kwiecień 2009

Transkrypt

kwiecień 2009

W numerze:
Oddział Kardiochirurgii
Szpitalna Polityka Antybiotykowa
wcm.opole.pl - kwiecień 2009
„Dokonując Odkupienia przez cierpienie,
Chrystus wyniósł zarazem ludzkie cierpienie
na poziom Odkupienia”
Jan Paweł II
Dobiega końca Wielki Post. Widzimy wyraźniej
jak grzech, który dotknął człowieka w Edenie (gdzie
nie było bólu i śmierci), oddzielił go od bliskości
z Bogiem.
Nie możesz wybrać sobie w historii świata miejsca
i czasu swoich narodzin, kodu genetycznego, rodziców
etc... Masz jednak wpływ na życie, które czeka na ciebie po Zmartwychwstaniu. Ono już teraz zależy od
Twoich wyborów, decyzji, otwartości na łaskę
i poznanie Boga, uczciwości, dobroci... Jest o co
zawalczyć - skutki wyborów będą trwały wieczność, bo
dusza trwa od chwili poczęcia po wieczność. Człowiek
nie jest cały z materii.
Drodzy Chorzy, co dzień dzielicie się ze mną swoim bólem, obawami, niepewnością. Co dzień widzę też sporo zmarnowanego cierpienia. A przecież Jezus wziął krzyż by nasze krzyże ocalić od bezsensu. Choroba, trudności w życiu
emocjonalnym, rodzinnym, egzystencjalnym, smutek, bezczelność sytuacji, której nie potrafimy podołać – to także przestrzeń istnienia. Trudna przestrzeń,
którą jednak musimy świadomie zarządzać. Cierpienie zbuntowane niszczy nas
i świat wokół nas. Cierpienie ofiarowane jest modlitwą, ma wielką moc i wartość przewyższającą bogactwa tego świata. Pozbawia Zło siły, ratuje dusze,
pomaga głodnym, kończy wojny, wyprasza Miłosierdzie Boże dla żywych i tych,
którzy już czekają Zmartwychwstania.
Zmartwychwstanie to nie: wskrzeszenie zwłok, wyjście ze śmierci klinicznej – to działanie mocy Boga, przemienienie, przeobrażenie, zmiana struktury
materii, której człowiek nie jest w stanie pojąć. Jedynie modlitwa żarliwa, gdy
serce pała jakby świat obok nie istniał, ociera się o tą tajemnicę.
Biedny kto próbuje to zrozumieć; biedny kto nie próbuje.
ks. Michał Mańka - Kapelan WCM
Prace przygotowawczo-projektowe dotyczące powołania i uruchomienia od
podstaw Oddziału Kardiochirurgii w WCM Opole, zabezpieczającego potrzeby
mieszkańców województwa opolskiego rozpoczęły się w roku 2000. Podstawą
uruchomienia Oddziału były programy przyjęte i realizowane przez Urząd Marszałkowski, m.in., Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego na lata 20002015, Narodowy Program Zdrowia na lata 1996-2005, Program Restrukturyzacji SP ZOZ dla Województwa Opolskiego.
Powstanie i uruchomienie Oddziału Kardiochirurgii uwarunkowane było
przeprowadzeniem w Wojewódzkim Centrum Medycznym, restrukturyzacji
Oddziału Chirurgii Dziecięcej. Pozwoliło to uzyskać dodatkową powierzchnię
na utworzenie Oddziału z jedną salą operacyjną. Pierwszym zakupem sprzętowym w styczniu 2001 roku, była pompa do krążenia pozaustrojowego. Należy
w tym miejscu wspomnieć o kluczowej roli prof. Zbigniewa Religi w powstaniu oddziału kardiochirurgii w Opolu. Opinia prof. Religi - wówczas konsultanta krajowego w dziedzinie kardiochirurgii, dotycząca celowości powołania
oddziału oraz wyrażenie zgody na jego powstanie, stanowiło część jego koncepcji utworzenia we wszystkich województwach, nowoczesnych ośrodków
kardiologiczno-kardiochirurgicznych, mogących świadczyć usługi z zakresu
współczesnych metod leczenia chorób serca i układu krążenia. Prof. Zbigniew
Religa oraz prof. Marian Zembala umożliwili a także pomogli we wstępnym
przeszkoleniu personelu lekarskiego i pielęgniarskiego do nowo uruchamianego oddziału.
Już 3 grudnia
2002 roku o godz.
13.00
rozpoczęto
pierwszy zabieg na
sercu 51 letniego pacjenta.
W Oddziale składającym się z jednej sali operacyjnej,
5 łóżek intensywnej
terapii pooperacyjnej
oraz 20 łóżek, w tym
8 łóżek monitorowanych telemetrycznie,
co roku wykonywanych jest ponad 500
zabiegów operacyjnych (pierwotnych
i wtórnych). Ogółem od czasu powstania leczono ponad 3000 chorych, głównie
z terenu województwa opolskiego.
Kilkuletni okres intensywnej pracy Oddziału wynikający z potrzeb zdrowotnych mieszkańców, spowodował iż podjęte zostały decyzje o jego rozbudowie.
W latach 2006-2008 w wyniku prac koncepcyjno przygotowawczych, opra
cowany został program w ramach Projektu Kluczowego pn. Szpitale Opolskie
gwarancją bezpieczeństwa zdrowotnego regionu i bazą kształcenia kadry medycznej, którego jednym z zadań będzie „Rozbudowa Oddziału Kardiochirurgii
przez zaadoptowanie przyległych pomieszczeń Blok C-I piętro w celu utworzenia dodatkowej Sali operacyjnej oraz Sali pooperacyjnej z nadzorem pielęgniarskim na 7 łóżek Blok A-I piętro wraz z całym wymagalnym zapleczem
i wyposażeniem medycznym”.
W roku 2009 planowane jest rozpoczęcie prac inwestycyjnych, a wynikiem
docelowym będzie zbudowanie, wyposażenie i uruchomienie drugiej sali operacyjnej, oraz nowego oddziału intensywnej terapii pooperacyjnej (przekształcenie dotychczasowego oddziału pooperacyjnego w oddział typu Medium-care).
