Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Uniejów na lata 2011-2015
Transkrypt
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Uniejów na lata 2011-2015
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Uniejów na lata 2011-2015 Uniejów 2011 r. 1 Spis treści WSTĘP ........................................................................................................................................... 3 Charakterystyka sytuacji społeczno - gospodarczej Miasta Uniejów ............................................. 5 1. Rys historyczny........................................................................................................................... 5 2. Położenie Gminy Uniejów .......................................................................................................... 8 3. Zagospodarowanie przestrzenne .............................................................................................. 10 3.1. Infrastruktura techniczna .................................................................................................... 10 3.1.1. Infrastruktura komunikacyjna ..................................................................................... 10 3.1.2. Infrastruktura elektroenergetyczna ............................................................................. 13 3.1.3. Ciepłownictwo ............................................................................................................ 14 3.1.4. Sieć wodociągowa....................................................................................................... 16 3.1.5. Sieć kanalizacyjna ....................................................................................................... 18 3.1.6. Gospodarka odpadami................................................................................................. 22 3.2. Własność gruntów i budynków ........................................................................................... 23 3.3. Strefy ochrony konserwatorskiej ........................................................................................ 24 3.3.1. Obiekty objęte i przewidziane do objęcia ochroną konserwatorską. .......................... 24 3.3.2. Obiekty wpisane do wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków: w tym wpisane do rejestru zabytków: ....................................................................................................... 26 3.3.3. Strefy ochrony archeologicznej .................................................................................. 29 3.4. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego ............................................................. 32 3.4.1. Rzeźba terenu .............................................................................................................. 32 3.4.2. Budowa geologiczna ................................................................................................... 32 3.4.3. Lasy ............................................................................................................................. 32 3.4.4. Występowanie obszarów prawnie chronionych .......................................................... 33 3.4.5. Natura 2000 ................................................................................................................. 33 3.4.6. Surowce mineralne ...................................................................................................... 34 3.4.7. Klimat.......................................................................................................................... 34 3.4.8. Wody podziemne ........................................................................................................ 36 3.4.9. Wody termalne ............................................................................................................ 36 3.4.10. Stan czystości gleb ..................................................................................................... 37 4. Gospodarka ............................................................................................................................... 38 5. Sfera społeczna ......................................................................................................................... 40 5.1. Struktura demograficzna i społeczna .................................................................................. 40 5.2. Warunki życia mieszkańców .............................................................................................. 43 5.3. Rynek pracy ........................................................................................................................ 46 5.4. Edukacja .............................................................................................................................. 49 5.5. Sport i kultura fizyczna ....................................................................................................... 50 5.6. Działalność kulturalna ........................................................................................................ 54 5.7. Określenie grup społecznych wymagających wsparcia ...................................................... 54 5.8. Organizacje pozarządowe ................................................................................................... 56 6. Identyfikacja najważniejszych problemów występujących na obszarze rewitalizowanym ..... 57 7. Analiza SWOT ......................................................................................................................... 58 8. Nawiązanie do strategicznych dokumentów dotyczących rozwoju przestrzenno – społeczno gospodarczego miasta .............................................................................................................. 61 9. Założenia Lokalnego Programu Rewitalizacji ......................................................................... 63 9.1. Zasięg terytorialny rewitalizowanego obszaru ................................................................... 63 9.2. Cele Lokalnego Programu Rewitalizacji ............................................................................ 66 9.3. Okres programowania ......................................................................................................... 66 9.4. Podział na projekty i zadania inwestycyjne ........................................................................ 67 10. Planowane działania w latach 2011-2015 na obszarze rewitalizowanym .............................. 69 11. Plan finansowy realizacji rewitalizacji ................................................................................... 71 12. System wdrażania ................................................................................................................... 72 13. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej Lokalnego Programu Rewitalizacj73 2 WSTĘP Rewitalizacja - określana jest jako prowadzenie działań w ramach zarządzanych przez sektora publiczny programów i projektów na przestrzeniach zurbanizowanych, terenach poprzemysłowych i powojskowych, prowadzących do poprawy warunków życia, ochrony i zachowania zasobów oraz nadania im nowych funkcji ekonomicznych i społecznych. 1 Celem opracowania i wdrożenia programów rewitalizacji miast jest pobudzenie aktywności środowisk lokalnych i stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju społecznogospodarczego oraz przeciwdziałania zjawiskom wykluczenia społecznego w zagrożonych patologiami obszarach miast. Realizacja programów rewitalizacji ma umożliwić w zdegradowanych obszarach tworzenie warunków lokalowych i infrastrukturalnych do rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości, działalności kulturalnej i edukacyjnej. Lokalny Program Rewitalizacji – to dokument zmierzający do przeciwdziałania degradacji niektórych obszarów miejskich oraz trwałej marginalizacji określonych grup społecznych, zwierający opis niezbędnych działań potrzebnych dla rozwoju gospodarczego rewitalizowanych terenów, sposób rozwiązywania problemów społecznych, a także kilkuletnie plany finansowe gminy dotyczące rewitalizacji obszarów miejskich. Właściwie przygotowany Lokalny Program Rewitalizacji jest dokumentem prognostycznym i jednocześnie stanowi narzędzie pomocnicze dla monitorowania wykonania określonej strategii gminy. Jest elastyczną procedurą działania, którą można modyfikować i ulepszać w czasie. Dokument określa diagnozę sytuacji w obszarze interwencji, wskaźniki oceny zadań inwestycyjnych, większość danych wymaganych dla sporządzenia wniosku o dofinansowanie oraz studium wykonalności. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Uniejów został opracowany w celu stworzenia możliwości ubiegania się o środki w ramach Osi Priorytetowej VI – Odnowa obszarów miejskich, Działania VI.1 – Rewitalizacja obszarów problemowych – Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013. Realizacja programu rewitalizacji Miasta Uniejów ma umożliwić: tworzenie warunków do rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości, działalności kulturalnej i edukacyjnej, w tym mających za zadanie podniesienie kwalifikacji mieszkańców zagrożonych wykluczeniem społecznym, 1 Zasady przygotowania Lokalnego Programu Rewitalizacji/Zintegrowanego Programu Rozwoju Lokalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 3 poprawę estetyki przestrzeni miejskiej, porządkowanie „starej tkanki” urbanistycznej poprzez odpowiednie zagospodarowanie pustej przestrzeni publicznej w harmonii z otoczeniem, renowację budynków o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym oraz ich adaptację na cele gospodarcze, społeczne i turystyczne, poprawę funkcjonalności struktury ruchu kołowego, ruchu pieszego i estetyki przestrzeni publicznych, przebudowę i remonty publicznej infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, rekreacyjnych, kulturalnych i sportowych połączonych z działalnością gospodarczą. Głównym celem Lokalnego Programu Rewitalizacji jest kompleksowa odnowa architektoniczna, przestrzenna, gospodarcza, społeczna i turystyczna wyznaczonych do rewitalizacji obszarów miasta, który zgodny jest z zapisami VI. Osi priorytetowej „Odnowa obszarów miejskich” RPO WŁ na lata 2007-2013. Lokalny Program Rewitalizacji zakreślono na horyzont czasowy 2011 -2015. Przy opracowaniu Lokalnego Programu Rewitalizacji Uniejowa uwzględniono: 1. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Gminy Uniejów, 2. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Uniejów na lata 2007-2015, 3. Strategię Rozwoju Miasta i Gminy Uniejów na lata 2000-2010 4 Charakterystyka sytuacji społeczno - gospodarczej Miasta Uniejów 1. Rys historyczny Najstarsze ślady pobytu człowieka w okolicach Uniejowa pochodzą ze starszej epoki kamienia (ok.8800-7900 lat p.n.e.). W młodszej epoce kamienia – neolicie, okolice Uniejowa były już stale zamieszkiwane przez ludność rozmaitych kultur. Podstawą bytu było rolnictwo i hodowla zwierząt. Niestety, zabytki archeologiczne nie pozwalają na dokładniejszą rekonstrukcję osadnictwa neolitycznego. Z lat 3300-2500 p.n.e. pochodzą ułamki naczyń kultury pucharów lejkowatych odkryte w Spycimierzu i w Człopach. Dowodzą one, że na nadwarciańskich kępach wyniesionych ponad terasę zalewową rzeki Warty mieszkali ludzie zajmujący się rolnictwem. Kolejne dowody zasiedlania okolic Uniejowa pochodzą z przełomu neolitu i epoki brązu tj. ok. 1800 lat p.n.e. Jest to ludność kultury ceramiki sznurowej. Znaleziska fragmentów naczyń zdobnych charakterystycznym odciskiem sznura pochodzą z miejscowości Kuczki, Orzeszków, Skotniki. W epoce brązu (1200-1000 lat p.n.e.) okolice Uniejowa zamieszkane były przez ludność środkowopolskiej kultury łużyckiej. Z tego okresu pochodzi skarb z miejscowości Ułany. Cmentarzysko z okresu kultury łużyckiej odkryto w Balinie oraz w Spycimierzu. W początkach epoki żelaza okolice Uniejowa nadal zamieszkiwane były przez ludność kultury łużyckiej, czego dowodem jest cmentarzysko w Spycimierzu (halsztat: 500-400 lat p,.n.e.). Okres wpływów rzymskich, zwłaszcza I-II w. n.e. to kultura przeworska. W okolicach Łęgu Piekarskiego prawdopodobnie istniała przeprawa przez rzekę Wartę na szlaku KaliszŁęczyca. Z tego okresu pochodzi kolejne cmentarzysko w Spycimierzu położonego w pobliżu szlaku bursztynowego. We wczesnym średniowieczu osadnictwo rozwijało się w szczególności na lewym brzegu Warty, na suchych kępach w okolicach Spicymierza. Najstarsza wieś na kępie spycimierskiej pojawia się w VI-VII w. n.e. Pozostało z tego okresu grodzisko na „Dębowych Górkach” na wydmie położonej wśród łąk zwanej „Smulską Górą”. Osada ta trwała do XII w. Spycimierz leży w obrębie zalewowej doliny Warty, na nieznacznym ostańcowym wzniesieniu górującym 2-4 m nad dnem doliny tworząc jakby wyspę odizolowaną od innych obszarów wysoczyznowych. Miał więc Spycimierz walory obronne, bowiem dostęp był utrudniony przez liczne odnogi Warty i starorzecza. Gród w Spycimierzu jest wzmiankowany po raz pierwszy w Bulii Gnieźnieńskiej z 1136 r. już jako gród kasztelański. Odbywały się tu targi i istniała komora celna. Na miejscu grodu dziś 5 istnieje dobrze zachowane grodzisko stożkowate. W XIII w. Spycimierz traci swoje znaczenie na rzecz arcybiskupiego Uniejowa. Koło grodu spycimierskiego zbiegały się z południa drogi z Kalisza i Sieradza, na zachód szła droga koło grodziska w Człopach w kierunku Łęczycy i dalej przez Piątek na Mazowsze. Istnienie Uniejowa we wczesnym średniowieczu poświadczone jest bullą papieską z ok. 1140 r. Występuje w niej wieś Uniejów jako posiadłość arcybiskupa gnieźnieńskiego, leżąca w grupie wsi koło grodu Spycimierz i należących do tego grodu. Kompleks wsi klucza uniejowskiego tworzyły wówczas: Turek, Przykona, Smulsko, Turkowice na lewym brzegu Warty oraz Uniejów i Jankowice na prawym brzegu. Dogodne położenie Uniejowa na wysokiej skarpie rzeki Warty, zostało wykorzystane przez duchownych feudałów, którzy szybko stworzyli i rozwijali tu ośrodek swojej własności. Położenie pierwotnej wsi Uniejów i zarządu dóbr arcybiskupich nie jest ustalone. Być może śladem tej wsi jest wieś Kościelnica leżąca na północ od miasta lokacyjnego. Po raz pierwszy Uniejów jest określany jako miasto w 1357 r. w zatwierdzeniu posiadłości arcybiskupów gnieźnieńskich przez Kazimierza Wielkiego. Miasto istniało tu jednak wcześniej, bowiem z innych dokumentów wynika jego datowanie na rok 1274. W 1331 r. zostały zniszczone przez najazd krzyżacki kolegiata i kościół parafialny w Uniejowie, a więc musiały być wybudowane już wcześniej. W dokumentach historycznych rozróżniane jest wyraźnie Stare Miasto Uniejów, które nie posiadało przywileju lokacyjnego (było więc miastem przedlokacyjnym), położone na południe od obecnego rynku, wzdłuż skarpy rzecznej. Był tu kościół św. Mikołaja, plac targowy i później (XVI w.) folwark wójtowski. Miasto lokacyjne było położone na północ od części przedlokacyjnej i sięgało do wsi Kościelnica. Miasto zostało wytyczone według typowego schematu. Z naroży czworobocznego rynku o wymiarach 75 m x 75 m wybiega osiem ulic z typowym przesunięciem w stosunku do pierzei rynkowych. Miasto otrzymało typowy układ szachownicowy, czytelny jeszcze we współczesnej sieci ulicznej. W północno-zachodniej części rynku usytuowana jest kolegiata, która istniała tu już na przełomie XIII/XIV w. Zniszczona przez najazd krzyżacki została odbudowana w drugiej połowie XIV w. przez arcybiskupa Jarosława Bogorię Skotnickiego. Z tego okresu pochodzi też pierwszy murowany zamek na przeciwległym brzegu rzeki, z którego pozostała do dziś wieża i fragment domu zamkowego. Miasto lokacyjne było otoczone wałem i fosą, czytelnymi jeszcze na planie miasta z 1823 r. Wymiary miasta to 240 x 255 m. Do miasta prowadziły 3 bramy. Od strony wschodniej brama w pobliżu kościoła św. Ducha prowadziła na drogę do Łęczycy, druga na 6 południe w kierunku Szadku i Poddębic, a trzecia na most łączący miasto z ostrowem zamkowym. Okres wieków XIV-XV jest okresem najświetniejszego rozwoju miasta. Odbywały się tu synody biskupie, a podstawę gospodarki stanowiło rzemiosło, przemysł tekstylny, młynarstwo i papiernictwo. Obok miasta lokacyjnego i Starego Miasta rozwijają się przedmieścia (w kierunku na Łęczycę, na północ – z wsią Kościenica) i zamek za rzeką. Te trzy części miasta na początku XVI w. zostały złączone w jeden organizm prawny przez arcybiskupa Łaskiego. Z budynków monumentalnych istniały wtedy: kolegiata (z poł. XIV w.) i ratusz w obrębie miasta lokacyjnego, kościół i szpital św. Ducha na przedmieściu za bramą przy trakcie na Łęczycę, kościół i prepozytura benedyktynów oraz folwark wójtowski na Starym Mieście. Po drugiej stronie rzeki wznosił się zamek arcybiskupi. Zniszczony przez pożar w 1525 r. zostaje odbudowany (z tego okresu pochodzą wewnętrzne mury otaczające dziedziniec). Dalszą przebudowę przeprowadza arcybiskup Jan Wężyk w 1637 r. i Mateusz Łubieński w 1645 r. już w duchu renesansu. Okres wieków: koniec XVI- XVII i początek XVIII to dla Uniejowa naprzemiennie częste zniszczenia, pożary drewnianej zabudowy i procesy odbudowy. Przeniesienie w XVI w. głównej rezydencji biskupów do Łowicza wpłynęło ujemnie na rozwój Uniejowa. W 1656 r. zniszczyły go wojska szwedzkie, w 1665 r. rokoszanie J. S. Lubomirskiego, a w 1704 r. – wojska Augusta II. Po rozbiorach nastąpiła kasacja dóbr arcybiskupich i miasto zostało włączone w bezpośredni zarząd wojskowy. Za wsią Kościelnica zostały wybudowane plac ćwiczeń wojskowych i stajnie. W początkach XIX w. Uniejów należał do województwa kaliskiego, którego władze postanowiły o rozwoju miasta jako ośrodka sukienniczego. Przystąpiono w 1823 r. do sporządzenia planu pomiarowego i regulacyjnego dla osad sukienniczych: jednej na terenie Starego Miasta i drugiej – na miejscu wsi Kościelnica. Obie części otrzymały rozplanowanie szachownicowe. Efektem tego planu było przeniesienie wsi Kościelnica na północ, poza plac wojskowy do ćwiczeń. Projekt regulacji przewidywał również uporządkowanie dawnego miasta lokacyjnego. Powiększono rynek, stworzono otwarty plac przed kolegiatą, wyznaczono lokalizację ratusza, zrujnowany kościółek św. Ducha przeznaczono do odbudowy na kościół ewangelicki, wytyczono nowe przebiegi ulic dojazdowych z Koła, z Łęczycy i z Sieradza. Przeniesiono most bardziej na południe od zamku. Projekt regulacji miasta nie został w pełni zrealizowany. Planowana osada sukiennicza rozwinęła się bardzo słabo, konkurencyjne okazały się inne ośrodki tego przemysłu (m.in. Kalisz, Opatówek). 