Raport o stanie zdrowia w 2008r

Transkrypt

RAPORT O ZDROWIU
MIESZKA¡CÓW MIASTA KRAKOWA
I JEGO UWARUNKOWANIACH
ZA ROK 2008
Urzàd Miasta Krakowa
Kraków 2009
Opracowano:
Zdrowie i Zarzàdzanie sp. z o.o.,
ul. Sarego 16/3,
31-047 Kraków
na zlecenie
Biura ds. Ochrony Zdrowia
Urz´du Miasta Krakowa
Recenzent:
dr Alicja Domaga∏a
Spis treÊci
Spis tabel.
Spis wykresów.
Spis za∏àczników.
Wprowadzenie.
Cz´Êç I.
Mierniki stanu zdrowia mieszkaƒców Krakowa
1. Wst´p.
2. Stan ludnoÊci oraz ruch naturalny.
3. Struktura ludnoÊci wg p∏ci, wieku i grup ekonomicznych.
4. Trwanie ˝ycia.
5. Stan zdrowia na podstawie danych o umieralnoÊci.
5.1 Wspó∏czynnik umieralnoÊci niemowlàt.
5.2 Wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej.
5.3 Zgony wg wieku.
5.4 Zgony wg przyczyn.
5.5 Standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci.
6. Zachorowania na choroby zakaêne.
6.1 Choroby zakaêne.
6.2 Szczepienia.
6.3 Gruêlica.
6.4 HIV/AIDS.
7. Zachorowania na nowotwory z∏oÊliwe.
8. Choroby zawodowe.
9. Niepe∏nosprawnoÊç.
9.1 Liczba osób poni˝ej 16. r.˝.
9.2 Liczba osób powy˝ej 16. r.˝.
10. Podsumowanie.
Cz´Êç II.
Zasoby opieki zdrowotnej w Krakowie
1. Wst´p.
2. Zasoby ochrony zdrowia.
2.1 Stacjonarna opieka zdrowotna – lecznictwo zamkni´te.
a) Szpitale ogólne.
b) Stacjonarne lecznictwo psychiatryczne.
c) Zak∏ady opieki d∏ugoterminowej.
2.2 Podstawowa i ambulatoryjna opieka zdrowotna.
2.3 Ratownictwo medyczne.
2.4 Kadry medyczne.
2.5 Dost´pnoÊç do Êwiadczeƒ zdrowotnych w ramach
lecznictwa ambulatoryjnego.
3. Podsumowanie.
Cz´Êç III.
Dzia∏ania Miasta w zakresie opieki zdrowotnej
1. Wst´p.
2. Dzia∏ania w stosunku do zak∏adów opieki zdrowotnej,
dla których Miasto Kraków jest organem za∏o˝ycielskim.
2.1 Stacjonarna opieka zdrowotna – zrealizowane inwestycje
i pozyskane Êrodki zewn´trzne.
2.2 Dzia∏ania na rzecz poprawy jakoÊci w szpitalach miejskich.
a) Szpital Specjalistyczny im. Stefana ˚eromskiego
w Krakowie.
b) Szpital Miejski Specjalistyczny im. Gabriela Narutowicza
w Krakowie.
2.3 ˚∏obki samorzàdowe Miasta Krakowa.
2.4 Opieka nad osobami w wieku podesz∏ym.
4
5
6
7
8
8
8
13
14
15
15
16
16
17
21
31
31
35
35
37
37
38
39
42
42
44
3. Dzia∏ania z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia.
3.1 Miejskie programy zdrowotne.
3.1.1 Miejski Program Ochrony i Promocji Zdrowia.
a) Program profilaktyki mia˝d˝ycy, cukrzycy
typu 2 i nadciÊnienia.
b) Program edukacyjno-profilaktyczny wczesnego
wykrywania raka piersi.
c) Program profilaktyki i wczesnego wykrywania
raka szyjki macicy.
d) Program wczesnego wykrywania raka jelita grubego.
e) Program profilaktyki astmy i chorób alergicznych.
f) Program profilaktyki wad postawy.
g) Program profilaktyki próchnicy u dzieci.
h) Program profilaktyki chorób tarczycy u kobiet
po 40. r.˝.
i) Program profilaktyki raka prostaty.
j) Program szczepieƒ ochronnych przeciw grypie
mieszkaƒców Krakowa powy˝ej 65. r.˝.
k) Program profilaktyki i edukacji przedporodowej
„Szko∏a rodzenia”.
3.1.2 Program Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA.
3.2 Dzielnicowe programy zdrowotne.
3.3 Autorskie programy zdrowotne.
3.4 Medycyna szkolna.
3.5 Inne programy zdrowotne.
a) Programy zdrowotne realizowane przez Ministra Zdrowia.
b) Regionalne programy zdrowotne.
c) Programy realizowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
d) Programy Powiatowej Stacji Sanitarno –
Epidemiologicznej realizowane w Krakowie.
4. Uzdrowisko Swoszowice.
5. Podsumowanie.
94
94
94
96
96
97
98
98
99
100
100
101
101
101
102
104
111
114
122
122
124
125
125
127
128
46
46
47
47
50
59
59
59
68
72
77
79
82
82
82
82
85
85
87
87
91
Podsumowanie.
Za∏àczniki.
Recenzja.
Bibliografia.
129
133
166
167
RAPORT O STANIE ZDROWIA MIESZKA¡CÓW KRAKOWA – 2008
Spis tabel.
Tabela nr I.1.
Tabela nr I.2.
Tabela nr I.3.
Tabela nr I.4.
Tabela nr I.5.
Tabela nr I.6.
Tabela nr I.7.
Tabela nr I.8.
Tabela nr I.9.
Tabela nr I.10.
Tabela nr I.11.
Tabela nr II.1.
Tabela nr II.2.
Tabela nr II.3.
Tabela nr II.4.
Tabela nr II.5.
Tabela nr II.6.
Tabela nr II.7.
Tabela nr II.8.
Tabela nr II.9.
Tabela nr II.10.
Tabela nr II.11.
Tabela nr II.12.
Tabela nr II.13.
Tabela nr II.14.
Tabela nr II.15.
Tabela nr II.16.
Tabela nr II.17.
Tabela nr II.18.
Tabela nr II.19.
Tabela nr II.20.
Tabela nr II.21.
Tabela nr II.22.
4
Podstawowe dane demograficzne w latach 2000-2008.
Oczekiwana d∏ugoÊç ˝ycia wg p∏ci dla 0, 15, 30, 45 i 60 lat w 2008 r.
Zgony wg przyczyn w Polsce, województwie ma∏opolskim
i Krakowie w 2007 r.
LiczebnoÊç i wspó∏czynniki zapadalnoÊci (na 100 tys.) na wybrane
choroby zakaêne w Krakowie w latach 2002-2008.
Porównanie wykonania szczepieƒ mi´dzy 2008 a 2007 rokiem
w Krakowie w %.
Dane dotyczàce gruêlicy w Krakowie i woj. ma∏opolskim w 2008 r.
Zachorowania na nowotwory z∏oÊliwe w Krakowie
i woj. ma∏opolskim wÊród m´˝czyzn w 2006 r.
Zachorowania na nowotwory z∏oÊliwe w Krakowie
i woj. ma∏opolskim wÊród kobiet w 2006 r.
Wykaz chorób zawodowych wg jednostek chorobowych
stwierdzonych w Krakowie w 2008 r.
Liczba wydanych orzeczeƒ o niepe∏nosprawnoÊci wg przyczyn, p∏ci
i wieku – osoby poni˝ej 16. roku ˝ycia w Krakowie w 2008 r.
Liczba osób niepe∏nosprawnych powy˝ej 16. roku ˝ycia wg p∏ci
i wieku w Krakowie w 2008 r.
Publiczne zak∏ady stacjonarnej opieki zdrowotnej na terenie
Miasta Krakowa oraz ich organy za∏o˝ycielskie.
Niepubliczne zak∏ady stacjonarnej opieki zdrowotnej (szpitale)
na terenie Miasta Krakowa.
Publiczne i niepubliczne zak∏ady opiekuƒczo-lecznicze
i hospicja na terenie Miasta Krakowa.
Liczba ∏ó˝ek w publicznych szpitalach ogólnych w Krakowie
w latach 2006-2008.
Liczba ∏ó˝ek w publicznych szpitalach ogólnych w Krakowie
podleg∏ych MON i MSWiA w latach 2006-2008.
Liczba ∏ó˝ek w niepublicznych (ogólnych) zak∏adach opieki
stacjonarnej w Krakowie w latach 2006-2008.
Dzia∏alnoÊç ogólnych zak∏adów lecznictwa stacjonarnego
w Krakowie w latach 2006-2008.
Wskaêniki dzia∏alnoÊci publicznych i niepublicznych szpitali
(ogólnych zak∏adów lecznictwa stacjonarnego) województwa
ma∏opolskiego i Miasta Krakowa w latach 2004-2008.
Liczba ∏ó˝ek w mieÊcie Krakowie, wed∏ug oddzia∏ów, w zak∏adach
opieki stacjonarnej w latach 2007-2008.
Liczba ∏ó˝ek wed∏ug oddzia∏ów w szpitalach ogólnych,
dla których Gmina Miejska Kraków jest organem za∏o˝ycielskim,
w latach 2005-2008.
Dzia∏alnoÊç zak∏adów stacjonarnej opieki psychiatrycznej
na terenie Miasta Krakowa w latach 2006-2008.
Liczba ∏ó˝ek opieki psychiatrycznej w podziale na oddzia∏y
szpitalne na terenie Miasta Krakowa w latach 2006-2008.
Zak∏ady opieki d∏ugoterminowej funkcjonujàce na terenie
Miasta Krakowa w latach 2006-2008.
Liczba Êwiadczeniodawców, którzy udzielali Êwiadczeƒ
zdrowotnych z zakresu podstawowej oraz ambulatoryjnej opieki
zdrowotnej w ramach ubezpieczenia zdrowotnego na terenie
Miasta Krakowa w latach 2002-2008.
Liczba umów podstawowej opieki zdrowotnej w latach 2003-2008,
w podziale na zakresy.
Liczba porad udzielonych w poradniach specjalistycznych
w 2008 r., w Krakowie oraz na terenie województwa
ma∏opolskiego, z wy∏àczeniem poradni zwiàzanych z chorobami
psychicznymi i uzale˝nieniami (kod resortowy 1700-1792).
Liczba porad udzielonych w wybranych poradniach
specjalistycznych (z wy∏àczeniem poradni zwiàzanych z chorobami
psychicznymi i uzale˝nieniami - kod resortowy 1700-1792)
Liczba ∏ó˝ek w Szpitalnych Oddzia∏ach Ratunkowych na terenie
województwa ma∏opolskiego w latach 2006-2008.
Liczba karetek funkcjonujàcych w systemie ratownictwa
medycznego na terenie województwa ma∏opolskiego
w latach 2006-2008.
Kontraktowanie ratownictwa medycznego w województwie
ma∏opolskim w latach 2006-2008.
Zatrudnienie personelu medycznego z wy˝szym oraz Êrednim
wykszta∏ceniem w Krakowie w latach 2007 i 2008.
Zatrudnienie wybranych grup zawodowych personelu
medycznego z wy˝szym wykszta∏ceniem w Krakowie
w latach 2007 i 2008.
Tabela nr II.23.
Tabela nr II.24.
Tabela nr II.25.
Tabela nr II.26.
Tabela nr III.1.
Tabela nr III.2.
Tabela nr III.3.
Tabela nr III.4.
Tabela nr III.5.
Tabela nr III.6.
Tabela nr III.7.
Tabela nr III.8.
Tabela nr III.9.
Tabela nr III.10.
Tabela nr III.11.
Tabela nr III.12.
Tabela nr III.13.
Tabela nr III.14.
Tabela nr III.15.
Tabela nr III.16.
Tabela nr III.17.
Tabela nr III.18.
Tabela nr III.19.
Tabela nr III.20.
Tabela nr III.21.
Tabela nr III.22.
Tabela nr III.23.
Tabela nr III.24.
Tabela nr III.25.
Tabela nr III.26.
Zatrudnienie wybranych grup zawodowych personelu
medycznego ze Êrednim wykszta∏ceniem w Krakowie
w latach 2007 i 2008.
Âredni czas oczekiwania na Êwiadczenia lecznictwa
ambulatoryjnego, udzielone w latach 2007 i 2008
w Krakowie oraz Ma∏opolsce.
Ambulatoryjne lecznictwo psychiatryczne w Krakowie oraz
Ma∏opolsce - Êredni czas oczekiwania w latach 2007-2008.
Zestawienie poradni lecznictwa ambulatoryjnego, w ramach
których w latach 2004-2008, pojawi∏ si´ 30 – dniowy czas
oczekiwania na udzielenie Êwiadczenia, na terenie Miasta Krakowa.
Zadania inwestycyjne zrealizowane w 2008 r.
WysokoÊç Êrodków finansowych przeznaczonych na inwestycje
w miejskich SPZOZ w latach 2003-2008 z bud˝etu Miasta Krakowa.
˚∏obki samorzàdowe Miasta Krakowa w 2008 r.
Przyrost naturalny w Krakowie - dzieci urodzone
w latach 2006-2008.
Liczba dzieci i koszty utrzymania dziecka w ˝∏obkach krakowskich.
Zakres prac modernizacyjnych w ˝∏obkach krakowskich w 2008 r.
Remonty i inwestycje - dane ogólne o liczbie remontów
i inwestycji oraz o zaanga˝owanych Êrodkach w 2008 r.
Liczba ∏ó˝ek opieki d∏ugoterminowej w Krakowie
w latach 2003-2008.
Publiczne i niepubliczne zak∏ady piel´gnacyjno – opiekuƒcze,
zak∏ady opiekuƒczo – lecznicze i hospicja.
¸ó˝ka opieki d∏ugoterminowej w zak∏adach opieki stacjonarnej
w Krakowie w 2008 r.
Programy profilaktyczne realizowane przez Gmin´ Miejskà Kraków
w 2008 r. wraz z wykorzystaniem Êrodków.
Koszty brutto poniesione na promocj´ programu Krakowska Sieç
AED IMPULS ˚YCIA.
Zestawienie zakupów w ramach Sieci AED IMPULS ˚YCIA.
Lokalizacje AED na terenie Miasta Krakowa.
Kwoty przeznaczone przez Dzielnice na profilaktyk´ i promocj´
zdrowia w roku 2008 (wraz z wykonaniem).
Kwoty przeznaczone przez Dzielnice na profilaktyk´ i promocj´
zdrowia w roku 2008 w przeliczeniu na jednego mieszkaƒca.
Liczba i odsetek mieszkaƒców obj´tych realizowanymi
przez Dzielnice programami profilaktyki i promocji zdrowia
w roku 2008.
Zestawienie programów realizowanych w roku 2008
przez poszczególne Dzielnice wraz z liczbà mieszkaƒców
obj´tych programami.
Zestawienie kwot wydanych na profilaktyk´ i promocj´ zdrowia
przez Dzielnice Miasta Krakowa w latach 2000-2008.
Autorskie Programy Zdrowotne realizowane w Krakowie w 2008 r.
Lokalizacja gabinetów profilaktyki zdrowotnej i dentystycznych
w Krakowie w 2008 r. w podziale na typy szkó∏.
Ocena stopnia dostosowania gabinetów profilaktycznych
i dentystycznych do przepisów Rozporzàdzenia Ministra Zdrowia.
Modernizacja gabinetów pomocy przedlekarskiej w 2008 r.
Dost´pnoÊç gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy
przedlekarskiej dla uczniów poszczególnych typów placówek
Dost´pnoÊç gabinetów dentystycznych dla uczniów
poszczególnych placówek oÊwiatowych w Krakowie w 2008 r.
Programy zdrowotne realizowane na terenie placówek
oÊwiatowych Gminy Miejskiej Kraków w 2008 r.
SPIS TABEL I WYKRESÓW
Spis wykresów.
Wykres nr I.1.
Wykres nr I.2.
Wykres nr I.3.
Wykres nr I.4.
Wykres nr I.5.
Wykres nr I.6.
Wykres nr I.7.
Wykres nr I.8.
Wykres nr I.9.
Wykres nr I.10.
Wykres nr I.11.
Wykres nr I.12.
Wykres nr I.13.
Wykres nr I.14.
Wykres nr I.15.
Wykres nr I.16.
Wykres nr I.17.
Wykres nr I.18.
Wykres nr I.19.
Wykres nr I.20.
Wykres nr I.21.
Wykres nr I.22.
Wykres nr I.23.
Wykres nr I.24.
Wykres nr I.25.
Wykres nr I.26.
Wykres nr I.27.
Wykres nr I.28.
Wykres nr I.29.
Wykres nr I.30.
Wykres nr I.31.
Wykres nr I.32.
Wykres nr I.33.
Wykres nr I.34.
Wykres nr I.35.
Wykres nr I.36.
Wykres nr I.37.
Wykres nr I.38.
Wykres nr I.39.
Wykres nr I.40.
Ruch naturalny ludnoÊci w Krakowie w latach 1984-2008.
Przyrost naturalny na 1000 ludnoÊci w latach 1997-2008.
Przyrost naturalny wed∏ug powiatów województwa ma∏opolskiego
w 2008 r.
Wspó∏czynnik urodzeƒ w Krakowie w latach 1984-2008.
Liczba urodzeƒ ˝ywych na 1000 ludnoÊci w Krakowie, woj.
ma∏opolskim, Polsce i Unii Europejskiej w latach 2002-2008.
Urodzenia ˝ywe wed∏ug powiatów województwa ma∏opolskiego
w 2008 r.
Wspó∏czynnik dzietnoÊci w Krakowie, woj. ma∏opolskim
i Polsce w latach 2002-2008.
Wspó∏czynnik zgonów w Krakowie w latach 1984-2008.
Zgony ogó∏em wed∏ug powiatów województwa ma∏opolskiego
w 2008 r.
Prognoza liczby urodzeƒ i zgonów w ma∏opolskich miastach
w latach 2008-2035.
Piramida wieku dla Krakowa w 2008 r.
Odsetek m´˝czyzn i kobiet w wieku przed-, po- i produkcyjnym
Zmiana procentowego udzia∏u liczby osób w wieku
przed-, po- i produkcyjnego w Krakowie w latach 1980-2008.
LudnoÊç w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku
produkcyjnym w Krakowie, woj. ma∏opolskim i Polsce w 2008 r.
Odsetek osób w wieku przed-, po- i produkcyjnym w Krakowie,
woj. ma∏opolskim i Polsce w 2008 r.
Przeci´tne trwanie ˝ycia w Krakowie, woj. ma∏opolskim
i Polsce w 2008 r.
Wspó∏czynnik umieralnoÊci niemowlàt w Krakowie,
woj. ma∏opolskim, Polsce i Unii Europejskiej w latach 1997-2008.
Wspó∏czynnik umieralnoÊci niemowlàt w powiatach województwa
ma∏opolskiego w 2008 r.
Wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej wg p∏ci w Krakowie,
Ma∏opolsce i Polsce w 2007 r.
Odsetek zgonów wg 5-letnich grup wieku i p∏ci
Struktura zgonów w Polsce, woj. ma∏opolskim i w Krakowie,
ogó∏em, 2007 r.
m´˝czyêni, 2007 r.
kobiety, 2007 r.
Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej wg p∏ci
w Krakowie, woj. ma∏opolskim, Polsce i Unii Europejskiej w 2007 r.
Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej
u m´˝czyzn w województwie ma∏opolskim w 2007 r.
u kobiet w województwie ma∏opolskim w 2007 r.
w latach 1987-2007.
Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu chorób
uk∏adu krà˝enia wg p∏ci w Krakowie, woj. ma∏opolskim, Polsce
i Unii Europejskiej w 2007 r.
uk∏adu krà˝enia u m´˝czyzn w województwie ma∏opolskim
w 2007 r.
uk∏adu krà˝enia u kobiet w województwie ma∏opolskim w 2007 r.
uk∏adu krà˝enia w latach 1987-2007.
Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu choroby
niedokrwiennej serca wg p∏ci w Krakowie, woj. ma∏opolskim,
Polsce i Unii Europejskiej w 2007 r.
niedokrwiennej serca u m´˝czyzn w województwie ma∏opolskim
w 2007 r.
niedokrwiennej serca u kobiet w województwie ma∏opolskim
w 2007 r.
niedokrwiennej serca w latach 1987-2007.
Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu
nowotworów wg p∏ci w Krakowie, woj. ma∏opolskim,
nowotworów u m´˝czyzn w województwie ma∏opolskim w 2007 r.
nowotworów u kobiet w województwie ma∏opolskim w 2007 r.
nowotworów narzàdów trawiennych u m´˝czyzn
w województwie ma∏opolskim w 2007 r.
nowotworów narzàdów trawiennych u kobiet
Wykres nr I.41.
Wykres nr I.42.
Wykres nr I.43.
Wykres nr I.44.
Wykres nr I.45.
Wykres nr I.46.
Wykres nr I.47.
Wykres nr I.48.
Wykres nr I.49.
Wykres nr I.50.
Wykres nr I.51.
Wykres nr I.52.
Wykres nr I.53.
Wykres nr I.54.
Wykres nr I.55.
Wykres nr I.56.
Wykres nr I.57.
Wykres nr I.58.
Wykres nr I.59.
Wykres nr I.60.
Wykres nr I.61.
Wykres nr I.62.
Wykres nr I.63.
Wykres nr I.64.
Wykres nr I.65.
Wykres nr I.66.
Wykres nr I.67.
Wykres nr I.68.
Wykres nr II.1.
Wykres nr II.2.
Wykres nr II.3.
Wykres nr II.4.
Wykres nr II.5.
Wykres nr II.6.
Wykres nr II.7.
nowotworów z∏oÊliwych tchawicy, oskrzela i p∏uca u m´˝czyzn
nowotworów z∏oÊliwych tchawicy, oskrzela i p∏uca u kobiet
Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu nowotworu
piersi u kobiet w województwie ma∏opolskim w 2007 r.
nowotworów w latach 1987-2007.
zewn´trznych przyczyn zgonu wg p∏ci w Krakowie,
woj. ma∏opolskim, Polsce i Unii Europejskiej w 2007 r.
zewn´trznych przyczyn zgonu u m´˝czyzn w województwie
ma∏opolskim w 2007 r.
zewn´trznych przyczyn zgonu u kobiet w województwie
zewn´trznych przyczyn zgonu w latach 1987-2007.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na gryp´ w Krakowie,
woj. ma∏opolskim i Polsce w latach 2003-2008.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na osp´ w Krakowie
w latach 2003-2008.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na wirusowe zapalenie wàtroby
typu B w Krakowie, woj. ma∏opolskim i Polsce w latach 2003-2008.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na ró˝yczk´ w Krakowie,
woj. ma∏opolskim i Polsce w latach 2003-2008.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na gruêlic´ w Krakowie
w latach 2005-2008.
Liczba przypadków pozytywnych wykrytych w czasie badaƒ
na obecnoÊç HIV w Regionalnej Poradni Nabytych Niedoborów
OdpornoÊci w Krakowie (ogó∏em i narkomani).
Liczba chorych hospitalizowanych w oddziale AIDS Kliniki
Chorób Zakaênych UJ CM (w tym ogó∏em pe∏noobjawowe AIDS)
w latach 1999-2008.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na AIDS w Polsce i w poszczególnych
województwach w 2008 r.
Standaryzowany wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na nowotwory
z∏oÊliwe wÊród m´˝czyzn w 2006 r. wg powiatów Ma∏opolski.
Standaryzowany wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na nowotwory
z∏oÊliwe wÊród kobiet w 2006 r. wg powiatów Ma∏opolski.
G∏ówne choroby zawodowe w Krakowie w 2008 r. (%).
Liczba osób niepe∏nosprawnych ogó∏em w Krakowie
w latach 2002-2008.
Liczba osób niepe∏nosprawnych poni˝ej 16. roku ˝ycia
wg p∏ci w Krakowie w latach 2002-2008.
Liczba osób niepe∏nosprawnych poni˝ej 16. roku ˝ycia
w przedzia∏ach wiekowych w Krakowie w latach 2002-2008.
Struktura przyczyn wydanych orzeczeƒ o niepe∏nosprawnoÊci
ogó∏em dla dziewczàt i ch∏opców poni˝ej 16. roku ˝ycia
Liczba osób niepe∏nosprawnych powy˝ej 16. roku ˝ycia
wg stopnia niepe∏nosprawnoÊci w Krakowie w 2008 r.
Liczba osób niepe∏nosprawnych powy˝ej 16. roku ˝ycia
wg p∏ci w Krakowie w 2008 r.
Struktura przyczyn wydanych orzeczeƒ o niepe∏nosprawnoÊci
ogó∏em dla kobiet i m´˝czyzn w Krakowie w 2008 r.
Wykszta∏cenie osób niepe∏nosprawnych w Krakowie w 2008 r.
Zatrudnienie osób niepe∏nosprawnych wÊród osób
powy˝ej 16. roku ˝ycia w Krakowie w latach 2000-2008.
Ârednia liczba ∏ó˝ek w publicznych i niepublicznych szpitalach
ogólnych (zak∏adach lecznictwa stacjonarnego) województwa
ma∏opolskiego i Miasta Krakowa.
Liczba leczonych ogó∏em w publicznych i niepublicznych
szpitalach ogólnych (zak∏adach lecznictwa stacjonarnego)
województwa ma∏opolskiego i Miasta Krakowa.
Âredni okres pobytu pacjenta w dniach w publicznych
i niepublicznych szpitalach ogólnych (zak∏adach lecznictwa
stacjonarnego) województwa ma∏opolskiego i Miasta Krakowa.
Ârednie wykorzystanie ∏ó˝ka w dniach w publicznych
i niepublicznych szpitalach ogólnych (zak∏adach lecznictwa
stacjonarnego) województwa ma∏opolskiego i Miasta Krakowa.
Ârednie wykorzystanie ∏ó˝ek w % w publicznych i niepublicznych
Liczba chorych na 1 ∏ó˝ko w publicznych i niepublicznych
Liczba Êwiadczeniodawców us∏ug zdrowotnych w Krakowie,
z którymi zawarto umowy w ramach ubezpieczenia zdrowotnego
w latach 2002-2008.
5
Wykres nr II.8.
Wykres nr II.9.
Wykres nr II.10.
Wykres nr II.11.
Wykres nr II.12.
Wykres nr II.13.
Wykres nr II.14.
Wykres nr II.15.
Wykres nr II.16.
Wykres nr II.17.
Porady udzielone w Krakowie w latach 2004-2008,
w poszczególnych grupach poradni specjalistycznych.
Zatrudnienie lekarzy, piel´gniarek i po∏o˝nych w publicznych
i niepublicznych zak∏adach opieki zdrowotnej
na terenie Krakowa w latach 2007 i 2008.
Najliczniejsze specjalizacje lekarzy zamieszka∏ych
w Krakowie – dane na dzieƒ 21 wrzeÊnia 2009 r.
Najliczniejsze praktyki lekarskie wykonywane
w mieÊcie Krakowie – dane na dzieƒ 21 wrzeÊnia 2009 r.
Wzrost czasu oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne
udzielone w ramach lecznictwa ambulatoryjnego na terenie
Miasta Krakowa (lata 2007-2008).
Spadek czasu oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne
udzielone w ramach lecznictwa ambulatoryjnego
na terenie Miasta Krakowa (lata 2007-2008).
Âredni czas oczekiwania w poradniach w Krakowie
w roku 2008 (30 dni i wićej) w porównaniu z rokiem 2007.
Âredni czas oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne
ambulatoryjnego lecznictwa psychiatrycznego
w latach 2007 i 2008 w Krakowie.
Âredni czas oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne w 2008 r.
w Krakowie i województwie ma∏opolskim – cz. 1.
Âredni czas oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne w 2008 r.,
w Krakowie i województwie ma∏opolskim – cz. 2.
Wykres nr III.1.
Wykres nr III.2.
Wykres nr III.3.
Wykres nr III.4.
Wykres nr III.5.
Wykres nr III.6.
Wykres nr III.7.
Wykres nr III.8.
Wykres nr III.9.
Wykres nr III.10.
WysokoÊç Êrodków finansowych przeznaczonych
na inwestycje z bud˝etu Krakowa w latach 2003-2008.
Ârodki finansowe przeznaczone przez Dzielnice na profilaktyk´
i promocj´ zdrowia w 2008 r.
Ârodki finansowe przeznaczone przez Dzielnice na profilaktyk´
i promocj´ zdrowia w 2008 r. w przeliczeniu na 1 mieszkaƒca.
Odsetki mieszkaƒców Dzielnic obj´tych dzielnicowymi
programami profilaktycznymi w 2008 r.
Ârodki wydatkowane przez Dzielnice na programy profilaktyki
i promocji zdrowia w latach 2000-2008.
Rozmieszczenie gabinetów profilaktyki zdrowotnej
i gabinetów dentystycznych w poszczególnych
dzielnicach Gminy Miejskiej Kraków.
Liczba uczniów obj´tych profilaktycznà opiekà zdrowotnà
w podziale na poszczególne typy szkó∏ w Krakowie w 2008 r.
Liczba uczniów niepe∏nosprawnych obj´tych profilaktycznà
opiekà zdrowotnà w podziale na poszczególne typy szkó∏
Liczba uczniów obj´tych profilaktycznà opiekà dentystycznà
Liczba uczniów niepe∏nosprawnych obj´tych profilaktycznà opiekà
dentystycznà w podziale na poszczególne typy szkó∏ w 2008 r.
Spis za∏àczników.
Za∏àcznik nr II.1.
6
Dzia∏alnoÊç wybranych oddzia∏ów w publicznych szpitalach
ogólnych województwa ma∏opolskiego i powiatu grodzkiego
krakowskiego.
Specjalizacje lekarzy zamieszka∏ych na terenie Miasta Krakowa
(wg stanu na dzieƒ 21.09.2009 r.).
Zestawienie praktyk lekarskich wg specjalizacji wykonywanych
na terenie Miasta Krakowa (wg stanu na dzieƒ 21.09.2009 r.).
Specjalizacje lekarzy zamieszka∏ych na terenie Miasta Krakowa
(wg stanu na dzieƒ 13.10.2008 r. oraz 21.09.2009 r.).
Wykaz publicznych i niepublicznych zak∏adów opieki
zdrowotnej Êwiadczàcych us∏ugi w ramach umów zawartych
z MOWNFZ w 2008 r.
Wprowadzenie.
Âwiadomi potrzeby podjćia zintensyfikowanych dzia∏aƒ zmierzajàcych do zwi´kszenia zaanga˝owania wielorakich podmiotów na rzecz upowszechniania wiedzy na temat zdrowia, sposobów wzmacniania jego potencja∏u, realizowanych
dzia∏aƒ prozdrowotnych oraz aby zachćiç Krakowian do podejmowania zdrowych wyborów
i dzia∏aƒ w trosce o w∏asne zdrowie, oddajemy
w paƒstwa rće „Raport o zdrowiu mieszkaƒców
Miasta Krakowa i jego uwarunkowaniach – za
rok 2008”.
Tegoroczna edycja Raportu zosta∏a opracowana w ramach drugiego roku realizacji Miejskiego Programu Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009”, który ukierunkowuje dzia∏ania samorzàdu Miasta w obszarze zdrowia publicznego. Dokument ten przedstawia syntetyczne dane ukazujàce aktualnà sytuacj´ demograficzno – epidemiologicznà mieszkaƒców Krakowa, zasoby regionalnego systemu zdrowotnego naszego miasta, a tak˝e dzia∏ania Miasta Krakowa w zakresie ochrony zdrowia ukierunkowane na popraw´ sytuacji zdrowotnej oraz bezpieczeƒstwa zdrowotnego mieszkaƒców, popraw´ jakoÊci i dost´pnoÊci do Êwiadczeƒ zdrowotnych oraz zwi´kszenie ÊwiadomoÊci i odpowiedzialnoÊci Krakowian
za stan swojego zdrowia. Dostarcza tak˝e informacji, na których problemach powinny byç skoncentrowane dzia∏ania Miasta w zakresie promocji
zdrowia, prewencji chorób, poprawy dost´pnoÊci
do Êwiadczeƒ i skutecznego leczenia. Struktura
Raportu prezentuje dane dla Miasta Krakowa aktualne na rok 2008, porównane z analogicznymi
wskaênikami dla województwa ma∏opolskiego,
Polski i Unii Europejskiej (w przypadku cz´Êci I).
Prezentowane wskaêniki sà zestawione z danymi
za lata ubieg∏e, co pozwala na analiz´ trendów
zmian jakie zachodzà w systemie zdrowotnym.
Do opracowania poszczególnych cz´Êci Raportu wykorzystano wieloêród∏owe dane i dokumenty pochodzàce m.in. z:
Urz´du Miasta Krakowa – Biura ds. Ochrony
Zdrowia, Wydzia∏u Âwiadczeƒ Socjalnych
UMK, Referatu ds. Pomocy Spo∏ecznej,
Ma∏opolskiego Urz´du Wojewódzkiego
w Krakowie – Wydzia∏u Bezpieczeƒstwa i Zarzàdzania Kryzysowego,
Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia Publicznego
w Krakowie,
Ma∏opolskiego Oddzia∏u Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie,
G∏ównego
Urz´du
Statystycznego
i Wojewódzkiego Urz´du Statystycznego
w Krakowie,
Okr´gowej Izby Lekarskiej w Krakowie,
Paƒstwowego Wojewódzkiego i Powiatowego
Inspektora Sanitarnego w Krakowie,
Wojewódzkiej Poradni Pulmonologicznej
w Krakowie,
Regionalnej Poradni Nabytych Niedoborów
OdpornoÊci w Krakowie,
Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci,
Centrum Onkologii Instytutu im. M. Sk∏odowskiej-Curie, Oddzia∏ w Krakowie.
Ponadto, pos∏u˝ono si´ tak˝e danymi pochodzàcymi z mi´dzynarodowych baz danych (np.:
baza OECD Health Data 2009, baza Âwiatowej Organizacji Zdrowia (HFA-DB)), oraz oficjalnymi materia∏ami zamieszczonymi na stronach internetowych instytucji prowadzàcych dzia∏alnoÊç w ob-
szarze ochrony zdrowia i/lub gromadzàcych dane
statystyczne z zakresu zagadnieƒ prezentowanych w Raporcie.
Wpisujàc si´ w utrwalonà ju˝ tradycj´ opracowywania raportów nt. stanu zdrowia mieszkaƒców Krakowa, niniejszy dokument prezentuje nast´pujàcy uk∏ad:
Cz´Êç I: „Mierniki stanu zdrowia mieszkaƒców
Krakowa” – ukazuje aktualnà sytuacj´
demograficzno – epidemiologicznà
mieszkaƒców Krakowa, w tym stan ludnoÊci oraz ruch naturalny, struktur´ ludnoÊci wed∏ug p∏ci, wieku i grup ekonomicznych oraz wskaêniki umieralnoÊci
i zachorowalnoÊci.
Cz´Êç II: „Zasoby opieki zdrowotnej w Krakowie”
– zawiera charakterystyk´ zasobów
opieki zdrowotnej Miasta Krakowa, w
tym dane odnoszàce si´ do stacjonarnej (publicznej i niepublicznej), podstawowej i ambulatoryjnej opieki zdrowotnej oraz ratownictwa medycznego
i dost´pnoÊci do us∏ug zdrowotnych.
Cz´Êç III: „Dzia∏ania Miasta w zakresie opieki zdrowotnej” – prezentuje dane dotyczàce
dzia∏aƒ Miasta Krakowa w zakresie opieki zdrowotnej i zdrowia publicznego.
Analizie poddano szereg realizowanych
aktywnoÊci zmierzajàcych do zapewnienia mieszkaƒcom Krakowa poprawy stanu zdrowia poprzez polepszenie jakoÊci
i efektywnoÊci dzia∏aƒ promujàcych
zdrowie, dzia∏aƒ w zakresie promocji
zdrowia, profilaktyki chorób, medycyny
szkolnej, us∏ug medycznych, oraz dzia∏aƒ w stosunku do zak∏adów opieki
zdrowotnej, dla których Miasto Kraków
jest organem za∏o˝ycielskim.
Niniejszy dokument to piàta ju˝ edycja corocznej prezentacji danych dotyczàcych stanu
zdrowia mieszkaƒców naszego miasta oraz ukierunkowanych dzia∏aƒ samorzàdu Miasta w obszarze zdrowia publicznego. Autorzy wyra˝ajà nadziej´, ˝e Raport spotka si´ z paƒstwa zainteresowaniem i znajdzie swoje praktyczne zastosowanie w planowaniu przysz∏ych dzia∏aƒ, interwencji
i aktywnoÊci decydentów, a tak˝e podmiotów
dzia∏ajàcych w obszarze zdrowia publicznego
i ochrony zdrowia. Zamierzeniem Autorów Raportu jest bowiem nie tylko dostarczenie danych
o charakterze informacyjnym, ale równie˝ uczynienie niniejszego dokumentu swoistym narz´dziem, które zostanie wykorzystane w procesie
podejmowania decyzji planistycznych opartych
na rzetelnych danych.
Raport dost´pny jest zarówno w wersji drukowanej w siedzibie Biura (al. Powstania Warszawskiego 10, 31-548 Kraków, Tel. 12 616 94 96), jak
równie˝ w wersji elektronicznej na stronach Biuletynu Informacji Publicznej Miasta Krakowa
(www.bip.krakow.pl) oraz portalu „Magiczny Kraków” (www.krakow.pl).
Niniejszy dokument opisuje stan faktyczny
wed∏ug dost´pnych danych na rok 2008. Jednak
aktualnoÊç prezentowanych danych uzale˝niona
jest od rodzaju ró˝nych êróde∏ informacji, a tak˝e
zasad dost´pu do baz danych gromadzàcych informacje statystyczne z zakresu zagadnieƒ prezentowanych w Raporcie. Opracowanie uwzgl´dnia stan prawny i faktyczny na dzieƒ 15 listopada
2009 r.
Cz´Êç I
Mierniki
stanu
zdrowia
mieszkaƒców
Krakowa
danych i si∏à rzeczy nie potrafi odpowiedzieç
na wiele innych pytaƒ. Niska informatyzacja
placówek zdrowotnych (w zakresie zbierania
informacji zdrowotnej pacjentów) ogranicza
szybkie gromadzenie danych. Zestaw wskaêników zdrowotnych zalecanych do zbierania
i analiz na terenie paƒstw Unii Europejskiej
zosta∏ opracowany w ramach projektu Komisji Europejskiej ECHIM (European Community Health Indicators Monitoring)1. Budowanie nowego systemu uwzgl´dniajàcego te
wskaêniki w oparciu o koncepcj´ automatycznego gromadzenia zbiorczych danych
zdrowotnych jest obecnie najpilniejszym
wyzwaniem.
1. Wst´p.
Jednym z podstawowych elementów
prowadzenia polityki zdrowotnej jest posiadanie wiedzy dotyczàcej stanu zdrowia populacji i jej szerzej rozumianych potrzeb
zdrowotnych. Takie informacje powinny byç
gromadzone standardowo, ewentualnie
wzbogacane i modyfikowane w miar´ pojawiania si´ zmian w sytuacji zdrowotnej lub
nowych procedur i technologii medycznych.
W Polsce rutynowa statystyka zwiàzana
ze zdrowiem obejmuje rejestr narodzin
i zgonów (z przyczynami zgonów), rejestr
nowotworów, zg∏aszalnoÊç chorób zakaênych, rejestr chorób psychicznych i zawodowych. Dodatkowe i wàskie w swoim zakresie
informacje sà zbierane z placówek podstawowej opieki zdrowotnej. Tworzenie zatem
oceny potrzeb zdrowotnych mieszkaƒców
jest mo˝liwe niemal wy∏àcznie o ten zakres
1
Zestaw
wskaêników
dost´pnych
polska strona www.ibdem.pl/echim.
2. Stan ludnoÊci oraz
ruch naturalny.
W dniu 31.12.2008 r. liczba ludnoÊci Krakowa wynosi∏a 754 624, w tym 401 618 kobiet i 353 006 m´˝czyzn. Liczba ludnoÊci
zmala∏a o 1 959 osób w porównaniu do 2007
r. (od poczàtku bie˝àcego stulecia zmala∏a
o 4 091 – 0,5%) (Tabela nr I.1).
Polska pod wzgl´dem liczby ludnoÊci
zajmuje 32. miejsce na Êwiecie i 6. w Unii Europejskiej. G´stoÊç zaludnienia wynoszàca
122/km2 plasuje Polsk´ w grupie krajów
Êrednio zaludnionych. Na wsi wspó∏czynnik
ten jest ni˝szy (ok. 51/km2), a w miastach
wy˝szy (ok. 1 091/km2). W Krakowie g´stoÊç
zaludnienia w 2008 r. by∏a dwukrotnie wy˝sza od tej Êredniej – 2 309/km2 oraz by∏a ni˝sza od roku ubieg∏ego o 6/km2 osób. W województwie ma∏opolskim zaludnienie wynosi∏o 217/km2.
www.echim.org,
Podstawowe dane demograficzne
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
ludnoÊç ogó∏em, w tym:
758 715
757 942
757 547
757 685
757 430
756 629
756 267
756 583
754 624
kobiety
402 596
402 535
402 637
402 889
402 977
402 561
402 528
402 661
401 618
m´˝czyêni
356 119
355 407
354 910
354 796
354 453
354 068
353 739
353 922
353 006
kobiety na 100 m´˝czyzn
113
113
113
114
114
114
114
114
114
2
2 321
2 319
2 318
2 318
2 317
2 315
2 314
2 315
2 309
urodzenia ˝ywe
5 806
5 813
5 988
5 914
6 140
6 436
6 640
6 755
7 537
zgony
6 907
6 911
6 645
6 839
6 738
7 026
6 919
7 167
7 116
ludnoÊç na 1 km
zgony niemowlàt
36
44
43
32
37
36
33
49
29
przyrost naturalny
-1 101
-1 098
-957
-925
-598
-590
-279
-412
421
Tabela nr I.1. Podstawowe dane demograficzne w latach 2000-2008.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych G∏ównego Urz´du Statystycznego.
12000
w liczbach bezwzgl´dnych
10000
8000
6000
4000
2000
urodzenia ˝ywe
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
1988
1987
1986
1985
1984
0
zgony
Wykres nr I.1. Ruch naturalny ludnoÊci w Krakowie w latach 1984-2008.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych G∏ównego Urz´du Statystycznego
i opracowania Obraniak W∏odzimierz: LudnoÊç ¸odzi i innych wielkich miast
w Polsce w latach 1984-2006, Urzàd Statystyczny w ¸odzi, 2007.
8
CZ¢Âå I – MIERNIKI STANU ZDROWIA MIESZKA¡CÓW KRAKOWA
3,0
2,5
2,0
1,5
na 1000 osób
Miniony – 2008 rok – by∏ pierwszym od
16 lat, w którym odnotowano dodatni przyrost naturalny. Zjawisko to jest wynikiem
wzrostu liczby urodzeƒ (o 782 w porównaniu z rokiem 2007) i spadku liczby zgonów
(o 51). Przyrost naturalny wyniós∏ w 2008 r.
421 przy ogólnej liczbie urodzeƒ ˝ywych –
7 537 i liczbie zgonów ogó∏em – 7 116. Na
wykresie (Wykres nr I.1) przedstawiono zestawienie urodzeƒ ˝ywych i zgonów w latach 1984-2008. Jak widaç, nadwy˝ka urodzeƒ wyst´powa∏a do roku 1992, nast´pnie
przez kolejne lata a˝ do roku ubieg∏ego
w Krakowie by∏o wićej zgonów ni˝ urodzeƒ.
Przeci´tnie na ka˝de 1 000 ludnoÊci przyby∏o w Krakowie 0,6 osoby. W województwie
ma∏opolskim przyrost naturalny osiàgnà∏
jednà z wy˝szych wartoÊci (4. miejsce) w Polsce (+2,2/1000 ludnoÊci); Êrednio w Polsce
przyrost naturalny wyniós∏ 0,9/1000 ludnoÊci. W latach 1996-2008 mo˝na zanotowaç
tendencje spadkowe i wzrostowe w ca∏ym
rozpatrywanym okresie (Wykres nr I.2). Na
poczàtku obserwowanego okresu w Ma∏opolsce przyrost naturalny wynosi∏ 2,2/1000
ludnoÊci i po okresach zmian osiàgnà∏ t´ samà wartoÊç w 2008 r., w Polsce w 1997 r. wynosi∏ 0,8/1000, a w 2008 r. wynosi∏ 0,9/1000.
W Krakowie zaobserwowany wzrost wspó∏czynnika by∏ najwi´kszy i pomimo stosunkowo niewielkich tendencji spadkowych
w okresie 1997-2008 utrzymywa∏ si´ sta∏y
wzrost przyrostu naturalnego. Wzrost przyrostu naturalnego w 2008 r. w porównaniu
z rokiem 1997 wyniós∏ 2,3 punktów. Warto
pami´taç, ˝e w po∏owie lat 80-tych przyrost
osiàgnà∏ wartoÊç +5,8/1000 (szczytowy
okres urodzeƒ) i to lata 90-te przynios∏y
ujemny przyrost naturalny.
Bioràc pod uwag´ terytorialne zró˝nicowanie przyrostu naturalnego w województwie ma∏opolskim, najni˝sze wartoÊci wspó∏czynnika zaobserwowano w powiecie miechowskim (-3,6/1000 ludnoÊci). Ujemne wartoÊci przyrostu naturalnego zanotowano
równie˝
w
powiecie
proszowskim
(-1,1/1000) i powiecie chrzanowskim
(-0,6/1000). Najwy˝szy przyrost naturalny
mia∏ miejsce w powiecie nowosàdeckim
(+5,9/1000),
powiecie
limanowskim
(+5,9/1000), w powiecie myÊlenickim
(+4,8/1000) i powiecie nowotarskim
(+4,7/1000) (Wykres nr I.3).
Przyrost naturalny to ró˝nica liczby urodzeƒ i zgonów. Poni˝ej zaprezentowano
zmiany w nat´˝eniu tych elementów ruchu
ludnoÊci.
W 2008 r. zarejestrowano 7 537 urodzeƒ
˝ywych (3 897 ch∏opców i 3 640 dziewczynek). Oznacza to 10% wzrost (o 782) w stosunku do roku 2007, ale w stosunku do roku
1984, kiedy obserwowany by∏ wy˝ demograficzny ludnoÊci, nastàpi∏ 33% spadek urodzeƒ (o 3 661). W latach 1984-2008 odnoto-
1,0
0,5
0,0
-0,5
-1,0
-1,5
-2,9
-2,5
1997
1998
1999
2000
2001
Polska
2002
2003
2004
woj. ma∏opolskie
2005
2006
2007
2008
Kraków
Wykres nr I.2. Przyrost naturalny na 1000 ludnoÊci w latach 1997-2008.
olkuski
0,5
miechowski
-3,6
oÊwićimski
1,7
wadowicki
3,2
suski
2,1
Kraków
Krak
0,6
2,8 – 4,8
dàbrowski
browski
1,4
proszowicki
-1,1
krakowski
1,5
chrzanowski
-0,6
> 4,8
0,8– 2,8
- 1,2 – 0,8
- 3,2 – - 1,2
brzeski
wielicki
3,5
3 bocheƒski
boche
3,1
myÊlenicki
my lenicki
4,8
limanowski
5,9
nowotarski
4,7
Tarnów
Tarn
0,1
< - 3,2
tarnowski
2,7
Nowy Sàcz
S cz
3,5
gorlicki
3,1
nowosàdecki
nowos decki
5,9
tatrzaƒski
tatrza
1,2
Wykres nr I.3. Przyrost naturalny wed∏ug powiatów województwa ma∏opolskiego w 2008 r.
èród∏o: www.zdrowiepolakow.pl na podstawien danych G∏ównego Urz´du Statystycznego.
wywano systematyczny spadek liczby urodzeƒ (Wykres nr I.4). W 1984 r. wspó∏czynnik
urodzeƒ wynosi∏ 16/1000 i na poczàtku
obecnego tysiàclecia osiàgnà∏ dwukrotnie
ni˝szà wartoÊç. Od tego okresu notuje si´
sta∏y wzrost liczby urodzeƒ; w 2008 r. w Krakowie by∏o 10,3/1000 urodzeƒ.
W 2008 r. wspó∏czynnik urodzeƒ w Krakowie (10,3/1000 ludnoÊci) by∏ ni˝szy od
wspó∏czynnika w województwie ma∏opolskim (11,3/1000) i w Polsce (10,9/1000). Dla
porównania wspó∏czynnik urodzeƒ w Unii
Europejskiej w 2007 r. wynosi∏ Êrednio
10,6/1000 osób (Wykres nr I.5).
W województwie ma∏opolskim najwićej
urodzeƒ by∏o w powiatach: limanowskim
(13,7/1000), nowosàdeckim (13,7/1000), myÊlenickim (13,2/1000) i nowotarskim
(12,4/1000). Wspó∏czynnik urodzeƒ najni˝szy by∏ w Tarnowie (9,2/1000), powiecie proszowskim (9,5/1000) i chrzanowskim
(9,8/1000) (Wykres nr I.6).
9
18
16
14
12
na 1000 osób
Wykres nr I.4.
Wspó∏czynnik urodzeƒ
w Krakowie w latach
1984-2008.
Opracowanie w∏asne na
podstawie danych
G∏ównego Urz´du
Statystycznego
i opracowania
Obraniak W∏odzimierz:
LudnoÊç ¸odzi i innych
wielkich miast w Polsce
w latach 1984-2006,
Urzàd Statystyczny
w ¸odzi, 2007.
10
8
6
4
2
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
1988
1987
1986
1985
1984
0
urodzenia ˝ywe
12,0
10,0
8,0
na 1000 osób
Wykres nr I.5.
Liczba urodzeƒ ˝ywych
na 1000 ludnoÊci
w Krakowie,
woj. ma∏opolskim,
Polsce i Unii
Europejskiej w latach
2002-2008.
podstawie danych
G∏ównego Urz´du
Statystycznego
i bazy Âwiatowej
Organizacji Zdrowia
(HFA-DB).
6,0
4,0
2,0
0,0
2002
2003
2004
Kraków
Pomimo rosnàcej liczby urodzeƒ utrzymuje si´ tzw. depresja urodzeniowa. W 2008
r. wspó∏czynnik dzietnoÊci wyniós∏ w Krakowie 1,20 (Wykres nr I.7). Przez dzietnoÊç rozumiemy rzeczywistà liczb´ dzieci urodzonych przez kobiet´. Wspó∏czynnik dzietnoÊci
ogólnej jest sumà rocznych wspó∏czynników
p∏odnoÊci dla kolejnych roczników wieku od
15 do 49 ukoƒczonych lat. Wyra˝a on przeci´tnà liczb´ dzieci urodzonych przez kobiet´ w ciàgu ca∏ego okresu rozrodczego przy
utrzymujàcych si´ takich samych warunkach
reprodukcji (czyli pomijajàc zmiany we w∏asnych mo˝liwoÊciach reprodukcyjnych kobiety). W województwie ma∏opolskim
i w Polsce wspó∏czynnik równie˝ nie by∏ na
2005
woj. ma∏opolskie
olkuski
10,1
oÊwićimski
10,7
wadowicki
11,8
suski
11,9
Krak
Kraków
10,3
10
2008
Unia Europejska
> 13,6
12,6 - 13,6
dàbrowski
browski
10,1
proszowicki
9,5
11,6 - 12,6
10,6 - 11,6
9,6 - 10,6
brzeski
wielicki
11,9
11,9 boche
11.9
bocheƒski
11,9
myÊlenicki
my lenicki
13,2
limanowski
13,7
nowotarski
12,4
Wykres nr I.6. Urodzenia ˝ywe
wed∏ug powiatów województwa
èród∏o: www.zdrowiepolakow.pl na podstawie
danych G∏ównego Urz´du Statystycznego.
Polska
2007
miechowski
10,1
krakowski
11
chrzanowski
9,8
2006
tatrzaƒski
tatrza
11
Tarnów
Tarn
9,2
< 9,6
tarnowski
11,4
Nowy Sàcz
S cz
11,6
nowosàdecki
nowos decki
13,7
gorlicki
12,1
1,6
Wykres nr I.7.
Wspó∏czynnik dzietnoÊci w Krakowie, woj.
ma∏opolskim i Polsce w
latach 2002-2008.
podstawie danych
G∏ównego Urz´du
Statystycznego.
1,4
1,2
1,0
0,8
0,6
0,4
0,2
0,0
2002
2003
2004
2005
Kraków
2006
woj. ma∏opolskie
zadawalajàcym poziomie i nie przekroczy∏
oczekiwanych wartoÊci, wyniós∏ kolejno: dla
Ma∏opolski – 1,42, a dla Polski – 1,39. Najbardziej korzystna wartoÊç wspó∏czynnika powinna oscylowaç wokó∏ wartoÊci 2,1–2,15, to
znaczy gdy na jednà kobiet´ w wieku 15–49
lat przypada Êrednio 2 dzieci. Aktualna rosnàca liczba urodzeƒ najprawdopodobniej
spowodowana jest faktem, ˝e kobiety urodzone w okresie wy˝u demograficznego sà
obecnie w wieku najwy˝szej p∏odnoÊci, niemniej jednak nie ma to jeszcze odzwierciedlenia we wspó∏czynniku dzietnoÊci.
Wspó∏czynnik zgonów w latach 19842008 pozostawa∏ bez wi´kszych zmian
i oscylowa∏ wokó∏ wartoÊci 10/1000 ludnoÊci.
W 2008 r. osiàgnà∏ wartoÊç 9,7/1000 (w województwie ma∏opolskim – 9,1/1000, w Polsce
– 10,0/1000).
Bioràc pod uwag´ terytorialne zró˝nicowanie wspó∏czynników zgonów w województwie ma∏opolskim, najwi´kszy wspó∏czynnik zanotowano w 2008 r. w powiecie
miechowskim (13,8/1000), w powiecie proszowskim (10,5/1000) i powiecie chrzanowskim (10,4/1000). Najmniej zgonów by∏o
2007
2008
Polska
miechowski
13,8
olkuski
9,6
oÊwićimski
9
wadowicki
8,6
12,1 - 13,2
dàbrowski
browski
8,7
proszowicki
10,6
krakowski
9,5
chrzanowski
10,4
> 13,2
Kraków
Krak
9,7
brzeski
wielicki
8,4
8,9 bocheƒski
boche
8,7
limanowski
7,8
Tarnów
Tarn
9
< 8,8
tarnowski
8,7
Nowy Sàcz
S cz
8,2
gorlicki
9
nowosàdecki
nowos decki
7,8
nowotarski
7,7
tatrzaƒski
tatrza
9,8
9.8
Wykres nr I.9. Zgony ogó∏em wed∏ug powiatów województwa ma∏opolskiego w 2008 r.
èród∏o: www.zdrowiepolakow.pl na podstawie danych G∏ównego Urz´du Statystycznego.
12
Wykres nr I.8.
Wspó∏czynnik zgonów
w Krakowie w latach
1984-2008.
podstawie danych
G∏ównego Urz´du
Statystycznego
i opracowania
Obraniak W∏odzimierz:
LudnoÊç ¸odzi i innych
wielkich miast w Polsce
w latach 1984-2006,
Urzàd Statystyczny
w ¸odzi, 2007.
10
8
6
4
2
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
1988
1987
1986
1985
0
1984
na 1000 osób
9,9 - 11
8,8 - 9,9
myÊlenicki
my lenicki
8,5
suski
9,8
11 - 12,1
zgony
11
25 000
Wykres nr I.10.
Prognoza liczby
urodzeƒ
i zgonów
w ma∏opolskich
miastach
w latach
2008-2035.
Opracowanie
w∏asne
na podstawie
danych
G∏ównego Urz´du
Statystycznego.
w liczbach bezwzgl´dnych
20 000
15 000
10 000
5 000
urodzenia
w powiecie nowotarskim (7,7/1000), w powiecie limanowskim (7,8/1000) i w powiecie
nowosàdeckim (7,8/1000).
W 2004 r. G∏ówny Urzàd Statystyczny
opublikowa∏ prognoz´ demograficznà na lata 2003-2030. Podstawà wyjÊciowà dla stworzonej prognozy by∏y wyniki Narodowego
Spisu Powszechnego z 2002 r.
Prognoza tworzona w realiach spo∏ecznych poczàtku bie˝àcej dekady, a wić
w okresie systematycznego spadku urodzeƒ,
zak∏ada∏a dalszy spadek dzietnoÊci do roku
2010, a nast´pnie niewielki wzrost w latach
2010-2020. W latach 2000-2030 liczba urodzeƒ mia∏aby si´ zmniejszyç o 44%, a liczba
zgonów zmniejszyç o 20%, przyrost naturalny w 2030 r. mia∏by osiàgnàç wartoÊç –
5 028. Tym samym mia∏aby si´ zmniejszyç
liczba ludnoÊci; w 2030 r. liczba mieszkaƒców Krakowa mog∏aby wynieÊç 651,2 tysićy. Jednak dane z lat 2003-2007 wskaza∏y, ˝e
rok 2003 by∏ rokiem najni˝szych – w powojennej historii – urodzeƒ. Konsekwencje
przystàpienia Polski do UE w maju 2004 r.
Wykres nr I.11.
Piramida wieku
dla Krakowa
w 2008 r.
Opracowanie
w∏asne
na podstawie
danych
G∏ównego Urz´du
Statystycznego.
2035
2034
2033
2032
2031
2030
2029
2028
2027
2026
2025
2024
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
0
zgony
oraz odwrócenie tendencji spadkowej urodzeƒ to g∏ówne czynniki, które przyczyni∏y
si´ do tego, ˝e prognoza z 2003 r. straci∏a na
aktualnoÊci. G∏ówny Urzàd Statystyczny
opracowa∏ jednak prognoz´ tylko dla Polski,
regionów i województw (z podzia∏em na
ludnoÊç wiejskà i miejskà, w tym Kraków,
Tarnów i Nowy Sàcz).
Wed∏ug prognozy z 2009 r., w Krakowie,
Tarnowie i Nowym Sàczu razem, liczba urodzeƒ w 2035 r. zmniejszy si´ o 40%, a liczba
zgonów wzroÊnie o 23% (Wykres nr I.10).
85+
80-84
nadwy˝ka liczby
kobiet nad
liczbà m´˝czyzn
75-79
70-74
65-69
60-64
55-59
50-54
45-49
40-44
35-39
30-34
25-29
20-24
15-19
10-14
nadwy˝ka liczby
m´˝czyzn nad
liczbà kobiet
40 000
30 000
5-9
0-4
20 000
m´˝czyêni
12
10 000
0
0
10 000
20 000
kobiety
30 000
40 000
18,5
18
17,7
17,4
17,1
16,6
16,2
90%
15
100%
13,2
Wykres nr I.12. Odsetek m´˝czyzn i kobiet w wieku
przed-, po- i produkcyjnym w Krakowie w 2008 r.
11,9
17%
11,4
m´˝czyêni
12%
80%
14%
66
66,3
66,4
66,4
66,4
65,8
64,9
62,5
50%
kobiety
61,8
62,8
60%
71%
65,2
70%
40%
24%
30%
25,3
25
22,5
18,9
17,6
16,5
16,2
15,9
15,7
15,5
10%
23,4
20%
1980
1985
1990
1995
2000
2002
2004
2005
2006
2007
2008
0%
wiek przedprodukcyjny
wiek poprodukcyjny
wiek produkcyjny
Wykres nr I.13. Zmiana procentowego udzia∏u liczby osób w wieku
przed-, po- i produkcyjnego w Krakowie w latach 1980-2008.
62%
wiek poprodukcyjny
wiek produkcyjny
3. Struktura ludnoÊci wg p∏ci,
wieku i grup ekonomicznych.
W ogólnej liczbie ludnoÊci kobiety stanowi∏y w Krakowie 53%. Wspó∏czynnik feminizacji, czyli liczba kobiet przypadajàca na 100
m´˝czyzn, wyniós∏ 114. W woj. ma∏opolskim
wspó∏czynnik feminizacji wyniós∏ – 106 kobiet/100 m´˝czyzn, a w Polsce – 107/100.
Liczebna przewaga m´˝czyzn, aczkolwiek nieznaczna, wyst´powa∏a wÊród ludnoÊci w wieku do 24. roku ˝ycia (najwi´ksza
w grupie wiekowej 20-24, gdzie wspó∏czynnik maskulinizacji, czyli liczba m´˝czyzn na
100 kobiet wyniós∏ 104/100). Od grupy 25-29
wyst´powa∏a nadwy˝ka kobiet nad liczbà
m´˝czyzn i najwi´ksza by∏a wÊród najstarszych roczników wieku. Wspó∏czynnik feminizacji dla grupy wiekowej 85+ wyniós∏
271/100, a dla grupy 80-84 wspó∏czynnik
osiàgnà∏ wartoÊç 199/100. Nadwy˝k´ liczby
kobiet nad liczbà m´˝czyzn mo˝na t∏umaczyç wy˝szà umieralnoÊcià m´˝czyzn ni˝ kobiet (tzw. nadumieralnoÊç m´˝czyzn) (Wykres nr I.11). Najliczniejszà grupà wieku za-
70
60
57,5
55,1
51,5
50
40
30
20
10
0
Polska
woj. ma∏opolskie
Kraków
Wykres nr I.14. LudnoÊç w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym
w Krakowie, woj. ma∏opolskim i Polsce w 2008 r.
13
100%
90%
18,5
16,1
16,2
63,5
64,5
20,4
19,3
80%
70%
60%
50%
66,0
40%
Wykres nr I.15.
Odsetek osób w wieku przed-,
po- i produkcyjnym w Krakowie,
woj. ma∏opolskim i Polsce w 2008 r.
Opracowanie w∏asne
na podstawie danych
G∏ównego Urz´du Statystycznego.
30%
20%
10%
15,5
0%
Kraków
woj. ma∏opolskie
wiek produkcyjny
równo wÊród m´˝czyzn jak i u kobiet jest
grupa wieku 25-29, która wÊród m´˝czyzn
stanowi∏a 9,49%, a u kobiet – 9,20%.
Przewag´ liczby kobiet nad liczbà m´˝czyzn mo˝na zaobserwowaç równie˝ w podziale ludnoÊci na trzy grupy ekonomiczne
(wiek przedprodukcyjny, wiek produkcyjny
i wiek poprodukcyjny), która pog∏´biona jest
przez fakt wczeÊniejszego przechodzenia
przez kobiety w wiek emerytalny.
W 2008 r. w wieku przedprodukcyjnym
by∏o 117 326 osób (15,5%), w wieku produkcyjnym – 497 942 (66,0%) (w tym w wieku
mobilnym 18-44 – 318 753 osób, a w wieku
niemobilnym 45-64 (59 u kobiet) – 179 189),
a w wieku poprodukcyjnym – 139 356 osób
(18,5%). Uwzgl´dniajàc podzia∏ na p∏eç, 17%
m´˝czyzn by∏o w wieku przedprodukcyjnym, 71% w wieku produkcyjnym i 12%
w wieku poprodukcyjnym, w przypadku kobiet 14% by∏o w wieku przedprodukcyjnym,
62% w wieku produkcyjnym, a 24% w wieku
poprodukcyjnym (Wykres nr I.12).
W ostatnich latach obserwowany jest
ciàg∏y wzrost liczby osób w wieku emerytalnym. W 1980 r. udzia∏ osób w grupie wieku
poprodukcyjnego wynosi∏ 11,4%, a w 2008 r.
ju˝ 18,5%. JednoczeÊnie obserwowany jest
spadek liczby osób w grupie wieku przedprodukcyjnego. W 1985 r. w wieku przedprodukcyjnym by∏o 25,3% osób, a w 2008 –
15,5% (Wykres nr I.13).
Relacje pomi´dzy poszczególnymi grupami wieku ekonomicznego obrazuje równie˝ wspó∏czynnik obcià˝enia demograficznego. W 2008 r. na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada∏o 51,5 osób w wieku
nieprodukcyjnym. Sytuacja gorzej ni˝ w Kra-
lata ˝ycia
0
10
20
30
40
50
60
70
80
kowie przedstawia∏a si´ w województwie
ma∏opolskim (57,5) i w Polsce (55,1) (Wykres
nr I.14). Znaczàce zmiany mo˝na zaobserwowaç analizujàc odr´bnie liczby osób w wieku
przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym.
W 2008 r. na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym przypada∏o w Krakowie 118,8
osób w wieku poprodukcyjnym (w woj. ma∏opolskim – 78,9, w Polsce – 84,3).
Udzia∏ poszczególnych grup wieku ekonomicznego w Krakowie, Ma∏opolsce i Polsce obrazuje wykres nr I.15. Jak mo˝na zaobserwowaç, w Krakowie by∏ najwy˝szy udzia∏
osób w grupie wieku produkcyjnego (w Krakowie – 66%, Ma∏opolsce – 63,5%, Polsce –
64,5%), ale i poprodukcyjnego (w Krakowie –
18,5%, Ma∏opolsce – 16,1%, Polsce – 16,2%).
Jak wynika z wczeÊniejszych spostrze˝eƒ,
w Krakowie by∏ najni˝szy udzia∏ osób w grupie wieku przedprodukcyjnego – 15,5%
(w woj. ma∏opolskim – 20,4%, w Polsce –
19,3%).
4. Trwanie ˝ycia.
81,00
72,87
woj. ma∏opolskie
80,85
71,26
Polska
79,96
76,01
82,16
Unia Europejska
m´˝czyêni
kobiety
Wykres nr I.16. Przeci´tne trwanie ˝ycia w Krakowie, woj. ma∏opolskim i Polsce w 2008 r.
i Âwiatowej Organizacji Zdrowia; dane dla Unii Europejskiej pochodzà z roku 2007.
14
wiek poprodukcyjny
90
74,10
Kraków
Polska
Rozwój nowych technologii medycznych i nowoczesnych metod diagnostycznych, poprawa stanu zdrowia obywateli b´dàca m.in. nast´pstwem prozdrowotnego
stylu ˝ycia, majà wp∏yw na spadek nat´˝enia
zgonów, a tym samym wyd∏u˝enie oczekiwanej d∏ugoÊci trwania ˝ycia. Oczekiwana
d∏ugoÊç ˝ycia w wieku 0 lat jest najbardziej
syntetycznym miernikiem umieralnoÊci.
Na poczàtku lat siedemdziesiàtych oczekiwana d∏ugoÊç ˝ycia dla m´˝czyzn wynosi∏a
68,1 lat, a dla kobiet – 75,1. Po przesz∏o 30 latach oczekiwana d∏ugoÊç ˝ycia wyd∏u˝y∏a si´
u m´˝czyzn do 74,1 (o 6 lat), a u kobiet do
81,0 (o 5,9 lat). W 2008 r. ró˝nica pomi´dzy
m´˝czyêni
0
15
30
45
kobiety
60
0
15
30
45
60
Polska 71,26 56,89 42,63 29,08 17,89 79,96 65,53 50,78 36,31 23,09
Ma∏opolska 72,87 58,40 44,01 30,16 18,51 80,85 66,35 51,55 36,98 23,52
Kraków 74,10 59,50 45,00 31,00 19,30 81,00 66,50 51,70 37,10 23,70
Unia Europejska* 75,62 61,56
b.d. 33,11 16,86 81,77 67,64
b.d. 38,37 20,48
Tabela nr I.2. Oczekiwana d∏ugoÊç ˝ycia wg p∏ci dla 0, 15, 30, 45 i 60 lat w 2008 r.
i bazy Âwiatowej Organizacji Zdrowia (HFA-DB).
* dane dla Unii Europejskiej pochodzà z roku 2007,
brak danych o oczekiwanej d∏ugoÊci ˝ycia w wieku 30 i 60 lat
(podane dane w tabeli dla 60 r. ˝. sà w rzeczywistoÊci danymi dla 65 r. ˝.).
12
na 1000 urodzeƒ ˝ywych
10
8
d∏u˝ej ˝yjà mieszkaƒcy Japonii i Australii
(m´˝czyêni do 79 lat), a kobiety najd∏u˝ej ˝yjà w Japonii – 86 lat.
Oczekiwanà d∏ugoÊç ˝ycia mo˝na obliczyç nie tylko dla momentu urodzenia, ale
dla ka˝dego wieku, aby móc oszacowaç ile
b´dzie jeszcze ˝y∏a przeci´tnie osoba
w okreÊlonym wieku. Im osoba jest starsza
tym oczekiwana d∏ugoÊç ˝ycia si´ wyd∏u˝a,
przyk∏adowo dla kobiet wynosi w Krakowie
81 lat, ale ju˝ 60-letnia kobieta ma szans´
prze˝yç jeszcze 23,70 lat, co w sumie wyniesie 83,52 lat. Dla Krakowa oczekiwana d∏ugoÊç ˝ycia wynosi∏a dla kolejnych lat dla
m´˝czyzn: dla lat 15 – 59,50, dla 30 – 45,00,
dla 45 – 31,00, dla 60 – 19,30; dla kobiet wynosi∏a kolejno: dla lat 15 – 66,50, dla 30 –
51,70, dla 45 – 37,10 i dla 60 – 23,70. Tabela
nr I.2 przedstawia poszczególne wskaêniki
równie˝ dla Ma∏opolski, Polski i Unii Europejskiej, a ró˝nice w poszczególnych przypadkach sà mniej lub bardziej widoczne.
5. Stan zdrowia na podstawie
danych o umieralnoÊci.
6
5.1 Wspó∏czynnik umieralnoÊci
niemowlàt.
4
2
0
1997
1998
1999
Kraków
2000
2001
2002
woj. ma∏opolskie
2003
2004
Polska
2005
2006
2007
2008
Unia Europejska
Wykres nr I.17. Wspó∏czynnik umieralnoÊci niemowlàt w Krakowie,
woj. ma∏opolskim, Polsce i Unii Europejskiej w latach 1997-2008.
i bazy Âwiatowej Organizacji Zdrowia (HFA-DB).
p∏ciami wynosi∏a 6,9 lat na korzyÊç kobiet.
Wyst´pujàca ró˝nica oczekiwanej d∏ugoÊci
˝ycia pomi´dzy kobietami a m´˝czyznami
ma swoje odzwierciedlenie w zjawisku nadumieralnoÊci m´˝czyzn.
W województwie ma∏opolskim oczekiwana d∏ugoÊç ˝ycia kobiet nieznacznie ró˝ni∏a si´ od Krakowa (80,85) i by∏a wy˝sza od
oczekiwanej d∏ugoÊci ˝ycia w Polsce (79,96
lat). W przypadku m´˝czyzn wskaênik równie˝ najkorzystniej prezentowa∏ si´ w Krakowie; w województwie ma∏opolskim oczekiwana d∏ugoÊç ˝ycia wynosi∏a dla m´˝czyzn
72,87 (mniej o 1,2 lat), a w Polsce 71,26
(mniej o prawie 3 lata). Oczekiwana d∏ugoÊç
˝ycia w Krakowie by∏a wy˝sza od danych wojewódzkich i ogólnopolskich, natomiast ni˝sza od wskaêników w Unii Europejskiej. Ró˝-
nica ta wynosi∏a dla m´˝czyzn prawie 2 lata
(UE – 76,01 lat), a dla kobiet ponad rok (UE –
82,16). Ró˝nica pomi´dzy p∏ciami wynosi∏a
6,15 lat (wg WHO).
Na terenie Europy wyst´puje du˝e zró˝nicowanie w oczekiwanej d∏ugoÊci ˝ycia.
Najd∏u˝ej ˝yjà mieszkaƒcy Europy Zachodniej oraz krajów skandynawskich, a w krajach
Europy Wschodniej mieszkaƒcy ˝yjà do nawet kilkunastu lat krócej. M´˝czyêni najd∏u˝ej ˝yjà w Islandii (79,6 lat w 2007 r.) i Szwajcarii (79,5 lat w 2007 r.), a najkrócej w Rosji –
61 lat (2006 r.). WÊród kobiet najd∏u˝ej ˝yjà
mieszkanki W∏och (84,2 w 2006 r.), Szwajcarii
(84,4 w 2007 r.), Hiszpanii (84,3 w 2007 r.).
Najmniejszà ró˝nic´ pomi´dzy p∏ciami odnotowano w Islandii, w 2007 r. wynios∏a ona
3,8 lat. Poza kontynentem europejskim naj-
UmieralnoÊç niemowlàt wyra˝ana jest
wspó∏czynnikiem; jest to iloraz liczby zgonów niemowlàt w danym czasie do liczby
urodzeƒ ˝ywych w tym samym czasie
(w przeliczeniu na 1000). Wi´ksza umieralnoÊç niemowlàt mo˝e byç spowodowana
wi´kszà liczbà zgonów, albo/i mniejszà liczbà urodzeƒ ˝ywych. W 2008 r. wzros∏a liczba
urodzeƒ ˝ywych z 6 755 (2007 r.) do 7 537,
jednoczeÊnie spad∏a liczba zgonów z 49
(2007 r.) do 29 (spadek o 40%). WÊród 29
zgonów niemowlàt, 55% stanowi∏y zgony
ch∏opców i 45% zgony dziewczynek. Wspó∏czynnik umieralnoÊci niemowlàt spad∏
z 7,3/1000 urodzeƒ ˝ywych w 2007 r., na
3,8/1000 w 2008 r. Zaistnia∏a sytuacja prawdopodobnie wp∏yn´∏a równie˝ na spadek
wspó∏czynnika umieralnoÊci niemowlàt
w województwie ma∏opolskim z 6,4/1000
(2007 r.) na 4,9/1000 (2008 r.). W Polsce w latach 1997-2008 utrzymywa∏ si´ spadek
wspó∏czynnika; w 2007 r. osiàgnà∏ wartoÊç
6,0/1000 urodzeƒ ˝ywych, a w 2008 r. –
5,6/1000. Podobna tendencja spadkowa obserwowana jest w krajach Unii Europejskiej;
w roku 2007 umieralnoÊç niemowlàt wynios∏a 4,6/1000 urodzeƒ ˝ywych (Wykres
nr I.17).
W województwie ma∏opolskim wÊród
wszystkich powiatów najmniejszà umieralnoÊcià niemowlàt charakteryzowa∏ si´ powiat proszowski (2,4/1000 urodzeƒ), powiat
oÊwićimski (2,4/1000 urodzeƒ) i powiat myÊlenicki (2,6/1000 urodzeƒ). Najwi´kszy
15
wspó∏czynnik umieralnoÊci niemowlàt wyst´powa∏ w powiecie suskim (11,2/1000 urodzeƒ) i powiecie olkuskim (8,6/1000
urodzeƒ).
5.2 Wspó∏czynnik
umieralnoÊci ogólnej.
Surowe wspó∏czynniki umieralnoÊci
ogólnej w przeliczeniu na 100 tysićy mieszkaƒców przedstawia wykres nr I.19. Najni˝sze wspó∏czynniki umieralnoÊci w 2008 r. od-
wieƒstwie do wspó∏czynników standaryzowanych), stàd nie mo˝na z ich wielkoÊci wyciàgaç jednoznacznych wniosków o stanie
zdrowia.
notowano w województwie ma∏opolskim:
dla kobiet 834/100 tys. osób, a dla m´˝czyzn
979/100 tys. (ogó∏em 904/100 tys.) W Krakowie wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej wyniós∏ dla kobiet 890/100 tys., a dla m´˝czyzn
1 003/100 tys. (ogó∏em – 943/100 tys.). Ogólnopolskie statystyki wypad∏y najmniej korzystnie: dla kobiet (898/100 tys.), dla m´˝czyzn (1 099/100 tys.), a ogó∏em 995/100 tys.
Surowe wspó∏czynniki umieralnoÊci nie
uwzgl´dniajà ró˝nic w strukturze wiekowej
pomi´dzy p∏ciami czy regionami (w przeci-
olkuski
8,6
oÊwićimski
2,4
wadowicki
6
W 2008 r. ogó∏em w Krakowie zmar∏o
7 116 osób, z czego 3 576 kobiet i 3 540 m´˝czyzn. Z uwagi na podobne wartoÊci mo˝na
porównaç odsetki zgonów wg wieku u kobiet i m´˝czyzn. Na wykresie nr I.20 przed-
miechowski
5,8
Kraków
Krak
3,8
> 10,5
8,625 - 10,5
dàbrowski
browski
6,7
proszowicki
2,4
krakowski
4,4
chrzanowski
5,6
5.3 Zgony wg wieku.
4,875 - 6,75
3 - 4,875
brzeski
wielicki
4,6
3,1 bocheƒski
boche
5
myÊlenicki
my lenicki
2,6
suski
11,2
limanowski
6,5
Tarnów
Tarn
3,8
<3
tarnowski
5,4
Nowy Sàcz
S cz
3,1
gorlicki
4,6
nowosàdecki
nowos decki
6,1
nowotarski
6,6
Wykres nr I.18. Wspó∏czynnik
umieralnoÊci niemowlàt
w powiatach województwa
èród∏o: www.zdrowiepolakow.pl
na podstawie danych G∏ównego
Urz´du Statystycznego.
6,75 - 8,625
tatrzaƒski
tatrza
4,2
1200
1099
1000
1003
943
979
995
904
898
890
800
834
600
Wykres nr I.19.
Wspólczynnik umieralnoÊci ogólnej
wed∏ug p∏ci w Krakowie, Ma∏opolsce
i Polsce w 2007 r.
na podstawie danych
400
200
0
Kraków
m´˝czyêni
16
woj. ma∏opolskie
kobiety
ogó∏em
Polska
30,6
85+
11,0
18,0
80-84
14,3
17,5
75-79
16,3
10,6
70-74
12,9
6,0
65-69
10,0
60-64
5,1
55-59
5,0
10,0
8,6
3,0
50-54
7,0
1,7
45-49
3,7
40-44
0,7
35-39
0,5
1,0
2,1
0,1
30-34
1,1
25-29
0,3
0,6
20-24
0,2
0,6
15-19
0,2
0,2
10-14
0,1
0,0
5-9
0,0
0,0
1-4
0,1
0,1
0,4
0,5
0
0
5
10
15
m´˝czyêni
20
25
30
35
kobiety
Wykres nr I.20. Odsetek zgonów wg 5-letnich grup wieku i p∏ci w Krakowie w 2008 r.
stawiono zgony w 5-letnich grupach wieku,
w zale˝noÊci od p∏ci. Przewaga odsetka zgonów m´˝czyzn nad kobietami utrzymywa∏a
si´ od grupy wiekowej 0 lat (zgony niemowlàt) do 70-74 w∏àcznie. W tej grupie wiekowej zmar∏o poza tym najwićej m´˝czyzn –
12,9% (wi´kszy odsetek ni˝ u kobiet –
10,6%). W grupie wieku 75-79, 80-84 lat i 85
lat i wićej sytuacja by∏a odwrotna, zmar∏o
wićej kobiet w stosunku do m´˝czyzn (7579: kobiety – 17,5%, m´˝czyêni – 16,3%; 8084: kobiety – 18,0%, m´˝czyêni – 14,3%; 85
lat i wićej: kobiety – 30,6%, m´˝czyêni –
11,0%). Zaistnia∏e zjawisko Êwiadczy o nadumieralnoÊci m´˝czyzn i wynika z wi´kszej
oczekiwanej d∏ugoÊci ˝ycia u kobiet w stosunku do m´˝czyzn.
5.4 Zgony wg przyczyn.
Na wykresach (Wykresy nr I.21-23)
przedstawiono rozk∏ad zgonów ogó∏em,
a tak˝e wg p∏ci w Polsce, w województwie
ma∏opolskim i w Krakowie w 2007 r. (struktura zgonów wg przyczyn w 2008 r. opracowana b´dzie przez G∏ówny Urzàd Statystyczny w 2010 r.). G∏ówne ró˝nice dotyczà
zgonów z powodu chorób uk∏adu krà˝enia
i sà istotniejsze pomi´dzy p∏ciami ni˝ w porównaniu terytorialnym (Kraków vs. woj.
ma∏opolskie).
G∏ównà przyczynà zgonów w Krakowie
w 2007 r. by∏y choroby uk∏adu krà˝enia, które
stanowi∏y ogó∏em 48% wszystkich zgonów
(u kobiet – 52%, a u m´˝czyzn – 42%). W wo-
jewództwie ma∏opolskim odsetek zgonów
z powodu chorób uk∏adu krà˝enia wynosi∏
kolejno ogó∏em 49%, osobno dla kobiet –
55%, a dla m´˝czyzn – 43%. W Polsce odsetek
zgonów z powodu chorób krà˝enia wyniós∏
46% (dla kobiet – 52%, a dla m´˝czyzn –
40%). Drugà, co do cz´stoÊci przyczynà zgonów, podobnie jak w latach ubieg∏ych, by∏y
nowotwory. W Krakowie w 2007 r. na nowotwory zmar∏o 27% kobiet i 28% m´˝czyzn;
w Ma∏opolsce i Polsce kolejno: 24% kobiet
i 27% m´˝czyzn. Z powy˝szego wynika, ˝e
w Krakowie w porównaniu z województwem
ma∏opolskim, wićej ludzi umiera∏o na nowotwory, a mniej na choroby uk∏adu krà˝enia;
w porównaniu z Polskà odsetki zgonów z powodu chorób uk∏adu krà˝enia sà podobne,
17
inne
Polska
woj. ma∏opolskie
Kraków
nowotwory
choroby uk∏adu krà˝enia
choroby uk∏adu oddechowego
7%
7% 6%
4%
5%
6%
4%
5%
25%
6% 5%
5% 5%
6%
4%
5%
25%
27%
choroby uk∏adu trawiennego
objawy, cechy chorobowe
oraz nieprawid∏owe wyniki badaƒ klinicznych
zewn´trzne przyczyny zachorowania i zgonu
48%
49%
46%
Wykres nr I.21. Struktura zgonów w Polsce, woj. ma∏opolskiem i w Krakowie, ogó∏em, 2007 r.
inne
Polska
woj. ma∏opolskie
Kraków
nowotwory
7%
5%
6%
9% 6%
6%
4%
6%
27%
9% 5%
8%
5%
5%
27%
7% 5%
28%
40%
43%
42%
Wykres nr I.22. Struktura zgonów w Polsce, woj. ma∏opolskiem i w Krakowie, m´˝czyêni, 2007 r.
inne
Polska
woj. ma∏opolskie
Kraków
nowotwory
4%
4%
5%3%5%
4%
4%
6% 3% 7%
24%
24%
5%3%5%
4%
4%
27%
52%
55%
52%
Wykres nr I.23. Struktura zgonów w Polsce, woj. ma∏opolskiem i w Krakowie, kobiety, 2007 r.
stand. wsp./100 tys.
0
Wykres I.24. Standaryzowany wspó∏czynnik
umieralnoÊci ogólnej wg p∏ci w Krakowie,
woj. ma∏opolskim, Polsce
Opracowanie w∏asne na podstawie danych
G∏ównego Urz´du Statystycznego i Âwiatowej
Organizacji Zdrowia (WHO HFA-DB, 2009).
200
600
800
1000
1200
943
1 032
m´˝czyêni
1 150
832
546
548
601
500
kobiety
Kraków
18
400
woj. ma∏opolskie
Polska
Unia Europejska
1400
6 758
2 156
4 881
Zaburzenia wydzielania
wewn´trznego, stanu
od˝ywienia i przemiany materii
Zaburzenia psychiczne
i zaburzenia zachowania
Choroby uk∏adu
nerwowego
1,3
0,6
1,8
0,1
1,2
0
6,6
100
43
522
4 628
11
1 219
1 041
25 093
24 751
377 223
Choroby skóry
i tkanki podskórnej
Choroby uk∏adu kostnomi´Êniowego i tkanki ∏àcznej
Choroby uk∏adu
moczowo-p∏ciowego
Cià˝a, poród i po∏óg
Niektóre stany
rozpoczynajàce si´
w okresie oko∏op∏odowym
Wady rozwojowe,
zniekszta∏cenia,
aberracje chromosomowe
Objawy, cechy chorobowe
oraz nieprawid∏owe
wyniki badaƒ klinicznych
Zewn´trzne przyczyny
zachorowania i zgonu
Razem
0,7
1,1
0,9
1,5
0,1
9,4
100
202 233
7,3
0,3
18 927
14 685
564
0,3
0
693
1,1
0,1
0
4,8
5,8
2 297
152
24
9 780
11 778
80 783 39,9
2 319
1 831
2 933
203
53 845 26,6
1 419
%
0,5
%
1,5
0,2
2,2
0,2
174 990
5 824
10 408
477
526
11
2 331
370
19
6 975
7 644
100
3,3
5,9
0,3
0,3
0
1,3
0,2
0
4,0
4,4
90 589 51,8
2 562
325
3 825
285
41 964 24,0
855
kobiety
Polska
Tabela nr I.3. Zgony wg przyczyn w Polsce, woj. ma∏opolskim i Krakowie w 2007 r.
6,7
0,3
0,3
0,1
0
4,4
16 755
Choroby uk∏adu
trawiennego
5,1
19 422
Choroby uk∏adu
oddechowego
171 372 45,4
488
Choroby uk∏adu krà˝enia
0,6
% m´˝czyêni
95 809 25,4
2 274
ogó∏em
Choroby krwi i narzàdów
krwiotwórczych oraz niektóre
choroby przemiany materii
Nowotwory
Niektóre choroby zakaêne
i paso˝ytnicze
Przyczyna zgonu
0,6
1,1
0
1,1
0,1
29 430
1 784
1 744
113
97
0
410
33
2
1 124
1 485
100
6,1
5,9
0,4
0,3
0
1,4
0,1
0
3,8
5,0
14 298 48,6
331
12
310
30
0,7
%
1,1
0,1
0,9
0,1
15 542
1 373
988
63
54
-
210
12
1
632
872
100
8,8
6,4
0,4
0,3
-
1,4
0,1
0
4,1
5,6
6 676 43,0
176
9
139
12
4 214 27,1
111
% m´˝czyêni
7 481 25,4
176
ogó∏em
0,5
%
1,1
0
1,2
0,1
13 888
411
756
50
43
0
200
21
1
492
613
100
3,0
5,4
0,4
0,3
0
1,4
0,2
0
3,5
4,4
7 622 54,9
155
3
171
18
3 267 23,5
65
kobiety
woj. ma∏opolskie
0,6
1,4
0
0,8
0,2
7 167
361
465
21
29
0
111
9
2
304
330
100
5,0
6,5
0,3
0,4
0
1,5
0,1
0
4,2
4,6
3 370 47,0
98
1
56
12
0,9
%
1,4
0
0,6
0,1
3 561
245
269
11
20
-
47
4
1
162
175
100
6,9
7,6
0,3
0,6
-
1,3
0,1
0
4,5
4,9
1 522 42,7
51
0
22
3
997 28,0
32
% m´˝czyêni
1 955 27,3
43
ogó∏em
%
1,3
0
0,9
0,2
3 606
116
196
10
9
0
64
5
1
142
155
100
3,2
5,4
0,3
0,2
0
1,8
0,1
0
3,9
4,3
1 848 51,2
47
1
34
9
958 26,6
11 0,31
kobiety
Miasto Kraków
19
ale równie˝ wićej osób umiera∏o na nowotwory. W Krakowie spoÊród wszystkich przyczyn zgonów na nowotwory, u m´˝czyzn
najcz´Êciej wyst´powa∏y nowotwory narzàdów trawiennych (28%) i nowotwory z∏oÊliwe tchawicy, oskrzela i p∏uca (27%). U kobiet
spoÊród wszystkich nowotworów g∏ównym
sprawcà zgonów by∏y nowotwory narzàdów
trawiennych – 27%, nowotwory z∏oÊliwe
tchawicy, oskrzela i p∏uca – 27% i nowotwory piersi – 13%.
WÊród pozosta∏ych przyczyn zgonów
ró˝nice terytorialne (Kraków, Ma∏opolska,
Polska) by∏y nieznaczne. W Krakowie 4% kobiet zmar∏o na choroby uk∏adu trawiennego,
4% na choroby uk∏adu oddechowego, 5% na
tzw. objawy, cechy chorobowe oraz nieprawid∏owe wyniki badaƒ laboratoryjnych i klinicznych, 3% na zewn´trzne przyczyny zgonów i 5% z pozosta∏ych przyczyn. W przypadku m´˝czyzn 5% ogó∏u m´˝czyzn zmar∏o
z powodu chorób uk∏adu oddechowego, 5%
– chorób uk∏adu trawiennego, 8% – z powodu tzw. objawów, cech chorobowych oraz
nieprawid∏owych wyników badaƒ laboratoryjnych i klinicznych, 7% z powodu zewn´trznych przyczyn zachorowania i 5%
z pozosta∏ych przyczyn. Szczegó∏owo struktur´ zgonów przedstawiajà wykresy
nr I.21-23 i tabela nr I.3.
miechowski
> 1 140
olkuski
1 080 - 1 140
dàbrowski
browski
proszowicki
1 020 - 1 080
krakowski
chrzanowski
960 - 1 020
900 - 960
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
boche
bocheƒski
wadowicki
< 900
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
nowosàdecki
nowos decki
nowotarski
Wykres nr I.25. Standaryzowany
wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej
u m´˝czyzn w województwie
na podstawie danych
gorlicki
tatrza
tatrzaƒski
miechowski
> 600
olkuski
575 - 600
dàbrowski
browski
proszowicki
550 - 575
krakowski
chrzanowski
525 - 550
500 - 525
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
wielicki
boche
bocheƒski
wadowicki
< 500
brzeski
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
nowotarski
wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej
u kobiet w województwie
na podstawie danych
20
tatrza
tatrzaƒski
nowosàdecki
nowos decki
gorlicki
1800
1600
stand. wsp. / 100 tys.
