerpakowaty
czerpakowaty
czerpakowaty
czerpakowaty
ceramika
ko ci
metal
inne
Reprezentatywny dla nich jest obiekt:
Nr roboczy
Nr inw.
A14
31
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 14
14a
h4
154,36
m. npm.
0
ugo
70
cm
szeroko
48
cm
boko
32
cm
plan
owalny
profil
czerpakowaty
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
40 cm
117
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
14a – brunatno szary rednio ziarnisty rednio zgliniony piasek
5.2.2.
JAMY O PROFILU ÓDKOWATYM
W tej grupie dwa obiekty by y
charakterystycznego dla kultury amfor kulistych:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A10
A50
jama
jama
Nr roboczy
A10
Nr inw.
26
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
no nikami
KSZTA T
materia u
ceramicznego
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
Af7
Ae7
plan
kolisty
profil
ódkowaty
kolisty
ódkowaty
ceramika
ko ci
metal
inne
X
X
neolit
neolit
tab. II
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
f7
153,68
m. npm.
ugo
165
cm
szeroko
162
cm
boko
25
cm
ob. 10
10a
plan
kolisty
profil
ódkowaty
0
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
x
metale
inne
faza zasiedlenia
40 cm
118
chronologia
neolit
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
A50
76
funkcja jama
hektar
A
ar
e7
poziom niw. stropu
153,35
m. npm.
ugo
110
cm
szeroko
98
cm
boko
12
cm
plan
kolisty
profil
ódkowaty
ob. 50
50a
0
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
neolit
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Z wczesnym redniowieczem nale y czy obiekt:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
owalny
ódkowaty
X
A29
jama
Ad1
ko ci
metal
inne
okres
drówek
ludów
119
Nr roboczy
Nr inw.
A29
52
funkcja jama
hektar
A
ar
d1
poziom niw. stropu
152,94
ob. 29
m. npm.
ugo
185
cm
szeroko
114
cm
boko
40
cm
29a
0
plan
owalny
profil
ódkowaty
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
29a – brunatno szary zgliniony drobnoziarnisty piasek
Okres nowo ytny w tej grupie reprezentowany by przez dwa obiekty:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A24
A76
jama
jama
Nr roboczy
Nr inw.
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Ag1
Ab2
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
nieregularny
nieregularny
ódkowaty
ódkowaty
X
X
ko ci
metal
inne
nowo ytno
nowo ytno
A24
43
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
g1
153,96
ugo
270
cm
szeroko
160
cm
m. npm.
ob. 24
24a
0
40 cm
120
boko
30
cm
plan
nieregularny
profil
ódkowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
24a – be owo szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek, w wype nisku du a ilo
Nr roboczy
Nr inw.
kamieni polnych
A76
110
funkcja jama
ob. 76
hektar
A
ar
b2
76a
poziom niw. stropu
152,34
ugo
96
cm
szeroko
71
cm
boko
20
cm
m. npm.
plan
nieregularny
profil
ódkowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
ró norodne
x
121
Pozosta e cztery obiekty zaliczone do grupy jam o profilu ódkowatym nie posiada y
w inwentarzu materia u datuj cego:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A21
A80
A130
A124D
jama
jama
jama
jama
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Af4
Ab2
Ag6
Ae5, f5
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
kolisty
nieregularny
owalny
?
ódkowaty
ódkowaty
ódkowaty
ódkowaty
ceramika
ko ci
metal
inne
Reprezentatywny dla nich by obiekt:
Nr roboczy
Nr inw.
A80
tab. II
112
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b2
152,48
m. npm.
ob. 80
ugo
205
cm
szeroko
168
cm
boko
30
cm
80a
plan
nieregularny
profil
ódkowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
80a – brunatno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek (w warstwie natrafiono na du y kamie )
5.2.3.
JAMY O PROFILU NIECKOWATYM
ró norodne
122
W grupie jam o profilu nieckowatym m odsz
kulistych) reprezentowa y trzy obiekty:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A9
A11
A49
jama
jama
jama
KSZTA T
kamienia (kultura amfor
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
Af7
Af7
Ae7
Nr roboczy
Nr inw.
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
epok
plan
profil
ceramika
kolisty
owalny
owalny
nieckowaty
nieckowaty
nieckowaty
X
X
X
ko ci
metal
inne
neolit
neolit
neolit
A9
25
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ugo
f7
153,71
145
m. npm.
ob. 9
cm
9a
9b
szeroko
141
cm
9c
9d
boko
70
cm
plan
kolisty
profil
nieckowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
neolit
wype nisko
jednorodne
opis warstw:
9a – ciemno szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
9b – szaro be owy lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
9c – jasno szaro be owy lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
9d – szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
ró norodne
x
123
Nr roboczy
Nr inw.
A11
27
funkcja jama
hektar
A
ar
f7
poziom niw. stropu
153,69
ob. 11
m. npm.
ugo
140
cm
szeroko
129
cm
boko
38
cm
11a
0
plan
owalny
profil
nieckowaty
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
neolit
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
A49
75
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 49
e7
153,47
m. npm.
48a
49a
ob. 48
ugo
160
cm
szeroko
95
cm
49ab
49c
49d
49e
boko
90
cm
plan
owalny
profil
nieckowaty
kszta t
ceramika
ko ci
X
0
40 cm
124
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
neolit
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
49b – be owo szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
49c – brunatno szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
49d – ciemno szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
49e – szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
Materia z OWL zawiera o dwana cie jam zaliczonych do tej grupy:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
ko ci
metal
inne
A22
jama
Af4/g4
owalny
nieckowaty
X
jama
Ag1
owalny
nieckowaty
X
jama
Af1
owalny
nieckowaty
X
jama
Ad1
kolisty
nieckowaty
X
jama
Ac1
kolisty
nieckowaty
X
jama
Ac1
owalny
nieckowaty
X
jama
Ac1
owalny
nieckowaty
X
jama
Ah1
owalny
nieckowaty
X
jama
Ab3
owalny
nieckowaty
X
jama
Ah3
kolisty
nieckowaty
X
jama
Ab2
kolisty
nieckowaty
X
jama
Ad2
owalny
nieckowaty
X
A25
A26
A30
A32
A37
A37A
A45
A55
A70
A78
A85
Reprezentatywne dla nich by y obiekty:
el
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
125
Nr roboczy
A45
Nr inw.
71
funkcja jama
hektar
A
ar
h1
poziom niw. stropu
ob. 45
154,36
m. npm.
ugo
90
cm
szeroko
80
cm
boko
20
cm
45a
0
plan
owalny
profil
nieckowaty
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
X
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
A78
111
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b2
ob. 78
152,48
m. npm.
ugo
170
cm
szeroko
146
cm
boko
50
cm
plan
owalny
profil
nieckowaty
78b
78a
0
kszta t
ceramika
ko ci
78b
X
40 cm
126
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
X
opis warstw:
78a – ciemno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
78b – szaro brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
Z okresu nowo ytnego pochodzi sze
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
A12A
A51
A52
A87
A102
A118
jama
jama
jama
jama
jama
jama
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Ag7
Ab7
Ab7
Af2
Ai6
Af6
jam o profilu nieckowatym:
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
?
kolisty
owalny
nieregularny
?
kolisty
nieckowaty
nieckowaty
nieckowaty
nieckowaty
nieckowaty
nieckowaty
ceramika
ko ci
metal
X
X
X
X
X
inne
szk o
X
X
gwo dzie
szk o
Za reprezentatywny dla tej grupy mo na uzna obiekt:
Nr roboczy
Nr inw.
87
tab. II
124
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
f2
153,63
ugo
91
cm
szeroko
83
cm
m. npm.
ob. 87
87a
87b
87d
ko ci
boko
46
cm
plan
nieregularny
profil
nieckowaty
0
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
87c
87e
X
X
40 cm
nowo
nowo
nowo
nowo
nowo
nowo
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
127
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
87a – szaro brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
87b – brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
87c – be owo brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek (w warstwie wyst pi y ko ci zwierz ce w uk adzie
nieanatomicznym)
87d – to szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
87e – szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek (w warstwie wyst pi y ko ci zwierz ce w uk adzie nieanatomicznym)
uwagi: w obiekcie natrafiono na du e fragmenty szkieletu konia, liczne silnie rozdrobnione fragmenty ko ci bydl cych,
niektóre ze ladami antropogenicznymi Aneks nr 1.
Z pozosta ych dwudziestu jam o profilu nieckowatym
wype nisku materia u datuj cego:
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
22A
55A
58A
89
103
105
110
117A
119
120
123
124C
125
127
128
129
132
138
82
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Af4/g4
Ab3
Ab3
Ai3
Ag5,g6
Af5,f6
Ag5
Af5
Af6
Ag6
Ae6
Ae5
Af6
Ae6
Ad6/Ae6
Ad6/Ae6
Af6
Ad6
Ac2
KSZTA T
adna nie zawiera a w
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
?
profil
nieckowaty
?
nieckowaty
?
nieckowaty
owalny
nieckowaty
kolisty
nieckowaty
kolisty
nieckowaty
kolisty
nieckowaty
?
nieckowaty
kolisty
nieckowaty
owalny
nieckowaty
owalny
nieckowaty
?
nieckowaty
owalny
nieckowaty
kolisty
nieckowaty
owalny
nieckowaty
owalny
nieckowaty
?
nieckowaty
?
nieckowaty
kolisty
nieckowaty
ceramika
ko ci
metal
Za reprezentatywny mo na w tym przypadku uzna obiekt
Nr roboczy
Nr inw.
103
145
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
g5,g6
153,92
m. npm.
103a
ugo
134
cm
szeroko
130
cm
103b
ob. 103
0
40 cm
inne
128
boko
60
cm
plan
kolisty
profil
nieckowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
?
chronologia
?
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
103b – brunatno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
5.2.4.
JAMY O PROFILU NIEREGULARNYM
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
46
64
65
86
124A
jama
jama
jama
jama
jama
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Ai1
Af3
Af3
Ae2/f2
Ad5, e5
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
owalny
profil
nieregularny
owalny
nieregularny
owalny
nieregularny
owalny
nieregularny
?
nieregularny
ceramika
ko ci
metal
inne
X
nowo ytno
W prezentowanej grupie tylko jedna jama zawiera a w wype nisku materia
ceramiczny umo liwiaj cy ustalenie jej chronologii na okres nowo ytny:
Nr roboczy
Nr inw.
46
72
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
i1
154,68
ugo
106
cm
szeroko
63
cm
boko
20
cm
m. npm.
ob. 46
46a
0
40 cm
129
plan
owalny
profil
nieregularny
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
46a – szaro brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
Dla pozosta ych obiektów wchodz cych w sk ad grupy jam o profilu nieregularnym za
reprezentatywny mo na uzna obiekt:
Nr roboczy
Nr inw.
64
102
rów
funkcja jama
hektar
A
ar
f3
ob. 64
poziom niw. stropu
153,62
m. npm.
ugo
88
cm
szeroko
38
cm
boko
20
cm
plan
owalny
profil
nieregularny
ob. 15
64a
0
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
?
chronologia
?
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
64a – jasno szaro brunatny drobnoziarnisty lekko zgliniony piasek
ró norodne
40 cm
130
5.2.5.
JAMY O PROFILU PROSTOK TNYM
Jamy o profilu prostok tnym reprezentowane by y tylko przez jeden obiekt
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
89A
jama
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Ai3
Nr roboczy
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
?
profil
prostok tny
ceramika
ko ci
metal
inne
89A
129
Nr inw.
funkcja jama
ob. 89, 89A
hektar
A
ar
i3
ob. 89A
89a
89a
poziom niw. stropu
154,61
89Aa
m. npm.
0
ugo
60
cm
szeroko
?
cm
boko
30
cm
plan
?
profil
prostok tny
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
89Aa – jasno szaro brunatny drobnoziarnisty silnie zgliniony piasek
uwagi: obiekt wydzielony z profilu obiektu nr 89, w planie niewidoczny
5.2.6.
JAMY O PROFILU TRAPEZOWATYM
ró norodne
131
W grupie jam o profilu trapezowatym tylko trzy obiekty posiada y w swoich
wype niskach materia datuj cy.
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
jama
Ag7
plan
nieregularny
profil
trapezowaty
ceramika
8
19
jama
Ab4
nieregularny
trapezowaty
X
jama
Af2/f3/g2/g3
owalny
trapezowaty
X
jama
jama
jama
jama
jama
Ag6
Ad2
Ag5
Ae5
Af6
nieregularny?
trapezowaty
kolisty
trapezowaty
?
trapezowaty
?
trapezowaty
?
trapezowaty
CHRONOLOGIA
ko ci
metal
inne
X
68
12B
84
110A
124B
135
X
szk o
neolit
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
nowo ytno
W obiekcie nr 8 natrafiono na fragmenty ceramiczne charakterystyczne dla kultury
amfor kulistych
Nr roboczy
8
Nr inw.
24
tab. III
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
g7
153,94
ugo
158
cm
szeroko
154
cm
boko
75
cm
m. npm.
ob. 8
8a
8b
8c
plan
nieregularny
0
kszta t
profil
zabytki ruchome
40 cm
trapezowaty
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
neolit
wype nisko
jednorodne
opis warstw:
8a – jasno szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
8b – jasno szaro be owy lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
8c – szary lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
ró norodne
x
132
Dwa obiekty z tej grupy pochodz z okresu wczesnego redniowiecza:
Nr roboczy
19
Nr inw.
37
funkcja jama
ob. 19
hektar
A
ar
b4
19a
poziom niw. stropu
152,38
m. npm.
0
ugo
150
cm
szeroko
70
cm
boko
30
cm
plan
nieregularny
profil
trapezowaty
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
68
106
funkcja jama
ob. 68
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
f2/f3/g2/g3
153,80
68a
m. npm.
ugo
170
cm
szeroko
120
cm
boko
45
cm
plan
owalny
profil
trapezowaty
kszta t
0
40 cm
133
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
68a – szaro be owy drobnoziarnisty lekko zgliniony piasek
Pozosta e pi obiektów zaliczonych do tej grupy nie posiada o w wype niskach materia u
datuj cego. Reprezentatywny dla nich jest obiekt:
Nr roboczy
Nr inw.
12B
29
funkcja jama
ob. 12B
hektar
A
ar
g6
12Ba
poziom niw. stropu
153,81
m. npm.
12Bb
0
ugo
200
cm
szeroko
184?
cm
boko
90
cm
plan
nieregularny?
profil
trapezowaty
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
12Ba – szaro be owy lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
12Bb – szaro brunatny lekko zgliniony drobnoziarnisty piasek
uwagi: obiekt wydzielony z profilu obiektu nr 12; plan nieczytelny w rzucie poziomym, kszta t ustalono na podstawie analizy
widmowej zdj cia
134
5.2.7.
JAMY O PROFILU WORKOWATYM
Grup jam o profilu workowatym tworzy y trzy obiekty pozbawione w wype niskach
materia u datuj cego
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
117
121
126
jama
jama
jama
Af5
Af6,g6
Ae6,f6
Nr roboczy
Nr inw.
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
kolisty
profil
workowaty
nieregularny
workowaty
kolisty
workowaty
ceramika
ko ci
metal
inne
117
154
funkcja jama
hektar
A
ar
f5
ob. 117
poziom niw. stropu
153,72
ob. 117A
m. npm.
117Aa
ugo
150
cm
szeroko
140
cm
boko
75
cm
plan
kolisty
profil
workowaty
117Ab
117a
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
opis warstw:
117a – be owo brunatny silnie zgliniony drobno ziarnisty piasek
117b – szaro be owy silnie zgliniony drobno ziarnisty piasek
ró norodne
x
135
Nr roboczy
Nr inw.
121
159
funkcja jama
hektar
A
ar
f6, g6
poziom niw. stropu
m. npm.
ob. 121
121a
ugo
340
cm
szeroko
309
cm
boko
160
cm
121b
0
plan
nieregularny
profil
workowaty
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
121a – be owo szary rednio zgliniony drobno ziarnisty piasek
121b – szaro brunatny rednio zgliniony drobno ziarnisty piasek
uwagi: wype nisku wyst pi y fragmenty kostne byd a domowego
Nr roboczy
Nr inw.
126
167
funkcja jama
ob. 126
hektar
A
ar
e6, f6
126a
poziom niw. stropu
153,50
m. npm.
ugo
90
cm
szeroko
88
cm
boko
86
cm
plan
kolisty
profil
workowaty
kszta t
126b
0
40 cm
x
136
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
126a – szaro be owy drobno ziarnisty rednio zgliniony piasek
126b – be owo brunatny drobno ziarnisty rednio zgliniony piasek
5.2.8.
ZESPÓ JAM (obiekt nr 124
tab. IV)
Zespó jam, jaki zosta zarejestrowany na arach Ad5, e5, f5, w obr bie zasi gu
warstwy kulturowej nr 2 wymaga oddzielnego potraktowania. W planie wykopu manifestowa
w postaci owalnego zaciemnienia barwy brunatno szarawej wydzielaj cej si wyra nie z
powierzchni warstwy kulturowej nr 2. Pierwotnie zosta oznaczony, jako obiekt nr 25. Po
uzyskaniu przekroju pionowego stwierdzono, i w tym przypadku jest to zespó czterech
du ych jam przykrytych jednolit warstw (nr 124a) i usytuowanych w jednej linii.
Wspomniane obiekty zosta y zarejestrowane pod numerami roboczymi 124A, 124B, 124C
oraz 124D.
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
124A
124B
124C
124D
jama
jama
jama
jama
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
Ad5, e5
Ae5
Ae5
Ae5, f5
plan
?
profil
nieregularny
?
trapezowaty
?
nieckowaty
?
czerpakowaty
ceramika
ko ci
metal
inne
w. 124a
ob. 124D
ob. 124C
ob. 124B
ob. 124A
w. 124a
0
Tab. XIII
40 cm
w. 124a
124Da
124Ca
w. 2
124Aa
w. 0
w. 2
124Db
w. 2
w. 2
124Ba
124Cb
ob. 124A
ob. 124B
w. 0
ob. 124D
ob. 124C
w. 0
137
Nr roboczy
124A
124Aa
Nr inw.
