Specyfikacja - RPWiK Brzesko

Transkrypt

ST WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT
BUDOWLANYCH
(ZAŁĄCZNIK DO PROJEKTU)
„KANALIZACJA SANITARNA W MSC. JASIEO,
ULIC KLONOWA I KLONOWA BOCZNA
WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI
ORAZ BRZESKO - JASIEO
WZDŁUŻ ULICY T. KOŚCIUSZKI”
Kraków LIPIEC 2008
WPROWADZENIE
Ogólne „Specyfikacje techniczne” (ST) są wzorcem zawierającym podstawowe wymagania w zakresie wykonanie, realizacji, określeniu jakości i sposobu odbioru robót ogólnobudowlanych, przy ich realizacji.
Wymóg stosowania specyfikacji technicznych wynika z ustawy - Prawo zamówieo publicznych (art.31 ust 4
z dnia 29 stycznia 2004) i Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego
zakresu i formy projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych Rozdz. 3.
„Specyfikacje techniczne" oznaczają całośd wymagao technicznych, zawartych w dokumentacji zamówienia, określających wymagane cechy robót budowlanych i materiałów w oparciu o normy, przepisy i akty prawne. ST
określają technologie wykonania i odbioru robót budowlanych. Regulują całokształt przedsięwzięcia inwestycyjnego
od organizacji placu budowy, poprzez prowadzenie, dokonywanie odbiorów, rozliczenia do momentu przekazania
inwestycji do użytkowania.
SST – CZĘŚĆ OGÓLNA
SPIS ZAWARTOŚCI
WPROWADZENIE....................................................................................................................................................... 2
SPIS ZAWARTOŚCI ..................................................................................................................................................... 3
ROZDZIAŁ 1................................................................................................................................................................ 9
CZĘŚD OGÓLNA ......................................................................................................................................................... 9
1.1. NAZWA ZAMÓWIENIA .................................................................................................................................... 9
1.2. INWESTOR ...................................................................................................................................................... 9
1.3. BIURO PROJEKTOWE ...................................................................................................................................... 9
1.4. PRZEDMIOT I ZAKRES ROBÓT ......................................................................................................................... 9
KANALIZACJA SANITARNA ................................................................................................................................. 9
PRZYŁĄCZA KANALIZACYJNE ........................................................................................................................... 10
PRZEPOMPOWNIA ŚCIEKÓW P1 ..................................................................................................................... 10
SKRZYŻOWANIE Z UZBROJENIEM PODZIEMNYM ............................................................................................ 11
ZASILANIE KABLOWE PRZEPOMPOWNI WRAZ Z ZESTAWEM ZŁĄCZOWO-POMIAROWYM ........................... 11
1.5. WYSZCZEGÓLNIENIE ROBÓT TYMCZASOWYCH I TOWARZYSZĄCYCH .......................................................... 13
1.6. INFORMACJE O TERENIE BUDOWY .............................................................................................................. 13
Informacje o terenie na podstawie ustaleo Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. .......... 13
Warunki geologiczno – wodne ........................................................................................................................ 13
Informacja o uzbrojeniu terenu. ..................................................................................................................... 13
Ogólne warunki realizacji robót ...................................................................................................................... 14
Przygotowanie układu pomiarowego obiektów budowlanych ....................................................................... 17
Wyposażenie placu budowy w instalacje ........................................................................................................ 17
Zabezpieczenie interesu osób trzecich ........................................................................................................... 18
Ochrona środowiska........................................................................................................................................ 18
Warunki bezpieczeostwa pracy ....................................................................................................................... 18
Miejsce składowania materiałów, ................................................................................................................... 31
Zapewnienie bezpieczeostwa publicznego ..................................................................................................... 32
Stosowanie się do prawa i innych przepisów .................................................................................................. 32
1.7. ZESTAWIENIE CPV WSPÓLNEGO SŁOWNIKA ZAMÓWIEO PUBLICZNYCH .................................................... 32
1.8. DEFINICJE POJĘCIA I OKREŚLENIA PODSTAWOWE ZAWARTE W OPRACOWANIU ....................................... 32
ROZDZIAŁ 2.............................................................................................................................................................. 36
WYMAGANIA DOTYCZĄCE WŁAŚCIWOŚCI MATERIAŁÓW I WYROBÓW ................................................................. 36
2.1. Kruszywa ...................................................................................................................................................... 36
I. Warunki ogólne ............................................................................................................................................ 36
II. Kruszywa ..................................................................................................................................................... 37
2.2. Beton ............................................................................................................................................................ 41
2.3. Materiały izolacyjne ..................................................................................................................................... 42
Lepiki asfaltowy ............................................................................................................................................... 42
Abizol G ........................................................................................................................................................... 43
Abizol P ............................................................................................................................................................ 44
2.4. Studzienki kanalizacyjne niewłazowe 0315 i 0425 ....................................................................................... 46
2.5. Studzienki kanalizacyjne włazowe TEGRA 1OOO ......................................................................................... 47
2.6. Studzienki kanalizacyjne studnia typ U łączone na uszczelkę. ..................................................................... 48
2.7. Właz żeliwny................................................................................................................................................. 52
2.8. Rury drenarskie karbowane z niezmiękczonego (polichlorku winylu) (Pvc - U) ........................................... 53
SPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
WZDŁUŻ UL.T. KOŚCIUSZKI
3
2.9. Rura betonowa jako studzienka do odwadniania wykopu .......................................................................... 54
2.10. Rura kielichowa PVC-U z uszczelką ............................................................................................................ 55
2.11. Rury PE 80 SDR11 jako ciśnieniowe i osłonowe ......................................................................................... 57
2.12. Rury osłonowe AROT .................................................................................................................................. 59
2.13. Rury stalowe Dn 355,6*10 ......................................................................................................................... 61
2.14. Przepompownia ......................................................................................................................................... 61
2.15. Materiały elektroenergetyczne .................................................................................................................. 62
2.16. Materiały do renowacji nawierzchni .......................................................................................................... 63
2.17. Siatka ogrodzeniowa ocynkowana oczko 60mm drut 2,2mm i słupki ....................................................... 65
ROZDZIAŁ 3.............................................................................................................................................................. 66
WYMAGANIA DOTYCZĄCE SPRZĘTU I MASZYN ....................................................................................................... 66
ROZDZIAŁ 4.............................................................................................................................................................. 67
WYMAGANIA DOTYCZĄCE ŚRODKÓW TRANSPORTU NA PLACU BUDOWY ............................................................ 67
ROZDZIAŁ 5.............................................................................................................................................................. 68
WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYKONANIA ROBÓT BUDOWLANYCH ......................................................................... 68
5.1. Ogólne zasady wykonania robót .................................................................................................................. 68
5.2. Roboty rozbiórkowe nawierzchni................................................................................................................. 70
1. Rozebranie nawierzchni bitumicznej. ......................................................................................................... 70
2. Rozebranie nawierzchni żwirowej. .............................................................................................................. 70
5.3. Roboty ziemne ............................................................................................................................................. 70
1. Wykonanie wykopów .................................................................................................................................. 70
2. Zasypanie wykopów i ich zagęszczenie. ...................................................................................................... 70
3. Metoda bezwykopowa ................................................................................................................................ 71
5.4. Zabezpieczenie ścian wykopu ...................................................................................................................... 71
5.5. Drenaż wykopów. ......................................................................................................................................... 73
5.6. Wykonanie podsypek ................................................................................................................................... 74
1. Przygotowanie podłoża ............................................................................................................................... 74
2. Pod rury PVC kanalizacyjne ......................................................................................................................... 74
3. Pod rury PE ciśnieniowe .............................................................................................................................. 74
5.7. Montaż studzienki kanalizacyjne niewłazowe.............................................................................................. 74
5.8. Studzienki kanalizacyjne z betonowych elementów prefabrykowanych ..................................................... 75
1. Ogólne wytyczne wykonawstwa ................................................................................................................. 75
2. Studzienki kanalizacyjne .............................................................................................................................. 76
3. Wykonanie poszczególnych elementów studzienki .................................................................................... 76
5.9. Układanie w wykopie rurociągów z PVC ...................................................................................................... 77
1. Ogólne uwagi wstępne ................................................................................................................................ 77
2. Układanie rurociągów ................................................................................................................................. 79
5.10. Obsypanie i przysypanie rurociągów kruszywem ...................................................................................... 81
5.11. Zasypanie wykopu ...................................................................................................................................... 82
1. Warunki ogólne ........................................................................................................................................... 82
2. Zasypanie wykopów i ich zagęszczenie ....................................................................................................... 82
5.12. Remont nawierzchni .................................................................................................................................. 83
I. Wykonanie podbudowy ............................................................................................................................... 83
II. Remont nawierzchni żwirowej .................................................................................................................... 84
III. Remont nawierzchni asfaltowej ................................................................................................................. 85
5.13. Wykonanie zabezpieczeo skrzyżowania kanalizacji z sieciami ................................................................... 88
1. Skrzyżowanie z sieciami ele i teletechnicznymi........................................................................................... 88
2. Skrzyżowanie z sieciami wod-kan................................................................................................................ 89
3. Montaż rury osłonowej w miejscu skrzyżowania z siecią gazową .............................................................. 89
4. Roboty nad rurą gazową przy skrzyżowaniu z rurą kanalizacyjną ............................................................... 90
5.14. Wykonanie przewiertów ............................................................................................................................ 90
5.15. Montaż przepompowni .............................................................................................................................. 91
4
5.16. Układanie przewodów tłocznych ............................................................................................................... 91
1. Warunki ogólne ........................................................................................................................................... 91
2. Wykonanie (montaż) przewodów ............................................................................................................... 92
3. Konstrukcje mocujące przewody ................................................................................................................ 95
5.17. Zasilanie przepompowni ............................................................................................................................ 96
5.18. Wykonanie ogrodzenia wraz z zagospodarowaniem terenu ..................................................................... 97
5.19. Ogólne zasady wykonania trawnika ........................................................................................................... 97
5.20. Montaż rury osłonowej na sieciach NN ...................................................................................................... 98
ROZDZIAŁ 6............................................................................................................................................................ 100
KONTROLA, BADANIE, ODBIÓR WYROBÓW I ROBÓT BUDOWLANYCH ................................................................ 100
6.1. Kontrola jakości robót – wymagania ogólne .............................................................................................. 100
1. Program zapewnienia jakości .................................................................................................................... 100
2. Zasady kontroli jakości robót .................................................................................................................... 101
3. Pobieranie próbek ..................................................................................................................................... 101
4. Badania i pomiary...................................................................................................................................... 101
5. Raporty z badao ........................................................................................................................................ 102
6. Badania prowadzone przez Inspektora ..................................................................................................... 102
7. Certyfikaty i deklaracje .............................................................................................................................. 102
8. Dokumenty budowy .................................................................................................................................. 102
9. Kontrola, pomiary i badania w czasie robót .............................................................................................. 104
6.2. Kontrola jakości wykonania robót rozbiórkowych nawierzchni wraz z podbudową ................................. 104
6.3. Kontrola jakości wykonywania robót ziemnych ......................................................................................... 104
I. Badanie gruntów ........................................................................................................................................ 104
II. Sprawdzanie wykonania robót .................................................................................................................. 105
III. Dopuszczalne tolerancje i wymagania wykopów ..................................................................................... 105
6.4. Kontrola jakości zabezpieczenia ścian wykopu .......................................................................................... 106
6.5. Kontrola jakości wykonania podsypek ....................................................................................................... 106
6.6. Kontrola jakości wykonania drenażu. ......................................................................................................... 106
6.7. Kontrola jakości montaż studzienki niewłazowych .................................................................................... 106
I. Wymagania ogólne..................................................................................................................................... 107
II. Odbiór techniczny koocowy ...................................................................................................................... 107
6.8. Kontrola jakości montażu studzienek z prefabrykowanych elementów betonowych ............................... 107
6.9. Kontrola jakości i badania przy odbiorze kanalizacji z tworzyw ................................................................. 107
I. KONTROLA WYKONANIA ............................................................................................................................ 107
II. BADANIA PRZY ODBIORZE ......................................................................................................................... 109
6.10. Kontrola jakości obsypania i przysypania rurociągów .............................................................................. 110
6.11. Kontrola jakości zasypanie wykopu .......................................................................................................... 111
6.12. Kontrola jakości odtworzenia nawierzchni .............................................................................................. 111
1. Kontrola jakości wykonania podbudowy .................................................................................................. 111
2. Nawierzchni asfaltowej ............................................................................................................................. 113
3. Kontrola wykonania nawierzchni żwirowej ............................................................................................... 115
6.13. Kontrola jakości wykonanie zabezpieczeo skrzyżowania kanalizacji z sieciami wod-kan, ele. i
teletechnicznych na czas robót montażowych ................................................................................................. 116
6.14. Kontrola jakości ułożenia rury osłonowej na rurach kanalizacyjnych na skrzyżowaniach z siecią gazową
.......................................................................................................................................................................... 116
6.15. Kontrola jakości wykonania zabezpieczeo istniejącej sieci gazowej na skrzyżowaniu z kanalizacją ........ 116
6.16. Kontrola jakości wykonania zabezpieczeo kabli NN ................................................................................. 117
6.17. Kontrola jakości montażu przepompowni ............................................................................................... 117
6.18. Kontrola jakości i odbioru przewodów tłocznych .................................................................................... 117
1. Próba ciśnienia sieci ciśnieniowych z PE. .................................................................................................. 117
2. Próba szczelności przewodów polietylenowych ....................................................................................... 118
3. Procedura przeprowadzania próby szczelności rurociągu PE ................................................................... 119
5
6.19. Kontrola jakości wykonania zasilanie przepompowni .............................................................................. 120
1. Kontrola odbioru urządzeo elektroenergetycznych .................................................................................. 120
2. Ogólne zasady kontroli jakości robót energoelektrycznych ...................................................................... 121
3. Badania przed przystąpieniem do robót ................................................................................................... 121
4. Badania w czasie wykonywania robót ....................................................................................................... 121
5. Badania po wykonaniu robót .................................................................................................................... 122
6.20. Kontrola jakości wykonania ogrodzenia ................................................................................................... 122
6.21. Kontroli jakości wykonania trawnika ....................................................................................................... 122
ROZDZIAŁ 7............................................................................................................................................................ 124
WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRZEDMIARU I OBMIARU ROBÓT .............................................................................. 124
7.1. Ogólne zasady obmiaru i przedmiaru robót ............................................................................................... 124
7.2. Obmiar robót rozbiórkowych nawierzchni i podbudowy ........................................................................... 125
7.3. Obmiar robót ziemne ................................................................................................................................. 125
7.4. Obmiar zabezpieczenia ścian wykopu ........................................................................................................ 125
7.5. Obmiar wykonania podsypek pod rurarz ................................................................................................... 126
7.6. Obmiar drenażu wykopów. ........................................................................................................................ 126
7.7. Obmiar montażu studzienki kanalizacyjnych niewłazowych nieprzełazowych .......................................... 127
7.8. Obmiar montażu studzienek kanalizacyjnych z betonowych elementów prefabrykowanych .................. 127
7.9. Obmiar robót przy ułożeniu rur osłonowych AROT ................................................................................... 127
7.10. Obmiar ułożenia w wykopie rurociągów z PVC ........................................................................................ 128
7.11. Obmiar wykonania kaskad ....................................................................................................................... 128
7.12. Obmiar wykonania próby szczelności rurociągów kanalizacyjnych ......................................................... 128
7.13. Obmiar wykonania prób szczelności rurociągów ciśnieniowych ............................................................. 128
7.14. Obmiar wykonania obsypania i przysypania rurociągów ......................................................................... 129
7.15. Obmiar zasypania wykopów .................................................................................................................... 129
7.16. Obmiar przygotowania podłoża pod nawierzchnie.................................................................................. 129
7.17. Obmiar wykonania podbudowy pod nawierzchnie.................................................................................. 130
7.18. Obmiar wykonania nawierzchni żwirowej ............................................................................................... 130
7.19. Obmiar wykonania nawierzchni asfaltowej ............................................................................................. 130
7.20. Obmiar wykonania zabezpieczeo skrzyżowania kanalizacji z sieciami ..................................................... 131
7.21. Obmiar ułożenia rury osłonowej na skrzyżowana kanalizacji z siecią gazową ......................................... 131
7.22. Obmiar wykonania zabezpieczenia sieci gazowej na skrzyżowaniu z kanalizacją .................................... 131
7.23. Obmiar wykonania przewiertu ................................................................................................................. 132
7.24. Obmiar montażu przepompowni ............................................................................................................. 132
7.25. Obmiar ułożenia rurociągów tłocznych .................................................................................................... 132
7.26. Obmiar wykonania zasilania przepompowni ........................................................................................... 132
7.27. Obmiar wykonania ogrodzenia ................................................................................................................ 134
7.28. Obmiar wykonania trawnika .................................................................................................................... 135
7.29. Pielęgnacja trawników ............................................................................................................................. 135
ROZDZIAŁ 8............................................................................................................................................................ 136
SPOSOBU ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH ....................................................................................................... 136
8.1. Rodzaje odbiorów robót ............................................................................................................................ 136
8.2. Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu ...................................................................................... 136
8.3. Odbiór częściowy ....................................................................................................................................... 136
8.4. Odbiór koocowy robót ............................................................................................................................... 136
1. Zasady odbioru koocowy robót ................................................................................................................. 136
2. Dokumenty do odbioru ostatecznego ....................................................................................................... 137
3. Ocena wyników odbioru ........................................................................................................................... 137
8.5. Odbiór pogwarancyjny ............................................................................................................................... 138
ROZDZIAŁ 9............................................................................................................................................................ 139
ROZLICZENIA ROBÓT PODSTAWOWYCH, TYMCZASOWYCH I PRAC TOWARZYSZĄCYCH ..................................... 139
ROZDZIAŁ 10.......................................................................................................................................................... 140
6
DOKUMENTY ODNIESIENIA (PRZEPISY ZWIĄZANE) ............................................................................................... 140
Przepisy prawne ................................................................................................................................................ 140
Normy ............................................................................................................................................................... 141
7
ROZDZIAŁ 1
CZĘŚĆ OGÓLNA
1.1. NAZWA ZAMÓWIENIA
„WYKONANIE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI DLA ULIC KLONOWA I KLONOWA BOCZNA W
JASIENIU ORAZ CZĘŚCI ULICY T. KOŚCIUSZKI W BRZESKU”.
1.2. INWESTOR
Gmina Brzesko, 32-800 Brzesko, ul. Głowackiego 51.
1.3. BIURO PROJEKTOWE
BIURO PROJEKTOWANIA ORAZ KOMPLEKSOWEJ REALIZACJI OBIEKTÓW PRZEMYSŁOWYCH I OCHRONY SRODOWISKA „OTS-IP” Sp. z o.o. ul. Lea Kraków
1.4. PRZEDMIOT I ZAKRES ROBÓT
KANALIZACJA SANITARNA
Zakres prac
Zakres prac obejmuje sied kanalizacji sanitarnej wraz z przyłączami, przepięciami i przepompowniami ścieków.
Sied kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej zostanie wykonana z rur PVC-U klasy N (SDR 41) a ciśnieniowej z rur
PE80 system WAWIN.
Kanalizacja będzie uzbrojona w studzienki betonowe i PVC.
Studzienki z kręgów betonowych łączonych na uszczelki gumowe
 studzienki betonowe ø 1200 na kanalizacji grawitacyjnej – po obu stronach przepustu pod drogą i
ciekami naturalnymi
 studzienki betonowe ø 1200 kontrolne – czyszczaki – na trasie rurociągu tłocznego co ok. 95 m.
Studzienki z PVC
 studzienki kanalizacyjne włazowe TEGRA 1000 – na trasie kanalizacji grawitacyjnej
 studzienki kanalizacyjne inspekcyjne ø 1000 – studzienki przelotowe na przyłączach
W studzienkach betonowych ø 1200 z wyjątkiem studzienek czyszczaków, dolną częśd należy wylad na mokro do wysokości 30 cm ponad rurę, wyżej ułożyd kręgi betonowe i przykryd płytą żelbetową pokrywową z
włazem żeliwnym typu ciężkiego. Kanalizację należy układad na 20 cm podsypce zagęszczonego piasku. 30
cm powyżej rury należy wykonad obsypkę z piasku zagęszczonego i wolnego od kamieni. Zagęszczenie obsypki powinno odbywad się warstwami o grubości 10 cm, aż do wysokości ok. 30 cm powyżej rury. Aby
uniknąd osiadania gruntu pod drogami zasypkę należy zagęścid do 95% zmodyfikowanej wartości Proctora.
Wypełnienie wykopu powinno byd wykonane gruntem rodzimym w kolejności odwrotnej do jego odkładania.
Zgodnie z zaleceniem podanym w opracowaniu geologicznym, w przypadku stwierdzenia w poziomie ułożenia kanalizacji gruntów spoistych, plastycznych i miękkoplastycznych, oraz namułów, wykop należy pogłębid
nie mniej niż 0,3 m i w miejsce to wykonad podsypkę piaskową stabilizowaną cementem.
9
W miejscu złączy kielichowych należy wykonad dołki montażowe o głębokości 10 cm dla umożliwienia wepchnięcia bosego kooca rury w kielich.
W przypadku napływu wody gruntowej do wykopu należy w dnie wykopu co ok. 50 m wykonad studzienkę ø
50 cm odwadniającą i z nich odpompowywad wodę.
W miejscach wypłycenia przewodów kanalizacyjnych zostaną ocieplone.
PRZYŁĄCZA KANALIZACYJNE
Przyłącza kanalizacyjne zostaną wykonane przez podłączenie rury odpływowej z budynku z lokalizacją studzienki przed zbiornikiem wybieralnym lub lokalizacją studzienki za zbiornikiem i wykonaniu rury odpływowej przez zbiornik.
Po podłączeniu do kanalizacji zbiorniki na ścieki należy zasypad.
Przyłącza kanalizacyjne projektuje się z rur kanalizacyjnych PVC-U, SDR-41 ø 160 x 4,0 mm klasy N systemu
Wavin.
Kanalizację należy ułożyd na 20 cm podsypce zagęszczonego piasku. 30 cm powyżej rury należy wykonad obsypkę z piasku zagęszczonego i wolnego od kamieni.
Przejście kanalizacją pod rowami – urządzenia wodne projektowane i szczegółowe
Przejście poprzeczne kanalizacji sanitarnej pod ciekami należy wykonad metodą przewiertu lub rozkopu.
Kanalizacja sanitarna ø 200 mm prowadzona będzie pod potokiem w stalowej rurze osłonowej o średnicy ø
356,0 x 10 mm. Rura osłonowa zostanie zamontowana metodą przewiertu.
Osiowe wprowadzenie rurociągu do rury osłonowej będzie możliwe przez zastosowanie płóz systemu RACI
model F dla średnicy ø 200 mm.
Płozy o wysokości H = 60 mm. Rozstaw płóz co 2,0 m. Rura osłonowa wyprowadzona zostanie poza skarpę i
zakooczona studzienkami kontrolnymi po obu stronach potoku. W studzience na koocach rury zostaną zamontowane pierścienie samouszczelniające typ CSBM.
W przypadku przejścia pod rowami metodą rozkopu należy po zasypaniu boki i dno rowu wyłożyd warstwą
kamienia średniego na długości 10 m w dół; 5 m w górę od osi lokalizacji przejścia. Narzut należy ograniczyd
palisadami od górnej i dolnej wody.
Przejście kanalizacją pod drogą krajową
Przejście poprzeczne projektowanej kanalizacji sanitarnej Ø200 przez drogę zostanie wykonana metodą
przewiertu rurą stalową Ø355,6 x 10 mm na rurze kanalizacyjnej. Osiowe wprowadzenie rury kanalizacyjnej
do rury osłonowej będzie możliwe przez zastosowanie specjalnych płóz ślizgowych typ F o wysokości H = 60
mm. Rozstaw płóz co 2,0 m. Po obu stronach pasa drogi projektuje się studzienki betonowe Ø1200.
PRZEPOMPOWNIA ŚCIEKÓW P1
Ze względu na konfigurację terenu wynika koniecznośd budowy przepompowni ścieków.
Do pompowni P1 dopływad będą ścieki, następnie projektowanym rurociągiem tłocznym odprowadzone zostaną do projektowanej kanalizacji.
Zgodnie z warunkami technicznymi, pompownia zasilana będzie w energię elektryczną jednostronnie.
Wysokośd podnoszenia H = 7,0 m
Rzędna terenu pompowni wynosi
213.50 m npm
Rzędna wlotu kanalizacji do pompowni wynosi
210.85 m npm
Rzędna rurociągu tłocznego
211.73 m npm
Rurociąg tłoczny
Ścieki sanitarne odprowadzone będą z pompowni rurociągiem tłocznym do projektowanej kanalizacji sanitarnej.
Projektuje się rurociąg tłoczny z rur PE ø 90 x 5,1 typ SDR 17,6 do kanalizacji ciśnieniowej system „Wavin”.
Rurociąg tłoczny należy ułożyd na 15 cm podsypce zagęszczonego piasku, 30 cm powyżej rury należy wykonad obsypkę z piasku zagęszczonego i wolnego od kamieni. Wypełnienie wykopu powinno byd wykonane
10
gruntem rodzimym w kolejności odwrotnej do jego odkładania.
Zasypkę należy zagęścid do 85% zmodyfikowanej wartości Proctora.
Na rurociągu tłocznym projektuje się studzienki kontrolne – czyszczaki.
Studzienka kontrolna
Studzienkę należy wykonad z kręgów bet. Ø 1,2 m i przykryta włazem typ ciężki. W studzience zamontowany
będzie trójnik z PE 90/90 mm.
SKRZYŻOWANIE Z UZBROJENIEM PODZIEMNYM
Projektowana kanalizacja sanitarna będzie prowadzona bezpośrednio w gruncie z zachowaniem zaleceo zawartych w uzgodnieniach z poszczególnymi właścicielami uzbrojenia podziemnego.
Skrzyżowanie z kablami elektroenergetycznymi
Wszelkie prace ziemne w pobliżu istniejących napowietrznych linii elektroenergetycznych należy prowadzid
w odległości nie mniej niż 1 m od słupa w sposób niezagrażający posadowieniom fundamentów i uziemieo
słupów. W przypadku skrzyżowao projektowanej kanalizacji z istniejącymi kablami na kablach (na każdym
kablu oddzielnie) należy zabudowad dwupołówkowe rury ochronne ø 110 z PVC grubościenne na długości
3,0 m tak, aby wystawały po 1,5 m po obu stronach kabla.
Wszelkie prace ziemne wykonywad ręcznie.
Skrzyżowanie z kanalizacją teletechniczną
W miejscach skrzyżowao z kanalizacją teletechniczną, rury kanalizacji teletechnicznej należy zabezpieczyd
rurami osłonowymi dwudzielnymi firmy AROT typ PS 160 o długości większej o 1 m z każdej strony.
W czasie zasypywania należy odtworzyd lub założyd taśmę ostrzegawczą koloru żółtego 20 cm powyżej rur
TP na całym odcinku skrzyżowania. Prace ziemne należy prowadzid ręcznie.
Skrzyżowania z instalacją wodociągową
Rurę wodociągową należy zabezpieczyd przez podwieszenie. Przy zasypie należy zwrócid uwagę na dokładne
podbicie rury wodociągowej.
W przypadku wystąpienia kolizji istniejących przewodów wodociągowych z projektowaną kanalizacją – rurociąg wodny należy przełożyd.
Skrzyżowanie z siecią TeleNet
W miejscach skrzyżowania z podziemnymi kablami należy na istniejących kablach nałożyd rury osłonowe
dwudzielne z tworzywa sztucznego firmy AROT typ PS 160 o długości 3,0 m. Po 1,5 m z jednej strony kabla.
Wszelkie prace przy skrzyżowaniach i zbliżeniach z infrastrukturą TeleNet należy wykonywad ręcznie.
Skrzyżowania z siecią gazową
W miejscu skrzyżowania projektowanej kanalizacji z istniejącą siecią gazową należy na projektowanej kanalizacji założyd stalowe rury ochronne o długości takiej, aby rury wystawały poza zewnętrzne brzegi kanalizacji (prostopadłe do gazu) minimum 1,5 m z każdej strony. Kooce rur ochronnych należy uszczelnid na długości min. 0,2 m pianką poliuretanową.
ZASILANIE KABLOWE PRZEPOMPOWNI WRAZ Z ZESTAWEM ZŁĄCZOWO-POMIAROWYM
Uwaga:
Przepompownia ścieków będzie dostarczona wraz z szafką sterowniczo-rozdzielczą, która będzie wyposażona w urządzenia rozruchowe i sterownicze oraz sygnalizację stanów awaryjnych
Zasilanie kablowe zestawu złączowo-pomiarowego
Na istniejącym kablu YAKY4x120, który przebiega w pobliżu projektowanej przepompowni "P1", przewiduje
11
się zainstalowanie mufy rozgałęźnej , spec. zestawu BMHM1001-4C1, celem odgałęzienia do projektowanej
przepompowni. Zasilanie przepompowni od mufy rozgałęźnej do zestawu złączowo-pomiarowego wykonad
kablem XAKXS4x35; 1,0kV
Kabel ułożyd w ziemi na głębokości 0,7m w warstwach piasku 10cm po kablem i 10cm na kablu, następnie
warstwa ziemi 15cm, w odległości 25cm od kabla ułożyd folię koloru niebieskiego.
Skrzyżowanie kabla z kanalizacją wykonad rurach A110, kooce rur uszczelnid.
Zestaw złączowo-pomiarowy (pomiar rozliczeniowy)
Złącze kablowe wraz z zestawem pomiarowym będzie zlokalizowane na zewnętrznej stronie ogrodzenia
przepompowni.
W skrzynce przewiduje się licznik C52, 10A, 220/380V. Zabezpieczenie przedlicznikowe S91.3, Csel 25A w
obudowie przystosowanej do plombowania w stanie wyłączonym.
W drzwiczkach do skrzynki z licznikiem zainstalowad dodatkowe drzwiczki do odczytów licznika.
Ochrona przeciwprzepięciowa
W tablicy TP1 przewiduje się zainstalowanie ochronników typu DEHNventil TN-S, art. nr 900374, ochronniki
spełniają rolę ochrony przeciwprzepięciowej dwustopniowej.
Tablica TP1, zasilanie podstawowe przepompowni „P1”
Zasilanie tablicy TP1 wykonad kablem YKY4x10, w rurze AR50 firmy Arot Przewiduje się zainstalowanie tablicy TP1 wewnątrz ogrodzenia przepompowni ścieków. Dla tablicy zastosowano skrzynkę firmy Legrand ref.
0352 52 IP66 obudowa z poliestru.
Przepompownia ścieków „P1”
Przepompownia ścieków będzie dostarczona z szafką sterowniczo-rozdzielczą.
Połączenia od szafki sterowniczo-rozdzielczej z urządzeniami w przepompowni (studnia) będą wykonane
przez dostawcę przepompowni.
Zasilanie szafki sterowniczo-rozdzielczej z tablicy TP1, przewiduje się kablem YKYżo 5 x 6, kabel ułożony w
ziemi w rurze ochronnej, AR 50, na głębokości 0,7 m.
Monitoring przepompowni „P1”
Przekazywanie sygnałów z przepompowni "P1" do dyspozytorni będzie realizowane drogą radiową.
Układ sieci
Sied zasilająca do tablicy TP1: TN-C
Instalacja od tablicy TP1: TN-S
Jako ochronę przed porażeniem zastosowano samoczynne wyłączenie zasilania.
W obwodzie zastosowano wyłącznik różnicowoprądowy o czułości 30 mA. Z przewodem ochronnym „PE”
należy połączyd w sposób pewny i trwały metalowe obudowy urządzeo elektrycznych. Przy wszystkich połączeniach przewód ochronny „PE” winien byd dłuższy od przewodów fazowych. Po wykonaniu instalacji dokonad pomiarów skuteczności ochrony przed porażeniem oraz sporządzid protokoły.
W tablicy TP1 przewiduje się rozdzielenie przewodu „PEN” na przewód „N” oraz przewód „PE”, przewód
„PE” należy uziemid, R > 10.
Uziemienie wykonad płaskownikiem Fe/Zn 30 x 4, oraz pręty stalowe 30, L= 6 m, połączenia w ziemi spawane, spawy zabezpieczyd przed korozją.
Po wykonaniu uziemienia należy dokonad pomiaru rezystancji uziemienia.
Budowa linii napowietrznej (II tor na istniejących słupach)
Istniejąca linia napowietrzna jest wykonana przewodami 4xAL50, na słupach ŻN10 (trzy przęsła) zakooczona
słupami kraocowymi.
12
Drugi tor linii napowietrznej przewiduje się wykonad przewodami AsXSn4x70 przez podwieszenie pod istniejącym torem. Dobudowa drugiego toru wykonana będzie pomiędzy istniejącymi słupami kraocowymi.
Osprzęt dla przewodów AsXSn70 firmy ENSTO.
Wprowadzenie przewodów do szafy rozdzielczej w stacji trafo wykonad w SRS75. Na słupie kraocowym istniejący kabel YAKY4x120 odłączyd od linii 4xAL50 i połączyd z projektowanym drugim torem AsXSn4x70.
1.5. WYSZCZEGÓLNIENIE ROBÓT TYMCZASOWYCH I TOWARZYSZĄCYCH
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Wytyczenie trasy wraz z wykonaniem pomiaru geodezyjnego powykonawczego.
Rozbiórka nawierzchni dróg wraz z podbudową wraz z jej odtworzeniem.
Wywiezienie gruzu i nadmiaru ziemi samochodami samowyładowczymi.
Zabezpieczenie ścian wykopu.
Wykonanie drenażu odwadniającego wykop wraz z pompowaniem wody.
Wykonanie zabezpieczeo skrzyżowao z siecią gazową.
Podwieszenia i zabezpieczenie przewodów istniejących na skrzyżowaniach na czas wykonywania robót.
1.6. INFORMACJE O TERENIE BUDOWY
Informacje o terenie na podstawie ustaleo Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego.
Elementy zagospodarowania, które mogą stworzyd zagrożenie bezpieczeostwa i zdrowia: brak.
Przewidywane zagrożenia podczas wykonywania robót: roboty montażowe prowadzone będą w wykopach
liniowych, wąskoprzestrzennych, oszalowanych, w pasie istniejących jezdni i poza nimi. Przy robotach prowadzonych przy budowie studni przepompowni ścieków występuje ryzyko upadku z wysokości. Wykopy na
czas wykonywania robót należy zabezpieczyd przed dostępem osób trzecich, oświetlid i oznakowad. W trakcie robót przy zachowaniu reguł bhp nie będą występowad niebezpieczeostwa wynikające z prowadzenia
robót w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia.
Kanalizacja nie przekracza cieków wodnych.
Teren nie jest położony w obszarach zagrożeo górniczych.
Teren nie podlega ochronie konserwatorskiej.
Nie wymaga wycinki drzew.
Warunki geologiczno – wodne
Poziom wód gruntowych wacha się na głębokości 0,9 do 2,0 m n.p.t. Zwierciadło jej ma charakter swobodny. Warstwę wodonośną stanowią zarówno piaski, jak i gliny pylaste, namuły.
Lokalnie na czas budowy będzie zachodzid koniecznośd obniżenia zwierciadła wody.
Na odcinkach występowania w poziomie ułożenia kanału gruntów spoistych plastycznych, namułów wykop
należy pogłębid nie mniej niż 0,3 m i w miejsce to wykonad podsypkę piaskową stabilizowaną cementem.
Lokalnie (głównie w miejscach występowania namułów) przed wykonaniem podsypki może zachodzid koniecznośd utwardzenia podłoża za pomocą np. klinkieru. W obrębie gruntów spoistych kanał winien byd ułożony na warstwie wyrównawczej z piasku. Do zasypu, na dolną warstwę należy użyd piasku, pozostałą w kolejności wykonad z gruntów pochodzących z wykopu odrzucając grunty trudnozagęszczalne, tj. spoiste
miękkoplastyczne i organiczne (namuły).
W przypadku przebiegu kanału w drodze do zasypu użyd kruszywa stosowanego w budownictwie drogowym. Wykop należy prowadzid przy zabezpieczeniu ścian.
Informacja o uzbrojeniu terenu.
W obrębie wykonywanych robót przebiegają sieci wodociągowa, gazowa, elektryczna i teletechniczne. Wykonawca ma obowiązek zapoznania się z uzbrojeniem terenu i w wypadku wątpliwości dokonad miejsco-
13
wych odkrywek sondażowych.
Ogólne warunki realizacji robót
Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakośd ich wykonania oraz za ich zgodnośd z dokumentacją projektową, SST i poleceniami Inspektora.
I. Przekazanie terenu budowy
Zamawiający w terminie określonym w dokumentach umowy przekaże Wykonawcy teren budowy wraz ze
wszystkimi wymaganymi uzgodnieniami prawnymi i administracyjnymi, lokalizację i współrzędne punktów
głównych trasy oraz reperów, dziennik budowy oraz dwa egzemplarze dokumentacji projektowej i dwa
komplety SST.
Na Wykonawcy spoczywa odpowiedzialnośd za ochronę przekazanych mu punktów pomiarowych do chwili odbioru koocowego robót. Uszkodzone lub zniszczone znaki geodezyjne Wykonawca odtworzy i utrwali
na własny koszt.
II. Dokumentacja projektowa
Dokumentacja projektowa będzie zawierad rysunki, obliczenia i dokumenty, zgodne z wykazem podanym
w szczegółowych warunkach umowy, uwzględniającym podział na dokumentację projektową:
 Zamawiającego,
 sporządzoną przez Wykonawcę.
III. Zgodnośd robót z dokumentacją projektową i SST
Dokumentacja projektowa, SST oraz dodatkowe dokumenty przekazane przez Inspektora Wykonawcy stanowią częśd umowy, a wymagania wyszczególnione w chodby jednym z nich są obowiązujące dla Wykonawcy tak jakby zawarte były w całej dokumentacji.
W przypadku rozbieżności w ustaleniach poszczególnych dokumentów obowiązuje kolejnośd ich ważności
wymieniona w „Ogólnych warunkach umowy”.
Wykonawca nie może wykorzystywad błędów lub opuszczeo w dokumentach kontraktowych, a o ich wykryciu winien natychmiast powiadomid Inspektora, który dokona odpowiednich zmian i poprawek.
W przypadku rozbieżności opis wymiarów ważniejszy jest od odczytu ze skali rysunków.
Wszystkie wykonane roboty i dostarczone materiały będą zgodne z dokumentacją projektową i SST.
Dane określone w dokumentacji projektowej i w SST będą uważane za wartości docelowe, od których dopuszczalne są odchylenia w ramach określonego przedziału tolerancji. Cechy materiałów i elementów budowli muszą byd jednorodne i wykazywad zgodnośd z określonymi wymaganiami, a rozrzuty tych cech nie
mogą przekraczad dopuszczalnego przedziału tolerancji.
W przypadku, gdy materiały lub roboty nie będą w pełni zgodne z dokumentacją projektową lub SST i
wpłynie to na niezadowalającą jakośd elementu budowli, to takie materiały zostaną zastąpione innymi, a
roboty rozebrane i wykonane ponownie na koszt Wykonawcy.
IV. Zabezpieczenie terenu budowy
Zabezpieczenie terenu budowy w robotach „pod ruchem”)
Wykonawca jest zobowiązany do utrzymania ruchu publicznego na terenie budowy, w sposób określony w
niniejszych ST, w okresie trwania realizacji kontraktu, aż do zakooczenia i odbioru ostatecznego robót.
Przed przystąpieniem do robót Wykonawca przedstawi Inspektorowi do zatwierdzenia uzgodniony z odpowiednim zarządem drogi i organem zarządzającym ruchem projekt organizacji ruchu i zabezpieczenia
robót w okresie trwania budowy. W zależności od potrzeb i postępu robót projekt organizacji ruchu powinien byd aktualizowany przez Wykonawcę na bieżąco.
W czasie wykonywania robót Wykonawca dostarczy, zainstaluje i będzie obsługiwał wszystkie tymczasowe
urządzenia zabezpieczające takie jak: zapory, światła ostrzegawcze, sygnały, itp., zapewniając w ten sposób bezpieczeostwo pojazdów i pieszych.
14
Wykonawca zapewni stałe warunki widoczności w dzieo i w nocy tych zapór i znaków, dla których jest to
nieodzowne ze względów bezpieczeostwa.
Wszystkie znaki, zapory i inne urządzenia zabezpieczające będą akceptowane przez Inspektora.
Fakt przystąpienia do robót Wykonawca obwieści publicznie przed ich rozpoczęciem w sposób uzgodniony
z Inspektorem oraz przez umieszczenie, w miejscach i ilościach określonych przez Inspektora, tablic informacyjnych. Tablice informacyjne będą utrzymywane przez Wykonawcę w dobrym stanie przez cały okres
realizacji robót.
Koszt zabezpieczenia terenu budowy nie podlega odrębnej zapłacie i przyjmuje się, że jest włączony w cenę umowną.
V. Ograniczenie obciążeo osi pojazdów
Wykonawca stosowad się będzie do ustawowych ograniczeo obciążenia na oś przy transporcie materiałów
i wyposażenia na i z terenu robót. Pojazdy i ładunki powodujące nadmierne obciążenie osiowe nie będą
dopuszczone na świeżo ukooczony fragment budowy w obrębie terenu budowy i Wykonawca będzie odpowiadał za naprawę wszelkich robót w ten sposób uszkodzonych, zgodnie z poleceniami Inspektora.
VI. Ochrona i utrzymanie robót
Wykonawca będzie odpowiedzialny za ochronę robót i za wszelkie materiały i urządzenia używane do robót od daty rozpoczęcia do daty zakooczenia robót (do wydania potwierdzenia zakooczenia przez Inspektora).
Wykonawca będzie utrzymywad roboty do czasu odbioru ostatecznego. Utrzymanie powinno byd prowadzone w taki sposób, aby budowla chodników lub ich elementy były w zadowalającym stanie przez cały
czas, do momentu odbioru ostatecznego.
Jeśli Wykonawca w jakimkolwiek czasie zaniedba utrzymanie, to na polecenie Inspektora powinien rozpocząd roboty do ich zachowania w należytym stanie nie później niż w 24 godziny po otrzymaniu tego polecenia.
VII. Stosowanie się do prawa i innych przepisów
Wykonawca zobowiązany jest znad wszystkie przepisy wydane przez władze centralne i miejscowe oraz
inne przepisy i wytyczne, które są w jakikolwiek sposób związane z robotami i będzie w pełni odpowiedzialny za przestrzeganie tych praw, przepisów i wytycznych podczas prowadzenia robót.
Wykonawca będzie przestrzegad praw patentowych i będzie w pełni odpowiedzialny za wypełnienie
wszelkich wymagao prawnych odnośnie wykorzystania opatentowanych urządzeo lub metod i w sposób
ciągły będzie informowad Inspektora o swoich działaniach, przedstawiając kopie zezwoleo i inne odnośne
dokumenty.
VIII. Zagospodarowanie placu budowy
Przed przystąpieniem do wykonania robót budowlanych wykonawca powinien odpowiednio przygotowad
teren, na którym te roboty mają byd wykonywane, a w szczególności:
 wygrodzid strefy, w których będą prowadzone roboty budowlane ze względu na ochronę mienia znajdującego się na placu budowy i w celu zapobieżenia niebezpieczeostwu, jakie może zagrażad w czasie
wykonywania robót osobom mającym dostęp do miejsca wykonywania robót. Ogrodzenie stref powinno byd tak wykonane, aby nie stwarzało zagrożenia dla ludzi, a jego wysokośd powinna wynosid
nie mniej niż 1,50 m.
 w ogrodzeniach stref należy wykonad furtki dla pracowników zaopatrzone w urządzenia zabezpieczające przed samoczynnym zamykaniem się,
 istniejące uzbrojenie podziemne terenu należy zabezpieczyd w porozumieniu ze służbami technicznymi zamawiającego, do których kompetencji należy utrzymanie urządzeo lub nadzór nad nimi.
 zapewnid dostęp do pkt. czerpalnych wody pitnej do celów socjalnych i technologicznych w ilościach
zapewniających bezawaryjne wykonanie robót,.
15