1400
1200
1000
800
600
400
200
m´˝czyêni (Kraków)
m´˝czyêni (Polska)
m´˝czyêni (UE)
kobiety (Kraków)
kobiety (Polska)
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
1988
1987
0
kobiety (UE)
Wykres I.27. Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej w latach 1987-2007.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych G∏ównego Urz´du Statystycznego i Âwiatowej Organizacji Zdrowia,
ze wzgl´du na du˝e ró˝nice w danych od roku 2000 dane pochodzà z bazy z 2009 r. (WHO HFA-DB, 2009).
0
100
200
600
400
500
401
451
473
m´˝czyêni
310
253
275
285
kobiety
203
Kraków
woj. ma∏opolskie
5.5 Standaryzowane
wspó∏czynniki umieralnoÊci.
Wspó∏czynniki standaryzowane, to takie,
w których wyeliminowano ró˝nice wynikajàce z odmiennej struktury wewn´trznej porównywanych populacji (wiek, p∏eç). Standaryzacja wspó∏czynników polega na obliczeniu nowych „teoretycznych” wspó∏czynników przy za∏o˝eniu, ˝e struktury porównywanych populacji odpowiadajà strukturze
Polska
Wykres I.28. Standaryzowany
wspó∏czynnik umieralnoÊci
z powodu chorób uk∏adu
krà˝enia wg p∏ci w Krakowie,
na podstawie danych
G∏ównego Urz´du
Statystycznego
i Âwiatowej Organizacji
Zdrowia (WHO HFA-DB, 2009).
Unia Europejska
populacji przyj´tej umownie za wzór. Obliczone w ten sposób wspó∏czynniki standaryzowane sà porównywalne terytorialnie i pomi´dzy p∏ciami. Poni˝szej standaryzacji dokonano w oparciu o populacj´ europejskà.
Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci
ogólnej dla kobiet i m´˝czyzn by∏ ni˝szy
w Krakowie od wojewódzkiego i ogólnopolskiego, ale wy˝szy ni˝ europejski. W 2007 r.
standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci
ogólnej dla m´˝czyzn w Krakowie wynosi∏
943/100 tys. i by∏ wy˝szy ni˝ w Unii Europejskiej (832/100 tys.), ale ni˝szy od wspó∏czynnika umieralnoÊci dla województwa
ma∏opolskiego (1 032/100 tys.) i dla Polski
(1 150/100 tys.). Wspó∏czynnik standaryzowany w Krakowie by∏ na wy˝szym poziomie
ni˝ w roku 2006 (938/100 tys.).
WÊród kobiet standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci w Krakowie, woj. ma∏opolskim, Polsce i w UE w 2007 r. wynosi∏y
kolejno 546, 548, 601 i 500 (na 100 tys.) i by-
21
miechowski
> 560
olkuski
510 - 560
dàbrowski
proszowicki
460 - 510
krakowski
chrzanowski
410 - 460
360 - 410
Kraków
oÊwićimski
Tarnów
bocheƒski
wadowicki
< 360
brzeski
wielicki
tarnowski
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
nowosàdecki
nowotarski
wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu
chorób uk∏adu krà˝enia u m´˝czyzn
na podstawie danych
gorlicki
tatrzaƒski
miechowski
> 336
olkuski
309,75 - 336
dàbrowski
proszowicki
283,5 - 309,75
krakowski
chrzanowski
257,25 - 283,5
231 - 257,25
Kraków
oÊwićimski
Tarnów
bocheƒski
wadowicki
< 231
brzeski
wielicki
tarnowski
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
chorób uk∏adu krà˝enia u kobiet
na podstawie danych
∏y wy˝sze w stosunku do roku ubieg∏ego
w przypadku Krakowa (541/100tys.), a ni˝sze
dla Polski (608/100 tys.) i Unii Europejskiej
(505/100 tys.) (Wykres nr I.24).
WÊród powiatów województwa ma∏opolskiego najwy˝sze wspó∏czynniki umieralnoÊci
u m´˝czyzn zanotowano w powiatach: suskim
(1 184/100 tys.), tatrzaƒskim (1 180/100 tys.),
proszowickim (1 178/100 tys.) i brzeskim
(1 160/100 tys.), a najni˝sze: w Nowym Sàczu
(858/100 tys.) (Wykres nr I.25).
22
nowotarski
gorlicki
nowosàdecki
tatrzaƒski
W przypadku kobiet wysokie wartoÊci
wspó∏czynnika umieralnoÊci ogólnej zaobserwowaç mo˝na w powiatach: proszowickim (608/100 tys.), chrzanowskim (608/100
tys.) i miechowskim (605/100 tys.). Najni˝szà
umieralnoÊç z powodu wszystkich przyczyn
odnotowano w powiecie nowotarskim
(489/100 tys.) (Wykres nr I.26).
Najbardziej równomierny spadek umieralnoÊci ogólnej wyst´puje w krajach Unii
Europejskiej i jest wi´kszy u m´˝czyzn
(1 158/100 tys. w 1987 r. do 832/100 tys.
w 2007 r.) ni˝ u kobiet (691/100 tys. w 1987
r. do 500/100 tys. w 2007 r.). Natomiast
w Polsce i Krakowie umieralnoÊç spada raczej skokowo ni˝ p∏ynnie. Najwi´kszy spadek we wspó∏czynnikach umieralnoÊci zaobserwowano dla m´˝czyzn w Krakowie
(1 400/100 tys. w 1987 r. do 943/100 tys.
w 2007 r.) i w Polsce (1 533/100 tys. w 1987
r. do 1 150/100 tys. w 2007 r.). U kobiet,
w Krakowie i Polsce ró˝nica mi´dzy wspó∏-
900
800
700
600
500
400
300
200
100
m´˝czyêni (UE)
kobiety (Kraków)
kobiety (Polska)
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
1988
1987
0
kobiety (UE)
Wykres I.31. Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu chorób uk∏adu krà˝enia w latach 1987-2007.
0
50
100
150
200
159
176
m´˝czyêni
151
131
71
73
70
67
kobiety
Kraków
woj. ma∏opolskie
czynnikami umieralnoÊci w 1987 r. (odpowiednio 859/100 tys. i 868/100 tys.) do 2007
r. (odpowiednio 546/100 tys. i 301/100 tys.)
jest tak wyraêna jak u m´˝czyzn. W porównaniu z rokiem 2006 wspó∏czynniki standaryzowane umieralnoÊci ogólnej w Krakowie
by∏y wy˝sze w stosunku do roku 2007 (Wykres nr I.27).
Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu chorób uk∏adu krà˝enia
(ChUK) dla kobiet i m´˝czyzn by∏ ni˝szy
Polska
wspó∏czynnik umieralnoÊci
z powodu choroby niedokrwiennej
serca wg p∏ci w Krakowie,
woj. ma∏opolskim, Polsce i Unii
Europejskiej w 2007 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie
danych G∏ównego Urz´du
Statystycznego i Âwiatowej Organizacji
Unia Europejska
w Krakowie od wojewódzkiego i ogólnopolskiego, ale wy˝szy ni˝ europejski. W 2007 r.
standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci
z powodu chorób uk∏adu krà˝enia dla m´˝czyzn w Krakowie wynosi∏ 401/100 tys. i by∏
wy˝szy ni˝ w Unii Europejskiej (310/100 tys.),
ale ni˝szy od wspó∏czynnika umieralnoÊci
dla Ma∏opolski (451/100 tys.) i dla Polski
(473/100 tys.).
WÊród kobiet standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci w Krakowie, Ma∏opol-
sce, Polsce i w UE w 2007 r. mia∏y odpowiednio nast´pujàce wartoÊci: 253, 275, 285 i 203
(na 100 tys.). W 2006 r. wspó∏czynnik standaryzowany umieralnoÊci z powodu chorób
uk∏adu krà˝enia wyniós∏ dla Krakowa
252/100 tys., dla Polski – 292/100 tys.
i 207/100 tys. dla Unii Europejskiej (Wykres
nr I.28).
WÊród powiatów województwa ma∏opolskiego najwy˝sze wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu chorób uk∏adu krà˝enia
23
u m´˝czyzn zanotowano w powiatach: suskim (561/100 tys.), myÊlenickim (541/100
tys.) brzeskim (532/100 tys.) i chrzanowskim
(528/100 tys.), a najni˝sze w Nowym Sàczu
(351/100 tys.) (Wykres nr I.29).
wspó∏czynnika umieralnoÊci z powodu chorób uk∏adu krà˝enia zaobserwowaç mo˝na
w powiatach: brzeskim (341/100 tys.),
proszowickim (340/100 tys.) i wadowickim (314/100 tys.). Najni˝szà umieralnoÊç
z powodu chorób uk∏adu krà˝enia odnotowano w Nowym Sàczu (217/100 tys.)
(Wykres nr I.30).
Od 1987 r. standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu chorób uk∏adu
krà˝enia w tym choroby niedokrwiennej serca (ChNS) wykazujà trend malejàcy zarówno
dla m´˝czyzn jak i kobiet w Krakowie, w Polsce i w UE. Najbardziej równomierny spadek
umieralnoÊci z powodu ChUK wyst´puje
w krajach Unii Europejskiej; u m´˝czyzn spa-
dek z 522/100 tys. w 1987 r. do 310/100 tys.
w 2007 r. i u kobiet spadek z 342/100 tys.
w 1987 r. do 203/100 tys. w 2007 r.
Natomiast w Polsce i Krakowie umieralnoÊç z powodu ChUK obni˝a si´ bardziej skokowo. Najwi´kszy spadek we wspó∏czynnikach umieralnoÊci zaobserwowano dla m´˝czyzn w Krakowie (733/100 tys. w 1987 r. do
401/100 tys. w 2007 r.) i w Polsce (781/100
tys. w 1987 r. do 473/100 tys. w 2007 r.). Niemniej jednak w Krakowie wspó∏czynniki
miechowski
> 240
olkuski
215 - 240
dàbrowski
proszowicki
190 - 215
krakowski
chrzanowski
165 - 190
140 - 165
Kraków
oÊwićimski
Tarnów
bocheƒski
wadowicki
< 140
brzeski
wielicki
tarnowski
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
nowosàdecki
nowotarski
choroby niedokrwiennej serca u m´˝czyzn
na podstawie danych
gorlicki
tatrzaƒski
miechowski
> 108
olkuski
96 - 108
dàbrowski
proszowicki
84 - 96
krakowski
chrzanowski
72 - 84
60 - 72
Kraków
oÊwićimski
Tarnów
wielicki
bocheƒski
wadowicki
< 60
brzeski
tarnowski
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
choroby niedokrwiennej serca u kobiet
na podstawie danych
24
nowotarski
tatrzaƒski
nowosàdecki
gorlicki
300
250
200
150
100
50
m´˝czyêni (UE)
kobiety (Kraków)
kobiety (Polska)
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
1988
1987
0
kobiety (UE)
Wykres I.35. Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu choroby niedokrwiennej serca w latach 1987-2007.
0
50
100
150
200
250
300
350
256
273
m´˝czyêni
291
234
160
145
154
kobiety
nowotworów wg p∏ci w Krakowie,
133
Kraków
woj. ma∏opolskie
umieralnoÊci z powodu ChUK wzros∏y
w porównaniu z rokiem ubieg∏ym (Wykres nr I.31).
UmieralnoÊç z powodu choroby niedokrwiennej serca by∏a we wszystkich przypadkach dwukrotnie ni˝sza u kobiet ni˝ u m´˝czyzn. Najwy˝sze standaryzowane wskaêniki
umieralnoÊci z powodu choroby niedokrwiennej serca zanotowano w 2007 r. w województwie ma∏opolskim (176/100 tys. dla
m´˝czyzn i 73/100 tys. dla kobiet). WÊród ko-
Polska
Unia Europejska
biet dysproporcje we wskaênikach by∏y
mniejsze (w Krakowie – 71/100 tys., w Polsce
– 70/100 tys., w UE – 67/100 tys.), a u m´˝czyzn znacznie wi´ksze (w Krakowie –
159/100 tys., w Polsce – 151/100 tys., w UE –
131/100 tys.) (Wykres nr I.32).
WÊród powiatów województwa ma∏opolskiego najwy˝sze wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu choroby niedokrwiennej
serca u m´˝czyzn zanotowano w powiatach:
chrzanowskim (251/100 tys.) i oÊwićimskim
(215/100 tys.), a najni˝sze w powiecie olkuskim (133/100 tys.) (Wykres nr I.33).
wspó∏czynnika umieralnoÊci z powodu choroby niedokrwiennej serca zaobserwowaç mo˝na w powiatach: miechowskim (119/100 tys.),
chrzanowskim (116/100 tys.) i oÊwićimskim
(101/100 tys.). Najni˝szà umieralnoÊç z powodu choroby niedokrwiennej serca odnotowano w powiatach: nowotarskim (49/100 tys.)
i olkuskim (52/100 tys.) (Wykres nr I.34).
25
miechowski
> 308
olkuski
280,5 - 308
dàbrowski
browski
proszowicki
253 - 280,5
krakowski
chrzanowski
225,5 - 253
198 - 225,5
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
boche
bocheƒski
wadowicki
< 198
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
nowosàdecki
nowos decki
nowotarski
nowotworów u m´˝czyzn
na podstawie danych
gorlicki
tatrza
tatrzaƒski
miechowski
> 160
olkuski
150 - 160
dàbrowski
browski
proszowicki
140 - 150
krakowski
chrzanowski
130 - 140
120 - 130
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
boche
bocheƒski
wadowicki
< 120
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
nowotworów u kobiet
na podstawie danych
Najbardziej równomierny spadek umieralnoÊci z powodu choroby niedokrwiennej
serca zaobserwowaç mo˝na w przypadku
krajów Unii Europejskiej: dla m´˝czyzn wyniós∏ on 217/100 tys. w 1987 r. i spad∏ do
131/100 tys. w 2007 r.; a dla kobiet 103/100
tys. w 1987 r. i spad∏ do 67/100 tys. w 2007 r.
W Krakowie standaryzowane wspó∏czynniki
umieralnoÊci prezentowa∏y skokowe zmiany:
dla m´˝czyzn wskaênik w 1987 r. wyniós∏
246/100 tys., a w 2007 r. 159/100 tys., dla ko-
26
nowotarski
gorlicki
nowosàdecki
nowos decki
tatrza
tatrzaƒski
biet w 1987 – 91/100 tys., a w 2007 – 71/100
tys. (Wykres nr I.35).
W 2007 r. w Krakowie standaryzowane
wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu nowotworów dla m´˝czyzn obni˝y∏y si´ w porównaniu z rokiem 2006 (na 256/100 tys.
z 281/100 tys.) i w ten sposób przybli˝y∏y si´
do wskaêników europejskich (234/100 tys.).
Podobne zjawisko zaobserwowaç mo˝na
u kobiet, nastàpi∏ spadek z 169/100 tys.
w 2006 r. do 160/100 tys. w 2007 r. Wspó∏-
czynniki umieralnoÊci z powodu nowotworów u m´˝czyzn w Krakowie by∏y ni˝sze od
wspó∏czynników wojewódzkich (273/100
tys.) i ogólnopolskich (291/100 tys.), w przypadku kobiet wspó∏czynniki umieralnoÊci
by∏y najwy˝sze w Krakowie – 160/100 tys.
(w Ma∏opolsce – 145/100 tys., w Polsce –
154/100 tys.) (Wykres nr I.36).
WÊród powiatów województwa ma∏opolskiego najwy˝sze wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu nowotworów u m´˝czyzn
miechowski
> 99
olkuski
85,25 - 99
dàbrowski
browski
proszowicki
71,5 - 85,25
krakowski
chrzanowski
57,75 - 71,5
44 - 57,75
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
bocheƒski
boche
wadowicki
< 44
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
gorlicki
nowosàdecki
nowos decki
nowotarski
nowotworów narzàdów trawiennych
u m´˝czyzn w województwie
na podstawie danych
tatrza
tatrzaƒski
miechowski
> 56
olkuski
49 - 56
dàbrowski
browski
proszowicki
42 - 49
krakowski
chrzanowski
35 - 42
28 - 35
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
bocheƒski
boche
wadowicki
< 28
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
nowotarski
gorlicki
nowosàdecki
nowos decki
tatrza
tatrzaƒski
zanotowano w powiatach: suskim (317/100
tys.) i krakowskim (317/100 tys.), a najni˝sze
w powiecie gorlickim (187/100 tys.) (Wykres
nr I.37).
wspó∏czynnika umieralnoÊci z powodu nowotworów zaobserwowaç mo˝na w powiatach: wielickim (164/100 tys.), miechowskim
(161/100 tys.), w Krakowie (160/100 tys.)
i Nowym Sàczu (158/100 tys.). Najni˝szà
umieralnoÊç z powodu nowotworów od-
notowano w powiatach: tarnowskim
(119/100 tys.) i brzeskim (122/100 tys.) (Wykres nr I.38).
WÊród powiatów województwa ma∏opolskiego najwy˝sze wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu nowotworów narzàdów trawiennych u m´˝czyzn zanotowano w powiatach: wielickim (103/100 tys.), tatrzaƒskim
(92/100 tys.), suskim (92/100 tys.), wadowickim (90/100 tys.) i oÊwićimskim (85/100
tys.), a najni˝sze w powiecie gorlickim
nowotworów narzàdów trawiennych
na podstawie danych
(41/100 tys.) (Wykres nr I.39).
wspó∏czynnika umieralnoÊci z powodu nowotworów narzàdów trawiennych zaobserwowaç mo˝na w powiatach: wielickim (59/100
tys.), w Nowym Sàczu (48/100 tys.) i powiecie
limanowskim (47/100 tys.). Najni˝szà umieralnoÊç z powodu nowotworów narzàdów trawiennych odnotowano w powiecie proszowickim (21/100 tys.) (Wykres nr I.40).
WÊród powiatów województwa ma∏o-
27
polskiego najwy˝sze wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu nowotworów z∏oÊliwych
tchawicy, oskrzela i p∏uca u m´˝czyzn zanotowano w powiatach: suskim (119/100 tys.),
oÊwićimskim (110/100 tys.), proszowickim
(102/100 tys.), i krakowskim (101/100 tys.),
a najni˝sze w powiecie gorlickim (47/100
tys.) (Wykres nr I.41).
wspó∏czynnika umieralnoÊci z powodu nowotworów z∏oÊliwych tchawicy, oskrzela
i p∏uca zaobserwowaç mo˝na w powiatach:
proszowickim (26/100 tys.), brzeskim
(23/100 tys.) i powiecie wielickim (22/100
tys.). Najni˝szà umieralnoÊç z powodu nowotworów z∏oÊliwych tchawicy, oskrzela i p∏uca
odnotowano w powiecie: suskim (7/100 tys.)
i bocheƒskim (8/100 tys.) (Wykres nr I.42).
W przypadku nowotworu piersi u kobiet, najwy˝sze wartoÊci wspó∏czynnika
umieralnoÊci zaobserwowaç mo˝na w powiatach: chrzanowskim (31/100 tys.), gorlic-
kim (26/100 tys.) i powiecie wielickim
(25/100 tys.). Najni˝szà umieralnoÊç z powodu nowotworów piersi odnotowano w powiecie: tatrzaƒskim (10/100 tys.), bocheƒskim (11/100 tys.) i limanowskim (11/100
Jak widaç na wykresie nr I.44 standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu
nowotworów w latach 1987-2007 wykazywa∏y tendencje spadkowe, by∏y to jednak
zmiany niewielkie, a najbardziej widoczne
miechowski
> 117
olkuski
100,75 - 117
dàbrowski
browski
proszowicki
84,5 - 100,75
krakowski
chrzanowski
68,25 - 84,5
52 - 68,25
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
boche
bocheƒski
wadowicki
< 52
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
nowotworów z∏oÊliwych tchawicy,
oskrzela i p∏uca u m´˝czyzn
na podstawie danych
gorlicki
nowosàdecki
nowos decki
nowotarski
tatrza
tatrzaƒski
miechowski
> 25,6
olkuski
21,6 - 25,6
dàbrowski
browski
proszowicki
17,6 - 21,6
krakowski
chrzanowski
13,6 - 17,6
9,6 - 13,6
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
wielicki
boche
bocheƒski
wadowicki
< 9,6
brzeski
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
nowotworów z∏oÊliwych tchawicy,
oskrzela i p∏uca u kobiet
na podstawie danych
28
nowotarski
tatrza
tatrzaƒski
nowosàdecki
nowos decki
gorlicki
miechowski
> 28
olkuski
24 - 28
dàbrowski
browski
proszowicki
20 - 24
krakowski
chrzanowski
nowotworu piersi
na podstawie danych
16 - 20
12 - 16
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
bocheƒski
boche
wadowicki
< 12
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
gorlicki
nowosàdecki
nowos decki
nowotarski
tatrza
tatrzaƒski
350
300
250
200
150
100
50
m´˝czyêni (UE)
kobiety (Kraków)
kobiety (Polska)
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
1988
0
1987
Wykres I.44.
Standaryzowany
wspó∏czynnik
umieralnoÊci
z powodu
nowotworów
w latach 1987-2007.
na podstawie danych
G∏ównego Urz´du
Statystycznego
i Âwiatowej
Organizacji Zdrowia,
ze wzgl´du na du˝e
ró˝nice w danych
od roku 2000 dane
pochodzà z bazy
z 2009 r. (WHO HFADB, 2009).
kobiety (UE)
0
20
40
60
80
100
65
85
m´˝czyêni
99
61
kobiety
21
19
24
21
Kraków
woj. ma∏opolskie
Polska
120
zewn´trznych przyczyn zgonu
wg p∏ci w Krakowie, woj. ma∏opolskim,
Unia Europejska
29
miechowski
> 140
olkuski
120 - 140
dàbrowski
browski
proszowicki
100 - 120
krakowski
chrzanowski
80 - 100
60 - 80
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
boche
bocheƒski
wadowicki
< 60
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
zewn´trznych przyczyn zgonu u m´˝czyzn
na podstawie danych
gorlicki
nowosàdecki
nowos decki
nowotarski
tatrza
tatrzaƒski
miechowski
> 28
olkuski
24 - 28
dàbrowski
browski
proszowicki
20 - 24
krakowski
chrzanowski
16 - 20
12 - 16
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
boche
bocheƒski
wadowicki
< 12
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
zewn´trznych przyczyn zgonu u kobiet
na podstawie danych
w przypadku wspó∏czynników umieralnoÊci
u m´˝czyzn w krajach UE; sytuacja w pozosta∏ych przypadkach (w UE i w Polsce) by∏a
stosunkowo stabilna. W Krakowie brak jest
danych o wczeÊniejszych wspó∏czynnikach
do 2003 r.; po okresie niewielkiego wzrostu
w 2006 r., w 2007 r. nastàpi∏ wczeÊniej
wspomniany spadek w umieralnoÊci kobiet
i m´˝czyzn.
UmieralnoÊç z powodu zewn´trznych
przyczyn (m.in. wypadek komunikacyjny, sa-
30
nowotarski
gorlicki
nowosàdecki
nowos decki
tatrza
tatrzaƒski
mobójstwo) w 2007 r. by∏a wy˝sza w Polsce
(m´˝czyêni 99/100 tys. i kobiety 24/100 tys.)
ni˝ w Krakowie (m´˝czyêni 65/100 tys. i kobiety 21/100 tys.) i w Unii Europejskiej (m´˝czyêni 61/100 tys. i kobiety 21/100 tys.).
W województwie ma∏opolskim zanotowano
wÊród rozpatrywanych przypadków najni˝szy standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci dla kobiet – 19/100 tys. (Wykres nr I.45).
WÊród powiatów województwa ma∏opolskiego najwy˝sze wspó∏czynniki umieral-
noÊci z powodu zewn´trznych przyczyn zgonu u m´˝czyzn zanotowano w powiatach:
proszowickim (158/100 tys.), tatrzaƒskim
(135/100 tys.) i miechowskim (122/100 tys.),
a najni˝sze w Nowym Sàczu (47/100 tys.)
(Wykres nr I.46).
wspó∏czynnika umieralnoÊci z powodu zewn´trznych przyczyn zgonu zaobserwowaç
mo˝na w powiatach: proszowickim (30/100
tys.), suskim (30/100 tys.), chrzanowskim
160
140
120
100
80
60
40
20
m´˝czyêni (UE)
kobiety (Kraków)
kobiety (Polska)
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
1990
1989
1988
1987
0
kobiety (UE)
Wykres I.48. Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu
zewn´trznych przyczyn zgonu w latach 1987-2007.
i Âwiatowej Organizacji Zdrowia, ze wzgl´du na du˝e ró˝nice w danych od roku 2000
dane pochodzà z bazy z 2009 r. (WHO HFA-DB, 2009).
(29/100 tys.) i miechowskim (28/100 tys.),
a tak˝e w tatrzaƒskim (25/100 tys.). Najni˝szà
umieralnoÊç z powodu zewn´trznych przyczyn zgonu odnotowano w powiecie brzeskim (9/100 tys.) (Wykres nr I.47).
Standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu zewn´trznych przyczyn zgonu wykazywa∏y stabilne tendencje spadkowe w przypadku m´˝czyzn i kobiet w UE i kobiet w Polsce. W Polsce z koƒcem lat 80-tych
i na poczàtku lat 90-tych notowano znaczny
wzrost wspó∏czynników umieralnoÊci, ale ju˝
na poczàtku drugiego tysiàclecia mo˝na zaobserwowaç powolny spadek. W Krakowie
dla m´˝czyzn zaobserwowano w 2007 r.
znaczne obni˝enie wspó∏czynnika w porównaniu z rokiem 2006 (65/100 tys. vs 87/100
6. Zachorowania
na choroby zakaêne.
6.1 Choroby zakaêne.
W 2008 r. w Krakowie zg∏oszono do Paƒstwowego Inspektora Sanitarnego 13 806
przypadków zachorowania na choroby zakaêne i zatrucia zwiàzkami chemicznymi
podlegajàce obowiàzkowemu zg∏oszeniu.
Leczeniu szpitalnemu poddano 1 720 osób
(12,4% wszystkich zachorowaƒ).
SpoÊród 78 jednostek chorobowych
podlegajàcych obowiàzkowi zg∏oszenia do
Paƒstwowego Inspektora Sanitarnego w 40
jednostkach odnotowano w 2008 r. w Krakowie wzrost w porównaniu z rokiem
2007, w 22 jednostkach – spadek zachorowaƒ, a w pozosta∏ych przypadkach poziom
zachorowaƒ by∏ na podobnym poziomie
(Tabela nr I.4).
Spadek zachorowaƒ zanotowano m.in.
w przypadku: grypy (z 12 208 w 2007 r. do
8 223 w 2008 r.), ospy wietrznej (z 2 454
w 2007 r. do 2 430 w 2008 r.), innych bakteryjnych zaka˝eƒ jelitowych (z 182 w 2007 r.
do 100 w 2008 r.), innych bakteryjnych zatruç pokarmowych (z 38 w 2007 r. do
4 w 2008 r.), ró˝yczki (z 104 w 2007 r. do
85 w 2008 r.), nowo wykrytych zaka˝eƒ HCV
(z 481 w 2007 r. do 112 w 2008 r.).
SpoÊród wszystkich zg∏oszeƒ zachorowania na gryp´ (8 223 przypadki grypy i podejrzeƒ) stanowi∏y 60%. WÊród chorych,
1 224 stanowi∏y dzieci do lat 14 (15%). W profilaktyce grypy du˝e znaczenie majà szczepienia ochronne, które zalecane sà szczególnie osobom powy˝ej 55. roku ˝ycia, z przewlek∏ymi chorobami, w stanach obni˝onej
odpornoÊci, a tak˝e dla niektórych grup zawodowych. W latach 2003-2008 zapadalnoÊç na gryp´ utrzymywa∏a si´ na podobnym poziomie w rozpatrywanych przypadkach (Wykres nr I.49). W 2008 r. wspó∏czynnik
zapadalnoÊci na gryp´ wynosi∏ w Krakowie
1 090/100 tys., w Ma∏opolsce – 626/100 tys.,
a w Polsce – 596/100 tys.
Drugà dominujàcà chorobà wÊród chorób zakaênych by∏a w Krakowie ospa wietrzna, która stanowi∏a 18% ogó∏u zachorowaƒ.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na osp´ wietrznà wynosi∏ w Krakowie w 2008 r. 322/100 tys.
i po 2006 r. ustabilizowa∏ si´ (Wykres nr I.50).
Spadek zachorowaƒ zaobserwowano
równie˝ w przypadku wirusowego zaka˝enia
wàtroby typu B (z 19 w 2007 r. na 11 w 2008
r.). Z 11 przypadków 10 hospitalizowano. Sytuacja epidemiologiczna tej choroby poprawia si´ w wyniku dzia∏aƒ przeprowadzonych przez Paƒstwowego Inspektora Sanitarnego w dziedzinie nadzoru nad realizacjà
szczepieƒ i nadzoru nad stanem sanitarno –
higienicznym placówek ochrony zdrowia.
W 2008 r. wspó∏czynnik zapadalnoÊci na
WZW typu B wynosi∏ w Krakowie – podobnie
jak w woj. ma∏opolskim – 1/100 tys., a w Polsce 4/100 tys. (Wykres nr I.51).
Wzrost zachorowaƒ odnotowano m.in.
w przypadków takich jednostek chorobowych jak: nie˝yt jelitowy wywo∏any przez rotawirusy (z 280 w 2007 r. na 310 w 2008 r.),
wirusowe i inne zaka˝enia jelitowe u dzieci
do lat 2 (z 167 w 2007 r. do 201 w 2008 r.),
p∏onica (szkarlatyna) (z 296 w 2007 r. do 332
w 2008 r.), borelioza (z 137 w 2007 r. do 165
w 2008 r.), wszawica (z 12 w 2007 r. do 42
w 2008 r.) czy ró˝yczka (z 138 w 2007 r. do
190 w 2008 r.). W przypadku ró˝yczki w Krakowie obserwowaç mo˝na sta∏y wzrost zapadalnoÊci na t´ chorob´ w ostatnich latach
(to ma si´ zmieniç w zwiàzku z wprowadzonym w 2006 r. obowiàzkiem szczepieƒ, obejmujàcym szczególnie nara˝one grupy ryzyka). W województwie ma∏opolskim i Polsce
po okresowym wzroÊcie w latach 2005-2007
31
toksoplazmoza
ró˝yczka
odra
Êwinka
ospa wietrzna
dzieci (0-14 lat)
grypa ogó∏em, w tym:
typu C
typu B
typu A
wirusowe zapalenie wàtroby
2 471
447
844 418
132
16 723
106 326
275 358
576 449
1 837
2 277
738
5 178
liczba
36
6
1
218
0,3
43
275
3 851
1 492
5
6
2
13
wsp.\
100 tys.
251
276
143
2
67
1
846
2 012
8 182
25 227
89
34
1
124
liczba
11
33
36
19
0,3
9
0,1
112
266
8 648
3 329
12
4
0,1
16
wsp.\
100 tys.
256
97
321
221
165
2
65
1
1 303
2 994
715
3 698
80
50
1
132
liczba
420
2 338
13
42
29
22
0,3
9
0,1
172
395
788
488
11
7
0,1
17
wsp.\
100 tys.
146
54
227
95
267
271
196
2
92
2
639
2 007
b.d.*
9 491
28
36
5
69
liczba
145
782
38
966
13
35
36
26
0,3
12
0,3
84
265
b.d.
1 254
4
5
1
9
wsp.\
100 tys.
33
198
66
297
129
384
220
132
7
100
6
129
2 579
613
8 010
16
14
5
35
liczba
177
1 061
22
1 260
17
51
29
17
1
13
1
17
341
634
1 059
2
2
1
5
wsp.\
100 tys.
30
167
100
297
182
451
204
137
6
138
1
55
2 454
b.d.
12 208
8
19
2
30
liczba
190
1 056
633
1 879
24
60
27
18
1
18
0,1
7
324
b.d.
1 614
1
3
0,3
4
wsp.\
100 tys.
32
201
54
287
100
400
b.d.
165
2
190
3
63
2 430
1 224
8 223
11
11
3
25
liczba
153
958
257
1 368
13
53
b.d.
22
0,3
25
0,4
8
322
1 295
1 090
1
1
0,4
3
wsp.\
100 tys.
2008
borelioza
264
43
82
1 564
46
1 662
27
2007
salmonellozy
318
14
192
310
182
256
2006
wirusowe i inne
zaka˝enia jelitowe
106
2 463
38
1 198
28
2005
inne bakteryjne
zaka˝enia jelitowe
302
391
147
57
2004
biegunki dzieci do lat 2
ogó∏em, w tym:
48
1 729
7
2003
zaka˝enia bakteryjne
212
343
2002
zaka˝enia wirusowe
42
Wyszczególnienie
o prawdopodobnym
zakaênym pochodzeniu
Tabela nr I.4. LiczebnoÊç i wspó∏czynniki zapadalnoÊci (na 100 tys.) na wybrane choroby zakaêne w Krakowie w latach 2002-2008.
*b.d. – brak danych
32
4 000
Wykres I.49. Wspó∏czynnik zapadalnoÊci
na gryp´ w Krakowie, woj. ma∏opolskim
i Polsce w latach 2003-2008.
Paƒstwowego Inspektora Sanitarnego
w Krakowie i G∏ównego Urz´du
Statystycznego.
3 500
wsp./100 tys.
3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
2003
2004
2005
2006
Ma∏opolska
Kraków
2007
2008
Polska
450
na osp´ w Krakowie w latach 2003-2008.
Statystycznego.
400
wsp./100 tys.
350
300
250
200
150
100
50
0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Kraków
7
na wirusowe zapalenie wàtroby typu B
w Krakowie, woj. ma∏opolskim i Polsce
w latach 2003-2008.
Statystycznego.
6
wsp./100 tys.
5
4
3
2
1
0
2003
2004
2005
2006
Ma∏opolska
Kraków
2007
2008
Polska
80
na ró˝yczk´ w Krakowie,
woj. ma∏opolskim i Polsce
w latach 2003-2008.
Statystycznego.
70
wsp./100 tys.
60
50
40
30
20
10
0
2003
2004
2005
Kraków
2006
Ma∏opolska
2007
2008
Polska
33
Rok ˝ycia
1
Rodzaj szczepionki
2007
2008
ró˝nice
WZW B 2+3x
89,0
89,6
+0,6
BCG
99,8
99,7
-0,1
b∏onica/t´˝ec 3x
48,3
52,9
+4,6
krztusiec 3x
48,3
52,9
+4,6
polio 2x
51
52,6
+1,6
haemophilus inf.
50,7
52,5
+1,8
WZW B 2+3x
99,5
99,7
+0,2
b∏onica/t´˝ec 3+4x
95,8
96,5
+0,7
krztusiec 3+4x
95,8
96,3
+0,5
polio 2+3x
96,0
95,3
-0,7
2
BCG
99,9
99,8
-0,1
MMR/odra
70,0
73,6
+3,6
haemophilus inf.
91,0
96,5
+5,5
b∏onica/t´˝ec 4x
88,4
88,1
-0,3
krztusiec 4x
88,4
88,1
-0,3
polio 3x
89,0
88,0
-1,0
MMR/odra
95,9
95,5
-0,4
haemophilus inf.
89,8
97,2
+7,4
DT 5x
58,1
66,0
+7,9
krztusiec 5x
58,1
65,3
+7,2
polio 4x
59,3
65,6
+6,3
DT 5x
87,4
88,7
+1,3
krztusiec 5x
87,0
87,4
+0,4
polio 4x
87,3
88,7
+1,4
3
6
7
DT 5x
93,4
93,7
+0,3
polio 4x
92,9
93,6
+0,7
MMR I+II d
85,1
90,0
+4,9
odra I+II d
98,6
99,5
+0,9
ró˝yczka (dziewcz´ta)
89,5
90,0
+0,5
8
10
11
12
90,9
93,2
+2,3
13
90,4
93,6
+2,2
14
Td
74,9
78,2
+3,3
15
WZW B 2+3x
90,8
95,6
+4,8
19
Td
67,5
71,4
+3,9
Tabela nr I.5. Porównanie wykonania szczepieƒ mi´dzy 2008, a 2007 r. w Krakowie w %.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Paƒstwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Krakowie.
Liczba zachorowaƒ
Wsp. zapadalnoÊci
Kraków
98
13
35
Ma∏opolska
570
17,4
382
Tabela nr I.6. Dane dotyczàce gruêlicy w Krakowie i woj. ma∏opolskim w 2008 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Wojewódzkiej Poradni Pulmonologicznej w Krakowie
i G∏ównego Urz´du Statystycznego
34
Liczba zgonów
Wsp. umieralnoÊci
(surowy)
4,6
1
0,1
11,6
36
1
Liczba chorych Wsp. chorobowoÊci
25
20
wsp. /100 tys.
19,3
18,7
na gruêlic´ w Krakowie
w latach 2005-2008.
Wojewódzkiej Poradni Pulmonologicznej
w Krakowie.
19,2
15
13
10
5
0
2005
2006
2007
2008
w 2008 r. wspó∏czynnik zapadalnoÊci na ró˝yczk´ osiàgnà∏ ni˝sze wartoÊci. Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na ró˝yczk´ w 2008 r. wynosi∏ kolejno: w Krakowie – 25/100 tys.,
w Ma∏opolsce – 20/100 tys., a w Polsce
34/100 tys. (Wykres nr I.52).
70
6.2 Szczepienia.
30
60
60
58
50
44
43
41
40
32
30
29
25
22
25
20
20
W roku 2008 w Krakowie realizacja szczepieƒ ochronnych w grupach wiekowych
1-19. roku ˝ycia w porównaniu z rokiem
2007 uleg∏a nieznacznej poprawie w przypadku 27 typów szczepieƒ (z 34 analizowanych). Realizacja szczepieƒ ochronnych odbywa∏a si´ zgodnie z Programem Szczepieƒ
Ochronnych obowiàzujàcym w roku 2008.
Najwi´kszy wzrost procentowego stanu
uodpornienia zanotowano w przypadku: Haemophilus inf. +7,4% w porównaniu z rokiem 2007 (grupa wiekowa – 3 lata), DT
5x +7,9% w porównaniu z rokiem 2007 (grupa wiekowa – 6 lat) i krztusiec 5x +7,2%
w porównaniu z rokiem 2007 (grupa wiekowa – 6 lat). W pozosta∏ych przypadkach
wzrost by∏ poni˝ej wartoÊci 7%, a w 7 przypadkach nieznaczny spadek maksymalnie o 0,3% (Tabela nr I.5). W porównaniu z poziomem wyszczepienia populacji w 2006 r.
w poszczególnych latach ˝ycia nastàpi∏
wzrost uodpornienia nawet o kilkadziesiàt %
(dotyczy to g∏ównie Haemophilus inf.).
6.3 Gruêlica.
W 2008 r. Wojewódzka Poradnia Pulmonologiczna w Krakowie zarejestrowa∏a w województwie ma∏opolskim 570 przypadków
gruêlicy, w tym 499 nowych zachorowaƒ.
Gruêlica p∏uc stanowi∏a 91,9% przypadków,
a gruêlica pozap∏ucna 8,1%. Najwi´kszà zapadalnoÊç na gruêlic´ w 2008 r. zaobserwowano w grupie wiekowej 45-64 lat – 40%,
w grupie 65 lat i wićej – 30% i w grupie 2044 – 28%. Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na
16
14
14
10
10
10
7
5
5
0
1999
2000
2001 2002 2003
ogó∏em HIV+
2004 2005 2006
2007 2008
narkomani HIV+
Wykres I.54. Liczba przypadków pozytywnych wykrytych w czasie
badaƒ na HIV w Regionalnej Poradni Nabytych Niedoborów OdpornoÊci
w Krakowie (ogó∏em i narkomani).
Regionalnej Poradni Nabytych Niedoborów OdpornoÊci w Krakowie.
120
108
97
100
80
91
88
87
86
76
71
66
65
60
52
40
28
20
6
18
32
21
18
20
12
10
0
1999
2000
2001 2002 2003
ogólna liczba przyj´ç
2004 2005 2006
2007 2008
ogó∏em pe∏noobjawowe AIDS
Wykres I.55. Liczba chorych hospitalizowanych w oddziale AIDS
Kliniki Chorób Zakaênych UJ CM (w tym ogó∏em pe∏noobjawowe AIDS)
w latach 1999-2008.
Regionalnej Poradni Nabytych Niedoborów OdpornoÊci w Krakowie.
35
1,29
DolnoÊlàskie
0,63
Warmiƒsko-Mazurskie
Lubuskie
0,59
Podlaskie
0,59
¸ódzkie
0,51
Pomorskie
0,50
Podkarpackie
0,48
Polska
0,39
Opolskie
0,39
0,35
Wielkopolskie
Âlàskie
0,34
0,28
Lubelskie
Ma∏opolskie
0,24
Mazowieckie
Wykres I.56. Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na
AIDS w Polsce i w poszczególnych
województwach w 2008 r.
0,13
0,10
Kujawsko-Pomorskie
0,08
Âwi´tokrzyskie
0,06
Zachodniopomorskie
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
wsp. na 100 tys.
gruêlic´ wynosi∏ dla ogó∏u ludnoÊci
17,4/100 tys., a wspó∏czynnik chorobowoÊci
– 11,6/100 tys. Wspó∏czynnik zapadalnoÊci
na gruêlic´ w Polsce wynosi∏ w 2008 r.
21,2/100 tys.
W Krakowie w 2008 r. stwierdzono 98
przypadków gruêlicy, zatem zapadalnoÊç
by∏a ni˝sza ni˝ w województwie ma∏opolskim (wspó∏czynnik zapadalnoÊci wyniós∏
13/100 tys.). W porównaniu z województwem ma∏opolskim w Krakowie ni˝sza
by∏a równie˝ chorobowoÊç (wspó∏czynnik chorobowoÊci – 4,6/100 tys.) (Tabela
nr I.6).
W latach 2005-2008 mo˝emy zaobserwowaç spadek zapadalnoÊci na gruêlic´, szczególnie w porównaniu z rokiem ubieg∏ym.
W 2007 r. wspó∏czynnik zapadalnoÊci na
gruêlic´ wynosi∏ 19,2/100 tys., a w 2008 r. –
13/100 tys. mieszkaƒców (Wykres nr I.53).
Ma∏opolska
Kraków
Umiejscowienie
wsp. surowy
wsp. stand.
wsp. stand.
%
49,4
1 281
22,5
80,8
57,7
59,4
36,0
661
11,6
29,2
29,2
%
p∏uco
271
18,2
76,6
gruczo∏ krokowy
210
14,1
na 100 tys.
na 100 tys.
jelito grube
128
8,6
36,2
22,1
347
6,1
15,3
15,3
pćherz moczowy
109
7,3
30,8
19,6
401
7,0
17,6
17,6
˝o∏àdek
66
4,4
18,7
11,7
336
5,9
15,3
15,3
odbytnica
63
4,2
17,8
11,7
251
4,4
11,4
11,4
nerka
54
3,6
15,3
9,9
215
3,8
10,2
10,2
192
3,4
9,0
9,0
krtaƒ
42
2,8
11,9
7,7
czerniak
39
2,6
11,0
7,5
93
1,6
5,9
4,4
trzustka
37
2,5
10,5
6,9
160
2,8
7,2
7,2
ogó∏em (C00-D09)
1 488
100
420,9
272,9
5 689
100
358,7
260,9
Tabela nr I.7. Zachorowania na nowotwory z∏oÊliwe w Krakowie i woj. ma∏opolskim wÊród m´˝czyzn w 2006 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Centrum Onkologii, Instytut im. Sk∏odowskiej-Curie Oddzia∏ w Krakowie.
36
wsp. surowy
liczba
bezwzgl´dna
liczba
bezwzgl´dna
6.4 HIV/AIDS.
W 2008 r. w Regionalnej Poradni Nabytych Niedoborów OdpornoÊci w Krakowie
zarejestrowano 60 przypadków pozytywnych na obecnoÊç HIV. Oznacza to wzrost,
w porównaniu do 2007 r., o 16 przypadków.
Procentowy udzia∏ narkomanów do ogó∏u
zaka˝onych by∏ ni˝szy ni˝ w roku 2007
o 23,5% i wynosi∏ 8,3% (Wykres nr I.54).
Oddzia∏ AIDS Kliniki Chorób Zakaênych
UJ CM przyjmuje pacjentów wymagajàcych
hospitalizacji. W 2008 r. przyj´to ∏àcznie 108
osób (o 20 wićej ni˝ w 2007 r.), w tym 32
z pe∏noobjawowym AIDS, co stanowi∏o oko∏o 29,6% ogó∏u hospitalizowanych (wzrost
w stosunku do roku 2007 o 6,9%) (Wykres nr
I.55). W 2008 r. w oddziale AIDS zmar∏o 6 hospitalizowanych pacjentów, z czego 4 osoby
to narkomani.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na AIDS
w województwie ma∏opolskim pozosta∏ na
tym samym poziomie co w roku 2007 i wyniós∏ 0,24/100 tys. mieszkaƒców. Najwi´kszà
zapadalnoÊç na AIDS odnotowano w województwie dolnoÊlàskim (1,29/100 tys.), a najmniejszà w województwie zachodniopomorskim (0,06/100 tys.). Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na AIDS w Polsce wyniós∏ w 2008 r.
0,39/100 tys. (Wykres nr I.56).
miechowski
> 280
olkuski
260 - 280
dàbrowski
browski
proszowicki
240 - 260
krakowski
chrzanowski
220 - 240
200 - 220
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
bocheƒski
boche
wadowicki
< 200
brzeski
wielicki
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
gorlicki
nowosàdecki
nowos decki
nowotarski
tatrza
tatrzaƒski
Wykres nr I.57. Standaryzowany wspó∏czynnik zachorowalnoÊci
na nowotwory z∏oÊliwe wÊród m´˝czyzn w 2006 r. wg powiatów Ma∏opolski.
èród∏o: www.zdrowiepolakow.pl na podstawie danych
Centrum Onkologii, Instytut im. M. Sk∏odowskiej-Curie Oddzia∏ w Krakowie.
7. Zachorowania na
nowotwory z∏oÊliwe.
Liczba pierwszorazowo zarejestrowanych zachorowaƒ na nowotwory w Krakowie
w 2006 r. wynios∏a 3 101 przypadków (1 488
m´˝czyzn – 48,0% i 1 613 kobiet – 52,0%).
W woj. ma∏opolskim w 2006 r. pierwszorazowo zarejestrowanych by∏o 10 868 chorych
w tym 5 689 m´˝czyzn (52,3%) i 5 179 kobiet
(47,7%). WÊród m´˝czyzn najwy˝szy odsetek
zachorowaƒ na nowotwory z∏oÊliwe dotyczy∏
nowotworów p∏uc (18,2% w Krakowie
i 22,5% w woj. ma∏opolskim), nast´pnie gruczo∏u krokowego (14,1% w Krakowie i 11,6%
w woj. ma∏opolskim) i jelita grubego (8,6%
w Krakowie i 6,1% w woj. ma∏opolskim).
WÊród m´˝czyzn standaryzowany wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na nowotwory
ogó∏em wynosi∏ 272,9/100 tys. dla Krakowa
i 260,9/100 tys. dla woj. ma∏opolskiego. Dla
Krakowa standaryzowany wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na nowotwór z∏oÊliwy p∏uca
wynosi∏ 49,4/100 tys., gruczo∏u krokowego
36,0/100 tys., jelita grubego 22,1/100 tys.,
pćherza moczowego 19,6/100 tys., a dla
woj. ma∏opolskiego odpowiednio 57,7/100
tys., 29,2/100 tys., 15,3/100 tys., 17,6/100 tys.
(Tabela I.7).
Najwy˝sze zagro˝enie nowotworami z∏oÊliwymi ogó∏em u m´˝czyzn w województwie ma∏opolskim zaobserwowano w powie-
miechowski
> 240
olkuski
215 - 240
dàbrowski
browski
proszowicki
190 - 215
krakowski
chrzanowski
165 - 190
140 - 165
Kraków
Krak
oÊwićimski
Tarn
Tarnów
wielicki
bocheƒski
boche
wadowicki
< 140
brzeski
tarnowski
my lenicki
myÊlenicki
suski
limanowski
Nowy Sàcz
S cz
nowotarski
gorlicki
nowosàdecki
nowos decki
tatrza
tatrzaƒski
Wykres nr I.58. Standaryzowany wspó∏czynnik zachorowalnoÊci
na nowotwory z∏oÊliwe wÊród kobiet w 2006 r. wg powiatów Ma∏opolski.
èród∏o: www.zdrowiepolakow.pl na podstawie danych
Centrum Onkologii, Instytut im. M. Sk∏odowskiej-Curie Oddzia∏ w Krakowie.
37
Ma∏opolska
Kraków
Umiejscowienie
liczba
bezwzgl´dna
wsp. surowy
wsp. stand.
%
na 100 tys.
wsp. surowy
liczba
bezwzgl´dna
%
wsp. stand.
na 100 tys.
pierÊ
355
22
88,2
51,2
1 081
20,9
64,1
42,5
trzon macicy
136
8,4
33,8
20,0
429
8,3
25,5
16,4
p∏uco
123
7,6
30,6
14,8
370
7,1
22,0
12,7
jelito grube
94
5,8
23,4
11,5
299
5,8
17,7
9,6
szyjka macicy
92
5,7
22,9
14,6
259
5,0
15,4
11,1
jajnik
81
5,0
20,1
11,1
293
5,7
17,4
11,2
˝o∏àdek
57
3,5
14,2
6,2
172
3,3
10,2
5,4
trzustka
50
3,1
12,4
6,1
158
3,1
9,4
4,9
odbytnica
42
2,6
10,4
5,0
170
3,3
10,1
5,5
mózg
40
2,5
9,9
8,4
106
6,3
4,9
2,0
ogó∏em (C00-D09)
1 613
100
400,5
220,7
5 179
100
307,3
190,2
Tabela nr I.8. Zachorowania na nowotwory z∏oÊliwe w Krakowie i woj. ma∏opolskim wÊród kobiet w 2006 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Centrum Onkologii, Instytut im. Sk∏odowskiej-Curie Oddzia∏ w Krakowie.
cie wadowickim 299,4/100 tys., a nast´pnie
w Tarnowie 298,6/100 tys., powiecie tatrzaƒskim 288/100 tys., w powiecie oÊwićimskim
286,8/100 tys. i powiecie suskim 285,0/100
tys. (Wykres nr I.57).
Natomiast wÊród kobiet najwy˝szy odsetek zachorowaƒ zarejestrowano na nowotwory z∏oÊliwe piersi (22% w Krakowie
i 20,9% w woj. ma∏opolskim), trzonu macicy
(8,4% w Krakowie i 8,3% w woj. ma∏opolskim) i p∏uca (7,6% w Krakowie i 7,1% w woj.
ma∏opolskim).
Dla kobiet ca∏kowity standaryzowany
wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na nowotwory z∏oÊliwe wynosi∏ 220,7/100 tys. w Krakowie i 190,2/100 tys. w woj. ma∏opolskim,
w tym najwy˝szy dla nowotworu z∏oÊliwego
piersi odpowiednio 51,2/100 tys. i 42,5/100
tys. (Tabela nr I.8).
Najwy˝sze zagro˝enie nowotworami z∏oÊliwymi ogó∏em u kobiet zaobserwowano
w powiecie miechowskim 246,7/100 tys.,
w Tarnowie 225,4/100 tys., w Krakowie
220,7/100 tys. oraz w powiecie chrzanowskim 212,5/100 tys. i powiecie olkuskim
210,7/100 tys. (Wykres nr I.58).
8. Choroby zawodowe.
W 2008 r. w Krakowie zdiagnozowano
123 przypadki chorób zawodowych (Tabela
nr I.9). W porównaniu do roku 2007 liczba
stwierdzonych przypadków zmala∏a o 56%.
WÊród najcz´stszych chorób pojawi∏y si´
(Wykres nr I.59):
38
przewlek∏e choroby
uk∏adu ruchu
5%
pylice
p∏uc
5%
narzàdu g∏osu
30%
zespó∏ wibracyjny
6%
pozosta∏e
7%
choroby skóry
7%
choroby zakaêne
lub paso˝ytnicze
7%
obustronny trwa∏y
ubytek s∏uchu
7%
nowotwory z∏oÊliwe
15%
obwodowego uk∏adu
nerwowego
11%
Wykres nr I.59. G∏ówne choroby zawodowe w Krakowie w 2008 r. (%).
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia
Publicznego w Krakowie, które zaczerpn´∏o dane od Paƒstwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Krakowie.
10 000
Wed∏ug Âwiatowej Organizacji Zdrowia
niepe∏nosprawnoÊç to ograniczenie lub brak
zdolnoÊci do wykonywania czynnoÊci w sposób lub w zakresie uwa˝anym za normalny
dla cz∏owieka, wynikajàce z uszkodzenia
i upoÊledzenia funkcji organizmu.
W 2008 r. Powiatowy Zespó∏ ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci w Krakowie zarejestrowa∏ 816 osób niepe∏nosprawnych po-
8858
8454
8 000
7753
7 000
6946
6 000
5773
5 000
4 000
3600
3 000
2 000
9. Niepe∏nosprawnoÊç.
8962
9 000
liczba osób
• przewlek∏e choroby narzàdu g∏osu spowodowane nadmiernym wysi∏kiem g∏osowym, trwajàcym co najmniej 15 lat – 37 przypadków (30%),
• nowotwory z∏oÊliwe powsta∏e w nast´pstwie dzia∏ania czynników wyst´pujàcych
w Êrodowisku pracy, uznanych za rakotwórcze dla ludzi – 19 przypadków (15%),
• przewlek∏e choroby obwodowego uk∏adu
nerwowego wywo∏ane sposobem wykonywania pracy – 13 przypadków (11%).
1892
1696
1 000
614
816
889
839
775
0
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Liczba osób niepe∏nosprawnych powy˝ej 16 roku ˝ycia
Liczba osób niepe∏nosprawnych poni˝ej 16 roku ˝ycia
Wykres nr I.60. Liczba osób niepe∏nosprawnych ogó∏em
w Krakowie w latach 2002-2008.
Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci.
Pozycja
Jednostka chorobowa
2007
2008
1
zatrucia ostre albo przewlek∏e lub ich nast´pstwa wywo∏ane przez substancje chemiczne
1
1
3
pylice p∏uc
8
6
4
choroby op∏ucnej
0
1
5
przewlek∏e obturacyjne zapalenie oskrzeli, które spowodowa∏o trwa∏e upoÊledzenie sprawnoÊci wentylacyjnej p∏uc
1
0
6
astma oskrzelowa
2
3
8
ostre uogólnione reakcje alergiczne
1
0
12
alergiczny nie˝yt nosa
10
3
15
przewlek∏e choroby narzàdu g∏osu spowodowane nadmiernym wysi∏kiem g∏osowym, trwajàcym co najmniej 15 lat
84
37
16
choroby wywo∏ane dzia∏aniem promieniowania jonizujàcego
2
1
17
nowotwory z∏oÊliwe powsta∏e w nast´pstwie dzia∏ania czynników wyst´pujàcych
w Êrodowisku pracy, uznanych za rakotwórcze dla ludzi
23
19
18
choroby skóry
6
9
19
przewlek∏e choroby uk∏adu ruchu wywo∏ane sposobem wykonywania pracy
4
7
20
przewlek∏e choroby obwodowego uk∏adu nerwowego wywo∏ane sposobem wykonywania pracy
19
13
21
obustronny trwa∏y ubytek s∏uchu typu Êlimakowego spowodowany ha∏asem
13
8
22
zespó∏ wibracyjny
5
7
25
choroby uk∏adu wzrokowego wywo∏ane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi
1
0
26
choroby zakaêne lub paso˝ytnicze albo ich nast´pstwa
12
8
Razem
192
123
Tabela nr I.9. Wykaz chorób zawodowych wg jednostek chorobowych stwierdzonych w Krakowie w 2008 r.
* pozycja w wykazie chorób zawodowych wg przepisów Rozporzàdzenia Rady Ministrów z dnia 30.07.2002 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia Publicznego w Krakowie, które zaczerpn´∏o dane
od Paƒstwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Krakowie.
39
2000
Wykres nr I.61. Liczba osób
niepe∏nosprawnych poni˝ej 16. roku ˝ycia
wg p∏ci w Krakowie, w latach 2002-2008.
Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania o
Niepe∏nosprawnoÊci.
1800
liczba osób
1600
1400
1200
1112
992
1000
800
500
520
233
339
2004
2005
600
400
780
704
200
465
458
369
310
358
2006
2007
2008
381
0
2002
2003
dziewczynki
ch∏opcy
2000
Wykres nr I.62. Liczba osób
niepe∏nosprawnych poni˝ej 16. roku ˝ycia
w przedzia∏ach wiekowych w Krakowie,
w latach 2002-2008.
Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania o
Niepe∏nosprawnoÊci.
1800
1600
1400
liczba osób
1131
1200
1029
1000
800
455
504
221
215
182
153
163
170
175
238
2004
2005
2006
2007
2008
600
523
366
331
400
200
238
385
418
130
301
193
0
2002
2003
0-3
4-7
8-16
Wiek
P∏eç
Przyczyna niepe∏nosprawnoÊci
16-25
26-40
41-60
60 i wićej
K
upoÊledzenie umys∏owe
30
4
8
1
15
28
choroby psychiczne
205
350
768
80
617
786
zaburzenia g∏osu, mowy i choroby s∏uchu
13
14
85
121
116
117
choroby narzàdu wzroku
29
20
57
76
102
80
upoÊledzenie narzàdu ruchu
99
212
1 967
1 513
2 485
1 306
epilepsja
36
41
104
5
86
100
choroby uk∏adu oddechowego i krà˝enia
64
47
594
375
461
619
choroby uk∏adu pokarmowego
21
20
104
46
94
97
choroby uk∏adu moczowo-p∏ciowego
11
25
136
56
172
56
choroby neurologiczne
90
132
675
411
690
618
M
inne
64
37
157
59
190
127
Razem
662
902
4 655
2 743
5 028
3 934
Tabela nr I.10. Liczba wydanych orzeczeƒ o niepe∏nosprawnoÊci wg przyczyn, p∏ci i wieku – osoby poni˝ej 16. roku ˝ycia w Krakowie w 2008 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci.
40
Wykres nr I.63. Struktura przyczyn wydanych
orzeczeƒ o niepe∏nosprawnoÊci ogó∏em dla
dziewczàt i ch∏opców poni˝ej 16. roku ˝ycia
Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania
o Niepe∏nosprawnoÊci.
choroby psychiczne
23%
upoÊledzenie
umys∏owe
2%
inne
15%
choroby
neurologiczne
9%
choroby uk∏adu
moczowop∏ciowego
2%
zaburzenia g∏osu,
mowy i choroby
s∏uchu
5%
choroby uk∏adu
pokarmowego
3%
choroby
narzàdu
wzroku
2%
choroby uk∏adu
oddechowego
i krà˝enia
18%
upoÊledzenie
narzàdu ruchu
10%
epilepsja
11%
10 000
1798
7 000
1961
2463
2156
8 000
5066
4519
4138
3369
4977
882
1014
787
1010
1273
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
znaczny
umiarkowany
1604
577
0
821
1 000
1637
2141
2700
516
1982
2 000
647
4 000
5359
1617
5 000
676
liczba osób
6 000
3 000
1999
9 000
2007
2008
lekki
Wykres nr I.64. Liczba osób niepe∏nosprawnych
powy˝ej 16. roku ˝ycia wg stopnia niepe∏nosprawnoÊci w Krakowie w 2008 r.
Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania
41
Wykres nr I.65. Liczba
osób niepe∏nosprawnych
powy˝ej 16 roku ˝ycia
wg p∏ci w Krakowie
w 2008 r.
na podstawie danych
Powiatowego Zespo∏u
ds. Orzekania
10 000
9 000
3867
3135
2007
2008
4318
3811
4623
5028
2002
4992
2001
3063
1903
1697
2224
1658
1 000
1516
3 000
1944
4 000
2 000
3435
3831
5 000
2710
liczba osób
7 000
6 000
3934
8 000
0
2000
2003
2004
kobiety
ni˝ej 16. roku ˝ycia (wzrost o 41 w porównaniu z rokiem 2007) i 8 962 osoby niepe∏nosprawne powy˝ej 16. roku ˝ycia (wzrost
o 104 w porównaniu z rokiem 2007). Razem
w Krakowie zarejestrowano 9 778 osób niepe∏nosprawnych. Jak wynika z wykresu
nr I.60, po spadku liczby osób niepe∏nosprawnych po 2003 r. (2002-2003 – zmiana
uregulowaƒ dotyczàcych przyznawania zasi∏ków piel´gnacyjnych) liczba osób niepe∏nosprawnych z roku na rok roÊnie, szczególnie jest to widoczne w populacji powy˝ej 16.
roku ˝ycia (Wykres nr I.60).
9.1 Liczba osób poni˝ej
16. roku ˝ycia.
W grupie osób niepe∏nosprawnych poni˝ej 16. roku ˝ycia, podobnie jak w ubieg∏ych
latach równie˝ w 2008 r., wi´kszoÊç stanowili ch∏opcy – 56% (Wykres nr I.61).
SpoÊród trzech sklasyfikowanych grup
wiekowych najwićej osób niepe∏nosprawnych w 2008 r. by∏o w przedziale 8-16 lat (tj.
385, co stanowi 47% wszystkich niepe∏nosprawnych). W porównaniu z rokiem ubieg∏ym nastàpi∏ spadek liczby osób niepe∏nosprawnych w tej grupie, przy jednoczesnym
wzroÊcie liczby niepe∏nosprawnych w najm∏odszej grupie wiekowej 0-3 lat, z 175
osób do 238 (wzrost o 36%); a tak˝e w grupie wiekowej 4-7 lat z 182 do 193 osób (Wykres nr I.62).
Bioràc pod uwag´ wszystkie przedzia∏y
wiekowe, wÊród osób niepe∏nosprawnych
poni˝ej 16. roku ˝ycia g∏ównymi przyczynami niepe∏nosprawnoÊci by∏y: choroby psychiczne (23%), choroby uk∏adu oddechowe-
42
choroby
neurologiczne
14,6%
2005
2006
m´˝czyêni
inne
3,5%
choroby uk∏adu
moczowop∏ciowego
2,5%
choroby uk∏adu
pokarmowego
2,1%
upoÊledzenie
umys∏owe
0,5%
choroby psychiczne
15,7%
zaburzenia g∏osu,
mowy i choroby
s∏uchu
2,6%
choroby narzàdu
wzroku
2,0%
choroby uk∏adu
oddechowego
i krà˝enia
12,1%
epilepsja
2,1%
upoÊledzenie
narzàdu ruchu
42,3%
Wykres nr I.66. Struktura przyczyn wydanych orzeczeƒ o niepe∏nosprawnoÊci ogó∏em
dla kobiet i m´˝czyzn w Krakowie w 2008 r.
Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci.
go i krà˝enia (18%) i przyczyny sklasyfikowane jako „inne” (15%) (Wykres nr I.63). W najm∏odszej grupie wiekowej (0-3 lat) g∏ównà
przyczynà niepe∏nosprawnoÊci by∏y choroby
uk∏adu oddechowego i krà˝enia, podobnie
jak w grupie wieku 4-7 lat (na równi z chorobami psychicznymi). W najstarszej grupie
wiekowej dominujàcà przyczynà niepe∏nosprawnoÊci by∏y choroby psychiczne.
Szczegó∏owo liczb´ osób niepe∏nosprawnych wed∏ug przyczyn niepe∏nosprawnoÊci, wieku i p∏ci przedstawia tabela nr I.10.
9.2 Liczba osób powy˝ej
16. roku ˝ycia.
Z analizy Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci w Krakowie wy-
Wiek
P∏eç
Przyczyna niepe∏nosprawnoÊci
16-25
26-40
41-60
60 i wićej
K
M
upoÊledzenie umys∏owe
30
4
8
1
15
28
choroby psychiczne
205
350
768
80
617
786
zaburzenia g∏osu, mowy i choroby s∏uchu
13
14
85
121
116
117
choroby narzàdu wzroku
29
20
57
76
102
80
upoÊledzenie narzàdu ruchu
99
212
1 967
1 513
2 485
1 306
epilepsja
36
41
104
5
86
100
64
47
594
375
461
619
choroby uk∏adu pokarmowego
21
20
104
46
94
97
choroby uk∏adu moczowo-p∏ciowego
11
25
136
56
172
56
choroby neurologiczne
90
132
675
411
690
618
inne
64
37
157
59
190
127
Razem
662
902
4 655
2 743
5 028
3 934
Tabela nr I.11. Liczba osób niepe∏nosprawnych powy˝ej 16. roku ˝ycia wg p∏ci i wieku w Krakowie w 2008 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci.
3500
Wykres nr I.67.
Wykszta∏cenie osób
niepe∏nosprawnych
podstawie danych
ds. Orzekania
3213
3000
2443
liczba osób
2500
1869
2000
1279
1500
1000
500
158
0
mniej ni˝
podstawowe
podstawowe
zasadnicze
Êrednie
wy˝sze
8000
7232
7105
7000
7134
6435
6000
5872
liczba osób
5000
4715
Wykres nr I.68.
Zatrudnienie osób
niepe∏nosprawnych wÊród
osób powy˝ej 16. roku
˝ycia w Krakowie w latach
2000-2008.
na podstawie danych
ds. Orzekania
4000
3393
3000
2775
2437
1828
2000
1349
1000
737
775
1058
1074
1627
1318
825
0
2000
2001
2002
2003
bezrobocie
2004
2005
2006
2007
2008
zatrudnienie
43
nika, ˝e dominowa∏y orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepe∏nosprawnoÊci (60%),
na drugim miejscu znajdujà si´ orzeczenia
o lekkim stopniu niepe∏nosprawnoÊci (22%),
a na trzecim miejscu orzeczenia o znacznym
stopniu niepe∏nosprawnoÊci (18%) (Wykres
nr I.64).
SpoÊród wszystkich niepe∏nosprawnych,
podobnie jak w latach ubieg∏ych, wi´kszoÊç
stanowi∏y kobiety (odwrotnie ni˝ w populacji niepe∏nosprawnych poni˝ej 16. roku ˝ycia). W 2008 r. by∏o 5 028 kobiet niepe∏nosprawnych (56%) i 3 934 niepe∏nosprawnych
m´˝czyzn (44%) (Wykres nr I.65). Zjawisko to
wynika z dominacji kobiet w populacji osób
starszych, u których ryzyko niepe∏nosprawnoÊci jest wi´ksze.
Najcz´stszymi przyczynami niepe∏nosprawnoÊci ustalonej przez Powiatowy Zespó∏
ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci w Krakowie by∏y: schorzenia narzàdu ruchu (42,3%),
choroby psychiczne (15,7%), choroby neurologiczne (14,6%) i choroby uk∏adu oddechowego i krà˝enia (12,1%) (Wykres nr I.66).
SpoÊród wszystkich grup wiekowych,
najwićej osób posiada∏o orzeczenie o niepe∏nosprawnoÊci w grupie wiekowej pomi´dzy 41-60. rokiem ˝ycia (52%). G∏ównà przyczynà niepe∏nosprawnoÊci w tej grupie wiekowej by∏o upoÊledzenie narzàdu ruchu (podobnie zresztà jak w grupie 60 lat i wićej).
W m∏odszych grupach wiekowych g∏ównà
przyczynà niepe∏nosprawnoÊci by∏y choroby
psychiczne (Tabela nr I.11).
Wyst´powanie niepe∏nosprawnoÊci mo˝na równie˝ poddaç analizie z uwzgl´dnieniem poziomu wykszta∏cenia. Najliczniejsza
grupa niepe∏nosprawnych mia∏a wykszta∏cenie Êrednie (36%) i zasadnicze (27%). Najmniej osób niepe∏nosprawnych spoÊród
wszystkich badanych mia∏o wykszta∏cenie
mniej ni˝ podstawowe (nieca∏e 2%), co wià˝e si´ z faktem, ˝e w populacji takich osób
jest najmniej (Wykres nr I.67).
W porównaniu z rokiem ubieg∏ym nastàpi∏ wzrost liczby zatrudnionych osób niepe∏nosprawnych, z 1 627 (2007 r.) do 1 828
(2008 r.), przy jednoczesnym spadku liczby
osób bezrobotnych. Liczba osób zatrudnionych stanowi∏a 20% osób niepe∏nosprawnych (Wykres nr I.68).
10. Podsumowanie.
Podstawà do podejmowania wszelkich
dzia∏aƒ w zakresie ochrony zdrowia jest wnikliwa analiza wskaêników charakteryzujàcych
sytuacj´ zdrowotnà mieszkaƒców Krakowa.
Stan zdrowia Krakowian w ocenie porównawczej do wskaêników ogólnopolskich jest
znacznie lepszy i ulega ciàg∏ej poprawie
w ciàgu ostatnich lat. Jednak analizowane
wskaêniki zdrowotne, poza pewnymi wyjàt-
44
kami, wypadajà gorzej w porównaniu ze
wskaênikami Unii Europejskiej, przyj´tymi jako punkt odniesienia. W oparciu o niniejszy
Raport mo˝na stwierdziç, ˝e:
Miniony – 2008 r. – by∏ pierwszym od 16 lat,
w którym odnotowano dodatni przyrost
naturalny. Zjawisko to jest wynikiem wzrostu liczby urodzeƒ (o 782 w porównaniu
z rokiem 2007) i spadku liczby zgonów
(o 51). Przyrost naturalny wyniós∏ w 2008 r.
421 przy ogólnej liczbie urodzeƒ ˝ywych –
7 537 i liczbie zgonów ogó∏em – 7 116.
Przeci´tnie na ka˝dy 1000 ludnoÊci przyby∏o w Krakowie 0,6 osoby. W województwie
ma∏opolskim przyrost naturalny osiàgnà∏
jednà z wy˝szych wartoÊci (4. miejsce)
w Polsce i wynosi∏ +2.2/1000 ludnoÊci; Êrednio w Polsce przyrost naturalny wyniós∏
w 2008 r. +0,9/1000 ludnoÊci.
W latach 1984–2008 odnotowywano
systematyczny spadek liczby urodzeƒ.
W 1984 r. wspó∏czynnik urodzeƒ wynosi∏
16/1000 i na poczàtku obecnego tysiàclecia osiàgnà∏ dwukrotnie ni˝szà wartoÊç. Od tego okresu notuje si´ sta∏y
wzrost liczby urodzeƒ; w 2008 r. w Krakowie by∏o 10,3/1000 urodzeƒ. Pomimo
rosnàcej liczby urodzeƒ utrzymuje si´
jednak tzw. depresja urodzeniowa.
W 2008 r. wspó∏czynnik dzietnoÊci wyniós∏ w Krakowie 1,20.
W ogólnej liczbie ludnoÊci kobiety stanowi∏y w Krakowie 53%. Wspó∏czynnik feminizacji, czyli liczba kobiet przypadajàca na
100 m´˝czyzn, wyniós∏ 114. Liczebna przewaga kobiet by∏a najwi´ksza dla starszych
grup wiekowych: dla grupy wiekowej 85+
wspó∏czynnik feminizacji wyniós∏ 271/100,
a dla grupy 80-84 lat – 199/100 m´˝czyzn.
Nadwy˝k´ liczby kobiet nad liczbà m´˝czyzn mo˝na t∏umaczyç wy˝szà umieralnoÊcià m´˝czyzn ni˝ kobiet (tzw. nadumieralnoÊç m´˝czyzn).
W ostatnich latach obserwowany jest
ciàg∏y wzrost liczby osób w wieku
emerytalnym. W 1980 r. udzia∏ osób
w grupie wieku poprodukcyjnego wynosi∏ 11,4%, a w 2008 r. ju˝ 18,5%. Mieszkaƒcy Krakowa w tej grupie wiekowej sà
g∏ównymi odbiorcami us∏ug zdrowotnych i nale˝y uwzgl´dniaç jej sta∏y
wzrost liczebny w dzia∏aniach prozdrowotnych Miasta. JednoczeÊnie obserwowany jest spadek liczby osób w grupie
wieku przedprodukcyjnego. W 1985 r.
w wieku przedprodukcyjnym by∏o 25,3%
osób, a w roku 2008 – 15,5%.
Stan zdrowia mieszkaƒców Krakowa
oceniany za pomocà wskaêników oczekiwanej d∏ugoÊci ˝ycia jest wy˝szy od Êredniej ogólnopolskiej i wojewódzkiej, ale
poni˝ej Êredniej europejskiej. W 2008 r.
przeci´tna d∏ugoÊç ˝ycia kobiet wynios∏a
81,0 lat, a dla m´˝czyzn 74,1. W 2008 r.
ró˝nica pomi´dzy p∏ciami wynosi∏a 6,9 lat
na korzyÊç kobiet.
Prognozy ludnoÊci wskazujà na spadek
liczby mieszkaƒców Krakowa. Wg prognozy G∏ównego Urz´du Statystycznego
z 2009 r. w Krakowie, Tarnowie i Nowym
Sàczu (opisywanych ∏àcznie) liczba urodzeƒ w 2035 r., zmniejszy si´ o 40%, a liczba zgonów wzroÊnie o 23%.
UmieralnoÊç niemowlàt w Krakowie obni˝y∏a si´ z 7,3/1000 urodzeƒ ˝ywych w 2007
r. do 3,8/1000 w 2008 r. W województwie
ma∏opolskim, w Polsce i krajach Unii Europejskiej wspó∏czynnik umieralnoÊci by∏ na
wy˝szym poziomie i wynosi∏ kolejno
4,9/1000, 5,6/1000 i 4,6/1000 (dla 2007 r.).
W Krakowie wspó∏czynnik umieralnoÊci
ogólnej wyniós∏ dla kobiet 890/100 tys.,
a dla m´˝czyzn 1 003/100 tys. (ogó∏em –
943/100 tys.). Ogólnopolskie statystyki wypad∏y mniej korzystnie: dla kobiet (898/100
tys.), dla m´˝czyzn (1 099/100 tys.), natomiast ogó∏em 995/100 tys.
G∏ównà przyczynà zgonów w Krakowie
w 2007 r. by∏y choroby uk∏adu krà˝enia,
które stanowi∏y ogó∏em 48% wszystkich
zgonów (u kobiet - 52%, a u m´˝czyzn 42%). Drugà, co do cz´stoÊci przyczynà
zgonów, podobnie jak w latach ubieg∏ych,
by∏y nowotwory. W Krakowie w 2007 r. na
nowotwory zmar∏o 27% kobiet i 28% m´˝czyzn. W Krakowie spoÊród wszystkich
przyczyn zgonów na nowotwory u m´˝czyzn, najcz´Êciej wyst´powa∏y nowotwory
narzàdów trawiennych (28%) i nowotwory
z∏oÊliwe tchawicy, oskrzela i p∏uca (27%).
U kobiet spoÊród wszystkich nowotworów
g∏ównà przyczynà zgonów by∏y nowotwory narzàdów trawiennych (27%), nowotwory z∏oÊliwe tchawicy, oskrzela i p∏uca (27%)
i nowotwory piersi (13%). Dlatego te˝,
g∏ówne dzia∏ania w zakresie prewencji
i skutecznego leczenia powinny skupiaç si´
w zakresie oddzia∏ywania na choroby uk∏adu krà˝enia i nowotwory.
W 2007 r. standaryzowany wspó∏czynnik
umieralnoÊci ogólnej dla m´˝czyzn w Krakowie wynosi∏ 943/100 tys. i by∏ wy˝szy ni˝
w Unii Europejskiej (832/100 tys.), ale ni˝szy
od wspó∏czynnika umieralnoÊci dla województwa ma∏opolskiego (1 032/100 tys.)
i dla Polski (1 150/100 tys.). WÊród kobiet
standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci w Krakowie, woj. ma∏opolskim, Polsce
i w UE w 2007 r. wynosi∏y kolejno 546, 548,
601 i 500 (na 100 tys.).
W 2007 r. standaryzowany wspó∏czynnik
umieralnoÊci z powodu chorób uk∏adu
krà˝enia dla m´˝czyzn w Krakowie wynosi∏
401/100 tys. i by∏ wy˝szy ni˝ w Unii Europejskiej (310/100 tys.), ale ni˝szy od wspó∏czynnika umieralnoÊci dla Ma∏opolski
(451/100 tys.) i dla Polski (473/100 tys.).
WÊród kobiet standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci w Krakowie, Ma∏opolsce,
Polsce i w UE w 2007 r. mia∏y odpowiednio
nast´pujàce wartoÊci: 253, 275, 285 i 203
(na 100 tys.).
wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu
nowotworów dla m´˝czyzn nieco obni˝y∏y
si´ w porównaniu z rokiem 2006 (na
256/100 tys. z 281/100 tys.) i w ten sposób
przybli˝y∏y si´ do wskaêników europejskich
(234/100 tys.). Podobne zjawisko zaobserwowaç mo˝na u kobiet, nastàpi∏ spadek
z 169/100 tys. w 2006 r. do 160/100 tys.
w 2007 r. Wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu nowotworów u m´˝czyzn w Krakowie by∏y ni˝sze od wspó∏czynników wojewódzkich (273/100 tys.) i ogólnopolskich
(291/100 tys.); w przypadku kobiet wspó∏czynniki umieralnoÊci by∏y najwy˝sze
w Krakowie – 160/100 tys. (w Ma∏opolsce –
145/100 tys., w Polsce 154/100 tys.).
Standaryzowana umieralnoÊç z powodu
zewn´trznych przyczyn (m.in. wypadki
komunikacyjne, samobójstwa) w 2007 r.
by∏a wy˝sza w Polsce (m´˝czyêni 99/100
tys. i kobiety 24/100 tys.) ni˝ w Krakowie
(m´˝czyêni 65/100 tys. i kobiety 21/100 tys.)
i w Unii Europejskiej (m´˝czyêni 61/100 tys.
i kobiety 21/100 tys.). W województwie ma∏opolskim zanotowano wÊród analizowanych regionów najni˝szy standaryzowany
wspó∏czynnik umieralnoÊci dla kobiet –
19/100 tys.
W 2008 r. w Krakowie zg∏oszono do Paƒstwowego Inspektora Sanitarnego 13 806
przypadków zachorowania na choroby
zakaêne i zatrucia zwiàzkami chemicznymi podlegajàce obowiàzkowemu zg∏oszeniu. SpoÊród wszystkich zg∏oszeƒ, zachorowania na gryp´ (8 223 przypadki grypy i podejrzeƒ) stanowi∏y 60%. W 2008 r.
wspó∏czynnik zapadalnoÊci na gryp´ wynosi∏ w Krakowie 1 090/100 tys., w Ma∏opolsce 626/100 tys., a w Polsce 596/100 tys.
Drugà dominujàcà chorobà wÊród chorób
zakaênych by∏a w Krakowie ospa wietrzna,
która stanowi∏a 18% ogó∏u zachorowaƒ.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na osp´
wietrznà wynosi∏ w Krakowie w 2008 r.
322/100 tys.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na gruêlic´
wynosi∏ w Krakowie w 2008 r. 13/100 tys.
mieszkaƒców, dla ludnoÊci województwa
ma∏opolskiego 7,4/100 tys., a dla Polski
21,2/100 tys.
W 2008 r. w Regionalnej Poradni Nabytych
Niedoborów OdpornoÊci w Krakowie zarejestrowano 60 przypadków pozytywnych
na obecnoÊç HIV. Oznacza to wzrost, w porównaniu do 2007 r. o 16 przypadków.
W 2008 r. przyj´to ∏àcznie 108 osób (o 20
wićej ni˝ w 2007 r.), w tym 32 z pe∏noobjawowym AIDS, co stanowi∏o oko∏o 29,6%
ogó∏u hospitalizowanych.
Liczba pierwszorazowo zarejestrowanych
zachorowaƒ na nowotwory w Krakowie
w 2006 r. wynios∏a 3 101 przypadków
(1 488 m´˝czyzn – 48,0% i 1 613 kobiet –
52,0%). WÊród m´˝czyzn najwy˝szy odsetek zachorowaƒ na nowotwory z∏oÊliwe
dotyczy∏ nowotworów p∏uc – 18,2%, gruczo∏u krokowego – 14,1% i jelita grubego –
8,6%. WÊród m´˝czyzn standaryzowany
wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na nowotwory ogó∏em wynosi∏: 272,9/100 tys. dla
Krakowa i 260,9/100 tys. dla woj. ma∏opolskiego. Dla Krakowa standaryzowany
wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na nowotwór z∏oÊliwy p∏uca wynosi∏ 49,4/100 tys.,
gruczo∏u krokowego 36,0/100 tys., jelita grubego 22,1/100 tys., pćherza moczowego
19,6/100 tys. Natomiast wÊród kobiet najwy˝szy odsetek zachorowaƒ zarejestrowano na nowotwory z∏oÊliwe piersi – 22%, trzonu macicy – 8,4% i p∏uca – 7,6%. Dla kobiet
ca∏kowity standaryzowany wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na nowotwory z∏oÊliwe wynosi∏: 220,7/100 tys. w Krakowie i 190,2/100
tys. w woj. ma∏opolskim, w tym najwy˝szy
by∏ dla nowotworu z∏oÊliwego piersi odpowiednio 51,2/100 tys. i 42,5/100 tys.
W 2008 r. w Krakowie stwierdzono 123
przypadki chorób zawodowych. W porównaniu do roku 2007 liczba zdiagnozowanych przypadków zmala∏a o 56%. WÊród
najcz´stszych chorób pojawi∏y si´: przewlek∏e choroby narzàdu g∏osu spowodowane
nadmiernym wysi∏kiem g∏osowym, trwajàcym co najmniej 15 lat – 37 przypadków
(30%), nowotwory z∏oÊliwe powsta∏e w nast´pstwie dzia∏ania czynników wyst´pujàcych w Êrodowisku pracy, uznanych za rakotwórcze dla ludzi – 19 przypadków (15%)
i przewlek∏e choroby obwodowego uk∏adu
nerwowego wywo∏ane sposobem wykonywania pracy – 13 przypadków (11%).
W 2008 r. Powiatowy Zespó∏ ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci w Krakowie
zarejestrowa∏ 816 osób niepe∏nosprawnych poni˝ej 16. roku ˝ycia (wzrost o 41
w porównaniu z rokiem 2007) i 8 962 osoby
niepe∏nosprawne powy˝ej 16. roku ˝ycia
(wzrost o 104 w porównaniu z rokiem
2007). Razem, w Krakowie zarejestrowano
9 778 osób niepe∏nosprawnych. Bioràc pod
uwag´ wszystkie przedzia∏y wiekowe
wÊród osób niepe∏nosprawnych poni˝ej
16. roku ˝ycia g∏ównymi przyczynami niepe∏nosprawnoÊci by∏y: choroby psychiczne
(23%), choroby uk∏adu oddechowego i krà˝enia (18%) i przyczyny sklasyfikowane jako
„inne” (15%). Najcz´stszymi przyczynami
niepe∏nosprawnoÊci wÊród populacji powy˝ej 16. roku ˝ycia by∏y: schorzenia narzàdu ruchu (42,3%), choroby psychiczne
(15,7%), choroby neurologiczne (14,6%)
i choroby uk∏adu oddechowego i krà˝enia
(12,1%).
Cz´Êç II
Zasoby
opieki
zdrowotnej
w Krakowie
1. Wst´p.
Pojćie zasobów ochrony zdrowia obejmuje swym zakresem szeroki katalog dóbr.
Zaliczamy tu zasoby materialne obejmujàce
m.in.: budynki jednostek ochrony zdrowia,
wyposa˝enie, aparatur´ medycznà i leki, zasoby ludzkie, a wić ludzi wraz z ich umiej´tnoÊciami oraz zasoby finansowe. Dost´pnoÊç odpowiednich zasobów, jak równie˝
w∏aÊciwe ich wykorzystanie stanowià warunek brzegowy zapewnienia bezpieczeƒstwa
zdrowotnego obywateli w skali kraju, jak
równie˝ w odniesieniu do lokalnych systemów ochrony zdrowia.
Celem niniejszego rozdzia∏u jest przedstawienie charakterystyki zasobów opieki
zdrowotnej Miasta Krakowa. Ze wzgl´du na
charakter opracowania, szczególny nacisk
po∏o˝ony zosta∏ na aspekt funkcjonowania
Êwiadczeniodawców oraz dost´pnoÊç us∏ug
zdrowotnych. W obszarach gdzie dysponowano odpowiednimi danymi, wskaêniki
dzia∏alnoÊci Êwiadczeniodawców z terenu
Miasta Krakowa zosta∏y porównane z tymi
charakterystycznymi dla województwa ma∏opolskiego.
Termin Êwiadczeniodawcy opieki zdrowotnej obejmuje dwie zasadnicze grupy
us∏ugodawców:
praktyki lekarskie i piel´gniarskie: indywidualne i grupowe,
zak∏ady opieki zdrowotnej (ZOZ): publiczne i niepubliczne.
Praktyki mogà byç prowadzone przez lekarzy i piel´gniarki w postaci praktyk indywidualnych lub grupowych. Ich rejestr prowadzony jest odpowiednio przez: Okr´gowà
Izb´ Lekarskà lub Okr´gowà Izb´ Piel´gniarek i Po∏o˝nych, w∏aÊciwà ze wzgl´du na
miejsce prowadzenia praktyki. Zak∏ady opieki zdrowotnej natomiast, mogà byç utworzone przez szeroki katalog podmiotów,
a rodzaj organu za∏o˝ycielskiego determinuje, czy jest to zak∏ad publiczny, czy te˝ niepubliczny. Rejestr zak∏adów opieki zdrowotnej
prowadzony jest przez wojewod´ lub Ministra Zdrowia.
Zgodnie z ustawà (Ustawa z dnia 30
sierpnia 1991 r. o zak∏adach opieki zdrowotnej, Dz. U. 1991, Nr 91, poz. 408 z póên. zm.)
publiczne zak∏ady opieki zdrowotnej mogà
byç utworzone przez:
organ administracji paƒstwowej (ministra, centralny organ administracji rzàdowej, wojewod´);
jednostk´ samorzàdu terytorialnego;
publicznà uczelni´ medycznà, lub publicznà uczelni´ prowadzàcà dzia∏alnoÊç
dydaktycznà i badawczà w dziedzinie
nauk medycznych.
46
Zak∏ady te w wi´kszoÊci prowadzone sà
w formie samodzielnych publicznych zak∏adów opieki zdrowotnej (SP ZOZ), mogà byç
jednak tak˝e prowadzone w formie jednostek i zak∏adów bud˝etowych (g∏ównie ˝∏obki i ZOZ-y funkcjonujàce przy zak∏adach karnych).
Niepubliczne zak∏ady opieki zdrowotnej
(NZOZ) mogà byç utworzone i prowadzone
przez:
koÊció∏ lub zwiàzek wyznaniowy;
pracodawc´;
fundacj´, stowarzyszenie;
krajowà lub zagranicznà osob´ fizycznà
lub prawnà;
spó∏k´ nieposiadajàcà osobowoÊci prawnej.
Na przestrzeni ostatnich lat wiele jednostek samorzàdu terytorialnego zdecydowa∏o
si´ na przekszta∏cenie formy organizacyjnoprawnej funkcjonowania podleg∏ych im zak∏adów opieki zdrowotnej. Przekszta∏cenia
te polega∏y na likwidacji zak∏adu funkcjonujàcego w formie SP ZOZ i powo∏aniu w jego
miejsce spó∏ki prawa handlowego z ca∏oÊciowym/wi´kszoÊciowym udzia∏em samorzàdu. Powsta∏e w ten sposób, cz´sto okreÊlane w j´zyku potocznym jako „samorzàdowe” NZOZ-y, funkcjonujà w oparciu o kodeks
spó∏ek handlowych (Ustawa z dnia 25 wrzeÊnia 2000 r., Kodeks spó∏ek handlowych, Dz. U.
2000, Nr 84, poz.1037 z póên. zm.). Zgodnie
z danymi Ministerstwa Zdrowia (Informacja
o przekszta∏ceniach w∏asnoÊciowych w sektorze ochrony zdrowia przeprowadzonych decyzjà jednostek samorzàdu terytorialnego, Warszawa 2009) w latach 1999-2008 decyzjà jednostek samorzàdu terytorialnego przekszta∏cono 302 jednostki i komórki organizacyjne
zak∏adów, w tym 71 szpitali. Zagadnienie to
jest szczególnie istotne w Êwietle przyj´tego
w kwietniu 2009 r. przez Rad´ Ministrów programu: „Wsparcie jednostek samorzàdu terytorialnego w dzia∏aniach stabilizujàcych system ochrony zdrowia” (Uchwa∏a Nr 58/2009
z dnia 27 kwietnia 2009 r.) zak∏adajàcego
udzielenie finansowego wsparcia samorzàdom, które zdecydujà si´ na likwidacj´ zad∏u˝onego SP ZOZ i powo∏anie w jego miejsce zak∏adu funkcjonujàcego w formie spó∏ki
kapita∏owej. Proces ten b´dzie wić post´powa∏ i mo˝e w przysz∏oÊci objàç tak˝e SP
ZOZ-y z terenu Miasta Krakowa.