162
ob. 124A
0
40 cm
funkcja jama
hektar
A
ar
d5, e5
poziom niw. stropu
153,38
ugo
490
cm
szeroko
?
cm
boko
80
cm
m. npm.
plan
?
profil
nieregularny
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
124Aa – szaro be owy drobno ziarnisty rednio zgliniony piasek
uwagi: obiekt wydzielony z profilu obiektu nr 124, w planie nieczytelny, w wype nisku wyst pi y fragmenty kostne byd a
domowego oraz kozy lub owcy
Nr roboczy
Nr inw.
124B
163
funkcja jama
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
124Ba
e5
153,38
m. npm.
ob. 124B
0
ugo
200
cm
szeroko
?
cm
boko
80
cm
plan
?
profil
trapezowaty
kszta t
40 cm
138
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
124Ba – szaro brunatny rednio zgliniony drobno ziarnisty piasek
uwagi: obiekt wydzielony z profilu obiektu nr 124, w planie nieczytelny
Nr roboczy
Nr inw.
124C
124Ca
164
funkcja jama
124Cb
ob. 124C
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ugo
e5
153,38
160
cm
szeroko
?
cm
boko
60
cm
0
40 cm
m. npm.
plan
?
profil
nieckowaty
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
opis warstw:
124Ca – be owo szary drobno ziarnisty rednio zgliniony piasek
124Cb – szaro be owy drobno ziarnisty rednio zgliniony piasek
ró norodne
x
139
Nr roboczy
124D
Nr inw.
124Da
124Db
165
funkcja jama
ob. 124D
0
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ugo
40 cm
e5, f5
153,38
240
szeroko
m. npm.
cm
cm
boko
55
cm
plan
?
profil
czerpakowaty
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
124Da – popielato be owy drobno ziarnisty rednio zgliniony piasek
124Db – szaro be owy drobno ziarnisty rednio zgliniony piasek
Wydaje si , e opisywany zespó jam nale y wi za z kompleksem siedliskowym
okre lonym, jako obiekt nr 1 pomimo, i w ich wype niskach nie wyst pi materia datuj cy.
Z analizy przestrzennej wynika, e mog y pe ni rol zaplecza gospodarczego (np. do y
ziemniaczane, lodownie) wspó wyst puj c z warstw nr 2 i wchodz c w sk ad jego uk adu
stratygraficznego.
W przypadku zespo u nr 124 stratygrafia pozostawa a w widoczny sposób powi zana
ze stratygrafi obiektu nr 1 poprzez warstw nr 2.
Warstwa nr 2 zalega a bezpo rednio pod warstw nr 1 (humus) i warstw obiektow nr
124a i nad warstw nr 0 (calec). Pozostawa a jednocze nie w styku bocznym z wype niskami
obiektów nr 124A, 124B, 124C, 124D. Jej poziom stropowy pokrywa si przy tym ze
stropami jam wchodz cych w sk ad zespo u nr 125.
Wzajemne relacje stratygraficzne pomi dzy obiektami wchodz cymi w sk ad zespo u
nr 124 okre la sp g warstwy 124a, który wyznacza jednocze nie ich poziom stropowy. W
przypadku obiektów nr 124A i 124B nie posiada y wzajemnych p aszczyzn styku. Relacja
140
taka zachodzi a natomiast pomi dzy obiektem nr 124C i 124D, gdzie w sposób widoczny
zaznaczy si styk boczny.
w. 1
w. 124a
w. 2
ob. nr 124A
ob. nr 124B
ob. nr 124C
ob. nr 124D
w. 0
5.2.9.
PODSUMOWANIE
76%
54%
44%
43%
29%
19%
19%
14%
14%
9%
9%
6%
9%
12%
9%
7%
11%
8%
6%
neolit
wczesne redniowiecze
nowo ytno
ódkowate
workowate
prostok tne
trapezowate
nieregularne
nieckowate
czerpakowate
2%
nieokre lone
W toku prac badawczych prowadzonych na stanowisku Soko y 1 z grupy
zarejestrowanych konstrukcji wziemnych wydzielono 92 obiekty zaklasyfikowanych jako
jamy. W ród nich 37% zwiera o w wype niskach materia datuj cy, z czego 18% zwi zanych
by o z okresem w drówek ludów, 11% pochodzi o z okresu nowo ytnego a 8% z epoki
neolitu.
Pod wzgl dem kszta tu przekroju pionowego wydzielono 7 typów. W grupie jam
neolitycznych zdecydowana wi kszo
posiada a profil nieckowaty (43%), przy 29%
frekwencji obiektów z profilem ódkowatym i ex aequo 14% udzia em form czerpakowatych i
trapezowatych.
ród jam z OWL z 6% udzia em wyst pi y obiekty o czerpakowatym i ódkowatym
przekroju pionowym. Jamy o profilu nieckowatym stanowi y w tym zespole 76% a jamy
trapezowate 12%.
Grupa jam datowanych na okres nowo ytny charakteryzowa a si zdecydowan , 54%
przewag form nieckowatych. Obok nich zarejestrowano 19% frekwencj obiektów z
141
profilem ódkowatym oraz z profilem czerpakowatym, nieregularnym i trapezowatym z 9%
udzia em ka dy.
Jamy nie datowane charakteryzowa 19% udzia form czerpakowatych przy 7%
ódkowatych i 2% prostok tnych. Obok nich 44% udzia wykaza y obiekty o nieckowatym
przekroju pionowym. Jamy o profilu nieregularnym stanowi y 9% omawianego zespo u a o
profilu trapezowatym 11%. Katalog uzupe nia y formy workowate stanowi c 8%.
5.3. WYBIERZYSKA
W toku analizy przekrojów pionowych odkrytych obiektów stwierdzono pewn
prawid owo . Zdecydowana wi kszo z nich mia a w sposób intencjonalny formowane
sp gi, odpowiadaj ce ich pierwotnej funkcji. W tym przypadku nale y przyj , i stanowi y
formy konstrukcji wziemnych powstaj cych w wyniku wybierania warstw pod a w celu
uzyskania konkretnego zag bienia. Obok nich wyst puj jednak obiekty o partii dennej
nieforemnej, bez ladów intencjonalnego uzyskiwania kszta tu partii dennej. W tym
przypadku nale oby uzna je za wynik dzia , których celem by o nie tyle uzyskanie
konkretnej formy zag bienia wziemnego, co pozyskanie materia u naturalnego, w wyniku,
czego powstawa o takie zag bienie. Na stanowisku Soko y 1 wydzielono trzy takie obiekty.
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
ko ci
metal
54
94
wybierzysko
Ac3
owalny
nieregularny
X
wybierzysko
wybierzysko
Ab7
Ad10
nieregularny
nieregularny
owalny
nieregularny
X
X
Nr roboczy
Nr inw.
57
86
funkcja wybierzysko
rów
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
c3
152,70
m. npm.
ugo
120
cm
szeroko
110
cm
boko
30
cm
plan
owalny
profil
nieregularny
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
rów
0
X
metale
inne
faza zasiedlenia
ob. 57
57a
kszta t
inne
okres
drówek
ludów
nowo ytno
nowo ytno
57
40 cm
142
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
57a – szaro brunatny rednioziarnisty lekko zgliniony piasek przemieszany z ciemno brunatno szarym
Nr roboczy
54
Nr inw.
80
funkcja wybierzysko
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b7
ob. 54
152,40
54a
m. npm.
0
ugo
110
cm
szeroko
81
cm
boko
10
cm
plan
nieregularny
profil
nieregularny
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
94
tab. III
136
funkcja wybierzysko
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
d10
153,12
ugo
105
cm
szeroko
83
cm
m. npm.
ob. 94
94a
0
40 cm
143
boko
25
cm
plan
owalny
profil
nieregularny
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
5.4. ROWY
plan zbiorczy
Rowy stanowi stosunkowo cz sto spotykany element stanowisk archeologicznych.
Ich funkcja w ramach badanych zespo ów osadniczych jest zazwyczaj trudna do ustalenia.
Podobnie jest w przypadku stanowiska Soko y 1. Zarejestrowano tu cztery wkopy liniowe
zorientowane po osi NS, szeroko ci > 70 cm, d ugo ci > 100 m i g boko ci
nieprzekraczaj cej 40 cm. Analiza przestrzenna stanowiska nie pozwala na ustalenie nawet w
przybli eniu ich pierwotnej funkcji w ramach badanego zespo u osadniczego.
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
4
15
33
91
rów
rów
rów
rów
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
Ab3,b4,c4,d4,e4,f4,i5,j5,j6
Ab3,c3,d3,e3,f3,f4,g4
Ab1,c1,d1,d2,e2,f2,h2
Aj3/i3/h3
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
pasowy
profil
ódkowaty
pasowy
ódkowaty
pasowy
czerpakowaty
pasowy
ódkowaty
ceramika
X
ko ci
metal
inne
nowo ytno
5.5. PALENISKA
Na potrzeby tej pracy przyj to, i paleniska
to otwarte formy konstrukcyjne,
wziemne lub napowierzchniowe, s
ce do zak adania ognia. Stanowi wiadectwo d szej
okupacji terenu przez grup ludzk i jednocze nie trwa y element osadniczy. Natomiast
ogniska, w odró nieniu od palenisk, s to miejsca jednokrotnego lub wielokrotnego
zak adania ognia bezpo rednio na powierzchni gruntu, pozbawione towarzysz cych im
konstrukcji. S one wiadectwem krótkotrwa ego pobytu grup ludzkich w konkretnym
miejscu i wi za je nale y z czasow eksploatacj terenu a nie z trwa ym osadnictwem. W
ramach badanego obszaru na stanowisku Soko y 1 wydzielono dwa tego typu obiekty. By y to
konstrukcje wziemne w postaci stosunkowo p ytkich jam, zaopatrzone w napowierzchniowe
144
konstrukcje s upowe. O ich funkcji wiadcz wype niska posiadaj ce siln
rozdrobnionych w gli drzewnych, popio u i spalenizny.
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
domieszk
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
ko ci
metal
inne
81
81.1
81.2
palenisko
Ac2
nieregularny
nieckowaty
X
do ek pos upowy
Ac2
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ac2
?
workowaty
X
Ac2
?
nieckowaty
X
Ac2
?
workowaty
X
Ag5,g6
Ag5
Ag6
kolisty
workowaty
nieregularny
workowaty
?
prostok tny
do ek pos upowy
81.3
do ek pos upowy
81.4
104
palenisko
104.1
do ek pos upowy
104.2
do ek pos upowy
Nr roboczy
Nr inw.
81
okres
drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
tab. V
113
funkcja palenisko
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
c2
152,70
ugo
48
cm
szeroko
40
cm
boko
28
cm
m. npm.
ob. 81
ob. 81.3 ob. 81.4
81a
ob. 81.2
ob. 81.1
plan
nieregularny
profil
nieckowaty
kszta t
zabytki ruchome
81b
0
ceramika
ko ci
krzemienie
40 cm
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
81a – ciemno szary drobnoziarnisty lekko zgliniony piasek przemieszany ze spalenizn , silnie rozdrobnionymi w gielkami
drzewnymi i fragmentami przepalonej ceramiki
81b – szary drobnoziarnisty lekko zgliniony piasek z domieszk popio u i wytr ceniami spalenizny
x
145
Nr roboczy
Nr inw.
81.1
a
ob. 81.1
114
0
40 cm
hektar
A
ar
c2
poziom niw. stropu
152,70
ugo
10
cm
szeroko
?
cm
boko
12
cm
m. npm.
plan
?
profil
workowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
81.1a – szaro brunatny drobnoziarnisty lekko zgliniony piasek
uwagi: obiekt wydzielony z profilu obiektu nr 81, plan nieczytelny
Nr roboczy
Nr inw.
81.2
ob. 81.2
115
0
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
c2
152,70
ugo
10
cm
szeroko
?
cm
boko
12
cm
m. npm.
plan
?
profil
workowaty
kszta t
a
40 cm
146
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
81.3
ob. 81.3
116
0
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
a
40 cm
c2
152,70
ugo
14
cm
szeroko
?
cm
boko
12
cm
m. npm.
plan
?
profil
nieckowaty
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
ró norodne
147
Nr roboczy
Nr inw.
81.4
ob. 81.4
117
0
hektar
A
ar
a
40 cm
c2
poziom niw. stropu
152,70
m. npm.
ugo
14
cm
szeroko
?
cm
boko
18
cm
plan
?
profil
workowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
104
tab. V
146
funkcja palenisko
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ugo
g5,g6
153,76
140
m. npm.
cm
szeroko
120
cm
boko
35
cm
ob. 104
ob. 104.2
104.1a
104a
104.2a
104b
ob. 104.1
plan
kolisty
profil
nieckowaty
kszta t
0
40 cm
148
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
104a – popielato szaro brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek z domieszk w gli drzewnych
104b – ciemno szaro brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek z domieszk drobnych fragmentów w gli drzewnych i
popio u
Nr roboczy
Nr inw.
104.1
147
ob. 104.1
a
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
g5
153,76
ugo
30
cm
szeroko
18
cm
boko
28
cm
m. npm.
plan
nieregularny
profil
workowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
104.1a – szaro brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
ró norodne
x
149
Nr roboczy
Nr inw.
104.2
a
148
ob. 104.2
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
0
g6
153,76
ugo
20
cm
szeroko
?
cm
boko
22
cm
40 cm
m. npm.
plan
?
profil
prostok tny
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
104.2a – szaro brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
ró norodne
150
5.6. PIEC
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
131
piec
Nr roboczy
Nr inw.
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
CHRONOLOGIA
plan
kolisty
Ag6
131
ZABYTKI RUCHOME
profil
nieckowaty
ceramika
ko ci
metal
inne
tab. V
172
funkcja piec
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
g6
153,72
m. npm.
ugo
240
cm
szeroko
206
cm
boko
22
cm
ob. 131
0
40 cm
131a
plan
kolisty
131b
ob. 131
kszta t
profil
zabytki ruchome
0
40 cm
nieckowaty
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w. (?)
ceg y
(?)
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
131a – mia ceglany przemieszany z zapraw wapienn i ceg ami
131b – popielaty drobnoziarnisty piasek z domieszk zaprawy wapiennej i mia u ceglanego
Obiekt nr 131 wyst pi w odleg ci ok. 12 m na S od obiektu nr 1 (karczma).
Tworzy a go kolista niecka wy ona ceg ami o wymiarach 25 cm x 12 cm x 4,5 cm, barwy
ciemno czerwono rudej spojonymi zapraw wapienn , nosz cymi lady okopcenia.
Najprawdopodobniej nale y go wi za z obiektem nr 1, dla którego stanowi jeden z
elementów zaplecza gospodarczego (np. piec chlebowy ?).
151
5.7. STUDNIA
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
112
studnia (?)
Nr roboczy
Nr inw.
112
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
kolisty
Ag5
profil
trapezowaty
ceramika
ko ci
metal
inne
X
szk o
nowo ytno
tab. VI
153
funkcja studnia ?
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
g5
153,93
m. npm.
ugo
150
cm
szeroko
147
cm
boko
141
cm
ob. 112
112a
112b
112c
plan
kolisty
kszta t
112d
112e
profil
trapezowaty
0
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w. ?
40 cm
X
szk o
?
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
112a – szaro brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek z domieszk materia u organicznego
112b – rudawo brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
112c – brunatno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek z domieszk materia u organicznego
112d – szaro zielonkawa glinka
112e – brunatno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek z domieszk materia u organicznego
uwagi: w wype nisku, w parti stropowej wyst pi y fragmenty kostne drobnego gryzonia
Obiekt nr 112 wyst pi w odleg ci ok. 10 m na SW od obiektu nr 1. W planie
wykopu manifestowa si w postaci w miar regularnego, zbli onego do okr gu intensywnego
zaciemnienia. W przekroju pionowym charakteryzowa go uk ad wielowarstwowy w kszta cie
trapezowatego do u wyra nie wyró niaj cego si z gliniastego otoczenia. Zwraca w tym
przypadku uwag stosunkowo du a g boko , przekraczaj ca 100 cm. By mo e wynika a
ona z poziomu wód gruntowych. Cech szczególn , na któr warto zwróci uwag , jest
152
ca kowity brak ladów szalunku / cembrowiny, tak charakterystycznej formy konstrukcyjnej
dla tego typu obiektów. By mo e, przy jego stabilizacji wykorzystano materia nietrwa y, np.
faszyn czy formy plecionki, wzmacniaj cych ciany. Inn cech szczególn jest obecno w
zasypie warstw gliny w uk adzie horyzontalnym. Wskazuje ona na intencjonalne formowanie
wype niska i jest zbie na z faktem rozbiórki kompleksu mieszkalno gospodarczego
sk adaj cego si na obiekt nr 1.
5.8. PÓ ZIEMIANKA
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
60
60.1
60.2
60.3
60.4
60.5
60.6
60.7
ZABYTKI RUCHOME
pó ziemianka
Ad3
owalny
podwójnie
nieckowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
?
nieregularny
X
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
?
trójk tny
X
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
X
Nr roboczy
60
Nr inw.
90
ko ci
metal
inne
okres
drówek
ludów
el
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
tab. VII
60b
60a
60d
60c
60e
ob. 60.4
ob. 60
profil A - B
funkcja pó ziemianka
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 60.1
ob. 60.3
ob. 60.2
0
d3
153,14
m. npm.
ob. 15
60a
ugo
500
cm
szeroko
318
cm
boko
70
cm
plan
owalny
profil
trapezowaty
ob. 60
profil C - D
60a
60.7a
ob. 60.7
60.6a
60e
60b
60e
60.5a
60c
60e
60e
ob. 60.6
60.2b
ob. 60.5
60.2a
60.2c
ob. 60.2
0
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
40 cm
ró norodne
x
40 cm
153
opis warstw:
60a – szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
60b – be owo szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
60c – brunatno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
60d – ciemno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
60e – be owo brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek z domieszk materia u organicznego
Nr roboczy
Nr inw.