zapewnid dostęp do pkt. poboru energii elektrycznej (siły i oświetlenia) w ilości niezbędnej do wykonywania robót budowlanych, oświetlenia stref 1,2 i 3, w których prowadzone będą roboty budowlano-montażowe, stanowisk roboczych oraz pomieszczeo socjalnych.
ustawid stosownie do potrzeb tymczasowe magazyny do składowania materiałów, stanowiska maszyn, urządzeo oraz sprzętu zmechanizowanego. Obiekty tymczasowe należy w pobliżu jednego z rejonów z zachowaniem zasad określonych w przepisami p. poż.
wskazad pomieszczenia socjalne do dyspozycji pracowników wykonujących roboty budowlanomontażowe na budowie. Pomieszczenia te powinny posiadad powierzchnię, zgodne z obowiązującymi
w tym zakresie przepisami dotyczącymi ogólnych warunków higieniczno-sanitarnych na budowie,
wydzielid miejsca składowania i rozdzielania materiałów niebezpiecznych , które mogą spowodowad
wybuch ( materiały pędne, rozpuszczalniki, farby, kleje, materiały chemiczne, itp.), w miejscach do tego wydzielonych, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami lub wytycznymi producenta,
Ponadto z poszczególnych rejonów oraz z budynku szpitala należy na bieżąco usuwad gruz, zbędne
materiały, urządzenia i przedmioty mogące utrudniad wykonywanie robót lub stwarzad zagrożenie dla
zdrowia ludzi.
IX. Projekt organizacji robót
1.
2.
3.
4.
5.
Roboty budowlane powinny byd wykonane na podstawie projektów organizacji robót. Projekty organizacji robót wykonane przez:
a) generalnego wykonawcę powinny byd uzgodnione z głównymi uczestnikami procesu inwestycyjnego
b) podwykonawców powinny byd uzgodnione z generalnym wykonawcą,
c) wykonawcę, jeśli budowa jest realizowana przez przedsiębiorstwo budowlane, a nie w ramach
generalnego wykonawcy danej inwestycji.
Projekty organizacji robót powinny byd dostosowane do rodzaju, wielkości i stopnia złożoności inwestycji lub danej budowy i powinny zapewniad prawidłową ich realizację.
Projekt organizacji robót powinien w szczególności zawierad:
a) charakterystykę robót oraz ich zasadnicze parametry,
b) projekt zagospodarowania placu budowy,
c) szczegółowe zestawienie ilości robót,
d) szczegółowe rozwiązanie metod i systemów wykonywania robót, z uwzględnieniem niezbędnych
urządzeo pomocniczych,
e) harmonogramy wykonania robót w ujęciu rzeczowym i finansowym lub operacyjną sied powiązao
wykonawczych,
f) harmonogram zatrudnienia, z uwzględnieniem niektórych specjalności zatrudnianych na budowie
tylko w określonym czasie,
g) plany pracy maszyn i urządzeo,
h) zapotrzebowanie i plany dostaw materiałów i elementów budowlanych,
i) w miarę potrzeby wycinkowe opracowania z zakresu zagospodarowania placu budowy i stanowisk roboczych,
j) inne opracowania niezbędne do prawidłowej organizacji i zapewnienia jakości danego rodzaju
robót.
W przypadku gdy pewne rodzaje robót ze względu na zachodzące warunki lub charakter tych robót
nie mają byd objęte projektem organizacji robót, okolicznośd ta powinna byd uzgodniona z zainteresowanymi wykonawcami robót; pominięte roboty powinny byd ujęte w uzupełniającym projekcie roboczym, przygotowanym przed rozpoczęciem tych robót.
Przy ustalaniu kolejności i sposobu wykonywania robót w projekcie organizacji należy uwzględnid:
a) warunki równoczesnego wykonania dwóch lub kilku rodzajów robót na odcinkach przylegających
do siebie, tak aby nie kolidowało to z równocześnie wykonanymi robotami innych rodzajów i aby
roboty nie były wykonywane równocześnie w dwóch poziomach jeden nad drugim, bez należytego zabezpieczenia możliwości wykonywania robót na niższym poziomie,
16
b) potrzebę zastosowania środków ochronnych przy wykonaniu robót, przy których bezpieczeostwo
pracowników lub innych osób mogłoby byd zagrożone.
Przygotowanie układu pomiarowego obiektów budowlanych
Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien przejąd od Zamawiającego dane zawierające lokalizację i współrzędne punktów głównych trasy oraz reperów.
W oparciu o materiały dostarczone przez Zamawiającego, Wykonawca powinien przeprowadzid obliczenia i
pomiary geodezyjne niezbędne do szczegółowego wytyczenia robót.
Prace pomiarowe powinny byd wykonane przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia.
Wykonawca powinien natychmiast poinformowad Inspektora o wszelkich błędach wykrytych w wytyczeniu
punktów roboczych. Błędy te powinny byd usunięte na koszt Zamawiającego.
Wykonawca powinien sprawdzid czy rzędne terenu określone w dokumentacji projektowej są zgodne z rzeczywistymi rzędnymi terenu. Jeżeli Wykonawca stwierdzi, że rzeczywiste rzędne terenu istotnie różnią się
od rzędnych określonych w dokumentacji projektowej, to powinien powiadomid o tym Inspektora. Ukształtowanie terenu w takim rejonie nie powinno byd zmieniane przed podjęciem odpowiedniej decyzji przez Inspektora. Wszystkie roboty dodatkowe, wynikające z różnic rzędnych terenu podanych w dokumentacji projektowej i rzędnych rzeczywistych, akceptowane przez Inspektora, zostaną wykonane na koszt Zamawiającego. Zaniechanie powiadomienia Inspektora oznacza, że roboty dodatkowe w takim przypadku obciążą
Wykonawcę.
Wszystkie roboty, które bazują na pomiarach Wykonawcy, nie mogą byd rozpoczęte przed zaakceptowaniem wyników pomiarów przez Inspektora.
Punkty wierzchołkowe, punkty główne chodników i punkty pośrednie osi muszą byd zaopatrzone w oznaczenia określające w sposób wyraźny i jednoznaczny charakterystykę i położenie tych punktów.
Wykonawca jest odpowiedzialny za ochronę wszystkich punktów pomiarowych i ich oznaczeo w czasie
trwania robót. Jeżeli znaki pomiarowe przekazane przez Zamawiającego zostaną zniszczone przez Wykonawcę świadomie lub wskutek zaniedbania, a ich odtworzenie jest konieczne do dalszego prowadzenia robót, to zostaną one odtworzone na koszt Wykonawcy.
Wszystkie pozostałe prace pomiarowe konieczne dla prawidłowej realizacji robót należą do obowiązków
Wykonawcy.
Wyposażenie placu budowy w instalacje
I. Instalacje elektryczne
1.
2.
3.
4.
Zapotrzebowanie budowy w energię elektryczną powinno byd dostosowane do:
 wielkości placu budowy,
 przewidywanych do wykorzystania maszyn i urządzeo mechanicznych,
 sprzętu z napędem elektrycznym,
 potrzeb gospodarczych i oświetlenia pomieszczeo w obiektach, miejsc pracy i placu budowy, z
uwzględnieniem wielozmianowości pracy załogi.
Urządzenia elektryczne na placu budowy powinny byd wykonywane w sposób zgodny z aktualnymi
przepisami.
Prace związane z podłączeniem, kontrolą, konserwacją i naprawą urządzeo i instalacji elektrycznych
powinny byd wykonywane przez osoby posiadające wymagane przepisami uprawnienia.
Przy oświetlaniu placu budowy i wykonywaniu oznakowao świetlnych należy przestrzegad następujących zasad:
 miejsca pracy, drogi na placu budowy oraz dojścia i dojazdy, powinny byd w trakcie realizacji inwestycji oświetlone zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami lub normami,
 punkty świetlne powinny byd tak rozmieszczone, aby istniała możliwośd łatwego odczytania tablic i
znaków ostrzegawczych oraz znaków sygnalizacyjnych ruchu.
II. Instalacje wodociągowe
17
1.
2.
Na budowie należy wykonad instalację wodociągową połączoną z siecią miejską lub wykonanymi na budowie lub w pobliżu ujęciami wodnymi, zapewniającą zaopatrzenie w wodę w ilości niezbędnej na potrzeby technologiczne, gospodarcze i pitne.
W przypadku, gdy nie ma możliwości zaopatrzenia budowy w wodę wodociągową pitną, należy wykonad oddzielne punkty poboru wody do celów użytkowych dla ludzi i na potrzeby produkcyjne.
Zabezpieczenie interesu osób trzecich
Wykonawca odpowiada za ochronę instalacji na powierzchni ziemi i za urządzenia podziemne, takie jak rurociągi, kable itp. oraz uzyska od odpowiednich władz będących właścicielami tych urządzeo potwierdzenie
informacji dostarczonych mu przez Zamawiającego w ramach planu ich lokalizacji. Wykonawca zapewni
właściwe oznaczenie i zabezpieczenie przed uszkodzeniem tych instalacji i urządzeo w czasie trwania budowy.
Wykonawca zobowiązany jest umieścid w swoim harmonogramie rezerwę czasową dla wszelkiego rodzaju
robót, które mają byd wykonane w zakresie przełożenia instalacji i urządzeo podziemnych na terenie budowy i powiadomid Inspektora i władze lokalne o zamiarze rozpoczęcia robót. O fakcie przypadkowego uszkodzenia tych instalacji Wykonawca bezzwłocznie powiadomi Inspektora i zainteresowane władze oraz będzie
z nimi współpracował dostarczając wszelkiej pomocy potrzebnej przy dokonywaniu napraw. Wykonawca
będzie odpowiadad za wszelkie spowodowane przez jego działania uszkodzenia instalacji na powierzchni
ziemi i urządzeo podziemnych wykazanych w dokumentach dostarczonych mu przez Zamawiającego.
Ochrona środowiska
Wykonawca ma obowiązek znad i stosowad w czasie prowadzenia robót wszelkie przepisy dotyczące ochrony środowiska naturalnego.
W okresie trwania budowy i wykaoczania robót Wykonawca będzie:
1. utrzymywad teren budowy i wykopy w stanie bez wody stojącej,
2. podejmowad wszelkie uzasadnione kroki mające na celu stosowanie się do przepisów i norm dotyczących ochrony środowiska na terenie i wokół terenu budowy oraz będzie unikad uszkodzeo lub uciążliwości dla osób lub własności społecznej i innych, a wynikających ze skażenia, hałasu lub innych przyczyn
powstałych w następstwie jego sposobu działania.
Stosując się do tych wymagao będzie miał szczególny wzgląd na:
1. lokalizację baz, warsztatów, magazynów, składowisk, ukopów i dróg dojazdowych,
2. środki ostrożności i zabezpieczenia przed:
a) zanieczyszczeniem zbiorników i cieków wodnych pyłami lub substancjami toksycznymi,
b) zanieczyszczeniem powietrza pyłami i gazami,
c) możliwością powstania pożaru.
Warunki bezpieczeostwa pracy
Podczas realizacji robót Wykonawca będzie przestrzegad przepisów dotyczących bezpieczeostwa i higieny
pracy.
W szczególności Wykonawca ma obowiązek zadbad, aby personel nie wykonywał pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz nie spełniających odpowiednich wymagao sanitarnych.
Wykonawca zapewni i będzie utrzymywał wszelkie urządzenia zabezpieczające, socjalne oraz sprzęt i odpowiednią odzież dla ochrony życia i zdrowia osób zatrudnionych na budowie oraz dla zapewnienia bezpieczeostwa publicznego.
Uznaje się, że wszelkie koszty związane z wypełnieniem wymagao określonych powyżej nie podlegają odrębnej zapłacie i są uwzględnione w cenie umownej.
18
1. BHP podczas eksploatacji maszyn.
I. Przepisy ogólne
1. Określenia wymagania bezpieczeostwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeo
technicznych przeznaczonych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych, zwanych dalej "maszynami
roboczymi".
2. Niedopuszczalne jest:
 obsługiwanie maszyn roboczych bez urządzeo zabezpieczających lub sygnalizacyjnych wymaganych
odrębnymi przepisami,
 dokonywanie zmian konstrukcyjnych w maszynach roboczych,
 wykonywanie napraw i konserwowanie maszyn roboczych będących w ruchu,
 odtłuszczanie i czyszczenie powierzchni maszyn roboczych benzyną etylizowaną lub innymi rozpuszczalnikami, których pary mogą tworzyd z powietrzem mieszaniny gazów palnych lub wybuchowych.
3. Eksploatowanie maszyn roboczych odbywa się na terenie rozpoznanym pod względem warunków geologicznych i gruntowych.
4. Podczas obsługi maszyn roboczych w szczególności:
 w terenie uzbrojonym lub na drodze o ograniczonym ruchu,
 w pobliżu budynków i budowli,
 w sąsiedztwie napowietrznych linii energetycznych,
 w wykopach szerokoprzestrzennych,
 na terenie bagiennym lub w wodzie,
 na pochyłościach lub stokach zapewnia się środki bezpieczeostwa przewidziane w dokumentacji
techniczno-ruchowej, instrukcjach obsługi oraz w stanowiskowych instrukcjach bezpieczeostwa i
higieny pracy.
5. Podczas współpracy maszyn roboczych z:
 dodatkowym osprzętem przeznaczonym do robót ziemnych, budowlanych i drogowych,
 liniami technologicznymi do produkcji zapraw betonowych lub kruszywa - stosuje się zasady bezpieczeostwa i higieny pracy określone w instrukcjach obsługi tych urządzeo lub linii technologicznych.
6. Teren robót prowadzonych przy użyciu wielozadaniowych agregatów do naprawy nawierzchni drogi
ogradza się w sposób uniemożliwiający wejście na ten teren osób niezatrudnionych oraz oznakowuje się
zgodnie z odrębnymi przepisami.
7. W zależności od rodzaju i zakresu, roboty w pasie drogowym prowadzi się przy:
 zamkniętym ruchu na drodze lub
 wyłączeniu z ruchu drogowego części jezdni, pasa ruchu jezdni albo jego części, lub
 ograniczonej prędkości pojazdów poruszających się na remontowanym odcinku jezdni, w przypadku gdy roboty są prowadzone na poboczu drogi, w rowie lub na przydrożnych skarpach.
 w warunkach ograniczonej widoczności miejsce pracy maszyn roboczych oświetla się.
8. W czasie przerw w pracy oraz po zakooczeniu pracy maszyny robocze zabezpiecza się przed ich przypadkowym uruchomieniem przez osoby nieupoważnione lub niezatrudnione przy tych pracach.
9. Podczas załadunku maszyn roboczych, transportu na wyznaczone miejsce robót oraz wyładunku, przestrzega się następujących wymagao:
 załadunek na środki transportu drogowego lub kolejowego przeprowadza się w sposób zmechanizowany z rampy czołowej, zgodnie z instrukcją załadunku i transportu poszczególnych maszyn,
 w przypadku załadunku ciężkich maszyn roboczych na przyczepy niskopodwoziowe przy użyciu
wciągarek mechanicznych, zatrudnione przy tej czynności osoby nie mogą znajdowad się w pobliżu
naciągniętej liny lub osi jej przedłużenia oraz za wciąganą maszyną,
 operatorzy i inne osoby wyznaczone do konwojowania maszyn roboczych transportem kolejowym
lub drogowym podlegają uprzedniemu przeszkoleniu w zakresie bezpieczeostwa transportu maszyn roboczych tymi środkami lokomocji.
19
II. Przepisy szczegółowe
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Przed rozpoczęciem robót, o których mowa powyżej, osoba nadzorująca pracowników informuje pracowników o zasadach bezpiecznego wykonywania pracy i stosowanych sygnałach ostrzegawczych.
Czynności zdejmowania lub regulowania naczynia roboczego maszyny roboczej są wykonywane w zespole co najmniej dwuosobowym.
Niedopuszczalne jest podczas robót ziemnych:
 wysuwanie lemiesza maszyny roboczej poza krawędź klina odłamu,
 używanie maszyn roboczych na gruntach gliniastych w czasie trwania ulewnego deszczu.
Przed rozpoczęciem robót ziemnych na terenie uzbrojonym w instalację wodociągową, kanalizacyjną,
elektryczną, gazową lub centralnego ogrzewania ustala się z jednostkami zarządzającymi tymi instalacjami odległości bezpiecznego używania maszyn roboczych na tym terenie.
Podczas wykonywania robót ziemnych w razie przypadkowego odkrycia lub naruszenia instalacji, o
których mowa powyżej, niezwłocznie przerywa się pracę i ustala się z właściwą jednostką zarządzającą daną instalacją dalszy sposób wykonywania robót.
Jeżeli podczas wykonywania robót ziemnych zostaną odkryte przedmioty trudne do identyfikacji,
przerywa się dalszą pracę i zawiadamia się osobę nadzorującą roboty ziemne.
Przewód elektryczny lub hydrauliczny łączący maszynę roboczą z siecią zasilającą zabezpiecza się
przed uszkodzeniami.
Podczas zagęszczania gruntu urządzeniami wibracyjnymi:
 miejsca pracy mają byd oznakowane przenośnymi zaporami,
 mają byd przestrzegane warunki bezpieczeostwa i higieny pracy, określone w dokumentacji techniczno-ruchowej i w instrukcji obsługi.
Podczas wykonywania robót ziemnych i przemieszczania maszyn roboczych na pochyłościach i stokach zachowuje się wymagania określone w dokumentacji techniczno-ruchowej maszyny.
Niedopuszczalne jest podczas wykonywania robót ziemnych:
 tworzenie nawisów przy wykonywaniu wykopów,
 włączanie mechanizmu obrotu maszyny roboczej w trakcie napełniania naczynia roboczego gruntem,
 przebywanie osób w zasięgu działania naczynia roboczego maszyny roboczej,
 przemieszczanie maszyny roboczej po pochyleniach przekraczających dopuszczalny stopieo, określony w jej dokumentacji techniczno-ruchowej,
 wykonywanie tych robót pod czynnymi napowietrznymi liniami energetycznymi w odległości
mniejszej niż to określają odrębne przepisy,
 przebywanie osób w kabinie pojazdu do transportu wykopanego gruntu, w czasie załadunku jego
skrzyni, w przypadku gdy kabina pojazdu nie została konstrukcyjnie wzmocniona.
Wyładowanie gruntu z naczynia roboczego maszyny roboczej do robót ziemnych może nastąpid nad
dnem skrzyni pojazdu stosowanego do transportu, na wysokości nie większej niż:
 0,5 m przy ładowaniu materiałów sypkich,
 0,25 m przy ładowaniu materiałów kamiennych lub zbrylonych.
Podczas wykonywania wykopów wąskoprzestrzennych osoby współpracujące z operatorem mogą
znajdowad się wyłącznie w zabezpieczonej części wykopu.
Niedopuszczalne jest w miejscu wykonywania wykopów:
 prowadzenie jednocześnie innych robót,
 przebywanie osób niezatrudnionych.
Samobieżne maszyny do transportu zaprawy betonowej wyposaża się w:
 widoczny napis zabraniający zbliżania się do podniesionego kosza wyładowczego,
 urządzenie do sygnalizacji dźwiękowej, uruchamiane przed każdą czynnością podnoszenia i
opuszczania kosza wyładowczego lub uruchamiania wysięgnika.
20
15. Montaż i usytuowanie linii technologicznych do transportu zaprawy betonowej lub masy bitumicznej
prowadzi się w sposób zapewniający bezpieczeostwo pracowników i właściwe funkcjonowanie tych
linii.
16. Demontaż lub przedłużanie linii technologicznych, o których mowa w ust. 15, wykonuje się po zredukowaniu ciśnienia roboczego w urządzeniu podającym.
17. Ręczne narzędzia udarowe nie mogą posiadad rękojeści krótszej niż 0,15 m oraz ostrych krawędzi,
pęknięd lub zadr w miejscu uchwytu, a operatorzy podczas ich stosowania używają rękawic antywibracyjnych.
18. Ręczne narzędzia, w szczególności kliny, przecinaki lub przebijaki, wyposaża się w uchwyty, jeżeli ich
nie posiadają.
19. Niedopuszczalne jest stosowanie ognia otwartego przy podgrzewaniu masy bitumicznej będącej w
zbiornikach lub cysternach maszyn roboczych.
20. Urządzenia do zagęszczania gruntu, asfaltu, piasku i żwiru, w szczególności ubijaki, zagęszczarki ciężkie i ze spryskiwaczem, walce okołkowane, walce wibracyjne, używa się zgodnie z zasadami określonymi w instrukcjach obsługi każdego z tych urządzeo.
21. Podcinanie lub wycinanie drzew rosnących w pobliżu napowietrznych linii energetycznych, wiatrołomów, drzew spróchniałych, rosnących na stromych skarpach i na terenie zabudowanym wykonuje się
pod nadzorem i przez co najmniej dwóch pracowników.
22. Zgarnianie gruntu na pochyłościach lub stokach przy użyciu maszyn roboczych, w szczególności zgarniarek, wykonuje się zgodnie z zasadami określonymi w dokumentacji techniczno-ruchowej tych maszyn.
23. Niedopuszczalne jest:
 przewożenie osób w skrzyniach ładunkowych zgarniarek,
 opuszczanie skrzyni podczas jazdy poniżej parametrów określonych przez producenta zgarniarki.
24. Maszyny robocze, mogą byd obsługiwane wyłącznie przez osoby, które ukooczyły szkolenie i uzyskały
pozytywny wynik sprawdzianu.
2. BHP przy robotach rozbiórkowych
1. Urządzenia zabezpieczające i ochronne
W odniesieniu do robót rozbiórkowych mają zastosowanie ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeostwa i higieny pracy przy robotach budowlanych.
2. Środki zabezpieczające pracowników i narzędzia
Robotnicy zatrudnieni przy robotach rozbiórkowych powinni byd zaopatrzeni w odzież i urządzenia
ochronne, jak hełmy, rękawice i okulary ochronne, a narzędzia ręczne powinny byd mocno osadzone na
zdrowych i gładkich trzonkach oraz stale utrzymywane w dobrym stanie.
Przed przystąpieniem do robót rozbiórkowych kierownik obowiązany jest dokładnie poinformowad robotników o sposobie wykonywania robót i pouczyd ich o warunkach i przepisach bezpieczeostwa pracy.
3. BHP przy robotach ziemnych
Roboty ziemne powinny byd prowadzone na podstawie projektu, określającego położenie instalacji i urządzeo podziemnych, mogących znaleźd się w zasięgu prowadzonych robót.
Wykonywanie robót ziemnych w bezpośrednim sąsiedztwie sieci, takich jak: elektroenergetyczne, gazowe,
telekomunikacyjne, ciepłownicze, wodociągowe i kanalizacyjne powinno byd poprzedzone określeniem
przez kierownika budowy bezpiecznej odległości, w jakiej mogą byd one wykonywane od istniejącej sieci, i
sposobu wykonywania tych robót.
Bezpieczną odległośd wykonywania robót, o których mowa w pkt. powyżej ustala kierownik budowy w porozumieniu z właściwą jednostką, w której zarządzie lub użytkowaniu znajdują się te instalacje. Miejsca tych
robót należy oznakowad napisami ostrzegawczymi i ogrodzid.
W czasie wykonywania robót ziemnych miejsca niebezpieczne należy ogrodzid i umieścid napisy ostrzegawcze.
21
Prowadzenie robót ziemnych w pobliżu instalacji podziemnych, a także głębienie wykopów poszukiwawczych powinno odbywad się ręcznie.
W czasie wykonywania wykopów w miejscach dostępnych dla osób niezatrudnionych przy tych robotach należy wokół wykopów pozostawionych na czas zmroku i w nocy ustawid balustrady, zaopatrzone w światło
ostrzegawcze koloru czerwonego.
Poręcze balustrad, o których mowa powyżej, powinny znajdowad się na wysokości 1,1 m nad terenem i w
odległości nie mniejszej niż 1 m od krawędzi wykopu.
Niezależnie od ustawienia balustrad, w przypadkach uzasadnionych względami bezpieczeostwa wykop należy szczelnie przykryd, w sposób uniemożliwiający wpadnięcie do wykopu.
W przypadku przykrycia wykopu, zamiast balustrad, teren robót można oznaczyd za pomocą balustrad z lin
lub taśm z tworzyw sztucznych, umieszczonych wzdłuż wykopu na wysokości 1,1 m i w odległości 1 m od
krawędzi wykopu.
Jeżeli teren, na którym są wykonywane roboty ziemne, nie może byd ogrodzony, wykonawca robót powinien zapewnid stały jego dozór.
Wykopy o ścianach pionowych nieumocnionych, bez rozparcia lub podparcia, mogą byd wykonywane tylko
do głębokości 1 m w gruntach zwartych, w przypadku gdy teren przy wykopie nie jest obciążony w pasie o
szerokości równej głębokości wykopu.
Wykopy bez umocnieo, o głębokości większej niż 1 m, lecz nie większej od 2 m, można wykonywad, jeżeli
pozwalają na to wyniki badao gruntu i dokumentacja geologiczno-inżynierska.
Zabezpieczenie ażurowe ścian wykopów można stosowad tylko w gruntach zwartych. Stosowanie zabezpieczenia ażurowego ścian wykopów w okresie zimowym jest zabronione.
Niedopuszczalne jest używanie elementów obudowy wykopu niezgodnie z przeznaczeniem.
W czasie wykonywania wykopów ze skarpami o bezpiecznym nachyleniu, zgodnym z przepisami odrębnymi,
należy:
 w pasie terenu przylegającego do górnej krawędzi skarpy, na szerokości równej trzykrotnej głębokości
wykopu, wykonad spadki umożliwiające łatwy odpływ wód opadowych w kierunku od wykopu;
 likwidowad naruszenie struktury gruntu skarpy, usuwając naruszony grunt, z zachowaniem bezpiecznego nachylenia w każdym punkcie skarpy;
 sprawdzad stan skarpy po deszczu, mrozie lub po dłuższej przerwie w pracy.
Bezpieczne nachylenie ścian wykopów powinno byd określone w dokumentacji projektowej wówczas, gdy:
 roboty ziemne są wykonywane w gruncie nawodnionym;
 teren przy skarpie wykopu ma byd obciążony w pasie równym głębokości wykopu;
 grunt stanowią iły skłonne do pęcznienia;
 wykopu dokonuje się na terenach osuwiskowych;
 głębokośd wykopu wynosi więcej niż 4 m.
W czasie wykonywania koparką wykopów wąskoprzestrzennych należy wykonywad obudowę wyłącznie z
zabezpieczonej części wykopu lub zastosowad obudowę prefabrykowaną, z użyciem wcześniej przewidzianych urządzeo mechanicznych.
Jeżeli wykop osiągnie głębokośd większą niż 1 m od poziomu terenu, należy wykonad zejście (wejście) do
wykopu.
Odległośd pomiędzy zejściami (wejściami) do wykopu nie powinna przekraczad 20 m.
Wchodzenie do wykopu i wychodzenie po rozporach oraz przemieszczanie osób urządzeniami służącymi do
wydobywania urobku jest zabronione.
Każdorazowe rozpoczęcie robót w wykopie wymaga sprawdzenia stanu jego obudowy lub skarp.
Jeżeli roboty odbywają się w wykopie wąskoprzestrzennym jednocześnie z transportem urobku, wykop
przykrywa się szczelnym i wytrzymałym zabezpieczeniem.
Pojemniki do transportu urobku powinny byd załadowane poniżej górnej ich krawędzi.
Składowanie urobku, materiałów i wyrobów jest zabronione:
 w odległości mniejszej niż 0,6 m od krawędzi wykopu, jeżeli ściany wykopu są obudowane oraz jeżeli
obciążenie urobku jest przewidziane w doborze obudowy;
 w strefie klina naturalnego odłamu gruntu, jeżeli ściany wykopu nie są obudowane.
22
Ruch środków transportowych obok wykopów powinien odbywad się poza granicą klina naturalnego odłamu gruntu.
W czasie zasypywania obudowanych wykopów zabezpieczenie należy demontowad od dna wykopu i stopniowo usuwad je, w miarę zasypywania wykopu.
Zabezpieczenie można usuwad jednoetapowo z wykopów wykonanych:
 w gruntach spoistych - na głębokości nie większej niż 0,5 m;
 w pozostałych gruntach - na głębokości nie większej niż 0,3 m.
W czasie wykonywania robót ziemnych nie powinno dopuszczad się do tworzenia się nawisów gruntu.
Koparka w czasie pracy powinna byd ustawiona w odległości od wykopu co najmniej 0,6 m poza granicą klina naturalnego odłamu gruntu.
Przy wykonywaniu robót ziemnych sprzętem zmechanizowanym należy wyznaczyd w terenie strefę niebezpieczną i odpowiednio ją oznakowad.
Przebywanie osób pomiędzy ścianą wykopu a koparką, nawet w czasie postoju, jest zabronione.
Podgrzewanie, rozmrażanie lub zamrażanie gruntu powinno byd prowadzone zgodnie z dokumentacją projektową oraz instrukcją bezpieczeostwa, opracowaną przez wykonawcę.
Teren, na którym odbywa się podgrzewanie, rozmrażanie lub zamrażanie gruntu powinien byd przez cały
czas procesu ogrodzony i oznakowany tablicami ostrzegawczymi, oświetlony o zmroku i w porze nocnej oraz
fachowo nadzorowany.
Zakładanie obudowy lub montaż rur w uprzednio wykonanym wykopie o ścianach pionowych i na głębokości poniżej 1 m wymaga tymczasowego zabezpieczenia osób klatkami osłonowymi lub obudową prefabrykowaną.
Grodzie powinny byd:
 zbudowane z materiałów trwałych o wymaganej w projekcie wytrzymałości;
 wyposażone w urządzenia zapewniające osobom schronienie w przypadku wpływu wody lub innych
substancji.
Budowa, przebudowa oraz demontaż grodzi powinny odbywad się pod nadzorem osób.
Grodzie powinny byd regularnie kontrolowane przez osoby do tego uprawnione.
W czasie wbijania grodzi przebywanie osób w odległości mniejszej niż 10 m od miejsca ich wbijania jest zabronione.
W czasie wyrywania grodzi przebywanie osób w promieniu równym długości grodzi powiększonym o 5 m
jest zabronione.
4. BHP przy zabezpieczeniu wykopów
Ziemne roboty budowlane to nasypy i wykopy, których ścianom należy zapewnid równowagę w czasie trwania robót, a następnie w trakcie eksploatacji. Równowagę budowli ziemnych o ścianach ukośnych zabezpiecza się za pomocą odpowiedniego nachylenia skarp, natomiast o ścianach prostopadłych za pomocą stosownej obudowy.
Nachylenie skarp zależy od kategorii gruntów. Kategorię gruntów ustala się na podstawie uprzednio przeprowadzonych wierceo i laboratoryjnych analiz próbek z odwiertów. Znając kategorię gruntu, nachylenie
skarp dobiera się z tablic dostępnych w literaturze fachowej. Przy wykonywaniu skarp o nachyleniu bezpiecznym należy:
 w pasie terenu przylegającym do górnej krawędzi skarpy, na szerokości równej trzykrotnej głębokości
wykopu, wykonad spadki terenu umożliwiające łatwy odpływ wód opadowych w kierunku od wykopu,
 likwidowad naruszenie struktury gruntu skarpy przez usunięcie gruntu naruszonego, z zachowaniem
bezpiecznych nachyleo w każdym punkcie skarpy,
 sprawdzad skarpy po deszczu, mrozie i po każdej dłuższej przerwie w pracy.
 W wykopach szerokoprzestrzennych, to jest takich których szerokośd przekracza 2 m, o ścianach prostopadłych, można stosowad odeskowania:
 podparte, gdy teren przy prostopadłej ścianie wykopu pozostaje niezabudowany i nie jest potrzebny
dla innych celów, a podparcia w formie zastrzałów nie będą stanowid przeszkód w ruchu na dnie wykopu;
23

zakotwione, gdy na przeciw prostopadłej ściany wykopu, ale co najmniej w odległości 0,70 m będą
wznoszone fundamenty aktualnie wykonywanych obiektów.
W przypadku, gdy wzdłuż krawędzi wykopu będzie potrzebny chodnik, stojaki deskowania (pale) powinny
wystawad co najmniej 1,1 m ponad pomost chodnika. Na wysokości 1,1 m powinna byd przybita do stojaka
deska poręczowa, przy pomoście chodnika deska krawężnikowa, zaś przestrzeo pomiędzy deską krawężnikową (tzw. bortnicą), a deską poręczową może byd zabezpieczona poręczą pośrednią lub w inny, ale skuteczny sposób. Długośd kotew powinna wynosid 1,5 do 3 głębokości wykopu (w zależności od kategorii
gruntu).
W wykopach wąskoprzestrzennych, tj. o szerokości do 2 m, prostopadłe ściany wykopów z reguły zabezpiecza się odeskowaniem (obudową) rozpartą. Przy wykonywaniu wykopów na placach, ulicach, i innych miejscach dostępnych dla osób niezatrudnionych należy wokół wykopów, ustawid poręcze ochronne i zaopatrzyd je w napis „osobom postronnym
wstęp wzbroniony", a w nocy w czerwone światło. Poręcze te powinny byd umieszczone na wysokości 1,1 m
nad terenem i w odległości co najmniej l m od krawędzi wykopu.
W miejscach przejśd dla pieszych należy ustawid mostki z poręczami na wysokości 1,1 i 0,6 m oraz odbojnicami. W sytuacjach uzasadnionych względami bezpieczeostwa (np. dzieci), wykopy należy szczelnie przykryd
balami.
Przy zabezpieczeniu ścian wykopów o głębokości do 4 m w razie gdy w bezpośrednim sąsiedztwie wykopu
nie przewiduje się wystąpienia obciążeo spowodowanych przez inne budowle, środki transportowe, składowanie urobku czy materiałów, należy stosowad:
 przyścienne bale drewniane o grubości co najmniej 50 mm klasy IH/IV lub typowe elementy profilowane z blach stalowych, o wytrzymałości odpowiadającej balom drewnianym;
 drewniane bale podporowe o grubości co najmniej 63 mm klasy HI/IV;
 drewniane bale podzastrzałowe o grubości co najmniej 100 mm klasy IH/IY;
 okrąglaki o średnicy w cieoszym koocu co najmniej 120 mm lub typowe rozpory stalowe (ze śrubą
rzymską);
 zastrzały do zabezpieczenia podpartych ścian wykopów, wykonane z okrąglaków o średnicy wynoszącej w cieoszym koocu co najmniej 200 mm.
Rozstaw podpard lub rozparcia i zakotwieo ścian wykopów o głębokości do 4 m, w warunkach jak w poprzednim akapicie, powinien wynosid w układzie pionowym do l m, zaś poziomym do 1,5 m. W czasie głębienia wykopów podpartych, rozpartych lub zakotwionych, ponadto należy spełnid następujące warunki:
 górne krawędzie bali przyściennych powinny wystawad na wysokości co najmniej 0,15 ponad teren;
 wykop rozparty powinien byd przykryty szczelnie balami, jeżeli przewidziany jest przy nim ruch, lub
gdy wykop znajduje się w promieniu działania wysięgnika żurawia,
 stan rozparcia lub podpard ścian wykopu należy sprawdzad przed każdym zejściem pracowników do
wykopu,
 rozpory powinny byd w taki sposób umocowane, aby nie zachodziło samoczynne ich wypadanie,
 pogłębianie wykopu więcej niż 0,5 m w gruntach spoistych, a w pozostałych więcej niż o 0,3 m może
się odbywad po uprzednim odeskowaniu ścian,
 w każdej fazie robót pracownicy powinni znajdowad się w odeskowanej części wykopu,
 w razie konieczności dokonywania jednego lub kilku pośrednich przerzutów urobku należy w pionie
zbudowad jeden lub kilka przerzutowych pomostów, tak umieszczonych, by spadający z szufli czy łopat urobek nie spadał za zatrudnionych na niższych poziomach.
Bezpieczne nachylenie ścian wykopów powinno byd określone w dokumentacji projektowej wówczas, gdy:
 roboty ziemne wykonywane są w gruncie nawodnionym,
 głębokośd wykopu wynosi więcej niż 4 m,
 gdy teren przy skarpie ma byd obciążony w pasie o szerokości równej głębokości wykopu,
 gdy grunt stanowią iły skłonne do pęcznienia,
 wykopy wykonywane są na terenie osuwiskowym.
Oprócz tradycyjnych zabezpieczeo stosowanych w wykopach wąskoprzestrzennych, wykonywanych metodą
odkrywkową, omówionych uprzednio, stosowane są obudowy wbijane i klatkowe. Obie te obudowy skuSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
24
tecznie zabezpieczają prostopadłe ściany wykopów przed obsuwaniem się gruntu.
Obudowa wbijana polega na wbiciu w grunt stalowych grodzie stanowiących elementy tej obudowy, a następnie stopniowym wybraniu gruntu i wykonaniu rozparcia obudowy. Obudowa klatkowa natomiast polega na wprowadzeniu do wykonanego na pełną projektowaną głębokośd wykopu, elementów obudowy klatkowej w takich układach przestrzennych, aby gotowe były do natychmiastowego rozparcia. Wybór typu
obudowy wykopu liniowego zależy od warunków gruntowych, warunków hydrogeologicznych, liczby i stopnia rozpoznania przeszkód w gruncie, zabudowy terenu, głębokości ułożenia przewodu oraz rodzaju i wymiarów układanych przewodów (rur). Dokładna znajomośd tych warunków pozwoli inspektorowi nadzoru
inwestorskiego doradzid kierownictwu wykonawstwa wybrad typ obudowy, a kierownikowi robót sposób
ich wykonania o ile nie rozwiązano tych zagadnieo w projekcie robót.
Obudowa wbijana może byd stosowana w gruntach pozwalających na osiągnięcie należytego postępu robót.
Najlepsze wyniki osiąga się w gruntach rodzimych niespoistych — mineralnych i organicznych w stanie
średnio-zagęszczonym i luźnym oraz w gruntach spoistych w stanie plastycznym lub miękkoplastycznym.
Stosowanie obudowy wbijanej zalecane jest w przypadkach, gdy wykonanie wykopu nieumocnionego jest
niemożliwe.
5. PHP przy robotach ciesielskich
1.
2.
3.
Cieśle powinni byd wyposażeni w zasobniki na narzędzia ręczne, uniemożliwiające wypadanie narzędzi oraz nieutrudniające swobody ruchu.
Ręczne podawanie w pionie długich przedmiotów, a w szczególności desek lub bali, jest dozwolone
wyłącznie do wysokości 3 m.
Montaż;
1. w czasie montażu oraz demontażu deskowao należy zapewnid środki zabezpieczające przed możliwością zawalenia się konstrukcji usztywniających i rozpierających.
2. roboty ciesielskie montażowe wykonuje zespół liczący co najmniej 2 osoby.
6. BHP przy robotach betoniarskich
1. Pojemniki do transportu mieszanki betonowej powinny byd zabezpieczone przed przypadkowym wylaniem mieszanki oraz wyposażone w klapy łatwo otwieralne.
2. Opróżnianie pojemnika z mieszanki betonowej powinno odbywad się stopniowo i równomiernie, aby nie
dopuścid do przeciążenia deskowania. Wylewanie mieszanki betonowej w deskowanie z wysokości większej niż 1 m jest zabronione.
3. W razie dodawania do masy betonowej środków chemicznych, roztwór należy przygotowad w wydzielonych naczyniach i w wyznaczonym na to miejscu, a pracownicy zatrudnieni przy rozcieoczaniu środków
chemicznych powinni byd zaopatrzeni w sprzęt ochrony osobistej.
4. Przy dostawie masy betonowej samochodami punkt zsypu powinien byd wyposażony w odbojnice zabezpieczające samochód przed stoczeniem się.
7. BHP przy robotach elektroenergetycznych
I. Zakres stosowania
Postanowienia instrukcji mają zastosowanie przy wykonywaniu wszystkich czynności przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych czynnych oraz w pobliżu tych urządzeo i instalacji.
II. Przeznaczenie instrukcji
Instrukcja przeznaczona jest dla osób zatrudnionych przy eksploatacji urządzeo i instalacji elektroenergetycznych, wykonujących prace przy: budowie, przebudowie, rozbudowie, remontach i rozruchu urządzeo i
instalacji elektroenergetycznych oraz wykonujących prace w pobliżu tych urządzeo i instalacji.
25
III. Określenia
Urządzenie energetyczne - jest to urządzenie techniczne stosowane w procesach wytwarzania, przetwarzania, przesyłania i dystrybucji, magazynowania oraz użytkowania energii.
Urządzenie elektroenergetyczne - jest to urządzenie techniczne stosowane w procesach przetwarzania, przesyłania i dystrybucji, magazynowania oraz użytkowania energii elektrycznej.
Instalacja elektroenergetyczna - są to urządzenia elektroenergetyczne z układami połączeo między nimi.
Pomieszczenie lub teren ruchu elektrycznego - jest to odpowiednio wydzielone pomieszczenie lub teren,
bądź częśd pomieszczenia lub terenu, albo przestrzeni w budynkach lub poza budynkami, w których zainstalowane są urządzenia elektroenergetyczne, dostępne tylko dla upoważnionych osób.
Miejsce pracy - jest to odpowiednio przygotowane stanowisko pracy lub określona strefa pracy, w zakresie
niezbędnym dla bezpiecznego wykonywania pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych.
Instrukcja eksploatacji - jest to zatwierdzona przez pracodawcę instrukcja, określająca procedury i zasady
wykonywania czynności niezbędnych przy eksploatacji urządzeo i instalacji elektroenergetycznych, opracowana na podstawie odrębnych przepisów oraz dokumentacji producenta.
Świadectwo kwalifikacyjne - jest to świadectwo stwierdzające spełnienie przez daną osobę odpowiednich
wymagao kwalifikacyjnych do wykonywania pracy na stanowisku dozoru lub eksploatacji, w ustalonym zakresie: obsługi, konserwacji, napraw, kontrolno-pomiarowym, montażu dla określonych rodzajów urządzeo i
instalacji elektroenergetycznych, uzyskane w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Pracownicy uprawnieni - są to pracownicy posiadający sprawdzone i właściwe kwalifikacje w zakresie eksploatacji danego rodzaju urządzeo i instalacji elektroenergetycznych, potwierdzone świadectwem kwalifikacyjnym.
IV. Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
organizowad stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeostwa i higieny pracy,
dbad o sprawnośd środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
organizowad, przygotowywad i prowadzid prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy,
dbad o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeo pracy i wyposażenia technicznego, a także
sprawnośd środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
egzekwowad przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeostwa i higieny pracy,
zapewniad wykonanie zaleceo lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami.
V. Przygotowania miejsca pracy
Przy wykonywaniu czynności związanych z przygotowaniem miejsca pracy może brad udział, pod nadzorem
dopuszczającego, członek zespołu, który będzie wykonywał pracę, jeżeli jest pracownikiem uprawnionym.
W zakres przygotowania miejsca pracy wchodzą następujące czynności:
a) wyłączenie urządzeo z ruchu w zakresie określonym w poleceniu i uzgodnionym z koordynującym,
b) zablokowanie napędów łączników w sposób uniemożliwiając przypadkowe uruchomienie wyłączonych urządzeo lub doprowadzenie czynnika,
c) sprawdzenie, czy w miejscu pracy w wyłączonych urządzeniach zostało usunięte zagrożenie - napięcie
ciśnienie,
d) zastosowanie wymaganych zabezpieczeo na wyłączonych urządzeniach -zaślepki, uziemienia,
e) założenie ogrodzeo i osłon w miejscu pracy stosownie do występujących potrzeb,
f) oznaczenie miejsca pracy i wywieszenie tablic ostrzegawczych - w tym również w miejscach zdalnego
sterowania napędami wyłączonych urządzeo.
VI. Dopuszczenie do pracy
Rozpoczęcie pracy jest dozwolone po uprzednim przygotowaniu miejsca pracy oraz dopuszczeniu do pracy,
polegającym na:
26
a) sprawdzeniu przygotowania miejsca pracy przez dopuszczającego i kierującego zespołem pracowników
lub nadzorującego;
b) wskazaniu zespołowi pracowników miejsca pracy;
c) pouczeniu zespołu pracowników o warunkach pracy oraz wskazaniu zagrożeo występujących w sąsiedztwie miejsca pracy.
Po dopuszczeniu do pracy oryginał polecenia pisemnego powinien byd przekazany kierownikowi robót lub
kierującemu zespołem pracowników, lub nadzorującemu, a kopia polecenia powinna pozostad u dopuszczającego.
VII. Szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeostwa i higieny pracy
Zgodnie z aktualnym Rozporządzeniem MPiPS w sprawie szczegółowych zasad szkolenia w dziedzinie bezpieczeostwa i higieny pracy, każdego pracownika obowiązują n/w szkolenia w tym zakresie:
a) szkolenie wstępne:
 ogólne - zwane instruktażem ogólnym,
 na stanowisku pracy - zwane instruktażem stanowiskowym,
 podstawowe,
b) okresowe.
IX. Przerwy w pracy
W trakcie wykonywania pracy mogą wystąpid przerwy w pracy.
Planując przerwę w pracy, wykonawca robót elektrycznych winien określid rodzaj przerwy, tj. z likwidacją
miejsca pracy lub bez likwidacji miejsca pracy.
a) Po przerwaniu pracy wykonywanej na polecenie jej wznowienie może nastąpid po ponownym dopuszczeniu do pracy. Nie wymaga się ponownego dopuszczenia do pracy po przerwie, jeżeli w czasie
trwania przerwy zespół pracowników nie opuścił miejsca pracy lub miejsce pracy na czas opuszczenia
go przez zespół pracowników zostało zabezpieczone przed dostępem osób postronnych;
b) Kierujący zespołem pracowników lub nadzorujący, przed wznowieniem pracy po przerwie nie wymagającej ponownego dopuszczenia, jest obowiązany dokonad dokładnego sprawdzenia zabezpieczenia
miejsca pracy;
c) Jeżeli podczas sprawdzania, o którym mowa w powyżej, zostanie stwierdzona zmiana tego zabezpieczenia, wznowienie pracy jest niedozwolone;
d) O decyzji wstrzymania pracy kierujący zespołem pracowników lub nadzorujący powinien niezwłocznie
powiadomid dopuszczającego lub koordynującego oraz odnotowad przerwę w poleceniu pisemnym
wykonania pracy;
e) O przerwie w pracy wymagającej ponownego dopuszczenia do pracy przed jej wznowieniem kierujący
zespołem pracowników lub nadzorujący obowiązany jest powiadomid dopuszczającego lub koordynującego, a w razie wykonywania pracy na polecenie pisemne przekazad to polecenie dopuszczającemu
lub koordynującemu po uprzednim podpisaniu;
f) Jeżeli w czasie trwania przerwy w pracy przewidywana jest likwidacja miejsca pracy, kierujący zespołem pracowników obowiązany jest przed jego opuszczeniem przez zespół pracowników usunąd z niego materiały, narzędzia i sprzęt oraz powiadomid o tym dopuszczającego lub koordynującego;
g) Jeżeli nastąpi przerwa w pracy nieplanowana, spowodowana nieprzewidzianymi okolicznościami, to
ponowne dopuszczenie do pracy i jej rozpoczęcie powinno odbyd się na tych samych zasadach jak
przy przerwach planowanych.
X. Zasady bezpiecznego wykonywania pracy
Prace przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych mogą byd wykonywane tylko przy zastosowaniu sprawdzonych metod i technologii. Dopuszcza się wykonywanie prac przy zastosowaniu nowych
metod i technologii, pod warunkiem wykonywania tych prac w oparciu o opracowane specjalnie dla nich
instrukcje;
27
Prace przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych, w zależności od zastosowanych metod i
środków zapewniających bezpieczeostwo pracy, mogą byd wykonywane:
przy całkowicie wyłączonym napięciu, w pobliżu napięcia, pod napięciem;
Odległości wokół nie osłoniętych urządzeo i instalacji elektroenergetycznych lub ich części znajdujących
się pod napięciem, wyznaczające strefy prac w pobliżu napięcia i strefy prac pod napięciem, wynoszą:
Prace w pobliżu napięcia powinny byd wykonywane przy użyciu środków ochronnych odpowiednich do
występujących warunków pracy;
Prace pod napięciem należy wykonywad w oparciu o właściwą technologię pracy i przy zastosowaniu wymaganych narzędzi i środków ochronnych, określonych w instrukcji wykonywania tych prac
Wyłączenie urządzeo i instalacji elektroenergetycznych spod napięcia powinno byd dokonane w taki sposób, aby uzyskad przerwę izolacyjną w obwodach zasilających urządzenia i instalacje;
Za przerwę izolacyjną uważa się:
 otwarte zestyki łącznika w odległości określonej w Polskiej Normie lubw dokumentacji producenta,
 wyjęte wkładki bezpiecznikowe,
 zdemontowanie części obwodu zasilającego,
 przerwanie ciągłości połączenia obwodu zasilającego w łącznikach o obudowie zamkniętej, stwierdzone w sposób jednoznaczny w oparciu o położenie wskaźnika odwzorowującego otwarcie łącznika.
Przed przystąpieniem do wykonywania prac przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych wyłączonych spod napięcia należy:
 zastosowad odpowiednie zabezpieczenie przed przypadkowym
 załączeniem napięcia,
 wywiesid tablicę ostrzegawczą w miejscu wyłączenia obwodu o treści:
 sprawdzid brak napięcia w wyłączonym obwodzie,
 uziemid wyłączone urządzenia,
 zabezpieczyd i oznaczyd miejsce pracy odpowiednimi znakami i
 tablicami ostrzegawczymi;
Odpowiednim zabezpieczeniem przed przypadkowym załączeniem napięcia jest:
 w urządzeniach o napięciu znamionowym do 1 kV- wyjęcie wkładek bezpiecznikowych w obwodzie zasilającym lub zablokowanie napędu otwartego łącznika,
 w urządzeniach o napięciu znamionowym powyżej 1 kV-unieruchomienie i zablokowanie napędów
łączników lub wstawienie przegród izolacyjnych między otwarte styki łączników.
Uziemienia należy wykonad tak, aby:
 miejsce pracy znajdowało się w strefie ograniczonej uziemieniami;
 co najmniej jedno uziemienie powinno byd widoczne z miejsca pracy,
 w razie zasilania wielostronnego, uziemienia powinny byd wykonane z każdej strony zasilania.
Jeżeli rozwiązanie konstrukcyjne urządzenia lub instalacji elektroenergetycznej albo rodzaj wykonywanej
pracy nie pozwala na wykonanie uziemienia w sposób określony w p. 10 ust. A, dopuszcza się zastosowanie innych środków technicznych i organizacyjnych zapewniających bezpieczeostwo pracy. W takiej sytuacji wykonawca robót elektrycznych, w pisemnym poleceniu wykonania pracy, jest obowiązany umieścid
odpowiedni zapis o zastosowaniu innych środków zapewniających bezpieczeostwo;
Częściowe lub całkowite zdjęcie uziemiaczy w miejscu pracy oraz załączenie napięd sterowniczych i podanie czynnika jest dopuszczalne, w celu wykonania prób i pomiarów, jeżeli wykonawca robót elektrycznych
określi to w poleceniu. Czynności te może wykonad kierujący zespołem bądź członek zespołu pod jego
nadzorem.
Przy wykonywaniu prac na elektroenergetycznych liniach napowietrznych, które krzyżują się w strefie
ograniczonej uziemieniami ochronnymi z liniami znajdującymi się pod napięciem lub które znajdują się w
pobliżu takich linii, należy krzyżujące lub sąsiednie linie wyłączyd również spod napięcia i uziemid lub zastosowad inne środki techniczno-organizacyjne niezbędne dla bezpiecznego wykonania pracy.
28
Podczas prac wykonywanych przy wyłączonym jednym torze dwutorowej elektroenergetycznej linii napowietrznej o napięciu znamionowym 110, 220 i 400 kV należy:
 tor linii, na którym będą wykonywane prace, wyłączyd spod napięcia i uziemid we wszystkich punktach
zasilania oraz założyd uziemiacze na przewody robocze na najbliższych słupach ograniczających miejsce
pracy,
 zablokowad automatykę samoczynnego powtórnego załączenia na torze pozostającym pod napięciem,
a w miejscu pracy oznaczyd tor pozostający pod napięciem czerwonymi chorągiewkami umieszczonymi
na słupie od tego toru poniżej dolnego przewodu i przy wejściu na każdy poprzecznik,
 założyd dodatkowe uziemiacze:

na przewody robocze na każdym słupie, na którym wykonywane są prace wymagające dotykania
przewodów roboczych,

po obu stronach mostka przewodu roboczego przy jego rozłączaniu lub łączeniu,

na przewód odgromowy w miejscu wykonywania na nim prac w warunkach przerwania metalicznego połączenia przewodu odgromowego z konstrukcją słupa.
Przy pracach wykonywanych przy wyłączonej jednotorowej elektroenergetycznej linii napowietrznej należy założyd dodatkowe uziemiacze, o których mowa w p. 14 ust. 3, jeżeli przebiega ona równolegle na odcinku o łącznej długości większej niż 2 km od elektroenergetycznej linii napowietrznej o napięciu znamionowym:
 110 kV- w odległości mniejszej niż 100 m,
 750 kV- w odległości mniejszej niż 250 m;
Zabronione jest:
 eksploatowanie urządzeo i instalacji elektroenergetycznych bez przewidzianych dla nich środków
ochrony i zabezpieczeo,
 dokonywanie zmian środków ochrony i zabezpieczeo przez osoby nieupoważnione,
 podczas oględzin urządzeo i instalacji elektroenergetycznych wykonywanie jakichkolwiek prac wymagających zdejmowania osłon i barier ochronnych, otwierania celek, wchodzenia na konstrukcje oraz zbliżania się do nieosłoniętych części urządzeo i instalacji znajdujących się pod napięciem, na odległośd
mniejszą niż górna granica strefy prac w pobliżu napięcia,
 wykonywanie prac na napowietrznych liniach elektroenergetycznych, stacjach i rozdzielniach oraz na
wysokich konstrukcjach w czasie wyładowao atmosferycznych,
 przy wykonywaniu prac na polecenie:
 rozszerzanie pracy poza zakres i miejsce określone w poleceniu,
 dokonywanie zmian położenia napędów, aparatury i armatury odcinającej, użytej do przygotowania miejsca pracy, usuwanie ogrodzeo, osłon, barier, zaślepek i tablic ostrzegawczych oraz zdejmowanie uziemiaczy, jeżeli nie zostało to przewidziane w poleceniu,
 wykonywanie prac na urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych w warunkach niedostatecznego oświetlenia, przy czym ocena jakości oświetlenia leży w kompetencji kierującego zespołem pracowników;
Przy wykonywaniu pracy przez jeden zespół pracowników kolejno w kilku miejscach pracy dopuszczenie w
nowym miejscu pracy może nastąpid po zakooczeniu pracy w poprzednim miejscu.
Samowolna zmiana miejsca pracy jest niedozwolona.
W razie konieczności opuszczenia miejsca pracy przez kierującego zespołem pracowników lub nadzorującego, dalsze wykonywanie pracy powinno byd przerwane, zespół pracowników wyprowadzony z miejsca
pracy, a miejsce pracy odpowiednio zabezpieczone przed dostępem osób postronnych.
Podawanie i odbieranie narzędzi i materiałów przy pracach na wysokości może odbywad się tylko przy
pomocy linki transportowej.
Prace poza stałymi pomostami roboczymi na wysokości powyżej 2 m od poziomu terenu (posadzki) mogą
byd prowadzone przy zastosowaniu odpowiednich środków technicznych, np. rusztowania, pomosty, podSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
29
nośniki, drabiny i słupołazy oraz właściwych dla danego rodzaju pracy narzędzi i sprzętu ochrony indywidualnej.
Prace w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego, powinny byd wykonywane co
najmniej przez dwie osoby, z wyjątkiem prac eksploatacyjnych z zakresu prób i pomiarów, konserwacji i
napraw urządzeo i instalacji elektroenergetycznych o napięciu znamionowym do 1 kV, wykonywanych
przez osobę wyznaczoną na stałe do tych prac w obecności pracownika asekurującego, przeszkolonego w
udzielaniu pierwszej pomocy.
Do prac wykonywanych przez co najmniej dwie osoby poza wykonywanymi w warunkach szczególnego
zagrożenia - należy zaliczyd:
 Prace przy budowie i eksploatacji napowietrznych linii elektroenergetycznych:
 w terenie trudno dostępnym lub zalesionym, wymagającym ścinania drzew,
 przy wymianie słupów i przewodów na słupach.
 Prace przy eksploatacji linii kablowych ze zdalnym zasilaniem oraz przy urządzeniach zdalnego zasilania.
 Prace w studniach kablowych, w pomieszczeniach z nimi połączonych i dołkach monterskich.
 Prace wykonywane na wysokości powyżej 2 m w przypadkach, w których wymagane jest zastosowanie środków ochrony indywidualnej przed upadkiem z wysokości.

Wszystkie czynności, wymagające wchodzenia na słupy linii elektroenergetycznych, muszą byd wykonywane przez dwie osoby, zdolne do pracy na wysokości. Gdy jedna z tych osób pracuje na słupie,
druga wyposażona w odpowiedni sprzęt zabezpieczający przed upadkiem z wysokości musi byd gotowa w każdej chwili do wejścia na słup.
Pracownik ma obowiązek przerwad pracę, gdy zaistnieją warunki stwarzające zagrożenie. O przerwaniu
pracy i zagrożeniu musi zawiadomid kierującego zespołem.
Osoby dozoru mają obowiązek wstrzymad pracę zespołu, jeżeli stwierdzą, że nie są zachowywane warunki
bezpiecznej pracy lub nie są przestrzegane przepisy bezpieczeostwa i higieny pracy. Wolno stosowad tyko
wypróbowane i bezpieczne metody pracy;
Kierujący zespołem ma obowiązek wyłączenia z pracy podległego pracownika, o ile stwierdzi, że pracownik
ten nie zapewnia bezpiecznego wykonania pracy (niedysponowany fizycznie lub psychicznie). O fakcie takim powinien zawiadomid swego przełożonego;
W trakcie prac wykonywanych w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego oraz na
terenie ruchu elektrycznego, pracownik bez kwalifikacji może opuścid miejsce pracy tylko pod nadzorem
pracownika z kwalifikacjami.
XI. Czynności łączeniowe
Czynności łączeniowe na urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych mogą wykonywad osoby posiadające ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji tych urządzeo i instalacji oraz
upoważnienie do wykonywania tych czynności;
Czynności łączeniowe zdalne ( np. za pomocą telemechaniki, sterowania radiowego) na urządzeniach i instalacjach mogą wykonywad osoby posiadające ważne świadectwo kwalifikacyjne nastanowisku dozoru
lub eksploatacji, upoważnione do wykonywania tych czynności.
Czynności łączeniowe powinno się wykonywad dwuosobowo. Liczba osób uczestniczących podczas czynności łączeniowych powinna byd ograniczona do trzech;
Jednoosobowo przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych można wykonywad czynności łączeniowe:

wykonywane zdalnie,

inne - ujęte w instrukcjach szczegółowych.
XII. Prace wykonywane sprzętem zmechanizowanym
Strefa działania urządzenia jest to przestrzeo wyznaczona skrajnymi położeniami elementów urządzenia
30
łącznie z przemieszczanym ładunkiem, z uwzględnieniem możliwości rozkołysania ładunku;
 na podstawie pisemnego polecenia wydanego obsłudze urządzenia (pracę należy traktowad jako pracę
w warunkach szczególnego zagrożenia),
 w oparciu o instrukcje, w których powinny byd określone organizacyjne i techniczne środki i warunki
bezpiecznego wykonania pracy za pomocą urządzenia ( np. przy użytkowaniu podnośnika przy pracach
pod napięciem).
XIII. Ogólne zasady użytkowania narzędzi i sprzętu
Narzędzia pracy i sprzęt ochronny należy przechowywad w miejscach wyznaczonych, w warunkach zapewniających utrzymanie ich w pełnej sprawności. Sposób ewidencjonowania i kontroli narzędzi pracy
oraz sprzętu ochronnego winien byd ustalony w zakładzie pracy. Narzędzia pracy i sprzęt ochronny powinny byd poddawane okresowym próbom w zakresie ustalonym w Polskich Normach lub w dokumentacji
producenta, przy czym próbie wytrzymałości elektrycznej powinien byd poddawany sprzęt ochronny do
pracy przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych.
Zabronione jest używanie uszkodzonych, niesprawnych i nieoznakowanych narzędzi i sprzętu ochronnego.
Sprzęt oświetleniowy oraz urządzenia z napędem elektrycznym, używane do wykonywania prac, powinny
spełniad wymagania z zakresu ochrony przeciwporażeniowej. Stan techniczny narzędzi pracy i sprzętu
ochronnego należy sprawdzad bezpośrednio przed ich użyciem;
Osoby dozoru powinny okresowo sprawdzad stan techniczny, stosowanie, przechowywanie i ewidencję
narzędzi pracy, sprzętu ochronnego oraz środków ochrony indywidualnej.
Narzędzia pracy i sprzęt ochronny, niesprawne lub które utraciły ważnośd próby okresowej, powinny byd
niezwłocznie wycofane z użycia.
XV. Zakooczenie pracy
Po zakooczeniu pracy kierujący zespołem pracowników lub nadzorujący jest obowiązany:
1. zapewnid usunięcie materiałów, narzędzi oraz sprzętu, wyprowadzid zespół pracowników z miejsca pracy,
2. powiadomid dopuszczającego lub koordynującego o zakooczeniu pracy; Po zawiadomieniu o zakooczeniu pracy dopuszczający jest obowiązany:
 sprawdzid i potwierdzid zakooczenie pracy,
 zlikwidowad miejsce pracy przez usunięcie technicznych środków zabezpieczających użytych do jego
przygotowania, po uzyskaniu zezwolenia od koordynującego,
 przygotowad urządzenia do ruchu i powiadomid o tym koordynującego;