7 W 1836 r. dobra uniejowskie otrzymuje gen. hr. Aleksander Toll, który przeprowadza przebudowę zamku dobudowując schody od strony zachodniej oraz zakładając istniejący do dziś park krajobrazowy, który otoczył zamek od strony północno-zachodniej. Droga z Uniejowa do Turku wyraźnie oddzielała tez zespół zamkowo-parkowy od łąk i pastwisk na południu. W 1870 r. Uniejów utracił prawa miejskie, odzyskał je dopiero w 1919 r. Rok 1939 zapisał się bohaterską obroną Uniejowa przez oddziały gen. Franciszka Altera z Armii „Poznań”, które broniły przeprawy przez rzekę Wartę. Miasteczko kilkakrotnie było odbijane Niemcom. Szczególnym bohaterstwem odznaczyli się Żołnierze Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. W czasie działań wojennych uległa pożarowi większa część zabudowy rynku. Niemcy zemścili się na zakładnikach i mieszkańcach okolicznych wiosek, wymordowali wszystkich nauczycieli w obozach masowej zagłady. Po wyzwoleniu w 1945 r. miasto zaczęło usuwać ślady wojenne. Przez wiele lat musiało leczyć rany zadane przez hitlerowskiego okupanta. Kolejny okres rozwoju przypada na lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte XX wieku. W tym czasie wybudowano nową szkołę, bloki mieszkalne, nową przychodnię, apteki, banki oraz pawilony handlowe. 2. Położenie Miasta Uniejów Miasto Uniejów leży w dorzeczu Warty, i usytuowane jest na jej prawym brzegu w odległości około 3,41 km od jej źródeł. Rzeka przepływa przez południowo-zachodnią i zachodnią część gminy Uniejów, a jej długość w granicach gminy wynosi 21,5 km. 8 Mapa 1. Miasto Uniejów 9 3. Zagospodarowanie przestrzenne 3.1. Infrastruktura techniczna 3.1.1. Infrastruktura komunikacyjna Miasto jak i gmina Uniejów ma dobrze rozwiniętą sieć dróg umożliwiających szybkie połączenia ze stolicami sąsiednich powiatów. Uniejów znajduje się w odległości 56 km od Łodzi, 160 km od Warszawy, 170 km od Poznania. Miasto położone jest przy drodze krajowej nr 72 Konin – Rawa Mazowiecka oraz przy drogach wojewódzkich nr 476 Koło – Łask i nr 469 Uniejów – Wróblew. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się 10 km od Uniejowa w miejscowości Kłudna, przy magistrali kolejowej Katowice-Gdynia. Przez gminę przebiega budowana autostrada A2 Berlin-Moskwa. Zjazd i wjazd na autostradę znajduje się w miejscowości Dąbie (w odległości 10 km od Uniejowa). Opis szczegółowy stanu infrastruktury komunikacyjnej gminy Uniejów: 1. Drogi krajowe (łączna długość 8 km): a) autostrada A2 (Berlin – Warszawa – Moskwa) z węzłem komunikacyjnym „Dąbie” zjazd/wjazd 10 km od Uniejowa, b) droga nr 72 Konin – Rawa Mazowiecka, c) ulice miejskie w Uniejowie zaliczane do dróg krajowych: ul. Sienkiewicza. 2. Drogi wojewódzkie (łączna długość 7,9 km): a) droga nr 473 Koło – Uniejów – Łask, b) droga nr 469 Uniejów – Wróblew, c) ulice miejskie w Uniejowie zaliczane do dróg wojewódzkich: część ul. Dąbskiej, ul. Łęczycka oraz ul. Polna. 3. Drogi powiatowe (łączna długość 40,8 km): a) droga nr 2523E - Kol. Rożniatów- granica powiatu, b) droga nr 3729E - Brudzew - Czepów Dolny, c) droga nr 3730E - Uniejów- Chruścin, d) droga nr 3731E - Chełmno - Stanisławów, e) droga nr 2530E - Świnice Warckie – Orzeszków, f) droga nr 2526E- Wielenin Miniszew, g) droga nr 3727E - Uniejów - Felicjanów – Biernacice, h) droga nr 3732E- Skęczniew-Spycimierz, 10 i) ulice miejskie zaliczane do dróg powiatowych: Kilińskiego, Kościelna, M. Konopnickiej, Krótka, Lipowa, 22-go Lipca, Orzechowa, Bpa W. Owczarka, Przechodnia, Różana, Rzeczna, Rynek, Szkolna, Targowa, Turecka, Wiejska, Wiśniowa, Wschodnia, Zielona. Większość ulic powiatowych posiada odwodnienie – kanalizację deszczową oraz nawierzchnię asfaltową. Jednak nawierzchnie te są przeważnie w złym stanie technicznym i wymagają kapitalnego remontu. Ponadto ulice: Konopnickiej, Szkolna, Zielona, nie posiadają odwodnienia w postaci kanalizacji deszczowej oraz mają nawierzchnię brukową lub z płytek betonowych. Również część ulicy Wiśniowej oraz ulice Wiejska, Różana, Lipowa, 22-lipca, Krótka mają nawierzchnię z płytek betonowych. Drogi gminne (łączna długość 90,0 km) Tab. 8 Zestawienie dróg gminnych na terenie Gminy Uniejów Lp. Nr ewid. drogi 1. 2. 1. 111151E Przebieg trasy drogi /od - do/ Długość /m/ 3. 4. Rodzaj nawierzchni na długości /m/ 5. Spycimierz - Kol. Spycimierz - granica. 2540 gminy Dobra / Kaczka / Zieleń /od drogi krajowej Nr 16459/ - 5819 Spycimierz - Łęg Baliński - granica gminy Dobra /Józefów / asfaltowa Człopy /od drogi krajowej Nr 469 do rzeki 2200 Warty / Uniejów / Człopki /od drogi krajowej Nr 469/- do 1420 granicy lasu pn. Czarny Las żwirowa 5. 111155E Człopy /od drogi krajowej Nr 469/ - 4760 Wieścice - granica gminy Przykona / Kol. Radyczyny/ asfaltowa 6. 111156E żwirowa 8. 111158E Zieleń / od drogi krajowej Nr 469 / - prom 2780 rzeki Warty - ul. Kościelnicka Uniejów od ul. Łęczyckiej/ - Wola 3040 Przedmiejska / Ubysław /- granicy gminy Wartkowice/ Kol. Józefów / Wola Przedmiejska - / Ubysław / 2370 9. 111159E Droga wojew. Nr 473 - Brzeziny 10. 111160E Droga powiatowa Nr 16452 - Czekaj - 2790 Biernacice/ gmina Wartkowice /. asfaltowa L=915m żwirowa asfaltowaL=345m L = 1300m żwirowa L-1490m 11. 111160E Droga powiat. Nr 16452 - Brzeziny - droga 2890 woj. Nr 16448 /Wielenin/. Felicjanów /droga powiatowa Nr 16452/- 1260 granica z gminą Wartkowice / Biernacice / 2 111152E 3. 111153E 4. 111154E 7. 111157E 12. 111160E 1260 asfaltowa żwirowa asfaltowa asfaltowa żwirowa żwirowa 11 13. 111161E Wielenin-Felicjanów - granica Powiatu 3340 Poddębickiego /Biernacice / żwirowa 14. 111162E Ostrowsko / droga powiat. Nr 16425/- 3160 prom rzeki Warty- Wieścice - granica gminy Przykona / Trzymsze /, asfaltowa L=250m żwirowa L=2910m *3H60 15. 111162E Ostrowsko /droga powiat: Nr 16425 /- Kol. 2020 Orzeszków/ droga gminna Nr 111163E/ asfaltowa L=1180m żwirowa L=840m 16. 111163E Kol. Orzeszków - droga powiatowa Nr 1055 16473 Uniejów - Kol. Orzeszków/ do drogi 2640 gminnej Nr 111163E/ asfaltowa Czepów /od drogi powiat. Nr 16423 / Skotniki -Ostrowsko - Uniejów Kol. Orzeszków /od drogi wojew. Nr 16473 /Orzeszków - Stanisławów /do drogi powiatowej Nr 16426 / Wielenin /od drogi powiat. Nr 16448 /Hipolitów - granica powiatu Poddębice / Żelgoszcz / Wielenin /od drogi powiat. Nr 16448/Dąbrowa - Kozanki Wielkie /do drogi powiat. Nr 16451/ 6489 asfaltowa 4194 asfaltowa 1510 asfaltowa 3940 asfaltowa L=1050m żwirowa =L=2890m 17. 111164E 18. 111166E 19. 111165E 20. 111170E 21. 111160E asfaltowa Kol. Wielenin - Dąbrowa - Rożniatów /do 4460 drogi wojew. Nr 473 / Kol. Wielenin - Stanisławów /do drogi 1860 wojew. Nr 473/ Od drogi powiat. Nr 16451 – Zaborów - 1450 Pęgów /do drogi gminnej Nr 025/ asfaltowa 25. 104264E Kozanki Wielkie - Pęgów - granica z 2110 gminą Świnice Warckie /Stemplew / asfaltowa 26. 104474E Pęgów - granica gminy Świnice Warckie / Stemplew Stary / Od drogi powiat. Nr 16451- Kozanki Wielkie-granica gminy Świnice Warckie / Kraski / Wielenin/od drogi powiatowej Nr 16448 / Hipolitów/ do drogi gminnej Nr 111170E/ Wilamów/od drogi powiat. Nr 16425 /Góry-Kuczki/ do drogi powiat. Nr 16425/ 1105 gruntowa 1950 żwirowa 1590 gruntowa 3960 asfaltowa L=120m w km 0+000-0+120 żwirowa L=3840m asfaltowa L=400m żwirowa L= 1240m 22. 111168E 23. 111169E 24. 111170E 27. 111160E 28. 111171E 29. 111172E 30. 111173E Skotniki /od drogi powiat. Nr 16425/- 2640 Góry /do drogi gminnej Nr 111172E/ 31. 111174E Wilamów od drogi powiatowej Nr 16423 - 1550 drogi powiatowej Nr 16425 asfaltowa żwirowa żwirowa 12 Wilamów /od drogi powiat. Nr 16425 – 2770 Jaszczurów - Czepów /do drogi powiat Nr 16426/ Brzozówka /od drogi powiat. Nr 16425 1240 /Lekaszyn/ do drogi powiat. Nr 16425/ gruntowa 34. 111176E Lekaszyn /od drogi powiat. Nr 16425/ - 638 granica z gminą Dąbie /Krzykosy/ gruntowa 35 111177E Lekaszyn /od drogi powiat. Nr 16425 / wał 940 rzeki Warty / asfaltowa L=300 żwirowa L=640 32. 111175E 33. 111176E Razem: asfaltowa L= żwirowa L =890m 350m 89740 Część dróg ma nawierzchnię asfaltową jednakże w dalszym ciągu na terenie Gminy istnieją drogi, które maja nawierzchnię gruntową. Ulice miejskie na terenie Uniejowa zaliczane do dróg gminnych: Awaryjna, Bł. Bogumiła, Cicha, część Dąbskiej, Dębowa, Dolna, Kościelna, I. Krasickiego, Kwiatowa, Łączna, Makowa, Mickiewicza, Miodowa, C.K. Norwida, Ogrodowa, E. Orzeszkowej, Plac Kolegiacki, Portowa, B. Prusa, Wł. Reymonta, J. Słowackiego, Spacerowa, Ścibiora, Tęczowa, Wąska, Wodna. Część ulic gminnych posiada odwodnienie – kanalizację deszczową oraz nawierzchnię asfaltową. 3.1.2. Infrastruktura elektroenergetyczna Zasadniczym źródłem zasilania miasta i gminy Uniejów w energię elektryczną są jednotransformatorowe stacje 110/15kV, zlokalizowane poza terenem gminy połączone systemem linii elektroenergetycznych 110kV. Podstawowe znaczenie dla zasilania w energię elektryczną gm. Uniejów ma GPZ Kraski (gm. Świnice Warckie) z mocą zainstalowaną 10MVA zasilany dwoma liniami 110kV z kierunku Adamowa i Łęczycy. Znikome znaczenie dla gminy ma GPZ Poddębice 1 zlokalizowany w Bałdrzychowie z mocą zainstalowaną 16MVA zasilany dwoma liniami 110kV z kierunku Adamowa i Szadku oraz GPZ Poddębice 2 z mocą zainstalowaną 16MVA zasilany linią 110kV z GPZ Poddębice 1. Istniejący system zasilania miasta i gminy Uniejów z sieci 110kV zaspokaja obecne i perspektywiczne potrzeby elektroenergetyczne przy założeniu umiarkowanego tempa rozwoju i niezmienionego poziomu niezawodności zasilania. 13 Przez teren gminy przebiega linia napowietrzna 220kV Adamów-Janów oraz linia 110kV Adamów-GPZ Kraski. Zasilanie odbiorców w energię elektryczną realizowane jest poprzez sieci średnich napięć, 91 stacji transformatorowych 15/0,4kV oraz sieć niskiego napięcia. Dostawa energii jest powszechna. W zdecydowanej większości realizowana jest przez linie 15kV napowietrzne i kablowe oraz słupowe i wnętrzowe stacje trafo. Przez teren gminy przebiegają trzy główne linie 15kV: Kraski – Uniejów, Kraski - Dąbie, Żuki – Koźmin. Na terenie gminy dominują słupowe stacje trafo, zasilane w zdecydowanej większości liniami napowietrznymi. W granicach administracyjnych miasta funkcjonuje 8 wnętrzowych i 16 słupowych stacji trafo, zasilanych przeważnie nowymi liniami kablowymi, jak też napowietrznymi liniami 15kV przebiegającymi przez miasto oraz na jego obrzeżach. Napowietrzne linie 15kV należy stopniowo wymieniać na kablowe, układane wzdłuż ulic, w powiązaniu z wymianą słupowych trafostacji na wnętrzowe. Sieć średnich napięć obsługiwana jest przez RE w Turku. W ostatnim czasie zmodernizowana została sieć średniego i niskiego napięcia oraz wybudowane trzy nowe kontenerowe stacje transformatorowe oraz jedna słupowa. Spowodowane było to zwiększonym zapotrzebowaniem na energię elektryczną w związku z inwestycjami w sektorze turystyczno – rekreacyjnym. Od 1998 r. w mieście Uniejów stopniowo modernizowana oraz powiększana jest sieć oświetlenia ulicznego. W większości stare wyeksploatowane oprawy oświetleniowe są zastępowane energooszczędnymi bądź też zasilanymi z odnawialnych źródeł energii. 3.1.3. Ciepłownictwo Miasto Uniejów nie posiada scentralizowanego systemu ciepłowniczego. Większość jednorodzinnych budynków ogrzewanych jest z palenisk przydomowych, gdzie źródłami ciepła jest najczęściej węgiel kamienny lub miał. Na terenie miasta ruszył od 2001 roku system ciepłowniczy powstały w wyniku realizacji przedsięwzięcia pn. „Termomodernizacja miasta Uniejów w oparciu o wody termalne”. Obecnie ciepło uzyskane z wody termalnej dostarczane jest do 12 budynków zbiorowego zamieszkania, 18 obiektów administracyjnych i instytucjonalnych oraz 72 budynków jednorodzinnych. Ponadto tak wytworzone ciepło dostarczane jest do kompleksu termalno – basenowego i zespołu edukacyjno – turystyczno – rekreacyjnego, zarządzanych przez PGK „Termy Uniejów”. 14 W systemie grzewczym wykorzystywane są odwierty geotermalne (PIG/AGH-1, PIG/AGH-2, IGH-1). Wypływająca z nich woda charakteryzuje się wydajnością ok. 120 m³/h, temperaturą 68°C i niską mineralizacją 8 g/l. Eksploatacja wód termalnych i odzysk z nich ciepła odbywa się w systemie zamkniętym. W systemie tym gorąca woda termalna wydobywana jest otworem eksploatacyjnym (PIG/AGH-2) i po przejściu przez układ filtracyjny dostaje się do zestawu pięciu pomp firmy "Grundfos" o łącznej wydajności 150 m3/h. Pompy tłoczą wodę geotermalną do wymienników centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. W wymiennikach wykorzystuje się max. 90 m³/h. Po oddaniu ciepła w wymiennikach, woda kierowana jest do otworów chłonnych (PIG/AGH-1 oraz IGH-1) i do podziemnej warstwy wodonośnej. Ze względu na mineralizację woda termalna nie może uczestniczyć w obiegu sieciowym centralnego ogrzewania, stąd konieczność zainstalowania wymienników jako urządzeń pośredniczących w wymianie ciepła. Stosowanie zamkniętego systemu odbioru ciepła z wód termalnych umożliwia utrzymanie na stałym poziomie takich parametrów złożowych jak wydajność, temperatura i ciśnienie. Moc uzyskiwana z systemu odbioru ciepła z wód geotermalnych wynosi 3,2 MW. W związku z tym, że zapotrzebowanie na ciepło przez odbiorców podłączonych do sieci cieplnej jest większe, zainstalowano dwa olejowe kotły "szczytowe" marki “Viessmann”, których łączna moc wynosi 2,4 MW. Kotły te mają za zadanie podgrzewać wodę obiegową do żądanej temperatury, ponieważ ciepło uzyskane w wymiennikach z wody termalnej wystarcza do ogrzania budynków przy temperaturze zewnętrznej do -2°C. Wykonano sieć cieplną z rur preizolowanych o długości 10 km oraz ciepłownię. W skład podstawowych urządzeń ciepłowni wchodzą: - zestaw pomp zatłaczających wodę geotermalną do otworu chłonnego - wymienniki centralnego ogrzewania - wymienniki ciepłej wody użytkowej - szczytowe kotły olejowe - stacja uzdatniania wody obiegowej - zestaw pomp wody obiegowej - zestaw pomp ciepłej wody użytkowej. Uzyskana moc 5,6 MW pozwala na wyprodukowanie ciepła w ilości 42.000 GJ rocznie, potrzebnego do ogrzania 23 budynków zbiorowego zamieszkania i użyteczności publicznej oraz 160 domków jednorodzinnych. Woda obiegowa dostarczana jest do odbiorców przy 15 pomocy zespołu trzech pomp typu CR firmy "Grundfos". Całość systemu grzewczego jest sterowana i monitorowana przez zintegrowany system komputerowy ułatwiający pracę i zmniejszający straty energii. Zastąpienie tradycyjnego systemu grzewczego alternatywnym ciepłem wód termalnych, pozwala na znaczne wyeliminowanie dotychczasowych zanieczyszczeń pyłowych oraz gazowych. Zanieczyszczenia pochodzą jedynie z pracy olejowych kotłów szczytowych pracujących przy niskich temperaturach zewnętrznych. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń kształtuje się następująco: SO2 - 31 t/rok; CO - 99 t/rok; NO2 - 3 t/rok; pył - 33 t/rok. Korzyści ekologiczne to: poprawa stanu powietrza atmosferycznego (lepsze warunki klimatyczne terenu), zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi zawartymi w odpadach po spalaniu węgla. Ponadto na terenie Gminy kilka mniejszych kotłowni zasilających jednak pojedyncze obiekty. W zdecydowanej większości są to węglowe źródła ciepła o małej sprawności. Należą do nich: kotłownia węglowa w Szkole Podstawowej w Wieleninie, kotłownia węglowa w Szkole Podstawowej w Wilanowie, kotłownia węglowa i olejowa w Środowiskowym Domu Samopomocy w Czepowie, kotłownia na biomasę w Regionalnym Centrum Integracji Społecznej w Uniejowie, kocioł węglowy w Zamku w Uniejowie, kotłownie i piece kaflowe w budynkach administrowanych przez Miejski Zakład Usług Komunalnych w Uniejowie, W najbliższym okresie w ramach zadania pn. „Budowa ciepłociągu na terenie Uniejowa z wykorzystaniem jako źródeł ciepła wód termalnych i biomasy dla celów realizacji przedsięwzięcia Termy Uniejów” zostanie wybudowana sieć ciepłownicza o dł. 7, 94 km, dzięki której nastąpi przełączenie już istniejących obiektów turystyczno – rekreacyjnych oraz możliwość podłączenia nowych obiektów powstających w ramach innych zadań. Jednakże w dalszym okresie czasu istnieje potrzeba pełnego zastąpienia na terenie gminy tradycyjnych sposobów ogrzewania na system ciepłowniczy wykorzystujący odnawialne źródła energii, w tym wody termalne. 3.1.4. Sieć wodociągowa Gmina jest zwodociągowana w 100 % - długość sieci wynosi 160 km na terenie całej gminy, z czego 22 km sieci na terenie miasta; ilość przyłączy wodociągowych wynosi łącznie na terenie gminy 2316, z czego 991 na terenie miasta. 16 Tabela 9. Zestawienie ujęć wodnych na terenie Gminy Uniejów Nazwa ujęcia Zaopatrywane miejscowości Wola Przedmiejska Wola Przedmiejska, Felcjanów, Czekaj, Hipolitów, Wielenin, Kol. Wielenin, Dąbrowa, Zaborów, Kozanki Wielkie Pozwolenie na pobór wody w ilości Qmax d Qmax h [m3/d] [m3/h] 569 40 Uniejów Miasto Uniejów 2000 138 Spycimierz wodociąg wiejski 1000 76 Rożniatów wodociąg wiejski 167 18 Ostrowsko wodociąg wiejski: Ostrowsko, Orzeszków, Orzeszków Kolonia, Kuczki, Stanisławów, Rożniatów 222 30 Wilamów wodociąg wiejski 546 36 Charakterystyka pobieranej wody i procesu uzdatnianie Żelazo – 1,28 mg/dm3, mangan – 0,2 mg/dm3, woda uzdatniania na czterech odżelaziaczach, wody popłuczne odprowadzane do rowu meliroacyjnego R3/1 w km 1+250 Technologia uzdatniania wody: STOPIEŃ 1. Napowietrzanie/sterowanie/płukanie powietrzem STOPIEŃ 2. Aeracja STOPIEŃ 3. Dozowanie nadmanganianu potasu/może okazać się konieczne STOPIEŃ 4. Odżelazianie/odmanganianie STOPIEŃ 5. Dozowanie podchlorynu sodu /okresowa dezynfekcja STOPIEŃ 6. Zbiorniki wody wyrównawcze STOPIEŃ 7. Pompownia wody II0 Technologia uzdatniania wody: STOPIEŃ 1. Napowietrzanie /sterowanie/płukanie powietrzem STOPIEŃ 2. Aeracja STOPIEŃ 3. Odżelazianie STOPIEŃ 4. Dozowanie nadmanganianu potasu STOPIEŃ 5. Odżelazianie/odmanganianie STOPIEŃ 6. Dozowanie podchlorynu sodu /okresowa dezynfekcja STOPIEŃ 7. Zestaw pompowy brak konieczności uzdatniania - skład wody odpowiada normom Żelazo – 1,1 mg/dm3, mangan – 0,2 mg/dm3, woda uzdatniania na dwóch odżelaziaczach, wody popłuczne odprowadzane do dołu po wyrobisku żwirowym Żelazo – 4,4 mg/dm3, mangan – 0,45 mg/dm3, woda uzdatniania na czterech odżelaziaczach, wody popłuczne odprowadzane do rowu melioracyjnego 17 Wielenin ujęcie zakładowe na terenie Zakładu Ceramiki Budowlanej 85 7,0 woda uzdatniania, wody popłuczne odprowadzane do oczyszczalni zakładowej Zakład Gospodarczy ZAMEK w Uniejowie ujęcie na terenie dziedzińca zamkowego 37,3 4,6 brak uzdatniania 28,3 Żelazo – 4,82 mg/dm3, mangan – 0,2 mg/dm3, brak uzdatniania, woda wykorzystywana wyłącznie do celów technologicznych Gorzelnia w Czepowie ujęcie zakładowe 155,7 Stan techniczny sieci wodociągowej: - Uniejów – w 55% bardzo dobry, dwa stopnie pompowania, dwa ujęcia wody; - Ostrowsko – w 100% dobry, jeden stopień pompowania, jedno ujęcie wody; - Wilamów – w 95% dobry, stacja w pełni nowoczesna, dwa stopnie pompowania, dwa ujęcia wody; - Wola Przedmiejska – w 100% dobry, jeden stopień pompowania, jedno ujęcie wody; - Spycimierz – w 100% dobry, jeden stopień pompowania, jedno ujęcie wody; - Rożniatów – w 100% dobry, jeden stopień uzdatniania, jedno ujęcie wody. 3.1.5. Sieć kanalizacyjna Gmina Uniejów sukcesywnie inwestuje w sieć kanalizacyjną. Ostatnie inwestycje spowodowały, że do skanalizowanych m. Uniejów oraz Spycimierz dołączyło Ostrowsko. Ponadto w najbliższym okresie czasu rozpoczną się prace mające na celu skanalizowanie wsi Wielenin. W pozostałych miejscowościach ścieki bytowo-gospodarcze z budynków indywidualnych odprowadzane są do zbiorników bezodpływowych, tzw. Szamb lub w nielicznych przypadkach oczyszczane w przydomowych oczyszczalniach ścieków. Ilość wywożonych ścieków jest śladowa i nie odpowiada ilości zużywanej wody. W 2007 roku było to ok. 4000 m3 (ok. 333 m3/miesiąc), według sprawozdania z oczyszczalni miejskich i wiejskich. Oznacza to dowóz ścieków bytowych w wysokości 11 m3 dziennie. Ścieki są przywożone przez tabor asenizacyjny na oczyszczalnię i wylewane są na poletka osadowe. Dopiero odcieki kierowane są na oczyszczalnie. Według danych statystycznych, w gminie Uniejów, ogólna długość przewodów kanalizacyjnych wynosi 33,7 km (21,8 km w Uniejowie i 4,8 km w Spycmierzu 7,10 km w Ostrowsku). 18 W Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych proponuje się wykonanie do 2015 roku 14 km sieci kanalizacji. Aktualna ilość przyłączy wynosi ogółem 615 (517 w Uniejowie i 98 w Spycimierzu) obsługując 2370 osoby. Łączna ilość ścieków wynosi 70,0 tys. m³ rocznie (5833 m³/miesiąc) Oznacza to dopływ ścieków w wysokości 192 m³ dziennie. Głównymi zakładami przemysłowymi odprowadzającymi ścieki do oczyszczalni ścieków są: usługowe dla rolnictwa (m. in. mechaniczne), sklepy spożywczo – przemysłowe (m. in. piekarnie) oraz budowlane. Podstawowy skład ścieków oczyszczonych z terenu aglomeracji, średniodobowo, wynosi: BZT5 – 8,9 mg/dm³, ChZTc – 46,0 mg/dm³, zawiesina ogólna – 14,0 mg/dm³. Liczba mieszkańców korzystających z istniejącej sieci kanalizacyjnej dla aglomeracji Uniejów wynosi 2 050 mieszkańców (stan na 31.12.2007 r.) Do oczyszczalni ścieki dopływają rurociągiem tłocznym oraz dowożone są beczkowozami. Ilość ścieków dowożonych beczkowozami wynosi ok. 5 % ogólnej ilości ścieków. Technologia oczyszczania ścieków wygląda następująco: Usuwanie ze ścieków części stałych – skratek i piasku. Oczyszczalnia wyposażona jest w instalację sito-piaskownika składającą się z sita bębnowego o prześwicie 2 mm i piaskownika jako urządzenia kompaktowego. Ścieki pompowane z miasta i pompowni punktu zlewnego wprowadzane są do komory sita rurociągiem o przekroju DN 200mm. Skratki z sita zrzucane są do praski skratek i po odwodnieniu do kontenera na odpady. Dezynfekcja skratek wapnem. Skratki są po napełnieniu pojemnika na bieżąco wywożone na wysypisko odpadów. Piasek zrzucany jest do osobnego kontenera. Dezynfekcja piasku wapnem. Piasek po napełnieniu pojemnika na bieżąco wywożony na wysypisko odpadów. Skratki i piasek będą bezpośrednio gromadzone w pojemnikach wyłożonych tworzywem HDPE. Budynek sito-piaskownika wykonany w technologii płyty PW8. W pomieszczeniu należy zapewnić temperaturę 50C. Wentylacja pomieszczenia grawitacyjna oraz mechaniczna 10 w/h. Z urządzenia ścieki płyną grawitacyjnie do zbiornika retencyjnego pompowni P5. Oczyszczanie biologiczne ścieków Oczyszczanie biologiczne technologią SBR w komorach sekwencyjnych. Technologia ta charakteryzuje się dużą elastycznością procesu denitryfikacji i nitryfikacji. Pozwala ustalać różne czasy denitryfikacji i nitryfikacji w zależności od stężenia azotu w ściekach. Ponadto stosując tą technologię można uzyskać w procesie biologicznym dużą redukcję fosforu. 19 Oczyszczanie ścieków odbywa się w pierwszym etapie w jednym, a w drugim etapie w dwóch istniejących zbiornikach. Czas jednego cyklu to ok. 12 godzin. Czas ten jest zmienny w zależności od rzeczywistej ilości i jakości dopływających ścieków. W oparciu o dane dotyczące ilości i jakości ścieków obecnie dopływających przyjęto następujący harmonogram każdego cyklu: Napowietrzanie ścieków po zakończeniu spustu ścieków oczyszczonych – 1 godz. Dopływ ścieków – 1 godz. (w czasie dopływu ścieków pracuje tylko mieszadło) Mieszanie ścieków – 1+1 godz. (w tej fazie następuje denitryfikacja oraz wstępna faza defosfatacji, usuwane jest również BZT5, tlen pobierany jest z azotanów) Napowietrzanie ścieków – 3+2 godz. (w tej fazie następuje proces nitryfikacji i redukcja BZT5). Powyższe dwa cykle t.j. mieszanie i napowietrzanie mogą być powtarzane wielokrotnie (skracając odpowiednio czasy trwania) i dolewając ścieki surowe jeżeli zajdzie taka potrzeba Sedymentacja zawiesiny – 1,5 godz. Dekantacja ścieków oczyszczonych – 1,5 godz. System odpływu ścieków oczyszczonych zainstalowany jest na dwóch poziomach. Z chwilą rozpoczęcia spustu ścieków włączony jest system górny. Przez pierwsze ok. 5 minut spustu ścieki są zawracane do zbiornika retencyjnego pompowni P5 w celu usunięcia tzw. chmurki osadowej. Następnie system przepustnic automatycznie przełącza spust ścieków do odpływu. Po obniżeniu się zwierciadła ścieków do 30 cm powyżej otworów w systemie górnym następuje automatyczne zamknięcie odpływu z tego systemu i otwarcie systemu dolnego. Zatrzymanie odpływu ścieków sklarowanych następuje samoczynnie po obniżeniu się poziomu zwierciadła ścieków do 30 cm powyżej otworów odpływowych systemu dolnego. Każdy z ww. systemów wyposażony jest w przelew utrzymujący ww. głębokość ścieków powyżej otworów odpływowych. Spust ścieków jest ostatnią fazą cyklu. Osad nadmierny odprowadzany jest do komory stabilizacji osadu. Jednorazowy spust osadu wynosi 22 m3. Ścieki oczyszczone odpływają do istniejącego kolektora zrzutowego. Na kolektorze zamontowany jest punkt pomiarowy. Pomiar ścieków jest prowadzony przez przepływomierz elektromagnetyczny. Pomiar przepływu z rejestracją i sumowaniem. Wszystkie fazy zachodzą automatycznie wg ustalonego programu. Regulacja intensywności napowietrzania automatyczna w zależności od stężenia tlenu w ściekach. 20 Opis gospodarki osadowej o Stabilizacja tlenowa osadu. Proces prowadzony jest w pierwszej fazie rozbudowy w istniejącym reaktorze SBR. Do reaktora osad jest pompowany razem ze ściekami. Napowietrzanie osadu w zbiorniku za pomocą dyfuzorów drobnopęcherzykowych zasilanych dmuchawą. Z komory napowietrzania osad spuszczany jest do istniejącego zagęszczacza osadu. Wody nadosadowe odpływają istniejącym systemem rurociągów do pompowni P5. Zagęszczony osad jest pompowany do instalacji odwadniania. W zagęszczaczu osad jest zagęszczony do zawartości ok. 1,5% suchej masy. o Odwadnianie osadu Do odwadniania osadu zastosowano prasy taśmowe z zagęszczaczem bębnowym. Osad po wstępnym zagęszczeniu grawitacyjnym dopływa do zagęszcza mechanicznego zintegrowanego z prasą taśmową. Przed zagęszczaniem do osadu jest dozowany polielektrolit. Pompa pompująca osad jest wyposażona w możliwość regulacji wydajności. Obsługa ustala optymalną wydajność, przy której uzyskuje się największe odwodnienie osadu przy optymalnym zużyciu flokulanta. W zagęszczaczu bębnowym następuje również mieszanie osadu z flokulantem, w związku z tym nie potrzeba dodatkowego flokulatora. Po zagęszczeniu osadu do ok. 6 % suchej masy, osad odpływa grawitacyjnie na taśmę prasy. Po odwodnieniu na prasie osad zrzucany jest do przenośnika ślimakowego, którym przetransportowany jest na przyczepę do wywozu. Podczas transportowania osadu w przenośniku nastąpuje higienizacja osadu za pomocą dozowanego wapna. o Składowanie osadu. Dobowa ilość osadu po odwodnieniu wynosi ok. 1,5 m3/d. Zawartość suchej masy w osadzie 17-20%. Osad odwodniony jest wywożony na bieżąco na składowisko odpadów lub zostanie (po uzyskaniu stosownych pozwoleń) wykorzystany rolniczo. Dla zabezpieczenia w przypadku awarii wykonany jest plac utwardzony (o powierzchni betonowej szczelnej z betonu B-20MPa) do czasowego składowania osadu ustabilizowanego i odwodnionego. Powierzchnia całkowita placu utwardzonego ok. 950 m2. Powierzchnia placu do wykorzystania wynosi 570 m2, wysokość składowiska ok. 1,2 m, pojemność składowiska 684 m3. Maksymalny czas składowania 459 dni. W tym czasie osad ulegnie humifikacji i dalszemu odwodnieniu. Objętość osadu zmniejszy się o ok. 20%. Osad będzie spełniał warunki sanitarne wymagane przy stosowaniu go do nawożenia gleby i rekultywacji terenów, jak również rekultywacji składowisk odpadów stałych. 21 Określone pozwoleniem wodnoprawnym wielkości wynoszą: - Q śrd = 880,0 m³/d, - Q maxd = 987,0 m³/d, - Q max = 37,5 l/s, - Q r = 321200,0 m³/rok, o stężeniach nieprzekraczających następujących wartości: - BZT5 – 25 mgO2/l, - ChZT – 125 mgO2/l, - zawiesina – 35 mg/l. Druga z istniejących oczyszczalni znajduje się w Spycimierzu. Jest to oczyszczalnia typu „Lemna”. Oczyszczalnia otrzymała Decyzję na działalność nr RS.6223-27/2001 z dnia 15.02.2002 r. Decyzja ważna jest do 31.03.2012 roku. Przewidywana średniodobowa ilość ścieków wynosi 70 m3/dobę. Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest Struga Spycimierska w km 3,08 i dalej do Warty. Pozostałe oczyszczalnie na terenie Gminy Uniejów nie odgrywają w procesie oczyszczania ścieków komunalnych istotnej roli. 3.1.6. Gospodarka odpadami W mieście jaki i gminie Uniejów selektywna zbiórka odpadów prowadzona jest w sposób dostateczny. Na terenie Gminy Uniejów obowiązuje Plan Gospodarki Odpadami, który został uchwalony w roku 2006. Rozstawionych jest ok. 50 pojemników do zbierania odpadów plastikowych PET. Przy budynkach wielorodzinnych ustawione są pojemniki na szkło i papier. Z uwagi na fakt, iż W mieście i gminie Uniejów posiada w większości zabudowę jednorodzinną opady szklane i papierowe są zagospodarowywane przez właścicieli nieruchomości we własnym zakresie. Na terenie miasta do grudnia 2007 r. eksploatowane było miejskie składowisko odpadów zlokalizowane w odległości 1,5 km od centrum miasta w północnej jego części. Charakterystyka składowiska: - pojemność 150.000 m3; - sposób składowania podpoziomowy; - czas eksploatacji – od 1984 r.; - ilość odpadów składanych rocznie - 3 000 m3; Składowisko Odpadów w Uniejowie uruchomione zostało w 1984 roku dla potrzeb miasta i gminy Uniejów. Wysypisko zlokalizowane jest w wyrobisku piasku budowlanego Łódzkich Zakładów Ceramiki Budowlanej Zakładu w Wieleninie, bez uprzedniego 22 zabezpieczenia podłoża. Powierzchnia wysypiska 1,25 ha. Odpady na wysypisku nie były segregowane, wpływ składowiska na wody podziemne i glebę nie jest monitorowany. Składowisko nie spełnia wymogów ochrony środowiska. Z uwagi na 80 % stopień wykorzystania oraz brak możliwości dostosowawczych musi zostać poddane rekultywacji. Obecnie odpady komunalne odbierane od właścicieli nieruchomości przez wyspecjalizowane firmy składowane są na wysypisku w m. Borek k. Łęczycy oraz w Psarach gm. Przykona. 3.2. Własność gruntów i budynków W mieście Uniejów znajdują się: 3 banki, poczta, liczne sklepy i hurtownie, punkty naprawy sprzętu technicznego. Miasto posiada bazę kulturalno – rekreacyjną, na którą składają się zabytki oraz miejsca. Obok niej rozwinęła się także baza około turystyczna: noclegi, gastronomia itp. W Uniejowie mają siedzibę organy gminy wraz z jednostkami administracyjnymi (Urząd Miasta, Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej „Termy Uniejów” itp.). Ponadto w mieście mieszczą się jednostki oświatowe, kulturalne i sportowe, obsługujące teren całej gminy: Zespół Szkół, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, Miejsko-Gminny Klub Sportowy. Z powyższych względów miasto Uniejów stanowi główny obszar rozwoju gminy, stymulujący i pobudzający ekonomiczny i społeczny rozwój sąsiadujących z nim wiosek. W gminie Uniejów dominuje zabudowa zagrodowa i jednorodzinna, zabudowa wielorodzinna występuje sporadycznie. Na przestrzeni kilku lat nie zaobserwowano istotnych zmian w budownictwie mieszkaniowym. Nowe mieszkania oddawane do użytku to mieszkania budownictwa indywidualnego. 