60.1
91
60.1a
hektar
A
ar
d3
poziom niw. stropu
153,14
ugo
34
cm
szeroko
?
cm
boko
34
cm
ob. 60.1
m. npm.
0
plan
?
profil
workowaty
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
60.1a – jasno brunatno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
Nr roboczy
Nr inw.
60.2
60.2a
92
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ugo
d3
60.2b
153,14
74
cm
m. npm.
ob. 60.2
0
40 cm
154
szeroko
?
cm
boko
15
cm
plan
?
profil
workowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
60.2a – brunatno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
Nr roboczy
Nr inw.
60.3
60.3a
93
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 60.3
d3
153,14
ugo
20
cm
szeroko
?
cm
boko
40
cm
m. npm.
plan
?
profil
workowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
155
opis warstw:
60.3a – brunatno szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
Nr roboczy
Nr inw.
60.4
94
hektar
A
ar
ob. 60.4
d3
poziom niw. stropu
153,14
ugo
22
cm
szeroko
19
cm
boko
40
cm
60.4a
m. npm.
0
plan
?
profil
nieregularny
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
60.4a – szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
Nr roboczy
60.5
60.5a
Nr inw.
95
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 60.5
0
d3
153,14
ugo
18
cm
szeroko
?
cm
m. npm.
40 cm
156
boko
20
cm
plan
?
profil
workowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
60.5a – szary silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
Nr roboczy
Nr inw.
60.6
60.6a
96
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 60.6
0
d3
153,14
ugo
42
cm
szeroko
?
cm
boko
30
cm
40 cm
m. npm.
plan
?
profil
trójk tny
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
opis warstw:
60.6a – brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
ró norodne
157
Nr roboczy
Nr inw.
60.7
60.7a
97
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 60.7
d3
153,14
ugo
14
cm
szeroko
?
cm
boko
18
cm
m. npm.
plan
?
profil
workowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
60.7a – jasno szaro brunatny silnie zgliniony drobnoziarnisty piasek
Obiekt nr 60 manifestowa si w planie wykopu
w postaci du ego, czytelnego, owalnego zaciemnienia o
wymiarach 5 m x 3 m. W przekroju pionowym tworzy y
go dwa cz ce si ze sob nieckowate zag bienia,
nieprzekraczaj ce 70 cm g boko ci, z cz ciowo
czytelnymi trzema wkopami (do ki pos upowe). Analiza
widmowa zdj
profili pozwoli a na wydzielenie
dodatkowych czterech do ków pos upowych. W oparciu
o ich dyslokacj w p aszczy nie poziomej ustalono
pierwotny uk ad konstrukcyjny obiektu ryc. 2. By a to ryc. 2
najprawdopodobniej konstrukcja cz ciowo zag biona
w ziemi (do g boko ci nieprzekraczaj cej 40 cm – strop warstwy nr 60e do stropu obiektu
n.). Szkielet opiera si najprawdopodobniej na cztero rz dowym uk adzie s upów
stanowi cych podstaw konstrukcji dachowej, przy czym rz dy zewn trzne stanowi y
C
ob. 60.7
ob. 60.6
A
ob. 60.3
ob. 60.1
ob. 60.4
ob. 60.2
ob. 60.5
ob. 60
0
D
40 cm
B
158
jednocze nie elementy konstrukcyjne cian bocznych i szczytowych. St d nale y przyj , i
by a to konstrukcja z ona, wziemno napowierzchniowa o cechach budowli s upowej ryc.
3.
ryc. 3 - obiekt nr 60 – próba rekonstrukcji, rys. R. Maciszewski
Nie wchodz c w zawi ci tocz cej si od lat dyskusji nad definicj poj cia ziemianka
i pó ziemianka na potrzeby tej pracy przyj to, i ziemianka to forma konstrukcji
architektonicznej, mieszkalnej lub gospodarczej gdzie cz
u ytkowa pozostaje ca kowicie
poni ej powierzchni gruntu rodzimego a cz
dachowa jest z ni w bezpo rednim styku. W
takim uj ciu poj cie pó ziemianka odnosi si b dzie do takiej budowli, w której cz
ytkowa pozostaje tylko cz ciowo zag biona w grunt rodzimy ryc. 4.
ziemianka
pó ziemianka
ryc. 4 rys. R. Maciszewski
Bior c powy sze pod uwag nale y stwierdzi , i obiekt nr 60 to pó ziemianka. Brak
wewn trznych konstrukcji typu gospodarczego, takich jak piece czy paleniska sk ania w tym
przypadku do wniosku, i obiekt ten pe ni funkcje gospodarcze a nie mieszkalne.
ryc. 5
159
Struktura wewn trzna opisywanego obiektu by a mocno z ona
ryc. 5, 6. Obiekt
zalega bezpo rednio pod warstw nr 1 (humus) i by wkopany w warstw nr 0 (calec). W
styku powierzchniowym z warstw nr 1 pozostawa a warstwa obiektowa nr 60 a, wyznaczaj c
tym samym poziom stropu obiektu, warstwa nr 60b oraz podobiekty nr 60.4, 60.6 i 60.7.
Warstwa nr 60b pozostawa a ponadto w styku bocznym z obiektem nr 60.3, 60.4 oraz
warstw 60a. Pod ni zalega a warstwa nr 60c pozostaj c w styku powierzchniowym i
bocznym z obiektami nr 60.2, 60.3, 60.4 i 60.6 oraz w styku powierzchniowym z warstw nr
60e. Ta ostatnia jednostka stratygraficzna wyznacza a sp g opisywanego obiektu. Bior c pod
uwag poziom jej zalegania, kszta t jak równie sk ad (du a domieszka materia u
organicznego) mo na przyj , e zosta a uformowana intencjonalnie pe ni c funkcj warstwy
niwelacyjnej, wyrównuj cej partie denne pierwotnego wybierzyska pod omawian
konstrukcj .
w. 1
w. 60a
w. 60b
w. 60d
w. 60c
w. 60.1a
w. 60e
w. 60.2a
w. 60.3a
w. 60.6a
w. 60.4a
w. 60.7a
w. 60.5a
w. 0
ryc. 6
5.9. BUDOWLA NAZIEMNA
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
2
budowla
naziemna
Ab1/b2
2.1
do ek pos upowy
Ab1
2.2
do ek pos upowy
Ab1
workowaty
CHRONOLOGIA
plan
profil
ceramika
prostok tny
?
X
kolisty
nieckowaty
nieregularny
nieckowaty
X
X
X
2.3
do ek pos upowy
Ab2
owalny
2.3.1
do ek pos upowy
Ab2
?
trójk tny
2.4
do ek pos upowy
Ab2
kolisty
trójk tny
X
ko ci
metal
inne
160
2.5.1
do ek pos upowy
Ab2
?
trójk tny
2.5
do ek pos upowy
Ab2
kolisty
workowaty
2.6
do ek pos upowy
Ab2
owalny
czerpakowaty
Nr roboczy
2
Nr inw.
12
X
X
tab. VI
ob. 2.6
ob. 2.5
funkcja budowla naziemna
ob. 2.1
ob. 2.4.1
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b1/b2
ob. 2.3.1
152,30 – 152,39
m. npm.
ob. 2.4
ob. 2.3
ob. 2.2
ob. nr 2
0
ugo
980
cm
szeroko
450
cm
boko
-
cm
plan
prostok tny
profil
-
200 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
opis warstw:
uwagi: konstrukcja wydzielona na podstawie analizy planu
Nr roboczy
Nr inw.
2.1
13
ob. 2.1
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b1
152,30
ugo
55
cm
szeroko
50
cm
boko
15
cm
m. npm.
2.1a
0
40 cm
161
plan
kolisty
profil
nieckowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
2.1a – szaro brunatny lekko zgliniony rednio ziarnisty piasek
Nr roboczy
Nr inw.
2.2
14
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 2.2
b1
2.2a
152,35
ugo
60
cm
szeroko
30
cm
boko
20
cm
m. npm.
plan
nieregularny
profil
nieckowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
ró norodne
162
Nr roboczy
Nr inw.
2.3
15
hektar
A
ar
ob. 2.3
2.3.1a
b2
poziom niw. stropu
152,36
ugo
22
cm
szeroko
18
cm
boko
23
cm
2.3a
ob. 2.3.1
m. npm.
0
plan
owalny
profil
workowaty
40 cm
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
2.4
17
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b2
152,39
m. npm.
2.4a
ugo
24
cm
szeroko
23
cm
boko
22
cm
plan
kolisty
2.4.1a
ob. 2.4.1
ob. 2.4
0
40 cm
163
kszta t
profil
trójk tny
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Nr roboczy
Nr inw.
2.5
19
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ob. 2.5
b2
2.5a
152,34
m. npm.
ugo
33
cm
szeroko
30
cm
boko
20
cm
plan
kolisty
profil
workowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
ró norodne
164
Nr roboczy
Nr inw.
2.6
20
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
b2
ob. 2.6
152,28
m. npm.
2.6a
ugo
55
cm
szeroko
48
cm
boko
15
cm
plan
owalny
profil
czerpakowaty
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
V/VI w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
Na granicy arów b1 i b2 na
hektarze A wyst pi o zgrupowanie
do ków pos upowych. Podstaw
czenia ich w okre lon jednostk
taksonomiczn by spójny uk ad
poszczególnych elementów tworz cy
widoczn
w
planie
form
geometryczn . By to prostok t ryc. 7 – obiekt nr 2 – próba rekonstrukcji, rys. R. Maciszewski
zwie czony na bokach d szych
trójk tami. Na tej podstawie, w oparciu o analogie etnograficzne za ono, e s to relikty
budynku naziemnego zbudowanego w technice s upowej. S upy wyznaczaj ce wspomniany
prostok t wyznacza y cz
u ytkow a dwa wysuni te, stanowi y podpor wi by dachu
wysuni tego poza sam budynek i tworz cego rodzaj podcieni, tzw. wypusty
ryc. 7.
Podobne formy architektoniczne spotykane by y m.in. na Podhalu aczkolwiek w tym rejonie
165
zazwyczaj stosowano wypust jednostronny. Za przyk ad mog w tym przypadku pos
bacówki na Polanie pod Przys opem Mi tusim czy na Polanie Chocho owskiej1
ryc. 8.
Podhala skie budownictwo pasterskie opiera o si g ównie na konstrukcji zr bowej, st d te
wypusty powi zane bezpo rednio z bardziej stabiln ni s upowa konstrukcj budynku nie
wymaga y podparcia. Natomiast lekkie formy s upowe musia y by dodatkowo wzmacniane,
tak jak w przypadku omawianej konstrukcji, s upami szczytowymi.
a
b
ryc. 8
a – bacówka na Polanie pod Przys opem Mi tusim
b – bacówka na Polanie Chocho owskiej
wg. Pasterstwo Tatr Polskich i Podhala
5.10. BUDYNEK NAZIEMNY (KARCZMA)
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
1
budynek
naziemny
1.1
piec (?)
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
rów
fundamentowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
jama
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7
1.8
1.9
1.10
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLOGIA
plan
profil
Ac6,c7,d6,d7,e6,e7,f6,f7
prostok tny
nieregularny
Af6
kolisty
nieregularny
Ad6
kolisty
workowaty
X
now
Ad6
kolisty
czerpakowaty
X
now
Ac6
kolisty
nieregularny
X
now
Ac6,c7,d6,d7,e6,e7,f6,f7
pasowy
ró norodny
X
now
Ac6
?
workowaty
Ac6
Ae6
?
workowaty
?
trapezowaty
Ae6
?
workowaty
Ae6
?
trapezowaty
ceramika
X
ko ci
X
metal
inne
gwo dzie
moneta,
szk o
now
Tradycja lokalna mówi o usytuowaniu w okolicy wsi Soko y, przy trakcie warszawsko
- kowie skim funkcjonuj cej od ko ca XVIII do ko ca XIX w. karczmy. Historia karczm w
Polsce datuje si od okresu redniowiecza i zwi zana jest z prawem propinacji. Pocz tkowo
stanowi y w asno w adcy, który nadawa przywilej ich prowadzenia zakonom, rycerstwu, a
w okresie kolonizacji na prawie niemieckim so tysom sprowadzaj cym osadników. Od 1494
obowi zywa o prawo propinacyjne, zastrzegaj ce wy czno
sprzeda y trunków dla
cicieli wiosek.
1
Pasterstwo Tatr Polskich i Podhala, t. VI, red. W. Antoniewicz, Wroc aw – Warszawa – Kraków 1966 r., s. 166, 209.
166
Karczmy, przewa nie drewniane, stawiano przy g ównych traktach, cz sto na
rozstajach dróg, na przedmie ciach miast, w rynkach miasteczek oraz we wsiach. Pocz tkowo
ównym pomieszczeniem karczmy by a du a izba szynkowa, pó niej powi kszano je o
pokoje zajezdne oraz stajnie i wozownie. Cz sto bry a budynku wyposa ona by a w ganki
oraz podcienia i zwie czona dachem polskim. Charakterystycznym elementem
architektonicznym dla karczm by tzw. stan – stajnia wraz z wozowni . W oparciu o jego
lokalizacj w stosunku do budynku karczemno mieszkalnego wydziela si dwa g ówne typy
karczm polskich:
ryc. 9. Karczma – typ II, rzut poziomy, wg Wikipedia
typ I – (rzadziej spotykany) na planie litery T, gdzie stan usytuowany jest prostopadle
do budynku mieszkalnego na osi sieni przejazdowej
typ II - na planie prostok ta ze stanem na przed eniu cz ci mieszkalnej.
Odkryta na stanowisku Soko y 1 forma budynku naziemnego nawi zuje swoim
rozplanowaniem w nie do typu II
ryc. 9, 10, 11. Bior c powy sze pod uwag , jak
równie trwale zapisany w tradycji ludno ci lokalnej fakt istnienia w tym miejscu karczmy
pozwala z du ym prawdopodobie stwem uzna omawiany obiekt w nie za budynek o tego
typu funkcji.
stan
piec
loszek
pomieszczenia karczemno mieszkalne
0
ryc. 10
4m
167
Obiekt nr 1 zarejestrowano na arach Ac6,c7,d6,d7,e6,e7,f6,f7, jako pozosta ci
konstrukcji naziemnej w postaci uk adu rowów, najprawdopodobniej fundamentowych o
wymiarach 3400x1000x60-170 cm. Ich regularny, zgeometryzowany uk ad z czytelnym
podzia em wewn trznym wskazywa , i mo na si w tym przypadku dopatrywa reliktów
konstrukcji typu architektonicznego ryc. 10.
ryc. 11. Karczma w Soko ach – próba rekonstrukcji, rys. R. Maciszewski
Nr roboczy
1
1.4
Nr inw.
1.3
1.2
1.6
1
1.7
funkcja budynek naziemny (karczma)
1.8
1.10
1.9
1.1
1.5
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
153,61 – 152,63
ugo
3400
cm
szeroko
1000
cm
60-170
cm
boko
ob. nr 1
c6,c7,d6,d7,e6,e7,f6,f7
plan
prostok tny
profil
nieregularny
0
m. npm.
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
x
x
metale
inne
x
moneta
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
1a – brunatno szary rednio zglinionego drobnoziarnisty piasek z domieszk materia u organicznego, niewielkimi fragmentami
gruzu ceglanego i wytr ceniami zaprawy wapiennej
1b - szary rednio ziarnisty rednio zgliniony piasek z domieszk materia u organicznego
4m
168
Omawian konstrukcj tworzy uk ad dwóch stycznych w stosunku do siebie
krótszymi bokami prostok tów, w formie dwóch ró ni cych si od siebie konstrukcyjnie
budynków. Cz
pierwsza, o wymiarach 20 m x 10 m nie posiada a podzia u wewn trznego.
W rodku natrafiono na rz d czterech s upów (podobiekty nr 1.2, 1.3, 1.4, 1.6,) usytuowanych
centralnie na d szej osi oraz jeden s up wyznaczaj cy o prostopad do nich, znajduj cy si
po stronie W obiektu g ównego (podobiekt nr 1.7). Mo na za
istnienie odpowiadaj cego
mu s upa od strony E, który nie zachowa si .
Nr roboczy
Nr inw.
1.2
3
1.2a
ob. 1.2
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
0
d6
152,42
40 cm
m. npm.
ugo
58
cm
szeroko
50
cm
boko
40
cm
plan
kolisty
profil
workowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
x
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
1.2a – ciemno szaro brunatny drobnoziarnisty rednio zgliniony piasek z domieszk materia u organicznego
uwagi: obiekt wydzielony z profilu obiektu nr 1, rzut poziomy nieczytelny
Nr roboczy
Nr inw.
1.3
1.3a
4
ob. 1.3
0
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
d6
152,39
m. npm.
ugo
72
cm
szeroko
70
cm
40 cm
169
boko
40
cm
plan
kolisty
profil
czerpakowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
x
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
1.3a – szaro brunatny drobnoziarnisty rednio zgliniony piasek z domieszk materia u organicznego
Nr roboczy
Nr inw.
1.4
1.4a
5
ob. 1.4
0
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
40 cm
c6
152,10
m. npm.
ugo
70
cm
szeroko
69
cm
boko
40
cm
plan
kolisty
profil
nieregularny
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
x
metale
inne
faza zasiedlenia
chronologia
nowo ytno
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
opis warstw:
1.4a – szaro brunatny drobnoziarnisty rednio zgliniony piasek z domieszk materia u organicznego
ró norodne
170
Nr roboczy
1.6
Nr inw.
1.6a
7
ob. 1.6
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
ugo
szeroko
boko
0
40 cm
c6
152,08
m. npm.