W czynnościach związanych z likwidacją miejsca pracy mogą brad udział, pod nadzorem dopuszczającego, kierujący zespołem pracowników i członkowie tego zespołu;
Koordynujący zezwala na uruchomienie urządzenia lub instalacji elektroenergetycznej, przy których była wykonywana praca, po otrzymaniu informacji od dopuszczającego o gotowości urządzenia do ruchu;
Jeżeli praca była wykonywana przez kilka zespołów pracowników, decyzję o uruchomieniu urządzenia lub instalacji elektroenergetycznej koordynujący może podjąd po otrzymaniu informacji, o
gotowości urządzeo do ruchu, od wszystkich dopuszczających;
Urządzenia lub instalacje elektroenergetyczne mogą byd uruchomione dopiero po uprzednim
ostrzeżeniu osób znajdujących się w ich bezpośrednim sąsiedztwie.
Miejsce składowania materiałów,
Wykonawca zapewni, aby tymczasowo składowane materiały, do czasu gdy będą one potrzebne do robót,
były zabezpieczone przed zanieczyszczeniem, zachowały swoją jakośd i właściwośd do robót i były dostępne
do kontroli przez Inspektora.
Miejsca czasowego składowania materiałów będą zlokalizowane w obrębie terenu budowy w miejscach
31
uzgodnionych z Inspektorem lub poza terenem budowy w miejscach zorganizowanych przez Wykonawcę.
Zapewnienie bezpieczeostwa publicznego
Wszystkie przejścia i przejazdy pozostające w zasięgu prowadzonych robót rozbiórkowych powinny byd w
sposób odpowiedni zabezpieczone. W szczególności należy wytyczyd i wyraźnie oznakowad tymczasowe
drogi okrężne (obejścia i objazdy) lub wystawid wartowników zaopatrzonych w przyrządy sygnalizacyjne
bądź też — w przypadkach szczególnie niebezpiecznych — zastosowad oba środki łącznie. Przed przystąpieniem do robót rozbiórkowych wykonawcy mają obowiązek sprawdzenia, czy w miejscach zagrożonych nie
ma osób postronnych.
Stosowanie się do prawa i innych przepisów
Wykonawca zobowiązany jest znad wszystkie przepisy wydane przez władze centralne i miejscowe oraz inne
przepisy i wytyczne, które są w jakikolwiek sposób związane z robotami i będzie w pełni odpowiedzialny za
przestrzeganie tych praw, przepisów i wytycznych podczas prowadzenia robót.
Wykonawca będzie przestrzegad praw patentowych i będzie w pełni odpowiedzialny za wypełnienie wszelkich wymagao prawnych odnośnie wykorzystania opatentowanych urządzeo lub metod i w sposób ciągły
będzie informowad Inspektora o swoich działaniach, przedstawiając kopie zezwoleo i inne odnośne dokumenty.
Ogólne warunki realizacji obiektów budowlanych powinny spełniad wymagania określone w prawie budowlanym.
Koordynacja wykonywania robót budowlano-montażowych poszczególnych rodzajów powinna byd dokonywana we wszystkich fazach procesu inwestycyjnego. Koordynacja robót powinna byd uwzględniona w
projektach organizacji budowy i robót ogólnych oraz w harmonogramach realizacji obiektu budowlanego
oraz w poszczególnych fazach wykonywania robót.
Niezależnie od przyjętych ustaleo koordynacyjnych kierownik budowy powinien koordynowad prace związane z bieżącym przebiegiem robót, przy współudziale przedstawiciela wykonawcy, inwestora oraz kierowników innych rodzajów robót.
Ogólny harmonogram budowy powinien zawierad terminy rozpoczęcia i zakooczenia poszczególnych rodzajów robót lub ich etapów, tak, aby zapewnid prawidłowy i rytmiczny przebieg wykonywania robót ogólnobudowlanych, a jednocześnie umożliwid wykonanie robót specjalistycznych w odpowiednich terminach.
Ogólny harmonogram budowy powinien byd uzgodniony ze wszystkimi podwykonawcami oraz powinien
stanowid podstawę do opracowania harmonogramów szczegółowych dla poszczególnych rodzajów robót.
1.7. ZESTAWIENIE CPV WSPÓLNEGO SŁOWNIKA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
45100000-8
45111200-0
45232440-8
45232411-6
45232423-3
45317100-3
45311100-1
45233252-0
45233222-1
45342000-6
Przygotowanie terenu pod budowę
Roboty w zakresie przygotowania terenu pod budowę, roboty ziemne i rozbiórkowe
Roboty budowlane w zakresie budowy rurociągów do odprowadzania ścieków
Rurociągi wody ściekowej
Przepompownie ścieków
Instalowanie elektrycznego sprzętu pompowego
Roboty w zakresie przewodów instalacji elektrycznej
Roboty w zakresie nawierzchni ulic
Roboty w zakresie chodników
Wznoszenie ogrodzeo
1.8. DEFINICJE POJĘCIA I OKREŚLENIA PODSTAWOWE ZAWARTE W OPRACOWANIU
Określenia podstawowe zgodnie z definicjami zawartymi w prawie budowlanym.
Definicje i określenia dodatkowe uzupełnione przez projektanta w celu jednoznacznego rozumienia zapisów
32
dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót.
Wykop płytki
Wykop, którego głębokośd jest mniejsza niż 1 m.
Wykop średni
Wykop, którego głębokośd jest zawarta w granicach od 1 do 3 m.
Ukop
Miejsce pozyskania gruntu do wykonania nasypów, położone w obrębie pasa robót drogowych.
Dokop
Miejsce pozyskania gruntu do wykonania nasypów, położone poza pasem robót drogowych.
Odkład
Miejsce wbudowania lub składowania (odwiezienia) gruntów pozyskanych w czasie wykonywania
wykopów, a nie wykorzystanych do budowy nasypów oraz innych prac związanych z trasą drogową.
Wskaźnik zagęszczenia gruntu
Wielkośd charakteryzująca stan zagęszczenia gruntu.
Wskaźnik różnoziarnistości
Wielkośd charakteryzująca zagęszczalnośd gruntów niespoistych.
Stabilizacja mechaniczna
Proces technologiczny, polegający na odpowiednim zagęszczeniu w optymalnej wilgotności kruszywa o właściwie dobranym uziarnieniu.
Niweleta
Wysokościowe i geometryczne rozwinięcie na płaszczyźnie pionowego przekroju w osi drogi lub
obiektu mostowego.
Sied kanalizacyjna
Układ połączonych przewodów kanalizacyjnych i obiektów inżynierskich, znajdujących się poza
budynkami od pierwszej studzienki kanalizacyjnej licząc od strony budynku do oczyszczalni ścieków lub wylotów kanałów deszczowych albo burzowych do odbiorników
Sied kanalizacyjna ogólnospławna
Sied kanalizacyjna przeznaczona do odprowadzania ścieków bytowo-gospodarczych, przemysłowych i opadowych.
Sied kanalizacyjna ściekowa
Sied kanalizacyjna przeznaczona do odprowadzania ścieków bytowo-gospodarczych i przemysłowych.
Sied kanalizacyjna deszczowa
Siec kanalizacyjna przeznaczona do odprowadzania ścieków opadowych.
Kanalizacja grawitacyjna
System kanalizacyjny, w którym przepływ ścieków następuje dzięki sile ciężkości.
Przepompownia ścieków
Przepompownie ścieków stosowane są w systemach kanalizacji grawitacyjnej, gdy obszar objęty
tą kanalizacją może byd skanalizowany jedynie poprzez zastosowanie jednej lub kilku przepompowni ścieków. Przepompownie ścieków mogą byd jednokomorowe lub z wydzielonymi zbiornikami czerpalnymi, oddzielonymi ścianami szczelnymi od pomieszczenia pomp.
Kanalizacja ciśnieniowa
System kanalizacyjny, w którym przepływ ścieków następuje wskutek ciśnienia wytworzonego
przez pompy. Kanalizacja ciśnieniowa stosowana jest na terenach o rzadkim zaludnieniu lub zabudowie. Ścieki bytowo-gospodarcze odprowadzane są grawitacyjnie z budynku do pierwszej
studzienki kanalizacyjnej włazowej, z której przez zespół pompowy przepompowywane są przewodami ciśnieniowymi do kanalizacji grawitacyjnej lub oczyszczalni ścieków.
Kanalizacja podciśnieniowa
System kanalizacyjny, w którym przepływ ścieków następuje wskutek podciśnienia wytworzonego przez układ próżniowy. Kanalizacja podciśnieniowa stosowana jest na terenach o rzadkim zaludnieniu lub zabudowie. Ścieki bytowo-gospodarcze odprowadzane grawitacyjnie z budynku do
pierwszej studzienki kanalizacyjnej, z której poprzez zawór opróżniający, przewodami podciśnieSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
33
niowymi, odprowadzane są do stacji podciśnieniowej Przewody podciśnieniowe mogą byd wyposażone w rury kontrolne. Rury kontrolne są wyprowadzone do powierzchni terenu i zakooczone
korkiem w skrzynce ulicznej.
Przewód kanalizacyjny grawitacyjny
Rurociąg służący do bezciśnieniowe go transportu ścieków lub wód deszczowych.
Uzbrojenie przewodu
Urządzenia zainstalowane na przewodzie nie będące połączeniami, kształtkami służące do celów
regulacyjnych, zabezpieczających, pomiarowych, czerpalnych, sterujących itp.
Studzienka kanalizacyjna rewizyjna
Obiekt inżynierski występujący na sieci kanalizacyjnej (na długości przewodu lub w węźle) przeznaczony do kontroli stanu kanału i wykonania prac eksploatacyjnych mających na celu utrzymanie prawidłowego przepływu - może mied średnicę mniejszą od 1,0 m.
Studzienka kanalizacyjna włazowa
Obiekt inżynierski występujący na kanałach przełazowych (na długości kanału lub w węźle) umożliwiający wejście do kanału.
Studzienka kaskadowa
Studzienka rewizyjna łącząca kanały dochodzące na różnych wysokościach, w której ścieki lub
wody opadowe spadają bezpośrednio na dno studzienki lub poprzez zewnętrzny odciążający
przewód pionowy.
Przykanalik
Przewód odpływowy od pierwszej studzienki od strony budynku lub od ulicznego wpustu ściekowego.
Komora kanalizacyjna
Obiekt na kanale przeznaczony do kontroli i eksploatacji kanałów.
Kineta
Koryto przepływowe w dnie studzienki kanalizacyjnej.
Podłoże naturalne
Podłoże naturalne z drobnoziarnistego gruntu.
Podłoże naturalne z podsypką
Podłoże naturalne z gruntu twardego np. skalistego, z podsypką z gruntu drobnoziarnistego, albo
podłoże naturalne z określonym rodzajem podsypki wymaganej ze względu na materiał z którego
wykonano rury przewodu kanalizacyjnego, zgodnie z warunkami technicznymi producenta tych
rur.
Podłoże wzmocnione
Podłoże na gruncie niestabilnym. Wzmocnienie podłoża może polegad na wymianie gruntu na
piasek lub żwir albo wykonanie ławy betonowej lub specjalnej konstrukcji.
Podsypka
Materiał gruntowy między dnem wykopu a przewodem kanalizacyjnym i obsypką.
Obsypką
Materiał gruntowy między podłożem lub podsypką a zasypką wstępną, otaczający przewód kanalizacyjny.
Zasypka wstępna
Warstwa wypełniającego materiału gruntowego tuż nad wierzchem rury.
Zasypka główna
Warstwa wypełniającego materiału gruntowego między powierzchnią zasypki wstępnej i terenem.
Podbudowa z kruszywa łamanego stabilizowanego mechanicznie
Jedna lub więcej warstw zagęszczonej mieszanki, która stanowi warstwę nośną nawierzchni drogowej.
Droga
Wydzielony pas terenu przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów oraz ruchu pieszych wraz z
wszelkimi urządzeniami technicznymi związanymi z prowadzeniem i zabezpieczeniem ruchu.
34
Konstrukcja nawierzchni
Układ warstw nawierzchni wraz ze sposobem ich połączenia.
Koryto
Element uformowany w korpusie chodnika w celu ułożenia w nim konstrukcji nawierzchni.
Podbudowa
Dolna częśd nawierzchni służąca do przenoszenia obciążeo od ruchu na podłoże. Podbudowa może składad się z podbudowy zasadniczej i podbudowy pomocniczej.
Warstwa mrozoochronna
Warstwa, której głównym zadaniem jest ochrona nawierzchni przed skutkami działania mrozu.
Warstwa odcinająca
Warstwa stosowana w celu uniemożliwienia przenikania cząstek drobnych gruntu do warstwy
nawierzchni leżącej powyżej.
Warstwa odsączająca
Warstwa służąca do odprowadzenia wody przedostającej się do nawierzchni.
Nawierzchnia żwirowa
Nawierzchnia zaliczana do twardych nieulepszonych, której warstwa ścieralna jest wykonana z
mieszanki żwirowej bez użycia lepiszcza czy spoiwa.
Płyty chodnikowe betonowe
Prefabrykowane płyty betonowe przeznaczone do budowy chodników dla pieszych.
Mieszanka mineralna
Mieszanka kruszywa łamanego granulowanego, naturalnego i wypełniacza kamiennego dobrana
w odpowiednich proporcjach.
Asfalt lany
Mieszanka mineralna otoczona odpowiednią ilością asfaltu, spełniająca wymagania PN-S-96032
*18+, układana na gorąco ręcznie lub odpowiednimi układarkami mechanicznymi, nie wymagająca
zagęszczania w czasie wbudowywania.
Inne definicje
Pozostałe definicje zgodnie z normą PN-EN 752-1.
35
SST – SPRZĘT I MASZYNY
ROZDZIAŁ 2
WYMAGANIA DOTYCZĄCE WŁAŚCIWOŚCI MATERIAŁÓW I WYROBÓW
2.1. Kruszywa
I. Warunki ogólne
Określenie
Materiał ziarnisty pochodzenia mineralnego lub sztucznego, stosowany do przygotowania zapraw budowlanych i betonów. Kruszywem jest m.in. piasek, żwir, żużel, keramzyt jak również do robót drogowych.
Właściwości
Rozróżnia się kruszywa mineralne (materiał ziarnisty uszlachetniony, uzyskany podczas mechanicznej przeróbki surowca skalnego ) oraz sztuczne (materiał ziarnisty uzyskany z surowców mineralnych, których
struktura uległa przemianie w wyniku obróbki termicznej, lub uzyskany z surowców pochodzenia organicznego kruszywem sztucznym jest m.in. keramzyt, glinoporyt, żużel). Kruszywa mineralne dzielą się na naturalne (materiał uzyskany w procesie uszlachetniania skał luźnych, charakteryzujący się ziarnami o krawędziach zaokrąglonych i powierzchni gładkiej np. piasek, żwir) oraz łamane (materiał uzyskany przez mechaniczne rozdrobnienie surowca skalnego, charakteryzujący się ziarnami o ostrych krawędziach i powierzchni
szorstkiej np. piasek łamany, grys, tłuczeo).
Do najważniejszych właściwości, które decydują o przydatności kruszyw i wpływają na jakośd betonów i
zapraw, należą:
1. Gęstośd objętościowa w stanie luźnym (gęstośd nasypowa) kruszywa, którą można określid w popular3
ny sposób jako masę 1 m kruszywa luźno nasypanego. Zależnie od gęstości objętościowej (nasypowej) kruszywa mają różne przeznaczenie. Kruszywa lekkie zastosowane do betonów wpływają na
zwiększenie właściwości ciepłochronnych betonu. Kruszyw ciężkich używa się do betonów konstrukcyjnych, które odznaczają się znaczną wytrzymałością na ściskanie.
2. Wytrzymałośd na ściskanie, która zależy od rodzaju kruszywa oraz jakości i kształtu poszczególnych ziaren. Do kruszyw o największej wytrzymałości należy kruszywo pochodzące z rozkruszenia odłamków
skalnych. Do kruszyw o małej wytrzymałości należą kruszywa sztuczne (np. keramzyt, żużel).
3. Uziarnienie kruszywa, które oznacza odpowiednio dobrane proporcje ziaren pod względem ich wielkości. Niekiedy do betonów, zwanych jamistymi lub jednofrakcyjnymi (frakcja - zbiór ziaren kruszywa o
wielkościach organiczonych średnicą oczek dwóch kolejnych sit zestawu normowego; np. frakcja żwiru
10 do 20 mm oznacza grupę ziaren, które przeszły przez sito o otworze 20 mm, a zatrzymały się na sicie o otworze 10 mm), używa się kruszywa o jednakowej wielkości wszystkich ziaren. Beton taki ze
względu na małą szczelnośd (liczne pory) będzie miał dobre właściwości ciepłochronne, lecz małą wytrzymałośd na ściskanie. Natomiast do betonów konstrukcyjnych, gdzie wymaga się dużej wytrzymałości na ściskanie, dobiera się kruszywo o różnych wielkościach ziaren w taki sposób, aby obok dużych
znajdowały się również średnie i małe, które wypełniają puste przestrzenie. Im mniej będzie me zapełnionych przestrzeni między poszczególnymi ziarnami, im kruszywo ułoży się szczelniej, tym beton
osiągnie wyższą wytrzymałośd.
4. Czystośd kruszywa, od której w dużej mierze zależy jakośd betonu. Zanieczyszczenia mogą występowad
w postaci drobnych pyłów, gliny lub iłu, które oblepiają ziarna kruszywa. Mogą byd pochodzenia organicznego, np. części roślin, muszle, odpadki. Szkodliwy jest zwłaszcza kwas humusowy (kwas organiczny powstający podczas rozkładu roślin, korzeni, torfu), który może utrudnid wiązanie cementu. Zanieczyszczenia mogą byd również pochodzenia chemicznego, np. związki siarki, bardzo często występujące w żużlu paleniskowym.
36
Ponadto jedną z bardzo istotnych właściwości kruszyw jest zachowanie stałej objętości.
Kruszywa przewozi się w stanie luźnym dowolnymi środkami transportu. Składuje się je na placach budowy
w miejscach przewidzianych planem zagospodarowania i zabezpiecza przed zanieczyszczeniem, np. gruzem, wiórami, ziemią. Ważne jest, aby kruszywa sortowane nie ulegały wymieszaniu i dlatego należy stosowad zasieki lub pryzmowanie ich w odpowiedniej odległości od siebie.
Odbiór kruszyw powinien byd ilościowy i jakościowy. Odbiór ilościowy polega na sprawdzeniu objętości lub
masy, natomiast odbiór jakościowy ma na celu stwierdzenie zgodności cech technicznych dostarczanego
kruszywa z podanymi w umowie dostawy lub z wymaganiami ustalonymi w obowiązujących normach.
II. Kruszywa
1. Piasek do zapraw budowlanych
Określenie
Kruszywo naturalne o wielkości ziaren do 2 mm.
Właściwości
Czysty piasek ma barwę jasnobeżową, a zanurzony w wodzie szybko osiada i nie brudzi jej. Domieszki (mineralne lub organiczne) mogą zabarwiad piasek na kolor żółty, brunatny, czerwonobrunatny lub szary.
Najczęściej piasek wydobywa się z pokładów lądowych (piasek kopalniany) lub dna rzek albo jezior. Piasek
kopalniany ma na ogół ziarna o ostrych krawędziach i szorstkiej powierzchni, do której lepiej przyczepia się
spoiwo. Często jednak występują domieszki lub zanieczyszczenia, które obniżają jakośd piasku. Piasek pochodzący z dna rzek jest przeważnie czysty, o ziarnach zaokrąglonych, gładkich. W górnym biegu rzeki ziarna piasku są większe, o ostrych krawędziach, a w dolnym biegu wskutek ścierania coraz mniejsze i bardziej
zaokrąglone.
Zależnie od składu ziaren rozróżnia się dwie odmiany piasków:
 odmianę 1 o wielkości ziaren do 2 mm,
 odmianę 2 o wielkości ziaren do 1 mm.
Biorąc pod uwagę jakośd piasku rozróżnia się gatunek I i II. Gatunek I odpowiada wyższym wymaganiom i
zapewnia stałośd uziarnienia.
3
Gęstośd objętościowa w stanie suchym luźno nasypanego piasku wynosi 1600 kg/m , a współczynnik
przewodności cieplnej piasku użytego jako zasypka ocieplająca 0,55 W/(m • K) w pomieszczeniu średnio
wilgotnym i 0,65 W/(m • K) w pomieszczeniu wilgotnym.
Zastosowanie
W budownictwie indywidualnym zasadniczo używa się tego samego piasku do zapraw murarskich, tynkarskich i betonów. Jednak piasek ostroziarnisty, szorstki, o grubych ziarnach jest bardziej odpowiedni do zapraw murarskich i betonów oraz jako domieszka do tłustej gliny. Natomiast piasek o ziarnach okrągłych jest
lepszy do zapraw tynkarskich (o większych ziarnach do tynków zewnętrznych, a o niniejszych do tynków
wewnętrznych).
Do wykonywania wierzchniej warstwy tynku (gładzi) używa się piasku odmiany 2 (o wielkości ziaren do l
mm).
Wymagania
Piasek powinien składad się z twardych ziaren różnej wielkości. Kształt ziaren o ostrych wyczuwalnych krawędziach powinien byd zbliżony do kuli. W piasku dobrej jakości nie powinna się znajdowad duża ilośd pyłów i zanieczyszczeo. Zanieczyszczenia pyłami można usunąd przepłukując piasek wodą. Trzeba jednak
zdawad sobie sprawę, że jest to zabieg pracochłonny i wymagający dużej ilości wody.
Wymagania dotyczące składu ziaren przedstawiono w tablicy poniżej
37
Asortyment
Ilośd piasku w procentach, która powinna przechodzid przez sito kontrolne, o oczkach
kwadratowych wielkości
0,063 mm
0,125 mm
0,23 mm
0,5 mm
1,0 mm
2,0 mm
4,0 mm
Odmiana 1
0-8
0-20
0-40
20-80
50-100
90-100
100
Odmiana 2
0-5
0-25
0-50
20-95
95-100
100
—
Magazynowanie i transport.
Z zachowaniem zasad ujętych w Warunkach ogólnych.
Piasek składuje się na placu budowy w warunkach zabezpieczających przed zanieczyszczeniem oraz zmieszaniem z innymi kruszywami. Przewozi się luzem dowolnymi środkami transportu, chroniąc przed zanieczyszczeniem.
2. Piasek do betonu zwykłego
Określenie.
Kruszywo naturalne o wielkości ziaren 0 do 2 mm.
Właściwości.
Właściwości piasku do betonu zwykłego są podobne jak piasku do zapraw budowlanych, wyróżnia się on
jednak wyższą jakością.
3
Gęstośd objętościowa w stanie suchym luźno nasypanego piasku wynosi 1600 kg/m , a współczynnik
przewodności cieplnej piasku użytego jako zasypka ocieplająca 0,55 W/(m • K) w pomieszczeniu średnio
wilgotnym i 0,65 W/(m • K) w pomieszczeniu wilgotnym.
Asortymenty oraz wymagania dotyczące składu ziaren podano w tabeli poniżej.
Zastosowanie.
Piasek do betonu zwykłego stosuje się do konstrukcji betonowych i żelbetowych wyższych klas. W budownictwie indywidualnym do betonów stosuje się najczęściej taki sam piasek, jakiego używa się do zapraw
budowlanych.
Przechowywanie i transport.
Warunki przechowywania i transportu są takie same jak piasku do zapraw budowlanych.
Asortyment i wymagania dotyczące składu ziaren piasku do betonu zwykłego
Asortyment
Frakcja lub
grupa frakcji
Ilośd piasku w procentach która powinna przechodzid
przez sito kontrolne o oczkach kwadratowych wielkości
Gatunek
0,125 mm
0,25 mm
0,5 mm
1,0 mm
2,0 mm
Nieklasyfikowany
0-2,0
-
-
-
-
-
85-100
Klasyfikowany
0,125-0,5
0,5-2,0
-
0-10
0-5
40-60
0-10
85-100
0-20
95-100
100
90-100
Mieszanka piaskowa
0-2,0
0-2,0
1
2
0-8
0-12
7-30
10-38
43-66
58-82
70-87
87-100
85-100
93-100
3. Żwir do betonu zwykłego
Określenie.
Kruszywo naturalne o wielkości ziaren 2 do 63 mm.
38
Właściwości.
Złoża żwiru występują wraz z piaskiem — tworząc pospółkę — w pokładach lądowych lub rzecznych. Po
oddzieleniu piasku i grubych kamieni oraz ewentualnych zanieczyszczeo żwir stosuje się do betonów zwykłych. Ziarna żwiru mają zwykle kształt zaokrąglony. Zależnie od wytrzymałości na miażdżenie rozróżnia się
trzy marki żwiru: 10, 20 i 30. O jakości żwiru świadczy m.in. niewielka ilośd zanieczyszczeo oraz mała zawartośd ziaren nieforemnych.
Gęstośd objętościowa w stanie suchym luźno nasypanego żwiru wynosi 1800 kg/m3, a współczynnik przewodności cieplnej żwiru użytego jako zasypka ocieplająca (jednofrakcyjnego) wynosi 0,70 W/(m • K) w
pomieszczeniu średnio wilgotnym i 0,80 W/(m • K) w pomieszczeniu wilgotnym.
Asortymenty żwiru oraz wymagania dotyczące składu ziaren zamieszczono w tabeli. poniżej.
Asortyment
Żwir
jednofrakcyjny
Żwir
wielofrakcyjny
Frakcja lub grupa
frakcji
Ilośd żwiru w procentach, które powinny przechodzid przez sito kontrolne o oczkach kwadratowych wielkości
1,0 mm
2,0 mm
4,0 mm
8,0 mm
2,0-4,0
0-5
0-20
85-100
100
4,0-8,0
8,0-16,0
16,0-31,5
31,5-63,0
-
0-5
—
—
-
0-15
0-5
-
2,0-8,0
2,0-16,0
2,0-31,5
4,0-16,0
4,0-31,5
0-5
0-5
0-5
0-20
0-20
0-20
0-5
0-5
-
8,0-31,5
16,0 mm
31,5 mm
63,0 mm
85-100
0-15
0-5
-
100
85-100
0-15
0-5
100
85-100
0-15
100
85-100
40-70
30-60
25-50
0-15
0-15
85-100
50-80
35-65
17-40
7-25
100
85-100
55-80
85-100
25-60
100
85-100
100
85-100
0-5
0-15
40-70
85-100
100
100
100
Zastosowanie.
Stosuje się go do betonów konstrukcyjnych (wyższych klas).
Wymagania.
Żwir powinien byd twardy, trwały, czysty i nie może zawierad składników szkodliwych w ilości lub postaci
wywierających ujemny wpływ na wytrzymałośd lub trwałośd betonu.
Warunki przechowywania i transportu są takie same jak piasku do zapraw budowlanych.
4. Pospółka do betonu zwykłego
Określenie.
Kruszywo naturalne o wielkości ziaren O-r 63 mm będące mieszaniną piasku i żwiru.
Właściwości.
Pospółka ma kolor piaskowy i może mied różne odcienie tej barwy, zależnie od zawartych zanieczyszczeo i
domieszek.
Gęstośd objętościowa pospółki w stanie luźno nasypanym (gęstośd nasypowa) wynosi ok. 1700 kg/m3.
Pospółkę eksploatuje się ze złóż lądowych oraz z rzek, jezior i morza. Pospółka wydobywana z górskich odcinków rzek zawiera ziarna grube (o krawędziach ostrych) i stosunkowo mało zanieczyszczeo. Znajdują się
w niej jednak liczne ziarna słabe, zwietrzałe o blaszkowatym kształcie. W dolnych odcinkach rzek i jeziorach
ziarna pospółki mają kształt bardziej zaokrąglony. W pospółce tej, o małej ilości zanieczyszczeo, znajduje
się przeważnie zbyt dużo ziaren drobnych. W środkowej, północnej i wschodniej części kraju pospółkę eksploatuje się głównie z pokładów lądowych. Znajdują się w niej często zanieczyszczenia pochodzenia mineSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
39
ralnego i organicznego, które powinno się usunąd. Zawartośd zbyt drobnych ziaren, które najczęściej znajdują się w pospółce pochodzenia lądowego, obniża jakośd pospółki. Skład ziarnowy pospółki można poprawid oddzielając drobne ziarna lub dodając pospółkę o grubych ziarnach lub żwir.
Szczegółowe wymagania dotyczące składu ziaren zamieszczono w tabeli poniżej.
Frakcja lub
grupa frakcji
Ilośd piasku, w procentach, która powinna przechodzid przez sito kontrolne o oczkach kwadratowych wielkości
0,125 mm
0,25 mm
0,5 mm
1,0 mm
2,0 mm
4,0 mm
0-4,0
-
-
-
-
-
85-100
0-8,0
0-16,0
0-31,5
0-63,0
-
-
-
-
-
0-90
0-85
0-80
0-75
8,0 mm
16,0 mm
31,5 mm
63,0 mm
85-100
0-90
0-85
0-80
100
85-100
0-90
0-85
100
85-100
0-90
100
85-100
Po usunięciu z pospółki grubych kamieni (otoczaków) i przesianiu przez sita otrzymuje się piasek i żwir.
Zastosowanie.
W budownictwie indywidualnym pospółkę powszechnie stosuje się do produkcji betonów.
Wymagania.
Pospółka powinna byd twarda, trwała i czysta. Nie może zawierad składników szkodliwych, w ilości lub postaci wywierających ujemny wpływ na wytrzymałośd lub trwałośd betonu.
Pospółka powinna składad się z ziaren różnej wielkości, zarówno drobnych, jak i grubych. Najczęściej jednak w pospółce znajduje się zbyt dużo piasku o drobnym uziarnieniu, co wpływa na obniżenie wytrzymałości betonu, ponieważ normalna ilośd cementu użyta do mieszanki betonowej nie wystarcza na otoczenie
powierzchni wszystkich ziaren pospółki.
Kształt poszczególnych ziaren pospółki powinien byd zbliżony do kuli lub wielościanu o krawędziach najlepiej ostrych, wyczuwalnych ręką. Niepożądana jest duża ilośd ziaren wydłużonych i płaskich, ponieważ
ziarna takie źle układają się w mieszance betonowej.
Glina i ił oblepiające ziarna ujemnie wpływają na jakośd pospółki, ponieważ uniemożliwiają kontakt spoiwa
z ziarnami. Zawartośd ziaren zwietrzałych lub porowatych w pospółce wpływa na obniżenie wytrzymałości
betonu. Na jakośd pospółki duży wpływ mają również znajdujące się w pospółce zanieczyszczenia. Im mniej
jest drobnych pyłów i ciał obcych (np. ziemi, gruzu, muszli, korzeni), tym pospółka jakościowo lepsza.
Zawartośd zanieczyszczeo w pospółce powinno się zbadad laboratoryjnie. Często jednak w praktyce,
zwłaszcza w budownictwie indywidualnym, zawartośd zanieczyszczeo określa się w sposób przybliżony. W
tym celu do naczynia szklanego z wodą wsypuje się pospółkę. Po wymieszaniu, grube czyste ziarna szybko
opadną na dno, a zanieczyszczenia i pyły osiądą na wierzchu. Oceniając orientacyjnie grubośd warstw,
można w przybliżeniu określid w procentach zawartośd zanieczyszczeo.
Warunki przechowywania i transportu są takie same jak piasku.
5. Miał kamienny
Zastosowanie.
Podbudowy nawierzchni drogowych
Określenie.
Kruszywo łamane dwukrotnie o wymiarach ziaren 0,12 do 2 mm.
Zależnie od wielkości ziaren miał dzieli się na:
 drobny do 0,25 mm,
 średni do 0,5 mm,
40


gruby do 1 mm,
bardzo gruby do 2 mm.
Warunki przechowywania i transportu są takie same jak piasku.
6. Żużel granulowany.
Zastosowanie.
Ocieplenie sieci kanalizacyjnej.
Żużel wielkopiecowy granulowany (PN-62/B-23006) jest otrzymywany w wyniku szybkiego studzenia płynnego żużla powstającego przy wytapianiu surówki w wielkich piecach. Uzyskuje się tą metodą materiał ziarnisty, porowaty o strukturze szklistej.
Do produkcji żużla granulowanego są używane przede wszystkim żużle zasadowe, o module zasadowości
wyższym od 1,15.
Podstawowa masa wytwarzanego żużla granulowanego jest zużywana przy produkcji cementu. Może byd on
również stosowany jako wypełniacz do lekkich betonów i zapraw. Żużel granulowany stosowany do betonów i zapraw wg PN-62/B-23006dzieli się w zależności od gęstości nasypowej w stanie luźno usypanym na
trzy klasy:



3
klasa I do 600 kg/m ,
3
klasa II od 600 do 1000 kg/m ,
3
klasa III powyżej 1000 kg/m .
W zależności od sposobu granulacji i zawartości wody rozróżnia się dwa rodzaje żużla:
 P — z granulacji półsuchej o zawartości wody najwyżej 15%,
 M — z granulacji mokrej o zawartości wody najwyżej 25%.
Żużel granulowany powinien wykazywad całkowitą odpornośd na rozpad krzemianowy. Uziarnienie zawiera się przeważnie w zakresie od 0 do 7 mm, przy czym od 20do 70% stanowi frakcja 0÷1 mm.
7. Żużel paleniskowy.
Zastosowanie.
Ocieplenie sieci kanalizacyjnej.
Kruszywo z żużla paleniskowego (PN-60/B-23011). Żużel paleniskowy jest produktem ubocznym powstającym przy spalaniu węgla kamiennego lub brunatnego na paleniskach rusztowych. Całkowita pozostałośd
po spalonym węglu w palenisku zarówno na ruszcie, jak i w popielniku nazywa się żużlem paleniskowym
surowym. Używany jest do przerobu na kruszywo budowlane przez kruszenie i ewentualne sortowanie.
Wymagania techniczne dla żużla do produkcji kruszywa budowlanego określono w PN-60/B-06730.
3
Żużel paleniskowy jest kruszywem niejednorodnym o gęstości nasypowej w granicach 700÷1100 kg/m .
Wymagania techniczne stawiane kruszywu są takie same jak dla żużli surowych z wyjątkiem zawartości
ziaren drobniejszych od 0,125 mm, których ilośd nie powinna przekraczad 10% wagowo. Kruszywo z żużla
paleniskowego sortowane dzieli się na frakcje: 0÷4, 4÷10, 10÷20 i 20÷40 mm,
zaś niesortowane na grupy frakcji: 0÷20 i 0÷40 mm.
2.2. Beton
Zakres stosowania betonu
Beton marki B10 jako podkład wyrównawczy pod konstrukcje betonowa żelbetową.
Beton marki B20, B25 jako beton w elementach konstrukcyjnych.
41
Transport betonu
Transport mieszanki betonowej w pojemnikach samochodowych (gruszkach) mieszających ją w czasie jazdy powinien byd tak zorganizowany, aby wyładunek mieszanki następował bezpośrednio nad miejscem jej
ułożenia lub - jeżeli jest to niemożliwe - w pobliżu betonowanej konstrukcji lub jej elementu.
Opróżnianie pojemnika samochodowego powinno byd dokonywane do skrzyni, jeżeli dalszy transport
mieszanki odbywa się pompami, lub bezpośrednio do pojemników, za pomocą których mieszanka jest
transportowana na miejsce jej ułożenia.
Przy transporcie mieszanki betonowej w zależności od rodzajów środków transportowych zaleca się
przyjmowad następujące odległości:
 do 15 km - w przypadku transportu mieszanki betonowej o temperaturze normalnej i konsystencji od
wilgotnej do półciekłej, pod warunkiem że transport odbywa się po drogach i dobrze utrzymanej nawierzchni,
 do 12 km - w przypadku transportu mieszanki betonowej w specjalnych wywrotkach,
 do 5-8 km - w przypadku transportu mieszanki betonowej o konsystencji wilgotnej i gęstoplastycznej
urządzeniami przystosowanymi do mieszania w czasie transportu,
 do 4-5 km - w przypadku transportu mieszanki betonowej o konsystencji wilgotnej i gęstoplastycznej
bez mieszania w czasie transportu,
 do 2-3 km - w przypadku transportu mieszanki betonowej o konsystencji półciekłej bez mieszania w
czasie transportu.
Zużycie
Wg dokumentacji projektowej.
2.3. Materiały izolacyjne
Lepiki asfaltowy
Zakres stosowania
Roztwór asfaltowy do wykonywania powłok przeciwwilgociowych na podłożach betonowych.
Dane techniczne
Masa właściwa: 1,5 kg/l
Odpornośd na temperaturę: od -20 °C do +80 °C
Temperatura obróbki: od +5 °C do +30 °C
Czas wysychania 12 godz.
Transport
Dostosowanymi środkami transportu w pozycji pionowej.
Składowanie
W dostarczonych pojemnikach przez producenta.
Magazynowanie
W oryginalnych opakowaniach w pomieszczeniach względnie na placach w miejscach zabezpieczonych.
Materiał łatwopalny.
Zużycie
W zależności od chłonności podłoża 0,30 do 0,45 kg/m2
42
Abizol G
Zastosowanie.





masa szpachlowa asfaltowo-kauczukowa
naprawcze podklejanie papy
naprawa uszkodzeo i ubytków w pokryciach dachowych
uszczelnianie obróbek blacharskich
miejscowe uszczelnienia hydroizolacji (uszczelnianie połączeo metal-beton-papa) zawiera włókna
zbrojące, niweluje znaczne ruchy podłoża, działa na lekko wilgotnych podłożach
Plastyczna, gęsta masa bitumiczna modyfikowana kauczukiem syntetycznym i zbrojona włóknami do naprawczego podklejania papy, prac dekarskich i uszczelniających w budownictwie. Abizol G jest idealny w
polskich warunkach klimatycznych - tworzy warstwy izolacji o dużej odporności na spękania powstające na
skutek mrozów (analogicznych do uszkodzeo dróg asfaltowych). Powstałe powłoki są niezwykle elastoplastyczne, zdolne do niwelowania nawet znacznych ruchów podłoża oraz odporne na wpływ warunków atmosferycznych, słabych kwasów i zasad, agresywnych substancji z gruntu. Abizol G stosuje się do:
 naprawczego podklejania papy asfaltowej,
 szpachlowania ubytków, rys, załamao, fug, spękao w pokryciach dachowych,
 naprawy uszkodzeo pokryd dachowych na wilgotnych i suchych powierzchniach - pęknięd, szpar, pęcherzy, przecieków,
 uszczelniania połączeo metal-beton-papa jak obróbki kominów, świetlików, wylotów kanałów wentylacyjnych itp.
 miejscowego uszczelniania hydroizolacji,
 wykonywania elastoplastycznych bezszwowych powłok przeciwwodnych pod ziemią.
Sposób użycia
Przygotowanie podłoża
Podłoże nie może byd zmrożone, oszronione oraz musi byd pozbawione zastoin wody. Usunąd luźne
elementy, zanieczyszczenia piasek. Dla poprawy przyczepności podłoża porowate i chłonne zagruntowad Abizolem R (nie stosowad gruntów na bazie wody) i poczekad do jego wyschnięcia.
Przed wykonywaniem uszczelnieo bezszwowych wszystkie kąty i naroża wyoblid, wykonując masą
szpachlową Abizol G fasetę, a podłoża pylące zagruntowad Abizolem R (nie stosowad gruntów na bazie wody) i poczekad do jego wyschnięcia.
Wykonanie
Przed wykonaniem w niskich temperaturach produkt wstawid na min. 12 godzin do ciepłego pomieszczenia. Stosowad na zimno. Podczas stosowania w wysokich temperaturach ,w celu równomiernego odparowania rozcieoczalnika, nakładad cieosze warstwy.
Prace naprawcze - masę szpachlową. Abizol G nakładad szpachlą wypełniając uszkodzone miejsca
warstwą o grubości 2 do 5 mm. Przy mokrych podłożach masę należy wcierad energicznymi ruchami
w celu aktywacji substancji podnoszących przyczepnośd do mokrych podłoży.
Wykonywanie uszczelnieo bezszwowych - masę nakładad metalową pacą, starając się zachowad jednakową grubośd. Jednorazowo nakładad warstwę o grubości 2 do 3 mm. Dla wyeliminowania przypadkowych niedokładności i błędów wykonawczych korzystniejsze jest nakładanie 2 warstw cieoszych, niż jednej grubszej.
Uwagi:
Nie stosowad wewnątrz pomieszczeo. Zawiera rozpuszczalnik organiczny - nie stosowad w kontakcie ze
styropianem.
DANE TECHNICZNE
Kolor
konsystencja
- czarny
- gęsta tiksotropowa masa
43
o
o
temperatura powietrza i podłoża podczas stosowania - od +5 C do +35 C
grubośd warstwy:
 prace naprawcze
2-5 mm
 uszczelnienia bezszwowe
2-3 mm
pyłosuchośd
3-4 godziny
czas schnięcia
3-4 dni
2
zużycie
około 1,2 kg/m na 1mm grubości warstwy
ilośd warstw:
 powłoki hydroizolacyjne
2-3
 prace uszczelniające
w zależności od potrzeb
 czyszczenie narzędzi
benzyną lakową lub innym rozcieoczalnikiem organicznym.
o
o
Dane techniczne i informacje o sposobie stosowania podane są dla temperatury +23 C ± 2 C i wilgotności
ok. 60%. Niższa temperatura i podwyższona wilgotnośd wydłuża czas schnięcia.
NORMY, ATESTY


Produkt spełnia wymogi normy: PN-B-24620:1998
Krajowa Deklaracja Zgodności 158.07 z dnia 07.09.2007
PRZECHOWYWANIE I OPAKOWANIE
Przechowywad w oryginalnie zamkniętych opakowaniach, w chłodnym i suchym miejscu. Można przechowywad w ujemnych temperaturach. Data ważności na opakowaniu.
Pojemnośd
Opakowanie
Ilośd opakowao na
palecie
1 kg
Wiadro
378
5 kg
Wiadro
80
BEZPIECZEŃSTWO








Produkt łatwopalny.
Działa szkodliwie na organizmy wodne, może powodowad długo utrzymujące się niekorzystne zmiany
w środowisku wodnym.
Chronid przed dziedmi.
Nie wdychad par .
Unikad zanieczyszczenia skóry i oczu .
Nosid odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne.
W przypadku pożaru używad pianę, proszki gaśnicze, piasek.
W razie połknięcia nie wywoływad wymiotów; niezwłocznie zasięgnąd porady lekarza i pokazad opakowanie lub etykietę.
Abizol P
Masa bitumiczna do izolacji powłokowych, odporna na słabe kwasy i zasady, o powłoce trwale elastycznej, o
działaniu na lekko wilgotne podłoże
Zastosowanie
Masa bitumiczna do stosowania na zimno, modyfikowana kauczukiem syntetycznym z dodatkiem żywic,
do wykonywania bezspoinowych izolacji wodochronnych pokryd dachowych oraz podziemnych części budowli. Masa jest idealna w polskich warunkach klimatycznych - tworzy powłoki o dużej odporności na spękania powstające na skutek mrozów (analogicznych do uszkodzeo dróg asfaltowych), powłoki silnie związane z podłożem i kompensujące w pewnym stopniu jego ruchy i mikropęknięcia. Nadaje się do stosowaSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
44
nia na lekko wilgotnych powierzchniach. ABIZOL P przeznaczony jest do wykonywania:
samodzielnych powłok przeciwwilgociowych i przeciwwodnych typu średniego,
powłok hydroizolacyjnych na podkładzie z papy,
laminatów zbrojonych włóknem szklanym,
wierzchnich właściwych izolacji przeciwwodnych podziemnych części budowli oraz zbiorników wody
przemysłowej,
konserwacji pokryd dachowych z pap.
Przygotowanie podłoża
Podłoże nie może byd zmrożone, oszronione oraz musi byd pozbawione zastoin wody. Usunąd luźne elementy, ostre krawędzie, zanieczyszczenia i pył, części metalowe odrdzewid. Ubytki wyspoinowad, powierzchnie porowate wyrównad zaprawą cementową. Podłoża betonowe, silnie chłonne oraz narażone na
mocne obciążenia naporem wody zagruntowad ABIZOLEM R (nie stosowad gruntów na bazie wody) i poczekad do jego wyschnięcia.
W przypadku renowacji pokryd papowych usunąd luźne fragmenty papy i inne zanieczyszczenia, istniejące
pęcherze i wybrzuszenia przeciąd na krzyż i podkleid lepikiem ABIZOL KL-DM. Dla wyrównania powierzchni
wyrwy i ubytki wypełnid masą szpachlową ABIZOL G.
Sposób użycia
Stosowad na zimno. Przed użyciem wymieszad. Przed aplikacją w niskich temperaturach produkt wstawid
na min. 12 godzin do ciepłego pomieszczenia. Masę nakładad przy użyciu szczotki dekarskiej lub pędzla.
Kolejne warstwy nakładad po wyschnięciu poprzedniej.
Fundamenty, podziemne części budowli, hydroizolacja podposadzkowa - masę nakładad w 2-3 warstwach, w zależności od przewidywanego obciążenia wodą. W przypadku terenów „trudnych" (rejony
drgao gruntu itp.), przewidywanych dużych obciążeo wodą zaleca się nałożenie 3 warstw oraz wtopienie w 2-gą warstwę włókniny.
Stropy betonowe - podłoże zagruntowad ABIZOLEM R i nałożyd przynajmniej 3 warstwy masy, wtapiając w
2-gą warstwę tkaninę techniczną; tkaninę wywinąd na pionowe elementy występujące w dachu. W celu wydłużenia żywotności powłoki zaleca się ostatnią warstwę masy, przed jej wyschnięciem, posypad
posypką mineralną.
Konserwacja pokryd dachowych - nałożyd przynajmniej 2 warstwy masy. W celu wydłużenia żywotności
powłoki zaleca się ostatnią, świeżą warstwę masy posypad posypką mineralną.
Uwagi: Nie stosować wewnątrz pomieszczeń. Zawiera rozpuszczalnik organiczny - nie stosować w kontakcie ze styropianem.
Dane techniczne
kolor
czarny
postad
półciekła masa
o
o
temperatura powietrza i podłoża podczas stosowania
od +5 C do +35 C
pyłosuchośd
po 6 godzinach
czas schnięcia
12 godzin
2
zużycie
0,5 - 0,7 kg/m na jedną warstwę
ilośd warstw
2-3 w zależności od zastosowania
czyszczenie narzędzi
benzyną lakową lub innym rozcieoczalnikiem organicznym
o
o
Dane techniczne i informacje o sposobie stosowania podane są dla temperatury +23 C ± 2 C i wilgotności ok.
60%. Niższa temperatura i podwyższona wilgotnośd wydłuża czas schnięcia.
NORMY, ATESTY
Produkt spełnia wymogi normy: PN-B-24006:1997
45
Przechowywanie i opakowanie
Przechowywad w oryginalnie zamkniętych opakowaniach, w chłodnym i suchym miejscu. Można przechowywad w
ujemnych temperaturach. Data ważności na opakowaniu.
Pojemnośd
Opakowanie
Ilośd opakowao
na palecie
9 kg
wiadro
44
18 kg
wiadro
33
Bezpieczeostwo








Produkt łatwopalny.
Działa szkodliwie na organizmy wodne, może powodowad długo utrzymujące się niekorzystne zmiany
w środowisku wodnym.
Chronid przed dziedmi.
Nie wdychad par.
Unikad zanieczyszczenia skóry i oczu.
Nosid odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne.
W przypadku pożaru używad pianę, proszki gaśnicze, stały CO2, wodę w postaci rozpylonej lub mgłę
wodną w celu chłodzenia.
W razie połknięcia nie wywoływad wymiotów: niezwłocznie zasięgnąd porady lekarza i pokazad opakowanie lub etykietę.
2.4. Studzienki kanalizacyjne niewłazowe 0315 i 0425
Zastosowanie
Studzienki rewizyjne 0315 oraz 0425, zgodnie z PN-B-1 0729:1999, PN-EN 476:2000 są studzienkami kanalizacyjnymi niewłazowymi o średnicy wewnętrznej odpowiednio 31,5 cm oraz 42,5 cm. Przyjęło się je nazywad inspekcyjnymi.
Dane techniczne:
Konstrukcja studzienek składa się z trzech podstawowych elementów:
 kinet (podstawa studzienek z wyprofilowaną kinetą),
 rur karbowanych stanowiących komin studzienek,
 zwieoczeo.
Studzienki niewłazowe












średnica wewnętrzna komina: odpowiednio 315 mm, 425 mm
średnice podłączanych rur kanalizacyjnych PVC-u: fi 110 do fi 400 mm
możliwośd wykonywania dodatkowych podłączeo powyżej kinety: wkładki in situ fi 110 oraz fi 160
kinety o wbudowanym spadku dna 1,5%
kinety przepływowe bez zmiany kierunku przepływu ścieków
kinety połączeniowe z jednym dopływem bocznym prawym lub lewym
kinety połączeniowe z dwoma dopływami bocznymi prawym i lewym
dopływy boczne są realizowane pod kątem 45C
regulacja wysokości studzienek: docięcie rury karbowanej co 5,0 cm dla studzienki 315 oraz co 8,0 cm
dla studzienki 425
możliwośd regulacji położenia zwieoczenia studzienki: różna w zależności od jego typu,
możliwośd stosowania przy bardzo wysokim poziomie wody gruntowej,
gwarantowana szczelnośd połączeo elementów studzienki: 0,5 bar,
46




klasa obciążeo (wg PN-EN 124:2000): A15-D400,
odpornośd chemiczna tworzywa elementów składowych (PE, PP, PVC-u) zgodna z ISO/TR 10358,
odpornośd chemiczna uszczelek zgodna z ISO/TR 7620,
dopuszczenie do stosowania w sieciach kanalizacyjnych: aprobata techniczna COBRTI „Instal" - Warszawa nr AT/98-01 -0468-01,
 dopuszczenie do stosowania w pasie drogowym: aprobata techniczna IBDiM - Warszawa nr AT/200304-0317,
Montaż – ręczny w przygotowanym wykopie na podsypce piaskowej gr 10 cm.
Transport
Dostępnymi środkami transportu.
2.5. Studzienki kanalizacyjne włazowe TEGRA 1OOO
Zastosowanie
Studzienka rewizyjna Tegra 1000, zgodnie z PN-B-10729:1999 oraz PN-EN 476:2000, jest studzienką kanalizacyjną włazową o średnicy wewnętrznej komina 1,0 m.
Dane techniczne


















studzienka włazowa
średnica wejścia: 600 mm
średnica wewnętrzna komina: 1000 mm
średnice podłączanych rur kanalizacyjnych PVC-u: 160 - 400 mm + kineta ślepa,
możliwośd wykonywania dodatkowych podłączeo powyżej kinety: wkładki in situ 0110, 0160, o200
kinety standardowe przepływowe o kącie przepływu ścieków (odpowiednio: 0°, 15°, 30°, 45°, 90°)
kinety standardowe połączeniowe z jednoczesnym dopływem prawym i lewym pod kątem 45°
kinety z nastawnymi kielichami dla średnic: 200, 250 i 315 mm: połączeniowe 0°, 30°, 60° i 90° z dopływem lewym lub dopływem prawym pod kątem 90°
zbiorcze z jednoczesnym dopływem prawym i lewym pod kątem 90°
fabrycznie zamontowana z tworzywa drabinka złazowa
minimalna wysokośd studzienki: patrz zestawienie poniżej
maksymalna standardowa wysokośd studzienki: 5,0 m
wysokośd powyżej 5 m - rozwiązanie indywidualne w konsultacji z producentem w zależności od warunków gruntowo-wodnych
płynna regulacja wysokości studzienki na pierścieniu odciążającym: +/- 0,07 m regulacja wysokości na
pierścieniach dystansowych: docinanie co 0,125 m
maksymalny poziom wody gruntowej: 0,5 m ppt
rodzaj zasypki, stopieo zagęszczenia gruntu: patrz „Instrukcja montażu -Tegra 1000"
gwarantowana szczelnośd połączeo elementów studzienki: 0,5 bar odpornośd chemiczna PE zgodna
ZISO/TR10358
odpornośd chemiczna uszczelek zgodna z ISO/TR 7620
Masa elementów




ciężar kinety – 54 kg/szt,
ciężar pierścienia dystansowego fi 1000, l 1000 – 71 kg/szt,
ciężar stożka włazowego 1000/600 – 39 kg/szt,
betonowy pierścieo odciążający – 155 kg/szt
47
Aprobaty:

dopuszczenie do stosowania w sieciach kanalizacyjnych: aprobata techniczna COBRTI „Instal" - Warszawa nr AT/98-01 -0405-01
 dopuszczenie do stosowania w pasie drogowym: aprobata techniczna IBDiM - Warszawa nr AT/200404-0565
 dopuszczenie GIG do stosowania na terenach III kategorii szkód górniczych klasa obciążeo (wg PN-EN
124:2000): A15-D400
Konstrukcja studzienki składa się z trzech podstawowych elementów wykonanych z polietylenu (PE), tj. kinety (podstawa studzienki), pierścieni dystansowych (tworzących komin studzienki) oraz stożka, który
zmniejsza średnicę studzienki z 1,0 m do 0,638 m, tak aby można było zastosowad zwieoczenie. W skład
zwieoczenia wchodzi pokrywa żeliwna układana bezpośrednio na stożku lub żelbetowy pierścieo odciążający i właz lub wpust deszczowy żeliwny.
Dobór wysokości
Dobór wysokościowy elementów studzienki Tegra 1OOO h - wysokośd użyteczna kinety zależna od jej typu
i średnicy:
 dla kinety 0160 - H = 412 mm
 dla kinety 0200 - H = 450 mm
 dla kinety o250 - H = 500 mm
 dla kinety ślepej - H = 604 mm
 dla kinet z nastawnymi kielichami – H = 604 mm
 H2 - wysokośd użyteczna pierścienia dystansowego, H2 = 250, 500, 750 lub 1000 mm lub ich suma,
 H3 - wysokośd użyteczna stożka H3 = 560 mm
 H4 - sumaryczna wysokośd użyteczna betonowego pierścienia odciążającego wraz z włazem; wartośd
zależna od typu pierścienia i włazu h - wartośd zależna od typu kinety.
Montaż – ręczny w przygotowanym wykopie na podsypce piaskowej gr 10 cm.
Transport betonu
2.6. Studzienki kanalizacyjne studnia typ U łączone na uszczelkę.
Zastosowanie
Studnia typu U jest studnią włazową o przekroju okrągłym, stosuje się ją przy budowie systemów
kanalizacji sanitarnej, przemysłowej, deszczowej i ogólnospławnej do łączenia rur w zakresie średnic od
Dn 150 mm do Dn 1200 mm, wykonywanych ze wszystkich dostępnych materiałów stosowanych do
budowy sieci kanalizacyjnych.
 studnie rewizyjne połączeniowe, rozgałęźne, kaskadowe,
 studnie wodomierzowe,
 płaskowniki i separatory,
 szamba,
 przepompownie.
Elementy składowe łączone na uszczelkę studnia typ U
Du - pierścieo wyrównujący,
Tu - zwężka,
48
Pu - płyta przykrywowa,
Ku - kręg,
Ru - pfyta redukcyjna,
Ps - podstawa studni,
Z- stopieo złazowy,
u – uszczelka
Produkowane studnie posiadają Aprobatę
Techniczną AT/2001-02-1112. Studnie można
posadawiad do głębokości 10 m. Jednakże przy głębokości powyżej 6 m- konieczne jest
wykonanie sprawdzających obliczeo konstrukcji. Studnie mogą byd montowane w obszarach
ruchu kołowego i pieszego: w pasie jezdni, na
terenach parkingowych, utwardzonych poboczach i na zewnątrz budynków, z wyłączeniem
pasa zajętego przez torowiska kolejowe szerokości 4 m od toru. Studnie kanalizacyjne stosuje
się w warunkach oddziaływania środowiska
chemicznego mało agresywnego, to jest w normalnych warunkach dla ścieków domowych i odczyszczonych ścieków przemysłowych oraz dla większości sieci kanalizacyjnych, wód deszczowych i wód gruntowych. W przypadku, gdy studnie mają byd wbudowane w środowisku agresywnym, należy zastosowad odpowiednie zabezpieczenia antykorozyjne, zgodne z wymogami. Prefabrykowane studzienki kanalizacyjne
składają się z betonowych i żelbetowych elementów o przekroju poprzecznym w kształcie koła. Średnice
nominalne DN produkowanych studni i możliwe średnice kanału głównego Dn oraz kanałów dolotowych
Dn podano w tabeli poniżej.
L
P
Średnica
studni
DN [mm]
Max. średnica kanału
głównego Dn [mm]
Max. średnica kanałów
dolotowych Dn [mm]
1
1000
do 600
do 300
2
1200
do 800
do 300
3
1500
do 1000
do 500
4
2000
do 1200
do 600
Każdorazowe wykonanie studni realizowane jest na indywidualne zamówienie. Podstawą wykonania
studni jest wypełnienie szczegółowej specyfikacji zamówienia, zgodnie z formularzem załączonym do katalogu. Dostawy studni realizowane są jako komplety z odpowiednio dobranych elementów dla danej wysokości studni.
Na podstawie studzienki (Ps) są posadowione kręgi studzienne (Ku) stanowiące komorę studni. Pomiędzy
kręgami może byd ułożona płyta redukcyjna (Ru), zmieniająca średnicę studni i oddzielająca komorę roboczą studni od trzonu studni. Nad kręgami umieszczona jest płyta przykrywowa (Pu) lub zwężka (Tu), na
której może spoczywad pierścieo wyrównujący (Du), pozwalający na wyregulowanie studni do żądanej wysokości. Elementy studzienek mają odpowiednio wyprofilowane powierzchnie czołowe tworzące złącze
(zamek) umożliwiające szczelne połączenie elementów za pomocą uszczelek elastomerowych (u). Do
studni włazowej schodzimy przy pomocy zamontowanych fabrycznie na ściankach elementów stopni złazowych (Z). Montaż poszczególnych elementów studni powinien byd wykonany zgodnie z instrukcją producenta.
Podstawa studni typ PsW z późniejszym wykonaniem kinety i spocznika.
Podstawa studni jest betonowym monolitycznym elementem prefabrykowanym zawierającym - płytę
denną ze ścianką boczną w której wbudowane są kształtki przyłączne, zakooczoną w szczycie (u góry)
zamkiem (mufa) na uszczelkę.
Spocznik i kineta (betonowe wypełnienie) są wykonane w późniejszym terminie, po związaniu betonu płySPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
49
ty dennej i ścianek bocznych.
Kineta w dolnej części do wysokości połowy średnicy kanału ma przekrój poprzeczny, zgodny z przekrojem
kanału, w górnej części ściany pionowe o wysokości równej conajmniej jednej czwartej średnicy kanału. W
przypadku zmiany średnicy kanału, kineta stanowi przejście z jednego przekroju w drugi. Spadek podłużny
dna kinety jest dostosowany do rzędnej kanału przed i za studnią. Spocznik posiada spad w kierunku kinety.
Kąty (o) dolotów i wylotów kanałów są regulowane po obwodzie w sposób ciągły co 5 stopni a wysokości
kanałów h co 50 mm.
Do montażu i demontażu podstaw studni wbudowane są trzy gwintowane uchwyty typu Rd, umieszczone
równomiernie na obwodzie koło zamka.
Podstawa studni typ PsW
Symbol
Typ
DN
[mm]
Dn max
[mm]
h3max[m
m]
fmin
[mm]
Smax
[mm]
s
[mm]
Masa* [kg]
KAP 0011
PsW 1000/875
1000
400
875
150
150
150
1340
KAP 001 2
PsW 1000/850
1000
300
850
150
120
120
1240
KAP 001 3
PsW 1000/1045
1000
600
1045
150
255
150
2600
KAP 001 4
PsW 1200/350
1200
150
350
150
135
135
980
KAP 001 5
PsW 1200/735
1200
300
735
150
255
150
2700
KAP 001 6
PsW 1200/850
1200
300
850
150
135
135
1680
KAP 001 7
PsW 1200/1255
1200
800
1255
150
315
150
4000
KAP 001 8
PsW 1200/1325
1200
800
1325
150
315
150
4150
KAP 001 9
PsW 1200/1375
1200
400**
1375
150
150
150
2800
KAP 0020
PsW 1200/1375
1200
600
1375
150
255
150
3800
KAP 0021
PsW 1500/1325
1500
300
1325
200
150
150
3600
KAP 0022
PsW 1500/1525
1500
300
1525
200
150
150
4190
KAP 0023
PsW 1500/1525
1500
1000
1525
200
360
170
7150
KAP 0024
PsW 2000/640
2000
400
640
200
150
150
3200
KAP 0025
PsW 2000/880
2000
400
880
200
150
150
3800
KAP 0026
PsW 2000/1 390
2000
400
1390
200
150
150
5000
KAP 0027
PsW 2000/1 890
2000
400
1890
200
150
150
6200
* - masa podstawy studni bez kinety i spocznika
** - dla PCV do 0 400 - dla kamionki do 0 300
Podstawa studni typ PsJ z jednoczesnym wykonaniem spocznika, kinety i kształtek przyłącznych
Metodą „odwróconego formowania" powstaje monolityczna podstawa studni PsJ z jednoczesnym utworzeniem w dnie: spocznika, kinety, kształtek przytącznych oraz ścianek bocznych zakooczonych felcem na
uszczelkę gumową.
Uformowanie podstawy studni powstaje przez wypełnienie betonem formy stalowej w której znajduje się
rdzeo spocznika, kinety i kształtek przyłącznych.
Ze względu na rodzaj zastosowanego rdzenia wyróżnia się następujące typy podstaw studni:
50

PsJW - rdzeo wielokrotnego użytku, wykonany ze stali, dla studni o DN 1000 i 1200 mm i określonych kątach dolotów i wylotów kanałów.
 PsJS - rdzeo jednokrotnego użycia wykonany ze styropianu dla studni o średnicy DN 800, 1000, 1200,
1500 bez ograniczeo kątów dolotów i wylotów kanałów.
 PsJZ - rdzeo stanowi wkładka wykonana z żywicy poliestrowej lub polipropylenu, która zostaje na stałe w
podstawie studni.
 Wkładki dostępne są dla studni o średnicy DN 600, 800, 1000, 1200, 1500 i 2000 mm i bez ograniczeo
kątów dolotów i wylotów kanałów
Podstawy studni PsJ mają wbudowane kształtki przyłączne dla większości systemów kanalizacyjnych wykonanych z betonu, ceramiki, stali, żeliwa, PVC, PE-HD oraz żywicznych.
Każdy element studni PsJ jest wykonywany na indywidualne zamówienie.
Kręgi Ku
W ścianie kręgu znajdują się fabrycznie montowane stopnie złazowe.
Symbol
Typ
KAP 0051
KAP 0052
KAP 0053
KAP 0061
KAP 0062
KAP 0063
KAP 0071
KAP 0072
KAP 0073
KAP 0074
KAP 0075
KAP 0081
KAP 0082
KAP 0083
KAP 0084
KAP 0085
KAP 0086
Ku 1000/250
Ku 1000/500
Ku 1000/1 000
Ku 1200/250
Ku 1200/500
Ku 1200/1 000
Ku 1500/250
Ku 1500/500
Ku 1500/750
Ku 1500/1 000
Ku 1500/1 250
Ku 2000/500
Ku 2000/1 000
Ku 2000/1 250
Ku 2000/1 500
Ku 2000/1 750
Ku 2000/2000
Średnica wew. DN *mm+ Wysokośd h3
1000
1000
1000
1200
1200
1200
1500
1500
1500
1500
1500
2000
2000
2000
2000
2000
2000
250
500
1000
250
500
1000
250
500
750
1000
1250
500
1000
1250
1500
1750
2000
70
70
70
80
80
80
90
90
90
90
90
90
90
90
90
90
90
Grubośd s
[mm]
Masa [kg]
120
120
120
135
135
135
150
150
150
150
150
150
150
150
150
150
150
260
520
1040
350
700
1400
485
970
1455
1940
2425
1200
2400
4800
3000
3600
4200
W kręgach studni kaskadowych montujemy kształtki przyłączne.
Płyta redukcyjna Ru
Płyta redukcyjna Ru umożliwia zmianę średnicy studni i jest płytą oddzielającą komorę od trzonu studni.
Stosuje się ją najczęściej dla studni o wysokości powyżej 3 metrów. Wymiary zamków płyty i ich rodzaj jest
taki sam, jak dla kręgów. Fabrycznie zamontowany jest jeden stopieo złazowy
Przykrywowa Pu
Płyta przykrywowa Pu stanowi zakooczenie studni.
Wymiary zamków płyty i ich rodzaj jest taki sam jak dla kręgów.
Do montażu i demontażu płyty wbudowane zostały trzy gwintowane uchwyty typ Rd16 7,2 f, umieszczone
równomiernie na obwodzie w górnej powierzchni płyty.
Symbol
Typ
Średnica wew. DN Średnica zew. Dz Wysokośd h, *mm+
[mm]
[mm]
t [mm]
Masa [kg]
KAP 0111
Pu 1000/625
1000
1240
200 70
450
KAP 0112
Pu 1200/625
1200
1470
200 80
690
KAP 0113
Pu 1500/625
1500
1800
200 90
1205
51
KAP 0114
Pu 2000/625
2000
2300
200 90
2040
Zwężka Tu
Zwężka Tu stanowi zakooczenie studni. Wymiary zamków zwężki i ich rodzaj jest taki sam jak dla kręgów. Fabrycznie zamontowane są dwa stopnie złazowe.
Symbol
Typ
Średnica wew.
DN [mm]
Wysokośd h,
[mm] t [mm]
KAP 01 21
Tu 1000/625
1000/625
600 70
120
570
KAP 01 22
Tu 1200/625
1200/625
600 80
135
830
Grubośd s *mm+ Masa [kg]
Pierścieo wyrównujący Du
Pierścieo wyrównujący Du służy do wyrównania wysokości studzienki do projektowanej rzędnej pokrywy
wiązu.
Pierścienie te łączone są ze zwężką lub przykrywą na zaprawę betonową.
Symbol
Typ
Średnica zew.
DZ [mm]
Średnica Dw
[mm]
Wysokośd h,
[mm]
Masa [kg]
KAP 01 31
KAP 01 32
KAP 01 33
Du 625/60
Du 625/80
Du 625/1 00
795
795
795
625
625
625
60
80
100
35
46
57
Transport
Elementy studni powinny byd przewożona odpowiednimi środkami transportu, żeby uniknąd trwałych
uszkodzeo oraz zgodnie z przepisami BHP i ruchu drogowego. Prefabrykaty podczas transportu należy ułożyd równomiernie na całej powierzchni ładunkowej, obok siebie i zabezpieczyd przed możliwością przesuwania się. Podczas transportu przestrzegad wymagao PN-88/H-01105.
2.7. Właz żeliwny
Zastosowanie
Zamknięcie wejśd do studzienek i komór
Dane techniczne










Właz betonowo-żeliwny, okrągły,
Klasa C-250 Zgodnie z PN-EN 124
Średnica nominalna 610mm
Rama betonowo-żeliwna
Pokrywa żeliwna - z otworami wentylacyjnymi
Ciężar ok. 99 kg
Nr 410 1 2329 20
Rama betonowo-żeliwna
Pokrywa żeliwna bez otworów wentylacyjnych
Ciężar ok. 100 kgNr 410 1 2330 20
Wskazówka
Klucz do wyjmowania pokrywy Nr. 070 0 936 001.
52
Transport
2.8. Rury drenarskie karbowane z niezmiękczonego (polichlorku winylu) (Pvc - U)
W skład systemu drenarskiego wchodzą:
 rury jednościenne o średnicach nominalnych 50/60, 83/100 i 104/118 mm o sztywności obwodowej
SN4 o połączeniach złączkami drenarskimi dostarczane w zwojach;
 rury dwuścienne o średnicach nominalnych 48, 69, 100, 150, 200, 250 i 300 mm o sztywności obwodowej SN8 dostarczane jako rury o długości 6 m o połączeniach kielichowych;
 złączki drenarskie, kolana do zmiany kierunku o 45 i 90 stopni, trójniki i redukcje ;
 studzienki drenarskie.
System drenarski posiada Aprobatę IBDiM Nr AT/98-03-0458 oraz Aprobatę techniczną COBRTI “INSTAL”
nr AT/99-02-0594.
Zastosowanie.
Rury drenarskie są przeznaczone do drenowania użytków rolnych, odprowadzania wód z terenów budowlanych itp.
Parametry
Norma określająca wartośd parametrów i metody badao PN-C-89221:1998 „Rury drenarskie karbowane z
niezmiękczonego polichlorku winylu) (PCV-U)"
Wygląd zewnętrzny
Do produkcji rur stosuje się niezmiękczony polichlorek winylu), do którego dodaje się niezbędne komponenty umożliwiające produkcję rur zgodnych z postanowieniami PN. Dopuszcza się stosowanie czystego
przemiału pochodzącego z własnej produkcji rur drenarskich powierzchnia.
Rury karbowane powinny mied powierzchnię gładką bez pęcherzy i obcych wtrąceo. Płaszczyzna czołowa
koocówek powinna byd prostopadła do osi rury.
Szczeliny
Szczeliny wlotowe powinny byd rozmieszczone równomiernie na długości i obwodzie rury, wolne od resztek
materiału.
Odpornośd na uderzenia zewnętrzne
Dopuszcza się uszkodzenie najwyżej 1 próbki na 20 próbek rur badanych
Odpornośd na udarowe rozciąganie - nie powinna wykazywad pęknięd.
Wytrzymałośd złącza - złącze poddane badaniu nie może ulec rozluźnieniu, a wartośd średniej arytmetycznej
wydłużeo z trzech pomiarów nie może przekroczyd 10 %
Rury drenarskie karbowane PVC-U z otworami 1,5 * 5 mm
 Długośd – 50 m/100 m.
 Wymiar – 113 mm/145mm
 Fi 1 – 126 mm/160 mm.
 Fi 2 – 113 mm/145 mm,
 Wielkośd otworów – 1,5*5,0 mm
 Pow. wlotu – 24,5/24,0.
Może byd użyta we wszystkich miejscach, gdzie nie ma ryzyka, że do rury dostanie się piasek, mut lub
ochra lub tam, gdzie ułożono warstwę filtracyjną dookoła rury.
53
Rury drenarskie karbowane PVC-U z otworami 2,5 * 5 mm
 Długośd – 50 m.
 Wymiar – 113 mm/145mm
 Fi 1 – 160 mm.
 Fi 2 – 145 mm,
 Wielkośd otworów – 2,5*5,0 mm
 Pow. wlotu – 39,9
Takie same zastosowanie jak pozycja powyżej, ale gdzie wymagana jest wyższa wydajnośd poboru wody
Opakowanie.
Rury drenarskie są zwijane w zwoje i przewiązywane w minimum czterech miejscach sznurkiem, taśmą,
itp.
Standardowe długości rur w zwoju oraz orientacyjne wymiary zwoju w zależności od średnicy. W uzgodnieniu z odbiorcą mogą byd zwijane inne długości rur w zwoju.
Identyfikowalnośd każdego zwoju rur jest zapewniona przywieszką zawierającą co najmniej następujące
dane:

Nazwę lub znak firmowy producenta.