W Oddziale Kardiochirurgii WCM w Opolu, realizowany jest pełny zakres
świadczeń w dziedzinie kardiochirurgii, oprócz transplantacji serca:
- chirurgia tętnic wieńcowych (by pass’y),
- rewaskularyzacja mięśnia sercowego z rutynowym zastosowaniem pomostów
tętniczych,
- całkowita rewaskularyzacja mięśnia sercowego z zastosowaniem technik hybrydowych (kombinacja technik chirurgicznych i kardiologii interwencyjnej),
- kardiochirurgia mało inwazyjna, na bijącym sercu, bez użycia krążenia pozaustrojowego (OPCAB),
- łączone operacje tętnic wieńcowych i zwężonych tętnic szyjnych,
- leczenie chirurgiczne powikłań zawału serca, pozawałowe VSD, niedokrwienna niedomykalność zastawki mitralnej, pęknięcie lewej komory serca,
- chirurgiczne leczenie zaburzeń rytmu serca,
- chirurgia wad zastawkowych,
- implantacja mechanicznych i biologicznych (stentowych i bezstentowych)
zastawek serca,
- zabiegi naprawcze na zastawkach serca,
- chirurgiczne leczenie urazów serca,
- chirurgiczne leczenie guzów serca,
- chirurgia aorty,
- dysekcje aorty wstępującej, łuku aorty i aorty piersiowej,
- chirurgia wad wrodzonych.
Oddział Kardiochirurgii współpracuje:
- z Oddziałem Intensywnej Terapii Noworodków i Małych Dzieci WCM, oraz
prof. Januszem Skalskim w zakresie operacji zamknięcia przetrwałego przewodu Botala u wcześniaków leczonych w oddziale intensywnej terapii, których
stan nie pozwala na transport do specjalistycznego oddziału kardiochirurgii
dziecięcej,
- z Kliniką Kardiochirurgii Uniwersytetu Medycznego w Hildebergu, oraz w ramach Europejskiego Towarzystwa Kardio-Torakochirurgów z prof. Sigfridem
Haglem,
- w zakresie szkoleniowo organizacyjnym ze Śląskim Centrum Chorób Serca
w Zabrzu z prof. Marianem Zembalą,
- z oddziałami kardiologicznymi i pracowniami hemodynamiki Opola oraz województwa opolskiego (Polsko Amerykańskie Kliniki Chorób Serca w Kędziewcm.opole.pl - kwiecień 2009
rzynie-Koźlu oraz nowo powstałymi oddziałami w Nysie i Kluczborku).
Od początku istnienia Oddział prowadzi cykliczne szkolenia dla lekarzy będących w trakcie specjalizacji i lekarzy pierwszego kontaktu w zakresie problematyki kardiochirurgicznej we współpracy z Opolskim Centrum Zdrowia
Publicznego-Ośrodkiem Doskonalenia Kadr Medycznych oraz Wojewódzkim
Opolskim Oddziałem Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Lekarze pracujący w Oddziale są autorami i współautorami wielu publikacji naukowych
i doniesień zjazdowych.
Sylwetka Ordynatora
Jacek Kaperczak - od roku 2005, ordynator Oddziału Kardiochirurgii Wojewódzkiego Centrum Medycznego w Opolu.
Urodzony 12 listopada 1959 r. w Gliwicach
i tam mieszka. Żona Anna - ekonomistka, syn Filip i córka Karolina.
W latach 1978-1984 studiował na Śląskiej
Akademii Medycznej w Katowicach, Wydział
Lekarski w Zabrzu. Staże podyplomowe odbył
w latach 1984-1985, w Klinikach Śląskiej Akademii Medycznej. W latach 1985-1987 młodszy
asystent Kliniki Kardiochirurgii Wojewódzkiego Ośrodka Kardiologii w Zabrzu. W roku 1987
otrzymuje dyplom pierwszego stopnia specjalizacji w zakresie chirurgii ogólnej. W latach
1987-1993 asystent Kliniki Kardiochirurgii WOK
w Zabrzu. W roku 1993 uzyskuje drugi stopień
specjalizacji w zakresie kardiochirurgii pod kierunkiem prof. dr hab. n. med.
Zbigniewa Religi.
1993-1998 starszy asystent Kliniki Kardiochirurgii Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu kierowanej przez prof. dr hab. n. med. Mariana Zembalę.
W czerwcu 1997 r. otrzymuje stopień naukowy - doktora nauk medycznych
na podstawie rozprawy doktorskiej pt.: „Rewaskularyzacja mięśnia sercowego
z użyciem obu tętnic piersiowych wewnętrznych- ocena wczesnych wyników
leczenia operacyjnego w materiale własnym”. 1998-2002 - adiunkt Katedry
i Kliniki Kardiochirurgii Śląskiej Akademii Medycznej w Zabrzu. Od 2000r.
współpracował z Dyrekcją Wojewódzkiego Centrum Medycznego w zakresie projektowania i organizacji przyszłego oddziału kardiochirurgii w Opolu,
a po uruchomieniu w latach 2002-2004 pełnił obowiązki ordynatora Oddziału
Kardiochirurgii Wojewódzkiego Centrum Medycznego w Opolu. W kwietniu
2006r., powołany został przez Wojewodę Opolskiego na Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie kardiochirurgii.
Staże naukowe i specjalizacyjne:
1989 luty - kwiecień Deborah Hart and Lung Center, Browns Mills, N.J.
USA “fellowship in cardiac surgery” – Program Director prof. Brian Lynn Mc.
Grath 1991-1992 stypendium Ministerstwa Zdrowia I Opieki Społecznej realizowane jako „fellowship In cardiac surgery” w Katholieke Universitaire Leuven, Universitaire Ziekienhuizen “ Gasthuisberg” Cardiale Heelkunde- Leuven
Belgia – Program Directors: prof. Willem Daenen, prof. Paul Sergeant, prof.