110
cm
?
cm
65
cm
plan
?
profil
workowaty
kszta t
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
1.6a – ciemno szaro brunatny drobnoziarnisty rednio zgliniony piasek z domieszk materia u organicznego
Nr roboczy
1.7
Nr inw.
8
1.7a
ob. 1.7
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
c6
152,08
m. npm.
ugo
80
cm
szeroko
?
cm
74
cm
boko
plan
?
0
40 cm
171
kszta t
profil
workowaty
ceramika
ko ci
krzemienie
zabytki ruchome
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
x
ró norodne
opis warstw:
1.a – ciemno szaro brunatny drobnoziarnisty rednio zgliniony piasek z domieszk materia u organicznego
Wspomniany rów fundamentowy okre lony zosta jako podobiekt nr 1.5. Tworzy go
wkop liniowy o cznej d ugo ci 134 m, szeroko ci od 60 cm do 260 cm oraz g boko ci od
42 cm do 90 cm. Wype nisko (warstwa nr 1.5a) stanowi a mieszanina rednioziarnistego
wirowatego piasku przemieszanego z okruchami cegie , zapraw wapienn oraz wi kszymi i
mniejszymi kamieniami polnymi.
Nr roboczy
1a
1.5
profil a
Nr inw.
6
funkcja rów fundamentowy
hektar
A
ar
1a
c6,c7,d6,d7,e6,e7,f6,f7
profil b
poziom niw. stropu
153,61 – 152,63
m. npm.
1a
ugo
szeroko
boko
13400
cm
60 - 260
cm
42 - 90
cm
plan
pasowy
profil
ró norodny
profil c
ob. 1.5
0
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
X
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
172
opis warstw:
1.5a – szaro brunatny rednioziarnisty piasek przemieszany z okruchami cegie , zapraw
mniejszymi kamieniami polnymi
wapienn
oraz wi kszymi i
Cz
drug tworzy prostok t o wymiarach 14m x 10m z czytelnym podzia em
wewn trznym na pi
pomieszcze o zró nicowanej powierzchni oraz z niewielkim
przedsionkiem wbudowanym w cz
pierwsz . W naro niku SW natrafiono na pozosta ci
pieca w postaci g bokiej jamy o wymiarach 4,5 m x 3,8 m x 1,4 m (podobiekt nr 1.1). Styka
si on bezpo rednio z rowem fundamentowym (podobiekt nr 1.5).
Nr roboczy
Nr inw.
1.1
2
funkcja piec
hektar
A
ar
poziom niw. stropu
f6
ob. 1.5
152,93
m. npm.
ugo
450
cm
szeroko
380
cm
boko
140
cm
plan
ob.1.1
1.5a
1.1a
ob. 1.5
kolisty
0
40 cm
kszta t
profil
zabytki ruchome
nieregularny
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
1.1a – szaro brunatny rednioziarnisty rednio zgliniony piasek przemieszany z rumoszem ceglanym, fragmentami zaprawy
wapiennej i kamieniami
W odleg ci ok. 6 m na N od obiektu nr 1.1 natrafiono na g bok jam (podobiekt nr
1.8) wraz z pozosta ciami konstrukcji s upowej (podobiekty nr 1.9, 1.10).
173
Nr roboczy
Nr inw.
1.8
ob. 1.9
w. 1a
9
funkcja jama („loszek”)
1.8b
hektar
A
ar
1.8c
1.8a
e6
1.9a
1.10a
1.9b
1.8d
1.8f
1.10b
1.8e
1.8g
1.8h
ob. 1.8
poziom niw. stropu
ugo
153,10
0
m. npm.
265
cm
szeroko
?
cm
boko
72
cm
plan
?
profil
trapezowaty
ob. 1.10
40 cm
kszta t
zabytki ruchome
ceramika
ko ci
krzemienie
metale
inne
faza zasiedlenia
nowo ytno
chronologia
XIX w.
wype nisko
jednorodne
ró norodne
x
opis warstw:
1.8a – brunatno szary drobnoziarnisty rednio zgliniony piasek
1.8b –
to br zowy drobnoziarnisty rednio zgliniony piasek
1.8c – szaro br zowy drobnoziarnisty rednio zgliniony piasek z domieszk materia u organicznego
1.8d – szaro brunatny rednioziarnisty rednio zgliniony piasek
1.8e – be owo brunatny rednioziarnisty silnie zgliniony piasek
1.8f – ciemno szary drobnoziarnisty silnie zgliniony piasek
1.8g – szaro brunatny drobnoziarnisty silnie zgliniony piasek
1.8h – brunatny drobnoziarnisty silnie zgliniony piasek
uwagi: obiekt wydzielony z profilu obiektu nr 1
Bior c pod uwag lokalizacj obiektu w obr bie omawianego kompleksu, jak równie
jego przekrój pionowy mo na go uzna z du doz
prawdopodobie stwa za tzw. „loszek” czyli
piwniczk – konstrukcj wziemn s
do
sch adzania
i
przechowywania
produktów
spo ywczych.
Stratygrafia
omawianego
obiektu
przedstawia si do skomplikowanie ryc. 13, 14,
tab. VIII. Podobnie jak na ca ym stanowisku
superpozycj zajmuje warstwa nr 1 (humus). Pod
ni bezpo rednio zalega a warstwa obiektowa nr 1a
ryc. 12
(brunatno szary rednio zglinionego drobnoziarnisty
piasek z domieszk
materia u organicznego,
niewielkimi fragmentami gruzu ceglanego i wytr ceniami zaprawy wapiennej) wyst puj c na
174
ca ym obszarze obj tym zasi giem obiektu nr 1 oraz obiekty nr 1.1 i 1.5. Zarówno pod
wzgl dem wizualnym jak i strukturalnym by a równowa na z warstw nr 2, pozostaj c z ni
w styku bocznym. Zwraca uwag fakt, i na terenie obj tym zasi giem tzw. cz ci
mieszkalno karczemnej w jej sk adzie w sposób wyra ny wzros a ilo gruzu ceglanego i
zaprawy wapiennej. Warstwa nr 1a pozostawa a w styku bocznym z obiektami nr 1.1, 1.5,
1.6, 1.7, 1.8, 1.10 a w styku powierzchniowym z obiektami nr 1.2, 1.3, 1.4 i 1.9. Pod warstw
nr 1a zalega a warstwa obiektowa nr 1b. Tworzy j szary rednio ziarnisty rednio zgliniony
piasek z domieszk materia u organicznego. Podobnie jak opisana wy ej, warstwa obiektowa
1b wyst pi a na ca ym obszarze zasi gu obiektu. W styku powierzchniowym pozostawa a
jedynie z warstw nr 1a oraz nr 0. Natomiast styk boczny wyst pi w przypadku wszystkich
podobiektów wchodz cych w sk ad zespo u okre lonego jako obiekt nr 1.
Analiza prezentowanego uk adu stratygraficznego sk ania do wniosku, i o ile warstw
nr 1b nale oby uzna za warstw u ytkow , powsta w wyniku budowy i funkcjonowania
karczmy to warstwa nr 1a utworzy a si w trakcie rozbiórki budynku. Za intencjonaln
likwidacj zabudowa karczemnych zdaj si wiadczy wype niska obiektów nr 1.1 oraz 1.5.
W przypadku rowu fundamentowego prawdopodobnie by on wype niony kamieniami.
wiadcz o tym zachowane punktowo pozosta ci pierwotnego wype niska
ryc. 12. W
trakcie rozbiórki rów zosta oczyszczony z kamieni i wype niony materia em
odpowiadaj cym sk adowi warstwy 1a. Podobnie wyrównano ca y teren pod zabudowaniami.
Obserwacje te znajduj potwierdzenie w wype nisku podobiektu nr 1.1. Istniej cy w tym
miejscu piec wraz z kominem zosta rozebrany a z jego konstrukcji pozosta y tylko partie
sp gowe w postaci kilku nieuszkodzonych cegie spojonych zapraw wapienn . Powsta w
wyniku rozbiórki jam zasypano gruzem przemieszanym z materia em odpowiadaj cym
sk adowi warstwy 1a.
175
w. 1
w. 1a
w. 1b
ob. 1.1
w. 2
ob. 1.2
ob. 1.3
ob. 1. 4
ob. 1. 7
ob. 1.6
ob. 1.8
ob. 1. 5
ob. 1. 9
ob. 1.10
w. 0
ryc. 13
ryc. 14
176
ZESTAWIENIE OBIEKTÓW
Nr INW.
NR
ROBOCZY
(hektar/ar/nr)
FUNKCJA
LOKALIZACJA
(hektar/ar)
POZIOM
EKSPLOR
ACYJNY
POZIOM
NIWELACYJNY
STROPU
(m.n.p.m.)
UGO
x
SZEROKO
x
BOKO
(w cm)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
CHRONOLO
GIA
plan
profil
ceramika
ko ci
metal
inne
prostok tny
nieregularny
X
X
gwo
dzie
moneta,
szk o
UWAGI
hektar A
1.
2.
A1
budynek
naziemny
A1.1
piec (?)
Ac6,c7,d6,d7,
e6,e7,f6,f7
Af6
do ek pos upowy
I/II
153,61 – 152,63
3400x1000x60170
II
152,93
450x380x140
kolisty
nieregularny
Ad6
II
152,42
58x50x40
kolisty
workowaty
X
do ek pos upowy
Ad6
II
152,39
72x70x40
kolisty
czerpakowaty
X
do ek pos upowy
Ac6
II
152,10
70x69x40
kolisty
nieregularny
X
rów
fundamentowy
Ac6,c7,d6,d7,
e6,e7,f6,f7
I
153,61 – 152,63
13400x60-260x42-90
pasowy
ró norodny
X
do ek pos upowy
Ac6
II
152,08
110x?x65
?
workowaty
do ek pos upowy
Ac6
II
152,09
80x?x74
?
workowaty
jama
Ae6
II
153,10
265x?x72
?
trapezowaty
do ek pos upowy
Ae6
II
153,20
50x?x38
?
workowaty
do ek pos upowy
Ae6
II
153,22
80x?x50
?
trapezowaty
budowla
naziemna
Ab1/b2
I
152,30 – 152,39
980x450x?
prostok tny
?
X
do ek pos upowy
Ab1
I
152,30
55x50x15
kolisty
nieckowaty
X
do ek pos upowy
Ab1
I
152,35
60x30x20
nieregularny
nieckowaty
X
do ek pos upowy
Ab2
I
152,36
22x?x22
owalny
workowaty
X
do ek pos upowy
Ab2
I
152,36
14x?x12
?
trójk tny
do ek pos upowy
Ab2
I
152,39
24x?x22
kolisty
trójk tny
do ek pos upowy
Ab2
I
152,39
22x?x14
?
trójk tny
do ek pos upowy
Ab2
I
152,34
33x30x20
kolisty
workowaty
A1.2
3.
A1.3
4.
A1.4
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
A1.5
A1.6
A1.7
A1.8
A1.9
A1.10
A2
12.
A2.1
13.
A2.2
14.
A2.3
15.
16.
A2.3.1
A2.4
17.
18.
19.
A2.4.1
A2.5
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
pierwotnie
zarejestrowany jako nr
106
pierwotnie
zarejestrowany jako
nr107
pierwotnie
zarejestrowany jako
nr108
nowo ytno
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
X
okres
drówek
ludów
X
okres
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
konstrukcja
wydzielona na
podstawie analizy
planu
pierwotnie
zarejestrowany jako
obiekt nr 42
pierwotnie
zarejestrowany jako
obiekt nr 43
pierwotnie
zarejestrowany jako
obiekt nr 77
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 2.3
pierwotnie
zarejestrowany jako
obiekt nr 75
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 2.4
pierwotnie
177
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
A2.6
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
do ek pos upowy
A4
Ab2
I
152,28
55x48x15
owalny
czerpakowaty
X
X
I
153,96 – 152,20
980x45x38
pasowy
ódkowaty
jama
Ab3,b4,c4,d4,
e4,f4,i5,j5,j6
Af7
II
153,76
135x130x55
kolisty
czerpakowaty
X
neolit
do ek pos upowy
Af7
II
153,76
18x?x14
?
trójk tny
X
neolit
jama
jama
jama
jama
Ag7
Af7
Af7
Af7
I
II
II
II
153,94
153,71
153,68
153,69
158x154x75
145x141x70
165x162x25
140x129x38
nieregularny
trapezowaty
kolisty
nieckowaty
kolisty
ódkowaty
owalny
nieckowaty
X
X
X
X
jama
Ag7
II
153,72
195x191?x90
nieregularny
?
nieckowaty
X
szk o
neolit
neolit
neolit
neolit
nowo ytno
jama
Ag6
II
153,81
200x184?x90
nieregularny
?
trapezowaty
X
szk o
A13
A14
A15
jama
jama
Ah4
Ah4
Ab3,c3,d3,e3,
f3,f4,g4
I
I
154,38
154,36
130x94x45
70x48x32
owalny
czerpakowaty
owalny
czerpakowaty
I
153,98 - 152,20
600x38x31
pasowy
ódkowaty
A16
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
Ai4
I
154,31
28x26x20
nieregularny
nieckowaty
Ac4
I
152,89
47x42x15
nieregularny
czerpakowaty
do ek
pos upowy
Ab4
I
152,45
80x62x45
czworok tny
trójk tny
X
okres
drówek
ludów
do ek pos upowy
Ab4
I
152,45
10x?x12
?
trójk tny
X
okres
drówek
ludów
jama
Ab4
I
152,38
150x70x30
nieregularny
trapezowaty
X
okres
drówek
ludów
jama
jama
Ae4
Af4
I
I
153,49
153,62
100x96x30
80x75x15
kolisty
czerpakowaty
kolisty
ódkowaty
jama
Af4/g4
I
153,80
120x81x30
owalny
nieckowaty
X
okres
drówek
ludów
jama
do ek
pos upowy
Af4/g4
I
153,80
95x?x25
?
nieckowaty
Ag4
I
153,96
65x62x25
kolisty
trapezowaty
A7
A7.1
A8
A9
A10
A11
A12A
A12B
A17
A18
35.
rów
rów
A18.1
36.
A19
37.
38.
39.
A20
A21
A22
40.
41.
42.
43.
A22A
A23
A24
45.
A26
nowo ytno
nowo ytno
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 7
obiekt
zaklasyfikowany
pierwotnie jako ob. nr
12
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 18
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 22
X
jama
Ag1
I
153,96
270x160x30
nieregularny
ódkowaty
X
jama
Ag1
I
153,95
155x108x30
owalny
nieckowaty
X
jama
Af1
I
153,62
95x71x30
owalny
nieckowaty
X
A25
44.
zarejestrowany jako
obiekt nr 72
pierwotnie
zarejestrowany jako
obiekt nr 71
neolit
nowo ytno
okres
drówek
ludów
okres
178
drówek
ludów
46.
47.
48.
49.
50.
51.
A26.1
A27
A28
A28.1
A28A
A28A.1
do ek pos upowy
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 26
Af1
I
153,62
30x?x35
?
workowaty
Ae1
I
153,38
35x32x15
kolisty
nieckowaty
Ad1
I
153,12
10x?x15
?
workowaty
Ad1
I
153,12
7x?x10
?
workowaty
Ad1
I
153,12
14x?x15
?
workowaty
Ad1
I
153,12
7x?x8
?
workowaty
jama
Ad1
I
152,94
185x114x40
owalny
ódkowaty
X
jama
Ad1
I
152,90
55x50x20
kolisty
nieckowaty
X
jama
Ac1
I
152,89
85x80x30
kolisty
nieckowaty
X
rów
Ab1,c1,d1,d2,
e2,f2,h2
I
152,20 – 154,36
630x50x15
pasowy
czerpakowaty
do ek
pos upowy
Ac1
I
152,87
50x48x30
kolisty
nieckowaty
X
do ek
pos upowy
Ac1
I
152,72
44x40x30
owalny
trójk tny
X
do ek pos upowy
Ac1
I
152,72
20x?x22
?
trapezowaty
X
jama
Ac1
I
152,49
138x110x20
owalny
nieckowaty
X
jama
Ac1
I
152,46
140x11x30
owalny
nieckowaty
X
jama
Ab1
I
152,51
96x93x20
kolisty
czerpakowaty
X
do ek
pos upowy
Ab1
I
152,21
65x50x20
czworobocz
ny
trapezowaty
X
zespó
do ków
pos upowych
Ab1
I
152,32
nieregularny
?
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
X
zespó do ków
pos upowych
pierwotnie
zarejestrowany jako
ob. nr 28
A29
52.
A30
53.
A32
54.
55.
A33
A34
56.
A36
57.
A36.1
58.
A37
59.
A37A
60.
A38
61.
A40
62.
A41
63.
nowo ytno
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 36
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 37
179
64.
65.
66.
67.
68.
A41A
A41B
A41C
A41D
A41E
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
Ab1
I
152,32
20x?x20
?
workowaty
Ab1
I
152,34
14x?x14
?
workowaty
Ab1
I
152,39
12x?x14
?
workowaty
Ab1
I
152,41
16x?x22
?
workowaty
Ab1
I
152,45
15x?x18
?
workowaty
A42
ob. nr 2.1
ob. nr 2.2
A43
A44
69.
44A
70.
71.
72.