Nazwa wyrobu.

Nominalną średnicę x długośd zwoju.

Szerokośd szczelin

Oznaczenie wg PN - C - 89221, np.: Rura PN - C - 89221 W 50-1,2-SN 2

Datę produkcji.

Znak kontroli technicznej (KT).
Transport i magazynowanie.
Rury drenarskie można przewozid dowolnymi środkami transportu zgodnie z obowiązującymi przepisami
w komunikacji wewnętrznej.
Zwoje rur należy układad obok siebie na całej powierzchni środka transportowego i należy je zabezpieczyd
przed przesuwaniem się lub deformacją oraz wzajemnym i mechanicznym uszkodzeniem.
Podczas załadunku i wyładunku rur nie należy rzucad.
Szczególną ostrożnośd należy zachowad w temperaturze 0°C i niższej.
Rury nie stwarzają specyficznego zagrożenia w transporcie.
Nie podlegają klasyfikacji wg RID i ADR
Rury drenarskie należy przechowywad na utwardzonym placu,
w nie nasłonecznionych miejscach.
Zwoje rur drenarskich w temperaturze do 25°C należy układad w stosy do wysokości 4 zwojów, a powyżej
temperatury 25°C do wysokości 2 zwojów.
Rury drenarskie należy chronid przed działaniem sił mechanicznych
w temperaturze 0°C i niższej.
Czas przechowywania w otwartych magazynach nie powinien przekraczad 1 roku.
2.9. Rura betonowa jako studzienka do odwadniania wykopu
Dane
Rura betonowa z betonu żwirowego;
 Średnica – 600/58 mm
 Wysokośd – 1000 mm.
 Waga – 278,0 kg
54
Transport i magazynowanie
Dostępnymi środkami z zabezpieczeniem przed możliwością przemieszczenia. Magazynowanie na podkładach drewnianych na płaskim terenie.
2.10. Rura kielichowa PVC-U z uszczelką
Zastosowanie
Do sieci kanalizacji ściekowej.
Rury kanalizacyjne Wavin certyfikat ISO 9001 przyznany przez trzy niezależne firmy certyfikujące.
Rura kielichowa PVC-U z uszczelką
e
Du
L1
L2
L3
(mm)
(mm)
(mm)
(mm)
(mm)
3062953441
3,2
180,5
1062
69,0
60
160x2000
3062953442
3,2
180,5
2062
69,0
60
160x3000
3062953443
3,2
180,5
3062
69,0
60
160x4000
3062953444
3,2
180,5
4062
69,0
60
160x6000
3062953446
3,2
180,5
6062
69,0
60
200x3000
3064053832
3,9
223,0
3093
81,5
82
200x6000
3064053862
3,9
223,0
6093
81,5
82
Wymiar Dy*L
(mm)
Indeks
160x1000
e
Du
L1
L2
L3
(mm)
(mm)
(mm)
(mm)
(mm)
3062923440
4,0
182
562
62
60
160x1000
3062923441
4,0
182
1062
62
60
160x2000
3062923442
4,0
182
2062
62
60
160x3000
3062923443
4,0
182
3062
62
60
160x4000
3062923444
4,0
182
4062
62
60
160x6000
3062923446
4,0
182
6062
62
60
160x8000
3062023450
4,0
182
8062
62
60
200x1 000
3064923812
4,9
224
1077
77
80
200x2000
3064923822
4,9
224
2077
77
80
200x3000
3064923832
4,9
224
3077
77
80
200x6000
3064923862
4,9
224
6077
77
80
250x2000
3064924222
6,2
284
2110
93
104
250x3000
3064924232
6,2
284
3115
93
104
250x6000
3064924262
6,2
284
6115
93
104
Wymiar Dy*L
(mm)
Indeks
160x500
Wymiar DyxL
(mm)
Indeks
e
Du
L1
L2
L3
(mm)
(mm)
(mm)
(mm)
(mm;
55
160x500
3062013440
4,7
183
562
62
60
160x1000
3062913441
4,7
183
1062
62
60
160x2000
3062913442
4,7
183
2062
62
60
160x3000
3062913443
4,7
183
3062
62
60
160x4000
3062913444
4,7
183
4062
62
60
160x6000
3062913446
4,7
183
6062
62
60
200x1000
3064913812
5,9
226
1077
77
80
200x2000
3064913822
5,9
226
2077
77
80
200x3000
3064913832
5,9
226
3077
77
80
200x6000
3064913862
5,9
226
6077
77
80
250x2000
3064914222
7,3
285
2110
93
107
250x3000
3064914232
7,3
285
3115
93
107
250x6000
3064914262
7,3
285
6115
93
107
Rura kielichowa PVC-U z wydłużonym kielichem z uszczelką
e
Du
L1
L2
L3
(mm)
(mm)
(mm)
(mm)
(mm)
3062213442
4,7
194
2200
200
146
160x3000
3062213443
4,7
194
3200
200
146
160x4000
3062213444
4,7
194
4200
200
146
160x6000
3062213446
4,7
194
6200
200
146
200x2000
3064213822
5,9
232
2200
200
148
200x3000
3064213832
5,9
232
3200
200
148
200x4000
3064213842
5,9
232
4200
200
148
200x6000
3064213862
5,9
232
6200
200
148
250x3000
3064974230
7,3
281
3220
207
250x6000
3064974260
7,3
281
6220
207
Wymiar DyxL
(mm)
Indeks
160x2000
198
Dy – średnica rury
L – długośd rury
L1 – długośd całkowita.
L2 – długośd kielicha
L3 – długośd odcinka bosego rury.
E - Grubośd ścianki
Du – średnica kołnierza kielicha
Przybliżony waga 1 mb rury;
110/3,2 – 1,47 kg,
160/4,7 – 2,38 kg,
200/5,9 – 6,90 kg,
250/7,3 – 8,60 kg.
Transport i składowanie rur z pvc. Warunki ogólnie
Transport i składowanie rur i kształtek muszą byd przeprowadzane przy ciągłej obserwacji właściwości
tworzyw sztucznych i zewnętrznych warunków panujących podczas procesu, tak aby, wyroby nie były
poddawane żadnym szkodom.
Rury i kształtki nie powinny mied kontaktu z żadnym innym materiałem, który mógłby uszkodzid tworzywo
sztuczne.
56
Transport
Rury w wiązkach muszą byd transportowane na samochodach o odpowiedniej długości. Wyładunek rur w
wiązkach wymaga użycia podnośnika widłowego z płaskimi widłami lub dźwigu z belką (trawersem). Nie
wolno stosowad zawiesi z lin stalowych lub łaocuchów.
Gdy rury zostały załadowane teleskopowo (rury o mniejszej średnicy wewnątrz rur o większej średnicy)
przed rozładunkiem wiązki należy wyjąd rury „wewnętrzne”.
Gdy rury są rozładowywane pojedynczo można je zdejmowad ręcznie (do średnicy 250 mm) lub z użyciem
podnośnika widłowego.
Gdy rury są składowane (po rozpakowaniu) w stertach należy zastosowad boczne wsporniki, najlepiej
drewniane lub wyłożone drewnem w maksymalnych odstępach co 1,5 m. Gdy nie jest możliwe podparcie
rur na całej długości, to spodnia warstwa rur winna spoczywad na drewnianych łatach o szerokości min. 50
mm o takiej wysokości, aby nigdy kielichy nie leżały na ziemi. Rozstaw podpór nie większy niż 2 m.
Rury o różnych średnicach i grubościach winny byd składowane oddzielnie, a gdy nie jest to możliwe, rury
o najgrubszej ściance winny znajdowad się na spodzie.
W stercie nie powinno się znajdowad więcej niż 7 warstw, lecz nie wyżej niż 1,5 m.
Kielichy rur winny byd wysunięte tak, aby kooce rur w wyższej warstwie nie spoczywały na kielichach warstwy niższej (warstwy rur należy układad naprzemiennie).
Nie wolno rur zrzucad lub wlec.
Przy transportowaniu rur luzem winny one spoczywad na całej długości na podłodze pojazdu. Pojazd musi
posiadad wsporniki boczne w rozstawie max 2 m. Rury sztywniejsze winny znajdowad się na spodzie. Kielichy rur w czasie transportu nie mogą byd narażone na dodatkowe obciążenia. Jeżeli długośd rur jest większa niż długośd pojazdu, wielkośd nawisu nie może przekroczyd 1 m.
Składowanie
Jako zasadę należy przyjąd, że rury z tworzyw winny byd składowane tak długo jak to możliwe w oryginalnym opakowaniu (wiązkach).
Powierzchnia składowania musi byd płaska, wolna od kamieni i ostrych przedmiotów.
Wiązki można składowad po trzy jedna na drugiej, lecz nie wyżej niż na 2 m wysokości w taki sposób, aby
ramka wiązki wyższej spoczywała na ramce wiązki niższej.
Gdy wiadomo, że składowane rury nie zostaną ułożone wciągu 12 miesięcy należy je zabezpieczyd przed
nadmiernym wpływem promieniowania słonecznego poprzez zadaszenie.
Rur z PVC nie wolno nakrywad uniemożliwiając przewietrzanie.
Ewentualne zmiany intensywności barwy rur pod wpływem promieniowania słonecznego nie oznaczają
zmiany wytrzymałości lub odporności.
Rury dostarczane przez Wavin Metalplast-Buk mają na obu koocach zaślepki, które winny byd zdjęte dopiero bezpośrednio przed montażem złączy.
Rury PVC są dostarczane z uszczelką zabezpieczoną dla celów magazynowych smarem silikonowym.
2.11. Rury PE 80 SDR11 jako ciśnieniowe i osłonowe
Zastosowanie
Do przepompowania ścieków z przepompowni do studzienek wyżej położonych.
Rury w zwojach
Uwaga: 25, 32, 40 mm dostępne w zwojach o długościach 25, 50, 100 i 200 mb.
Dy
Indeks
Di
e
F1
F2
H
L
MPE
M PE zw
(mm)
PE80
(mm)
(mm)
(mm)
(mm)
(mm)
(m/zwój)
(kg/m)
(kg)
90
3052172240
73,6
8,2
1930
2290
390
50
2,106
105,3
57
Dy - średnica zewnętrzna
Di - średnica wewnętrzna
E – grubośd ścianki
F1 – średnica wewnętrzna zwoju
F2 – średnica zewnętrzna zwoju
H – wysokośd zwoju
L – metrów w zwoju
Rury z PE do kanalizacji ciśnieniowej i instalacji przemysłowych SDR11
Dy
(mm)
90
Indeks
PE80
3054172230
Di
(mm)
73,6
e
(mm)
8,2
L
(m)
12
MPE80
(kg/m)
2,0
Kształtki elektrooporowe mufa PE SDR 11
Dy (mm)
Indeks
d1(mm)
L (mm)
t (mm)
h (mm)
Waga (kg)
SP
(szt/op)
90
3254975070
112
100
50,0
123
0,32
12
z
t1
t2
Waga
SP
(mm)
(mm)
(mm)
(kg)
(szt/op)
Mufa redukcyjna PE SDR 11
Dy1/Dy2(mm)
Indeks
90/63
3254917860
150
64
50
0,39
12
110/90
3254917870
171
71
61
0,74
8
125/90
3254917890
180
79
61
0,87
6
Przejście przez ścianę punkt stały PE SDR 11100
Dy(mm)
Indeks
90
3152879771
Dx
(mm)
110
z
(mm)
160
w
(mm)
20
M
(kg/szt)
0,40
SP
(szt/op)
1
Dx
(mm)
205
z
(mm)
210
w
(mm)
70
M
(kg/szt)
1,00
SP
(szt/op)
1
Przejście szczelne przez ścianę SDR 11
Dy(mm)
Indeks
90
3152879861
Transport i składowanie
Rury powinny byd transportowane w warunkach i w sposób gwarantujący utrzymanie ich właściwego
stanu technicznego.
Należy w związku z tym uniknąd dłuższego transportu rur lub też zachowad szczególną ostrożnośd
przy transporcie w temperaturach niższych niż 0°C (z uwagi na zmniejszoną plastycznośd materiału)
jak również w temperaturach powyżej 30°C (z uwagi na zwiększoną plastycznośd materiału). Rury można przewozid dowolnymi środkami transportu zgodnie z obowiązującymi przepisami w komunikacji wewnętrznej.
Zwoje rur należy układad obok siebie na całej powierzchni środka transportowego i należy je zabezpieczyd
przed przesuwaniem się lub deformacją oraz wzajemnym i mechanicznym uszkodzeniem.
Rury nie stwarzają specyficznego zagrożenia w transporcie.
Rury należy przechowywad na utwardzonym placu, w nie nasłonecznionych miejscach.
58
Zwoje rur drenarskich w temperaturze do 25°C należy układad w stosy do wysokości 4 zwojów, a powyżej
temperatury 25°C do wysokości 2 zwojów.
Rury należy chronid przed działaniem sił mechanicznych w temperaturze 0°C i niższej.
2.12. Rury osłonowe AROT
1. Osłonowe rury do układania w ziemm
Dzielone osłony rurowe PS do kabli
Osłony dzielone wzdłużnie stosuje się do ochrony istniejących kabli oraz do naprawy uszkodzonych
kanalizacji kablowych. Produkowane są z polietylenu wysokiej gęstości (HDPE). Mogą byd stosowane
pod drogami, ulicami i torowiskami. Długośd - 3 metry, 5 metrów.
Art. nr
E - nr
śr. zew. x śr. wew
dł.
zestaw
A 58 PS
06603 18
58 x 50 mm
5m
440 m
A 83 PS
06 603 20
83 x 75 mm
3m
180 m
A 110 PS
06 603 40
110 x 100 mm
3m
162 m
A 120 PS
06 603 46
122 x 110 mm
3m
144 m
A 160 PS
06 603 44
160 x 141 mm
3m
72 m
Kolanka dzielone KF PS
Stosowane do ochrony istniejących kabli. Produkowane z polietylenu wysokiej gęstości (HDPE), na
bazie dzielonych osłon rurowych typu PS. Kąt 45°. Kąt 90° uzyskuje się poprzez połączenie 2 kolan ze
sobą.
Art. nr
E -nr
zestaw
KF 110 PS
66 666 92
1 szt.
KF 120 PS
66 666 91
1 szt.
KF 160 PS
66 666 90
1 szt.
2. Osłonowe rury na przestrzenie otwarte
Czarne osłony rurowe do kabli przeznaczone do stosowania na przestrzeniach otwartych, zabezpi eczone przed wpływem promieni ultrafioletowych. Produkowane z polietylenu wysokiej gęstości (H DPE).
Osłony rurowe BE do kabli
Rury gładkościenne ze złączką kielichową, przeznaczone do ochrony kabli na przestrzeniach otwartych np. słupach, skałach, ścianach budynków, konstrukcjach mostów i wiaduktów. Produkowane z
polietylenu wysokiej gęstości (HDPE). Wymiary zgodne z typoszeregiem PN10. Do mocowania rur sł użą uchwyty BF, VE SF, ŻF i ramki FR. Mogą byd łączone z kolankami typu KNS i KFS. Długośd - 6 metrów.
Art. nr
E -nr
śr. zew. x śr. wew.
zestaw
BE32*
06 606 70
32 x 26 mm
600 m
BE50
06 606 72
50 x40 mm
900 m
59
BE75
06 606 74
75 x 61 mm
504 m
BE110
06 606 77
110 x90 mm
240 m
BE 160**
06 606 78
160 x 131 mm
180 m
*) Rury BE 32 dostarczane są ze złączką typ M.
**) Rury BE 160 dostarczane są bez złączki kielichowej Łączenie za pomocą złączki typ M.
Osłony rurowe SV do kabli
Rury gładkościenne bez złączki kielichowej. Używane, tak samo jak rury typu BE, do ochrony kabli
prowadzonych na słupach i ścianach budynków. Mocowane za pomocą uchwytów VF, SF, ŻF i ramek
FR. Długośd - 2,5 metra.
Art. nr
E -nr
śr. zew. x śr. wew
zestaw
SV32
06 606 80
32 x 26 mm
20 szt.
SV50
06 606 82
50 x40 mm
1 0 szt.
SV75
06 606 84
75 x61 mm
5 szt.
SV110
06 606 86
110 x90 mm
40 szt.
Dzielone osłony rurowe SV-D do kabli
Gładkościenne rury dzielone wzdłużnie, do ochrony istniejących kabli biegnących na powierzchni gru ntu, na słupach i na ścianach budynków. Specjalna konstrukcja zamka uniemożliwia demontaż przez
osoby postronne. Mocowane za pomocą uchwytów BF, VF, SF, ŻF i ramek FR. Rury dla trudnych w arunków na przestrzeniach otwartych. Długośd - 2,5 metra.
Art.
śr. zew. x
E - nr
zestaw
nr
śr. wew
SV50x30
0660334
150szt.
D50
mm
SV75 x 50
0660335
48 szt.
D75
mm
SV110 x 80
0660336
54 szt.
D110
mm
Dzielone osłony rurowe SVA do kabli
Osłony dzielone wzdłużnie, stosowane do ochrony kabli oraz naprawy uszkodzonych rur na prz estrzeniach otwartych. Mocowane za pomocą uchwytów typu SFA, VFA. Długośd - 3 metry, 5 metrów.
Transport i składowanie
Rury powinny byd transportowane w warunkach i w sposób gwarantujący utrzymanie ich właściwego
stanu technicznego.
Należy w związku z tym uniknąd dłuższego transportu rur lub też zachowad szczególną ostrożnośd
przy transporcie w temperaturach niższych niż 0°C (z uwagi na zmniejszoną plastycznośd materiału)
jak również w temperaturach powyżej 30°C (z uwagi na zwiększoną plastycznośd materiału). Rury można przewozid dowolnymi środkami transportu zgodnie z obowiązującymi przepisami w komunikacji wewnętrznej.
Rury należy przechowywad na utwardzonym placu, w nie nasłonecznionych miejscach.
60
Rury należy chronid przed działaniem sił mechanicznych.
2.13. Rury stalowe Dn 355,6*10
Rury bez szwu walcowane na gorąco ogólnego przeznaczenia wykonuje się ze stali gatunków R35, R45 i
18G2A. Długośd rur wynosi 4-12,5 m, średnica zewnętrzna 20-508 mm, a grubośd ścianek 2,3-30 mm.
Rury czarne mają średnicę do 2020 mm. Rury tego typu o średnicach powyżej 813 mm mogą byd zabezpieczane trójwarstwową powłoką antykorozyjną z polietylenu.
Wykonuje się również rury spawane spiralnie o średnicy zewnętrznej 355,6-813 mm i grubości ścianek 1432 mm. Długośd rur dostępnych w handlu zawiera się w przedziale 4-14,2 m.
Zastosowanie
Jako rura osłonowa przy przewiertach.
Ciężar - 85,2 kg/m.
Pierwszą warstwę rur należy zabezpieczając klinami umocowanymi do podkładów pierwszy i ostatni element warstwy przed przesunięciem.
Rury stalowe należy składowad pod zadaszeniem, układając je w pozycji leżącej jedno- lub wielowarstwowo.
2.14. Przepompownia
Studnia pompowni, nieprzejezdna wykonana z polimerobetonu o średnicy 1200 mm i wysokości całkowitej 4000 mm wraz z elementami montażowymi, kródcami wylotowym i wlotowym, kominkami wentylacyjnymi PVC oraz przepustem kablowym.
Wyposażenie

















orurowanie pompowni ze stali nierdzewnej DN 65/80 wraz z prowadnicami ze stali nierdzewnej,
zasuwa odcinająca z miękkim uszczelnieniem klina DN 65,
zawór zwrotny kulowy DN 65,
łaocuch do pompy wraz z szeklami, ze stali nierdzewnej,
obciążnik żeliwny wraz z łaocuchem ze stali nierdzewnej,
właz ze siali nierdzewnej,
drabinka złazowa z stali nierdzewnej,
nasada płucząca 0 52 mm,
elementy złączne ze stali nierdzewnej,
wyłącznik pływakowy,
sonda hydrostatyczna,
dno typu TOP 65,
przepływomierz elektromagnetyczny „SIEMENS" typ MAG 3100, DN 65
zabudowa kolumnowa polowa,
pompy produkcji ITT FLYGT typ: DP3068.180HT/21.4, P2=2,4 kW
system APF automatycznego wspomagania sterowania dla zapobiegania gromadzenia się osadów na
dnie, do montowania w szafie sterowniczej
szafa zasilająco sterująca dla dwóch pomp: 2,4 kW do zabudowy zewnętrznej z sygnalizacją świetlnodźwiękową oraz monitoringiem GPRS.
61
2.15. Materiały elektroenergetyczne
Transport, przyjmowanie i składowanie materiałów na placu budowy
Składowanie materiałów, aparatów i urządzeo na terenie budowy powinno odbywad się w warunkach zapobiegających ich zniszczeniu, uszkodzeniu, lub pogorszeniu ich właściwości technicznych na skutek
wpływów atmosferycznych, lub czynników fizyko-chemicznych. Przy składowaniu należy przestrzegad wymagao wynikających ze specjalnych właściwości materiałów i urządzeo, oraz spełnid wymagania ochrony
pożarowej.
Przemieszczanie materiałów lub urządzeo ciężkich w magazynach budowy, jak też na miejscu montażu należy wykonywad za pomocą wózków, lub rolek. Przy przewozie i transporcie z wykorzystaniem urządzeo
mechanicznych należy przestrzegad aktualnych przepisów bezpieczeostwa i higieny pracy. Przy załadunku,
wyładunku i transporcie ręcznym należy przestrzegad aktualnych przepisów dotyczących ręcznego przenoszenia ciężarów.
w czasie transportu oraz składowania materiałów i aparatury elektrycznej należy przestrzegad zaleceo wytwórców. Zaleca się dostarczanie urządzeo i ich konstrukcji oraz aparatów na stanowiska montażu bezpośrednio przed montażem. W celu uniknięcia dodatkowego transportu wewnętrznego.
Transport kabli należy prowadzid z zachowaniem następujących warunków: kable przewozid na bębnach;
dopuszcza się transport kabli w kręgach, jeżeli masa kręgu nie przekracza 80 kg, a temperatura otoczenia
nie jest niższa niż+ 4 °C. Wewnętrzna średnica kręgu nie może byd mniejsza niż 40 krotna średnica zewnętrznego kabla.
W czasie transportu i składowania kooce kabli powinny byd zabezpieczone przed zawilgoceniem i innymi
wpływami środowiska.
Składowanie żerdzi (słupów)
Miejsce powinno byd wyrównane i oczyszczone. Usytuowane na gruncie nieustabilizowanym i podmokłym
jest niedopuszczalne; zaleca się układad na terenie płaskim. Dopuszcza się układanie na terenie pochyłym
pod warunkiem, że: pochylenie terenu nie przekracza 5 % (5 cm / 1m), żerdzie układane są równolegle do
kierunku nachylenia płaszczyzny terenu.
Przeładunek żerdzi.
Podnoszenie żerdzi podczas prac przeładunkowych powinno odbywad się za pomocą specjalnego chwytaka (lub zawiesi samozakleszczających), który należy zakładad w pobliżu środka ciężkości żerdzi. Zaleca się
aby żerdź przenoszona była co najmniej 0,5 m nad występującymi przedmiotami. Podanie sygnału suwnicowemu do podnoszenia żerdzi może nastąpid dopiero po usunięciu wszystkich pracowników i osób postronnych poza obszar równy rzutowi przemieszczanej żerdzi powiększony z każdej strony o 6 m. Zabrania
się: wchodzenia na stos po przekładkach, podnoszenia żerdzi przyciśniętych innymi przedmiotami lub
przymarzniętych, przemieszczania żerdzi bezpośrednio nad ludźmi, układania oblodzonych żerdzi na stosie
lub środkach transportowy.
Zabrania się: podnoszenia żerdzi przyciśniętych innymi przedmiotami podnoszenia i układania na środkach
transportowych żerdzi oblodzonych, przemieszczania żerdzi bezpośrednio nad ludźmi
Odbiór i przyjmowanie materiałów i wyrobów do montażu
Przyjęcie materiałów, (w tym również elementów konstrukcji i urządzeo) do zabudowania powinno byd
poprzedzone jakościowym i ilościowym odbiorem. Odbioru dokonuje Kierownik Robót elektrycznych sporządzając na tą okolicznośd stosowną notatkę, w której stwierdza, że dostarczone materiały i urządzenia są
zgodne z certyfikatem lub deklaracją zgodności wystawioną przez ich dostawcę. Materiały kierowane do
zabudowania powinny byd zgodne z wymaganiami podanymi w projekcie wykonawczym i powinny odpowiadad wymaganiom obowiązujących norm i przepisów.
Materiały lub urządzenia o zbliżonych, lecz nie identycznych parametrach niż podano w projekcie - można
stosowad na budowie za pisemna zgodą projektanta i inwestora.
62
Wykonawca jest obowiązany dostarczad na budowę wyroby i materiały nowe (nie używane) Materiały
używane mogą byd stosowane wyłącznie za pisemną zgodą Inwestora.
1. Materiały użyte do budowy II toru:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
przewód AsXSn70,
uchwyt odciągowy typ SO34.95,
uchwyt przelotowy typ SO30.140,
śruby typ SOT21.1,
zaciski odgałęźne typ SL16.24,
rura SRS 75, "Arot",
rozłącznik bezpiecznikowy typ RB1,
wkładki bezpiecznikowe,
2. Materiały użyte do budowy przyłącza:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
kabel XAKXS4x35; 1,0kV,
złącze kablowe ZKT-1/ RB00 wraz z fundamentem,
mufa obgałężna spec. zestawu BMHM1001-4C1,"Raychem"
piasek,
rura SRS 75, "Arot",
płaskownik Fe/Zn 30x4,
pręt stalowy fi 30,
folia o szer. 20cm, niebieska.
3. Wyposażenie przepompowni:
1. Wyposażenie podstawowe układu sterowania.
2. Wyposażenie dodatkowe
3. Podstawowe funkcje sterowania
4. Podstawowe funkcje modułu teletechnicznego
- wg specyfikacji dostawcy przepompowni
2.16. Materiały do renowacji nawierzchni
I. Materiały do nawierzchni żwirowych
Mieszanka żwirowa powinna mied optymalne uziarnienie. Krzywa uziarnienia mieszanki powinna mieścid
się w granicach krzywych obszaru dobrego uziarnienia. Skład ramowy uziarnienia podano w tablicy poniżej.
Kruszywo naturalne użyte do mieszanki żwirowej powinno spełniad wymagania normy PN-B-11111 [2] i
PN-B-11113 *3+, a ponadto wskaźnik piaskowy wg BN-64/8931-01 [4] dla mieszanki o uziarnieniu:
 od 0 do 20 mm, WP powinien wynosid od 25 do 40,
 od 0 do 50 mm, WP powinien wynosid od 55 do 60.
Skład ramowy uziarnienia optymalnej mieszanki żwirowej
Rzędne krzywych granicznych uziarnienia
Wymiary
oczek
kwadratowych
sita
mm
przechodzi przez sito, % wag.
nawierzchnia jednowarstwowa
lub warstwa górna nawierzchni
dwuwarstwowej
a1
b1
warstwa dolna nawierzchni dwuwarstwowej
a
b
63
50
-
-
-
100
20
12
-
-
100
67
-
92
88
54
4
86
64
65
30
2
68
47
49
19
0,5
44
26
28
11
0,075
15
8
12
3
Z zachowaniem zasad ujętych w Warunkach ogólnych pkt 2.1..
Piasek składuje się na placu budowy w warunkach zabezpieczających przed zanieczyszczeniem oraz zmieszaniem z innymi kruszywami. Przewozi się luzem dowolnymi środkami transportu, chroniąc przed zanieczyszczeniem.
II. Materiały do nawierzchni asfaltowych
1. Ogólne wymagania dotyczące materiałów
Ogólne wymagania dotyczące materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w pkt 2.1.
2. Asfalt
Należy stosowad asfalt drogowy spełniający wymagania określone w PN-C-96170:1965 [5].
3. Polimeroasfalt
Jeżeli dokumentacja projektowa lub SST przewiduje stosowanie asfaltu modyfikowanego polimerami, to
polimeroasfalt musi posiadad aprobatę techniczną wydaną przez upoważnioną jednostkę.
4. Wypełniacz
Należy stosowad wypełniacz wapienny, spełniający wymagania określone w PN-S-96504:1961 [8] dla wypełniacza podstawowego.
Przechowywanie wypełniacza powinno byd zgodne z PN-S-96504:1961 [8].
5. Kruszywo
W zależności od kategorii ruchu i warstwy należy stosowad odpowiednie.
Składowanie kruszywa powinno odbywad się w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem i
zmieszaniem z innymi asortymentami kruszywa lub jego frakcjami.
6. Asfalt upłynniony
Należy stosowad asfalt upłynniony spełniający wymagania określone w PN-C-96173:1974 [6].
7. Emulsja asfaltowa kationowa
Należy stosowad drogowe kationowe emulsje asfaltowe spełniające wymagania określone w WT.EmA-94
[12].
8. Transport materiałów
8.1. Asfalt
Asfalt należy przewozid zgodnie z zasadami podanymi w PN-C-04024:1991 [4].
64
8.2. Polimeroasfalt
Polimeroasfalt należy przewozid zgodnie z zasadami podanymi w TWT PAD IBDiM *11+ oraz w
aprobacie technicznej.
8.3. Wypełniacz
Wypełniacz luzem należy przewozid w cysternach przystosowanych do przewozu materiałów sypkich, umożliwiających rozładunek pneumatyczny.
Wypełniacz workowany można przewozid dowolnymi środkami transportu w sposób zabezpieczony przed zawilgoceniem i uszkodzeniem worków.
8.4. Kruszywo
Kruszywo można przewozid dowolnymi środkami transportu, w warunkach zabezpieczających je
przed zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi asortymentami kruszywa lub jego frakcjami i
nadmiernym zawilgoceniem.
8.5. Mieszanka betonu asfaltowego
Mieszankę betonu asfaltowego należy przewozid pojazdami samowyładowczymi wyposażonymi
w pokrowce brezentowe.
W czasie transportu mieszanka powinna byd przykryta pokrowcem.
Czas transportu od załadunku do rozładunku nie powinien przekraczad 2 godzin z jednoczesnym
spełnieniem warunku zachowania temperatury wbudowania.
Zaleca się stosowanie samochodów termosów z podwójnymi ścianami skrzyni wyposażonej w
system ogrzewczy.
2.17. Siatka ogrodzeniowa ocynkowana oczko 60mm drut 2,2mm i słupki
Zastosowanie
 sadownictwie
 rolnictwie
 leśnictwie
Siatki pakowane są w kompaktowe rolki o długości 20m dzięki czemu są taosze i łatwiejsze w transporcie. Dodatkowo każda rolka z obu kooców owinięta jest plastikowa folią dla celów bezpieczeostwa
Słupki ogrodzeniowe z rur stalowych fi 75 mm.
Brama i furtka jako ramy z kształtowników stalowych wypełnionych siatką.
65
ROZDZIAŁ 3
WYMAGANIA DOTYCZĄCE SPRZĘTU I MASZYN
Wyszczególnienie sprzętu i maszyny specjalistycznych niezbędnych lub zalecanych do zastosowania celem prawidłowego wykonania robót budowlanych objętych dokumentacją inwestycji.






















Ciągnik siodłowy z naczepą 16·t,
Koparka jednonaczyniowa kołowa 0.60·m3,
Koparka jednonaczyniowa 0.25·m3,
Koparko-ładowarka na podwoziu ciągnika kołowego 0.15·m3,
Pompa przeponowa spalinowa,
Przyczepa do przewożenia kabli,
Rozkładarka mas bitumicznych,
Samochód beczkowóz,
Samochód dostawczy,
Samochód samowyładowczy,
Samochód skrzyniowy,
Spawarka,
Sprężarka powietrzna przewoźna spalinowa,
Spycharka gąsienicowa,
Środek transportowy,
Ubijak spalinowy 200·kg
Walec statyczny samojezdny,
Walec wibracyjny jednoosiowy 0.6·t,
Zagęszczarka wibracyjna 50·m3/h,
Żuraw samochodowy,
Laweta wiertnicza,
Agregat hydrauliczny do wiertnicy.
66
SST – TRANSPORT NA PLACU BUDOWY
ROZDZIAŁ 4
WYMAGANIA DOTYCZĄCE ŚRODKÓW TRANSPORTU NA PLACU BUDOWY
Wyszczególnienie podstawowych środków transportu na placu budowy niezbędnych lub zalecanych do zastosowania celem prawidłowego wykonania robót zawartych w rozwiązaniach projektowych
 Samochód dostawczy,
 Samochód samowyładowczy,
 Samochód skrzyniowy,
 Spycharka gąsienicowa,
 Żuraw samochodowy,
Wykonawca jest zobowiązany do stosowania jedynie takich środków transportu, które nie wpłyną niekorzystnie na jakośd wykonywanych robót i właściwości przewożonych materiałów.
Liczba środków transportu będzie zapewniad prowadzenie robót zgodnie z zasadami określonymi w dokumentacji projektowej, SST i wskazaniach Inspektora, w terminie przewidzianym umową.
Przy ruchu na drogach publicznych pojazdy będą spełniad wymagania dotyczące przepisów ruchu drogowego w odniesieniu do dopuszczalnych obciążeo na osie i innych parametrów technicznych. Środki transportu
nie odpowiadające warunkom dopuszczalnych obciążeo na osie mogą byd dopuszczone przez Inżyniera, pod
warunkiem przywrócenia stanu pierwotnego użytkowanych odcinków dróg na koszt Wykonawcy.
Wykonawca będzie usuwad na bieżąco, na własny koszt, wszelkie zanieczyszczenia spowodowane jego pojazdami na drogach publicznych oraz dojazdach do terenu budowy.
67
SST – WYKONANIE ROBÓT BUDOWLANYCH
ROZDZIAŁ 5
WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYKONANIA ROBÓT BUDOWLANYCH
Wymagania dotyczące wykonania robót winny zawierad:
 prace wstępne
 przygotowanie podłoża
 sposób wykonania
 sposób wykooczenia
 szczegóły technologiczne wykonania, przerw technologicznych i ograniczeo
 tolerancje wymiarowe
 wymagao specjalnych
 wymagao przy wykonywaniu robót w różnych warunkach atmosferycznych.
5.1. Ogólne zasady wykonania robót
Przed przystąpieniem do robót Wykonawca opracuje plan BIOZ oraz dokona ich wytyczenia i trwale oznaczy
je w terenie za pomocą kołków osiowych, kołków świadków i kołków krawędziowych. W przypadku niedostatecznej ilości reperów stałych, Wykonawca wbuduje repery tymczasowe (z rzędnymi sprawdzonymi przez
służby geodezyjne), a szkice sytuacyjne reperów i ich rzędne przekaże Inspektorowi.
Wykonawca zgłosi pisemnie zamiar rozpoczęcia robót do wszystkich właścicieli i użytkowników uzbrojenia
nad- i podziemnego z wyprzedzeniem siedmiodniowym, ustalając warunki wykonywania robót w strefie tych
urządzeo.
Roboty montażowe
Spadki i głębokośd posadowienia rurociągu powinny spełniad poniższe warunki:
najmniejsze spadki kanałów powinny zapewnid dopuszczalne minimalne prędkości przepływu, tj. od 0,6 do
0,8 m/s. Spadki te nie mogą byd jednak mniejsze:
 dla kanałów o średnicy 0,20 i 0,25 m - 5 ‰,
 dla kanałów o średnicy 0,30 m - 3 ‰,
 dla odgałęzieo o średnicy 0,16 m – 15 ‰.
 największe dopuszczalne spadki wynikają z ograniczenia maksymalnych prędkości przepływu i wynoszą
dla rur betonowych i ceramicznych 15 %, zaś dla rur PVC 25 %.
 głębokośd posadowienia powinna zapewniad przykrycie nad wierzchem przewodu nie mniejsze niż 1,0
m (głębokośd przemarzania gruntów wg PN-81/B-03020).
Przy mniejszych zagłębieniach zachodzi koniecznośd odpowiedniego ocieplenia kanału.
I. Kanały
Kanały ściekowe grawitacyjne należy wykonad z rur kamionkowych kielichowych.
Poszczególne ułożone rury powinny byd unieruchomione przez obsypanie piaskiem pośrodku długości rury i
mocno podbite, aby rura nie zmieniła położenia do czasu wykonania prób szczelności.
Rury należy układad w temperaturze powyżej 0o C, a wszelkiego rodzaju betonowania wykonywad w temperaturze nie mniejszej niż +8o C.
Przed zakooczeniem dnia roboczego bądź przed zejściem z budowy należy zabezpieczyd kooce ułożonego kanału przed zamuleniem.
Połączenia kanałów stosowad należy zawsze w studzience. Kąt zawarty między osiami kanałów dopływoweo
go i odpływowego - zbiorczego powinien zawierad się w granicach od 45 do 90 .
Uszczelnienia złączy przewodów rurowych można wykonad:
 specjalnymi fabrycznymi uszczelkami poliuretanowymi.
II. Odgałęzienia
68
Przy wykonywaniu odgałęzieo należy przestrzegad następujących zasad:
 trasa odgałęzienia powinna byd prosta, bez załamao w planie i pionie (z wyjątkiem łuków dla podłączenia z kanałem na trójnik),
 minimalny przekrój przewodu odgałęzienia powinien wynosid 160 mm,
 włączenie odgałęzienia do kanału może byd wykonane za pośrednictwem studzienki rewizyjnej, lub włączenia bocznego na trójnik,
 spadki odgałęzieo powinny wynosid min. 15 ‰
 włączenie odgałęzienia do kanału poprzez studzienkę połączeniową należy dokonywad licując przewody
sklepieniami. W przypadku konieczności włączenia odgałęzienia na wysokości większej należy stosowad
przepady (kaskady) umieszczone na zewnątrz poza ścianką studzienki,
 włączenia odgałęzieo z dwóch stron do kanału zbiorczego na trójnik powinny byd usytuowane w odległości min. 2,0 m od siebie.
III. Studzienki kanalizacyjne
Studzienki kanalizacyjne dla kanałów  0,20  0,30 m należy wykonad o średnicy 1,20 m.
Przy wykonywaniu studzienek kanalizacyjnych należy przestrzegad następujących zasad:
 studzienki przelotowe powinny byd lokalizowane na odcinkach prostych kanałów w odpowiednich odległościach (max. 50 m przy średnicach kanału do 0,50 m) lub na zmianie kierunku kanału,
 studzienki połączeniowe powinny byd lokalizowane na połączeniu jednego lub dwóch kanałów bocznych,
 wszystkie kanały w studzienkach należy łączyd oś w oś,
 studzienki należy wykonywad na uprzednio wzmocnionym (warstwą tłucznia lub żwiru) dnie wykopu,
 studzienki wykonywad należy w wykopie umocnionym,
 w przypadku gdy różnica rzędnych dna kanałów w studzience przekracza 0,50 m należy stosowad studzienki spadowe-kaskadowe.
Studzienki zlokalizowane na kanałach o średnicy do 0,40 m włącznie powinny mied spad w postaci rury pionowej usytuowanej na zewnątrz studzienki. Różnica poziomów przy tym rozwiązaniu nie powinna przekraczad 4,0 m.
Studzienki rewizyjne składają się z następujących części:
 komina włazowego,
 dna studzienki,
 włazu kanałowego,
 stopni złazowych.
Przejścia rur kanalizacyjnych przez ściany studzienki należy wykonad przy użyciu uszczelnianych kształtek
przejściowych systemu producenta rur zgodnie z dokumentacją projektową.
Dno studzienki należy wykonad na mokro w formie płyty dennej z wyprofilowaną kinetą, jeżeli kineta nie jest
prefabrykatem.
Kineta w dolnej części (do wysokości równej połowie średnicy kanału) powinna mied przekrój zgodny z przekrojem kanału, a powyżej przedłużony pionowymi ściankami do poziomu maksymalnego napełnienia kanału.
Przy zmianie kierunku trasy kanału kineta powinna mied kształt łuku stycznego do kierunku kanału, natomiast w przypadku zmiany średnicy kanału powinna ona stanowid przejście z jednego wymiaru w drugi.
Spoczniki kinety powinny mied spadek co najmniej 3 ‰ w kierunku kinety.
Studzienki usytuowane w pasach drogowych (lub innych miejscach narażonych na obciążenia dynamiczne)
powinny mied właz typu ciężkiego wg PN-H-74051-02.
Poziom włazu w powierzchni utwardzonej powinien byd z nią równy, natomiast w trawnikach i zieleocach
górna krawędź włazu powinna znajdowad się na wysokości 15 cm ponad poziomem terenu.
W ścianie należy zamontowad mijankowo stopnie złazowe w dwóch rzędach, w odległościach pionowych
0,30 m i w odległości poziomej osi stopni 0,30 m.
IV. Studzienki na odgałęzieniach
Studzienki na odgałęzieniach należy wykonad z tworzyw sztucznych jako gotowy wyrób o konstrukcji teleskopowej, składający się z pokrywy, trzonu i kinety połączeniowej. Minimalny wymiar studzienki w planie
69
wynosi 400 mm. Odgałęzienia w tych studzienkach należy łączyd kielichami z uszczelkami.
Studzienki posadawia się na podsypce z piasku grubości 30 cm, po ułożeniu kanału. Grunt zasypki wokół studzienki wymaga starannego zagęszczenia warstwami 2030 cm.
Montażu studzienek należy dokonad zgodnie z instrukcją montażową producenta
V. Izolacje
Rury kamionkowe i z tworzyw sztucznych nie wymagają żadnych izolacji. Rury stalowe ze stali zwykłej stosowane jako rury ochronne powinny posiadad zewnętrzną izolację bitumiczną.
Studzienki zabezpiecza się przez posmarowanie z zewnątrz izolacją bitumiczną. Dopuszcza się stosowanie innego środka izolacyjnego uzgodnionego z Inspektorem. W środowisku słabo agresywnym, niezależnie od
czynnika agresji, studzienki należy zabezpieczyd przez zagruntowanie izolacją asfaltową oraz trzykrotne posmarowanie lepikiem asfaltowym na zimno.
5.2. Roboty rozbiórkowe nawierzchni
1. Rozebranie nawierzchni bitumicznej.






wytyczenie pasa nawierzchni do rozbiórki,
mechaniczne pionowe nacięcie krawędzi na głębokośd nawierzchni,
ręczne lub mechaniczne wyłamanie naciętego pasa nawierzchni,
odrzucenie gruzu (materiału) na pobocze z ułożeniem w stosy usunięcie luźnych okruchów nawierzchni,
wyłamanie ręcznie lub mechanicznie podbudowy,
odrzucenie gruzu (materiału) na pobocze z ułożeniem w stosy.
2. Rozebranie nawierzchni żwirowej.





wytyczenie pasa nawierzchni do rozbiórki,
wyłamanie nawierzchni ręcznie lub mechanicznie
przesortowanie materiału uzyskanego z rozbiórki wraz z odrzuceniem na pobocze i ułożeniem w pryzmy
i stosy
wyłamanie ręcznie lub mechanicznie podbudowy,
odrzucenie gruzu (materiału) na pobocze z ułożeniem w stosy.
5.3. Roboty ziemne
1. Wykonanie wykopów
Wykop otwarty dla przewodów sieci kanalizacyjnej należy wykonad zgodnie z warunkami technicznymi wg
PN-B-10736 oraz PN-EN 1610.
Przed rozpoczęciem wykonywania wykopów należy wykonad przekopy próbne w celu zlokalizowania istniejącego uzbrojenia. Istniejące uzbrojenie należy zabezpieczyd i podwiesid na szerokości wykopu.
Wykopy należy wykonad jako wykopy otwarte obudowane. Metody wykonania robót - wykopu (ręcznie lub
mechanicznie) powinny byd dostosowane do głębokości wykopu, danych geotechnicznych oraz posiadanego
sprzętu mechanicznego.
Szerokośd wykopu uwarunkowana jest zewnętrznymi wymiarami kanału, do których dodaje się obustronnie
0,4 m jako zapas potrzebny na deskowanie ścian i uszczelnienie styków.
2. Zasypanie wykopów i ich zagęszczenie.
Zasypywanie rur w wykopie należy prowadzid warstwami grubości 20 cm. Materiał zasypkowy powinien byd
równomiernie układany i zagęszczany po obu stronach przewodu. Wskaźnik zagęszczenia powinien byd
zgodny z określonym w dokumentacji projektowej i ST.
70
Rodzaj gruntu do zasypywania wykopów Wykonawca uzgodni z Inspektorem.
1. Szerokośd obsypki przewodu powinna byd równa szerokości wykopu i sięgad do wierzchu rury.
2. Minimalna grubośd zasypki wstępnej, to jest warstwy gruntu nad wierzchem rury, powinna wynosid 15
cm. Dobór właściwego gruntu oraz dokładne zagęszczenie obsypki i zasypki jest podstawowym warunkiem stabilności przewodu i nawierzchni.
3. Grunt użyty do zasypki wykopu powinien odpowiadad wymaganiom projektowym, wg PN-B-03020.
Grunt ten może byd gruntem rodzimym lub dostarczonym z zewnątrz. Grunt stosowany do zasypki nie
powinien zawierad materiałów, takich jak: grunty zbrylone (także zamarznięte), gruz, śmieci, itp. mogących uszkodzid przewód lub spowodowad niewłaściwe zagęszczenie zasypki.
4. Zagęszczanie zasypki wstępnej, powinno w zasadzie odbywad się ręcznie. Zagęszczenie zasypki głównej
przewodu może odbywad się mechanicznie. Ustalony stopieo zagęszczenia gruntu powinien byd potwierdzony przez geologa.
3. Metoda bezwykopowa
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Prowadzenie robót bezwykopowych dla przewodów sieci kanalizacyjnej należy wykonywad zgodnie z
PN-EN-12889.
Wybór rodzajów technik bezwykopowych jest uzależniony od warunków gruntowych oraz średnicy
przewodów i powinien byd dokonany w projekcie technicznym.
Statecznośd szybów wprowadzających i odbiorczych, sytuowanych w miejscach studzienek kanalizacyjnych, powinna byd zabezpieczona poprzez zastosowanie odpowiedniego oszalowania ścian ustalonych w
projekcie. Oszalowanie to powinno gwarantowad bezpieczną komunikację, odbywającą się przy szybach,
a także zabezpieczad fundamenty budowli, jeśli są posadowione powyżej dna szybu.
Szyby wprowadzające i odbiorcze są wykopami punktowymi i powinny byd wykonywane zgodnie z PN-B10736 i PN-EN 1610.
Osiadanie i podnoszenie gruntu wywołane metodą bezwykopowa nie może przekraczad wartości podanych w projekcie technicznym. Dla zminimalizowania osiadania gruntu, przestrzeo między przewodem a
gruntem powinna byd wypełniona materiałem, metodą podaną w projekcie technicznym.
Przewody budowane metodami bezwykopowymi, ułożone w rurze ochronnej lub wykonane przeciskiem
albo przewiertem, powinny zaczynad i kooczyd się studzienkami lub komorami. Właściwe ułożenie przewodu w rurze ochronnej należy zabezpieczyd poprzez pierścienie z kołkami dystansującymi lub innym
rozwiązaniem przewidzianym w dokumentacji.
5.4. Zabezpieczenie ścian wykopu
Deskowanie ścian należy prowadzid w miarę jego głębienia. Wydobyty grunt z wykopu powinien byd wywieziony przez Wykonawcę na odkład lub złożony wzdłuż wykopu zgodnie z dokumentacją projektową.
1. Do wykonywania zabezpieczeo przy robotach ziemnych, tj. do rozparcia lub podparcia ścian wykopów
oraz do wykonywania rusztowao niezbędnych przy wykonywaniu robót, należy stosowad drewno iglaste
w postaci okrąglaków lub materiałów tartych albo odpowiednie elementy stalowe ze stali walcowanej.
2. W przypadkach gdy użycie drewna na elementy obudowy wykopów jest uzasadnione, powinny byd stosowane:
 bale drewniane przyścienne o grubości co najmniej 50 mm,
 bale drewniane podrozporowe o grubości co najmniej 63 nim,
 bale drewniane podzastrzałowe o grubości 100 mm,
 okrąglaki do wykonywania zastrzałów o średnicy w cieoszym koocu co najmniej 20 cm,
 okrąglaki drewniane o średnicy w cieoszym koocu co najmniej 12 cm (na rozpory i rusztowania).
3. Elementy typowe stalowe przeznaczone do zabezpieczenia lub wzmocnienia ścian wykopów powinny
byd wykonane ze stali walcowanej, a rozpory powinny byd stalowe.
71
4.
Szalowanie powinno zapewniad sztywnośd i niezmiennośd układu oraz bezpieczeostwo konstrukcji. Szalowanie powinno byd skonstruowane w sposób umożliwiający jego montaż i demontaż, odpowiednie
rozparcie oraz montaż i posadowienie kanalizacji wg dokumentacji projektowej.
5. Dno wykopu powinno byd równe i wykonane ze spadkiem ustalonym w dokumentacji projektowej, przy
czym dno wykopu Wykonawca wykona na poziomie wyższym od rzędnej projektowanej o 0,20 m. Zdjęcie pozostałej warstwy 0,20 m gruntu powinno byd wykonane bezpośrednio przed wykonaniem podsypki z drenażem korytkowym i ułożeniem przewodów rurowych. Zdjęcie tej warstwy Wykonawca wykona
ręcznie. Odwodnienie wykopu musi zabezpieczyd go przed zalaniem sączeniami wody i rozluźnieniem
struktury gruntu.
6. Wykop otwarty dla przewodów sieci kanalizacyjnej należy wykonad zgodnie z projektem technicznym,
w którym powinny byd ustalone:
 szerokośd odpowiednia dla średnic przewodów, kształt wykopu: ściany pionowe lub ze skarpą,
 system oszalowania: poziomy, pionowy, prefabrykowany, mieszany,
 zabezpieczenie od obciążeo ruchem kołowym, rodzaj podłoża: naturalne lub wzmocnione, sposób
zagęszczenia osypki i zasypki przewodu,
 poziom wody gruntowej, i występowanie innych przewodów w wykopie.
7. Oś przewodu w wykopie, powinna byd wytyczona i oznakowana.
8. Szerokośd wykopu określa projektant:
 jeżeli istnieje potrzeba wchodzenia między rurę a ścianę wykopu lub jego szalunku, należy zapewnid
przestrzeo roboczą,
 jeżeli nie ma potrzeby wchodzenia między przewód a ścianę wykopu i w sytuacjach szczególnych,
których nie da się uniknąd, minimalna szerokośd wykopu, może byd zmniejszona,
 przy wykopach wąskoprzestrzennych z zabezpieczeniem ścian:
 rury średnicy do 200 mm - 1,00 m,
 rury średnicy do 250 mm - 1,05 m,
 rury średnicy do 300 mm - 1,10 m.
9. Jeśli wzdłuż wykopu odbywa się komunikacja, to powinna byd zastosowana odpowiednia obudowa. Warunek taki powinien byd również spełniony, jeśli w obrębie klina odłamu ścian wykopu określonego wg
PN-EN 1610, znajdują się fundamenty budowli posadowionej powyżej dna wykopu.
10. Wydobywany grunt powinien byd składowany po jednej stronie wykopu lub wywieziony na odkład.
11. Spadek dna wykopu powinien byd zgodny z projektem technicznym. W dnie wykopu powinny byd wykonane zagłębienia pod kielichy.
12. Podczas montażu przewodu, wykop powinien byd odwodniony i zabezpieczony przed zalewaniem przez
wody opadowe. Przy poziomie wody gruntowej powyżej dna wykopu należy zapewnid odwodnienie wykopu na czas robót, natomiast przewód należy zabezpieczyd przed ewentualnym wypłynięciem.
13. Inne przewody, kable itp. występujące w wykopie, powinny byd odpowiednio zabezpieczone przed
uszkodzeniami.
Uwagi:
1. W wykopach o głębokości do 3 m w gruntach nawodnionych (mokrych) należy stosowad odeskowanie
pełne od poziomu wody gruntowej.
2. W wykopach o głębokości większej od 1 do 3 m bardzo suchych - sypkich piaskach (kategorii I-II) należy
stosowad odeskowanie pełne.
3. Umocnienie ścian balami o grubości 50 mm należy stosowad w gruntach:
 suchych (normalnej wilgotności) dla wykopów o głębokości do 6 m,
 nawodnionych dla wykopów o głębokości do 3 m.
4. Odeskowanie balami o grubości 63 mm należy stosowad w gruntach:
 suchych (normalnej wilgotności) dla wykopów głębszych od 6 m,
 nawodnionych dla wykopów głębszych od 3 m.
5. W wyjątkowych przypadkach gruntów bardzo luźnych i silnie nawodnionych można stosowad umocnienie pionowych ścian wykopów grodzicami wbijanymi pionowo.
W nakładach na wykonanie wykopów w gruntach suchych lub nawodnionych uwzględniono normalne zużySPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
72
cie materiałów drzewnych. W przypadku braku technicznej możliwości wydobycia części umocnienia lub gdy
usunięcie umocnienia mogłoby pociągnąd za sobą osiadanie lub uszkodzenie wykonanych urządzeo lub budowli, wartośd materiałów umocnienia pozostawionego w wykopie należy ująd w rozliczeniu kosztorysowym
dodatkowo. Decyzja o konieczności pozostawienia części umocnienia w wykopie należy do Inspektora.
5.5. Drenaż wykopów.
Wykop rowka drenarskiego w dnie umocnionego wykopu należy rozpocząd od wylotu rurki drenarskiej do
studzienki zbiorczej i prowadzid ku górze, w celu zapewnienia wodzie stałego odpływu. Szerokośd dna rowka
drenarskiego powinna byd co najmniej o 5 cm większa od zewnętrznej średnicy układanej rurki drenarskiej.
Nachylenie skarp rowków należy wykonad zgodnie z dokumentacją projektową, a jeśli w dokumentacji nie
określono inaczej, nachylenie powinno wynosid od 10:1 do 8:1 w gruntach spoistych.
Przed przystąpieniem do układania rurek drenarskich, dno rowków należy oczyścid (np. łyżkami drenarskimi)
tak aby woda (jeśli jest) wszędzie sączyła się równą warstewką, nie tworząc zagłębieo. Na oczyszczonym dnie
należy wykonad podsypkę z piasku o grubości 5cm. Podsypkę przy sączącej się wodzie należy wykonad tuż
przed układaniem rurek drenarskich.
Układanie drenażu zaleca się wykonad niezwłocznie po wykopaniu rowka. Skrajny, ułożony najwyżej otwór
rurki należy zasłonid odpowiednią zaślepką (np. kamieniem, kształtką plastykową) w celu uniemożliwienia
przedostawania się piasku i cząstek gruntu do wnętrza rurki.
Zasada działania drenu wymaga umożliwienia dopływu do niego wody gruntowej poprzez szczeliny stykowe
lub otwory (dziurki, szparki podłużne) w rurkach. Na budowie należy użyd tylko jednego rodzaju materiału.
Perforowane rurki z tworzyw sztucznych, z gładkimi powierzchniami ich styków, należy łączyd za pomocą
specjalnie produkowanych złączek.
Geowłókniny mogą byd zastosowane do owinięcia przewodu dziurkowanego, owinięcia kruszywa.
Wzdłuż bocznej krawędzi dna wykopu należy wykopad rowek o wymiarach szer. 30 cm, głębokości 15 cm. W
rowku należy ułożyd rury drenarskie fi 113 mm z PVC w obsypce żwirowej. W odległości od 20 do 50 m należy ustawid studzienkę odwadniającą z rury betonowej fi 500 wypełnioną na dnie warstwą żwiru. Prowadzenie drenażu odbywa się od studzienki wzdłuż wykopu umożliwiając grawitacyjny spływ wody do studzienki.
Po zakooczeniu robót drenaż należy poprzerywad.
Karbowane rury mogą byd układane na wszystkich typowych głębokościach.
Rury drenarskie układamy:
 na głębokości zależnej od uwarunkowao gruntowo-wodnych oraz budowlanych, najczęściej nie głębiej
niż ławy fundamentowe,
 ze spadkiem min. 3%o,
 w zależności od rodzaju gruntu z filtrem lub w obsypce żwirowej.
Zalecamy stosowanie:
 rur z filtrem z włókna syntetycznego, gdy istnieje niebezpieczeostwo zatkania rur przez drobne ziarna
otaczającego gruntu,
 rur z filtrem kokosowym - w gruntach gliniastych i torfowych, aby zapobiec zatykaniu rur i zwiększyd
pobór wody.
1. Montaż rur drenarskich
 Aby połączyd rury, użyj fabryczny podwójny kielich, który znajduje się na koocu zwoju.
 Wciśnij wolny koniec rury tak, żeby wchodził do kielicha, tworząc trwałe połączenie.
 Zamocuj zaślepkę w ten sam prosty sposób, tworząc trwale połączenie.
 Z uwagi na mocowanie filtrów syntetycznych i kokosowych do rury drenarskiej oplotem ze sznurka,
przed cięciem rury należy zabezpieczyd sznurki oplotu przed niekontrolowanym poluzowaniem, w
tym celu oplot ze sznurka należy zabezpieczyd jednostronną taśmą klejącą.
 Przeciąd rurę nożem w miejscu owiniętym taśmą zabezpieczającą.
2. Połączenia z wybraną kształtką drenarską lub studzienką.
 Wytnij otwór w rurze, używając wyrzynarki tnącej umocowanej na wiertarce elektrycznej.
 Umocuj pierścieo gumowy, posmaruj środkiem poślizgowym i wciśnij kielich. Do tak przygotowaSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
73