Willem Flameng
Marzec 1993 - “Professional Course on reconstructive mitral valve surgery”
University of Paris Department of Cardiac and Vascular Surgery- Program Director prof. Allan Carpantier
Jest współautorem 2 książek z dziedziny kardiochirurgii, 7 publikacji naukowych i 102 doniesień zjazdowych. W 85 doniesieniach zjazdowych był współautorem wraz z prof. dr hab. n. med. Zbigniewem Religą.
Dr Jacek Kaperczak wykonał ponad 4 000 operacji.
Zespół pracowników Oddziału Kardiochirurgii tworzą:
dr n. med. Jacek Kaperczak - Ordynator, specjalista kardiochirurg,
dr n. med. Paweł Tomaszewski - Z-ca ordynatora, specjalista kardiochirurg,
dr n. med. Jerzy Stupała - specjalista kardiochirurg, dr n. med. Marcin Gładki (w trakcie specjalizacji z kardiochirurgii dziecięcej), Zbigniew Brzeziński
- specjalista chirurgii ogólnej (w trakcie specjalizacji z kardiochirurgii), Piotr
Daszkiewicz - w trakcie specjalizacji z chirurgii ogólnej, Zbigniew Łobodziński
- w trakcie specjalizacji z kardiochirurgii,
Lekarze anestezjolodzy - specjaliści anestezjologii i intensywnej terapii:
Tadeusz Perkowski, Mariusz Darmetko, Robert Kiwus, Radosław Gawroński
Pielęgniarki i pielęgniarz:
mgr Ewa Urbańczyk – Pielęgniarka Oddziałowa - specjalistka pielęgniarstwa zachowawczego (na zdjęciu),
mgr Judyta Sklanna – Pielęgniarka koordynująca - specjalistka pielęgniarstwa w chirurgii, Bożena Tabora
– pielęgniarka czuwająca nad prawidłowym gojeniem
się ran, A. Bil, B. Czapla, A. Dziamara, S. Goleń, mgr
A. Kozak, mgr M. Lipiec, R. Młyńczak, A. Rzęsikowska, A. Słomian, A. Waś, A. Czarnecka, J. Wyczałkowska, J. Gąsior, A. Fura, M. Palacz, R. Salamonowicz,
M. Sawiel - specjalistka pielęgniarstwa w chirurgii,
T. Szuster, B. Tokarczyk, P. Raszka, M. Zasowska,
W. Gazda, M. Knop,
mgr A. Lubaszka – st. ratownik medyczny,
Rehabilitacją zajmują się - mgr Maria Juraszek, mgr Halina Gucał, st. technik
Edyta Żyżyk,
Sekretariat Oddziału prowadzą – Nina Stotko i mgr Zofia Dąbrowska,
Pracownicy kuchni i porządkowe - M. Sygnatowicz, I. Foszner, K. Kozak,
E. Weres, W. Bernacka, I. Murawska.
Specjalistyczne szkolenie pielęgniarek rozpoczęło się na długo przed uruchomieniem Oddziału. By mieć możliwość poznania specyfiki pracy kardiochirurgii, część pielęgniarek w początkowym okresie, odbywała szkolenie
w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu.
Pierwsze dni i tygodnie działalności Oddziału były okresem trudnym organizacyjnie i niezwykle dynamicznym. Systematyczny postęp w leczeniu chirurgicznym chorób serca wymaga, aby opieka nad pacjentem wykazywała zgodność z aktualną i profesjonalną wiedzą, a także przyczyniała się do osiągnięcia
pożądanych efektów
w procesie leczenia.
O perfuzji i perfuzjonistach…
W
uproszczeniu,
perfuzja to określenie
przepływu płynu ustrojowego
(najczęściej
krwi) przez tkankę lub
narząd.
Perfuzjoniści
w Polsce - ponad stu
osobowa grupa zawodowa specjalistów, którzy zajmują się obsługą sztucznego płuco serca podczas
operacji na otwartym sercu, oraz obsługą i sprawowaniem kontroli nad urządzeniami wspomagającymi pracę serca i płuc w czasie i po zabiegu kardiochirurgicznym.
Zespół operacyjny tworzą:
• operator (lekarz operujący - decydujący o całokształcie danego zabiegu, odpowiadający za jego prawidłowy przebieg),
• lekarz asystujący (pomagający operatorowi w sprawnym przeprowadzeniu
operacji),
• anestezjolog (lekarz prowadzący pacjenta podczas danej operacji, w odpowiednio dobranym do specyfiki zabiegu i ogólnego stanu zdrowia pacjenta
znieczuleniu),
• pielęgniarka anestezjologiczna (przygotowująca pacjenta do znieczulenia,
przygotowuje odpowiednie leki, aparaturę i sprzęt monitorujący parametry życiowe operowanego),
• instrumentariuszki (pielęgniarki odpowiadające za techniczną stronę zabiegu,
czyli stosowanie reżimu pełnej jałowości, przygotowanie odpowiednich do danej operacji zestawów narzędzi, osprzętu w postaci obłożenia pola operacyjnego, nici chirurgicznych, cewników i drenów, materiału opatrunkowego, itp.)
• perfuzjonista jest kolejną osobą kardiochirurgicznego zespołu operacyjnego. Czuwa on nad bezpiecznym przeprowadzeniem krążenia pozaustrojowego
krwi w czasie zabiegu operacyjnego. Znakomita większość tych zabiegów musi
być przeprowadzona na tzw. zatrzymanym sercu, czyli sercu niepracującym.
Aby operator mógł bezpiecznie i skutecznie dla pacjenta zoperować jego chore
serce – musi mieć komfortową sytuację, w postaci nieporuszającego się serca.
Współpracuje z zespołem lekarzy operujących i anestezjologiem, kompleksowo
monitoruje wszystkie najważniejsze parametry życiowe pacjenta, czuwa nad
właściwym przepływem krwi przez poszczególne tkanki i narządy organizmu
pacjenta, podczas kiedy jego operowane serce nie pracuje.
Zespół perfuzjonistów tworzą:
Paweł Wypych - kierownik, Marek Spyrka, Michał Rygol (specjaliści ze
Śląska), oraz Krzysztof Mende i mgr Zbigniew Leszczyński - wyszkoleni
w tutejszym ośrodku.