A44B
A44C
zespó do ków
pos upowych
pierwotnie
zarejestrowany jako
ob. nr 41
zespó
do ków
pos upowych
Ab1
I
152,36
310x110x?
nieregularny
?
do ek
pos upowy
Ab1
I
152,36
170x?x40
?
czerpakowaty
Ab1
I
152,40
60x?x40
?
czerpakowaty
Ab1
I
152,41
80x?x38
?
czerpakowaty
jama
Ah1
I
154,36
90x80x20
owalny
nieckowaty
X
jama
Ai1
I
154,68
106x63x20
owalny
nieregularny
X
30x28x10
kolisty
nieckowaty
X
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
X
A45
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
A46
A47
A48
A49
A50
A51
A52
A53
A54
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
jama
jama
Aj1
I
154,96
Ae7
II
153,42
46x44x22
kolisty
nieckowaty
Ae7
Ae7
II
II
153,47
153,35
160x95x90
110x98x12
owalny
nieckowaty
kolisty
ódkowaty
X
X
jama
Ab7
I
152,48
146x140x36
kolisty
nieckowaty
X
jama
Ab7
I
152,50
130x86x28
owalny
nieckowaty
X
jama
Ab7
I
152,42
155x120x30
nieregularny
czerpakowaty
X
wybierzysko
Ab7
I
152,40
110x81x10
nieregularny
nieregularny
X
jama
Ab3
I
152,51
140x121x42
owalny
nieckowaty
X
jama
Ab3
I
152,51
68x?x42
?
nieckowaty
do ek
Ac3
I
152,61
50x?x30
?
workowaty
A55
83.
84.
A55A
A56A
85.
okres
drówek
ludów
zespó do ków
pos upowych
pierwotnie
zarejestrowany jako
ob. nr 44
okres
drówek
ludów
nowo ytno
nowo ytno
neolit
neolit
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
okres
drówek
ludów
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 55
zespó do ków
pos upowych
180
86.
87.
A56B
A56C
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
pierwotnie
zarejestrowany jako
ob. nr 56
Ac3
I
152,61
35x?x28
?
workowaty
Ac3
I
152,61
15x?x14
?
trójk tny
wybierzysko
Ac3
I
152,70
120x110x30
owalny
nieregularny
jama
jama
do ek
pos upowy
Ab3
Ab3
I
I
152,33
152,33
42x?x20
62x?x28
?
nieckowaty
?
czerpakowaty
Ac3
I
152,86
24x20x32
kolisty
workowaty
pó ziemianka
Ad3
I
153,14
500x318x70
owalny
trapezowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
I
153,14
34x?x34
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
I
153,14
74x?x15
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
I
153,14
20x?x40
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
I
153,14
22x19x40
?
nieregularny
X
do ek pos upowy
Ad3
I
153,14
18x?x20
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ad3
I
153,14
42x?x34
?
trójk tny
X
do ek pos upowy
Ad3
I
153,14
14x?x18
?
workowaty
X
Ae3
I
152,34
26x18x15
owalny
workowaty
A57
88.
89.
90.
91.
A58A
A58B
A59
okres
drówek
ludów
X
zespó jam pierwotnie
zarejestrowany jako
ob. nr 58
A60
92.
A60.1
93.
A60.2
94.
A60.3
95.
A60.4
96.
A60.5
97.
A60.6
98.
A60.7
99.
100.
101.
102.
103.
104.
105.
106.
107.
A61
A63
A63A
A63A.1
A64
A65
A65A
A66
do ek
pos upowy
jama
do ek
pos upowy
109.
A69
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 60
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 60
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 60
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 60
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 60
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 60
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 60
Ae3
I
152,40
165x120x35
owalny
czerpakowaty
Ae3
I
152,40
60x?x35
?
trapezowaty
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 63
do ek pos upowy
Ae3
I
25x?x22
?
workowaty
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 63
jama
jama
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
Af3
Af3
I
I
152,40
153,62
153,68
88x38x20
55x38x20
owalny
nieregularny
owalny
nieregularny
Af3
I
153,68
24x?x20
?
trójk tny
Af3
I
153,71
38x30x15
owalny
czerpakowaty
jama
Af2/f3/g2/g3
I
153,80
170x120x45
owalny
trapezowaty
do ek
Ag3
I
153,74
35x35x15
kolisty
nieckowaty
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 65
A68
108.
el
X
okres
drówek
ludów
181
pos upowy
okres
drówek
ludów
A70
jama
110.
Ah3
I
154,35
108x96x40
A71
112.
A74
A75
A76
nieckowaty
X
ob. nr 2.6
ob. nr 2.5
A72
111.
kolisty
jama
Ab2
I
152,36
105x89x21
owalny
czerpakowaty
ob. nr 2.4
jama
Ab2
I
152,34
96x71x20
A77
nieregularny
ódkowaty
X
X
nowo ytno
ob. nr 2.3
A78
113.
114.
A80
A81
115.
jama
Ab2
I
152,48
170x146x50
owalny
nieckowaty
jama
Ab2
I
152,48
205x168x30
nieregularny
ódkowaty
palenisko
Ac2
I
152,70
48x40x28
nieregularny
nieckowaty
X
do ek pos upowy
Ac2
I
152,70
10x?x12
?
workowaty
X
do ek pos upowy
Ac2
I
152,70
10x?x12
?
workowaty
X
Ac2
I
152,70
14x?x12
?
nieckowaty
X
Ac2
I
152,70
14x?x18
?
workowaty
X
nieckowaty
el
okres
drówek
ludów
A81.1
116.
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
okres
drówek
ludów
A81.2
117.
do ek pos upowy
118.
A81.3
119.
A81.4
120.
A82
121.
A83
122.
A84
A85
do ek pos upowy
123.
124.
125.
126.
127.
128.
129.
130.
A86
A86A
A87
A88A
A88B
A88C
A89
jama
do ek
pos upowy
jama
Ac2
I
152,88
54x50x20
kolisty
Ac2/d2
I
152,90
24x22x10
kolisty
nieckowaty
Ad2
I
153,14
55x54x25
kolisty
trapezowaty
jama
Ad2
I
153,18
10x80x20
owalny
nieckowaty
jama
do ek
pos upowy
Ae2/f2
I
153,50
55x26x30
owalny
nieregularny
Ae2
I
153,50
28x?x30
?
workowaty
jama
Af2
I
153,63
91x83x46
nieregularny
nieckowaty
Af2
I
153,70
28x?x26
?
workowaty
Af2
I
153,70
20x?x34
?
trójk tny
Af2
I
153,70
24x?x28
?
workowaty
Ai3
I
154,61
150x120x35
owalny
nieckowaty
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
jama
okres
drówek
ludów
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 65
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 65
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 65
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 65
okres
drówek
ludów
X
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 86
X
X
nowo ytno
zespó do ków
pos upowych
pierwotnie
zarejestrowany jako
ob. nr 88
182
131.
132.
133.
134.
135.
136.
137.
138.
139.
140.
141.
142.
143.
144.
145.
146.
147.
148.
149.
150.
151.
152.
A89A
jama
A90
do ek
pos upowy
rów
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
A91
A92A
A92B
A92C
A93
A94
A95
A96
A97
A98
A99
A100
A101
A102
A103
A104
A104.1
A104.2
A105
A105.1
Ai3
I
154,61
60x?x30
Ai2
I
154,67
70x65x30
owalny
prostok tny
I
154,98 – 154,26
x70x22
pasowy
ódkowaty
Aj2
I
154,83
36x?x30
?
nieckowaty
Aj2
I
154,83
40x?x15
?
nieckowaty
Aj2
I
154,83
12x?x12
?
trójk tny
Ac10
I
152,74
30x28x20
kolisty
nieckowaty
Ad10
I
153,12
105x83x25
owalny
nieregularny
Ae10
I
153,74
40x40x34
kolisty
workowaty
Ae10/f10
I
153,50
35x29x25
kowalny
workowaty
Af10
I
153,76
40x36x19
owalny
nieckowaty
Af10
I
153,79
40x37x28
owalny
nieckowaty
Ag10
I
154,02
40x32x27
owalny
trapezowaty
Ah10
I
154,32
40x38x24
owalny
nieckowaty
Ai10
I
154,50
47x43x26
kolisty
nieckowaty
jama
Ai6
II
154,58
875x250x92
?
nieckowaty
jama
palenisko
Ag5,g6
Ag5,g6
I
I
153,92
153,76
134x130x60
140x120x35
kolisty
nieckowaty
kolisty
workowaty
do ek pos upowy
Ag5
I
153,76
30x18x28
nieregularny
workowaty
do ek pos upowy
Ag6
I
153,76
20x?x22
?
prostok tny
jama
Af5,f6
I
153,68
120x110x70
kolisty
nieckowaty
do ek pos upowy
Af5
I
153,68
20x?x25
?
trójk tny
wybierzysko
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
A108
154.
155.
156.
A112
A117
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 86
zespó do ków
pos upowych
pierwotnie
zarejestrowany jako
ob. nr 92
nowo ytno
X
nowo ytno
X
X
X
gwo
dzie
nowo ytno
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 104
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 104
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 105
ob. nr 1.2
ob. nr 1.3
ob. nr 1.4
A107
A110
A110A
prostok tny
Aj3/i3/h3
A106
153.
?
jama
Ag5
I
153,96
120x110x80
kolisty
nieckowaty
jama
Ag5
I
153,96
110x?x35
?
trapezowaty
studnia (?)
Ag5
I
153,93
150x148x141
kolisty
trapezowaty
jama
Af5
I
153,72
150x140x75
kolisty
workowaty
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 110
X
szk o
nowo ytno
183
157.
158.
159.
160.
161.
162.
163.
164.
165.
166.
167.
168.
169.
170.
171.
172.
173.
174.
175.
176.
177.
178.
179.
180.
181.
A117A
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 117
jama
Af5
I
153,72
118x?x40
?
nieckowaty
jama
Af6
II
153,68
1454x140x40
kolisty
nieckowaty
X
A119
A120
A121
A122
A123
A124A
A124B
A124C
A124D
A125
A126
A127
A128
A129
A130
A131
A132
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
jama
piec
Af6
Ag6
Af6,Ag6
Ae6
Ae6
Ad5, e5
Ae5
Ae5
Ae5, f5
Af6
Ae6,Af6
Ae6
Ad6/Ae6
Ad6/Ae6
Ag6
Ag6
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
II
153,78
153,90
153,78
153,42
153,43
153,38
153,38
153,38
153,38
153,74
153,50
153,47
153,20
153,20
153,87
153,92
140x135x40
130x85x30
340x309x160
135x95x40
175x81x50
490x?x80
200x?x80
160x?x60
240x?x55
185x141x65
90x88x85
135x130x80
204x168x70
135x110x30
140x120x30
240x206x22
kolisty
nieckowaty
owalny
nieckowaty
X
X
X
jama
Af6
II
153,05
A133
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
Af6
I
Af6
A118
A134
A135
jama
A136
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
A137
A138
jama
B1
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
nieregularny
workowaty
owalny
czerpakowaty
owalny
nieckowaty
?
nieregularny
?
trapezowaty
?
nieckowaty
?
czerpakowaty
owalny
nieckowaty
kolisty
workowaty
kolisty
nieckowaty
owalny
nieckowaty
owalny
nieckowaty
szk o
nowo ytno
X
zespó jam pierwotnie
zarejestrowany jako
ob. nr 124
owalny
ódkowaty
kolisty
nieckowaty
50x?x47
?
nieckowaty
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
153,07
25x?x20
?
trójk tny
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
I
173,79
30x?x30
?
trójk tny
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
Af6
II
153,06
220x?x50
?
trapezowaty
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
Af6
II
152,98
226x?x90
?
czerpakowaty
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
Ad5
II
152,36
80x?x70
?
workowaty
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
Ad6
II
152,38
229x?x78
?
nieckowaty
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
hektar B
182.
183.
184.
185.
186.
187.
188.
B1A
B3
B4
B4A
B5
B6
Bc1
I
152,78
22x20x22
kolisty
trójk tny
Bc1
I
152,78
10x?x18
?
workowaty
Bd1
I
152,18
20x16x18
kolisty
workowaty
Be1
I
153,46
16x14x8
kolisty
nieckowaty
Be1
I
153,46
22x?x6
?
nieckowaty
Be1
I
153,47
22x20x18
kolisty
workowaty
X
Bf1
I
153,50
24x20x16
kolisty
trapezowaty
X
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 1
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 4
nowo ytno
nowo ytno
184
189.
190.
191.
192.
193.
194.
195.
196.
B7
B8
B9
B10
B10A
B11
B12
B13
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
Bf1
I
153,62
18x16x14
kolisty
workowaty
X
Bf1
I
153,76
26x22x10
kolisty
czerpakowaty
X
Bg1
I
153,83
22x20x16
kolisty
trapezowaty
X
Bg1
I
153,81
20x18x18
kolisty
trapezowaty
X
Bg1
I
153,81
8x?x10
?
workowaty
X
Bh1
I
154,12
18x16x20
kolisty
workowaty
X
Bh1
I
154,36
18x16x18
kolisty
czerpakowaty
X
Bi1
I
154,49
20x18x8
kolisty
czerpakowaty
X
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
obiekt wydzielony z
profilu ob. nr 10
Rafa Maciszewski
6. STRATYGRAFIA STANOWISKA
Na stanowisku Soko y 1 uk ad stratygraficzny opiera si na superpozycji warstwy nr
1 (humus). Tworzy j szaro be owy drobnoziarnisty piasek z du domieszk materia u
organicznego i turfy, zalegaj cy na ca ym obszarze badawczym. Jej mi szo waha a si od
30 – 60 cm. Tylko sporadycznie warstwa by a no nikiem materia u ceramicznego.
Bezpo rednio pod ni , pozostaj c w styku powierzchniowym z warstw nr 1, na arach nr
Ac5,6,7; Ad5,6,7; Ae5,6,7; Af5,6,7; Ag6,7; Ah6,7; Ai6,7; Aj6 zalega a warstwa (nr 2)
brunatno szarego rednio zglinionego drobnoziarnistego piasku z domieszk materia u
organicznego, niewielkimi fragmentami gruzu ceglanego i wytr ceniami zaprawy wapiennej.
By a przy tym no nikiem zabytków ceramicznych wydatowanych na okres nowo ytny.
Zarówno pod wzgl dem wizualnym jak i strukturalnym by a równowa na z wyst puj
na
ca ym obszarze obj tym zasi giem obiektu nr 1 warstw obiektow nr 1a ( rozdzia 5),
pozostaj c z ni w styku bocznym. Podobnie pozostawa a w styku bocznym z warstw
obiektow nr 1b. Pod nimi zalega y pok ady lekko i rednio zglinionego rednioziarnistego
piasku barwy szaro br zowej i rudo br zowej zaklasyfikowane, jako warstwa nr 0 – calec.
w. 1
1a
w. 2
1b
w. 0
Soko y 1 – uk ad stratygraficzny stanowiska
Rafa Maciszewski
7. PODSUMOWANIE
W wyniku przeprowadzonych prac badawczych na stanowisku Soko y 1 wydzielono
trzy fazy zasiedlenia:
faza I – neolit (kultura amfor kulistych)
ryc. 1, plan II
Z pobytem na badanym terenie ludno ci kultury amfor kulistych zwi zanych by o 9
obiektów wziemnych, w tym 7 jam i 2 do ki pos upowe, z których wype nisk pochodzi 27
fragmentów ceramiki:
NR
ROBOCZY
7
7.1
8
9
10
11
23
49
50
FUNKCJA
LOKALIZACJ
A
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
plan
profil
cera
mika
ko ci
met
al
CHRONOLOGIA
inne
jama
Af7
kolisty
czerpakowaty
X
neolit (kultura amfor
kulistych)
do ek pos upowy
Af7
?
trójk tny
X
kulistych)
jama
Ag7
kolisty
trapezowaty
X
jama
Af7
kolisty
nieckowaty
X
jama
Af7
kolisty
ódkowaty
X
jama
Af7
owalny
nieckowaty
X
do ek
pos upowy
Ag4
kolisty
trapezowaty
X
jama
Ae7
owalny
nieckowaty
X
jama
Ae7
kolisty
ódkowaty
X
ryc. 1
kulistych)
kulistych)
kulistych)
kulistych)
kulistych)
kulistych)
kulistych)
196
Relikty osadnictwa ludno ci kultury amfor kulistych wyst pi y na badanym obszarze
na arach Ae7, f7, g7 tworz c wyra ne skupisko. Ich lokalizacja praktycznie w centrum
badanej przestrzeni reliktowej zdaje si wyklucza , i by y to pozosta ci wi kszej osady,
wi cej si z d ugotrwa okupacj tego terenu. Przemawia za tym równie fakt braku w
inwentarzu obiektów zwi zanych z t kultur form o funkcjach wiadcz cych o d ugo
czasowym osadnictwie, takich jak np. budowle naziemne, paleniska itp. St d te nale y
przyj , i faza neolityczna na stanowisku Soko y 1 to jednokrotne obozowisko zwi zane z
penetracj ziem pó nocnego Mazowsza przez spo eczno ci wczesnorolnicze.
faza II – okres w drówek ludów
ryc. 2, plan III
Z okresem w drówek ludów wi
si 44 obiekty wziemne (pó ziemianka, budowla
naziemna, wybierzysko, palenisko, jamy, do ki pos upowe), z wype nisk których pochodzi
121 fragmentów ceramiki:
NR
ROBOCZY
FUNKCJA
LOKALIZACJ
A
(hektar/ar)
KSZTA T
ZABYTKI RUCHOME
plan
profil
cera
mika
równoleg oboczny
?