nego podejścia możemy podłączyd poprzez dołącznik drenarski rurę karbowaną drenarską.
Studzienka drenarska funkcjonująca jako dodatkowy dren. Zwykle umieszcza się ją na granicy drenowanego obszaru.
5.6. Wykonanie podsypek
1. Przygotowanie podłoża
W gruntach suchych piaszczystych, żwirowo-piaszczystych i piaszczysto-gliniastych podłożem jest grunt naturalny o nienaruszonej strukturze dna wykopu.
W gruntach nawodnionych (odwadnianych w trakcie robót) podłoże należy wykonad z warstwy tłucznia lub
żwiru z piaskiem o grubości 30 cm łącznie z ułożeniem rur drenarskich odwadniających, zgodnie z dokumentacją projektową.
W gruntach gliniastych należy wykonad podłoże z pospółki, żwiru lub tłucznia o grubości 30cm zgodnie z dokumentacją projektową.
Zagęszczenie podłoża powinno byd zgodne z określonym w dokumentacji projektowej.
Podłoże naturalne lub wzmocnione powinno byd zgodne z projektem technicznym.
a)
W zależności od rodzaju gruntu, mogą byd stosowane następujące rodzaje przygotowania podłoża naturalnego:
 bez podsypki z przewodami ułożonymi bezpośrednio na wyrównanym i ukształtowanym dnie wykopu w jednolitym drobno uziarnionym gruncie,
 z podsypką wynoszącą 100 do 200 mm w jednolitym drobnouziarnionym gruncie i 150 do 250 mm
w gruncie skalistym i twardym,
W obu przypadkach rodzaje przygotowania podłoża powinny byd określone w projekcie technicznym.
b) W sytuacji, gdy nośnośd dna wykopu jest niewystarczająca, np.: w gruntach nie stabilnych, do których
zalicza się torf lub kurzawka, powinno byd stosowane podłoże wzmocnione, takie jak: piasek, żwir, ława
betonowa lub specjalna konstrukcja.
2. Pod rury PVC kanalizacyjne
Podłoże dla rur wzmocnid ławą piaskową o grubości 0,15 m zagęszczoną do Is = 90 % próby Proktora, a na
niej położyd 0,10 m nie zagęszczoną warstwę wyrównawczą z piasku z wyprofilowaniem stanowiącym łożysko nośne na kąt podparcia 90 °, wyrównane zgodnie z projektowanym spadkiem podłużnym.
3. Pod rury PE ciśnieniowe
Podłoże dla rur należy wzmocnid ławą piaskową o grubości 15 cm zagęszczoną do Is = 90 % próby Proktora ,
a na niej położyd nie zagęszczoną warstwę wyrównawczą piasku o grubości 10 cm wyprofilowaną na kąt 90 °
i wyrównana zgodnie z projektowanym spadkiem podłużnym.
5.7. Montaż studzienki kanalizacyjne niewłazowe
Studzienki inspekcyjne z uwagi na swoje niewielkie wymiary nie wymagają poszerzania wykopów ponad
niezbędne minimum potrzebne do ułożenia przewodu kanalizacyjnego. Niewielki ciężar poszczególnych
elementów umożliwia montaż przez jedną osobę.
Kinetę układa się poziomo na warstwie 5 -10 cm nie zagęszczonej podsypki piaskowej, stanowiącej warstwę
wyrównawczą dna wykopu. Na podsypkę i zasypkę możemy stosowad grunt rodzimy pod warunkiem spełnienia wymagao stawianych wobec podsypek i obsypek piaskowych. Poziomując kinetę, należy pamiętad o
wbudowanym spadku dna wynoszącym 1,5%. W kinetach przepływowych strzałka wskazuje prawidłowy kierunek przepływu ścieków.
Rurę karbowaną (trzonową) docina się do wymaganej wysokości na placu budowy. Wystarczy ją dociąd piłą
74
ręczną. Należy pamiętad, że cięcia trzeba dokonad pośrodku karbu (nie doliny).
Uszczelkę do rury karbowanej należy umieścid w najniżej położonej dolinie (rowku po stronie zewnętrznej
rury trzonowej).
Kielich kinety należy wyczyścid z zabrudzeo i posmarowad środkiem poślizgowym. Zamontowad, przez wciśnięcie, rurę trzonową w kielichu kinety. Wykonane połączenie jest szczelne. Zaślepkę wyjętą z kielicha kinety należy zamontowad na wierzchu rury karbowanej celem zabezpieczenia budowanej sieci kanalizacyjnej
przed zabrudzeniem w trakcie dalszego montażu.
Studzienkę zasypad gruntem sypkim, łatwo zagęszczającym się. Zasypywad należy równomiernie na całym
obwodzie rury trzonowej. Zagęszczenia zasypki dokonywad warstwami, jednak nie grubszymi niż 30 cm. Zapewnid stopieo zagęszczenia gruntu odpowiedni do lokalizacji studzienki i występujących lub przewidywanych obciążeo zewnętrznych. Zaleca się przyjęcie stopnia zagęszczenia gruntu na minimalnym poziomie 92%
wartości Proctora (SP - Standardowy Proctor) dla terenów zielonych, 95% SP dla terenów utwardzonych o
niewielkim obciążeniu ruchem drogowym, 98% SP dla dróg o dużym obciążeniu ruchem drogowym. Występowanie wody gruntowej powyżej dna studzienki stwarza koniecznośd stosowania większego reżimu montażowego oraz zapewnienia stopnia zagęszczenia gruntu o jeden przedział wyżej.
W przypadku stosowania zwieoczeo żeliwnych z rurą teleskopową dostarczoną wraz z nimi uszczelkę (do rury karbowanej) należy umieścid w najwyżej położonej dolinie po stronie wewnętrznej rury karbowanej. Wykonad połączenia włazu lub wpustu z rurą teleskopową (połączenie mechaniczne na zatrzask).
Uszczelkę posmarowad trwałym środkiem poślizgowym i zamontowad zwieoczenie Ustawie położenie
wierzchu włazu lub wpustu odpowiednio do rzędnej terenu.
W przypadku konieczności stosowania zwieoczeo studzienki 0315 na rurze trzonowej 0425 należy przed ich
montażem założyd specjalną zwężkę 0425/0315 do rury karbowanej.
Montaż wkładki in situ
Wkładki in situ służą do wykonania na placu budowy dodatkowego podłączenia kanału powyżej kinety (na
wysokości rury karbowanej).
W przypadku wykonywania przyłączeo do studzienki istniejącej na czynnej sieci kanalizacyjnej należy zrobid
wykop równomierny na całym obwodzie, a następnie, po wykonaniu podłączenia, starannie obsypad rurę
trzonową i zagęścid grunt zgodnie z instrukcją montażu studzienek.
Specjalną wyrzynarką wykonujemy otwór w rurze karbowanej. Czyścimy krawędzie otworu z zadziorów.
Zamontowad w wywierconym otworze specjalną uszczelkę i posmarowad ją środkiem poślizgowym.
Do tak przygotowanego otworu należy włożyd specjalny kielich in situ.
Tak zamontowana wkładka in situ gotowa jest do umieszczenia w niej rury kanalizacyjnej gładko ściennej
PVC-u.
5.8. Studzienki kanalizacyjne z betonowych elementów prefabrykowanych
1. Ogólne wytyczne wykonawstwa
Studzienki kanalizacyjne o śr. 0,8, 1,0 i 1,2 należy wykonad w konstrukcji prefabrykowanej zgodnie z Dokumentacją Projektową i wymaganiami normy PN-92/8-10729 [5].
Elementy prefabrykowane, zależnie od ciężaru, można układad ręcznie lub przy użyciu lekkiego sprzętu
montażowego. Przy montażu elementów należy zwrócid uwagę na właściwe ustawienie kręgów i płyt, wykorzystując oznaczenia montażowe (linie) znajdujące się na wyżej wymienionych elementach. Studzienki należy wykonad równolegle z budową kanałów.
 studzienki przelotowe powinny byd lokalizowane na odcinkach prostych kanałów w odpowiednich odległościach lub na zmianie kierunku kanału,
 studzienki połączeniowe powinny byd lokalizowane na połączeniu jednego lub dwóch kanałów bocznych,
 wszystkie kanały w studzienkach należy łączyd oś w oś,
75



studzienki należy wykonywad na uprzednio wzmocnionym (warstwą tłucznia lub żwiru) dnie wykopu,
studzienki wykonywad należy w wykopie umocnionym,
w przypadku gdy różnica rzędnych dna kanałów w studzience przekracza 0,50 m należy stosowad studzienki spadowe-kaskadowe.
Studzienki winny byd zabezpieczone przez posmarowanie z zewnątrz izolacją bitumiczną. W środowisku słabo agresywnym, niezależnie od czynnika agresji, studzienki należy zabezpieczyd przez zagruntowanie izolacją asfaltową oraz trzykrotne posmarowanie lepikiem asfaltowym na zimno.
Poziom włazu w powierzchni utwardzonej powinien byd z nią równy, natomiast w trawnikach i zieleocach
górna krawędź włazu powinna znajdowad się na wysokości min. 15 cm ponad poziomem terenu.
2. Studzienki kanalizacyjne
Sposób wykonania studzienek (przelotowych, połączeniowych i kaskadowych) przedstawiony jest w katalogu producenta studzienek.
Studzienki rewizyjne składają się z następujących części:
 komory roboczej - kinety,
 komina włazowego,
 płyty odciążającej,
 włazu kanałowego,
 stopni złazowych.
3. Wykonanie poszczególnych elementów studzienki
A. Kineta
Przy wykonywaniu studzienek z elementów prefabrykowanych studzienka na całej wysokości powinna
mied średnicę kinety. Kinetę wykonuje się z materiałów trwałych: z kręgów żelbetowych lub betonowych
hydrotechnicznego. Przejście rur kamionkowych i PVC przez ścianę komory roboczej należy wykonad poprzez tuleję ochronne.
W kinecie prefabrykowanej znajdują się otwory odpowiedniej średnicy uwzględniającej średnice podejśd
wykonane przez producenta. Wykonawca winien przy zamówieniu dostarczyd zestawienie kinet prefabrykowanych z dojściami i odejściami na wprowadzenie kanałów. Wszystkie styki kręgów muszą byd
uszczelnione pierścieniem uszczelniającym. Przejścia rur kanalizacyjnych przez ściany komory należy wykonad przy użyciu uszczelnianych kształtek przejściowych systemu producenta rur zgodnie z dokumentacją projektową.
Włączenie projektowanych kanałów do istniejących studzienek kanalizacyjnych w przypadku, gdy różnice rzędnych dna kanałów dopływowego i odpływowego przekracza 0,50 m należy dokonad poprzez spad
w postaci rury pionowej (kaskady) usytuowanej na zewnątrz studzienki, z zastosowaniem elementów
(kształtek) z kamionki lub PVC. Na spadzie wykonad obudowę z betonu B25.
Przed wykonaniem otuliny betonowej przeprowadzid próbę szczelności, a następnie spad zabezpieczyd
taśmami samoprzylepnymi, np. Polyken.
B. Komin włazowy
Komin włazowy powinien byd wykonany z kręgów o średnicy odpowiadającej kinecie i wysokościach
umożliwiających dopasowanie studzienki do głębokości posadowienia. Posadowienie komina należy wykonad na kinecie.
C. Dno studzienki
Prefabrykowane kinety posiadają dno wyprofilowane stosownie do średnicy rur kanalizacyjnych.
D. Właz kanałowy
Żeliwne włazy kanałowe należy montowad na płycie pokrywowej, lokalizacja włazów nad spocznikiem o
największej powierzchni.
Studzienki usytuowane w korpusach drogi powinny mied właz typu ciężkiego śr. 600 mm.
E. Stopnie złazowe
Stopnie złazowe w ścianie kinety oraz elementach komina włazowego montowane są przez producenta.
76
5.9. Układanie w wykopie rurociągów z PVC
1. Ogólne uwagi wstępne
Przy projektowaniu i układaniu, rurociągi z PVC muszą spełniad szereg warunków, a przede wszystkim posiadad:
 wystarczającą wytrzymałośd przeciwstawiającą się wpływom różnych obciążeo,
 wystarczającą wytrzymałośd na wpływy mechaniczne, chemiczne, termiczne i biologiczne,
 dostateczną trwałośd użytkową.
1.1. Dopuszczalne ciśnienie eksploatacyjne
W warunkach gdzie temperatura materiału rury nie przekracza 20°C, maksymalne ciśnienie robocze jest
równe ciśnieniu nominalnemu PN z uwzględnieniem współczynników bezpieczeostwa równych 2,5 dla
średnic do 90 mm i 2,0 lub 2,5 dla średnic ponad 90 mm. W przypadkach gdy temperatura rury będzie w
zakresie od 20°C do 45 °C maksymalne dopuszczalne ciśnienie musi byd ograniczone przez współczynnik
zmniejszający od 1,0 dla 20°C do 0,63 dla 45°C. Gdy spodziewamy się, że temperatura przekroczy 45°C.
1.2. Przewodnośd elektryczna
Rury z PVC nie przewodzą elektryczności i z tego powodu nie mogą byd używane do uziemienia. Gdy istnieje sied rur stalowych z układem ochrony katodowej i rury z PVC zastępują częśd sieci dla utrzymania
ciągłości połączeo należy układ zmostkowad. Na skutek wysokiej oporności rur PVC należy zachowad
szczególne środki ostrożności, gdy istnieją zagrożenia z powodu elektryczności statycznej.
1.3. Układanie w niskich temperaturach
Układanie rur z PVC w temperaturach niższych od 0°C jest możliwe, lecz nie zalecane. W tych temperaturach bardzo trudne jest zachowanie wszystkich wymagao związanych z prawidłowym obsypaniem rur i
zagęszczaniem gruntu. W niskich temperaturach należy zachowad szczególną ostrożnośd przy transportowaniu rur z uwagi na zmniejszoną ciągliwośd materiału (zwiększoną podatnośd na pękanie).
1.4. Zabezpieczenie antykorozyjne
Rury z PVC są wytrzymałe na wszelkie naturalne warunki gruntowe i nie wymagają żadnego zabezpieczenia antykorozyjnego. Rur z PVC nie należy malowad ani powlekad agresywnymi farbami lub rozpuszczalnikami, ani też zasypywad materiałem zanieczyszczonym aromatycznymi węglowodorami, farbami
lub rozpuszczalnikami. W przypadku zabezpieczenia antykorozyjnego elementów stalowych występujących w sieciach wodociągowych należy zadbad o to, aby kładzione powłoki nie stykały się z PVC.
Rurociągi z tworzyw sztucznych muszą sprostad wymaganiom określonym w przepisach, normach i zasadach opracowanych dla poszczególnych zastosowao.
Wymagania dotyczą zarówno surowców, procesu produkcji i wyrobów gotowych.
1.5. Wykopy pod rurociągi
Uwagi na temat innych rurociągów, systemów kabli, fundamentów itd.
Położenie rurociągu musi byd tak dobrane, aby układ jego linii nie powodował żadnych szkód w innych
systemach, fundamentach i strukturach łącznie z systemami dróg. Z drugiej strony te systemy nie powinny uszkodzid układanych rurociągów tworzywa. Odległośd od innych systemów musi byd wystarczająca dla przeprowadzenia prac remontowych. Odległości te reguluje prawo budowlane i stosowne przepisy branżowe. Odległości muszą byd podane w projekcie. Szczególną uwagę należy zwrócid na układanie
rurociągów tworzywa w pobliżu sieci cieplnych lub kabli wysokiego napięcia tzn. przewodów o temperaSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
77
turze wyższej od temperatury gruntu. Bez żadnych specjalnych pomiarów mogą byd stosowane następujące odległości minimalne (ze względu na wpływ ogrzewania):
 do linii rurociągów systemów grzewczych = 1,0 m,
 do kabli niskiego napięcia i wysokiego napięcia (napięcie max. 20 kV), pojedynczych lub większej ilości w tym samym rowie = 0,3 m,
 do pojedynczych kabli pod napięciem wyższym niż 20 kV = 0,75 m,
 do kilku kabli pod napięciem wyższym niż 20 kVwtym samym wykopie = 0,75 -1,0 m,
 do mocno obciążonych kabli, zwłaszcza o napięciu od 132 kV do 400 kV= 1,0-1,25 m.
W dwóch ostatnich przykładach warunki termiczne powinny byd ściśle określone.
Jeżeli rurociąg jest wystawiony na działanie temperatury wyższej niż 20°C, musi byd oceniany wpływ
temperatury na własności materiału.
Pozostałe warunki jak w pkt. 5.1.
1.6. Przekrój poprzeczny wykopu
Przekrój poprzeczny wykopu pod rurociąg i wszelkie wzmocnienia podłoża muszą byd określone w projekcie:
 metod pracy łącznie z rozparciem ścian
 wymiarów i typów rur
 głębokości posadowienia rurociągu poniżej istniejącego poziomu terenu
 warunków gruntowych
 występowania i poziomu wód gruntowych
 rodzaju nawierzchni
 ruchu komunikacyjnego, obciążeo, skrzyżowania z innymi przewodami, fundamentów
 specjalnych warunków przy projektowaniu większej ilości rurociągów w tym samym wykopie
Głębokośd wykopu pod rurociąg jest określana na podstawie projektów, dochodzi do tego czasem dodatkowa głębokośd potrzebna do wyrównania dna wykopu i wzmocnienia struktury gruntu. Jeżeli podłoże nie jest wzmocnione, wykop mechaniczny musi byd zakooczony, zanim łyżka koparki dotknie ostatniej
warstwy usuwanego gruntu.
Podczas określania szerokości wykopu musi byd zwrócona uwaga na szerokośd wzmacnianych struktur i
na wystarczającą przestrzeo pozwalającą wykonywad prace montażowe. Wykop pod rurociąg powinien
byd tak wąski, jak to tylko możliwe. Należy się jednak upewnid, czy jest dostatecznie dużo miejsca by
sprostad takim potrzebom jak zagęszczanie wypełnienia dookoła i ponad rurą. Zmiana głębokości określonej w projekcie jest możliwa tylko po uzgodnieniu tego z projektantami.
1.7. Wzmacnianie podłoża
Dno wykopu pod rurociąg musi byd wzmocnione, jeżeli badania gruntów i dane o obciążeniach rur wykazują, że nośnośd podłoża jest niewystarczająca. Warstwa wyrównawcza, na którą jest położona rura nie
jest uważana za wzmocnienie.
Wzmocnienie wykopu wg pkt. 5.4.
Rur z PVC nie wolno układad na ławach betonowych ani zalewad betonem.
1.8. Zasady uniknięcia odkształcenia rur PVC w wykopie
Musi byd ograniczone odkształcenie rurociągu podczas pracy i zapewnione wystarczające zabezpieczenie
przed utratą stateczności. Obliczenia nie są konieczne, jeśli są spełnione następujące warunki:
 układane rury muszą odpowiadad normom ISO i PN,
 przykrycie powinno mieścid się w granicach 1 - 6 m, jeżeli odbywa się jakikolwiek ruch uliczny,
 podsypka z materiału ziarnistego (piasek, żwir) o max 15% pozostałości na sicie 0,75 mm i grubości
warstwy przynajmniej 100-150 mm,
 podsypka powinna byd wyrównana zgodnie ze spadkiem rurociągu, bez zagęszczania, jeżeli jej grubośd nie przekracza 150 mm,
78


zalecana obsypka z materiału ziarnistego (piasek, żwir) o max 15% pozostałości na sicie 0,75 mm,
w obsypce znajdującej się bezpośrednio wokół rury wielkośd kamieni nie powinna przekraczad 10%
nominalnej średnicy rury, lecz nigdy nie powinna byd większa niż 60 mm nawet dla rur o dużych
średnicach,
 zagęszczanie obsypki powinno odbywad się warstwami o grubości 100 - 300 mm, aż do wysokości
ok. 300 mm powyżej wierzchu rury,
 stopieo zagęszczenia zależy od warunków obciążenia, ale zawsze mieści się w przedziale 88 - 95%
zmodyfikowanej wartości Proctora. Dla standardowych wartości Proctora, odpowiadające im stopnie zagęszczenia niespoistego gruntu mieszczą się w zakresie 85 - 93%,
 w przypadku gruboziarnistego i jednorodnego materiału, takiego jak np. żwir rzeczny, wymagania
dotyczące zagęszczania są mniejsze tzn. wymagane jest tylko zasypywanie warstwowe,
 aby uniknąd osiadania gruntu pod drogami zasypkę należy zagęścid do 95% zmodyfikowanej wartości Proctora,
 wypełnienie wykopu powinno byd wykonane z tego samego materiału (piasek, żwir) do wysokości
300 mm powyżej wierzchu rury,
 pozostałe wypełnienie można wykonad z gruntu rodzimego z zaleceniami projektanta o ile maksymalna wielkośd cząstek nie przekracza 300 mm,
 dla materiałów spoistych (glina) metody i sposób zagęszczania powinien byd wybrany na podstawie
pomiarów geotechnicznych
Jeżeli nie wszystkie warunki są spełnione muszą byd wykonane specjalne obliczenia. Poniżej podajemy
przykładowe sposoby zagęszczania gruntu tak aby uzyskad wymagane wartości Proctora. Zagęszczenie
do wartości około 85% Proctora uzyskuje się następująco:
 po jednym przejeździe po warstwie grubości 0,2 m wibratorem płytowym (50 do 100 kg) o rozdzielnej płycie wibracyjnej do jednoczesnego zagęszczania po obu stronach przewodu, lub
 po jednym przejeździe po warstwie grubości 0,15 m wibratorem płytowym (50 do 100 kg). Nad
przewodem zalecana minimalna warstwa ochronna o grubości 0,25 m, zanim wibrator zostanie wykorzystany do zagęszczania powyżej wierzchu rury, lub
 po jednym przejeździe po warstwie grubości 0,2 m wibra torem płytowym (100 do 200 kg). Minimalna warstwa ochronna 0,4 m, lub
 po jednokrotnym ścisłym ubijaniu nogami warstwy 0,1 m
Zagęszczenie do około wartości 90% Proctora uzyskuje się następująco:
 po czterech przejazdach po warstwie grubości 0,2 m wibratorem płytowym (50 do 100 kg) o rozdzielnej płycie wibracyjnej do jednoczesnego zagęszczania po obu stronach przewodu, lub
 po czterech przejazdach po warstwie grubości 0,15 m wibratorem płytowym (50 do 100 kg). Nad
przewodem zalecana minimalna warstwa ochronna o grubości 0,25 m, zanim wibrator zostanie wykorzystany do zagęszczania nad wierzchołkiem rury, lub
 po czterech przejazdach po warstwie grubości 0,2 m wibratorem płytowym (100 do 200 kg). Minimalna warstwa ochronna 0,4 m, lub
 po trzykrotnym ścisłym ubijaniu nogami warstwy 0,1 m
2. Układanie rurociągów
2.1. Czynniki dominujące
W projekcie i procesie wykonawczym muszą byd należycie wzięte pod uwagę wszystkie czynniki, które
wpływają na układanie, zabezpieczanie, funkcjonowanie, wytrzymałośd i okres użytkowania rurociągu.
Czynniki dominujące są określone przez głębokośd układania, obciążenie rury, warunki gruntowe, podłoże i inne warunki miejscowe. Podczas oceny czynników dominujących musi byd również wzięty pod uwagę czas przeprowadzania prac. Układanie rurociągów staje się szczególnie trudne, jeżeli praca musi byd
ukooczona przy niepomyślnej pogodzie, jeżeli zdolnośd nośna gruntu jest różna w różnych miejscach, lub
jeżeli konieczne jest, aby ciężkie maszyny przejeżdżały nad rurociągami.
Maziom nie może byd mniejszy niż 1,0 m (ze względów wytrzymałościowych) bez zastosowania specjalSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
79
nych środków ostrożności, jeżeli rurociąg jest poddawany działaniu obciążeo transportowych (ruch
uliczny).
Polskie normy PN-81/B-10725 i PN-92/B-10735 minimalne przykrycie przewodu bez izolacji cieplnej,
określają jako głębokośd przemarzania + 0,4 m dla wodociągu o średnicy poniżej 1000 mm i + 0,2 m dla
kanalizacji.
2.2. Układanie i podpieranie rur
Rury muszą byd układane tak, żeby podparcie ich było jednolite. Rury muszą byd układane i pozostawione w takim położeniu, żeby trzymały się linii i spadków określonych w projekcie. Siły będące rezultatem
ciśnienia, temperatury i prędkości przepływu substancji muszą byd absorbowane przez rury lub ich otoczenie bez niszczenia rur i połączeo.
Dzięki warstwie wyrównawczej pkt.5.4. i wypełnieniu dookoła rury pkt.5.11. podparcie rury może byd
uważane jako wystarczające. Przy rurach kielichowych należy się upewnid, czy rura nie wspiera się na
kielichu.
Podczas prac wykonawczych musi byd zwrócona szczególna uwaga na zabezpieczenie rur przed przemieszczeniem się podczas wypełniania wykopu, zagęszczania gruntu i przejeżdżania ciężkiego sprzętu
wykonawcy.
Występujące siły mogą byd absorbowane w mocowaniach, fundamentach lub połączeniach. Ma to
szczególne znaczenie przy zmianach kierunku przewodu i odgałęzieniach w rurociągach ciśnieniowych i
rurociągach grawitacyjnych o dużym spadku.
Kiedy przywieziony materiał wypełniający wykop ma większą zdolnośd przewodzenia wody niż grunty lokalne, wówczas użyty materiał niespoisty musi byd przekładany innym, żeby zabezpieczyd wypłukiwanie
materiału wraz z wodą wzdłuż rurociągu.
2.3. Metoda łączenia
Rury z PVC przygotowane dołączenia kielichowego z wykorzystaniem uszczelki gumowej, wargowej.
Łączenie kielichowe – czynności
1. Usunąd zaślepkę zabezpieczającą z kielicha ułożonej rury i bosego kooca kolejnej rury.
2. Nasmarowad uszczelkę i bosy koniec wsuwanej rury smarem silikonowym, poślizgowym.
3. Łączone elementy ułożyd współosiowo.
4. Wcisnąd koniec bosy do kielicha aż do osiągnięcia oznaczenia.
5. Dla mniejszych średnic łączenie wykonuje się ręcznie, dla większych średnic można użyd stalowego
pręta jako dźwigni, zabezpieczając koniec rury drewnianym klockiem lub użyd specjalnego oprzyrządowania.
6. Nigdy nie wolno używad łyżki koparki do bezpośredniego wciskania rury w kielich a jedynie jako
punktu oparcia dla podnośnika śrubowego.
UWAGA! Jeżeli zachodzi koniecznośd, można rurę przyciąd na budowie. Cięcie należy wykonad prostopadle do osi rury, a następnie usunąd wióry i zukosowad koniec rury pod kątem 30°.
2.4. Zginanie na zimno
Niedozwolone jest formowanie złączy i łuków na gorąco na budowie.
Dopuszcza się zginanie na zimno rur o średnicach do 160 mm i długości 6 m w taki sposób, aby promieo
krzywizny formowanego łuku nie był mniejszy niż 300 zewnętrznych średnic zginanej rury. Rury o średnicach większych niż 160 mm należy traktowad jako sztywne i do zmiany kierunku należy stosowad odpowiednie łuki. Ugięcie w złączu nie może przekraczad 1 °. Ugięcie większe może wpłynąd na szczelnośd
złącza.
2.5. Bloki oporowe
Systemy rurociągów elastycznych przenoszących substancje ciekłe powinny byd wymiarowane przy
uwzględnieniu różnic ciśnienia, które może powstad w związku z uderzeniami hydraulicznymi, powodowanymi przez załączanie i wyłączanie pomp, zamykanie zaworów, itd.
Takie kształtki jak łuki, trójniki, zwężki i zawory, które narażone są na działanie sił powstających w wyniSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
80
ku działania wewnętrznego ciśnienia wody, powinny byd wzmocnione blokami oporowymi. Opis konstrukcji bloków oporowych winien byd zawarty w projekcie.
Sposób obliczeo bloków oporowych przedstawiono szczegółowo w "Katalogu rur ciśnieniowych - Informacje Techniczne.
Aby prawidłowo wyliczony blok oporowy spełnił swoje zadanie musi byd wykonany z betonu wspartego
o nienaruszoną ścianę
wykopu. W wyjątkowych przypadkach (np. naruszenie ściany wykopu) dopuszcza się wylanie betonu na
nieutwardzonym gruncie i wsparcie go na starannie ubitym wypełnieniu. Aby zabezpieczyd kształtkę
przed tarciem o beton należy oddzielid go od kształtki grubą folią lub taśmą z tworzywa.
Próby szczelności można przeprowadzad dopiero po osiągnięciu przez bloki oporowe wykonane z betonu
odpowiedniej wytrzymałości.
Przy próbach szczelności rur ciśnieniowych należy zachowad następujące zasady:
 rurociągi dłuższe niż 800 m należy próbowad odcinkami, odpowiednie długości odcinków mieszczą
się w granicach 300-500 m
 łuki, trójniki, zaślepki i zamontowana armatura muszą byd odkryte podczas próby
 proste odcinki rurociągu (między złączami) powinny byd przysypane i grunt zagęszczony, a próba
może się odbyd najwcześniej w 48 godzin po zasypaniu
 maksymalna temperatura wody przy próbie ciśnienia może wynosid 20°C
 próbę szczelności należy przeprowadzid po całkowitym zakooczeniu montażu i wzrokowym sprawdzeniu połączeo
 miejsca odpowietrzeo muszą znajdowad się we wszystkich najwyższych miejscach sieci
 napełnianie rurociągu musi odbywad się bardzo powoli w najniższym punkcie sieci
 po całkowitym napełnieniu i odpowietrzeniu rurociągu należy pozostawid go na kilka godzin dla
ustabilizowania
 rurociąg winien byd poddany podwyższonemu ciśnieniu tylko przez czas wymagany odpowiednimi
normami, nie dłużej niż 24 godziny
 po zakooczeniu próby ciśnienie należy zmniejszad powoli w sposób kontrolowany
 po próbie należy całkowicie opróżnid rurociąg aby zapobiec ewentualnemu zamarznięciu wody w
przewodzie.
5.10. Obsypanie i przysypanie rurociągów kruszywem
Obsypka rurociągu jest po to, żeby zagwarantowad rurze dostateczne podparcie ze wszystkich stron, obciążenia mogły byd przekazywane i nie występowały szkodliwe obciążenia miejscowe. Obsypka rury musi byd
wykonana natychmiast po inspekcji i zatwierdzeniu zakooczonego posadowienia. Obsypka przewodu musi
byd prowadzona aż do uzyskania grubości warstwy 0,30 m (po zagęszczeniu) powyżej wierzchu rury. Materiał służący do wykonania wypełnienia musi spełniad te same warunki co materiał do wykonania podłoża,
pkt 5.4. Wypełnienie dookoła rurociągu może byd gruntem z wykopu, jeśli ten grunt spełnia powyższe wymagania.
Inne materiały takie jak np. glina mogą byd użyte, jeżeli metody specjalnego wypełniania i zagęszczania są
określone w projekcie. Obsypka rurociągu musi byd tak wykonana, żeby rurociąg nie uległ zniszczeniu lub
nie został przemieszczony. Uważne wypełnianie wzdłuż wykopu powinno byd nawet ważniejsze niż rozdział
materiału po obu stronach przewodu. Stopieo zagęszczania powinien byd określany w projekcie. Zagęszczenie może byd wykonane mechanicznie dzięki własnemu ciężarowi sprzętu i sile uderzeniowej, która jest stosowana w większości przypadków. Wskazany jest sprzęt zagęszczający, który może pracowad w tym samym
czasie po obu stronach przewodu. Zagęszczenie jest łatwiejsze, jeśli zawartośd wody w materiale wypełniającym jest bliska optimum. Zagęszczanie może byd wykonane z wodą, jeśli podłoże może przewodzid wodę
lub jeśli jest możliwe w jakiś inny sposób np. przez drenaż zapewniający efektywne odwodnienie obsypki.
81
Metody ubijania gruntu.
Maks. grubośd warstwy po ubiciu w [m]
Sprzęt
Zagęszczanie ręczne Wibrator
płaszczyznowy
50- 100 kg
100 -200 kg
Ubijak wibracyjny 70 kg
Ilośd cykli
Żwir, piasek
Iły
3
0.15
0.10
4
4
0.15
0.20
-
3
0.30
0.25
Dla spoistego materiału metoda zagęszczania powinna byd wybrana według rzeczywistych własności zasypki.
We wszystkich przypadkach ważne jest unikanie pustych przestrzeni pod rurą. Pierwsza warstwa aż do osi rury powinna byd zagęszczona ostrożnie, ażeby uniknąd uniesienia się rury. Aby uniknąd osiadania gruntu pod
drogami zasypkę zagęścid do 95% zmodyfikowanej wartości Proctora. Poza tymi terenami, jeżeli przykrycie
przekracza 4 m, boczna obsypka rury powinna byd zagęszczona do 90% zmodyfikowanej wartości Proctora.
Dla mniejszego przykrycia, wymagany stopieo zagęszczenia wynosi 85% zmodyfikowanej wartości Proctora.
Ostatnia warstwa obsypki rurociągu powinna byd wykonana z tego samego materiału jak obsypka rury, aż do
wysokości 0,3 m powyżej powierzchni rury.
5.11. Zasypanie wykopu
1. Warunki ogólne
Zasypka musi byd wykonana z materiałów i w taki sposób by spełniało wymagania struktury nad rurociągiem
(odpowiednio dla drogi, chodnika czy terenów zielonych). Pozostała częśd wypełnienia może byd wykonana
za pomocą gruntu rodzimego zgodnie z zaleceniami projektu technicznego i jeśli maksymalna wielkości cząstek nie przekracza 300 mm.
2. Zasypanie wykopów i ich zagęszczenie
Zasypywanie rur w wykopie należy prowadzid warstwami grubości 20 cm. Materiał zasypowy powinien byd
równomiernie układany i zagęszczany po obu stronach przewodu. Wskaźnik zagęszczenia powinien byd
zgodny z określonym w dokumentacji projektowej i ST.
Rodzaj gruntu do zasypywania wykopów Wykonawca uzgodni z Inspektorem.
Użyty materiał i sposób zasypania przewodu nie powinien spowodowad uszkodzenia ułożonego przewodu i
obiektów na przewodzie oraz izolacji wodoszczelnej. Grubośd warstwy ochronnej zasypu strefy niebezpiecznej ponad wierzch przewodu powinna wynosid 0,3 m dla rur z kamionki i PVC.
Zasypanie kanału przeprowadza się w trzech etapach:
 etap I
– wykonanie warstwy ochronnej rury kanałowej z wyłączeniem odcinków na złączach;
 etap II
– po próbie szczelności złącz rur kanałowych, wykonanie warstwy ochronnej w miejscach
połączeo;
 etap III
– zasyp wykopu gruntem rodzimym, warstwami z jednoczesnym zagęszczeniem i rozbiórką odeskowao i rozpór ścian wykopu.
Materiałem zasypu w obrębie strefy niebezpiecznej powinien byd grunt nieskalisty, bez grud i kamieni, mineralny, sypki, drobno lub średnioziarnisty wg PN-86/B-02480 *1+. Materiał zasypu powinien byd zagęszczony ubijakiem po obu stronach przewodu, ze szczególnym uwzględnieniem wykopu pod złącza, żeby kanał
nie uległ zniszczeniu. Zasypanie wykopów powyżej warstwy ochronnej dokonuje się gruntem rodzimym, jeżeli spełnia powyższe wymagania, warstwami 0,1-0,2 m, z jednoczesnym zagęszczeniem i ewentualną rozbiórką odeskowao i rozpór ścian wykopu.
Zasypanie wykopów należy wykonad warstwami o grubości dostosowanej do przyjętej metody zagęszczenia
przy zachowaniu wymagao w obrębie dróg dotyczących zagęszczenia zgodnie z wymaganiami normy BNSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
82
72/8932-01 *25+ dla dróg o ruchu ciężkim i bardzo ciężkim.
W terenach zielonych, jeżeli przykrycie przekracza 4 m, obsypka rury w strefie niebezpiecznej powinna byd
zagęszczona do wskaźnika zagęszczenia 0,90; dla mniejszego przykrycia stopieo zagęszczenia powinien wynosid 0,85.
Grunt użyty do zasypki wykopu powinien odpowiadad wymaganiom projektowym, wg PN-B-03020. Grunt
ten może byd gruntem rodzimym lub dostarczonym z zewnątrz. Grunt stosowany do zasypki nie powinien
zawierad materiałów, takich jak: grunty zbrylone (także zamarznięte), gruz, śmieci, itp. mogących uszkodzid
przewód lub spowodowad niewłaściwe zagęszczenie zasypki.
Zagęszczanie zasypki wstępnej, powinno w zasadzie odbywad się ręcznie. Zagęszczenie zasypki głównej
przewodu może odbywad się mechanicznie. Ustalony stopieo zagęszczenia gruntu powinien byd potwierdzony przez geologa.
5.12. Remont nawierzchni
I. Wykonanie podbudowy
1. Warunki przystąpienia do robót
Wykonawca powinien przystąpid do wykonania koryta oraz profilowania i zagęszczenia podłoża bezpośrednio przed rozpoczęciem robót związanych z wykonaniem warstw nawierzchni. Wcześniejsze przystąpienie
do wykonania koryta oraz profilowania i zagęszczania podłoża, jest możliwe wyłącznie za zgodą Inspektora,
w korzystnych warunkach atmosferycznych.
W wykonanym korycie oraz po wyprofilowanym i zagęszczonym podłożu nie może odbywad się ruch budowlany, niezwiązany bezpośrednio z wykonaniem pierwszej warstwy nawierzchni.
2. Wykonanie koryta
Paliki lub szpilki do prawidłowego ukształtowania koryta w planie i profilu powinny byd wcześniej przygotowane.
Rozmieszczenie palików lub szpilek powinno umożliwiad naciągnięcie sznurków lub linek do wytyczenia robót w odstępach nie większych niż co 10 metrów.
Rodzaj sprzętu, a w szczególności jego moc należy dostosowad do rodzaju gruntu, w którym prowadzone są
roboty i do trudności jego odspojenia.
Koryto można wykonywad ręcznie, gdy jego szerokośd nie pozwala na zastosowanie maszyn, na przykład na
poszerzeniach lub w przypadku robót o małym zakresie. Sposób wykonania musi byd zaakceptowany przez
Inspektora.
3. Profilowanie i zagęszczanie podłoża
Przed przystąpieniem do profilowania podłoże powinno byd oczyszczone ze wszelkich zanieczyszczeo.
Po oczyszczeniu powierzchni podłoża należy sprawdzid, czy istniejące rzędne terenu umożliwiają uzyskanie
po profilowaniu zaprojektowanych rzędnych podłoża. Zaleca się, aby rzędne terenu przed profilowaniem
były o co najmniej 5 cm wyższe niż projektowane rzędne podłoża.
Jeżeli powyższy warunek nie jest spełniony i występują zaniżenia poziomu w podłożu przewidzianym do profilowania, Wykonawca powinien spulchnid podłoże na głębokośd zaakceptowaną przez Inspektora, dowieźd
dodatkowy grunt spełniający wymagania obowiązujące dla górnej strefy korpusu, w ilości koniecznej do
uzyskania wymaganych rzędnych wysokościowych i zagęścid warstwę do uzyskania wartości wskaźnika zagęszczenia, określonych w tablicy 1.
Bezpośrednio po profilowaniu podłoża należy przystąpid do jego zagęszczania. Zagęszczanie podłoża należy
kontynuowad do osiągnięcia wskaźnika zagęszczenia nie niż określone w z BN-77/8931-12 [5].
W przypadku, gdy gruboziarnisty materiał tworzący podłoże uniemożliwia przeprowadzenie badania zagęszczenia, kontrolę zagęszczenia należy oprzed na metodzie obciążeo płytowych. Należy określid pierwotny i
wtórny moduł odkształcenia podłoża według BN-64/8931-02 *3+. Stosunek wtórnego i pierwotnego modułu
83
odkształcenia nie powinien przekraczad 2,2.
Wilgotnośd gruntu podłoża podczas zagęszczania powinna byd równa wilgotności optymalnej z tolerancją od
-20% do +10%.
4. Utrzymanie koryta oraz wyprofilowanego i zagęszczonego podłoża
Podłoże (koryto) po wyprofilowaniu i zagęszczeniu powinno byd utrzymywane w dobrym stanie.
Jeżeli po wykonaniu robót związanych z profilowaniem i zagęszczeniem podłoża nastąpi przerwa w robotach i Wykonawca nie przystąpi natychmiast do układania warstw nawierzchni, to powinien on zabezpieczyd
podłoże przed nadmiernym zawilgoceniem, na przykład przez rozłożenie folii lub w inny sposób zaakceptowany przez Inspektora.
Jeżeli wyprofilowane i zagęszczone podłoże uległo nadmiernemu zawilgoceniu, to do układania kolejnej
warstwy można przystąpid dopiero po jego naturalnym osuszeniu.
Po osuszeniu podłoża Inżynier oceni jego stan i ewentualnie zaleci wykonanie niezbędnych napraw. Jeżeli
zawilgocenie nastąpiło wskutek zaniedbania Wykonawcy, to naprawę wykona on na własny koszt.
5. Podbudowa z kruszywa naturalnego
Mieszanka kruszywa powinna byd rozkładana w warstwie o jednakowej grubości, takiej, aby jej ostateczna
grubośd po zagęszczeniu była równa grubości projektowanej. Grubośd pojedynczo układanej warstwy nie
może przekraczad 20 cm po zagęszczeniu. Warstwa podbudowy powinna byd rozłożona w sposób zapewniający osiągnięcie wymaganych spadków i rzędnych wysokościowych. Jeżeli podbudowa składa się z więcej niż
jednej warstwy kruszywa, to każda warstwa powinna byd wyprofilowana i zagęszczona z zachowaniem wymaganych spadków i rzędnych wysokościowych. Rozpoczęcie budowy każdej następnej warstwy może nastąpid po odbiorze poprzedniej warstwy przez Inspektora.
Wilgotnośd mieszanki kruszywa podczas zagęszczania powinna odpowiadad wilgotności optymalnej, określonej według próby Proctora, zgodnie z PN-B-04481 *1+ (metoda II). Materiał nadmiernie nawilgocony, powinien zostad osuszony przez mieszanie i napowietrzanie. Jeżeli wilgotnośd mieszanki kruszywa jest niższa
od optymalnej o 20% jej wartości, mieszanka powinna byd zwilżona określoną ilością wody i równomiernie
wymieszana. W przypadku, gdy wilgotnośd mieszanki kruszywa jest wyższa od optymalnej o 10% jej wartości, mieszankę należy osuszyd.
Wskaźnik zagęszczenia podbudowy wg BN-77/8931-12 *29+ powinien odpowiadad przyjętemu poziomowi
wskaźnika nośności.
II. Remont nawierzchni żwirowej
Po wykonaniu robót budowlano-montażowych zasyp gruntem klasy II z zagęszczeniem do Is - 93 % próby
Proktora ułożyd warstwy konstrukcyjne łącznej gr. 45 cm:

podbudowa z kruszywa naturalnego warstwą 30 cm

nawierzchnia żwirowa 15 cm
1. Wykonanie podbudowy
Wykonanie podbudowy wg pkt. 5.I.
Materiały wg pkt 2.1.
2. Wykonanie nawierzchni
1. Projektowanie składu mieszanki żwirowej
Projekt składu mieszanki powinien byd opracowany w oparciu o:
 wyniki badao kruszyw przeznaczonych do mieszanki żwirowej, wg wymagao p. 2.2,
 wyniki badao mieszanki, według wymagao podanych w punkcie 2.2,
 wilgotnośd optymalną mieszanki określoną wg normalnej próby Proctora, zgodnie z normą PN-B-04481
[1].
84
2. Wbudowanie i zagęszczanie mieszanki żwirowej
Mieszanka żwirowa powinna byd rozkładana w warstwie o jednakowej grubości, przy użyciu równiarki. Grubośd rozłożonej warstwy mieszanki powinna byd taka, aby po jej zagęszczeniu osiągnięto grubośd projektowaną, tj.:
 dla nawierzchni jednowarstwowej (na podłożu ulepszonym) od 8 do 12 cm,
 dla każdej warstwy nawierzchni dwuwarstwowej (na podłoży gruntowym lub warstwie odsączającej) od
10 do 16 cm.
Mieszanka po rozłożeniu powinna byd zagęszczona przejściami walca statycznego gładkiego. Zagęszczanie
nawierzchni o przekroju daszkowym powinno rozpocząd się od krawędzi i stopniowo przesuwad pasami podłużnymi, częściowo nakładającymi się w kierunku jej osi. Zagęszczenie nawierzchni o jednostronnym spadku należy rozpocząd od dolnej krawędzi i przesuwad pasami podłużnymi częściowo nakładającymi się, w kierunku jej górnej krawędzi. Zagęszczenie należy kontynuowad do osiągnięcia wskaźnika zagęszczenia podanego w SST, a w przypadku gdy nie jest on określony, do osiągnięcia wskaźnika zagęszczenia nie mniejszego
niż 0,98 zagęszczenia maksymalnego, określonego według normalnej próby Proctora, zgodnie z PN-B-04481
[1] i BN-77/8931-12 [6].
Wilgotnośd mieszanki żwirowej w czasie zagęszczania powinna byd równa wilgotności optymalnej. W przypadku gdy wilgotnośd mieszanki jest wyższa o więcej niż 2% od wilgotności optymalnej, mieszankę należy
osuszyd w sposób zaakceptowany przez Inżyniera, a w przypadku gdy jest niższa o więcej niż 2% - zwilżyd
określoną ilością wody. Wilgotnośd można badad dowolną metodą (zaleca się piknometr polowy lub powietrzny).
Jeżeli nawierzchnię żwirową wykonuje się dwuwarstwowo, to każda warstwa powinna byd wyprofilowana i
zagęszczona z zachowaniem wymogów jak wyżej.
3. Utrzymanie nawierzchni żwirowej
Nawierzchnia żwirowa po oddaniu do eksploatacji powinna byd pielęgnowana. W pierwszych dniach po wykonaniu nawierzchni należy dbad, aby była ona stale wilgotna, zraszając ją wodą ze zbiorników przewoźnych.
Nawierzchnia powinna byd równomiernie zajeżdżana (dogęszczana) przez samochody na całej jej szerokości,
w okresie 2 tygodni, w związku z czym zaleca się przekładanie ruchu na różne pasy przez odpowiednie
ustawienie zastaw.
Pojawiające się wklęśnięcia po okresie pielęgnacji wyrównuje się kruszywem po uprzednim wzruszeniu nawierzchni za pomocą oskardów. Wczesne wyrównanie wklęśnięd zapobiega powstawaniu wybojów. Jeżeli
mimo tych zabiegów tworzą się wyboje, uszkodzone miejsca należy wyciąd pionowo i usunąd, dosypad świeżej mieszanki żwirowej, wyprofilowad i zagęścid wibratorem płytowym lub ręcznym ubijakiem.
III. Remont nawierzchni asfaltowej
Po wykonaniu robót budowlano-montażowych i wymianie całości gruntu rodzimego na zasypkę: żwirowo
piaskową z zagęszczeniem do Is = 93 % zmodyfikowanej wartości Proktora wykonad renowację nawierzchni
warstwami konstrukcyjnymi grubości 55 cm:





warstwa odsączająca z piasku 23 cm
warstwa dolna podbudowy tłuczeo kamienny niesortowany 60 - 80 mm 16 cm
warstwa górna podbudowy tłuczeo kamienny niesortowany 40 - 60 mm 8 cm
warstwa wiążąca - beton asfaltowy z miałem kamiennym 4 cm
warstwa ścieralna - beton asfaltowy częściowo zmknięty 4 cm
1. Wykonanie podbudowy
Wykonanie podbudowy wg pkt. 5.1.
Materiały wg pkt 2.1.
85
1. Wbudowanie i zagęszczanie kruszywa
Kruszywo powinno byd rozkładane w warstwie o jednakowej grubości, przy użyciu równiarki, z zachowaniem wymaganych spadków i rzędnych wysokościowych. Grubośd rozłożonej warstwy luźnego
kruszywa powinna byd taka, aby po jej zagęszczeniu osiągnięto grubośd projektowaną.
Jeżeli dokumentacja projektowa lub SST przewiduje wykonanie warstwy odsączającej o grubości powyżej 20 cm, to wbudowanie kruszywa należy wykonad dwuwarstwowo. Rozpoczęcie układania każdej następnej warstwy może nastąpid po odbiorze przez Inspektora warstwy poprzedniej.
W miejscach, w których widoczna jest segregacja kruszywa należy przed zagęszczeniem wymienid
kruszywo na materiał o odpowiednich właściwościach.
Natychmiast po koocowym wyprofilowaniu warstwy odsączającej należy przystąpid do jej zagęszczania.
Zagęszczanie nawierzchni o jednostronnym spadku należy rozpoczynad od dolnej krawędzi i przesuwad pasami podłużnymi częściowo nakładającymi się, w kierunku jej górnej krawędzi.
Nierówności lub zagłębienia powstałe w czasie zagęszczania powinny byd wyrównywane na bieżąco
przez spulchnienie warstwy kruszywa i dodanie lub usunięcie materiału, aż do otrzymania równej
powierzchni.
Warstwa odsączająca powinna byd zagęszczana płytami wibracyjnymi lub ubijakami mechanicznymi.
Zagęszczanie należy kontynuowad do osiągnięcia wskaźnika zagęszczenia nie mniejszego od 1,0 według normalnej próby Proctora, przeprowadzonej według PN-B-04481 *1+. Wskaźnik zagęszczenia należy określad zgodnie z BN-77/8931-12 [8].
W przypadku, gdy gruboziarnisty materiał wbudowany w warstwę odsączającą lub odcinającą, uniemożliwia przeprowadzenie badania zagęszczenia według normalnej próby Proctora, kontrolę zagęszczenia należy oprzed na metodzie obciążeo płytowych. Należy określid pierwotny i wtórny moduł odkształcenia warstwy według BN-64/8931-02 *6+. Stosunek wtórnego i pierwotnego modułu odkształcenia nie powinien przekraczad 2,2.
Wilgotnośd kruszywa podczas zagęszczania powinna byd równa wilgotności optymalnej z tolerancją
od -20% do +10% jej wartości. W przypadku, gdy wilgotnośd kruszywa jest wyższa od wilgotności
optymalnej, kruszywo należy osuszyd przez mieszanie i napowietrzanie. W przypadku, gdy wilgotnośd
kruszywa jest niższa od wilgotności optymalnej, kruszywo należy zwilżyd określoną ilością wody i
równomiernie wymieszad.
2. Odcinek próbny
Jeżeli w SST przewidziano koniecznośd wykonania odcinka próbnego, to co najmniej na 3 dni przed
rozpoczęciem robót Wykonawca powinien wykonad odcinek próbny w celu:
 stwierdzenia, czy sprzęt budowlany do rozkładania i zagęszczania jest właściwy,
 określenia grubości warstwy materiału w stanie luźnym koniecznej do uzyskania wymaganej
grubości po zagęszczeniu,
 ustalenia liczby przejśd sprzętu zagęszczającego, potrzebnej do uzyskania wymaganego wskaźnika zagęszczenia.
Na odcinku próbnym Wykonawca powinien użyd takich materiałów oraz sprzętu, jakie będą stosowane do wykonywania warstwy odsączającej na budowie.
Odcinek próbny powinien byd zlokalizowany w miejscu wskazanym przez Inspektora.
3. Utrzymanie warstwy odsączającej
Warstwa odsączająca po wykonaniu, a przed ułożeniem następnej warstwy powinny byd utrzymywane w dobrym stanie.
Nie dopuszcza się ruchu budowlanego po wykonanej warstwie odsączającej.
W przypadku warstwy z kruszywa dopuszcza się ruch pojazdów koniecznych dla wykonania wyżej leżącej warstwy nawierzchni.
Koszt napraw wynikłych z niewłaściwego utrzymania warstwy obciąża Wykonawcę robót.
86
4. Wbudowywanie i zagęszczanie kruszywa
Minimalna grubośd warstwy podbudowy z tłucznia nie może byd po zagęszczeniu mniejsza od 1,5krotnego wymiaru największych ziaren tłucznia. Maksymalna grubośd warstwy podbudowy po zagęszczeniu nie może przekraczad 20 cm. Podbudowę o grubości powyżej 20 cm należy wykonywad w
dwóch warstwach.
Kruszywo grube powinno byd rozłożone w warstwie o jednakowej grubości, przy użyciu układarki albo równiarki. Grubośd rozłożonej warstwy luźnego kruszywa powinna byd taka, aby po jej zagęszczeniu i zaklinowaniu osiągnęła grubośd projektowaną.
Kruszywo grube po rozłożeniu powinno byd przywałowane dwoma przejściami walca statycznego,
gładkiego o nacisku jednostkowym nie mniejszym niż 30 kN/m. Zagęszczenie podbudowy o jednostronnym spadku poprzecznym powinno rozpocząd się od dolnej krawędzi i przesuwad się pasami
podłużnymi, częściowo nakładającymi się, w kierunku jej górnej krawędzi.
W przypadku wykonywania podbudowy zasadniczej, po przywałowaniu kruszywa grubego należy
rozłożyd kruszywo drobne w równej warstwie, w celu zaklinowania kruszywa grubego. Do zagęszczania należy użyd walca wibracyjnego o nacisku jednostkowym co najmniej 18 kN/m, albo płytową zagęszczarką wibracyjną o nacisku jednostkowym co najmniej 16 kN/m2. Grubośd warstwy luźnego
kruszywa drobnego powinna byd taka, aby wszystkie przestrzenie warstwy kruszywa grubego zostały
wypełnione kruszywem drobnym. Jeżeli to konieczne, operacje rozkładania i wibrowanie kruszywa
drobnego należy powtarzad aż do chwili, gdy kruszywo drobne przestanie penetrowad warstwę kruszywa grubego.
Po zagęszczeniu cały nadmiar kruszywa drobnego należy usunąd z podbudowy szczotkami tak, aby
ziarna kruszywa grubego wystawały nad powierzchnię od 3 do 6 mm.
Następnie warstwa powinna byd przywałowana walcem statycznym gładkim o nacisku jednostkowym nie mniejszym niż 50 kN/m, albo walcem ogumionym w celu dogęszczenia kruszywa poluzowanego w czasie szczotkowania.
5. Utrzymanie podbudowy
Podbudowa po wykonaniu, a przed ułożeniem następnej warstwy, powinna byd utrzymywana w dobrym stanie. Jeżeli Wykonawca będzie wykorzystywał, za zgodą Inspektora, gotową podbudowę do
ruchu budowlanego, to jest obowiązany naprawid wszelkie uszkodzenia podbudowy, spowodowane
przez ten ruch. Koszt napraw wynikłych z niewłaściwego utrzymania podbudowy obciąża Wykonawcę robót.
2. Wykonanie nawierzchni
1. Ogólne zasady wykonania robót
Jak w pkt. 5.I.
2. Warunki przystąpienia do robót
Asfalt nie może byd układany w temperaturze otoczenia niższej niż 0o C.
Nie dopuszcza się układania asfaltu podczas opadów atmosferycznych oraz na oblodzonych powierzchniach.
Wytwarzanie i wbudowanie asfaltu powinno byd całkowicie zmechanizowane w celu zapewnienia
wysokiej jakości robót.
3. Przygotowanie podłoża
Podłoże (podbudowa, warstwa wyrównawcza lub wiążąca) powinno posiadad projektowany profil, a
powierzchnia jego musi byd sucha i dokładnie oczyszczona z wszelkiego rodzaju zanieczyszczeo (piasek, błoto, kurz, rozlane paliwo, itp.).
Brzegi krawężników oraz innych urządzeo instalacyjnych jak włazy, wpusty itp. powinny byd przed
87
ułożeniem asfaltu posmarowane lepiszczem asfaltowym (gorącym asfaltem drogowym, asfaltem
upłynnionym, emulsją kationową).
4. Wbudowanie asfaltu w nawierzchnię
Mieszankę asfaltu należy wbudowad w sposób mechaniczny, przy użyciu układarki. Układanie ręczne
jest dopuszczalne tylko w tych miejscach, gdzie nie jest możliwe wbudowanie jej przy pomocy układarki.
Układanie mieszanki musi odbywad się w sposób ciągły, bez przestojów, z jednostajną prędkością.
Układarka powinna byd tak zasilana, aby w jej zasobniku była stale gorąca mieszanka.
Temperatura mieszanki asfaltu, w momencie wbudowania, w zależności od rodzaju zastosowanego
lepiszcza, powinna wynosid:
o
 z asfaltem D 20
od 175 do 220 C,
o
 z asfaltem D 35
od 165 do 210 C,
o
 z asfaltem D 50
od 155 do 200 C.
Zaleca się układanie asfaltu całą szerokością jezdni. Złącza podłużne warstwy wiążącej i ścieralnej
powinny byd przesunięte względem siebie o co najmniej 10 cm. Złącze należy dokładnie zatrzed, aby
otrzymad równą powierzchnię. W razie potrzeby do rozgrzania krawędzi można stosowad promienniki podczerwieni. Do wykonywania złącz można stosowad, za zgodą Inspektora, samoprzylepne taśmy
asfaltowo-kauczukowe, które przylepia się do obciętej krawędzi. Taśmy te muszą posiadad aktualną
aprobatę techniczną, wydaną przez uprawnioną jednostkę.
Gorącą powierzchnię warstwy ścieralnej należy uszorstnid przez równomierne posypanie grysem od
2 do 4 mm, otoczonym asfaltem w ilości od 0,6 do 0,8 % m/m i przywałowad lekkim walcem gładkim
lub ogumionym. Ilośd grysów użytych do uszorstnienia należy określid na odcinku próbnym. Najlepsze rezultaty uszorstnienia uzyskuje się przez zastosowanie, sprzężonych z układarką, rozsypywarek
wyposażonych w szczotki, które nadają odpowiednią energię kinetyczną grysom, wtłaczając je w gorącą mieszankę.
Nawierzchnię można oddad do ruchu po jej ostygnięciu do temperatury otoczenia.
5. Odcinek próbny
Jeżeli w SST przewidziano koniecznośd wykonania odcinka próbnego, to co najmniej na 3 dni przed
rozpoczęciem robót, Wykonawca powinien wykonad odcinek próbny w celu:
 stwierdzenia, czy sprzęt budowlany do produkcji asfaltu, oraz jego wbudowania jest właściwy,
 określenia grubości warstwy mieszanki asfaltu, koniecznej do uzyskania wymaganej grubości
warstwy nawierzchni,
 określenia czasu mieszania składników asfaltu koniecznego do uzyskania właściwej temperatury
mieszanki,
 ustalenia ilości grysu do uszorstnienia nawierzchni.
Do takiej próby Wykonawca powinien użyd materiałów oraz sprzętu takich, jakie będą stosowane do
wykonywania nawierzchni.
Odcinek próbny powinien byd zlokalizowany w miejscu wskazanym przez Inspektora.
Wykonawca może przystąpid do wykonywania nawierzchni, po zaakceptowaniu odcinka próbnego
przez Inspektora.
5.13. Wykonanie zabezpieczeń skrzyżowania kanalizacji z sieciami
1. Skrzyżowanie z sieciami ele i teletechnicznymi
1. Podwieszenie kabli energetycznych i telekomunikacyjnych