Zgodnie z tradycyjnym podzia∏em, us∏ugi Êwiadczone w ramach systemu opieki
zdrowotnej obejmujà dwa zasadnicze dzia∏y:
lecznictwo otwarte (tzw. opieka ambulatoryjna) – realizowane g∏ównie przez
praktyki lekarskie i piel´gniarskie oraz
przychodnie funkcjonujàce w ramach
NZOZ-ów,
lecznictwo zamkni´te (tzw. stacjonarna
opieka zdrowotna) – realizowane przez
szpitale, zak∏ady opiekuƒczo – lecznicze, piel´gnacyjno – opiekuƒcze oraz
hospicja.
Nieod∏àcznym elementem systemu opieki zdrowotnej jest ratownictwo medyczne,
którego zasady funkcjonowania reguluje odr´bna ustawa (Ustawa z 8 wrzeÊnia z 2006 r.
o Paƒstwowym Ratownictwie Medycznym, Dz.
U. Nr 191, poz. 1410 z póên. zm.). Podzia∏ systemu opieki zdrowotnej na: lecznictwo stacjonarne, ambulatoryjne oraz ratownictwo
medyczne zosta∏ zastosowany w strukturze
niniejszego rozdzia∏u.
CZ¢Âå II – OPIEKA ZDROWOTNA W KRAKOWIE
2. Zasoby ochrony zdrowia.
L.p.
2.1 Stacjonarna opieka zdrowotna
– lecznictwo zamkni´te.
1.
W 2008 r., na terenie Miasta Krakowa
funkcjonowa∏o 38 zak∏adów stacjonarnej
opieki zdrowotnej, w tym 15 publicznych
oraz 23 niepubliczne. WÊród zak∏adów publicznych dzia∏alnoÊç prowadzi∏o: 13 szpitali
ogólnych, 1 szpital psychiatryczny oraz 1 zak∏ad opiekuƒczo – leczniczy, natomiast grupa zak∏adów niepublicznych obejmowa∏a:
10 szpitali ogólnych, 3 szpitale psychiatryczne, 9 zak∏adów opiekuƒczo – leczniczych
oraz 1 hospicjum. W porównaniu z rokiem
2007, nastàpi∏o zmniejszenie liczby funkcjonujàcych niepublicznych zak∏adów opieki
stacjonarnej o 2 jednostki. Szpital na Siemiradzkiego – Drugi OÊrodek Diagnostyczno –
Zabiegowy z siedzibà przy ul. Siemiradzkiego 1, Êwiadczàcy w 2007 r. us∏ugi stacjonarnej opieki zdrowotnej z zakresu chirurgii
ogólnej, oraz NZOZ „ART-DERM” Centrum
Estetyczno – Plastyczne z siedzibà na os. Z∏otej Jesieni 1, Êwiadczàcy w 2007 r. us∏ugi stacjonarnej opieki zdrowotnej z zakresu chirurgii plastycznej – w 2008 r. prowadzi∏y
dzia∏alnoÊç ju˝ tylko w formie opieki dziennej (Tabele nr II.1-3).
Gmina Miejska Kraków jest organem za∏o˝ycielskim dla trzech zak∏adów stacjonarnej opieki zdrowotnej:
Szpitala Miejskiego Specjalistycznego
im. Gabriela Narutowicza (SP ZOZ),
Szpitala Specjalistycznego im. Stefana
˚eromskiego (SP ZOZ),
Zak∏adu Opiekuƒczo – Leczniczego
w Krakowie przy ul. Wielickiej 267.
Nazwa i adres zak∏adu
Organ za∏o˝ycielski
Szpital Specjalistyczny im. J. Dietla
Województwo Ma∏opolskie
Kraków, ul. Skarbowa 4
2.
Szpital Specjalistyczny im. S. ˚eromskiego
Kraków, os. Na Skarpie 66
Gmina Miejska Kraków
3.
Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza
Kraków, ul. Pràdnicka 35-37
4.
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. L. Rydygiera
Kraków, os. Z∏otej Jesieni 1
5.
Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Paw∏a II
Kraków, ul. Pràdnicka 80
6.
Wojewódzki Szpital Okulistyczny
Kraków, ul. Do˝ynkowa 61
7.
Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecićy im. Êw. Ludwika
Kraków, ul. Strzelecka 2
8.
Krakowskie Centrum Rehabilitacji
Kraków, al. Modrzewiowa 22
9.
Uniwersytecki Szpital Dziecićy
Kraków, ul. Wielicka 265
Uniwersytet Jagielloƒski
10.
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Kraków, ul. Kopernika 36
Uniwersytet Jagielloƒski
11.
Centrum Onkologii, Instytut im. M. Sk∏odowskiej-Curie
Kraków, ul. Garncarska 11
Rada Ministrów
12.
5 Wojskowy Szpital Kliniczny z Poliklinikà SP ZOZ
Kraków, ul. Wroc∏awska 1-3
Ministerstwo Obrony
Narodowej
13.
Ministerstwo Spraw
Zak∏ad Opieki Zdrowotnej MSWiA
Kraków, ul. Kronikarza Galla 25 Wewn´trznych i Administracji
14.
Szpital Specjalistyczny im. J. Babiƒskiego
Kraków, ul. Babiƒskiego 29
15.
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy – Oddz. Szpitalny
Tabela nr II.1. Publiczne zak∏ady stacjonarnej opieki zdrowotnej
na terenie Miasta Krakowa oraz ich organy za∏o˝ycielskie.
Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia Publicznego w Krakowie.
47
L.p.
Rodzaj Êwiadczeƒ – oddzia∏y szpitalne
1.
Szpital Zakonu Bonifratrów im. Êw. J. Grandego
Kraków, ul. Trynitarska 11
internistyczny, chirurgii ogólnej, chirurgii naczyniowej,
anestezjologii i intensywnej terapii, komercyjny (tzw.
chirurgia jednego dnia)
2.
ZOZ Centrum Medyczne „Ujastek” sp. z o.o.
Kraków, ul. Ujastek 3
internistyczny
3.
NZOZ Szpital na Siemiradzkiego im. R. Czerwiakowskiego
Kraków, ul. Siemiradzkiego 1
po∏o˝niczo-ginekologiczny,
noworodków i wczeÊniaków
4.
FEMINA Prywatne Centrum Diagnostyczno-Operacyjne Ginekologii i Po∏o˝nictwa
Kraków, ul. Warowna 113
5.
Prywatna Klinika SPES sp. z o.o.
Kraków, ul. Królowej Jadwigi 15
6.
ZOZ Szpital Po∏o˝niczo-Ginekologiczny „UJASTEK” sp. z o.o.
po∏o˝niczo-ginekologiczny, patologii cià˝y,
7.
NZOZ Centrum Chirurgiczne Nowa Huta sp. z o.o.,
chirurgii ogólnej
8.
NZOZ „MEDICINA” sp. z o.o.
Kraków, ul. Rogoziƒskiego12
chirurgii ogólnej, otolaryngologii,
chirurgii urazowo-ortopedycznej, urologiczny
9.
NZOZ Ortopedyczno Medyczny OÊrodek Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narzàdu Ruchu
Kraków, ul. Lubicz 25/6
chirurgii urazowo-ortopedycznej
10.
NZOZ Centrum Dializ Fresenius Nephrocare II
nefrologiczny
11.
OÊrodek Rehabilitacyjno-Readaptacyjny „DOM MONARU”
Kraków, ul. Suchy Jar 4
psychiatryczny
12.
OÊrodek Leczniczo-Rehabilitacyjny dla osób Uzale˝nionych od Ârodków Odurzajàcych
Kraków, ul. Suchy Jar 4a
psychiatryczny
13.
OÊrodek Rehabilitacyjno-Readaptacyjny
dla Osób Uzale˝nionych z Nawrotami Choroby „DOM GWAN”
Kraków, ul. Nadbrzezie 25
psychiatryczny
Tabela nr II.2. Niepubliczne zak∏ady stacjonarnej opieki zdrowotnej (szpitale) na terenie Miasta Krakowa.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia Publicznego w Krakowie.
L.p.
Rodzaj Êwiadczeƒ
1.
NZOZ OÊrodek Opieki Hospicyjnej TPCH HOSPICJUM
Kraków, ul. Fatimska 17
opieka paliatywna – hospicjum
2.
Zak∏ad Us∏ug Medyczno-Rehabilitacyjnych Zarzàdu Okr´gowego PCK
3.
NZOZ Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy „Czwórka”
Kraków, os. M∏odoÊci 9
opiekuƒczo – lecznicze
4.
NEOMEDICA sp. z o.o. - (dawny Krowoderski ZOL)
5.
NZOZ „BONA-MED” sp. z o.o.
Kraków, ul. Siemaszki 17
6.
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Felicjanek
Kraków, ul. Ko∏∏àtaja 7
7.
NZOZ „DOM-MED”
Kraków, ul. Helclów 2
8.
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy Serdeczna Troska NZOZ
9.
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy - Kraków
opiekuƒczo – lecznicze, psychiatryczne
10.
ZOZ „Centrum Medyczne - Nowa Huta” sp. z o.o.
opiekuƒczo – lecznicze, hospicjum stacjonarne
Tabela nr II.3. Publiczne i niepubliczne zak∏ady opiekuƒczo – lecznicze i hospicja na terenie Miasta Krakowa.
48
Stan na dzieƒ 31.XII.2006
Liczba
∏ó˝ek
Liczba miejsc
dla noworodków
i wczeÊniaków
we wszystkich oddz.
szpitali ogólnych*
Liczba
∏ó˝ek
Liczba miejsc
dla noworodków
i wczeÊniaków
we wszystkich oddz.
szpitali ogólnych*
Liczba
∏ó˝ek
Liczba miejsc
dla noworodków
i wczeÊniaków
we wszystkich oddz.
szpitali ogólnych*
Szpital Specjalistyczny im. J. Dietla
Kraków, ul. Skarbowa 4
371
0
378
0
377
0
2.
664
40
664
40
664
52
3.
Szpital Miejski Specjalistyczny
im. G. Narutowicza
448
50
448
40
451
48
4.
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny
im. L. Rydygiera
642
16
578
16
596
16
5.
Krakowski Szpital Specjalistyczny
im. Jana Paw∏a II
505
9
504
9
511
3
6.
Kraków, ul. Do˝ynkowa 61
90
0
90
0
60
0
7.
Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecićy
im. Êw. Ludwika
125
10
125
0
125
0
8.
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy
- Oddz. Szpitalny
20
0
20
0
25
0
9.
Kraków, al. Modrzewiowa 22
100
0
100
0
100
0
10.
582
0
583
0
588
66
11.
1311
67
1291
67
1274
68
12.
Centrum Onkologii,
Instytut im. M. Sk∏odowskiej-Curie
Kraków, ul. Garncarska 11
220
0
220
0
220
0
Ogó∏em
5078
192
5001
172
4991
253
L.p.
1.
Tabela nr II.4. Liczba ∏ó˝ek w publicznych szpitalach ogólnych w Krakowie w latach 2006-2008
(* na liczb´ miejsc sk∏ada si´ liczba ∏ó˝eczek i inkubatorów).
49
Liczba
∏ó˝ek
Liczba miejsc
dla noworodków
i wczeÊniaków
we wszystkich oddz.
szpitali ogólnych*
Liczba
∏ó˝ek
Liczba miejsc
dla noworodków
i wczeÊniaków
we wszystkich oddz.
szpitali ogólnych*
Liczba
∏ó˝ek
Liczba miejsc
dla noworodków
i wczeÊniaków
we wszystkich oddz.
szpitali ogólnych*
5 Wojskowy Szpital Kliniczny
z Poliklinikà SP ZOZ
427
0
450
0
432
0
Kraków, ul. Kronikarza Galla 25
196
25
196
25
184
25
Ogó∏em
623
25
646
25
616
25
L.p.
1.
2.
Tabela nr II.5. Liczba ∏ó˝ek w publicznych szpitalach ogólnych w Krakowie podleg∏ych MON
i MSWiA w latach 2006-2008 (* na liczb´ miejsc sk∏ada si´ liczba ∏ó˝eczek i inkubatorów).
a) Szpitale ogólne.
W 2008 r. na terenie Miasta Krakowa
funkcjonowa∏o 13 publicznych oraz 10 niepublicznych szpitali ogólnych.
Wed∏ug stanu na dzieƒ 31 grudnia 2008
r., publiczne szpitale ogólne (bez jednostek
podleg∏ych MON i MSWiA) dysponowa∏y
4 991 ∏ó˝kami, tj. o 10 mniej ni˝ w 2007 r.
(5 001) i o 87 mniej ni˝ w 2006 r. (5 078) (Tabela nr II.4). Odwrotna sytuacja mia∏a miejsce w przypadku szpitali niepublicznych,
gdzie liczba ∏ó˝ek z roku na rok ros∏a. W 2006
r. ich liczba wynosi∏a 291, w 2007 r. 331, natomiast w 2008 r. 358 (Tabela nr II.6).
Na dzieƒ 31 grudnia 2008 r. publiczne
i niepubliczne szpitale ogólne w Krakowie
dysponowa∏y ∏àcznie 5 349 ∏ó˝kami, czyli
o 17 wićej ni˝ w 2007 r. (5 332). Udzia∏ ∏ó˝ek
szpitali publicznych w liczbie ∏ó˝ek ogó∏em
spad∏ o nieca∏e 0,5% w 2008 r. i wyniós∏
93,33% w porównaniu do 93,79% w 2007 r.
Spadek ten jest jeszcze bardziej widoczny,
po porównaniu z rokiem 2006, kiedy to
udzia∏ ∏ó˝ek szpitali publicznych w liczbie ∏ó˝ek ogó∏em wynosi∏ 94,58%.
W przypadku obydwu krakowskich szpitali resortowych nastàpi∏ spadek liczby ∏ó˝ek,
ogó∏em z 646 w 2007 r. do 616 w 2008 r. (Tabela nr II.5).
Spadek liczby ∏ó˝ek w szpitalach publicznych nie dotyczy∏ szpitali miejskich, w których w latach 2006-2007 liczba ∏ó˝ek wynosi∏a 1 132, natomiast w 2008 r. wzros∏a o 8
(przyby∏o 5 ∏ó˝ek na Oddziale Szpitalnym Zak∏adu Opiekuƒczo – Leczniczego przy ul. Wielickiej 267 oraz 3 ∏ó˝ka w Szpitalu Miejskim
Specjalistycznym im. G. Narutowicza).
Pomimo ogólnego spadku liczby ∏ó˝ek
w szpitalach publicznych, nastàpi∏ jednoczeÊnie wzrost liczby przyjmowanych pacjentów z 207 440 w 2007 r., do 220 256 w 2008
r. Towarzyszy∏o temu skrócenie Êredniego
okresu pobytu pacjenta w szpitalu z 6,5 do
6,2 dnia. W przypadku szpitali niepublicznych równie˝ nastàpi∏ wzrost liczby przyjmowanych pacjentów z 15 907 w 2007 r., do
17 606 w 2008 r., z jednoczesnym wyd∏u˝eniem Êredniego okresu pobytu w szpitalu
z 4,5 do 4,8 dnia (Tabela nr II.7).
Wzrostowy trend liczby przyjmowanych
pacjentów jest charakterystyczny zarówno
dla szpitali z terenu Miasta Krakowa, jak równie˝ tych z terenu ca∏ego województwa ma∏opolskiego (Wykres nr II.2). O ile jednak
w przypadku Miasta Krakowa, w okresie
2004-2008, wskaênik Êredniej liczby ∏ó˝ek
ulega∏ systematycznemu obni˝eniu, to dla
województwa ma∏opolskiego ogó∏em trend
spadkowy zosta∏ zahamowany w 2008 r. –
wskaênik Êredniej liczby ∏ó˝ek wzrós∏
z 13 706 w 2007 r., do 13 713 w 2008 r. (Wykres nr II.1).
Szpitale ogólne – publiczne
Zak∏ady ogólne – niepubliczne
ogó∏em
Wyszczególnienie
w tym miejskie
2006
2007
2008
2006
2007
2008
2006
2007
2008
IloÊç 1/
stan na dzieƒ 31.XII
12
12
12
3
3
3
10
12
10
IloÊç ∏ó˝ek
stan na dzieƒ 31.XII
5 078
5 001
4 991
1 132
1 132
1 140
291
331
358
IloÊç pacjentów 2/
205 573
207 440
220 256
46 091
48 330
50 599
14 001
15 907
Âredni okres pobytu w szpitalu
6,8
6,5
6,2
6,5
6,2
6,1
4,5
4,5
Tabela nr II.7. Dzia∏alnoÊç ogólnych zak∏adów lecznictwa stacjonarnego w Krakowie w latach 2006-2008.
1/
wykazano liczb´ szpitali i zak∏adów opieki zdrowotnej z oddzia∏ami szpitalnymi
2/
bez ruchu mi´dzyoddzia∏owego
50
17 606
4,8
Liczba
∏ó˝ek
Liczba miejsc
dla noworodków
i wczeÊniaków
we wszystkich oddz.
szpitali ogólnych*
Liczba
∏ó˝ek
Liczba miejsc
dla noworodków
i wczeÊniaków
we wszystkich oddz.
szpitali ogólnych*
Liczba
∏ó˝ek
Liczba miejsc
dla noworodków
i wczeÊniaków
we wszystkich oddz.
szpitali ogólnych*
Szpital Zakonu Bonifratrów
im. Êw. J. Grandego
Kraków, ul. Trynitarska 11
127
0
127
0
120
0
2.
ZOZ Centrum Medyczne „Ujastek” sp. z o.o.
25
0
25
0
25
0
3.
NZOZ Szpital na Siemiradzkiego
im. R. Czerwiakowskiego
50
45
50
45
50
45
4.
FEMINA Prywatne Centrum DiagnostycznoOperacyjne Ginekologii i Po∏o˝nictwa
Kraków, ul. Warowna 113
11
7
11
6
10
0
5.
Prywatna Klinika SPES sp. z o.o.
Kraków, ul. Królowej Jadwigi 15
10
8
10
8
10
11
6.
ZOZ Szpital Po∏o˝niczo-Ginekologiczny
„UJASTEK” sp. z o.o.
32
22
32
22
79
30
7.
NZOZ Centrum Chirurgiczne Nowa Huta
sp. z o.o., Kraków, ul. Ujastek 3
16
0
16
0
16
0
8.
NZOZ „MEDICINA” sp. z o.o.
Kraków, ul. Rogoziƒskiego12
4
0
4
0
4
0
9.
NZOZ Ortopedyczno Medyczny OÊrodek
Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narzàdu Ruchu
Kraków, ul. Lubicz 25/6
7
0
7
0
8
0
10.
NZOZ Centrum Dializ Fresenius Nephrocare II
-
-
36
0
36
0
11.
NZOZ Szpital na Siemiradzkiego - Drugi
OÊrodek Diagnostyczno – Zabiegowy
9
0
9
0
-
-
12.
NZOZ „ART-DERM”
Centrum Estetyczno-Plastyczne
-
-
4
0
-
-
Ogó∏em
291
82
331
81
358
86
L.p.
1.
Tabela nr II.6. Liczba ∏ó˝ek w niepublicznych (ogólnych) zak∏adach opieki stacjonarnej w Krakowie
w latach 2006-2008 (* na liczb´ miejsc sk∏ada si´ liczba ∏ó˝eczek i inkubatorów).
51
16 000
14 326
14 054
13 876
14 000
13 713
13 706
12 000
Êrednia liczba ∏ó˝ek
Wykres nr II.1. Ârednia liczba
∏ó˝ek w publicznych
i niepublicznych szpitalach
ogólnych (zak∏adach lecznictwa
stacjonarnego) województwa
ma∏opolskiego i Miasta
Krakowa.
danych Ma∏opolskiego Centrum
Zdrowia Publicznego w Krakowie.
10 000
8 000
5 734
6 000
5 615
5 427
5 351
5 307
4 000
2 000
0
2004
2005
2006
2007
Ma∏opolska
Miasto Kraków
600 000
560 378
507 400
527 983
512 957
523 411
500 000
leczeni ogó∏em
Wykres nr II.2. Liczba leczonych
ogó∏em w publicznych
Krakowa.
2008
400 000
300 000
209 663
219 574
214 294
237 862
223 347
200 000
100 000
0
2004
2005
2006
Ma∏opolska
52
2007
2008
Miasto Kraków
9
8
7,8
7,5
7,5
7,3
7,1
6,7
7
7,1
6,7
Êredni okres pobytu w dniach
6,4
6,1
6
5
Wykres nr II.3. Ârednia okres
pobytu pacjenta w dnich
w publicznych
Krakowa.
4
3
2
1
0
2004
2005
2006
Ma∏opolska
2007
2008
Miasto Kraków
278
276,8
276
275,6
275,4
274,7
274,0
273,8
Êrednie wykorzystanie ∏ó˝ka w dniach
274
272,2
272
269,4
270
269,7
Wykres nr II.4. Ârednie
wykorzystanie ∏ó˝ka
w dniach w publicznych
ma∏opolskiego
i Miasta Krakowa.
268
265,2
266
264
262
260
258
2004
2005
Ma∏opolska
2006
2007
2008
Miasto Kraków
53
76,5
75,8
76,0
75,5
Êrednie wykorzystanie ∏ó˝ek w %
Wykres nr II.5. Ârednie wykorzystanie ∏ó˝ek w %
w publicznych i niepublicznych
szpitalach ogólnych (zak∏adach
lecznictwa stacjonarnego)
województwa ma∏opolskiego
i Miasta Krakowa.
75,3
75,2 75,3
75,1
74,8
75,0
74,6
74,5
73,9
73,8
74,0
73,5
73,0
72,7
72,5
72,0
71,5
71,0
2004
2005
2006
Ma∏opolska
2008
Miasto Kraków
50
44,8
45
40,5
40
35,4 36,3
liczba chorych na 1 ∏ó˝ko
Wykres nr II.6. Liczba chorych na
1 ∏ó˝ko w publicznych
ma∏opolskiego
i Miasta Krakowa.
2007
36,5
38,2
41,7
38,8
40,9
38,1
35
30
25
20
15
10
5
0
2004
2005
Ma∏opolska
54
2006
2007
Miasto Kraków
2008
Szpitale publiczne i niepubliczne
w tym szpitale publiczne
Êrednie
Êrednie
Êrednie
Êrednie
Êredni okres
Êredni okres
liczba
liczba
Êrednia
wykorzys- wykorzyswykorzys- wykorzyspobytu w
pobytu
w
chorych na
chorych na
liczba ∏ó˝ek
tanie ∏ó˝ka tanie ∏ó˝ek
tanie ∏ó˝ka tanie ∏ó˝ek
dniach 1/
dniach 1/
1 ∏ó˝ko 1/
1 ∏ó˝ko 1/
w dniach
w dniach
w%
w%
Wyszczególnienie
Êrednia
liczba ∏ó˝ek
2004
14 326
7,8
275,4
75,2
35,4
13 745
7,9
276,2
75,5
35,2
2005
14 054
7,5
272,2
74,6
36,5
13 478
7,5
272,7
74,7
36,3
2006
13 876
7,3
276,8
75,8
38,1
13 244
7,3
277,4
76,0
37,9
2007
13 706
7,1
274,0
75,1
38,8
12 992
7,1
274,1
75,1
38,7
2008
13 713
6,7
275,6
75,3
40,9
12 889
6,8
274,7
75,1
40,7
2004
5 734
7,5
274,7
75,3
36,6
5 431
7,7
277,3
75,8
36,1
2005
5 615
7,1
269,4
73,8
38,2
5 325
7,2
271,9
74,5
37,8
2006
5 427
6,7
269,7
73,9
40,5
5 136
6,8
272,7
74,7
40,0
2007
5 351
6,4
265,2
72,7
41,7
5 027
6,5
268,2
73,5
41,3
2008
5 307
6,1
273,8
74,8
44,8
4 981
6,2
274,7
75,1
44,2
Ma∏opolska
Miasto Kraków
Tabela nr II.8. Wskaêniki dzia∏alnoÊci publicznych i niepublicznych szpitali
(ogólnych zak∏adów lecznictwa stacjonarnego) województwa ma∏opolskiego i Miasta Krakowa w latach 2004-2008.
1/
W okresie 2004-2008, systematycznemu
wzrostowi liczby pacjentów towarzyszy∏ spadek Êredniego okresu ich pobytu w publicznych i niepublicznych szpitalach ogólnych
(zak∏adach lecznictwa stacjonarnego) Miasta
Krakowa, jak równie˝ ca∏ego województwa
ma∏opolskiego. W przypadku szpitali z terenu Miasta Krakowa nastàpi∏ spadek Êredniego okresu pobytu pacjenta z 7,5 dnia w 2004
r., do 6,1 dnia w 2008 r., natomiast dla województwa ma∏opolskiego wartoÊç wskaênika
wynosi∏a 7,8 dnia w 2004 r. oraz 6,7 dnia
w 2008 r. (Wykres nr II.3).
Analizujàc dzia∏alnoÊç szpitali ogólnych
z terenu Miasta Krakowa podkreÊliç nale˝y
znacznà popraw´ wskaênika wykorzystania
∏ó˝ek jaka nastàpi∏a pomi´dzy rokiem
2007, a 2008. Ârednie wykorzystanie ∏ó˝ka
wynosi∏o w 2007 r. 265,2 dnia (72,7%), natomiast w 2008 r. 273,8 dnia (74,8%). Odwrócony zosta∏ tym samym spadkowy
trend jaki utrzymywa∏ si´ od 2004 r. Wzrost
wartoÊci wskaênika nastàpi∏ równie˝ w odniesieniu do szpitali ogólnych województwa ma∏opolskiego – poprawa wykorzystania ∏ó˝ek w 2008 r. w porównaniu z 2007 r.
mia∏a tu jednak mniejszy zakres, z 274
(75,1%) dnia do 275,6 dnia (75,3%). Na
przestrzeni ca∏ego analizowanego okresu
szpitale ogólne województwa ma∏opolskiego charakteryzowa∏y si´ wy˝szà wartoÊcià wskaênika wykorzystania ∏ó˝ek w dni-
ach ni˝ szpitale ogólne z terenu Miasta Krakowa (Wykresy nr II.4-5).
WartoÊç wskaênika liczby pacjentów
przypadajàcych na 1 ∏ó˝ko ulega∏a w okresie
2004-2008 systematycznemu wzrostowi, zarówno dla szpitali Miasta Krakowa, jak równie˝ Ma∏opolski ogó∏em. W pierwszym przypadku nastàpi∏ wzrost z 36,6 pacjenta do 44,8
pacjenta na 1 ∏ó˝ko, w drugim zaÊ z 35,4 do
40,9. Na przestrzeni ca∏ego analizowanego
okresu szpitale ogólne Miasta Krakowa charakteryzowa∏y si´ wy˝szà Êrednià liczbà pacjentów przypadajàcych na 1 ∏ó˝ko, ni˝ szpitale w Ma∏opolsce ogó∏em, z najwi´kszà ró˝nicà (3,9 pacjenta) w 2008 r. (Wykres nr II.6).
Dzia∏alnoÊç publicznych szpitali ogólnych z terenu Miasta Krakowa w 2008 r., charakteryzowa∏y nast´pujàce wskaêniki (Tabela nr II.8):
Êredni okres pobytu pacjenta w dniach –
6,2 dnia (spadek w porównaniu z 2004 r.
o 1,5 dnia),
Êrednie wykorzystanie ∏ó˝ka w dniach –
274,7 dnia (spadek w porównaniu z 2004
r. o 2,6 dnia),
Êrednie wykorzystanie ∏ó˝ek w % – 75,1%
(spadek w porównaniu z 2004 r. o 0,7%),
liczba chorych na 1 ∏ó˝ko – 44,2 (wzrost
w porównaniu z 2004 r. o 8,1 pacjenta).
Wskaêniki dzia∏alnoÊci publicznych szpitali ogólnych z terenu województwa ma∏opolskiego w 2008 r. wynosi∏y (Tabela nr II.8):
Êredni okres pobytu pacjenta w dniach –
6,8 dnia (spadek w porównaniu z 2004 r.
o 1,1 dnia),
Êrednie wykorzystanie ∏ó˝ka w dniach –
274,7 dnia (spadek w porównaniu z 2004
r. o 1,5 dnia),
Êrednie wykorzystanie ∏ó˝ek w % – 75,1%
(spadek w porównaniu z 2004 r. o 0,4%),
liczba chorych na 1 ∏ó˝ko – 40,7 (wzrost
w porównaniu z 2004 r. o 5,5 pacjenta).
Wed∏ug danych Ma∏opolskiego Centrum
Zdrowia Publicznego, w 2008 r. w zak∏adach
opieki stacjonarnej w Krakowie funkcjonowa∏o 220 oddzia∏ów ró˝nych specjalnoÊci,
a liczba miejsc dla noworodków i wczeÊniaków wynosi∏a 295.
Najwi´kszà liczb´ ∏ó˝ek zanotowano na
oddzia∏ach:
psychiatrycznych – 853 ∏ó˝ka na 21 oddzia∏ach;
internistycznych – 777 ∏ó˝ek na 14 oddzia∏ach;
po∏o˝niczo – ginekologicznych – 550 ∏ó˝ek na 13 oddzia∏ach;
kardiologicznych – 359 ∏ó˝ek na 11 oddzia∏ach;
neurologicznych – 338 ∏ó˝ek na 9 oddzia∏ach;
urazowo – ortopedycznych – 333 ∏ó˝ka
na 10 oddzia∏ach;
chirurgii ogólnej – 320 ∏ó˝ek na 11 oddzia∏ach.
55
L.p.
Rodzaj oddzia∏u
Kod resortowy*
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2007
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2008
Liczba oddzia∏ów 2007
Razem
6879
6931
223
220
1.
alergologiczny
4010
77
77
5
5
2.
anestezjologiczny
4260, 4261, 4266
90
102
10
10
3.
chemioterapii
4242
54
54
2
2
4.
chirurgiczny ogólny
4500
335
320
11
11
5.
chirurgii dziecićej
4501
67
67
2
2
6.
chirurgii klatki piersiowej
4520
51
46
2
2
7.
chirurgii naczyƒ
4530
50
50
3
3
8.
chirurgii onkologicznej
4540
52
52
1
1
9.
chirurgii plastycznej
4550
32
28
2
2
10.
chirurgii plastycznej,
rekonstrukcyjnej i oparzeƒ dzieci
4551
16
16
1
1
11.
chirurgii przewodu pokarmowego
4504
76
76
1
1
12.
chirurgii szcz´kowo – twarzowej
4630
32
32
1
1
13.
chorób metabolicznych
4008
27
27
1
1
14.
gruêlicy i chorób p∏uc
4270, 4272, 4273
201
204
6
6
15.
dermatologiczny
4200, 4201
123
119
5
5
16.
detoksykacji i leczenia uzale˝nieƒ
4742, 4744,
4746, 4746
193
198
5
5
17.
dla niemowlàt i noworodków
(patologie)
4403, 4421
113
113
4
4
18.
dla przewlekle chorych
4170
46
32
3
2
19.
endokrynologiczny (ogó∏em)
4030, 4031
67
69
3
3
20.
gastroenterologiczny
4050, 4051
39
42
2
2
21.
hematologiczny
4070, 4071
128
128
4
4
22.
immunologiczny
4081
6
6
1
1
23.
internistyczny (ogó∏em)
4000
748
777
14
14
24.
kardiochirurgiczny
4560, 4561, 4562
166
164
4
4
25.
kardiologiczny
4100, 4101, 4106
359
359
11
11
56
L.p.
Rodzaj oddzia∏u
Kod resortowy*
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2007
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2008
26.
tzw. chirurgia jednego dnia
(komercyjny)
9000
7
Obecnie chirurgia
1-go dnia
1
1
27.
laryngologiczny
4610, 4611
191
191
7
7
28.
nefrologiczny i dializ
4130, 4131, 4133
111
111
4
4
29.
neurochirurgiczny
4570, 4571
93
98
3
3
30.
neurologiczny
4220, 4221
338
338
9
9
31.
okulistyczny
4600, 4601
201
171
8
7
32.
onkologiczny
4240
106
106
4
4
33.
onkologii ginekologicznej
4246
40
40
1
1
34.
opieka paliatywna
4180
50
57
3
3
35.
pediatryczny
4401
178
178
7
7
36.
po∏o˝niczo-ginekologiczny
4450, 4452, 4454
505
550
14
13
37.
przeszczepiania komórek
krwiotwórczych
4659
6
6
1
1
38.
psychiatria sàdowa
4732
50
50
1
1
39.
psychiatryczny
4700, 4701, 4702, 4704,
4705, 4712, 4714
849
853
21
21
40.
rehabilitacyjny
4300, 4301
197
201
7
7
41.
reumatologiczny
4280, 4281
89
89
4
4
42.
toksykologii i detoksykacji
4150
38
38
1
1
43.
urazowo – ortopedyczny
4580, 4581
305
333
11
10
44.
urologiczny
4640, 4641
159
147
6
7
45.
zakaêny
4340, 4348, 4349
218
216
6
6
liczba miejsc dla noworodków i wczeÊniaków - razem
269 miejsc
295 miejsc
w publicznych szpitalach ogólnych
163 miejsca
184 miejsca
w szpitalach podleg∏ych MON i MSWiA
25 miejsc
25 miejsc
w niepublicznych ogólnych zak∏adach opieki stacjonarnej
81 miejsc
86 miejsc
Tabela nr II.9. Liczba ∏ó˝ek w mieÊcie Krakowie, wed∏ug oddzia∏ów, w zak∏adach opieki stacjonarnej w latach 2007-2008 (w opracowaniu uwzgl´dniono
publiczne szpitale ogólne i psychiatryczne, szpitale podleg∏e MON i MSWiA, niepubliczne ogólne oraz psychiatryczne zak∏ady opieki stacjonarnej).
*/ kod resortowy – resortowy kod identyfikacyjny, nadany zgodnie z rozporzàdzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie systemu resortowych
kodów identyfikacyjnych dla zak∏adów opieki zdrowotnej oraz szczegó∏owych zasad ich nadawania (Dz. U. z 2004 , Nr 170, poz. 1797 z póên. zm.).
57
Nazwa, adres zak∏adu, oddzia∏y
Kod resortowy
oddzia∏u*
Szpital Specjalistyczny
im. S. ˚eromskiego
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2005
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2006
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2007
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2008
686
664
664
664
oddzia∏: internistyczny – 3 oddz.
4000
205
205
205
205
dziecićy
4401
36
36
36
36
neurologiczny
4220
25
25
25
25
skórno – wenerologiczny
4200
40
40
40
40
obserwacyjno – zakaêny
dla doros∏ych i dzieci
4348
66
50
50
50
chirurgii ogólnej
4500
45
45
45
45
chirurgii dziecićej
4501
24
24
24
24
anestezjologii i intensywnej terapii
4260
7
7
7
7
okulistyki
4600
30
30
30
30
4580
56
56
56
56
laryngologiczny
4610
40
40
40
40
po∏o˝niczo – ginekologiczny
4450
83
83
83
83
urologiczny
4640
29
23
23
23
4421
40 miejsc
40 miejsc
40 miejsc
52 miejsca
465
448
448
451
im. G. Narutowicza
oddzia∏: internistyczny - 2 oddz.
4000
110
95
95
95
kardiologiczny
4100
60
60
60
60
dziecićy
4401
25
25
25
25
neurologiczny
4220
35
35
35
35
chirurgii ogólnej
4500
65
65
65
65
4580
20
20
20
20
anestezjologii i intensywnej terapii
4260
8
8
8
8
laryngologiczny
4610
15
15
15
15
po∏o˝niczo – ginekologiczny
4450
70
70
70
78
urologiczny
4640
35
35
35
30
piel´gnacyjny ogólny i opiekuƒczo –
leczniczy dla by∏ych wi´êniów
4170
22
20
20
20
4421
50 miejsc
50 miejsc
40 miejsc
48 miejsc
Tabela nr II.10. Liczba ∏ó˝ek wed∏ug oddzia∏ów w szpitalach ogólnych, dla których Gmina Miejska Kraków jest organem za∏o˝ycielskim, w latach 2005-2008.
*/ kod resortowy – resortowy kod identyfikacyjny, nadany zgodnie z rozporzàdzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie systemu resortowych
kodów identyfikacyjnych dla zak∏adów opieki zdrowotnej oraz szczegó∏owych zasad ich nadawania (Dz. U. z 2004 , Nr 170, poz. 1797 z póên. zm.).
58
Wyszczególnienie
Publiczny szpital psychiatryczny Szpital Specjalistyczny im. J. Babiƒskiego
Niepubliczne zak∏ady psychiatryczne
(dane skumulowane dla 3 jednostek)
2006
2007
2008
2006
2007
2008
IloÊç ∏ó˝ek - stan na dzieƒ 31.XII
816
821
831
109
108
113
IloÊç pacjentów 1/
8 819
8 460
8 602
848
778
824
Âredni okres pobytu w szpitalu
32,0
32,0
32,9
50,6
50,1
45,5
Tabela nr II.11. Dzia∏alnoÊç zak∏adów stacjonarnej opieki psychiatrycznej
2/
Pojedyncze oddzia∏y o najmniejszej liczbie ∏ó˝ek w zak∏adach opieki stacjonarnej
w Krakowie w 2008 r. to:
oddzia∏ immunologiczny;
oddzia∏ przeszczepiania komórek;
oddzia∏ chirurgii plastycznej, rekonstrukcyjnej i oparzeƒ dzieci;
oddzia∏ chorób metabolicznych;
oddzia∏ chirurgii szcz´kowo – twarzowej.
Szczegó∏owe dane dotyczàce liczby ∏ó˝ek wg oddzia∏ów w zak∏adach opieki stacjonarnej w Krakowie w latach 2007-2008
przedstawia tabela nr II.9.
Wskaêniki dzia∏alnoÊci wybranych oddzia∏ów w publicznych szpitalach ogólnych
(bez szpitali podleg∏ych MON i MSWiA) dla
województwa ma∏opolskiego i powiatu
grodzkiego krakowskiego, w latach 20022008 zawiera za∏àcznik nr II.1. do Raportu.
Gmina Miejska Kraków jest organem za∏o˝ycielskim dla dwóch szpitali ogólnych, tj.
Szpitala Specjalistycznego im. S. ˚eromskiego w Krakowie oraz Szpitala Miejskiego Specjalistycznego im. G. Narutowicza
w Krakowie. Na przestrzeni lat 2005-2008
liczba oddzia∏ów w przedmiotowych szpitalach nie uleg∏a zmianie. W 2008 r. Szpital
Specjalistyczny im. S. ˚eromskiego posiada∏
664 ∏ó˝ka w 15 oddzia∏ach oraz 52 miejsca
dla noworodków i wczeÊniaków. Szpital
Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza
posiada∏ w 2008 r. 451 ∏ó˝ek w 12 oddzia∏ach oraz 48 miejsc dla noworodków i wczeÊniaków (Tabela nr II.10).
b) Stacjonarne lecznictwo psychiatryczne.
funkcjonowa∏ 1 publiczny oraz 3 niepublicz-
ne szpitale o profilu psychiatrycznym. Dodatkowo w 4 publicznych szpitalach ogólnych funkcjonowa∏y oddzia∏y psychiatryczne
(Tabele nr II.11-12).
Szpital Specjalistyczny im. J. Babiƒskiego
dysponowa∏ w 2008 r. 831 ∏ó˝kami opieki
psychiatrycznej, tj. o 10 wićej ni˝ w 2007 r.,
oraz o 15 wićej ni˝ w 2006 r. – zmiana ta spowodowana by∏a zwi´kszeniem liczby ∏ó˝ek
na oddziale psychiatrycznym rehabilitacyjnym. Liczba leczonych pacjentów wynios∏a
w 2008 r. 8 602, natomiast Êredni okres pobytu pacjenta w szpitalu to 32,9 dnia. W porównaniu z 2007 r. nastàpi∏ wzrost liczby pacjentów o 142; oraz wyd∏u˝enie Êredniego okresu
pobytu o 0,9 dnia (Tabele nr II.11-12).
Trzy niepubliczne zak∏ady psychiatryczne
dysponowa∏y w 2008 r. ∏àcznie 113 ∏ó˝kami,
tj. o 5 wićej ni˝ w 2007 r. oraz o 4 wićej ni˝
w 2006 r. Na przestrzeni ca∏ego okresu 20062008, najwi´ksza liczba ∏ó˝ek wyst´powa∏a
w OÊrodku Rehabilitacyjno–Readaptacyjnym
„DOM MONARU” – ok. 60 ∏ó˝ek. Liczba pacjentów leczonych w 2008 r. w trzech niepublicznych szpitalach psychiatrycznych ogó∏em wynios∏a 824, natomiast Êredni okres pobytu pacjenta to 45,5 dnia. W porównaniu
z 2007 r. nastàpi∏ wzrost liczby leczonych pacjentów o 46 oraz skrócenie Êredniego okresu pobytu o 4,6 dnia (Tabele nr II.11-12).
Oddzia∏y psychiatryczne 4 publicznych
szpitali ogólnych dysponowa∏y w 2008 r.
∏àcznie 240 ∏ó˝kami opieki psychiatrycznej –
z najwi´kszym udzia∏em Szpitala Uniwersyteckiego (100 ∏ó˝ek). W porównaniu z 2007 r.
nastàpi∏ spadek o 6 ∏ó˝ek (likwidacja 10 ∏ó˝ek
opieki psychiatrycznej w 5 Wojskowym Szpitalu Klinicznym z Poliklinikà SP ZOZ oraz
wzrost o 4 liczby ∏ó˝ek w Wojewódzkim Szpi-
talu Specjalistycznym im. L. Rydygiera)
(Tabela nr II.12).
c) Zak∏ady opieki d∏ugoterminowej.
funkcjonowa∏o 10 zak∏adów opiekuƒczo
–leczniczych (g∏ównie niepublicznych),
z czego trzy posiada∏y w swej strukturze wićej ni˝ jeden rodzaj dzia∏alnoÊci: NZOZ OÊrodek Opieki Hospicyjnej TPCH Hospicjum
(opieka paliatywna i hospicjum), NZOZ
„DOM-MED” (zak∏ad opiekuƒczo – leczniczy
i hospicjum stacjonarne) oraz Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy przy ul. Wielickiej 267
(zak∏ad opiekuƒczo – leczniczy i zak∏ad opiekuƒczo – leczniczy psychiatryczny).
Ze wzgl´du na struktur´ niniejszego
opracowania, pozosta∏e informacje z zakresu
funkcjonowania zak∏adów opieki d∏ugoterminowej znajdujà si´ w rozdziale III Raportu,
w cz´Êci poÊwićonej opiece nad osobami
w wieku podesz∏ym.
2.2 Podstawowa i ambulatoryjna
opieka zdrowotna.
Liczba Êwiadczeniodawców, którzy
udzielali Êwiadczeƒ zdrowotnych z zakresu
podstawowej oraz ambulatoryjnej opieki
zdrowotnej w ramach ubezpieczenia zdrowotnego w Krakowie, stale ros∏a na przestrzeni lat 2002-2007. Trend ten zosta∏ zahamowany w 2008 r., kiedy to nastàpi∏ spadek
liczby Êwiadczeniodawców posiadajàcych
kontrakt z Ma∏opolskim Oddzia∏em Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia.
W 2008 r. Narodowy Fundusz Zdrowia
zawar∏ umowy na realizacj´ Êwiadczeƒ zdro-
59
Tabela nr II.12.
Liczba ∏ó˝ek opieki
psychiatrycznej
w podziale na oddzia∏y
szpitalne na terenie
Miasta Krakowa
w latach 2006-2008.
na podstawie danych
Ma∏opolskiego Centrum
Zdrowia Publicznego
w Krakowie.
L.p.
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2006
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2007
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2008
Psychiatryczne publiczne zak∏ady opieki stacjonarnej
1.
2.
3.
liczba ∏ó˝ek ogó∏em
1050
1067
1071
im. J. Babiƒskiego
Kraków, ul. Babiƒskiego 29
816
821
831
psychiatryczny ogólny - 11 oddz.
481
481
481
psychiatryczny rehabilitacyjny - 2 oddz.
60
65
75
leczenia zaburzeƒ osobowoÊci i nerwic
30
30
30
psychogeriatryczny
30
30
30
psychiatryczny pulmonologiczny
35
35
35
psychiatrii sàdowej
50
50
50
interwencji kryzysowej
25
25
25
odwykowy
60
60
60
neurologiczny
45
45
45
im. L. Rydygiera
69
66
70
toksykologii i detoksykacji
41
38
38
psychiatryczny
28
28
32
Wojewódzki Specjalistyczny Szpital
Dziecićy im. Êw. Ludwika
25
25
25
psychiatrii dzieci
25
25
25
100
100
100
4.
5.
psychiatryczny dla doros∏ych
80
80
80
psychiatryczny dla dzieci i m∏odzie˝y
20
20
20
5 Wojskowy Szpital Kliniczny
40
55
45
psychiatryczny
35
55
45
detoksykacji i leczenia uzale˝nieƒ
5
0
0
Psychiatryczne niepubliczne zak∏ady opieki stacjonarnej
1.
2.
3.
60
109
108
113
„DOM MONARU”
Kraków, ul. Suchy Jar 4
63
62
60
oÊrodek terapii uzale˝nienia
63
62
60
OÊrodek Leczniczo-Rehabilitacyjny dla Osób
Uzale˝nionych od Ârodków Odurzajàcych
Kraków, ul. Suchy Jar 4a
15
15
15
oÊrodek leczniczo-rehabilitacyjny dla osób
uzale˝nionych - detoksykacja
15
15
15
OÊrodek Rehabilitacyjno-Readaptacyjny dla
Osób Uzale˝nionych z Nawrotami Choroby
„DOM GWAN”, Kraków, ul. Nadbrzezie 25
31
31
38
oÊrodek terapii uzale˝nienia
31
31
38
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2006
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2007
Liczba ∏ó˝ek
stan na dzieƒ
31.XII.2008
905
898
930
NZOZ OÊrodek Opieki Hospicyjnej
TPCH HOSPICJUM
30
30
30
opieka paliatywna - hospicjum
30
30
30
Zak∏ad Us∏ug Medyczno – Rehabilitacyjnych
Zarzàdu Okr´gowego PCK
30
42
39
zak∏ad opiekuƒczo – leczniczy
30
42
39
NZOZ Zak∏ad Opiekuƒczo –
Leczniczy „Czwórka”
80
80
80
80
80
80
NEOMEDICA sp. z o.o.
38
36
33
38
36
33
NZOZ „BONA-MED” sp. z o.o.
70
49
86
70
49
86
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy prowadzony
przez Zgromadzenie Sióstr Felicjanek
Kraków, ul. Ko∏∏àtaja 7
72
72
72
72
72
72
NZOZ „DOM-MED”
101
101
110
Tabela nr II.13. Zak∏ady
opieki d∏ugoterminowej
funkcjonujàce na terenie
Miasta Krakowa w latach
2006-2008.
na podstawie danych
Zdrowia Publicznego
w Krakowie.
7.
8.
91
91
110
hospicjum stacjonarne
10
10
0
Zak∏ad Opiekuƒczo –
Leczniczy Serdeczna Troska NZOZ
94
95
95
94
95
95
350
350
305
305
342
zak∏ad opiekuƒczo – leczniczy psychiatryczny
45
45
43
ZOZ „Centrum Medyczne –
Nowa Huta” sp. z o.o.
40
43
0
40
43
Dzia∏alnoÊç do
18.12.08
385
9.
10.
61
Rok
POZ - razem
Specjalistyka
ambulatoryjna
Rehabilitacja
lecznicza
Psychiatria
i leczenie
uzale˝nieƒ
2002
104
101
40
26
2003
110
116
43
33
49
2004
121
139
49
40
69
2005
127
135
49
42
73
2006
127
129
48
41
69
2007
262
146
52
46
75
2008
256
145
52
46
73
Stomatologia
30
Tabela nr II.14. Liczba Êwiadczeniodawców, którzy udzielali Êwiadczeƒ zdrowotnych
z zakresu podstawowej oraz ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w ramach ubezpieczenia
zdrowotnego na terenie Miasta Krakowa w latach 2002-2008.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Ma∏opolskiego Oddzia∏u Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie.
300
250
200
150
100
50
0
POZ - razem
2002
Specjalistyka
ambulatoryjna
2003
Rehabilitacja
lecznicza
2004
2005
Wykres nr II.7. Liczba Êwiadczeniodawców us∏ug zdrowotnych w Krakowie,
z którymi zawarto umowy w ramach
ubezpieczenia zdrowotnego w latach 2002-2008.
62
Psychiatria i leczenie
uzale˝nieƒ
2006
Stomatologia
2007
2008
Zakres umowy
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Lekarze POZ
85
88
94
91
90
88
Piel´gniarki Êrodowiskowo –
rodzinne
75
82
116
113
87
83
Po∏o˝ne Êrodowiskowo – rodzinne
54
57
59
63
59
58
Piel´gniarki Êrodowiskowe w
Êrodowisku nauczania i wychowania
bd
26
26
26
26
26
Tabela nr II.15. Liczba umów podstawowej opieki
zdrowotnej w latach 2003-2008,
w podziale na zakresy.
Ma∏opolskiego Oddzia∏u Wojewódzkiego
Nazwa poradni
Liczba porad Kraków
Liczba porad Ma∏opolska
Porady udzielone
w Krakowie w ogólnej
liczbie porad
z Ma∏opolski (%)
1000-1180
Chorób wewn´trznych – razem
1 053 321
1 878 858
56
Alergologiczna
121 903
271 005
45
Diabetologiczna
75 647
173 478
44
1010-1016
1020
w tym
Kod
resortowy*
Nefrologiczna
34 675
53 439
65
Kardiologiczna
246 386
496 575
50
1140
Medycyny nuklearnej
1 589
3 011
53
1200-1370
Innych specjalnoÊci zachowawczych – razem
1 000 413
2 106 131
48
Dermatologiczna
204 167
470 458
43
Neurologiczna
231 582
558 492
41
Onkologiczna
100 350
133 088
75
1300-1308
Rehabilitacyjna
139 952
287 569
49
1340-1348
Chorób zakaênych
37 859
52 938
72
1401-1474
Opieki nad matkà i dzieckiem – razem
515 310
1 159 897
44
1200-1202
1220-1232
w tym
1130
1100-1104
w tym
1240-1244
50 864
62 517
81
16 634
20 897
80
1450-1458
Ginekologiczno-po∏o˝nicza
446 069
1 074 720
42
1500-1658
Zabiegowe – razem
1 242 262
3 081 178
40
1421
w tym
Pediatryczna
Neonatologiczna
1401-1407
Chirurgii ogólnej
213 901
637 093
34
Chirurgii onkologicznej
28 443
44 995
63
Urazowo-ortopedyczna
184 308
558 599
33
1600-1604
Okulistyczna
372 403
867 021
43
1610-1615
Otolaryngologiczna
275 629
648 911
42
1640
Urologiczna
100 032
210 143
48
1800-1840
Stomatologiczne – razem
870 810
2 547 203
34
1500-1508
1540
1820
1830
1840
w tym
1580-1587
Ortodontyczna
79 897
149 416
53
Protetyki stomatologicznej
37 313
94 063
40
Chirurgii stomatologicznej
58 879
113 962
52
SUMA
4 682 116
10 773 267
43
Tabela nr II.16. Liczba porad udzielonych w poradniach specjalistycznych w 2008 r., w Krakowie oraz na terenie województwa ma∏opolskiego,
z wy∏àczeniem poradni zwiàzanych z chorobami psychicznymi i uzale˝nieniami (kod resortowy 1700 - 1792).
*/ kod resortowy – resortowy kod identyfikacyjny, nadany zgodnie z rozporzàdzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie systemu
resortowych kodów identyfikacyjnych dla zak∏adów opieki zdrowotnej oraz szczegó∏owych zasad ich nadawania
(Dz. U. z 2004 , Nr 170, poz. 1797 z póên. zm.).
63
Wykres nr II.8. Porady udzielone w Krakowie
w latach 2004-2008 w poszczególnych grupach poradni specjalistycznych.
Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia
Publicznego w Krakowie.
1 400 000
1 200 000
liczba porad
1 000 000
chorób wewn´trznych – razem
800 000
600 000
400 000
innych specjalnoÊci zachowawczych – razem
opieki nad matkà i dzieckiem – razem
200 000
zabiegowe – razem
stomatologiczne – razem
0
2004
2005
2006
2007
2008
Nazwa poradni
2004
2005
2006
2007
2008
1000-1180
Chorób wewn´trznych – razem
881 656
973 941
1 030 968
993 840
1 053 321
w tym
Kod
resortowy*
104 525
120 572
126 031
110 975
121 903
59 398
60 505
74 527
76 563
75 647
1130
Nefrologiczna
31 138
30 924
26 334
47 324
34 675
1100-1104
Kardiologiczna
208 121
231 606
237 386
256 119
246 386
1140
Medycyny nuklearnej
2 918
2 273
2 102
1 893
1 589
1200-1370
Innych specjalnoÊci zachowawczych –
razem
856 232
881 294
936 656
873 792
1 000 413
Dermatologiczna
165 744
166 589
179 371
185 104
204 167
Neurologiczna
223 012
222 163
242 230
245 248
231 582
Onkologiczna
127 124
134 528
142 640
101 605
100 350
1300-1308
Rehabilitacyjna
128 918
120 206
131 917
122 677
139 952
1340-1348
Chorób zakaênych
31 234
33 292
31 658
34 194
37 859
1401-1474
Opieki nad matkà i dzieckiem – razem
460 541
433 552
462 871
502 299
515 310
50 864
1020
1200-1202
1220-1232
w tym
Alergologiczna
Diabetologiczna
1010-1016
w tym
1240-1244
26 590
21 284
22 420
22 697
6 720
7 159
7 062
7 373
16 634
1450-1458
Ginekologiczno-po∏o˝nicza
427 231
405 109
433 289
472 229
446 069
1500-1658
Zabiegowe – razem
1 120 415
1 134 121
1 214 472
1 206 616
1 242 262
213 901
1421
w tym
Pediatryczna
Neonatologiczna
1401-1407
Chirurgii ogólnej
247 880
241 744
263 890
235 556
Chirurgii onkologicznej
4 381
4 004
1 667
35 502
28 443
Urazowo-ortopedyczna
131 653
136 596
156 701
144 631
184 308
1600-1604
Okulistyczna
333 654
339 129
381 610
374 882
372 403
1610-1615
Otolaryngologiczna
265 406
263 534
264 179
267 668
275 629
1640
Urologiczna
87 117
92 580
88 368
85 218
100 032
1800-1840
Stomatologiczne – razem
904 070
992 357
921 938
925 697
870 810
Ortodontyczna
86 320
88 308
80 699
89 916
79 897
Protetyki stomatologicznej
50 321
58 932
48 013
53 638
37 313
Chirurgii stomatologicznej
97 266
102 084
69 758
74 719
58 879
1500-1508
1540
1820
1830
1840
w tym
1580-1587
Tabela nr II.17. Liczba porad udzielonych w wybranych poradniach specjalistycznych (z wy∏àczeniem poradni zwiàzanych z chorobami psychicznymi i uzale˝nieniami – kod resortowy 1700-1792) na terenie Miasta Krakowa w latach 2004-2008.
*/ kod resortowy – resortowy kod identyfikacyjny, nadany zgodnie z rozporzàdzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie systemu
resortowych kodów identyfikacyjnych dla zak∏adów opieki zdrowotnej oraz szczegó∏owych zasad ich nadawania (Dz. U. z 2004 , Nr 170, poz. 1797 z póên. zm.).
64
Liczba ∏ó˝ek
L.p.
Nazwa i adres jednostki
2006
2007
2008
1.
Samodzielny Publiczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej – Szpital Powiatowy w Bochni
ul. Krakowska 31, 32-700 Bochnia
8
8
8
2.
Samodzielny Publiczny Zespó∏ Opieki Zdrowotnej im. L. Rydygiera w Brzesku
ul. KoÊciuszki 68, 32-800 Brzesko
6
6
6
3.
Szpital Powiatowy w Chrzanowie
ul. Topolowa 16, 32-500 Chrzanów
8
8
8
4.
Szpital Specjalistyczny im. H. Klimontowicza w Gorlicach
ul. W´gierska 21, 38-300 Gorlice
8
8
8
5.
Uniwersytecki Szpital Dziecićy w Krakowie
ul. Wielicka 265, 30-663 Kraków
5
5
5
6.
5 Wojskowy Szpital Kliniczny z Poliklinikà Samodzielny Publiczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej w Krakowie
ul. Wroc∏awska 1-3, 30-901 Kraków
7
7
7
7.
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. L. Rydygiera w Krakowie
os. Z∏otej Jesieni 1, 31-826 Kraków
6
6
6
8.
Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza w Krakowie
ul. Pràdnicka 35-37, 31-202 Kraków
15
10
10
9.
Szpital Specjalistyczny im. S. ˚eromskiego w Krakowie
os. Na Skarpie 66, 31-913 Kraków
8
8
8
10.
Zespó∏ Opieki Zdrowotnej MSWiA w Krakowie
ul. Galla 25, 30-053 Kraków
12
12
12
11.
Krakowskie Pogotowie Ratunkowe w Krakowie
ul. ¸azarza 14, 31-530 Kraków
12
12
-
12.
Szpital Powiatowy w Limanowej
ul. Pi∏sudskiego 61, 34-600 Limanowa
4
6
6
13.
Szpital Êw. Anny w Miechowie
ul. Szpitalna 3, 32-200 Miechów
6
6
6
14.
Samodzielny Publiczny Zespó∏ Opieki Zdrowotnej w MyÊlenicach
ul. Miko∏aja Reja 13, 32-400 MyÊlenice
6
6
6
15.
Samodzielny Publiczny Zespó∏ Opieki Zdrowotnej im. J. Âniadeckiego w Nowym Sàczu
ul. M∏yƒska 5, 33-300 Nowy Sàcz
10
10
10
16.
Podhalaƒski Szpital Specjalistyczny im. J. Paw∏a II w Nowym Targu
ul. Szpitalna 14, 34-400 Nowy Targ
10
10
10
17.
Zespó∏ Opieki Zdrowotnej w Olkuszu
al. 1000-lecia 13, 32-300 Olkusz
3
3
3
18.
Zespó∏ Zak∏adów Opieki Zdrowotnej w OÊwićimiu
ul. Wysokie Brzegi 4, 32-600 OÊwićim
8
8
8
19.
Zespó∏ Opieki Zdrowotnej w Suchej Beskidzkiej
ul. Szpitalna 22, 34-200 Sucha Beskidzka
2
2
2
20.
Szpital Wojewódzki Êw. ¸ukasza SP ZOZ w Tarnowie
ul. Lwowska 178a, 33-100 Tarnów
16
16
16
21.
Zespó∏ Zak∏adów Opieki Zdrowotnej w Wadowicach
ul. Karmelicka 5, 34-100 Wadowice
-
6
6
22.
Szpital Powiatowy im. T. Cha∏ubiƒskiego w Zakopanem
ul. Kamieniec 10, 34-500 Zakopane
4
6
6
SUMA
184
189
177
Tabela nr II.18. Liczba ∏ó˝ek w Szpitalnych Oddzia∏ach Ratunkowych na terenie województwa ma∏opolskiego w latach 2006-2008.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Wydzia∏u Bezpieczeƒstwa i Zarzàdzania Kryzysowego Ma∏opolskiego Urz´du Wojewódzkiego w Krakowie.
65
Liczba karetek
L.p.
Adres
Nazwa dysponenta
2006
2007
2008
1.
Samodzielny Publiczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej –
Szpital Powiatowy w Bochni
ul. Krakowska 31
32-700 Bochnia
3
3
4
2.
Samodzielny Publiczny Zespó∏ Opieki Zdrowotnej
im. L. Rydygiera w Brzesku
ul. KoÊciuszki 68
32-800 Brzesko
3
3
2
3.
Szpital Powiatowy w Chrzanowie
ul. Topolowa 16
32-500 Chrzanów
3
3
3
4.
Zespó∏ Opieki Zdrowotnej
w Dàbrowie Tarnowskiej
ul. Szpitalna 1
33-200 Dàbrowa Tarnowska
2
2
2
5.
Samodzielne Publiczne Powiatowe
Pogotowie Ratunkowe w Gorlicach
ul. Michalusa 18
38-300 Gorlice
4
4
4
6.
Krakowskie Pogotowie Ratunkowe
ul. ¸azarza 14
31-530 Kraków
21 i 1 “N”
21 i 1 “N”
25
7.
w Krakowie
os. Na Skarpie 66
31-913 Kraków
5
5
5
8.
Pogotowie Ratunkowe im. Siegfrieda Greinera w Skawinie
ul. Niepodleg∏oÊci 12
32-050 Skawina
2
2
2
9.
Szpital Powiatowy w Limanowej
ul. Pi∏sudskiego 61
34-600 Limanowa
4
4
4
10.
Szpital Êw. Anny w Miechowie
ul. Szpitalna 3
32-200 Miechów
2
2
2
11.
Samodzielny Publiczny Zespó∏ Opieki Zdrowotnej w MyÊlenicach
ul. Miko∏aja Reja 13
32-400 MyÊlenice
3
3
3
12.
Samodzielna Publiczna Stacja Pogotowia Ratunkowego
w Niepo∏omicach
ul. Korczaka 1
32-005 Niepo∏omice
2
2
2
13.
Samodzielny Publiczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej –
Sàdeckie Pogotowie Ratunkowe w Nowym Sàczu
ul. Âniadeckich 15
33-300 Nowy Sàcz
9
9
9
14.
Podhalaƒski Szpital Specjalistyczny
im. J. Paw∏a II w Nowym Targu
ul. Szpitalna 14
34-400 Nowy Targ
7
7
8
15.
Zespó∏ Opieki Zdrowotnej w Olkuszu
al. 1000-lecia 13
32-300 Olkusz
3
3
4
16.
Zespó∏ Zak∏adów Opieki Zdrowotnej w OÊwićimiu
ul. Wysokie Brzegi 4
32-600 OÊwićim
4
4
4
17.
Samodzielny Publiczny Zespó∏ Opieki Zdrowotnej
w Proszowicach
ul. Kopernika 13
32-100 Proszowice
3
3
3
18.
Zespó∏ Opieki Zdrowotnej
w Suchej Beskidzkiej
ul. Szpitalna 22
34-200 Sucha Beskidzka
3
3
3
19.
Powiatowa Stacja Pogotowia Ratunkowego w Tarnowie
al. M. B. Fatimskiej 2
33-100 Tarnów
6
6
9
20.
Zespó∏ Opieki Zdrowotnej w Tuchowie
ul. Szpitalna 1
33-170 Tuchów
3
3
-
21.
Zespó∏ Zak∏adów Opieki Zdrowotnej w Wadowicach
ul. Karmelicka 5
34-100 Wadowice
5
5
5
22.
Szpital Powiatowy im. T. Cha∏ubiƒskiego w Zakopanem
ul. Kamieniec 10
34-500 Zakopane
3
3
3
Tabela nr II.19. Liczba karetek funkcjonujàcych w systemie ratownictwa medycznego
na terenie województwa ma∏opolskiego w latach 2006-2008.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Wydzia∏u Bezpieczeƒstwa i Zarzàdzania Kryzysowego
Ma∏opolskiego Urz´du Wojewódzkiego w Krakowie.
66
2006
2008
2007
R
W
N
Razem
R
W
N
Razem
S
P
Razem
37
63
1
101
37
63
1
101
46
61
107
Tabela nr II.20. Kontraktowanie ratownictwa medycznego
w województwie ma∏opolskim w latach 2006-2008.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Wydzia∏u Bezpieczeƒstwa i Zarzàdzania Kryzysowego
Ma∏opolskiego Urz´du Wojewódzkiego w Krakowie.
wotnych z 256 Êwiadczeniodawcami podstawowej opieki zdrowotnej z terenu Miasta
Krakowa. Liczba podpisanych umów na
Êwiadczenia specjalistycznej ambulatoryjnej opieki zdrowotnej wynios∏a 145, a dla rehabilitacji leczniczej 52. Ponadto podpisano
46 umów na Êwiadczenia z zakresu psychiatrii i leczenia uzale˝nieƒ oraz 73 umowy
z zakresu stomatologii (Tabela nr II.14, Wykres nr II.7).
W zakresie podstawowej opieki zdrowotnej nastàpi∏ spadek liczby podpisanych
kontraktów z 262 w 2007 r. do 256 w 2008 r.
W obszarze tym sta∏y spadek liczby umów
w zakresie Êwiadczeƒ lekarza podstawowej
opieki zdrowotnej oraz piel´gniarki Êrodowiskowo – rodzinnej, obserwujemy ju˝ od
2006 r. W 2008 r. na terenie Miasta Krakowa,
Narodowy Fundusz Zdrowia zawar∏ 88
umów na Êwiadczenia w zakresie lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej, 83 umowy
w zakresie piel´gniarstwa Êrodowiskowo –
rodzinnego oraz 58 umów na Êwiadczenia
po∏o˝nej Êrodowiskowo – rodzinnej. Szczególnie widoczny jest systematyczny spadek
liczby kontraktów z zakresu piel´gniarstwa
Êrodowiskowo – rodzinnego (z 116 w 2005 r.
do 83 w 2008 r.). Na sta∏ym poziomie utrzymuje si´ natomiast liczba umów w zakresie
piel´gniarstwa Êrodowiskowego w Êrodowisku nauczania i wychowania. Na przestrzeni
lat 2004-2008 by∏o to corocznie 26 umów.
Szczegó∏owà liczb´ umów podstawowej
opieki zdrowotnej w podziale na poszczególne zakresy, w latach 2003-2008 przedstawia tabela nr II.15.
udzielono 4 682 116 porad w poradniach
specjalistycznych (z wy∏àczeniem poradni
2007
2008
Zak∏ady publiczne i niepubliczne – razem*
Ogó∏em
Pracujàcy
Pracujàcy
w tym zatrudnieni na
podstawie stosunku
pracy
podstawie stosunku
pracy
Pracujàcy,
dla których
jednostka jest
g∏ównym
zatrudnieni
miejscem
w pe∏nym
pracy
razem
wymiarze
czasu pracy
Ogó∏em
2008
Pracujàcy,
dla których
jednostka jest
g∏ównym
zatrudnieni
miejscem
w pe∏nym
pracy
razem
wymiarze
czasu pracy
personel
medyczny
z wy˝szym
wykszta∏ceniem
10608
6781
4840
6462
10970
7032
5130
6708
personel
medyczny
ze Êrednim
wykszta∏ceniem
8720
7529
6823
7441
8561
7240
6491
7137
RAZEM
19328
14310
11663
13903
19531
14272
11621
13845
zatrudnieni na podstawie
stosunku pracy/pracujàcy
ogó∏em (%)
64,10
84,57
Tabela nr II.21. Zatrudnienie personelu medycznego z wy˝szym
oraz Êrednim wykszta∏ceniem w Krakowie w latach 2007 i 2008.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Ma∏opolskiego Centrum
67
5 405
5 615
6000
6 762
7000
6 784
5000
4000
888
854
160
112
1000
796
910
2000
1 556
3000
1 160
Wykres nr II.9. Zatrudnienie
lekarzy, piel´gniarek
i po∏o˝nych w publicznych
i niepublicznych zak∏adach
opieki zdrowotnej
na terenie Krakowa
w latach 2007 i 2008.
na podstawie danych
Zdrowia Publicznego
w Krakowie.
0
lekarze
2007
zwiàzanych z chorobami psychicznymi
i uzale˝nieniami – kod resortowy 17001792), co stanowi∏o 43% wszystkich porad
udzielonych na terenie województwa ma∏opolskiego.
W przypadku niektórych dziedzin medycyny, zdecydowana wi´kszoÊç porad jakie
zosta∏y udzielone na terenie województwa
ma∏opolskiego w 2008 r., stanowi∏y porady
z terenu Miasta Krakowa. W zakresie pediatrii, neonatologii, onkologii czy chorób zakaênych, ponad 70% wszystkich porad z terenu województwa ma∏opolskiego, stanowi∏y te udzielone na terenie Krakowa (Tabela nr
II.16).
Na przestrzeni lat 2004-2008 obserwujemy w Krakowie trend wzrostowy liczby
udzielanych porad w poradniach zwiàzanych ze specjalizacjà – choroby wewn´trzne
(kod resortowy 1000-1180), poradniach innych specjalnoÊci zachowawczych (kod resortowy 1200-1370) oraz poradniach specjalnoÊci zabiegowych (kod resortowy 15001658), z niewielkim spadkiem w roku 2007.
W zakresie opieki nad matkà i dzieckiem
(kod resortowy 1401-1474), poczàwszy od
2005 r. nast´puje w Krakowie sta∏y wzrost
liczby udzielanych porad. Odwrotna sytuacja
wyst´puje natomiast w przypadku stomatologii, gdzie obserwujemy trend spadkowy
liczby udzielanych porad (Tabela nr II.17, Wykres nr II.8).
Szczegó∏owe dane dotyczàce liczby porad udzielonych w wybranych poradniach
68
lekarze
stomatolodzy
po∏o˝ne
piel´gniarki
z wy˝szym
z wy˝szym
wykszta∏ceniem wykszta∏ceniem
po∏o˝ne
piel´gniarki
ze Êrednim
ze Êrednim
wykszta∏ceniem wykszta∏ceniem
2008
specjalistycznych (z wy∏àczeniem poradni
zwiàzanych z chorobami psychicznymi i uzale˝nieniami – kod resortowy 1700-1792) na
terenie Miasta Krakowa w latach 2004-2008,
przedstawia tabela nr II.17.
2.3 Ratownictwo medyczne.
Z dniem 1 stycznia 2007 r., ustawa z 8
wrzeÊnia z 2006 r. o Paƒstwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410
z pózn. zm.) na∏o˝y∏a na wojewodów nowe
zadania w zakresie planowania, organizowania, koordynowania oraz nadzorowania systemu ratownictwa medycznego na terenie
województwa.
Pilota˝owe Centrum Powiadamiania Ratunkowego w Krakowie rozpocz´∏o prac´
w kwietniu 2009 r. Jest to pierwsze takie
Centrum w Polsce, mieÊci si´ ono w budynku
Ma∏opolskiego Urz´du Wojewódzkiego
i obejmuje 12 stanowisk (z mo˝liwoÊcià rozbudowania do 18 i wićej), obs∏ugiwanych
przez dy˝urnych stra˝aków oraz doÊwiadczonych operatorów, którzy przeszli cykl
szkoleƒ w policji, stra˝y po˝arnej i pogotowiu.
Zgodnie z ustawà z 8 wrzeÊnia z 2006 r.
o Paƒstwowym Ratownictwie Medycznym
(Dz. U. Nr 191, poz. 1410 z pózn. zm.) jednostkami systemu sà szpitalne oddzia∏y ratunkowe oraz zespo∏y ratownictwa medycznego, w tym lotnicze zespo∏y ratownictwa
medycznego.
Zespo∏y ratownictwa medycznego dzielà
si´ na:
zespo∏y specjalistyczne, w sk∏ad których
wchodzà co najmniej trzy osoby uprawnione do wykonywania medycznych
czynnoÊci ratunkowych, w tym lekarz
systemu oraz piel´gniarka systemu lub
ratownik medyczny – symbol S;
zespo∏y podstawowe, w sk∏ad których
wchodzà co najmniej dwie osoby uprawnione do wykonywania medycznych
czynnoÊci ratunkowych, w tym piel´gniarka systemu lub ratownik medyczny
– symbol P.
Lotniczy zespó∏ ratownictwa medycznego
sk∏ada si´ co najmniej z trzech osób, w tym
co najmniej z: jednego pilota zawodowego,
lekarza systemu oraz ratownika medycznego lub piel´gniarki systemu.
W 2008 r. w województwie ma∏opolskim funkcjonowa∏o 21 Szpitalnych Oddzia∏ów Ratunkowych, w tym 6 w szpitalach
dzia∏ajàcych na terenie Krakowa. ¸àczna
liczba ∏ó˝ek w SOR-ach w 2008 r. wynios∏a
177, w tym 48 ∏ó˝ek znajdowa∏o si´ w SORach krakowskich. W porównaniu z 2007 r.
nastàpi∏ spadek liczby SOR-ów, co by∏o
zwiàzane z likwidacjà od 1 lipca 2007 r.
SOR-u w Krakowskim Pogotowiu Ratunkowym (Tabela nr II.18).
Na przestrzeni okresu 2006-2008, jedynymi krakowskimi dysponentami karetek
dzia∏ajàcych w ramach systemu ratownictwa
medycznego by∏y 2 jednostki: Krakowskie
2007
2008
Pracujàcy
Pracujàcy
podstawie stosunku
pracy
podstawie stosunku
pracy
Grupa zawodowa
Ogó∏em
Pracujàcy,
dla których
jednostka jest
g∏ównym
miejscem
zatrudnieni
pracy
w pe∏nym
razem
wymiarze
czasu pracy
Ogó∏em
Pracujàcy,
dla których
jednostka jest
g∏ównym
miejscem
zatrudnieni
pracy
w pe∏nym
razem
wymiarze
czasu pracy
Lekarze
6 784
3 711
2 478
3 511
6 762
3 569
2 398
3 394
w tym kobiety
3 789
2 196
1 509
2 109
3 832
2 142
1 492
2 098
Lekarze stomatolodzy
910
593
242
583
796
574
225
507
w tym kobiety
698
451
180
456
609
445
164
397
Farmaceuci
103
100
90
96
104
101
87
97
w tym kobiety
86
85
75
81
84
83
71
81
Analitycy medyczni
199
195
175
185
214
201
187
196
w tym kobiety
177
173
161
164
196
185
173
181
Zatrudnieni w pracowniach
diagnostycznych
niewymienieni powy˝ej
394
364
306
341
366
323
270
306
Piel´gniarki z wy˝szym wykszta∏ceniem
1 160
1 068
1 002
1 050
1 556
1 432
1 329
w tym mgr piel´gniarstwa
435
402
370
387
584
507
464
512
Po∏o˝ne z wy˝szym wykszta∏ceniem
112
46
43
49
160
84
81
87
w tym mgr po∏o˝nictwa
21
7
6
9
16
4
3
3
Rehabilitanci z wy˝szym wykszta∏ceniem
263
206
168
207
266
208
173
201
w tym mgr rehabilitacji
232
185
155
192
228
186
157
180
Fizjoterapeuci z wy˝szym
wykszta∏ceniem
169
139
118
135
219
186
157
189
w tym mgr fizjoterapii
156
129
110
126
208
175
149
180
Technolodzy ˝ywnoÊci i ˝ywienia
6
5
3
4
8
7
5
6
Psycholodzy
428
301
188
259
434
302
186
268
Logopedzi
38
23
9
19
36
20
12
18
Obs∏ugujàcy aparatur´ medycznà
42
30
18
23
49
25
20
23
RAZEM
10 608
6 781
4 840
6 462
10 970
7 032
5 130
6 708
1 416
Tabela nr II.22. Zatrudnienie wybranych grup zawodowych personelu medycznego z wy˝szym wykszta∏ceniem w Krakowie w latach 2007 i 2008.
*/ z uwagi na sposób gromadzenia danych nie ma mo˝liwoÊci rozdzielenia zak∏adów publicznych i niepublicznych
69
2007
2008
Pracujàcy
Pracujàcy
podstawie stosunku
pracy
podstawie stosunku
pracy
Grupa zawodowa
Ogó∏em
Pracujàcy,
dla których
jednostka jest
g∏ównym
miejscem
zatrudnieni
pracy
w pe∏nym
razem
wymiarze
czasu pracy
Ogó∏em
Pracujàcy,
dla których
jednostka jest
g∏ównym
miejscem
zatrudnieni
pracy
w pe∏nym
razem
wymiarze
czasu pracy
Piel´gniarki
5 615
4 975
4 524
4 837
5 405
4 709
4 237
4 586
Po∏o˝ne
854
576
554
622
888
573
550
603
Technicy dentystyczni
76
64
57
66
63
56
45
52
Technicy farmaceutyczni
77
77
70
75
82
82
75
80
Technicy elektroniki medycznej
34
31
31
31
36
26
24
25
Technicy/laboranci analityki medycznej
318
303
265
303
298
270
236
276
Technicy/analitycy elektroradiologii
441
393
373
389
482
400
377
394
Technicy fizjoterapii
219
195
178
209
237
211
193
213
Technicy biomechaniki
3
1
1
1
2
2
1
2
Technicy masa˝yÊci
96
83
63
89
104
93
70
94
Instruktorzy higieny
72
72
70
72
71
71
70
71
Instruktorzy terapii zajćiowej
48
34
28
35
43
35
28
37
Dietetycy
(tylko z wykszta∏ceniem Êrednim)
199
196
188
192
179
176
168
172
Higienistki szkolne
49
30
25
33
40
30
21
31
Higienistki stomatologiczne
136
132
103
128
141
131
104
131
Asystentki stomatologiczne
152
137
87
141
134
125
59
125
OrtoptyÊci
15
11
9
13
23
16
11
18
Technicy ortopedzi
5
5
3
4
1
1
0
0
Opiekunki dzieciće
52
46
46
52
68
68
66
68
Ratownicy medyczni
259
168
148
149
264
165
156
159
RAZEM
8 720
7 529
6 823
7 441
8 561
7 240
6 491
7 137
Tabela nr II.23. Zatrudnienie wybranych grup zawodowych personelu medycznego ze Êrednim wykszta∏ceniem w Krakowie w latach 2007 i 2008.
*/ z uwagi na sposób gromadzenia danych nie ma mo˝liwoÊci rozdzielenia zak∏adów publicznych i niepublicznych
70
Choroby wewn´trzne
Pediatria
Medycyna rodzinna
Po∏o˝nictwo i ginekologia
Chirurgia ogólna
Psychiatria
Kardiologia
Okulistyka
Anestezjologia i intensywna terapia
Stomatologia zachowawcza
Reumatologia
Choroby p∏uc
Otolaryngologia
Neurologia
Protetyka stomatologiczna
Dermatologia i wenerologia
Radiodiagnostyka
Endokrynologia
Choroby zakaêne
Urologia
0
100
200
300
400
500
600
700
800
Wykres nr II.10. Najliczniejsze specjalizacje lekarzy zamieszka∏ych w Krakowie – dane na dzieƒ 21 wrzeÊnia 2009 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Okr´gowej Izby Lekarskiej w Krakowie.
Choroby wewn´trzne
Stomatologia ogólna
Pediatria
Chirurgia ogólna
Okulistyka
Psychiatria
Otolaryngologia
Kardiologia
Neurologia
Medycyna rodzinna
Ortopedia i traumatologia
Chirurgia stomatologiczna
Radiodiagnostyka
Reumatologia
Ginekologia i po∏o˝nictwo
Endokrynologia
0
100
Liczba adresów
200
300
400
500
600
700
800
Liczba praktyk
Wykres nr II.11. Najliczniejsze praktyki lekarskie w mieÊcie Krakowie – dane na dzieƒ 21 wrzeÊnia 2009 r.
71
kontraktowa∏ 46 zespo∏ów specjalistycznych
(S) – odpowiednik dawnego R i 61 zespo∏ów
podstawowych (P) – odpowiednik dawnego
W (Tabela nr II.20).
W 2008 r. Ma∏opolski Oddzia∏ Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie podpisa∏ umowy na Êwiadczenia udzielane przez zespo∏y ratownictwa medycznego z dwoma podmiotami krakowskimi, tj.
Krakowskim Pogotowiem Ratunkowym oraz
Szpitalem Specjalistycznym im. S. ˚eromskiego w Krakowie. W Krakowskim Pogotowiu Ratunkowym zakontraktowano 25 zespo∏ów, w tym 12 specjalistycznych i 13 podstawowych. Zaznaczyç nale˝y, i˝ cz´Êç zespo∏ów Krakowskiego Pogotowia Ratunkowego, swoim zasi´giem dzia∏ania wykracza
poza teren Miasta Krakowa i obs∏uguje tak˝e
powiat krakowski ziemski oraz powiat wielicki. W Szpitalu Specjalistycznym im. S. ˚eromskiego w Krakowie zakontraktowano natomiast 5 zespo∏ów: 2 specjalistyczne oraz 3
podstawowe, obs∏ugujàce Nowà Hut´.
Pogotowie Ratunkowe oraz Szpital Specjalistyczny im. S. ˚eromskiego w Krakowie.
W przedmiotowym okresie, Szpital Specjalistyczny im. S. ˚eromskiego w Krakowie posiada∏ 5 karetek dzia∏ajàcych w ramach systemu,
natomiast Krakowskie Pogotowie Ratunkowe
w latach 2006-2007 dysponowa∏o 22 karetkami systemowymi, w tym 1 karetkà neonatologicznà oraz 25 karetkami w 2008 r.
(Tabela nr II.19).
Trudno okreÊliç liczb´ karetek, które
dzia∏ajà poza systemem ratownictwa medycznego, poniewa˝ Wydzia∏ Bezpieczeƒstwa i Zarzàdzania Kryzysowego Ma∏opolskiego Urz´du Wojewódzkiego w Krakowie
nie posiada danych w tym zakresie.
Zgodnie z ustawà z 8 wrzeÊnia z 2006 r.
o Paƒstwowym Ratownictwie Medycznym
(Dz. U. Nr 191, poz. 1410 z pózn. zm.) dzia∏anie zespo∏ów ratownictwa medycznego finansuje wojewoda, za poÊrednictwem w∏aÊciwego oddzia∏u wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.
W latach 2006 i 2007 Ma∏opolski Oddzia∏
Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie zakontraktowa∏ 37 zespo∏ów
wyjazdowych reanimacyjnych (R), 63 zespo∏y wyjazdowe wypadkowe (W) i 1 zespó∏ wyjazdowy neonatologiczny (N). W 2008 r., przy
kontraktowaniu Êwiadczeƒ, u˝ywano ju˝ nazewnictwa zgodnego z w/w ustawà,
w zwiàzku z czym MOW NFZ w Krakowie za-
Kardiologia
Hematologia
Genetyka
31
42
40
69
7 11
56
31
0
13 18
17
7
8
36 43
33
19
175
0
Endokrynologia
Choroby zakaêne
Chirurgia plastyczna
Chirurgia urazowo-ortopedyczna
Kardiochirurgia
Na poczàtku przedmiotowego rozdzia∏u
dotyczàcego kadr medycznych nale˝y zaznaczyç, i˝ porównywanie danych w zakresie
liczby kadr medycznych jest z regu∏y utrudnione ze wzgl´du na ró˝ne metody zbierania
danych czy prowadzenia rejestrów przez po-
17
13
18
Urologia
Reumatologia
Rehabilitacja (zabiegi)
Otolaryngologia
Onkologia
Okulistyka
Neurologia
Neonatologia
Medycyna paliatywna
2.4 Kadry medyczne.
szczególne podmioty. JednoczeÊnie ró˝norodnoÊç form wykonywania pracy oraz wykazywanie cz´Êci osób zatrudnionych w kilku miejscach pracy, mo˝e dodatkowo fa∏szowaç dane statystyczne dotyczàce liczby personelu medycznego.
Wed∏ug danych Ma∏opolskiego Centrum
Zdrowia Publicznego, ogólna liczba personelu medycznego zatrudnionego w publicznych i niepublicznych zak∏adach opieki zdrowotnej w 2008 r. w Krakowie wynios∏a
19 531 osób, w tym personel medyczny
z wy˝szym wykszta∏ceniem stanowi∏ 56%
z liczbà 10 970 zatrudnionych. W porównaniu
z 2007 r., obserwujemy wzrost liczby personelu medycznego z wy˝szym wykszta∏ceniem
przy jednoczesnym spadku liczby personelu
medycznego z wykszta∏ceniem Êrednim.
WÊród personelu z wy˝szym wykszta∏ceniem, osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy stanowi∏y w 2008 r. 64%. JednoczeÊnie taka forma zatrudnienia by∏a dominujàca wÊród personelu ze Êrednim wykszta∏ceniem i dotyczy∏a a˝ 85% wszystkich
pracujàcych (Tabela nr II.21).
Wzrostowy trend zatrudnienia osób
z wy˝szym wykszta∏ceniem przy jednoczesnym spadku zatrudnienia osób ze Êrednim
wykszta∏ceniem szczególnie widoczny jest
na przyk∏adzie piel´gniarek. W latach 20072008 r. nastàpi∏ wzrost liczby piel´gniarek
z wy˝szym wykszta∏ceniem, zatrudnionych
51
33
152
20
22
0
33
18
58
28
30
20
Alergologia
0
10
20
2007
30
40
50
60
70
80
90
100
110 120 130
140 150 160
2008
Wykres nr II.12. Wzrost czasu oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne udzielone w ramach
lecznictwa ambulatoryjnego na terenie Miasta Krakowa (lata 2007-2008).
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Ma∏opolskiego Oddzia∏u Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie.
72
170 180
18
19
Pulmonologia
0
Immunologia
60
3
5
42
Gastroenterologia
50
23
Diabetologia
17
Dermatologia
38
26
74
Choroby naczyƒ (angiologia)
163
7
Chirurgia szcz´kowa
135
73
Chirurgia naczyniowa
0
20
2007
40
60
100
80
100
120
140
160
180
2008
Wykres nr II.13. Spadek czasu oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne udzielone
w ramach lecznictwa ambulatoryjnego na terenie Miasta Krakowa (lata 2007-2008).
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Ma∏opolskiego Oddzia∏u Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie.
w publicznych i niepublicznych zak∏adach
opieki zdrowotnej na terenie Krakowa,
z 1 160 do 1 556, przy jednoczesnym spadku
liczby piel´gniarek ze Êrednim wykszta∏ceniem z 5 615 do 5 405. ¸àczna liczba piel´gniarek zatrudnionych w zak∏adach opieki
zdrowotnej na terenie Krakowa w 2008 r. wynios∏a 6 961, z czego 78% nadal stanowi∏y
piel´gniarki z wykszta∏ceniem Êrednim (Wykres nr II.9).
W przypadku lekarzy obserwujemy
w 2008 r. nieznaczny spadek liczby zatrudnionych w publicznych i niepublicznych zak∏adach opieki zdrowotnej na terenie Krakowa (z 6 784 w 2007 r. do 6 762 w 2008 r.).
Trend spadkowy dotyczy tak˝e liczby lekarzy stomatologów. ¸àczna liczba lekarzy i lekarzy stomatologów, zatrudnionych w 2008
r. w zak∏adach opieki zdrowotnej w Krakowie, wynios∏a 7 558 osób. Oznacza to, i˝
w 2008 r., lekarze stanowili w Krakowie najliczniejszà grupà zawodowà wÊród zawodów medycznych.
W obserwowanym okresie widoczny jest
tak˝e spadek liczby lekarzy zatrudnionych na
podstawie stosunku pracy z 3 711 w 2007 r.
do 3 569 w 2008 r., co potwierdza tendencj´
do przechodzenia lekarzy na tzw. „kontrakty”.
Szczegó∏owe dane dotyczàce zatrudnienia wybranych grup zawodowych personelu
medycznego z wy˝szym oraz Êrednim wykszta∏ceniem w Krakowie w latach 2007
i 2008, przedstawiajà tabele nr II.22-23.
Okr´gowa Izba Lekarska w Krakowie gromadzi dane dotyczàce m.in. liczby specjalistów zamieszka∏ych na obszarze dzia∏ania
Izby, w tym zamieszka∏ych na terenie miasta
Krakowa. Analiza przedmiotowych danych
wymaga kilku s∏ów wyjaÊnienia. Zaznaczyç
trzeba, i˝ zasi´g dzia∏ania Okr´gowej Izby Lekarskiej w Krakowie, nie pokrywa si´ z zasi´giem terytorialnym województwa ma∏opolskiego, co powoduje, i˝ dane dotyczàce liczby specjalistów zamieszka∏ych na terenie
województwa sà niekompletne. Rejestr zawiera dane dotyczàce wszystkich lekarzy posiadajàcych specjalizacje, zamieszka∏ych na
terenie dzia∏ania Izby. Oznacza to, i˝ dane
w ˝aden sposób nie odzwierciedlajà zatrudnienia lekarzy, poniewa˝ ujmujà tak˝e osoby, które nie wykonujà ju˝ pracy zawodowej,
lub osoby zamieszka∏e na terenie dzia∏ania
Okr´gowej Izby Lekarskiej w Krakowie, a pracujàce na terenie innych województw.
Zgodnie z danymi uzyskanymi w Okr´gowej Izbie Lekarskiej w Krakowie, liczba
specjalistów zamieszka∏ych w mieÊcie Krakowie, wg stanu na dzieƒ 21 wrzeÊnia 2009 r.
(ze wzgl´du na struktur´ bazy prowadzonej
przez OIL, mo˝liwe jest tylko uzyskanie danych na bie˝àcy dzieƒ), wynosi∏a 4 402 osoby, w tym 3 229 specjalistów z II stopniem
specjalizacji i 1 173 osób posiadajàcych specjalizacj´ uzyskanà w tzw. „nowym trybie”.
Najwi´ksza liczba lekarzy zamieszka∏ych
w Krakowie posiada specjalizacj´ z zakresu
chorób wewn´trznych (743), pediatrii (334),
medycyny rodzinnej (271), po∏o˝nictwa i ginekologii (207) i chirurgii ogólnej (184) (Wykres nr II.10).