4. Tab. 10 Struktura własności gruntów na terenie miasta. Rodzaj własności Osoby fizyczne Skarb Państwa Własność komunalna Kościoły i związki wyznaniowe Inne RAZEM Powierzchnia w ha w% 11055 85,7% 1143 8,9% 437 3,4% 31 0,2% 235 1,8 12901 100 23 3.3. Strefy ochrony konserwatorskiej W dotychczasowych opracowaniach planistycznych obejmujących miasto i gminę Uniejów wskazywano obszary do objęcia ścisłą ochroną konserwatorską: historyczny układ przestrzenny miasta Uniejów wraz z zamkiem – strefa „B” oraz układ ruralistyczny wsi Spycimierz i Człopy oraz ochrona ekspozycji zamku – strefa „E” 3.3.1. Obiekty objęte i przewidziane do objęcia ochroną konserwatorską. a) Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych XIV-wieczny Zamek – nr rej. zabytku 256/A, wpis do rejestru zabytków decyzją nr KL.IV/544/67, został wzniesiony w latach 1360-1365, jest gotycką warownią zbudowaną z polecenia abp Jarosława Bogorii Skotnickiego w miejscu drewnianej fortalicji zniszczonej przez Krzyżaków w 1331 r. Budowlę wielokrotnie przebudowywano, stąd na przestrzeni wieków przybierała ona różne oblicza: gotyckiej fortecy, renesansowej rezydencji, klasycystycznego pałacu. Gruntownej przebudowie poddano go w latach 1956-1976. Jest to budynek dwupiętrowy, podpiwniczony, zbudowany wokół kwadratowego dziedzińca, zwrócony frontem ku południowi. Na osi wschodniego skrzydła znajduje się, pochodząca z XIV w. okrągła wieża, podparta skarpami. Pierwotnie zamek był otoczony fosą. Brama wjazdowa z barokowym portalem znajduje się w skrzydle południowym. Od zachodu, pomiędzy ryzalitami, dobudowano w XIX w. do dawnego tarasu schody. Otoczenie zamku tworzyły broniące do niego dostępu bagniste i podmokłe łaki i pastwiska. Przebiegała tu jedna z odnóg starorzecza Warty. Początkowo sam gród, a potem średniowieczny zamek osłaniał przeprawę rzeczną i umożliwiał pobieranie ceł. Około 1559 r. połączenie komunikacyjne zamku z miastem zapewniał most zlokalizowany w miejscu obecnej betonowej kładki. W latach 1848-1850 hrabia Toll przebudował go na klasycystyczny pałac. Odrestaurowany w latach 1956-1976 z wyeksponowaniem wielu elementów pierwotnego, gotyckiego założenia budowli, park, nr rej.zabytku 481/A, wpis do rejestru zabytków decyzją nr KI.5336-10/92. Park został zakomponowany w sposób swobodny, wykorzystujący istniejące uwarunkowania topograficzne i przyrodnicze. Park uchodzi za jeden z najpiękniejszych zachowanych parków podworskich w centralnej Polsce. Występują tu niemal wszystkie gatunki rosnących na obszarze kraju drzew liściastych, a także okazy drzew egzotycznych. południowe przepole zamku. Park, łącznie z zamkiem stanowią oddzielną jednostkę przestrzenną. Jest to architektoniczna forma punktowa organicznie połączona z 24 komponowaną strukturą XIX wiecznego parku i naturalnie ukształtowaną, otwartą strukturą przestrzenną przedpola południowego (przedpole jest położone na północ od mostu na drodze krajowej Uniejów-Turek i obejmuje pole obserwacji zamku z ponad 25metrową wieżą główną zamku). To przedpole nie jest obecnie formalnie włączone w całość zespołu zamkowo-parkowego. Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia NMP w Uniejowie. – nr rej. zabytku A-44; A245 (podwójny wpis). Jest to d. kolegiata ufundowana przez abp Jarosława Bogorię Skotnickiego w 1349 r., w środku znajduje się marmurowy sarkofag Bł. Bogumiła z 1666 r. Kolegiata jest obiektem murowanym, jednonawowym z wydzielonym prezbiterium. Budowana w połowie XIV w. rozbudowywana w XV w. podwyższana w 1649 r. odnawiana w latach 1875-1902 i w 1945 r. Po zniszczeniach wojennych odbudowano bardzo niefortunnie szczyt zachodni wg projektu miejscowego księdza. Działka kościelna jest otoczona murowanym parkanem o wysokości 1 m od południa i zachodu oraz 2 m od północy i wschodu. Południowo-wschodnim narożniku działki znajduje się wieża z bramą przejazdową. Na północ, za murem znajduje się plebania i gospodarcze zabudowania parafialne. Stan zabytku dobry, ostatnie prace konserwatorskie to 1998 r., Późnoklasycystyczny dworek szlachecki z 1845 r. przy ul. Kościelnickiej – nr rej. zabytku 360A, wpis do rejestru zabytków decyzją nr KL.5336-241/84 – siedziba MiejskoGminnego Ośrodka Kultury w Uniejowie. Jest to budynek murowany, parterowy, na planie prostokąta z dwoma ryzalitami na osi. Wybudowany na miejscu dawnego placu ćwiczeń wojskowych. Obecnie wymaga kapitalnego remontu. Cerkiewka – nr rej. zabytku 397/A, wpis do rejestru zabytków decyzją nr Kl5336-6/87. Jest to kaplica grobowa rodziny Tollów z 1885 r. . zwana cerkiewką, zbudowana w formie dwukondygnacyjnego mauzoleum na planie krzyża greckiego z wejściem na osi ramienia wschodniego. Budowniczy nieznany. Obsadzona kręgiem dębów została umiejscowiona w lesie na obrzeżach Uniejowa, przy trasie Uniejów-Dąbie-Koło. Stan zły. Właścicielem jest Gmina Uniejów. Grodzisko w Spycimierzu – nr rej.zabytku 248/A Park dworski w Czepowie Dolnym – nr rej.zabytku 432/A, wpis do rejestru zabytków decyzją nr Kl.533-28/89. Powierzchnia 4,80 ha, działka oznaczona numerem ewidencyjnym 458. Założony w I połowie XIX w. adaptowany później do potrzeb szkolnych. W południowo-wschodniej części parku znajduje się dwór, w którym obecnie mieści się Dom Pomocy Społecznej Stowarzyszenia „Zorza”. Park ma układ parku 25 krajobrazowego. Uchwałą Nr XXVIII/153/04 Rady Miejskiej w Uniejowie z dnia 30 września 2004 r. park w Czepowie został uznany za zespół przyrodniczo-krajobrazowy (Dz.U.W.Ł. Nr 317, poz. 2637) 3.3.2. Obiekty wpisane do wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków: w tym wpisane do rejestru zabytków: L.p. Wyszczególnienie Lokalizacja Datowanie 1 2 3 4 5 6. 7 8. 9. Brzozówka 2 Brzozówka 4 Brzozówka 8b Czepów Dolny 18 Czepów Dolny 16 Czepów Dolny Czepów Dolny Czepów Dolny Czepów Dolny ok. 1888 r. ok.1850 ok.1830 r. k. XIX w. II poł. XIX w. XIX w. I poł. XIX w. I poł. XIX w. I poł. XIX w. poł. XIX w. 23. Dom nr 20 24. Obora nr 20 25. 26. 27. 28 29. 30 31. 32. 33. 34. 35. Dom nr 8 Dom nr 24 Dom nr 17 Dom z kamienia nr 7 Dom nr 3 Dom nr 1 Dom nr 7 Dom nr 7/7A Obora cmentarz parafialny plebania Dąbrowa Dąbrowa Dąbrowa Dąbrowa Felicjanów Felicjanów Kozanki Wielkie Kuczki Kuczki Kuczki Kuczki Lekaszyn 23 Orzeszków Kolonia Orzeszków Kolonia Orzeszków Kolonia Ostrowsko Ostrowsko Ostrowsko Pęgów 7 Pęgów Rożniatów 1 Rożniatów 7 Skotniki 7/7A Skotniki 5/5a Spycimierz Spycimierz Dom mieszkalny drewniany Dom mieszkalny drewniany Dom mieszkalny drewniany Dom mieszkalny drewniany Dom mieszkalny P park dworski pozostałość zabudowań folwarcznych Budynek dawnej gorzelni Magazyn w zabudowaniach pofolwarcznych 10. cmentarz ewangelicki (nieczynny 11. Zagroda nr 11 12. Stodoła w zagrodzie nr 11 13. Obora w zagrodzie nr 11 14. Dom nr 42 15. Dom nr 44 16. Dom nr 24 17. Dom nr 6 18. Dom nr 8 19. Dom nr 9 20. Dom nr 18 21. Dom drewniany 22. Dwór Informacje (wpis do rejestru zabytków) 432/174 ok.1900 r. przed 1939 ok.1900 r przed 1939 pocz. XIX w. 26 36. 37. 38. 39. 40 41 42 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. Szkoła murowana Dom nr 11 Dom nr 31 Dom nr 17 historyczny układ przestrzenny Grodzisko Dom nr 7 Dom nr 8 Zespół zamkowo-parkowy, w tym: a) park b) zamek c) otoczenie zamku Zespól kościoła p.w. Wniebowzięcia NMP, w tym: Kościół parafialny mur. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. b) dzwonnica, 1901 r. c) teren przykościelny w obrębie ogrodzenia cmentarz, d. przykościelny Bożego Ciała Kaplica cmentarna Teren cmentarza w obrębie murów Zespół cmentarza Parafialnego Ogrodzenie cmentarza parafialnego cmentarz ewangelicki cmentarz żydowski Zespół budowlany Rynku 59. Dom nr 11 – 60. Dom nr 12 – 61. 62. Cerkiewka Dworek 63. Dom, 64. Dom 65. Dom 66. Dom 67. Dom 68. Dom 69. Budynek Zakładowy 70. Dom, 51. Spycimierz 7 Spycimierz 11 Spycimierz 31 Spycimierz 17 Spycimierz Spycimierz Stanisławów 7 Stanisławów 8 Uniejów przed 1939 248/A XIX w. XIV w. 481/A 256/A Uniejów I połowa. A-44/424, XIV w 245/10 I połowa. XVII w. 1901 r. Uniejów ul. Kilińskiego Uniejów Uniejów Uniejów Uniejów Uniejów Uniejów Uniejów Uniejów, Rynek 11 Uniejów, Rynek 12 Uniejów 1885 Uniejów XIX w. ul. Kościelnicka Uniejów ul. Bogumiła 2 Uniejów, ul. Bogumiła 4 Uniejów, ul. Bogumiła 12 Uniejów, ul. Bogumiła 18 Uniejów, ul. Bogumiła 20 Uniejów, ul. Bogumiła 22/24 Uniejów, ul. Bogumiła 50 Uniejów, A- Z elementami zabudowy XIX w. i sprzed 1914 r. 397/A 360/A 27 71. Budynek gospodarczy, 72. Dom 73. Dom 74. Dom z kuźnią 75 Dom 76 Budynek gospodarczy 77 Dom 78. Dom 79. Dom nr 6 (obecnie poczta) 80 Dom 81. Dom 82. 83.. 84 Historyczny układ przestrzenny Obora w zagrodzie 21 Zespół kościoła parafialnego p.w. św. Jakuba Apostoła i św. Doroty, w tym: a) kościół mur. b) teren przykościelny w obrębie ogrodzenia Cmentarz parafialny Cmentarz choleryczny Zespół gospodarczy nr 14 Dom nr 14 należący do zespołu gospodarczego Obora I należąca do zespołu gospodarczego nr 14 Obora II należąca do zespołu gospodarczego nr 14 Stodoła należąca do zespołu gospodarczego nr 14 Dom z kamienia Obora z kamienia Stodoła nr 65 Dom z kamienia Dom drewniany Zespół kościoła p.w. św. Wojciecha i Stanisława, w tym: a) kościół murowany b) plebania 85. 86 87 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 103 ul. Bogumiła 56 Uniejów, ul. Bogumiła 56 Uniejów, ul. Bogumiła 30 Uniejów, ul. Bogumiła 11 Uniejów, ul. Dąbska 14 Uniejów ul. Dąbska 22F Uniejów, ul. Dąbska 22F Uniejów, ul. Kilińskiego 1 Uniejów, ul. Krótka 5 Uniejów ul. abp Owczarka Uniejów, ul. Rzeczna 18 Uniejów ul. Turecka 7 Uniejów Wielenin Kolonia Wielenin Wielenin Wielenin Wielenin 14 Wielenin 14 Wielenin 14 Wielenin 14 Wielenin 14 Wielenin 65 Wielenin 65 Wielenin 65 Wielenin 67 Wielenin 39 Wilamów I ćw.XX w. I ćw.XX w. przed 1939 przed 1939 1894 r przed 1939 r.. 28 99. 100 101 102 104 105 106 c) otoczenie przykościelne w obrębie ogrodzenia Cmentarz parafialny Wilamów Cmentarz choleryczny Wilamów Młyn Wilamów 134 Dom nr 1 Zaborów 1 Dom nr 18 Zaborów 18 Obora nr 7 Zaborów 7 3.3.3. Strefy ochrony archeologicznej Do rejestru zabytków jest obecnie wpisane grodzisko w Spycimierzu. Pozostałe stanowiska wyszczególnione poniżej zostały zaewidencjonowane przez WKZ, jednak obejmują one tylko obszar około 1/3 gminy Uniejów wymagając dalszego rozpoznawania. 29 Obszar podlegający ochronie konserwatorskiej w mieście Uniejów. 30 Obszar podlegający ochronie konserwatorskiej w Gminie Uniejów. 31 3.4. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego 3.4.1. Rzeźba terenu Powierzchnia gminy opada w kierunku północnym ku dolinie Neru i zachodnim ku dolinie rzeki Warty. Rzędne wysokościowe wahają się od 97 do 116 m n. p. m. Płaska równina gminna nosi nazwę Kotliny Uniejowskiej. Charakterystyczną cechą poziomów tarasowych doliny Warty są pola wydmowe o kształtach nieuregulowanych, wydłużonych i rozczłonkowanych z piasków drobnoziarnistych, pylastych. Ponad połowa terenu gminy to wysoczyzna morenowa (po prawej stronie rzeki), która silnie kontrastuje z dnem rzeki Warty poprzez stromo zarysowaną, malowniczą skarpą w wysokości względnej 7-11 m. 3.4.2. Budowa geologiczna Obszar gminy znajduje się w Niecce Szczecińsko – Łódzko – Mazowieckiej. Budują ją margle, wapienie margliste, opoki i gezy oraz piaskowce z glankonitem. Są to osady kredy górnej. Osady trzeciorzędowe reprezentowane przez iły, mułki, piaski ilaste z wkładkami węgla brunatnego reprezentujący miocen. Iły zalegają w środkowej i północnej części gminy. Na szczególną uwagę zasługują pokłady węgla brunatnego w środkowej części gminy. Utwory organiczne reprezentowane są przez torfy i przewarstwione iłami i gliną, które wypełniają obniżenia dolinne i starorzecza w północnej i północno – zachodniej części gminy. 3.4.3. Lasy Lasy zajmują 1400 ha powierzchni gminy (około 11 %), z czego 34 ha to krajobrazowy park zamkowy w Uniejowie z najwartościowszym skupiskiem roślinności drzewiastej na terenie gminy. Chociaż na obszarze gminy dominują lasy sosnowe, to nie brakuje też roślinności drzewiastej o odmiennym typie. Wspomnieć warto o północnej części Kościenicy, gdzie występują kępki lasu łęgowego. Do drzewostanu Uniejowa zaliczymy m.in.: olesy, olchy, jesiony, topole, lipy, klony, kasztany, akacje, brzozy. Sporą część obszaru zajmuje roślinność łąkowa i bagienna. Występujące na tym terenie lasy słyną ze zwierzyny łownej i grzybów. Założony w połowie XIX w. park uchodzi za jeden z najpiękniejszych zachowanych parków podworskich w centralnej Polsce. Różnorodność drzewostanu w parku jest jedną z najbogatszych w Polsce. Park ten sąsiaduje z dużym kompleksem leśnym - Uroczysko Zieleń. Uroczysko Zieleń obejmuje 4 oddziały leśnictwa Uniejów, obrębu Linne, Nadleśnictwa Turek. Znajdują się tu 32 lasy, łąki i wody o łącznej powierzchni 77,67 ha. Wewnątrz kompleksu leśnego znajduje się polana stanowiąca malowniczą naturalną łąkę o powierzchni 4,03 ha. Razem z zabytkowym parkiem zamkowym stanowią leśną enklawę urozmaicającą piękny nizinny krajobraz. Ze względu na swoje walory przyrodnicze teren ten został włączony do ustanowionych form ochrony przyrody: Uniejowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu i Natura 2000 Dolina Środkowej Warty. 3.4.4. Występowanie obszarów prawnie chronionych Gmina Uniejów leży w dorzeczu rzeki Warty. Natomiast samo miasto położone jest na prawym brzegu rzeki Warty, na środkowym odcinku Warty. Rzeka przepływa przez południowo – zachodnią i zachodnią część gminy, a jej długość na tym odcinku wynosi 21,5 km. Warta uznawana jest za jeden z najciekawszych szlaków wodnych środkowej Polski. W dolinie rzeki Warty, w jej środkowym biegu, stworzono obszar ochrony przyrody. Głównymi walorami doliny są: unikalna roślinność, niskie torfowiska, śródlądowe słone łąki oraz międzynarodowej rangi ostoje ptactwa. W skład Obszaru Chronionego Doliny Warty wchodzi rezerwat faunistyczny „Dąbskie Błota”. Obejmuje on głównie łąki typu łęgów rozlewiskowych i łęgów właściwych. Bardzo charakterystycznym elementem nadwarciańskich terenów są liczne oczka wodne – torfiarki – porośnięta szuwarem błotnym. Na tym obszarze występują gniazda lęgowe m. in. gęsi gęgawki, łabędzia niemego, krzyżówki, cyraneczki kulika, mewy śmieszki, perkoza i żurawia. Około 30% terenów gminy położona jest na Obszarze Chronionego Krajobrazu. Obszar Uniejowski obejmujący wsie: Łęg Baliński, Spycimierz, Zieleń, Człopy, oraz część Uniejowa i Ostrowska. Zgodnie z Koncepcją Krajowej Sieci Ekologicznej ECONET objęto ochroną obszar Doliny Warty z unikalną roślinnością, niskimi torfowiskami, słonymi śródlądowymi łąkami, ostoją ptactwa. Na terenie gminy występują gleby najwyższej wartości w miejscowościach: Czepów, Orzeszków, Stanisławów, Wielenin, Dąbrowa, Uniejów, Budy Uniejowskie, Wola Przedmiejska. 3.4.5. Natura 2000 Obszar obejmuje dolinę Warty pomiędzy wsią Balin (koło Uniejowa) i Dębno n. Wartą (koło Nowego Miasta n. Wartą). Dolina ma szerokość od 500 m do ok. 5 km, wypełniona jest przez mady i piaski. Jedynie w bezodpływowych obniżeniach występują niewielkie 33 powierzchnie płytkich torfów. Obszar doliny jest w zróżnicowanym stopniu przekształcony i odmiennie użytkowany. Na obszarze Kotliny Kolskiej rzeka jest obustronnie obwałowana obszary zalewowe (łąki i pastwiska, lokalne łęgi i wikliny nadrzeczne) znajdują się w strefie międzywala oraz w ujściach rzek Prosny i Kiełbaski. W obrębie Doliny Konińsko-Pyzdrskiej dolina zachowała bardziej naturalny charakter. Jej zachodnia część nie została obwałowana i podlega okresowym zalewom. Teren ten jest zajęty przez mozaikę ekstensywnie użytkowanych łąk i pastwisk, zadrzewień łęgowych oraz zarastających szuwarem starorzeczy. Zachodni fragment obszaru (na zachód od ujścia Prosny) zajmuje duży kompleks zalewowych, zbliżonych do naturalnych, starych łęgów jesionowowiązowych i grądów niskich. Znaczne ich fragmenty zachowały się w wyniku ochrony rezerwatowej. Na skutek wybudowania na Warcie zbiornika zaporowego Jeziorsko zmieniony został naturalny rytm hydrologiczny Warty, co pociągnęło za sobą różnorakie zmiany siedliskowe. Występują następujące formy ochrony: Park Krajobrazowy: Nadwarciański (13428,0 ha) Zerkowsko-Czeszewski (15640,0 ha) Obszar Chronionego Krajobrazu: Pyzdrski (do 1995 30000) (16572,0 ha) Uniejowski (18000,0 ha) Goplańsko-Kujawski Nadwarciański Powidzko-Wieniszewski Szwajcaria Żerkowska Złotogórski. 3.4.6. Surowce mineralne Wśród bogactw mineralnych znajdujących się na terenie gminy, wspomnieć trzeba o utworach kredowych w postaci margli (Rożniatów, Czepów), o pokładach żwiru i piasku (Rożniatów), o pokładach gliny w okolicach Wielenina i gazie ziemnym oraz wodach termalnych odkrytych na terenie miasta. Eksploatowane przy wykorzystaniu trzech odwiertów, wody termalne charakteryzują się temperaturą 68 0C przy wypływie. Są to wody chlorkowo-sodowe, zawierające znaczne ilości związków o specyficznej aktywności farmakologicznej, które wykorzystać można do celów gospodarczych, profilaktyki leczniczej, rekreacji oraz prowadzenia intensywnych upraw rolniczych pod szkłem i folią. 3.4.7. Klimat Klimat Polski środkowej charakteryzuje dość duża zmienność elementów meteorologicznych w czasie, a także małe zróżnicowanie przestrzenne. Wynika to ze znacznej jednorodności uwarunkowań radiacyjnych i cyrkulacyjnych. 