W ubiegłym roku Zespół Perfuzjonistów Oddziału Kardiochirurgii, był
gospodarzem konferencji, podczas której gościł perfuzjonistów z całej Polski. Przybyli goście niemal ze
wszystkich największych i liczących się ośrodków polskiej
kardiochirurgii Nie zabrakło
perfuzjonistów z renomowanych
Klinik Śląska, Warszawy, Krakowa, Łodzi, Lublina, Gdańska,
Wrocławia, Olsztyna i Rzeszowa. W trakcie analizy, okazało
się, że nie odbiegamy zakresem
„operatywy” od reszty kraju, że
z powodzeniem przeprowadzamy szereg trudnych technicznie
operacji, które wykonują „największe kliniki”. W części szkoleniowej, okazało
się, że jesteśmy wiodącym ośrodkiem w ilości przeprowadzonych zabiegów
z tzw. małym wypełnieniem, a nasze doświadczenia zostały zauważone i przyjęte z uznaniem. Cieszy fakt, że Oddział znalazł swoje znaczące miejsce na
mapie polskiej kardiochirurgii.
Informacje ważne dla pacjentów i ich rodzin:
Pacjenta możemy uznać za przygotowanego do zabiegu, jeśli są wykonane
badania:
• UDP tętnic dogłowowych (u pacjentów wymagających tego badania),
• szczepienie p/wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW B 2 dawki) – u wybranych pacjentów,
• konsultacja stomatologiczna.
• pacjent/rodzina współuczestniczy w przygotowaniu krwi do zabiegu - patrz
poniżej, a termin ustalonego przyjęcia prosimy jeszcze potwierdzić telefonicznie
- tel. nr (077) 45 20 774 (sekretariat) godz. 8:00-15:00 lub (077) 45 20 772 (lekarz
dyżurny, po godz. 15-ej). W dniu przyjęcia pacjent powinien zgłosić się w Izbie
Przyjęć Wojewódzkiego Centrum Medycznego około godz. 8:00 na czczo.
• osoby pobierające leki przeciwkrzepliwe (Warfaryna, Acenocumarol, pochodne kwasu acetylosalicylowego: Aspiryna, Polopiryna, Acard, Bestpirin,
pochodne tienopiryny: Plavix, Zylt, Areplex i inne) proszone są o odstawienie wymienionych leków na 7 dni przed planowym przyjęciem po uzgodnieniu
z lekarzem.
Ostatecznej kwalifikacji przyjęcia do Oddziału dokona lekarz w Izbie Przyjęć. W sytuacjach uzasadnionych (np. infekcja, niewłaściwe wyniki badań laboratoryjnych, nie odstawienie leków p/krzepliwych (wyżej wymienionych),
przyjęcie może zostać wstrzymane i odłożone na termin późniejszy.
Do przyjęcia potrzebne są następujące dokumenty:
Książeczka RUM ze skierowaniem do Oddziału Kardiochirurgii, dowód
osobisty.
Dokumentacja medyczna:
• wypis z oddziału kierującego i inne karty informacyjne z pobytu w szpitalu,
• aktualna koronarografia (ważna 6 miesięcy od daty jej wykonania),
• zalecamy wykonanie badania przepływów w tętnicach (UDP tętnic dogłowowych) dla pacjentów powyżej 60 roku życia oraz u pacjentów po udarach
mózgu - (o badaniu decyduje pacjent),
• posiew z gardła i nosa w kierunku nosicielstwa gronkowca złocistego (skierowanie lekarz pierwszego kontaktu),
• potwierdzenie dokonanych 2 szczepień przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW B) – o wykonaniu szczepienia decyduje pacjent.
Odwiedziny w Sali Pooperacyjnej są możliwe tylko w wyjątkowych sytuacjach i za zgodą Ordynatora oddziału. Zalecana pora odwiedzin w godzinach
od 15:00-18:00. Informacje o stanie zdrowia pacjenta nie są udzielane telefonicznie, tylko osobiście osobom upoważnionym przez pacjenta. Informacji
o zdrowiu pacjenta udziela Ordynator Oddziału, lub w jego imieniu informacji
na temat rodzaju zabiegu udziela chirurg operujący, a o znieczuleniu, anestezjolog w oddziale.
Krew i preparaty krwiopochodne są najcenniejszym z leków. Nic nie jest
w stanie jej zastąpić i nie możemy jej zakupić, musi ją ktoś honorowo oddać.
By w sposób bezpieczny przeprowadzić zabieg operacyjny na sercu, dużych
naczyniach krwionośnych, konieczne jest przygotowanie odpowiedniego zapasu krwi i jej preparatów.
Dlatego też, nasza prośba o współuczestnictwo pacjenta, jego rodziny, znajomych w przygotowaniu krwi. Jeśli dla każdego pacjenta - 4 dorosłe zdrowe
osoby oddadzą krew (bez względu na grupę krwi), to na zasadzie wzajemności
umożliwi to bezpieczne przeprowadzenie zabiegu.
Zaświadczenie o oddaniu krwi prosimy oddać w sekretariacie Oddziału.
Odwiedzający, przed wejściem na Oddział powinni założyć obuwie ochronne. Płaszcze, kurtki należy zostawić w szatni, która znajduje się obok rejestracji
ogólnej.
Zgodnie z Zarządzeniem Nr 31/2003 Dyrektora WCM rzeczy wartościowe
takie jak: pieniądze, biżuteria, klucze, telefony komórkowe oraz dokumenty,
należy oddać w Izbie Przyjęć do depozytu za potwierdzeniem na druku depozytowym. Za przedmioty wartościowe, pieniądze dokumenty nie złożone do depozytu – Publiczny Samodzielny Zakład Opieki Zdrowotnej WCM nie ponosi
odpowiedzialności.