Szczegó∏owe dane w zakresie liczby specjalistów zamieszka∏ych w Krakowie zawiera
za∏àcznik Nr II.2. do Raportu.
Na terenie Miasta Krakowa, wg danych
na dzieƒ 21 wrzeÊnia 2009 r., dzia∏a∏o ogó∏em 3 177 praktyk lekarzy specjalistów pod
4 411 adresami. Najwi´ksza liczba praktyk lekarskich wg specjalizacji, funkcjonowa∏a
w zakresie chorób wewn´trznych (561), stomatologii ogólnej (316), pediatrii (243), po∏o˝nictwa i ginekologii (216) i chirurgii ogólnej (178) (Wykres nr II.11).
Szczegó∏owe dane dotyczàce liczby
praktyk lekarskich funkcjonujàcych na terenie Miasta Krakowa zawiera Za∏àcznik Nr II.3.
do Raportu.
Zestawiajàc dane Okr´gowej Izby Lekarskiej w Krakowie, wg stanu na dzieƒ 13 paêdziernika 2008 r. i 21 wrzeÊnia 2009 r., obserwujemy wzrost liczby specjalistów zamieszka∏ych na terenie Miasta Krakowa o 168 osób
(z 4 223 do 4 391). Najwi´kszy wzrost liczby
specjalistów obserwujemy w dziedzinie chorób wewn´trznych (wzrost o 51 osób),
a w nast´pnej kolejnoÊci – chirurgii ogólnej
(wzrost o 10 osób), po∏o˝nictwa i ginekologii
(wzrost o 9 osób), ortopedii i traumatologii
narzàdu ruchu (wzrost o 8 osób), anestezjologii i intensywnej terapii oraz psychiatrii
73
180
Wykres nr II.14. Âredni czas oczekiwania
w poradniach w Krakowie w roku 2008
(30 dni i wićej) w porównaniu
z rokiem 2007.
150
120
90
60
30
2007
0
Oddzia∏ psychiatryczny dzienny
58
133
Poradnia psychologiczna
11
6
0
Poradnia terapii uzale˝nienia od narkotyków
i substancji psychoaktywnych
8
0
0
Poradnia terapii uzale˝nienia od alkoholu
Poradnia leczenia uzale˝nieƒ
8
0
9
10
Poradnie psychosomatyczne
Poradnie zdrowia psychicznego dla dzieci
20
Poradnie zdrowia psychicznego dla doros∏ych
16
2
0
24
10
20
2007
30
40
50
60
2008
Wykres nr II.15. Âredni czas oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne ambulatoryjnego
lecznictwa psychiatrycznego w latach 2007 i 2008 w Krakowie.
70
80
90
100
110
120
130
140
Reumatologia
Okulistyka
Kardiologia
Immunologia
Hematologia
Genetyka
Gastroenterologia
Endokrynologia
Diabetologia
5
Poradnia autyzmu
74
Choroby zakaêne
2008
11
2
Poradnia logopedyczna
Kardiochirurgia
Alergologia
0
Kraków
L.p.
Ma∏opolska
Nazwa specjalnoÊci
2007
2008
dynamika
2007
2008
dynamika
1.
Alergologia
20
30
+10
31
33
+2
2.
Chirurgia ogólna
6
6
0
136
9
-127
3.
Chirurgia onkologiczna
0
0
0
0
6
+6
4.
Chirurgia klatki piersiowej
0
0
0
0
90
+90
5.
100
73
-27
67
80
+13
6.
Kardiochirurgia
28
58
+30
28
58
+30
7.
Chirurgia urazowo - ortopedyczna
18
33
+15
19
33
+14
8.
0
22
+22
0
22
+22
9.
135
7
-128
81
4
-77
10.
163
74
-89
82
44
-38
11.
Choroby zakaêne
20
152
+132
12
36
+24
12.
Dermatologia
26
17
-9
15
14
-1
13.
Diabetologia
38
23
-15
20
40
+20
14.
Endokrynologia
33
51
+18
41
64
+23
15.
Gastroenterologia
50
42
-8
45
29
-16
16.
Genetyka
0
175
+175
0
175
+175
17.
5
3
-2
4
2
-2
18.
Hematologia
19
33
+14
23
22
-1
19.
Immunologia
60
0
-60
60
0
-60
20.
Kardiologia
36
43
+7
38
45
+7
21.
Medycyna paliatywna
0
8
+8
0
6
+6
22.
Nefrologia
0
0
0
20
38
+18
23.
Neonatologia
7
17
+10
2
5
+3
24.
Neurochirurgia
0
0
0
46
20
-26
25.
Neurologia
13
18
+5
14
23
+9
26.
Okulistyka
31
56
+25
33
42
+9
27.
Onkologia
7
11
+4
4
15
+11
28.
Otolaryngologia
6
9
+3
6
13
+7
29.
Pediatria
0
0
0
0
0
0
30.
Pulmonologia
19
18
-1
9
10
+1
31.
Rehabilitacja (porady)
17
17
0
18
23
+5
32.
40
42
+2
42
53
+11
33.
Reumatologia
18
31
+13
18
34
+16
34.
Urologia
13
17
+4
15
34
+19
Tabela nr II.24. Âredni czas oczekiwania na Êwiadczenia lecznictwa ambulatoryjnego,
udzielone w latach 2007 i 2008 w Krakowie oraz Ma∏opolsce.
+ wzrost, - spadek, 0 bez zmian
75
na Êwiadczenia zdrowotne w 2008 r.
w Krakowie i województwie
ma∏opolskim – cz. 1.
180
160
140
120
100
80
60
40
20
Diabetologia
Pulmonologia
Genetyka
Dermatologia
Pediatria
Gastroenterologia
Choroby zakaêne
Otolaryngologia
Endokrynologia
Choroby naczyƒ
(angiologia)
Onkologia
Kraków
Chirurgia urazowoortopedyczna
Kardiochirurgia
Chirurgia ogólna
Alergologia
0
Ma∏opolska
60
na Êwiadczenia zdrowotne w 2008 r.
w Krakowie i województwie
ma∏opolskim – cz. 2.
50
40
30
20
10
Kraków
76
Ma∏opolska
Urologia
Reumatologia
Rehabilitacja (porady)
Okulistyka
Neurologia
Neurochirurgia
Neonatologia
Nefrologia
Medycyna paliatywna
Kardiologia
Immunologia
Hematologia
0
L.p.
Kraków
Nazwa poradni
Ma∏opolska
2007
2008
2007
2008
1.
Poradnie zdrowia psychicznego dla doros∏ych
2
16
5
2
2.
Poradnie zdrowia psychicznego dla dzieci
20
24
20
30
3.
Poradnie psychoterapii
b.d.*
b.d.
b.d.
b.d.
4.
Poradnie psychosomatyczne
10
9
10
9
5.
Poradnia leczenia uzale˝nieƒ
0
9
0
2
6.
Poradnia terapii uzale˝nienia od alkoholu
0
0
0
0
7.
Poradnia terapii uzale˝nienia od narkotyków i substancji psychoaktywnych
8
0
8
0
8.
Poradnia psychologiczna
6
11
6
8
9.
Poradnia psychologiczna dziecića
b.d
0
b.d
0
10.
Poradnia autyzmu
133
58
133
58
11.
Poradnia logopedyczna
5
2
12
6
12.
Oddzia∏ psychiatryczny dzienny
11
0
11
4
13.
Zespó∏ psychiatryczny dzienny opieki domowej
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
14.
Zespó∏ ds. domowej hospitalizacji psychiatrycznej dzieci
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
Tabela nr II.25. Ambulatoryjne lecznictwo psychiatryczne w Krakowie oraz Ma∏opolsce –
Êredni czas oczekiwania w latach 2007-2008.
* b.d. – brak danych
(wzrost o 7 osób). Szczegó∏owe zestawienie
w tym zakresie zawiera Za∏àcznik Nr II.4 do
Raportu.
2.5 Dost´pnoÊç do Êwiadczeƒ
zdrowotnych w ramach
lecznictwa ambulatoryjnego.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o Êwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
Êrodków publicznych (Dz. U. z 2008, Nr 164,
poz. 1027 z póên. zm.) nak∏ada na Êwiadczeniodawc´ obowiàzek tworzenia list osób
oczekujàcych na udzielenie Êwiadczenia
zdrowotnego oraz okreÊlania Êredniego czasu oczekiwania na dane Êwiadczenie. Zgodnie z ustawà, przedmiotowe dane sà analizowane przez Êwiadczeniodawc´, co najmniej
raz w miesiàcu, a tak˝e przekazywane do oddzia∏u wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.
Tworzenie list oraz obliczanie Êredniego
czasu oczekiwania, pozwala na okreÊlenie
Êwiadczeƒ deficytowych. Daje pacjentowi
mo˝liwoÊç wyszukania takiego Êwiadczeniodawcy, u którego czas oczekiwania na dane
Êwiadczenie jest najkrótszy. Z drugiej zaÊ
strony listy oczekujàcych mogà byç wyznacznikiem jakoÊci Êwiadczeƒ udzielonych
przez danego Êwiadczeniodawc´, ocenà jego profesjonalizmu oraz rzetelnoÊci.
Zgodnie z danymi Ma∏opolskiego Oddzia∏u Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie, Êredni czas oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne, udzielane
w ramach lecznictwa ambulatoryjnego na
terenie Miasta Krakowa w 2008 r., w porównaniu do 2007 r., wzrós∏ w 18 specjalnoÊciach (Wykres nr II.12). Najwi´kszy wzrost
czasu oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne dotyczy∏ poradni:
genetycznych (wzrost o 175 dni),
chorób zakaênych (wzrost o 132 dni),
kardiochirurgicznych (wzrost o 30 dni),
okulistycznych (wzrost o 25 dni),
chirurgii plastycznej (wzrost o 22 dni).
Spadek czasu oczekiwania na Êwiadczenia z zakresu specjalistycznego lecznictwa
ambulatoryjnego w Krakowie w 2008 r.,
w stosunku do 2007 r., odnotowano w 9 rodzajach poradni (Wykres nr II.13), w tym najwi´kszy spadek dotyczy∏ poradni:
chirurgii szcz´kowej (spadek o 128 dni),
chorób naczyƒ (spadek o 89 dni),
immunologii (spadek o 60 dni),
chirurgii naczyniowej (spadek o 27 dni).
Âredni czas oczekiwania na Êwiadczenia
z zakresu lecznictwa ambulatoryjnego,
udzielone w Krakowie w 2008 r., w odniesieniu do 2007 r., pozosta∏ na tym samym poziomie w 7 poradniach, w tym m.in. w poradniach rehabilitacyjnych w zakresie porad
(czas oczekiwania – 17 dni) i chirurgii ogólnej (czas oczekiwania – 6 dni).
W 2008 r., najd∏u˝szy czas oczekiwania na Êwiadczenia (30 dni i wićej) odnotowa∏o w Krakowie w przypadku 14 rodzajów poradni (Wykres nr II.14). Czas
oczekiwania powy˝ej 100 dni dotyczy∏
poradni genetycznych (czas oczekiwania
175 dni) i chorób zakaênych (czas oczekiwania 152 dni). Bardzo d∏ugi czas oczeki-
77
L.p.
Nazwa specjalnoÊci
2004
2005
2006
2007
2008
1.
Alergologia
20
23
20
20
30
2.
40
7
0
0
0
3.
50
52
19
100
73
4.
Kardiochirurgia
55
56
0
28
58
5.
Chirurgia urazowo - ortopedyczna
23
32
18
18
33
6.
0
10
0
135
7
7.
36
70
123
163
74
8.
Choroby zakaêne
5
0
0
20
152
9.
Diabetologia
23
39
15
38
23
10.
Endokrynologia
54
56
29
33
51
11.
Gastroenterologia
38
67
39
50
42
12.
Genetyka
0
0
0
0
175
13.
Hematologia
11
23
32
19
33
14.
Immunologia
0
80
49
60
0
15.
Kardiologia
43
62
43
36
43
16.
Okulistyka
26
51
11
31
56
17.
Pulmonologia
33
21
14
19
18
18.
34
69
40
40
42
19.
Reumatologia
24
28
15
18
31
Tabela nr II.26. Zestawienie poradni lecznictwa ambulatoryjnego, w ramach których w latach 2004-2008
pojawi∏ si´ 30-dniowy czas oczekiwania na udzielenie Êwiadczenia, na terenie Miasta Krakowa.
wania na Êwiadczenia odnotowa∏y tak˝e
poradnie:
chorób naczyƒ (czas oczekiwania 74 dni)
– mimo znacznego spadku czasu oczekiwania w stosunku do 2007 r.,
chirurgii naczyniowej (czas oczekiwania
73 dni),
kardiochirurgii (czas oczekiwania 58 dni),
okulistyki (czas oczekiwania 56 dni),
endokrynologii (czas oczekiwania 51
dni).
W zakresie ambulatoryjnego lecznictwa
psychiatrycznego na terenie Miasta Krakowa, porównujàc lata 2007 i 2008, mo˝na zaobserwowaç wzrost czasu oczekiwania na
Êwiadczenia w ramach 4 poradni (zdrowia
78
psychicznego dla doros∏ych – wzrost z 2 do
16 dni, zdrowia psychicznego dla dzieci –
wzrost z 20 do 24 dni, leczenia uzale˝nieƒ –
wzrost z 0 do 9 dni oraz psychologicznej –
wzrost z 6 do 11 dni).
Spadek czasu oczekiwania na ambulatoryjne Êwiadczenia lecznictwa psychiatrycznego w Krakowie, na przestrzeni lat 20072008, odnotowa∏y poradnie:
autyzmu – spadek o 75 dni (z 133 do 58
dni),
psychosomatyczne,
terapii uzale˝nienia od narkotyków i substancji psychoaktywnych,
logopedyczne,
oraz oddzia∏y psychiatryczne dzienne.
Szczegó∏owe informacje na temat Êredniego czasu oczekiwania na Êwiadczenia
zdrowotne ambulatoryjnego lecznictwa psychiatrycznego w latach 2007 i 2008 w Krakowie, przedstawia wykres nr II.15.
Porównujàc Êrednie czasy oczekiwania
na Êwiadczenia lecznictwa ambulatoryjnego
dla Krakowa i Ma∏opolski na przestrzeni lat
2007-2008, zaobserwowaç mo˝na podobieƒstwa w ramach jednych specjalnoÊci
i znaczne ró˝nice w odniesieniu do innych
(Tabela nr II.24).
Wzrost czasu oczekiwania na specjalistyczne Êwiadczenia ambulatoryjne na terenie Ma∏opolski w 2008 r., w odniesieniu do
2007 r., nastàpi∏ w 24 poradniach (Kraków –
w 18 poradniach). W znacznej wi´kszoÊci
przypadków wzrost czasu oczekiwania dotyczy∏ tych samych poradni. Wyjàtek stanowi∏y
poradnie hematologiczne, gdzie w Krakowie
nastàpi∏ wzrost czasu oczekiwania na Êwiadczenia o 14 dni (z 19 do 33 dni), natomiast
w Ma∏opolsce zaobserwowano spadek czasu
oczekiwania o 1 dzieƒ (z 23 do 22 dni).
Odwrotnà tendencj´ w zakresie czasu
oczekiwania na Êwiadczenia ambulatoryjne
na terenie Krakowa oraz Ma∏opolski, zaobserwowano tak˝e w ramach poradni chirurgii naczyniowej oraz diabetologii. W Krakowie nastàpi∏ spadek czasu oczekiwania na
Êwiadczenia udzielone w ramach tych poradni (odpowiednio spadek o 27 i 15 dni),
natomiast na terenie województwa ma∏opolskiego zaobserwowano wzrost czasu
oczekiwania na te Êwiadczenia (odpowiednio wzrost o 13 i 20 dni).
JednoczeÊnie przy utrzymaniu si´ w niektórych poradniach w Krakowie, na przestrzeni lat 2007-2008, Êredniego czasu oczekiwania na tym samym poziomie, na terenie
województwa ma∏opolskiego nastàpi∏y
istotne zmiany czasu oczekiwania na te
Êwiadczenia (poradnie chirurgii klatki piersiowej – wzrost o 90 dni, poradnie chirurgii
naczyniowej – wzrost o 13 dni, poradnie nefrologiczne – wzrost o 18 dni, poradnie chirurgii ogólnej – spadek o 12 dni, poradnie
neurochirurgiczne – spadek o 26 dni) (Tabela nr II.24).
W 2008 r. najd∏u˝szy czas oczekiwania na
Êwiadczenia (30 dni i wićej) odnotowano
w Ma∏opolsce dla 16 rodzajów poradni (Kraków – 14 rodzajów poradni). W wi´kszoÊci
przypadków, by∏y to przychodnie tej samej
specjalnoÊci (Wykresy nr II.16-17).
W zakresie ambulatoryjnego lecznictwa
psychiatrycznego w latach 2007-2008, na
terenie Krakowa i województwa ma∏opolskiego, mo˝na zaobserwowaç podobne tendencje Êredniego czasu oczekiwania na
Êwiadczenie zdrowotne (Tabela nr II.25).
Porównujàc Êrednie czasy oczekiwania na Êwiadczenia lecznictwa ambulatoryjnego w Krakowie na przestrzeni lat
2004-2008, mo˝na zaobserwowaç, i˝ d∏ugi czas oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne, dotyczy z regu∏y tych samych poradni i mimo pewnych wahaƒ w poszczególnych latach, nie spada poni˝ej 30 dni
(Tabela nr II.26). Wymieniç tutaj nale˝y
poradnie:
chorób naczyƒ,
chirurgii naczyniowej,
kardiochirurgii,
endokrynologii,
gastroenterologii,
kardiologii,
okulistyki,
rehabilitacji (zabiegi).
Analizujàc przedmiotowe dane, mo˝na
zadaç sobie pytanie, co jest przyczynà utrzymywania si´, na przestrzeni lat, Êredniego
czasu oczekiwania na tym samym, bardzo
wysokim poziomie, z regu∏y w tych samych
poradniach. Problem ten mo˝e byç wynikiem kilku sk∏adowych. Rosnàce potrzeby
zdrowotne spo∏eczeƒstwa w zderzeniu ze
zbyt ma∏à liczbà Êwiadczeniodawców i/lub
niew∏aÊciwym dostosowaniem ich mo˝liwoÊci do rzeczywistych potrzeb wydajà si´ odgrywaç tu kluczowe znaczenie. Podjćie stosownych dzia∏aƒ, majàcych na celu ciàg∏y
monitoring powy˝szych zmiennych oraz
wprowadzenie mechanizmów zwi´kszajàcych efektywnoÊç wykorzystania dost´pnych zasobów powinno przyczyniç si´
w przysz∏oÊci, do skrócenia czasu oczekiwania na przedmiotowe Êwiadczenia.
3. Podsumowanie.
Zasoby opieki zdrowotnej Miasta Krakowa w 2008 r. charakteryzowa∏y si´ stosunkowo niewielkà zmiennoÊcià w porównaniu
z 2007 r. Zakres analizowanych danych pozwala na przedstawienie funkcjonowania
Êwiadczeniodawców z terenu Miasta Krakowa na tle województwa ma∏opolskiego oraz
wskazanie, tam gdzie to mo˝liwe, kilkuletnich trendów.
W zakresie lecznictwa stacjonarnego
w 2008 r. na terenie Miasta Krakowa
funkcjonowa∏o 38 zak∏adów, w tym 23
szpitale ogólne, 4 szpitale psychiatryczne oraz 11 zak∏adów opieki d∏ugoterminowej.
W odniesieniu do szpitali ogólnych, na
przestrzeni ostatnich lat obserwujemy
sta∏y trend spadku liczby ∏ó˝ek w publicznych jednostkach z jednoczesnym
wzrostem liczby ∏ó˝ek w szpitalach niepublicznych. W 2008 r. udzia∏ ∏ó˝ek publicznych w liczbie ∏ó˝ek ogó∏em utrzymywa∏ si´ jednak nadal na bardzo wysokim poziomie 93,33% (ogó∏em 5 349
∏ó˝ek, w tym 4 991 w szpitalach publicznych – bez jednostek podleg∏ych MON
i MSWiA). W Krakowie, podobnie jak
w ca∏ym kraju, pomimo wyst´powania
od poczàtku lat dziewi´çdziesiàtych zjawiska pr´˝nego rozwoju sektora prywatnego, w dziedzinie poda˝y us∏ug
szpitalnych dominujà Êwiadczeniodawcy publiczni. Spadkowi liczby ∏ó˝ek
w krakowskich szpitalach publicznych
towarzyszy∏ wzrost liczby przyjmowanych pacjentów, co pociàga za sobà
skrócenie Êredniego okresu pobytu pacjenta w szpitalu (6,2 dnia w 2008 r.,
w porównaniu z 6,5 w 2007 r.) oraz
wzrost liczby pacjentów przypadajàcych na jedno ∏ó˝ko (44,2 w 2008 r.,
w porównaniu z 41,3 w 2007 r.). Pomimo tych pozytywnych zmian, wskaênik
wykorzystania ∏ó˝ek wyniós∏ w 2008 r.
75,1%, co oznacza, i˝ szpitale publiczne nadal nie wykorzystujà w pe∏ni swojego potencja∏u, bàdê te˝ liczba i struktura ∏ó˝ek nie jest dostosowana do rzeczywistych potrzeb. Zjawisko to mo˝na
tak˝e zaobserwowaç przy porównaniu
wskaêników funkcjonowania szpitali
ogó∏em (publicznych i niepublicznych)
z terenu Miasta Krakowa i województwa ma∏opolskiego. Na przestrzeni ca∏ego okresu 2005-2008, odsetek wykorzystania ∏ó˝ek w szpitalach w Ma∏opolsce utrzymywa∏ si´ na wy˝szym poziomie ni˝ w przypadku szpitali krakowskich. Zarówno jednak dla Krakowa, jak i Ma∏opolski wskaênik ten (fluktuujàcy w przedziale 72%-76%) odbiega∏ od wartoÊci postulowanej, która
wg zaleceƒ Ministerstwa Zdrowia powinna wynosiç optymalnie 85% (Raport: Wskaêniki do projektu tworzenia
sieci szpitali z elementami analizy sytuacji demograficznej i stanu zdrowia ludnoÊci, PZH na zlecenie Ministerstwa
Zdrowia, Warszawa 2006).
W zakresie lecznictwa stacjonarnego
psychiatrycznego równie˝ mamy do
czynienia ze znaczà przewagà liczby ∏ó˝ek w jednostkach publicznych. W 2008
r. poda˝ ∏ó˝ek opieki psychiatrycznej na
terenie Miasta Krakowa wynosi∏a 1 071
w szpitalach publicznych, oraz 133
w niepublicznych. Na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy stopniowy trend
wzrostu liczby ∏ó˝ek (zarówno w jednostkach publicznych, jak i niepublicznych).
Sytuacja podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) na tle innych dzia∏ów sektora zdrowotnego jest stosunkowo stabilna. Dost´pnoÊç do lekarza rodzinnego nie jest tak ograniczona, jak w przypadku specjalistów, a Êwiadczeniodawcy POZ nie generujà te˝ zad∏u˝enia, jak
ma to cz´sto miejsce w przypadku szpitalnictwa. W latach 2007-2008 liczba
umów zawartych przez MOW NFZ z
Êwiadczeniodawcami w zakresie POZ
utrzymywa∏a si´ na podobnym poziomie – ok. 260 kontraktów rocznie. Problemem jaki nasuwa si´ przy ocenie
dzia∏alnoÊci POZ w Krakowie, jest podobnie, jak w skali ca∏ego kraju kwestia
opieki nocnej. Wiele osób, które wymagajà pomocy lekarskiej w porze nocnej
lub okresach Êwiàtecznych, zamiast
skierowaç si´ do lekarza pierwszego
kontaktu, udaje si´ do najbli˝szego
Szpitalnego Oddzia∏u Ratunkowego,
stanowiàcego element systemu ratownictwa medycznego. Powoduje to cz´-
79
ste przepe∏nienie SOR-ów przypadkami
„lekkimi”, nie stanowiàcymi zagro˝enia
˝ycia pacjenta, które powinny przecie˝
nale˝eç do zakresu odpowiedzialnoÊci
lekarzy POZ. Aby rozwiàzaç ten problem niezb´dna wydaje si´ edukacja
spo∏eczeƒstwa w tym zakresie oraz –
byç mo˝e – zapewnienie lekarzom POZ
odpowiednich motywacji finansowych
do udzielania pacjentom pomocy w porze nocnej.
W zakresie ambulatoryjnej specjalistycznej opieki zdrowotnej, Kraków
jako najwi´ksze miasto województwa
ma∏opolskiego, posiada bardzo dobrze
rozwini´tà baz´ poradni specjalistycznych, co pokazujà dane dotyczàce liczby udzielanych porad. W 2008 r. w Krakowie, udzielono ponad 4,5 mln porad
w poradniach specjalistycznych, co stanowi∏o 43% wszystkich porad udzielonych na terenie województwa ma∏opolskiego. Nierzadko zdarza si´, ˝e pojedyncze poradnie wyst´pujà tylko w Krakowie. Wg danych Okr´gowej Izby Lekarskiej w Krakowie na terenie miasta,
wg stanu na dzieƒ 21 wrzeÊnia 2009 r.,
dzia∏a∏o ogó∏em 3 177 praktyk lekarzy
specjalistów pod 4 411 adresami. Najwi´ksza liczba praktyk lekarskich wg
specjalizacji, funkcjonowa∏a w zakresie
chorób wewn´trznych, stomatologii
ogólnej, pediatrii oraz po∏o˝nictwa i ginekologii.
System ratownictwa medycznego
w obecnym kszta∏cie, jest relatywnie
nowym elementem polskiego sektora
zdrowotnego. Ustawa z 8 wrzeÊnia
z 2006 r. o Paƒstwowym Ratownictwie
Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410
z pózn. zm.) wesz∏a w ˝ycie z dniem
1 stycznia 2007 r. i na∏o˝y∏a na wojewodów szeroki zakres zadaƒ z zakresu organizacji systemu ratownictwa medycznego. Mo˝na stwierdziç, i˝ Kraków jest
w czo∏ówce, pod wzgl´dem tworzenia
nowego systemu ratownictwa medycznego, czego potwierdzeniem jest uruchomienie pierwszego w kraju, pilota˝owego Centrum Powiadamiania Ratunkowego. Jednym z widocznych ju˝
problemów obecnego systemu sà przepe∏nione Szpitalne Oddzia∏y Ratunkowe, traktowane nierzadko przez pacjentów jako przychodnie, w których mo˝na uzyskaç kompleksowà opiek´ medycznà. W konsekwencji SOR-y stanowià bardzo du˝e obcià˝enia dla bud˝etów poszczególnych szpitali, pogarszajàc ju˝ i tak nie∏atwà sytuacj´ finansowà
tych jednostek.
Analizujàc dane w zakresie kadr medycznych, na wst´pie nale˝y podkreÊliç
i˝ istotnym problemem jest dost´pnoÊç
80
rzetelnych danych statystycznych
w tym zakresie. Poszczególne podmioty
gromadzàce przedmiotowe dane majà
ró˝nà metodologi´ ich zbierania. Ponadto ró˝norodnoÊç form wykonywania pracy oraz zatrudnienie w kilku jednostkach jednoczeÊnie, dodatkowo zaburza dane statystyczne dotyczàce liczby personelu medycznego.
Porównujàc dane z 2008 r. do 2007 r.
mo˝na zaobserwowaç w Krakowie
wzrost zatrudnienia osób z wy˝szym
wykszta∏ceniem przy jednoczesnym
spadku zatrudnienia osób z wykszta∏ceniem Êrednim. Sytuacja ta jest szczególnie widoczna w przypadku piel´gniarek, co jest po cz´Êci wynikiem dostosowania do przepisów unijnych, nak∏adajàcych na piel´gniarki obowiàzek posiadania wy˝szego wykszta∏cenia. Aby
sprostaç temu wymaganiu uruchomione zosta∏y tzw. „studia pomostowe”,
umo˝liwiajàce piel´gniarkom uzupe∏nienie wykszta∏cenia. Wg danych Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia Publicznego w 2008 r. ∏àczna liczba piel´gniarek
i po∏o˝nych zatrudnionych w zak∏adach
opieki zdrowotnej w Krakowie wynosi∏a 8 009, z czego 6 293 nadal stanowi∏y
jednak osoby z Êrednim wykszta∏ceniem. Z kolei ∏àczna liczba lekarzy i lekarzy stomatologów, zatrudnionych
w krakowskich ZOZ-ach, wynosi∏a 7 558
osób. W obserwowanym okresie widoczny jest tak˝e spadek liczby lekarzy
zatrudnionych na podstawie stosunku
pracy (z 3 711 w 2007 r. do 3 569 w 2008
r.), co potwierdza tendencj´ do przechodzenia lekarzy na tzw. „kontrakty”.
Aby zapewniç bezpieczeƒstwo zdrowotne mieszkaƒcom Ma∏opolski, w tym
tak˝e Krakowa nale˝y okreÊliç zapotrzebowanie na kadry medyczne poszczególnych specjalnoÊci oraz dokonaç analiz´ ich rozmieszczenia. Podstawà do takiej oceny powinny byç m.in. dane dotyczàce aktualnego zatrudnienia lekarzy z poszczególnymi specjalizacjami.
Niestety, obecnie brak jest podmiotu,
który posiada∏by rzetelne informacje
w tym zakresie. Okr´gowa Izba Lekarska
w Krakowie jest w posiadaniu danych
dotyczàcych m.in. liczby specjalistów
zamieszka∏ych na obszarze dzia∏ania
Izby, w tym zamieszka∏ych na terenie
miasta Krakowa. Przedmiotowe dane
nie odzwierciedlajà jednak˝e zatrudnienia specjalistów, poniewa˝ ujmujà tak˝e
osoby, które nie wykonujà ju˝ pracy zawodowej lub osoby zamieszka∏e na terenie dzia∏ania Izby, a pracujàce na terenie innych województw. Zestawiajàc
dane Okr´gowej Izby Lekarskiej w Krakowie, wg stanu na dzieƒ 13 paêdzierni-
ka 2008 r. i 21 wrzeÊnia 2009 r., obserwujemy wzrost liczby specjalistów zamieszka∏ych na terenie miasta Krakowa
o 168 osób w analizowanym okresie.
Aby móc oceniç, czy przyrost liczby specjalistów jest znaczny, nale˝a∏oby odnieÊç przedmiotowe dane do liczby
specjalistów, którzy w analizowanym
okresie przeszli na emerytur´.
W zakresie oceny dost´pnoÊci do
Êwiadczeƒ zdrowotnych w naszym
systemie ochrony zdrowia du˝à rol´ odgrywa obowiàzek tworzenia list osób
oczekujàcych na udzielenie Êwiadczenia zdrowotnego oraz okreÊlanie Êredniego czasu oczekiwania na dane
Êwiadczenie. Porównujàc Êrednie czasy
oczekiwania na Êwiadczenia lecznictwa
ambulatoryjnego dla Krakowa i Ma∏opolski na przestrzeni lat 2007-2008, zaobserwowaç mo˝na podobieƒstwa
w ramach jednych specjalnoÊci i znaczne ró˝nice w odniesieniu do innych.
W 2008 r., najd∏u˝szy czas oczekiwania
na Êwiadczenia (30 dni i wićej) odnotowano w Ma∏opolsce w 16 rodzajach poradni, natomiast w Krakowie w 14.
W wi´kszoÊci przypadków, by∏y to przychodnie tej samej specjalnoÊci, m.in.:
genetyczna, rehabilitacyjna zabiegowa,
okulistyka, kardiologia. Nale˝y pami´taç, i˝ z jednej strony Kraków, jako najwi´ksze miasto regionu, posiada najwi´kszà liczb´ poradni specjalistycznych, w porównaniu z innymi miastami
Ma∏opolski. Czas oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne w Krakowie nie powinien wić byç zbyt d∏ugi, w porównaniu
z innymi miejscowoÊciami. Jednak˝e
z drugiej strony, poradnie niektórych
specjalnoÊci wyst´pujà tylko w Krakowie, co powoduje „przyciàganie” pacjentów z ca∏ego województwa.
Obserwujàc dane dotyczàce czasu
oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne
w Krakowie w latach 2004-2008 mo˝na
zauwa˝yç, i˝ na przestrzeni lat, Êredni
czas oczekiwania utrzymuje si´ na tym
samym, bardzo wysokim poziomie, z regu∏y w tych samych poradniach (m.in.:
kardiochirurgii, chirurgii naczyniowej,
angiologii, endokrynologii). Przyczynà
takiego stanu rzeczy mo˝e byç zbyt ma∏a liczba Êwiadczeniodawców i/lub niew∏aÊciwe dostosowanie profilu ich
us∏ug do rzeczywistych potrzeb. Analiza
danych w zakresie czasu oczekiwania
na Êwiadczenia zdrowotne, powinna
byç dla NFZ podstawà do przesuwania
Êrodków finansowych do tych obszarów, gdzie czas oczekiwania na dane
Êwiadczenia jest bardzo d∏ugi. W zakresie braków specjalistów w poszczególnych dziedzinach stosowne dzia∏ania
powinno podjàç Ministerstwo Zdrowia,
poprzez odpowiednie akty prawne i regulacje u∏atwiajàce i zachćajàce lekarzy do wybierania deficytowych specjalizacji oraz motywujàce poszczególne
jednostki do prowadzenia tych˝e specjalizacji.
Szczegó∏owy wykaz publicznych i niepublicznych zak∏adów opieki zdrowotnej Êwiadczàcych w 2008 r. us∏ugi w ramach umów zawartych z MOW NFZ
zwiera Za∏àcznik nr II.5. do niniejszego
Raportu
Ograniczenie zasobów przy jednoczesnym wzroÊcie potrzeb to kwestia dotyczàca
wielu dziedzin gospodarki – w tym tak˝e
sektora ochrony zdrowia. Na przestrzeni
ostatniego pi´çdziesićiolecia Êrednie wydatki na ochron´ zdrowia, mierzone ich
udzia∏em w produkcie krajowym brutto,
w grupie krajów OECD wzros∏y ponad dwukrotnie – z nieca∏ych 4% PKB w 1960 r. do ponad 9% PKB w 2007 r. (OECD Health Data
2009). Wraz ze wzrostem nak∏adów nastàpi∏o zwi´kszenie zainteresowania efektywnoÊcià ich wykorzystania w odniesieniu do poszczególnych organizacji ochrony zdrowia,
jak i lokalnych/krajowych systemów. Szybki
post´p technologiczny i spo∏eczna presja na
wprowadzanie nowoczesnych technologii,
jak równie˝ proces starzenia si´ populacji
i wzrost oczekiwaƒ spo∏ecznych co do jakoÊci opieki zdrowotnej, przy jednoczesnej trosce w∏adz publicznych o koszty w ochronie
zdrowia sta∏y si´ prawdziwym wyzwaniem
dla kreatorów polityki zdrowotnej (Jacobs R.,
Smith P. C. Street A., Measuring efficiency in
health care. Analytic techniques and health
policy. Cambridge University Press 2006).
Problem ten dotyczy w takim samym stopniu systemu ochrony zdrowia w ujćiu krajowym, jak i lokalnym. Nacisk na bardziej efektywne wykorzystanie zasobów krakowskiego systemu ochrony zdrowia powinien wić
znajdowaç si´ w centrum zainteresowania
tutejszych decydentów polityki zdrowotnej.
Cz´Êç III
Dzia∏ania
miasta
w zakresie
opieki
zdrowotnej
1. Wst´p.
Dzia∏ania Miasta w zakresie opieki zdrowotnej obejmujà szereg aktywnoÊci zmierzajàcych do zapewnienia mieszkaƒcom
Krakowa poprawy stanu zdrowia poprzez
polepszenie jakoÊci i efektywnoÊci dzia∏aƒ
promujàcych zdrowie, dzia∏aƒ w zakresie
profilaktyki zdrowotnej oraz us∏ug medycznych. Podejmowane sà one systematycznie
od wielu lat i by∏y realizowane równie˝
w 2008 r.
Wa˝nym zagadnieniem z punktu widzenia zdrowia mieszkaƒców jest dzia∏alnoÊç
w zakresie przygotowania i realizacji programów prozdrowotnych i profilaktycznych.
Miasto Kraków od 1999 r. podejmuje dzia∏ania w tym zakresie przyjmujàc do realizacji
Miejski Program Ochrony i Promocji Zdrowia
„Zdrowy Kraków”. W dniu 25 paêdziernika
2006 r. Rada Miasta Krakowa przyj´∏a do realizacji Miejski Program Ochrony i Promocji
Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009”, który zak∏ada realizacj´ w latach 2007-2009
11. programów profilaktyki zdrowotnej. Programy profilaktyczne przeznaczone do realizacji wynikajà z uwarunkowaƒ epidemiologicznych i zosta∏y wypracowane w konsultacji ze specjalistami w poszczególnych dziedzinach medycyny, a Êrodki finansowe na
ich realizacj´ pochodzà z bud˝etu Gminy.
Koordynatorami programów sà konsultanci
wojewódzcy w poszczególnych dziedzinach
medycyny, których te programy dotyczà.
Programy profilaktyczne, realizowane
zgodnie z za∏o˝eniami Miejskiego Programu
równie˝ w 2008 r., a tak˝e inne dzia∏ania zapobiegajàce chorobom i zagro˝eniom spo∏ecznym, jako wa˝ne zadanie Miasta Krakowa, majà zachćaç mieszkaƒców do wi´kszej
troski o w∏asne zdrowie oraz zwi´kszyç skutecznoÊç wykrywania chorób w ich wczesnym stadium. Miasto prowadzi∏o tak˝e
w 2008 r. szerokà akcj´ edukacyjno – informacyjnà dotyczàcà realizacji programów
profilaktycznych za poÊrednictwem jednostek realizujàcych programy oraz mediów
(prasa, TV, radio).
Dzia∏ania prozdrowotne i profilaktyczne
dla mieszkaƒców Krakowa realizowane by∏y
w 2008 r. równie˝ przez Dzielnice Krakowa
oraz w ramach tzw. programów autorskich.
Programy dzielnicowe obejmowa∏y obszary
uznane przez Dzielnice za priorytetowe i wychodzàce naprzeciw potrzebom spo∏ecznoÊci lokalnych w zakresie ochrony zdrowia. Ze
wzgl´du na zró˝nicowane potrzeby, oczekiwania i mo˝liwoÊci, wykazy realizowanych
programów by∏y ró˝ne dla poszczególnych
Dzielnic, podobnie jak i Êrodki finansowe
przeznaczone na nie. W 2008 r. w Krakowie
realizowano 17 programów autorskich skierowanych do ró˝nych grup odbiorców. Uzupe∏nienie dzia∏aƒ Miasta w zakresie promocji
82
zdrowia i profilaktyki stanowi∏y programy realizowane m. in. przez: Narodowy Fundusz
Zdrowia oraz Powiatowà Stacj´ SanitarnoEpidemiologicznà.
Informacje na temat dzia∏aƒ Miasta w zakresie opieki zdrowotnej w 2008 r., zamieszczone w tej cz´Êci Raportu, zawierajà równie˝ dane na temat organizacji i funkcjonowania:
˝∏obków samorzàdowych,
opieki nad osobami w wieku podesz∏ym,
medycyny szkolnej,
uzdrowiska Swoszowice.
W 2008 r. Miasto Kraków podejmowa∏o
równie˝ szereg dzia∏aƒ w stosunku do zak∏adów opieki zdrowotnej, dla których jest organem za∏o˝ycielskim, w celu poprawy jakoÊci oraz dost´pnoÊci do Êwiadczeƒ udzielanych przez te podmioty (Êrodki na inwestycje, na realizacj´ tzw. programów dostosowawczych, na modernizacj´, itp.). Informacje
na ten temat zawiera podrozdzia∏ zatytu∏owany: „Dzia∏ania w stosunku do zak∏adów
opieki zdrowotnej, dla których Miasto Kraków
jest organem za∏o˝ycielskim”.
Szczegó∏y na temat dzia∏aƒ w zakresie
ochrony zdrowia podejmowanych przez
Miasto Kraków oraz przez inne podmioty na
rzecz zdrowia mieszkaƒców miasta w 2008 r.
zosta∏y zawarte poni˝ej.
2. Dzia∏ania w stosunku
do zak∏adów opieki zdrowotnej,
dla których Miasto Kraków jest
organem za∏o˝ycielskim.
2.1 Stacjonarna opieka
zdrowotna – zrealizowane
inwestycje i pozyskane
Êrodki zewn´trzne.
Opieka zdrowotna w Krakowie – jak i ca∏ym kraju – finansowana jest z nast´pujàcych
êróde∏:
1. Narodowego Funduszu Zdrowia – Êrodki
finansowe przeznaczane sà g∏ównie na
Êwiadczenia zdrowotne, ale równie˝ na
programy profilaktyczne,
2. bud˝etu samorzàdu terytorialnego – Êrodki przeznaczane g∏ównie na popraw´ infrastruktury zak∏adów, dla których sà organem za∏o˝ycielskim oraz na programy profilaktyczne i dzia∏ania promujàce zdrowie,
3. Êrodków w∏asnych zak∏adów opieki zdrowotnej,
4. bud˝etu paƒstwa – przydzielane w formie dotacji celowych na okreÊlone ustawowo zadania np.: na ratownictwo medyczne, procedury wysokospecjalistyczne i programy profilaktyczne,
5. Êrodków pomocowych z Unii Europejskiej – przeznaczane na popraw´ infrastruktury zak∏adów opieki zdrowotnej.
Warunki, zakres Êwiadczeƒ opieki zdrowotnej finansowanych ze Êrodków publicznych oraz zasady ich finansowania, zadania
w∏adz publicznych w zakresie zapewnienia
równego dost´pu do Êwiadczeƒ zdrowotnych finansowanych ze Êrodków publicznych, zasady powszechnego – obowiàzkowego i dobrowolnego – ubezpieczenia zdrowotnego, zasady dzia∏ania, organizacji i zadania Narodowego Funduszu Zdrowia oraz
sprawowania nad nim nadzoru i kontroli
okreÊla ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o Êwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze Êrodków publicznych (Dz. U.
nr 210, poz. 2135 z póên. zm.).
Miasto Kraków jest organem za∏o˝ycielskim dla trzech placówek udzielajàcych
Êwiadczeƒ opieki zdrowotnej dla osób ubezpieczonych w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz dla osób nieubezpieczonych (na zasadach komercyjnych, za odp∏atnoÊcià):
Szpitala Miejskiego Specjalistycznego
im. Gabriela Narutowicza (SP ZOZ), ul.
Pràdnicka 35-37, 31-202 Kraków,
Szpitala Specjalistycznego im. Stefana ˚eromskiego (SP ZOZ), os. Na Skarpie 66, 31-913 Kraków,
Zak∏adu Opiekuƒczo – Leczniczego
w Krakowie (SP ZOZ), ul. Wielicka 267,
30-663 Kraków.
Wsparcie finansowe dla zak∏adów opieki
zdrowotnej, dla których organem za∏o˝ycielskim jest Miasto Kraków udzielane jest na
podstawie nast´pujàcych regulacji prawnych:
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzàdzie gminnym (tekst jednolity Dz. U.
z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z póên. zm.),
ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zak∏adach opieki zdrowotnej (tekst jednolity
Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z póên. zm.),
zarzàdzenia Nr 1984/2004 Prezydenta
Miasta Krakowa z dnia 18 listopada 2004
r. w sprawie szczegó∏owego trybu post´powania w zwiàzku z wnioskiem samodzielnego publicznego zak∏adu opieki
zdrowotnej o przyznanie dotacji oraz
o udzielenie po˝yczki, a tak˝e okreÊlenia
zasad nadzoru nad realizacjà tych umów,
uchwa∏y Nr CXIX/1275/06 Rady Miasta
Krakowa z dnia 25 paêdziernika 2006 r.
w sprawie przyjćia Miejskiego Programu
Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków” 2007-2009.
Miasto Kraków, w zwiàzku z trwajàcymi
dzia∏aniami dostosowawczymi zak∏adów
opieki zdrowotnej do zapisów Rozporzàdzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada
2006 r. w sprawie wymagaƒ, jakim powinny
odpowiadaç pod wzgl´dem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urzàdzenia zak∏adu
opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213, poz. 1568
z póên. zm.), równie˝ w 2008 r. wspar∏o realizacj´ tzw. programów dostosowawczych
CZ¢Âå III - DZIA¸ANIA MIASTA W ZAKRESIE OPIEKI ZDROWOTNEJ
im. G. Narutowicza, ul. Pràdnicka 35-37, 31-202 Kraków
Jednostka
Zakres inwestycji
1.
2.
3.
4.
5.
6.
1.
1.
2.
Modernizacja Szpitala Miejskiego Specjalistycznego im. G. Narutowicza, w tym:
dokoƒczenie Programu Termomodernizacji Szpitala;
modernizacja Oddzia∏u Urologii (II etap) w zakresie adaptacji pomieszczeƒ piwnicznych na potrzeby
wentylatorni, wykonanie instalacji p. po˝., wentylacji i klimatyzacji oraz zakup pierwszego wyposa˝enia,
w tym: lampy do sali operacyjnej;
adaptacja pomieszczenia o pow. 14,3 m2 na sal´ ∏ó˝kowà Oddzia∏u Urazowo-Ortopedycznego;
adaptacja pomieszczeƒ dla potrzeb administracji na parterze w cz´Êci pawilonowej Domu Piel´gniarek
o pow. ok. 250 m2 oraz zakup pierwszego wyposa˝enia;
modernizacja Oddzia∏u Otolaryngologii oraz zakup pierwszego wyposa˝enia;
opracowanie dokumentacji projektowej modernizacji Bloku Operacyjnego na II p.
4 946 971
Modernizacja pomieszczeƒ i zakup nowych urzàdzeƒ medycznych dla potrzeb
Oddzia∏u Kardiologii z Intensywnà Terapià, w tym:
modernizacja pomieszczeƒ dla potrzeb Intensywnej Terapii Oddzia∏u Kardiologicznego wraz
z wyposa˝eniem oraz rozpoczćie modernizacji pozosta∏ych pomieszczeƒ Oddzia∏u Kardiologii.
2 253 984
Zakupy inwestycyjne, w tym:
zakup cystonefroskopu, ureteroskopu, zestawu urologicznego do elektroresekcji oraz dofinansowanie
przewoênego aparatu rentgenowskiego typu rami´ C dla Oddzia∏u Urologii i zestawu do endoskopowej
cholangiopankreatografii wstecznej dla Zespo∏u Bloków Operacyjnych;
zakup kardiomonitorów, gastroskopu, kolonoskopu, aparatu do znieczulenia ogólnoustrojowego,
przewoênego przy∏ó˝kowego aparatu rentgenowskiego, pomp infuzyjnych i respiratorów.
1 929 150
im. S. ˚eromskiego, os. Na Skarpie 66, 31-913 Kraków
razem
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
1.
2.
Krakowskie Pogotowie Zak∏ad Opiekuƒczo Ratunkowe,
Leczniczy,
ul. ¸azarza 14,
ul. Wielicka 267,
31-510 Kraków
30-663 Kraków
1.
2.
3.
9 130 105
Modernizacja Szpitala Specjalistycznego im. S. ˚eromskiego, w tym:
modernizacja Oddzia∏u Ginekologiczno-Po∏o˝niczo-Noworodkowego – II etap wraz z wyposa˝eniem;
modernizacja Oddzia∏u Chirurgii Ortopedyczno-Urazowej – II etap;
modernizacja Oddzia∏u Diagnostyki Obrazowej, w tym: zakup i monta˝ aparatury do pracowni endoskopowej;
modernizacja Oddzia∏u Anestezjologii i Intensywnej Terapii (OIOM), w tym: opracowanie
dokumentacji projektowej;
modernizacja làdowiska, w tym: opracowanie dokumentacji projektowej;
modernizacja Szpitalnego Oddzia∏u Ratunkowego, w tym: opracowanie dokumentacji projektowej;
wykonanie studium wykonalnoÊci i analizy ekonomicznej projektu sk∏adanego o dofinansowanie ze Êrodków unijnych.
4 049 998
Adaptacja pomieszczeƒ wraz z opracowaniem dokumentacji technicznej dla potrzeb rozdzielni
elektrycznej Szpitala oraz zakup nowych urzàdzeƒ rozdzielni elektrycznej i agregatu pràdotwórczego
z okablowaniem oraz modernizacja tarasu nad pomieszczeniami transformatorowo–rozdzielczymi
(Êrodki niewygasajàce w 2008 r. – realizacja 30.04.2009 r.)
1 900 000
zakup: centrali telefonicznej dla Oddzia∏u Pomocy Doraênej, agregatu dla centralnej pró˝ni,
sprz´tu komputerowego z oprogramowaniem, defibrylatorów oraz lampy do tomografu komputerowego.
999 000
zakup pomp infuzyjnych i ∏ó˝ek specjalistycznych dla III Oddzia∏u Chorób Wewn´trznych
- zadanie priorytetowe Dzielnicy XVIII.
40 000
razem
1.
2.
Realizacja
(w z∏)
6 989 298
dokoƒczenie modernizacji Pawilonu Nr 1 oraz zakup pierwszego wyposa˝enia;
modernizacja Pawilonu Nr 2 – I etap, w tym: dobudowa klatki schodowej oraz pochylni.
960 000
zakup przenoÊnych defibrylatorów oraz defibrylatora z kardiomonitorem, w ramach realizacji
Ramowego Programu Krakowska AED IMPULS ˚YCIA;
zakup 18 szt. defibrylatorów zewn´trznych AED umieszczonych w danej lokalizacji, w ramach realizacji
Ramowego Programu Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA;
zakup rowerów z wyposa˝eniem w defibrylatory, w ramach realizacji Ramowego Programu
Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA.
222 009
Tabela nr III.1. Zadania inwestycyjne zrealizowane w 2008 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Biura ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa.
83
SP ZOZ
2003
2004
2005
2006
2007
2008
RAZEM
im. G. Narutowicza
1 672 500
1 520 000
1 846 000
5 656 000
5 931 000
9 130 105
25 755 605
im. S. ˚eromskiego
1 812 500
1 520 000
2 700 000
6 396 000
6 139 089
6 989 298
25 556 887
44 000
270 000
300 000
1 650 000
1 370 000
960 000
4 594 000
OGÓ¸EM
3 529 000
3 310 000
4 846 000
13 702 000
13 440 089
17 079 403
55 906 492
Pozosta∏e zak∏ady opieki zdrowotnej
Szpital Uniwersytecki
-
-
-
300 000
249 845
-
549 845
-
-
-
-
1 050 000
-
1 050 000
-
-
-
-
600 000
222 009
822 009
OGÓ¸EM
-
-
-
300 000
1 899 845
222 009
2 421 854
Tabela nr III.2. WysokoÊç Êrodków finansowych przeznaczonych na inwestycje
w miejskich SP ZOZ w latach 2003-2008 z bud˝etu Miasta Krakowa.
Biura ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa.
10 000 000
9 000 000
8 000 000
7 000 000
6 000 000
5 000 000
4 000 000
3 000 000
2 000 000
1 000 000
0
2003
Narutowicz
2004
2005
˚eromski
Wykres nr III.1. WysokoÊç Êrodków finansowych przeznaczonych na inwestycje
z bud˝etu Krakowa w latach 2003-2008.
84
2006
ZOL
2007
2008
swoich jednostek dotacjà w wysokoÊci
17 079 403 z∏ (w 2007 r. dotacja dla jednostek miejskich wynios∏a 13 440 089 z∏). Dodatkowo udzielono wsparcia dla Krakowskiego Pogotowia Ratunkowego w wysokoÊci 222 009 z∏.
Dotacje dla poszczególnych jednostek
obj´∏y:
Szpital Miejski Specjalistyczny im. Gabriela Narutowicza (SP ZOZ) – ∏àczna dotacja w 2008 r. w wysokoÊci 9 130 105 z∏
(w 2007 r. 5 931 000 z∏) na:
modernizacj´ Szpitala Miejskiego Specjalistycznego im. G. Narutowicza – 4 946
971 z∏,
modernizacj´ pomieszczeƒ i zakup nowych urzàdzeƒ medycznych dla potrzeb
Oddzia∏u Kardiologii z Intensywnà Terapià – 2 253 984 z∏,
zakupy inwestycyjne – 1 929 150 z∏.
Szpital Specjalistyczny im. Stefana ˚eromskiego (SP ZOZ) – ∏àczna dotacja w 2008
r. w wysokoÊci 6 989 298 z∏ (w 2007 r. 6 139
089 z∏) na:
modernizacj´ Szpitala Specjalistycznego
im. S. ˚eromskiego – 4 049 998 z∏,
adaptacj´ pomieszczeƒ wraz z opracowaniem dokumentacji technicznej dla
potrzeb rozdzielni elektrycznej Szpitala
oraz zakup nowych urzàdzeƒ rozdzielni
elektrycznej i agregatu pràdotwórczego
z okablowaniem oraz modernizacja tarasu nad pomieszczeniami transformatorowo-rozdzielczymi – 1 900 000 z∏,
zakupy inwestycyjne – 999 300 z∏.
Ponadto w ramach tzw. zadaƒ priorytetowych ze Êrodków Dzielnicy XVIII „Nowa
Huta” Miasta Krakowa dla III Oddzia∏u Wewn´trznego Szpitala zosta∏y zakupione
pompy infuzyjne i ∏ó˝ka specjalistyczne za
∏àcznà kwot´ 40 000 z∏.
Zak∏ad Opiekuƒczo-Leczniczy, ul. Wielicka 267 – ∏àczna dotacja w 2008 r. w wysokoÊci 960 000 z∏ (w 2007 r. 1 370 000 z∏) na:
dokoƒczenie modernizacji Pawilonu nr 1
oraz zakup pierwszego wyposa˝enia,
modernizacj´ Pawilonu nr 2 – I etap,
w tym: dobudow´ klatki schodowej oraz
pochylni.
Ponadto, z bud˝etu Krakowa w 2008 r.
dotacj´ w wysokoÊci 222 009 z∏ (w 2007 r.
600 000 z∏) uzyska∏o Krakowskie Pogotowie
Ratunkowe na zakupy inwestycyjne w ramach realizacji Ramowego Programu Krakowska AED IMPULS ˚YCIA.
Szczegó∏owy zakres inwestycji zrealizowanych w 2008 r. w jednostkach miejskich
w ramach dotacji Miasta Krakowa przedstawia tabela nr III.1.
W latach 2003-2008 Miasto Kraków przeznaczy∏o na dzia∏ania inwestycyjne w miejskich zak∏adach opieki zdrowotnej Êrodki finansowe w wysokoÊci 55 906 492 z∏, co
umo˝liwi∏o zrealizowanie wielu wa˝nych inwestycji zmierzajàcych do poprawy warunków udzielania Êwiadczeƒ oraz dost´pnoÊci
i jakoÊci Êwiadczeƒ medycznych. W latach
2003-2008 jednostki miejskie zosta∏y doinwestowane w wysokoÊci:
Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza – 25 755 605 z∏,
Szpital Specjalistyczny im. S. ˚eromskiego – 25 556 887 z∏,
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy –
4 594 000 z∏.
Szczegó∏owe informacje na temat wysokoÊci Êrodków przeznaczonych na dzia∏ania
inwestycyjne w miejskich zak∏adach opieki
zdrowotnej w latach 2003-2008 przedstawia
tabela nr III.2.
2.2 Dzia∏ania na rzecz poprawy
jakoÊci w szpitalach miejskich.
Zak∏ady opieki zdrowotnej, dla których
Miasto Kraków jest organem za∏o˝ycielskim,
wychodzàc naprzeciw oczekiwaniom, podejmujà szereg aktywnoÊci w zakresie poprawy
poziomu jakoÊci udzielanych Êwiadczeƒ oraz
dzia∏aƒ zmierzajàcych do przystosowania
swojej dzia∏alnoÊci do zmieniajàcych si´ warunków na rynku us∏ug medycznych. Wynikajà one zarówno z istniejàcej w ochronie
zdrowia sytuacji (konkurencja), jak równie˝
sà elementem polityki dyrekcji oraz pomys∏owoÊci i aktywnoÊci pracowników.
a) Szpital Specjalistyczny
im. Stefana ˚eromskiego
w Krakowie.
Szpital Specjalistyczny im. Stefana ˚eromskiego oferuje szeroki zakres us∏ug, badaƒ diagnostycznych oraz wysokospecjalistycznà opiek´ medycznà w 17 oddzia∏ach,
poradniach przyszpitalnych oraz w poradniach piel´gniarskich funkcjonujàcych przy
poszczególnych oddzia∏ach. Posiada 656 ∏ó˝ek i przeci´tnie hospitalizuje ok. 30 tys. pacjentów rocznie oraz udziela ponad 60 tys.
porad w ambulatoriach i poradniach przyszpitalnych. Posiada rozbudowanà diagnostyk´ oraz infrastruktur´ technicznà.
Misjà Szpitala jest leczenie i piel´gnowanie wszystkich potrzebujàcych, mieszkaƒców
Krakowa i regionu Ma∏opolski oraz promowanie zdrowia. Misj´ t´ spe∏nia poprzez ca∏odobowà pe∏noprofilowà diagnostyk´ i terapi´
w ramach lecznictwa szpitalnego, poradni
specjalistycznych i opieki pozaszpitalnej,
ustawicznie podnoszàc jakoÊç Êwiadczeƒ, dostosowujàc si´ do potrzeb i oczekiwaƒ pacjentów oraz poprawiajàc warunki pracy.
Wiele wysi∏ków i dzia∏aƒ jest podejmowanych
z myÊlà o u∏atwieniu pacjentom otrzymania
kompleksowych Êwiadczeƒ medycznych2.
2
W 2008 r. podj´to szereg kolejnych
przedsi´wzi´ç zmierzajàcych do poprawy jakoÊci opieki nad pacjentem w Szpitalu, które
obejmowa∏y m.in. nast´pujàce dzia∏ania:
potwierdzenie spe∏niania wymagaƒ jakoÊciowych w zakresie lecznictwa i opieki szpitalnej, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej oraz diagnostyki obrazowej
i sterylizacji poprzez pozytywnie oceniony pierwszy audyt nadzoru systemu jakoÊci za zgodnoÊç z normà EN ISO
9001:2000 przeprowadzony w Szpitalu
w dniach 24-25 listopada 2008 r.;
zmian´ organizacji zatrudnienia i pracy
lekarzy w Szpitalu w celu zapewnienia
bezpiecznej i ciàg∏ej opieki nad pacjentem – z 98% lekarzy zawarto umowy cywilno-prawne;
powo∏anie Zespo∏u ds. Wdro˝enia Kodeksu Etycznego;
wdro˝enie Zapisu Etycznego Szpitala
Specjalistycznego im. S. ˚eromskiego,
który reguluje m.in. kontakty interpersonalne personelu medycznego z pacjentem;
podnoszenie jakoÊci sanitarno-higienicznej Szpitala poprzez modernizacj´ jednostek Szpitala:
modernizacja Oddzia∏u Urologicznego wraz z instalacjami i pe∏nym wyposa˝eniem (koszt 545 000 z∏),
modernizacja Oddzia∏u Chirurgii Ortopedyczno-Urazowej (koszt 1 572
972 z∏),
modernizacja Oddzia∏u Noworodkowego (koszt 1 485 275 z∏),
modernizacja rozdzielni elektrycznej
g∏ównej Szpitala wraz z zakupem
agregatu pràdotwórczego dla Szpitala.
prace remontowo-modernizacyjne,
zgodne ze standardami Unii Europejskiej, obejmowa∏y mi´dzy innymi: wymian´ stolarki okiennej, instalacji elektrycznej i gazów chemicznych, przystosowanie sanitariatów dla osób niepe∏nosprawnych oraz zakup nowoczesnego wyposa˝enia oddzia∏ów, co w znaczàcy sposób podnieÊç ma jakoÊç
Êwiadczonych us∏ug medycznych
i komfort pobytu pacjentów. Ârodki finansowe na w/w remonty pochodzi∏y
z Urz´du Miasta Krakowa;
zakup nowoczesnego wyposa˝enia:
zestaw endoskopowy Varimed /Prac.
Endoskopowa/ - Videogastroskop –
szt. 2, Videokolonoskop – szt. 2, Videoduodenoskop - szt. 1,
aparat do operacji zaçmy – fakoemusyfikator IFINITI Vission /O. Okulistyczny/,
komora laminarna /O. Noworodkowy/,
Na podstawie informacji zamieszczonych na stronie
www.zeromski.krakow.pl
85
lampa do fototerapii /O. Noworodkowy/,
urzàdzenie klimatyzacyjno-wentylacyjne z filtrem absolutnym /O. Noworodkowy/,
kolumny anestezjologiczne – szt. 2
/O. Noworodkowy – Intensywna Terapia/,
agregat pró˝ni centralnej /ssanie
centralne pró˝niowe/,
defibrylatory – szt. 2 /O. Pomocy Doraênej/,
pompy infuzyjne – szt. 4 /oddzia∏y/,
∏ó˝ka specjalistyczne rehabilitacyjne
– szt. 4 /O. Chorób Wewn´trznych III
– Wzmo˝ony Nadzór/,
zestawy do ci´ç cesarskich + kontenery – szt. 2 /O. Ginekologiczno-Po∏o˝niczy/.
opracowanie dokumentacji do projektu
pt.: „Modernizacja pomieszczeƒ Szpitalnego Oddzia∏u Ratunkowego i Làdowiska
wraz z zakupem nowych urzàdzeƒ dla
Szpitala im. S. ˚eromskiego w Krakowie”;
zaanga˝owanie i promowanie Szpitala
poprzez udzia∏ w akcjach:
lokalnych: aktywny udzia∏ personelu
medycznego Szpitala w organizacji
imprez prozdrowotnych organizowanych przez Biuro ds. Ochrony
Zdrowia UMK i Rad´ Dzielnicy XVIII,
ogólnopolskich: udzia∏ w ogólnopolskich kampaniach, konferencjach,
akcjach na rzecz promocji i bezpieczeƒstwa zdrowotnego (np. kampania „¸aƒcuch Krewniaków” realizowana przez Europejskà Fundacj´ Honorowego Dawcy, Krajowa Sieç Szpitali
Promujàcych Zdrowie, „JakoÊç ochrony zdrowia w krajach Unii Europejskiej” zorganizowana przez Ministerstwo Zdrowia),
mi´dzynarodowych:
organizacja
i udzia∏ w mi´dzynarodowych konferencjach np. Szpital Przyjazny Dziecku – WHO UNICEF, Zjazd Mi´dzynarodowych Konsultantów Laktacyjnych (IBCLC);
prowadzenie kolejnej edycji ,,Badania
Satysfakcji Pacjentów”, której wyniki
omawiane sà z personelem medycznym;
komputeryzacja dokumentacji medycznej Szpitala;
wykorzystanie systemu komputerowego
do ekonomizacji kosztów leczenia;
identyfikacja pacjenta na ka˝dym poziomie dokonywanych procedur diagnostycznych, s∏u˝àca poprawie bezpieczeƒstwa pacjenta;
usprawnienie systemu zarzàdzania lekiem;
podnoszenie kwalifikacji zawodowych
piel´gniarek – studia licencjackie, magisterskie, specjalizacje, kursy doskonalàce;
86
lekarzy – specjalizacje;
magistrów – studia podyplomowe;
udzia∏ personelu w szkoleniach zewn´trznych, wewn´trznych, konferencjach, sympozjach w zakresie profilaktyki i kontroli zaka˝eƒ szpitalnych, relacji
interpersonalnych, kodeksu etyki zawodowej;
prowadzenie bazy szkoleniowej dla
kszta∏cenia praktycznego uczniów i studentów szkó∏ medycznych;
promocja zdrowia wÊród pacjentów poprzez udzielanie bezp∏atnych porad
piel´gniarskich, w tym:
Poradnia dla chorych na cukrzyc´
i ich rodzin:
pacjenci z oddzia∏ów szpitala –
384 osoby,
pacjenci spoza szpitala – 266
osób,
uczestnictwo w akcjach przeprowadzonych z Urz´dem Miasta –
1294 osoby.
Poradnia dla pacjentów ze schorzeniami narzàdów ruchu w zakresie osteoporozy i endoprotezy
szyjki koÊci udowej:
pacjenci z chorobami zwyrodnieniowymi bioder – 92 osoby,
pacjenci z chorobami zwyrodnieniowymi kolan – 85 osób,
pacjenci po alloplastyce stawów
biodrowych – 370 osób,
pacjenci po alloplastyce stawów
kolanowych – 82 osoby,
pacjenci z osteoporozà –
45 osób.
Poradnia dla pacjentów z przewlek∏ymi schorzeniami urologicznymi:
pacjenci z przetokà moczowà –
10 osób,
pacjenci z przetokà moczowà
spoza szpitala – 8 osób,
pacjenci z przetokà pćherzowoskórnà – 15 osób,
pacjenci z przetokà pćherzowoskórnà spoza szpitala – 10 osób,
pacjenci z nephrostomià –
45 osób,
stali pacjenci z za∏o˝onymi na sta∏e cewnikami Foleya – 320 osób,
pacjenci z nietrzymaniem moczu
– 100 osób.
Poradnia laktacyjna:
pomoc w zakresie karmienia
piersià i problemów laktacyjnych
– 340 kobiet.
Poradnia dla chorych na AZS:
porady
indywidualne oraz
w grupach 10-15 osobowych –
385 porad (doroÊli i dzieci).
Poradnia dla pacjentów ze stomià
jelitowà:
pacjenci z oddzia∏u – 62 osoby,
w poradni pod sta∏à opiekà – 42
osoby.
Poradnia prowadzi równie˝ szkolenia
podczas spotkaƒ „Stomika” organizowanych
przez Polskie Stowarzyszenie Pacjentów ze
Stomià.
Od 2004 r. funkcjonuje strona internetowa Szpitala im. S. ˚eromskiego – www.zeromski-szpital.pl. Na stronie przedstawiona
zosta∏a oferta medyczna szpitala, jego oddzia∏y, poradnie i personel tam pracujàcy.
Wyczerpujàco zaprezentowano tak˝e proces
restrukturyzacji placówki i cele, jakie dyrekcja i pracownicy chcieliby osiàgnàç. Odr´bnà
cz´Êç poÊwićono historii Szpitala, który
pierwotnie pe∏ni∏ funkcj´ miejskiego szpitala
w Nowej Hucie.
Wiele wysi∏ków i dzia∏aƒ jest podejmowanych w Szpitalu z myÊlà o u∏atwieniu pacjentom otrzymania kompleksowych Êwiadczeƒ medycznych. Dzia∏ania projakoÊciowe
szpital prowadzi wielop∏aszczyznowo m.in.
poprzez badania satysfakcji pacjentów, dzia∏alnoÊç zespo∏u d/s jakoÊci us∏ug zdrowotnych, czy powo∏anie Rzecznika Praw Pacjenta. Wszystkie w/w dzia∏ania Êwiadczà
o dba∏oÊci Szpitala o jakoÊç i dost´pnoÊç oferowanych us∏ug, zadowolenie pacjentów
oraz dobry wizerunek Placówki w Êrodowisku spo∏ecznoÊci lokalnej.
WÊród dzia∏aƒ projakoÊciowych podejmowanych przez Szpital nale˝y wymieniç
równie˝ udzia∏ w:
programie „Sieci Szpitali Promujàcych
Zdrowie” – Szpital nale˝y do sieci krajowej oraz ma∏opolskiej,
programie „Szpital Przyjazny Dziecku” –
ankieta dotyczàca karmienia piersià,
programie „Rodziç po ludzku”,
ogólnopolskim Systemie Czynnej Rejestracji Zaka˝eƒ – program Polskiego Towarzystwa Zaka˝eƒ Szpitalnych,
programie „Motylkowe Szpitale dla Dzieci” – Fundacji Pani Jolanty KwaÊniewskiej.
Poprawie jakoÊci udzielanych Êwiadczeƒ
oraz funkcjonowania Szpitala na zmieniajàcym si´ rynku us∏ug zdrowotnych ma s∏u˝yç
równie˝ opracowany i wdra˝any program restrukturyzacji jednostki. Jego cele strategiczne to m.in.:
utworzenie centrum szybkiej diagnostyki
(wyposa˝one w najnowszej generacji
aparat USG i tomograf komputerowy),
nowoczesne i efektywne zarzàdzanie jednostkà,
rozbudowanie systemów informacyjnych,
szkolenie personelu,
tworzenie warunków szpitala przyjaznego pacjentowi.
b) Szpital Miejski Specjalistyczny
im. G. Narutowicza w Krakowie.
Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza realizuje misj´ „której efektem ma
byç trafne rozpoznawanie i leczenie chorób,
przywracanie i poprawa zdrowia oraz ratowanie i zachowanie ˝ycia, ale nie mniej wa˝nym
zadaniem jest usprawnienie s∏u˝by zdrowia,
uwzgl´dniajàce nie tylko doskonalenie metod
leczniczych, lecz przede wszystkim wdro˝enie
intensywnej ochrony i promocji zdrowia dost´pnej dla wszystkich obywateli” 3. ¸aciƒska
maksyma „Salus aegroti suprema lex”, czyli
„Dobro chorego najwy˝szym prawem”, doskonale oddaje cele, które stawia sobie Szpital.
Obecnie funkcjonuje w nim 14 oddzia∏ów,
w tym jedyny w Polsce oddzia∏ leczniczy dla
by∏ych wi´êniów obozów koncentracyjnych
oraz 17 poradni specjalistycznych. Szpital
dysponuje 513 ∏ó˝kami i wykonuje pe∏ny zakres us∏ug diagnostycznych.
Poprawa jakoÊci us∏ug Êwiadczonych
w Szpitalu Miejskim Specjalistycznym im.
G. Narutowicza w Krakowie to jeden z wa˝niejszych celów jakie realizuje Szpital. Starania o ciàg∏e podnoszenie jakoÊci us∏ug zaowocowa∏y wdro˝eniem w ca∏ym Szpitalu
systemu zarzàdzania jakoÊcià, a nast´pnie
uzyskaniem certyfikatu jakoÊci zgodnego
z normà ISO 9001:2000. Certyfikat obejmuje
Êwiadczenie us∏ug medycznych: diagnostyk´, leczenie, piel´gnacj´, promocj´ zdrowia
i profilaktyk´ we wszystkich oddzia∏ach i poradniach. Data pierwszej certyfikacji to dzieƒ
25 sierpnia 2008 r. Kompleksowe zarzàdzanie jakoÊcià to strategiczne zarzàdzanie najwy˝szego kierownictwa. System zarzàdzania
jakoÊcià to sposób, w jaki organizacja kieruje
i steruje tymi dzia∏aniami, które majà zwiàzek z jakoÊcià.
Wdro˝enie systemu zarzàdzania jakoÊcià
zgodnego z normà ISO 9001:2000 by∏o procesem wymagajàcym zaanga˝owania nie
tylko zasobów organizacyjnych lecz przede
wszystkim ludzkich. Proces wdra˝ania systemu zarzàdzania jakoÊcià by∏ poprzedzony
licznymi szkoleniami pracowników szpitala.
Wa˝nym etapem by∏o projektowanie i opracowanie procesów, które zosta∏y podzielone
na trzy grupy: procesy g∏ówne, procesy zarzàdzania i procesy wspomagajàce. Przedostatnim etapem by∏o przeprowadzenie audytów wewn´trznych. Ostatni etap wdra˝ania to audyt certyfikacyjny, efektem którego
by∏o przyznanie Szpitalowi Certyfikatu.
Opracowanie oraz wdro˝enie procedur
i instrukcji gwarantuje pacjentowi standard
us∏ugi, pozwala szczegó∏owo monitorowaç
dzia∏ania podejmowane od momentu przyjćia pacjenta do szpitala a˝ do jego wypisu.
System zarzàdzania jakoÊcià porzàdkuje
i ujednolica dzia∏ania. Wi´kszego znaczenia
nabra∏y oczekiwania i opinie pacjentów, po3
niewa˝ jakoÊç w Szpitalu to przede wszystkim spe∏nianie oczekiwaƒ pacjenta.
Cele jakoÊciowe Szpitala wynikajàce
z polityki jakoÊci, Szpital realizuje m.in. poprzez:
zatrudnianie wykwalifikowanego personelu medycznego, udzielajàcego Êwiadczeƒ leczniczych i piel´gnacyjnych zgodnie z najnowszymi standardami medycznymi,
sta∏e podnoszenie kwalifikacji zatrudnionego personelu,
dà˝enie do dostarczania jak najbardziej
wiarygodnych i rzetelnych wyników badaƒ,
analizowanie i wyciàganie wniosków
z opinii pacjentów,
stworzenie przyjaznej atmosfery wokó∏
pacjenta,
modernizacj´ infrastruktury,
sta∏e doskonalenie procesów diagnostycznych i leczniczych.
W Szpitalu na bie˝àco analizowane sà
ró˝ne wskaêniki, które majà wp∏yw na okreÊlanie szczegó∏owych celów jakoÊci. Wdro˝enie systemu zarzàdzania jakoÊcià pomaga lepiej realizowaç misj´ Szpitala, w której dobro
chorego jest najwy˝szym prawem.
System zarzàdzania jakoÊcià w Szpitalu
obejmuje 14 procesów w tym 5 procesów
g∏ównych, 3 procesy zarzàdzania i 6 procesów wspomagajàcych. Na koniec roku 2008
Szpital posiada∏ 31 certyfikatów i zaÊwiadczeƒ. W przeprowadzonych w Szpitalu
szkoleniach wewn´trznych zorganizowanych poza oddzia∏ami szpitalnymi wzi´∏y
udzia∏ 3043 osoby. Certyfikat audytora wewn´trznego posiada 25 pracowników Szpitala, którzy zdali stosowny egzamin. Zarzàdzeniem Dyrektora powo∏any zosta∏ Pe∏nomocnik ds. systemu zarzàdzania jakoÊcià
oraz 14 liderów procesów. Dokumentacja
systemu zarzàdzania jakoÊcià zawiera 721
dokumentów nadzorowanych, w tym: 14
procesów, 43 procedury, 264 instrukcje,
400 formularzy. W ramach systemu zarzàdzania jakoÊcià wyodr´bniono 280 zapisów
w ramach istniejàcych procesów. Od dnia
14 kwietnia do koƒca 2008 r. przeprowadzono 19 audytów wewn´trznych z udzia∏em audytorów Szpitala.
Szpital prowadzi systematyczne badania
satysfakcji pacjentów. W 2008 r. zosta∏ opracowany szczegó∏owy plan dzia∏aƒ na rzecz
jakoÊci na rok 2009 w zakresie: procedur diagnostycznych i terapeutycznych, kompletnoÊci i jasnoÊci dokumentacji medycznej,
dzia∏alnoÊci organizacyjnej, poprawy dost´pnoÊci us∏ug, poprawy satysfakcji pacjentów, farmakoterapii.
System jest na bie˝àco udoskonalany
i aktualizowany. W dniach 13-15 maja 2009 r.
Szpital podda∏ si´ ocenie zewn´trznej w ramach Projektu „Wsparcie procesu akredytacji
zak∏adów opieki zdrowotnej”. Raport przes∏any do Szpitala po przeprowadzonej ocenie
potwierdza spe∏nienie 80% wszystkich standardów. Poziom taki stanowi podstaw´
przyznania szpitalowi statusu Szpitala
Akredytowanego na okres 3 lat. Zatem
Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza w Krakowie jest jednym z 3 szpitali na
terenie Miasta Krakowa posiadajàcych akredytacj´ Centrum Monitorowania JakoÊci
w Ochronie Zdrowia.
2.3 ˚∏obki samorzàdowe
Miasta Krakowa.
W 2008 r. Miasto Kraków prowadzi∏o 22
˝∏obki samorzàdowe, dysponujàce 1650
miejscami dla dzieci. Na podstawie obserwacji trendu w latach 2005-2008 mo˝na zauwa˝yç, ˝e roÊnie wyraênie liczba dzieci zapisywanych do ˝∏obków i niestety dla wielu dzieci brakuje miejsc (w 2008 r. ok. 50% dzieci nie
dosta∏o si´ do wybranego ˝∏obka w oczekiwanym terminie). Warto przy tym zaznaczyç,
˝e stosunkowo cz´stà praktykà rodziców jest
zapisywanie dziecka w kilku placówkach.
Z tych te˝ wzgl´dów, szacowanie liczby dzieci nieprzyj´tych do danego ˝∏obka nie jest
precyzyjne. W roku 2008 wzros∏a liczba
miejsc w ˝∏obkach w zwiàzku z pozyskaniem
dodatkowych pomieszczeƒ w 2 ˝∏obkach
(˚∏obek Nr 13 i 30 – koszt adaptacji wyniós∏
330 000 z∏).
Podstawowymi dokumentami regulujàcymi funkcjonowanie ˝∏obków samorzàdowych sà:
statuty – okreÊlajàce dzienny czas pracy
˝∏obka, nadane im w drodze Uchwa∏y Nr
CXIII/1130/06 Rady Miasta Krakowa
z dnia 21 czerwca 2006 r. w sprawie nadania statutów publicznym zak∏adom opieki
zdrowotnej - ˝∏obkom samorzàdowym
Gminy Miejskiej Kraków oraz
postanowienia Uchwa∏y Nr LXVII/659/96
Rady Miasta Krakowa z dnia 18 grudnia
1996 r. w sprawie zasad i trybu korzystania ze ˝∏obków samorzàdowych Gminy
Miasta Krakowa (z póên. zm.).
Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 30
sierpnia 1991 r. o zak∏adach opieki zdrowotnej (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz.
89 z póên. zm.) ˝∏obki sà zak∏adami opieki
zdrowotnej, które udzielajà Êwiadczeƒ zdrowotnych obejmujàcych swoim zakresem
dzia∏ania profilaktyczne i opiek´ nad dzieckiem w wieku od 4 miesićy do 3 lat. Prowadzenie ˝∏obków nale˝y do zadaƒ statutowych Gminy Miejskiej Kraków i ka˝dy ˝∏obek
na swojà dzia∏alnoÊç otrzymuje dotacj´ z bud˝etu Miasta przeznaczonà na zabezpieczenie funduszu p∏ac pracowników oraz tzw. zadania powierzone Dzielnic (remonty, awarie,
przeglàdy techniczne). ˚∏obki pod wzgl´dem prowadzonej gospodarki finansowej sà
Na podstawie informacji zamieszczonych na stronie
www.narutowicz.krakow.pl
87
L.p.
Nr
Adres / lokalizacja
Dzielnica
– nr
Ârednia liczba miejsc
(dzieci zapisanych)
1.
1
ul. Podzamcze 1
I
44
26
2.
2
ul. Piastowska 47
V
49
35
2
3.
5
os. Willowe 2
XVIII
79
51
3
4.
6
os. Piastów 42
XV
94
57
3
5.
7
os. Zielone 28
XVIII
61
35
2
6.
12
os. II Pu∏ku Lotniczego 23
XIV
79
46
3
7.
13
os. Centrum A 12
XVIII
86
55
3
8.
14
ul. Sienkiewicza 24
V
57
35
3
9.
18
ul. Mazowiecka 30a
V
77
49
4
10.
19
ul. Âwitezianki 7
II
68
45
3
11.
20
ul. Okólna 6
XII
94
63
4
12.
21
ul. Lekarska 3
IV
66
41
13.
22
os. Tysiàclecia 14
XV
71
47
14.
23
ul. S∏omiana 7
VIII
77
51
3
15.
24
ul. Opolska 11
IV
78
50
3
16.
25
ul. Ehrenberga 3
IV
73
55
3
17.
27
os. Kazimierzowskie 28
XVI
83
53
3
18.
28
ul. Kurczaba 21
XII
80
54
3
19
30
ul. Majora 18
III
38
26
3
20.
31
ul. Sanocka 2
XI
84
54
3
21.
32
ul. Wys∏ouchów 47
XI
92
60
3
22.
33
ul. ˚ó∏kiewskiego 15
II
91
59
4
Razem
1621
1047
65
Ârednia liczba dzieci
Liczba oddzia∏ów (grup)
(ucz´szczajàcych)
2
2
3
Tabela nr III.3. ˚∏obki samorzàdowe Miasta Krakowa w 2008 r.
zak∏adami bud˝etowymi, obs∏ugiwanymi
przez „Zespo∏y Ekonomiki OÊwiaty” za wyjàtkiem trzech placówek (˚∏obek Samorzàdowy
Nr 18, ˚∏obek Samorzàdowy Nr 24 i ˚∏obek
Samorzàdowy Nr 33), które obs∏ug´ gospodarczà i finansowo-ksi´gowà prowadzi∏y we
w∏asnym zakresie (tzw. ˝∏obki samobilansujàce).
Korzystanie ze ˝∏obka jest odp∏atne.
Op∏aty sà ustalane przez Rad´ Miasta Krakowa. W 2008 r. miesićzna op∏ata wynosi∏a
13% aktualnie obowiàzujàcego najni˝szego
88
wynagrodzenia za prac´ pracowników
(w 2008 r. wynosi∏a 146,38 z∏). Ârodki te przeznaczone sà w 80% na dzia∏alnoÊç ˝∏obka (remonty, konserwacje i usuwanie awarii oraz
koszty rzeczowe prowadzenia dzia∏alnoÊci)
oraz w 20% na uzupe∏nienie wyposa˝enia
˝∏obka (zakup pomocy dydaktycznych i zabawek). Rodzice lub opiekunowie dziecka
ponoszà tak˝e odp∏atnoÊç za wy˝ywienie
dziecka, ustalanà wspólnie z przedstawicielami rodziców w ka˝dej placówce odr´bnie
(w 2008 r. wynosi∏a ona od 4 do 5 z∏otych za
ka˝dy dzieƒ pobytu dziecka w ˝∏obku). Zapisy do ˝∏obka przyjmuje jego kierownik
w miar´ wolnych miejsc przez ca∏y rok.
W tym zakresie nie obowiàzywa∏a „rejonizacja” ze wzgl´du na miejsce zamieszkania rodziców lub prawnych opiekunów dziecka.
Szczegó∏owe dane dotyczàce funkcjonowania ˝∏obków w Krakowie w 2008 r. przedstawia tabela nr III.5.
W 2008 r. Biuro ds. Ochrony Zdrowia, jako organ prowadzàcy sprawy ˝∏obków samorzàdowych, wprowadzi∏o projekty popra-
Wyszczególnienie
2006
2007
2008
Liczba urodzonych dzieci
6 640
6 755
7 537
Liczba dzieci w wieku 0-2 lata
19 409
19 948
20 978
Liczba miejsc w ˝∏obkach
1 525
1 580
1 650
Procent dzieci w ˝∏obkach
ok. 7,8%
ok. 7,9%
ok. 7,9%
Procent dzieci nie przyj´tych do ˝∏obka
ok. 20%*
ok. 25%*
ok. 50%*
Tabela nr III.4. Przyrost naturalny
w Krakowie - dzieci urodzone
w latach 2006-2008.
na podstawie danych
Urz´du Statystycznego w Krakowie.
* dane szacunkowe
Wyszczególnienie
2006
2007
2008
Liczba ˝∏obków
22
22
22
Ogólna liczba dzieci ucz´szczajàcych do ˝∏obków
(wed∏ug stanu na koniec danego roku)
1 525
1 580
1 650
Ârednia liczba dzieci w placówce
69
72
75
Liczba oddzia∏ów (grup dzieci) w ˝∏obkach
64
64
65
Ârednia liczba dzieci w oddziale (grupie)
24
26
25
ogó∏em, w tym:
356
373
387
opiekunki
125,5
145
160
Âredni miesićzny koszt utrzymania 1 dziecka (w z∏)*
623,44
647
721
WysokoÊç czesnego
(13% najni˝szego wynagrodzenia w z∏)
116,88
121,68
146,38
Roczna wysokoÊç dotacji (w z∏ )*
11 409 000
12 272 871
14 283 900
Liczba etatów
Tabela nr III.5. Liczba dzieci i koszty utrzymania dziecka w ˝∏obkach krakowskich.
* obejmuje ca∏kowità dotacj´ z bud˝etu Miasta Krakowa na fundusz p∏ac pracowników oraz tzw. zadania powierzone
Dzielnic (remonty, awarie, przeglàdy techniczne) oraz bie˝àce zadania priorytetowe Dzielnic.
wy jakoÊci opieki nad dzieçmi w ˝∏obkach.
Polega∏y one na finansowaniu autorskich
programów zdrowotnych dla „dzieci ˝∏obkowych” (szczepienia ochronne przeciwko meningokokom i pneumokokom), systematyczne podnoszenie kwalifikacji „personelu ˝∏obkowego” (warsztaty, szkolenia oraz seminaria). Projekty te mia∏y charakter unikalny i nowatorski w skali ca∏ego kraju.
W dniach 9-10 paêdziernika 2008 r. Biuro
ds. Ochrony Zdrowia samodzielnie zrealizowa∏o ogólnopolskà konferencj´ „Opieka nad
dzieckiem w ˝∏obku – nowe spojrzenie”. Celem konferencji by∏o przedstawienie nowego, wieloaspektowego spojrzenia na dzia∏alnoÊç ˝∏obków, a przede wszystkim prac´
z ma∏ymi dzieçmi. W spotkaniu czynny
udzia∏ wzi´li przedstawiciele krakowskich
jednostek naukowych oraz pracownicy ˝∏obków samorzàdowych Miasta Krakowa. Obszary tematyczne konferencji obejmowa∏y
nast´pujàce zagadnienia:
zdrowie ma∏ego dziecka jako warunek
jego prawid∏owego rozwoju (programy
zdrowotne dla dzieci),
opieka pedagogiczna i psychologiczna
nad dzieckiem w ˝∏obku,
przysz∏oÊç edukacyjna w pracy z ma∏ym
dzieckiem w ˝∏obku,
stymulowanie rozwoju ma∏ych dzieci
w ˝∏obku,
wyzwania dla rodziców dziecka
w ˝∏obku,
opieka nad dzieckiem w ˝∏obku – warsztaty w ˝∏obkach krakowskich.
89
Tabela nr III.6. Zakres prac
modernizacyjnych w ˝∏obkach
krakowskich w 2008 r.
na podstawie danych Biura
ds. Ochrony Zdrowia
Urz´du Miasta Krakowa.
Jednostka
˚∏obek Nr 5,
os. Willowe 2
˚∏obek Nr 6,
os. Piastów 42
˚∏obek Nr 7,
os. Zielone 28
˚∏obek Nr 12,
os. II Pu∏ku Lotniczego 23
˚∏obek Nr 13,
os. Centrum A 12
˚∏obek Nr 22,
os. 1000-lecia 14
˚∏obek Nr 27,
os. Kazimierzowskie 28
˚∏obek Nr 1,
ul. Podzamcze 1
˚∏obek Nr 2,
ul. Piastowska 47
˚∏obek Nr 14,
ul. Sienkiewicza 24
˚∏obek Nr 19,
ul. Âwitezianki 7
˚∏obek Nr 21,
ul. Lekarska 3
˚∏obek Nr 25,
ul. Ehrenberga 3
˚∏obek Nr 30,
ul. Majora 18
˚∏obek Nr 31,
ul. Sanocka 2
˚∏obek Nr 32,
˚∏obek Nr 20,
ul. Okólna 6
˚∏obek Nr 18,
ul. Mazowiecka 30a
˚∏obek Nr 24,
ul. Opolska 11
˚∏obek Nr 33,
ul. ˚ó∏kiewskiego 15
Lokalizacja ˝∏obków w poszczególnych
dzielnicach Krakowa w 2008 r. przedstawia∏a
si´ nast´pujàco:
(7) w dawnej dzielnicy Nowa Huta,
(7) w dawnej dzielnicy Krowodrza,
(5) w dawnej dzielnicy Podgórze,
(3) w dawnej dzielnicy ÂródmieÊcie.
90
Dzielnica
– nr
Zakres prac modernizacyjnych
Kwota (z∏)
ZEO Kraków - Wschód
450 000
XVIII
Modernizacja ∏azienki (sanitariaty
i utworzenie brudownika), kuchni i jadalni
150 000
XV
Modernizacja kuchni ze zmywalnià, remont tarasu
45 000
XVIII
Modernizacja pralni
40 000
XIV
Modernizacja sanitariatów, zakup
wyposa˝enia dla dzieci
40 000
XVIII
Modernizacja ∏azienek i pralni
45 000
XV
Modernizacja ∏azienek, kuchenki grupowej
oraz wózkowni
60 000
XVIII
Modernizacja kuchni i kuchenki grupowej
70 000
ZEO Kraków - Zachód
410 000
I
V
Modernizacja ∏azienki i wyposa˝enie
pokoju socjalnego
Modernizacja pionu ˝ywieniowego (II etap) wraz
z wyposa˝eniem, adaptacja miejsca na plac zabaw
5 000
60 000
V
Modernizacja pionu ˝ywieniowego (II etap)
wraz z wyposa˝eniem, remont ∏azienki
150 000
II
Modernizacja kuchni g∏ównej i kuchenki grupowej
55 000
IV
IV
III
Modernizacja pionu ˝ywieniowego (jadalnie
i kuchenka grupowa) oraz ∏azienki
Modernizacja kuchni (flizowanie, drzwi)
oraz ∏azienek
45 000
45 000
Modernizacja kuchni (I etap) i ∏azienek
50 000
ZEO Kraków - Po∏udnie
105 000
XI
Modernizacja kuchni
55 000
XI
Modernizacja kuchni
50 000
˚∏obki Samobilansujàce
235 000
XII
Dokoƒczenie modernizacji kuchni, wykonanie
sanitariatu dla personelu
95 000
V
Modernizacja kuchni
30 000
IV
Modernizacja kuchenek grupowych
50 000
II
Budowa tarasu
60 000
Razem
1 200 000
Warto podkreÊliç, ˝e w 2008 r. systematycznie podnoszono standard techniczny
i wyposa˝enie placówek (ze Êrodków bud˝etu Miasta Krakowa i Êrodków w∏asnych placówek). W porównaniu z latami wczeÊniejszymi w 2008 r. znacznie wzros∏y Êrodki przeznaczone na prace modernizacyjne w ˝∏ob-
kach. ˚∏obki jako zak∏ady opieki zdrowotnej
powinny zrealizowaç tzw. program dostosowawczy placówki do dnia 31 grudnia 2012 r.,
zgodnie z Rozporzàdzeniem Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagaƒ, jakim powinny odpowiadaç pod
wzgl´dem fachowym i sanitarnym pomiesz-
czenia i urzàdzenia zak∏adu opieki zdrowotnej.