roboty ziemne do poziomu przebiegających kabli - ręcznie,
wyrównanie powierzchni gruntu na krawędziach wykopu oraz ułożenie podpory i belek nośnych,
88


pod osłonięte wiązki kabli podkłada się koryta z drewna oraz wykonuje wypełnienia piaskiem
względnie trocinami; górą układa się zabezpieczenie z desek,
zabezpieczone kable podchwytuje się wieszakami i zamocowuje do belki nośnej dokonując regulacji
długości podwieszenia.
2. Demontaż podwieszenia kabli energetycznych



dokładne podbicie kabli ziemią
ręcznym zasypaniu wykopu i starannym zagęszczeniu zasypki nad kablami warstwami co 20 cm,
starannym oczyszczeniu i przekazaniu do magazynu budowy zdemontowanych konstrukcji nośnych i
podpór.
2. Skrzyżowanie z sieciami wod-kan
1. Wykonanie podwieszenia rurociągów i kanałów






wykop należy wykonywad ręcznie do poziomu dolnej krawędzi rury stanowiącej kolizję,
na krawędzi wykopu należy wyrównad powierzchnię terenu, wykonad podsypkę piaskową grubości
3-5 cm i ułożyd podpory; podpory po obu stronach powinny znajdowad się na tym samym poziomie,
konstrukcję nośną łączy się z segmentów połączeniem na śruby do wymaganej długości,
ułożenie belki nośnej na podporach dokonuje się w zależności od rozpiętości, ręcznie lub dźwigiem,
po ułożeniu i zamocowaniu belki nośnej dokonuje się podchwycenia rurociągu zawiesiami i mocowania wieszaków do konstrukcji,
podwieszenia należy dokonad w węzłach o rozstawie 1,0 m oraz przeprowadzid regulację zawiesi za
pomocą śrub rzymskich aż do uzyskania podwieszenia w każdym punkcie; regulacji naprężenia zawiesi dokonuje się od podpory do środka belki; w trakcie podnoszenia przewodów należy dokonywad przeglądu złączy z ewentualnym likwidowaniem przecieków.
2. Demontaż podwieszenia rurociągów i kanałów
 ręczne zasypanie wykopu gruntem w strefie kolizji z dokładnym ubiciem warstwami co 20 cm,
 demontaż zawiesi, belki nośnej i podpór,
 po zdemontowaniu konstrukcji podwieszenia należy dokładnie podbid rurociąg piaskiem,
 przed zasypaniem rurociągu (kanału) dokonad kontroli złączy z ewentualnym ich uszczelnieniem.
Uwaga:
Jeżeli warunki gruntowe tego wymagają, w miejscu kolizji należy dokonad wymiany gruntu.
3. Montaż rury osłonowej w miejscu skrzyżowania z siecią gazową
Obowiązująca od 1.01.1992 r. Polska Norma FN-91/H-34501 pt. "Skrzyżowania gazociągów z przeszkodami
terenowymi" dopuszcza w szczególnych przypadkach możliwośd zabezpieczenia przy skrzyżowaniu z gazociągami.
W celu ujednolicenia wykonania zabezpieczenia kanalizacji sanitarnej przy skrzyżowaniu z gazociągiem
wprowadza się następujące warunki techniczne zabezpieczenia kanalizacji sanitarnej przy skrzyżowaniu z
gazociągiem.
Kanał sanitarny zostanie ułożony w stalowej rurze ochronnej, której kooce wyprowadzone będą na odległośd 2 m od ścianki gazociągu licząc w płaszczyźnie poziomej i uszczelnid 30 cm grubością pianki poliuretanowej, z zaizolowaniem rękawami termokurczliwymi. Rura ochronna będzie posiadad zewnętrzną /ZO-3/ i
wewnętrzną /WM/ izolację antykorozyjną.
Kanalizacja sanitarna zostanie wykonana z rur kamionkowych lub PCV i ułożona pod gazociągiem, a odległośd pionowa między gazociągiem a rurą ochronną na kanale będzie nie mniejsza niż 0,25 m.
Specyfikacja skrzyżowao
89
R. przewodowa
PVC fi 200 ciśnienieniowa
R. ochronna
PE fi 315xl7,9SDR17,6
PVC fi 160 ciśnienieniowa
PE fi 250x 14,2 SDR17,6
Sposób ułożenia
płozy typu FP ( F/G wys.25 mm )
rozstaw co 0,7 m
płozy typu FP ( F/G wys.25 mm )
rozstaw co 0,7 m
Długości rur ochronnych na przewodach kanalizacyjnych PVC :
Kąt skrzyżowania
80° - 90°
70° - 80°
60°- 70°
Długośd rury ochronnej
4,25 m
4,60 m
5, 10 m
Na odcinku w rurze ochronnej nie może występowad łączenie rur kanalizacyjnych.
4. Roboty nad rurą gazową przy skrzyżowaniu z rurą kanalizacyjną
Wzdłuż gazociągu należy wybrad grunt do górnej ścianki gazociągu na szerokośd równą średnicy gazociągu i
długośd po 2 m z każdej strony licząc od miejsca skrzyżowania oraz zasypad warstwą przepuszczalną (np.
żwiru lub piaski) na wysokośd 0,4 - 0,5 m na górną krawędź gazociągu.
5.14. Wykonanie przewiertów
Wykonanie przejśd podziemnych metodą przewiertu przez przeszkody terenowe powinno odpowiadad następującym warunkom:
 rozpoczęcie robót, przed wykonaniem przejśd, powinno byd poprzedzone kompletnym przygotowaniem organizacyjnym, materiałowym i sprzętowym,
 komora montażowa wraz z obudową, odwodnieniem dna, ścianą oporową i niezbędnymi prowadnicami
powinna byd przygotowana przed wykonaniem przewiertu lub przeciąganiem rur przewodowych,
 usytuowanie przejścia powinno ściśle odpowiadad projektowi technicznemu.
 wykonanie wykopu startowego i sondażowego wg. pkt 5.2.
 zabezpieczenie ścian wykopu wg. pkt 5.3.
Zalecana wielkośd wykopu startowego: długośd 2,50 m / szerokośd 1,50 m / głębokośd 30 cm poniżej miejsca przewiertu.
Wykonanie przewiertu:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Przygotowanie stanowiska roboczego.
Sprawdzenie parametrów dołu montażowego oraz rewizyjnego.
Montaż toru.
Opuszczenie i montaż wiertnicy na dnie wykopu.
Ustawienie hydraulicznego agregatu napędowego na powierzchni terenu.
Połączenie przewodów.
Opuszczenie i montaż rury do przewiertu.
Wiercenie z ręcznym usuwaniem ziemi z przewiertu na zewnątrz dołu montażowego.
Demontaż urządzenia po dokonaniu przecisku.
Przeciąganie rury w rurze ochronnej:
1.
2.
3.
4.
Opuszczenie rur na dno wykopu montażowego.
Założenie podpór ślizgowych do rur.
Wprowadzenie rury przewodowej do rury ochronnej przy pomocy wciągarki mechanicznej.
Dopasowanie koocówek rur i zasklepienie.
90
5.15. Montaż przepompowni
Roboty ziemne należy wykonad wg pkt. 5.2.
Zabezpieczenie ścian wykopu należy wykonad wg pkt. 5.3.
Elementy prefabrykowane przepompowni należy montowad przy użyciu sprzętu montażowego. Przy montażu elementów należy zwrócid uwagę na właściwe ustawienie kręgów i płyt, wykorzystując oznaczenia
montażowe (linie) znajdujące się na wyżej wymienionych elementach. Przepompownie należy wykonad
równolegle z budową kanałów.
 wszystkie kanały w przepompowni należy łączyd oś w oś,
 przepompownie należy ułożyd na uprzednio wzmocnionym (warstwą tłucznia lub żwiru) dnie wykopu,
 przepompownie należy montowad w wykopie umocnionym
Do montażu osprzęt przepompowni można przystąpid po jej obsypaniu i zagęszczeniu obsypki. Montaż należy wykonad zgodnie z DTR dostawcy wyposażenia.
Przepompownie jednokomorowe i z pompami zatapialnymi, powinny posiadad włazy kanalizacyjne i montażowe, dostosowane do wymiarów pomp i armatury oraz ewakuacji pracowników.
Komory, powinny byd odpowiednio wentylowane i wyposażone w łatwo dostępne czujniki gazu.
Zbiornik czerpalny w przepompowni ścieków powinien spełniad następujące wymagania:
a) dno zbiornika, powinno byd ukształtowane z odpowiednim spadkiem w kierunku lejów ssawnych
pomp. Spadek dna powinien zabezpieczad przed gromadzeniem się osadów,
b) dno i ściany zbiornika, powinny byd zabezpieczone wykładziną ceramiczną lub inną odporną na korozję
i ścieranie,
c) zejścia do zbiorników czerpalnych, powinny byd zgodne z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu
*7+ i tak: przy głębokości zbiornika do 6 m, powinny byd zastosowane klamry złazowe, drabiny stałe lub
opuszczane.
5.16. Układanie przewodów tłocznych
1. Warunki ogólne
Roboty ziemne należy wykonad wg pkt. 5.3.
Zabezpieczenie ścian wykopu należy wykonad wg pkt. 5.4.
Jako materiał zastosowano rury ciśnieniowe wodociągowe z polietylenu zgrzewanego doczołowe. Przewód
ciśnieniowy należy wykonad z rur PE80 PN10 fi 90x8,2 SDR 11. Rury łączyd w dłuższe odcinki i opuszczad do
wykopu już zamontowane. Zmiana kierunku rury przez jej gięcie jest dopuszczalna wyłącznie ręcznie, nie
wolno giąd przez podgrzewanie. Zalecany minimalny promieo gięcia dla rur nie może byd mniejszy niż R /
3,0 m. Tam, gdzie zaistnieje koniecznośd zabezpieczenia się przed wzrostem naprężeo rozciągających zastosowad łuki segmentowe. Rury układad w wykopie wąskoprzestrzennym na głębokości jak na załączonych
profilach podłużnych. Podłoże dla rur wzmocnid ławą piaskową grubości 15 cm zagęszczoną do Is = 90 %
próby Proktora, a na niej położyd nie zagęszczoną warstwę wyrównawczą piasku o grubości l0 cm wyprofilowaną na kąt 90° i wyrównaną zgodnie z projektowanym spadkiem podłużnym.
Wykonanie warstwy podsypkowej wg pkt. 5.6. Wykonanie obsypki i zasypki wg pkt. 5.10.
Na przewodach ciśnieniowych wykonad l studzienkę rewizyjną z betonu fi 1000 z szczelnym przejściem
przez ścianę studni na uszczelkę gumową, z trójnikiem redukcyjnym żel. cieśn. kołnierzowym fi 100/80, z
zamontowaną w pionie zasuwą typu E kołnierzową fi 80 nr. kat. 4000 Hawle, zakooczoną sprzęgłem kołnierzowym do złączki węża hydrantowego. Montaż zgodnie z wytycznymi producenta. Dla stabilizacji trójnik
oprzed na stopie betonowej. Przy zmianach kierunku w studni rewizyjnej o 90° zastosowad 2 x łuk segmentowy 45°. Studzienkę rozprężną wykonad z betonu fi 1000.
Montaż studzienek wg pkt. 5.7, i 8.
Nad przewodem ułożyd taśmę ostrzegawczą.
Zasypanie wykopów należy wykonad zgodnie z pkt. 5.11.
91
2. Wykonanie (montaż) przewodów
2.1. Ogólne warunki układania (montażu) przewodów
Przewody z tworzyw sztucznych można montowad przy temperaturze otoczenia od 0°C do 30°C, jednakże z uwagi na zmniejszoną elastycznośd tego materiału w niskich temperaturach, zaleca się wykonywad
połączenia w temperaturze nie niższej niż +5°C. Odnosi się to w szczególności do łączenia elementów z
elementami z innych materiałów.
Sposób montażu przewodów powinien zapewniad utrzymanie kierunku i spadków zgodnie z dokumentacją techniczną.
Opuszczenie i układanie przewodu na dnie wykopu może się odbywad dopiero po przygotowaniu podłoża.
Przed opuszczeniem rur do wykopu należy sprawdzid ich stan techniczny - nie mogą mied uszkodzeo,
oraz zabezpieczyd je przed zanieczyszczeniem przez wprowadzenie do rury tymczasowych zamknięd w
postaci zaślepek, korków itp.
W miarę możliwości należy montowad przewód na powierzchni terenu i następnie opuszczad go do wykopu. Należy przy tym mied na uwadze, że przy wykopach wąskoprzestrzennych obudowanych z poprzecznymi rozporami, opuszczanie przewodu do wykopu jest utrudnione i pociąga za sobą koniecznośd
zmniejszania długości opuszczanych odcinków. Poza tym, istotne znaczenie ma ciężar rur o większych
średnicach, który wpływa na zmianę technologii budowy przewodu. Na ogół w praktyce przewody
zmontowane z rur średnicach powyżej 315 mm powinny byd opuszczane do wykopu przy zastosowaniu
urządzeo dźwigowych.
Przy stosowaniu technologii montażu przewodu na powierzchni terenu, należy oddzielnie wykonad montaż węzłów zawierających ciężką armaturę kształtki żeliwne, które następnie łączy się z ciągiem zmontowanych rur już w wykopie.
2.2. Montaż na powierzchni terenu i opuszczanie przewodów do wykopu
Montaż przewodu na powierzchni terenu odnosi się w zasadzie do łączenia odcinków rur, kształtek odgałęzieo z PE.
Węzły, na które składają się takie elementy, jak np. armatura żeliwna, kształtki połączeniowe z elementami z innych materiałów itp., powinny byd przygotowane w wykopie i następnie wbudowane w przewód.
Przewód może byd montowany na poboczu wykopu, na podkładach drewnianych (wykopy szerokoprzestrzenne) lub na pomoście ustawionym nad wy kopem (wykopy wąskoprzestrzenne).
Przy opuszczaniu przewodu na dno wykopu należy zwrócid uwagę na to aby:
 połączenia nie uległy zniszczeniu
 nie przekroczyd dopuszczalnego ugięcia przewodu podanego w tablicy poniżej.
Wartości dopuszczalnych maksymalnych ugięd odcinków przewodów w zależności od ich długości
Wartośd dopuszczalnego ugięcia h *m+ przewodu długości 1 *m+
Średnica
zewn. [mm]
6
12
18
24
30
36
48
60
63
0.24
0.95
2.14
3.91
5.95
8.57
15.2
23.8
90
0.17
0.68
1.50
2.66
4.17
6.00
10.6
16.6
110
0.14
0.55
1.23
2.18
3.41
4.91
8.73
13.6
160
0.09
0.38
0.84
1.50
2.34
3.38
6.00
9.40
225
0.07
0.27
0.60
1.07
1.67
2.40
4.27
6.67
Maksymalna długośd montowanego rurociągu z PE lub PP jest związana z rozstawem węzłów. Jednakże
zaleca się aby maksymalna długośd nie przekraczała 100 m.
Przy opuszczaniu przewodu na dno wykopu jak również przy zmianie kierunku rur leżących, należy zwróSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
92
cid uwagę na to aby nie przekroczyd dopuszczalnego minimalnego promienia wygięcie, który dla rur z
PEHD może wy nosid 50 DN przy czym dopuszczalna wartośd wygięcia rur zależy między innymi od temperatury, wartości promieni wygięcia:
 20 DN (przy temp. +20°C),
 35 DN (przy temp. +10°C),
 50 DN (przy temp. 0°C).
Jeśli rury mają byd wyginane w temperaturze niższej niż 0°C, należy przestrzegad specjalnych instrukcji
wydanych przez producenta.
2.3. Układanie przewodu na dnie wykopu
Układanie opuszczonego na dno wykopu zmontowanego odcinka przewodu lub też pojedynczych odcinków rur i węzłów może się odbywad na przygotowanym podłożu. Podłoże profiluje się w miarę układania
przewodu, a grunt z podłoża wykorzystuje się do stabilizacji ułożonej już części przewodu przez zagęszczenie po jego obu stronach. W pierwszym etapie rozmieszcza się przewód wzdłuż jednej ze ścian wykopu następnie wykonuje się kolejne złącza i układa przewód w wyrobionym pod łożu, przygotowuje odpowiednio podsypkę wg pkt 5.4.
Należy przy tym zwrócid uwagę na to, aby osie łączonych odcinków przewodów pokrywały się.
Złącza powinny pozostad odsłonięte z 15 centymetrową wolną przestrzenią po obu stronach połączenia,
do czasu przeprowadzenia próby ciśnieniowej na szczelnośd przewodu.
Przewody powinny byd układane ze spadkiem minimum 3°/oo. Wyjątkowo w terenie równinnym dopuszcza się układanie przewodów o średnicach od 225 mm do 500 mm ze spadkiem l°/oo, a przewodów
o średnicach większych ze spadkiem 0,5°/oo.
Nie wolno wyrównywad kierunku ułożenia przewodu przez podkładanie pod niego twardych elementów,
takich np. jak kawałki drewna, kamieni itp.
Odchylenie osi ułożonego przewodu od ustalonego w dokumentacji kierunku nie powinno przekraczad
0,10 m, a różnica rzędnych w żadnym punkcie przewodu nie powinna przekraczad +0,05 m.
2.4. Głębokośd ułożenia, umieszczenie wzglądem zbrojenia pod ziemnego i izolacja przewodów
Przewody powinny byd ułożone w gruncie w sposób uniemożliwiający:
 zamarzanie w nich wody w okresie zimowym,
 nadmierne ich nagrzewanie w okresie letnim,
 uszkodzenia pod wpływem obciążeo zewnętrznych,
 negatywny wpływ innych elementów, uzbrojenia podziemnego.
Głębokośd ułożenia przewodów bezpośrednio w gruncie i bez dodatkowych środków zabezpieczających
ustala ogólnie norma. Wg tej normy, głębokośd ułożenia przewodów powinna byd, taka aby przykrycie
hn mierzone od wierzchu rury do rzędnej terenu było większe niż umowna głębokośd przemarzania
gruntu Hz:
0,4 m dla przewodów o średnicy zewnętrznej poniżej 1000 mm,
0,2 m dla przewodów o średnicy zewnętrznej 1000 mm i większych.
W związku z powyższym, dławice montowanych w przewodach zasuw wchodzących w strefę przemarzania gruntu hz powinny byd zaizolowane termicznie.
Głębokości przykrycia przewodu w zależności od głębokości przemarzania gruntu.
Głębokośd przemarzania
gruntu hz [m]
Głębokośd przykrycia przewodu hn [m] dla
średnicy zewn.:
< 1000 mm
> 1000 mm
0.8
1.2
1.0
1.0
1.4
1.2
1.2
1.6
1.4
93
1.4
1.8
1.6
W przypadku konieczności ułożenia przewodów na mniejszych głębokościach, przewody powinny byd
ocieplone, np. warstwą żużla do wymaganej wysokości przykrycia. (Żużel nie może się stykad z powierzchnią rur z tworzywa sztucznego).
Odległości przewodu od budowli sąsiadujących powinny byd zgodne z dokumentacją.
Przewody powinny byd rozmieszczone w stosunku do pozostałych elementów uzbrojenia podziemnego
zgodnie z dokumentacją projektową.
Przewody z tworzyw sztucznych nie wymagają zabezpieczenia antykorozyjnego. Tylko w przypadku zagrożenia kontaktem z produktami takimi jak np. smoła czy asfalt należy je zabezpieczyd przed negatywnym wpływem tych substancji np. przez zainstalowanie rury osłonowej.
5. Łączenie elementów przewodów, cięcie i zmiany kierunku
Rury z PE, mogą byd łączone również z elementami wykonanymi z innych materiałów. Możliwe jest łączenie rur z PE z elementami wykonanymi z takich materiałów jak np.: żeliwo, stal, PVC. Podstawowe
stosowane sposoby połączeo rur PE i PP:
zgrzewanie doczołowe,
zgrzewanie z zastosowaniem złącz elektrooporowych.
Ponadto są stosowane również połączenia (szczególnie dla mniejszych średnic):
 na złączki zaciskowe,
 kołnierzowe (z wykorzystaniem tulei kołnierzowych),
 zgrzewane,
 spawane.
Wszystkie połączenia powinny byd tak wykonane, aby była zapewniona ich szczelnośd przy ciśnieniu roboczym oraz próbnym.
Szczegółowe warunki montażu różnych rodzajów złącz są podawane przez producentów wyrobów z
tworzyw sztucznych. Przy wykonywaniu połączeo, należy przestrzegad zalecanych przez nich wymagao i
wskazówek. Ponadto, należy uwzględnid uwagi i wymagania podane niżej.
W rozwiązaniu projektowym zastosowano połączenia zgrzewane czołowo.
Zgrzewanie jest procesem, w trakcie którego materiał dwu łączonych powierzchni rur powinien przenikad się pod wpływem wysokiej temperatury i docisku, tworząc jednolitą strukturę w miejscu połączenia.
Ten sposób jest stosowany do łączenia prostych odcinków rur i odcinków rur z kształtkami umożliwiającymi połączenia kołnierzowe. Przeprowadzenie zgrzewania wymaga spełnienia szeregu warunków i zachowania właściwych parametrów procesu zalecanych przez danego producenta rur.
Przy zgrzewaniu doczołowym wymaga się przede wszystkim aby:
 zgrzewane rury miały tę samą średnicę i te same grubości ścianek,
 rury były ustawione współosiowo,
 koocówki łączonych rur były dokładnie wyrównane tuż przed zgrzewaniem,
 temperatura w czasie zgrzewania kooców rur zawierała się w granicach 210-220°C (PE),
 czas usunięcia płyty grzejnej przed dociskiem koocówek rury był możliwie krótki ze względu na dużą
wrażliwośd na utlenianie (PE),
 siła docisku w czasie dogrzewania była bliska zeru,
 siła docisku w czasie chłodzenia złącza po jego zgrzaniu była utrzymywane na stałym poziomie, a w
szczególności w temperaturze powyżej 100°C kiedy zachodzi krystalizacja materiału, w związku z
tym, chłodzenie złącza powinno odbywad się w sposób naturalny bez przyśpieszania.
Inne parametry zgrzewania takie jak:
 siła docisku przy rozgrzewaniu i właściwym zgrzewaniu powierzchni,
 czas rozgrzewania,
 czas dogrzewania,
 czas zgrzewania i chłodzenia powinny byd ściśle przestrzegane wg instrukcji producenta.
94
Po zakooczeniu zgrzewania czołowego i zdemontowaniu urządzenia zgrzewającego należy skontrolowad
miejsce zgrzewania. Kontrola polega na pomierzeniu wymiarów nadlewu (szerokości i grubości) i oszacowaniu wartości tych odchyleo. Wartości te nie powinny przekraczad dopuszczalnych odchyleo podanych przez danego producenta.
W przypadku stwierdzenia istotnych nieprawidłowości w wykonanym złączu należy je rozciąd i wykonad
powtórnie.
Wykonane połączenie należy pozostawid bez żadnych obciążeo (próba szczelności, nawiercanie) na minimum l godzinę w celu ustabilizowania naprężeo wewnętrznych.
W przypadku złączy kołnierzowych należy stosowad śruby z materiału odpornego na korozję, lub też zabezpieczyd śruby antykorozyjnie.
6. Montaż elementów uzbrojenia
Zasuwy i odwodnienia oraz wszelkie kształtki, należy montowad zgodnie z dokumentacją techniczną, w
trakcie budowy przewodu zaś, zasuwy i odpowietrzenia należy instalowad dopiero po przeprowadzeniu
próby szczelności przewodu.
Zasuwy kołnierzowe są na ogół montowane na przewodach o dużych średnicach. Zasuwy są montowane
w wykopie, w przypadku zasuw małych średnic do 160 mm można je montowad na powierzchni terenu i
jako zmontowany węzeł z kształtkami przejściowymi opuszczad do wykopu.
Każda zasuwa żeliwna powinna spoczywad na betonowym podłożu, niezależnie od rodzaju gruntu (wg
dokumentacji).
Przy montażu zasuw w miejscach narażonych na występowanie obciążeo dynamicznych wskazane jest
instalowanie trzpienia teleskopowego minimalizującego uszkodzenia przewodu. Dławice zasuw powinny
byd zaizolowane termicznie jeśli ich wierzch znajduje się powyżej granicy przemarzania gruntu.
Skrzynki powinny byd zabezpieczone przed przemieszczaniem się poprzez np. utwardzanie nawierzchni
wokół skrzynki (studzienki).
W przypadku przewodów z PE podstawowymi połączeniami z elementami uzbrojenia będą połączenia
kołnierzowe ze zgrzewaną tuleją lub połączenia kielichowe. Przy przejściu przez przeszkody przewodami
z PE w rurach osłonowych rozstaw podpór powinien byd przyjmowany dokładnie dla danej średnicy rury
wg danych producenta.
Elementy uzbrojenia przewodu po zainstalowaniu powinny byd oznaczone ze względu na ich lokalizację
zgodnie z normą.
3. Konstrukcje mocujące przewody
Zabezpieczenie przewodu przed przemieszczeniem się w wyniku parcia wody powinno byd wykonane zgodnie z dokumentacją. Odnosi się to głównie do koocówek przewodu (korki), odgałęzieo, łuków i zwężek z połączeniami kielichowymi (nasuwkowymi).
Na ogół wykonuje się w tych miejscach bloki oporowe prefabrykowane lub wylewane na miejscu zgodnie z
uzasadniającymi obliczeniami zawartymi w dokumentacji.
Należy zwrócid uwagę na to, aby blok oporowy miał stabilne podparcie w gruncie rodzimym (grunt nienaruszony, ubity).
Aby zabezpieczyd kształtkę przed uszkodzeniem przez beton należy od dzielid te dwa elementy grubą folią
lub taśmą z tworzywa.
Poza typowymi blokami oporowymi, powinny byd również wykonane pod łoża betonowe pod armaturę i
kształtki wykonane z żeliwa, z uwagi na różny stopieo osiadania elementów żeliwnych i z PE.
Alternatywą dla bloków oporowych mogą byd wzmocnienia złącz kielichowych (nasuwkowych) jako umocowania sztywne przenoszące siły parcia. Umocowania te są łatwe i szybkie w montażu.
95
5.17. Zasilanie przepompowni
1. Zasilanie
Zasilanie przepompowni wykonane zostanie jako kablowe. Na istniejącym słupie zabudowany zostanie odgromnik typu GXO-LOWOS (BOPO,5,5) a następnie ze słupa zostannie sprowadzony kabel YAKY 4x35mm2
w rurze ochronnej typu SV 50 firmy AROT i wprowadzid do rowu. Oba kooce rury należy uszczelnid przed
możliwością przedostania się wody w sposób przewidziany przez producenta rury. Następnie kabel prowadzid w wykopie na głębokości 0,7 m na podsypce z piasku o grubości 0,10 m. Na skrzyżowaniu z wodociągiem, gazociągiem i wjazdem na posesję na kabel należy nałożyd rurę AROT DVK 110 w ten sposób aby poza
wymienione miejsca wystawało co najmniej 0,50 m. Po ułożeniu kabla należy przysypad kabel 10 cm nadsypką z piasku i 15 cm warstwą ziemi wolną od kamieni i twardych przedmiotów mogących powodowad
uszkodzenia mechaniczne. Na całej długości wykopu trasę oznaczyd folią w kolorze niebieskim i zasypad
gruntem rodzimym, który poddad zagęszczeniu. Przed zasypaniem dokonad odbioru robót zanikających.
Na terenie pompowni w linii ogrodzenia zabudowany zostanie typowy zestaw ZZP w II klasie ochronności i
IP54. Zestaw ZZP składający się ze złącza Z1 i skrzyni zabezpieczeniowo-licznikowej wyposażony zostanie w
zabezpieczenie w złączu o wielkości gG 40A i zabezpieczenie przedlicznikowe C60N C 25A (S303 C 25A).
Prąd rozruchowy silnika pompy, wynosi Ir = 20,0A. Ponadto w skrzynce zabezpieczeniowo-licznikowej zestawu ZZP zainstalowany zostanie licznik trójfazowy C52ad 10(40)A , jednostrefowy, bezpośredni. Skrzynka
zabezpieczeniowo-licznikowa zestawu ZZP będzie wyposażona w zgodny ze standardami Rejonu Dystrybucji
Bochnia zamek oraz przystosowana do plombowania zabezpieczeo przedlicznikowych. Skrzynka zostanie
zamontowana na fundamencie betonowym z betonu B-20.
Szynę PE-N zestawu ZZP należy uziemid.
Jako uziemienie należy wykonad uziom pionowy wbijany wykonany z dwóch odcinków rury stalowej ocynkowanej o długości 4,00 m i średnicy 50 mm, wbitych w odległości 1m od siebie. W przypadku nie uzyskania pożądanej rezystancji uziemienia należy wbid trzecią rurę. Połączenia wykonad taśmą FeZn 30x4mm za
pomocą spawania. Miejsca spawów zabezpieczyd farbą antykorozyjną. Taśmę FeZn 30x4mm wyprowadzid
do skrzynki zestawu ZZP i połączyd z szyną PE-N za pomocą przewodu Lyg16 mm2. Przepust w skrzynce
uszczelnid.
2. Ustawienie szafki DDP-2,5A
Dla zasilania i sterowania zespołem pomp ścieków, producent przewidział szafę DDP-2. Szafa wyposażona
będzie w zabezpieczenia silników, układ sterujący i rezerwujący pracę pomp, oraz zabezpieczenie dla
oświetlenia. Szafę należy zabudowad wewnątrz ogrodzenia pompowni obok zestawu ZZP na typowym fundamencie stosowanym dla złącz wolnostojących, posiadający wewnątrz kanał przepustowy dla kabli.
Szynę PE-N szafy należy uziemid w taki sam sposób jak zestaw ZZP.
3. Zasilanie zestawu pompowego
Z szafy należy wyprowadzid zasilanie do pomp. Od fundamentu szafy do studzienki pompowej poprowadzid
wykop o głębokości 0,70 m i na podsypce z piasku o grubości 0,10 m ułożyd dwie rury, osobno dla każdego
kabla zasilającego silnik pompy oraz trzecią dla poprowadzenia przewodów sterujących. Zastosowad rury
identyczne jak w przepuście pod drogą w kolorze niebieskim. W rury wciągnąd kable YKY 4x1,5 mm2 i podłączyd do pomp w sposób przewidziany w DTR pompowni dostarczonej przez producenta. Wyjścia rur
uszczelnid przed przenikaniem wody. Następnie wykop zasypad 15 cm warstwą ziemi wolną od kamieni i
twardych przedmiotów mogących powodowad uszkodzenia mechaniczne i gruntem rodzimym. Przed zasypaniem dokonad odbioru robót zanikających.
4. Oświetlenie
Teren przepompowni zostanie oświetlony za pomocą jednej lampy sodowej o mocy 100 W umieszczonej w
oprawie na słupie typu “parkowego” zlokalizowanym w jednym z rogów ogrodzenia przepompowni. Zastosowano oprawę SL 100/100 produkcji firmy ES-system z lampą sodową NAVT100 o mocy 100 W, zamontowaną na wysięgniku, na słupie o wysokości h = 6,0 m. Na słupie pod oprawą zamontowad czujnik zmierzchowy załączający oświetlenie po zapadnięciu zmroku. Natężenie oświetlenia Eśr = 44 lx.
Zasilanie oprawy oświetleniowej wyprowadzid z szafy DDP przewodem YKYżo 3x1,5 mm2. Kabelek wciąSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
96
gnąd do rury osłonowej PVC47 wykonanej z nieplastikowego polichlorku winylu. Rurę układad w wykopie o
głębokości 0,70 m i na podsypce z piasku o grubości 0,10 m od fundamentu szafy do stopy słupa. Oba kooce rury uszczelnid sylikonem przed przenikaniem wody. Następnie wykop zasypad 10 cm nadsypką z piasku i
15 cm warstwą ziemi wolną od kamieni i twardych przedmiotów mogących powodowad uszkodzenia mechaniczne. Ze względu na szary kolor rur na całej długości wykopu oznaczyd trasę kabla folią w kolorze niebieskim, a następnie zasypad gruntem rodzimym.
5. Radiotransmisja
Szafa DDP jest przez wykonawcę przepompowni wyposażona w modem i nadajnik radiotransmisyjny
współpracujący z siecią Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Bochni, które przekaże wykonawcy robót swój standard i wskaże producenta urządzeo oraz sposób ich montażu.
UWAGA: Po wykonaniu prac montażowych a przed oddaniem pompowni do eksploatacji należy bezwzględnie wykonad następujące pomiary :
rezystancji izolacji instalacji elektrycznych,
ciągłości przewodów ochronnych PE,
rezystancji pętli zwarcia,
rezystancji uziemi.
5.18. Wykonanie ogrodzenia wraz z zagospodarowaniem terenu
Fundament betonowy głębokości 80 cm i szerokości 20, cokół betonowe wysokości 30·cm i szerokości
20·cm.
Zakres robót:
1. Ręczne odspojenie gruntu z złożeniem urobku wzdłuż wykopu.
2. Oczyszczenie pasa szerokości 0,6 m wzdłuż krawędzi wykopu.
3. Przygotowanie, ustawienie i rozebranie deskowania po wykonaniu fundamentów i cokołu.
4. Ułożeniu betonu w deskowaniu z osadzeniem dybli pod słupki ogrodzeniowe wraz z zagęszczeniem i
wykonanie gładzi cementowej na wierzchu cokołu.
5. Zasypanie wykopu gruntem leżącym obok warstwami grubości 20 cm wraz z zagęszczeniem ręcznym.
Załadunek ręczny nadmiaru urobku i wywóz samochodami samowyładowczymi.
6. Usunięcie dybli pod słupki i podkucie w razie potrzeby gniazd w gotowych cokołach.
7. Obsadzenie słupków z zalaniem gniazd zaprawą cementową.
8. Naciągnięcie linki i przymocowanie siatki ogrodzenia.
9. Oczyszczenie i pomalowanie olejne dwukrotne słupków stalowych.
10. Zawieszenie skrzydeł wrót i furtki z dokonaniem wyregulowania zawieszeo i zamknięd.
11. Dwukrotne pomalowanie wrót i furtek farbą olejną.
12. Ręczne wyrównanie powierzchni.
13. Ręczne przekopanie gleby.
14. Rozrzucenie nawozów mineralnych i zagrabienie.
15. Wysianie nasion, przegrabienie oraz ubicie powierzchni obsianego terenu.
5.19. Ogólne zasady wykonania trawnika
Ogólne zasady wykonania robót podano w pkt 1.12.
1. Wymagania dotyczące wykonania trawników
Wymagania dotyczące wykonania robót związanych z trawnikami są następujące:
 teren pod trawniki musi byd oczyszczony z gruzu i zanieczyszczeo,
 przy wymianie gruntu rodzimego na ziemię urodzajną teren powinien byd obniżony w stosunku do gazonów lub krawężników o ok. 15 cm - jest to miejsce na ziemię urodzajną (ok. 10 cm) i kompost (ok. 2 do 3
cm),
97
 przy zakładaniu trawników na gruncie rodzimym krawężnik powinien znajdowad się 2 do 3 cm nad terenem,
 teren powinien byd wyrównany i splantowany,
 ziemia urodzajna powinna byd rozścielona równą warstwą i wymieszana z kompostem, nawozami mineralnymi oraz starannie wyrównana,
 przed siewem nasion trawy ziemię należy wałowad wałem gładkim, a potem wałem - kolczatką lub zagrabid,
 siew powinien byd dokonany w dni bezwietrzne,
 okres siania - najlepszy okres wiosenny, najpóźniej do połowy września,
2
 na terenie płaskim nasiona traw wysiewane są w ilości od 1 do 4 kg na 100 m , chyba że SST przewiduje
inaczej,
 przykrycie nasion - przez przemieszanie z ziemią grabiami lub wałem kolczatką,
 po wysiewie nasion ziemia powinna byd wałowana lekkim wałem w celu ostatecznego wyrównania i
stworzenia dobrych warunków dla podsiąkania wody. Jeżeli przykrycie nasion nastąpiło przez wałowanie
kolczatką, można już nie stosowad wału gładkiego,
 mieszanka nasion trawnikowych może byd gotowa lub wykonana wg składu podanego w SST.
2. Pielęgnacja trawników
Najważniejszym zabiegiem w pielęgnacji trawników jest koszenie:
 pierwsze koszenie powinno byd przeprowadzone, gdy trawa osiągnie wysokośd około 10 cm,
 następne koszenia powinny się odbywad w takich odstępach czasu, aby wysokośd trawy przed kolejnym
koszeniem nie przekraczała wysokości 10 do 12 cm,
 ostatnie, przedzimowe koszenie trawników powinno byd wykonane z 1-miesięcznym wyprzedzeniem
spodziewanego nastania mrozów (dla warunków klimatycznych Polski można przyjąd pierwszą połowę października),
 koszenia trawników w całym okresie pielęgnacji powinny się odbywad często i w regularnych odstępach
czasu, przy czym częstośd koszenia i wysokośd cięcia, należy uzależniad od gatunku wysianej trawy,
 chwasty trwałe w pierwszym okresie należy usuwad ręcznie; środki chwastobójcze o selektywnym działaniu należy stosowad z dużą ostrożnością i dopiero po okresie 6 miesięcy od założenia trawnika.
Trawniki wymagają nawożenia mineralnego - około 3 kg NPK na 1 ar w ciągu roku. Mieszanki nawozów należy przygotowywad tak, aby trawom zapewnid składniki wymagane w poszczególnych porach roku:
 wiosną, trawnik wymaga mieszanki z przewagą azotu,
 od połowy lata należy ograniczyd azot, zwiększając dawki potasu i fosforu,
 ostatnie nawożenie nie powinno zawierad azotu, lecz tylko fosfor i potas.
5.20. Montaż rury osłonowej na sieciach NN
1. Roboty ziemne.
Wykop pod ułożenie rury osłonowej na przewodzie należy wykonywad ręcznie z należyta ostrożnością.
Głębokośd rowu określona jest głębokością istniejącego kabla, powiększoną o 10 cm.
Po założeniu rur osłonowej należy starannie podbid grunt pod i wokół rury osłonowej.
Zasypanie wykopów wg należy wykonad wg pkt 5.1.
2. Układanie rury osłonowej na kablu
Układanie rur powinno byd wykonane w sposób wykluczający ich uszkodzenie, jak również uszkodzenie
istniejącego kabla. Ponadto przy układaniu powinny byd zachowane środki ostrożności zapobiegające
uszkodzeniu innych przewodów sieci lub urządzeo znajdujących się w miejscu wykonywania zabezpieczenia.
Temperatura otoczenia i kabla przy układaniu rur nie powinna byd niższa niż:
o
 4 C - w przypadku kabli o izolacji papierowej o powłoce metalowej,
o
 0 C - w przypadku kabli o izolacji i powłoce z tworzyw sztucznych.
98
Długości rury osłonowej kabla przy skrzyżowaniu z dojazdem – przekrój uliczny, winna byd o 50 cm dłuższa niż szerokośd jezdni, skrzyżowania (jeżeli projekt nie zakłada inaczej).
Miejsca wprowadzenia kabli do rur, oraz miejsca łączenia rur powinny byd zabezpieczone opaską i
uszczelnione taśmą lub pianką poliuretanową.
99
SST – ODBIÓR WYROBÓW I ROBÓT BUDOWLANYCH
ROZDZIAŁ 6
KONTROLA, BADANIE, ODBIÓR WYROBÓW I ROBÓT BUDOWLANYCH
Wymagania dotyczące kontroli i odbiorów winny zawierad:
 sposób prowadzenia badao,
 sposób prowadzenia kontroli z wymienieniem osób upoważnionych do przeprowadzania kontroli,
 zasad wykonania odbioru w nawiązaniu do dokumentów odniesienia,
 tolerancje wymiarowe.
6.1. Kontrola jakości robót – wymagania ogólne
1. Program zapewnienia jakości
Do obowiązków Wykonawcy należy opracowanie i przedstawienie do aprobaty Inspektora programu zapewnienia jakości, w którym przedstawi on zamierzony sposób wykonywania robót, możliwości techniczne,
kadrowe i organizacyjne gwarantujące wykonanie robót zgodnie z dokumentacją projektową, SST oraz poleceniami i ustaleniami przekazanymi przez Inspektora.
Wyniki przeprowadzonych badao należy uznad za dodatnie, jeżeli wszystkie wymagania dla danej fazy robót
zostały spełnione. Jeśli którekolwiek z wymagao nie zostało spełnione, należy daną fazę robót uznad za niezgodną z wymaganiami normy i po wykonaniu poprawek przeprowadzid badania ponownie.
Program zapewnienia jakości będzie zawierad:
a) częśd ogólną opisującą:
 organizację wykonania robót, w tym terminy i sposób prowadzenia robót,
 organizację ruchu na budowie wraz z oznakowaniem robót,
 bhp.,
 wykaz zespołów roboczych, ich kwalifikacje i przygotowanie praktyczne,
 wykaz osób odpowiedzialnych za jakośd i terminowośd wykonania poszczególnych elementów
robót,
 system (sposób i procedurę) proponowanej kontroli i sterowania jakością wykonywanych robót,
 wyposażenie w sprzęt i urządzenia do pomiarów i kontroli (opis laboratorium własnego lub laboratorium, któremu Wykonawca zamierza zlecid prowadzenie badao),
 sposób oraz formę gromadzenia wyników badao laboratoryjnych, zapis pomiarów, nastaw mechanizmów sterujących, a także wyciąganych wniosków i zastosowanych korekt w procesie technologicznym, proponowany sposób i formę przekazywania tych informacji Inspektorowi;
b) częśd szczegółową opisującą dla każdego asortymentu robót:
 wykaz maszyn i urządzeo stosowanych na budowie z ich parametrami technicznymi oraz wyposażeniem w mechanizmy do sterowania i urządzenia pomiarowo-kontrolne,
 rodzaje i ilośd środków transportu oraz urządzeo do magazynowania i załadunku materiałów, spoiw, lepiszczy, kruszyw itp.,
 sposób zabezpieczenia i ochrony ładunków przed utratą ich właściwości w czasie transportu,
 sposób i procedurę pomiarów i badao (rodzaj i częstotliwośd, pobieranie próbek, legalizacja i
sprawdzanie urządzeo, itp.) prowadzonych podczas dostaw materiałów, wytwarzania mieszanek i
wykonywania poszczególnych elementów robót,
 sposób postępowania z materiałami i robotami nie odpowiadającymi wymaganiom.
Kontrola wykonania sieci kanalizacyjnej oraz przepompowni ścieków, polega na sprawdzeniu zgodności
budowy z projektem.
100
2. Zasady kontroli jakości robót
Celem kontroli robót będzie takie sterowanie ich przygotowaniem i wykonaniem, aby osiągnąd założoną jakośd robót.
Wykonawca jest odpowiedzialny za pełną kontrolę robót i jakości materiałów. Wykonawca zapewni odpowiedni system kontroli, włączając personel, laboratorium, sprzęt, zaopatrzenie i wszystkie urządzenia niezbędne do pobierania próbek i badao materiałów oraz robót.
Przed zatwierdzeniem systemu kontroli Inspektor może zażądad od Wykonawcy przeprowadzenia badao w
celu zademonstrowania, że poziom ich wykonywania jest zadowalający.
Wykonawca będzie przeprowadzad pomiary i badania materiałów oraz robót z częstotliwością zapewniającą
stwierdzenie, że roboty wykonano zgodnie z wymaganiami zawartymi w dokumentacji projektowej i SST
Minimalne wymagania co do zakresu badao i ich częstotliwośd są określone w SST, normach i wytycznych.
W przypadku, gdy nie zostały one tam określone, Inspektor ustali jaki zakres kontroli jest konieczny, aby zapewnid wykonanie robót zgodnie z umową.
Wykonawca dostarczy Inspektorowi świadectwa, że wszystkie stosowane urządzenia i sprzęt badawczy posiadają ważną legalizację, zostały prawidłowo wykalibrowane i odpowiadają wymaganiom norm określających procedury badao.
Inspektor będzie przekazywad Wykonawcy pisemne informacje o jakichkolwiek niedociągnięciach, pracy
personelu lub metod badawczych. Jeżeli niedociągnięcia te będą tak poważne, że mogą wpłynąd ujemnie na
wyniki badao, Inspektor natychmiast wstrzyma użycie do robót badanych materiałów i dopuści je do użycia
dopiero wtedy, gdy niedociągnięcia zostaną usunięte i stwierdzona zostanie odpowiednia jakośd tych materiałów.
Wszystkie koszty związane z organizowaniem i prowadzeniem badao materiałów ponosi Wykonawca.
3. Pobieranie próbek
Próbki będą pobierane losowo. Zaleca się stosowanie statystycznych metod pobierania próbek, opartych na
zasadzie, że wszystkie jednostkowe elementy produkcji mogą byd z jednakowym prawdopodobieostwem
wytypowane do badao.
Inspektor będzie mied zapewnioną możliwośd udziału w pobieraniu próbek.
Na zlecenie Inspektora Wykonawca będzie przeprowadzad dodatkowe badania tych materiałów, które budzą wątpliwości co do jakości, o ile kwestionowane materiały nie zostaną przez Wykonawcę usunięte lub
ulepszone z własnej woli. Koszty tych dodatkowych badao pokrywa Wykonawca tylko w przypadku stwierdzenia usterek; w przeciwnym przypadku koszty te pokrywa Zamawiający.
Pojemniki do pobierania próbek będą dostarczone przez Wykonawcę i zatwierdzone przez Inspektora.
Próbki dostarczone przez Wykonawcę do badao wykonywanych przez Inspektora będą odpowiednio opisane i oznakowane, w sposób zaakceptowany przez Inspektora.
4. Badania i pomiary
Wszystkie badania i pomiary będą przeprowadzone zgodnie z wymaganiami norm. W przypadku, gdy normy
nie obejmują jakiegokolwiek badania wymaganego w SST, stosowad można wytyczne krajowe, albo inne
procedury, zaakceptowane przez Inspektora.
Przed przystąpieniem do pomiarów lub badao, Wykonawca powiadomi Inspektora o rodzaju, miejscu i terminie pomiaru lub badania. Po wykonaniu pomiaru lub badania, Wykonawca przedstawi na piśmie ich wyniki do akceptacji Inspektora.
Badanie materiałów użytych do budowy kanalizacji następuje przez porównanie ich cech z wymaganiami
określonymi w Dokumentacji Projektowej i ST, w tym: na podstawie dokumentów określających jakośd
wbudowanych materiałów i porównanie ich cech z normami przedmiotowymi, atestami producentów lub
warunkami określonymi w ST oraz bezpośrednio na budowie przez oględziny zewnętrzne lub przez odpowiednie badania specjalistyczne.
101
5. Raporty z badao
Wykonawca będzie przekazywad Inspektorowi kopie raportów z wynikami badao jak najszybciej, nie później
jednak niż w terminie określonym w programie zapewnienia jakości.
Wyniki badao (kopie) będą przekazywane Inspektorowi na formularzach według dostarczonego przez niego
wzoru lub innych, przez niego zaaprobowanych.
6. Badania prowadzone przez Inspektora
Dla celów kontroli jakości i zatwierdzenia, Inspektor uprawniony jest do dokonywania kontroli, pobierania
próbek i badania materiałów u źródła ich wytwarzania i zapewniona mu będzie wszelka potrzebna do tego
pomoc ze strony Wykonawcy i producenta materiałów.
Inspektor, po uprzedniej weryfikacji systemu kontroli robót prowadzonego przez Wykonawcę, będzie oceniad zgodnośd materiałów i robót z wymaganiami SST na podstawie wyników badao dostarczonych przez
Wykonawcę.
Inspektor może pobierad próbki materiałów i prowadzid badania niezależnie od Wykonawcy, na swój koszt.
Jeżeli wyniki tych badao wykażą, że raporty Wykonawcy są niewiarygodne, to Inspektor poleci Wykonawcy
lub zleci niezależnemu laboratorium przeprowadzenie powtórnych lub dodatkowych badao, albo oprze się
wyłącznie na własnych badaniach przy ocenie zgodności materiałów i robót z dokumentacją projektową i
SST. W takim przypadku całkowite koszty powtórnych lub dodatkowych badao i pobierania próbek poniesione zostaną przez Wykonawcę.
7. Certyfikaty i deklaracje
Inspektor może dopuścid do użycia tylko te materiały, które posiadają:
1. Certyfikat na znak bezpieczeostwa wykazujący, że zapewniono zgodnośd z kryteriami technicznymi
określonymi na podstawie Polskich Norm, aprobat technicznych oraz właściwych przepisów i dokumentów technicznych.
2. Deklarację zgodności lub certyfikat zgodności z:
 Polską Normą lub
 aprobatą techniczną, w przypadku wyrobów, dla których nie ustanowiono Polskiej Normy, jeżeli
nie są objęte certyfikacją określoną w pkt 1 i które spełniają wymogi SST.
W przypadku materiałów, dla których ww. dokumenty są wymagane przez SST, każda partia dostarczona
do robót będzie posiadad te dokumenty, określające w sposób jednoznaczny jej cechy.
Produkty przemysłowe muszą posiadad ww. dokumenty wydane przez producenta, a w razie potrzeby
poparte wynikami badao wykonanych przez niego. Kopie wyników tych badao będą dostarczone przez
Wykonawcę Inspektorowi.
Jakiekolwiek materiały, które nie spełniają tych wymagao będą odrzucone.
8. Dokumenty budowy
1. Dziennik budowy
Dziennik budowy jest wymaganym dokumentem prawnym obowiązującym Zamawiającego i Wykonawcę w okresie od przekazania Wykonawcy terenu budowy do kooca okresu gwarancyjnego. Odpowiedzialnośd za prowadzenie dziennika budowy zgodnie z obowiązującymi przepisami spoczywa na Wykonawcy.
Zapisy w dzienniku budowy będą dokonywane na bieżąco i będą dotyczyd przebiegu robót, stanu bezpieczeostwa ludzi i mienia oraz technicznej i gospodarczej strony budowy.
Każdy zapis w dzienniku budowy będzie opatrzony datą jego dokonania, podpisem osoby, która dokonała zapisu, z podaniem jej imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego. Zapisy będą czytelne, dokonane trwałą techniką, w porządku chronologicznym, bezpośrednio jeden pod drugim, bez przerw.
Załączone do dziennika budowy protokoły i inne dokumenty będą oznaczone kolejnym numerem załącznika i opatrzone datą i podpisem Wykonawcy i Inspektora.
Do dziennika budowy należy wpisywad w szczególności:
102