Telefony:
Sekretariat
dyżurka pielęgniarek
dyżurka chirurgów
dyżurka anestezjologów
10
(077) 45 20 774
(077) 45 20 771
(077) 45 20 772
(077) 45 20 712
mgr Judyta Sklanna
Ważnym elementem procesu leczenia jest odpowiednie przygotowanie
psychiczne chorego do zabiegu. Podstawowym problemem nieodłącznie
związanym z chirurgią, a z kardiochirurgią w szczególności, jest lęk pacjenta przed bólem, okaleczeniem, przed
śmiercią. Lęk taki często przybiera postać uogólnionego niepokoju – pacjent
nie obawia się czegoś konkretnego,
ale zarazem boi się niemalże wszystkiego. Dlatego ważną rolą personelu
jest pomoc choremu i jego rodzinie
w dostosowaniu się do tej niezmiernie
trudnej sytuacji. Szczególnego znaczenia nabiera to w przypadku operacji nagłej, ze względu na ciężki stan chorego
oraz niepewne rokowania. Zadaniem
zespołu jest pomoc w adaptacji do nowej sytuacji oraz pomoc w rozwijaniu
mgr Judyta Sklanna
zachowań sprzyjających powrotowi do
zdrowia. Istotne jest stworzenie takiej atmosfery, która da pacjentowi poczucie
bezpieczeństwa – ważna jest rozmowa z kardiochirurgiem, który będzie chorego operował, z anestezjologiem, który zajmie się znieczuleniem i opieką pooperacyjną, ważna jest rozmowa z pielęgniarką, aby chory miał poczucie, że dla
poprawy jego zdrowia, wszystko zostanie zrobione.
Operacji obawia się każdy pacjent. Rolą pielęgniarki jest pomoc choremu
w rozładowaniu napięcia słuchając go, wyjaśniając wątpliwości, informując
dokładnie o istocie czynności, które będzie się przy nim wykonywać w ramach
przygotowania do zabiegu, jak i po nim. Pomoc pielęgniarki w przygotowaniu
do zabiegu wymaga od niej szerokiej wiedzy, umiejętności, indywidualnych
predyspozycji oraz posiadania odpowiednich cech osobowości. Pacjent zaznajomiony z kolejnymi działaniami związanymi z jego zabiegiem staje się partnerem w procesie własnego zdrowienia.
Obok stałego unowocześniania technik operacyjnych, coraz nowocześniejszej aparatury zabiegowej widoczny jest także postęp w opiece pooperacyjnej.
Odcinek Intensywnej Opieki Pooperacyjnej wyposażony jest w systemy pełnego monitorowania oraz różnego rodzaju urządzenia wspomagające. Wczesny
okres pooperacyjny wiąże się z możliwością wystąpienia wielu powikłań, które mogą zagrażać życiu pacjenta dlatego tak istotna jest opieka pooperacyjna,
która wymaga od całego zespołu starannej obserwacji stanu chorego, czujności,
11
rzetelnego analizowania wszelkich badań oraz parametrów monitorowania hemodynamicznego.
Zabiegi kardiochirurgiczne trwają zazwyczaj od 3 do 5 godzin. Po operacji
każdy pacjent zostaje przekazany do sali intensywnej opieki kardiochirurgicznej, gdzie przebywa przeciętnie około 1-2 doby.
Okres po zabiegu operacyjnym, a w szczególności pierwsza doba po nim, to
etap bardzo intensywnej pracy całego zespołu. Jest to czas, kiedy należy ustabilizować układ krążenia, ciągle sprawdzać i analizować pracę poszczególnych
narządów pacjenta. Jest to także okres obserwacji powrotu świadomości chorego po ustaniu narkozy.
Nad chorym czuwa wykwalifikowany zespół składający się z anestezjologa,
kardiochirurga oraz pielęgniarek intensywnej opieki pooperacyjnej.
Najistotniejszymi elementami opieki pooperacyjnej są:
- ciągły monitoring,
- obserwacja stanu chorego,
- walka z bólem,
- ocena drenażu (ilości wynaczynionej krwi),
- kontrola opatrunków na ranach pooperacyjnych,
- zapobieganie zakażeniom,
- zapobieganie i leczenie ewentualnych powikłań.
Tak szybko, jak to jest możliwe, chorego odłącza się od respiratora i wdraża rehabilitację oddechową. Ważne jest również jak najwcześniejsze „uruchomienie” chorego, co pozwala na szybszy jego
powrót do zdrowia.
Zakres świadczeń stawia szczególne wymogi w stosunku do wszystkich pracowników
oddziału. Opieka nad pacjentem kardiochirurgicznym wymaga od personelu szerokiej
wiedzy z wielu obszarów medycyny oraz holistycznego podejścia. Kardiochirurgia to nie
tylko „chore serce”, to punkt zbieżny kardiologii, chirurgii, intensywnej terapii, a nierzadko
nefrologii, geriatrii, psychiatrii, i neurologii.
Pielęgniarka pracująca w sali intensywnej opieki kardiochirurgicznej musi posiadać
odpowiednie cechy osobowości pozwalające
jej na trudną i odpowiedzialną pracę z ciężko
chorymi. Pielęgniarki zapewniają pacjentom
ciągłą, kompleksową, zindywidualizowaną
opiekę na najwyższym poziomie. Personel
nieustannie kształci się i podnosi swoje kwalimgr Anna Kozak
fikacje. Oprócz znajomości obsługi kardiomonitorów, respiratorów konieczna jest dobra organizacja pracy, wiedza dotycząca intensywnej terapii, farmakologii, umiejętna
obserwacja, rozpoznawanie i szybkie reagowanie na występujące powikłania.
12
Pielęgniarka jest partnerem lekarza, zdając sobie sprawę jak
wiele zależy od jej rzetelności
i umiejętności.
Istnienie standardów poszczególnych działań pozwala
na stałe podnoszenie jakości
wykonywanych świadczeń oraz
zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów.
anestezjolog - dr Tadeusz Perkowski
mgr rehabilitacji Maria Juraszek
Kompleksowe postępowanie rehabilitacyjne uznawane jest za ważny element
decydujący o wczesnych i odległych efektach leczenia kardiochirurgicznego.