X
ko ci
met
al
CHRONOLOGIA
inne
2
budowla
naziemna
Ab1/b2
2.1
do ek pos upowy
Ab1
kolisty
nieckowaty
2.2
do ek pos upowy
Ab1
nieregularny
nieckowaty
2.3
do ek pos upowy
Ab2
owalny
workowaty
2.4
do ek pos upowy
Ab2
kolisty
trójk tny
2.5
do ek pos upowy
Ab2
kolisty
workowaty
2.6
do ek pos upowy
Ab2
owalny
czerpakowaty
X
X
X
X
X
X
18
do ek
pos upowy
Ab4
czworok tny
trójk tny
X
okres w drówek
ludów
18.1
do ek pos upowy
Ab4
?
trójk tny
X
jama
Ab4
pó okr
trapezowaty
X
jama
Af4/g4
owalny
nieckowaty
X
jama
Ag1
owalny
nieckowaty
X
jama
Af1
owalny
nieckowaty
X
jama
Ad1
owalny
ódkowaty
X
jama
Ad1
kolisty
nieckowaty
X
jama
Ac1
kolisty
nieckowaty
X
Ac1
kolisty
nieckowaty
X
Ac1
owalny
trójk tny
X
do ek pos upowy
Ac1
?
trapezowaty
X
jama
Ac1
owalny
nieckowaty
X
jama
Ac1
owalny
nieckowaty
X
jama
Ab1
kolisty
czerpakowaty
X
Ab1
czworoboczny
trapezowaty
X
Ab1
?
czerpakowaty
X
jama
Ah1
owalny
nieckowaty
X
jama
Ab3
owalny
nieckowaty
X
wybierzysko
Ac3
owalny
nieregularny
X
19
22
25
26
29
30
32
34
36
36.1
37
37A
38
40
44
45
55
57
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
y
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
197
60
pó ziemianka
Ad3
owalny
trapezowaty
X
60.1
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
60.2
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
60.3
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
60.4
do ek pos upowy
Ad3
?
nieregularny
60.5
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
60.6
do ek pos upowy
Ad3
?
trójk tny
60.7
do ek pos upowy
Ad3
?
workowaty
X
X
X
X
X
X
X
jama
Af2/f3/g2/g3
owalny
trapezowaty
X
jama
Ah3
kolisty
nieckowaty
X
jama
Ab2
kolisty
nieckowaty
X
palenisko
Ac2
kolisty
nieckowaty
X
81.1
do ek pos upowy
Ac2
?
workowaty
81.2
Ac2
?
workowaty
81.3
do ek pos upowy
do ek pos upowy
Ac2
?
nieckowaty
81.4
do ek pos upowy
Ac2
?
workowaty
85
jama
Ad2
owalny
nieckowaty
X
X
X
X
X
68
70
78
81
el
okres w drówek
ludów
el
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
okres w drówek
ludów
ryc. 2
Relikty osadnictwa z okresu w drówek ludów (V - VI w.) na omawianym stanowisku
wyst pi y na arach Ab1, b2, b3, b4, c1, c2, c3, d1, d2, d3 tworz c wyra ne skupisko. Ich
koncentracja widoczna jest wokó dwóch zarejestrowanych konstrukcji o funkcji gospodarczo
mieszkalnej, pó ziemianki (obiekt nr 60) oraz budowli naziemnej (obiekt nr 2). Towarzyszy y
im jamy oraz do ki pos upowe, w tym ostatnim przypadku wyst puj ce zazwyczaj w uk adach
liniowych (np. zespó do ków pos upowych nr 44). Pomi dzy wspomnianymi wy ej
konstrukcjami natrafiono na palenisko uzbrojone w konstrukcj s upow . Ciekawym
elementem wchodz cym w sk ad tego opisywanego wczesno redniowiecznego zespo u
198
osadniczego by o wybierzysko, miejsce pozyskiwania surowców naturalnych, w tym
przypadku najprawdopodobniej gliny.
Zarówno analiza przestrzenna zarejestrowanych obiektów datowanych na okres
wczesnego redniowiecza na stanowisku Soko y 1 jak i ich klasyfikacja funkcjonalna sk ania
do wniosku, e uchwycono w tym przypadku skraj wi kszej osady ci gn cej si pierwotnie w
kierunku pó nocnym i zachodnim od granic obszaru badawczego.
faza III – nowo ytno
ryc. 3, plan IV
Okres nowo ytny (XIX w.) reprezentowany by przez 32 obiekty nieruchome i
pochodz ce z ich wype nisk 4642 fragmenty ceramiki, 131 fragmenty szklane, 20 gwo dzi
elaznych oraz 2104 ko ci zwierz ce:
NR
ROBOCZY
FUNKCJA
LOKALIZACJ
A
(hektar/ar)
KSZTA T
plan
ZABYTKI RUCHOME
profil
cera
mika
ko ci
met
al
CHRONOLOGIA
inne
hektar A
1
budynek
naziemny
Ac6,c7,d6,d7
,e6,e7,f6,f7
1.1
piec (?)
1.2
do ek pos upowy
1.3
do ek pos upowy
1.4
do ek pos upowy
1.5
rów
fundamentowy
Af6
Ad6
Ad6
Ac6
Ac6,c7,d6,d7
,e6,e7,f6,f7
Ac6
Ac6
Ae6
Ae6
Ae6
Ab3,b4,c4,d
4,e4,f4,i5,j5,j
6
1.6
do ek pos upowy
1.7
do ek pos upowy
1.8
jama
1.9
do ek pos upowy
1.10
do ek pos upowy
4
rów
12A
12B
24
27
46
47
51
52
53
54
76
87
94
95
prostok tny
nieregularny
X
X
118
mo
net
a,
szk
o
nowo ytno
nieregularny
X
X
X
nowo
nowo
nowo
nowo
ró norodny
X
nowo ytno
kolisty
nieregularny
kolisty
workowaty
kolisty
czerpakowaty
kolisty
pasowy
?
workowaty
?
workowaty
?
trapezowaty
?
workowaty
?
trapezowaty
pasowy
ódkowaty
nowo
nowo
nowo
nowo
nowo
X
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
nowo ytno
szk
o
szk
o
jama
Ag7
?
nieckowaty
X
jama
Ag6
?
trapezowaty
X
jama
do ek
pos upowy
jama
do ek
pos upowy
jama
Ag1
kolisty
ódkowaty
X
nowo ytno
Ae1
kolisty
nieckowaty z
przeg bieniem
X
nowo ytno
Ai1
owalny
nieregularny
X
nowo ytno
Aj1
czworoboczny
nieckowaty
X
nowo ytno
Ab7
kolisty
X
nowo ytno
jama
Ab7
owalny
X
nowo ytno
jama
wybierzysko
jama
jama
wybierzysko
do ek
pos upowy
Ab7
Ab7
Ab2
Af2
Ad10
owalny
nieckowaty
nieckowaty z
przeg bieniem
czerpakowaty
nieregularny
nieregularny
X
X
X
X
X
nowo
nowo
nowo
nowo
nowo
jama
owalny
ódkowaty
owalny
nieckowaty
owalny
kolisty
nieregularny
workowaty
Ai6
?
nieckowaty
studnia (?)
Ag5
kolisty
trapezowaty
X
jama
Af6
kolisty
nieckowaty
X
Ae10
X
X
X
nowo ytno
nowo ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
nowo ytno
102
112
gw
d
zie
X
gw
d
zie
nowo ytno
szk
o
szk
o
nowo ytno
nowo ytno
hektar B
5
do ek
pos upowy
Be1
kolisty
workowaty
X
nowo ytno
199
6
7
8
9
10
10A
11
12
13
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
do ek
pos upowy
Bf1
kolisty
trapezowaty
X
nowo ytno
Bf1
kolisty
workowaty
X
nowo ytno
Bf1
kolisty
czerpakowaty
X
nowo ytno
Bg1
kolisty
trapezowaty
X
nowo ytno
Bg1
kolisty
trapezowaty
X
nowo ytno
Bg1
?
workowaty
X
nowo ytno
Bh1
kolisty
workowaty
X
nowo ytno
Bh1
kolisty
czerpakowaty
X
nowo ytno
Bi1
kolisty
czerpakowaty
X
nowo ytno
ryc. 3
Relikty osadnictwa pochodz ce z czasów nowo ytnych koncentrowa y si wokó
kompleksu osadniczego wyznaczonego przez obiekt nr 1. Sam zespó obok zabudowy
karczemnej tworzy y piec, studnia, palenisko, jamy i ich skupiska (np nr 12 czy 124), do ki
pos upowe oraz usytuowane w pewnym oddaleniu dwa wybierzyska, zapewnie wtórnie
wykorzystane, jako jamy mietniskowe. Obiekt nr 1 to zespó architektoniczny
zaklasyfikowany, jako karczma wraz ze stanem ( rozdzia 5) oraz zwi zana z nim warstwa
nr 2. Z budowl t nale y równie wi za obiekt nr 124 zaklasyfikowany, jako zespó jam,
pomimo, i w ich wype niskach nie wyst pi materia datuj cy. Z analizy przestrzennej
wynika, e mog y pe ni rol zaplecza gospodarczego (np. do y ziemniaczane, lodownie) w
okresie
funkcjonowania karczmy. Szczególnym obiektem najprawdopodobniej
wspó istniej cym z karczm by piec ceglany (chlebowy?) usytuowany ok. 15 m na po udnie
200
od jej ciany szczytowej (obiekt nr 131) oraz znajduj ca si na zachód od niego studnia
(obiekt nr 112). Pomi dzy nimi natrafiono na palenisko zaopatrzone w konstrukcj s upow
(obiekt nr 104). Tego typu obiekty wykorzystywane by y do obróbki termicznej ywno ci o
zwi kszonych gabarytach (np. ciel ta, wo y, du e winie pieczone na ro nie). Wa nym
elementem kontekstu osadniczego w okresie nowo ytnym by system rowów usytuowanych
po osi NW – SE na zachód od zabudowa karczmy. Trudno w chwili obecnej, bior c pod
uwag fakt, i badaniami obj to tylko fragment obszaru zasiedlenia, ustali ich pierwotn
funkcj . Mog y równie dobrze pe ni rol rowów melioracyjnych jak i wyznacza granice
posiad ci.
Z zespo em karczemnym nale y wi za wi kszo
materia u kostnego
pozyskanego w trakcie bada ( Aneks nr 1). Wyst pi on g ównie w obr bie warstwy
ytkowej (nr 2) oraz obiektach bezpo rednio zwi zanych z tym zespo em. Wyj tek stanowi
obiekt nr 87 zlokalizowany w do znacznym oddaleniu od samej karczmy. Znalezione w jej
wype nisku du e fragmenty szkieletu rebaka, szcz tki kostne psa, zaj ca i in. pozwalaj
uzna go za jam
mietniskow s
g ównie do utylizacji padliny. Najliczniej
reprezentowana grupa szcz tków kostnych nale y do byd a (67%) drug grup s ko ci wini
(30 %) a 1,5% do owcy/kozy. W pozosta ych 1,5% mie ci si materia kostny nale cy do
pojedynczych osobników (psa, konia, zaj ca i ptaka). Frekwencja szcz tków tych ostatnich
wiadczy, i mi so tych zwierz t nie pe ni o istotnej roli w diecie lokalnej spo eczno ci.
wiadczy o by to o utrzymywaniu ma ego stada tych zwierz t lub sporadycznemu
uzupe nianiu diety ich mi sem. Mo na za
dwutorow drog pozyskiwania mi sa.
Pierwsza to przydomowa hodowla zwierz t (wskazuje na to szkielet cielaka który pad w
wieku oko oporodowym), jednak wi kszo osobników by a pozyskiwana od zewn trznych
dostawców. Na uwag zas uguje fakt du ych dysproporcji w wymiarach poszczególnych
szcz tków. Sugeruje to, i zwierz ta w momencie uboju pochodzi y z ró nych przedzia ów
wiekowych i rasowych. Przemawia to za tez , i w ramach gospodarstwa karczemnego nie
prowadzono hodowli (lub w bardzo ograniczonym zakresie) a zwierz ta pozyskiwano od
ró nych dostawców w miar potrzeb. Wyst puj ce na niektórych ko ciach lady
intencjonalnej obróbki ( wiartowanie, filetowanie itp.) wiadcz , i uboju dokonywano na
miejscu.
Drugie skupisko obiektów b cych no nikiem nowo ytnego materia u zabytkowego
usytuowane by o (ary nr Ac-i10, Bc-i1) na wschód od kompleksu karczemnego. Tworzy y je
uk ady do ków pos upowych rozlokowanych w nieregularnych liniach. Mo na w tym
przypadku zaryzykowa hipotez , i stanowi pozosta ci grodze .
Bior c powy sze pod uwag , przy jednoczesnym braku innych reliktów zabudowy
typu mieszkalno gospodarczego nale y przyj , i w przypadku nowo ytnej fazy zasiedlenia
na stanowisku Soko y 1 mamy do czynienia z form osadnicz okre lan , jako siedlisko a dla
okresów wcze niejszych osada jednodworcza.
cznie w trakcie bada odkryto 196 obiektów, w tym 85 zawieraj ce w wype niskach
materia datuj cy, co stanowi 43% ogó u. W grupie obiektów datowanych 10% zwi zanych
by o z osadnictwem neolitycznym, 48% z osadnictwem z okresu w drówek ludów a 42% z
nowo ytnym.
Pod wzgl dem funkcjonalnym do ki pos upowe stanowi y 52% ogó u odkrytych
obiektów, jamy 39% a w pozosta ym przedziale 9% mie ci y si inne typy funkcjonalne
(paleniska, studnie, budowle naziemne, wybierzyska itp.). W grupie zabytków nieruchomych
datowanych na m odsz epok kamienia 78% stanowi y jamy a do ki pos upowe tylko 22%.
Odwrotna sytuacja obserwowalna jest w ród obiektów wczesno redniowiecznych gdzie do ki
pos upowe stanowi 54% przy 36% frekwencji jam. Dla okresu nowo ytnego stosunek
procentowy do ków pos upowych do jam jest bardzo zbli ony (51% do 31%).
Adam Kostrzo
Aneks nr 1
do Opracowania wyników bada archeologicznych na stanowisku Soko y 1
CHARAKTERYSTYKA MATERIA U OSTEOLOGICZNEGO
Szcz tki kostne ze stanowiska Soko y 1 pozyskane zosta y na drodze eksploracji
cznej obiektów archeologicznych
i warstw kulturowych. Materia
zebrano nie
przeprowadzaj c selekcji wielko ciowej. Pomimo najwi kszych stara materia osteologiczny
uleg licznym zniszczeniom podczas zbierania go w trakcie prac badawczych. Przyczyny tego
nale y doszukiwa
si
w bardzo znacznym jak na okres nowo ytny stopniu erozji
spowodowanej najprawdopodobniej warunkami glebowymi.
cznie badaniami obj to 2 104
fragmenty kostne z czego stan zachowania 219 nie pozwoli na ich bli sza identyfikacj .
Materia zosta y poddane analizie w siedzibie Pracowni Archeologii Terenowej ul.
Skarbka z Gór 23C/26, 03-287 Warszawa a analizy dokona Adam Kostrzo . Materia zosta
okre lony pod wzgl dem gatunkowym i anatomicznym lecz z uwagi na z y stan zachowania
ustalenie wieku i p ci zwierz t uda o si tylko w nielicznych wypadkach. Jeszcze wi kszych
problemów nastr czy o podanie przybli onej wysoko ci zwierz t w k bie, pomiary
zdejmowane by y pojedynczo a ca ych ko ci by o bardzo ma o. Wyj tkiem by tu szkielet
konia gdzie zachowa y si ko ci d ugie jednak z uwagi na m ody wiek osobnika – poni ej
pierwszego roku ycia i brak zro ni tych nasad ko ci dokonanie pomiarów nie by o zasadne.
Wybrane fragmenty materia u zosta y sfotografowane, dokumentacja ta tyczy si g ównie
szkieletu „pochówku” ko skiego oraz elementów nosz cych najbardziej transparentne lady
pochodzenia antropogenicznego.
Podzia
procentowy ustalony zosta
tylko dla szcz tków pokonsumpcyjnych.
Odrzucono tu szcz tki gryzonia których obecno
spowodowana
mierci
w obiekcie najprawdopodobniej by a
zwierz cia w jego naturalnym rodowisku. Odrzucono równie
szcz tki psa i konia, zwierz ta te dosta y si do warstwy na drodze zwyk ej utylizacji padliny.
Tez ta potwierdza fakt e na adnym ze szcz tków nie znaleziono oznak podzia u tuszy ani
skórowania.
ród pozyskanych szcz tków kostnych 67% zaklasyfikowano jako ko ci byd a.
Drugie miejsce co do frekwencji zajmowa y ko ci wini (30 %). W przedziale ilo ciowym 1%
– 1,5% mie ci y si ko ci drobnych prze uwaczy (koza/owca). Na pozosta e 1,5% sk ada y
si szcz tki kostne nale ce do pojedynczych osobników (konia, psa, zaj ca, ptaka). Z uwagi
na obecno
karczmy mo na za
przydomowa hodowla
dwutorow drog pozyskiwania mi sa. Pierwsza to
zwierz t (wskazuje na to szkielet cielaka który pad w wieku
oko oporodowym), jednak wi kszo
osobników by a pozyskiwana od zewn trznych
dostawców. Za podbudow tej teorii mo na uzna fakt du ych dysproporcji w wymiarach
poszczególnych szcz tków, wskazywa oby to na wi cej ni jednego dostawc . Wspólne
wyst powanie warto ciowych i podwarto ciowych cz ci tuszy wiadczy i zwierz ta by y
przyprowadzane ywe a uboju dokonywano na miejscu.
Reasumuj c sama proporcja w sk adzie gatunkowym i anatomicznym jest do
dla omawianego okresu. Obecno
typow
karczmy wprowadza jednak wi ksz ró norodno
wielko ciach a wi c i rasach zwierz t których mi so by o poddane konsumpcji.