datę przekazania Wykonawcy terenu budowy,
datę przekazania przez Zamawiającego dokumentacji projektowej,
uzgodnienie przez Inspektora programu zapewnienia jakości i harmonogramów robót,
terminy rozpoczęcia i zakooczenia poszczególnych elementów robót,
przebieg robót, trudności i przeszkody w ich prowadzeniu, okresy i przyczyny przerw w robotach,
uwagi i polecenia Inspektora,
daty zarządzenia wstrzymania robót, z podaniem powodu,
zgłoszenia i daty odbiorów robót zanikających i ulegających zakryciu, częściowych i ostatecznych
odbiorów robót,
 wyjaśnienia, uwagi i propozycje Wykonawcy,
 stan pogody i temperaturę powietrza w okresie wykonywania robót podlegających ograniczeniom lub wymaganiom szczególnym w związku z warunkami klimatycznymi,
 zgodnośd rzeczywistych warunków geotechnicznych z ich opisem w dokumentacji projektowej,
 dane dotyczące czynności geodezyjnych (pomiarowych) dokonywanych przed i w trakcie wykonywania robót,
 dane dotyczące sposobu wykonywania zabezpieczenia robót,
 dane dotyczące jakości materiałów, pobierania próbek oraz wyniki przeprowadzonych badao z
podaniem, kto je przeprowadzał,
 wyniki prób poszczególnych elementów budowli z podaniem, kto je przeprowadzał,
 inne istotne informacje o przebiegu robót.
Propozycje, uwagi i wyjaśnienia Wykonawcy, wpisane do dziennika budowy będą przedłożone Inspektorowi do ustosunkowania się.
Decyzje Inspektora wpisane do dziennika budowy Wykonawca podpisuje z zaznaczeniem ich przyjęcia
lub zajęciem stanowiska.
Wpis projektanta do dziennika budowy obliguje Inspektora do ustosunkowania się. Projektant nie jest
jednak stroną umowy i nie ma uprawnieo do wydawania poleceo Wykonawcy robót.
2. Rejestr obmiarów
Rejestr obmiarów stanowi dokument pozwalający na rozliczenie faktycznego postępu każdego z elementów robót. Obmiary wykonanych robót przeprowadza się w sposób ciągły w jednostkach przyjętych w
kosztorysie i wpisuje do rejestru obmiarów.
3. Dokumenty certyfikaty, atesty
Deklaracje zgodności lub certyfikaty zgodności materiałów, orzeczenia o jakości materiałów, recepty robocze i kontrolne wyniki badao Wykonawcy będą gromadzone w formie uzgodnionej w programie zapewnienia jakości. Dokumenty te stanowią załączniki do odbioru robót. Winny byd udostępnione na
każde życzenie Inspektora.
4. Pozostałe dokumenty budowy
Do dokumentów budowy zalicza się, oprócz wymienionych w punktach 1 do 3 następujące dokumenty:
 pozwolenie na realizację zadania budowlanego,
 protokoły przekazania terenu budowy,
 umowy cywilno-prawne z osobami trzecimi i inne umowy cywilno-prawne,
 protokoły odbioru robót,
 protokoły z narad i ustaleo,
 korespondencję na budowie.
5. Przechowywanie dokumentów budowy
Dokumenty budowy będą przechowywane na terenie budowy w miejscu odpowiednio zabezpieczonym.
Zaginięcie któregokolwiek z dokumentów budowy spowoduje jego natychmiastowe odtworzenie w formie przewidzianej prawem.
Wszelkie dokumenty budowy będą zawsze dostępne dla Inspektora i przedstawiane do wglądu na życzenie Zamawiającego.
103
9. Kontrola, pomiary i badania w czasie robót
Wykonawca jest zobowiązany do stałej i systematycznej kontroli prowadzonych robót w zakresie i z częstotliwością określoną w niniejszej ST i zaakceptowaną przez Inspektora.
W szczególności kontrola powinna obejmowad:
 sprawdzenie rzędnych założonych ław celowniczych w nawiązaniu do podanych stałych punktów
wysokościowych z dokładnością do 1 cm,
 badanie zabezpieczenia wykopów przed zalaniem wodą,
 sprawdzenie zabezpieczenia istniejącego uzbrojenia w wykopie
 badanie i pomiary szerokości, grubości i zagęszczenia wykonanej warstwy podłoża z kruszywa mineralnego lub betonu,
 badanie odchylenia osi kanałów,
 sprawdzenie zgodności z dokumentacją projektową założenia przewodów i studzienek,
 badanie odchylenia spadku kanałów,
 sprawdzenie prawidłowości ułożenia przewodów,
 sprawdzenie prawidłowości uszczelniania przewodów,
 badanie wskaźników zagęszczenia poszczególnych warstw zasypu,
 sprawdzenie rzędnych posadowienia wpustów deszczowych (kratek) i pokryw włazowych,
 sprawdzenie wykonanych izolacji.
6.2. Kontrola jakości wykonania robót rozbiórkowych nawierzchni wraz z podbudową
Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w „Wymagania ogólne” pkt 6.1.
Sprawdzenie zgodności z dokumentacją projektową oraz wykonaniem robót wg pkt 5.2.
Kontrola jakości robót polega na wizualnej ocenie kompletności wykonanych robót rozbiórkowych oraz
sprawdzeniu stopnia uszkodzenia elementów przewidzianych do powtórnego wykorzystania.
6.3. Kontrola jakości wykonywania robót ziemnych
I. Badanie gruntów
1.
W uzasadnionych przypadkach określonych w dokumentacji projektowej należy wykonywad badania
gruntów.
2. Przed przystąpieniem do robót ziemnych wykonawca robót powinien wykonad terenowe badania
gruntu, dla określenia ich rodzaju i grubości warstw zalegających w miejscu robót ziemnych oraz ustalenia rzeczywistych warunków wodno-gruntowych w momencie rozpoczynania robót.
3. Terenowe badania gruntów na potrzeby budowy powinny byd wykonywane niezależnie od posiadanej
dokumentacji geotechnicznej. Badania te mogą byd przeprowadzone za pomocą:
 dołów próbnych w przypadku badania do głębokości 3,0 m,
 wierceo gruntu do głębokości posadowienia obiektu,
 dołów próbnych i wierceo.
Rozmieszczenie otworów badawczych i ich liczba powinny umożliwiad wymaganą dla wykonawcy robót charakterystykę gruntów.
1.
W przypadku natrafienia na namuły lub torfy należy przeprowadzid badania szczegółowe przez jednostkę do tego uprawnioną.
104
2.
3.
Z przeprowadzonych na terenie budowy badao gruntu należy sporządzid protokół i porównad uzyskane wyniki z projektem. Protokół powinien byd dołączony do dziennika budowy i przedstawiony przy
odbiorze gotowego obiektu.
Pobieranie próbek gruntu i badania gruntów powinny byd zgodne z normami.
II. Sprawdzanie wykonania robót
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Sprawdzenie dokumentacji technicznej polega na sprawdzeniu jej kompletności i stwierdzeniu, czy na
jej podstawie można wykonad dane roboty ziemne lub budowle ziemną.
Sprawdzenie zachowania wymagao wynikających z ochrony środowiska polega na skontrolowaniu
spełnienia wymagao określonych w p.1.6.7. i stwierdzeniu jakości wykonanych robót.
Sprawdzenie robót pomiarowych polega na skontrolowaniu zgodności wymagao podanych w p. 1.6.5.
z wynikami ustaleo w terenie.
Sprawdzanie prac przygotowawczych polega na skontrolowaniu zgodności ich wykonania z wymaganiami podanymi w p. 5.1. Kontrolą należy objąd następujące prace: oczyszczenie terenu, zdjęcie darniny i ziemi urodzajnej i ich zmagazynowanie, usunięcie kamieni i gruntów o małej nośności, wykonanie odwodnienia w miejscu wykonywania robót ziemnych, zabezpieczenia przed usuwiskami gruntu
oraz stan dróg dojazdowych do placu budowy i miejsca wykonywania robót ziemnych.
Sprawdzenie wykonania wykopów i ukopów polega na skontrolowaniu wymagao określonych w p.
5.1, 5.2. ze szczególnym zwróceniem uwagi na: zabezpieczenie stateczności skarp, wykopów, rozparcie i podparcie ścian wykopów pod fundamenty budowli lub ułożenie albo wykonanie urządzeo podziemnych, prawidłowośd odwodnienia wykopu oraz dokładnośd wykonania wykopu (usytuowanie,
wykooczenie, naruszenie naturalnej struktury gruntu w miejscu posadowienia obiektu inżynierskiego
itp.). W przypadku sprawdzania ukopu należy określid: zgodnośd rodzaju gruntu w ukopie z dokumentacją geotechniczną, zachowanie stanu równowagi zboczy, stan odwodnienia oraz uporządkowanie
terenu wokół ukopu.
Sprawdzanie prawidłowości wykonania i zabezpieczenia skarp polega na skontrolowaniu zgodności
wykonania z wymaganiami podanymi w p. 5.3. tj. kontroli umocnienia.
Sprawdzenie zabezpieczenia wykonanych robót ziemnych lub obiektów przed napływem wody polega
na skontrolowaniu jakości zabezpieczeo i zgodności z wymaganiami podanymi w p. 5.2. ze szczególnym zwróceniem uwagi na właściwe wykonanie gródz, ujęcie i odprowadzenie wód opadowych oraz
występowanie, ujęcie i odprowadzenie wysięków wodnych.
Z każdego sprawdzenia robót zanikających i robót możliwych do skontrolowania po ich ukooczeniu
należy sporządzid protokół, potwierdzony przez nadzór techniczny inwestora. Dokonanie odbioru robót należy odnotowad w dzienniku budowy wraz z ich oceną.
Sprawdzenia kontrolne w czasie wykonywania robót ziemnych powinny byd przeprowadzone w takim
zakresie, aby istniała możliwośd sprawdzenia stanu i prawidłowości wykonania robót ziemnych przy
odbiorze koocowym.
III. Dopuszczalne tolerancje i wymagania wykopów






odchylenie odległości krawędzi wykopu w dnie od ustalonej w planie osi wykopu nie powinno wynosid
więcej niż  5 cm,
odchylenie wymiarów w planie nie powinno byd większe niż 0,1 m,
odchylenie grubości warstwy podłoża nie powinno przekraczad  3 cm,
odchylenie szerokości warstwy podłoża nie powinno przekraczad  5 cm,
odchylenie przewodu rurowego w planie, odchylenie odległości osi ułożonego przewodu od osi przewodu ustalonej na ławach celowniczych nie powinna przekraczad  5 mm,
odchylenie spadku ułożonego przewodu od przewidzianego w projekcie nie powinno przekraczad -5%
projektowanego spadku (przy zmniejszonym spadku) i +10% projektowanego spadku (przy zwiększonym spadku),
105



wskaźnik zagęszczenia zasypki wykopów określony w trzech miejscach na długości 100 m powinien byd
zgodny z pkt 5.6.6,
rzędne pokryw studzienek powinny byd wykonane z dokładnością do 5 mm.
Badania w zakresie przewodu, korytek odpływowych do liniowego odwodnienia, studzienek, separatorów obejmują czynności wstępne sprowadzające się do pomiaru długości (z dokładnością do 10 cm) i
średnicy (z dokładnością 1 cm), badanie ułożenia przewodu na podłożu w planie i w profilu, badanie połączenia rur i prefabrykatów. Ułożenie przewodu na podłożu naturalnym i wzmocnionym powinno zapewnid oparcie rur na co najmniej 1/4 obwodu. Sprawdzenie wykonania połączeo rur i prefabrykatów
należy przeprowadzid przez oględziny zewnętrzne.
6.4. Kontrola jakości zabezpieczenia ścian wykopu
Sprawdzenie zgodności z dokumentacją projektową oraz wykonaniem robót wg pkt 5.1., oraz 5.4.
Każdorazowo po opadach atmosferycznych należy sprawdzid stan całości zabezpieczeo ścian, przejśd, poręczy. Przed każdorazowym wejściem do wykopu sprawdzid wizualnie stan zabezpieczeo.
6.5. Kontrola jakości wykonania podsypek
Częstotliwośd oraz zakres kontroli dotyczy sprawdzenia podłoża rodzimego przed wykonaniem warstw podsypkowych i następnie warstw podsypkowych.
Zakres:
 Równośd podłoża wyprofilowanego i nienaruszonego (ostatnia warstwa wybierana ręcznie)
 Grubośd podsypki po zagęszczeniu.
 Grubośd podsypki niezagęszczonej.
 Wskaźnik zagęszczenia podsypki.
 Zgodny z dokumentacją spadek.
 Jakości materiału zastosowana na podsypkę wg pkt 2.1. Części 2.
 Kontrolę należy dokonad wizualnie na całości odcinka natomiast pomiar grubości losowo do 3 miejsc na
odcinku 20 m.
 Różnice w grubości podsypki - ± 1 cm.
 Tolerancja w różnicy spadku wyprofilowanego podłożą w stosunku do projektowanej – 0,5 %.
6.6. Kontrola jakości wykonania drenażu.
 Prawidłowośd ułożenia rur drenarskich w wykopie z zachowaniem spadku.
 Prawidłowe obsypanie rur drenarskich kruszywem.
 Montaż poprawny studzienek odwadniających, oraz ich przysypaniem uniemożliwiającym wymulanie
wykopu podczas pompowania wody napływowej do wykopu.
6.7. Kontrola jakości montaż studzienki niewłazowych
106
I. Wymagania ogólne
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Studzienki kanalizacyjne, powinny spełniad wymagania norm PN-B-10792 i PN-EN 476 z modyfikacjami,
zgodnie z PN-EN 1091 oraz powinny:
 byd wodoszczelne,
 byd wentylowane,
 zapewnid pojemnośd magazynowania ścieków w ilości 25 % średniego dobowego odpływu.
Szczelnośd studzienek kanalizacji grawitacyjnej powinna gwarantowad utrzymanie przez okres 30 minut
ciśnienia próbnego, wywołanego wypełnieniem badanego odcinka przewodu wodą do poziomu terenu.
Ciśnienie to nie może byd mniejsze niż 10 hPa i większe niż 50 hPa, licząc od poziomu wierzchu rury.
Wymagania dotyczące szczelności są spełnione, jeśli uzupełnienie wody do początkowego jej poziomu
nie przekracza dla powierzchni zwilżonej:
 0,2 l/m2 dla przewodów wraz ze studzienkami kanalizacyjnymi włazowymi;
 0,4 l/m2 dla studzienek kanalizacyjnych.
Pionowośd studzienek przed zasypaniem.
Sprawdzenie przed zasypaniem poprawności wykonania połączeo elementów.
Wysokośd studzienki po montażu w gotowym wykopie - rzędne pokryw studzienek powinny byd wykonane z dokładnością do  5 mm.
Prawidłowośd wykonania obsypki wraz z zagęszczeniem po przeprowadzeniu prób szczelności.
Przy studzienkach z tworzyw zastosowanie materiału do obsypki bez zanieczyszczeo mogących zniszczyd ścianki.
II. Odbiór techniczny koocowy
Badania przy odbiorze technicznym koocowym, polegają na:
a) zbadaniu zgodności dokumentacji technicznej ze stanem faktycznym i inwentaryzacją geodezyjną,
b) zbadaniu zgodności protokółu odbioru wyników badao stopnia zagęszczenia gruntu zasypki wykopu,
c) zbadaniu rozstawu studzienek kanalizacyjnych,
d) zbadaniu protokółów odbiorów prób szczelności przewodów kanalizacyjnych
e) zbadaniu protokółów uruchomienia przy użyciu wody systemu kanalizacji ciśnieniowej, podciśnieniowej
oraz przepompowni ścieków.
f) Sprawdzenie poprawności zewnętrznej izolacji bitumicznej.
6.8. Kontrola jakości montażu studzienek z prefabrykowanych elementów betonowych
Poprawne wykonanie zagęszczenie podłoża i podsypki pod kinetę studzienki.
Wzrokowe sprawdzenie poprawności wykonania izolacji zewnętrznej studzienek z elementów betonowych.
Poprawnośd wykonania przejśd przez ścianki studzienki.
6.9. Kontrola jakości i badania przy odbiorze kanalizacji z tworzyw
I. KONTROLA WYKONANIA
1. Kontrola wykonania sieci kanalizacyjnej oraz przepompowni ścieków, polega na sprawdzeniu zgodności budowy z projektem. Należy sprawdzid:
 wytyczenie osi przewodu,
 szerokośd wykopu,
107
 głębokośd wykopu,
 odwadnianie wykopu,
 szalowanie wykopu,
 zabezpieczenie od obciążeo ruchu kołowego,
 odległośd od budowli sąsiadującej,
 zabezpieczenie innych przewodów w wykopie,
 rodzaj podłoża,
 rodzaj rur i kształtek,
 składowanie rur i kształtek,
 ułożenie przewodu,
 zagęszczenie obsypki przewodu,
 studzienki kanalizacyjne
2. Oś przewodu, powinna byd zgodna z wytyczeniem wykonanym przez geodetę w dowiązaniu do punktów stałych, potwierdzonych na szkicu geodezyjnym.
3. Głębokośd wykopu powinna byd zgodna z głębokością, określoną w projekcie uwzględniając grubośd
podsypki. Dno wykopu powinno byd wyrównane do wymaganego spadku, zgodnie z rzędnymi ustalonym w projekcie i dowiązane do reperów określonych przez geodetę.
4. Wykop powinien byd zabezpieczony przed napływem wód gruntowych i opadowych. Sposób obniżenia poziomu wód gruntowych powinien byd wykonany zgodnie z dokumentacją. Natomiast przed napływem wód opadowych powinien zabezpieczad odpowiednio wyprofilowany teren.
5. Szalowanie ścian wykopu powinno zabezpieczad jego statecznośd i jeśli projekt nie przewiduje inaczej, szalowanie to powinno byd usuwane w miarę postępu zasypki wykopu
6. W obrębie klina odłamu niezabezpieczonych ścian wykopu niedopuszczalna jest komunikacja. Jeśli
komunikacja odbywa się w obrębie odłamu ścian wykopu, konieczne jest zastosowanie odpowiedniej
obudowy wykopu.
7. Zabezpieczenie skrzyżowao innych przewodów podziemnych z wykopem powinno byd wykonane
zgodnie z dokumentacją. Zabezpieczenie tych przewodów polega na ich podwieszeniu, ochronie
przed uszkodzeniami mechanicznymi w postaci obudowy oraz ochronie przed ich ścięciem przez pozostawienie szpar w oszalowaniu wykopu.
8. Wybrany rodzaj podłoża określa dokumentacja techniczna.
9. Rury. kształtki, studzienki kanalizacyjne, przygotowane do montażu powinny byd oznakowane zgodnie z wymaganiami przyjętymi w dokumentacji technicznej, a także zgodne z dokumentami stwierdzającymi dopuszczenie do stosowania w budownictwie.
10. Rury, kształtki, studzienki kanalizacyjne, powinny byd zabezpieczone i składowane na płaskim, równym podłożu. Rury i kształtki z tworzyw sztucznych powinny byd zabezpieczone przed działaniem
promieni słonecznych.
11. Przewód powinien byd ułożony zgodnie z wytyczoną osią na wyrównanym podłożu wykopu i zinwentaryzowany przez geodetę. Prawidłowośd wykonania połączeo spawanych rur stalowych powinna
byd sprawdzona zgodnie z dokumentacją. Na podłożu naturalnym przewód powinien byd zagłębiony
na całej długości, co najmniej na 30 % swojego obwodu. Na podłożu naturalnym z podsypką oraz
podłożu wzmocnionym, przewód powinien byd ułożony zgodnie z dokumentacją.
12. Rury kielichowe powinny byd układane kielichami w stronę przeciwną niż kierunek przepływu ścieków.
13. Obsypka przewodu powinna byd przeprowadzona szczególnie starannie, zagęszczona ręcznie lub mechanicznie, w zależności od wymagao ustalonych w dokumentacji.
14. Wysokośd zasypki wstępnej, tj. warstwy gruntu, nad wierzchem rury, nie może byd mniejsza niż 30
cm. Zagęszczanie zasypki wstępnej powinno w zasadzie odbywad się ręcznie. Zagęszczenie zasypki
głównej przewodu może odbywad się mechanicznie. Ustalony stopieo zagęszczenia gruntu powinien
byd potwierdzony przez geologa.
108
II. BADANIA PRZY ODBIORZE
2.1. Rodzaje badao
Badania przy odbiorze przewodów sieci kanalizacyjnej zależne są od rodzaju odbioru technicznego robót.
Odbiory techniczne robót składają się z odbioru technicznego częściowego dla robót zanikających i odbioru
technicznego koocowego po zakooczeniu robót. Badania przy odbiorze, powinny byd zgodne z PN-EN 1610,
PN-EN 1671, PN-EN 1091.
2.2. Odbiór techniczny częściowy
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Badania przy odbiorze technicznym częściowym polegają na:
 zbadaniu zgodności usytuowania i długości przewodu z dokumentacją i inwentaryzacją geodezyjna. Dopuszczalne odchylenie w planie osi przewodu od osi wytyczonej nie powinno przekraczad ± 2 cm. Dopuszczalne odchylenie rzędnych ułożonego przewodu od przewidzianych w projekcie nie powinno przekraczad ± 1 cm,
 zbadaniu prawidłowości wykonania połączeo spawanych w sposób ustalony w dokumentacji
(przewierty),
 zbadaniu podłoża naturalnego przez sprawdzenie nienaruszania gruntu. W przypadku naruszenia podłoża naturalnego, sposób jego zagęszczenia powinien byd uzgodniony z projektantem
lub nadzorem,
 zbadaniu podłoża wzmocnionego przez sprawdzenie jego grubości i rodzaju, zgodnie z dokumentacją,
 zbadaniu materiału użytego do podsypki i obsypki przewodu, który powinien byd drobny i średnioziarnisty, bez grud i kamieni, oraz jego prawidłowego zagęszczenia,
 zbadaniu szczelności przewodu. Badanie szczelności należy przeprowadzid zgodnie z PN-EN
1610 dla kanalizacji grawitacyjnej, PN-EN 1671 dla kanalizacji ciśnieniowej, PN-EN 1091 dla kanalizacji podciśnieniowej,
Szczelnośd przewodów i studzienek kanalizacji grawitacyjnej powinna gwarantowad utrzymanie
przez okres 30 minut ciśnienia próbnego, wywołanego wypełnieniem badanego odcinka przewodu
wodą do poziomu terenu. Ciśnienie to nie może byd mniejsze niż 10 hPa i większe niż 50 hPa, licząc
od poziomu wierzchu rury.
Wymagania dotyczące szczelności przewodów są spełnione, jeśli uzupełnienie wody do początkowego jej poziomu nie przekracza dla powierzchni zwilżonej:
 0,15 l/m2 dla przewodów;
 0,2 l/m2 dla przewodów wraz ze studzienkami kanalizacyjnymi włazowymi;
 0,4 l/m2 dla studzienek kanalizacyjnych.
Dopuszcza się wykonywanie próby szczelności za pomocą powietrza wg PN-EN 1610.
Szczelnośd przewodów tłocznych i ciśnieniowych, powinna zapewnid utrzymanie ciśnienia próbnego
przez okres 30 minut podczas przeprowadzania próby hydraulicznej. Ciśnienie próbne powinno wynosid 1,5 ciśnienia roboczego, nie mniej niż 1 MPa (10 barów).
Wyniki badao, powinny byd wpisane do dziennika budowy, który z protokółem próby szczelności
przewodu, inwentaryzacją geodezyjną (dopuszcza się inwentaryzację szkicową) oraz certyfikatami i
deklaracjami zgodności z polskimi normami i aprobatami technicznymi, dotyczącymi rur i kształtek,
studzienek kanalizacyjnych, zwieoczeo wpustów i studzienek kanalizacyjnych jest przedłożony podczas spisywania protokółu odbioru technicznego - częściowego, który stanowi podstawę do decyzji
o możliwości zasypywania odebranego odcinka przewodu sieci kanalizacyjnej.
Wymagane jest także dokonanie wpisu do dziennika budowy o wykonaniu odbioru technicznego
częściowego. Kierownik budowy jest zobowiązany, zgodnie z art.22 ustawy Prawo budowlane *2+,
przy odbiorze technicznym - częściowym przewodu kanalizacyjnego, zgłosid inwestorowi do odbioru
roboty ulegające zakryciu, zapewnid dokonanie prób i sprawdzenie przewodu, zapewnid geodezyjną
inwentaryzację przewodu, przygotowad dokumentację powykonawczą.
109
2.3. Odbiór techniczny koocowy
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Badania przy odbiorze technicznym koocowym, polegają na:
 zbadaniu zgodności dokumentacji technicznej ze stanem faktycznym i inwentaryzacją geodezyjną,
 zbadaniu zgodności protokółu odbioru wyników badao stopnia zagęszczenia gruntu zasypki wykopu,
 zbadaniu rozstawu studzienek kanalizacyjnych,
 zbadaniu protokółów odbiorów prób szczelności przewodów kanalizacyjnych,
 zbadaniu protokółów uruchomienia przy użyciu wody systemu kanalizacji ciśnieniowej, oraz
przepompowni ścieków.
Wyniki badao powinny byd wpisane do dziennika budowy, który z:
 protokółami odbiorów technicznych częściowych przewodu kanalizacyjnego,
 projektem ze zmianami wprowadzonymi podczas budowy,
 wynikami stopnia zagęszczenia gruntu zasypki wykopu,
 inwentaryzacją geodezyjną,
 protokółem odbioru uruchomienia systemu kanalizacji ciśnieniowej, podciśnieniowej oraz
przepompowni ścieków, należy przekazad inwestorowi wraz z wykonanym przewodem sieci kanalizacyjnej.
Konieczne jest dokonanie wpisu do dziennika budowy o wykonaniu odbioru technicznego koocowego.
Teren po budowie przewodu kanalizacyjnego, powinien byd doprowadzony do pierwotnego stanu.
Kierownik budowy przekazuje inwestorowi instrukcję obsługi określonego systemu kanalizacyjnego.
Kierownik budowy jest zobowiązany, zgodnie z art. 57 ust. 1. p. 2 ustawy Prawo budowlane *2+, przy
odbiorze koocowym złożyd oświadczenia:
 o wykonaniu przewodu kanalizacyjnego zgodnie z projektem i warunkami pozwolenia na budowę,
 o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także w razie korzystania z
ulicy i sąsiadującej nieruchomości.
6.10. Kontrola jakości obsypania i przysypania rurociągów
Zbadaniu materiału do obsypki przewodu, który powinien byd drobny i średnioziarnisty, bez grud i kamieni.
Materiał ten powinien byd zagęszczony. Szerokośd obsypki przewodu powinna byd równa szerokości wykopu i sięgad do wierzchu rury.
Sprawdzenie wysokośd zasypki wstępnej, nad wierzchem rury, nie powinna byd mniejsza niż 30 cm. Zagęszczanie zasypki wstępnej powinno w zasadzie odbywad się ręcznie. Zagęszczenie zasypki głównej przewodu
może odbywad się mechanicznie. Ustalony stopieo zagęszczenia gruntu powinien byd potwierdzony przez
geologa.
Dobór właściwego gruntu oraz dokładne zagęszczenie obsypki i zasypki jest podstawowym warunkiem stabilności przewodu i nawierzchni.
Sprawdzenie gruntu użytego do zasypki wykopu powinien odpowiadad wymaganiom projektowym, wg PNB-03020. Grunt ten może byd gruntem rodzimym lub dostarczonym z zewnątrz. Grunt stosowany do zasypki
nie powinien zawierad materiałów, takich jak: grunty zbrylone (także zamarznięte), gruz, śmieci, itp. mogących uszkodzid przewód lub spowodowad niewłaściwe zagęszczenie zasypki.
Badania warstwy ochronnej zasypu należy wykonad przez pomiar jego wysokości nad wierzchem kanału,
zbadanie dotykiem sypkości materiału użytego do zasypu, skontrolowanie ubicia materiału. Pomiar należy
wykonad z dokładnością do 1 cm w miejscach odległych od siebie nie więcej niż 50 m.
110
6.11. Kontrola jakości zasypanie wykopu
Zgodnośd zasypania wykopów warstwami o grubości dostosowanej do przyjętej metody zagęszczenia przy
zachowaniu wymagao dotyczących zagęszczenia gruntów określonych w ST i zgodnie z wymaganiami normy
BN-72/8932-01 *25+ dla dróg o ruchu ciężkim i bardzo ciężkim.
W terenach zielonych, jeżeli przykrycie przekracza 4 m, obsypka rury w strefie niebezpiecznej powinna byd
zagęszczona do wskaźnika zagęszczenia 0,90; dla mniejszego przykrycia stopieo zagęszczenia powinien wynosid 0,85.
Badania zasypu przewodu sprowadza się do badania warstwy ochronnej zasypu, zasypu przewodu do powierzchni terenu.
Badania nasypu stałego sprowadza się do badania zagęszczenia gruntu nasypowego wg BN-77/8931-12
*23+, wilgotności zagęszczonego gruntu.
6.12. Kontrola jakości odtworzenia nawierzchni
1. Kontrola jakości wykonania podbudowy
1.1. Badania przed przystąpieniem do robót
Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien wykonad badania kruszyw przeznaczonych do wykonania robót i przedstawid wyniki tych badao Inżynierowi w celu akceptacji.
Badania te powinny obejmowad wszystkie właściwości kruszywa określone w tablicach poniżej.
1.2. Badania w czasie robót
1.
Częstotliwośd oraz zakres badao i pomiarów
Częstotliwośd oraz zakres badao podano przy budowie podbudowy z tłucznia kamiennego
Wyszczególnienie badao
Uziarnienie kruszyw
Zawartośd zanieczyszczeo obcych w kruszywie
Zawartośd ziaren nieforemnych w kruszywie
Ścieralnośd kruszywa
Nasiąkliwośd kruszywa
Odpornośd kruszywa na działanie mrozu
Zawartośd zanieczyszczeo organicznych
2.
Częstotliwośd badao
Maksymalna poMinimalne ilości
wierzchnia podbubadao na dziennej
dowy na jedno ba2
działce roboczej
danie (m )
2
600
przy każdej zmianie źródła pobierania materiałów
Badania właściwości kruszywa
Próbki należy pobierad w sposób losowy z rozłożonej warstwy, przed jej zagęszczeniem. Wyniki badao powinny byd na bieżąco przekazywane Inżynierowi.
Badania pełne kruszywa, obejmujące ocenę wszystkich właściwości określonych w pkt 1.3 powinny
byd wykonywane przez Wykonawcę z częstotliwością gwarantującą zachowanie jakości robót i
zawsze w przypadku zmiany źródła pobierania materiałów oraz na polecenie Inspektora. Próbki do
badao pełnych powinny byd pobierane przez Wykonawcę w sposób losowy, w obecności Inspekto-
111
ra.
1.3. Wymagania dotyczące nośności i cech geometrycznych podbudowy
1.
Częstotliwośd oraz zakres pomiarów
Częstotliwośd oraz zakres pomiarów wykonanej podbudowy z tłucznia kamiennego
Lp.
2.
3.
4.
5.
Wyszczególnienie badao i pomiarów
Minimalna częstotliwośd pomiarów
1
Szerokośd podbudowy
10 razy na 1 km
2
Równośd podłużna
w sposób ciągły planografem albo co 20
m łatą na pasie
3
Równośd poprzeczna
10 razy na 1 km
4
Rzędne wysokościowe
co 100 m w osi jezdni i na jej krawędziach
5
Grubośd podbudowy
Podczas budowy:
w 3 punktach na każdej działce robo2
czej, lecz nie rzadziej niż raz na 200 m
Przed odbiorem:
w 3 punktach, lecz nie rzadziej niż raz na
2
200 m
6
Nośnośd podbudowy
nie rzadziej niż raz na 300 m
2
Równośd podbudowy
Nierówności podłużne podbudowy należy mierzyd łatą lub planografem, zgodnie z normą BN68/8931-04 [11].
Nierówności poprzeczne podbudowy należy mierzyd łatą.
Nierówności podbudowy nie mogą przekraczad:
 12 mm dla podbudowy zasadniczej,
 15 mm dla podbudowy pomocniczej.
Rzędne wysokościowe podbudowy
Różnice pomiędzy rzędnymi wysokościowymi podbudowy i rzędnymi projektowanymi nie powinny
przekraczad + 1 cm, -2 cm.
Grubośd podbudowy
Grubośd podbudowy nie może różnid się od grubości projektowanej o więcej niż:
 dla podbudowy zasadniczej  2 cm,
 dla podbudowy pomocniczej +1 cm, -2 cm.
Nośnośd podbudowy
Pomiary nośności podbudowy należy wykonad zgodnie z BN-64/8931-02 [10].
Podbudowa zasadnicza powinna spełniad wymagania dotyczące nośności, w zależności od kategorii
ruchu
Kategoria ruchu
Minimalny moduł odkształcenia mierzony przy użyciu
płyty o średnicy 30 cm (MPa)
I
Ruch lekki
Ruch lekko średni i średni
II
Pierwotny M E
Wtórny M E
100
100
140
170
Pierwotny moduł odkształcenia podbudowy pomocniczej mierzony płytą o średnicy 30 cm, powinien byd większy od 50 MPa.
Zagęszczenie podbudowy należy uznad za prawidłowe, gdy stosunek wtórnego modułu odkształceII
I
nia M E do pierwotnego modułu odkształcenia M E jest nie większy od 2,2.
112
1.4. Zasady postępowania z wadliwie wykonanymi odcinkami podbudowy
1. Niewłaściwe cechy geometryczne podbudowy
Wszystkie powierzchnie podbudowy, które wykazują większe odchylenia cech geometrycznych od
określonych w punkcie 6.4, powinny byd naprawione. Wszelkie naprawy i dodatkowe badania i pomiary zostaną wykonane na koszt Wykonawcy.
2. Niewłaściwa grubośd
Na wszystkich powierzchniach wadliwych pod względem grubości, Wykonawca wykona naprawę
podbudowy. Powierzchnie powinny byd naprawione przez spulchnienie lub wybranie warstwy na
odpowiednią głębokośd, zgodnie z decyzją Inspektora, uzupełnione nowym materiałem o odpowiednich właściwościach, wyrównane i ponownie zagęszczone. Roboty te Wykonawca wykona na własny
koszt. Po wykonaniu tych robót nastąpi ponowny pomiar i ocena grubości warstwy. Koszty poniesie
Wykonawca.
3. Niewłaściwa nośnośd podbudowy
Jeżeli nośnośd podbudowy będzie mniejsza od wymaganej, to Wykonawca wykona wszelkie roboty
niezbędne do zapewnienia wymaganej nośności, zalecone przez Inspektora.
Koszty tych dodatkowych robót poniesie Wykonawca podbudowy tylko wtedy, gdy zaniżenie nośności podbudowy wynikło z niewłaściwego wykonania robót przez Wykonawcę podbudowy.
2. Nawierzchni asfaltowej
1. Ogólne zasady kontroli jakości robót
2. Badania przed przystąpieniem do robót
Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien wykonad badania asfaltu, wypełniacza oraz kruszyw przeznaczonych do produkcji asfaltu i przedstawid wyniki tych badao Inspektorowi, w celu akceptacji.
3. Badania w czasie robót
Częstotliwośd oraz zakres badao i pomiarów w czasie wykonywania uzupełnianiu nawierzchni z asfaltu
podano w tablicy poniżej.
Uziarnienie mieszanki mineralnej
Skład asfaltu lanego
Właściwości asfaltu
Właściwości wypełniacza
Właściwości kruszywa:
- piasek naturalny i łamany, kruszywo
drobne granulowane
- żwir, żwir kruszony, grys
Temperatura składników mieszanki mineralnej dozowanych do mieszalnika
Temperatura asfaltu
Częstotliwośd badao, minimalna liczba badao
na dziennej działce roboczej
2 próbki
1 próbka przy produkcji do 300 Mg
2 próbki przy produkcji ponad 300 Mg
dla każdej cysterny
1 na 100 Mg
1 na 200 Mg i przy każdej zmianie
1 na 500 Mg i przy każdej zmianie
dozór ciągły
przy każdym załadunku do kotła transportowego i w czasie wbudowywania
Uziarnienie mieszanki mineralnej - próbki do badao należy pobrad po wymieszaniu kruszyw, a przed
podaniem asfaltu. Krzywa uziarnienia powinna byd zgodna z wymaganiami podanymi w recepcie laboratoryjnej.
113
Skład mieszanki asfaltu
Badanie to polega na wykonaniu ekstrakcji wg PN-S-04001 *4+ pobranej próbki asfaltu. Wyniki powinny byd zgodne z receptą laboratoryjną, z tolerancją dla:
 frakcji powyżej 2 mm
 5 % bezwzględnych,
 frakcji poniżej 0,075 mm
 3 % bezwzględnych,
 asfaltu
 0,5 % bezwzględnych.
Badanie właściwości asfaltu
Dla każdej cysterny Wykonawca powinien określid właściwości asfaltu wg PN-C-96170 [3].
Badanie właściwości wypełniacza
Na każde 100 Mg zużytego wypełniacza Wykonawca powinien określid właściwości podane w pkt 3.
Badanie właściwości kruszywa
Z częstotliwością podaną w tablicy powyżej należy określid właściwości kruszywa.
Pomiar temperatury składników dozowanych do mieszalnika otaczarki
Pomiar polega na dokonaniu odczytu temperatury na skali odpowiedniego termometru zamontowanego na otaczarce. Temperatura powinna byd zgodna z wymaganiami podanymi w recepcie laboratoryjnej.
Pomiar temperatury asfaltu.
Pomiar temperatury asfaltu powinien byd dokonywany:
 po załadunku do kotła transportowego (w przypadku produkcji w kotle stałym lub otaczarce),
 w czasie wbudowywania w nawierzchnię.
Pomiar należy wykonywad przy użyciu termometru (bimetalicznego, elektronicznego itp.) z dokłado
nością  2 C.
4. Badania dotyczące cech geometrycznych i właściwości nawierzchni z asfaltu.
Częstotliwośd oraz zakres badao i pomiarów wykonanej nawierzchni z asfaltu.
Grubośd nawierzchni
Skład asfaltu
Złącza podłużne i poprzeczne
Wygląd zewnętrzny
Minimalna częstotliwośd badao i pomiarów
w sposób ciągły planografem
10 razy na 1 km
2
w 3 punktach, lecz nie rzadziej niż raz na 200 m
2 próbki na 1 km
cała długośd złącza
ocena ciągła
Szerokośd ułożonej nawierzchni
Szerokośd wykonanej nawierzchni nie może różnid się od szerokości wyciętej pod wykopy.
Równośd nawierzchni
Nierówności podłużne nawierzchni należy mierzyd planografem, zgodnie z normą BN-68/8931-04 [6].
Nierówności nie mogą przekraczad:
 4 mm dla warstwy ścieralnej,
 6 mm dla warstwy wiążącej.
Nierówności poprzeczne nawierzchni należy mierzyd łatą. Nierówności nie mogą przekraczad 5 mm.
Grubośd nawierzchni
Grubośd nawierzchni nie może różnid się od grubości istniejącej o więcej niż  5 mm.
114
Skład asfaltu
Skład asfaltu nie powinien różnid się od składu zaprojektowanego w recepcie o więcej niż:
 frakcja powyżej 2 mm
 5,0 % bezwzględnych wartości,
 frakcja wypełniacza  3,0 % bezwzględnych wartości,
 asfalt
 0,5 % bezwzględnych wartości.
Złącza podłużne i poprzeczne
Sprawdzenie prawidłowości wykonania złącz podłużnych i poprzecznych polega na oględzinach zewnętrznych. Złącza powinny byd dobrze związane i zatarte.
Wygląd zewnętrzny nawierzchni
Sprawdzenie wyglądu zewnętrznego warstwy nawierzchni należy wykonad przez oględziny całej długości
wykonanego odcinka.
Wygląd zewnętrzny powinien byd jednorodny, bez spękao, deformacji, plam i wykruszeo.
3. Kontrola wykonania nawierzchni żwirowej
1. Ogólne zasady kontroli jakości robót
Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w ST „Wymagania ogólne” pkt 6.1.
Przed przystąpieniem do robót Wykonawca powinien wykonad badania kruszyw przeznaczonych do
produkcji mieszanki żwirowej i przedstawid wyniki tych badao Inżynierowi do akceptacji.
3. Badania dotyczące cech geometrycznych i właściwości nawierzchni żwirowej
Częstotliwośd oraz zakres badao i pomiarów wykonanej nawierzchni żwirowej podaje tablica poniżej.
Szerokośd
Grubośd
Zagęszczenie
Minimalna częstotliwośd badao i
pomiarów
co 20 m na każdym pasie ruchu
10 pomiarów na 1 km
2
1 badanie na 600 m nawierzchni
Ukształtowanie osi nawierzchni
Oś nawierzchni w planie nie może byd przesunięta w stosunku do osi projektowanej o więcej niż  5 cm.
Rzędne wysokościowe
Odchylenia rzędnych wysokościowych nawierzchni od rzędnych projektowanych nie powinno byd większe niż +1 cm i -3 cm.
Równośd nawierzchni
Nierówności podłużne nawierzchni należy mierzyd łatą 4-metrową, zgodnie z normą BN-68/8931-04 [5].
Nierówności poprzeczne należy mierzyd 4-metrową łatą. Nierówności nawierzchni nie powinny przekraczad 15 mm.
Spadki poprzeczne nawierzchni
Spadki poprzeczne nawierzchni na prostych i łukach powinny byd zgodne z dokumentacją projektową z
tolerancją  0,5%.
115
Szerokośd nawierzchni
Szerokośd nawierzchni nie może różnid się od szerokości projektowanej o więcej niż -5 cm i +10 cm.
Grubośd warstw
Grubośd warstw należy sprawdzad przez wykopanie dołków kontrolnych w połowie szerokości nawierzchni. Dopuszczalne odchyłki od projektowanej grubości nie powinny przekraczad  1 cm.
4. Sprawdzenie odwodnienia
Sprawdzenie odwodnienia należy przeprowadzad na podstawie oceny wizualnej oraz pomiarów wykonanych co najmniej w 10 punktach na 1 km i porównaniu zgodności wykonanych elementów odwodnienia z dokumentacją projektową.
Pochylenie niwelety dna rowów należy sprawdzad co 100 m. Stwierdzone w czasie kontroli odchylenie
spadków od spadków projektowanych nie powinno byd większe niż  0,1%, przy zachowaniu zgodności z
projektowanymi kierunkami odprowadzenia wód.
5. Zagęszczenie nawierzchni
Zagęszczenie nawierzchni należy badad co najmniej dwa razy dziennie, z tym, że maksymalna po2
wierzchnia nawierzchni przypadająca na jedno badanie powinna wynosid 600 m . Kontrolę zagęszczenia
nawierzchni można wykonywad dowolną metodą.
6.13. Kontrola jakości wykonanie zabezpieczeń skrzyżowania kanalizacji z sieciami wod-kan,
ele. i teletechnicznych na czas robót montażowych
Prawidłowośd ułożenia montażu zabezpieczeo (podwieszeo) i ich stałej kontroli.
6.14. Kontrola jakości ułożenia rury osłonowej na rurach kanalizacyjnych na skrzyżowaniach z
siecią gazową
Poprawnego ułożenia rury ochronnej.
Poprawne odległości kooców rury osłonowej od osi sieci gazowej.
Braku połączenia sieci w rurze ochronnej.
Właściwego rozstawu (co 70 cm) podpór ślizgowych.
Szczelnego zakooczenia rur ochronnych.
Prawidłowe przysypania rury gazowej.
6.15. Kontrola jakości wykonania zabezpieczeń istniejącej sieci gazowej na skrzyżowaniu
z kanalizacją
Prawidłowośd wykonania wykopu z nienaruszeniem rury gazowej.
Poprawne wykonanie przysypania gazociągu kruszywem wraz z należytym zagęszczeniem.
Przysypania odcinka wykopu gruntem rodzimym z należytym zagęszczeniem
116
6.16. Kontrola jakości wykonania zabezpieczeń kabli NN
Prawidłowośd ułożenia montażu zabezpieczeo.
Poprawnego ułożenia rury ochronnej, oraz połączeo i złączeo.
Prawidłowe podbicie gruntu pod rury osłonowe.
Stan kabla zabezpieczanego.
Prawidłowe przysypania rury osłonowej.
6.17. Kontrola jakości montażu przepompowni
Przetestowanie automatyki i sygnalizacji:
a) pompy powinny samoczynnie załączad się i wyłączad w zależności od poziomu ścieków w komorze czerpalnej,
b) sygnalizacja powinna wskazywad pracę pomp i urządzeo sterowanych samoczynnie, zdalnie lub ręcznie,
a także stany awaryjne, w tym przekroczenie maksymalnego poziomu ścieków:
 sprawdzenie poziom hałasu w przepompowni, powinien byd zgodny z wymaganiami wg PN-B02151.02,
 sprawdzenie ogrodzenia, oświetlenia i zieleni.
6.18. Kontrola jakości i odbioru przewodów tłocznych
1. Próba ciśnienia sieci ciśnieniowych z PE.
Możliwe jest przeprowadzenie próby ciśnienia sieci ciśnieniowej z PE lub z PVC przed oddaniem jej do
eksploatacji (przekazaniem jej klientowi).
Próba ciśnienia powinna byd przeprowadzona zgodnie z obowiązującymi normami (PN-B-10725:1997).
Jeżeli próba ciśnienia jest wymagana, to powinna stanowid częśd projektu przy zachowaniu następujących warunków:
1. Profil rurociągu powinien byd zaprojektowany z lekkim nachyleniem aby umożliwid odpowietrzenie
instalacji.
2. Urządzenia odpowietrzające (ręczne bądź automatyczne) powinny byd zainstalowane we wszystkich
wierzchołkach sieci lub nieco poniżej.
3. Realizacja wzmocnieo powinna byd tak ustalona, aby za pomocą zasuw możliwe było odcinkowe
przeprowadzenie próby ciśnienia.
4. Powinno byd możliwe napełnienie instalacji w najniższym punkcie, a odpowietrzanie w najwyższym
(na sprawdzanym odcinku).
5. Łuki, trójniki, zwężki, zawory, zaślepki itd. powinny byd odkryte podczas próby ciśnienia.
6. Wymagania inwestora co do próby ciśnienia, powinny byd określone w opisie projektu, aby umożliwid wykonawcy przedsięwzięcie koniecznych środków do przeprowadzenia próby.
Zgodnośd materiału rury i robót wykonawczych z obowiązującymi normami.
Jeżeli powyższe warunki zostały całkowicie spełnione, to kolejnym etapem jest praktyczne wykonanie
zadania.
Aby uniknąd problemów przy realizacji próby ciśnienia, należy zapewnid:
117
 odpowiedni transport, magazynowanie, przeładowywanie rur i kształtek,
 właściwe wykonanie prac ziemnych (układanie, zasypywanie i ubijanie),
 używanie zalecanych elementów łączących i metod wykonawczych.
Z chwilą rozpoczęcia budowy wykonawca powinien poprosid dostawcę o instrukcje i doradztwo wykonawcze.
Jest niezwykle ważne, aby powyżej wspomniane zasady były przestrzegane, ponieważ mają one wpływ
na koocowy wynik inwestycji.
W niezwykle trudnych warunkach (deszcz, wysoki poziom wód gruntowych itd.) może byd niemożliwe
przeprowadzenie próby szczelności złączy zgodnie z obowiązującymi normami. W ta kich przypadkach
stosuje się inne metody przeprowadzania próby ciśnienia rurociągu. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w fioskiej normie SFN nr 3115, której główne założenia dotyczą następujących zasad:
1. Rurociąg powinien byd realizowany zgodnie z odpowiednimi normami (instrukcja producenta).
2. Rurociąg powinien byd odkryty w czasie próby ciśnienia.
3. Odpowietrzad w najwyższych punktach.
4. Napełniad rurociąg z najniższego punktu.
5. Zawór odpowietrzający powinien byd otwarty w czasie napełniania.
6. Prędkośd napełnienia niezależnie od średnicy wynosi 7 godz./km.
7. Próbę ciśnienia przeprowadzid najwcześniej 48 godz. po zasypaniu prostych odcinków rur.
8. Przed próbą ciśnienia rurociąg musi byd wypełniony wodą przez 2 godz.
9. Maks. temp. wody podczas próby ciśnienia nie powinna przekraczad 20°C.
Przygotowaną do próby szczelności sied należy napełnid wodą i odpowietrzyd. Podnieśd ci śnienie do
wartości 1,5 x najwyższe ciśnienie robocze ale nie mniej niż 1,0 MPa (dla rur PVC PN 6 zalecamy zachowad szczególną starannośd i ostrożnośd). Ciśnienie to w okresie 30 minut należy dwukrotnie podnieśd do
pierwotnej wartości co 10 minut. Po dalszych 30 minutach spadek ciśnienia nie powinien przekroczyd
0,02 MPa. W przypadku wystąpienia w trakcie próby przecieków, należy je usunąd i ponownie wykonad
całą próbę od początku.
Uwaga!
Zmiany temperatur w trakcie trwania próby mogą w istotny sposób wpływad na wielkośd zmian ciśnienia.
Wszystkie próby muszą byd przeprowadzone przed ostatecznym zasypaniem rurociągu.
Sprawdzenie poprawnego zabezpieczenia blokami oporowymi zmiany kierunku przewodów tłocznych.
Sprawdzenie poprawności montażu na przewodzie tłocznym uzbrojenia w zasuwy, odpowietrzniki, odwodnienia i rewizje.
Ułożenie przewodów tłocznych zgodnie z dokumentacją z uwzględnieniem strefy przemarzania gruntu.
Sprawdzenie poprawnego zabezpieczenia blokami oporowymi zmiany kierunku przewodów tłocznych.
2. Próba szczelności przewodów polietylenowych
Dla rurociągów z tworzyw termoplastycznych ze względu na lepkosprężyste właściwości tych materiałów
- procedura przeprowadzenia badao szczelności rurociągów powinna uwzględniad zmiany wymiarów
geometrycznych badanych odcinków przewodów w trakcie trwania próby, generowanych przez zjawisko
pełzania materiału.
Poddane działaniu stałego naprężenia materiały lepkosprężyste ulegają odkształceniu tak długo jak długo działa naprężenie, a materiał może swobodnie się odkształcad. W przypadku próby ciśnieniowej zwiększaniu ulega średnica i długośd badanego odcinka rurociągu pod wpływem oddziaływania ustalonej
dla warunków próby, stałej wartości ciśnienia wewnętrznego.
Zmiany wymiarów geometrycznych badanych przewodów w prostej konsekwencji skutkują spadkiem
zadanej wartości ciśnienia próbnego . W rezultacie dla rurociągów wykonanych z tworzyw termoplastycznych praktycznie nie daje się spełnid wymaganego w myśl obowiązujących przepisów warunku, który stanowi iż w ciągu 30 minut trwania próby ciśnienie na manometrach nie może spaśd poniżej wartości
ciśnienia próbnego.
Dlatego WMB proponuje stosowanie procedury badania szczelności rurociągów wykonanych z polietySPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
118
lenu i polipropylenu zgodnie z wytycznymi normy europejskiej prEN 805: 1996 załącznik A.27.
Sprzęt potrzebny do przeprowadzenia prób szczelności wg proponowanego schematu jest taki sam, jak
wymagany w obowiązującej normie krajowej PN-B-10725, zaś samo wykonanie próby stosunkowo krótkotrwałe i nieskomplikowane.
3. Procedura przeprowadzania próby szczelności rurociągu PE
Projekt normy europejskiej prEN 805: 1996.
Załącznik A.27 do pkt. 11.3.3.4 Główna próba szczelności.
1 Uwagi ogólne
Ta alternatywna metoda przeznaczona dla rurociągów wykazujących właściwości lepkosprężyste (rurociągi polietylenowe i polipropylenowe) wynika z nieuwzględnienia w głównej próbie szczelności opisanej
w punkcie 11.3.3.4 faktu pełzania materiału. W związku z tym odpowiednią procedurę przeprowadzania
próby szczelności przedstawiono poniżej.
2 Procedura próby
Cała procedura próby szczelności obejmuje fazę wstępną zawierającą okres relaksacji, połączoną z nią
próbę spadku ciśnienia i zasadniczą próbę szczelności.
3 Faza wstępna
Pomyślne zakooczenie fazy wstępnej jest warunkiem wstępnym dla przeprowadzenia zasadniczej próby
szczelności.
Celem fazy wstępnej jest uzyskanie odpowiednich warunków początkowych testowanego układu, które
zależą od ciśnienia, czasu i temperatury.
Należy unikad wszelkich błędów, które mogłyby wpłynąd na wynik zasadniczej próby szczelno ści. W
związku z tym wstępną próbę szczelności należy przeprowadzid następująco:
 po przepłukaniu i odpowietrzeniu rurociągu obniżyd ciśnienie do poziomu ciśnienia atmosferyczne
go i przez co najmniej 60 min pozwolid na relaksację naprężeo w rurociągu, aby uniknąd wstępnych
naprężeo pochodzących od ciśnienia wewnętrznego; zabezpieczyd rurociąg przed wtórnym zapowietrzeniem;
 po upływie okresu relaksacji należy szybko (nie dłużej niż 10 minut) i w sposób ciągły podnieśd ciśnienie do poziomu STP (ang. System Test Pressure oznacza ciśnienie próbne; najczęściej
STP=1,5xPN). Utrzymywad ciśnienie STP przez 30 minut przez dopompowywanie wody w sposób
ciągły lub z krótkimi przerwami. W tym czasie należy przeprowadzid wzrokową inspekcję rurociągu
aby zidentyfikowad ewentualne nieszczelności;
 przez okres 1 godziny nie pompowad wody pozwalając badanemu odcinkowi na rozciąganie się na
skutek lepkosprężystego pełzania;
 na koniec fazy wstępnej zmierzyd poziom ciśnienia w rurociągu.
W przypadku pomyślnego zakooczenia fazy wstępnej należy kontynuowad procedurę testową. Jeżeli ciśnienie spadło o więcej niż 30% STP, to należy przerwad fazę wstępną i obniżyd ciśnienie wody w badanym odcinku do zera. Po ustaleniu przyczyny nadmiernego spadku ciśnienia zapewnid właściwe warunki
testu (przyczyną może byd np. zmiana temperatury, istnienie nieszczelności). Ponowne przeprowadzenie
próby możliwe jest po co najmniej 60-cio minutowym okresie relaksacji.
4 Zintegrowana próba spadku ciśnienia
Prawidłowa ocena zasadniczej próby szczelności jest możliwa pod warunkiem odpowiednio niskiej zawartości powietrza we wnętrzu badanego odcinka. W związku z tym należy:
 w koocu fazy wstępnej gwałtownie obniżyd ciśnienie w rurociągu o 10-15% STP poprzez upuszczenie
wody z badanego odcinka,
 dokładnie zmierzyd objętośd upuszczonej wodyV,
119