Od zespołu rehabilitacyjnego kardiochirurg oczekuje
zastosowania takich procedur, które zmniejszają ryzyko powikłań krążeniowo
oddechowych oraz zakrzepowo zatorowych, przyspieszą uruchomienie chorego,
zmniejszą jego dolegliwości
we wczesnym okresie pooperacyjnym oraz pozwolą
na uzyskanie w jak najszybszym czasie możliwie największej poprawy sprawności ogólnej oraz wydolności
wysiłkowej.
Przed zabiegiem operacyjnym, gdy stan chorego
na to pozwala, należy przećwiczyć zasady oddychania,
sposób odkrztuszania wydzieliny, sposób siadania w łóżku z ochroną mostka. Ważnym elementem jest
także psychiczne przygotowanie chorego do zabiegu w celu zmniejszenia lęku
i tym samym zminimalizowania stresu.
13
Fizjoterapeuta rozpoczynając postępowanie pooperacyjne jest poinformowany
o rodzaju i przebiegu zabiegu operacyjnego, ewentualnych powikłaniach, aktualnych dolegliwościach pacjenta oraz o wynikach badań (Rtg klatki piersiowej,
echokardiografia, Ekg, badania laboratoryjne)
Rehabilitacja pacjentów w Oddziale Kardiochirurgii, to przede wszystkim
wczesne „uruchomienie chorego”. W niedługim okresie po rozintubowaniu
pacjenta wdrażamy ćwiczenia oddechowe, oklepywanie, zmianę pozycji ciała, oddech z oporem, pobudzanie efektywnego kaszlu (w pozycji siedzącej),
ćwiczenia czynne kończyn górnych i dolnych dla utrzymania prawidłowej
ruchomości, bez ćwiczeń rozciągających klatkę piersiową, ćwiczenia czynne kończyn dla profilaktyki przeciwzakrzepowej - szczególnie w odniesieniu
do kończyn z których pobrano żyłę lub tętnicę. W miarę możliwości pacjent
w pierwszej dobie po zabiegu z pomocą fizjoterapeuty powinien siadać w łóżku,
opuszczać nogi i zostać „pionizowany”. W kolejnych dobach po zabiegu operacyjnym kontynuujemy rehabilitację zwiększając obciążenie i czas ćwiczeń.
lek. med. Ewa Trejnowska, mgr farm. Maria Kwiatkowska,
dr n. med. Krzysztof Burdynowski
Jeśli pomyślimy o antybiotykach i spektrum ich działania, bakteriach - wobec których są skuteczne, to często wydawać się one będą ciągiem zmieniających się, często łacińskich nazw, których nie sposób zapamiętać. A to jest
obszar nieustannej wojny, od wyniku której zależy często skuteczność naszego
leczenia, brak powikłań i zdrowie pacjenta. Chcielibyśmy mieć jeden, skuteczny wobec wszystkich bakterii antybiotyk i stosować go tak często i długo, jak
tylko uznamy to za konieczne. Niestety sprawa jest bardziej skomplikowana.
W ciągu ostatnich lat zauważalne jest bardzo szybkie narastanie oporności bakterii na antybiotyki, szczególnie w środowisku szpitalnym. Zakażenie wieloopornym szczepem bakteryjnym zwiększa ryzyko niepowodzenia terapeutycznego oraz powoduje wydłużenie czasu hospitalizacji pacjenta, a także zwiększa
koszty „pośrednie” – dodatkowe cierpienie, absencję chorobową, niezdolność
do dalszej pracy zarobkowej. Równocześnie ograniczeniu uległy możliwości
przemysłu farmaceutycznego do wyprodukowania nowych, skutecznych antybiotyków.
Z tych powodów towarzystwa naukowe, instytucje międzynarodowe jak
i rządy wielu krajów opracowały zalecenia dotyczące racjonalnego stosowania
antybiotyków. Już w 2001 roku WHO, a w roku 2002 rezolucja Unii Europejskiej opracowały zalecenia dotyczące zasad stosowania antybiotyków w celu
ograniczenia lekooporności w szpitalu. Znaczenie racjonalnego stosowania
antybiotyków znalazło odzwierciedlenie również w polskim ustawodawstwie.
Wytyczne o konieczności wdrożenia w szpitalach polityki antybiotykowej zostały zawarte w nowej Ustawie o chorobach zakaźnych i zakażeniach.
W 2008 roku Dyrekcja Wojewódzkiego Centrum Medycznego w Opolu,
podjęła decyzję dot. stworzenia zintegrowanej polityki antybiotykowej mającej
14
na celu: poprawę jakości leczenia antybiotykami, monitorowanie i zapobieganie rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów wieloopornych, obniżenie częstości
występowania zakażeń szpitalnych i obniżenie kosztów antybiotykoterapii.
Pierwszym etapem było powołanie w lutym 2008 roku, Zespołu ds. Szpitalnej Polityki Antybiotykowej.
W skład Zespołu weszli: Przewodnicząca lek. med. Ewa Trejnowska - Starszy asystent Oddziału
Anestezjologii i Intensywnej
Terapii (pierwsza z prawej) oraz
członkowie: mgr farm. Maria
Kwiatkowska - Kierownik Apteki
i dr n. med. Krzysztof Burdynowski - Kierownik Zakładu Mikrobiologii. (na zdjęciu)
Według definicji, „Szpitalna
Polityka Antybiotykowa - SPA,
to zespół działań podejmowanych w szpitalu, których celem
jest terapeutyczne i profilaktyczne stosowanie antybiotyków w taki sposób, aby
uzyskać optymalną skuteczność i bezpieczeństwo przy równoczesnym ograniczeniu rozprzestrzeniania się lekooporności oraz redukcji niepotrzebnych
wydatków”. Tyle definicja, tylko jak to skutecznie wprowadzić w tak dużym
szpitalu, na wielu oddziałach, aby w jak najmniejszym stopniu zakłócić pracę
oddziału oraz zminimalizować ilość dodatkowych obowiązków ?, szczególnie
wobec braku gotowych do naśladowania wzorców skutecznego, spełniającego
wszystkie wymogi, programu wdrożenia SPA w tak dużym szpitalu. W oparciu
o dostępną literaturę, zespół rozpoczął intensywną pracę nad opracowaniem
strategii wdrożenia Szpitalnej Polityki Antybiotykowej. Niezbędną okazała się
analiza wyjściowego zużycia antybiotyków w szpitalu.