UDZIA ILO CIOWY I PROCENTOWY SZCZ TKÓW POKONSUMPCYJNYCH
POSZCZEGÓLNYCH GATUNKÓW
byd o
winia
owca/koza
ptak
ma y prze uwacz
zaj c
1192
533
24
13
11
3
67%
30%
1%
> 1%
> 1%
> 1%
GATUNEK
byd o
winia
pies
ko
owca/koza
ptak
gryzo
ma y prze uwacz
zaj c
OBIEKT lub
WARSTWA nr
GATUNEK
w. 2 – poziom I
byd o
nieokre lony
winia
byd o
ma y prze uwacz
nieokre lony
pies
winia
w. 2 – poziom II
ILO
ILO
SZCZ TKÓW OGÓ EM
1192
533
64
34
24
13
11
11
3
SZCZ TKÓW
157
32
48
420
9
123
13
221
CHRONOLOGIA
nowo ytno
nowo ytno
w
ob. A1
ob. A12A, A12B
ob. A87
ob. A102
ob. A112
ob. A118
ob. A119
ob. A120
ob. A121
A124A
obiekt
lub
warstwa
w. 2 –
poziom
I
byd o
nieokre lony
winia
byd o
ma y prze uwacz
nieokre lony
ptak
winia
byd o
ko
nieokre lony
owca/koza
pies
ptak
winia
zaj c
winia
gryzo
nieokre lony
ptak
zaj c
byd o
byd o
nieokre lony
owca/koza
gatunek
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
cz.
anatomiczna
czaszka
cz on palcowy
korze
bowy
ko okciowa
ko ramienna
ko skokowa
ko udowa
opatka
opatka
opatka
opatka
metapodium
metapodium
metapodium
miednica
mo
169
11
142
24
2
18
9
33
332
34
29
1
51
1
78
1
11
11
4
3
2
12
78
11
23
ilo
(szt./fr)
nowo ytno
nowo ytno
nowo ytno
nowo
nowo
nowo
nowo
nowo
nowo
nowo
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
ytno
uwagi
8
3
1
1
21
1
3
1
5
7
7
3
3
3
12
31
banie
lady obgryzania
wszystkie frg. z jednej ko ci
wszystkie frg. pochodz z 1 ko ci
w tym odgadni ty bloczek (osobnik
ody)
wszystkie frg. pochodz z 1ko ci
lady gryzienia
wszystkie fragmenty pochodz z
jednego mo enia,
byd o
byd o
1
3
byd o
byd o
byd o
oczodó
ródstopie
trzeszczka
ródr cznopalcowa
b
b
byd o
byd o
byd o
byd o
b
b
uchwa
uchwa
3
5
1
8
byd o
byd o
uchwa
uchwa
9
13
byd o
nieokre lony
winia
winia
winia
winia
winia
winia
nieokre lony
czaszka
k. skokowa
k. udowa
miednica
ebro
uchwa
32
2
2
3
5
21
6
7
winia
uchwa
uchwa z 3
bami
2
byd o
czaszka
1
byd o
byd o
czaszka
czaszka
1
1
byd o
byd o
byd o
32
1
5
byd o
czaszka
cz on palcowy
cz on palcowy
cz on palcowy
drugi
byd o
byd o
byd o
czaszka
czaszka
k. piersiowy
3
3
1
byd o
k. szyjny
3
winia
w. 2 –
poziom
II
1
1
2
1
trzon
redniostarty sta y
prawdopodobnie z 1 zuch.
szcz tki 1 zwierz cia stosukowo
nie dawno wy ty m3 uchwy
sk ada si i nosi lady r bania w
poprzek kraw dzi uchwy
z z bami, wy yna si p4 sta y
wszystkie fragmenty pochodz z tej
samej uchwy, osobnik m ody
powy ej roku,
bardzo wytarte i wyp ukane z
zewn trz i wewn trz
nieokre lony
by sta e lekko starte
by wy te m2 m1 p4, zwierze
powy ej 3,5 lat ycia
by rednio starte
bardzo ma e i le zachowane
fragmenty
cz
przy k ykciach potylicznych
bana
frg. sk ada si z z bem
3frg. z f . mózgowia, 1 z kana em
uchowym
pierwszy
pierwszy, materia b. odwapniony
bany wzd
.prawdopodobnie z 1 osobnika
razem z z bodo em
frg. sk adaj si
filetowanie
frg. z tego samego kr gu (sk adaj
si )
byd o
ko
skokowa
1
byd o
byd o
byd o
1
1
4
1
koniec dalszy,
1
koniec dalszy,
1
przy nasadzie koniec dalszy
3
sklejana - gryzione przez psy
11
.
1
sama nasada bli sza
przy ko cu bli szym lady
filetowania i gryzienia
byd o
byd o
byd o
byd o
ko skokowa
ko pi towa
ko pi towa
ko
piszczelowa
ko
piszczelowa
ko
piszczelowa
ko
piszczelowa
ko
piszczelowa
ko
promieniowa
ko
promieniowa
ko
promieniowa
ko
promieniowa
ko ramienna
ko ramienna
ko ramienna
bardzo ma a w ciwie wielko ci
jak u jelenia ale powierzchnie
stawowe i budowa anatomiczna
wskazuj na byd o
nadpalona, lady filetowania i
gryzienia przez psy
ca a dobrze zachowana,
lady po korzeniach
byd o
ko
ramienna
3
byd o
ko
ramienna
3
byd o
ko
ramienna
6
byd o
byd o
byd o
ko
ko
ko
ramienna
ramienna
skokowa
7
14
1
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
ko skokowa
ko ródr cza
ko udowa
ko udowa
ko udowa
ko udowa
opatka
opatka
opatka
1
3
1
1
3
3
1
3
11
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
1
3
37
1
1
2
sklejona - tafonomia
fragmenty 1 ko ci - sklejone nadpalone "okopcone"
frg. przy ko cu dalszym
filetowanie gryzienia r bania
fragmenty pochodz z jednej ko ci
(sk adaj si )
powierzchnia stawowa koniec
bli szy 1 ko
ko zniszczona rozdrobniona lady filetowania
koniec bli szy i dalszy trzon - by
mo e z 1 ko ci ???
.
bardzo zniszczona
nadpalona, lady
filetowania/skórowania
koniec dalszy
frg. trzonu
nasada bli sza
banie
sklejona - tafonomia
sklejona
prawdopodobnie z 1 ko ci
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
opatka
opatka
opatka, lewa
metapodium
metapodium
metapodium
metapodium
12
3
3
1
1
1
3
byd o
byd o
metapodium
metapodium
3
3
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
metapodium
metapodium
metapodium
miednica
oczodó
ródr cze
ródr cze
ródr cze
ródstopie
ródstopie
ródstopie
ródr cze
trzeszczka
ródr cznopalcowa
udowa
b
b
b
b
3
3
23
5
1
1
1
2
1
1
3
3
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
1
1
1
2
3
3
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
b
b
b
b
b
b
3
4
5
5
5
8
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
b
b
ebro
ebro
ebro
epka
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
12
16
1
1
19
3
1
13
18
23
frg. talerza
brak
frg. ko ca bli szego
b. le zachowana
cz
dalsza (68mm) lad r bania
w poprzek trzonu ( ródstopie)
frg. trzonu
ode bez nasady ko ca bli szego,
sklejone
.
frg. cz ci bli szej
.
koniec bli szy
materia b. odwapniony
czaszkowy sta y
bardzo ma e i le zachowane
fragmenty
czaszkowe
.prawdopodobnie z 1 zwierz cia
jeszcze nie sta e osobnik m ody,
fragmenty s z tego samego z ba,
bardzo z y stan zachowani,
filetowanie
banie
.prawdopodobnie z 1 zwierz cia
.
byd o
12
sklejona
fragmenty kostne silnie
rozdrobnione
cz on palcowy
pierwszy
1
opalony
ebro
nieokre lony
8
123
pies
k. ramienna
7
pies
winia
b
czaszka
4
12
winia
3
winia
winia
winia
winia
czaszka
grzebie
opatki
k. krzy owa
k. nosowa
k. pi towa
b. ma e (i b ma y osobnik)
nieokre lony
sk ada si w 1 ko niestety
zniszczenie nie pozwala na zdj cie
pomiarów
drobne z by prawdopodobnie
ma ego zwierz cia
.
fragment 1 m ody osobnik m1 m2
m3- nie wyr ni ty, 2 fragment
osobnik doros y m3 guzki lekko
starte
3
4
2
2
winia
winia
winia
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
1
1
2
byd o
ma y
przerzuwacz
ma y
przerzuwacz
nieokre lony
winia
winia
winia
winia
winia
uchwa
k. piszczelowa
k.
promieniowa
k. ramieniowa
k. ramienna
k. ramienna
.
3
4
3
1
7
winia
winia
winia
k. strza kowa
k. strza kowa
k. szyjny
2
3
4
winia
winia
k. udowa
k. udowa
2
8
winia
okciowa
1
du y osobnik
fr. sk adaj si po linii zrostu
bez zrostów nasad ko ca bli szego
bez zro ni tych nasad ko ca
bli szego
filetowana
bez nasady bli szej, nie nale y do
reszty szkieletu
fragment ko ca dalszego
cz
dalsza ogryzana przez psy
fragmenty ró nych osobników
du ego i ma ego, za wyj tkiem
jednego fragmentu ko ci
strza kowej szcz tki jednego
zwierz cia bardzo du ego tzw.
forma dzicza wini
bez zrostu nasady bli szej
.
bli szego
brak nasady, lady po no u przy
cz ci dalszej oraz bli szej oraz na
wewn trznej cz ci panewki, lady
po korzeniach
winia
winia
ob. A1
opatka
opatka
3
39
winia
miednica
9
winia
ródr cze
3
winia
b
4
winia
b
14
winia
winia
ebro
ebro
16
42
fragment przy powierzchni
stawowej i szyjki, za wyj tkiem
forma dzicza wini
du a cz
miednicy z wyleczonym
amaniem/ zapaleniem
bez nasady dalszej osobnik
powy ej 2 lat lady po korzeniach
by mocno starte sta e ca
mo liwie wyklejona
szcz tki jednego zwierz cia
bardzo du ego tzw. forma dzicza
wini
wini
winia
uchwa
1
winia
uchwa
1
winia
uchwa
4
winia
uchwa
5
winia
uchwa
5
winia
uchwa
7
byd o
byd o
czaszka
czaszka
3
3
byd o
cz on palcowy
cz on palcowy
drugi
k. piersiowy
ko
nadgarstka
ko pietowa
ko pi towa
ko pi towa
5
4-6 miesi cy a 8-12 miesi cy
wyrasta p4 (z by czarne -wp yw
rodowiska wodnego)
dwa z by ma o starte m3 u ywane
oko o 0,5 roku
jeden fragment z m3 guzki lekko
starte, w obu fragmentach z by
sta e
mo liwie wyklejona
17 - 22 mie . - m3 w stadium
wy ynania si
17 - 22 miesi c (m3 w stadium
wy ynania)
razem z z bodo em
frg. sk adaj si
lady kontaktu z ogniem, bardzo
rozdrobnione, pochodz z 1 ko ci
1
1
bany wzd
filetowanie
1
1
1
1
ca a dobrze zachowana,
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
ko
ko
pi towa
pi towa
ko
piszczelowa
ko
piszczelowa
ko
piszczelowa
ko
piszczelowa
ko
piszczelowa
ko
promieniowa
ko ramienna
ko ramienna
ko ramienna
ko ramienna
ko ramienna
ko ramienna
3
3
1
1
koniec dalszy,
3
3
sklejana - gryzione przez psy
jeden z frg. wie o p kni ty b.
ma y
4
.
1
1
1
1
1
1
1
lady po z bach
.
frg. przy ko cu dalszym
niezgodno z inwentarzem
fragmenty pochodz z jednej ko ci
(sk adaj si )
powierzchnia stawowa koniec
bli szy 1 ko
lady r bania i gryzienia
(gryzonie)
sk ada si
byd o
ko
ramienna
3
byd o
ko
ramienna
3
byd o
byd o
ko
ko
ramienna
ramienna
3
3
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
ko
ko
ko
ko
ko
ramienna
ramienna
ramienna
ramienna
skokowa
3
3
3
5
1
byd o
ko
skokowa
1
byd o
ko
skokowa
1
byd o
byd o
byd o
ko skokowa
ko udowa
ko udowa
kr g szyjny
ostatni
kr g szyjny
pierwszy
opatka
opatka
opatka
3
3
5
1
widoczne (b. mocne) lady r bania
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
5
1
1
3
bardzo zniszczona
nadpalona, lady filetowania i
gryzienia oraz tafonomiczne jpg
3019-3028
w tym frg.2 obgryzione nasady
cz ci bli szej
lady obgryzania
sklejona
byd o
byd o
opatka
opatka
3
3
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
opatka
opatka
opatka
opatka
opatka, lewa
metapodium
metapodium
3
3
5
3
3
1
1
byd o
byd o
metapodium
metapodium
1
1
byd o
byd o
byd o
metapodium
metapodium
metapodium
1
1
3
byd o
byd o
metapodium
metapodium
3
3
byd o
metapodium
3
byd o
metapodium
3
byd o
byd o
byd o
metapodium
metapodium
metapodium
3
3
3
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
miednica
oczodó
ródr cze
ródr cze
ródr cze
ródr cze
ródstopie
ródstopie
ródstopie
rór cze
trzeszczka
ródr cznopalcowa
udowa
b
1
1
1
1
1
3
1
3
3
3
byd o
byd o
byd o
1
1
3
wie e prze omy (prawdopodobnie
uszkodzona w czasie eksploracji)
nie mo liwe wzi cie wymiarów ale
na pewno szcz tki b du ego
osobnika bos taurus primigenius
wszystkie frg. pochodz z 1 ko ci lady gryzienia przez psy
wszystkie frg. z jednej ko ci
.
.
frg. ko ca bli szego
lady gryzienia przez psy na frg.1
lad po no u
b. le zachowana
cz
dalsza lad r bania w
poprzek trzonu ( ródstopie)
frg. trzonu
ode bez nasady ko ca bli szego,
sklejone
w tym odpadni to bloczek (osobnik
ody)
przy fragmencie ko ca bli szego
lady obgryzania przez psa
wszystkie frg. pochodz z 1ko ci
lady r bania przy panewce i
lady obgryzania przez psy
.
frg. cz ci bli szej
lad wspó czesnego ci cia
63 mo e tur
koniec bli szy
trzon
materia b. odwapniony
nieokre lony
winia
winia
nieokre lony
czaszka
czaszka
11
1
2
winia
czaszka
4
winia
winia
czaszka
czaszka
4
2
winia
czaszka
czaszka/
szcz ka
3
winia
winia
3
winia
winia
winia
winia
winia
winia
winia
czszka
grzebie
opatki
k. krzy owa
k. okciowa
k. okciowa
k. nosowa
k. nosowa
k. pi towa
3
4
1
1
2
2
2
winia
k. piszczelowa
1
winia
winia
winia
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
1
1
2
winia
k. potyliczna
k.
promieniowa
2
winia
3
1
nieokre lony
zachowana z 3 z bami, ma o starte
z z bami sta ym guzki mocno
starte osobnik powy ej 17 miesi cy
z z bami sta ymi p4 ju mocno
starty
by sta e lekko starte
m2 i m1 bardzo mocno starte, brak
guzków m3 jeszcze w fazie
wyrastania cz ciowo starte guzki
osobnik doros y, z by lekko starte i
tylko trzonowe
fragment 1 m ody osobnik m1 m2
m3- nie wyr ni ty, 2 fragment
osobnik doros y m3 guzki lekko
starte
du y osobnik
nasady nie przyro ni te
trzon, lewa, obgryzana przez psy
reszty szkieletu
bli szego
filetowana
bana, rozpad a si podzczas
eksploracji
jedna ko uszkodzona
wspó cze nie
nasada ko ca bli szego w fazie
wzrostu, nie zro ni ty koniec
dalszy (nasada zachowana)
winia
winia
winia
winia
winia
winia
winia
k.
promieniowa
k.
promieniowa
k. ramieniowa
k. ramienna
k. skokowa
k. sokowa
k. strza kowa
k. szyjny
4
3
1
2
1
3
4
winia
k. udowa
2
.
bli szego
winia
k. udowa
2
sama g ówka - odpad a po lini
winia
1
zrostu
winia
winia
winia
winia
winia
winia
k. udowa
k. udowa
k. udowa
k. udowa
k. udowa
kie
2
2
3
3
4
1
winia
winia
winia
kie
kie
kie
1
1
2
winia
winia
winia
ko ramienna
ko udowa
kr g
2
1
3
winia
winia
winia
okciowa
okciowa
okciowa
1
1
4
winia
opatka
1
winia
winia
winia
opatka
miednica
piszczelowa
1
1
1
winia
piszczelowa
2
winia
winia
piszczelowa
ramienna
2
1
winia
ramienna
3
winia
winia
ramienna
ramienna
3
3
winia
strza ka
2
poni ej 3 roku ycia bez zrostów
samiec
sk ada si z dwóch cz ci (jeden
szcz tek)
sta y
dopadni ta nasada cz ci dalszej
(osobnik m ody)
przepalona na bia o szaro
piersiowy wyrostek kolczysty
brak nasady, lady po no u przy
cz ci dalszej oraz bli szej oraz na
wewn trznej cz ci panewki, lady
po korzeniach
amana po eksploracji
stawowej i szyjki, za wyj tkiem
forma dzicza wini
osobnik doros y, obgryzany przez
psy
odr bany koniec bli szy
sam trzon cz
bli sza obgryzana
przez psy
wini
cz
dalsza ogryzana przez psy
bana w poprzek trzonu, cz
dalsza obgryzana przez psy
za wyj tkiem jednego fragmentu
ko ci strza kowej szcz tki jednego
forma dzicza wini
fragmenty ró nych osobników
du ego i ma ego, za wyj tkiem
forma dzicza wini
ob.