34 W ciągu roku najmniej energii promieniowania całkowitego słońca dochodzi do powierzchni ziemi w grudniu (ok. 2 MJ/m2d), a najwięcej w czerwcu (ok. 19 MJ/m2d). Bilans promieniowania w pełnym zakresie widma (promieniowanie długofalowe i krótkofalowe) jest ujemny od listopada do lutego. Największe przychody ciepła występują w czerwcu i lipcu (ponad 10 MJ/m2d). Charakterystyczną cechą przebiegu zachmurzenia jest rytm roczny i maksimum przypadające zimą (7,5 w skali 10–stopniowej) oraz minimum w ostatnich miesiącach lata (sierpień – wrzesień – 5,5 w skali 10-stopniowej). W ciągu roku jest w regionie około 42 dni pogodnych oraz około 140 dni pochmurnych. Średnia wieloletnia suma godzin słonecznych waha się w granicach 1460 – 1680, co stanowi 33 – 37 % usłonecznienia możliwego. W lecie usłonecznienie wynosi około 45 %, a w miesiącach zimowych około 15 %. Cyrkulacja atmosfery kształtuje warunki klimatyczne centralnej Polski w sposób bardzo niestabilny. W Polsce środkowej około 45 % dni pogodę kształtują masy powietrza polarnomorskiego (latem do 60 %, a wiosną ponad 30 %). W ciągu 38 % dni panują masy powietrza polarnego kontynentalnego, a przez 10 % dni masy powietrza arktycznego (najczęściej wiosną). Powietrze zwrotnikowe występuje dość rzadko i przynosi najczęściej jesienią niezwykłe okresy ciepła. Średnie roczne wartości temperatury obliczone na podstawie wieloletnich obserwacji (lata 1965 – 1995, 99985 obserwacji) zestawione przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie wahają się w granicach 8,10C, średnie letnie wartości temperatury wahają się w granicach 14,60C, natomiast średnie zimowe temperatury wahają się w granicach 1,70C. W skali całego roku na terenie Powiatu Poddębickiego przeważają wiatry zachodnie ponad 20 % częstotliwości i południowo - zachodnie - około 12 % częstotliwości. Dość często (ponad 10 % częstotliwości) napływa do nas powietrze ze wschodu, jak również z południowego wschodu. Wiatry wschodnie najczęściej mają miejsce wiosną i jesienią, przy ich całorocznym występowaniu. Występowanie wiatrów wschodnich spowodowane jest istnieniem wyżu nad Europą Wschodnią sięgającego klinem aż po obszar Polski. Najczęściej są to wiatry słabe, co przy stabilnej temperaturze powietrza kształtuje niekorzystne warunki dla rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Istotną cechą warunków anemometrycznych jest niezbyt częste występowanie bardzo silnych wiatrów. Znacznie częściej występują bardzo duże prędkości wiatru w porywach, co przyczynia się do powstawania trąb powietrznych, związanych z występowaniem burz, obejmujące ograniczone obszary. 35 3.4.8. Wody podziemne Podstawowym sposobem użytkowania zasobów wodnych jest pobór wody na cele gospodarki komunalnej oraz wykorzystanie wód powierzchniowych jako odbiorników ścieków. Analizując wyniki badań wody z ostatnich lat można stwierdzić, że wody w utworach czwartorzędowych występujące na terenie Powiatu Poddębickiego na ogół należą do wód średnio twardych i twardych o odczynie zasadowym, posiadają II klasę jakości. To oznacza, że do celów pitnych wymagają jedynie prostego uzdatniania ze względu na ponadnormatywną zawartość żelaza i manganu, jednakże nieprzekraczającą wartości 4 mg/l Fe i 0,5 mg/l Mn. Wody tego typu występują na wysoczyźnie. Na ogół zawierają ponadnormatywne ilości żelaza i manganu. W związku z tym przeważnie zaliczane są pod względem jakości do II klasy. 3.4.9. Wody termalne Wody te stanowią swoisty rodzaj wód podziemnych zaliczonych do kopalin podstawowych. Zostały rozpoznane i udokumentowane w rejonie Uniejowa. Wykonano tu do celów grzewczych 3 otwory do stropu górnej jury, którymi ujęto wody z piaskowców dolnej kredy. Otwór IGH-1 (wykonany w 1978 r.) - głębokość 2254,0 m Otwór PIG/AGH-1 (wykonany w 1990/91 r.) - głębokość 2665,0 m Otwór PIG/AGH-2 (wykonany w 1990/91 r.) - głębokość 2 031,0 m Wody termalne w rejonie Uniejowa należą do wód chlorkowo-sodowych i posiadają temperaturę 68°. Z dokumentacji tych wód wynika, że są one wodami poligenetycznymi stanowiącymi mieszaninę słonych reliktowych ze słodkimi młodymi wodami. Zasilanie wód geotermalnych występujących w omawianym rejonie odbywa się na wychodniach kredy dolnej od strony Antyklinorium Kujawskiego oraz od strony Monokliny Przedsudeckiej. Wody termalne posiadają specyficzny skład chemiczny – podany przez Zakład Balneologiczny w Poznaniu kationy aniony Na+ - 3000 mg/dm3 Cl- - 4904,92 mg/dm3 K+ - 26 mg/dm3 Br- - 5,06 mg/dm3 NH4+ - 1,6 mg/dm3 J- - 0,63 mg/dm3 36 Ca2+ - 195,59 mg/dm3 SO42- - 75,00 mg/dm3 Mg2+ - 40,46 mg/dm3 HCO3- - 291 mg/dm3 Ba2+ - 0,26 mg/dm3 Sr2+ - 10,6 mg/dm3 Fe2+ - 5,14 mg/dm3 Woda termalna charakteryzuje się temperaturą 68oC i niską mineralizacją na poziomie 7 g/l. W miesiącach lipcu, sierpniu i wrześniu 2002 roku zespół specjalistów balneologów rozpoczął zabiegi lecznicze w oparciu o wody termalne (kąpiele, hydromasaże, inhalacje, irygacje i zabiegi łączne). Z zabiegów korzystają głównie mieszkańcy Uniejowa i okolic oraz łodzianie. Począwszy od jesieni 2002 roku na stałe zabiegi przyjeżdżają do Uniejowa pacjenci łódzkiego szpitala im. Mikołaja Kopernika. Jest to wynik współpracy pomiędzy obiema instytucjami. Dzieło zmarłego prof. Andrzeja Żebrowskiego kontynuuje jego syn Michał specjalizujący się w zagadnieniach wykorzystania wód termalnych w lecznictwie. Patronat nad badaniami leczniczego wykorzystania uniejowskich wód termalnych prowadzanych przez Łódzki Oddział Polskiego Towarzystwa Balneologii i Medycyny Fizykalnej pod kierunkiem Michała R. Żebrowskiego, objął Uniwersytet Medyczny w Łodzi. W 2008 r. Polska Akademia Nauk – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego przeprowadził pod kierunkiem prof. dr hab. Krzysztofa Błażejczyka badania mające na celu stwierdzenie leczniczych właściwości klimatu Uniejowa. Wyniki tych badań jednoznacznie wskazują, że warunki klimatyczne i mikroklimatyczne w Uniejowie spełniają warunki stawiane miejscowościom uzdrowiskowym. 3.4.10.Stan czystości gleb Poważnym czynnikiem degradacji gleb jest ich nadmierne zakwaszenie i zubożenie w składniki pokarmowe, jak fosfor, potas i magnez. Przyczyną ubożenia gleb w składniki pokarmowe jest bardzo niskie i nieproporcjonalne i użycie nawozów mineralnych. Wpływ na to ma również zmniejszenie pogłowia zwierząt gospodarskich, co prowadzi do zmniejszenia ilości nawozów naturalnych, wprowadzanych do gleb. 37 4. Gospodarka Lokalny sektor gospodarczy miasta i gminy Uniejów zdominowany jest przez podmioty gospodarcze prowadzące swoją działalność w formie organizacyjno-prawnej osoby fizycznej. Na koniec 2010 r. działalność gospodarczą w mieście i gminie Uniejów prowadziło 385 podmiotów. Zdecydowana większość to mikroprzedsiębiorstwa, zatrudniające mniej niż 10 pracowników, lub bazujące na samozatrudnieniu. Z przedstawionego poniżej wykresu wynika, iż zdecydowana większość firm skupia się na działalności usługowej i handlu. Na terenie Miasta i Gminy Uniejów brak jest dużych przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 250 pracowników. Sektor publiczny reprezentowany jest przez administrację publiczną, szkolnictwo i bezpieczeństwo publiczne. Z wykresu nr 1 można wywnioskować, iż od 2004 r. wzrasta systematycznie liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych. Wynika to w głównej mierze z zaangażowania mieszkańców oraz nastawienia Gminy na sektor turystyczny. Należy stwierdzić również, iż w najbliższym czasie nastąpić może wzrost liczby przedsiębiorstw poprzez w branży gastronomicznej i hotelarskiej oraz uzdrowiskowej dzięki inwestycjom, w zakresie turystyki, które będą Gmina Uniejów realizować będzie przy wsparciu funduszy unijnych. Do najważniejszych przedsiębiorstw działających na terenie Gminy Uniejów należy zaliczyć: 1. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej „Termy Uniejów” Sp. z o.o., 2. K-Flex Polska Sp. z o.o. 3. Geotermia Uniejów Sp. z o.o., 4. PHU KOMA MAREK KOMAJDA, 5. Usługi Transportowe – Andrew Bus – Andrzej Gawroński, 6. Przedsiębiorstwo Produkcyjno -Usługowo-Handlowe "Ekoinżbud" Piotr Peraj, 38 Wykres.1. Informacja o liczbie przedsiębiorców w latach 1999 - 2010 wpisanych do ewidencji działalności gospodarczej Urzędu Miasta w Uniejowie Źródło: Urząd Miasta w Uniejowie Wykres. 2. Informacja o strukturze przedsiębiorców według stanu na koniec roku 2010 wpisanych do ewidencji działalności gospodarczej Urzędu Miasta w Uniejowie Źródło: Urząd Miasta w Uniejowie 39 5. Sfera społeczna 5.1. Struktura demograficzna i społeczna Według stanu na dzień 31 grudnia 2010 r. w Gminie Uniejów zamieszkiwało 7392 osób z czego 3758 to kobiety, zaś 3634 to mężczyźni. Gęstość zaludnienia na dzień 31.12.2010 r. wynosiła 57 osób/km2. Na 100 mężczyzn na dzień 31.12.2010 r. przypadały 103 kobiety. Wykres. 3. Informacja o strukturze ludności wg. płci w Gminie Uniejów w latach 2000-2010 Zgodnie z tendencją charakterystyczną dla całego regionu liczba ludności na terenie gminy od 2000 roku powoli, ale systematycznie maleje. Dotyczy to również Gminy Uniejów, w którym liczba mieszkańców w stosunku do 2000 r. zmniejszyła się o 209 osób, tj. o 2,75%. Ludność miasta stanowi 40,99% ludności całej gminy, zaś gminy 59,01 %. Stanowi to 17,76% ludności powiatu poddębickiego. Wśród mieszkańców Gminy przeważają kobiety, stanowiąc 50,84% ogółu mieszkańców. Liczba ludności przypadająca na 1 km2 wynosi w mieście 57 osób. 40 Tabela 1. Struktura ludności wieku w Gminie Uniejów w latach –2000 - 2010 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 1 736 1 674 1 602 1 515 1 418 1 371 1 373 1 362 1 327 1 297 1 280 mężczyźni 894 861 822 776 737 719 718 716 694 682 670 kobiety 842 813 780 739 681 652 655 646 633 615 610 ogółem 4 409 4 408 4 404 4 386 4 411 4 452 4 408 4 694 4 697 4 673 4 655 mężczyźni 2 365 2 364 2 368 2 366 2 370 2 391 2 379 2 523 2 521 2 535 2 541 kobiety 2 044 2 044 2 036 2 020 2 041 2 061 2 029 2 171 2 176 2 138 2 114 1 456 1 456 1 455 1 467 1 480 1 475 1 507 1 428 1 431 1 432 1 457 454 452 454 476 494 489 471 442 438 425 423 1 002 1 004 1 001 991 986 986 1 036 986 993 1 007 1 034 LATA Ludność w wieku przedprodukcyjnym ogółem Ludność w wieku produkcyjnym Ludność w wieku poprodukcyjnym ogółem mężczyźni kobiety Ź r ó d ł o: Baza Danych Regionalnych GUS oraz Urząd Miasta w Uniejowie. Charakterystycznym jest zmniejszanie się udziału ludności w wieku poniżej 18 lat, z 22,84% w 2000 r. do 17,32% w roku 2010. Zwiększa się natomiast znacznie udział ludności w wieku produkcyjnym (z 58,00% do 62,97%) i stosunkowo nieznacznie ludności starszej, w wieku poprodukcyjnym (z 19,16% w 2000 r. do 19,71% w 2010 r.). Można zauważyć, że na przestrzeni 10 lat liczba osób w wieku produkcyjnym wzrosła jednak niepokojącym zjawiskiem jest w dalszym ciągu ujemny przyrost naturalny. Ponadto tendencje jakie się rysują w ostatnich latach wskazują, że proces powolnego „starzenia” się ludności gminy będzie postępował. W związku z powyższym działania gminy powinny iść w kierunku polityki prorodzinnej oraz wspierania aktywnej starości. Niekorzystny wpływ na przyrost naturalny ma również zauważona liczba zawieranych związków małżeńskich. 41 Tabela 2. Małżeństwa , zgony, urodzenia, przyrost naturalny w Gminie Uniejów 2000 Małżeństwa 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 61 43 42 32 44 34 51 84 105 99 70 ogółem 63 80 62 48 57 54 77 65 76 65 64 mężczyźni 32 41 26 27 32 32 42 43 48 42 41 kobiety 31 39 36 21 25 22 35 22 28 23 23 100 97 103 89 94 94 118 104 116 109 84 mężczyźni 49 55 46 39 51 54 72 68 71 66 48 kobiety 51 42 57 50 43 40 46 36 45 43 36 ogółem -37 -17 -41 -41 -37 -40 -41 -38 -37 -44 -20 mężczyźni -17 -14 -20 -12 -19 -22 -30 -24 -20 -24 -7 kobiety -20 -3 -21 -29 -18 -18 -11 -14 -17 -20 -13 Urodzenia Zgony ogółem Przyrost naturalny Poziom wykształcenia mieszkańców miasta jest, generalnie rzecz ujmując, niższy niż przeciętnie w województwie. Przy analizie struktury ludności według poziomu wykształcenia odwołać się trzeba do informacji zebranych w trakcie Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z maja 2002 r., który dostarczył charakterystyk demograficznych i społecznych niemożliwych do uzyskania dla innych lat. Według danych spisowych odsetek osób z wykształceniem wyższym sięga w Uniejowie 7,1% (podczas gdy przeciętnie w skali regionu - 9,2%). Wykształceniem ponadpodstawowym legitymuje się 60,4% mieszkańców miasta w wieku 13 lat i więcej przy przeciętnej dla województwa 62%. 42 Tabela 3 LUDNOŚĆ W WIEKU WYKSZTAŁCENIA I PŁCI Stan w maju 2002 r. 13 LAT I WIĘCEJ WEDŁUG POZIOM Poziom wykształcenia WYSZCZEGÓL NIENIE Ogółem wyższe policealne średnie ogólnokształcące średnie zawodowe zasadnicze zawodowe podstawowe ukończone podstawowe nieu-kończone OGÓŁEM RAZEM 2622 187 86 183 536 593 918 119 Mężczyźni 1229 54 22 57 255 393 410 38 Kobiety 1393 133 64 126 281 200 508 81 W ODSETKACH RAZEM 100,0 7,1 3,3 7,0 20,4 22,6 35,0 4,6 Mężczyźni 100,0 4,4 1,8 4,6 20,8 32,0 33,4 3,0 Kobiety 100,0 9,5 4,6 9,0 20,2 14,4 36,5 5,8 Ź r ó d ł o: Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych, Gmina Miejsko – Wiejska Uniejów, Urząd Statystyczny w Łodzi, Łódź 2003 Łącznie wykształcenie wyższe i średnie posiada 37,8% ogółu mieszkańców miasta (w wieku 13 lat i więcej). Poziom wykształcenia mieszkańców jest istotnie zróżnicowany według płci. Odsetek osób z wykształceniem wyższym wśród mężczyzn sięga 4,4%, a wśród kobiet jest ponad dwukrotnie wyższy i wynosi 9,5%. Wśród ogółu posiadających wykształcenie co najmniej średnie proporcje według płci są następujące: mężczyźni – 31,6%, kobiety – 43,3%. Kobiety są więc zgodnie z tendencją charakterystyczną dla całego regionu na ogół lepiej wykształcone. Mężczyźni przeważają wśród osób z wykształceniem zasadniczym, jest ich blisko dwukrotnie więcej niż kobiet. 5.2. Warunki życia mieszkańców Charakteryzując zasoby mieszkaniowe również właściwym będzie odwołanie się do wyników NSP 2002, które pozwalają na szczegółową charakterystykę sytuacji mieszkaniowej. Zasoby mieszkaniowe Uniejowa wynosiły w 2002 r. 1186 mieszkań, w tym 1048 mieszkań zamieszkanych o łącznej powierzchni 75,2 tys. m2 i 4014 izbach. W latach 1989-2004 odnotowano w mieście przyrost 171 mieszkań, 812 izb oraz 15,7 tys. m2 powierzchni użytkowej. Znaczny wzrost liczby izb i powierzchni użytkowej (odpowiednio o 15,1% i 24,0%) świadczy o dokonanej w tym okresie wymianie starej substancji mieszkaniowej i oddawaniu do użytku mieszkań większych niż poprzednie oraz o rozbudowie mieszkań już istniejących. 43 Sytuację mieszkaniową i poziom warunków mieszkaniowych obrazują wskaźniki określające zaludnienie mieszkań oraz stopień wyposażenia mieszkań w instalacje technicznosanitarne. Wyposażenie mieszkań w instalacje w okresie ostatnich lat uległo znacznej poprawie. Odsetek mieszkań wyposażonych w wodociąg wynosi 97,4%, ustęp spłukiwany – 89,2%. Łazienkę posiada 86,3% mieszkań, a w 83,5% mieszkań jest możliwość korzystania z ciepłej wody bieżącej. Wskaźniki te są porównywalne z obserwowanymi dla ogółu obszarów miejskich województwa łódzkiego. Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania wynosi 71,7 m2, a składa się ono przeciętnie z 3,83 izby. Mieszkania w Uniejowie są przeciętnie większe od mieszkań na terenie miast województwa, które średnio mają 55,3 m2 i składają się z 3,25 izby. Sytuację mieszkaniową charakteryzuje ponadto miernik braku mieszkań, tzw. statystyczny deficyt mieszkań, rozumiany jako różnica między liczbą gospodarstw domowych a liczbą zamieszkanych mieszkań. W Uniejowie ten deficyt, według danych NSP 2002, wyniósł 81 mieszkań. Na terenie gminy Uniejów usługi publiczne w zakresie ochrony zdrowia świadczy 5 niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz dwie indywidualne praktyki lekarskie, które są zlokalizowane na terenie miasta Uniejów. Są to: 1. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej przy ul. Orzechowej 6, w którym można skorzystać z pomocy lekarza internisty, lekarza pediatry, położnej oraz pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej i pielęgniarki szkolnej, 2. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej przy ul. Dąbskiej 20, oferujący pomoc lekarza reumatologa, internisty, pediatry, pielęgniarki, pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej i pielęgniarki położnej, 3. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej przy ul. Ogrodowej 10, w którym swoje usługi oferuje lekarz pediatra oraz pielęgniarka środowiskowo-rodzinna, 4. Indywidualna stomatologiczna praktyka lekarska, przy ul. Orzechowej 6, 5. Gabinet stomatologiczny przy ul. Kościelnickiej 16, 6. NZOZ DAW-DENT przy ulicy Orzechowej 6/34, Wszystkie wyżej wymienione gabinety funkcjonują na podstawie podpisanych kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia – Oddział w Łodzi. 