Opracowano program komputerowy, który umożliwia określenie wielkości
zużycia antybiotyków na poszczególnych oddziałach. Zgodnie z rekomendacjami zastosowano pojęcie zdefiniowanych dawek dobowych (DDD), a więc
liczby dni leczenia przy określonym dawkowaniu zbliżonym do rzeczywistego. Informacje o DDD oraz o przyporządkowanych im wielkościach zostały
opracowane przez WHO. Wielkość zużycia jest wartością względną, w związku
z tym, w programie komputerowym, opracowano możliwość zastosowania różnych przeliczników, które umożliwiają obiektywne porównanie zużycia między
oddziałami lub szpitalami oraz ułatwiają interpretację zmian w czasie. Możliwe
jest również przedstawienie danych w dowolnej formie np. wydatków, najczęściej w przeliczeniu na pacjenta, na osobodni lub jako odsetek wszystkich wydatków na leki.
Kolejne elementy przygotowywanej strategii miały charakter edukacyjny
oraz wymagały merytorycznego przygotowania zespołu. Wytyczne Szpitalnej
Polityki Antybiotykowej opierają się na dostępnych w literaturze rekomendacjach i zaleceniach do terapii schorzeń występujących na poszczególnych
oddziałach. Zalecenia powstały również w oparciu o analizę etiologii zakażeń
15
występujących w oddziale oraz lekooporności drobnoustrojów powodujących
te zakażenia. Wyznaczone antybiotyki I, II, III rzutu do leczenia schorzeń
w oddziale, omawiane były następnie z Ordynatorem oddziału i po uzyskaniu
jego aprobaty, prezentowane na szkoleniach personelu lekarskiego poszczególnych oddziałów. W większości oddziałów, spotkania przeradzały się w żywiołową dyskusję, która umożliwiała wyjaśnienie zasad SPA i usystematyzowanie
wiedzy z zakresu pobierania posiewów, podstaw bakteriologii i antybiotykoterapii. Charakter programu wynika z administracyjnych form kontroli stosowanych antybiotyków. Zgodnie z najczęściej wymienianymi w piśmiennictwie
przykładami, Zespół SPA stworzył kategoryzację antybiotyków obecnych
w Receptariuszu Szpitalnym, dzieląc je na Grupy 1, 2 i 3 w zależności od sposobu zamawiania antybiotyku z Apteki:
Grupa 1 - zapotrzebowanie do apteki – tzw. recepta – zapotrzebowanie
zbiorcze,
Grupa 2 - imienne zapotrzebowanie na recepcie, z umieszczoną naklejką
identyfikacyjną zawierającą kod kreskowy i PESEL pacjenta, z dawkowaniem
leku i podaniem ilości sztuk niezbędnych do 3 dni (72 godz.) terapii – terapia
empiryczna (I recepta) lub do 5 dni – terapia celowana, na podstawie postępu
w procesie leczenia zakażenia, wyników posiewów lub wykonanych badań
diagnostycznych (II recepta),
Grupa 3 - imienne zamówienia na podstawie wypełnionego, zaaprobowanego przez osoby upoważnione i dostarczonego do apteki Formularza Zamówienia Antybiotyku III grupy.
Osobami upoważnionymi przez Dyrekcję do zatwierdzenia formularza jest
dr Ewa Trejnowska i dr Krzysztof Burdynowski. W przypadku ich nieobecności w pracy, zatwierdzenie odbywa się w Aptece poprzez kontakt telefoniczny.
W uzasadnionych przypadkach, zgoda uzyskiwana jest od Dyrektora ds. Lecznictwa dr Andrzeja Kucharskiego.
Nadzór nad wypełnianiem procedur i wydawaniu antybiotyków w zależności
od przynależności do grupy, pełni personel Apteki (zdjęcie). Przestrzeganie zasad wydawania
antybiotyków
jest
gwarantem sprawnego
funkcjonowania
całego systemu.
Dokumenty
zawierające informację
o przynależności do grupy,
jak również obszerne materiały edukacyjne
dostarczane są
na oddział na
około 2 tygoOd lewej: Małgorzata Tarnowska, Honorata Antoszczuk-Bzowa, Maria Waś, Alicja Mendel
16
dnie przed ostatecznym włączeniem oddziału do programu SPA. Aby zapewnić
stały dostęp do antybiotyków, w czasie poza pracą Apteki, stworzono na potrzeby SPA, Bank Antybiotyków w Oddziale Intensywnej Terapii. Zawiera on
zdeponowane w OIT dawki startowe antybiotyków III rzutowych i wybranych
antybiotyków II rzutowych. Wydanie antybiotyku odbywa się na podstawie:
imiennego zapotrzebowania na recepcie dla Grupy 2 lub Formularza Zamówienia Antybiotyku dla Grupy 3, potwierdzonego imienną pieczątką lekarza,
który wypisuje ilość leków na całą empiryczna kurację. Z Banku Antybiotyków
natomiast wydawane są jedynie dawki startowe. Uzupełnianie antybiotyków
przez Aptekę Szpitalną odbywa się w pierwszym dniu roboczym, na podstawie
formularzy.
Jako jeden z najistotniejszych elementów SPA wprowadzono półroczną rewizję rekomendacji antybiotykowych oraz kwartalną, przesyłaną pocztą mailową,
analizę zużycia antybiotyków przez poszczególne oddziały. Wyznaczono lekarzy „łącznikowych” do szybkich, bezpośrednich kontaktów z Zespołem oraz
rozpoczęto edukację z wdrażaniem programu CDC „12 kroków zapobiegania
narastaniu oporności na antybiotyki”. Narodowy Instytut Leków z Przewodnicząca Panią Profesor Walerią Hryniewicz, zaprosił nasz Szpital (jako jeden
z dwunastu w Polsce) do współpracy w tworzeniu rekomendacji do leczenia
zakażeń w ramach Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków. W związku
z podjętymi zobowiązaniami wykonano Badanie Jednodniowe Zakażeń Szpitalnych, podczas którego wykonano analizę zastosowania antybiotyków na poszczególnych oddziałach. Zebrany materiał stanowi rzetelny i niezbędny zbiór
informacji o ilości zakażeń szpitalnych i przyzwyczajeniach w stosowaniu antybiotyków przez lekarzy. Zbiór danych stanowić będzie podstawę do dalszego
monitorowania, analizy i oceny skuteczności podjętych działań.