W 2008 r. Miasto przeznaczy∏o na realizacj´
programów dostosowawczych w ˝∏obkach
samorzàdowych (na inwestycje i zakupy)
kwot´ 1 200 000 z∏ (Tabela nr III.6)4.
Najwa˝niejsze informacje statystyczne
dotyczàce funkcjonowania ˝∏obków w MieÊcie Krakowie oraz prowadzonych w 2008 r.
dzia∏aƒ dostosowawczych przedstawiono
w tabeli nr III.7.
Zadania powierzone Dzielnic
˚∏obki IloÊç zrealizowanych prac Wydatkowane Êrodki (z∏)
Remonty
22
136 600
Awarie
16
35 115
Kontrole stanu technicznego
22
57 385
Razem
229 100
Zadania priorytetowe Dzielnic
2.4 Opieka nad osobami
w wieku podesz∏ym.
L.p.
1.
˚∏obki Nr 20, 28, 31 (ZEO Po∏udnie)
41 495
Zadania Miasta Krakowa wobec osób
starszych zosta∏y okreÊlone w uchwale Nr
V/51/07 Rady Miasta Krakowa z dnia 31
stycznia 2007 r. w sprawie przyjćia Strategii
Rozwiàzywania Problemów Spo∏ecznych Krakowa na lata 2007-2013. W 1. kierunku priorytetowym pt.: „Intensyfikacja dzia∏aƒ zapobiegajàcych negatywnym zjawiskom powodujàcym powstawanie zjawiska wykluczenia
spo∏ecznego” zapisano punkt dotyczàcy osób
starszych: „zapewnienie wsparcia osobom
starszym w formach zapewniajàcych mo˝liwie
pe∏ne uczestnictwo spo∏eczne adekwatne do
stanu zdrowia i sprawnoÊci”, gdzie okreÊlono
8 planowanych do realizacji w latach 20072013 dzia∏aƒ w postaci:
1. prowadzenie oÊrodków wsparcia dla
osób starszych przez jednostki publiczne,
2. zlecanie prowadzenia oÊrodków wsparcia dla osób starszych organizacjom pozarzàdowym,
3. realizacja pomocy wolontaryjnej na
rzecz osób starszych, samotnych,
4. realizacja Êwiadczeƒ w formie us∏ug
opiekuƒczych w miejscu zamieszkania,
5. prowadzenie domów pomocy spo∏ecznej dla osób starszych przez jednostki
publiczne,
6. zlecenie prowadzenia domów pomocy
spo∏ecznej dla osób starszych organizacjom pozarzàdowym,
7. pokrywanie wydatków zwiàzanych z pobytem mieszkaƒców Krakowa w DPS poza Krakowem,
8. Êwiadczenie pomocy socjalnej wobec rodzin, w których wyst´puje problem niepe∏nosprawnoÊci i staroÊci, okreÊlajàc
jednoczeÊnie wskaêniki do osiàgnićia
w poszczególnych latach i jednostk´ odpowiedzialnà, którà jest Miejski OÊrodek
Pomocy Spo∏ecznej5.
Opieka nad osobami starszymi obejmuje
zarówno opiek´ zdrowotnà, jak i pomoc w codziennym funkcjonowaniu w Êrodowisku lub,
gdy samodzielne funkcjonowanie jest niemo˝liwe, pomoc instytucjonalnà w formie
umieszczenia danej osoby w domu pomocy
spo∏ecznej. W ramach obecnego modelu
opieki nad osobà starszà funkcjonujà:
2.
˚∏obki Nr 5, 12, 27 (ZEO Wschód)
42 690
3.
˚∏obki Nr 1, 14, 19, 33 (ZEO Zachód)
41 000
Razem
137 187
w strukturach szpitali ogólnych: oddzia∏y
piel´gnacyjne, dla przewlekle chorych,
geriatryczne,
zak∏ady opiekuƒczo – lecznicze,
oddzia∏y medycyny paliatywnej i hospicja – dla osób terminalnie chorych,
opieka i lecznictwo Êrodowiskowe,
domy pomocy spo∏ecznej.
Analiza danych statystycznych G∏ównego Urz´du Statystycznego wskazuje, ˝e odsetek osób w wieku poprodukcyjnym w Krakowie w latach poprzednich (od 2003 r.) wykazywa∏ tendencj´ wzrostowà (za wyjàtkiem
roku 2007) i utrzymywa∏ si´ na poziomie
16,8% w 2003 r. do 17,7% w 2007 r. W 2008 r.
odsetek osób w wieku poprodukcyjnym
w Krakowie wynosi∏ 18,5%. Prognozy GUS
wskazujà, ˝e ta tendencja wzrostowa w kolejnych latach b´dzie si´ utrzymywaç. Proces
starzenia si´ populacji post´puje, odsetek
ludzi w wieku powy˝ej 60 lat b´dzie wzrasta∏
i do roku 2030 w Krakowie osiàgnie poziom
ok. 30,0% (192 500 osób)6. Zjawisko to musi
znaleêç odzwierciedlenie w dzia∏aniach podejmowanych przez samorzàd lokalny zarówno w chwili obecnej, jak i w latach na-
4
6
5
Na podstawie danych Biura ds. Ochrony Zdrowia
Urz´du Miasta Krakowa
Strategia rozwiàzywania problemów spo∏ecznych Krakowa
na lata 2007-2013, www.krakow.pl
Placówki oÊwiatowo - wychowawcze Wydatkowane Êrodki (z∏)
Inwestycje – realizacja tzw. programów dostosowawczych
L.p.
Placówki oÊwiatowo - wychowawcze Wydatkowane Êrodki (z∏)
1.
˚∏obki Nr 31, 32 (ZEO Po∏udnie)
105 000
2.
˚∏obki Nr 5, 6, 7, 12, 13, 22, 27 (ZEO Wschód)
450 000
3.
˚∏obki Nr 1, 2, 14, 18, 19, 21, 25, 30 (ZEO Zachód)
410 000
4.
˚∏obki Nr 18, 20, 24, 33 (placówki samobilansujàce)
235 000
Razem
1 200 000
Tabela nr III.7. Remonty i inwestycje – dane ogólne o liczbie remontów
i inwestycji oraz o zaanga˝owanych Êrodkach w 2008 r.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Biura
ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa.
st´pnych. Wraz z wyd∏u˝aniem si´ ˝ycia populacji, wzrastaç b´dzie bowiem procent
osób wymagajàcych opieki d∏ugoterminowej, lub ukierunkowanej na osoby starsze.
Pociàgnie to za sobà równie˝ znaczne nak∏ady finansowe.
a) Opieka d∏ugoterminowa.
Opieka d∏ugoterminowa mo˝e byç sprawowana w: zak∏adach opiekuƒczo – leczniczych (ZOL) i piel´gnacyjno – opiekuƒczych
(ZPO), oddzia∏ach dla przewlekle chorych,
domach opieki spo∏ecznej oraz w Êrodowisku domowym. Âwiadczenia w ramach opieki d∏ugoterminowej finansowane sà w ramach kontraktów z Narodowym Funduszem
Zdrowia. LudnoÊç Krakowa, podobnie jak
i Ma∏opolski, jest populacjà starzejàcà si´.
Z jednej strony wyd∏u˝a si´ okres ˝ycia ludnoÊci, ale z drugiej strony, zjawisko to wià˝e
si´ z wyst´powaniem chorób charakterystycznych dla tego wieku, chorób przewlek∏ych oraz wspó∏wyst´powaniem ró˝nych
problemów, które cz´sto uniemo˝liwiajà samodzielne funkcjonowanie osób starszych.
Wed∏ug prognoz GUS w 2030 r. liczba ludnoÊci Krakowa
wynosiç b´dzie ok. 651 200 osób – www.stat.gov.pl
91
Tabela nr III.8. Liczba ∏ó˝ek opieki
d∏ugoterminowej w Krakowie
w latach 2003-2008.
* wed∏ug stanu z 31.12.2008 r.
Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia
L.p.
1.
2.
3.
4.
Niepubliczny ZOZ OÊrodek Opieki
Hospicyjnej TPCH HOSPICJUM
Zak∏ad Us∏ug Medyczno-Rehabilitacyjnych
Zarzàdu Okr´gowego PCK,
Niepubliczny ZOZ Zak∏ad
Opiekuƒczo-Leczniczy „Czwórka”
NEOMEDICA sp. z o.o. –
(dawny Krowoderski ZOL)
Rok
Liczba ∏ó˝ek
Publiczne
szpitale ogólne
Szpitale
MON i MSWiA
Publiczne
i niepubliczne ZPO,
ZOL, hospicja
2008
995
40
25*
930
2007
994
59
37
898
2006
999
59
35
905
2005
978
61
42
875
2004
976
42
47
887
2003
878
64
37
777
Rodzaj Êwiadczenia
¸àczna liczba ∏ó˝ek
898
930
opieka paliatywna hospicjum
30
30
zak∏ad opiekuƒczo-leczniczy
42
39
80
80
36
33
5.
Niepubliczny ZOZ „BONA-MED” sp. z o.o.
49
86
6.
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy prowadzony przez
Zgromadzenie Sióstr Felicjanek – Kraków, ul. Ko∏∏àtaja 7
72
72
Niepubliczny ZOZ „DOM-MED”
91
110
7.
hospicjum stacjonarne
10
0
95
95
305
342
psychiatryczny
45
43
43
Dzia∏a∏ do
18.12.2008
8.
Zak∏ad Opiekuƒczo-Leczniczy Serdeczna
Troska Niepubliczny ZOZ
9.
Zak∏ad Opiekuƒczo-Leczniczy
10.
ZOZ „Centrum Medyczne - Nowa Huta” sp. z o.o.
Tabela nr III.9. Publiczne i niepubliczne zak∏ady piel´gnacyjno-opiekuƒcze,
zak∏ady opiekuƒczo-lecznicze i hospicja.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Ma∏opolskiego
Centrum Zdrowia Publicznego w Krakowie.
92
Liczba ∏ó˝ek
Liczba ∏ó˝ek
stan na 31.XII.2007 stan na 31.XII.2008
L.p.
Rodzaj Êwiadczenia
Liczba ∏ó˝ek
Liczba ∏ó˝ek
stan na 31.XII.2007 stan na 31.XII.2008
Publiczne szpitale ogólne
Szpital Miejski Specjalistyczny oddzia∏ piel´gnacyjny ogólny
i opiekuƒczo – leczniczy
im. G. Narutowicza
dla by∏ych wi´êniów
1.
2.
oddzia∏ opieki paliatywnej
20
20
20
25
Publiczne szpitale ogólne podleg∏e MON, MSWiA
5 Wojskowy Szpital Kliniczny oddzia∏ dla przewlekle chorych
oddzia∏ opieki paliatywnej
3.
Kraków, ul. Kronikarza Galla 25
4.
oddzia∏
dla przewlekle chorych
16
12
11
13
10
Dzia∏a∏ do
29.02.2008
Tabela nr III.10. ¸ó˝ka opieki d∏ugoterminowej w zak∏adach opieki stacjonarnej w Krakowie w 2008 r.
Zgodnie z kryteriami przyj´tymi dla Polski, liczba ∏ó˝ek d∏ugoterminowych powinna
wynosiç 14 na 10 tys. ludnoÊci. Uwzgl´dniajàc kryteria przyj´te dla Polski, w Krakowie
w 2008 r. powinno funkcjonowaç oko∏o
1 056 ∏ó˝ek d∏ugoterminowych7. Miasto dysponowa∏o bazà 995 ∏ó˝ek (wskaênik 13,2 na
10 tys. ludnoÊci), przy czym w jednostkach,
dla których organem za∏o˝ycielskim jest Miasto Kraków: Szpital im. G. Narutowicza, Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy przy ul. Wielickiej funkcjonowa∏o ∏àcznie 425 ∏ó˝ek. Oznacza to brak 61 ∏ó˝ek opieki d∏ugoterminowej
dla zapewnienia mieszkaƒcom opieki na poziomie odpowiadajàcym przyj´tym normom. Mo˝na jednak zauwa˝yç powolny
wzrost liczby ∏ó˝ek opieki d∏ugoterminowej
w perspektywie czasowej od 2003 r. o 122
∏ó˝ka (Tabela nr III.8).
¸ó˝ka opieki d∏ugoterminowej w 2008
r. funkcjonowa∏y w:
Szpitalu Miejskim Specjalistycznym im.
G. Narutowicza – 20 ∏ó˝ek w oddziale
piel´gnacyjnym ogólnym i opiekuƒczo –
leczniczym dla by∏ych wi´êniów,
Zak∏adzie Opiekuƒczo – Leczniczym przy
ul. Wielickiej – 405 ∏ó˝ek (385 ∏ó˝ek w zak∏adzie opiekuƒczo – leczniczym i zak∏adzie opiekuƒczo – leczniczym psychiatrycznym oraz 20 ∏ó˝ek w oddziale szpitalnym opieki paliatywnej) – o 35 wićej
ni˝ w 2007 r.,
5 Wojskowym Szpitalu Klinicznym z Poliklinikà SP ZOZ – 25 ∏ó˝ek w oddziale dla
przewlekle chorych i oddziale opieki paliatywnej,
Zak∏adzie Opieki Zdrowotnej MSWiA –
10 ∏ó˝ek w oddziale dla przewlekle chorych (dzia∏a∏ do 29 lutego 2008 r.),
7
Wed∏ug danych GUS liczba ludnoÊci faktycznie zamieszka∏ej
na dzieƒ 31.12.2008 r. wynosi∏a 754 624.
pozosta∏ych publicznych i niepublicznych zak∏adach piel´gnacyjno – opiekuƒczych, opiekuƒczo – leczniczych i hospicjach – 545 ∏ó˝ek (Tabele nr III.9-10).
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy przy ul.
Wielickiej dysponowa∏ w 2008 r. ∏àcznie 405
∏ó˝kami (w tym: 385 ∏ó˝kami w zak∏adzie
opiekuƒczo – leczniczym i opiekuƒczo –
leczniczym psychiatrycznym oraz 20 ∏ó˝kami
w oddziale opieki paliatywnej), czyli prawie
41% wszystkich ∏ó˝ek opieki d∏ugoterminowej w Krakowie w 2008 r. Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza dysponowa∏
w 2008 r. 20 ∏ó˝kami w oddziale piel´gnacyjnym ogólnym i opiekuƒczo – leczniczym dla
by∏ych wi´êniów. W Szpitalu im. S. ˚eromskiego oddzia∏ opieki d∏ugoterminowej nie
zosta∏ uruchomiony (Tabele nr III.9-10).
W Krakowie w 2008 r. stacjonarnà opiek´
zdrowotnà nad osobami przewlekle chorymi
sprawowa∏o 10 publicznych i niepublicznych
zak∏adów piel´gnacyjno – opiekuƒczych,
opiekuƒczo – leczniczych i hospicjów (Tabela nr III.9). ¸ó˝ka, którymi dysponowa∏y te zak∏ady (930 ∏ó˝ek) stanowi∏y 93,5% wszystkich
∏ó˝ek na terenie Krakowa udzielajàcych
Êwiadczeƒ w zakresie opieki d∏ugoterminowej. Wskaênik ten by∏ wy˝szy ni˝ w latach
poprzednich, w których kszta∏towa∏ si´ na
poziomie:
2007 r. – 90,3%,
2006 r. – 90,5%,
2005 r. – 89,4%,
2004 r. – 90,8%,
2003 r. – 88,7%.
W w/w zak∏adach w 2008 r. udzielono
Êwiadczeƒ dla 2129 pacjentów tj. o 262
wićej ni˝ w 2007 r. (w 2007 r. – 1867 pacjentów), a Êredni okres pobytu pacjenta
w dniach wynosi∏ 164,3 dnia (w 2007 r. –
160,9 dnia).
Na rok 2008, Ma∏opolski Oddzia∏ Wojewódzki NFZ podpisa∏ 46 umów z 40 Êwiadczeniodawcami w Krakowie na Êwiadczenia
z zakresu opieki d∏ugoterminowej. W ramach ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ,
pacjentowi przys∏uguje nast´pujàcy zakres
Êwiadczeƒ w opiece d∏ugoterminowej8:
opieka d∏ugoterminowa w zak∏adach
opiekuƒczo – leczniczych i piel´gnacyjno – opiekuƒczych,
pobyt w oddziale dla przewlekle chorych,
Êwiadczenia opieki paliatywnej,
Êwiadczenia piel´gniarskiej opieki d∏ugoterminowej,
domowa opieka nad pacjentami wentylowanymi mechanicznie.
W 2008 r. wydano 1558 decyzji dotyczàcych umieszczenia w ZOL-ach w Krakowie,
w tym:
w ZOL-u na ul. Wielickiej 267 – 830 decyzji,
w NZOL-u „Czwórka” na os. M∏odoÊci 9 –
365 decyzji,
w NZOL-u Zgromadzenie Sióstr Felicjanek na ul. Ko∏∏àtaja 7 – 63 decyzje,
w ZOL-u ZUMR PCK na os. Z∏otej Jesieni 1
– 59 decyzji,
w NZOZ „DOM-MED” na ul. Helclów 2 –
241 decyzji9.
8
Na podstawie danych zawartych na stronie www.nfz-krakow.pl.
9
Dane Wydzia∏u Âwiadczeƒ Socjalnych UMK,
Referatu ds. Pomocy Spo∏ecznej.
93
3.
Dzia∏ania z zakresu profilakty- poziomu bezpieczeƒstwa zdrowotnego.
ki i promocji zdrowia. W zwiàzku z powy˝szym, Miejski Program
3.1 Miejskie programy zdrowotne.
3.1.1 Miejski Program Ochrony
i Promocji Zdrowia.
W dniu 25 paêdziernika 2006 r. Rada
Miasta Krakowa uchwa∏à Nr CXIX/1275/06
przyj´∏a do realizacji Miejski Program
Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009”. Jednym z najistotniejszych obszarów jego realizacji jest cz´Êç
dotyczàca profilaktyki i promocji zdrowia.
Zgodnie z postanowieniami uchwa∏y, Miasto Kraków przyj´∏o do realizacji programy
z zakresu profilaktyki zdrowotnej na lata
2007-2009. Wskazanie najistotniejszych
z epidemiologicznego punktu widzenia
programów oraz opracowanie kryteriów
ich przeprowadzenia odby∏o si´ przy pomocy, powo∏anego Zarzàdzeniem Prezydenta Miasta Krakowa, Zespo∏u Konsultacyjnego ds. Ochrony Zdrowia, z∏o˝onego
w przewa˝ajàcej cz´Êci z konsultantów wojewódzkich poszczególnych dziedzin medycyny. Zadaniem Zespo∏u by∏o rekomendowanie do realizacji programów istotnych z epidemiologicznego punktu widzenia, koordynacja i nadzór nad programami
profilaktycznymi realizowanymi przez Gmin´ Miejskà Kraków oraz wypracowanie
strategii samorzàdu w zakresie profilaktyki
i promocji zdrowia.
Miejski Program Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009” jest bezpoÊrednià kontynuacjà Miejskiego Programu
Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków
2004-2006”, przyj´tego przez Rad´ Miasta
Krakowa w dniu 3 grudnia 2003 r. (Uchwa∏a
Nr XXXIII/280/03) oraz rocznych programów
opracowywanych i realizowanych w latach
2000-2003. Realizatorzy programów zostali
wy∏onieni na podstawie konkursu ofert
przeprowadzonego w 2007 r. Celem opracowywania kolejnych edycji Miejskiego Programu jest:
zachćenie mieszkaƒców Miasta do
wi´kszej troski o w∏asne zdrowie,
zwi´kszenie skutecznoÊci wykrywania
chorób w ich wczesnym stadium,
aktualizacja potrzeb zdrowotnych
mieszkaƒców Miasta Krakowa,
wyznaczanie celów polityki zdrowotnej
na poszczególne lata,
koordynacja zadaƒ zwiàzanych z realizacjà polityki zdrowotnej Miasta Krakowa.
Obowiàzujàce regulacje prawne nak∏adajà na samorzàd terytorialny obowiàzek
opracowania i realizacji programów w okreÊlonych dziedzinach funkcjonowania Miasta.
Do najwa˝niejszych dziedzin nale˝y zapewnienie mieszkaƒcom Krakowa w∏aÊciwego
94
Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków
2007-2009” jest rozwinićiem celów operacyjnych, zawartych w Strategii Rozwoju Krakowa, przyj´tej Uchwa∏à Rady Miasta Krakowa Nr LXXV/742/05 w dniu 13 kwietnia 2005
r. Program jest równie˝ ÊciÊle powiàzany
z za∏o˝eniami, celami oraz zadaniami „Narodowego Planu Zdrowotnego na lata 20042013” Âwiatowej Organizacji Zdrowia oraz
dokumentu „Zdrowie 21”, przyj´tego przez
Europejski Komitet Regionalny Âwiatowej
Organizacji Zdrowia. W ramach tych dokumentów za priorytetowe zadanie uznano
rozwój podstawowej opieki zdrowotnej s∏u˝àcej zapewnieniu w∏aÊciwej ochrony zdrowia, w tym dà˝enie do zbudowania infrastruktury umo˝liwiajàcej powszechny i równy dost´p do podstawowych Êwiadczeƒ medycznych. Priorytetem jest równie˝ nasilenie
kampanii profilaktycznych i dzia∏aƒ w zakresie zdrowia publicznego.
Miejski Program Ochrony Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009” i jego za∏o˝enia sà
zbie˝ne z celami Narodowego Programu
Zdrowia i realizujà je poprzez programy profilaktyki i promocji zdrowia skierowane do
ró˝nych grup odbiorców (dzieci, m∏odzie˝y,
doros∏ych i starszych) oraz dotyczàce ró˝nych istotnych problemów zdrowotnych.
Przyj´te do realizacji w latach 2007-2009,
w ramach Miejskiego Programu Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009”,
programy profilaktyczne zak∏adajà realizacj´
konkretnych celów strategicznych i operacyjnych Narodowego Programu Zdrowia na
lata 2007-2015.
Programy zaplanowane do realizacji
w ramach Programu „Zdrowy Kraków 20072009” wpisujà si´ w za∏o˝enia polityki zdrowotnej paƒstwa i realizacj´ m.in. takich programów, jak:
narodowy program zwalczania chorób
nowotworowych,
narodowy program profilaktyki i leczenia
chorób uk∏adu sercowo-naczyniowego,
program monitorowania stanu zdrowia
jamy ustnej populacji polskiej.
Za∏o˝enia Miejskiego Programu Ochrony
i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 20072009” by∏y konsultowane przez podmioty
systemu ochrony zdrowia, takie jak: organy
administracji publicznej – rzàdowej i samorzàdowej, samorzàdy zawodów medycznych, Êwiadczeniodawców sektora publicznego, jak i niepublicznego z terenu Miasta,
instytucje zdrowia publicznego, konsultantów wojewódzkich z danych dziedzin medycyny, dzia∏ajàcych w ramach Zespo∏u Konsultacyjnego ds. Ochrony Zdrowia.
Program obejmuje przedstawienie aktualnego stanu w zakresie ochrony zdrowia
oraz propozycje planowanych do realizacji
celów w kolejnych latach wraz z dzia∏aniami
operacyjnymi zwiàzanymi z realizacjà zadaƒ
i zawiera:
diagnoz´ aktualnego stanu zdrowotnego w Krakowie,
cele polityki zdrowotnej Gminy Miejskiej
Kraków,
wskazanie programów profilaktycznych
na lata 2007-2009,
opis zasobów ochrony zdrowia w Krakowie.
Miasto Kraków, realizujàc programy profilaktyki zdrowotnej w latach 2007-2009,
przewidzia∏o dzia∏ania z zakresu profilaktyki
i promocji zdrowia w odniesieniu do wszystkich grup wiekowych z uwzgl´dnieniem najwa˝niejszych problemów zdrowotnych populacji Krakowa.
W uchwale Rady Miasta Krakowa Nr
CXIX/1275/06 okreÊlono do realizacji w latach 2007-2009 11 programów profilaktyki zdrowotnej wraz z wysokoÊcià Êrodków
przeznaczonych na ich finansowanie. Ustalono nast´pujàce programy profilaktyki zdrowotnej finansowane przez Miasto Kraków
w latach 2007-2009:
1. program profilaktyki mia˝d˝ycy, cukrzycy typu 2 i nadciÊnienia – 550 000 z∏;
2. program edukacyjno-profilaktyczny
wczesnego wykrywania raka piersi –
280 000 z∏;
3. program profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy – 200 000 z∏;
4. program wczesnego wykrywania raka jelita grubego – 120 000 z∏;
5. program profilaktyki astmy i chorób alergicznych m∏odzie˝y szkolnej (finansowanie GFOÂiGW) – 150 000 z∏;
6. program profilaktyki wad postawy –
100 000 z∏;
7. program profilaktyki chorób tarczycy
u kobiet po 40. roku ˝ycia – 100 000 z∏;
8. program profilaktyki próchnicy u dzieci –
150 000 z∏;
9. program profilaktyki raka prostaty –
100 000 z∏;
10. program szczepieƒ ochronnych przeciw
grypie mieszkaƒców Krakowa powy˝ej
65. roku ˝ycia – 200 000 z∏;
11. program profilaktyki i edukacji przedporodowej „Szko∏a rodzenia” – 100 000 z∏.
Oczekiwane efekty realizacji w/w programów sà zbie˝ne z zak∏adanymi do osiàgnićia w Gminie Miejskiej Kraków:
utrzymanie dobrej tendencji zwiàzanej
z poprawà wskaêników zdrowotnych,
poprawa wskaêników zdrowotnych
w zakresach, w których dotychczas jej
nie uzyskano,
dalsza poprawa dost´pnoÊci do Êwiadczeƒ zdrowotnych oraz poziomu satysfakcji pacjentów,
dalszy wzrost efektywnoÊci wykorzystania zasobów systemu ochrony zdrowia,
dalsza poprawa zasobów infrastruktury
zak∏adów opieki zdrowotnej.
Ogó∏em, na realizacj´ wszystkich zadaƒ
w ramach Programu przeznaczono w 2008 r.
kwot´ w wysokoÊci 3 203 894 z∏ (to a˝
o 21,7% wićej ni˝ w roku 2007), w tym na
realizacj´:
programów profilaktyki zdrowotnej
(miejskie programy zdrowotne oraz tzw.
autorskie programy zdrowotne),
programów profilaktycznych ze Êrodków
Dzielnic Miasta Krakowa,
„Programu profilaktyki astmy i chorób
alergicznych m∏odzie˝y szkolnej” ze
Êrodków Gminnego Funduszu Ochrony
Ârodowiska i Gospodarki Wodnej (GFOÂiGW) oraz ze Êrodków Miasta w ramach konkursu uzupe∏niajàcego (Tabela nr III.11).
W 2008 r. z programów skorzysta∏o
41851 osób, czyli o 8,6% wićej ni˝ w 2007 r.,
kiedy liczba ta wynosi∏a 38531 osób. Poziom
wykonania ostatecznego wszystkich programów miejskich wyniós∏ 90,7% w stosunku
do zaplanowanej kwoty, wobec 82,0%
w 2007 r.
Ârodki finansowe przeznaczane na realizacj´ miejskich programów zdrowotnych
systematycznie rosnà i od 2000 r. uleg∏y
zwi´kszeniu z 837 000 z∏ do 3 203 894 z∏
w 2008 r. – ponad 3,5-krotnie i w poszczególnych latach kszta∏towa∏y si´ na poziomie:
w 2000 r. – 837 000 z∏
w 2001 r. – 1 293 609 z∏
w 2002 r. – 2 373 163 z∏ (w tym 133 344
z GFOÂiGW)
w 2003 r. – 2 230 000 z∏ (w tym 150 000
z GFOÂiGW)
w 2004 r. – 2 247 000 z∏ (w tym 150 000
z GFOÂiGW)
w 2005 r. – 2 272 007 z∏ (w tym 150 000
z GFOÂiGW)
w 2006 r. – 2 286 600 z∏ (w tym 150 000
z GFOÂiGW)
w 2007 r. – 2 350 000 z∏ (w tym 150 000
z GFOÂiGW)
w 2008 r. – 3 203 894 z∏ (w tym 150 000
z GFOÂiGW)
W przeliczeniu na 1 mieszkaƒca wydatki
Miasta Krakowa w poszczególnych latach
wynosi∏y:
w 2000 r. – 1,10 z∏
w 2001 r. – 1,71 z∏
w 2002 r. – 3,13 z∏
w 2003 r. – 2,94 z∏
w 2004 r. – 2,97 z∏
w 2005 r. – 2,75 z∏
w 2006 r. – 2,80 z∏
w 2007 r. – 2,90 z∏
w 2008 r. – 4,25 z∏.
L.p.
Programy w 2008 r.
Kwota
zaplanowana
na 2008 r.
Wykorzystanie
Êrodków
w 2008 r.
% wykorzystania
Êrodków
Liczba osób
przebadanych /
liczba Êwiadczeƒ
1.
Program profilaktyki mia˝d˝ycy, cukrzycy typu 2
i nadciÊnienia
550 000 z∏
470 000 z∏
85,5%
I etap-8480 osób
II etap-3618 osób
III etap-1229 osób
2.
Program edukacyjno-profilaktyczny wczesnego
wykrywania raka piersi
280 000 z∏
227 550 z∏
81,3%
3 331 kobiet (w tym 307 kobiet
czterdziestoletnich)
3.
Program profilaktyki
i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy
199 970 z∏
166 271 z∏
83,1%
4 498 kobiet
4.
Program wczesnego
wykrywania raka jelita grubego
120 000 z∏
98 876 z∏
82,3%
197 osób
5.
Program profilaktyki astmy i chorób alergicznych
m∏odzie˝y szkolnej (finansowany z GFOÂiGW)
150 000 z∏
(GFOÂiGW)
150 000 z∏
(GFOÂiGW)
100,0%
7 r.˝. – 3023 ankiet
16 r.˝. - 4 296 ankiet
II etap
7 r.˝. - 335 dzieci
16 r.˝. – 251 osób
6.
Program profilaktyki wad postawy
99 990 z∏
92 151 z∏
92,0%
2210 /2674
7.
Program profilaktyki chorób tarczycy
u kobiet po 40. roku ˝ycia
100 000 z∏
122 536 z∏
99,5%
I- 1274 kobiet,
II-1263 kobiet
8.
Program profilaktyki próchnicy u dzieci
150 000 z∏
148 785 z∏
99,2%
2212/3486
9.
Program profilaktyki raka prostaty
100 000 z∏
59 595 z∏
59,6%
I- 655,
II-934
10.
Program szczepieƒ ochronnych przeciw grypie
203 934 z∏
195 412 z∏
96,0%
6 632 osób
11.
Program profilaktyki i edukacji
przedporodowej „Szko∏a rodzenia”
100 000 z∏
111 500 z∏
100,0%
430 osób
12.
Programy zdrowotne autorskie
650 000 z∏
573 643 z∏
88,3%
4613/5847
Razem:
2 553 894 z∏
2 316 819 z∏
90,7%
41 851 osób
Tabela nr III.11. Programy profilaktyczne realizowane przez Gmin´ Miejskà Kraków w 2008 r. wraz z wykorzystaniem Êrodków.
95
Efekty programów realizowanych w Krakowie wskazujà na potrzeb´ rozszerzenia
dzia∏aƒ informacyjnych i promujàcych, w celu dotarcia do mo˝liwie najwi´kszej liczby
osób stanowiàcych grup´ docelowà poszczególnych programów, a tak˝e zwi´kszenia wiedzy spo∏ecznoÊci Krakowa na temat
realizowanych programów oraz zainteresowania ich w∏asnym zdrowiem i troskà o nie.
Wskazane jest równie˝ opracowanie dodatkowych materia∏ów informacyjnych i edukacyjnych, zwi´kszenie mo˝liwoÊci dotarcia
z informacjà do odbiorców (media, zak∏ady
opieki zdrowotnej, parafie, tablice og∏oszeƒ)
oraz rozszerzanie wspó∏pracy w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia pomi´dzy ró˝nymi podmiotami, w celu wymiany informacji
i wzmocnienia efektów dzia∏aƒ. Szczegó∏owe informacje na temat realizowanych
w Krakowie w ramach Miejskiego Programu
Ochrony i Promocji Zdrowia w latach 20072009 programów zdrowotnych oraz ich realizatorów mo˝na znaleêç na stronie internetowej: www.krakow.pl w zak∏adce zdrowie.
Poni˝ej przedstawiono krótkà charakterystyk´ miejskich programów zdrowotnych
realizowanych w 2008 r. w ramach Miejskiego Programu Ochrony i Promocji Zdrowia
„Zdrowy Kraków 2007-2009”.
a) Program profilaktyki mia˝d˝ycy,
cukrzycy typu 2 i nadciÊnienia10.
Przes∏anki dla realizacji Programu:
Cz´stoÊç wyst´powania cukrzycy typu 2
roÊnie gwa∏townie na ca∏ym Êwiecie, a równolegle do niej wzrastajà poÊrednie i bezpoÊrednie koszty jej leczenia. Leczenie cukrzycy
i jej powik∏aƒ poch∏ania corocznie od 7 do
14% ca∏kowitych nak∏adów na ochron´ zdrowia w Europie i USA. Koszty leczenia cukrzycy b´dà nadal ros∏y, poniewa˝ choroba ta
ujawnia si´ w coraz m∏odszym wieku, czego
bezpoÊrednià konsekwencjà b´dzie wyd∏u˝enie czasu ˝ycia z cukrzycà, a co za tym idzie
zwi´kszone ryzyko rozwoju powik∏aƒ cukrzycowych. Bezdyskusyjna jest potrzeba jak najwczeÊniejszej identyfikacji osób z mia˝d˝ycà,
czy cukrzycà typu 2 i rozpoczćia w∏aÊciwego, zapobiegajàcego powik∏aniom leczenia.
Cukrzyca typu 2 stanowi wrćz modelowy
przyk∏ad choroby spe∏niajàcej wszystkie warunki uzasadniajàce podejmowanie badaƒ
przesiewowych.
Cel ogólny Programu:
Celem ogólnym Programu jest ograniczenie zachorowalnoÊci na choroby uk∏adu
krà˝enia i cukrzyc´ typu 2 poprzez:
identyfikacj´ osób z wysokim ryzykiem
rozwoju mia˝d˝ycy i cukrzycy typu 2,
10
96
Programy profilaktyczne w latach 2007-2009, za∏àcznik nr 1
do Miejskiego Programu Ochrony i Promocji Zdrowia
przeprowadzenie dla wszystkich osób
z ryzykiem programu interwencji niefarmakologicznej,
kontrol´ skutecznoÊci programu interwencyjnego,
prospektywnà obserwacj´ osób –
uczestników programu w latach 20042006, w celu identyfikacji osób, u których
wystàpi∏y powik∏ania sercowo-naczyniowe lub cukrzyca.
Realizatorzy Programu:
Program w latach 2007-2009 jest realizowany przez publiczne i niepubliczne zak∏ady
opieki zdrowotnej w mieÊcie Krakowie.
W Programie uczestniczà podmioty realizujàce Êwiadczenia z zakresu podstawowej
opieki zdrowotnej oraz podmioty uczestniczàce w programie mi´dzynarodowym „DEPLAN”. W 2008 r. Program realizowa∏o 26
podmiotów.
Populacja obj´ta Programem:
Program profilaktyki mia˝d˝ycy i cukrzycy typu 2 adresowany by∏ do wszystkich
osób, b´dàcych mieszkaƒcami Miasta Krakowa, w tym do:
uczestników Programu prewencji mia˝d˝ycy, cukrzycy typu 2 i nadciÊnienia
w latach 2004-2006,
osób, które nie bra∏y udzia∏u w programie w latach 2004-2006, sà mieszkaƒcami Krakowa, ukoƒczy∏y 25. rok ˝ycia,
i które nie przeby∏y zawa∏u mi´Ênia sercowego lub udaru mózgu oraz nie by∏y
w momencie badania leczone z powodu
cukrzycy typu 2.
Populacja obj´ta programem w latach
2004-2006 to ok. 50 000 osób – planowane
jest wykonanie badaƒ kontrolnych u co najmniej 70% zbadanych w latach ubieg∏ych.
W ramach Programu w latach 2007-2009
planowane jest przebadanie po raz pierwszy
ok. 20 000 mieszkaƒców Krakowa.
Sposób realizacji Programu:
Na realizacj´ Programu sk∏adajà si´ 3 etapy. Dla osób uczestniczàcych po raz pierwszy w Programie sà to:
I etap – konsultacja piel´gniarska,
II etap – szkolenie dotyczàce stylu ˝ycia
prowadzone przez piel´gniark´,
III etap – kontrola osób ze stwierdzonymi
wczeÊniej zaburzeniami gospodarki lipidowej – 3 miesiàce po rozpoczćiu programu interwencyjnego.
Dla osób uczestniczàcych w Programie
w latach 2004-2006 sà to:
I etap – konsultacja piel´gniarska,
II etap – szkolenie indywidualne doty-
czàce stylu ˝ycia prowadzone przez piel´gniark´,
III etap – dla osób ze stwierdzonym po
raz pierwszy zagro˝eniem wystàpienia
mia˝d˝ycy lub cukrzycy: kontrola osób
ze stwierdzonymi wczeÊniej zaburzeniami gospodarki lipidowej – 3 miesiàce po
rozpoczćiu programu interwencyjnego
oraz kontrola osób z upoÊledzonà tolerancjà glukozy – 12 miesićy po rozpoczćiu programu interwencji niefarmakologicznej.
Osoby, u których stwierdzono brak poprawy w stosunku do badania w latach
2004-2006 nie podlega∏y III etapowi.
W 2008 r. na realizacj´ Programu wykorzystano Êrodki w wysokoÊci 470 000 z∏, co
stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie 85,5% (zaplanowano Êrodki w wysokoÊci 550 000 z∏). W poszczególnych etapach realizacji Programu przebadano:
I etap – 8 480 osób,
II etap – 3 618 osób,
III etap – 1 229 osób.
b) Program edukacyjno-profilaktyczny
wczesnego wykrywania raka piersi11.
Rak piersi stanowi jednà z najwa˝niejszych przyczyn zgonu z powodu nowotworów w Krakowie (odsetek zgonów, spoÊród
wszystkich przyczyn zgonów na nowotwory
wynosi 13%). ZachorowalnoÊç dynamicznie
wzrasta (o 3,5% rocznie). W Krakowie zachorowuje na raka piersi ok. 200 kobiet rocznie,
95% kobiet zapada na t´ chorob´ w wieku
powy˝ej 40. roku ˝ycia – ze wzrostem wieku
zachorowalnoÊç roÊnie. WyleczalnoÊç raka
piersi w Polsce wynosi ok. 50%, w Krakowie –
55%, w krajach „starej UE” – 66%, a w krajach
skandynawskich – 70-80%. Przyczynà niezadowalajàcych wyników leczenia raka piersi
w Polsce i Krakowie jest rozpoznawanie raka
w póênych stadiach zaawansowania. Obecnie w Polsce odsetek wykrytych „wczesnych”
nowotworów piersi si´ga 20%, podczas gdy
w Skandynawii – ok. 80%. G∏ównymi przyczynami póênego wykrywania raka w Polsce sà:
póêne zg∏aszanie si´ chorych z objawami
do lekarza,
zaniedbywanie regularnego samobadania piersi i badaƒ mammograficznych
u kobiet bez objawów choroby,
braki w edukacji onkologicznej fachowych pracowników ochrony zdrowia,
zbyt niska dost´pnoÊç mammografów,
braki w edukacji onkologicznej spo∏eczeƒstwa.
Dotychczas przeprowadzone akcje oraz
Program „Zdrowy Kraków 2004-2006” wykaza11
∏y niskà zg∏aszalnoÊç do Programu – na poziomie ok. 1/3 zaproszonych pisemnie do udzia∏u
w programie (przy za∏o˝onej 50% frekwencji).
Spowodowa∏o to w∏àczenie do programu starszych roczników kobiet zg∏aszajàcych si´ czynnie (bez zaproszeƒ). Âwiadczy to o wi´kszym
zainteresowaniu stanem zdrowia kobiet
w okresie menopauzy i pomenopauzalnym.
Proponowany na lata 2007-2009 Program stanowi logicznà kontynuacj´ poprzedniego z lat 2004-2006. Docelowo oba
programy powinny objàç populacj´ kobiet
pomi´dzy 40. a 50. rokiem ˝ycia, tj. kobiet,
u których dotychczas nie przeprowadzono
˝adnych programów skriningowych. Poniewa˝ zg∏aszalnoÊç w poprzednim programie
kobiet 40-letnich (rocznik 1967-1969) wynios∏a ok. 1/3 zaproszonych, zaproponowano
objćie Programem tak˝e kobiety w wieku
46-49 lat (roczniki 1958-1963) – dotychczas
nieuczestniczàce w ˝adnych programach.
rok 2007: zaproszono do Programu kobiety z roczników 1958, 1959, 1967 – razem oko∏o 4000 kobiet,
rok 2008: zaproszono do Programu kobiety z roczników 1960, 1961, 1968 – razem oko∏o 4000 kobiet,
rok 2009: zaproszono do Programu kobiety z roczników 1962, 1963, 1969 – razem oko∏o 4000 kobiet.
Do Programu nie sà kwalifikowane kobiety, u których przeprowadzono badanie mammograficzne w okresie krótszym ni˝ rok.
stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie 81,3% (zaplanowano Êrodki w wysokoÊci 280 000 z∏). W ramach Programu przebadano 3 331 kobiet (w tym 307 kobiet czterdziestoletnich).
c) Program profilaktyki i wczesnego
wykrywania raka szyjki macicy12.
Celem ogólnym Programu jest edukacja
w kierunku propagowania profilaktyki wtórnej raka piersi jako post´powania prozdrowotnego u kobiet poczàwszy od 40. roku ˝ycia. Nale˝à do niej 3 nieod∏àcznie zwiàzane
elementy:
samobadanie piersi raz w miesiàcu,
badanie piersi przez lekarza raz w roku,
mammografia raz na 1-1,5 roku.
wspó∏praca z Wojewódzkim OÊrodkiem
Koordynujàcym „Narodowy Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy” i wspó∏praca
z Ma∏opolskim Oddzia∏em Narodowego
Funduszu Zdrowia w tworzeniu centralnej bazy danych kobiet uczestniczàcych
w programie w latach 2007-2014,
podniesienie poziomu ÊwiadomoÊci
spo∏ecznej w kwestii badaƒ profilaktycznych,
przygotowanie wyspecjalizowanej kadry
realizujàcej program,
wprowadzenie Êwiatowych standardów
post´powania profilaktycznego (edukacja oraz podnoszenie kwalifikacji osób
realizujàcych Program – ginekolodzy,
kolposkopiÊci, patomorfolodzy, cytotechnicy).
Rak szyjki macicy jest drugim pod wzgl´dem cz´stoÊci wyst´powania nowotworem
z∏oÊliwym wykrywanym u kobiet na Êwiecie,
a czwartym pod wzgl´dem cz´stoÊci wyst´powania nowotworem z∏oÊliwym rozpoznawanym u kobiet w Polsce. W statystyce umieralnoÊci kobiet z powodu nowotworów z∏oÊliwych rak szyjki macicy zajmuje trzecie miejsce. ZachorowalnoÊç na raka szyjki macicy
w naszym kraju utrzymuje si´ wcià˝ na bardzo
wysokim poziomie. Ka˝dego roku notuje si´
w Polsce oko∏o 4 000 nowych zachorowaƒ
i blisko 2 000 zgonów spowodowanych rakiem szyjki macicy. Wysoka zachorowalnoÊç
na raka szyjki macicy w Polsce, porównywalna
z krajami trzeciego Êwiata, ma swoje dwojakie
uzasadnienie, po pierwsze – rozpowszechnienie czynników ryzyka rozwoju raka szyjki macicy, które sà stosunkowo dobrze poznane
i opisane, a po drugie – brak skutecznego programu profilaktyki onkologicznej.
Program jest realizowany przez publiczne i niepubliczne zak∏ady opieki zdrowotnej
w MieÊcie Krakowie. W programie mogà
uczestniczyç podmioty Êwiadczàce specjalistyczne us∏ugi onkologiczne. W 2008 r. Program realizowa∏o 8 podmiotów:
NZOZ „POLIKMED” Specjalistyczne Gabinety Lekarskie, ul. Garncarska 1,
S.C.D.Z. „MEDICINA”, ul. Rogoziƒskiego 12,
Zak∏ad Rentgena i USG, ul. Teligi 8,
Zak∏ad Rentgena i USG, ul. Smoleƒsk 25,
NZOZ „Centrum Medycyny Profilaktycznej” sp. z o.o., ul. Komorowskiego 12,
SP ZOZ Szpital Uniwersytecki, ul. Kopernika 19,
ZOZ „Centrum Medyczne Nowa-Huta”
sp. z o.o., ul. Ujastek 3,
NZOZ Kraków Po∏udnie, ul. Szwedzka 27.
Celem Programu profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy jest obni˝enie zachorowalnoÊci i umieralnoÊci kobiet
na raka szyjki macicy wÊród mieszkanek Miasta Krakowa w latach 2007-2009.
Cele szczegó∏owe Programu:
Program w za∏o˝eniach adresowany jest
do wszystkich kobiet, mieszkanek Miasta
Krakowa rozpoczynajàcych 40. rok ˝ycia
w danym roku kalendarzowym, a w miar´
posiadanych Êrodków równie˝ innych roczników wed∏ug schematu:
Cele szczegó∏owe programu to:
wykrywanie stanów przednowotworowych,
wyodr´bnienie grupy podwy˝szonego
ryzyka, wymagajàcej badaƒ cytologicznych cz´stszych, ni˝ co 3 lata,
opieki zdrowotnej funkcjonujàce w MieÊcie
Krakowie, wy∏onione drogà konkursu po akceptacji Kierownika Wojewódzkiego OÊrodka Koordynujàcego „Narodowy Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy”. W 2008 r. w Krakowie Program realizowa∏o 13 podmiotów:
ZOZ „Centrum Medyczne – Nowa Huta”,
ul. Ujastek 3,
Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Paw∏a II, ul. Pràdnicka 80,
NZOZ „CORVITA” s.c., ul. KoÊciuszki 35,
NZOZ „Centrum Medyczne Prokocim
Nowy”, ul. Teligi 8,
NZOZ „Lekarska Poradnia Specjalistyczna Towarzystwa Rozwoju Rodziny”, ul.
Bronowicka 73,
NZOZ „ÂródmieÊcie”, ul. D∏uga 38,
NZOZ „GRO-MEDICUS” sp. z o.o., ul.
Szwedzka 27,
S.C.D.Z. „MEDICINA” sp. z o.o., ul. Rogoziƒskiego 12,
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. L.
Rydygiera, os. Z∏otej Jesieni 1,
NZOZ „KOV-MED”, ul. Pleszowska 23,
NZOZ „Ginekologii i Po∏o˝nictwa GEMELLI”, sp. z o.o., os. Jagielloƒskie 1,
NZOZ „POLIKMED” Specjalistyczne Gabinety Lekarskie, ul. Garncarska 3/1,
NZOZ Szpital na Siemiradzkiego im. R.
Czerwiakowskiego, ul. Siemiradzkiego 1.
12
Badana populacja to kobiety w wieku 2559 lat. Badaniem zosta∏y obj´te g∏ównie kobiety, u których nie wykonywano badania
cytologicznego w ostatnich 3 latach. Szczególnie istotne sta∏o si´ pozyskanie do Programu kobiet o tzw. ni˝szym statusie socjoekonomicznym.
97
stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie 83,1% (zaplanowano Êrodki w wysokoÊci 199 970 z∏). W ramach Programu przebadano 4498 kobiet.
d) Program wczesnego wykrywania
raka jelita grubego13.
Rak jelita grubego stanowi jednà z najcz´stszych przyczyn zgonów z powodu nowotworów z∏oÊliwych przewodu pokarmowego. Rak jelita grubego jest aktualnie drugim, co do cz´stoÊci wyst´powania zarówno
u m´˝czyzn, jak i u kobiet (25-28 nowych zachorowaƒ na 100 000 osób w skali rocznej),
a obserwowane wspó∏czynniki zapadalnoÊci
na to schorzenie majà sta∏à tendencj´ wzrostowà, zarówno w Polsce, jak i na Êwiecie.
Rocznie notuje si´ w Polsce 12 000 zachorowaƒ na raka jelita grubego i odbytnicy.
Wczesna wykrywalnoÊç nowotworów stanowi jeden z g∏ównych czynników poprawiajàcych wyniki leczenia, a odsetki 5-letniego
prze˝ycia we wczesnych stadiach zaawansowania przekraczajà 80%. W chwili obecnej
jedynà uznanà w Êwiecie metodà diagnostycznà, a w wielu przypadkach i leczniczà
jest kolonoskopia. Jej trafnoÊç diagnostyczna w po∏àczeniu z badaniem histopatologicznym si´ga prawie 98%.
Celem Programu jest poprawa wyników
leczenia raka jelita grubego, czyli zmniejszenie umieralnoÊci z tego powodu, a tak˝e
zwi´kszenie wykrywalnoÊci raka jelita grubego w jego wczesnych stadiach oraz stanów
przedrakowych.
Ze wzgl´du na specyfik´ za∏o˝eƒ Programu uznano, ˝e powinien on byç realizowany
jedynie w wyspecjalizowanych oÊrodkach
spe∏niajàcych wymagane kryteria dotyczàce
bazy lokalowej, aparatury i fachowej kadry.
W oÊrodkach realizujàcych program badaƒ
musi byç zatrudniony zespó∏ najlepszych
specjalistów zdolnych do przeprowadzania
programu diagnostycznego. W 2008 r. Program realizowa∏y 4 jednostki:
„RAÇAWICKA” sp. z o.o., ul. Rac∏awicka 48,
SP ZOZ Szpital Uniwersytecki, ul.
Kopernika 40,
S.C.D.Z. „MEDICINA” sp. z o.o., ul. Barska 12,
Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza, ul. Pràdnicka 35-37.
13
98
Program wczesnego wykrywania raka jelita grubego adresowany jest do osób (kobiet
i m´˝czyzn) w wieku pomi´dzy 50. a 65. rokiem ˝ycia nie zg∏aszajàcych (nie podajàc
w wywiadzie lekarskim) ˝adnych dolegliwoÊci
ze strony przewodu pokarmowego oraz do
osób z grupy podwy˝szonego ryzyka raka jelita grubego, w tym z chorobà nowotworowà
w najbli˝szej rodzinie, z udokumentowanà
tzw. polipowoÊcià rodzinnà, podejrzeniem
dziedzicznego niepolipowatego raka jelita
grubego, przewlek∏ych stanów zapalnych jelita grubego oraz jawnego lub utajnionego
krwawienia z przewodu pokarmowego. Dla
osób z grupy podwy˝szonego ryzyka, kryterium wiekowe nie jest obowiàzujàce.
Sposób realizacji:
Program zak∏ada realizacj´ badaƒ kolonoskopowych ca∏ego jelita grubego z mo˝liwoÊcià jednoczasowego pobrania materia∏u
do badania histopatologicznego (wycinki,
usuni´te polipy) oraz okresowe badania kontrolne w grupie osób o podwy˝szonym ryzyku zachorowania na raka jelita grubego. Program zak∏ada równie˝ akcj´ informacyjnopropagandowà wÊród mieszkaƒców regionu
dotyczàcà objawów, grup zagro˝enia, itp.
W 2008 r. na realizacj´ Programu wykorzystano Êrodki w wysokoÊci 98 876 z∏, co stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie 82,3% (zaplanowano Êrodki w wysokoÊci 120 000 z∏). W ramach Programu przebadano 197 osób.
e) Program profilaktyki astmy
i chorób alergicznych14.
Ujawnienie alergicznej choroby jest zwykle poczàtkiem rozwoju alergizacji ustroju
chorego i ma charakter rozwojowy. Z czasem
trwania choroby wzrasta liczba uczulajàcych
substancji i nasilajà si´ objawy. Temu naturalnemu rozwojowi alergii, które pociàga za sobà
nie tylko cierpienie, obni˝enie jakoÊci ˝ycia, towarzyszà coraz to wi´ksze wydatki na leczenie,
a tak˝e niesprawnoÊç. Obserwuje si´ obecnie
szybki wzrost cz´stoÊci wyst´powania alergii,
który w istotny sposób wià˝e si´ ze ska˝eniem
Êrodowiska i chemizacjà ˝ycia. Udzia∏ w nim
majà tak˝e czynniki dziedziczne, co uwidacznia si´ m.in. w obni˝aniu wieku ujawniania objawów alergii w populacji. Zgodnie z zaleceniami istnieje koniecznoÊç wczesnego rozpoznawania chorób alergicznych i ich przyczyn
celem wstrzymania rozwoju choroby i zapobieganiu kalectwu. Rozpoznanie choroby aler14
gicznej obejmuje rozpoznanie jej rodzaju na
podstawie objawów oraz ustalenie jej przyczyny i mechanizmu, istotnych dla skutecznoÊci
leczenia. Dost´pne dane wskazujà, ˝e:
schorzenia alergiczne stwierdza si´ u ok.
15% uczniów w wieku 7-9 i 16-18 lat,
znaczna cz´Êç m∏odzie˝y (ok. 75%) z alergià nie jest leczona, nie ma ustalonej
przyczyny choroby i korzysta jedynie
z doraênej pomocy lekarskiej,
nie istnieje ˝aden system poradnictwa
przed-zawodowego, który móg∏by zapobiegaç rozwojowi alergii zawodowej
u uczniów ju˝ w chwili nauki zawodu.
Wyniki dotychczasowych badaƒ wykonanych w toku realizacji podobnego programu
w latach 2004-2006 wskaza∏y, ˝e alergiczne
choroby w grupie uczniów w wieku 7-9 lat
wyst´pujà u ok.15-20%, a w grupie uczniów
w wieku 16-18 lat – u ok.15%. Sà to schorzenia
górnych dróg oddechowych, astma oskrzelowa oraz alergiczne choroby skóry. Jedynie 2030% uczniów z tymi chorobami mia∏o rozpoznane schorzenie, ustalonà przyczyn´ i by∏o
leczonych. Zatem 70-80% chorych uczniów
nie ma odpowiedniej opieki medycznej i nie
ma ˝adnych zaleceƒ prewencyjnych.
Cel g∏ówny Programu:
G∏ównym celem niniejszego Programu
jest opracowanie najskuteczniejszych zasad
prawid∏owego nadzoru medycznego nad
m∏odzie˝à szkolnà z chorobami alergicznymi.
Cele szczegó∏owe programu to:
wczesne rozpoznawanie choroby alergicznej u wszystkich uczniów Miasta Krakowa w wieku 7-8 i 16-17 lat, kierowanych przez piel´gniarki (higienistki)
szkolne do konsultacji alergologicznej
z podejrzeniem alergii, na podstawie ankiety,
kierowanie uczniów z rozpoznanà chorobà alergicznà do leczenia przez lekarza
rodzinnego zgodnie z zaleceniami alergologa,
edukacja zdrowotna w zakresie podstaw
wiedzy dotyczàcej zjawisk alergii we
wspó∏czesnym Êwiecie i w ska˝onym
przemys∏em Êrodowisku,
doradztwo zawodowe w grupie starszych uczniów (16-17 lat) ze sk∏onnoÊcià
do chorób alergicznych.
W etapie I realizacji Programu uczestniczà: piel´gniarki (higienistki) szkolne, spe∏niajàce wymagane warunki, w placówkach
oÊwiatowych Miasta Krakowa, a realizujàce
Êwiadczenia z zakresu medycyny szkolnej
w ramach kontraktu zawartego z Narodowym Funduszem Zdrowia. W etapie II realizacji Programu uczestniczà:
interdyscyplinarne poradnie alergologiczne, spe∏niajàce wymagane warunki,
a realizujàce Êwiadczenia z zakresu specjalistycznej opieki zdrowotnej,
zespó∏ koordynujàcy odpowiedzialny za
koordynacj´ ca∏oÊci Programu oraz przygotowanie i realizacj´ programu edukacyjnego dla uczniów (w sk∏ad zespo∏u
wchodzi jeden przedstawiciel wskazany
przez ka˝dego z realizatorów Programu).
W 2008 r. Program realizowany by∏ przez
6 podmiotów:
Specjalistyczne Centrum Leczenia Dzieci
i M∏odzie˝y sp. z o.o., al. Pokoju 2A,
Uniwersytecki Szpital Dziecićy w Krakowie, ul. Wielicka 265,
Centrum Medyczne „MED-ALL” s.c., ul.
Budziszyƒska 1,
Szpital Specjalistyczny im. S. ˚eromskiego SP ZOZ, os. Na Skarpie 66,
SP ZOZ Szpital Uniwersytecki, ul. Kopernika 36,
Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecićy im. Êw. Ludwika, ul. Strzelecka 2.
Program w za∏o˝eniach obejmuje
wszystkich uczniów w wieku:
7-8 lat (wed∏ug danych dla Miasta Krakowa jest to grupa ok. 11 600 osób);
16-17 lat (wed∏ug danych dla Miasta Krakowa jest to grupa ok. 15 000 osób).
W latach 2007-2009 zak∏ada si´ objćie
Programem ∏àcznie ok. 26 600 uczniów.
przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej do poradni alergologicznych realizujàcych Program (w oparciu o dodatkowy „kontrakt” z NFZ) celem badania
specjalistycznego,
diagnostycznego
i w przypadku potwierdzenia alergii, wydania zaleceƒ (w∏àcznie z doradztwem
zawodowym i zaleceniami dotyczàcymi
rodzaju zaj´ç z wychowania fizycznego)
oraz wype∏nienia karty alergii i karty leczenia choroby alergicznej ucznia.
Dodatkowym elementem programu jest
opracowanie przez Zespó∏ Koordynujàcy
programu edukacyjnego i materia∏ów na temat zjawisk alergii i problemów uczniów
z alergià w szkole, w oparciu o wzór stosowany w innych krajach Europy, a nast´pnie w∏àczenie tego programu do nauczania szkolnego.
W ramach realizacji Programu w 2008 r.
w poszczególnych etapach zrealizowano:
etap I – przeprowadzono badanie ankietowe z dzieçmi w 7. roku ˝ycia – 3 023 ankiet oraz w 16. roku ˝ycia – 4 296 ankiet,
etap II – przeprowadzono badania dla:
dzieci w 7. roku ˝ycia – 335 osób oraz
w 16. roku ˝ycia – 251 osób.
¸àczna kwota przeznaczona na realizacj´
Programu w 2008 r. wynios∏a 150 000 z∏ – ze
Êrodków Gminnego Funduszu Ochrony Ârodowiska. W ramach konkursu uzupe∏niajàcego Miasto Kraków przeznaczy∏o na realizacje
tego Programu dodatkowo 51 000 z∏ (wykorzystano 50 500 z∏).
f) Program profilaktyki
wad postawy15.
psychospo∏ecznej, tak w dzieciƒstwie (niska
samoocena, izolacja w gronie rówieÊników),
jak i w ˝yciu doros∏ym (trudnoÊci w uzyskaniu pracy oraz znalezieniu partnera ˝yciowego, niska samoocena, ograniczenia w ˝yciu
zawodowym i spo∏ecznym).
Celem ogólnym Programu w latach
2007-2009 jest wczesne wykrywanie wad
postawy cia∏a, szczególnie skolioz u dzieci.
Celem szczegó∏owym jest zmniejszenie
odsetka dzieci z nieleczonà skoliozà, a tak˝e
ograniczenie jej nast´pstw.
opieki zdrowotnej Êwiadczàce us∏ugi w zakresie opieki nad dzieçmi szkolnymi (etap
I i II) oraz rehabilitacji medycznej i fizjoterapii
(etap I, II i III) w MieÊcie Krakowie. W roku
2008 Program realizowa∏y 3 podmioty:
NZOZ „Krakowski OÊrodek Diagnostyki
Kr´gos∏upa”,
NZOZ „ÂródmieÊcie”,
Krakowskie Centrum Rehabilitacji.
Badaniami obj´te zosta∏y dzieci w wieku
od 11. do 12. roku ˝ycia, b´dàce mieszkaƒcami Miasta Krakowa.
Przes∏anki do realizacji Programu:
Program sk∏ada si´ z 2 etapów:
etap I – obejmujàcy badanie ankietowe
przeprowadzane przez piel´gniarki (higienistki) szkolne (przy pomocy opracowanych kart alergii) w celu identyfikacji
uczestników Programu, po∏àczone
z edukacj´ uczniów. Efekt tych dzia∏aƒ to
lista uczniów leczonych z powodu alergii
(tzw. grupa A) oraz uczniów, u których
podejrzewa si´ chorob´ alergicznà, ale
nie sà leczeni (tzw. grupa B). Wy∏onieni
w ten sposób uczniowie sà kierowani do
wybranego realizatora Programu (poradni alergologicznej), celem wykonania
badaƒ obj´tych Programem;
etap II – obejmujàcy: (1) skierowanie
uczniów leczonych w poradniach alergologicznych (grupa A) do wype∏nienia kart
leczenia choroby alergicznej w tych poradniach, (2) skierowanie uczniów z objawami alergii i nieleczonych (grupa B)
Schorzenie, jakim jest idiopatyczna skolioza odpowiada za co najmniej 65% przypadków wielop∏aszczyznowego skrzywienia
kr´gos∏upa stwierdzanych u ludzi doros∏ych.
Rozwija sie ono w okresie dzieciƒstwa, a najcz´Êciej stwierdza si´ je u dzieci dziesićioletnich. Dane z badaƒ wskazujà, ˝e progresja
skrzywienia o 5 lub wićej stopni dotyczy od
5% do 90% dzieci poddanych badaniom
przesiewowym, w zale˝noÊci od ich wieku,
p∏ci oraz dojrza∏oÊci koÊçca. Jednak w 2575% przypadków skrzywienia mo˝e ulec
zmianie, a w ok. 12% mo˝e nawet ulec
zmniejszeniu. Mniejszà progresj´ stwierdza
si´ u dzieci starszych z bardziej dojrza∏ym
uk∏adem kostno-stawowym oraz tych, u których stwierdzone poczàtkowo skrzywienie
by∏o mniejsze. Bardziej niekorzystnie rokujà
zmiany stwierdzone u dziewczynek w wieku
poni˝ej 15. roku ˝ycia. Potencjalne konsekwencje skoliozy nieznacznego stopnia
obejmujà bóle pleców, deformacj´ o charakterze kosmetycznym, a tak˝e szkody w sferze
15
Zgodnie z za∏o˝eniami na lata 20072009 Program sk∏ada si´ z trzech etapów.
Badaniami obj´te zostanà wszystkie dzieci
ze szkó∏ zakwalifikowanych do uczestnictwa
w Programie. Do badaƒ etapu II kwalifikowane sà dzieci, u których na podstawie badaƒ etapu I mo˝na podejrzewaç obecnoÊç
skoliozy. Szacuje si´ ˝e dalszej oceny w ramach II etapu mo˝e wymagaç ok. 30% dzieci, z których do 50% mo˝e wymagaç badania radiologicznego. Do terapii w ramach III
etapu mo˝e zostaç skierowanych ∏àcznie
oko∏o 90% dzieci, u których potwierdzono
diagnoz´ w II etapie. Badania etapu I prowadzane sà w szkole. Badania etapu II sà wykonywane w gabinecie lekarskim realizatora
Programu. Terapia w ramach etapu III prowadzona jest w szkole (o ile dysponuje ona
niezb´dnymi do tego warunkami lokalowymi i sprz´towymi) lub na terenie przychodni
realizatora Programu (indywidualne instrukta˝e gimnastyki korekcyjnej, çwiczenia ko-
99
rekcyjne grupowe, çwiczenia korekcyjne
grupowe w wodzie).
W 2008 r. na realizacj´ Programu wykorzystano Êrodki w wysokoÊci 92 151 z∏, co stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie 92,0% (zaplanowano Êrodki w wysokoÊci 99 990 z∏).
tej ÊwiadomoÊci, zwi´kszenia odsetka dzieci
i m∏odzie˝y ze zdrowym uz´bieniem i przyz´biem, obni˝enia ci´˝koÊci próchnicy
u dzieci i m∏odzie˝y wyra˝ajàce si´ zwi´kszeniem liczby zdrowych z´bów u dzieci.
g) Program profilaktyki
próchnicy u dzieci16.
opieki zdrowotnej, Êwiadczàce us∏ugi w zakresie stomatologii dziecićej w MieÊcie Krakowie. W 2008 r. Program realizowa∏y 4 podmioty:
Miejskie Centrum Stomatologii „ÂródmieÊcie” sp. z o. o., pl. Êw. Ducha 3,
Miejskie Centrum Stomatologii „Nowa
Huta” NZOZ, os. 2 Pu∏ku Lotniczego 22,
N.S.Z.O.Z. Miejskie Centrum Stomatologii
KROWODRZA sp. z o.o., ul. Tetmajera 2,
Miejskie Centrum Stomatologii PODGÓRZE sp. z o.o., ul. Na Koz∏ówce 29.
Jednà z cz´Êciej wyst´pujàcych patologii
na obszarze niedoboru jodu sà schorzenia
gruczo∏u tarczowego, które dotyczà oko∏o
10-20% populacji. WÊród tych schorzeƒ
szczególnej uwagi wymaga rak tarczycy, który, pomimo generalnie niez∏ych wyników leczenia chirurgicznego, stanowi sta∏y problem diagnostyczny, szczególnie dlatego, ˝e
jego cz´stoÊç wyst´powania wyraênie roÊnie
w ca∏ej Polsce. Raka tarczycy stwierdza si´
obecnie, u co 10-tego chorego leczonego
operacyjnie z powodu wola. Wczesne wykrycie raka tarczycy i jego wczesne operacyjne
leczenie podobnie, jak w przypadku innych
nowotworów, decyduje o dobrych wynikach
odleg∏ych tego leczenia.
Programem w latach 2007-2009 obj´te
zostanà wszystkie dzieci z wybranych placówek oÊwiatowych w wieku od 6 do 14 lat, b´dàce mieszkaƒcami Miasta Krakowa.
G∏ównym celem Programu jest wczesne
rozpoznanie istotnych patologii tarczycy.
opieki zdrowotnej w MieÊcie Krakowie.
W 2008 r. Program by∏ realizowany przez 7
podmiotów:
S.C.D.Z. „MEDICINA”, ul. Barska 12,
„OÊrodek Leczenia Schorzeƒ Cywilizacyjnych Zespó∏ Poradni Specjalistycznych”,
al. Pokoju 4,
NZOZ „KOV-MED”, ul. Pleszowska 23,
Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza, ul. Pràdnicka 35-37,
NZOZ „Centrum Medyczne Prokocim
Nowy”, ul. Teligi 8,
NZOZ „MARK-MED”, os. Urocze 2,
ZOZ „Centrum Medyczne – Nowa Huta”,
ul. Ujastek 3.
Przes∏anki dla podjćia Programu:
Polskie dane epidemiologiczne, dotyczàce wyst´powania próchnicy u dzieci, sà wyraênie niekorzystne. W 6. roku ˝ycia zaledwie
13% dzieci posiada uz´bienie wolne od tej
choroby. Próchnica jest chorobà z´bów spowodowanà g∏ównie dzia∏aniem kwasów, wytwarzanych przez bakterie obecne w p∏ytce
bakteryjnej. Wp∏yw na rozwój choroby ma
podatnoÊç tkanek z´ba, uwarunkowana niedostatecznà jego mineralizacjà, rodzaj spo˝ywanych pokarmów oraz nawyki higieniczne. Nieleczona próchnica mo˝e byç przyczynà chorób miazgi, oz´bnej oraz koÊci czaszki.
Próchnica atakuje zarówno uz´bienie sta∏e,
jak i mleczne. W tym ostatnim pojawia si´ ju˝
w pierwszym roku ˝ycia. Czynnikami ryzyka
rozwoju próchnicy u dzieci jest niska zawartoÊç fluoru w wodzie pitnej, wychowanie
w rodzinie patologicznej lub upoÊledzenie
umys∏owe, skutkujàce brakiem dba∏oÊci
o podstawowe zabiegi higieniczne jamy ustnej, zbyt d∏ugie karmienie piersià lub butelkà, a tak˝e schorzenia uk∏adu pokarmowego.
Zapobieganie próchnicy powinno mieç charakter dzia∏aƒ kompleksowych, obejmujàcych edukacj´ rodziców, przestrzeganie zasad racjonalnego ˝ywienia oraz dba∏oÊci
o higien´ jamy ustnej, profilaktyczne stosowanie zwiàzków fluoru oraz regularnà kontrol´ i sanacj´ uz´bienia. Zarówno systemowe, jak i miejscowe stosowanie fluoru jest
dzia∏aniem o udowodnionej skutecznoÊci
przeciwpróchniczej. Najskuteczniejszà i najtaƒszà metodà profilaktyki jest fluorowanie
wody pitnej. Du˝à skutecznoÊcià cechujà si´
dzia∏ania obejmujàce regularne (raz na 6
miesićy) lakierowanie z´bów w grupie dzieci pomi´dzy 6. a 14. rokiem ˝ycia.
G∏ównym celem programu jest obni˝enie wyst´powania próchnicy z´bów wÊród
dzieci.
Cel szczegó∏owy Programu:
W trakcie realizacji Programu w latach
2007-2009 odb´dà si´ dwie wizyty w gabinecie stomatologicznym. Przerwa pomi´dzy
pierwszà a drugà wizytà wyniesie 3-6 miesićy. W trakcie 1. wizyty zrealizowane zostanà
nast´pujàce Êwiadczenia:
ocena stanu uz´bienia (obecnoÊç zmian
próchniczych i wad zgryzu),
usunićie bakteryjnej p∏ytki naz´bnej
jednorazowà szczoteczkà i gumkà,
lakierowanie z´bów lakierem fluorkowym,
przygotowanie informacji dla rodziców
o stanie uz´bienia dziecka i zalecanym
sposobie dalszego post´powania (leczenia).
W trakcie 2. wizyty przeprowadzone zostanie:
lakowanie z´bów trzonowych (tylko
u dzieci z grupy wysokiego ryzyka),
lakierowanie ca∏ych ∏uków z´bowych.
stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie 99,2% (zaplanowano Êrodki w wysokoÊci 150 000 z∏). Programem obj´to 2 212 dzieci w I etapie i 3 486 dzieci w II
etapie.
h) Program profilaktyki
chorób tarczycy u kobiet
po 40. roku ˝ycia17.
Populacj´ badanà stanowià mieszkanki
Krakowa po 40. roku ˝ycia z podejrzeniem
schorzenia gruczo∏u tarczowego.
Realizacja Programu przebiega w II etapach:
etap I – badanie fizykalne tarczycy,
etap II – cz´Êç 1: badanie poziomu „TSH”
oraz badanie USG tarczycy, konsultacja
lekarska i cz´Êç 2: w uzasadnionych przypadkach (ok. 10% osób badanych w cz´Êci 1.) – biopsja cienkoig∏owa.
Cele szczegó∏owe dotyczà m.in.: podniesienia ÊwiadomoÊci zdrowotnej m∏odzie˝y
oraz rodziców dzieci o najni˝szym poziomie
16
100
17
stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie 99,5%. Programem obj´to
1 274 kobiety w I etapie i 1 263 kobiety w II
etapie.
i) Program profilaktyki
raka prostaty18.
Rak gruczo∏u krokowego stanowi 5,4%
wszystkich nowotworów z∏oÊliwych u m´˝czyzn w Polsce i zajmuje trzecie miejsce
pod wzgl´dem cz´stoÊci zachorowaƒ po raku p∏uca i ˝o∏àdka. Obserwowana jest tendencja do wzrostu liczby zachorowaƒ na raka stercza pomimo rozwoju i doskonalenia
metod terapeutycznych. Podobnie, jak
w przypadku wzrostu cz´stoÊci zachorowaƒ
obserwowany jest wzrost liczby zgonów
z powodu raka stercza. Cz´stoÊç zachorowaƒ wzrasta wyraênie wraz z wiekiem, co
jest powodem zwi´kszenia iloÊci rozpoznaƒ
u m´˝czyzn powy˝ej 50. roku ˝ycia. Wzrost
liczby nowo rejestrowanych zachorowaƒ
w pewnej mierze mo˝e byç t∏umaczony wyd∏u˝eniem Êredniego czasu ˝ycia m´˝czyzn,
doskonaleniem metod rejestracji przypadków zachorowaƒ, jak równie˝ post´pem
w zakresie metod diagnostycznych.
Rak gruczo∏u krokowego we wczesnym
okresie rozwoju przebiega na ogó∏ bezobjawowo. Mo˝liwoÊci wykrycia nowotworu
stwarza badanie gruczo∏u krokowego przez
odbytnic´ („DRE”) oraz badanie st´˝enia
w surowicy krwi swoistego antygenu sterczowego – „PSA”. Podwy˝szone st´˝enie tego markera i dodatni wynik badania palpacyjnego sà wskazaniem do przeprowadzenia biopsji gruczo∏u krokowego pod kontrolà ultrasonografii przezodbytniczej.
W Polsce raka gruczo∏u krokowego rozpoznaje si´ na ogó∏ zbyt póêno. Poprawa tej
sytuacji, jak wskazujà na to doÊwiadczenia
wysoko rozwini´tych krajów, mo˝liwa jest
przez wprowadzenie badaƒ przesiewowych, które umo˝liwiajà wykrycie wi´kszoÊci guzów zanim stanà si´ one klinicznie
jawne, co pozwala na wczesne radykalne leczenie i w efekcie zmniejszenie umieralnoÊci z powodu tej choroby. Badania przesiewowe w celu wczesnego wykrycia raka stercza sà równie wa˝nà metodà kontroli choroby, jak profilaktyka i udoskonalenie diagnostycznych i terapeutycznych procedur
klinicznych.
ty oraz zredukowanie nak∏adów finansowych koniecznych do leczenia chorych w zaawansowanym stadium choroby.
W roku 2008 Program realizowany by∏
przez 5 podmiotów:
S.C.D.Z. „MEDICINA”, ul. Barska 12,
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. L.
Rydygiera, os. Z∏otej Jesieni 1,
NZOZ „COR VITA” s.c., ul. KoÊciuszki 35,
SP ZOZ Szpital Uniwersytecki, ul. Grzegórzecka 18,
ZOZ „Centrum Medyczne Nowa Huta”
sp. z o.o., ul. Ujastek 3.
W ramach programu przewidziano wykonanie badaƒ „per rectum” oraz „PSA”.
U m´˝czyzn wytypowanych na podstawie
badania „PSA” i „per rectum” wykonane jest
badanie USG prostaty oraz biopsja.
W 2008 r. na realizacj´ Programu wykorzystano Êrodki w wysokoÊci 59 595 z∏, co stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie 59,6% (zaplanowano Êrodki w wysokoÊci 100 000 z∏). Programem obj´to 655 m´˝czyzn w I etapie i 934 m´˝czyzn
w II etapie.
W 2008 r. Program by∏ realizowany przez
25 podmiotów Êwiadczàcych us∏ugi na terenie Miasta Krakowa.
Program adresowany jest do mieszkaƒców Miasta Krakowa powy˝ej 65. roku ˝ycia.
Realizacja Programu obejmuje II etapy:
etap I – kwalifikacja lekarska przed szczepieniem, z uwzgl´dnieniem przeciwwskazaƒ do szczepieƒ i ocenà ryzyka wystàpienia powik∏aƒ poszczepiennych,
etap II – wykonanie szczepienia przez
piel´gniark´ lub lekarza.
stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie 96,0% (zaplanowano Êrodki w wysokoÊci 203 934 z∏). Programem
w 2008 r. obj´to 6 632 osoby.
k) Program profilaktyki
i edukacji przedporodowej
„Szko∏a rodzenia”20.
j) Program szczepieƒ ochronnych
przeciw grypie mieszkaƒców
Krakowa powy˝ej 65 roku ˝ycia.19
Celem g∏ównym Programu jest zmniejszenie liczby zgonów z powodu raka prosta18
19
G∏ównym celem szczepieƒ ochronnych
przeciwko grypie jest zapobieganie zachorowaniom na gryp´, a tym samym zmniejszenie ryzyka ci´˝kiego przebiegu choroby, wystàpienia powik∏aƒ i redukcja zwiàzanej
z tym ÊmiertelnoÊci.
Program adresowany jest do mieszkaƒców Miasta Krakowa powy˝ej 50. roku ˝ycia.
Szczepienia ochronne przeciwko grypie
nie tylko zapobiegajà wystàpieniu tej bardzo
zaraêliwej i groênej dla ludzi choroby, szczególnie dla osób starszych, ale tak˝e sà najtaƒszym sposobem ograniczenia zwiàzanych z tym kosztów medycznych, spo∏ecznych i ekonomicznych. We wszystkich rekomendacjach dotyczàcych szczepieƒ na gryp´, w∏aÊnie grupa osób po 65. roku ˝ycia jest
wskazywana na pierwszym miejscu (ostatnio
pojawiajà si´ dane wskazujàce na potrzeb´
immunizacji u osób po 50. roku ˝ycia). Wed∏ug zaleceƒ Âwiatowej Organizacji Zdrowia
nale˝y zaszczepiç do 2010 roku 75% populacji osób po 65. roku ˝ycia. W populacji nale˝àcej do grupy zwi´kszonego ryzyka powik∏aƒ zwiàzanych z grypà, do której zalicza si´
tak˝e osoby po 65. roku ˝ycia, zaleca si´ podawanie szczepionki od wrzeÊnia do po∏owy
listopada.
Program edukacji przedporodowej
„Szko∏a rodzenia” jako Êwiadczenie profilaktyczno-edukacyjne adresowane do kobiet
w cià˝y mieszkajàcych na terenie Miasta Krakowa zosta∏ zaplanowany po to, aby doprowadziç do poprawy dost´pnoÊci do Êwiadczeƒ zdrowotnych dla kobiet w cià˝y, a w rezultacie przyczyniç si´ do poprawy stanu
zdrowia kobiet oraz dzieci. Podstawowe za∏o˝enia Programu to:
przekazanie wiedzy dotyczàcej rozwoju
p∏odu, przebiegu cià˝y, porodu, po∏ogu
oraz podstawowych problemów dotyczàcych opieki nad dzieckiem i laktacji,
promocja zachowaƒ sprzyjajàcych zdrowiu matki, dziecka i rodziny,
informacja o dost´pnych formach opieki
medycznej w trakcie przebiegu cià˝y,
wsparcie psychiczne i stymulacja do
prozdrowotnych zachowaƒ.
20
101
Celem ogólnym Programu jest kompleksowa opieka nad kobietà ci´˝arnà i jej dzieckiem oraz edukacja w kierunku propagowania zdrowych zasad przygotowania kobiety
do porodu, zmiana postawy wobec badaƒ
profilaktycznych z biernej na czynnà – egzekwujàcà wykonywanie badaƒ specjalistycznych w placówkach ochrony zdrowia przez
ca∏y okres cià˝y a˝ do porodu oraz kontrol´
stanu zdrowia po porodzie i zdrowia swojego dziecka w okresie niemowlćym. Celem
Programu jest tak˝e przygotowanie kobiety
do porodu i nauczenie jej prawid∏owych zachowaƒ w trakcie porodu oraz stosowania
technik ∏agodzenia bólu porodowego i relaksacyjnych – przydatnych w trakcie porodu, przygotowanie rodziców do piel´gnacji
i opieki nad niemowlćiem, podniesienie
wiedzy i przygotowanie kobiety do wychowania zdrowego dziecka.
dnie na jeden kurs. Program obejmuje zajćia teoretyczne z lekarzem ginekologiem po∏o˝nikiem, neonatologiem, anestezjologiem,
po∏o˝nà, po∏o˝nà noworodkowà, psychologiem i prawnikiem oraz zajćia praktyczne,
na które sk∏adajà si´:
przygotowanie do porodu,
nauka prawid∏owych zachowaƒ w trakcie porodu,
nauka ∏agodzenia bólu porodowego –
techniki relaksacji, cykl çwiczeƒ fizycznych ogólnousprawniajàcych, çwiczenia
wzmacniajàce i rozciàgajàce, çwiczenia
relaksujàce, nauka oddychania torem
brzusznym, çwiczenia przygotowujàce
do porodu,
çwiczenia w po∏ogu.
stanowi wykorzystanie zaplanowanych Êrodków na poziomie ponad 100%. Programem
w 2008 r. obj´to 430 osób.
Realizatorami Programu mogà byç publiczne i niepubliczne szko∏y rodzenia w MieÊcie Krakowie posiadajàce w∏aÊciwie przygotowane sale wyk∏adowe i sale do çwiczeƒ fizjoterapeutycznych, specjalistyczny zespó∏ edukacyjny, sk∏adajàcy si´ z zespo∏u lekarzy po∏o˝ników, neonatologów, anestezjologów, po∏o˝nych, po∏o˝nych noworodkowych, po∏o˝nych
Êrodowiskowych, psychologa, fizjoterapeuty
i prawnika oraz posiadajàce dost´p do gabinetów lekarskich konsultacyjnych i badaƒ ginekologicznych, badaƒ ultrasonograficznych,
posiadajàce sprawny sprz´t („KTG” i „USG”).
W 2008 r. Program realizowa∏o 5 podmiotów:
NZOZ Szpital na Siemiradzkiego im. R.
Czerniakowskiego, al. S∏owackiego 48,
NZOZ Ginekologii i Po∏o˝nictwa GEMELLI
sp. z o.o., os. Jagielloƒskie 1,
Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza, ul. Pràdnicka 35-37,
Szpital Specjalistyczny im. S. ˚eromskiego SP ZOZ, os. Na Skarpie 66,
Szpital Po∏o˝niczo-Ginekologiczny „UJASTEK” sp. z o.o., ul. Ujastek 3.
Program adresowany jest do kobiet
w cià˝y mieszkajàcych na terenie Miasta Krakowa oraz dla ich wspó∏ma∏˝onków (ojca
dziecka), w szczególnoÊci dla kobiet, b´dàcych w cià˝y po raz pierwszy.
Program edukacji przedporodowej
„Szko∏a rodzenia” w za∏o˝eniach ma byç realizowany w czasie nie krótszym ni˝ 4 tygo-
3.1.2 Program Krakowska Sieç
AED IMPULS ˚YCIA21.
W dniu 12 wrzeÊnia 2007 r. przyj´to do
realizacji uchwa∏´ Rady Miasta Krakowa Nr
XX/264/07 w sprawie kierunków dzia∏ania
dla Prezydenta Miasta Krakowa w zakresie
budowy sieci automatycznych defibrylatorów zewn´trznych w miejscach publicznych
poprzez realizacj´ Ramowego Programu Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA. Zarzàdzeniem Nr 2715/2007 Prezydenta Miasta Krakowa z dnia 19 grudnia 2008 r. powo∏any
zosta∏ Zespó∏ zadaniowy ds. Ramowego
Programu Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA na lata 2008-2010. W sk∏ad Zespo∏u weszli przedstawiciele odpowiednich komórek UMK oraz miejskich jednostek organizacyjnych, których udzia∏ uznano za konieczny w celu prawid∏owej realizacji zapisów
uchwa∏y. WÊród g∏ównych zadaƒ Zespo∏u
wskazano:
przygotowanie projektu szczegó∏owego
harmonogramu dzia∏aƒ w ramach realizacji Programu (wraz z zabezpieczeniem
finansowym);
ustalenie hierarchicznej listy najistotniejszych z punktu widzenia za∏o˝eƒ Programu miejsc publicznych i budynków zarzàdzanych przez Gmin´ Miejskà Kraków, w których w poszczególnych latach
realizacji Programu zostanà zainstalowane zestawy AED;
przygotowanie za∏o˝eƒ promocyjnych
Programu oraz planu dzia∏aƒ promocyjnych, w tym opracowanie Systemu Identyfikacji Wizualnej Programu (znak graficzny, jednolita linia graficzna wydawnictw, standard oznakowania miejsc
21
102
i budynków, w których sà zainstalowane
zestawy);
uruchomienie w ramach Miejskiej Prezentacji Internetowej „Magiczny Kraków” segmentu dotyczàcego Programu;
przygotowanie, wydanie i kolporta˝ materia∏ów informacyjnych, promocyjnych
i instrukta˝owych oraz przygotowanie
materia∏ów audiowizualnych i oprogramowania edukacyjnego;
zakup i instalacja zestawów AED w wytypowanych miejscach;
opracowanie i wdro˝enie programu
szkoleƒ z pierwszej pomocy w formacie
poszerzonym o zakres dotyczàcy obs∏ugi
AED dla wybranych grup osób.
W ramach realizowanego przez Urzàd
Miasta Krakowa Ramowego Programu Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA w 2008 r. zorganizowano bezp∏atne szkolenia z zakresu
udzielania pierwszej pomocy medycznej,
które podzielone zosta∏y na 2 etapy.
W pierwszym z nich, realizowanym od poczàtku wrzeÊnia 2008 r., wyodr´bniono trzy
podstawowe grupy kursów:
„Podstawowe zabiegi resuscytacyjne i automatyczna defibrylacja zewn´trzna
BLS/AED” - szkolenie to przeznaczone
zosta∏o dla mieszkaƒców Miasta Krakowa, powy˝ej 18. roku ˝ycia, bez górnego limitu wieku, majàcych miejsce zamieszkania lub pobytu na terenie Gminy Miejskiej Kraków, przez okres trwajàcy nieprzerwanie, co najmniej trzy miesiàce (zameldowanie na pobyt czasowy
lub sta∏y) – zapewniono 360 miejsc,
w tym 60 miejsc dla pracowników jednostek, w których zainstalowano zestawy AED; szkolenie trwa∏o ∏àcznie ok. 5,5
godziny.
„Podstawowe zabiegi resuscytacyjne
i automatyczna defibrylacja zewn´trzna
BLS/AED – kurs instruktorski” – kurs ten
przeznaczono dla 50 nauczycieli przysposobienia obronnego i 50 piel´gniarek medycyny szkolnej, b´dàcych
mieszkaƒcami Krakowa; szkolenie
trwa∏o ∏àcznie ok. 15 godzin, przez 3
kolejne dni.
Szkolenie przeprowadzone zgodnie
z warunkami okreÊlonymi w rozporzàdzeniu Ministra Zdrowia z dnia 19 marca 2007 r. w sprawie kursu w zakresie
kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz. U.
z 2007, Nr 60, poz. 408) – szkoleniem
objći zostali pracownicy Stra˝y Miejskiej Miasta Krakowa (50 miejsc), Komendy Miejskiej Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej w Krakowie (25 miejsc) oraz pracownicy Urz´du Miasta Krakowa i Radni
Miasta Krakowa (5 miejsc); szkolenie
trwa∏o ∏àcznie 66 godzin, przez 8 kolejnych dni.
Sprawozdanie z realizacji uchwa∏y Nr XX/264/07 Rady Miasta Krakowa z dnia 12 wrzeÊnia 2007 r. w sprawie kierunków dzia∏ania dla Prezydenta
Miasta Krakowa w zakresie budowy automatycznych defibrylatorów zewn´trznych w miejscach publicznych poprzez realizacj´ Ramowego
Programu Krakowska Sieç AED OMPULS ˚YCIA, Referat Zdrowia Biuro ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa, Kraków 2009 r.
W ramach drugiej tury szkoleƒ, wyodr´bniono dwa zakresy kursów:
BLS/AED” – kurs przeznaczony dla 1 000
osób (w tym 100 miejsc dla pracowników jednostek, w których zainstalowano
zestawy AED).
BLS/AED – kurs instruktorski” – szkolenie
przeznaczone dla 320 osób, ze wskazaniem na nauczycieli, piel´gniarki medycyny szkolnej i piel´gniarki zatrudnione
w ˝∏obkach samorzàdowych Miasta Krakowa.
Kursy z zakresu BLS/AED (podstawowy
i instruktorski), prowadzone by∏y zgodnie
z wytycznymi „Polskiej Rady Resuscytacji”,
przez firmy posiadajàce stosowne porozumienie o wspó∏pracy ze wskazanà instytucjà.