44 W ramach struktury Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Poddębicach funkcjonują na terenie Uniejowa dwa gabinety lekarskie. Są to: gabinet stomatologiczny i gabinet ginekologiczny. Na terenie miasta usługi medyczne świadczą prywatne gabinety lekarskie: - 2 gabinety ginekologiczne, - 1 lekarz radiolog, wykonujący USG sutka, tarczycy, jamy brzusznej. Ponadto dla mieszkańców gminy Uniejów swoje usługi świadczy Pogotowie Ratunkowe w Poddębicach i w Turku. Ogółem w gminie pracuje 14 lekarzy, w tym 3 stomatologów w niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej. Średni personel medyczny pracujący w gminie to 2 położne, 3 pielęgniarki środowiskowo-rodzinne oraz 1 pielęgniarka szkolna. Ponadto na terenie Miasta Uniejów funkcjonują trzy apteki: 1. Apteka „Akacja” przy ul. Orzechowej 6, 2. Apteka „Arnica- Montana” przy ul. Orzechowej 7 3. Apteka „Nad Wartą” przy ul. Tureckiej. Mieszkańcy miasta chcąc skorzystać z porad innych specjalistów muszą udać się do Turku lub Poddębic, gdzie znajduje się najbliższy szpital. Poziom bezpieczeństwa mieszkańców miasta nie odbiega od obserwowanego w skali regionu. Do podstawowych zadań realizowanych przez policję w celu utrzymania bezpieczeństwa i ładu publicznego należą: - prace dochodzeniowo – śledcze; - prace operacyjno rozpoznawcze; - działania administracyjno – prewencyjne. Na terenie gminy znajduje się jeden komisariat Policji w Uniejowie, który obecnie posiada strukturę dziesięcioosobową w składzie: - komendant - 3 policjantów służby kryminalnej - 2 dzielnicowych - 4 policjantów prewencji Swym zasięgiem działania obejmuje 30 sołectw oraz miasto Uniejów. 45 Tabela. 4 Przestępstwa popełniane na terenie Miasta i Gminy Uniejów. Klasyfikacja przestępstw Ogółem Wypadki drogowe Kradzieże z włamaniem Kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości Kradzieże cudzych rzeczy Uszkodzenia mienia Groźba karalna Inne Kradzieże samochodów Rozboje Przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii Wskaźnik wykrywalności 5.3. 2005 234 12 22 2006 205 8 18 2007 188 5 14 66 58 39 44 5 4 53 10 8 39 6 5 44 3 4 45 9 4 41 2 2 2 10 13 54,7% 43,3% 45,9 % Rynek pracy Główne źródło utrzymania dla mieszkańców Uniejowa stanowi praca. Udział utrzymujących się z pracy jest zdecydowanie wyższy od występującego średnio dla ogółu miast w województwie łódzkim, gdzie tylko dla co trzeciego mieszkańca jest to główne źródło utrzymania. Źródła niezarobkowe takie jak emerytury i renty stanowią łącznie źródło utrzymania dla 34,6% ogółu ludności. Spośród ogółu pracujących (w firmach dużych i średnich) prawie połowę skupia sektor publiczny, a nieco ponad 1/3 z ogólnej liczby pracujących w tym sektorze, to pracujący w sektorze usług nierynkowych (placówki edukacyjne, ochrony zdrowia oraz jednostki administracji). Liczba bezrobotnych w 1991 roku kształtowała się na poziomie 479 osób. W roku 1999 r. wynosiła 659 osób. Nastąpił, zatem w tym okresie wzrost bezrobocia o około 38%. W kolejnych latach daje się zauważyć spadek bezrobocia do 446 osób w roku 2010. Nastąpił więc spadek w stosunku do 2000 o 36,20 %. Poniższa tabela wykazuje jak kształtowało się bezrobocie na przestrzeni ostatnich 10 lat w Gminie Uniejów. W ostatnich latach zlikwidowane zostały 2 duże zakłady pracy funkcjonujące na rynku dziewiarsko-odzieżowym (Sandra oraz Beroni). Spowodowało to, iż wzrosła liczba bezrobotnych kobiet z wykształceniem zawodowym. 46 Tabela 6. Liczba osób bezrobotnych w Gminie Uniejów na przestrzeni lat 2000-2010 Liczba bezrobotnych Ogółem W tym kobiet Z prawem do zasiłku W tym kobiety Bez prawa do zasiłku W tym kobiety Osoby poprzednio pracujące W tym kobiety Osoby dotychczas niepracujące W tym kobiety Bezrobotni zamieszkali na wsi W tym kobiety 2000 699 330 79 28 620 302 542 239 157 Brak danych 364 163 2001 733 332 61 20 672 312 536 221 197 Brak danych 393 178 2002 785 331 57 18 728 313 608 230 177 Brak danych 432 192 2003 735 319 31 13 704 306 547 219 188 Brak danych 417 186 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 689 665 625 422 334 376 446 303 299 305 185 157 174 211 42 55 68 45 39 45 50 22 20 34 15 15 20 17 647 610 557 377 295 331 396 281 279 271 170 142 154 194 542 515 505 347 274 285 342 221 215 233 139 117 83 152 147 150 120 75 60 91 104 82 84 72 46 40 50 59 382 369 325 213 189 211 250 168 163 155 95 95 98 123 Rok Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Poddębicach 47 Należy zauważyć, że znaczny spadek osób bezrobotnych nastąpił po 2004 r., czyli po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej i co, za tym idzie otwarciem niektórych rynków pracy dla Polaków. Niestety w ostatnim czasie bezrobocie znowu wzrasta, szczególnie wśród kobiet, które podobnie jak w całym województwie, również i w Gminie Uniejów sotnią dużą grupę osób bezrobotnych. Jak pokazuje powyższy wykres w dlaszym ciągu większym problemem są bezrobotni do 25 roku życia. Na koniec roku 2010 r. wśród całości osób bezrobotnych były to 133 osoby. Kolejny wykres pokaz, iż pożwanym problemem sa długotrwale bezrobotni, których w Gminie Uniejów jest 203 osoby. Z uwagi na brak na terenie Gminy Uniejów duzy zakładów pracy władze gminy, powinny zachęcać mieszkańców szczególnie z terenów wiejskich do zakładania własnej działaności gospodarczej ukierunkowanej na agroturystykę. 48 5.4. Edukacja Na terenie Miasta i Gminy Uniejów zlokalizowane są następujące placówki oświatowe: Przedszkole miejskie, Szkoła podstawowe, Gimnazjum. Tabela. 7 Zestawienie placówek oświaty na terenie Gminy Uniejów - stan na 31.03.2008 r. Placówka Struktura GIMNAZJUM z klasami I -III SP UNIEJÓW SP WIELENIN SP WILAMÓW SP SPYCIMIERZ RAZEM PRZEDSZKOLE sześcioletnia szkoła z klasami I –VI i oddział przedszkolny sześcioletnia szkoła z klasami I –VI i oddział przedszkolny sześcioletnia szkoła z klasami I –VI i oddział przedszkolny sześcioletnia szkoła z klasami I –III i oddział przedszkolny Ilość Ilość dzieci w uczniów oddziale w szkole przedszkolnym 297 - Ilość dzieci Ilość dowożonyc oddziałów h 12 169 282 - 12 120 99 25 6 + 1 „O” 73 95 20 6 + 1 „O” 60 25 11 2 + 1 „O” 3 798 56 38 + 3 „O” 425 41 5 w tym: 2-6latków”O” 1-5-latków 1-4-latków 1-3- latków 15 106 Baza Sportowa: 1) Gimnazjum w Uniejowie – we wrześniu 2002 r. oddano do użytku halę sportową o wym. 44m x 24m z pełnym zapleczem (szatniami, natryskami, siłownią), przy szkole jest wielofunkcyjne boisko sportowe oraz bieżnia 240 m, 2) SP Uniejów – korzysta z hali sportowej przy gimnazjum, ponadto posiada małą salę gimnastyczną o wym. 16 x 8, która wymaga gruntownego remontu. Szkoła posiada nowy kort tenisowy oraz boisko sportowe i bieżnię wspólnie użytkowaną z gimnazjum, 3) SP Wielenin – w 2001 r. oddano do użytku salę gimnastyczną o wym. 24 x 12, 4) SP Wilamów – nie posiada ani sali gimnastycznej, ani boiska sportowego, 5) SP Spycimierz – nie posiada ani sali gimnastycznej, ani boiska szkolnego, 6) Miejskie Przedszkole – nie posiada ani sali gimnastycznej, ani boiska szkolnego. Wszystkie w/w obiekty sportowe należy wyposażyć w mniejszym lub większym stopniu w sprzęt sportowy. 49 Tabela 8. Wyposażenie szkół w sale komputerowe: Placówka Gimnazjum w Uniejowie SP Uniejów SP Wielenin SP Wilamów SP Spycimierz Sala komputerowa 1 sala 1 sala 1 sala 1 sala 1 sala Liczba komputerów 14 15 9 14 7 Miejsko – Gminna Biblioteka Publiczna w Uniejowie, z trzema filiami w miejscowościach: Rożniatów, Spycimierz oraz Wilamów, w latach 1999-2007 przedstawia się w sposób następujący: Tabela 9. ROK 1999 Stan Księgozbioru 32 248 Liczba czytelników 944 Liczba wypożyczeń 19 033 2000 32 309 951 19 003 2001 32 678 953 18 055 2002 32 683 1015 19 166 2003 33 078 1051 20 394 2004 32 860 961 18 676 2005 29 568 872 24 570 2006 30 113 872 28 738 2007 29 664 810 28 401 Źródła: Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Uniejowie. 5.5. Sport i kultura fizyczna Na terenie Miasta i Gminy Uniejów funkcjonuje od 2004 r. Miejsko – Gminny Ludowy Klub Sportowy Uniejów - Ostrowsko, który powstał z połączenia Miejskiego Klubu Sportowego ”Baszta” Uniejów oraz Ludowego Zespołu Sportowego Ostrowsko. Klub jest organizacją pożytku publicznego, mającą na celu wszechstronne krzewienie kultury fizycznej wśród dzieci, młodzieży i dorosłych poprzez: upowszechnianie i rozwijanie rekreacji ruchowej, sportu i turystyki oraz innych form aktywnego wypoczynku, współudział w dbałości o zdrowie, rozwój fizyczny i duchowy młodzieży, czynny udział w kulturalnym, gospodarczym i społecznym rozwoju życia kraju, uczestniczenie w ochronie przyrody, krajobrazu i naturalnego środowiska człowieka, 50 organizowanie zawodów, imprez sportowych i rekreacyjnych, wspieranie działalności Uczniowskich Klubów Sportowych, prowadzenie działalności ruchowej dla osób niepełnosprawnych. Swoje cele realizuje poprzez: programowanie rozwoju kultury fizycznej i turystyki oraz zapewnienie jego realizacji w oparciu o współpracę z organami samorządowymi i państwowymi, a także współdziałanie w tym celu ze wszystkimi zainteresowanymi instytucjami i organizacjami, uczestniczenie w rozgrywkach i zawodach sportowych i turystycznych organizowanych przez organy samorządowe, kultury fizycznej i turystyki oraz inne organizacje sportowo - turystyczne, organizowanie zawodów, imprez sportowych i rekreacyjnych, prowadzenie działalności szkoleniowe oraz kulturalno - oświatowej oraz sprawowanie opieki wychowawczej i szkoleniowej nad członkami Klubu, zarządzanie posiadanymi urządzeniami sportowo-turystycznymi, rozwijanie działalności w zakresie budownictwa, remontów i konserwacji urządzeń sportowych i turystycznych, współdziałanie w zakresie rozwoju wychowania fizycznego sportu i turystyki z właściwymi instytucjami i organizacjami, podejmowanie innych przedsięwzięć zgodnych z prawem w ramach statutowej działalności jakie okażą się celowe dla rozwoju kultury fizycznej i turystyki. Klub ten skupia wokół siebie dwie drużyny seniorskie grające w lidze okręgowej oraz w klasie A oraz dwie drużyny juniorskie. Ponadto w gminie funkcjonują trzy szkolne kluby sportowe. Są to: - UKS „Impuls” - UKS „Gimpuls” - UKS „Wielenin” Celem UKS „Impuls” i UKS „Gimpuls” jest: - planowanie i organizacja pozalekcyjnego życia sportowego uczniów w oparciu o możliwości obiektowe i sportowe szkoły oraz o pomoc organizacyjno-materialną rodziców i sympatyków klubu, 51 - angażowanie wszystkich uczniów do różnorodnych form aktywności ruchowej gier i zabaw dostosowanych do wieku, stopnia sprawności i zainteresowań sportowych, - organizowanie zajęć sportowych dla uczniów gimnazjum w celu wszechstronnego rozwoju ich sprawności fizycznej i umysłowej, - organizowanie uczniom wszystkich klas różnorodnych form współzawodnictwa sportowego. Uczniowski Klub Sportowy „Impuls” przy Szkole Podstawowej w Uniejowie został powołany 25.09.1994 r. W ramach ogólnopolskiego programu „Sport dla wszystkich” klub otrzymał sprzęt sportowy do następujących dyscyplin sportu: - mini piłka nożna - mini piłka koszykowa - mini piłka siatkowa - unihokej. Do najpopularniejszych dyscyplin sportowych, cieszących się uznaniem wśród uczniów należą: unihokej, mini piłka nożna, piłka nożna halowa, mini koszykówka, mini siatkówka, tenis stołowy oraz piłka ręczna. Ponadto UKS „Impuls” jest organizatorem wielu imprez sportowych na szczeblu powiatowym. Słynnym na całe województwo jest coroczny turniej mini piłki nożnej organizowany w ramach Dni Uniejowa o Puchar Burmistrza Miasta Uniejów. Do głównych osiągnięć klubu należy zajęcie I miejsca w woj. łódzkim w unihokeja w 2000 roku. Należy również wspomnieć, że uczniowie, co roku kwalifikują się do finału w tej dyscyplinie sportowej na szczeblu wojewódzkim. Prężnie rozwija się również sekcja mini piłki nożnej, która rokrocznie organizuje zawody na szczeblu powiatowym, a od 2002 roku są rozgrywane zawody również dla dziewcząt. Uczniowski Klub Sportowy „Gimpuls” przy Gimnazjum w Uniejowie działa od 8.11.1999 r. UKS prowadzi szkolenie sportowe w dyscyplinach sportowych takich jak: - piłka nożna chłopców - piłka nożna dziewcząt 52 - lekkoatletyka - piłka siatkowa dziewcząt. Najwyższy poziom organizacyjny prezentują zawodniczki ćwiczące w sekcji piłki nożnej dziewcząt, które w sezonie 2004/2005 uczestniczą w rozgrywkach II ligi piłki nożnej. Młodzież gimnazjalna ma szanse rywalizacji między klasowej w rozgrywkach na szczeblu szkoły w następujących dyscyplinach sportowych: - tenis stołowy - piłka siatkowa - piłka koszykowa - piłka nożna - lekka atletyka - piłka ręczna - unihokej. UKS „Gimpuls” przy współpracy z dyrekcją Gimnazjum jest organizatorem powiatowych imprez sportowych, takich jak: - zawody powiatowe w tenisie stołowym - zawody powiatowe w unihokeja - zawody powiatowe w koszykówce - zawody powiatowe w piłce siatkowej - zawody powiatowe w halowej piłce nożnej dziewcząt - zawody powiatowe w lekkiej atletyce - zawody wojewódzkie w halowej piłce nożnej dziewcząt. UKS „Gimpuls” w ramach ogólnopolskiego programu „Sport dla wszystkich” otrzymał sprzęt sportowy dla sekcji lekkiej atletyki, sprzęt ogólnorozwojowy oraz atlas kulturystyczny będący na wyposażeniu siłowni. Obiekty sportowe i rekreacyjne na terenie Gminy Uniejów 1. Hala sportowa przy Gimnazjum w Uniejowie, 2. Wielofunkcyjne asfaltowe boisko przy Szkole Podstawowej w Uniejowie, 3. Boisko trawiaste do gry w piłkę nożną przy Szkole Podstawowej w Uniejowie, 4. Sala gimnastyczna – Szkoła Podstawowa w Uniejowie, 53 5. Sala gimnastyczna – Szkoła Podstawowa w Wieleninie, 6. Korty tenisowe przy Szkole Podstawowej w Uniejowie, 7. Boiska do piłki nożnej MGLKS Uniejów-Ostrowsko zlokalizowane w Uniejowie i Ostrowsku, 8. Boisko do gry w piłkę siatkową, 9. Plaża miejska, 10. Kompleks sportowo – rekreacyjny przy PGK „Termy Uniejów”, 5.6. Działalność kulturalna W Gminie Uniejów funkcjonuje: - Miejsko - Gminny Ośrodek Kultury w Uniejowie, który prowadzi zajęcia m. in.: koło plastyczne, "Kredka", nauka gry na gitarze, nauka gry na syntezatorze, chór "Kantylena", nauka języka angielskiego, klub seniora, trzy zespoły rockowe - 3, zespól wokalno - instrumentalny "Oskar", nauka tańca młodzieżowej Orkiestry Dętej "Marżonetki", zespół ludowy "Wilamowiacy”. - Szkoła Muzyczna w Uniejowie - Muzeum Etnograficzne w Wilamowie - Orkiestra Dęta w Uniejowie, działająca przy Komendzie Hufca ZHP oraz OSP Uniejów - Orkiestra Dęta OSP w Wieleninie; - Orkiestra Dęta OSP w Spycimierzu - zespół ludowy „Cyja Kapela” z Wilamowa, - Środowiskowy Dom Samopomocy w Czepowie 5.7. Określenie grup społecznych wymagających wsparcia Pomoc społeczna jest instrumentem polityki społecznej mającej na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać przy wykorzystaniu własnych możliwości. Ma umożliwić adresatom tej pomocy bytowanie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Do realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej dla terenu miasta i gminy Uniejów powołany został Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, który realizuje zadania zlecone gminie oraz zadania własne gminy. 54 Do zadań własnych gminy należą głównie: udzielanie schronienia, posiłku i ubrania, świadczenie usług opiekuńczych, pokrywanie wydatków na świadczenia zdrowotne, udzielanie zasiłków czy praca socjalna. Do zadań zleconych zalicza się: przyznawanie zasiłków i renty socjalnej, opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne i inne zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej. Z danych Urzędu Miasta Uniejów wnika, że z roku na rok wzrasta liczba osób korzystających z pomocy społecznej. Powody Ubóstwo Bezrobocie Potrzeba ochrony macierzyństwa Niepełnosprawność Długotrwała Choroba Bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych Alkoholizm OGÓŁEM z pomocy skorzystało 1999 rok 151 102 2000 rok 141 133 2001 rok 181 208 2002 rok 187 234 2003 rok 186 232 2004 rok 192 179 2005 rok 189 251 2006 rok 208 273 2007 rok 193 250 12 8 31 26 31 11 32 11 13 77 8 75 6 99 60 134 73 165 77 94 55 111 72 133 110 129 118 57 38 66 77 75 47 39 42 41 9 9 26 30 28 25 21 6 7 204 246 398 454 483 481 478 461 450 Ź r ó d ł o: dane Urzędu Miasta Uniejów Z powyższej tabeli wynika, że liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej ogółem nieznaczenie spada. Jednak z niektórych powodów, następuje systematyczny wzrost rodzin potrzebujących pomocy. Takim powodem jest długotrwała choroba i bezrobocie. Główne problemy opieki społecznej to: - zapewnienie opieki poprzez opiekunki społeczne osobom niepełnosprawnym i w wieku poprodukcyjnym, - pomoc osobom bezrobotnym m.in. poprzez stworzenie możliwości odbywania staży i zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych, - walka z alkoholizmem, między innymi poprzez kierowanie osób, które dobrowolnie nie poddają się leczeniu do Komisji ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi. Pomoc dzieciom z tych rodzin poprzez zakup posiłków w szkole. 