Organizowaniem wypoczynku dla pracowników ochrony zdrowia i ich rodzin, a także innych osób nie związanych z ochroną zdrowia, w tym gości zagranicznych zajmuje się
Od lewej: Małgorzata Książek, Andrzej Wider, Sylwia Czarnecka, Lidia
Szarek
Zakład Usług Socjalnych
PS ZOZ WCM. Aktualnie pracuje 6 pracowników, których zadaniem
jest prowadzenie rezerwacji i sprzedaży miejsc
w ośrodku wypoczynkowym, podnoszenie standardu oferowanych usług,
zawieranie umów z kontrahentami dostarczającymi media oraz żywność,
a także rozliczaniem związanych z tym wydatków.
17
Od 2007 r., Zakładem kieruje mgr Andrzej Wider absolwent Wyższej Szkoły
Pedagogicznej w Opolu, studiów podyplomowych: z zakresu prawa na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach oraz finansów i bankowości Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
Poniżej pragniemy Państwu przybliżyć uroczą miejscowość Pobierowo
znajdującą się w województwie zachodniopomorskim. Pobierowo - to piękna nadmorska miejscowość, położona wśród nadbałtyckich lasów. Kąpielisko
w Pobierowie po raz kolejny w 2008 r. zostało wyróżnione prestiżowym znakiem „Błękitnej Flagi” przyznawanym przez międzynarodowe jury w Kopenhadze. Błękitna Flaga jest wyróżnieniem przyznawanym obiektom spełniającym najwyższe kryteria w zakresie jakości wody, zarządzania środowiskowego,
bezpieczeństwa oraz prowadzonych działań edukacyjnych i informacyjnych.
Miejscowość ma ok. 4 km długości, a jej oś stanowi biegnąca równolegle do
morza ulica Grunwaldzka, przy której koncentruje się całe turystyczne życie.
Pełno tutaj kafejek, barów, restauracji i dyskotek. Są też liczne sklepy i stoiska handlowe. Kurort ten, znany jest z szerokiej piaszczystej plaży, do której
można dojść praktycznie z każdego miejsca. Pobierowo chwalą sobie przede
wszystkim amatorzy aktywnego wypoczynku, lasy zachęcają do długich spacerów i wycieczek rowerowych. Trasy rowerowe wzdłuż gminy Rewal ciągną się od Pobierowa po Niechorze. W zachodniej części ulicy Grunwaldzkiej
w odległości ok. 150 od morza zlokalizowany jest Ośrodek Wczasowy „Opolanin”. Składa się z części hotelowej dysponującej 175 miejscami oraz budynku stołówki. Posiada pokoje 2 i 3 osobowe, studio oraz apartamenty. Wszystkie
wyposażone są w pełny węzeł sanitarny, RTV, sprzęt na plażę. W ośrodku goście mają do dyspozycji w cenie skierowania: bilard, boisko do piłki siatkowej
i kosza, siłownię wyposażoną w nowoczesny sprzęt gimnastyczno rekreacyjny oraz świetlicę dla dzieci. Istnieje też możliwość nieodpłatnego korzystania
z rowerów i sauny. Ośrodek posiada również miejsce do wędzenia i grillowania,
plac zabaw dla dzieci oraz ogrodzony parking niestrzeżony.
18
Ceny w PLN za 1 dzień pobytu w 2009 roku w OW „OPOLANIN” w Pobierowie.
Dziecko do 3 lat bez świadczeń: do 3 dni – gratis, 3-10 dni – 100,-,
powyżej 10 dni – 150,CENA OBEJMUJE: Nocleg wyżywienie 2 razy dziennie (śniadanie w formie
bufetu, obiadokolacja serwowana), podatek VAT.
Ceny w PLN poza sezonem za 1 dzień pobytu w 2009 roku w OW „OPOLANIN”
w Pobierowie.
Dodatkowe informacje : dziecko do 3 lat bez świadczeń – za cały okres pobytu – 100,(do 3 dni gratis)
CENA OBEJMUJE: Nocleg, wyżywienie 3 razy dziennie (śniadanie w formie bufetu,
obiad i kolacja serwowana), podatek VAT.
PUBLICZNY SAMODZIELNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ
WOJEWÓDZKIE CENTRUM MEDYCZNE
AL. Witosa 26, 45-418 OPOLE
Rezerwacja tel. 077 452 02 72, fax. 077 452 04 98
www.zds.wcm.opole.pl [email protected]
Wpis do Rejestru Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych
Województwa Opolskiego pod nr 018.
19
Publiczny Samodzielny Zakład Opieki Zdrowotnej
Wojewódzkie Centrum Medyczne
45-418 Opole, Al. W. Witosa 26
e-mail: [email protected] www.wcm.opole.pl
Redaktor Naczelny „wcm.opole.pl” - Wiesław Duda
Na zdjęciu pierwszej str. okładki: personel kardiochirurgii
Sekretariat Dyrektora (0-77) 45 20 745, 54 13 745, fax (0-77) 45 20 123
Kancelaria (0-77) 45 20 124, 54 13 124
Informacja dla pacjentów (0-77) 45 20 711, 54 13 711, (0-77) 45 79 067
Rejestracja Główna (0-77) 45 20 111, 54 13 111
Skład i druk: Eurocent, 45-049 Opole, ul. Dwernickiego 4, tel. 077 44 10 777, [email protected]
20

kwiecień 2009

Transkrypt

Podobne dokumenty

Rys historyczny kardiochirurgii polskiej Kontrapulsacja