obliczyd dopuszczalny ubytek wody i sprawdzid, czy upuszczona ilośd wody nie przekracza wartości
dopuszczalnej.
 1,2 - współczynnik poprawkowy (uwzględniający zawartośd powietrza) dla zasadniczej próby szczelności.
Dla właściwej interpretacji uzyskiwanych wyników istotne jest zastosowanie odpowiedniej wartości ER
oraz uwzględnianie zmian temperatury i czasu przeprowadzania próby szczelności. Szcze gólnie w przypadku badania rurociągów o małych średnicach i krótkich odcinków Ap i AV winny byd mierzone tak dokładnie, jak to tylko możliwe.
Jeżeli AV jest większe niż AVmax, to należy przerwad badanie i po obniżeniu ciśnienia do zera jeszcze raz
dokładnie odpowietrzyd rurociąg.
5 Zasadnicza próba szczelności
Lepkosprężyste pełzanie materiału rury pod wpływem naprężeo wywołanych ciśnieniem próbnym STP
jest przerwane przez zintegrowany test spadku ciśnienia. Nagły spadek ciśnienia wewnętrznego prowadzi do kurczenia się rurociągu. Należy przez okres 30 minut (zasadnicza próba szczelności) obserwowad i
rejestrowad wzrost ciśnienia wewnętrznego wywołany tym kurczeniem się rurociągu. Zasadniczą próbę
szczelności można uznad za pozytywną, jeżeli linia zmian ciśnienia wykazu je tendencję wzrostową i w
ciągu 30 minut, co jest zazwyczaj wystarczająco długim okresem czasu aby uzyskad odpowiednio dokładne określenie szczelności, nie wykazuje spadku. Jeżeli w tym czasie krzywa zmian ciśnienia wykaże
jednak spadek, to jest to oznaką nieszczelności badanego odcinka.
W przypadku wątpliwości należy zasadniczą próbę szczelności przedłużyd do 90 minut. W takim przypadku dopuszczalny spadek ciśnienia jest ograniczony do 25 kPa względem maksymalnej wartości ciśnienia uzyskanej w fazie kurczenia się rury.
Jeżeli ciśnienie spadnie o więcej niż 25 kPa, to test należy uznad za negatywny.
Zaleca się sprawdzenie wszystkich połączeo mechanicznych przed inspekcją wizualną połą czeo zgrzewanych.
Usunąd wszystkie zidentyfikowane w trakcie próby uszkodzenia instalacji i powtórzyd całą próbę.
Powtórne wykonanie zasadniczej próby szczelności jest dopuszczalne pod warunkiem prze prowadzenia
całej procedury testowej łącznie z 60-cio minutowym okresem relaksacji w fazie wstępnej.
6.19. Kontrola jakości wykonania zasilanie przepompowni
1. Kontrola odbioru urządzeo elektroenergetycznych
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Każde urządzenie elektroenergetyczne przed dopuszczeniem do eksploatacji powinno posiadad wymagany odrębnymi przepisami certyfikatna znak bezpieczeostwa, o ile taki obowiązek istnieje, albo posiadad deklarację zgodności z Polskimi Normami wprowadzonymi do obowiązkowego stosowania oraz wymaganiami określonymi odrębnymi przepisami;
Obiekty z zainstalowanymi urządzeniami elektroenergetycznymi oraz urządzenia i instalacje elektroenergetyczne powinny byd oznakowane znakami ostrzegawczymi;
Pomieszczenia lub teren ruchu elektrycznego powinny byd dostępne tylko dla osób upoważnionych;
Urządzenia i instalacje elektroenergetyczne stwarzające zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego należy
zabezpieczyd przed dostępem osób nieupoważnionych;
Urządzenia i instalacje elektroenergetyczne powinny byd eksploatowane tylko przez upoważnionych pracowników z zachowaniem postanowieo określonych w instrukcjach eksploatacji;
Prace rozruchowe, próby techniczne urządzeo i instalacji elektroenergetycznych powinny byd prowadzone zgodnie z wymaganiami Polskich Norm, odrębnych przepisów, instrukcji eksploatacji oraz uzgodnione
z ich użytkownikiem;
120
7.
Miejsce pracy powinno byd właściwie przygotowane, oznaczone i zabezpieczone w sposób zapewniający bezpieczne wykonywanie pracy.
8. W każdym miejscu pracy, w którym pracę wykonuje zespół pracowników, powinien byd wyznaczony kierujący tym zespołem;
9. Urządzenia elektroenergetyczne lub ich części, przy których będą prowadzone prace konserwacyjne,
remontowe lub modernizacyjne, powinny byd wyłączone z ruchu, pozbawione czynników stwarzających
zagrożenia i skutecznie zabezpieczone przed ich przypadkowym uruchomieniem oraz oznakowane;
10. Jeżeli ruch urządzeo znajdujących się w pobliżu miejsca wykonywania prac, lub w pobliżu miejsca instalowania urządzeo elektroenergetycznych zagraża bezpieczeostwu pracowników to urządzenia te powinny byd na czas wykonywania tych prac wyłączone z ruchu;
11. Wymagania, nie dotyczą prac, dla których zastosowana technologia nie przewiduje wyłączeo urządzeo
z ruchu;
12. Przed przystąpieniem do robót ziemnych związanych z pracami przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych, na terenie przyszłych robót, należy rozpoznad i oznaczyd uzbrojenie podzie mne, a w szczególności sieci elektroenergetyczne, telekomunikacyjne, cieplne, gazowe, wodne i inne.
2. Ogólne zasady kontroli jakości robót energoelektrycznych
Celem kontroli jest stwierdzenie osiągnięcia założonej jakości wykonywanych robót przy budowie linii kablowej. Wykonawca ma obowiązek wykonania pełnego zakresu badao na budowie w celu wskazania Inżynierowi zgodności dostarczonych materiałów i realizowanych robót z dokumentacją projektową i SST.
Materiały posiadające atest producenta stwierdzający ich pełną zgodnośd z warunkami podanymi w specyfikacjach, mogą byd przez Inspektora dopuszczone do użycia bez badao. Przed przystąpieniem do badania,
Wykonawca powinien powiadomid Inspektora o rodzaju i terminie badania.
Po wykonaniu badania, Wykonawca przedstawia na piśmie wyniki badao do akceptacji Inwestora. Wykonawca powiadamia pisemnie Inwestora o zakooczeniu każdej roboty zanikającej, którą może kontynuowad
dopiero po stwierdzeniu przez Inspektora i ewentualnie przedstawiciela, odpowiedniego dla danego terenu
Zakładu Energetycznego - założonej jakości.
Przed przystąpieniem do robót, Wykonawca powinien uzyskad od producentów zaświadczenia o jakości lub
atesty stosowanych materiałów.
Na żądanie Inwestora, należy dokonad testowania sprzętu posiadającego możliwośd nastawienia mechanizmów regulacyjnych.
W wyniku badao testujących należy przedstawid Inżynierowi świadectwa cechowania.
4. Badania w czasie wykonywania robót
1. Rowy pod kable
Po wykonaniu rowów pod kable, sprawdzeniu podlegają wymiary poprzeczne rowu i zgodnośd ich tras z
dokumentacją geodezyjną.
Odchyłka trasy rowu od wytyczenia geodezyjnego nie powinna przekraczad 0,5 m.
2. Kable i osprzęt kablowy
Sprawdzenie polega na stwierdzeniu ich zgodności z wymaganiami norm przedmiotowych lub dokumentów, według których zostały wykonane, na podstawie atestów, protokółów odbioru albo innych dokumentów.
3. Układanie kabli
W czasie wykonywania i po zakooczeniu robót kablowych należy przeprowadzid następujące pomiary:
 głębokości zakopania kabla,
121
 grubości podsypki piaskowej nad i pod kablem,
 odległości folii ochronnej od kabla,
 stopnia zagęszczenia gruntu nad kablem i rozplantowanie nadmiaru gruntu.
Pomiary należy wykonywad co 10 m budowanej linii kablowej, a uzyskane wyniki mogą byd uznane za
dobre, jeżeli odbiegają od założonych w dokumentacji nie więcej niż o 10%.
4. Sprawdzenie ciągłości żył
Sprawdzenie ciągłości żył roboczych i powrotnych oraz zgodności faz należy wykonad przy użyciu przyrządów o napięciu nie przekraczającym 24 V. Wynik sprawdzenia należy uznad za dodatni, jeżeli poszczególne żyły nie mają przerw oraz jeśli poszczególne fazy na obu koocach linii są oznaczone identycznie.
5. Pomiar rezystancji izolacji
Pomiar należy wykonad za pomocą megaomomierza o napięciu nie mniejszym niż 2,5 kV, dokonując odczytu po czasie niezbędnym do ustalenia się mierzonej wartości. Wynik należy uznad za dodatni, jeżeli
rezystancja izolacji wynosi co najmniej:
 20 M/km - linii wykonanych kablami elektroenergetycznymi o izolacji z papieru nasyconego, o
napięciu znamionowym do 1 kV,
 50 M/km - linii wykonanych kablami elektroenergetycznymi o izolacji z papieru nasyconego, o
napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV oraz kablami elektroenergetycznymi o izolacji z tworzyw
sztucznych,
 0,75 dopuszczalnej wartości rezystancji izolacji kabli wykonanych wg PN-76/E-90300 [6].
6. Próba napięciowa izolacji
Próbie napięciowej izolacji podlegają wszystkie linie kablowe. Dopuszcza się niewykonywanie próby napięciowej izolacji linii wykonanych kablami o napięciu znamionowym do 1 kV. Próbę napięciową należy
wykonad prądem stałym lub wyprostowanym.
W przypadku linii kablowej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV, prąd upływu należy mierzyd oddzielnie dla każdej żyły.
Wynik próby napięciowej izolacji należy uznad za dodatni, jeżeli:
 izolacja każdej żyły wytrzyma przez 20 min. bez przeskoku, przebicia i bez objawów przebicia częściowego, napięcie probiercze o wartości równej 0,75 napięcia probierczego kabla wg PN-76/E90250 [4] i PN-76/E-90300 [6],
 wartośd prądu upływu dla poszczególnych żył nie przekroczy 300 A/km i nie wzrasta w czasie
ostatnich 4 min. badania;
 w liniach o długości nie przekraczającej 300 m dopuszcza się wartośd prądu upływu 100 A.
5. Badania po wykonaniu robót
W przypadku zadawalających wyników pomiarów i badao wykonanych przed i w czasie wykonywania
robót, na wniosek Wykonawcy, Inżynier może wyrazid zgodę na niewykonywanie badao po wykonaniu
robót.
6.20. Kontrola jakości wykonania ogrodzenia
Sprawdzenie zgodności z dokumentacją projektową i pkt 5.18.
6.21. Kontroli jakości wykonania trawnika
Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w pkt 6.1.
122
Kontrola w czasie wykonywania trawników polega na sprawdzeniu:
 oczyszczenia terenu z gruzu i zanieczyszczeo,
3
 określenia ilości zanieczyszczeo (w m ),
 pomiaru odległości wywozu zanieczyszczeo na zwałkę,
 wymiany gleby jałowej na ziemię urodzajną z kontrolą grubości warstwy rozścielonej ziemi,
 ilości rozrzuconego kompostu,
 prawidłowego uwałowania terenu,
 zgodności składu gotowej mieszanki traw z ustaleniami dokumentacji projektowej,
 gęstości zasiewu nasion,
 prawidłowej częstotliwości koszenia trawników i ich odchwaszczania,
 okresów podlewania, zwłaszcza podczas suszy,
 dosiewania płaszczyzn trawników o zbyt małej gęstości wykiełkowanych ździebeł trawy.
Kontrola robót przy odbiorze trawników dotyczy:
 prawidłowej gęstości trawy (trawniki bez tzw. „łysin”),
 obecności gatunków niewysiewanych oraz chwastów.
123
SST – OBMIAR ROBÓT
ROZDZIAŁ 7
WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRZEDMIARU I OBMIARU ROBÓT
Wymagania dotyczące wykonania przedmiaru w oparciu o dokumentację projektową zgodnie z „Założeniami wyjściowymi do kosztorysowania” uzgodnionymi z Inwestorem na etapie założeo projektowych.
Wymagania dotyczące dokonywania obmiar robót na etapie wykonywania prac budowlanych, które nie zostały ujęte w przedmiarze, a zostały wykonane zgodnie z specyfikacją przetargową, technologią wykonywania robót, zmienionym zakresem wynikającym z uwarunkowao, lub specyfiki robót.
7.1. Ogólne zasady obmiaru i przedmiaru robót
1. Ogólne zasady obmiaru robót
Obmiar robót będzie określad faktyczny zakres wykonywanych robót zgodnie z dokumentacją projektową i SST, w jednostkach ustalonych w kosztorysie.
Obmiaru robót dokonuje Wykonawca po pisemnym powiadomieniu Inżyniera o zakresie obmierzanych
robót i terminie obmiaru, co najmniej na 3 dni przed tym terminem.
Wyniki obmiaru będą wpisane do rejestru obmiarów.
Jakikolwiek błąd lub przeoczenie (opuszczenie) w ilościach podanych w ślepym kosztorysie lub gdzie indziej w SST nie zwalnia Wykonawcy od obowiązku ukooczenia wszystkich robót. Błędne dane zostaną
poprawione wg instrukcji Inwestora na piśmie.
Obmiar gotowych robót będzie przeprowadzony z częstością wymaganą do celu miesięcznej płatności na
rzecz Wykonawcy lub w innym czasie określonym w umowie lub oczekiwanym przez Wykonawcę i Inwestorem.
2. Zasady określania ilości robót i materiałów
Długości i odległości pomiędzy wyszczególnionymi punktami skrajnymi będą obmierzone poziomo
wzdłuż linii osiowej.
Jeśli SST właściwe dla danych robót nie wymagają tego inaczej, objętości będą wyliczone w m3 jako długośd pomnożona przez średni przekrój.
Ilości, które mają byd obmierzone wagowo, będą ważone w tonach lub kilogramach zgodnie z wymaganiami SST.
3. Urządzenia i sprzęt pomiarowy
Wszystkie urządzenia i sprzęt pomiarowy, stosowany w czasie obmiaru robót będą zaakceptowane przez
Inżyniera.
Urządzenia i sprzęt pomiarowy zostaną dostarczone przez Wykonawcę. Jeżeli urządzenia te lub sprzęt
wymagają badao atestujących to Wykonawca będzie posiadad ważne świadectwa legalizacji.
Wszystkie urządzenia pomiarowe będą przez Wykonawcę utrzymywane w dobrym stanie, w całym okresie trwania robót.
4. Czas przeprowadzenia obmiaru
Obmiary będą przeprowadzone przed częściowym lub ostatecznym odbiorem odcinków robót, a także w
przypadku występowania dłuższej przerwy w robotach.
Obmiar robót zanikających przeprowadza się w czasie ich wykonywania.
Obmiar robót podlegających zakryciu przeprowadza się przed ich zakryciem.
124
Roboty pomiarowe do obmiaru oraz nieodzowne obliczenia będą wykonane w sposób zrozumiały i jednoznaczny.
Wymiary skomplikowanych powierzchni lub objętości będą uzupełnione odpowiednimi szkicami umieszczonymi na karcie rejestru obmiarów. W razie braku miejsca szkice mogą byd dołączone w formie oddzielnego załącznika do rejestru obmiarów, którego wzór zostanie uzgodniony z Inwestorem.
7.2. Obmiar robót rozbiórkowych nawierzchni i podbudowy
Ogólne zasady obmiaru robót podano w „Części ogólnej” pkt 7.1.
2. Jednostka obmiarowa
2
Jednostką obmiarową jest 1 m rozebranej nawierzchni i obejmuje:
 prace pomiarowe i roboty przygotowawcze,
 oznakowanie zakresu robót,
 dostarczenie i sprzętu na budowę,
 wykonanie rozbiórki zgodnie z dokumentacją projektową, SST i ewentualnie zaleceniami Inspektora,
 pomiary powykonawczy,
 odtransportowanie sprzętu z placu budowy.
7.3. Obmiar robót ziemne
Jednostka obmiarową jest m3 wykonanych robót ziemnych i obejmuje:
 Ręczne lub mechaniczne odspojenie gruntu z złożeniem na odkład lub załadowanie na samochody i
odwozem na odkład.
 Zmiana stanowiska pracy w wykopie.
 Utrzymanie rowów odwadniających w wykopie.
 Ręczne wyrównanie z grubsza skarp i dna wykopów
 Oczyszczenie pasa szerokości 0,6 m wzdłuż krawędzi wykopu.
7.4. Obmiar zabezpieczenia ścian wykopu
2
Jednostka obmiarową jest m zabezpieczenia ścian wykopów i obejmuje:
 Dowiezienie materiału.
 Wyrównanie ścian wykopu..
 Doniesienie materiałów i przygotowanie elementów obudowy ścian balami. Opuszczenie materiałów do wykopu wraz wykonanie umocnienia z rozparciem stemplami z przycięciem materiałów na
potrzebny wymiar (przy gruntach nawodnionych z uszczelnieniem).
 Przykrycie wykopu balami.
125

Rozbiórka deskowania i rozpór z wydobyciem na pobocze wykopu z odniesieniem materiałów z rozbiórki z posegregowaniem i oczyszczeniem.
Uwaga:
Przy wykonywaniu umocnieo w gruntach nawodnionych nakłady należy zwiększyd nakłady robocizny i
materiałów zgodnie z zastosowaną i uzgodnioną technologią z Inspektorem
7.5. Obmiar wykonania podsypek pod rurarz
3
2
Jednostka obmiarową jest m lub m wykonanej podsypki i obejmuje:
 Dostarczenie materiału na krawędź wykopu.
 Wyrównanie dna wykopu.
 Zrzucenie materiału do wykopu.
 Rozłożenie podsypki, ubicie wg wytycznych projektowych i ST oraz wyrównanie wg niwelety.
7.6. Obmiar drenażu wykopów.
Jednostka obmiarową ułożenia drenażu jest 1 mb. rurarzu i obejmuje:
 Dostarczenie materiału.
 Przygotowanie materiałów filtracyjnych.
 Transport materiałów filtracyjnych taczkami na brzeg wykopu i opuszczenie materiałów na dno wykopu.
 Rozgarnięcie podsypki na dnie rowka odwadniającego kolejnymi warstwami grubości do 10 cm i dokładne jej ubicie.
 Rozgarnięcie podsypki i ułożenie w niej ciągu drenażowego według spadku.
 Wyrównanie terenu pod studzienki zbiorcze odwadniające.
 Dowiezienie, opuszczenie kręgów na dno wykopu i ustawienie kręgów w wykopie.
 Wykucie otworów w ścianach studzienek, wprowadzenie rury, uszczelnienie połączeo.
 Zasypanie dna studzienek warstwą pospółki.
 Pompowania wody z studzienki w miarę napływu wody
 Demontaż, załadowanie na środki transportowe i przewiezienie na następne stanowisko.
 Zainstalowanie urządzeo do pompowania wody oraz przewodów tymczasowych tłocznych i zrzutu
wody z pompowania.
 Systematyczne pompowanie wody z studni.
 Demontaż całości urządzeo, załadowanie na środki transportu i odwiezienie na następne stanowisko.
126
7.7. Obmiar montażu studzienki kanalizacyjnych niewłazowych nieprzełazowych
Jednostka obmiarową jest 1 szt kompletnej montowanej studzienki kanalizacyjnej i obejmuje:
 Doniesienie materiałów i przygotowanie elementów.
 Wykonanie podsypki z pospółki.
 Opuszczenie elementów studzienki do wykopu.
 Ustawienie kinety
 Montaż trzonu studzienki z rury karbowanej
 Montaż rury teleskopowej zwężki, kręgu lub ustawienie stożka betonowego
 Założenie pokrywy, lub włazu.
7.8. Obmiar montażu studzienek kanalizacyjnych z betonowych elementów prefabrykowanych
Jednostka obmiarową jest 1 szt kompletnej montowanej studzienki kanalizacyjnej i obejmuje:
 Dostarczenie elementów studzienki na krawędź wykopu.
 Opuszczenie studni do wykopu.
 Ustawienie kinety i wprowadzenie w łączniki.
 Sprawdzenie niwelety.
 Montaż kręgów na kinecie, oraz elementów betonowych studni do żądanej wielkości.
 Montaż pokrywy nastudziennej i włazu.
7.9. Obmiar robót przy ułożeniu rur osłonowych AROT
Jednostka obmiarową jest 1 m ułożonej rury w gotowym wykopie i obejmuje:
 Ręczne wykonanie wykopu
 Dostarczenie rur na krawędź wykopu.
 Opuszczenie rur do wykopu.
 Założenie przewodu na istniejącym kablu.
 Zabezpieczenie wlotów.
 Zasypanie wykopu z ubiciem warstwami.
Na słupie:
 Montaż uchwytów.
 Osadzenie rury w uchwytach.
 Wykonanie połączenia rury.
 Zabezpieczenie koocówek rur.
127
7.10. Obmiar ułożenia w wykopie rurociągów z PVC
 Ułożenie przewodu z przycięciem.
 Sprawdzenie i wyregulowanie niwelety.
 Wykonanie dołków montażowych.
7.11. Obmiar wykonania kaskad
Jednostka obmiarową jest 1 szt wykonanej kaskady w gotowym wykopie i obejmuje:
 Dostarczenie elementów na krawędź wykopu.
 Opuszczenie elementów kaskady do wykopu.
 Sprawdzenie niwelety.
 Montaż elementów w isniejący rurociąg i wykonanie wejścia do studzienki.
 Izolacja przejśd przez ścianę studzienki z obetonowaniem.
7.12. Obmiar wykonania próby szczelności rurociągów kanalizacyjnych
Jednostka obmiarową jest odciek 200 m ułożonego rurociągu w gotowym wykopie i obejmuje:
 Opuszczenie materiałów do wykonania prób szczelności na dno wykopu.
 Uszczelnienie otworów kanałów w studzienkach.
 Napełnienie wodą badanego odcinka kanału.
 Badanie szczelności kanału i usuwanie nieszczelności.
 Usunięcie uszczelnieo i spuszczenie wody z badanego odcinka kanału.
7.13. Obmiar wykonania prób szczelności rurociągów ciśnieniowych
128
Jednostka obmiarową jest odciek 200 m ułożonego rurociągu w gotowym wykopie i obejmuje:
 Opuszczenie materiałów do wykonania prób szczelności na dno wykopu.
 Wykonanie oporów i rozpard.
 Zaślepienie koocówek badanego odcinka.
 Napełnienie przewodu dostarczoną wodą.
 Zamontowanie pompy.
 Uzyskanie wymaganego ciśnienia.
 Kontrola złączy.
 Demontaż pompy, oporów i rozpard.
 Odwodnienie grawitacyjne przewodu po próbie.
7.14. Obmiar wykonania obsypania i przysypania rurociągów
3
Jednostka obmiarową jest m wykonanej obsypki i zasypki rurociągów, oznaczenie trasy rurociągu w mb
ułożonej taśmy i obejmuje:
 Dostarczenie materiału na krawędź wykopu.
 Zrzucenie materiału do wykopu.
 Rozłożenie podsypki, ubicie wg wytycznych projektowych i ST oraz wyrównanie wg niwelety.
 Dostawa materiałów do oznaczenia trasy rurociągu.
 Rozwinięcie taśmy.
 Ułożenie taśmy w wykopie nad przysypanym rurociągiem.
7.15. Obmiar zasypania wykopów
3
Jednostka obmiarową jest m wykonanych robót ziemnych i obejmuje:
 Ręczne lub mechaniczne odspojenie gruntu złożonego na poboczu z przemieszczenie go do wykopu.
 Rozścielenie i zagęszczenie gruntu warstwami o grubości 20 cm zgodnie z wymogami dokumentacji
projektowej i ST.
7.16. Obmiar przygotowania podłoża pod nawierzchnie
3
Jednostka obmiarową jest m wykonanych robót i obejmuje:
 Profilowanie podłoża.
 Zagęszczenie podłoża do wymaganego zagęszczenia podanego w dokumentacji projektowej lub ST.
129
7.17. Obmiar wykonania podbudowy pod nawierzchnie
3
 Dostarczenie kruszywa do miejsca wbudowania.
 Ręczne lub mechaniczne rozścielenie dolnej warstwy kruszywa.
 Ręczne odrzucenie nadziarna.
 Zagęszczenie warstwy dolnej.
 Ręczne lub mechaniczne rozścielenie górnej warstwy kruszywa.
 Zagęszczenie i profilowanie warstwy górnej z nawilżaniem wodą.
 Posypanie górnej warstwy miałem kamiennym.
7.18. Obmiar wykonania nawierzchni żwirowej
2
Jednostka obmiarową jest m wykonanej nawierzchni i obejmuje:
 Dostarczenie kruszywa do miejsca wbudowania.
 Rozścielenie i wyrównanie kruszywa dla poszczególnych warstw.
 Doziarnienie i wymieszanie składników warstw górnych nawierzchni z polewaniem wodą
 Wyrównanie warstw nawierzchni.
 Uwałowanie poszczególnych warstw z ręcznym usunięciem nierówności.
 Pielęgnacja nawierzchni.
7.19. Obmiar wykonania nawierzchni asfaltowej
2
Jednostka obmiarową jest m wykonanej nawierzchni i obejmuje:
 Dostarczenie materiału do miejsca wbudowania .
 Posmarowanie gorącym bitumem krawędzi nawierzchni i urządzeo obcych.
 Mechaniczne rozłożenie warstwami dostarczonej na miejsce wbudowania mieszanki ze wstępnym
jej zagęszczeniem urządzeniami wibracyjnymi.
 Ręczne rozłożenie mieszanki w miejscach niedostępnych dla rozkładarki.
 Mechaniczne zagęszczenie warstw nawierzchni z ręcznym ubiciem mieszanki przy krawędziach i
urządzeniach obcych.
130
7.20. Obmiar wykonania zabezpieczeń skrzyżowania kanalizacji z sieciami
Jednostka obmiarową montażu zabezpieczenia jest 1 kpl. zamontowanego koryta i obejmuje:
 Dostarczenie materiałów na miejsce wbudowania.
 Montaż belek drewnianych nośnych.
 Montaż koryta.
 Podwieszenie.
 Demontaż podwieszeo wraz z korytem drewnianym.
 Demontaż belek drewnianych.
 Dokładne podbicie kabli/rurociągu ziemią.
7.21. Obmiar ułożenia rury osłonowej na skrzyżowana kanalizacji z siecią gazową
Jednostka obmiarową wykonanych zabezpieczenia kanały jest mb rury i obejmuje:
 Dostarczenie materiałów na miejsce wbudowania.
 Opuszczeniem odcinka rur do wykopu.
 Montaż ślizgów dystansowych konstrukcji wsporczej na rurze kanalizacyjnej.
 Przeciąganie rury kanalizacyjnej przez rurę ochronną.
 Zabezpieczenie wlotów do rury ochronnej pianką.
7.22. Obmiar wykonania zabezpieczenia sieci gazowej na skrzyżowaniu z kanalizacją
Jednostka obmiarową wykonanych zabezpieczenia kanały jest mb zabezpieczanego gazociągu i obejmuje:
Roboty ziemne
 Wyznaczenie osi i krawędzi wykopu.
 Ręczne odspajanie gruntu z wydobyciem na pobocze.
 Wyrównanie dna i ścian wykopu i sprawdzenie wymiarów wykopu.
 Oczyszczenie pasów o szerokości 0,6 m wzdłuż krawędzi wykopu.
 Dostarczenie kruszywa na miejsce wbudowania.
 Zrzucenie złożonego przy wykopie materiału na dno wykopu.
 Rozścielanie materiału.
 Ubicie ręczne warstwami do 10 cm.
 Ręczne zasypanie wykopu z rozścieleniem i ubicie warstwami o grubości 20 cm.
 Załadunek i wywiezienie nadmiaru urobku.
131
7.23. Obmiar wykonania przewiertu
Jednostka obmiarową jest mb wykonanego przewiertu i obejmuje:
 Przygotowanie stanowiska roboczego w gotowym wykopie.
 Sprawdzenie parametrów dołu montażowego oraz rewizyjnego.
 Opuszczenie i montaż wiertnicy na dnie wykopu.
 Ustawienie hydraulicznego agregatu napędowego na powierzchni terenu.
 Połączenie przewodów.
 Opuszczenie i montaż rury przeciskowej.
 Wiercenie ręczne z usuwaniem ziemi na zewnątrz dołu montażowego.
 Demontaż i likwidacja stanowisk po wykonaniu przewiertu.
7.24. Obmiar montażu przepompowni
Jednostka obmiarową jest 1 kpl montażu zbiornika przepompowni w gotowym wykopie wraz z wykonaniem podłączenia kompletnego wyposażenia zgodnie z DTR dostarczoną od producenta.
7.25. Obmiar ułożenia rurociągów tłocznych
 Ułożenie przewodu z przycięciem.
 Sprawdzenie i wyregulowanie niwelety.
7.26. Obmiar wykonania zasilania przepompowni
I. Montaż złącza kablowego wraz z zestawem przyłączeniowo-pomiarowym kpl
Jednostka obmiarową jest kpl zamontowanego złącza i obejmuje:.
 Przygotowanie podłoża.
132
 Umocowanie elementów konstrukcji tablicy do obudowy oraz jej elementów.
 Podłączenie i oznaczenie przewodów.
 Opisanie tablicy.
 Uzupełnienie gniazd i podstaw bezpiecznikowych wkładkami i główkami.
 Malowanie poprawkowe i oznaczenie złącza.
 Montaż wyposażenia z wykonanie połączeo wewnętrznych.
 Podłączenie przewodów i kabli zewnętrznych.
II. Montaż rury ochronnej typu SV 50 firmy AROT na słupie mb.
Jednostka obmiarową jest 1 m zamontowanej rury ochronnej i obejmuje:.
 Sprawdzenie drożności rur Arot.
 Cięcie i połączenie rur.
 Mocowanie uchwytów na słupie i przymocowanie rury do uchwytów
 Wprowadzenie rur do puszek i innych elementów instalacji oraz umocowanie rur do podłoża.
 Poprawkowe pomalowanie rur.
III. Układanie kabla na słupie
Jednostka obmiarową jest 1 m wciągniętego kabla i obejmuje:
 Rozwinięcie kabla.
 Prowizoryczne podwieszenie lub ułożenie kabla z ucięciem na żądaną długośd i zabezpieczenie kooca kabla przed zawilgoceniem.
 Wciągnięcie kabla w rurę.
 Podłączenie przewodów i kabli z obrobieniem na sucho.
 Uszczelnienie wylotu rury osłonowej.
IV. Ręczne kopanie rowów dla kabli z wykonaniem podsypki
Jednostka obmiarową jest m3 wykonanego wykopu oraz 1 mb wykonania podsypki i obejmuje:
 Wytyczenie trasy rowu dla kabli.
 Wyznaczenie obrysu rowu.
 Wykonanie wykopu przez odspojenie gruntu z przeznaczeniem na odkład wzdłuż wykopu.
 Ręczne wyrównanie dna wykopu.
 Nasypanie warstwy piasku grubości 0,1 m.
V. Ręcznie układanie kabli wielożyłowych w rowach kablowych
Jednostka obmiarową jest 1 mb ułożenia kabla w wykopie, 1 mb przysypania kabla i 1 mb ułożenia folii i
obejmuje:
 Dostarczenie kabla w miejsce ułożenia
 Ułożenie kabla w gotowym wykopie na podsypce piaskowej i przykrycie kabla folią.
 Oznaczenie trasy kabla słupkami.
 Nasypanie warstwy piasku grubości 0,1 m.
 Zasypanie wykopu gruntem z odkładu warstwami o grubości 20 cm.
 Ubicie ręczne warstw gruntu.
 Wykonanie nasypu nad rowem.
 Rozplantowanie nadmiaru gruntu.
VI. Montaż rozdzielnicy
 Wykonanie wykopu pod fundament.
 Ustawienie fundamentu prefabrykowanego w wykopie.
 Umocowanie rozdzielnicy na gotowym fundamencie.
VII. Montaż skrzynki sterującej
 Wykonanie wykopu pod fundament.
 Ustawienie fundamentu prefabrykowanego w wykopie.
133
 Umocowanie rozdzielnicy na gotowym fundamencie.
 Montaż nadajnika sygnałów z radiomodemem wraz z podłączeniem.
VIII. Montaż odgromnika
Jednostka obmiarową jest kpl zamontowanego złącza i obejmuje:
 Nałożenie na słup i zamocowanie głowicy pod podstawę iglicy.
 Skręcenie podstawy iglicy z głowiąc na słupie.
IX. Montaż uziomów z połączeniem taśmą FeZn (bednarką)
Jednostka obmiarową jest kpl zamontowanego uziomu i 1 mb ułożenie bednarki i obejmuje:.
 Ustawienie płyty uziomu na dnie.
 Przyspawanie przewodu uziemiającego do uziomu płytowego.
 Zasypanie wykopu warstwami z ubijaniem ziemi co 20 cm.
 Odmierzenie, ucięcie i wyprostowanie bednarki i przyspawanie.
 Malowanie w paski.
 Umocowanie uchwytów (wsporników) z przymocowaniem bednarki na uchwytach.
X. Pomiary i sprawdzenie obwodów, linii niskiego napięcia oraz badanie uziemienia.
Jednostka obmiarową jest wykonanie 1 pomiaru i obejmuje:.
a. Sprawdzanie i pomiar obwodu elektrycznego nn
 Określenie obwodu, oraz oględziny instalacji.
 Sprawdzenie stanu połączeo w puszkach i łącznikach.
 Odłączenie odbiorników.
 Pomiar rezystancji izolacji i ciągłości obwodu i podłączenie odbiorników.
b. Badanie linii kablowej niskiego napięcia
 Odłączenie kabla.
 Badanie ciągłości żył kabla.
 Pomiar rezystancji izolacji oraz podłączenie kabla.
c. Badanie i pomiar uziemienia
 Oględziny dostępnych części instalacji.
 Rozkręcenie lub połączeo złącza.
 Pomiar rezystancji elementów instalacji.
 Pomiar skuteczności zerowania
 Wykonanie połączeo instalacji z zabezpieczenie złącza przez korozją.
d. Sprawdzenie samoczynnego wyłączania zasilania
Wykonanie próby zadziałania wyłącznika różnicowoprądowego testerem instalacji.
7.27. Obmiar wykonania ogrodzenia
3
Jednostka obmiarową robót ziemnych jest m .
Jednostka obmiarową wykonanych cokołu jest mb.
Jednostka obmiarową montażu słupków wraz z montażem siatki jest mb wykonanego ogrodzenia.
Jednostka obmiarową montażu bramy z furtką jest 1 kpl. zamontowanej bramy.
1. Roboty ziemne obejmują:
 Wyznaczenie osi i krawędzi wykopu.
 Ręczne odspajanie gruntu z wydobyciem na pobocze wyrzutem łopatami.
 Wyrównanie dna i ścian wykopu i sprawdzenie wymiarów wykopu.
134


Oczyszczenie pasów o szerokości 0,6 m wzdłuż krawędzi wykopu.
Ręczne zasypanie wykopu po wykonanie po wykonaniu fundamentów przez odspojenie gruntu złożonego na poboczu i przemieszczeniem go do wykopu, rozścieleniem i ubicie warstwami o grubości
20 cm.
2. Fundament z cokołem pod ogrodzenie obejmują:
 Przygotowanie, ustawienie i rozebranie deskowania po wykonaniu fundamentów z betonu.
 Ułożenie z zagęszczeniem betonu z pozostawieniem dylatacji i obsadzeniem dybli dla słupków.
 Ręczne przygotowanie zaprawy cementowej i wykonanie gładzi cementowej na wierzchu cokołu z
wyrobieniem spadków i zatarciem.
 Zatarcie bocznych powierzchni betonu cokołu.
 Pielęgnowanie betonu.
3. Montaż ogrodzenia z siatki na słupkach obejmuje:
 Usunięcie dybli i ewentualne podkucie w razie potrzeby gniazd w gotowych cokołach.
 Obsadzenie słupków z zalaniem gniazd zaprawą cementową.
 Naciągnięcie linki i przymocowanie opierzenia.
 Oczyszczenie i pomalowanie olejne dwukrotne słupków stalowych.
4. Montaż bramy obejmuje:
 Zawieszenie skrzydeł wrót i furtki.
 Wyregulowanie zawieszeo i zamknięd.
 Dwukrotne pomalowanie wrót i furtek farbą olejną.
 Wypełnienie bruzd dla okud zaprawą cementową.
7.28. Obmiar wykonania trawnika
Jednostka obmiarową jest m2 obsianego terenu i obejmuje:
 Ręczne przekopanie gleby wraz z wyrównanie powierzchni.
 Rozrzucenie nawozów mineralnych i zagrabienie.
 Wysianie nasion, zagrabienie oraz ubicie gruntu powierzchni.
7.29. Pielęgnacja trawników
2
Wykaszanie trawy przez okres 3 m-cy.
135
SST – ODBIÓR ROBÓT
ROZDZIAŁ 8
SPOSOBU ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH
Wymagania dotyczące odbiorów winny zawierad sposób:
 odbioru frontu robót,
 odbioru robót zanikających,
 odbiorów częściowych,
 odbioru koocowego,
 odbioru pogwarancyjnego,
 dokumenty niezbędne przy prowadzeniu kontroli i dokonania odbiorów.
8.1. Rodzaje odbiorów robót
W zależności od ustaleo odpowiednich SST, roboty podlegają następującym etapom odbioru:
a) odbiorowi robót zanikających i ulegających zakryciu,
b) odbiorowi częściowemu,
c) odbiorowi koocoewy,
d) odbiorowi pogwarancyjnemu.
8.2. Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu
Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu polega na finalnej ocenie ilości i jakości wykonywanych robót, które w dalszym procesie realizacji ulegną zakryciu.
Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu będzie dokonany w czasie umożliwiającym wykonanie
ewentualnych korekt i poprawek bez hamowania ogólnego postępu robót.
Odbioru robót dokonuje Inspektora.
Gotowośd danej części robót do odbioru zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy i jednoczesnym
powiadomieniem Inspektora. Odbiór będzie przeprowadzony niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3
dni od daty zgłoszenia wpisem do dziennika budowy i powiadomienia o tym fakcie Inspektora.
Jakośd i ilośd robót ulegających zakryciu ocenia Inspektor na podstawie dokumentów zawierających komplet
wyników badao laboratoryjnych i w oparciu o przeprowadzone pomiary, w konfrontacji z dokumentacją
projektową, SST i uprzednimi ustaleniami.
8.3. Odbiór częściowy
Odbiór częściowy polega na ocenie ilości i jakości wykonanych części robót. Odbioru częściowego robót dokonuje się wg zasad jak przy odbiorze ostatecznym robót. Odbioru robót dokonuje Inspektora.
8.4. Odbiór końcowy robót
1. Zasady odbioru koocowy robót
Odbiór koocowy polega na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości.
Całkowite zakooczenie robót oraz gotowośd do odbioru ostatecznego będzie stwierdzona przez Wykonawcę
wpisem do dziennika budowy z bezzwłocznym powiadomieniem na piśmie o tym fakcie Inspektora.
Odbiór ostateczny robót nastąpi w terminie ustalonym w dokumentach umowy, licząc od dnia potwierdzeSPECYFIKACJE KANALIZACJI SANITARNEJ WRAZ Z PRZYŁĄCZAMI W MIEJSCOWOSCI JASIEŃ, UL. KLONOWEJ I KLONOWEJ BOCZNEJ ORAZ BRZESKO-JASIEŃ
136
nia przez Inspektora zakooczenia robót i przyjęcia dokumentów, o których mowa w punkcie 8.4.2.
Odbioru ostatecznego robót dokona komisja wyznaczona przez Zamawiającego w obecności Inspektora i
Wykonawcy. Komisja odbierająca roboty dokona ich oceny jakościowej na podstawie przedłożonych dokumentów, wyników badao i pomiarów, ocenie wizualnej oraz zgodności wykonania robót z dokumentacją
projektową i SST.
W toku odbioru ostatecznego robót komisja zapozna się z realizacją ustaleo przyjętych w trakcie odbiorów
robót zanikających i ulegających zakryciu, zwłaszcza w zakresie wykonania robót uzupełniających i robót
poprawkowych.
W przypadkach niewykonania wyznaczonych robót poprawkowych lub robót uzupełniających lub robotach
wykooczeniowych, komisja przerwie swoje czynności i ustali nowy termin odbioru ostatecznego.
W przypadku stwierdzenia przez komisję, że jakośd wykonywanych robót w poszczególnych asortymentach
nieznacznie odbiega od wymaganej dokumentacją projektową i SST z uwzględnieniem tolerancji i nie ma
większego wpływu na cechy eksploatacyjne obiektu i bezpieczeostwo, komisja dokona potrąceo, oceniając
pomniejszoną wartośd wykonywanych robót w stosunku do wymagao przyjętych w dokumentach umowy.
2. Dokumenty do odbioru ostatecznego
Podstawowym dokumentem do dokonania odbioru ostatecznego robót jest protokół odbioru ostatecznego
robót sporządzony wg wzoru ustalonego przez Zamawiającego.
Do odbioru ostatecznego Wykonawca jest zobowiązany przygotowad następujące dokumenty:
a) dokumentację projektową podstawową z naniesionymi zmianami oraz dodatkową, jeśli została sporządzona w trakcie realizacji umowy,
b) szczegółowe specyfikacje techniczne (podstawowe z dokumentów umowy i ew. uzupełniające lub zamienne),
c) recepty i ustalenia technologiczne,
d) dzienniki budowy i rejestry obmiarów (oryginały),
e) wyniki pomiarów kontrolnych oraz badao i oznaczeo laboratoryjnych, zgodne z SST,
f) deklaracje zgodności lub certyfikaty zgodności wbudowanych materiałów zgodnie z SST i ew. PZJ,
g) opinię technologiczną sporządzoną na podstawie wszystkich wyników badao i pomiarów załączonych
do dokumentów odbioru, wykonanych zgodnie z SST i PZJ,
h) rysunki (dokumentacje) na wykonanie robót towarzyszących (np. na przełożenie linii telefonicznej,
energetycznej, gazowej, oświetlenia itp.) oraz protokoły odbioru i przekazania tych robót właścicielom
urządzeo,
i) geodezyjną inwentaryzację powykonawczą robót i sieci uzbrojenia terenu,
j) kopię mapy zasadniczej powstałej w wyniku geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej.
3. Ocena wyników odbioru
Jeżeli wszystkie badania i odbiory robót przewidziane w trakcie wykonywania robót i niniejszymi warunkami
dały wynik dodatni, wykonane roboty powinny byd uznane za zgodne z wymaganiami niniejszych warunków.
W przypadku gdy chociaż jedno badanie lub jeden z odbiorów miały wynik ujemny i nie zostały dokonane
poprawki doprowadzające stan robót ziemnych do ustalonych wymagao oraz gdy dokonany odbiór koocowy robót jest negatywny, wykonane roboty należy uznad za niezgodne z wymaganiami niniejszych warunków.
Roboty uznane przy odbiorze za niezgodne z wymaganiami warunków technicznych powinny byd poprawione zgodnie z ustaleniami komisji odbiorczej i przedstawione do ponownego odbioru, z którego sporządzid
należy nowy protokół odbioru koocowego robót.
W przypadku, gdy wg komisji, roboty pod względem przygotowania dokumentacyjnego nie będą gotowe do
odbioru ostatecznego, komisja w porozumieniu z Wykonawcą wyznaczy ponowny termin odbioru ostatecznego robót.
Wszystkie zarządzone przez komisję roboty poprawkowe lub uzupełniające będą zestawione wg wzoru ustalonego przez Zamawiającego.
137
Termin wykonania robót poprawkowych i robót uzupełniających wyznaczy komisja.
8.5. Odbiór pogwarancyjny
Odbiór pogwarancyjny polega na ocenie wykonanych robót związanych z usunięciem wad stwierdzonych
przy odbiorze ostatecznym i zaistniałych w okresie gwarancyjnym.
Odbiór pogwarancyjny będzie dokonany na podstawie oceny wizualnej obiektu z uwzględnieniem zasad
opisanych w punkcie 8.1.4. „Odbiór ostateczny robót”.
138
SST – ROZLICZENIE ROBÓT
ROZDZIAŁ 9
ROZLICZENIA ROBÓT PODSTAWOWYCH, TYMCZASOWYCH I PRAC TOWARZYSZĄCYCH
Rozdział ujmuje sposób rozliczenia robót tymczasowych i towarzyszących nie będących robotami podstawowymi.
Prace tymczasowe i towarzyszące są to roboty pośrednie nie będącymi pracami podstawowymi, a niezbędnymi do wykonania prac podstawowych. Wymagania dotyczące sposobu rozliczenia robót tymczasowych i
towarzyszących winno byd wykonane w oparciu o dokumentację projektową lub założenia techniczne i
zgodnie z „Założeniami wyjściowymi do kosztorysowania” uzgodnionymi z Inwestorem na etapie założeo
projektowych, a dla wykonawcy winny byd ujęty w specyfikacji przetargowej. W wypadku braku powyższych
ustaleo winny byd rozliczane zgodnie z pozycjami opracowania przedmiarowego będącego elementem dokumentacji projektowej.
Jeżeli inaczej nie zostało ustalone podstawą płatności jest cena jednostkowa skalkulowana przez Wykonawcę za jednostkę obmiarową ustaloną dla danej pozycji kosztorysu.
Dla pozycji kosztorysowych wycenionych ryczałtowo podstawą płatności jest wartośd (kwota) podana przez
Wykonawcę w danej pozycji kosztorysu.
Cena jednostkowa lub kwota ryczałtowa pozycji kosztorysowej będzie uwzględniad wszystkie czynności,
wymagania i badania składające się na jej wykonanie, określone dla tej roboty w SST i w dokumentacji projektowej.
Ceny jednostkowe lub kwoty ryczałtowe robót będą obejmowad:
 robociznę bezpośrednią wraz z towarzyszącymi kosztami,
 wartośd zużytych materiałów wraz z kosztami zakupu, magazynowania, ewentualnych ubytków i
transportu na teren budowy,
 wartośd pracy sprzętu wraz z towarzyszącymi kosztami,
 koszty pośrednie, zysk kalkulacyjny i ryzyko,
 podatki obliczone zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Do cen jednostkowych nie należy wliczad podatku VAT.
Jednostki miary:
 Wytyczenie trasy z wyznaczeniem punktów stałych - w km długości wytyczanej trasy.
2
 Zabezpieczenie ścian wykopu – w m powierzchni zabezpieczonych ścian.
 Wykonanie drenażu – w mb ułożenia drenażu, studzienki odwadniające w szt.
 Pompowanie wody z studzienek drenażowych – wg dziennika pracy sprzętu.
139
SST – DOKUMENTY ODNIESIENIA
ROZDZIAŁ 10
DOKUMENTY ODNIESIENIA (PRZEPISY ZWIĄZANE)
Przepisy prawne
1 Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków
(Dz. U. Nr 72/01 poz. 747)
2 Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U. Nr 106/00 poz. 1126, Nr 109/00 poz. 1157, Nr
120/00 poz. 1268, Nr 5/01 poz. 42, Nr 100/01 poz.1085, Nr 110/01 poz. 1190,
Nr 115/01 poz. 1229, Nr 129/01 poz. 1439, Nr 154/01 poz. 1800, Nr 74/02
poz. 676, Nr 80/03 poz. 718)
3 Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999r. w sprawie określenia
warunków technicznych jakim powinny odpowiadad drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 43/99 poz. 430)
4 Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r. w sprawie warunków
technicznych jakim powinny odpowiadad drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 63/00 poz. 735)
5 Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 5 maja 1999r. w sprawie określenia odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew lub krzewów, elementów ochrony akustycznej, wykonywania robót ziemnych budynków lub budowli
w sąsiedztwie linii kolejowych oraz sposobu urządzania i utrzymywania zasłon
odśnieżnych i pasów przeciwpożarowych ( Dz.U. Nr 47/99 poz. 476)
6 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 1986r. w sprawie wykonania niektórych przepisów
ustawy o drogach publicznych (Dz.U. Nr 6/86 poz. 33, Nr 48/86 poz. 239, Nr
136/95 poz. 670)
7 Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 października 1993r. w sprawie
bezpieczeostwa i higieny pracy w oczyszczalniach ścieków (Dz.U. Nr 96/93 poz.
438)
8 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów
bezpieczeostwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 129/97 poz. 844, Nr 91/02 poz. 811)
9 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003r. w sprawie bezpieczeostwa i higieny pracy
podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 47/03 poz. 401)
10 Rozporządzenie Ministrów Pracy i Opieki Społecznej oraz Zdrowia z dnia 2 listopada 1954r. w sprawie
bezpieczeostwa i higieny pracy przy spawaniu i cięciu metali (Dz.U. Nr 5 3/54
poz. 259)
11 Rozporządzenie Ministrów Pracy i Opieki Społecznej oraz Zdrowia z dnia 15 maja 1954r. w sprawie bezpieczeostwa i higieny pracy przy użytkowaniu butli z gazami sprężonymi, skroplonymi i rozpuszczonymi pod ciśnieniem (Dz.U. Nr 29/54 poz. 115 z późniejszymi zmianami nie dotyczącymi przedmiotu mniejszych warunków)
12 Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 2 kwietnia 2001 r. w sprawie geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz zespołów uzgadniania dokumentacji projektowej (Dz.U. Nr 38/01 poz. 455)
13 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r w sprawie szczegółowego zakresu i formy
projektu budowlanego (Dz.U. Nr 120/03 poz. 1133)
14 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 sierpnia 1998 r. w sprawie aprobat i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych (Dz.U. Nr 107/98 poz. 679, Nr 8/02 poz. 71)
140
15 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 3 l lipca 1998 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania
wyrobów budowlanych dopuszczanych do obrotu i powszechnego stosowania w
budownictwie (Dz.U. Nr 113/98 poz. 728)
16 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 1998 r. w sprawie określenia wykazu wyrobów budowlanych nie mających istotnego wpływu na spełnianie wymagao podstawowych oraz wyrobów wytwarzanych i stosowanych według uznanych zasad sztuki budowlanej (Dz.U. Nr 99/98 poz. 673)
17 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1999 r. w sprawie wykazu wyrobów wyprodukowanych w Polsce, a także wyrobów importowanych do Polski po raz pierwszy, mogących stwarzad zagrożenie albo służących ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia lub środowiska, podlegających obowiązkowi certyfikacji na znak bezpieczeostwa i oznaczania tym znakiem, oraz wyrobów podlegających obowiązkowi
wystawiania przez producenta deklaracji zgodności (Dz.U. Nr 5/00 poz. 53)
18 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 stycznia 2000 r. w sprawie trybu wydawania dokumentów
dopuszczających do obrotu wyroby mogące stwarzad zagrożenie albo które służą ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia i środowiska, wyprodukowane w Polsce lub pochodzące z kraju, z którym Polska zawarła porozumienie w sprawie
uznawania certyfikatu zgodności lub deklaracji zgodności wystawianej przez
producenta, oraz rodzajów tych dokumentów (Dz.U. Nr 5/00 póz, 58)
19 Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia l października 1993 r. w sprawie
bezpieczeostwa i higieny pracy przy eksploatacji, remontach i konserwacji sieci
kanalizacyjnych (Dz.U. Nr 96/93 poz. 437)
20. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. Tom II: Instalacje sanitarne i
przemysłowe, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1988.
21. Warunki techniczne wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych – Polska Korporacja Techniki
Sanitarnej, Grzewczej, Gazowej i Klimatyzacji, Warszawa 1994 r.
22. Instrukcja projektowania, wykonania i odbioru instalacji rurociągowych z nieplastyfikowanego polichlorku winylu i polietylenu – Wavin.
Normy
PN-86/B-01802
PN-88/B-06250
PN-EN 12889:2003
PN-EN 1610:2002
BN-72/8932-01
BN-88/6731-08
PN-S-04001
BN-64/8931-02
BN-64/8931-01
BN-68/8931-04
PN-74/B-04481
PN-B-04481
PN-86-B-02480
PN-92/B-10735
Antykorozyjne zabezpieczenia w budownictwie. Konstrukcje betonowe i
żelbetowe. Nazwy i określenia
Beton zwykły
Bezwykopowa budowa i badanie przewodów kanalizacyjnych
Budowa i badania przewodów kanalizacyjnych
Budowle drogowe i kolejowe. Roboty ziemne
Cement. Transport i przechowywanie
Drogi samochodowe. Metody badao mas mineralno-bitumicznych i nawierzchni bitumicznych, w tym PN-S-04001-09 Drogi samochodowe i lotniskowe. Mieszanki mineralno-bitumiczne. Badania. Oznaczenie zawartości
wolnej przestrzeni
Drogi samochodowe. Oznaczanie modułu odkształcenia nawierzchni podatnych i podłoża przez obciążenie płytą
Drogi samochodowe. Oznaczanie wskaźnika piaskowego
Drogi samochodowe. Pomiar równości nawierzchni planografem i łatą
Grunty budowlane. Badania laboratoryjne
Grunty budowlane. Badania próbek gruntu
Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opisy gruntów
Kanalizacja. Przewody kanalizacyjne. Wymagania i badania przy odbiorze
141
PN-92/B-10729
ZN-77/CZSP/D14/188
PN-S-96023
PN-B-06712
PN-87/B-01100
PN-B-06714-19
Kanalizacja. Studzienki kanalizacyjne
Klej agresywny do łączenia z rur z PVC
Konstrukcje drogowe. Podbudowa i nawierzchnia z tłucznia kamiennego
Kruszywa mineralne do betonu
Kruszywa mineralne. Kruszywa skalne. Podział, nazwy i określenia
Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie mrozoodporności metodą bezpośrednią
PN-B-06714-18
Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie nasiąkliwości
PN-B-06714-12
Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie zawartości zanieczyszczeo obcych
PN-B-11111
Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Żwir i
mieszanka
PN-87/B-01100
Kruszywa mineralne. Kruszywa skalne. Podział, nazwy i określenia
PN-B-11113
Kruszywa mineralne. Kruszywo naturalne do nawierzchni drogowych. Piasek
PN-B-11112
Kruszywo mineralne. Kruszywo łamane do nawierzchni drogowych
BN-84/6366-10
Kształtki drenarskie typ 50 z polietylenu wysokociśnieniowego.
PN-81/C-89203
Kształtki kanalizacyjne z nieplastyfikowanego poli chlorku winylu
PN-85/C-89203
Kształtki kanalizacyjne z nieplastyfikowanego polichlorku winylu
PN-76/C-89202
Kształtki z nieplastyfikowanego polichlorkuwinylu do rur ciśnieniowych
PN-B-24620
Lepiki, masy i roztwory asfaltowe stosowane na zimno
BN-77/8931-12
Oznaczanie wskaźnika zagęszczenia gruntu
PN-74/B-02480
Podłoże naturalne - grunt rodzimy
PN-EN 1401-1 : 1999 Podziemne bezciśnieniowe systemy przewodowe z niezmiękczonego polichlorku winylu) (PVC-U) do odwadniania i kanalizacji. Wymagania dotyczące
rur, kształtek i systemu
BN-86/8971-08
Prefabrykaty budowlane z betonu. Rury i kształtki ciśnieniowe. Kręgi betonowe i żelbetowe
PN-C-96170
Przetwory naftowe. Asfalty drogowe
PN-68/B-06050
Roboty ziemne budowlane. Wymagania w zakresie wykonania i badania
przy odbiorze
PN-B-10736
Roboty ziemne. Wykopy otwarte dla przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych. Warunki techniczne wykonania.
PN-74/B-24622
Roztwór asfaltowy do gruntowania
BN-80/6366-08
Rury ciśnieniowe z polipropylenu. Wymagania techniczne
PN-C-89221
Rury drenarskie karbowane z nieplastyfikowanego polichlorku winylu
ISO 4435
Rury i kształtki do sieci drenarskich i kanalizacyjnych z nieplastyfikowanego
PVC (PVC-U)
PN-EN-295
Rury i kształtki kamionkowe i ich połączenia w sieci drenażowej i kanalizacyjnej
PN-EN 295-6:2001
Rury i kształtki kamionkowe i ich połączenia w sieci drenażowej i kanalizacyjnej. Wymagania dotyczące studzienek kanalizacyjnych
ISO 4435:1991
Rury i kształtki z nieplastyfikowanego polichlorku winylu stosowane
w systemach odwadniających i kanalizacyjnych
PN-85/C-89205
Rury kanalizacyjne z nieplastyfikowanego polichlorku winylu.
BN-74/6366-04
Rury polietylenowe typ 50. Wymagania techniczne
BN-74/6366-03
Rury polietylenowe typ 50. Wymiary
PN-74/C-89200.
Rury z nieplastyfikowanego polichlorku winylu. Wymiary
PN-C-89207.-1997
Rury z tworzyw sztucznych. Rury ciśnieniowe z polipropylenu PP-H, PP-B i
PP-R
PN-89/H-74101
Rury żeliwne ciśnieniowe do połączeo
142
PN-88/H-74080/04
PN/FN-91/H-34501
PN-H-74086
PN-91/B-10729
PN-EN 1917
Skrzynki żeliwne wpustów deszczowych klasy C
Skrzyżowania gazociągów z przeszkodami terenowymi
Stopnie żeliwne do studzienek kontrolnych
Studzienki kanalizacyjne
Studzienki włazowe i niewłazowe z betonu niezbrojonego, z betonu zbrojonego włóknem stalowym i żelbetowe
PN-EN 1401-1:1995 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Podziemne bezciśnieniowe
systemy przewodowe z niezmiękczonego polichlorku winylu) (PVC-U) do
odwadniania i kanalizacji. Wymagania dotyczące rur, kształtek i systemu
PN-EN 1852-1:1999 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Podziemne bezciśnieniowe
systemy przewodowe z polipropylenu (PP) do odwadniania i kanalizacji.
Wymagania dotyczące rur, kształtek i systemu
PN-EN 1452-1-5:200 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Systemy przewodowe z niezmiękczonego polichlorku winylu do przesyłania wody. Częśd 1. Wymagania
ogólne. Częśd 2 Rury. Częśd 3. Kształtki. Częśd 4. Zawory i wyposażenie pomocnicze. Częśd 5. Przydatnośd do stosowania w systemie
PN-H-74051-00
Włazy kanałowe. Ogólne wymagania i badania
PN-81/B-10725
Wodociągi. Przewody zewnętrzne. Wymagania i badania przy odbiorze
PN-74/B-02480
Wskaźnik zagęszczenia gruntu
PN-EN 1671:2001
Zewnętrzne systemy kanalizacji ciśnieniowej
PN-EN 752-1:2000
Zewnętrzne systemy kanalizacyjne. Pojęcia ogólne i definicje
PN-EN 124:2000
Zwieoczenia wpustów i studzienek kanalizacyjnych do nawierzchni dla ruchu pieszego i kołowego. Zasady konstrukcji, badania typu, znakowanie,
sterowanie jakością
PN-82/H-74002
Żeliwne rury kanalizacyjne (Zastąpiona przez PN-EN 877:2002 (U) Rury i
kształtki z żeliwa, złącza i elementy wyposażenia instalacji odprowadzania
wód z budynków Wymagania, metody badao i zapewnienie jakości)
PN-B-11111
Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Żwir i
mieszanka
PN-B-11113
Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Piasek
BN-64/8931-01
Drogi samochodowe. Oznaczanie wskaźnika piaskowego
BN-68/8931-04
Drogi samochodowe. Pomiar równości nawierzchni planografem i łatą
PN-61/E-01002
Przewody elektryczne. Nazwy i określenia.
N-SEP-E-004
Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa.
PN-74/E-06401
Elektroenergetyczne linie kablowe. Osprzęt do kabli o napięciu znamionowym do 60 kV. Ogólne wymagania i badania.
BN-68/6353-03
Folia kalendrowana techniczna z uplastycznionego polichlorku winylu.
PNE-IEC 60364
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych (normy zastępujące PNE-05009)
PN-76/E-90300
Kable elektroenergetyczne i sygnalizacyjne o izolacji z tworzyw termoplastycznych, na napięcie znamionowe nie przekraczające 18/30 kV. Ogólne
wymagania i badania.
PN-76/E-90301
Kable elektroenergetyczne i sygnalizacyjne o izolacji z tworzyw termoplastycznych i powłoce polwinitowej na napięcie znamionowe 0.6/1 kV
PN-76/E-90250
Kable elektroenergetyczne o izolacji i powłoce metalowej na napięcie
znamionowe nie przekraczające 23/40 kV.
PN-76/E-90251
Kable elektroenergetyczne o izolacji papierowej i powłoce metalowej.
Kable o powłoce ołowianej na napięcie znamionowe nie przekraczające
23/40 kV.
143
PN-76/E-90306
PN-76/E-90301
PN-76/E-90304
BN-87/6774-04
PN-86/E-05003.01
BN-71/8976-31
PN-87/E-90056
PN-87/E-90054
PN-b0/H-74219
PN-80/C-89205
BN-74/3233-17
E-16
BN-73/3725-16
Kable elektroenergetyczne o izolacji polietylenowej, na napięcie znamionowe powyżej 3,6/6 kV.
Kable elektroenergetyczne o izolacji z tworzyw termoplastycznych i powłoce polwinitowej na napięcie znamionowe 0,6/1 kV.
Kable sygnalizacyjne o izolacji z tworzyw termoplastycznych i powłoce
polwinitowej na napięcie znamionowe 0,6/1 kV.
Kruszywa mineralne do nawierzchni drogowych. Piasek.
Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Wymagania ogólne
Odległości poziome gazociągów wysokiego ciśnienia od obiektów terenowych.
Przewody elektroenergetyczne ogólnego przeznaczenia do układania na
stałe. Przewody o izolacji i powłoce polwinitowej, okrągłe
Przewody elektroenergetyczne ogólnego przeznaczenia do układania na
stałe. Przewody jednożyłowe o izolacji polwinitowej
Rury stalowe bez szwu walcowane na gorąco ogólnego zastosowania.
Rury z nieplastyfikowanego polichlorku winylu.
Słupki oznaczeniowe i oznaczeniowo-pomiarowe.
Zalewy kablowe.
Znakowanie kabli, przewodów i żył (analogia).
144

Specyfikacja - RPWiK Brzesko

Transkrypt

Podobne dokumenty