¸àcznie na realizacj´ szkoleƒ z zakresu
udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w 2008 r., przeznaczono kwot´ 400 000
z∏. Szkolenia przeznaczono ∏àcznie dla 1 860
osób (zgodnie z zawartymi umowami),
z czego w kursach wzi´∏y udzia∏ 1 774 osoby,
co stanowi 95,4% realizacji przyj´tego planu
(niewykorzystanie Êrodków w ca∏oÊci zwiàzane by∏o z niezg∏aszaniem si´ uczestników
na szkolenia).
Zgodnie z za∏o˝eniami Ramowego Programu Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA na
dzia∏ania zwiàzane z promocjà programu
przeznaczono ∏àcznie 150 000 z∏. Kwota ta
zosta∏a przekazana do Biura Promocji i Marketingu Miasta UMK w celu podjćia profesjonalnych dzia∏aƒ promocyjnych dotyczàcych Programu (przez jednostk´ merytorycznà). Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Biuro Promocji i Marketingu
Miasta, kwota ta przeznaczona zosta∏a
zgodnie z zestawieniem prezentowanym
w tabeli nr III.12.
Zgodnie z za∏o˝eniami Programu na
dzia∏ania zwiàzane z zakupami przeznaczono ∏àcznie 300 000 z∏. W ramach budowy Sieci AED IMPULS ˚YCIA dokonano zakupów
zgodnie z wykazem zamieszczonym poni˝ej
(Tabela nr III.13).
W roku 2008 r. w ramach pierwszego
etapu budowy Sieci AED IMPULS ˚YCIA zakupiono 18 sztuk automatycznych defibrylatorów zewn´trznych dla jednostek wskazanych przez Zespó∏ zadaniowy, które rozmieszczone zosta∏y w 14 lokalizacjach na terenie Miasta Krakowa (Tabela nr III.14).
L.p.
Zakres rzeczowy
Koszt (w z∏)
1.
Przygotowanie projektów graficznych (logotyp Programu, plakat,
ulotka) materia∏ów informacyjnych i promocyjnych (tablice
kierunkowe i informacyjne) oraz elementów layoutu strony www
15 740
2.
Wykonanie gad˝etów promujàcych Program (500 koszulek,
500 kubków, 5 000 naklejek, 1 500 smyczy)
17 250
3.
Wykonanie 2 szt. roll’upów z logotypem Programu
2 590
4.
Wykonanie 30 kompletów tablic informacyjno-promocyjnych
oraz kierunkowych umieszczanych w budynkach,
w których montowane sà urzàdzenia AED
10 212
5.
Wykonanie serii zdj´ç na potrzeby Programu
1 100
6.
Wykonanie 2 000 szt. zestawów do resuscytacji
z logotypem Programu
10 900
7.
Koprodukcja filmu instrukta˝owego na temat AED oraz spotu
reklamowego wraz z emisjà w TVP Kraków
62 200
8.
Druk 1 000 szt. plakatów promujàcych Program
1 400
9.
Druk 20 000 szt. ulotek promujàcych Program
2 400
SUMA
123 792
Tabela nr III.12. Koszty brutto poniesione na promocj´
programu Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA.
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Referatu Zdrowia
L.p.
Nazwa jednostki
Rodzaj i iloÊç zakupu
Wykonanie
wg zap∏aconych
faktur (w z∏)
1.
(dotacja z UMK)
18 szt. automatycznych
defibrylatorów
zewn´trznych
80 892,00
2.
(dotacja z UMK)
2 szt. defibrylatorów
z kardiomonitorem
69 108,00
3.
(dotacja z UMK)
1 defibrylator
z kardiomonitorem
34 451,86
4.
Biuro ds. Ochrony Zdrowia
UMK – Fundacja R2 (u˝yczenie)
4 rowery
z wyposa˝eniem
11 500,00
5.
Biuro ds. Ochrony Zdrowia
UMK – Fundacja R2 (u˝yczenie)
4 szt. automatycznych
defibrylatorów
zewn´trznych
26 057,20
6.
im. S. ˚eromskiego (dotacja z UMK)
2 szt. defibrylatorów
z kardiomonitorem
59 625,80
Ogó∏em zakupy
281 635,00
Tabela nr III.13. Zestawienie zakupów w ramach
Sieci AED IMPULS ˚YCIA.
103
Tabela nr III.14. Lokalizacje AED
na terenie Miasta Krakowa.
danych Referatu Zdrowia
3.2 Dzielnicowe
programy zdrowotne.
W 1991 r. uchwa∏à Rady Miasta Krakowa
powo∏anych zosta∏o osiemnaÊcie dzielnic
Krakowa spe∏niajàcych funkcje jednostek
pomocniczych Miasta Krakowa. Przyj´to, ˝e
taki podzia∏ pozwoli na rzeczywisty kontakt
samorzàdu lokalnego z mieszkaƒcami. Do
zakresu dzia∏ania Dzielnic nale˝à sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym oraz zadania
s∏u˝àce do zaspokajania potrzeb zbiorowych i poprawy warunków ˝ycia ich mieszkaƒców. Do zadaƒ, których realizatorem sà
Dzielnice Miasta Krakowa nale˝y mi´dzy innymi zadanie zwiàzane z ochronà zdrowia
mieszkaƒców Dzielnicy. W zwiàzku z tym
Rady Dzielnic Miasta Krakowa wychodzà naprzeciw zapotrzebowaniu spo∏ecznoÊci lo-
Lokalizacja
Liczba AED
Adres
1.
Regionalny Dworzec Autobusowy
3
ul. Bosacka18
2.
Polskie Koleje Paƒstwowe,
Dworzec G∏ówny PKP
2
pl. Jana NowakaJezioraƒskiego 3
3.
Bazylika Mariacka w Krakowie
1
pl. Mariacki 5
4.
Pawilon Wystawienniczo-Informacyjny
Wyspiaƒski 2000
1
pl. Wszystkich Âwi´tych 2
5.
Hotel Ester
1
ul. Szeroka 20
6.
Sàd Okr´gowy w Krakowie
1
ul. Przy Rondzie 7
7.
1
al. Powstania
Warszawskiego 10
8.
Nowohuckie Centrum Kultury
1
al. Jan Paw∏a II 232
9.
1
os. Zgody 2
10.
Zak∏ad Ubezpieczeƒ Spo∏ecznych
1
ul. P´dzichów 27
11.
Urzàd Skarbowy – Kraków ÂródmieÊcie
1
ul. Krowoderskich Zuchów 2
12.
1
ul. Wielicka 28
13.
Sanktuarium Bo˝ego Mi∏osierdzia
w ¸agiewnikach
1
ul. Siostry Faustyny 3
14.
Mi´dzynarodowy Port Lotniczy
im. Jana Paw∏a II Kraków-Balice sp. z o.o.
2
ul. kpt. M. Medweckiego 1,
Balice
SUMA
18
kalnej w zakresie ochrony zdrowia poprzez
finansowanie lokalnych programów prozdrowotnych.
Od 1999 r. w Dzielnicach Krakowa realizowane sà zadania z zakresu profilaktyki
i promocji zdrowia uznane przez nie za priorytetowe i wychodzàce naprzeciw potrzebom spo∏ecznoÊci lokalnych w zakresie
ochrony zdrowia. Ze wzgl´du na cz´sto
zró˝nicowane potrzeby, oczekiwania i mo˝liwoÊci wykazy realizowanych programów
sà ró˝ne dla poszczególnych Dzielnic, podobnie jak i Êrodki finansowe przeznaczane
na nie.
Zaanga˝owanie Dzielnic w prowadzenie
lokalnych programów prozdrowotnych
w 2008 r. powi´kszy∏o ogólnà kwot´ przekazywanà przez Gmin´ Miejskà Kraków na realizacj´ w/w programów z 2 550 000 z∏. w 2007
22
23
104
L.p.
r. do 3 010 500 z∏. tj. o 460 500 z∏. Pozwoli∏o to
objàç dodatkowo badaniami 9 362 mieszkaƒców Krakowa22.
Zadania priorytetowe Dzielnic z zakresu
ochrony zdrowia realizowane sà zgodnie
z Zarzàdzeniem Prezydenta Miasta Krakowa
Nr 304/2005 z dnia 22 lutego 2005 r. i wed∏ug procedury tam okreÊlonej.
W roku 2008 Dzielnice Miasta Krakowa
przeznaczy∏y na profilaktyk´ i promocj´
zdrowia kwot´ 460 500 z∏, a wydatkowa∏y
kwot´ 442 529,80 z∏. Najwićej Êrodków na
zadania zwiàzane z profilaktykà i promocjà
zdrowia przeznaczy∏y Dzielnice VI, VII, III,
V i XV, najmniej Dzielnice IV, XVIII i X (Tabela
nr III.15).
Z programów realizowanych przez Dzielnice skorzysta∏y w 2008 r. 19 362 osoby (wobec 5 018 mieszkaƒców w 2007 r.)23.
Na podstawie sprawozdania z wykonania zadaƒ uznanych przez Dzielnice za priorytetowe z zakresu ochrony zdrowia w roku 2008.,
Biuro ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa.
Na podstawie danych Biura ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa.
W przeliczeniu na jednego mieszkaƒca
najwi´kszà kwot´ – 2,72 z∏ przeznaczy∏a na
profilaktyk´ i promocj´ zdrowia w roku 2008
Dzielnica VI oraz Dzielnica VII – 2,28 z∏. Najmniej Êrodków na profilaktyk´ w przeliczeniu na 1 mieszkaƒca przeznaczy∏a w 2008 r.
Dzielnica IV – 0,00 z∏, Dzielnica XIII – 0,08 z∏
i Dzielnica XVI – 0,16 z∏ (Tabela nr III.16).
W 2008 r. odsetki mieszkaƒców obj´tych
realizowanymi przez Dzielnice programami
profilaktyki i promocji zdrowia by∏y zró˝nicowane i waha∏y si´ od 5,12 w Dzielnicy VII, poprzez:
4,08 w Dzielnicy VI,
3,83 w Dzielnicy XIV,
2,85 w Dzielnicy IX,
2,24 w Dzielnicy V,
2,04 w Dzielnicy XI,
1,66 w Dzielnicy II,
1,46 w Dzielnicy XVII,
1,28 w Dzielnicy XV,
1,09 w Dzielnicy III,
1,05 w Dzielnicy X,
0,94 w Dzielnicy XII,
0,90 w Dzielnicy I,
0,81 w Dzielnicy VIII,
0,62 w Dzielnicy XIII,
0,31 w Dzielnicy XVI,
0,26 w Dzielnicy XVIII,
do 0,00 w Dzielnicy IV (Tabela nr III.17).
W roku 2008 Dzielnice Miasta Krakowa
realizowa∏y programy w czternastu zakresach tematycznych. Ogólnie, najwi´ksze
kwoty wydatkowane zosta∏y na programy:
szczepieƒ przeciwko grypie – 86 945,80 z∏,
szczepieƒ przeciwko meningokokom – 71
371,00 z∏, profilaktyki wad postawy – 65
686,00 z∏. Pozwoli∏o to na objćie w/w programami odpowiednio: 3 165, 470 i 1 425
mieszkaƒców Miasta Krakowa.
Zakres merytoryczny zadaƒ realizowanych przez Dzielnice Miasta Krakowa z profilaktyki i promocji zdrowia w roku 2008 obejmowa∏:
program profilaktyki próchnicy u dzieci,
program profilaktyki wad postawy
u dzieci,
program profilaktyki wad wzroku u dzieci,
program szczepieƒ przeciwko grypie,
program szczepieƒ przeciwko ˝ó∏taczce,
program szczepieƒ przeciwko meningokokom,
program szczepieƒ przeciwko pneumokokom,
program profilaktyki raka piersi (mammografia, USG),
program rehabilitacyjny (krioterapia,
kinezyterapia),
program profilaktyki raka stercza,
program profilaktyki chorób p∏uc,
program profilaktyki raka szyjki macicy,
program profilaktyki osteoporozy,
program profilaktyki chorób alergicznych u dzieci.
Dzielnica nr
Dzielnica - nazwa
¸àczna kwota przeznaczona przez Dzielnice na profilaktyk´
i promocj´ zdrowia w roku 2008
Wykonanie
Realizacja planu
I
Stare Miasto
29 000,00 z∏
29 000,00 z∏
100%
II
Grzegórzki
18 000,00 z∏
15 310,50 z∏
85,06%
II
Pràdnik Czerwony
40 000,00 z∏
28 726,00 z∏
71,82%
IV
Pràdnik Bia∏y
0,00 z∏
0,00 z∏
100%
V
Krowodrza
40 000,00 z∏
38 896,60 z∏
97,24%
VI
Bronowice
61 000,00 z∏
59 626,00 z∏
97,75%
VII
Zwierzyniec
46 000,00 z∏
45 620,00 z∏
99,17%
VIII
D´bniki
27 000,00 z∏
26 538,00 z∏
98,29%
IX
¸agiewniki-Borek Fa∏ćki
13 500,00 z∏
13 432,00 z∏
99,50%
X
Swoszowice
6 000,00 z∏
6 000,00 z∏
100%
XI
Podgórze Duchackie
30 000,00 z∏
30 000,00 z∏
100%
XII
Bie˝anów-Prokocim
26 000,00 z∏
26 000,00 z∏
100%
XIII
Podgórze
10 000,00 z∏
10 000,00 z∏
100%
XIV
Czy˝yny
33 000,00 z∏
32 769,50 z∏
99,30%
XV
Mistrzejowice
40 000,00 z∏
39 989,20 z∏
99,97%
XVI
Bieƒczyce
7 000,00 z∏
6 690,00 z∏
95,57%
XVII
Wzgórza Krzes∏awickie
29 000,00 z∏
28 940,00 z∏
99,79%
XVIII
Nowa Huta
5 000,00 z∏
4 992,00 z∏
99,84%
¸àcznie
460 500,00 z∏
442 529,80 z∏
96,10%
Tabela nr III.15. Kwoty przeznaczone przez Dzielnice na profilaktyk´ i promocj´ zdrowia w roku 2008 (wraz z wykonaniem).
Opracowanie w∏asne na podstawie danych Referatu Zdrowia Biura ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa.
105
70 000,00 z∏
60 000,00 z∏
50 000,00 z∏
40 000,00 z∏
30 000,00 z∏
20 000,00 z∏
10 000,00 z∏
0,00 z∏
VI
VII
III
V
XV
XIV
XI
I
XVII VIII
XII
II
IX
XIII XVI
X
XVIII
IV
Dzielnice Miasta Krakowa
Wykres nr III.2. Ârodki finansowe przeznaczone przez Dzielnice
na profilaktyk´ i promocj´ zdrowia w 2008 r.
Dzielnica - nazwa
Kwota przeznaczona przez Dzielnice
na profilaktyk´
Liczba mieszkaƒców
Dzielnicy
Kwoty przeznaczone na profilaktyk´ przez Dzielnice
w 2008 r. w przeliczeniu na
jednego mieszkaƒca*
I
Stare Miasto
29 000,00 z∏
42 671
0,68 z∏
II
Grzegórzki
18 000,00 z∏
30 753
0,59 z∏
II
Pràdnik Czerwony
40 000,00 z∏
48 654
0,82 z∏
IV
Pràdnik Bia∏y
0,00 z∏
65 797
0,00 z∏
V
Krowodrza
40 000,00 z∏
35 503
1,13 z∏
VI
Bronowice
61 000,00 z∏
22 428
2,72 z∏
VII
Zwierzyniec
46 000,00 z∏
20 173
2,28 z∏
VIII
D´bniki
27 000,00 z∏
53 391
0,51 z∏
IX
13 500,00 z∏
14 510
0,93 z∏
X
Swoszowice
6 000,00 z∏
19 075
0,31 z∏
XI
Podgórze Duchackie
30 000,00 z∏
52 572
0,57 z∏
XII
Bie˝anów-Prokocim
26 000,00 z∏
63 569
0,41 z∏
XIII
Podgórze
10 000,00 z∏
32 168
0,31 z∏
XIV
Czy˝yny
33 000,00 z∏
25 775
1,28 z∏
XV
Mistrzejowice
40 000,00 z∏
54 308
0,74 z∏
XVI
Bieƒczyce
7 000,00 z∏
44 766
0,16 z∏
XVII
29 000,00 z∏
20 343
1,43 z∏
XVIII
Nowa Huta
5 000,00 z∏
58 952
0,08 z∏
¸àcznie
460 500,00 z∏
705 408
0,65 z∏
Dzielnica
- nr
Tabela nr III.16. Kwoty przeznaczone przez Dzielnice na profilaktyk´ i promocj´ zdrowia w roku 2008 w przeliczeniu na jednego mieszkaƒca.
*liczba mieszkaƒców Krakowa wg stanu na 16.01.2009 r.
106
3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
VI
VII
XVII
XIV
V
IX
III
XV
I
II
XI
VIII
XII
X
XIII
XVI
XVIII
IV
Wykres nr III.3. Ârodki finansowe przeznaczone
przez Dzielnice na profilaktyk´ i promocj´ zdrowia
w 2008 r. w przeliczeiu na 1 mieszkaƒca.
Dzielnica
- nr
Kwota przeznaczona
Dzielnica - nazwa przez Dzielnice na profilaktyk´
Liczba Liczba mieszkaƒców obj´tych
dzielnicowymi programami
mieszkaƒców
w roku 2008
Dzielnicy
Odsetek mieszkaƒców obj´tych dzielnicowymi
programami w roku 2008
I
Stare Miasto
29 000,00 z∏
42 671
385
0,90%
II
Grzegórzki
18 000,00 z∏
30 753
510
1,66%
II
Pràdnik Czerwony
40 000,00 z∏
48 654
529
1,09%
IV
Pràdnik Bia∏y
0,00 z∏
65 797
0
0,00%
V
Krowodrza
40 000,00 z∏
35 503
797
2,24%
VI
Bronowice
61 000,00 z∏
22 428
915
4,08%
VII
Zwierzyniec
46 000,00 z∏
20 173
1 033
5,12%
VIII
D´bniki
27 000,00 z∏
53 391
432
0,81%
IX
13 500,00 z∏
14 510
413
2,85%
X
Swoszowice
6 000,00 z∏
19 075
200
1,05%
XI
Podgórze Duchackie
30 000,00 z∏
52 572
1074
2,04%
XII
Bie˝anów-Prokocim
26 000,00 z∏
63 569
599
0,94%
XIII
Podgórze
10 000,00 z∏
32 168
200
0,62%
XIV
Czy˝yny
33 000,00 z∏
25 775
988
3,83%
XV
Mistrzejowice
40 000,00 z∏
54 308
696
1,28%
XVI
Bieƒczyce
7 000,00 z∏
44 766
137
0,31%
XVII
29 000,00 z∏
20 343
298
1,46%
XVIII
Nowa Huta
5 000,00 z∏
58 952
156
0,26%
¸àcznie
460 500,00 z∏
705 408
9 362
1,33%
Tabela nr III.17. Liczba i odsetek mieszkaƒców obj´tych realizowanymi przez Dzielnice programami profilaktyki i promocji zdrowia w roku 2008.
*liczba mieszkaƒców Krakowa wg stanu na 16.01.2009 r.
107
6,00
5,00
4,00
3,00
2,00
1,00
0,00
VII
VI
XIV
IX
V
XI
II
XVII
XV
III
X
XII
I
VIII
XIII
XVI
XVIII
IV
Wykres nr III.4. Odsetek mieszkaƒców Dzielnic obj´tych
dzielnicowymi programami profilaktycznymi w 2008 r.
600 000,00
500 000,00
400 000,00
300 000,00
200 000,00
100 000,00
0,00
I
V
VII
VI
IV
III
XVII
XIV
VIII
II
XVI
Wykres nr III.5. Ârodki wydatkowane przez Dzielnice na programy
profilaktyki i promocji zdrowia w latach 2000-2008.
108
XI
XV
XIII
XII
XVIII
IX
X
¸àcznie
Program profilaktyki chorób alergicznych u dzieci
osteoporozy
raka szyjki macicy
chorób p∏uc
raka stercza
Program rehabilitacyjny
(krioterapia, kinezyterapia)
Program profilaktyki raka piersi
(mammografia, USG)
385
131
120
Program szczepieƒ
przeciwko meningokokom
Program szczepieƒ
przeciwko pneumokokom
134
Program szczepieƒ
przeciwko ˝ó∏taczce
Program szczepieƒ
przeciwko grypie
Program profilaktyki wad wzroku u
dzieci
510
133
377
529
200
125
66
138
0
IV
797
80
78
141
498
V
915
116
79
720
VI
VII
1033
153
535
145
III
Program profilaktyki wad postawy u
dzieci
II
200
I
próchnicy u dzieci
Nazwa programu
432
191
175
66
VIII
413
413
IX
200
200
X
599
260
339
XII
200
200
XIII
988
80
679
229
XIV
696
124
572
XV
137
137
XVI
298
150
148
XVII
156
156
XVIII
9362
150
824
260
513
339
66
268
116
470
354
3165
1212
1425
200
¸àcznie osób
Tabela nr III.18. Zestawienie programów realizowanych w roku 2008 przez
poszczególne Dzielnice wraz z liczbà mieszkaƒców obj´tych programami.
1074
1074
XI
Dzielnica – nr
109
¸àcznie
XVIII
XVII
XVI
XV
XIV
XIII
XII
XI
X
IX
VIII
VII
VI
V
IV
III
II
I
Dzielnica
– nr
206 547,67 z∏
0 z∏
15 000,00 z∏
13 000,00 z∏
0 z∏
0 z∏
4 000,00 z∏
1 989,00 z∏
0 z∏
1 500,00 z∏
0 z∏
0 z∏
0 z∏
22 282,00 z∏
48 529,00 z∏
49 763,50 z∏
3 810,00 z∏
0 z∏
46 674,17 z∏
2000
316 291,78 z∏
0 z∏
25 000,00 z∏
26 998,42 z∏
0 z∏
14 960,46 z∏
0 z∏
0 z∏
0 z∏
0 z∏
0 z∏
23 305,00 z∏
14 980,00 z∏
33 084,00 z∏
69 506,50 z∏
19 345,00 z∏
0 z∏
35 840,00 z∏
53 272,40 z∏
2001
397 795,86 z∏
0 z∏
34 958,00 z∏
34 990,00 z∏
0 z∏
42 340,00 z∏
10 000,00 z∏
0 z∏
0 z∏
0 z∏
0 z∏
14 494,00 z∏
40 806,32 z∏
37 972,00 z∏
60 930,60 z∏
29 800,00 z∏
12 999,20 z∏
16 141,44 z∏
62 364,30 z∏
2002
521 593,10 z∏
19 984,00 z∏
30 000,00 z∏
22 520,00 z∏
0 z∏
29 993,40 z∏
14 965,00 z∏
0 z∏
13 532,70 z∏
1 980,00 z∏
5 460,00 z∏
39 945,00 z∏
56 558,00 z∏
33 460,50 z∏
64 548,50 z∏
30 979,00 z∏
49 984,00 z∏
24 960,00 z∏
82 723,00 z∏
2003
500 876,70 z∏
20 000,00 z∏
34 968,00 z∏
14 765,00 z∏
0 z∏
29 887,20 z∏
14 930,00 z∏
10 000,00 z∏
0 z∏
5 000,00 z∏
5 500,00 z∏
34 935,80 z∏
51 736,00 z∏
35 924,20 z∏
55 955,00 z∏
40 000,00 z∏
36 575,00 z∏
30 937,00 z∏
79 763,50 z∏
2004
491 662,80 z∏
0 z∏
28 594,00 z∏
19 935,00 z∏
17 670,00 z∏
29 882,00 z∏
13 548,00 z∏
0 z∏
13 909,00 z∏
6 500,00 z∏
5 500,00 z∏
34 916,00 z∏
46 853,20 z∏
33 958,80 z∏
53 942,00 z∏
24 085,00 z∏
39 966,00 z∏
36 980,00 z∏
85 423,80 z∏
2005
567 079,13 z∏
9 996,00 z∏
33 998,00 z∏
20 000,00 z∏
17 946,00 z∏
29 879,45 z∏
14 974,00 z∏
19 980,00 z∏
28 959,00 z∏
9 996,00 z∏
5 340,00 z∏
28 970,00 z∏
53 916,00 z∏
18 990,00 z∏
64 964,00 z∏
39 990,00 z∏
46 698,00 z∏
35 920,00 z∏
86 562,68 z∏
2006
498 980,33 z∏
3 000,00 z∏
25 961,00 z∏
19 757,00 z∏
18 486,00 z∏
32 982,70 z∏
9 835,00 z∏
29 900,00 z∏
17 140,00 z∏
6 000,00 z∏
8 498,00 z∏
33 074,00 z∏
50 250,00 z∏
24 965,00 z∏
61 244,63 z∏
39 954,00 z∏
49 918,00 z∏
24 996,00 z∏
43 019,00 z∏
2007
442 529,80 z∏
4 992,00 z∏
28 940,00 z∏
6 690,00 z∏
39 989,20 z∏
32 769,50 z∏
10 000,00 z∏
26 000,00 z∏
30 000,00 z∏
6 000,00 z∏
13 432,00 z∏
26 538,00 z∏
45 620,00 z∏
59 626,00 z∏
38 896,60 z∏
0 z∏
28 726,00 z∏
15 310,50 z∏
29 000,00 z∏
2008
3 943 357,17 z∏
57 972,00 z∏
257 419,00 z∏
178 655,42 z∏
94 091,20 z∏
242 694,71 z∏
92 252,00 z∏
87 869,00 z∏
103 540,70 z∏
36 976,00 z∏
43 730,00 z∏
236 177,80 z∏
360 719,52 z∏
300 262,50 z∏
518 516,83 z∏
273 916,50 z∏
268 676,20 z∏
221 084,94 z∏
568 802,85 z∏
SUMA
Tabela nr III.19. Zestawienie kwot wydanych na profilaktyk´
i promocj´ zdrowia przez Dzielnice Miasta Krakowa w latach 2000-2008.
110
Zestawienie programów realizowanych
w roku 2008 przez poszczególne Dzielnice
wraz z liczbà mieszkaƒców obj´tych programami zawiera tabela nr III.18.
Szczegó∏owa analiza z danymi dotyczàcymi realizatorów programów oraz wynikami badaƒ znajduje si´ w opracowanym
przez Referat Zdrowia Biuro ds. Ochrony
Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa Sprawozdaniu z wykonania zadaƒ uznanych przez Dzielnice za priorytetowe z zakresu ochrony zdrowia w roku 2008.
W latach 2000-2008 Dzielnice Miasta
Krakowa wyda∏y na profilaktyk´ i promocj´ zdrowia kwot´ ∏àcznà 3 943 357,17 z∏.
Najwićej Êrodków na zadania zwiàzane
z profilaktykà i promocjà zdrowia przeznaczy∏y Dzielnice I, V i VII, najmniej Dzielnice
X i IX (Tabela nr III.19 i Wykres nr III.5).
Przedstawiona tabela nr III.19 zawiera
szczegó∏owe dane na temat kwot wydatkowanych przez Dzielnice w poszczególnych latach.
3.3 Autorskie programy zdrowotne.
Autorskie programy zdrowotne stanowià uzupe∏nienie trzyletnich miejskich programów zdrowotnych i sà programami rocznymi. Uchwa∏à Nr IX/125/07 z dnia 28 marca
2007 r. w sprawie przyjćia obszarów realizacji
miejskich programów zdrowotnych autorskich
w ramach Miejskiego Programu Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009”
ustalono pi´ç g∏ównych zakresów, w ramach
który sk∏adane by∏y oferty programów zdrowotnych. Do wskazanych obszarów nale˝a∏y:
1. programy zdrowotne w zakresie szczepieƒ ochronnych dla dzieci,
2. programy dla dzieci i m∏odzie˝y, ze
szczególnym uwzgl´dnieniem dzieci
niepe∏nosprawnych,
3. programy wczesnego wykrywania zaka˝enia pràtkiem gruêlicy p∏uc,
4. programy profilaktyki kardiologicznej,
5. programy profilaktyki onkologicznej24.
W 2008 r. w Krakowie realizowano 17
programów autorskich skierowanych do
ró˝nych grup odbiorców o ∏àcznej wartoÊci
umów na kwot´ 620 291,40 z∏. Realizatorzy
wykorzystali na realizacj´ programów
Êrodki w wysokoÊci 573 643,45 z∏, co stanowi 92,5%.
Programy realizowa∏o 14 podmiotów,
w tym:
Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecićy im. Êw. Ludwika w Krakowie,
Kopalnia Soli „Wieliczka” Podziemny
OÊrodek Rehabilitacyjno-Leczniczy,
˚∏obek Samorzàdowy Nr 12 „Bajkowy
Domek”,
Âródmiejskie Centrum Medycyny Ârodowiska Szkolnego „SCHOLAR”,
24
„EFFATHA” sp. z o.o. NZOZ OÊrodek dla
Osób z Autyzmem,
FALCK MEDYCYNA Centrum Medyczne
sp. z o.o.,
„Med-All” s. c.,
Miejskie Centrum Stomatologii „PODGÓRZE” sp. z o.o.,
SP ZOZ Szpital Uniwersytecki w Krakowie,
Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza,
Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Paw∏a II w Krakowie,
CARITAS Archidiecezji Krakowskiej.
Podejmowane dzia∏ania dotyczy∏y nast´pujàcych programów:
1. program profilaktyki zaka˝eƒ pneumokokowych i meningokokowych w grupie
dzieci ze ˝∏obków zlokalizowanych na terenie Miasta Krakowa,
2. program profilaktyki zaka˝eƒ pneumokokowych w grupie wczeÊniaków zamieszka∏ych na terenie Miasta Krakowa,
3. program profilaktyki zaka˝eƒ meningokokowych w grupie dzieci urodzonych
w 2001 r. zamieszka∏ych na terenie Miasta Krakowa,
4. lekcja zdrowia w Kopalni Soli „Wieliczka”,
5. „Nie przydeptuj skrzyde∏” – kompleksowy program wspomagania rozwoju spo∏eczno-emocjonalnego ma∏ego dziecka
w placówce opiekuƒczej,
6. niedyrektywne formy pomocy dziecku
z problemami emocjonalnymi jako element wspierania ma∏ego cz∏owieka
w rozwoju w placówce opiekuƒczej,
7. program profilaktyki nadwagi i oty∏oÊci
u dzieci w klasach IV i V szko∏y podstawowej,
8. program profilaktyczno-terapeutyczny
dla dzieci i m∏odzie˝y z autyzmem,
9. program zdrowotny w zakresie szczepieƒ ochronnych przeciw meningokokom dla dzieci niepe∏nosprawnych
w wieku szkolnym,
10. stworzenie miejskiego systemu profilaktyki astmy i chorób alergicznych, edukacja chorych i ich opiekunów w domu
i w szkole oraz monitorowanie skutecznoÊci leczenia i jakoÊci opieki zdrowotnej,
11. program profilaktyczno-leczniczy dla
dzieci niewidomych i s∏abowidzàcych
z OÊrodka Szkolno-Wychowawczego
przy ul. Tynieckiej 6,
12. program profilaktyczno-leczniczy dla
dzieci ze Specjalnego OÊrodka Szkolno –
Wychowawczego nr 2 w Krakowie,
13. program wczesnego wykrywania pràtka
gruêlicy w populacji nara˝onej wÊród
mieszkaƒców Miasta Krakowa oraz analiza dróg szerzenia si´ zaka˝enia,
14. ocena sposobu ˝ywienia kobiet w cià˝y,
edukacja ˝ywieniowa – zapobieganie
rozwojowi chorób uk∏adu krà˝enia matki
i dziecka,
15. wczesna prewencja i profilaktyka choroby niedokrwiennej serca i udaru mózgu
z zastosowaniem nowoczesnych metod
diagnostycznych,
16. program edukacji monitorowania ciÊnienia t´tniczego krwi pacjentów z rozpoznaniem choroby nadciÊnieniowej,
17. program profilaktyki wczesnego wykrywania rak jajnika.
Szczegó∏owe zestawienie rodzaju wykonanych programów, wysokoÊci przyznanych
kwot, jak równie˝ liczb´ osób obj´tych badaniami przedstawia tabela nr III.20.
Za∏àcznik Nr 1 Zarzàdzenia Nr 321/2008 Prezydenta Miasta
Krakowa z dnia 15.02.2008 r.
111
L.p.
Nazwa realizatora
programu
Nazwa programu
Roczna
Wykorzystane
wartoÊç
Êrodki (z∏)
umowy (z∏)
Liczba
Êwiadczeƒ
Liczba
osób
obj´tych
programem
Program profilaktyki zaka˝eƒ
Wojewódzki Specjalistyczny pneumokokowych i meningokokowych
1.
Szpital Dziecićy
w grupie dzieci ze ˝∏obków
im. Êw. Ludwika w Krakowie
zlokalizowanych na terenie
Miasta Krakowa
73 830,00
73 830,00
M: 300
P: 40
M: 300
P: 35
Wojewódzki Specjalistyczny
2.
Szpital Dziecićy
pneumokokowych w grupie
wczeÊniaków zamieszka∏ych
na terenie Miasta Krakowa
47 239,00
47 239,00
183
300
Wojewódzki Specjalistyczny
3.
Szpital Dziecićy
meningokokowych
w grupie dzieci urodzonych
w 2001 r. zamieszka∏ych
na terenie Miasta Krakowa
249 300,00
212 528,25
1 705
1 705
Kopalnia Soli „Wieliczka”
Podziemny OÊrodek
Rehabilitacyjno – Leczniczy
Lekcja zdrowia w Kopalni Soli
„Wieliczka”
5 000,00
5 000,00
53
53
˚∏obek Samorzàdowy Nr 12
„Bajkowy Domek”
„Nie przydeptuj skrzyde∏” –
kompleksowy program
wspomagania rozwoju spo∏eczno –
emocjonalnego ma∏ego
dziecka w placówce opiekuƒczej
7 500,00
7 500,00
24
24
˚∏obek Samorzàdowy Nr 12
6.
„Bajkowy Domek”
Niedyrektywne formy pomocy dziecku
z problemami emocjonalnymi jako
element wspierania ma∏ego cz∏owieka
w rozwoju w placówce opiekuƒczej
7 500,00
7 500,00
24
24
7.
Âródmiejskie Centrum
Medycyny Ârodowiska
Szkolnego „SCHOLAR”
Program profilaktyki nadwagi
i oty∏oÊci u dzieci w klasach
IV i V szko∏y podstawowej
15 000,00
14 970,00
998
998
8.
„EFFATHA” sp. z o.o. NZOZ
OÊrodek dla Osób
z Autyzmem
Program profilaktyczno –
terapeutyczny dla
dzieci i m∏odzie˝y z autyzmem
15 000,00
15 000,00
hipoterapia - 10
zajćia terapeutyczne - 25
grupowe i indyw. zajćia - 20
konsultacje specjalistów - 8
konsultacje dietetyczki - 10
64
9.
FALCK MEDYCYNA
sp. z o.o.
Program zdrowotny w zakresie
szczepieƒ ochronnych przeciw
meningokokom dla dzieci
niepe∏nosprawnych w wieku szkolnym
15 922,40
15 616,20
102
102
4.
5.
Tabela nr III.20. Autorskie Programy Zdrowotne realizowane w Krakowie w 2008 r.
112
L.p.
10.
Nazwa realizatora
programu
Nazwa programu
Stworzenie miejskiego systemu profilaktyki
astmy i chorób alergicznych, edukacja
Centrum Medyczne
chorych i ich opiekunów w domu
„Med-All” s.c.
i w szkole oraz monitorowania skutecznoÊci
leczenia i jakoÊci opieki zdrowotnej
Liczba
Êwiadczeƒ
Liczba
osób
obj´tych
programem
10 000,00
wyk∏ady lekarzy - 54
zajćia piel´gniarskie - 16
pozosta∏e us∏ugi - 1
54
5 000,00
lakierowanie - 11
lakowanie - 20
kompozyt - 45
szczotkowanie - 6
zdjćie z∏ogów - 11
30
Roczna
Wykorzystane
wartoÊç
Êrodki (z∏)
umowy (z∏)
10 000,00
11.
Miejskie Centrum
Stomatologii „PODGÓRZE”
sp. z o.o.
Program profilaktyczno – leczniczy dla
dzieci niewidomych i s∏abo widzàcych
z OÊrodka Szkolno – Wychowawczego
przy ul. Tynieckiej 6
12.
Miejskie Centrum
Stomatologii „PODGÓRZE”
sp. z o.o.
Program profilaktyczno – leczniczy
dla dzieci ze Specjalnego OÊrodka
Szkolno – Wychowawczego
Nr 2 w Krakowie
5 000,00
5 000,00
lakierowanie - 30
lakowanie - 20
kompozyt - 10
szczotkowanie - 30
zdjćie z∏ogów - 29
13.
SP ZOZ Szpital
Uniwersytecki w Krakowie
Program wczesnego wykrywania
pràtka gruêlicy w populacji nara˝onej
wÊród mieszkaƒców Miasta Krakowa
oraz analiza dróg szerzenia
si´ zaka˝enia
100 000,00
99 200,00
Q - 280, testy - 106
280
14.
Szpital Miejski
Specjalistyczny
im. G. Narutowicza
Ocena sposobu ˝ywienia kobiet
w cià˝y, edukacja ˝ywieniowa –
zapobieganie rozwojowi chorób
uk∏adu krà˝enia matki i dziecka
12 000,00
5 400,00
120 - ankieta
12 - edukacja
120 - broszura
120
15.
Krakowski Szpital
Specjalistyczny im. Jana
Paw∏a II w Krakowie
Wczesna prewencja i profilaktyka
choroby niedokrwiennej serca i udaru
mózgu z zastosowaniem nowoczesnych metod diagnostycznych
10 000,00
10 000,00
20
20
16.
CARITAS Archidiecezji
Krakowskiej
Program edukacji monitorowania
ciÊnienia t´tniczego krwi pacjentów
z rozpoznaniem choroby
nadciÊnieniowej
12 000,00
12 000,00
133
133
17.
Szpital Miejski
Specjalistyczny
im. G. Narutowicza
Program profilaktyki wczesnego
wykrywania rak jajnika
30 000,00
27 860,00
336 - ankieta
336 - marker Ca
254 - konsultacja
254 - USG
SUMA
620 291,40
573 643,45
5 847
5 000,00
30
336
4 573
113
3.4 Medycyna szkolna.
Zagadnienia medycyny szkolnej w Polsce, a w szczególnoÊci zakres i organizacj´
profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dzieçmi i m∏odzie˝à, a tym samym zakres Êwiadczeƒ op∏acanych przez Narodowy Fundusz
Zdrowia w drodze umów z podmiotami systemu medycyny szkolnej reguluje Rozporzàdzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 grudnia
2004 r. w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dzieçmi i m∏odzie˝à (Dz. U. Nr 282, poz. 2814 z póên. zm.).
Zgodnie z w/w rozporzàdzeniem profilaktyczna opieka nad uczniami obejmuje:
testy przesiewowe,
post´powanie diagnostyczne w przypadku uzyskania dodatniego testu przesiewowego,
profilaktyczne badania lekarskie (bilanse
zdrowia),
profilaktyczne badania stomatologiczne,
udzielanie pomocy w przypadku nag∏ych zachorowaƒ, urazów i zatruç,
obowiàzkowe szczepienia ochronne,
edukacj´ zdrowotnà i promocj´ zdrowia.
Profilaktycznà opiek´ zdrowotnà nad
dzieçmi i m∏odzie˝à sprawujà: lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, lekarz dentysta
i piel´gniarka albo higienistka szkolna.
Zgodnie z zapisami w/w rozporzàdzenia, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej oraz lekarz dentysta sprawujà profilaktycznà opiek´ zdrowotnà w miejscu okreÊlonym w umowie o udzielanie Êwiadczeƒ (zatem niekoniecznie w placówce oÊwiatowo-wychowawczej), natomiast piel´gniarka albo higienistka szkolna sprawujà t´ opiek´ w znajdujàcym si´ na terenie szko∏y gabinecie profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej.
Uchwa∏à Rady Miasta Krakowa Nr
CXIX/1275/06 z dnia 25 paêdziernika 2006 r.
przyj´ty zosta∏ Miejski Program Ochrony
i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 20072009”. W Programie tym Miasto przyj´∏o na
siebie zadania w zakresie tworzenia warunków dla organizacji profilaktyki oraz opieki
zdrowotnej dla m∏odzie˝y szkó∏ Miasta Krakowa.
W dniu 25 maja 2007 r. przyj´te zosta∏o
do realizacji Zarzàdzenie Nr 1138/2007 Prezydenta Miasta Krakowa w sprawie zasad organizacji medycyny szkolnej w samorzàdowych szko∏ach podstawowych, gimnazjach
i szko∏ach ponadgimnazjalnych na terenie
Gminy Miejskiej Kraków na lata 2007-2009.
W przyj´tym Zarzàdzeniu ustalony zosta∏ podzia∏ zadaƒ majàcy na celu zorganizowanie
funkcjonowania medycyny szkolnej w samorzàdowych szko∏ach podstawowych, gimnazjach i szko∏ach ponadgimnazjalnych na terenie Gminy Miejskiej Kraków, zgodnie
z kompetencjami, pomi´dzy Wydzia∏em
Edukacji a Biurem ds. Ochrony Zdrowia.
114
Zgodnie z zapisami wskazanego zarzàdzenia
Wydzia∏ Edukacji Urz´du Miasta Krakowa zobowiàzany jest do:
dostosowania gabinetów profilaktyki
zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej
do wymogów okreÊlonych w Rozporzàdzeniu Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagaƒ, jakim
powinny odpowiadaç pod wzgl´dem fachowym i sanitarnym pomieszczenia zak∏adu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213,
poz. 1568),
udost´pnienia w miar´ mo˝liwoÊci wolnych lokali w szko∏ach samorzàdowych
dla lekarzy dentystów, w celu urzàdzenia
przez nich gabinetów na terenie szkó∏,
corocznego aktualizowania wykazów
gabinetów profilaktyki zdrowotnej i gabinetów dentystycznych wraz z przekazywaniem ich Dyrektorowi Biura ds.
Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa, a nast´pnie do Ma∏opolskiego Oddzia∏u Wojewódzkiego Narodowego
Funduszu Zdrowia.
Biuro ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta
Krakowa zobowiàzane jest do:
okresowego (raz na pó∏ roku) przeprowadzenia analizy Êwiadczeƒ zdrowotnych, udzielanych na podstawie tzw.
kontraktów zawartych przez Êwiadczeniodawców z Narodowym Funduszem
Zdrowia, na rzecz dzieci i m∏odzie˝y
uczàcej si´ w szko∏ach samorzàdowych,
oceny skutecznoÊci miejskich programów zdrowotnych adresowanych do
dzieci i m∏odzie˝y szkó∏ samorzàdowych,
przedk∏adania Prezydentowi Miasta Krakowa informacji w zakresie pó∏rocznych
analiz medycyny szkolnej.
Zarzàdzenie Nr 1138/2007 nak∏ada na
Biuro ds. Ochrony Zdrowia i Wydzia∏ Edukacji
obowiàzek przedk∏adania sprawozdaƒ
w okresach pó∏rocznych. Zgodnie z postanowieniami §4. ust. 1. Zarzàdzenia Biuro ds.
Ochrony Zdrowia, we wspó∏pracy z Wydzia∏em Edukacji, opracowa∏o wzór sprawozdania (ankiety) na temat funkcjonowania na terenie szkó∏ podstawowych, gimnazjów i szkó∏
ponadgimnazjalnych gabinetów profilaktyki
zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej, zwanych dalej gabinetami profilaktyki zdrowotnej oraz gabinetów stomatologicznych.
Miasto w ramach obowiàzków wynikajàcych z ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzàdzie gminnym (tekst jednolity Dz. U.
z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z póên. zm.) oraz
ustawy z dnia 7 wrzeÊnia 1991 r. o systemie
oÊwiaty (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr
256, poz. 2572 z póên. zm.) zapewnia
uczniom mo˝liwoÊç korzystania z gabinetów
profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. Poza terenem szko∏y gabinety te
znajdujà si´ tylko w nast´pujàcych (specyficznych) przypadkach:
w Szkole Podstawowej przy ul. Wierzyƒskiego w Mydlnikach, gdzie z uwagi na
warunki lokalowe i wielkoÊç szko∏y pomoc piel´gniarska Êwiadczona jest w pobliskim oÊrodku zdrowia;
w Szkole Podstawowej nr 134, w której
uczy si´ 130 uczniów – z gabinetu oprócz
piel´gniarki korzysta pedagog szkolny.
Miasto Kraków realizuje zadania z zakresu medycyny szkolnej, okreÊlone w przepisach powszechnie obowiàzujàcego prawa,
adresowane do uczniów placówek oÊwiatowych podleg∏ych Gminie. Zadania Miasta
obejmujà dzia∏alnoÊç gabinetów profilaktycznej opieki zdrowotnej, gabinetów dentystycznych w szko∏ach oraz adresowane do
uczniów profilaktyczne programy zdrowotne – finansowane ze Êrodków miejskich.
W chwili obecnej dzieci i m∏odzie˝ uczàce si´
w szko∏ach samorzàdowych w pe∏ni obj´te
sà opiekà piel´gniarskà, z tym, ˝e zakres czasowy tej opieki uzale˝niony jest od wysokoÊci Êrodków finansowych przekazanych na
podstawie kontraktów zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia, co z kolei limitowane jest liczbà uczniów.
Medycyna szkolna to zespó∏ dzia∏aƒ s∏u˝àcych objćiu powszechnà opiekà profilaktycznà, medycznà i stomatologicznà dzieci
i m∏odzie˝y w wieku szkolnym w celu wczesnego rozpoznawania i zapobiegania stanom chorobowym, a tak˝e Êledzenia prawid∏owoÊci ich rozwoju psychofizycznego
i kszta∏towania po˝àdanych nawyków higienicznych i prozdrowotnych. Populacja dzieci
i m∏odzie˝y w wieku szkolnym, ze wzgl´du
na mo˝liwoÊç wystàpienia zaburzeƒ zdrowia
i rozwoju oraz du˝à cz´stoÊç wyst´powania
zachowaƒ ryzykownych, wymaga zapewnienia profilaktycznej opieki zdrowotnej. Ma
ona na celu wspieranie rozwoju i edukacji
dzieci i m∏odzie˝y w wieku szkolnym oraz
wspó∏dzia∏anie na rzecz ochrony i promocji
zdrowia uczniów. Opieka ta realizowana jest
przy Êcis∏ej wspó∏pracy pracowników z przygotowaniem medycznym z dyrekcjà szko∏y,
nauczycielami, innymi pracownikami placówki oÊwiatowej oraz uczniami i ich rodzicami.
Zgodnie z obowiàzujàcymi przepisami,
profilaktycznà opiekà zdrowotnà objći sà
wszyscy uczniowie do ukoƒczenia 19. roku
˝ycia. Zadania z zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami wykonywane sà
przez:
lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
sprawujàcego profilaktycznà opiek´ nad
uczniem na podstawie deklaracji wyboru
(dokonuje go rodzic lub opiekun prawny
dziecka),
lekarza dentyst´ sprawujàcego profilaktycznà opiek´ zdrowotnà nad uczniem,
piel´gniark´ podstawowej opieki zdrowotnej lub higienistk´ szkolnà.
Jednym z g∏ównych zadaƒ lekarza podstawowej opieki zdrowotnej sprawujàcego profilaktycznà opiek´ nad uczniem jest
wykonywanie profilaktycznych badaƒ lekarskich (bilansów zdrowia) w ustalonych grupach wiekowych, tj.:
w okresie pobierania nauki w szkole
podstawowej w wieku 7 lat (kl. I – je˝eli
badanie lekarskie nie by∏o wykonane
w wieku 6 lat) i 10 lat (kl. III),
w okresie pobierania nauki w gimnazjum
w wieku 13 lat (kl. I),
w okresie pobierania nauki w szkole ponadgimnazjalnej w wieku 16 lat (kl. I)
i 18/19 lat (koƒczàcego szko∏´).
Do zadaƒ lekarza nale˝y równie˝ przeprowadzanie kwalifikacyjnych badaƒ lekarskich
przed szczepieniem i wykonywanie szczepieƒ ochronnych u dzieci i m∏odzie˝y w wieku szkolnym.
Do zadaƒ lekarza dentysty nale˝y:
prowadzanie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia jamy ustnej,
profilaktyczne badania stomatologiczne
(w tych samych przedzia∏ach wiekowych, co lekarza poz),
profilaktyka próchnicy z´bów,
profilaktyczne badanie ortodontyczne,
kwalifikowanie do szczególnej opieki
stomatologicznej.
Profilaktyczna opieka zdrowotna sprawowana przez piel´gniark´ albo higienistk´ szkolnà obejmuje mi´dzy innymi:
wykonywanie i interpretowanie testów
przesiewowych,
kierowanie post´powaniem poprzesiewowym oraz sprawowanie opieki piel´gniarskiej nad uczniami obj´tymi tym
post´powaniem,
prowadzenie grupowej profilaktyki fluorkowej,
czynne poradnictwo w zakresie opieki
piel´gniarskiej,
udzia∏ w planowaniu, realizacji i ocenie
szkolnego programu edukacji zdrowotnej oraz podejmowanie innych dzia∏aƒ
w zakresie promocji zdrowia,
udzielanie pomocy przedlekarskiej
w przypadku nag∏ych zachorowaƒ, urazów i zatruç,
doradztwo dla dyrektora szko∏y w sprawie warunków bezpieczeƒstwa uczniów,
organizacji posi∏ków i warunków sanitarnych w szkole.
Miejscem sprawowania profilaktycznej
opieki zdrowotnej nad uczniami przez piel´gniarki lub higienistki szkolne jest gabinet
profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej znajdujàcy si´ na terenie szko∏y
(w razie braku takiego gabinetu w szkole, gabinet medycyny szkolnej na terenie zak∏adu
opieki zdrowotnej, w którym zatrudniona
jest piel´gniarka lub higienistka szkolna). Na
dzieƒ dzisiejszy jedynym pracownikiem medycznym pracujàcym na terenie szko∏y
i obejmujàcym profilaktycznà opiekà zdrowotnà wszystkich uczniów danej szko∏y jest
piel´gniarka lub higienistka szkolna. Zgodnie z wytycznymi i kontraktem zawartym
z NFZ ma pod swojà opiekà od 800 do 1 100
uczniów, bardzo cz´sto w kilku szko∏ach.
Partnerami uczestniczàcymi w systemie
medycyny szkolnej w Krakowie sà:
1. Ma∏opolski Oddzia∏ Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia,
2. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie,
3. Miasto Kraków – przy zakresie kompetencyjnym obowiàzków roz∏o˝onym pomi´dzy:
a. Wydzia∏ Edukacji Urz´du Miasta Krakowa,
b. Biuro ds. Ochrony Zdrowia Urz´du
Miasta Krakowa,
4. Okr´gowa Izba Lekarska w Krakowie,
5. Ma∏opolska Okr´gowa Izba Piel´gniarek
i Po∏o˝nych,
6. stowarzyszenia bran˝owe zawodów medycznych.
Zgodnie z wykazem gabinetów profilaktyki zdrowotnej i gabinetów dentystycznych
sporzàdzonym przez Wydzia∏ Edukacji UMK
oraz danymi nades∏anymi przez dyrektorów
poszczególnych szkó∏ samorzàdowych, liczba gabinetów profilaktyki zdrowotnej funkcjonujàcych na terenie placówek oÊwiatowych Gminy Miejskiej Kraków w 2008 r. wynosi∏a 194, natomiast gabinetów dentystycznych by∏o 68.
Gabinety profilaktyki zdrowotnej oraz
gabinety dentystyczne funkcjonujàce na
terenie Gminy Miejskiej Kraków zlokalizowane sà na terenie ró˝nych placówek
oÊwiatowych. Szczegó∏owe zestawienie ich
lokalizacji przedstawia tabela nr III.21. Wykaz placówek oÊwiatowych prowadzonych
przez Gmin´ Miejskà Kraków, na terenie
których funkcjonujà gabinety profilaktyki
zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej znajduje si´ w za∏àczniku do zarzàdzenia Nr
1138/2007 Prezydenta Miasta Krakowa
z dnia 25 maja 2007 r.
Najwi´ksza liczba gabinetów profilaktyki
zdrowotnej zlokalizowana jest w Dzielnicach:
I „Stare Miasto” – 26 gabinetów,
XVIII „Nowa Huta” – 23 gabinety,
Najmniejsza liczba gabinetów profilaktyki
zdrowotnej zlokalizowana jest natomiast
w Dzielnicach:
IX „¸agiewniki-Borek Fa∏ćki” – 5 gabinetów,
XVII „Wzgórza Krzes∏awickie” – 5 gabinetów,
Typ szko∏y
Liczba gabinetów
profilaktyki zdrowotnej
Liczba gabinetów
dentystycznych
Szko∏y podstawowe
80
31
Szko∏y gimnazjalne
28
13
Zespo∏y szkó∏ ogólnokszta∏càcych sportowych
3
3
Zespo∏y szkó∏ ogólnokszta∏càcych
16
6
Zespo∏y szkó∏ integracyjnych
7
5
Licea ogólnokszta∏càce
16
1
Zespo∏y szkó∏ zawodowych
27
5
Ogólnokszta∏càca Szko∏a Muzyczna
1
0
Zespo∏y szkó∏ specjalnych
7
1
Specjalne oÊrodki szkolno – wychowawcze
9
3
SUMA
194
68
Tabela nr III.21. Lokalizacja
gabinetów profilaktyki
zdrowotnej i dentystycznych
w podziale na typy szkó∏.
danych Referatu Zdrowia
115
Na wykresach nr III.7-8 przedstawiono
liczb´ uczniów w II pó∏roczu 2008 r., obj´tych opiekà profilaktycznà w podziale na poszczególne typy szkó∏, na terenie których
zlokalizowane sà wspomniane gabinety,
w porównaniu z analogicznymi danymi za
I pó∏rocze 2008 r. oraz liczb´ uczniów niepe∏nosprawnych obj´tych profilaktycznà opiekà zdrowotnà.
Âwiadczenia z zakresu profilaktyki stomatologicznej dla uczniów szkó∏ samorzàdowych realizowane sà w zdecydowanej wi´kszoÊci indywidualnie – w 65% przypadków.
W∏asny gabinet stomatologiczny na terenie
placówki posiada 35% szkó∏. W szeÊciu przypadkach dyrektorzy szkó∏ wykazali, ˝e zapewniajà swoim uczniom dost´p do Êwiadczeƒ dentystycznych w znajdujàcej si´
w bezpoÊrednim sàsiedztwie placówce zdrowotnej. Sà to nast´pujàce placówki:
Szko∏a Podstawowa Nr 26 (ul. Krasickiego
24) – Êwiadczenia stomatologiczne udzielane sà w NZOZ Kraków Po∏udnie, Przychodnia Stare Podgórze (ul. Kutrzeby 4);
Szko∏a Podstawowa Nr 51 (ul. Stawowa
179) – Êwiadczenia stomatologiczne
udzielane sà w „Centrum Stomatologii
Krowodrza” (ul. Tetmajera 2);
Szko∏a Podstawowa Nr 72 (al. Modrzewiowa 23) – Êwiadczenia stomatologiczne udzielane sà w NZOZ „Pabimed” (ul.
Królowej Jadwigi 203);
XIV „Czy˝yny” – 4 gabinety,
X „Swoszowice” – 3 gabinety26.
Rozmieszczenie gabinetów dentystycznych jest równie˝ nierównomierne – najwi´ksza ich liczba mieÊci si´ w Dzielnicach:
XVIII „Nowa Huta” – 15 gabinetów dentystycznych,
XII „Bie˝anów-Prokocim” – 9 gabinetów,
XVI „Bieƒczyce” – 9 gabinetów.
Âwiadczenia z zakresu stomatologii nie
zosta∏y zabezpieczone dla uczniów szkó∏ samorzàdowych w Dzielnicy III „Pràdnik Czerwony” i Dzielnicy X „Swoszowice”, natomiast
w dzielnicach: IV „Pràdnik Bia∏y”, V „Krowodrza”, VI „Bronowice”, IX „¸agiewniki-Borek
Fa∏ćki” oraz XIV „Czy˝yny” funkcjonujà pojedyncze gabinety stomatologiczne. Na wykresie nr III.6 przedstawiono rozmieszczenie
gabinetów profilaktyki zdrowotnej i gabinetów dentystycznych w poszczególnych
dzielnicach Gminy Miejskiej Kraków.
W II pó∏roczu 2008 r. profilaktycznà opiekà zdrowotnà w gabinetach profilaktyki
zdrowotnej funkcjonujàcych na terenie placówek oÊwiatowych w Krakowie obj´tych
by∏o ∏àcznie 84 971 uczniów, z czego 4 054
(4,77%) to uczniowie niepe∏nosprawni.
W stosunku do I pó∏rocza 2008 r. liczba ta
uleg∏a zwi´kszeniu odpowiednio o 978 i 318,
a procent udzia∏u liczby osób niepe∏nosprawnych w ogólnej liczbie uczniów zwi´kszy∏ si´ o 0,32.
26
Szko∏a Podstawowa Nr 58 (ul. Pigonia 2)
– Êwiadczenia stomatologiczne udzielane sà w gabinecie stomatologicznym
dzia∏ajàcym na terenie przychodni lekarskiej (NZOZ, ul. Pachoƒskiego 8);
Gimnazjum Nr 50 (os. Zgody 13) – Êwiadczenia stomatologiczne udzielane sà
w gabinecie stomatologicznym dzia∏ajàcym na terenie przychodni „Prim-dent”
(os. Urocze 2);
Specjalny OÊrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 6 (ul. Nieca∏a 8) – Êwiadczenia stomatologiczne udzielane sà w gabinecie
stomatologicznym dzia∏ajàcym na terenie Miejskiego Centrum Stomatologicznego (ul. Niemcewicza 7).
W stosunku do liczby uczniów obj´tych
opiekà przedlekarskà, tylko 32,73% uczniów
mia∏o w 2008 r. dost´p do lekarza stomatologa na terenie placówek oÊwiatowych. Opiekà stomatologicznà w gabinetach dentystycznych, funkcjonujàcych na terenie placówek oÊwiatowych w II pó∏roczu 2008 r.,
obj´tych by∏o ∏àcznie 29 752 uczniów, z czego 1 993 (6,7%) to uczniowie niepe∏nosprawni. W porównaniu do I pó∏rocza 2008 r.
wartoÊci te uleg∏y zmniejszeniu odpowiednio o 1 257 i 18, a procent udzia∏u liczby
osób niepe∏nosprawnych w ogólnej liczbie
uczniów zmala∏ o 0,22.
Trudno jednoznacznie stwierdziç jaka
jest przyczyna zmiany w liczbie uczniów ob-
Sprawozdanie z realizacji Zarzàdzenia Nr 1138/2007 Prezydenta Miasta Krakowa z dnia 25 maja 2007 r. w sprawie zasad organizacji medycyny
szkolnej w samorzàdowych szko∏ach podstawowych, gimnazjach i szko∏ach ponadgimnazjalnych na terenie Gminy Miejskiej Kraków na lata 2007-2009.
30
Liczba gabinetów
25
20
15
10
5
0
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
XIII
Gabinety profilaktyki zdrowotnej
Gabinety dentystyczne
Wykres nr III.6. Rozmieszczenie gabinetów profilaktyki zdrowotnej
i gabinetów dentystycznych w poszczególnych dzielnicach Gminy Miejskiej Kraków.
Referatu Zdrowia Biura ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa.
116
XIV
XV
XVI
XVII
XVIII
30 000
25 000
20 000
15 000
10 000
5 000
I pó∏rocze 2008 r.
specjalne oÊrodki
szkolno-wychowawcze
zespo∏y szkó∏
specjalnych
Ogólnokszta∏càca
Szko∏a Muzyczna
zespo∏y szkó∏
zawodowych
licea
ogólnokszta∏càce
zespo∏y szkó∏
ogólnokszta∏càcych
integracyjnych
zespo∏y szkó∏
zespo∏y szkó∏
sportowych
szko∏y
gimnazjalne
szko∏y
podstawowe
0
II pó∏rocze 2008 r.
Wykres nr III.7. Liczba uczniów obj´tych profilaktycznà opiekà zdrowotnà
1 600
1 400
1 200
1 000
800
600
400
200
specjalne oÊrodki
szkolno-wychowawcze
zespo∏y szkó∏
specjalnych
Szko∏a Muzyczna
zespo∏y szkó∏
zawodowych
licea
zespo∏y szkó∏
integracyjnych
zespo∏y szkó∏
zespo∏y szkó∏
sportowych
szko∏y
gimnazjalne
szko∏y
podstawowe
0
Wykres nr III.8. Liczba uczniów niepe∏nosprawnych obj´tych profilaktycznà opiekà zdrowotnà
117
14 000
12 000
10 000
8000
6000
4000
2000
specjalne oÊrodki
szkolno-wychowawcze
zespo∏y szkó∏
specjalnych
Szko∏a Muzyczna
zespo∏y szkó∏
zawodowych
licea
zespo∏y szkó∏
integracyjnych
zespo∏y szkó∏
zespo∏y szkó∏
sportowych
szko∏y
gimnazjalne
szko∏y
podstawowe
0
Wykres nr III.9. Liczba uczniów obj´tych profilaktycznà opiekà dentystycznà
800
700
600
500
400
300
200
100
Wykres nr III.10. Liczba uczniów niepe∏nosprawnych obj´tych profilaktycznà opiekà
dentystycznà w podziale na poszczególne typy szkó∏ w 2008 r.
118
specjalne oÊrodki
szkolno-wychowawcze
zespo∏y szkó∏
specjalnych
Szko∏a Muzyczna
zespo∏y szkó∏
zawodowych
licea
zespo∏y szkó∏
integracyjnych
zespo∏y szkó∏
zespo∏y szkó∏
sportowych
szko∏y
gimnazjalne
szko∏y
podstawowe
0
Gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej
Typ szko∏y
Dostosowany
Niedostosowany
SUMA
Szko∏y podstawowe
64
16
80
25
3
28
3
0
3
12
4
16
6
1
7
12
4
16
24
3
27
1
0
1
7
0
7
8
1
9
Razem
162
32
194
Gabinety dentystyczne
Typ szko∏y
Dostosowany
Niedostosowany
SUMA
Szko∏y podstawowe
24
7
31
11
2
13
1
2
3
6
0
6
5
0
5
1
0
1
4
1
5
0
0
0
1
0
1
3
0
3
Razem
56
12
68
Tabela nr III.22. Ocena stopnia dostosowania gabinetów profilaktycznych i dentystycznych
do przepisów Rozporzàdzenia Ministra Zdrowia.
j´tych opiekà stomatologicznà pomi´dzy
I a II pó∏roczem 2008 r. Mo˝e to wynikaç ze
zmniejszenia liczby uczniów ucz´szczajàcych do placówek oÊwiatowych, w których
dzia∏ajà wskazane gabinety i/lub wykazania
przez cz´Êç dyrektorów mniejszej liczby
uczniów korzystajàcych z opieki dentystycznej w stosunku do liczby osób obj´tych
opiekà w gabinetach profilaktyki zdrowotnej
na terenie danej szko∏y.
Na wykresach nr III.9-10 przedstawiono
liczb´ uczniów w II pó∏roczu 2008 r., obj´tych opiekà stomatologicznà w podziale na
poszczególne typy szkó∏, na terenie których
zlokalizowane sà wspomniane gabinety
w porównaniu z analogicznymi danymi za
I pó∏rocze 2008 r. oraz liczb´ uczniów niepe∏nosprawnych obj´tych profilaktycznà opiekà dentystycznà.
Dzia∏ania dostosowawcze gabinetów
profilaktyki zdrowotnej i pomocy
przedlekarskiej oraz gabinetów
dentystycznych.
W II pó∏roczu 2008 r. podj´te zosta∏y
dzia∏ania adaptacyjne nowych pomieszczeƒ
na potrzeby gabinetów w 3 placówkach:
Szkole Podstawowej Nr 72 (al. Modrzewiowa 23),
Szkole Podstawowej Nr 132 (ul. Boles∏awa Âmia∏ego 6),
Zespole Szkó∏ Zawodowych Polskiego
Górnictwa Naftowego i Gazownictwa (ul.
Brzozowa 5).
Podejmowane systematycznie dzia∏ania dostosowawcze, zgodne z przepisami
Rozporzàdzenia Ministra Zdrowia z dnia 10
listopada 2006 r. w sprawie wymagaƒ, jakim powinny odpowiadaç pod wzgl´dem fachowym i sanitarnym pomieszczenia zak∏adu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213, poz.
1568 z póên. zm.) zosta∏y zakoƒczone
w 2008 r. w 162 gabinetach profilaktycznych i 56 gabinetach dentystycznych. Dalszych dzia∏aƒ wymagajà wcià˝ 32 gabinety
profilaktyczne i 12 gabinetów dentystycznych (Tabela nr III.22).
119
Tabela nr III.23. Modernizacja
gabinetów pomocy
przedlekarskiej w 2008 r.
na podstawie danych
Wydzia∏u Edukacji
Placówka oÊwiatowa
Kwota
Szko∏a Podstawowa Nr 34
ul. Urz´dnicza 65
20 000 z∏
ul. Ksićia Józefa 337
6 000 z∏
ul. Modrzewiowa 23
15 000 z∏
ul. Jaskrowa 5
15 000 z∏
os. Szklane Domy 2
12 000 z∏
Zespó∏ Szkó∏ Ogólnokszta∏càcych Sportowych Nr 1
os. Handlowe 4
10 000 z∏
Zespó∏ Szkó∏ Ogólnokszta∏càcych Integracyjnych Nr 5
os. S∏oneczne 12
15 000 z∏
Zespó∏ Szkó∏ Ogólnokszta∏càcych Integracyjnych Nr 6
os. Na Stoku 52
15 000 z∏
ul. Boles∏awa Âmia∏ego 6
12 000 z∏
ul. Wrobela 79
12 000 z∏
Gimnazjum Nr 24
ul. Montwi∏∏a Mireckiego 29
15 000 z∏
Zespó∏ Szkó∏ Zawodowych Nr 3
ul. Goszczyƒskiego 43
12 000 z∏
Zespó∏ Szkó∏ Ogólnokszta∏càcych Nr 4
ul. Krzemionki 11
10 000 z∏
Zespó∏ Szkó∏ Ogólnokszta∏càcych Nr 9
ul. Seniorów Lotnictwa 5
20 000 z∏
Zespó∏ Szkó∏ Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa
ul. Brzozowa 5
13 000 z∏
Zespó∏ Szkó∏ Odzie˝owych i Ekonomicznych
ul. Bulwarowa 33
7 000 z∏
Razem:
209 000 z∏
Rodzaj placówki
5 dni/
tydzieƒ
4 dni/
tydzieƒ
3 dni/
tydzieƒ
2 dni/
tydzieƒ
1 dzieƒ/
tydzieƒ
6 dni/
miesiàc
2 dni/
miesiàc
1 dzieƒ/
miesiàc
RAZEM
Szko∏y podstawowe
3
4
21
31
9
4
5
3
80
3
2
8
9
5
1
28
3
7
1
6
4
1
2
7
2
4
3
9
3
5
6
1
4
5
SUMA
46
15
51
50
18
5
5
4
194
Udzia∏ %
23,71%
7,73%
26,29%
25,77%
9,28%
2,58%
2,58%
2,06%
100%
3
1
7
16
3
27
1
1
2
1
7
4
9
Tabela nr III.24. Dost´pnoÊç gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej
dla uczniów poszczególnych typów placówek w Krakowie w 2008 r.
120
16
1
Rodzaj placówki
3 dni/
tydzieƒ
2 dni/
tydzieƒ
1 dzieƒ/
tydzieƒ
6 dni/
miesiàc
RAZEM
Szko∏y podstawowe
1
13
16
1
31
5
8
13
2
1
3
2
4
6
2
2
5
1
1
2
5
1
1
2
1
3
Zespo∏y szkó∏ ogólnokszta∏càcych integracyjnych
1
3
SUMA
2
29
36
1
68
Udzia∏ %
3%
43%
53%
1%
100%
Tabela nr III.25. Dost´pnoÊç gabinetów dentystycznych
dla uczniów poszczególnych placówek oÊwiatowych w Krakowie w 2008 r.
Rodzaj placówki
Liczba szkó∏
Liczba uczniów
„Program profilaktyki astmy i chorób alergicznych m∏odzie˝y szkolnej”
Szko∏y podstawowe
40
2 320
Szko∏y ponadgimnazjalne
51
5 826
„Program profilaktyki wad postawy”
Szko∏y podstawowe
18
1 643
„Program profilaktyki próchnicy u dzieci”
Szko∏y podstawowe
24
2 811
Gimnazja
6
974
Tabela nr III.26. Programy zdrowotne realizowane na terenie
placówek oÊwiatowych Gminy Miejskiej Kraków w 2008 r.
121
Prace modernizacyjne w 2008 r. zosta∏y
przeprowadzone i sfinansowane w 16 gabinetach profilaktyki zdrowotnej i pomocy
przedlekarskiej za ∏àcznà kwot´ 209 000 z∏,
zgodnie z wykazem umieszczonym w tabeli nr III.23.
Dost´pnoÊç do Êwiadczeƒ
zdrowotnych na terenie placówek
oÊwiatowych Gminy Miejskiej Kraków.
Zgromadzone dane wskazujà, ˝e w 50
gabinetach (25,77% ich ogólnej liczby)
uczniowie mogà korzystaç z opieki profilaktycznej udzielanej przez piel´gniarki w gabinetach profilaktyki zdrowotnej przez dwa
dni w tygodniu, a w 51 (26,29%) – trzy razy
w tygodniu. Gabinety profilaktyki zdrowotnej sà dost´pne dla uczniów przez pi´ç dni
w tygodniu jedynie w niespe∏na 24% placówek, a cztery razy w tygodniu – tylko w oko∏o 8%. W 5 placówkach opieka zdrowotna
dost´pna jest dwa razy w miesiàcu, a w 4 –
zaledwie raz w miesiàcu (Tabela nr III.24).
W 36 gabinetach dentystycznych, zlokalizowanych na terenie placówek oÊwiatowych, uczniowie mogà korzystaç ze Êwiadczeƒ stomatologicznych raz w tygodniu
(53%), a dwa razy w tygodniu w – 29 gabinetach, co stanowi 43% ogó∏u. W przypadku
3% gabinetów opieka dentystyczna jest dost´pna trzy razy w tygodniu (Tabela nr III.25).
Programy zdrowotne realizowane
na terenie szkó∏ samorzàdowych.
Od dnia 1 wrzeÊnia 2007 r. w ramach
Miejskiego Programu Ochrony i Promocji
Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009” w placówkach oÊwiatowych realizowane sà nast´pujàce miejskie programy zdrowotne (na lata 2007-2009):
„Program profilaktyki astmy i chorób alergicznych m∏odzie˝y szkolnej” – adresowany do uczniów w wieku 7-8 i 16-17 lat;
„Program profilaktyki wad postawy” – adresowany do dzieci w wieku 1-12 lat;
„Program profilaktyki próchnicy u dzieci” –
adresowany do uczniów szkó∏ w wieku
od 6 do 14 lat.
¸àcznie dzia∏aniami programowymi
w 2008 r. obj´to uczniów ze 139 szkó∏ z terenu Krakowa (Tabela nr III.26).
Poza trzyletnimi programami wskazanymi powy˝ej, Biuro ds. Ochrony Zdrowia organizowa∏o tak˝e roczne programy zdrowotne autorskie, którymi obj´te by∏y m.in.
dzieci i m∏odzie˝ ucz´szczajàce do szkó∏ samorzàdowych. W roku 2008 by∏y to:
„Program zdrowotny w zakresie szczepieƒ
ochronnych przeciw meningokokom dla
dzieci niepe∏nosprawnych w wieku szkolnym” – realizowany przez FALCK MEDYCYNA sp. z o.o. dla 102 uczniów;
„Program profilaktyki nadwagi i oty∏oÊci
u dzieci w klasach IV i V szko∏y podstawowej” – realizowany przez Âródmiejskie
Centrum Medycyny Ârodowiska Szkolnego „SCHOLAR” dla 998 uczniów;
„Program profilaktyczno-leczniczy dla
dzieci niewidomych i s∏abowidzàcych
z OÊrodka Szkolno-Wychowawczego przy
ul. Tynieckiej 6” – realizowany przez Miejskie Centrum Stomatologii „PODGÓRZE”
sp. z o.o. dla 30 uczniów;
„Program profilaktyczno-leczniczy dla
dzieci ze Specjalnego OÊrodka SzkolnoWychowawczego Nr 2 w Krakowie” – realizowany przez Miejskie Centrum Stomatologii „PODGÓRZE” sp. z o.o. dla 30
uczniów.
3.5 Inne programy zdrowotne.
a) Programy zdrowotne realizowane
przez Ministra Zdrowia.
Narodowy Program Zdrowia
na lata 2007-2015.
Prowadzenie efektywnej polityki zdrowotnej wymaga okreÊlenia konkretnych celów i priorytetów, a tak˝e zadaƒ, które powinny byç konsekwentnie realizowane. W procesie tym niezb´dne jest te˝ monitorowanie
uwzgl´dniajàce precyzyjnie wyznaczone cele
z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia. Narz´dziem s∏u˝àcym do realizacji tego celu na
poziomie krajowym jest Narodowy Program
Zdrowia (NPZ). Pierwsza edycja NPZ zosta∏a
opracowana i by∏a wdra˝ana w latach 19962005. Program podejmowa∏ wyzwania jakimi
by∏y niepokojàce tendencje w stanie zdrowia
populacji Polski m.in. wzrost zachorowalnoÊci na choroby uk∏adu krà˝enia, zwi´kszanie
si´ konsumpcji tytoniu i alkoholu.
„Monitoring oczekiwanych efektów realizacji Narodowego Programu Zdrowia na lata
1996-2005” wskaza∏, ˝e wiele wskaêników
zdrowotnych za∏o˝onych w edycji NPZ na lata 1996-2005 zosta∏o osiàgni´tych, a dotyczy
to w szczególnoÊci: umieralnoÊci na choroby
uk∏adu krà˝enia, umieralnoÊci niemowlàt
oraz cz´stoÊci wypadków i zatruç. Program
z najwi´kszà intensywnoÊcià by∏ implementowany przez organizacje pozarzàdowe i samorzàdy terytorialne. Równolegle do prac
monitoringowych, przy udziale ekspertów
z instytutów zajmujàcych si´ ró˝nymi ga∏´ziami medycyny, powstawa∏a w PZH nast´pna edycja NPZ na lata 2007-2013.
Narodowy Program Zdrowia na lata
2007-2015 nawiàzuje m.in. do:
Âwiatowej Deklaracji Zdrowia, przyj´tej, tak˝e przez Polsk´, w 1998 r. na Âwiatowym Zgromadzeniu Zdrowia, w której
potwierdzono, ˝e zdrowie jest jednym
z podstawowych praw jednostki ludzkiej;
Strategii „Zdrowie 21 - zdrowie dla
wszystkich w XXI wieku” – okreÊlajàcej
kierunki polityki zdrowotnej w Regionie
Europejskim Âwiatowej Organizacji
Zdrowia.
Koncepcja Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015 jest zgodna z merytorycznymi za∏o˝eniami programu Unii Europejskiej, dotyczàcego monitorowania stanu
zdrowia (Decyzja 1400/1997/WE) oraz nowej
strategii zdrowia publicznego zaproponowanej przez Komisj´ Europejskà okreÊlonej
m.in. w programie Zdrowia Publicznego
i wystàpieniach programowych Komisarzy
ds. Zdrowia i Konsumentów UE. Autorzy i redaktorzy nowej edycji po∏o˝yli wi´kszy nacisk na rol´ spo∏eczeƒstwa obywatelskiego
i jego instytucji w kszta∏towaniu inicjatyw na
rzecz zdrowia spo∏eczeƒstwa. Pozostawiono
jednak na szczeblu centralnym Zespó∏ Koordynujàcy pod przewodnictwem Prezesa Rady Ministrów. Do Zespo∏u postanowiono
równie˝ w∏àczyç bezpoÊrednio wspó∏pracujàce z rzàdem cia∏a reprezentujàce samorzàdy lokalne i organizacje pozarzàdowe27.
Narodowy Program Zdrowia na lata
2007-2015 zosta∏ przyj´ty do realizacji
Uchwa∏à Nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia
15 maja 2007 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015.
W nowej edycji NPZ na lata 2007-2015
zdecydowano si´ podtrzymaç wi´kszoÊç celów operacyjnych z NPZ na lata 1996-2005.
Postanowiono wprowadziç równie˝ szereg
nowych elementów, wczeÊniej nieobecnych,
w tym: cele zwiàzane z dzia∏alnoÊcià systemu
opieki zdrowotnej i samorzàdu terytorialnego. Autorzy wÊród priorytetów wymienili takie zadania, jak:
aktywizowanie dzia∏alnoÊci samorzàdu
i organizacji samorzàdowych na rzecz
zdrowia,
usprawnienie wczesnej diagnostyki
i czynnej opieki w placówkach poz,
poprawa jakoÊci Êwiadczeƒ zdrowotnych w zakresie skutecznoÊci, akceptowalnoÊci, bezpieczeƒstwa.
Priorytety te sà równie˝ odzwierciedleniem obecnych wytycznych WHO dotyczàcych spo∏ecznego odbioru systemu ochrony
zdrowia.
Narodowy Program Zdrowia w wersji
aktualnie obowiàzujàcej jest ogólnym sformu∏owaniem kierunków dzia∏aƒ, jakie nale˝y
podjàç w celu poprawy stanu zdrowia spo∏eczeƒstwa polskiego zarówno w sferze szeroko poj´tej promocji zdrowia, jak równie˝
w ramach tzw. medycyny naprawczej (pe∏na
wersja NPZ 2007-2015 mieÊci si´ na stronie
internetowej
Ministerstwa
Zdrowia
www.mz.gov.pl).
Cele NPZ na lata 2007-2015 zosta∏y podzielone na: 8 strategicznych celów zdrowotnych oraz cele operacyjne. Cel g∏ówny
27
122
Narodowy Program Zdrowia 2007-2015 jako narz´dzie kszta∏tujàce
polityk´ zdrowotnà Polski, Halik Rafa∏, Kuszewski Krzysztof,
Zak∏ad Organizacji i Ekonomiki Zdrowia oraz Szpitalnictwa,
Paƒstwowy Zak∏ad Higieny.
Programu to: „poprawa zdrowia i zwiàzanej z nim jakoÊci ˝ycia ludnoÊci oraz
zmniejszanie nierównoÊci w zdrowiu” osiàgany przez:
kszta∏towanie prozdrowotnego stylu ˝ycia spo∏eczeƒstwa,
tworzenie Êrodowiska ˝ycia, pracy i nauki
sprzyjajàcego zdrowiu,
aktywizowanie jednostek samorzàdu terytorialnego i organizacji pozarzàdowych do dzia∏aƒ na rzecz zdrowia.
Strategiczne cele zdrowotne NPZ dotyczà ogólnospo∏ecznych najwa˝niejszych
problemów zdrowotnych w Polsce – schorzeƒ i zjawisk spo∏ecznych (nierównoÊci
w zdrowiu), które stanowià g∏ównà przyczyn´ Êmierci Polaków, jak i schorzeƒ, które
przyczyniajà si´ do niepe∏nosprawnoÊci
w spo∏eczeƒstwie. W NPZ na lata 2007-2015
zapisano nast´pujàce cele zdrowotne:
1. zmniejszenie zachorowalnoÊci i przedwczesnej umieralnoÊci z powodu chorób
naczyniowo-sercowych, w tym udarów
mózgu,
2. zmniejszenie zachorowalnoÊci i przedwczesnej umieralnoÊci z powodu nowotworów z∏oÊliwych,
3. zmniejszenie cz´stoÊci urazów powsta∏ych w wyniku wypadków i ograniczenie
ich skutków,
4. zapobieganie zaburzeniom psychicznym przez dzia∏ania prewencyjno-promocyjne,
5. zmniejszenie przedwczesnej zachorowalnoÊci i ograniczenie negatywnych
skutków przewlek∏ych schorzeƒ uk∏adu
kostno-stawowego,
6. zmniejszenie zachorowalnoÊci i przedwczesnej umieralnoÊci z powodu przewlek∏ych chorób uk∏adu oddechowego,
7. zwi´kszenie skutecznoÊci zapobiegania
chorobom zakaênym i zaka˝eniom,
8. zmniejszenie ró˝nic spo∏ecznych i terytorialnych w stanie zdrowia populacji28.
Strategiczne cele zdrowotne stanowià
równie˝ odzwierciedlenie podj´tych ju˝
dzia∏aƒ na rzecz zwalczania chorób. WÊród
tych dzia∏aƒ nale˝y wymieniç m.in. program zwalczania schorzeƒ nowotworowych, program kardiologiczny POLKARD,
Krajowy Program Bezpieczeƒstwa Drogowego – GAMBIT, czy te˝ realizowany przy
udziale NFZ – program wczesnego wykrywania przewlek∏ej obturacyjnej choroby
p∏uc. W przysz∏ych latach planowane jest
równie˝ uruchomienie programów dotyczàcych zdrowia psychicznego ludnoÊci
Polski oraz zwalczania wirusowego zapalenia wàtroby typu C.
Najwi´kszà grup´ priorytetów w NPZ na
lata 2007-2015 stanowià cele operacyjne.
Wyznaczajà one kierunki dzia∏aƒ, których realizacja s∏u˝y osiàgnićiu celów. Cele operacyjne zosta∏y podzielone na 3 kategorie:
28
Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015, za∏àcznik
do Uchwa∏y Nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 r.
cele dotyczàce czynników ryzyka i dzia∏aƒ w zakresie promocji zdrowia,
cele dotyczàce wybranych populacji,
niezb´dne dzia∏ania ze strony ochrony
zdrowia i samorzàdu terytorialnego.
Cele operacyjne dotyczàce czynników ryzyka i dzia∏aƒ w zakresie promocji zdrowia to:
1. zmniejszenie rozpowszechnienia palenia
tytoniu,
2. zmniejszenie i zmiana struktury spo˝ycia
alkoholu oraz zmniejszenie szkód zdrowotnych spowodowanych alkoholem,
3. poprawa sposobu ˝ywienia ludnoÊci i jakoÊci zdrowotnej ˝ywnoÊci oraz zmniejszenie wyst´powania oty∏oÊci,
4. zwi´kszenie aktywnoÊci fizycznej ludnoÊci,
5. ograniczenie u˝ywania substancji psychoaktywnych i zwiàzanych z tym szkód
zdrowotnych,
6. zmniejszenie nara˝enia na czynniki szkodliwe w Êrodowisku ˝ycia i pracy oraz ich
skutków zdrowotnych i poprawa stanu
sanitarnego kraju.
Cele operacyjne dotyczàce wybranych
populacji to:
1. poprawa opieki zdrowotnej nad matkà,
noworodkiem i ma∏ym dzieckiem,
2. wspieranie rozwoju i zdrowia fizycznego,
psychospo∏ecznego oraz zapobieganie
najcz´stszym problemom zdrowotnym
i spo∏ecznym dzieci i m∏odzie˝y,
3. tworzenie warunków do zdrowego i aktywnego ˝ycia osób starszych,
4. tworzenie warunków dla aktywnego ˝ycia osób niepe∏nosprawnych,
5. intensyfikacja zapobiegania próchnicy
z´bów u dzieci i m∏odzie˝y.
Niezb´dne dzia∏ania ze strony ochrony
zdrowia i samorzàdu terytorialnego obejmujà:
1. aktywizacj´ jednostek samorzàdu terytorialnego i organizacji pozarzàdowych do
dzia∏aƒ na rzecz zdrowia spo∏eczeƒstwa,
2. popraw´ jakoÊci Êwiadczeƒ zdrowotnych w zakresie skutecznoÊci, bezpieczeƒstwa i akceptowalnoÊci spo∏ecznej,
w tym przestrzegania praw pacjenta,
3. usprawnienie wczesnej diagnostyki
i czynnej opieki nad osobami zagro˝onymi chorobami uk∏adu krà˝enia, udarami
mózgu, nowotworami, powik∏aniami cukrzycy, chorobami uk∏adu oddechowego
oraz chorobami reumatycznymi, szczególnie przez dzia∏ania podstawowej
opieki zdrowotnej,
4. zwi´kszenie i optymalne wykorzystanie
systemu ochrony zdrowia oraz infrastruktury samorzàdowej dla potrzeb promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej.
W Programie za∏o˝ono, ˝e proces monitoringu zarówno realizacji, jak i oczekiwanych efektów b´dzie si´ odbywaç systematycznie tak, aby na bie˝àco oceniaç efektywnoÊç podj´tych dzia∏aƒ. W tym celu w PZH
opracowano dla Wojewódzkich Centrów
Zdrowia Publicznego kwestionariusze sprawozdawcze do oceny realizacji celów NPZ
2007-2015.
W uchwalonym przez Rad´ Ministrów
dokumencie ustanawiajàcym NPZ na lata
2007-2015 zawarto równie˝ docelowe wartoÊci wskaêników zak∏adajàc, ˝e w 2015 r. nastàpi:
zmniejszenie odsetka kobiet umierajàcych przed 64. rokiem ˝ycia o 7%,
zmniejszenia odsetka m´˝czyzn umierajàcych przed 64. rokiem ˝ycia o 20%,
spadek wspó∏czynnika zgonów na
100 000 mieszkaƒców z powodu nowotworów o 15%,
spadek liczby ofiar Êmiertelnych w wypadkach samochodowych z 5 600 do
2 600 w roku 2015 (o 54%)29.
Inne programy zdrowotne realizowane
w 2008 r. przez Ministra Zdrowia.
Ministerstwo Zdrowia corocznie okreÊla
list´ programów polityki zdrowotnej paƒstwa, których realizacja jest jednym z priorytetów dzia∏aƒ w obszarze ochrony zdrowia
na terenie Polski. Na rok 2008 MZ og∏osi∏o list´ 14 programów polityki zdrowotnej
paƒstwa:
1. Program badaƒ przesiewowych noworodków w Polsce na lata 2006-2008,
2. Program samowystarczalnoÊci Polski
w zakresie zaopatrzenia w bezpiecznà
krew, jej sk∏adniki i produkty krwiopochodne na lata 2005-2008,
3. Narodowy program zwalczania chorób
nowotworowych w 2008 r.,
4. Narodowy program profilaktyki i leczenia chorób uk∏adu sercowo-naczyniowego na lata 2006-2008,
5. Narodowy program ochrony antybiotyków w Polsce na lata 2006-2010,
6. Narodowy Program Leczenia Hemofilii
na lata 2005-2011,
7. Program psychiatrycznej opieki zdrowotnej na lata 2006-2008,
8. Leczenie antyretrowirusowe osób ˝yjàcych z wirusem HIV w Polsce na lata
2007-2009,
9. Program prewencji i leczenia cukrzycy
w Polsce na lata 2006-2008,
10. Program eliminacji niedoboru jodu
w Polsce na lata 2006-2008,
11. Program kompleksowej diagnostyki i terapii wewnàtrzmacicznej w profilaktyce
nast´pstw i powik∏aƒ wad rozwojowych
i chorób p∏odu – jako element poprawy
stanu zdrowia p∏odów i noworodków na
lata 2006-2008,
12. Narodowy program rozwoju medycyny
transplantacyjnej na lata 2006-2009,
13. Program monitorowania stanu zdrowia
jamy ustnej populacji polskiej w latach
2007-2009.
29
Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015, za∏àcznik
do Uchwa∏y Nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 r.
123
14. Narodowy program zapobiegania nadwadze i oty∏oÊci oraz przewlek∏ym chorobom niezakaênym poprzez popraw´
˝ywienia i aktywnoÊci fizycznej na lata
2007-201130.
Realizatorzy programów polityki zdrowotnej wy∏aniani sà na drodze konkursów
og∏aszanych przez Ministra Zdrowia. Szczegó∏y na temat za∏o˝eƒ programów oraz ich
realizatorów znajdujà si´ na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia: www.mz.gov.pl.
b) Regionalne programy zdrowotne.
Ma∏opolski Program Ochrony Zdrowia
na lata 2006-2013.
W paêdzierniku 2001 r. Sejmik Województwa Ma∏opolskiego przyjà∏ pierwszà
edycj´ Ma∏opolskiego Programu Ochrony
Zdrowia na lata 2001-2005. Program ten stanowi∏ rozwinićie Strategii Rozwoju Województwa Ma∏opolskiego i wytyczy∏ kierunki
dzia∏ania na rzecz promocji zdrowia, profilaktyki schorzeƒ cywilizacyjnych oraz organizacji ochrony zdrowia w województwie ma∏opolskim, stanowiàc zarazem g∏ównà p∏aszczyzn´ wspó∏dzia∏ania wszystkich instytucji
zajmujàcych si´ ochronà zdrowia w województwie. Za∏o˝enia tego Programu zosta∏y
ÊciÊle powiàzane z zadaniami Narodowego
Programu Zdrowia na lata 1996-2005 oraz
dokumentami Âwiatowej Organizacji Zdrowia, a zw∏aszcza z programem Zdrowie 21 –
zdrowie dla wszystkich w XXI wieku. Realizacja
Ma∏opolskiego Programu Ochrony Zdrowia,
pozwoli∏a na przybli˝enie w znacznym stopniu osiàgnićia celu strategicznego, jakim
jest poprawa stanu zdrowia i jakoÊci ˝ycia
mieszkaƒców województwa ma∏opolskiego poprzez oddzia∏ywanie na czynniki
kszta∏tujàce zdrowie, zmniejszanie ró˝nic
w zdrowiu i dost´pie do Êwiadczeƒ zdrowotnych oraz podnoszenie jakoÊci i efektywnoÊci regionalnego systemu ochrony
zdrowia.