55 5.8. Organizacje pozarządowe W Gminie Uniejów funkcjonuje: Towarzystwo Przyjaciół Uniejowa Stowarzyszenie prowadzące działalność społeczno - kulturalną na terenie Ziemi Uniejowskiej. Zamierzeniem członków TPU jest organizowanie imprez związanych z życiem regionu i jego przeszłością, a także podejmowanie prac badawczych w zakresie historii kultury Uniejowa i okolic Stowarzyszenie Bezrobotnych „Otucha” Stowarzyszenie Bezrobotnych „Otucha” działa w Uniejowie od 11 lat. Członkami Stowarzyszenie są osoby bezrobotne z terenu Gminy Uniejów. Celem organizacji jest działanie na rzecz likwidacji bezrobocia, organizowanie wszelkich form pomocy dla bezrobotnych i ich rodzin, a także działalność świetlicowa na rzecz dzieci i młodzieży z rodzin o trudnej sytuacji materialnej oraz tworzenie nowych miejsc pracy. ZHP Komenda Hufca ZHP działa na terenie gminy Uniejów od kilkudziesięciu lat. Od lat organizuje coroczne obozy harcerskie dla miejscowej młodzieży. Przy hufcu powstała harcerska orkiestra dęta, której członkami są młodzi ludzie i dzieci z gminy. Ponadto w siedzibie hufca prowadzona jest świetlica terapeutyczna. Stowarzyszenie Klub Biegacza „Geotermia Uniejów” Stowarzyszenie działa od 2007 r., który poprzez za cel postawiło sobie propagowanie aktywnego stylu życia poprzez bieganie. Stowarzyszenie jest organizatorem masowej imprezy biegowej, jaką jest Bieg do Gorących Źródeł – „Sanus per Aquam – zdrowie przez wodę”. Członkowie stowarzyszenia aktywnie biorą udział w imprezach biegowych organizowanych na terenie całej Europy, zajmując w nich wysokie lokaty. Koło Łowieckie „Gęgawa” Koło działa od 1947 r., a oprócz polowań duży nacisk kładzie na hodowlę i ochronę zwierzyny. Działalność koła w tym zakresie skupia się na zakładaniu remiz śródpolnych, sadzeniu drzewek, budowaniu urządzeń hodowlanych itp. Koło Łowieckie "Gęgawa" przygotowuje corocznie obchody dnia św. Huberta (3 listopada) oraz w ostatnią sobotę karnawału organizuje Bal Myśliwski. Członkowie koła uczestniczą również w imprezach organizowanych przez Polski Związek Łowiecki. Chętnie włączyli się w budowę strzelnic 56 myśliwskich w Poznaniu, Łodzi, Sieradzu i Koninie. Wspomnieć warto również, że osoby związane z Kołem Łowieckim "Gęgawa" zasiadają w Zarządach, Radach Wojewódzkich i Okręgowych Polskiego Związku Łowieckiego. 6. Identyfikacja najważniejszych problemów występujących na obszarze rewitalizowanym Sfera społeczna Na obszarze rewitalizowanym można zidentyfikować następujące najważniejsze problemy: a) Ujemny przyrost naturalny, b) Starzenie się społeczeństwa, c) Odpływ młodych wykształconych ludzi do większych ośrodków miejskich, d) Znaczny poziom bezrobocia wśród kobiet, e) Wysoki poziom bezrobocia na wsi, f) Mała ilość ofert pracy g) Brak dostępu do specjalistycznych usług medycznych, h) Duża liczba osób potrzebujących pomocy, i) Niski stopień wykształcenia mieszkańców Sfera ekonomiczna a) Mała ilość podmiotów gospodarczych z sektora turystyki, b) Brak instytucji otoczenia biznesu, c) Mała innowacyjność przedsiębiorstw, d) Niska opłacalność produkcji rolnej, e) Niska ilość podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenach wiejskich. Zagospodarowanie przestrzenne a) zniszczone obiekty zabytkowe (Zamek, Kolegiata, Cerkiewka) wymagające kapitalnych remontów, b) niezagospodarowane tereny przestrzeni publicznej, c) niedostateczna promocja atrakcyjności turystycznej miasta i gminy Uniejów. d) brak lub zły stan podstawowej infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich gminy, utrudniający powstawanie gospodarstw agroturystycznych, powstawanie działek rekreacyjnych i rozwój turystyki weekendowej, a także zmniejszający atrakcyjność tych terenów dla inwestycji lokalnych i zewnętrznych, 57 e) zły stan dróg gminnych i powiatowych na terenach wiejskich, wymagających przebudowy lub remontu (zamiany nawierzchni żwirowej na bitumiczną), f) zły stan ulic gminnych i powiatowych na terenie miasta Uniejów, wymagających gruntownych remontów lub przebudowy (zamiany nawierzchni żwirowej na bitumiczną), a także w niektórych przypadkach odwodnienia (budowy kanalizacji deszczowej), 7. Analiza SWOT Analiza SWOT (Strengths – silne strony, Weaknesses – słabości, Opportunities – możliwości, Threats – zagrożenia) to metoda badania ogólnej sytuacji gminy przeprowadzana w oparciu o oszacowanie sił i słabości na tle szans i zagrożeń płynących ze strony otoczenia. Znajomość tych czterech cech pozwoli na opracowanie takiej strategii rozwoju gminy, która w maksymalnym stopniu będzie dawać korzyści płynące z mocnych stron i możliwości, a jednocześnie niwelować będzie negatywny wpływ słabych stron i zagrożeń. Silne strony gminy to zestaw uwarunkowań – atutów. Wykorzystanie ich sprzyjać będzie jej rozwojowi. To zjawiska pozytywne z punktu widzenia możliwości stymulowania rozwoju, na które bezpośredni wpływ mają władze samorządowe, społeczność, różne instytucje. Słabości (bariery) to zjawiska hamujące i ograniczające możliwości rozwoju, które należy stopniowo eliminować, gdyż w innym przypadku skutecznie będą utrudniać rozwój. Czynniki zewnętrzne w analizie SWOT przyjmowane są jako dane niezależne od polityki gminy. Cechy te opisują środowisko na szczeblu regionu i kraju, otaczające lokalną społeczność. Gmina nie ma bezpośredniego wpływu na czynniki zewnętrzne. Nie może zakładać działań mających na celu dokonanie w nich zmian. Szanse postrzegać trzeba jako zjawiska korzystne z punktu widzenia możliwości pobudzania rozwoju, jednak ich występowanie jest uwarunkowane czynnikami zewnętrznymi, leżącymi poza możliwościami bezpośredniego oddziaływania społeczności lokalnej, które przy odpowiednio podjętych działaniach, stają się czynnikami sprzyjającymi rozwojowi gminy. 58 Zagrożenia to zjawiska, na które regionalny układ społeczno-gospodarczy nie ma bezpośredniej możliwości oddziaływania, ale które mogą mieć negatywny wpływ dla jego rozwoju. SŁABE STRONY MOCNE STRONY ZAGROŻENIA SZANSE WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE korzystne położenie geograficzne, potencjał przyrodniczo – krajobrazowy, wykorzystanie nadal istniejące związki z byłym centrum niedostateczne bogactwa pokłady wód geotermalnych w aspekcie przyrodniczego, specyficzne warunki mikroklimatyczne, zasobów geotermalnych uzdrowiskowe, dobrze zachowane wzrastające wykorzystanie indywidualnej obiektów środowisko naturalne (tereny Natura 2000), migracja do ośrodków zainteresowania turystyką na wypoczynek pozyskiwania zewnętrznych na infrastrukturę techniczną, pozyskiwania brak pełne zwodociągowanie gminy, szerokopasmowego internetu, wykorzystania wód geotermalnych, wysoki stopień skanalizowania gminy, słabo rozwinięta sieć gazowa, możliwość oparciu o wodę geotermalną, dostępu dużych gospodarczych, finansowy kraju, funduszy Lublinek, w brak pozyskiwania środków zewnętrznych, zainteresowanie Gminą przez kapitał Łódź gruntowej i bitumicznej, ciepłowniczy zakresie zewnętrznych na infrastrukturę turystyczną zły stan dróg o nawierzchni system w funduszy drogi wojewódzkie nr 473 i 469, rozwinięty konkurencja usług ubożenie społeczeństwa, możliwość – rynku potęgujący się kryzys gospodarczy i brak gospodarki odpadami, lotniczego oraz i uzdrowiskową, wielkomiejskich, portu na duża możliwość młodzieży konkurencja wód geotermalnych, bliskość autostrady A2, bliskość i sobotnio - niedzielny, mieszkańców, infrastruktury turystycznej, światowej turystycznych i agroturystycznych, zapotrzebowanie zbiorowej mała świadomość ekologiczna młodzieży wykwalifikowanej siły roboczej, uzdrowiskową, zły stan zabytków, zaawansowanie tendencje wykształconej unijnej polityki wykorzystania zasobów wzrost infrastruktury dziedzictwo turystycznej, kulturowe, czyste niepełne warunki niedostateczne rozbudowanie naukowo Poznaniem (emocjonalne, turystyczne), leczniczym i gospodarczym, potwierdzone – administracyjnym wchłanianie przez aglomerację łódzką do podmiotów zewnętrzny w zakresie turystyki oraz producenckich w tworzenia grup zakresie produkcji biomasy, 59 naturalne tworzenia niewielkie warunki możliwość skorzystania ze środków zróżnicowanie branżowe gminy, gospodarstw agroturystycznych, zewnętrznych z Europejskiego Funduszy wzrastająca aktywność mieszkańców w brak kapitału lokalnego, zakresie przedsiębiorczości, bezrobocie, niska przestępczość, brak dostępu do kształcenia dobry poziom szkolnictwa ponadgimnazjalnego, podstawowego i gimnazjalnego, mała innowacyjność przedsiębiorstw, aktywna działalność kulturalna, ujemny przyrost naturalny, funkcjonowanie opieki zdrowotnej, starzenie się społeczeństwa, pomocy społecznej, mała ilość ofert pracy, bogaty kalendarz imprez turystycznych, przywiązanie kulturowych, prowadzenia działalności rolniczej, lokalnego sportowych Społecznego, samorządu do tradycyjnych form słaba wiedza wśród rolników na temat możliwości otrzymania pomocy ze środków zewnętrznych, 60 8. Nawiązanie do strategicznych dokumentów dotyczących rozwoju przestrzenno – społeczno - gospodarczego miasta Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Uniejów jako dokument o charakterze planistycznym wpisuje się w szereg opracowań będących podstawą polityki regionalnej na wszystkich szczeblach (od krajowego do gminnego). Jego zgodność z innymi dokumentami planistycznymi jest niezbędna w celu jego skutecznego realizowania. Dokumenty, warunkujące skuteczną realizację LPR, które należy brać pod uwagę to: 1. Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego, 2. Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013, 3. Strategia Rozwoju Powiatu Poddębickiego, 4. gminne dokumenty strategiczne, Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020 Strategia Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020 opiera się na misji, która brzmi: „Podniesienie atrakcyjności województwa łódzkiego w strukturze regionalnej Polski i Europy jako obszaru sprzyjającego zamieszkaniu ludzi i gospodarce przy dążeniu do budowy wewnętrznej spójności i zachowaniu różnorodności jego miejsc”. Podniesione w Lokalnym Programie Rewitalizacji problemy oraz założenia są tożsame ze Strategią Rozwoju Województwa Łódzkiego. Szczególną zgodność można zauważyć w realizacji trzech strategicznych dla województwa sfer: 1. społecznej, 2. ekonomicznej, 3. funkcjonalno – przestrzennej. W obszarze społecznym LPR zmierza do realizacji celu strategicznego „podniesienie poziomu jakości życia” poprzez poprawę warunków zamieszkania oraz „zmniejszenie wykluczenia społecznego”. W sferze ekonomicznej wspiera realizację celów „zwiększenie dostępności gospodarczej regionu” oraz „tworzenie wizerunku regionu przyjaznego i atrakcyjnego dla podejmowania współpracy, inwestowania i życia mieszkańców”. W sferze funkcjonalno – przestrzennej zmierza do „uporządkowania gospodarki przestrzennej” oraz „umocnienie identyfikacji mieszkańców z województwem”. 61 Lokalny Program Rewitalizacji przewiduje w większości realizację zadań, które są założone w Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego. Działania te będą realizowane zarówno przez samorząd gminny, jaki inwestorów zewnętrznych, która gmina stara się aktywnie pozyskiwać. Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013, zakłada „Integrację regionu z europejską przestrzenią społeczno-gospodarczą jako środkowoeuropejskiego centrum rozwoju, sprzyjającego zamieszkaniu i gospodarce oraz dążenie do budowy wewnętrznej spójności przy zachowaniu różnorodności jego miejsc”. Realizacja Lokalnego Programu Rewitalizacji jest zgodna przede wszystkim z VI. Osią Priorytetową RPO WŁ na lata 2007-2013. Realizacja projektu polegającego na rewitalizacji ważnej z ekonomicznego, społecznego i gospodarczego punktu widzenia substancji architektonicznej i obiektów znajdujących sie na jej obszarze oraz zagospodarowanie wolnej przestrzeni publicznej wpisuje się w cele zawarte w Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2007-2013 dla działania VI.1 Rewitalizacja Obszarów Problemowych. Ponadto projekt polegający na kompleksowej rewitalizacji terenów zdegradowanych Miasta Uniejów wpisuje się również w oś priorytetową III: Poprawa atrakcyjności rekreacyjnej i turystycznej regionu oaz oś priorytetową V: Kształtowanie i rozwijanie kulturalnej tożsamości regionalnej Strategia Rozwoju Powiatu Poddębickiego Przyjęte w niniejszym programie założenia i problemy są zgodne z misją zawartą w Strategii Rozwoju Powiatu Poddębickiego, która brzmi: „Stworzenie warunków zrównoważonego rozwoju gospodarczego sprzyjającego życiu mieszkańców, podnoszącego konkurencyjność i atrakcyjność powiatu poddębickiego w strukturze województwa łódzkiego i kraju. Celami strategicznymi strategii rozwoju powiatu poddębickiego są: 1. Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców; 2. Zdynamizowanie wielofunkcyjnego rozwoju gospodarczego powiatu; 62 3. Budowanie pozytywnego wizerunku powiatu, kształtowanie tożsamości kulturowej oraz postaw obywatelskich mieszkańców powiatu. Inne dokumenty strategiczne Gminy Uniejów Założenia Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Uniejów są zgodne ponadto ze: 1. Strategia Rozwoju Miejsko - Wiejskiej Gminy Uniejów 2. Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Uniejów na lata 2007-2013, 3. Studium Uwarunkowań i Kierunków Przestrzennego zagospodarowania Gminy Uniejów. Określone w Programie założenia wpisują się w realizację misji władz samorządowych Gminy Uniejów, którą jest: Dynamicznie rozwijające się miasto i gmina Uniejów – atrakcyjna turystycznie, słynąca z wód geotermalnych, oferująca jakość życia. 9. Założenia Lokalnego Programu Rewitalizacji 9.1. Zasięg terytorialny rewitalizowanego obszaru Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 określa, iż rewitalizacji mogą zostać poddane tylko te obszary, które zostały określone w Lokalnym Programie Rewitalizacji. Wyznaczając obszar rewitalizacji należy oprzeć go o minimum trzy spośród następujących kryteriów: a) wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia; b) wysoka stopa długotrwałego bezrobocia; c) niekorzystne trendy demograficzne; d) niski poziom wykształcenia, wyraźny deficyt kwalifikacji i wysoki wskaźnik przerywania skolaryzacji; e) wysoki poziom przestępczości i wykroczeń; f) szczególnie wysoki stopień degradacji środowiska; g) wysoka liczba imigrantów, grup etnicznych i mniejszościowych lub uchodźców; h) porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego; i) niski poziom wydajności energetycznej budynków. 63 Ustalając zasięg terytorialny całego miasta jako obszaru mającego być zrewitalizowanym starano się objąć: - tereny historyczne miasta, objęte ochroną konserwatorską, - tereny wolnej przestrzeni publicznej w mieście, - tereny o niskim wyposażeniu w urządzenia infrastruktury technicznej, - teren o słabej dynamice rozwoju, stanowiący barierę w harmonijnym rozwoju całego miasta. 64 Wnioski z analizy sytuacji w mieście doprowadziły do wskazania trzech najważniejszych kryteriów, które spełnia obszar mający być poddany rewitalizacji. Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia Na całym obszarze rewitalizowanym występuje wysoki wskaźnik bezrobocia, w szczególności długotrwałego. Zgodnie z danymi Powiatowego Urzędu Pracy na koniec roku 2010 długotrwale bezrobotne osoby stanowiły 45% ogółu osób bezrobotnych. Podobną sytuację można zaobserwować, wśród bezrobotnych kobiet, których jest 211 czyli około 47% ogółu bezrobotnych. Z informacji uzyskanych z Miejsko – Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej wynika, również ze grupą najliczniej korzystająca z pomocy są osoby bezrobotne. Niekorzystne trendy demograficzne Kolejnym ważnym czynnikiem, który przyczynił się do takiego wyznaczenia obszaru podlegającego rewitalizacji jest niekorzystna sytuacja demograficzna zarówno miasta jak i gminy Uniejów. W dalszym ciągu na terenie miasta i gminy Uniejów występuje zjawisko ujemnego przyrostu naturalnego. Pomimo nieznacznego w ciągu 10 lat wzrostu ludności w wieku produkcyjnym (z 58,00% do 62,97%), niepokojącym jest fakt zmniejszania się udziału ludności w wieku poniżej 18 lat, z 22,84% w 2000 r. do 17,32% w roku 2010. Stosunkowo nieznacznie, lecz systematycznie wzrasta również liczba ludności starszej, w wieku poprodukcyjnym (z 19,16% w 2000 r. do 19,71% w 2010 r.). Świadczy to o starzeniu się społeczeństwa Uniejowa oraz ujemnym przyroście naturalnym. Niski poziom wydajności energetycznej budynków Zasoby mieszkaniowe występując na obszarze podlegającym rewitalizacji charakteryzują się niską wydajnością energetyczną budynków. Większość budynków wymaga natychmiastowej ingerencji polegającej na poprawie stanu technicznego części wspólnych budynków (klatki schodowe, elewacje wraz z dociepleniem budynków) oraz części indywidualnych (okna, drzwi, źródła ciepła). Niski stan techniczny budynków sprawia, że z każdym rokiem wydatki związane z bieżącym utrzymaniem mieszkań wzrastają. Odnosząc się do kryterium dotyczącego prowadzenia działalności gospodarczej, to pomimo stałego wzrostu powstających nowych podmiotów gospodarczych, należy 65 zauważyć, iż na terenie objętym rewitalizacją istnieje możliwość wzrostu aktywności gospodarczej, uwłacza w sektorze usług turystycznych. 