A12A,
A12B
ob.A87
winia
strza kowa
1
winia
winia
winia
winia
winia
winia
winia
ródr cza
udowa
udowa
b
b
b
b
3
1
4
1
1
1
3
winia
b
4
winia
winia
ebro
epka
1
2
winia
byd o
uchwa
k. udowa
1
4
byd o
byd o
ma y
przerzuwacz
nieokre lony
opatka
miednica
12
8
metapodium
nieokre lony
2
18
ptak
ptak
k. czaszka
k. udowa
7
2
winia
winia
k. ramienna
k.promieniowa
4
4
winia
opatka
8
ebro
3
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
ebro
atlas
axis
centokwartale
czaszka
czaszka
czaszka
14
2
1
1
1
1
1
byd o
czaszka
1
amana i r bana
bez nasady dalszej osobnik
powy ej 2 lat lady po korzeniach
kie samiec
ma o starty
sta y
prawdopodobnie z 1 uch.sta y
mo liwie wyklejona
lady r bania z jednej strony
fragment o d . 14 cm
oda
4-6 miesi cy a 8-12 miesi cy
wyrasta p4 (z by czarne -wp yw
rodowiska wodnego)
lady r bania
drobne fragmenty - lady
wiartowania tuszy
lady r bania
znacznie rozdrobnienie mo liwe e
fragmenty 1 ko ci
nieokre lony
znaczna defragnentacja - ko ci nie
sk adaj si w ca
lady po no u - opalone na czaro
bane, lady gryzienia przez
gryzonie
zniszczone wspó cze nie
drobne fragmenty - lady
wiartowania tuszy
znaczne rozdrobnienie mo liwe e
fragmenty 1 ko ci
lady r bania, miejscami opalone
na czarno
jeden kr g
z z bem p4
opalona, okopcona
bardzo starte z by, osobnik bardzo
dojrza y
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
czaszka
czaszka
czaszka
czaszka
czaszka
1
1
1
1
1
byd o
byd o
czaszka
czaszka
1
1
byd o
byd o
czaszka
cz on palcowy
2
1
byd o
byd o
byd o
cz on palcowy
cz on palcowy
cz on palcowy
1
1
1
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
czszka
czszka
k. l wiowa
k. okciowa
k. piersiowy
k. piersiowy
k. pietowa
k. pi towa
k. pi towa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
2
5
1
1
1
1
2
1
1
1
1
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k. piszczelowa
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
byd o
k. piszczelowa
1
fragment przy oczodole
z jednym z bem
1 z b m2 sta y lekko starty
fr. przy z bodole
z mo eniami
stawowej do po czenia z uchw
podniebienie z kana ami
bowymi, fragment przy oczodole
pierwszy
pierwszy, prawie przyro ni ta
nasada oko o 15 miesi cy
pierwszy
do tego 6 z bów (jeden osobnik)
p2 - ma o starte, m:1,2,3, te ma o
starte osobnik m ody cho po 2
roku ycia do tego m:2i3 nie
sk adaj si (mocno zniszczone)
cho prawdopodobnie ten sam
osobnik
bana przez czo o
ciel - mier oko oporodowa nie
pó niej ni w 21 dniu ycia
brak zrostów
wyrostek kolczysty
dwa ró ne osobniki
lewa, obgryzana przez psy
prawa i lewa ciel - mier
oko oporodowa nie pó niej ni w
21 dniu ycia
koniec dalszy
bana w poprzek trzonu
lewy z nasad dalsz
bana w poprzek
bana w poprzek
byd o primigemiczne
bana w poprzek
doros y osobnik, obgryzana,
bana w wzd przez koniec
bli szy
byd o
byd o
k. piszczelowa
k. piszczelowa
1
1
byd o
byd o
k. piszczelowa
k. piszczelowa
2
2
byd o
byd o
k. piszczelowa
k. piszczelowa
k.
promieniowa
5
33
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
k.
promieniowa
k.
promieniowa
k.
promieniowa
k.
promieniowa
k.
promieniowa
k.
ramieniaowa
1
1
21 dniu ycia
1
obgryzane nasady przez psy
1
2
zro ni ta promieniowa z okciow
2
fragmenty 2 ró nych ko ci
ma e byd o, 2 fragmenty
przer bane w czasie eksploracji
fragment przy ko cu dalszym
fragment przy ko cu bli szym
w sumie 3 fragmenty por bane
wspó cze nie
ogryzana
21 dniu ycia
lady r bania i filetowania
2
1
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
k. ramienna
k. ramienna
k. ramienna
k. ramienna
k. skokowa
k. skokowa
k. szyjny
k. ródr cza
k. ródr cza
1
1
1
1
1
1
1
1
1
ródr cza
ródr cza
ródr cza
ródstopia
trzonu
bardzo ogryziona przez psy
byd o
byd o
k.
k.
k.
k.
bana wzd
1
k. ramieniowa
k. ramieniowa
k. ramieniowa
k. ramieniowa/
opatka
k. ramienna
byd o
byd o
byd o
byd o
bana na ukos
bana wzd na ukos
fragment 1 ko ci m odego
osobnika bez zrostów
z ró nych ko ci
bana wzd i w poprzek trzonu,
obgryzana przez psy
poni ej 2 lat, 1 ko
1
1
1
1
1
2
1
osobnik m ody, brak zrostów
brak zrostów
obgryzane przez psy
trzon plus koniec dalszy obgryzany
przez psy
rozpad o si przy eksploracji
byd o
k. ródstopia
1
byd o
byd o
byd o
byd o
k.
k.
k.
k.
1
1
1
20
ródstopia
ródstopia
rórdstopia
rórdstopia
byd o
k. udowa
1
byd o
byd o
byd o
k. udowa
k. udowa
k. udowa
1
1
5
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
k. udowa
k. okciowa
kr g
kr g
kr g
kr g
kr g
kr g
kr g
kr g
kr g
kr g
kr g
opatka
12
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
3
1
1
byd o
byd o
byd o
opatka
opatka
opatka
1
1
1
byd o
byd o
byd o
opatka
opatka
opatka
1
1
1
byd o
metapodium
1
byd o
metapodium
1
byd o
byd o
metapodium
metapodium
1
1
byd o
byd o
metapodium
metapodium
2
3
bardzo m ody cielak poni ej roku
bni te wzd przez koniec
bli szy
21 dniu ycia
fragment trzonu przy dole
podkolanowym
sama nie przyro ni ta g ówka
bane w poprzek lady ogryzania
przez psy i przez gryzonie, cz ste
lady skórowania i filetowania.
bana
piersiowy
wiowy, m odego osobnika
pierwszy
piersiowy
bany
nieokre lony - r bany wzd
wyrostki kolczyste
wyrostek poprzeczny odci ty
ró ne kr gi - r bane wzd
piersiowy r bany w poprzek
lady gryzienia
kraw
talerza obgryzana
fragment talerza r bany wzd i
obgryzany przez psy
szyjka r bana w poprzek
prawdopodobnie to samo zwierze
co ad2-2
bana w poprzek, lady po no u,
bardzo mocno filetowana
bardzo zniszczone w trakcje
eksploracji
bane wzd
lewy trzon z odr ban nasad
dalsz
byd o
byd o
metapodium
miednica
4
1
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
miednica
miednica
mo dze
mo dze
mo dze
1
2
1
1
1
byd o
byd o
byd o
mo
nieokre lony
nieokre lony
prawdopodobn
ie k. okciowa
szcz ka
ródstopie
ródstopie
udowa
udowa
wyrostki
kolczyste
kr gów
wyrostek
kr gu
wiowego
2
1
6
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
1
1
1
1
1
2
1
b
1
byd o
b
1
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
b
b
b
b
b
1
1
1
1
1
b
b
b
bany u nasady
fragmenty od ro nych zwierz t,
fragmanet nr. 1 osobnik bardzo
ody i mo
bardzo krótki,
mo liwe, e ci ty w pradziejach,
nie wiadomo w jakim celu
ko d uga lub opatka
przek uwacz
obgryzane przez psy nasady ko ci
ykie
bana wzd
2 piersiowe, 1 l
wiowy
1
byd o
byd o
byd o
byd o
prawe i lewe ko ci nie zro ni te
wzd ! ciel - mier
21 dniu ycia
grzebie r bana wzd
bardzo ma o zmian
tafonomicznych, nietypowo ma y
do ek maziowy
bana w poprzek ga zi
bardzo ma y
1
1
1
czaszkowy m2 powy ej 2 roku
ycia
p2, uchwowy, sta y powy ej 1,5
roku
p2, czaszkowy, sta y powy ej 1,5
roku
p4 rednio starty
sta y lekko starty
uchwowe m2 - m ody oko o 2 lat,
czaszkowe m3 - wyra nie zu yte
(m3 wyrasta po 2 roku ycia)
osobnik doros y - z by 2 ró nych
zwierz t.
uchwowy zniszczony
czaszkowy
byd o
b
1
byd o
byd o
b
b
1
1
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
b
b
b
b
ebro
1
1
2
3
1
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
byd o
ebro
ebro
ebro
ebro
ebro
ebro
ebro
ebro
ebro
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
1
1
1
1
1
1
1
5
14
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
byd o
byd o
byd o
uchwa
uchwa
uchwa
1
1
1
byd o
uchwa
1
byd o
byd o
byd o
byd o
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
1
1
1
1
byd o
byd o
uchwa
uchwa
2
2
byd o
uchwa
2
m1 lub m2 uchwowe
czaszkowe 2 - ró nych osobników,
1 oko o 2 lat, 2 starszy
m2 uchwowy - doros y
m2 uchwowy, starty w du ym
stopniu
m3 starty w stopniu du ym
lekko opalone, okopcone
amane
osobnik doros y
jedno z pierwszych
jedno z pierwszych
bane
lady po gryzieniu r bane wzd
lady po gryzieniu r bane wzd
lady po filetowaniu
przy wyrostku dziobiastym
ma e zwierze
2 z by lekko starte
bana za wyrostkiem dziobiastym
bez z bów
prawy zawias
z z bami, wed ug starcia m3
pomi dzy 3,5 a 5 lat
sam odr bany wyrostek dziobiasty
bana w poprzek
zawiera 5 z bów, stopie starcia
m3 wskazuje na 5 rok ycia
zwierz cia
p1 mleczny, pod spodem wida jak
wypycha go z b sta y
wyrostek dziobiasty przy uchwie
przy spojeniu uchwowym
1 fragment z z bem, 1 fragment z
wyrostkiem dziobiostym
bana
po starciu m3, ponad 5 lat, dwa
ró ne osobniki oba stare
byd o
byd o
byd o
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
3
5
5
byd o
byd o
byd o
ko
k. okciowa
5
12
1
2
ko
k. piszczelowa
2
ko
k.
promieniowa
2
ko
ko
ko
k. ramienna
k. rysikowe
k. st pu
2
2
2
ko
k. udowa
1
ko
opatka
2
ko
metapodium
4
ko
ko
nieokre lony
b
ebro
nieokre lony
11
4
29
owca/koza
k. ramienna
1
pies
pies
pies
pies
pies
pies
czaszka
k. krzy owa
k. okciowa
k. okciowa
k. piszczelowa
k.
promieniowa
1
1
1
1
2
1
z m1 m2 ma o startymi
lekko opalone, okopcone
2 - ró nych osobników, 1 z fr
opalany na k cie uchwy i
filetowana
p3 i p4 wy te
brak zro ni tych nasad
jak we wszystkich przypadkach
brak przyro ni tych nasad - które
odnaleziono osobno
odnaleziono osobno
odnaleziono osobno
odnaleziono osobno
odnaleziono osobno - dodatkowo
weryfikacj utrudnia znaczna
defragnentacja ko ci
komplet ko ci ródr cza i
ródstopia wszystkie nie zro ni te
z nasadami zarówno ko ca
bli szego jak i dalszych. brak
przyro ni tych ko ci rysikowych.
by w stadium wy ynania,
mo liwe e jeszcze pod z bami
mlecznymi (cho tych ostatnich nie
odnaleziono)
znaczna defragmentacja
nieokre lony
wszystkie z by wy te i ma o starte
bardzo du o kamienia naz bnego
z 2 fragmentów ko ci
pies
k.
promieniowa
1
pies
pies
k. ramienna
k. ramienna
1
1
pies
pies
pies
pies
k. ramienna
k. udowa
kr g
opatka
1
1
1
1
pies
pies
opatka
miednica
1
1
pies
pies
szkielet
udowa
31
1
pies
uchwa
1
pies
ptak
winia
2
1
1
winia
winia
uchwa
k. d uga
czaszka
czaszka/
szcz ka
k. krzy owa
3
2
winia
winia
winia
winia
winia
k. l wiowy
k. okciowa
k. okciowa
k. nosowa
k. nosowa
1
1
1
1
2
winia
k. piersiowy
1
winia
winia
winia
k. piersiowy,
dzwiowy,
atlas
k. pi towa
k. piszczelowa
1
1
1
winia
k. piszczelowa
1
winia
winia
k. piszczelowa
k. piszczelowa
1
1
winia
k. potyliczna
1
winia
k.
promieniowa
1
bez zrostów z obu stron nasad
prawdopodobnie ten sam osobnik
co ad2-2
jedna bez nasad
bez nasad z obu stron, jedna
nasada ocala a odzienie
bez nasad z obu stron
osobnik m ody, bez zrostów,
wymiary nie dystynktywne
sk ada si z 2 fr.
bardzo du y osobnik, olbrzymi
grzebie na czaszce
zachowane z by mleczne, i7 i2
wy ynaja si , m2 w fazie wzrostu
wszystkie z by wy te i ma o starte
bardzo du o kamienia naz bnego
zachowana z 3 z bami, ma o starte
osobnik doros y, z by lekko starte i
tylko trzonowe
nie pozarastane nasady 1 kr gu z
nasadami w fazie zrostu
trzon, lewa, obgryzana przez psy
nie pozarastane nasady 1 kr gu z
piersiowe 13, l wiowe 6, atlas
do tego 2 fr nierozpoznanego
kr gu, 6 odpadni tych (nie
przyro ni tych) nasad
filetowana
bli szego
reszty szkieletu
bana, rozpad a si podczas
eksploracji
nasada ko ca bli szego w fazie
wzrostu, nie zro ni ty koniec
dalszy (nasada zachowana)
winia
winia
winia
winia
winia
winia
winia
winia
winia
k.
promieniowa
k.
promieniowa
k. ramieniowa
k. ramieniowa
k. ramienna
k. ramienna
k. ramienna
k. skokowa
k. sokowa
k. strza kowa
5
1
1
1
1
1
1
1
1
winia
k. szyjny
1
winia
winia
winia
winia
winia
winia
k. udowa
k. udowa
k. udowa
k. udowa
k. udowa
k. udowa
1
1
1
1
1
1
winia
winia
winia
winia
k. udowa
k. udowa
kie
kie
2
5
2
1
winia
winia
kie
kr g
2
1
winia
winia
winia
opatka
opatka
miednica
1
1
1
winia
winia
winia
winia
winia
miednica
miednica
b
ebro
epka
1
1
1
2
1
winia
uchwa
1
winia
uchwa
1
winia
winia
winia
uchwa
uchwa
uchwa
1
1
1
winia
2
jedna ko uszkodzona
wspó cze nie
nie pozrastane nasady 1 kr gu z
sama g ówka - odpad a po linii
zrost
bli szego
poni ej 3 roku ycia bez zrostów
samiec
sta y
sk ada si z dwóch cz ci (jeden
szcz tek)
piersiowy wyrostek kolczysty
osobnik doros y, obgryzany przez
psy
prawa po owa
du a cz
miednicy z wyleczonym
amaniem/ zapaleniem
ma o starty
z ró nych ko ci
oda
by wy te m2 m1 p4, zwierze
powyrzej 3,5 lat ycia
17 - 22 mie . - m3 w stadium
wy ynania si
17 - 22 miesi c (m3 w stadium
wy ynania)
wy ty m1, niski stopie starcia
z m1, m2, m3 lekko i rednio starte
ob.
A102
winia
winia
winia
winia
winia
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
uchwa
1
1
1
1
1
winia
zaj c
uchwa
k. udowa
2
1
winia
k. ramienna
6
winia
opatka
5
k.
promieniowa
2
ob.
A112
gryzo
ob.
siedem z bów, sta e, rednio
starte, zwierze doros e ale drobnej
budowy
rosn cy siekacz 1 sta y
starcie m3 wskazuje na 3 do 3,5 lat
z m 1,2,3 w stadium wy ynania
siekacze w stadium wyrzynania
z zachowanym 9 z bami ma o
startymi
bardzo zniszczone
prawdopodobnie fr. 1 ko ci
bardzo zniszczone
prawdopodobnie fr. 1 ko ci
zwierz dosta o si do warstwy w
sposób naturalny i jego szcz tki
nie s zwi zane z dzia alno ci
cz owieka
gryzo
k. ramienna
2
gryzo
k.udowa
2
gryzo
miednica
3
cz owieka
cz owieka
cz owieka
2
4
cz owieka
nieokre lony
gryzo
nieokre lony
piszczel
nieokre lony
A118
ob.
A119
ob.
A120
ob.
A121
ob.
A124A
ptak
nieokre lony
3
fragmenty ko ci d ugich znacznie
rozdrobnione
zaj
byd o
byd o
byd o
k. udowa
cz on palcowy
cz on palcowy
k. l wiowy
2
2
3
1
jeden z ostatnich
byd o
byd o
metapodium
k. piszczelowa
6
36
byd o
byd o
byd o
k. ródr cza
k. ródstopia
k. ródstopia
3
2
23
byd o
byd o
byd o
nieokre lony
owca/koza
opatka
ebro
uchwa
nieokre lony
czaszka
2
7
5
11
4
owca/koza
k. ramienna
1
owca/koza
owca/koza
owca/koza
k. udowa
opatka
ebro
4
7
3
owca/koza
uchwa
4
poni ej 2 lat, 1 ko
trzon plus koniec dalszy obgryzany
przez psy
bardzo m ody cielak poni ej roku
fragment talerza r bany wzd i
obgryzany przez psy
bane
sam odr bany wyrostek dziobiasty
nieokre lony
fragment mózgoczaszki
prawa bez ko ca bli szego, wie y
zrost ko ca dalszego, oko o 3 roku
ycia
trzon ko ci prawej i lewej
prawdopodobnie jednego
osobnika, gryzione przez psy
prawa obgryzana przez psy
obiekt nr 87, ko
bydl ca ze ladami poprzecznego r bania
warstwa 2 – poziom II, ko
wini ze ladami filetowania
obiekt 12A, 12B – lady r bania, przecinania
obiekt 87 – ko
r bana w poprzek trzonu

Soko y 1 Obszar AZP nr 29-78 Nr st. na obszarze 14

Transkrypt

Podobne dokumenty