Kontynuacjà tego programu jest Ma∏opolski Programu Ochrony Zdrowia na lata
2006-2013, przyj´ty uchwa∏à Nr LI/651/06
Sejmiku Województwa Ma∏opolskiego z dnia
27 paêdziernika 2006 r. Stanowi on rozwinićie Strategii Rozwoju Województwa Ma∏opolskiego na lata 2007-2013, przyj´tej przez
Sejmik
Województwa
Ma∏opolskiego
w styczniu 2006 r. Program ten nawiàzuje do
dokumentów b´dàcych podstawà opracowania poprzedniej edycji, jak równie˝ do
strategii dzia∏aƒ w zakresie zdrowia i ochrony konsumentów, zaplanowanych w Programie Ochrony Zdrowia i Praw Konsumenta na
lata 2007-2013 ustanowionego w 2005 roku
przez Komisj´ Europejskà.
Ma∏opolski Programu Ochrony Zdrowia na
lata 2006-2013 powsta∏ w oparciu o analiz´
30
Na podstawie informacji zawartych na stronie internetowej
www.mz.gov.pl
124
doÊwiadczeƒ z realizacji poprzedniej edycji,
rezultaty szerokich konsultacji spo∏ecznych
oraz przy wspó∏udziale wszystkich podmiotów zaanga˝owanych w kszta∏towanie systemu ochrony zdrowia. Obydwie wersje
programu sà odzwierciedleniem intencji samorzàdu województwa, zmierzajàcych do
zapewnienia wszystkim mieszkaƒcom regionu dost´pu do opieki medycznej o najwy˝szym standardzie us∏ug, podlegajàcej
ciàg∏ej poprawie zgodnie z oczekiwaniami
spo∏ecznymi.
W Programie na lata 2006-2013 okreÊlono cel strategiczny, 5 celów operacyjnych
oraz, w ramach celów operacyjnych, g∏ówne
zadania do zrealizowania w najbli˝szych latach. Dla potrzeb monitorowania Programu
okreÊlono równie˝ mierniki wynikajàce z jego za∏o˝eƒ oraz dost´pnego zakresu statystyki publicznej. Cz´Êç wytyczonych zadaƒ
stanowi kontynuacj´ dotychczas realizowanych w latach poprzednich. Zosta∏y równie˝
okreÊlone nowe zadania zgodnie z kierunkami przemian, obserwowanych w zakresie
stanu zdrowia populacji mieszkaƒców województwa ma∏opolskiego, b´dàce wynikiem
dog∏´bnej analizy sytuacji spo∏ecznej i epidemiologicznej oraz wynikami konsultacji
spo∏ecznych z wszystkimi zainteresowanymi
podmiotami.
Cel strategiczny Programu to (podobnie jak w wersji poprzedniej): Poprawa
stanu zdrowia i jakoÊci ˝ycia mieszkaƒców województwa ma∏opolskiego poprzez oddzia∏ywanie na czynniki kszta∏tujàce zdrowie, zmniejszanie ró˝nic
w zdrowiu i dost´pie do Êwiadczeƒ zdrowotnych oraz podnoszenie jakoÊci
i efektywnoÊci regionalnego systemu
ochrony zdrowia.
Cele operacyjne Programu okreÊlono jako:
1. poprawa stanu zdrowia i jakoÊci ˝ycia
mieszkaƒców poprzez opracowywanie
i realizacj´ wieloletnich specjalistycznych programów zdrowotnych,
2. rozwój oraz integracja regionalnego systemu ratownictwa medycznego,
3. upowszechnianie zasad zdrowego stylu ˝ycia,
4. poprawa jakoÊci, dost´pnoÊci, kompleksowoÊci i ciàg∏oÊci Êwiadczeƒ zdrowotnych oraz poziomu satysfakcji pacjentów,
5. optymalizacja wykorzystania zasobów
regionalnego systemu ochrony zdrowia
i globalnych kosztów opieki stacjonarnej.
Oczekiwane efekty realizacji Programu
obejmujà:
utrzymanie dobrej tendencji zwiàzanej
ze wskaênikami zdrowotnymi,
poprawa wskaêników zdrowotnych w zakresach, w których dotychczas ich nie uzyskano,
zwi´kszenie dost´pnoÊci do Êwiadczeƒ
zdrowotnych oraz wzrost poziomu satysfakcji pacjentów,
wzrost efektywnoÊci wykorzystania zasobów regionalnego systemu ochrony
zdrowia,
poprawa zasobów infrastruktury zak∏adów opieki zdrowotnej.
Realizacja za∏o˝eƒ Programu odbywaç
si´ b´dzie przy wspó∏pracy ró˝norodnych instytucji i organizacji, dzia∏ajàcych w obszarze
zdrowia publicznego, w tym:
samorzàdu województwa,
samorzàdów powiatowych i miast na
prawach powiatów,
samorzàdów gminnych, ze szczególnym
uwzgl´dnieniem tych, które pe∏nià funkcj´ organów za∏o˝ycielskich dla samodzielnych publicznych zak∏adów opieki
zdrowotnej,
Êrodowisk powo∏anych do kreowania
rozwoju poszczególnych dziedzin medycyny (grupy ekspertów, towarzystwa naukowe, zarzàdzajàcy zak∏adami opieki
zdrowotnej, zw∏aszcza szpitali, itp.),
samorzàdów zawodów medycznych,
Narodowego Funduszu Zdrowia,
Wojewody Ma∏opolskiego,
konsultantów wojewódzkich,
uczelni medycznych,
Ma∏opolskiego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego,
Powiatowego Inspektora Sanitarnego
w Krakowie,
Ma∏opolskiego OÊrodka Medycyny Pracy,
Regionalnego OÊrodka Polityki Spo∏ecznej,
Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia Publicznego,
zak∏adów opieki zdrowotnej, indywidualnych i grupowych praktyk lekarskich,
praktyk piel´gniarskich,
Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej,
policji,
organizacji pozarzàdowych (PCK, WOPR,
GOPR, OSP, STOMOZ, TOPR, MZPZOZ itp.),
Êrodków masowego przekazu.
Nadzór nad realizacjà Ma∏opolskiego
Programu Ochrony Zdrowia na lata 20062013, jako programu wojewódzkiego spoczywa na Zarzàdzie Województwa Ma∏opolskiego wspieranym przez Ma∏opolskà Rad´
Zdrowia Publicznego.
Podstawowe êród∏a finansowania zadaƒ
niniejszego Programu to:
Êrodki finansowe pochodzàce ze sk∏adek
na ubezpieczenie zdrowotne, pozostajàce w dyspozycji Narodowego Funduszu
Zdrowia,
Êrodki bud˝etowe jednostek samorzàdu
terytorialnego,
w∏asne Êrodki finansowe zak∏adów opieki zdrowotnej,
Êrodki finansowe w ramach kontraktu
wojewódzkiego,
Êrodki bud˝etu paƒstwa przeznaczane
na realizacj´ NPZ i programów resortowych,
Êrodki podlegajàce zwrotowi pochodzàce z kredytów, umów leasingowych,
Êrodki wynikajàce z powstania partnerstwa publiczno-prywatnego,
ponadto w zwiàzku z przystàpieniem Polski
do Unii Europejskiej powsta∏y mo˝liwoÊci
starania si´ o Êrodki z funduszy europejskich.
W Sprawozdaniu z realizacji w 2008 r. Ma∏opolskiego Programu Ochrony Zdrowia na lata
2006-2013, przyj´tym przez Sejmik Województwa Ma∏opolskiego Uchwa∏à Nr
XXXVII/583/09 z dnia 16 paêdziernika 2009 r.
zawarto szczegó∏owe informacje na temat
g∏ównych osiàgni´ç w zakresie realizacji Programu w 2008 r. Sprawozdanie dost´pne jest
na stronie internetowej: www.malopolskie.pl
c) Programy realizowane przez
Narodowy Fundusz Zdrowia.
Mieszkaƒcy Miasta Krakowa, podobnie
jak i ca∏ego województwa ma∏opolskiego,
mogà korzystaç równie˝ z programów profilaktycznych realizowanych przez Narodowy
Fundusz Zdrowia.
W 2008 r. Ma∏opolski Oddzia∏ Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia finansowa∏ badania profilaktyczne w ramach kampanii „4 PORY ROKU DLA ZDROWIA”, obejmujàce najistotniejsze problemy zdrowotne, wdra˝ajàc 7 programów
profilaktycznych:
program profilaktyki raka piersi –
przeznaczony dla paƒ w wieku od 50 do
69 lat, ubezpieczonych, które w ciàgu
ostatnich 2 lat nie wykonywa∏y mammografii (promowany pod has∏em „˚ycie jest
bezcennym darem”);
program profilaktyki raka szyjki macicy – przeznaczony dla kobiet w wieku od
25 do 59 lat, ubezpieczonych, które w ciàgu ostatnich 3 lat nie wykonywa∏y badania cytologicznego (promowany pod has∏em „˚ycie jest bezcennym darem”);
program profilaktyki chorób uk∏adu
krà˝enia – adresowany, w szczególnoÊci, do osób obcià˝onych czynnikami ryzyka, zadeklarowanych do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i w danym
roku b´dàce w 35, 40, 45, 50 oraz 55. roku ˝ycia, u których nie zosta∏a dotychczas rozpoznana choroba uk∏adu krà˝enia i które w okresie ostatnich 5 lat nie
korzysta∏y ze Êwiadczeƒ udzielanych
w ramach programu (tak˝e u innych
Êwiadczeniodawców);
program profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POCHP) – adresowany
do osób uzale˝nionych od tytoniu skierowanych z etapu podstawowego realizowanego przez lekarza podstawowej
opieki zdrowotnej lub z oddzia∏u szpitalnego oraz zg∏aszajàcych si´ bez skierowania;
program badaƒ prenatalnych – skierowany do paƒ, które spe∏niajà co najmniej
jedno z poni˝szych kryteriów: wiek matki
powy˝ej 35 lat; wystàpienie w poprzedniej cià˝y aberracji chromosomowej p∏odu lub dziecka, stwierdzenie wystàpienia
strukturalnych aberracji chromosomowych u ci´˝arnej lub u ojca dziecka,
stwierdzenie znacznie wi´kszego ryzyka
urodzenia dziecka dotkni´tego chorobà
uwarunkowanà monogenetycznie lub
wieloczynnikowà, stwierdzenie w czasie
cià˝y nieprawid∏owego wyniku badania
USG i/lub badaƒ biochemicznych wskazujàcych na zwi´kszone ryzyko aberracji
chromosomowej lub wady p∏odu;
program wczesnej diagnostyki i leczenia jaskry – skierowany do osób w wieku powy˝ej 35. roku ˝ycia (przy okreÊlaniu wieku nale˝y wziàç pod uwag´ rok
urodzenia), w programie nie mogà wziàç
udzia∏u osoby, które by∏y diagnozowane
w ciàgu ostatnich 24 miesićy w kierunku jaskry, lub u których ju˝ wczeÊniej wykryto jaskr´;
program profilaktyki gruêlicy – adresowany do osób doros∏ych, znajdujàcych
si´ u Êwiadczeniodawcy na liÊcie Êwiadczeniobiorców piel´gniarki poz, nie posiadajàcych w dotychczasowym wywiadzie rozpoznanej gruêlicy. Badania powinny wykonaç szczególnie osoby, które
mia∏y bezpoÊredni kontakt z osobami
z ju˝ rozpoznanà gruêlicà lub osoby,
u których stwierdza si´ przynajmniej jednà z nast´pujàcych okolicznoÊci, które
mogà si´ przyczyniç do rozwoju choroby: bezrobocie, niepe∏nosprawnoÊç, obcià˝enie d∏ugotrwa∏à chorobà, obcià˝enie problemem alkoholowym i/lub narkomanià, bezdomnoÊç.
Ma∏opolski Oddzia∏ Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia podpisa∏ na 2008 r.
17 umów z 14 Êwiadczeniodawcami z terenu
Krakowa na realizacj´ profilaktycznych programów zdrowotnych na ∏àcznà kwot´
4 517 462 z∏ (w województwie ma∏opolskim
38 umów z 35 Êwiadczeniodawcami na ∏àcznà kwot´ 7 995 780 z∏)31.
Wykaz placówek, które wykonujà badania w ramach programów jest dost´pny na
stronie internetowej: www.nfz-krakow.pl
d) Programy Powiatowej Stacji
Sanitarno – Epidemiologicznej
realizowane w Krakowie.
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie to kolejny podmiot,
który w 2008 r. inicjowa∏, nadzorowa∏ i koordynowa∏ dzia∏ania oÊwiatowo-zdrowotne
i promocji zdrowia na terenie Miasta Krakowa. Dzia∏ania te dotyczy∏y nast´pujàcych
zagadnieƒ:
31
profilaktyki nowotworowej,
profilaktyki tytoniowej,
profilaktyki schorzeƒ uk∏adu oddechowego,
profilaktyki w zakresie HIV/AIDS,
profilaktyki próchnicy i chorób przyz´bia,
profilaktyki chorób zakaênych,
profilaktyki chorób krà˝enia,
pierwotnej profilaktyki wad cewy nerwowej,
racjonalnego od˝ywiania,
promowania zdrowego stylu ˝ycia,
zapobiegania zatruciom pokarmowym.
Podejmowane przedsi´wzićia prozdrowotne adresowane by∏y do szerokiego kr´gu
odbiorców poprzez realizacj´ programów
edukacyjnych i interwencji nieprogramowych o zasi´gu ogólnopolskim (inicjowane
przez G∏ówny Inspektorat Sanitarny) oraz
o zasi´gu lokalnym – wynikajàce ze szczególnych potrzeb zdrowotnych wyst´pujàcych
w Êrodowisku. W 2008 r. realizowano:
8 programów profilaktyczno-edukacyjnych, w tym: 5 programów profilaktyczno-edukacyjnych na poziomie krajowym
oraz 3 programy profilaktyczno-edukacyjne na poziomie lokalnym;
19 interwencji nieprogramowych, w tym:
4 interwencje na poziomie krajowym, 2
interwencje na poziomie wojewódzkim,
13 interwencji na poziomie lokalnym.
Interwencje programowe realizowane na poziomie ogólnokrajowym obejmowa∏y:
„Trzymaj Form´!” (III edycja)
Cel: propagowanie aktywnoÊci fizycznej,
zasad racjonalnego od˝ywiania oraz
przeciwdzia∏anie nadwadze i oty∏oÊci.
Adresaci: uczniowie klas I-III szkó∏ gimnazjalnych i klas V-VI szkól podstawowych.
Zasi´g: 13 449 uczniów z 75 szkó∏.
Program Profilaktyki HIV/AIDS
Cel: zapobieganie zaka˝eniom wirusem
HIV oraz kszta∏towania w∏aÊciwych postaw wobec ˝yjàcych z HIV i chorych na
AIDS.
Adresaci: uczniowie szkó∏ ponadpodstawowych oraz pacjenci i pracownicy zak∏adów opieki zdrowotnej.
Zasi´g: 62 748 osób z 63 placówek.
Program Ograniczania Zdrowotnych
Nast´pstw Palenia Tytoniu w Polsce
(na lata 2007-2011)
Cel: zmniejszenie zachorowaƒ, inwalidztwa zdrowotnego i zgonów wynikajàcych z palenia tytoniu (choroby uk∏adu
krà˝enia i oddechowego, nowotwory,
zdrowie dzieci, itp.) poprzez zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy (aktywne i bierne palenie).
Adresaci: mieszkaƒcy miasta Krakowa,
uczniowie z placówek nauczania i wychowania, pacjenci zak∏adów opieki
zdrowotnej. W ramach programu reali-
Na podstawie informacji zawartych na stronie internetowej
www.mz.gov.pl
125
zowane sà 2 interwencje nieprogramowe: „Âwiatowy Dzieƒ bez Tytoniu”
i „Âwiatowy Dzieƒ Rzucania Palenia”.
Zasi´g: 88 408 osób.
„Radosny UÊmiech – Radosna Przysz∏oÊç”
Cel: podniesienie wÊród dzieci odpowiedzialnoÊci za higien´ jamy ustnej i zachćenie rodziców do wspó∏dzia∏ania
z dzieçmi na rzecz profilaktyki próchnicy
z´bów poprzez edukacj´ zdrowotnà.
Adresaci: uczniowie klas II szkó∏ podstawowych.
Zasi´g: 5 597 uczniów z klas II w 113
szko∏ach podstawowych.
„WolnoÊç Oddechu – Zapobiegaj
Astmie”
Cel: edukacja rodziców i opiekunów dzieci w zakresie umiej´tnoÊci obserwacji objawów astmy, uÊwiadomienie im znaczenia wczesnej profilaktyki, a tak˝e zmiana
percepcji dziecka z astmà jako osoby
z pe∏nymi mo˝liwoÊciami rozwojowymi.
Adresaci: rodzice uczniów klas I-III szkó∏
podstawowych, wychowawcy w klasach
I-III, piel´gniarki Êrodowiska szkolnego
i uczniowie klas I-III.
Zasi´g: 5 211 osób z 39 szkó∏ podstawowych.
Interwencje programowe realizowane na
poziomie lokalnym to:
Program Pierwotnej Profilaktyki
„Wad Cewy Nerwowej”
Cel: przekazanie wiedzy nt. roli kwasu
foliowego dla prawid∏owego funkcjonowania organizmu oraz w zapobieganiu
wadom cewy nerwowej u p∏odu.
Adresaci: dziewcz´ta szkó∏ ponadgimnazjalnych, kobiety w wieku rozrodczym.
Program Profilaktyki Chorób Nowotworowych – „Ró˝owa Wstà˝eczka”
Cel: uwra˝liwienie na fakt i ryzyko zachorowania na raka piersi. Nauczenie techniki i wykszta∏cenie nawyku samobadania
piersi w celu wczesnej diagnostyki nowotworów.
Adresaci: uczennice szkó∏ ponadgimnazjalnych, kobiety zwiàzane ze Êrodowiskiem szkolnym, matki uczniów oraz pacjentki zak∏adów opieki zdrowotnej.
Zasi´g: 1 242 osoby z 12 placówek.
Program Codziennego Nadzorowanego Szczotkowania Z´bów przez Dzieci
w Przedszkolu
Cel: zapobieganie próchnicy z´bów poprzez edukacj´ w zakresie higieny jamy
ustnej i wyrobienie nawyków systematycznego mycia z´bów po posi∏kach.
Adresaci: dzieci 5-6-cio letnie.
Zasi´g: 889 dzieci z 9 przedszkoli.
126
Interwencje nieprogramowe realizowane
na poziomie ogólnopolskim to:
„Âwiatowy Dzieƒ Zdrowia” - 7 kwietnia
– has∏o „Chroƒmy zdrowie przed szkodliwym wp∏ywem zmian klimatycznych”.
Adresaci: dzieci i m∏odzie˝ z placówek
nauczania i wychowania, rodzice i opiekunowie dzieci.
„Âwiatowy Dzieƒ bez Tytoniu” - 31 maja - has∏o „M∏odoÊç Wolna od Papierosa”.
Cel: dostarczenie spo∏eczeƒstwu, ze
szczególnym ukierunkowaniem na ludzi
m∏odych, informacji w zakresie zysków
p∏ynàcych z niepalenia tytoniu oraz
aspektów prawnych/zdrowotnych i spo∏ecznych zwiàzanych z problemem palenia tytoniu.
Adresaci: m∏odzie˝ szkó∏ wy˝szych, m∏odzie˝ z placówek nauczania i wychowania, sportowcy z klubów sportowych,
harcerze ZHP, rodzice i opiekunowie
uczniów, pracownicy PKP i pacjenci zak∏adów opieki zdrowotnej.
„Âwiatowy Dzieƒ Rzucania Palenia”
Cel: zachćenie jak najwi´kszej liczby palaczy do rzucenia palenia, ograniczenie
palenia w miejscach, w których przebywajà ludzie, upowszechnienie idei miejsc
publicznych wolnych od dymu tytoniowego, ochrona przed biernym paleniem.
Adresaci: uczniowie w placówkach nauczania i wychowania oraz ich rodzice
i opiekunowie, nauczyciele, pacjenci
i pracownicy zak∏adów opieki zdrowotnej, mieszkaƒcy Miasta Krakowa.
Interwencje nieprogramowe realizowane na
poziomie wojewódzkim obejmowa∏y:
Paêdziernik – Miesiàc Profilaktyki Raka Piersi
Cel: profilaktyka raka piersi.
Adresaci: mieszkaƒcy miasta Krakowa.
„Poznaj grzyby unikniesz zatrucia”
Cel: zapobieganie zatruciom pokarmowym, spowodowanych spo˝ywaniem
grzybów trujàcych.
nauczania i wychowania oraz ich rodzice
i opiekunowie, pacjenci i pracownicy zak∏adów opieki zdrowotnej, mieszkaƒcy
miasta Krakowa.
„Âwiatowy Dzieƒ AIDS” w ramach Kampanii Multimedialnej „Wróç bez HIV”
Cel: ograniczenie epidemii HIV/AIDS poprzez zmniejszenie liczby nowych zaka˝eƒ wirusem HIV drogà kontaktów seksualnych w grupie ludzi m∏odych.
Adresaci: osoby podró˝ujàce.
Zasi´g: ok. 50 000 osób.
Interwencje nieprogramowe realizowane
na poziomie lokalnym obejmowa∏y:
„Bezpieczeƒstwo zdrowotne dzieci,
m∏odzie˝y i doros∏ych w okresie letnim”
Cel: propagowanie prozdrowotnych zachowaƒ wÊród dzieci, m∏odzie˝y i doros∏ych
w okresie letnim (profilaktyka chorób wywo∏anych przez kleszcze, promowanie zdrowego ˝ywienia, propagowanie prawid∏owych
nawyków higienicznych, profilaktyka zachorowaƒ na borelioz´, zapobieganie zachorowaniom na t´˝ec, zapobieganie zaka˝eniom wirusem WZW typu A i B, profilaktyka
zaka˝eƒ wirusem wÊcieklizny, zapobieganie
zatruciom pokarmowym – salmonella).
Adresaci: uczniowie placówek nauczania
i wychowania, dzieci i m∏odzie˝ przebywajàce w placówkach organizujàcych letni wypoczynek, opiekunowie i rodzice, pacjenci
i pracownicy zak∏adów opieki zdrowotnej.
Profilaktyka Grypy
Cel: zapobieganie zachorowaniom na
gryp´ i powik∏aniom poprzez szczepienia ochronne.
i wychowania, nauczyciele, rodzice, pacjenci zak∏adów opieki zdrowotnej.
Profilaktyka Êwierzbu
Cel: zapobieganie zachorowaniom na
Êwierzb.
nauczania i wychowania, rodzice i opiekunowie dzieci, pacjenci i pracownicy zak∏adów opieki zdrowotnej.
Profilaktyka wszawicy
Cel: zapobieganie zaka˝eniom wszawicà
g∏owowà.
Adresaci: dzieci i m∏odzie˝ przebywajàca
w placówkach organizujàcych letni wypoczynek, uczniowie i m∏odzie˝ w placówkach nauczania i wychowania, pacjenci zak∏adów opieki zdrowotnej,
mieszkaƒcy Miasta Krakowa.
Spo∏eczna Kampania Przeciwko Meningokokom
Cel: zapobieganie zaka˝eniom meningokokowym poprzez szczepienia ochronne
oraz unikanie ryzykownych zachowaƒ.
i wychowania, ich rodzice, nauczyciele,
pacjenci zak∏adów opieki zdrowotnej.
¸àcznie dzia∏aniami nieprogramowymi
w 2008 r. obj´to 567 822 mieszkaƒców miasta Krakowa z 996 placówek. Liczba odbiorców dzia∏aƒ nieprogramowych i liczba placówek, do których je adresowano zwi´kszy∏a
si´ w porównaniu do roku 2007 o odpowiednio: 280 703 odbiorców i 233 placówki:
w roku 2007 zasi´g: 287 119 odbiorców
w 763 placówkach,
w roku 2008 zasi´g: 567 822 odbiorców
w 996 placówkach.
Ponadto przedstawiciele Paƒstwowego
Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Krakowie brali udzia∏ w 12 imprezach plenerowych, szkolnych i konkursach w ramach
wspó∏pracy z organami samorzàdu terytorialnego i samorzàdowymi jednostkami organizacyjnymi:
„Dzieƒ Zdrowia dla Dzieci i Doros∏ych” na
p∏ycie Rynku G∏ównego,
„VI Krakowskie Dni Zdrowia” na p∏ycie
Rynku G∏ównego,
„Podgórski Dzieƒ Sportu” pod has∏em
„Sport, zabawa, bezpieczeƒstwo” w Parku
im. Bednarskiego,
„Âwi´to Szko∏y” w XI Liceum Ogólnokszta∏càcym,
„Âwiatowy Dzieƒ Rzucania Palenia”
w XI Liceum Ogólnokszta∏càcym,
„Dzieƒ Dziecka” w Domu Kultury
im. J. Korczaka,
„Dzieƒ Krakowski” w Szkole Podstawowej Nr 41,
„Zdrowy Przedszkolak” w Przedszkolu Nr 9,
„Dzieƒ Sa∏atkowy, czyli jak mo˝na zdrowo
i przyjemnie si´ od˝ywiaç” w ZSO Nr 8,
„Zapalisz, nie dzi´kuj´, poniewa˝
wiem…” w ZSO Nr 8,
„Âwi´to Szko∏y” pod has∏em „Zdrowie ponad wszystko” w Szkole Podstawowej Nr
25 (impreza pod patronatem Paƒstwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Krakowie),
„Turniej Wiedzy o Zdrowiu” w Przedszkolu Nr 94,
podczas których prowadzono dzia∏ania informacyjno-edukacyjne i przekazywano materia∏y na temat zachowaƒ prozdrowotnych32.
Dzia∏ania podejmowane w 2008 r. przez
Paƒstwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Krakowie wynika∏y przede
wszystkim z potrzeb zdrowotnych spo∏eczeƒstwa oraz sytuacji epidemiologicznej,
stanowiàc tym samym priorytetowy kierunek podejmowanych inicjatyw w promocji
zdrowia Êrodowiska lokalnego.
Realizowane w 2008 r. programy edukacyjne by∏y kontynuacjà programów wdro˝onych w latach poprzednich i mia∏y charakter
d∏ugofalowy. Systematycznie prowadzony
monitoring i oceny poszczególnych edycji
powodujà, ˝e dzia∏ania w/w przedsi´wzi´ç
prozdrowotnych sà na bie˝àco udoskonalane oraz wyposa˝ane w materia∏y i pomoce
dydaktyczne s∏u˝àce do realizacji zadaƒ wykonawcom w ró˝nych placówkach. Corocznie zwi´kszana jest oferta dzia∏aƒ programowych i nieprogramowych w zakresie tematycznym i iloÊciowym odbiorców33.
32
33
Na podstawie danych Powiatowej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Krakowie.
Ocena stanu bezpieczeƒstwa sanitarnego Miasta Krakowa za 2008 r.,
Paƒstwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Krakowie, 2009 r.
4. Uzdrowisko Swoszowice.
Miasto Kraków realizuje zadania z zakresu zachowania funkcji leczniczych Uzdrowiska Swoszowice w Krakowie, okreÊlone
w przepisach powszechnie obowiàzujàcego
prawa. Obejmujà one mi´dzy innymi dzia∏ania wpisujàce si´ w Strategi´ Rozwoju Turystyki w Krakowie na lata 2006-2013 (w zakresie tzw. turystyki medycznej) oraz dzia∏ania
z zakresu ochrony infrastruktury leczniczej
i promocji zdrowia (modernizacja obiektów
uzdrowiskowych wraz z ich otoczeniem).
Chroniàc walory Êrodowiska naturalnego,
majà one s∏u˝yç stworzeniu warunków dla
wykorzystania wszystkich atutów Uzdrowiska oraz zwi´kszeniu atrakcyjnoÊci turystycznej i leczniczej oferty Krakowa.
Zadania Miasta ukierunkowane sà
przede wszystkim na zachowanie funkcji
leczniczych Uzdrowiska w zakresie tworzenia i ulepszania infrastruktury komunalnej
i technicznej Swoszowic, jako jednej z dzielnic Krakowa.
Od 2007 r. nadzór nad prawid∏owà realizacjà zadaƒ Gminy Miejskiej Kraków wobec
Uzdrowiska Swoszowice sprawuje Zespó∏
Zadaniowy ds. okreÊlenia sposobu realizacji
zadaƒ Miasta Krakowa, wynikajàcych z ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony
uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych (Dz. U. Nr 167, poz. 1399 z póên. zm.)
powo∏any przez Prezydenta Miasta Krakowa
Zarzàdzeniem Nr 954/2007 z dnia 26 kwietnia 2007 r. (zmienionym: Zarzàdzeniem Nr
z dnia 25 lipca 2007 r.).
Efektem prac Zespo∏u jest przyj´ty przez
Prezydenta Miasta Krakowa Operat Uzdrowiska Swoszowice oraz nadanie Statutu dla
Osiedla Uzdrowisko Swoszowice przez Rad´
Miasta Krakowa. Na podstawie ustawy z dnia
28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym,
uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.
U. Nr 167, poz. 1399 z póên. zm.), Rada Miasta Krakowa uchwa∏à Nr LX/784/08 z dnia 17
grudnia 2008 r. nada∏a statut dla Osiedla
Uzdrowisko Swoszowice. Uchwa∏a ta zosta∏a
opublikowana w Dzienniku Urz´dowym Województwa Ma∏opolskiego Nr 67, poz. 483
z dnia 16 lutego 2009 r., uprawomocni∏a si´
i ma zastosowanie od dnia 3 marca 2009 r.
Zgodnie z art. 40 ust. 1 i ust. 3 przywo∏anej ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym,
uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych Minister Zdrowia w drodze Decyzji Nr 8 z dnia 23
paêdziernika 2008 r. potwierdzi∏a mo˝liwoÊç
prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego
na obszarze uznanym za uzdrowisko Swoszowice, czyli na terenie Osiedla Uzdrowisko
Swoszowice. Obecnie dzia∏alnoÊç lecznicza
na terenie Uzdrowiska Swoszowice prowadzona jest przez: Uzdrowisko Kraków Swoszowice sp. z o.o. ul. Kàpielowa 70, 30-698
Kraków, a szczegó∏owe informacje na temat
funkcjonowania uzdrowiska dost´pne sà na
stronie internetowej: www.uzdrowisko.krakow.pl
Koordynacj´ dzia∏aƒ z zakresu zachowania funkcji leczniczych Uzdrowiska Swoszowice realizuje Referat Zdrowia w Biurze ds.
Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa.
Podstawowym profilem leczniczym
w uzdrowisku jest reumatologia. Kuracja
prowadzona jest zgodnie z obowiàzujàcymi
i przyj´tymi standardami leczenia balneologicznego i fizjoterapeutycznego w zakresie:
chorób reumatologicznych (reumatologia),
chorób ortopedyczno-urazowych (ortopedia),
osteoporozy,
chorób uk∏adu nerwowego (w tym
wspó∏istniejàcych z chorobami narzàdu
ruchu lub reumatologicznymi),
chorób skóry (w tym ∏uszczyca).
Do istotnych kwestii zwiàzanych z zapewnieniem funkcjonowania Uzdrowiska
Swoszowice i pozostajàcych w kompetencji
Miasta nale˝à:
1. zakoƒczenie prac nad „Programem
tworzenia i ulepszenia infrastruktury
komunalnej dla Osiedla Uzdrowisko
Swoszowice”,
2. zakoƒczenie prac nad miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego
obszaru obejmujàcego Osiedle Uzdrowisko Swoszowice.
5. Podsumowanie.
Przedstawione powy˝ej dzia∏ania to tylko
wybrane przyk∏ady z ca∏ej gamy aktywnoÊci prowadzonych w 2008 r. w Krakowie
dla jego mieszkaƒców w zakresie ochrony
zdrowia. Podejmowane dzia∏ania zmierza∏y do poprawy stanu zdrowia oraz bezpieczeƒstwa zdrowotnego mieszkaƒców
Krakowa, jakoÊci i dost´pnoÊci do Êwiadczeƒ zdrowotnych oraz zwi´kszenia ÊwiadomoÊci i odpowiedzialnoÊci Krakowian
za stan swojego zdrowia.
Inicjatywy w tym zakresie by∏y, w znacznej cz´Êci, kontynuacjà tych, rozpocz´tych w latach poprzednich, znanych ju˝
mieszkaƒcom Krakowa; i w których z roku
na rok coraz ch´tniej uczestniczà. Ka˝dy
rok przynosi jednak te˝ dzia∏ania jednorazowe, akcyjne, powstajàce na bazie pomys∏owoÊci i aktywnoÊci ludzi i instytucji
oraz wynikajàce z aktualnych potrzeb
oraz oczekiwaƒ spo∏ecznoÊci lokalnych.
Na szczególne podkreÊlenie zas∏uguje
fakt, ˝e realizowane w ramach Miejskiego
Programu Ochrony i Promocji Zdrowia
„Zdrowy Kraków 2007-2009” programy
127
profilaktyczne sà opracowywane w oparciu o wiedz´ i doÊwiadczenie specjalistów – konsultantów wojewódzkich
w poszczególnych dziedzinach medycyny, którzy sà jednoczeÊnie ich koordynatorami. Realizacja tych programów przez
kolejne lata daje mo˝liwoÊç modyfikacji
ich w zale˝noÊci np. od zainteresowania
ze strony odbiorców i dostosowywania
do potrzeb spo∏ecznoÊci lokalnej. Pozwala te˝ na obserwowanie skutecznoÊci
innych dzia∏aƒ np. informacyjnych realizowanych w ciàgu danego okresu.
Warto równie˝ zwróciç uwag´ na dzia∏ania podejmowane przez Miasto Kraków
w zakresie medycyny szkolnej. W Miejskim Programie Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009” Miasto
przyj´∏o na siebie zadania w zakresie
tworzenia warunków dla organizacji profilaktyki oraz opieki zdrowotnej dla m∏odzie˝y szkó∏ Miasta Krakowa. Zarzàdzeniem Nr 1138/2007 Prezydenta Miasta
Krakowa zosta∏ ustalony podzia∏ zadaƒ
majàcy na celu sprawne zorganizowanie
funkcjonowania medycyny szkolnej
w samorzàdowych szko∏ach podstawowych, gimnazjach i szko∏ach ponadgimnazjalnych na terenie Gminy Miejskiej
Kraków. Zadania Miasta obejmujà dzia∏alnoÊç gabinetów profilaktycznej opieki
zdrowotnej, gabinetów dentystycznych
w szko∏ach oraz adresowane do uczniów
profilaktyczne programy zdrowotne – finansowane ze Êrodków miejskich. DoÊwiadczenia z realizacji zadaƒ w 2008 r.
wskazujà na potrzeb´ zintensyfikowania
dzia∏aƒ w celu objćia profilaktycznà
opiekà zdrowotnà, zw∏aszcza lekarskà
i dentystycznà, jak najwi´kszej populacji
dzieci i m∏odzie˝y oraz zwi´kszenia dost´pnoÊci do tej opieki.
Przyk∏adów wielu cennych inicjatyw Miasta w zakresie ochrony zdrowia w 2008 r.
jest wiele. PodkreÊlenia wymagajà dzia∏ania podejmowane przez Dzielnice, inicjatywy realizowane w ramach tzw. programów autorskich, czy aktywnoÊci podejmowane przez placówki oÊwiatowowychowawcze, organizacje pozarzàdowe, zak∏ady pracy, Narodowy Fundusz
Zdrowia, Powiatowà Stacj´ SanitarnoEpidemiologicznà. PodkreÊliç nale˝y ró˝norodnoÊç podejmowanych dzia∏aƒ oraz
rozwijajàcà si´ wspó∏prac´ w tym zakresie pomi´dzy ró˝nymi podmiotami – lokalnymi instytucjami i organizacjami reprezentujàcymi ró˝ne sektory. Ta wspó∏praca mi´dzysektorowa na rzecz zdrowia powinna byç w dalszym ciàgu rozwijana i wzmacniana.
Niemniej koniecznym wydaje si´ zintensyfikowanie dzia∏aƒ zmierzajàcych do
wi´kszego zaanga˝owania mediów (me-
128
dia elektroniczne, prasa, radio, telewizja)
w celu upowszechniania wiedzy na temat zdrowia, sposobów wzmacniania jego potencja∏u, realizowanych dzia∏aƒ
prozdrowotnych oraz pozyskania szerszego grona instytucji i osób, celem
wzmacniania motywacji mieszkaƒców
Krakowa do podejmowania dzia∏aƒ
w trosce o w∏asne zdrowie.
PODSUMOWANIE
Podsumowanie.
Przedstawione w niniejszym Raporcie
dzia∏ania Miasta Krakowa w zakresie ochrony
zdrowia ukierunkowane sà na popraw´ sytuacji zdrowotnej oraz bezpieczeƒstwa zdrowotnego mieszkaƒców Krakowa, popraw´
jakoÊci i dost´pnoÊci do Êwiadczeƒ zdrowotnych oraz zwi´kszenie ÊwiadomoÊci i odpowiedzialnoÊci Krakowian za stan swojego
zdrowia. Wyniki analiz przeprowadzonych
na potrzeby niniejszego Raportu wskazujà
na nast´pujàce wnioski dotyczàce sytuacji
zdrowotnej mieszkaƒców Krakowa:
Rok 2008 by∏ pierwszym od 16 lat, w którym odnotowano dodatni przyrost naturalny. Zjawisko to jest wynikiem wzrostu liczby urodzeƒ (o 782 w porównaniu
z rokiem 2007) i spadku liczby zgonów
(o 51). Przyrost naturalny wyniós∏
w 2008 r. 421 przy ogólnej liczbie urodzeƒ ˝ywych – 7 537 i liczbie zgonów
ogó∏em – 7 116. Przeci´tnie na ka˝de
1000 ludnoÊci przyby∏o w Krakowie 0,6
osoby. W województwie ma∏opolskim
przyrost naturalny osiàgnà∏ jednà z wy˝szych wartoÊci (4. miejsce w Polsce) i wynosi∏ +2.2/1000 ludnoÊci; Êrednio w Polsce przyrost naturalny wyniós∏ w 2008 r.
+0,9/1000 ludnoÊci.
W latach 1984-2008 odnotowywano systematyczny spadek liczby urodzeƒ.
W 1984 r. wspó∏czynnik urodzeƒ wynosi∏
16/1000 i na poczàtku obecnego tysiàclecia osiàgnà∏ dwukrotnie ni˝szà wartoÊç. Od tego okresu notuje si´ sta∏y
wzrost liczby urodzeƒ; w 2008 r. w Krakowie by∏o 10,3/1000 urodzeƒ. Mimo rosnàcej liczby urodzeƒ utrzymuje nadal si´
tzw. depresja urodzeniowa. W 2008 r.
wspó∏czynnik dzietnoÊci wyniós∏ w Krakowie 1,20.
Wspó∏czynnik feminizacji, czyli liczba
kobiet przypadajàca na 100 m´˝czyzn,
wyniós∏ 114. W ogólnej liczbie ludnoÊci
kobiety stanowi∏y w Krakowie 53%. Nieznaczna liczebna przewaga m´˝czyzn
wyst´powa∏a wÊród ludnoÊci w wieku do
24. roku ˝ycia (najwi´ksza w grupie wiekowej 20-24, gdzie wspó∏czynnik maskulinizacji, czyli liczba m´˝czyzn na 100 kobiet wyniós∏ 104/100). Od grupy 25-29
wyst´powa∏a nadwy˝ka kobiet nad liczbà m´˝czyzn i najwi´ksza by∏a wÊród
najstarszych roczników wieku. Liczebna
przewaga kobiet by∏a najwi´ksza dla
starszych grup wiekowych: dla grupy
wiekowej 85+ wspó∏czynnik feminizacji
wyniós∏ 271/100, a dla grupy 80-84:
199/100 m´˝czyzn.
Przewag´ liczby kobiet nad liczbà m´˝czyzn mo˝na zaobserwowaç równie˝
w podziale ludnoÊci na trzy grupy ekonomiczne (wiek przedprodukcyjny,
wiek produkcyjny i wiek poprodukcyjny), która pog∏´biona jest przez fakt
wczeÊniejszego przechodzenia przez
kobiety w wiek emerytalny. W ostatnich
latach obserwowany jest ciàg∏y wzrost
liczby osób w wieku emerytalnym.
W 1980 r. udzia∏ osób w grupie wieku
poprodukcyjnego wynosi∏ 11,4%,
a w 2008 r. ju˝ 18,5%. Mieszkaƒcy Krakowa w tej grupie wiekowej sà g∏ównymi odbiorcami us∏ug zdrowotnych i nale˝y uwzgl´dniaç jej sta∏y wzrost liczebny w dzia∏aniach prozdrowotnych Miasta. JednoczeÊnie obserwowany jest
spadek liczby osób w grupie wieku
przedprodukcyjnego. W 1985 r. w wieku
przedprodukcyjnym by∏o 25,3% osób,
a w 2008 – 15,5%.
Stan zdrowia mieszkaƒców Krakowa
oceniany za pomocà wskaêników oczekiwanej d∏ugoÊci ˝ycia jest wy˝szy od Êredniej ogólnopolskiej i wojewódzkiej, ale
poni˝ej Êredniej europejskiej. W 2008 r.
przeci´tna d∏ugoÊç ˝ycia kobiet wynios∏a
81,00 lat, a dla m´˝czyzn 74,10. W 2008 r.
ró˝nica pomi´dzy p∏ciami wynosi∏a 6,9
lat na korzyÊç kobiet.
W województwie ma∏opolskim przeci´tne trwanie ˝ycia kobiet nieznacznie ró˝ni∏o si´ od Krakowa (80,85) i by∏o wy˝sze
od przeci´tnego trwania ˝ycia w Polsce
(79,96 lat). W przypadku m´˝czyzn
wskaênik równie˝ najkorzystniej prezentowa∏ si´ w Krakowie; w województwie
ma∏opolskim przeci´tne trwanie ˝ycia
wynosi∏o dla m´˝czyzn 72,87 (mniej o 1,2
lat), a w Polsce 71,26 (mniej o prawie 3 lata). Przeci´tne trwanie ˝ycia w Krakowie
wy˝sze na tle danych wojewódzkich
i ogólnopolskich by∏o ni˝sze od wskaêników w Unii Europejskiej, dla m´˝czyzn
o prawie 2 lata i wynosi∏o w 2007 r. 76,01
lata, dla kobiet o ponad rok i wynosi∏o
w 2007 r. 82,16 (ró˝nica pomi´dzy p∏ciami wynosi∏a 6,15 lat).
Prognozy ludnoÊci wskazujà na spadek liczby mieszkaƒców Krakowa. Wed∏ug prognozy GUS z 2009 r. w Krakowie, Tarnowie i Nowym Sàczu (opisywanych ∏àcznie) liczba urodzeƒ w 2035 r.
zmniejszy si´ o 40%, a liczba zgonów
wzroÊnie o 23%.
Wspó∏czynnik umieralnoÊci niemowlàt w Krakowie obni˝y∏ si´ z 7,3/1000
urodzeƒ ˝ywych w 2007 r. do 3,8/1000
w 2008 r. W województwie ma∏opolskim,
w Polsce i krajach Unii Europejskiej
wspó∏czynnik umieralnoÊci by∏ na wy˝szym poziomie i wynosi∏ w 2007 r. odpowiednio: 4,9/1000 (województwo),
5,6/1000 (Polska) i 4,6/1000 (UE).
Wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej
w Krakowie wyniós∏ dla kobiet 890/100
tys., a dla m´˝czyzn 1 003/100 tys. (ogó-
∏em – 943/100 tys.). Statystyki dla kraju
wypad∏y mniej korzystnie: dla kobiet
(898/100 tys.), dla m´˝czyzn (1 099/100
tys.), natomiast ogó∏em 995/100 tys. Najni˝sze wspó∏czynniki umieralnoÊci
w 2008 r. odnotowano w województwie
ma∏opolskim: dla kobiet 834/100 tys.
osób a dla m´˝czyzn 979/100 tys. (ogó∏em 904/100 tys.)
G∏ównà przyczynà zgonów w Krakowie w 2007 r. by∏y choroby uk∏adu krà˝enia, które stanowi∏y ogó∏em 48% wszystkich zgonów (u kobiet – 52%, a u m´˝czyzn – 42%).
Drugà, co do cz´stoÊci przyczynà zgonów, podobnie jak w latach ubieg∏ych,
by∏y nowotwory. W Krakowie w 2007 r.
na nowotwory zmar∏o 27% kobiet i 28%
m´˝czyzn. W Krakowie spoÊród wszystkich przyczyn zgonów na nowotwory
u m´˝czyzn, najcz´Êciej wyst´powa∏y
nowotwory narzàdów trawiennych
(28%) i nowotwory z∏oÊliwe tchawicy,
oskrzela i p∏uca (27%). U kobiet spoÊród
wszystkich nowotworów g∏ównà przyczynà zgonów by∏y nowotwory narzàdów trawiennych – 27%, nowotwory z∏oÊliwe tchawicy, oskrzela i p∏uca – 27%
i nowotwory piersi – 13%. Stàd te˝,
g∏ówne dzia∏ania Miasta w zakresie
promocji zdrowia, prewencji chorób
i skutecznego leczenia powinny skupiaç si´ w zakresie oddzia∏ywania na
choroby uk∏adu krà˝enia i nowotwory.
W 2007 r. standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci ogólnej dla
m´˝czyzn w Krakowie wynosi∏ 943/100
tys. i by∏ wy˝szy ni˝ w Unii Europejskiej
(832/100 tys.), ale ni˝szy od wspó∏czynnika umieralnoÊci dla województwa
ma∏opolskiego (1 032/100 tys.) i dla Polski (1 150/100 tys.).
WÊród kobiet standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci w Krakowie,
województwie ma∏opolskim, Polsce
i w UE w 2007 r. wynosi∏y kolejno 546,
548, 601 i 500 (na 100 tys.) i by∏y wy˝sze
w stosunku do roku ubieg∏ego w przypadku Krakowa (541/100tys.), a ni˝sze
dla Polski (608/100 tys.) i Unii Europejskiej (505/100 tys.).
Standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu chorób uk∏adu krà˝enia dla kobiet i m´˝czyzn by∏ ni˝szy
w Krakowie od wspó∏czynnika dla województwa i Polski, ale wy˝szy od wspó∏czynnika dla UE. W 2007 r. standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci z powodu chorób uk∏adu krà˝enia dla m´˝czyzn w Krakowie wynosi∏ 401/100 tys.
i by∏ wy˝szy ni˝ w Unii Europejskiej
(310/100 tys.), ale ni˝szy od wspó∏czynnika umieralnoÊci dla Ma∏opolski (451/100
tys.) i dla Polski (473/100 tys.). WÊród ko-
129
biet standaryzowane wspó∏czynniki
umieralnoÊci w Krakowie, Ma∏opolsce,
Polsce i w UE w 2007 r. mia∏y odpowiednio nast´pujàce wartoÊci: 253, 275, 285
i 203 (na 100 tys.).
Od 1987 r. standaryzowane wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu chorób uk∏adu krà˝enia w tym choroby
niedokrwiennej serca (ChNS) wykazujà
trend malejàcy zarówno dla m´˝czyzn
jak i kobiet w Krakowie, w Polsce i w UE.
Najbardziej równomierny spadek umieralnoÊci z powodu ChUK wyst´puje
w krajach UE; u m´˝czyzn spadek
z 522/100 tys. w 1987 r. do 310/100 tys.
w 2007 r. i u kobiet spadek z 342/100 tys.
w 1987 r. do 203/100 tys. w 2007 r. Natomiast w Polsce i Krakowie umieralnoÊç
z powodu ChUK obni˝a si´ bardziej skokowo. Najwi´kszy spadek we wspó∏czynnikach umieralnoÊci zaobserwowano dla
m´˝czyzn w Krakowie (733/100 tys.
w 1987 r. do 401/100 tys. w 2007 r.)
i w Polsce (781/100 tys. w 1987 r. do
473/100 tys. w 2007 r.). Niemniej jednak
w Krakowie wspó∏czynniki umieralnoÊci
z powodu ChUK wzros∏y w porównaniu
z rokiem ubieg∏ym.
wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu
nowotworów dla m´˝czyzn nieco obni˝y∏y si´ w porównaniu z rokiem 2006 (na
256/100 tys. z 281/100 tys.) i w ten sposób
przybli˝y∏y si´ do wskaêników europejskich (234/100 tys.). Podobne zjawisko zaobserwowaç mo˝na u kobiet; nastàpi∏ spadek z 169/100 tys. w 2006 r. do 160/100 tys.
w 2007 r. Wspó∏czynniki umieralnoÊci z powodu nowotworów u m´˝czyzn w Krakowie by∏y ni˝sze od wspó∏czynników wojewódzkich (273/100 tys.) i ogólnopolskich
(291/100 tys.); w przypadku kobiet wspó∏czynniki umieralnoÊci by∏y najwy˝sze
w Krakowie (w Ma∏opolsce – 145/100 tys.,
w Polsce 154/100 tys.).
Liczba pierwszorazowo zarejestrowanych zachorowaƒ na nowotwory
w Krakowie w 2006 r. wynios∏a 3 101
przypadków (1 488 m´˝czyzn – 48%
i 1 613 kobiet – 52%). WÊród m´˝czyzn
najwy˝szy odsetek zachorowaƒ na nowotwory z∏oÊliwe dotyczy∏ nowotworów
p∏uc – 18,2%, gruczo∏u krokowego –
14,1% i jelita grubego – 8,6%.
WÊród m´˝czyzn standaryzowany
wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na nowotwory ogó∏em wynosi∏ 272,9/100 tys.
dla Krakowa i 260,9/100 tys. dla województwa ma∏opolskiego. Dla Krakowa standaryzowany wspó∏czynnik zachorowalnoÊci na
nowotwór z∏oÊliwy p∏uca wynosi∏ 49,4/100
tys., gruczo∏u krokowego 36,0/100 tys.,
jelita grubego 22,1/100 tys., pćherza moczowego 19,6/100 tys.
130
WÊród kobiet najwy˝szy odsetek zachorowaƒ zarejestrowano na nowotwory z∏oÊliwe piersi – 22%, trzonu macicy – 8,4% i p∏uca – 7,6%. Dla kobiet ca∏kowity standaryzowany wspó∏czynnik
zachorowalnoÊci na nowotwory z∏oÊliwe
wynosi∏ 220,7/100 tys. w Krakowie
i 190,2/100 tys. w woj. ma∏opolskim;
w tym najwy˝szy dla nowotworu z∏oÊliwego piersi odpowiednio 51,2/100 tys.
i 42,5/100 tys.
Standaryzowana umieralnoÊç z powodu zewn´trznych przyczyn (m.in. wypadki komunikacyjne, samobójstwa)
w 2007 r. by∏a wy˝sza w Polsce (m´˝czyêni
99/100 tys. i kobiety 24/100 tys.) ni˝ w Krakowie (m´˝czyêni 65/100 tys. i kobiety
21/100 tys.) i w Unii Europejskiej (m´˝czyêni 61/100 tys. i kobiety 21/100 tys.). W województwie ma∏opolskim zanotowano
wÊród analizowanych regionów najni˝szy
standaryzowany wspó∏czynnik umieralnoÊci dla kobiet – 19/100 tys.
W 2008 r. w Krakowie zg∏oszono do
13 806 przypadków zachorowania na
choroby zakaêne i zatrucia zwiàzkami
chemicznymi podlegajàce obowiàzkowemu zg∏oszeniu. SpoÊród wszystkich
zg∏oszeƒ zachorowania na gryp´ (8 223
przypadki grypy i podejrzeƒ) stanowi∏y
60%. W 2008 r. wspó∏czynnik zapadalnoÊci na gryp´ wynosi∏ w Krakowie
1 090/100 tys., w Ma∏opolsce – 626/100
tys., a w Polsce – 596/100 tys. Drugà dominujàcà chorobà wÊród chorób zakaênych by∏a w Krakowie ospa wietrzna,
która stanowi∏a 18% ogó∏u zachorowaƒ.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na osp´
wietrznà wynosi∏ w Krakowie w 2008 r.
322/100 tys.
Wspó∏czynnik zapadalnoÊci na gruêlic´ wynosi∏ w Krakowie w 2008 r. –
13/100 tys. mieszkaƒców, dla ludnoÊci
województwa ma∏opolskiego – 17,4/100
tys., a dla Polski – 21,2/100 tys.
W 2008 r. w Krakowie stwierdzono 123
choroby zawodowe. W porównaniu do
roku 2007 liczba stwierdzonych przypadków zmala∏a o 56%. WÊród najcz´stszych
chorób pojawi∏y si´: przewlek∏e choroby
narzàdu g∏osu spowodowane nadmiernym wysi∏kiem g∏osowym, trwajàcym co
najmniej 15 lat – 37 przypadki (30%), nowotwory z∏oÊliwe powsta∏e w nast´pstwie dzia∏ania czynników wyst´pujàcych w Êrodowisku pracy, uznanych za
rakotwórcze dla ludzi – 19 przypadków
(15%) i przewlek∏e choroby obwodowego uk∏adu nerwowego wywo∏ane sposobem wykonywania pracy – 13 przypadków (11%).
W 2008 r. Powiatowy Zespó∏ ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci w Krako-
wie zarejestrowa∏ 816 osób niepe∏nosprawnych poni˝ej 16. roku ˝ycia (wzrost
o 41 w porównaniu z rokiem 2007)
i 8 962 osoby niepe∏nosprawne powy˝ej
16. roku ˝ycia (wzrost o 104 w porównaniu z rokiem 2007). Razem w Krakowie
zarejestrowano 9 778 osób niepe∏nosprawnych. Bioràc pod uwag´ wszystkie
przedzia∏y wiekowe wÊród osób niepe∏nosprawnych poni˝ej 16. roku ˝ycia
g∏ównymi przyczynami niepe∏nosprawnoÊci by∏y: choroby psychiczne (23%),
(18%) i przyczyny sklasyfikowane jako
„inne” (15%). Najcz´stszymi przyczynami
niepe∏nosprawnoÊci wÊród populacji powy˝ej 16. roku ˝ycia by∏y: schorzenia narzàdu ruchu (42,3%), choroby psychiczne (15,7%), choroby neurologiczne
(14,6%) i choroby uk∏adu oddechowego
i krà˝enia (12,1%).
Zasoby opieki zdrowotnej Miasta Krakowa w 2008 r. charakteryzowa∏y si´ stosunkowo niewielkà zmiennoÊcià w porównaniu z 2007 r. W zakresie lecznictwa stacjonarnego w 2008 r. na terenie
Miasta Krakowa funkcjonowa∏o 38 zak∏adów, w tym 23 szpitale ogólne, 4
szpitale psychiatryczne oraz 11 zak∏adów opieki d∏ugoterminowej. WÊród zak∏adów publicznych dzia∏alnoÊç prowadzi∏o: 13 szpitali ogólnych, 1 szpital psychiatryczny oraz 1 zak∏ad opiekuƒczo –
leczniczy, natomiast grupa zak∏adów
niepublicznych obejmowa∏a: 10 szpitali
ogólnych, 3 szpitale psychiatryczne, 9
zak∏adów opiekuƒczo – leczniczych
oraz 1 hospicjum.
Na koniec grudnia 2008 r., publiczne
szpitale ogólne (bez jednostek podleg∏ych MON i MSWiA) dysponowa∏y 4 991
∏ó˝kami (tj. o 10 mniej ni˝ w 2007 r.). Odwrotna sytuacja mia∏a miejsce w przypadku szpitali niepublicznych, gdzie liczba ∏ó˝ek wzrasta, w 2006 r. ich liczba wynosi∏a 291, natomiast w 2008 r. – 358.
Spadek liczby ∏ó˝ek w szpitalach publicznych nie dotyczy∏ szpitali miejskich, w których w latach 2006-2007 liczba ∏ó˝ek wynosi∏a 1 132, natomiast w 2008 r. wzros∏a
o 8 (przyby∏o 5 ∏ó˝ek na Oddziale Szpitalnym Zak∏adu Opiekuƒczo – Leczniczego,
oraz 3 ∏ó˝ka w Szpitalu Miejskim Specjalistycznym im. Gabriela Narutowicza).
Spadkowi liczby ∏ó˝ek w krakowskich
szpitalach publicznych towarzyszy∏
wzrost liczby przyjmowanych pacjentów, co w konsekwencji spowodowa∏o
skrócenie Êredniego okresu pobytu
pacjenta w szpitalu (6,2 dnia w 2008 r.,
w porównaniu z 6,5 w 2007 r.) oraz
wzrost liczby pacjentów przypadajàcych na jedno ∏ó˝ko (44,2 w 2008 r.,
w porównaniu z 41,3 w 2007 r.).
PODSUMOWANIE
Pomimo tych pozytywnych zmian, wskaênik wykorzystania ∏ó˝ek wyniós∏ w 2008 r.
75,1%, co oznacza, i˝ szpitale publiczne
nadal nie wykorzystujà w pe∏ni swojego
potencja∏u, bàdê te˝ liczba i struktura ∏ó˝ek nie jest dostosowana do rzeczywistych potrzeb. Zjawisko to mo˝na tak˝e
zaobserwowaç przy porównaniu wskaêników funkcjonowania szpitali ogó∏em (publicznych i niepublicznych) z terenu Miasta Krakowa i województwa ma∏opolskiego. W latach 2005-2008, odsetek wykorzystania ∏ó˝ek w szpitalach w Ma∏opolsce
utrzymywa∏ si´ na wy˝szym poziomie ni˝
w przypadku szpitali krakowskich.
Dzia∏alnoÊç publicznych szpitali ogólnych z terenu Miasta Krakowa w 2008 r.,
charakteryzowa∏y nast´pujàce wskaêniki:
Êredni okres pobytu pacjenta w dniach: 6,2 dnia (spadek w porównaniu
z 2004 r. o 1,5 dnia),
Êrednie wykorzystanie ∏ó˝ka w dniach: 274,7 dnia (spadek w porównaniu z 2004 r. o 2,6 dnia),
Êrednie wykorzystanie ∏ó˝ek w %:
75,1% (spadek w porównaniu z 2004
r. o 0,7%)
liczba chorych na 1 ∏ó˝ko: 44,2
(wzrost w porównaniu z 2004 r. o 8,1
pacjenta).
W zakresie psychiatrycznego lecznictwa stacjonarnego, tak˝e wyst´puje
znaczna przewaga liczby ∏ó˝ek w jednostkach publicznych. W 2008 r. poda˝
∏ó˝ek opieki psychiatrycznej na terenie
Miasta Krakowa wynosi∏a 1 071 w szpitalach publicznych, oraz 133 w szpitalach
niepublicznych. Na przestrzeni ostatnich
lat obserwujemy stopniowy trend wzrostu liczby ∏ó˝ek (zarówno w jednostkach
publicznych, jak i niepublicznych).
W Krakowie w 2008 r. stacjonarnà opiek´
zdrowotnà nad osobami przewlekle chorymi sprawowa∏o 10 publicznych i niepublicznych zak∏adów piel´gnacyjno –
opiekuƒczych, opiekuƒczo – leczniczych
i hospicjów. ¸ó˝ka, którymi dysponowa∏y
te zak∏ady (930 ∏ó˝ek) stanowi∏y 93,5%
wszystkich ∏ó˝ek na terenie Krakowa
udzielajàcych Êwiadczeƒ w zakresie
opieki d∏ugoterminowej. Wskaênik ten
by∏ wy˝szy ni˝ w latach poprzednich.
Sytuacja podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) na tle innych dzia∏ów sektora
zdrowotnego jest stosunkowo stabilna.
Dost´p do podstawowej opieki zdrowotnej jest bardzo dobry przy ocenie liczby
mieszkaƒców przypadajàcych na jednego lekarza POZ. Jest on znacznie wy˝szy
od wskaêników dla województwa, Polski
czy nawet danych mi´dzynarodowych.
Dost´pnoÊç do lekarza rodzinnego nie
jest tak ograniczona, jak w przypadku
specjalistów, a Êwiadczeniodawcy POZ
nie generujà te˝ zad∏u˝enia, jak ma to
cz´sto miejsce w przypadku szpitalnictwa. W latach 2007-2008 liczba umów
zawartych przez MOW NFZ ze Êwiadczeniodawcami w zakresie POZ utrzymywa∏a si´ na podobnym poziomie – ok. 260
kontraktów rocznie.
W zakresie ambulatoryjnej specjalistycznej opieki zdrowotnej, Kraków jako najwi´ksze miasto województwa ma∏opolskiego, posiada bardzo dobrze rozwini´tà baz´ poradni specjalistycznych,
co potwierdzajà dane dotyczàce liczby
udzielanych porad. W 2008 r. w Krakowie,
udzielono ponad 4,5 mln porad w poradniach specjalistycznych, co stanowi∏o
43% wszystkich porad udzielonych na terenie województwa ma∏opolskiego. Wed∏ug danych Okr´gowej Izby Lekarskiej
w Krakowie na terenie miasta, wg stanu
na dzieƒ 21 wrzeÊnia 2009 r., dzia∏a∏o
ogó∏em 3 177 praktyk lekarzy specjalistów pod 4 411 adresami. Najwi´ksza
liczba praktyk lekarskich wg specjalizacji,
funkcjonowa∏a w zakresie chorób wewn´trznych, stomatologii ogólnej, pediatrii oraz po∏o˝nictwa i ginekologii.
System ratownictwa medycznego
w obecnym kszta∏cie, jest relatywnie nowym elementem polskiego sektora zdrowotnego. Mo˝na stwierdziç, i˝ Kraków
jest w czo∏ówce, pod wzgl´dem tworzenia nowego systemu ratownictwa medycznego, czego potwierdzeniem jest
uruchomienie, pierwszego w kraju – pilota˝owego Centrum Powiadamiania Ratunkowego. Jednym z widocznych ju˝
problemów obecnego systemu sà przepe∏nione Szpitalne Oddzia∏y Ratunkowe,
traktowane nierzadko przez pacjentów
jako przychodnie, w których mo˝na uzyskaç kompleksowà opiek´ medycznà.
W konsekwencji SOR-y stanowià bardzo
du˝e obcià˝enia dla bud˝etów poszczególnych szpitali, pogarszajàc ju˝ i tak nie∏atwà sytuacj´ finansowà tych jednostek.
Porównujàc dane dotyczàce kadr medycznych, za lata 2007 i 2008 mo˝na zaobserwowaç w Krakowie wzrost zatrudnienia osób z wy˝szym wykszta∏ceniem
przy jednoczesnym spadku zatrudnienia
osób z wykszta∏ceniem Êrednim. Sytuacja ta jest szczególnie widoczna w przypadku piel´gniarek, co cz´Êciowo wynika z dostosowania do przepisów unijnych, nak∏adajàcych na piel´gniarki obowiàzek posiadania wy˝szego wykszta∏cenia. Aby sprostaç temu wymaganiu uruchomione zosta∏y tzw. „studia pomostowe”, umo˝liwiajàce piel´gniarkom uzupe∏nienie wykszta∏cenia.
¸àczna liczba lekarzy i lekarzy stomatologów, zatrudnionych w krakowskich ZOZach, na koniec 2008 r. wynosi∏a 7 558
osób. W obserwowanym okresie widoczny jest tak˝e spadek liczby lekarzy zatrudnionych na podstawie stosunku pracy (z 3 711 w 2007 r. do 3 569 w 2008 r.),
co potwierdza tendencj´ przechodzenia
lekarzy na tzw. „kontrakty”.
¸àczna liczba piel´gniarek i po∏o˝nych
zatrudnionych w zak∏adach opieki zdrowotnej w Krakowie w 2008 r. wynosi∏a
8 009, w tym 6 293 piel´gniarek stanowi∏y osoby ze Êrednim wykszta∏ceniem.
Ze wzgl´du na informacje dotyczàce
braków kadrowych w szpitalach wskazane wydaje si´ podjćie Êcis∏ej wspó∏pracy z podmiotami odpowiedzialnymi za
gromadzenie danych nt. kadr medycznych, rzetelna ocena aktualnych zasobów kadrowych w celu oszacowania potencjalnych potrzeb spo∏eczeƒstwa dotyczàcych zdrowia i planowania przysz∏ego rozwoju personelu publicznej
opieki zdrowotnej dla mieszkaƒców Miasta Krakowa. Konieczne jest tak˝e stworzenie sprawnego systemu monitorujàcego proces migracji, poprzez aktywnà
wspó∏prac´ i wymian´ informacji pomi´dzy podmiotami odpowiedzialnymi za
organizacj´ Êwiadczeƒ zdrowotnych.
Porównujàc Êrednie czasy oczekiwania
na Êwiadczenia lecznictwa ambulatoryjnego dla Krakowa i Ma∏opolski w latach 2007-2008, zaobserwowaç mo˝na
podobieƒstwa w ramach jednych specjalnoÊci i znaczne ró˝nice w odniesieniu
do innych. W 2008 r., najd∏u˝szy czas
oczekiwania na Êwiadczenia (30 dni i wićej) odnotowano w Ma∏opolsce w 16 rodzajach poradni, natomiast w Krakowie
w 14. W wi´kszoÊci przypadków, by∏y to
przychodnie tej samej specjalnoÊci, m.in.:
genetyczna, rehabilitacyjna zabiegowa,
okulistyczna, kardiologiczna.
Analizujàc dane dotyczàce czasu oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne w Krakowie w latach 2004-2008, mo˝na zauwa˝yç, i˝ na przestrzeni lat, Êredni czas
oczekiwania utrzymuje si´ na tym samym, bardzo wysokim poziomie, z regu∏y w tych samych poradniach (m.in.: kardiochirurgii, chirurgii naczyniowej, angiologii, endokrynologii). Przyczynà takiego stanu rzeczy mo˝e byç zbyt ma∏a
liczba Êwiadczeniodawców i/lub niew∏aÊciwe dostosowanie profilu ich us∏ug do
rzeczywistych potrzeb. Analiza danych
w zakresie czasu oczekiwania na Êwiadczenia zdrowotne, powinna byç dla NFZ
podstawà do przesuwania Êrodków finansowych do tych obszarów, gdzie czas
oczekiwania na dane Êwiadczenia jest
bardzo d∏ugi. W zakresie braków specjalistów w poszczególnych dziedzinach
stosowne dzia∏ania dopiero niedawno
zacz´∏o podejmowaç Ministerstwo Zdro-
131
wia. 19 czerwca 2009 r. wesz∏o w ˝ycie
Rozporzàdzenie Ministra Zdrowia rozszerzajàce list´ deficytowych specjalizacji; jeÊli lekarz zdecyduje si´ na jednà
z nich – b´dzie dostawa∏ wy˝sze wynagrodzenie. Do tej pory deficytowych
dziedzin by∏o szeÊç, teraz ich wykaz zosta∏ poszerzony do 2134.
Miasto Kraków od lat prowadzi szereg
dzia∏aƒ ukierunkowanych na popraw´
stanu zdrowia swoich mieszkaƒców.
Obecnie realizowany jest Miejski Program Ochrony i Promocji Zdrowia
„Zdrowy Kraków 2007-2009”. Ogó∏em,
na realizacj´ wszystkich zadaƒ w ramach
Miejskiego Programu Ochrony Zdrowia
„Zdrowy Kraków” przeznaczono w 2008 r.
kwot´ w wysokoÊci 3 203 894 z∏ (co stanowi kwot´ a˝ o 21,7% wi´kszà w porównaniu do roku 2007).
Ârodki finansowe przeznaczane na realizacj´ miejskich programów zdrowotnych
w Krakowie systematycznie rosnà i od
2000 r. uleg∏y zwi´kszeniu z 837 000 z∏ do 3
203 894 z∏ w 2008 r., tj. ponad 3,5-krotnie.
W przeliczeniu na 1 mieszkaƒca wydatki Miasta Krakowa w ramach miejskich programów zdrowotnych w poszczególnych latach wzros∏y z 1,10 z∏
w 2000 r. do 4,25 z∏ w 2008 r.
W 2008 r. z programów skorzysta∏o
41 851 osób, czyli o 8,6% wićej ni˝
w 2007 r., kiedy liczba ta wynosi∏a
38 531 osób. Poziom wykonania ostatecznego wszystkich programów
miejskich wyniós∏ w 2008 r. 90,7%
w stosunku do zaplanowanej kwoty,
(w 2007 r. – 82,0%).
Na szczególne podkreÊlenie zas∏uguje
fakt, ˝e realizowane w ramach Miejskiego Programu Ochrony i Promocji Zdrowia
„Zdrowy Kraków 2007-2009” programy
profilaktyczne sà opracowywane
w oparciu o wiedz´ i doÊwiadczenie
specjalistów – konsultantów wojewódzkich w poszczególnych dziedzinach medycyny. Realizacja tych programów
w kolejnych latach stwarza mo˝liwoÊç
modyfikacji ich w zale˝noÊci np. od zainteresowania ze strony odbiorców
i dostosowywania do potrzeb spo∏ecznoÊci lokalnej.
W 2008 r. Miasto Kraków, podobnie jak
w latach ubieg∏ych podejmowa∏o szereg
dzia∏aƒ w stosunku do zak∏adów opieki
zdrowotnej, dla których jest organem za∏o˝ycielskim (inwestycje, modernizacje,
realizacja tzw. programów dostosowawczych, itp.). ¸àczne dotacje dla poszczególnych jednostek miejskich wynios∏y
odpowiednio:
Szpital Miejski Specjalistyczny im.
Gabriela Narutowicza (SP ZOZ) –
34
∏àczna dotacja w 2008 r. w wysokoÊci
9 130 105 z∏ ,
Szpital Specjalistyczny im. Stefana ˚eromskiego (SP ZOZ) – ∏àczna dotacja
w 2008 r. w wysokoÊci 6 989 298 z∏,
Zak∏ad Opiekuƒczo – Leczniczy, ul.
Wielicka 267 – ∏àczna dotacja w 2008
r. w wysokoÊci 960 000 z∏.
Ponadto, z bud˝etu Krakowa w 2008 r.
dotacj´ w wysokoÊci 222 009 z∏ (w 2007
r. 600 000 z∏) uzyska∏o Krakowskie Pogotowie Ratunkowe na zakupy inwestycyjne w ramach realizacji Ramowego Programu Krakowska AED IMPULS ˚YCIA.
Miasto Kraków wykazuje tak˝e du˝à aktywnoÊç w zakresie medycyny szkolnej.
W Miejskim Programie „Zdrowy Kraków
2007-2009” Miasto przyj´∏o zadania w zakresie tworzenia warunków dla organizacji profilaktyki oraz opieki zdrowotnej
dla m∏odzie˝y szkó∏ Miasta Krakowa. Zarzàdzeniem Nr 1138/2007 Prezydenta
Miasta Krakowa zosta∏ ustalony podzia∏
zadaƒ majàcy na celu sprawne zorganizowanie funkcjonowania medycyny
szkolnej w samorzàdowych szko∏ach
podstawowych, gimnazjach i szko∏ach
ponadgimnazjalnych na terenie Krakowa. Zadania te obejmujà: dzia∏alnoÊç gabinetów profilaktycznej opieki zdrowotnej, gabinetów dentystycznych w szko∏ach oraz adresowane do uczniów profilaktyczne programy zdrowotne – finansowane ze Êrodków miejskich. DoÊwiadczenia z realizacji zadaƒ w 2008 r. wskazujà na potrzeb´ zintensyfikowania dzia∏aƒ w celu objćia profilaktycznà opiekà
zdrowotnà, zw∏aszcza lekarskà i dentystycznà, jak najwi´kszej populacji dzieci
i m∏odzie˝y oraz zwi´kszenia dost´pnoÊci do tej opieki.
Dzia∏ania prozdrowotne i profilaktyczne
dla mieszkaƒców Krakowa realizowane
by∏y w 2008 r. równie˝ przez Dzielnice
Krakowa oraz w ramach tzw. programów
autorskich. Programy dzielnicowe
obejmowa∏y obszary uznane przez Dzielnice za priorytetowe i wychodzàce naprzeciw potrzebom spo∏ecznoÊci lokalnych w zakresie ochrony zdrowia. Ze
wzgl´du na zró˝nicowane potrzeby,
oczekiwania i mo˝liwoÊci wykazy realizowanych programów by∏y ró˝ne dla poszczególnych Dzielnic, podobnie jak
i Êrodki finansowe przeznaczone na nie.
W 2008 r. w Krakowie realizowano 17
programów autorskich skierowanych do
ró˝nych grup odbiorców.
Bardzo istotna jest Êcis∏a wspó∏praca i koordynacja prac wszystkich podmiotów
prowadzàcych dzia∏ania ukierunkowane
na popraw´ stanu zdrowia mieszkaƒców. Brak nale˝ytej wspó∏pracy oraz ko-
ordynacji dzia∏aƒ pomi´dzy poszczególnymi poziomami samorzàdów terytorialnych w zakresie planowania i realizacji
programów zdrowotnych, powoduje, ˝e
dzia∏ania cz´sto sà powielane, a przeznaczone na nie Êrodki finansowe mog∏yby
byç wydatkowane bardziej racjonalnie.
Zapewne poprawa przep∏ywu informacji
oraz komplementarne podejÊcie do tego
problemu przyczyni∏oby si´ do zwi´kszenia efektywnoÊci i skutecznoÊci realizowanych programów. Dotyczy to nie tylko
samorzàdów terytorialnych, ale wszystkich instytucji odpowiedzialnych za realizacj´ zadaƒ promocji zdrowia i profilaktyki chorób.
Koniecznym wydaje si´ tak˝e zintensyfikowanie dzia∏aƒ zmierzajàcych do wi´kszego zaanga˝owania mediów (media
elektroniczne, prasa, radio, telewizja)
w celu upowszechniania wiedzy na temat zdrowia, sposobów wzmacniania jego potencja∏u, realizowanych dzia∏aƒ
prozdrowotnych oraz pozyskania szerszego grona instytucji i osób, aby zachćiç Krakowian do podejmowania dzia∏aƒ
w trosce o w∏asne zdrowie.
Anestezjologia i intensywna terapia, chirurgia onkologiczna, epidemiologia, geriatria, ginekologia onkologiczna, kardiologia, kardiologia dziecića, medycyna pracy, medycyna ratunkowa, medycyna rodzinna, neonatologia,
neurologia dziecića, onkologia kliniczna, onkologia i hematologia dziecića, ortopedia i traumatologia narzàdu ruchu, patomorfologia, pediatria, radiologia i diagnostyka obrazowa, radioterapia onkologiczna, rehabilitacja
medyczna i stomatologia dziecića.
132
Za∏àczniki
Wyszczególnienie
Liczba ∏ó˝ek
stan 31.XII
Liczba
leczonych **/
Âredni okres
pobytu **/
Ârednie wykorzystanie ∏ó˝ka
Wykorzystanie
∏ó˝ek w %
Liczba
chorych
na 1 ∏ó˝ko **/
6
7
w dniach
1
2
3
4
5
oddzia∏y internistyczne i chorób metabolicznych (kod resortowy 4000, 4008)
2 076
82 726
8,6
331,9
90,9
38,7
2003
2 102
79 062
8,6
322,7
88,4
37,7
2004
2 101
80 671
8,0
311,2
85,0
38,7
2005
1 994
81 868
7,7
309,4
84,8
40,4
2006
1 996
84 042
7,5
312,5
85,6
41,8
2007
1 978
80 944
7,6
309,8
84,9
40,7
2008
1 944
80 053
7,4
305,2
83,4
41,2
2002
780
26 145
9,6
320,4
87,8
33,3
2003
762
25 444
9,8
326,6
89,5
33,2
2004
745
25 490
9,2
311,6
85,1
33,8
2002
Ogó∏em woj. ma∏opolskie
Miasto Kraków
2005
652
25 426
8,6
318,7
87,3
37,1
2006
637
25 017
8,3
319,0
87,4
38,4
2007
647
24 627
8,3
317,5
87,0
38,3
2008
647
25 808
7,9
316,7
86,5
39,9
oddzia∏y kardiologiczne (kod resortowy 4100, 4101, 4106)
Miasto Kraków
2002
662
26 505
7,7
318,2
87,2
41,2
2003
672
29 577
6,9
304,4
83,4
43,8
2004
672
34 546
5,8
283,7
77,5
49,1
2005
653
31 185
6,4
303,0
83,0
51,4
2006
618
30 010
6,1
295,5
81,0
48,6
2007
600
29 447
6,0
293,5
80,4
48,7
2008
600
30 511
5,8
298,1
81,4
51,0
2002
326
12 774
7,7
302,6
82,9
39,3
2003
335
14 969
6,5
289,0
79,2
44,2
2004
335
19 276
4,8
276,8
75,6
57,5
2005
320
15 591
5,9
287,6
78,8
47,5
2006
320
15 798
5,8
285,4
78,2
49,4
2007
314
15 628
5,8
289,0
79,2
49,8
2008
314
16 422
5,5
290,7
79,4
52,6
ZA¸ÑCZNIK NR II.1.
DZIA¸ALNOÂå WYBRANYCH ODDZIA¸ÓW W PUBLICZNYCH SZPITALACH OGÓLNYCH
WOJEWÓDZTWA MA¸OPOLSKIEGO I POWIATU GRODZKIEGO KRAKOWSKIEGO */
*/ Bez szpitali podleg∏ych MSWiA oraz MON.
**/ Leczeni z ruchem mi´dzyoddzia∏owym.
133
Wyszczególnienie
Liczba ∏ó˝ek
stan 31.XII
Liczba
leczonych **/
Âredni okres
pobytu **/
Wykorzystanie
∏ó˝ek w %
Liczba
chorych
na 1 ∏ó˝ko **/
6
7
w dniach
1
2
3
4
5
oddzia∏y urologiczne (kod resortowy 4640, 4641)
Miasto Kraków
2002
345
14 008
6,7
271,4
74,4
40,4
2003
331
13 460
6,4
258,4
70,8
40,2
2004
331
15 471
5,0
234,7
64,1
46,7
2005
315
14 551
4,7
212,2
58,1
45,0
2006
302
14 951
4,0
193,9
53,1
48,4
2007
298
15 670
3,6
186,6
51,1
52,4
2008
285
18 060
3,4
211,7
57,8
62,3
2002
176
7 310
6,3
259,8
71,2
41,5
2003
174
7 285
6,1
256,4
70,2
41,9
2004
174
8 662
4,7
232,5
63,5
49,8
2005
158
8 069
4,3
211,9
58,0
48,9
2006
145
8 341
3,3
182,9
50,1
54,9
2007
141
9 020
3,1
198,5
54,4
63,5
2008
136
10 374
3,2
239,9
65,6
75,2
oddzia∏y otolaryngologiczne (kod resortowy 4610, 4611)
Miasto Kraków
2002
258
13 123
6,0
302,7
82,9
50,9
2003
250
12 959
6,0
309,0
84,6
51,2
2004
251
13 208
5,3
281,0
76,8
52,6
2005
231
12 930
5,1
285,7
78,3
55,5
2006
241
12 626
5,0
265,1
72,6
53,3
2007
230
11 551
4,9
242,7
66,5
50
2008
230
13 133
4,2
240,1
65,6
57,1
2002
173
9 436
5,7
308,9
84,6
54,5
2003
169
9 416
5,8
321,7
88,1
55,7
2004
170
9 288
5,4
296,9
81,1
54,6
2005
166
8 928
5,5
300,7
82,4
54,4
2006
166
8 403
5,3
267,2
73,2
50,6
2007
162
7 474
5,3
242,8
66,5
45,6
2008
162
8 233
4,8
244,3
66,7
50,8
oddzia∏y chirurgii ogólnej i dziecićej (kod resortowy 4500, 4501)
Miasto Kraków
134
2002
1 589
68 027
7,0
292,5
80,1
42,1
2003
1 548
65 577
6,8
284,7
78,0
41,9
2004
1 458
67 837
5,8
269,7
73,7
46,4
2005
1 405
68 275
5,5
264,4
72,4
47,7
2006
1 342
67 094
5,4
268,8
73,6
49,5
2007
1 270
63 930
5,1
254,0
69,6
49,4
2008
1 230
64 612
5,0
260,1
71,1
52,4
2002
376
14 946
7,1
275,4
75,4
38,7
2003
369
14 796
7,0
276,5
75,7
39,8
2004
375
16 759
5,9
264,4
72,2
44,7
2005
345
16 413
5,6
253,1
69,3
45,3
2006
322
15 626
5,5
262,1
71,8
47,5
2007
308
15 260
5,1
248,7
68,1
48,4
2008
280
15 381
4,8
261,3
71,4
54,9
Za∏àczniki
Wyszczególnienie
Liczba ∏ó˝ek
stan 31.XII
Liczba
leczonych **/
Âredni okres
pobytu **/
Wykorzystanie
∏ó˝ek w %
Liczba
chorych
na 1 ∏ó˝ko **/
6
7
w dniach
1
2
3
4
5
oddzia∏y urazowo-ortopedyczne (kod resortowy 4580, 4581)
2002
Miasto Kraków
909
30 072
9,1
301,1
82,5
33,1
2003
881
29 381
8,8
287,4
78,7
32,8
2004
933
31 553
7,5
254,5
69,5
34,1
2005
905
30 518
7,3
244,2
66,9
33,3
2006
879
33 007
6,7
248,6
68,1
37,4
2007
838
32 405
6,3
243,9
66,8
38,7
2008
856
36 571
6,0
255,6
69,8
42,4
2002
254
8 537
9,4
314,8
86,2
33,6
2003
251
8 224
9,4
307,2
84,2
32,8
2004
251
7 990
8,0
253,7
69,3
31,8
2005
242
7 625
8,2
247,5
67,8
30,0
2006
238
7 506
7,6
238,5
65,3
31,5
2007
232
7 489
7,5
242,0
66,3
32,4
2008
260
9 159
7,5
266,3
72,8
35,5
oddzia∏y neurologiczne (kod resortowy 4220, 4221)
Miasto Kraków
2002
592
18 913
10,1
323,7
88,7
31,9
2003
593
18 681
10,1
315,4
86,4
31,3
2004
611
19 769
9,4
303,6
83,0
32,4
2005
611
20 215
9,0
299,1
82,0
33,1
2006
563
18 977
9,0
301,8
82,7
33,4
2007
574
19 551
8,6
294,4
80,7
34,3
2008
574
21 329
8,1
302,7
82,7
37,2
2002
293
7 811
11,7
310,6
85,1
26,6
2003
298
7 935
11,7
310,5
85,1
26,5
2004
291
8 304
10,7
304,7
83,3
28,5
2005
291
8 516
10,1
294,4
80,7
29,3
2006
243
6 865
10,8
296,5
81,2
27,6
2007
243
7 186
9,9
292,3
80,1
29,5
2008
243
7 841
9,3
300,1
82,0
32,3
oddzia∏y dzieciće, niemowlće i patologii noworodka (kod resortowy 4401, 4403, 4405)
Miasto Kraków
2002
821
30 219
6,6
246,1
67,4
37,1
2003
822
28 757
6,3
220,1
60,3
35,0
2004
790
30 857
5,5
220,8
60,3
39,8
2005
756
31 099
5,2
211,8
58,0
40,4
2006
794
35 182
5,4
236,5
64,8
44,0
2007
795
36 372
5,3
243,1
66,6
45,8
2008
795
37 147
5,0
232,5
63,5
46,7
2002
207
6 383
8,6
266,2
72,9
30,8
2003
212
6 379
7,8
234,2
64,2
29,9
2004
210
7 491
6,3
224,1
61,2
35,7
2005
205
7 480
5,8
210,6
57,7
36,5
2006
265
10 762
5,9
242,4
66,4
41,4
2007
266
11 287
5,7
240,4
65,9
42,4
2008
266
11 647
5,5
240,1
65,6
43,8
135
Wyszczególnienie
Liczba ∏ó˝ek
stan 31.XII
Liczba
leczonych **/
Âredni okres
pobytu **/
Wykorzystanie
∏ó˝ek w %
Liczba
chorych
na 1 ∏ó˝ko **/
6
7
w dniach
1
2
3
4
5
oddzia∏y ginekologiczno-po∏o˝nicze i ginekologiczne (kod resortowy 4450, 4452, 4458)
Miasto Kraków
2002
1 498
70 768
5,4
245,3
67,2
45,5
2003
1 435
68 839
5,1
239,6
65,6
46,8
2004
1 342
67 399
4,8
237,4
64,9
49,7
2005
1 326
67 949
4,6
235,5
64,5
50,7
2006
1 277
67 419
4,7
246,9
67,6
52,2
2007
1 273
67 767
4,6
246,7
67,6
53,2
2008
1 273
72 987
4,2
242,4
66,2
58,0
2002
413
20 614
5,3
254,6
69,8
47,9
2003
403
21 328
5,1
259,8
71,2
51,4
2004
373
21 406
4,6
262,4
71,7
56,8
2005
373
21 786
4,4
256,9
70,4
58,4
2006
354
21 037
4,4
257,8
70,6
58,8
2007
356
20 156
4,4
247,4
67,8
56,6
2008
356
22 644
4,0
260,0
71,0
65,3
oddzia∏y zakaêne (kod resortowy 4340, 4344, 4348, 4349)
Miasto Kraków
2002
552
15 978
8,5
246,6
67,6
29,1
2003
519
14 931
8,1
223,1
61,1
27,4
2004
505
15 396
7,4
218,6
59,7
29,7
2005
455
14 810
6,9
216,4
59,3
31,2
2006
456
16 569
6,5
230,6
63,2
35,3
2007
442
17 398
5,8
227,5
62,3
39,3
2008
421
17 108
5,9
230,0
62,8
39,0
2002
237
6 818
9,0
253,3
69,4
28,3
2003
237
6 469
8,3
226,2
62,0
27,3
2004
237
6 584
7,5
207,1
56,6
27,8
2005
211
6 604
6,8
197,6
54,1
29,0
2006
212
7 977
6,3
223,4
61,2
35,5
2007
202
8 750
5,1
218,6
59,9
43,1
2008
202
8 165
5,6
224,8
61,4
40,4
oddzia∏y rehabilitacyjne (kod resort. 4300, 4301, 4302, 4306, 4307)
Miasto Kraków
136
2002
674
9 837
23,8
339,9
93,1
14,3
2003
706
9 332
22,6
298,5
81,8
13,2
2004
705
10 109
21,9
313,6
85,7
14,3
2005
745
10 091
23,2
328,8
90,1
14,2
2006
747
11 051
23,7
350,3
96,0
14,8
2007
894
12 669
22,9
343,4
94,1
15,0
2008
943
13 033
23,8
339,5
92,7
14,3
2002
113
1 503
24,0
319,4
87,5
13,3
2003
113
1 547
23,1
316,6
86,7
13,7
2004
154
2 267
22,4
330,2
90,2
14,7
2005
154
2 289
22,6
338,1
92,6
15,0
2006
154
2 224
24,3
350,5
96,0
14,4
2007
176
2 315
23,9
320,3
87,8
13,4
2008
175
2 600
22,3
333,3
91,1
14,9
Za∏àczniki
Wyszczególnienie
Liczba ∏ó˝ek
stan 31.XII
Liczba
leczonych **/
Âredni okres
pobytu **/
Wykorzystanie
∏ó˝ek w %
Liczba
chorych
na 1 ∏ó˝ko **/
6
7
w dniach
1
2
3
4
5
oddzia∏y gruêlicy i chorób p∏uc (kod resort. 4270, 4271, 4272, 4273)
Miasto Kraków
2002
897
20 132
12,0
271,3
74,3
22,6
2003
834
19 998
11,6
274,1
75,1
23,7
2004
793
21 618
10,6
275,9
75,4
26,1
2005
801
20 618
10,3
265,1
72,6
25,7
2006
763
20 356
9,7
259,4
71,1
26,7
2007
783
20 736
9,7
259,9
71,2
26,7
2008
776
23 425
8,4
255,3
69,8
30,2
2002
249
6 798
9,7
260,1
71,2
26,9
2003
249
6 874
8,1
223,4
61,2
27,6
2004
214
7 702
7,0
249,9
68,3
35,8
2005
222
7 394
6,7
221,8
60,8
33,0
2006
182
7 374
5,7
226,6
62,1
40,1
2007
182
6 749
5,7
213,0
58,4
37,1
2008
185
8 103
4,8
210,1
57,4
44,0
oddzia∏y psychiatryczne (kod resortowy 4700, 4701, 4703)
Miasto Kraków
2002
384
4 912
28,4
352,3
96,5
12,4
2003
387
4 841
28,3
356,3
97,6
12,6
2004
387
5 096
27,0
355,1
97,0
13,2
2005
462
5 352
26,8
339,0
92,9
12,7
2006
513
6 380
26,6
339,7
93,1
12,8
2007
513
6 254
27,4
334,0
91,5
12,2
2008
517
6 337
28,1
346,1
94,6
12,3
2002
150
1 497
36,8
367,4
100,7
10,0
2003
153
1 447
38,2
368,2
100,9
9,6
2004
153
1 525
36,4
362,7
99,1
10,0
2005
153
1 601
34,2
358,1
98,1
10,5
2006
153
1 495
35,1
342,8
93,9
9,8
2007
153
1 380
34,9
314,4
86,1
9,0
2008
157
1 383
36,1
322,3
88,1
8,9
137
I stopieƒ
II stopieƒ
Nowy tryb
specjalizacji
Razem
26
10
36
1
1
1
10
L.p.