9.2. Głównym Cele Lokalnego Programu Rewitalizacji celem programu rewitalizacji jest zwiększenie architektonicznym, gospodarczym, społecznym i turystycznym pod względem zdegradowanych obszarów miasta Uniejów poprzez: poprawę infrastruktury technicznej drogowej, zagospodarowanie wolnych przestrzeni, z przeznaczeniem na wypoczynek, turystykę i rekreację, poprawę substancji architektonicznej obiektów zabytkowych w celu zachowania ich dotychczasowych funkcji, aktywizację gospodarczą mieszkańców i powstanie nowych miejsc pracy w szczególności w sektorze usług turystycznych, Realizacja Programu Rewitalizacji przyczyni się do: zwiększenia atrakcyjności wolnych przestrzeni publicznych pod względem turystycznym uzdrowiskowym i rekreacyjnym, poprawy stanu infrastruktury drogowej i technicznej, poprawy stanu obiektów i terenów objętych ochroną konserwatorską w celu zachowania ich kulturowego charakteru, zmniejszenia bezrobocia, wzrostu aktywności gospodarczej mieszkańców 9.3. Okres programowania Realizacja Lokalnego Programu Rewitalizacji została określona na lata 2011-2015. Okres ten jest zgodny z okresem realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego, który został określony na lata 2007-2013. 66 9.4. Podział na projekty i zadania inwestycyjne Nr projektu: Nazwa projektu: I Kompleksowa rewitalizacja zdegradowanych obszarów Miasta Uniejów w celu zwiększenia ich atrakcyjności pod względem architektonicznym, gospodarczym, społecznym i turystycznym Nazwa Beneficjenta: Gmina Uniejów Adres Beneficjenta: Bł. Bogumiła 13, 99-210 Uniejów Okres realizacji projektu: 2011-2013 Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Gmina Uniejów Szacunkowa wartość całkowita projektu w poszczególnych latach: 2011 210 000,00 PLN 2012 21 845 675,64 PLN 2013 16 444 324,36 PLN Źródła finansowania Kwota Finansowanie Dochody własne jst 5 775 000,00 PLN projektu EFRR 32 725 000,00 PLN Ogółem 38 500 000,00 PLN Wskaźniki realizacji projektu Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Liczba zabytków nieruchomych poddanych Powierzchnia odbudowanych budynków pracom konserwatorskim /restauratorskim/ lub obiektów, innym robotom budowlanym, Liczba zabytków nieruchomych, które zachowały dotychczasowe funkcje, Liczba wybudowanych/przebudowanych obiektów małej architektury, Powierzchnia kompleksowo Liczba utworzonych / zmodernizowanych zagospodarowanej przestrzeni publicznej miejsc rekreacji i terenów zielonych, rewitalizowanych terenów, Długość wybudowanych dróg gminnych, Powierzchnia obszaru objęta ochroną przeciwpożarową i przeciwwłamaniową w Długość przebudowanych dróg gminnych, rewitalizowanych obiektach, Liczba obiektów małej infrastruktury Liczba osób korzystających z obiektów turystycznej służącej zabezpieczeniu turystycznych, obszarów chronionych przed nadmierną i niekontrolowaną presją turystów, Liczba osób odwiedzających obiekty dziedzictwa kulturowego objęte Liczba obiektów dziedzictwa kulturowego wsparciem, zapewniających dostęp dla osób niepełnosprawnych, Liczba nowych przedsiębiorstw zlokalizowanych na zrewitalizowanych Liczba wybudowanych obiektów obszarach turystycznych i rekreacyjnych, Liczba przebudowanych obiektów instytucji kultury, Liczba wybudowanych systemów przeciwpożarowych i przeciwwłamaniowych w rewitalizowanych obiektach, Nr projektu: II Nazwa projektu: Zagospodarowanie przestrzeni publicznej Osiedla 700-lecia Nazwa Beneficjenta: Gmina Uniejów Adres Beneficjenta: Bł. Bogumiła 13, 99-210 Uniejów Okres realizacji projektu: Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Gmina Uniejów Szacunkowa wartość całkowita projektu w poszczególnych latach: 2013-2014 67 2013 2014 Finansowanie projektu 2 000 000,00 PLN 2 000 000,00 PLN Źródła finansowania Kwota Dochody własne jst 4 000 000,00 PLN Ogółem 4 000 000,00 PLN Wskaźniki realizacji projektu Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Liczba wybudowanych/przebudowanych Powierzchnia kompleksowo obiektów małej architektury, zagospodarowanej przestrzeni publicznej rewitalizowanych terenów, Liczba utworzonych / zmodernizowanych miejsc rekreacji i terenów zielonych, Nr projektu: III Nazwa projektu: Rewitalizacja miejskiego targowiska w Uniejowie Nazwa Beneficjenta: Gmina Uniejów Adres Beneficjenta: Bł. Bogumiła 13, 99-210 Uniejów Okres realizacji projektu: 2013-2014 Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Gmina Uniejów Szacunkowa wartość całkowita projektu w poszczególnych latach: 2013 1 000 000,00 PLN 2014 1 500 000,00 PLN Źródła finansowania Kwota Finansowanie projektu Dochody własne jst 2 500 000,00 PLN Ogółem 2 500 000,00 PLN Wskaźniki realizacji projektu Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Powierzchnia zrewitalizowanych obszarów Liczba nowych miejsc pracy, Liczba obiektów dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, Liczba obiektów przystosowanych na potrzeby rozwoju społeczno-gospodarczego Nr projektu: IV Nazwa projektu: Monitoring elektroniczny rewitalizowanych obszarów miasta Uniejowa Nazwa Beneficjenta: Gmina Uniejów Adres Beneficjenta: Bł. Bogumiła 13, 99-210 Uniejów Okres realizacji projektu: 2014-2015 Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Gmina Uniejów Szacunkowa wartość całkowita projektu w poszczególnych latach: 2013 250 000,00 PLN 2014 250 000,00 PLN Źródła finansowania Kwota Finansowanie projektu Dochody własne jst 250 000,00 PLN Ogółem 250 000,00 PLN Wskaźniki realizacji projektu Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Liczba wybudowanych systemów Zmniejszenie ilości przestępstw i monitoringu w celu podniesienia wykroczeń na obszarze objętym bezpieczeństwa publicznego, monitoringiem Liczba zainstalowanych urządzeń monitorujących 68 10. Planowane działania w latach 2011-2015 na obszarze rewitalizowanym Realizacja zaplanowanych w programie projektów ma charakter kompleksowy i mają one na celu zwiększenie atrakcyjności architektonicznej, społecznej, gospodarczej i turystycznej nie tylko obszarów rewitalizowanych, ale również całego miasta Uniejów. Taka sytuacja sprawi, że stworzone zostaną warunki umożliwiające spadek bezrobocia poprawę funkcjonalno – przestrzenną wolnych przestrzeni publicznych, aktywizację gospodarczą mieszkańców w szczególności w sektorze turystycznym oraz ogólną poprawę jakości życia mieszkańców. Wszystkie planowane projekty mają wpływ pośredni na działania gospodarcze, społeczne i przestrzenne. Planowane działania przestrzenne Nazwa działania Termin realizacji Rezultaty Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Nakłady do poniesienia Nazwa działania Termin realizacji Rezultaty Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Nakłady do poniesienia Kompleksowa rewitalizacja zdegradowanych obszarów Miasta Uniejów w celu zwiększenia ich atrakcyjności pod względem architektonicznym, gospodarczym, społecznym i turystycznym 2011-2013 Realizacja projektu wpłynie na zwiększenie atrakcyjności pod względem architektonicznym obiektów zabytkowych objętych ochroną konserwatorską. Z uwagi na zły stan techniczny obiekty te wymagają natychmiastowych remontów. Ponadto dzięki zagospodarowaniu wolnych przestrzeni publicznych powstaną nowe miejsca wypoczynku i rekreacji. Dzięki temu wzrośnie liczba turystów odwiedzających Uniejów. Gmina Uniejów, Miejsko – Gminny Ośrodek Kultury, Gmina Żydowska, Parafia rzymskokatolicka p.w. Św. Floriana, 38 500 000,00 Zagospodarowanie przestrzeni publicznej Osiedla 700-lecia 2013-2014 Dzięki zagospodarowaniu wolnej przestrzeni publicznej na terenie Osiedla 700-lecia powstaną nowe tereny wypoczynku i rekreacji w szczególności dla dzieci. Obecnie tereny te są niezagospodarowane i ulegają znacznej degradacji. Gmina Uniejów 4 000 000,00 69 Planowane działania społeczno - gospodarcze Nazwa działania Termin realizacji Rezultaty Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Nakłady do poniesienia Nazwa działania Termin realizacji Rezultaty Kompleksowa rewitalizacja zdegradowanych obszarów Miasta Uniejów w celu zwiększenia ich atrakcyjności pod względem architektonicznym, gospodarczym, społecznym i turystycznym 2011-2013 Realizacja projektu wpłynie na zwiększenie atrakcyjności pod względem turystycznym, gospodarczym i społecznym. Działania realizowane w ramach niniejszego projektu mają na celu aktywizację gospodarczą mieszkańców, poprawę jakości życia mieszkańców oraz stworzenie nowych atrakcji turystycznych. Ponadto wszystkie obiekty będą dostępne dla osób niepełnosprawnych. Gmina Uniejów, Miejsko – Gminny Ośrodek Kultury, Gmina Żydowska, Parafia rzymskokatolicka p.w. Św. Floriana, 38 500 000,00 Rewitalizacja miejskiego targowiska w Uniejowie 2013-2014 Rewitalizacja istniejącego targowiska miejskiego ma na celu zwiększenie aktywizacji gospodarczej mieszkańców. Na zrewitalizowanym targowisku powstaną dogodne warunki do prowadzenia działalności gospodarczej co spowoduje spadek bezrobocia. Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Nakłady do poniesienia Gmina Uniejów Nazwa działania Monitoring elektroniczny rewitalizowanych obszarów miasta Uniejowa 2014-2015 Uniejów z każdym rokiem staje miejscem coraz atrakcyjniejszym, również dla przestępców, którzy dokonują rozbojów, kradzieży (szczególnie samochodów), włamań. W wyniku realizacji projektu wzrośnie bezpieczeństwo publiczne terenów rewitalizowanych, na których znacznie spadnie występowanie przestępstw tzw. pospolitych. Termin realizacji Rezultaty Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Nakłady do poniesienia 2 500 000,00 Gmina Uniejów 500 000,00 70 11. Plan finansowy realizacji rewitalizacji Nazwa inwestycji Kompleksowa rewitalizacja zdegradowanych obszarów Miasta Uniejów w celu zwiększenia ich atrakcyjności pod względem architektonicznym, gospodarczym, społecznym i turystycznym Zagospodarowanie przestrzeni publicznej Osiedla 700-lecia Rewitalizacja miejskiego targowiska w Uniejowie Monitoring elektroniczny rewitalizowanych obszarów miasta Uniejowa Ogółem Źródła finansowania Dochody własne jst EFRR 2011 2012 2013 31 500.00 3 276 851,35 2 466 648,65 178 500.00 18 568 824,29 13 977 675,71 Ogółem 210 000.00 21 845 675,64 16 444 324,36 Dochody własne jst EFRR Ogółem Dochody własne jst EFRR Ogółem Dochody własne jst EFRR Ogółem 0.00 0.00 2 000 000.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2 000 000.00 0.00 0.00 1 000 000.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1 000 000.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 210 000.00 21 845 675,64 19 444 324,36 0.00 0.00 2015 Ogółem 0.00 5 775 000.00 0.00 32 725 000.00 0.00 0.00 38 500 000.00 2014 2 000 000.00 0.00 4 000 000.00 0.00 0.00 0.00 2 000 000.00 0.00 4 000 000.00 1 500 000.00 0.00 2 500 000.00 0.00 0.00 0.00 1 500 000.00 0.00 2 500 000.00 250 000.00 250 000.00 500 000.00 0.00 0.00 0.00 250 000.00 250 000.00 500 000.00 3 750 000.00 250 000.00 45 500 000.00 71 12. System wdrażania Jednym z ważnych elementów decydujących o skuteczności realizacji założeń i celów każdego dokumentu planistycznego jest skuteczny i przemyślany system jego wdrażania. Nadzór nad całością realizowanego projektu sprawuje Burmistrz Miasta Uniejów, natomiast nadzór nad kwestiami finansowymi Skarbnik Miasta Uniejów. Proces wdrażania omawianego programu będzie koordynowany przez pracowników Urzędu Miasta w Uniejowie odpowiedzialnych za prowadzenie inwestycji. Główną rolę w przygotowaniu wniosku aplikacyjnego, zgodnego z formatem wniosku do Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO WŁ na lata 2007-2013 oraz odpowiedzialność za pełen nadzór nad realizacją zadań znajduje się w gestii pracowników Urzędu Miasta. Pracownicy Urzędu Miasta będą odpowiedzialni m.in. za: przygotowanie dokumentacji technicznej (nadzór nad pracami projektantów i innych zewnętrznych ekspertów), studiów wykonalności zgodnych z wytycznymi Instytucji Zarządzającej oraz wszystkich innych załączników niezbędnych do realizacji projektu, nadzór techniczny i merytoryczny nad realizacją projektu, współpracę z Instytucją Zarządzającą (Urząd Marszałkowski w Łodzi) w zakresie wdrażanych projektów, przygotowanie odpowiedniej dokumentacji niezbędnej w razie przeprowadzenia kontroli realizacji projektu przez instytucje uprawnione, nadzór nad właściwym wdrażaniem programu rewitalizacji (monitoring), przygotowanie i wykonanie przetargów, zgodną z wymogami funduszy strukturalnych archiwizacją dokumentacji, zapewnienie odpowiedniej promocji projektu. 72 13. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej Lokalnego Programu Rewitalizacji Monitorowanie oraz ocena realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji powinna być dokonywana przez zespół ds. ewaluacji i monitoringu Lokalnego Programu Rewitalizacji. Powołany przez Burmistrza Miasta zespół powinien składać się z: 1. Burmistrza. 2. Przewodniczącego Rady Miejskiej. 3. Przedstawicieli Urzędu Miasta odpowiedzialnych za realizację poszczególnych zadań inwestycyjnych zawartych w Lokalnego Programu Rewitalizacji. 4. Przedstawicieli Organizacji pozarządowych z terenu miasta i gminy. 5. Przedstawicieli pracodawców. 6. Przedstawicieli innych podmiotów zainteresowanych rozwojem miasta i gminy. Zespół powyższy powinien przede wszystkim: - Monitorować wdrażanie LPR; - sporządzać szczegółowe projekty zadań, - ocenaniać i opiniować propozycje nowych zadań, - modyfikować już zatwierdzone działania i zadania, - dokonywać okresowej analizy zadań i działań zawartych w LPR; Monitorowanie realizacji programu odbywać się będzie na podstawie sprawozdań budżetowych i finansowych. Ocena realizacji programu: pod względem finansowym odbywać się będzie na podstawie sprawozdań kwartalnych, półrocznych i rocznych z wykonania planu wydatków; pod względem merytorycznym na podstawie sprawozdań. Ocena Lokalnego Programu Rewitalizacji dokonywana będzie każdorazowo na zakończenie roku budżetowego. Program będzie systematycznie badany w aspekcie realizacji założonych zadań, zgodności z harmonogramem, zgodności finansowej i prawnej (m.in. Ustawy o Zamówieniach Publicznych). Każda ewentualna zmiana będzie przyjmowana w drodze Uchwały Rady Miejskiej. W przedstawionych ocenach winny znaleźć się wyniki osiągniętych wskaźników, które potwierdzą lub podważą słuszność działań podjętych w ramach programu. 73 Lokalny Program Rewitalizacji ma duże znaczenie dla władz, jak i mieszkańców miasta i gminy. Dlatego też proces jej wdrażania powinien być procesem publicznym. Szeroka akcja informacyjna władz gminy jest jednym z podstawowych gwarantów jego skutecznego wdrażania. Public relations (PR) określa się jako planowane i ciągłe wysiłki mające na celu stanowienie i utrzymanie wzajemnego zrozumienia między daną organizacją a społeczeństwem. Działania gminy w zakresie PR są prezentowaniem całej działalności gminy związanej z wdrażaniem Lokalnego Programu Rewitalizacji i wszystkich jego funkcji w procesie zaspokajania potrzeb społecznych. Jest to koncepcja zmniejszania dystansu w stosunkach między gminą a mieszkańcami. Działalność PR obejmuje: stosunki z mediami; wspieranie wprowadzania nowych inwestycji; budowanie image całej gminy, by sprzyjać jej inwestycjom. Public Relations Lokalnego Programu Rewitalizacji odbywać się będzie poprzez: a. Stronę internetową gminy; b. Pismo wydawane przez Urząd Miasta w Uniejowie „Uniejowskie strony”; c. Współpracę z redakcjami lokalnych mediów – przekazywanie za ich pośrednictwem ważnych informacji dotyczących bieżącego funkcjonowania samorządu, w tym realizację zadań inwestycyjnych i remontowych; d. Prowadzenie własnej działalności wydawniczo-promocyjnej w formie różnego rodzaju wydawnictw książkowych dotyczących gminy, w tym realizacji zadań inwestycyjnych i remontowych. e. Wizualizacja – standardowe oznaczanie obiektów, wydawnictw i wystrojów upowszechniające wiedzę o efektach planu, f. Publikacja Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Uniejów, na stronie internetowej Urzędu Miejskiego w Biuletynie Informacji Publicznej, g. Umieszczanie w miejscu realizacji inwestycji tablic informacyjnych i pamiątkowych informujące o finansowaniu projektu ze środków Unii Europejskiej, 74