Nazwa specjalizacji *
1.
Alergologia
2.
Allmanpraktiserande lakare (Europalakare) - Medycyna rodzinna
3.
Analityka
4
4.
Analityka kliniczna
2
5.
Analityka lekarska
4
4
4
6.
Anatomia patologiczna
2
10
10
7.
Anatomo-patologia
5
2
2
8.
Anestezjologia
31
13
13
9.
46
90
10.
Anestezjologia i reanimacja
21
33
11.
Angiologia
10
10
12.
Arztin fur Allgemeinmedizin - Medycyna rodzinna
2
2
13.
Ärztin für Augenheilkunde - okulistyka
1
1
14.
Audiologia
15.
Audiologia i foniatria
16.
Balneoklimatologia i medycyna fizykalna
17.
Chemioterapia nowotworów
18.
Chirurgia
19.
Chirurgia dziecića
20.
21.
22.
Chirurgia ogólna
23.
24.
Chirurgia ortopedyczna
25.
26.
27.
28.
Chirurgia szcz´kowo-twarzowa
29.
Chirurgia urazowa
30.
31.
9
25
33
1
1
1
1
1
2
2
17
17
34
22
22
20
43
43
13
147
5
43
1
14
8
8
162
22
184
10
7
17
2
2
10
2
12
38
8
46
10
10
4
4
1
1
5
2
2
Choroby chirurgiczne
17
7
7
32.
Choroby p∏uc
6
78
33.
Choroby p∏uc u dzieci
34.
Choroby wewn´trzne
9
7
612
541
87
7
193
SPECJALIZACJE LEKARZY ZAMIESZKA¸YCH NA TERENIE MIASTA KRAKOWA
(WG STANU NA DZIE¡ 21.09.2009 R.).
* zestawienie zawiera historyczne nazwy specjalizacji. Aktualne nazewnictwo poszczególnych specjalizacji zawiera rozporzàdzenie Ministra Zdrowia
z dnia 20 paêdziernika 2005 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. Nr 213, poz. 1779 z póên. zm.).
138
115
734
Za∏àczniki
L.p.
I stopieƒ
II stopieƒ
Nowy tryb
specjalizacji
Razem
35.
Choroby zakaêne
7
46
7
53
36.
Dermatologia
1
1
37.
46
60
6
66
38.
Diabetologia
1
15
15
30
39.
Diagnostyka laboratoryjna
1
5
4
9
40.
Endokrynologia
39
18
57
41.
Epidemiologia
42.
Farmakologia kliniczna
43.
Fizjoterapia
44.
Fizjoterapia i balneoklimatologia
5
5
45.
Foniatria
6
6
46.
Ftyzjatria
6
6
47.
Gastroenterologia
48.
Genetyka kliniczna
49.
Geriatria
50.
51.
Ginekologia onkologiczna
52.
Hematologia
53.
Higiena i epidemiologia
3
54.
Higiena ogólna i epidemiologia
8
55.
Higiena pracy
56.
Higiena szkolna
57.
Hipertensjologia
58.
Histopatologia onkologiczna
59.
Immunologia kliniczna
1
1
60.
Internmedicin - choroby wewn´trzne
1
1
61.
Kardiochirurgia
12
10
22
62.
Kardiologia
86
50
136
63.
Kardiologia dziecića
5
5
64.
Laryngologia
65.
Laryngologia dziecića
66.
Medycyna fizykalna i balneoklimatologia
67.
Medycyna kolejowa
68.
Medycyna lotnicza
1
2
69.
Medycyna nuklearna
1
3
70.
Medycyna ogólna
19
20
71.
Medycyna paliatywna
72.
Medycyna pracy
72
16
73.
Medycyna przemys∏owa
51
25
1
1
9
7
9
1
8
2
11
12
11
59
17
6
6
14
25
18
7
5
5
18
6
6
9
16
2
2
2
2
14
1
1
28
14
1
21
21
1
1
1
7
7
2
1
4
20
6
6
10
26
25
139
I stopieƒ
Razem
32
32
271
271
5
12
74.
Medycyna ratunkowa
75.
Medycyna rodzinna
2
76.
Medycyna sàdowa
1
77.
Medycyna spo∏eczna
36
78.
Medycyna sportowa
7
7
79.
Medycyna szkolna
2
2
80.
Mikrobiologia
6
5
81.
Mikrobiologia i serologia
2
2
82.
Mikrobiologia lekarska
83.
Nefrologia
84.
Neonatologia
85.
Neurochirurgia
86.
Neurochirurgia i neurotraumatologia
87.
Neurologia
88.
13
II stopieƒ
Nowy tryb
specjalizacji
L.p.
7
2
2
2
2
14
16
30
26
3
29
8
4
12
9
9
66
9
75
Neurologia dziecića
20
2
22
89.
Neuropatologia
1
90.
Okulistyka
91.
Onkologia
92.
Onkologia i hematologia dziecića
93
Onkologia kliniczna
94
Organizacja i taktyka s∏u˝by zdrowia
2
95.
Organizacja ochrony zdrowia
1
96.
Ortodoncja
97.
Ortopedia i chirurgia urazowa
1
98.
32
99.
Ortopedia i traumatologia narzàdu ruchu
26
26
100.
Ortopedia z chirurgià urazowà
3
3
101.
OÊwiata zdrowotna
102.
Otolaryngologia
103.
Otorynolaryngologia
1
104.
Paradontologia
7
7
105.
Parodontologia
9
9
106.
Patologia onkologiczna
2
2
107.
Patomorfologia
8
15
3
18
108.
Pediatria
312
314
20
334
109.
Periodontologia
5
5
110.
184
23
207
111.
62
12
74
112.
Psychiatria
116
40
156
140
68
7
70
116
1
19
6
28
90
68
135
6
10
10
1
19
20
39
1
40
32
17
49
41
41
2
2
75
75
15
16
Za∏àczniki
L.p.
I stopieƒ
II stopieƒ
Nowy tryb
specjalizacji
Razem
113.
Psychiatria dzieci i m∏odzie˝y
3
8
1
9
114.
Psychiatria dziecića
115.
Radiodiagnostyka
116.
Radiologia
117.
Radiologia dziecića
118.
Radiologia i diagnostyka obrazowa
119.
Radioterapia
11
12
120.
Radioterapia onkologiczna
14
14
121.
Rehabilitacja
2
1
122.
Rehabilitacja medyczna
16
38
123.
Rehabilitacja ogólna
12
124.
Rehabilitacja w chorobach narzàdu ruchu
7
125.
Rentgenodiagnostyka
5
126.
Reumatologia
89
2
91
127.
Seksuologia
6
2
8
128.
Stomatologia dziecića
26
12
3
15
129.
533
7
7
130.
131.
Stomatologia zachowawcza z endodoncjà
132.
Toksykologia
2
133.
Toksykologia kliniczna
4
134.
Transfuzjologia
135.
Transfuzjologia kliniczna
136
Transplantologia kliniczna
137.
Urologia
138.
139.
7
7
47
63
63
17
13
13
2
2
33
12
7
21
1
8
12
46
12
94
94
22
2
33
22
2
4
8
1
1
2
2
6
6
6
50
Urologia dziecića
4
4
Zdrowie publiczne
8
8
1 173
4 402
RAZEM
44
2 759
3 229
141
ZESTAWIENIE
PRAKTYK LEKARSKICH
WG SPECJALIZACJI
WYKONYWANYCH
NA TERENIE
MIASTA KRAKOWA
(WG STANU NA DZIE¡
21.09.2009 R.).
opracowanie w∏asne
na podstawie danych
Okr´gowej Izby Lekarskiej
w Krakowie.
* zestawienie zawiera
historyczne nazwy specjalizacji.
Aktualne nazewnictwo
poszczególnych specjalizacji
zawiera rozporzàdzenie
Ministra Zdrowia
z dnia 20 paêdziernika
2005 roku w sprawie
specjalizacji lekarzy
i lekarzy dentystów
(Dz. U. Nr 213, poz. 1779
z póên. zm.).
142
L.p.
Liczba
praktyk
Liczba
adresów
1.
Alergologia
22
35
2.
Analityka kliniczna
0
0
3.
Anestezjologia
3
3
4.
99
109
5.
19
21
6.
Angiologia
5
6
7.
Audiologia
0
0
8.
1
1
9.
1
1
10.
4
4
11.
Chirurgia
2
2
12.
Chirurgia dermatologiczna
1
1
13.
29
35
14.
4
7
15.
4
6
16.
Chirurgia ogólna
178
243
17.
10
14
18.
0
0
19.
10
15
20.
50
70
21.
4
5
22.
1
1
23.
21
27
24.
1
1
25.
Choroby dzieci
0
0
26.
Choroby p∏uc
26
33
27.
0
0
28.
Choroby wewn´trzne
561
751
29.
Choroby zakaêne
20
21
30.
Dermatologia
14
16
31.
69
119
32.
Diabetologia
12
15
33.
1
1
34.
Endokrynologia
39
53
35.
Epidemiologia
0
0
36.
0
0
37.
2
2
38.
Foniatria
3
3
39.
Foniatria (II stopieƒ)
1
1
40.
Gastroenterologia
11
20
41.
Genetyka kliniczna
2
3
42.
Geriatria
9
11
43.
39
52
44.
1
1
Za∏àczniki
L.p.
Liczba
praktyk
Liczba
adresów
45.
Hematologia
8
9
46.
Kardiochirurgia
8
13
47.
Kardiologia
78
112
48.
1
1
49.
Laryngologia
9
10
50.
1
1
51.
Medycyna kolejowa
2
3
52.
Medycyna lotnicza
1
1
53.
Medycyna ogólna
3
7
54.
Medycyna paliatywna
3
3
55.
Medycyna pracy
31
39
56.
11
17
57.
Medycyna ratunkowa
6
6
58.
Medycyna rodzinna
64
73
59.
Medycyna sàdowa
1
1
60.
0
0
61.
Medycyna sportowa
3
5
62.
Medycyna szkolna
0
0
63.
Mikrobiologia
2
2
64.
Nefrologia
13
15
65.
Neonatologia
20
27
66.
Neurochirurgia
9
8
67.
10
9
68.
Neurologia
77
112
69.
10
13
70.
Okulistyka
129
201
71.
Onkologia
1
1
72.
1
1
73.
Onkologia kliniczna
4
4
74.
2
2
75.
Ortodoncja
30
42
76.
Ortopedia i chirurgia urazowa
0
0
77.
57
85
78.
4
6
79.
Otolaryngologia
79
116
80.
Otorynolaryngologia
6
6
81.
Paradontologia
2
2
82.
Parodontologia
6
6
83.
1
1
84.
Patomorfologia
10
13
85.
Pediatria
243
335
86.
Periodontologia
2
4
87.
216
338
88.
34
47
143
144
L.p.
Liczba
praktyk
Liczba
adresów
89.
Psychiatria
125
201
90.
4
7
91.
4
5
92.
Radiodiagnostyka
48
62
93.
Radiologia
0
0
94.
8
8
95.
Radioterapia
0
0
96.
10
12
97.
Rehabilitacja
0
0
98.
21
26
99.
5
5
100.
6
8
101.
Rentgenodiagnostyka
1
1
102.
Reumatologia
47
68
103.
Seksuologia
3
5
104.
Stomatologia
0
0
105.
11
15
106.
316
454
107.
40
58
108.
12
17
109.
2
2
110.
Urologia
37
51
RAZEM
3 177
4 411
Za∏àczniki
L.p.
Nazwa specjalizacji
Razem 13 paêdziernik 2008
Razem 21 wrzesieƒ 2009
Dynamika
1.
Alergologia
36
36
0
2.
Allmanpraktiserande lakare (Europalakare) - Medycyna rodzinna
1
1
0
3.
Analityka
10
4.
Analityka kliniczna
5.
Analityka lekarska
4
4
0
6.
Anatomia patologiczna
10
10
0
7.
Anatomo-patologia
2
2
0
8.
Anestezjologia
13
13
0
9.
108
115
7
10.
33
33
0
11.
Angiologia
7
10
3
12.
Arztin fur Allgemeinmedizin - Medycyna rodzinna
1
2
1
13.
Ärztin für Augenheilkunde - okulistyka
1
1
0
14.
Audiologia
1
1
0
15.
1
1
0
16.
2
2
0
17.
17
17
0
18.
Chirurgia
23
22
-1
19.
43
43
0
20.
13
14
1
21.
7
8
1
22.
Chirurgia ogólna
174
184
10
23.
15
17
2
24.
2
2
0
25.
11
12
1
26.
43
46
3
27.
11
10
-1
28.
3
4
1
29.
Chirurgia urazowa
30.
24
27
3
31.
8
7
-1
32.
Choroby p∏uc
86
87
1
33.
7
7
0
34.
Choroby wewn´trzne
683
734
51
35.
Choroby zakaêne
55
53
-2
36.
Dermatologia
1
1
0
37.
65
66
1
1
SPECJALIZACJE LEKARZY ZAMIESZKA¸YCH NA TERENIE MIASTA KRAKOWA
(WG STANU NA DZIE¡ 13.10.2008 R. ORAZ 21.09.2009 R.).
* zestawienie zawiera historyczne nazwy specjalizacji. Aktualne nazewnictwo poszczególnych
specjalizacji zawiera rozporzàdzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 paêdziernika 2005 r. w sprawie
specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. Nr 213, poz. 1779 z póên. zm.).
145
146
L.p.
Nazwa specjalizacji
Dynamika
38.
Diabetologia
25
30
5
39.
8
9
1
40.
Endokrynologia
56
57
1
41.
Epidemiologia
9
9
0
42.
8
8
0
43.
Fizjoterapia
44.
5
5
0
45.
Foniatria
6
6
0
46.
Ftyzjatria
6
6
0
47.
Gastroenterologia
17
17
0
48.
Genetyka kliniczna
4
6
2
25
3
49.
Geriatria
22
50.
Gerontologia
1
51.
19
18
-1
52.
5
6
1
53.
Hematologia
15
16
1
54.
Higiena i epidemiologia
55.
Higiena ogólna i epidemiologia
56.
Higiena pracy
2
2
0
57.
Higiena szkolna
2
2
0
58.
Hipertensjologia
10
14
4
59.
Histopatologia onkologiczna
1
1
0
60.
Immunologia kliniczna
1
1
0
61.
Internmedicin - choroby wewn´trzne
1
1
0
62.
Kardiochirurgia
16
22
6
63.
Kardiologia
132
136
4
64.
5
5
0
65.
Laryngologia
21
21
0
66.
1
1
0
67.
Medycyna fizykalna i balneoklimatologia
68.
Medycyna kolejowa
7
7
0
69.
Medycyna lotnicza
2
2
0
70.
Medycyna nuklearna
4
4
0
71.
Medycyna ogólna
20
20
0
72.
Medycyna paliatywna
5
6
1
73.
Medycyna pracy
23
26
3
74.
26
25
-1
75.
Medycyna ratunkowa
28
32
4
76.
Medycyna rodzinna
266
271
5
77.
Medycyna sàdowa
11
12
1
78.
79.
Medycyna sportowa
7
7
0
80.
Medycyna szkolna
2
2
0
Za∏àczniki
L.p.
Nazwa specjalizacji
Dynamika
81.
Mikrobiologia
7
7
0
82.
Mikrobiologia i serologia
2
2
0
83.
Mikrobiologia lekarska
2
2
0
84.
Nefrologia
28
30
2
85.
Neonatologia
28
29
1
86.
Neurochirurgia
13
12
-1
87.
9
9
0
88.
Neurologia
76
75
-1
89.
21
22
1
90.
Neuropatologia
1
1
0
91.
Okulistyka
129
135
6
92.
Onkologia
7
6
-1
93.
9
10
1
94.
Onkologia kliniczna
18
20
2
95.
Organizacja i taktyka s∏u˝by zdrowia
96.
42
40
-2
97.
Ortodoncja
43
49
6
98.
Otopedia i chirurgia urazowa
99.
42
41
-1
100.
18
26
8
101.
Ortopedia z chirurgià urazowà
3
3
0
102.
OÊwiata zdrowotna
2
2
0
103.
Otolaryngologia
75
75
0
104.
Otorynolaryngologia
15
16
1
105.
Paradontologia
7
7
0
106.
Parodontologia
9
9
0
107.
2
2
0
108.
Patomorfologia
19
18
-1
109.
Pediatria
329
334
5
110.
Periodontologia
4
5
1
111.
198
207
9
112.
73
74
1
113.
Psychiatria
149
156
7
114.
9
9
0
115.
7
7
0
116.
Radiodiagnostyka
62
63
1
117.
Radiologia
13
13
0
118.
Radiologia dziecića
2
2
0
119.
27
33
6
120.
Radioterapia
12
12
0
121.
19
21
2
122.
Radiotoksykologia
123.
Rehabilitacja
147
L.p.
Nazwa specjalizacji
Dynamika
126.
46
46
0
125.
126.
12
12
0
127.
Rentgenodiagnostyka
128.
Reumatologia
90
91
1
129.
Seksuologia
8
8
0
130.
14
15
1
131.
7
7
0
132.
95
94
-1
133.
22
22
0
134.
Toksykologia
2
2
0
135.
8
8
0
136.
Transfuzjologia
1
1
0
137.
Transfuzjologia kliniczna
2
2
0
138.
Transplantologia kliniczna
6
6
0
139.
Urologia
48
50
2
140.
Urologia dziecića
4
4
0
141.
Zdrowie publiczne
7
8
1
RAZEM
4 223
4 391
168
148
Za∏àczniki
1.
Ad Aegrotum Niepubliczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej sp. z o.o.
ul. D∏uga 38
X
2.
„PRO-VITA” Niepubliczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej Kraków – ÂródmieÊcie
ul. Estery 6
X
3.
„PRO-VITA” Niepubliczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej Kraków – ÂródmieÊcie
ul. Basztowa 5
X
4.
5 Wojskowy Szpital Kliniczny z Poliklinikà –
Samodzielny Publiczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej w Krakowie
ul. Wroc∏awska 1-3
X
5.
Ambulatorium – Publiczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej Jednostki Wojskowej nr 4009
ul. U∏anów 43
X
X
4
1 075
6.
Ambulatorium z Izbà Chorych – Publiczny
Zak∏ad Opieki Zdrowotnej Jednostki
Wojskowej nr 1155
ul. Medweckiego
X
X
1
420
7.
Ambulatorium z Izbà Chorych – Publiczny
Zak∏ad Opieki Zdrowotnej Jednostki
Wojskowej nr 4495
ul. Wroc∏awska 82
X
X
8
431
8.
Batorego 3 Niepubliczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej Lekarze Rodzinni
ul. Batorego 3
X
1
1 441
9.
Centre de La Vision NZOZ
ul. Sienkiewicza 34
10.
Centrum Dermatologiczne „GALLA-DERM”
ul. Galla 24
X
11. Centrum Kardiologiczne „AMICOR” sp. z o.o
ul. Krakusów 4
X
X
S
OD
LZ
LEL
LEP
10
5882
14
X
X
X
X
X
X
X
8
7 344
4
8 792
5222
X
13.
Centrum Leczenia Oty∏oÊci s.c.
ul. Garncarska 8
X
14.
Centrum Medyczne EVITA
ul. Szlak 28/8
X
15.
Centrum Medyczne Maszachaba
ul. Pràdnicka 50A
X
16.
Centrum Medyczne „MED-ALL”
ul. Budziszyƒska 1
X
17.
Centrum Medyczne „Swoszowice”
ul. Szybisko 21
X
18.
Centrum Medyczne Niepubliczny Zak∏ad
Opieki Zdrowotnej „KRAKUS”
ul. Krakusa 10/1
X
19.
Centrum Medyczne „Ujastek”
ul. Ujastek 3
X
20.
Centrum Onkologii Instytut im. Marii
Sk∏odowskiej-Curie Oddzia∏ w Krakowie
ul. Garncarska 11
X
21.
Centrum Opieki Domowej – Niepubliczny
Zak∏ad Opieki Zdrowotnej
ul. Pràdnicka 10/308
22.
CWS-DENT
ul. Wielopole 9
23.
DENTA-MED Ca∏odobowe Centrum
Medyczne
ul. Augustiaƒska 13
24.
Doktor PC
ul. Szwedzka 27
25.
„FEMINA” Prywatne Centrum
Diagnostyczno-Operacyjne Ginekologii i
Po∏o˝nictwa oraz Chorób Sutka
ul. Warowna 113
26.
FIZJO - KRAK Gabinet Fizjoterapii
ul. Kochanowskiego
19/1
27.
PiLU
POZ
POZ
ul. Kutrzeby 4
RL
LPLP
Adres
Centrum Leczenia Cukrzycy „INSUMED”
SA
POZ
Nazwa
12.
OÂPiP
LPLL
l.p.
X
program
lekowy
X
X
9
4 11 323 10 519
X
X
X
X
8
36
X
X
X
X
Gabinet Leczenia Zeza i Niedowidzenia s.c. ul. Wincentego Pola 6
X
28.
Gabinet Lekarski KRIOMED s.c
ul. Friedleina 8
X
29.
Grupowa Praktyka Piel´gniarek „Florencja”
ul. Strzelców 15
X
4
9 202
30.
Grupowa Praktyka Piel´gniarek „Zdrowie”
os. Na Skarpie 6
X
6
11 006
31. Grupowa Praktyka Piel´gniarek NADZIEJA s.c.
ul. U∏anów 29a
X
6
12 613
32. Grupowa Praktyka Piel´gniarek „PIELMED” s.c.
ul. Bia∏oruska 10c
X
X
WYKAZ PUBLICZNYCH I NIEPUBLICZNYCH ZAK¸ADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ
ÂWIADCZÑCYCH US¸UGI W RAMACH UMÓW ZAWARTYCH Z MOWNFZ W 2008 R.
Legenda:
POZ – podstawowa opieka zdrowotna; OÂPiP – opieka Êrodowiskowa piel´gniarska i po∏o˝nicza; SA – specjalistyka ambulatoryjna;
RL – rehabilitacja lecznicza; PiLU – psychiatria i leczenie uzale˝nieƒ; S – stomatologia; OD – opieka d∏ugoterminowa; LZ – lecznictwo zamkni´te;
LEL – liczba etatów lekarskich; LEP – liczba etatów piel´gniarskich; LP-LLPOZ – liczba pacjentów – lista lekarza POZ;
LP-LPPOZ – liczba pacjentów – lista piel´gniarki POZ, IPL – indywidualna praktyka lekarska; IPP – indywidualna praktyka piel´gniarska.
149
l.p.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
SA
RL
PiLU
S
33.
Grupowa Praktyka Po∏o˝nych
E. Gacka, H. Kruk s.c.
ul. Ba∏tycka 3/90
X
X
34.
Indywidualna Praktyka Po∏o˝nej –
Anna Zamarska-Koczur
ul. Zakàtek 7/14
X
X
35.
Indywidualna Praktyka Po∏o˝nej
Bo˝ena Staƒczyk
os. Na Skarpie 6
X
X
36.
Indywidualna Praktyka Po∏o˝nej
Ârodowiskowo-Rodzinnej Lucyna Mirzyƒska
ul. Koszykarska 7/5
X
X
37.
IPL – Anna Lipczyƒska
ul. Czarnowiejska 73
X
38.
IPL – Bogdan Czechowski
ul. Józefitów 3/10
X
39.
IPL – Dorota Krasnowolska
ul. Stoja∏owskiego
5/4
40.
IPL – El˝bieta Zwolska
Brogi 45
41.
IPL – Ewa Czekajska
os. OÊwiecenia 44
X
42.
IPL – Ewa Lewandowska
ul. Wroc∏awska 62
X
43.
IPL – Ewa Maciejasz
ul. Dworzec 6
X
IPL – Gra˝yna Kabacik-Kluz
ul. Batorego 4
X
45.
IPL – Jadwiga Sikorska-Konarzewska
os. OÊwiecenia 42
X
X
46.
IPL – Jolanta Szostek
ul. Okólna 13/64
47.
IPL – Katarzyna Dziuba-Osikowicz
ul. Burgundzka 18
48.
IPL – Katarzyna Wroƒska
al. S∏owackiego 54/8
49.
IPL – Lidia Kàdzio∏ka
ul. Mogilska 1
X
50.
IPL – Maria Szumska
ul. Lea 44
X
51.
IPL – Marta Frankiewicz
ul. Mogilska 1
X
52.
IPL – Mieczys∏aw Dunin
ul. Olszaƒska 5/113
ul. Szewska 4/5
53.
IPL – Piotr Walczak
IPL – Renata Kucharska
Brogi 10”B”
55.
IPL – Robert Haligowski
ul. Pràdnicka 42
56.
IPL – Salwator Gniadek
os. 2 Pu∏ku
Lotniczego 22
57.
LEL
LEP
LPLL
LPLP
POZ
POZ
X
X
IPL – Tadeusz Bernacik ul. Czerwieƒskiego 22
X
58.
IPL – Zdzis∏awa Krycz-Florek
ul. Zamojskiego 104
59.
IPL – Rafa∏ Ufnalewski
al. Pokoju 29A
X
60.
IPL – Wojciech Gawroƒski
ul. Mogilska 80
X
61.
IPP – Agnieszka Nawracaj
os. Na Wzgórzach
17D/12
X
62.
IPP – Aleksandra Wróbel
ul. Grzegórzecka
81/12
X
63.
LZ
X
44.
54.
OD
X
X
IPP – Anna Ryl ul. Ks. W. Turka 12/35
64.
IPP – Beata Januchowska
ul. Mieszczaƒska 9/4
65
IPP – Bo˝ena Tabak
ul. StarowiÊlna 72
66.
IPP – Danuta K∏osiƒska Urbanowicz
ul. Imbramowska
5/19
67.
IPP – Ewa KapuÊniak
os. Bohaterów
WrzeÊnia 35/46
X
X
X
X
X
68.
IPP – Helena Badura
ul. Tetmajera 2
X
69.
IPP – Krystyna Helak
ul. Ba∏tycka 3
X
X
70.
IPP – Ma∏gorzata Pieƒkowska
os. 2 Pu∏ku
Lotniczego 48/39
X
X
1
2 562
1
1 904
71.
IPP – Miros∏awa Warmus
ul. Pó∏kole 15B/1
X
1
1 353
72.
IPP – Teresa Rafa
os. Krakowiaków
X
1
1 424
73.
IPP – Urszula Chyla
ul. Armii Krajowej
83/6
X
74.
IPP – Zenobia Wójciaczyk
ul. D∏uga 38/102
X
75.
IPP – Katarzyna Por´bska-Szywacz
ul. Radzikowskiego
17/2
X
76.
IPP – Wies∏awa Baran
os. Przy Arce 15/41
X
150
X
Za∏àczniki
l.p.
Nazwa
Adres
77.
IPP – Alicja Krzysztonek
os. Szklane Domy 2a
X
78.
IPP – Brygida Mazgaj
ul. Cha∏ubiƒskiego
110
X
79.
Jurajskie Centrum Medyczne
ul. Wierzyƒskiego 9
X
„Klinika Krakowska” – Przychodnia
ul. Zachodnia 5/ 12A
Specjalistyczna
X
80.
POZ
OÂPiP
SA
RL
PiLU
OD
LZ
LEL
LEP
LPLL
LPLP
POZ
POZ
X
81.
Klinika Krakowska Przychodnia
Specjalistyczna
ul. Mehoffera 6
82.
Klinika Ortodontyczna sp. z o.o.
Niepubliczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej
Ortodoncja
ul. Karmelicka 55
83.
Krakowski OÊrodek Rehabilitacji Wieku
Rozwojowego
ul. Prochowa 12
X
X
84.
Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana
Paw∏a II
ul. Pràdnicka 80
X
X
85.
Krakowski Zespó∏ Zdrowia Psychicznego
„MediNorm”
pl. Sikorskiego 2/8
X
86.
„MediNorm”
al. S∏owackiego 44
X
87.
„MediNorm”
al. Pokoju 4
X
88.
„MediNorm”
ul. Krowoderskich
Zuchów 7/105
X
89.
„MediNorm”
pl. Serkowskiego 10
X
90.
al. Modrzewiowa 22
X
X
X
S
X
X
X
X
X
X
X
X
91.
ul. ¸azarza 14
92.
Maltaƒski OÊrodek Wczesnej Interwencji
al. Kasztanowa 4a
93.
Ma∏opolska Poradnia
Stomatologiczna sp. z o.o.
os. Szkolne 9
94.
Ma∏opolski Zespó∏ Przychodni
Specjalistycznych „BATOREGO 3”
ul. Dunajewskiego 5
X
95.
Ma∏opolskie Centrum Alergologii
os. Piastów 40
X
96.
Ma∏opolskie Centrum Krioterapii Zak∏ad
Rehabilitacji s.c. Roman Wodka, Katarzyna
Babraj, Jadwiga Oce
ul. Wroc∏awska 1-3
97.
Ma∏opolskie Centrum Rehabilitacji Dzieci
„SolidarnoÊç” w Radziszowie
Oddzia∏ w Krakowie
ul. Majora 18
98.
Miejskie Centrum Stomatologii
„PODGÓRZE” sp. z o.o.
ul. Aleksandry 17
X
99.
ul. Bujaka 15
X
100.
ul. Dembowskiego 12
X
101.
ul. Fredry 65
X
102.
ul. Heleny 2
X
103.
ul. Komandosów 29
X
104.
ul. Konfederacka 12
X
105.
ul. Kurczaba 15
X
106.
ul. Limanowskiego 60
X
107.
ul. Lipiƒskiego 2
X
108.
ul. Na Koz∏ówce 29
X
109.
ul. Niemcewicza 7
X
110.
ul. Okolna 16
X
111.
ul. Podedworze 16
X
112.
ul. Pop∏awskiego 17
X
X
X
X
X
X
151
l.p.
113.
114.
115.
116.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
SA
RL
PiLU
S
ul. Rydygiera 20
X
ul. Serbska 14
X
ul. Skwerowa 3
X
ul. Spó∏dzielców 5
X
117.
ul. Stoczniowców 7
X
118.
ul. Szwedzka 27
X
119.
ul. Szybisko 21
X
120.
ul. Telimeny 9
X
121.
ul. Bia∏oruska 15
X
122.
ul. Gen. Kutrzeby 4
X
123.
ul. Teligi 8
X
124.
ul. Tyniecka 7
X
125.
X
126.
ul. Zamojskiego 100
X
127.
ul. ˚abia 20
X
128. „ÂródmieÊcie” sp. z o.o. Niepubliczny Zak∏ad
Opieki Zdrowotnej
al. Pokoju 4
X
Opieki Zdrowotnej
pl. Êw. Ducha 3
X
Opieki Zdrowotnej
ul. Estery 6
X
Opieki Zdrowotnej
ul. Radomska 36
X
Opieki Zdrowotnej
ul. Strzelców 15
X
Opieki Zdrowotnej
ul. U∏anów 29A
X
134.
Neomedica sp. z o.o.
ul. Pràdnicka 36
135.
„Krakowskie Hospicjum dla Dzieci”
ul. Wielicka 265
136.
„Krakowskie Hospicjum dla Dzieci”
os. OÊwiecenia 44
137.
Przychodnia Zdrowia Bie˝anów
ul. Ks. Jerzego
Popie∏uszki 42
138.
Niepubliczny Neurologiczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej „NEURO-MED”
ul. Galla 24
X
139.
Niepubliczny Neurologiczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej „NEURO-MED”
ul. Rusznikarska 17
X
140.
Niepubliczny Specjalistyczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej „DOCTOR JAN” sp. z o.o.
os. Z∏otej Jesieni 3
141. Zdrowotnej „Miejskie Centrum Stomatologii
KROWODRZA” sp. z o.o.
ul. B. Prusa 18
X
ul. Galla 24
X
ul. Kamedulska 70
X
152
OD
LZ
LEL
LEP
3
2
LPLL
LPLP
POZ
POZ
1 855
1 882
X
X
X
X
Za∏àczniki
l.p.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
SA
RL
PiLU
S
ul. Kijowska 8
X
ul. Królowej Jadwigi
203
X
78
X
ul. Na B∏onie 1
X
ul. Na B∏onie 15 D
X
KROWODRZA” sp. z o.o
ul. Na∏kowskiego 1
X
ul. Pachoƒskiego 12
X
ul. Rusznikarska 17
X
ul. Senatorska 35
X
ul. Tetmajera 2
X
154.
NZOZ POLIKMED Specjalistyczne Gabinety
Lekarskie Ultrasonografia, Mammografia
ul. Garncarska 1/7
X
155.
Zdrowotnej „Pro Feminae” sp. z o.o.
ul. Galla 24
X
156.
ul. Na B∏onie 1
X
157.
203
X
158.
ul. Ba∏tycka 3
X
159.
X
160.
ul. Rusznikarska 17
X
161.
X
162.
ul. Âlàska 236
X
163.
Szyce 65
X
164.
Zdrowotnej Specjalistyczne Centrum
Leczenia i Diagnostyki
os. Centrum B 11
X
165.
Niepubliczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej –
Centrum Dializ Fresenius Nephrocare II
X
166.
Ginekologia i Po∏o˝nictwo „GIN-MED”
sp. z o.o.
ul. D∏uga 38
167.
All-Med s.c.
ul. Krakowska 121
168.
Dzienny OÊrodek Adaptacyjny
ul. Piekarska 3
OD
LZ
LEL
LEP
LPLL
LPLP
POZ
POZ
X
X
X
2
1 709
X
153
l.p.
169.
170.
171.
Nazwa
Adres
Poradnia Lekarzy Rodzinnych
ul. Niemcewicza 7
„Borek Fa∏ćki”
Poradnia Lekarzy Rodzinnych ul. Wicherkiewicza 23
Poradnia Lekarzy Rodzinnych
ul. Raciborska 17
POZ
OÂPiP
X
X
X
X
SA
RL
PiLU
os. Niepodleg∏oÊci 2
X
173.
„Active – Piel´gniarstwo” s.c.
os. Piastów 40
X
174.
“AMPLUS”
ul. D∏uga 38
X
175.
„ARS MEDICA” Przychodnia Zdrowia Rodziny
ul. Warszawska 17
X
176.
„Ba∏tycka” s.c.
ul. Ba∏tycka 3
177.
„BATORY” Poradnia ChirurgicznoOrtopedyczna
ul. Lipiƒskiego 7
178.
„BATORY” Poradnia ChirurgicznoOrtopedyczna
ul. Batorego 3
179.
„BIA¸Y PRÑDNIK” sp. z o.o.
ul. Ba∏tycka 3
X
180.
„BIA¸Y PRÑDNIK” sp. z o.o.
ul. Porzeczkowa 2
X
181.
BONA-MED sp. z o.o.
ul. Siemaszki 17
182.
Centrum Medyczne Beluga-Med
ul. Obopólna 4a
183.
„Centrum Promocji Zdrowia Aleja Pokoju
POZ” sp. z o.o.
al. Pokoju 2
X
184.
„CMC - CRACOW MEDICAL CENTER”
ul. Pràdnicka 10
X
185.
„Dentimed” s.c.
ul. Rakowicka 1
186.
„DERM-CENTRUM”
ul. D∏uga 38
187.
„DETEOMED”
ul. Bia∏oruska 15
188.
„DETEOMED”
os. Kolorowe 21
189.
„Dobrej Nadziei”
ul. Batorego 5
X
190.
„Dobrej Nadziei”
ul. Stoczniowców 7
X
191.
„DOM-MED”
ul. Helclów 2
192.
„Famed” sp. z o.o.
ul. M∏odej Polski 7
X
X
193.
„Gabinet Lekarza Rodzinnego”
ul. Wierzyƒskiego 6
X
X
194.
„GALL-MED”
ul. Galla 25
X
X
195.
„GEMINI” sp. z o.o.
ul. Olszaƒska 5
196.
„GRO-MEDICUS” sp. z o.o.
ul. Szwedzka 27
198.
X
ul. Zwierzyniecka 29
LPLP
POZ
POZ
7 18 324 17 257
2
9 910
8 874
20 092
6
3 10 802
6
5
676
X
X
1 926
2 697
11
3 14 861
1 885
3
1 306
X
X
X
X
X
X
X
X
5
2
3 735
2 910
1
1
2 402
2 407
10
5 16 033 12 500
X
X
X
X
„INTERMEDICA” Centrum Okulistyki
w Krakowie
LPLL
8
X
X
200.
LEP
X
LEL
9
X
„HIPOKRATES” sp. j.
154
X
X
al. Pokoju 4
199.
LZ
X
Terapia - Med sp. z o.o.
197.
OD
12
172.
„GRZEGÓRZKI” Gabinety Specjalistyczne
„ALEJA POKOJU” sp. z o.o.
„HIPOKRATES” sp. j.
S
7
X
X
1 301
Za∏àczniki
POZ
OÂPiP
SA
RL
S
OD
LZ
LEL
LEP
LPLP
POZ
POZ
Nazwa
Adres
201.
„INTER-MEDICUS”
ul. Szwedzka 27
202.
„Jagielloƒskie Centrum Medyczne” sp. z o.o.
os. Jagielloƒskie 1
X
203.
„Judym” sp. z o.o.
ul. Heleny 2
X
X
204.
„Judym” sp. z o.o.
ul. Ma∏y P∏aszów 7
X
X
205. „KARDIOLOG” s.c. Zofia Skowroƒska-Oleksik,
Ma∏gorzata Szlezynger-Tekielska
ul. Galla 24
206.
„KRAKMED Spó∏ka Lekarzy Specjalistów”
sp. z o.o.
ul. Estery 6
207.
sp. z o.o.
ul. Batorego 3
X
208.
sp. z o.o.
ul. U∏anów 29a
X
209.
sp. z o.
ul. U∏anów 29
X
210.
„LARYNGOMED” s.c.
ul. Galla 24
X
211.
NZOZ „MARI-MED” Opieka D∏ugoterminowa
i Paliatywna
ul. Nad Sudo∏em 32
212.
„MARK-MED”
os. Centrum B 11
X
213.
„MARK-MED”
X
214.
„MARK-MED”
os. Kolorowe 21
X
215.
„MARK-MED”
os. Na Wzgórzach 1
X
216.
„MARK-MED”
os. Urocze 2
X
X
217.
„MARK-MED”
ul. Branicka 29
X
X
218.
„MARK-MED”
ul. Lubocka 53
X
X
219.
„Medic – Kolor” sp. z o.o.
os. Kolorowe 21
X
8
8 233
220.
„Medicina Sportiva” Centrum-OÊrodek
Medycyny Sportowej
ul. Mogilska 80
221.
„Medycyna Rodzinna”
ul. Tetmajera 2
X
2
2 893
222.
„Nasze Zdrowie” s.c.
X
X
223.
„Ogólna Przychodnia Lekarska Krowodrza”
ul. Rusznikarska 17
X
X
224.
„OKO-MED”s.c
Urszula Piàtkiewicz i Magdalena Madej
ul. Galla 24
225.
„Olsza II – Med” sp. z o.o.
ul. Radomska 36
226.
„ONKO-MED” sp. z o.o.
ul. D∏uga 38
227.
„ORTO” Centrum Zaopatrzenia
Ortopedycznego
ul. Rusznikarska
14A/XXII
228.
„Osiedle Urocze” sp. z o.o.
os. Urocze 2
X
229.
„OÊrodek dla Osób z Autyzmem”
ul. Szopkarzy 8
X
230.
„OÊrodek dla Osób z Autyzmem”
ul. Zacisze 7
231.
„Pabimed” s.c. lek. med. Gra˝yna Pajàk, lek.
med. Przemys∏aw Biedroƒ
ul. Królowej
Jadwigi 203
X
PiLU
LPLL
l.p.
X
9
X
12 040
12
5 13 153 12 572
16
6
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
8 181
3
5
2
3 037
5 053
5 718
3 751
X
X
X
6
9 799
X
X
X
X
8
6
9 288
8 556
5
2
6 669
6 198
X
X
X
X
155
l.p.
Nazwa
Adres
232.
„PERCEPTIO” sp. z o.o.
ul. Strzelców 15
233.
os. Z∏otego Wieku 23
„Piel´gniarka” s.c.
234.
„POLIKLINIKA B-F”
ul. Estery 6
X
235.
„POLIMED” sp. z o.o.
os. Piastów 40
lok. 104
X
236.
“Praktimed” sp. z o.o.
ul. Strzelców 15
X
X
237.
„Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych”
ul. Bocheƒska 4
X
X
238.
„Praktyka Lekarza Rodzinnego”
os. 2 Pu∏ku
Lotniczego 22
X
239.
„Praktyka Lekarzy Rodzinnych”
al. Pokoju 7
X
240.
Niepubliczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej „Pro
– Med” sp. z o.o.
os. Na Skarpie 6
X
241.
„PRO VITA ET SPE”
ul. Dietla 64
242.
„Profilaktyka i Terapia - Lekarska Praktyka
Grupowa” sp. z o.o.
ul. Galla 24
243.
„PRO-STOM” Krakowska Poradnia
Stomatologiczna
ul. Lipiƒskiego 15
244.
245.
„Przychodnia Na Wzgórzach” sp. z o.o.
„Przychodnia Salwatorska” sp. z o.o.
POZ
OÂPiP
SA
X
OD
LZ
LEL
X
LEP
LPLL
LPLP
POZ
POZ
7
13 537
X
7
X
12 929
3
2
2 640
2 371
X
1
4
2 059
1 659
X
1
2
2 245
1 908
X
10
14 704
13
15 106
X
X
X
os. Na Wzgórzach 1
X
X
10
ul. Komorowskiego
12
X
X
7
X
X
9
7 187
7
10 448
pl. Êw. Ducha 3
247.
„PSYCHE-MED” Poradnia Psychiatryczno –
Psychologiczna
ul. Rusznikarska 17
X
248.
„REVITA”
os.
Kolorowe 21/213
X
249.
„Salus” s.c
ul. Sadzawki 1
X
250.
„SANA-MED” sp. z o.o.
os. Dywizjonu 303/2
X
251.
„SCANMED” Centrum Diagnostyki
Obrazowej sp. z o.o.
ul. Wroc∏awska 53
252.
„SERCE SERCU”
ul. Êw. Bart∏omieja
Aposto∏a 21
253.
Spectra Medical
ul. Wroc∏awska 53
254.
„Stary Bie˝anów”
ul. Popie∏uszki 42
X
255.
„Szkolne” sp. z o.o.
os. Szkolne 9
X
256.
„ÂRÓDMIEÂCIE” sp. z o.o.
al. Pokoju 4
257.
ul. D∏uga 38
259.
S
X
„Przychodnia Stare Miasto”
PiLU
X
246.
258.
RL
5 12 052 12 702
4
8 474
X
X
X
X
X
X
3
3
7
X
4 869
4 946
9 210
X
pl. Sikorskiego 6a
X
ul. Strzelców 15
X
260.
„TAJA-DENT”
ul. Cystersów 7 A
261.
„Twój Lekarz” s.p.
ul. Batorego 3
X
X
4
262.
„Tyniec”
ul. Dziewiarzy 7
X
X
2
3 045
263.
„Ugorek” sp. z o.o.
ul. U∏anów 29A
X
X
11
2 13 547
264.
„UROMED” s.c.
ul. Galla 24
265.
„Vadimed”
ul. Fio∏kowa 6
12
10 630
156
6 602
X
2
5 430
X
X
X
X
X
3 929
1 195
Za∏àczniki
OÂPiP
SA
RL
X
X
PiLU
S
OD
LZ
LEL
LEP
LPLL
LPLP
POZ
POZ
l.p.
Nazwa
Adres
POZ
266.
„Vadimed”
os. Kolorowe 21
X
267.
„VISMED” sp. z o.o. Zak∏ad Rehabilitacji
ul. Galla 24
268.
„VITA-MED” sp. z o.o.
os. Piastów 40
269.
„VITA-MED” sp. z o.o.
ul. Siemaszki 17
270.
„VOBIS VITA”
ul. KoÊciuszki 72
X
271.
„WERRA”
ul. Lipiƒskiego 7
X
272.
„Widok – Bronowice” sp. z o.o.
ul. Na B∏onie 1
X
X
6
3
8 046
5 907
273.
„Wójtowska - Lekarze Rodzinni”
ul. Wójtowska 3
X
X
7
5 10 376
8 951
274.
„Z Biegiem ˚ycia”
ul. U∏anów 29/7
275.
„Zabiegi” s.c.
ul. Galla 24/125
X
X
276.
„Z¸OTA JESIE¡” sp. z o.o.
X
X
277.
ASPEL
ul. Bratys∏awska 2
278.
AUTYZM
ul. Olsztyƒska 14
279.
Centrum Medycyny Profilaktycznej sp. z o.o.
ul. Komorowskiego
12
280.
Centrum Medycyny Profilaktycznej sp. z o.o.
ul. Olszaƒska 5
X
281.
Centrum Medyczne „Piast” sp. z o.o.
os. Piastów 4
X
282.
Centrum Medyczne Prokocim Nowy
ul. Teligi 8
283.
Centrum Specjalistycznych Us∏ug
Zabiegowych
ul. Galla 25
pok. 103-106
284.
Centrum Specjalistycznych Us∏ug ul. Westerplatte 18/4
Zabiegowych
285.
Centrum Stomatologii „BA¸TYCKA”
ul. Ba∏tycka 3
X
286.
Centrum Stomatologii im. Astrid Lindgren
sp. z o.o.
ul. Siewna 23d
X
287.
Centrum Zdrowia i Profilaktyki DÑBIE
ul. Widok 31
288.
„Erkade”
ul. Ujastek 3
289.
Gabinet Lekarza Rodzinnego
ul. Heleny 2
X
X
1
1
2 167
1 860
290.
Gabinet Lekarza Rodzinne
ul. Bia∏oruska 15
X
X
1
2
2 011
1 814
291.
Gabinet Lekarza Rodzinnego
os. 2 Pu∏ku
Lotniczego 22
X
X
1
1
2 321
1 718
292. Gabinet Lekarza Rodzinnego - lekarz medycyny Andrzej Jarz´biƒski sp. z o.o.
ul. Strzelców 15
X
293.
Gabinet Lekarza Rodzinnego MDK sp. z o.o.
ul. Kamedulska 70
X
294.
Ginekologii i Po∏o˝nictwa „Gemelli” sp. z o.o.
os. Piastów 40
X
295.
os. Na Wzgórzach 1
X
296.
X
297.
X
298.
os. Dywizjonu 303/2
X
X
X
12
19 944
X
X
X
X
9
X
14 608
11
5 14 492 11 718
19
5 12 821
15
6 14 840 12 241
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
8
6 658
5 194
X
1
X
1
1 468
1
2 140
2 127
157
l.p.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
SA
299.
os. Na Skarpie 6
X
300.
os. Kolorowe 21
X
301.
os. Urocze 2
X
302.
303.
Kolejowe Centrum Medyczne „Olszaƒska”
sp. z o.o.
ul. Olszaƒska 5
304.
Kolejowe Centrum Stomatologiczne
ul. Olszaƒska 5
305.
KOV-MED
ul. Pleszowska 23
306.
„KOZ¸ÓWEK” sp. z o.o.
307.
Krakowski OÊrodek Diagnostyki Kr´gos∏upa
ul. Krakowska 39
308.
Krakowskie Centrum Medyczne
ul. Kopernika 32
309.
„Krakowskie Centrum Hospicyjne dla Dzieci
im. Ojca Pio”
os. Na Skarpie 66
RL
PiLU
OD
LZ
LEL
LEP
LPLL
LPLP
POZ
POZ
X
X
X
2
3 902
X
X
X
X
X
X
X
X
7
4
8 695
7 123
X
X
X
310.
ul. Wieniawskiego 62
Krakowskie Centrum Okulistyki
311.
Krakowskie Centrum Terapii Uzale˝nieƒ
ul. Wielicka 73
X
312.
Niepubliczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej ul. Jerzmanowskiego
Krakowskie Centrum Terapii Uzale˝nieƒ
40
X
313.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Bia∏oruska 15
314.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Dunajewskiego 5
X
315.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Dygasiƒskiego 25
X
316.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Heleny 2
317.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
os. Krakowiaków 43
318.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
319.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Kutrzeby 4
320.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Mi∏kowskiego 19
321.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
322.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Niemcewicza 7
X
323.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. P∏aszowska 63
X
324.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Serkowskiego 10
325.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Szwedzka 27
326.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
ul. Saska 9/1
327.
KRAKÓW - PO¸UDNIE
328.
Lekarskie Centrum Specjalistyczne
„MEDIUM” sp. z o.o.
ul. Batorego 3
329.
Lekarze Rodzinni – Praktyka Grupowa s.c.
ul. Stoczniowców 7
X
330.
M. Lechowska i Partnerzy
Spó∏ka Lekarska
ul Galla 24
X
331.
MACIERZY¡STWO sp. z o.o.
ul. Bia∏opràdnicka 8
158
S
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
94
34 98 625 86 889
X
X
X
X
X
X
3
4
3
3 037
6 673
2 917
Za∏àczniki
l.p.
332.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
SA
os. Dywizjonu 303/35
„Madzia” Poradnia Rehabilitacji Leczniczej
RL
PiLU
S
OD
LZ
LPLL
LPLP
POZ
POZ
3
3 687
2 428
2
5 863
4 732
LEL
LEP
9
8
X
333. Ma∏opolskie Centrum Profilaktyki i Leczenia
Uzale˝nieƒ
ul. Stoczniowców 7
334.
MEDIMED
al. S∏owackiego 46
X
X
335.
NZOZ Medycyna Rodzinna
ul. Frycza
Modrzewskiego 2
X
X
336.
Medycyna Ârodowiskowa Szkolna s.c.
os. OÊwiecenia 30
X
337.
Medyczne Centra Diagnostyczne VOXEL
ul. Wielicka 265
X
338.
NZOZ Medyczne Centrum DiabetologicznoEndokrynologiczno-Metaboliczne
„Diab-Endo-Met”
os. Kolorowe 21
X
339.
NZOZ Medyczne Centrum DiabetologicznoEndokrynologiczno-Metaboliczne
„Diab-Endo-Met”
ul. Rusznikarska 17
X
340.
Miejskie Centrum Stomatologii Nowa Huta
os. 2 Pu∏ku
Lotniczego 22
X
341.
os. Albertyƒskie 36
X
342.
os. Handlowe 4
X
343.
X
344.
X
345.
os. Kolorowe 21
X
346.
os. Na Skarpie 6
X
347.
os. Na Stoku 34
X
348.
os. Willowe 1
X
349.
os. Willowe 35
X
350.
os. Wysokie 7
X
351.
X
352.
X
353.
X
354.
X
355.
os. 2 Pu∏ku
Lotniczego 22
X
356.
os. Bohaterów
WrzeÊnia 13
X
357.
X
358.
os. Jagielloƒskie17
X
359.
os. Kalinowe 17
X
360.
os. Kalinowe 18
X
361.
os. Kolorowe 29a
X
362.
os. Na Skarpie 8
X
363.
os. Na Stoku 52
X
364.
os. Na Wzgórzach 1
X
X
X
159
l.p.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
SA
365.
os. Na
Wzgórzach 13a
X
366.
X
367.
os. Piastów 34a
X
368.
os. Piastów 40
X
369.
os. S∏oneczne 12
X
370.
os. Spó∏dzielcze 6
X
371.
os. Stalowe 18
X
372.
os. Strusia 19
X
373.
os. Szkolne 26
X
374.
os. Tysiàclecia 57
X
375.
X
376.
X
377.
ul. Centralna 39
X
nMed s.c.
Nowa-Dent
ul. Radzikowskiego
17/2
380.
„Opieka Piel´gniarska” s.c.
os. 2 Pu∏ku
Lotniczego 22
381.
OPTIMAX
os. Widok 31
382.
OÊrodek Rehabilitacyjno - Readaptacyjny
Dom Monaru w Krakowie
ul. Suchy Jar 4
383. OÊrodek Reumatologiczno - Rehabilitacyjny
sp. z o.o.
os. Centrum C 11
384.
OÊrodek Zdrowia Psychicznego
„PRO-PSYCHE” sp. z o.o.
ul. Âlàska 5
385.
Poradnia Endokrynologiczna
ul. Na B∏onie 1
X
386.
Poradnia Genetyczna Kostyk i Kruczek ul. Wieniawskiego 64
Spó∏ka Partnerska Lekarzy
X
387.
Poradnia Ginekologiczno-Po∏o˝nicza
„ANAMED”
ul. Estery 6
X
388.
Poradnia Leczenia Zaburzeƒ Lipidowych i
Oty∏oÊci
ul. Kopernika 15A
X
389.
Niepubliczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej Poradnia Psychoneuologii
Wieku Rozwojowego s.c.
os. Centrum B 11
X
390.
Poradnia Rehabilitacyjna „AZORY”
391.
Poradnia Reumatologii i Osteoporozy
„REUMA-MED”
ul. Galla 24
X
392.
Poradnia Reumatologii i Osteoporozy
„REUMA-MED”
ul. Rusznikarska 17
X
393.
Poradnia Stomatologiczna „PRIMDENT”
sp. z o.o.
os. Urocze 2
394.
Poradnie Kardiologiczne Krowodrza
ul. Galla 24
X
395.
Poradnie Kardiologiczne KROWODRZA
ul. Rusznikarska 17
X
378.
379.
160
RL
PiLU
S
OD
X
LZ
LEL
LEP
2
ul. Lea 39/2
LPLL
LPLP
POZ
POZ
758
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
1
1 827
Za∏àczniki
l.p.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
396.
Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych
„Familia”
pl. Sikorskiego 6a
X
397.
Zdrowotnej Praktyka Grupowa
Lekarzy Rodzinnych sp. z o.o.
ul. Estery 6
os. Dywizjonu 303 nr
Praktyka Grupowa Piel´gniarek i Po∏o˝nych
2
„Opieka” s.c.
398.
399.
400.
401.
Praktyka Lekarska „Azory” sp. z o.o.
Praktyka Lekarza Rodzinnego
SA
RL
PiLU
S
OD
LZ
LPLL
LPLP
POZ
POZ
7 868
5 092
4 10 188
9 534
LEL
LEP
X
4
5
X
X
5
X
X
X
X
8
6 13 655 11 464
ul. Inicjatywy
Lokalnej 5
X
X
5
3
5 450
5 097
ul. Torfowa 5
X
X
X
5
10 960
402.
ul. Estery 6/204
X
X
2
1
1 935
1 888
403.
Praktyka Lekarzy Rodzinnych Zofia Kraj,
Joanna Maria Su∏owska
os. OÊwiecenia 45
X
X
3
3
5 201
5 543
404.
PROMED
os. OÊwiecenia 44
X
X
405.
PROMED
ul. Olszaƒska 5
X
X
406.
NZOZ Przychodnia GinekologicznoPo∏o˝niczo-Seksuologiczna „Przychodnia
Zdrowia Kobiet”
ul. Strzelców 15
X
407.
Przychodnia Lekarska „Specjalista”
ul. Rusznikarska 17
X
408.
Przychodnia Okulistyczna „OPTICUS”
ul. Zachodnia 7/9a
409.
Przychodnia Rodzinna „COR VITA”
ul. KoÊciuszki 35
X
410.
Przychodnia Zdrowia Rodziny s.c.
al. 29
Listopada 178 A
X
411.
Rehabilitacja „FIZJO-MED2”
ul. Ba∏tycka 3
412.
Zdrowotnej Scanmed Centrum
Diagnostyczno Lecznicze sp. z o.o.
al. Pokoju 2 A
X
413.
Zdrowotnej Scanmed Centrum
Diagnostyczno Lecznicze sp. z o.o.
ul. Armii Krajowej 5
X
414.
„Scanmed Strefa Medyczna Universum”
ul. Armii Krajowej 5
415.
Specjal Dent
ul. Dunajewskiego 5
X
416.
Zdrowotnej Specjalistyczna Poradnia
Ginekologiczno-Po∏o˝nicza
ul. Batorego 3
X
417.
Specjalistyczna Praktyka Lekarska „TERAPIA”
al. Pokoju 4
X
418.
Specjalistyczna Przychodnia Lekarska
„Ergomed” s.c.
ul. Bonarka 18
X
419.
Specjalistyczna Przychodnia Lekarska
“Ergomed” s.c.
ul. G. Herlinga Grudziƒskiego 1
X
420.
Specjalistyczne Centrum Chirurgiczne
„ESTETIKA”
ul. Tuchowska 6B
421.
Zdrowotnej Specjalistyczne Centrum
Stomatologii DENTIMA
ul. Balicka 12A/B2
422.
Specjalistyczne Gabinety Chirurgiczne
„CURATIO” s.c.
ul. Galla 24
423.
Specjalistyczne Gabinety Lekarskie
„POPIELA”
os. Witkowice
Nowe 53
424.
Specjalistyczne Gabinety Psychiatryczne
„LOGOPROMED
ul. Cerchów 5
X
9
X
6
984
2
4 604
4 236
X
X
X
X
X
41
23 60 345 38 801
X
X
X
X
X
X
3
3
4 370
4 992
X
X
X
X
X
161
l.p.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
SA
RL
PiLU
S
OD
425.
„Spó∏ka Lekarska Na Koz∏ówce”
X
X
X
426.
Stomatologicznej Spó∏dzielni Pracy
„DENTYSTKA” w Krakowie
ul. Kielecka 7a
427.
Szpital na Siemiradzkiego im. Rafa∏a
Czerwiakowskiego
ul. Siemiradzkiego 1
428.
Us∏ugi Piel´gniarskie „Florencja” s.c.
os. Kolorowe 21
429.
„Widok-Med”
ul. Na B∏onie 1
430.
Zak∏ad Opiekuƒczo-Leczniczy „CZWÓRKA”
os. M∏odoÊci 9
431.
Niepubliczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej Zak∏ad Opiekuƒczo Leczniczy nr 1
ul. Pràdnicka 36
X
432.
Zak∏ad Us∏ug Medyczno-Rehabilitacyjnych
Ma∏opolskiego Zarzàdu Okr´gowego PCK
ul. Studencka 19
X
433.
Zak∏ad Us∏ug Piel´gniarskich „Nadzieja” s.c.
os. Szkolne 9
434.
Zamkni´tej Rac∏awicka
ul. Rac∏awicka 48
435.
„ZUM M-P-K” sp. z o.o.
ul. Jana Bro˝ka 1
LZ
X
LEL
10
LEP
LPLL
LPLP
POZ
POZ
10 13 179 12 090
X
X
X
X
X
X
X
11 350
4
9 048
X
X
X
6
X
X
X
X
436.
Niepubliczny Zak∏ad Piel´gniarstwa
os. Na Skarpie 27/217
Szkolnego „MEDYCYNA SZKOLNA” s.c.
X
437.
Niepubliczny Zak∏ad Piel´gniarstwa
Szkolnego „MEDYCYNA SZKOLNA” s.c.
os. Szkolne 37
X
438.
Niepubliczny Zak∏ad Podstawowej Opieki
Zdrowotnej „ApeX 2000” sp. z o.o.
X
10
11 470
439.
Zdrowotnej „Sigma – Med” s.c.
X
5
7 621
440.
Zdrowotnej „Wolica” s.c.
ul. Dro˝yska 3
X
2
3 275
441.
Niepubliczny Zespó∏ Opieki Zdrowotnej
Centrum Chirurgiczne Nowa Huta sp. z o.o.
ul. Ujastek 3
X
442.
Zdrowotnej „Spec-Medic” s.c.
os. Kolorowe 21
X
443.
Nowohuckie Centrum Psychoterapii i Terapii
Uzale˝nieƒ „PEMA”
os. Kolorowe 21
444.
„TLK MED”
ul. Cystersów 16
445.
NZOZ „TLK MED” Poradnie Specjalistyczne
ul. Cystersów 16
446.
Okr´gowy Szpital Kolejowy w Krakowie SP ZOZ w likwidacji
ul. J. Lea 44
447.
Okr´gowy Szpital Kolejowy w Krakowie SP ZOZ w likwidacji
ul. Olszaƒska 5
448.
OÊrodek Diagnostyczny i Przychodnia
Specjalistyczna im. Êw. Rafa∏a w Krakowie
ul. Bochenka 1
449.
OÊrodek Diagnostyki i Rehabilitacji
Kardiologicznej „REMED” sp. j. M. Dendura
ul. Wróblewskiego 4
X
OÊrodek Leczenia Schorzeƒ Cywilizacyjnych
450.
Zespó∏ Poradni Specjalistycznych
al. Pokoju 4,
pok. 46, 73, 74,74A
X
451.
OÊrodek Leczniczo - Rehabilitacyjny
dla Osób Uzale˝nionych
od Ârodków Odurzajàcych
ul. Suchy Jar 4a
X
452.
dla Osób Uzale˝nionych
Nawrotami Choroby „Dom GWAN”
ul. Nadbrzezie 25
X
453.
OÊrodek Usprawniania Leczniczego
„Rehabilitacja” sp. z o.o.
os. Piastów 40
454.
Podgórski Zespó∏ Specjalistycznej Opieki
Zdrowotnej „AMIMED”
ul. Szwedzka 27
455.
„POL-DENT” Przychodnia Stomatologiczna
ul. Biernackiego 3/6
456.
Poradnia dla Chorych na Stwardnienie
Rozsiane i inne Schorzenia Neurologiczne
Narzàdu Ruchu
ul. Dunajewskiego 5
X
457.
Poradnia Okulistyczna s.c.
ul. Estery 6
X
162
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Za∏àczniki
l.p.
Nazwa
Adres
458.
Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzale˝nieƒ
„MONAR”
ul. Êw. Katarzyny 3
Poradnia Sportowo-Lekarska - Towarzystwo
459.
Sportowe „Wis∏a”
ul. Reymonta 22
POZ
OÂPiP
SA
RL
PiLU
S
OD
LZ
LEL
LEP
4
2
LPLL
LPLP
POZ
POZ
3 694
2 179
X
460.
Poradnia Stomatologiczna s.c.
ul. Balicka 14 a
461.
Poradnia Terapii Uzale˝nieƒ
i Wspó∏uzale˝nieƒ
ul. Radzikowskiego
29
462.
Pracownia Medycyny Nuklearnej
z Przychodnià „Seneko”
ul. Reymonta 19a
Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych s. j.
463. Niepubliczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej Ewa
Drochomirecka Zach, Ma∏gorzata ZawiÊlan
os. 2 Pu∏ku
Lotniczego, 22
X
X
464.
Praktyka Grupowa Piel´gniarek Po∏o˝nych
„Amicus” s.c.
ul. Ba∏tycka 3
X
X
3
6 177
465.
Praktyka Grupowa Piel´gniarek
Ârodowiskowo-Rodzinnych „Pociecha” s.c.
ul. Radomska 36
X
X
4
8 170
466.
Ârodowiskowo-Rodzinnych s.c.
pl. Êw. Ducha 3/5
X
X
4
6 663
467.
Ârodowiskowych „Vita-AJWI” s.c.
ul. D∏uga 38
X
X
3
6 682
468.
Praktyka Lekarska „Puls” s.c.
ul. Rusznikarska 17
X
X
3
2
5 415
4 514
469.
Praktyka Lekarska InternistycznoPediatryczna „Zdrowie” sp. z o.o.
ul. Rusznikarska 17
X
X
2
2
4 346
3 182
470.
Praktyka Lekarzy Rodzinnych s.c. Niepubliczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej
X
X
2
3
2 699
2 778
471.
Prima-Dent Centrum Us∏ug
Stomatologicznych Niepubliczny Zak∏ad
Opieki Zdrowotnej
ul. Czerwiƒskiego 1
X
472.
Opieki Zdrowotnej
ul. Syrokomli 10
X
473.
Opieki Zdrowotnej
ul. Szuwarowa 7
X
474.
Opieki Zdrowotnej
ul. Wójtowska 3
X
475.
Prywatna Klinika „SPES” sp. z o.o.
ul. Królowej
Jadwigi 15
X
Przemys∏owa Przychodnia Lekarska
Przedsi´biorstwa Budownictwa os. Szklane Domy 2 A
Mieszkaniowego sp. z o.o.
X
3
3
4 646
3 993
5
3
1 557
1 042
476.
X
X
X
477.
Przychodnia Lekarska „Diamed”
ul. Schweitzera 15
478.
Przychodnia Lekarska „PROMOS” sp. z o.o.
os. Na Wzgórzach 1
479.
Przychodnia Lekarska „PROMOS” sp. z o.o
os. Urocze 2
X
480.
Przychodnia Lekarska „PROMOS” sp. z o.o.
os. Szkolne 9
X
481.
Przychodnia Lekarska Przedsi´biorstwo
Produkcyjno-Handlowo-Us∏ugowe
„PROMOS” sp. z o.o.
os. Szkolne 9
482. Przychodnia Specjalistyczna „MED-SKARPA”
os. Centrum B bl. 11
483. Przychodnia Specjalistyczna „MED-SKARPA”
os. Na Skarpie 6
484.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Przychodnia Stomatologiczna s.c.
ul. Kalwaryjska 92
X
Przychodnia Stomatologii Dzieci i M∏odzie˝y
485.
„Juniordent II”
ul. Gertrudy 16
X
486.
Przychodnia Zdrowia
Profesjonalna Szko∏a Biznesu
ul. Prochowa 13
487.
Regionalne Centrum Krwiodawstwa i
Krwiolecznictwa w Krakowie
ul. Rzeênicza 11
488.
X
X
program
lekowy
REHA - MED Przychodnia Rehabilitacyjna ul. Wielkotyrnowska 16
X
489.
SPZOZ Uniwersytecka Klinika
Stomatologiczna
ul. Montelupich 4
X
490.
Specjalistyczna Poradnia Diagnozy i
Rehabilitacji Dzieci i M∏odzie˝y z Wadà
S∏uchu P.Z.G.
ul. Lenartowicza 14
X
491.
Specjalistyczna Przychodnia
„Madaliƒskiego”
ul. Madaliƒskiego 10
X
492.
Specjalistyczna Przychodnia „SCANOCARD”
Poradnia Kardiologiczna
os. Na Skarpie 6
X
X
X
163
l.p.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
SA
493.
Stomatologiczna „Pro-Orto-Dent” sp. z o.o.
pl. Serkowskiego 10
X
494.
Stomatologiczna „Pro-Orto-Dent” sp. z o.o.
ul. Szwedzka 27
X
495.
Specjalistyczne Centrum DiagnostycznoZabiegowe „MEDICINA” sp. z o.o.
ul. Barska 12
X
X
X
496.
Specjalistyczne Centrum Diagnostycznoul. Rogoziƒskiego 12
Zabiegowe „MEDICINA” sp. z o.o.
X
X
X
497.
Specjalistyczne Centrum DiagnostycznoZabiegowe „MEDICINA” sp. z o.o.
ul. Rogoziƒskiego 5
498.
Specjalistyczne Centrum DignostycznoZbiegowe „Medicina 2000” sp. z o.o.
ul. Rzeênicza 2
X
499.
Specjalistyczne Centrum
Leczenia Dzieci i M∏odzie˝y sp. z o.o.
al. Pokoju 2a
X
500.
Specjalistyczne Poradnie
Stomatologiczne sp. z o.o.
os. Krakowiaków 43
501.
Specjalistyczny Niepubliczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej „Laryngolog”
X
502.
Specjalistyczny Niepubliczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej „UNIMED” sp. z o.o.
ul. M∏odej Polski 7
X
503.
Specjalistyczny Zak∏ad
Rehabilitacji „PRÑDNIK”
al. 29 Listopada 107
X
504.
Specjalistyczny Zak∏ad
Rehabilitacyjny „Widok” s.c.
ul. Na B∏onie 1
X
505.
Stacja Opieki Caritas
Archidiecezji Krakowskiej
ul. Komandosów 18
506.
Stacja Opieki Caritas
Archidiecezji Krakowskiej
ul. Bronowicka 78
507
Szko∏a Aspirantów
Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej
os. Zgody 18
508.
im. G. Narutowicza w Krakowie
ul. Pràdnicka 35-37
X
509.
Szpital Po∏o˝niczo-Ginekologiczny
„UJASTEK” sp. z o.o.
ul. Ujastek 3
X
Szpital Specjalistyczny im. Stefana
510. ˚eromskiego Samodzielny Publiczny Zak∏ad
Opieki Zdrowotnej w Krakowie
os. M∏odoÊci 10
X
os. Na Skarpie 66
X
os. Na Skarpie 67
X
513.
im. dr J. Babiƒskiego SP ZOZ
ul. Olszaƒska 5
X
514.
os. Centrum B 11
X
515.
ul. dr J. Babiƒskiego 29
X
516.
im. Józefa Dietla w Krakowie
ul Focha 33
X
X
517.
ul. Skarbowa 1
518.
ul. Skarbowa 4
X
X
519.
ul. Lenartowicza 14
520.
pl. Sikorskiego 2/8
521.
ul. Âniadeckich 10
522.
ul. Botaniczna 3
523.
ul. Grzegórzecka 18
PiLU
S
OD
LPLL
LPLP
POZ
POZ
3 443
2 414
5 18 351
6 899
LZ
LEL
LEP
X
11
1
31
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
524.
Szpital Uniwersytecki w Krakowie ul. Kopernika 15 (15AC)
X
525.
X
ul. Kopernika 17
526.
ul. Kopernika 19
X
527.
ul. Kopernika 21
X
528.
ul. Kopernika 23
529.
ul. Kopernika 36
164
RL
X
X
X
X
X
X
Za∏àczniki
l.p.
Nazwa
Adres
POZ
OÂPiP
SA
RL
530.
ul. Kopernika 38
531.
ul. Kopernika 40
532.
ul. Skawiƒska 8
X
533.
Szpital Uniwersytecki w Krakowie ul. Âniadeckich 2 (10)
X
534.
ul. Âniadeckich 5
X
535.
Szpital Zakonu Bonifratrów Êw. Jana
Grandego w Krakowie
ul. Podgórska 13
536.
Szpital Zakonu Bonifratrów Êw. Jana
Grandego w Krakowie
ul. Trynitarska 11
537.
Âródmiejskie Centrum Medycyny
Ârodowiska Szkolnego „SCHOLAR”
ul. Stanis∏awa
Ze Skalbmierza 7
538.
OÊrodek Opieki Hospicyjnej
Towarzystwa Przyjació∏ Chorych
„Hospicjum im. Êw. ¸azarza”
ul Fatimska 17
X
X
539.
Uniwersytecki Szpital Dziecićy w Krakowie
ul. Wielicka 265
X
X
PiLU
S
OD
LZ
LEL
LEP
LPLL
LPLP
POZ
POZ
X
X
X
X
X
540.
Us∏ugi Piel´gniarskie „DiL” s.c.
ul. Za Ogrodem 65
541.
“VACCINMED” sp. z o.o.
ul. Jana Bro˝ka 1
X
542.
Wojewódzka Przychodnia
Stomatologiczna w Krakowie
ul. Batorego 3
543.
Wojewódzki Specjalistyczny Szpital
Dziecićy im. Êw. Ludwika w Krakowie
ul. Strzelecka 2
X
544.
ul. Do˝ynkowa 61
X
545.
im. Ludwika Rydygiera w Krakowie
X
546.
Zak∏ad Leczenia Rehabilitacyjnego
„PODGÓRZE” s.c.
ul. Szwedzka 27
547.
Zak∏ad Opieki Piel´gniarsko-Po∏o˝niczej
„TROSKA” s.c.
al. Pokoju 4/50
X
X
548.
Zak∏ad Opieki Zdrowotnej „Centrum
Medyczne Nowa Huta” sp. z o.o.
ul. Ujastek 3
X
X
549.
„Medycyna Pracy” sp. z o.o.
ul. Ciep∏ownicza 1
550.
„Medycyna Pracy” sp. z o.o.
ul. Mogilska 80
551.
Zak∏ad Opieki Zdrowotnej Ministerstwa
Spraw Wewn´trznych i Administracji
w Krakowie
ul. Galla 25
552.
Zak∏ad Opiekuƒczo Leczniczy prowadzony
przez Zgromadzenie Sióstr Felicjanek
ul. Ko∏∏àtaja 7
553.
Zak∏ad Opiekuƒczo-Leczniczy
ul. Wielicka 267
554.
Zak∏ad Opiekuƒczo-Leczniczy Serdeczna
Troska Niepubliczny Zak∏ad Opieki
Zdrowotnej
ul. Ujastek 3
555.
Zak∏ad Rentgena i USG Krzysztof Wyrobek,
Zofia Wyrobek, ¸ukasz Wyrobek,
Emil Wyrobek, Barbara Kluska
ul. Konecznego
6/19 U
556.
Zak∏ad Rentgena i USG Krzysztof Wyrobek,
Zofia Wyrobek, ¸ukasz Wyrobek,
Emil Wyrobek, Barbara Kluska
ul. Smoleƒsk 25A/2
557. Zak∏ad Ârodowiskowych Us∏ug Po∏o˝niczych
ul. Na B∏onie 1
X
X
558.
Zak∏ad Us∏ug Piel´gniarskich
„DETA-MED” s.c.
X
X
559.
Zak∏ad Us∏ug Rehabilitacyjnych
„SPRAWNOÂå” s.c.
ul. Rusznikarska 17
560.
Zak∏adowa Przychodnia LekarskoRehabilitacyjna
ul. Górników 13
561.
Zespó∏ D∏ugoterminowej Opieki Domowej
ul. Batorego 3
562.
Zespó∏ Przychodni Specjalistycznych
„DIAB-END-COR” sp. z o.o.
ul. Batorego 3
X
X
X
X
X
2
3 491
4
7 627
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
19
5 30 172 13 396
X
16
8 17 921 11 329
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
3
3 950
X
X
X
165
Recenzja.
Opracowanie Raportu o stanie zdrowia
mieszkaƒców Krakowa jest bardzo cennà inicjatywà, która od lat stwarza mo˝liwoÊç analizy informacji na temat stanu zdrowia
mieszkaƒców Miasta. Edycja dotyczàca stanu zdrowia Krakowian za rok 2008, podobnie jak wczeÊniejsze wersje, prezentuje syntetyczne informacje dotyczàce sytuacji demograficzno – epidemiologicznej, infrastruktury i zasobów systemu opieki zdrowotnej, jak równie˝ dzia∏aƒ samorzàdu terytorialnego ukierunkowanych na popraw´ stanu zdrowia mieszkaƒców. Raport ma charakter kompleksowy, prezentuje ciekawy, wielowymiarowy obraz sytuacji zdrowotnej
mieszkaƒców.
Pierwsza cz´Êç Raportu: Mierniki stanu
zdrowia mieszkaƒców Krakowa, ukazujàca
aktualnà sytuacj´ demograficzno – epidemiologicznà, ju˝ na wst´pie napawa optymizmem, zwracajàc uwag´, ˝e rok 2008 jest
pierwszym od 16 lat, w którym odnotowano
dodatni przyrost naturalny. Uk∏ad rozdzia∏u,
analogiczny jak w ubieg∏ych latach, daje Czytelnikowi mo˝liwoÊç porównania aktualnych
danych z danymi za lata poprzednie, stwarzajàc równie˝ mo˝liwoÊç analizy porównawczej
w zakresie omawianych wskaêników. Szczególnà zaletà tego rozdzia∏u jest przedstawienie stanu zdrowia Krakowian za pomocà
wskaêników zdrowotnych porównanych
z analogicznymi wskaênikami dla województwa ma∏opolskiego, Polski i Unii Europejskiej.
Daje to nie tylko mo˝liwoÊç porównania stanu zdrowia Krakowian ze stanem zdrowia
mieszkaƒców Ma∏opolski, kraju czy UE, ale
dostarcza tak˝e informacji, na których problemach powinny byç skoncentrowane dzia∏ania Miasta w zakresie promocji zdrowia,
prewencji chorób, poprawy dost´pnoÊci do
Êwiadczeƒ i skutecznego leczenia.
W drugiej cz´Êci Raportu: Zasoby opieki
zdrowotnej w Krakowie, w sposób rzetelny
i syntetyczny zaprezentowano aktualne informacje na temat opieki stacjonarnej (publicznej i niepublicznej), podstawowej i ambulatoryjnej opieki zdrowotnej oraz ratownictwa
medycznego i dost´pnoÊci do Êwiadczeƒ medycznych. W tej cz´Êci Raportu cenne jest
zw∏aszcza to, ˝e wszystkie wskaêniki i aktualne dane sà porównane z danymi za lata ubieg∏e, co pozwala na analiz´ trendów zmian jakie zachodzà w systemie zdrowotnym.
Trzecia cz´Êç Raportu: Dzia∏ania Miasta
w zakresie opieki zdrowotnej, w rzetelny sposób prezentuje dane dotyczàce prowadzonych dzia∏aƒ w stosunku do zak∏adów opieki
zdrowotnej, dla których Miasto jest organem
za∏o˝ycielskim oraz aktywnoÊci z zakresu
promocji zdrowia i profilaktyki chorób.
Szczególnie cenne w tym rozdziale jest
przedstawienie wi´kszoÊci prezentowanych
166
danych w ujćiu porównawczym w odniesieniu do kilku ostatni lat. Pewien niedosyt
Czytelnika budzi jednak brak w tej cz´Êci Raportu informacji nt. efektów/rezultatów realizowanych programów zdrowotnych. Celem Raportu jest nie tylko stworzenie publikacji o charakterze informacyjnym, ale ma to
byç tak˝e narz´dzie wykorzystywane do podejmowania decyzji planistycznych. Uzupe∏nienie informacji, o których mowa powy˝ej,
by∏oby wić bardzo wa˝ne z punktu widzenia oceny skutecznoÊci realizowanych programów zdrowotnych.
Miasto Kraków ma niewàtpliwie du˝e
doÊwiadczenie w przygotowywaniu raportów dotyczàcych zdrowia i jego uwarunkowaƒ. Mo˝e wić na bazie tego doÊwiadczenia w kolejnych edycjach Raportu nale˝a∏oby rozszerzyç zakres analiz o dalsze zagadnienia zwiàzane z uwarunkowaniami stanu
zdrowia, jak np. sytuacja spo∏eczno – ekonomiczna mieszkaƒców, stan Êrodowiska czy
badanie postaw zdrowotnych Krakowian.
dr Alicja Domaga∏a
Bibliografia
Bibliografia.
BAZY DANYCH
Baza OECD Health Data 2009.
Baza Âwiatowej Organizacji Zdrowia
(HFA-DB).
Dane Centrum Onkologii, Instytut im. M.
Sk∏odowskiej-Curie Oddzia∏ w Krakowie.
Dane G∏ównego Urz´du Statystycznego.
Dane Ma∏opolskiego Centrum Zdrowia
Dane Ma∏opolskiego Oddzia∏u Wojewódzkiego Narodowego Funduszu
Zdrowia w Krakowie.
Dane Okr´gowej Izby Lekarskiej w Krakowie.
Dane Paƒstwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Krakowie.
Dane Powiatowego Zespo∏u ds. Orzekania o Niepe∏nosprawnoÊci.
Dane Regionalnej Poradni Nabytych Niedoborów OdpornoÊci w Krakowie.
Dane Urz´du Miasta Krakowa, Biura ds.
Ochrony Zdrowia
Dane Urz´du Statystycznego w Krakowie.
Dane Wojewódzkiej Poradni Pulmonologicznej w Krakowie.
Dane Wydzia∏u Bezpieczeƒstwa i Zarzàdzania Kryzysowego Ma∏opolskiego
Urz´du Wojewódzkiego w Krakowie.
Dane Urz´du Miasta Krakowa Wydzia∏u
Âwiadczeƒ Socjalnych Referatu ds.
Pomocy Spo∏ecznej.
Ocena stanu bezpieczeƒstwa sanitarnego
Miasta Krakowa za 2008 r., Paƒstwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Krakowie, Kraków 2009.
Podstawowe informacje demograficzne
o rozwoju demograficznym Polski do
2008 r., G∏ówny Urzàd Statystyczny, Warszawa 2009.
Prognoza demograficzna na lata 20032030, G∏ówny Urzàd Statystyczny, Warszawa 2004.
Prognoza ludnoÊci na lata 2008-2035, G∏ówny Urzàd Statystyczny, Warszawa 2009.
Programy profilaktyczne w latach 20072009. za∏àcznik nr 1 do Miejskiego Programu Ochrony i Promocji Zdrowia
Strategia rozwiàzywania problemów spo∏ecznych Krakowa na lata 2007-2013. dost´p: www.krakow.pl
Trwanie ˝ycia w 2008 r., G∏ówny Urzàd
Statystyczny, Warszawa 2009.
Wachtan J., Soko∏owski A., Geleta M., Widawska A., ˚murko R., Molong ¸.: Nowotwory z∏oÊliwe w województwie ma∏opolskim w 2006 roku. Centrum Onkologii, Instytut im. Marii Sk∏odowskiej – Curie Oddzia∏ w Krakowie, Kraków 2008.
Wskaêniki do projektu tworzenia sieci szpitali z elementami analizy sytuacji demograficznej i stanu zdrowia ludnoÊci. PZH,
Warszawa 2006.
Sprawozdanie z realizacji uchwa∏y Nr
XX/264/07 Rady Miasta Krakowa z dnia
12 wrzeÊnia 2007 r. w sprawie kierunków
dzia∏ania dla Prezydenta Miasta Krakowa
w zakresie budowy sieci automatycznych
defibrylatorów zewn´trznych w miejscach
publicznych poprzez realizacj´ Ramowego
Programu Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA, Referat Zdrowia Biuro ds. Ochrony
Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa, Kraków, 2009 r.
Sprawozdanie z realizacji w 2008 r. Ma∏opolskiego Programu Ochrony Zdrowia na
lata 2006-2013, przyj´te przez Sejmik
Województwa Ma∏opolskiego Uchwa∏à
nr XXXVII/583/09 z dnia 16 paêdziernika
2009 r.
Sprawozdanie z realizacji Zarzàdzenia Nr
z dnia 25 maja 2007 r. w sprawie zasad organizacji medycyny szkolnej w samorzàdowych szko∏ach podstawowych, gimnazjach i szko∏ach ponadgimnazjalnych na
terenie Gminy Miejskiej Kraków na lata
2007-2009.
Sprawozdanie z wykonania zadaƒ uznanych przez Dzielnice za priorytetowe
z zakresu ochrony zdrowia w roku 2008,
Biuro ds. Ochrony Zdrowia Urz´du Miasta Krakowa.
ROZPORZÑDZENIA
UCHWA¸Y
Rozporzàdzenie Ministra Zdrowia z dnia
16 lipca 2004 r. w sprawie systemu resortowych kodów identyfikacyjnych dla zak∏adów opieki zdrowotnej oraz szczegó∏owych zasad ich nadawania (Dz. U. z 2004,
Nr 170, poz. 1797 z póên. zm.).
22 grudnia 2004 r. w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dzieçmi i m∏odzie˝à (Dz. U. Nr 282,
poz. 2814 z póên. zm.).
20 paêdziernika 2005 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U.
Nr 213, poz. 1779 z póên. zm.).
10 listopada 2006 r. w sprawie wymagaƒ,
jakim powinny odpowiadaç pod wzgl´dem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urzàdzenia zak∏adu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213, poz. 1568 z póên. zm.).
19 marca 2007 r. w sprawie kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz.
U. z 2007, Nr 60, poz. 408).
Uchwa∏a Nr V/51/07 Rady Miasta Krakowa
z dnia 31 stycznia 2007 r. w sprawie przyjćia Strategii Rozwiàzywania Problemów
Spo∏ecznych Krakowa na lata 2007-2013.
Uchwa∏a Nr IX/125/07 z dnia 28 marca
2007 r. w sprawie przyjćia obszarów realizacji miejskich programów zdrowotnych autorskich w ramach Miejskiego Programu Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009”.
Uchwa∏a Nr XX/264/07 Rady Miasta Krakowa w sprawie kierunków dzia∏ania dla
Prezydenta Miasta Krakowa w zakresie budowy sieci automatycznych defibrylatorów zewn´trznych w miejscach publicznych poprzez realizacj´ Ramowego Programu Krakowska Sieç AED IMPULS ˚YCIA.
Uchwa∏a Nr LXVII/659/96 Rady Miasta
Krakowa z dnia 18 grudnia 1996 r.
w sprawie zasad i trybu korzystania ze
˝∏obków samorzàdowych Gminy Miasta
Krakowa (z póên. zm.).
Uchwa∏a Nr CXIII/1130/06 Rady Miasta
Krakowa z dnia 21 czerwca 2006 r.
w sprawie nadania statutów publicznym
zak∏adom opieki zdrowotnej - ˝∏obkom samorzàdowym Gminy Miejskiej Kraków.
Uchwa∏a Nr CXIX/1275/06 Rady Miasta
Krakowa z dnia 25 paêdziernika 2006 r.
w sprawie przyjćia Miejskiego Programu
SPRAWOZDANIA
PUBLIKACJE/OPRACOWANIA
Halik R., Kuszewski K., Narodowy Program
Zdrowia na lata 2007-2015 jako narz´dzie
kszta∏tujàce polityk´ zdrowotnà Polski, Zak∏ad Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia oraz Szpitalnictwa, PZH, Warszawa.
Informacja o przekszta∏ceniach w∏asnoÊciowych w sektorze ochrony zdrowia
przeprowadzonych decyzjà jednostek samorzàdu terytorialnego. Warszawa 2009.
Jacobs R., Smith P. C., Street A., Measuring efficiency in health care. Analytic techniques and health policy. Cambridge University Press 2006.
LudnoÊç. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31. XII. 2008 r.) –
G∏ówny Urzàd Statystyczny, Warszawa
2009.
Ma∏opolski Program Ochrony Zdrowia na
lata 2001-2005.
Ma∏opolski Program Ochrony Zdrowia na
lata 2006-2013 przyj´ty uchwa∏à Nr
LI/651/06 Sejmiku Województwa Ma∏opolskiego z dnia 27 paêdziernika 2006 r.
Narodowy Program Zdrowia na lata 20072015, za∏àcznik do Uchwa∏y Nr 90/2007
Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 r.
Obraniak W.: LudnoÊç ¸odzi i innych wielkich miast w Polsce w latach 1984-2006.
Urzàd Statystyczny w ¸odzi, 2007.
167
Ochrony i Promocji Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009”.
Uchwa∏a Nr 58/2009 Rady Ministrów
z dnia 27 kwietnia 2009 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwà „Wsparcie jednostek samorzàdu terytorialnego w dzia∏aniach stabilizujàcych
system ochrony zdrowia” (Dz. U. Nr 249,
poz. 2104, z póên. zm.).
USTAWY
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorzàdzie gminnym (tekst jednolity Dz. U.
z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z póên. zm.).
Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zak∏adach opieki zdrowotnej (tekst jednolity Dz.
U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z póên. zm.).
Ustawa z dnia 7 wrzeÊnia 1991 r. o systemie oÊwiaty (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r.
Nr 256, poz. 2572 z póên. zm.).
Ustawa z dnia 25 wrzeÊnia 2000 r., Kodeks spó∏ek handlowych (Dz. U. 2000,
Nr 84, poz.1037 z póên. zm.).
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o Êwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze Êrodków publicznych (Dz. U.
z 2008, Nr 164, poz. 1027 z póên. zm.).
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych (Dz. U. Nr 167 poz.
1399 z póên. zm.).
Ustawa z dnia 8 wrzeÊnia z 2006 r. o Paƒstwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.
U. Nr 191, poz. 1410 z póên. zm.).
ZARZÑDZENIA
Zarzàdzenia Nr 321/2008 Prezydenta
Miasta Krakowa z dnia 15 lutego 2008 r.
w sprawie zatwierdzenia wyników konkursu ofert na realizacj´ dzielnicowych programów zdrowotnych finansowanych
przez Miasto Kraków w 2008 r., w ramach
Miejskiego Programu Ochrony i Promocji
Zdrowia „Zdrowy Kraków 2007-2009”– za∏àcznik Nr 1.
Zarzàdzenie Nr 1138/2007 Prezydenta
Miasta Krakowa dnia 25 maja 2007 r.
w sprawie zasad organizacji medycyny
szkolnej w samorzàdowych szko∏ach podstawowych, gimnazjach i szko∏ach ponadgimnazjalnych na terenie Gminy Miejskiej
Kraków na lata 2007-2009.
Zarzàdzenie Nr 1984/2004 Prezydenta
Miasta Krakowa z dnia 18 listopada 2004
r. w sprawie szczegó∏owego trybu post´powania w zwiàzku z wnioskiem samodzielnego publicznego zak∏adu opieki
zdrowotnej o przyznanie dotacji oraz
o udzielenie po˝yczki, a tak˝e okreÊlenia
zasad nadzoru nad realizacjà tych umów.
168
STRONY INTERNETOWE
www.echim.org
www.ibmed.pl/echim
www.krakow.pl
www.malopolskie.pl
www.mz.gov.pl
www.narutowicz.krakow.pl
www.nfz-krakow.pl
www.stat.gov.pl
www.zdrowiepolakow.pl
www.zeromski.krakow.pl

Raport o stanie zdrowia w 2008r

Transkrypt

Podobne dokumenty