Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło

Transkrypt

Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło,
energię elektryczną i paliwa gazowe
dla obszaru Gminy Miejskiej
Lidzbark Warmiński na lata 2013-2028
GMINA MIEJSKA LIDZBARK WARMIŃSKI
POWIAT LIDZBARSKI
WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE
Z AMAWIAJĄCY
W YKONAWCA
OPRACOWANIA
LIDZBARK WARMIŃSKI 2013
GMINA MIEJSKA
LIDZBARK WARMIŃSKI
W ESTMOR CONSULTING
ANGELIKA K ANIEWSKA
PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE
DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028
Spis treści
SPIS TREŚCI ........................................................................................................................... 2
1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA .................................................................................... 5
2. ZAKRES OPRACOWANIA....................................................................................................... 7
3. POWIĄZANIA PROJEKTU ZAŁOŻEŃ Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI .................................... 9
4. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY ..................................................................................23
4.1. POŁOŻENIE I PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY GMINY ..........................................................23
4.2. STAN GOSPODARKI NA TERENIE GMINY ........................................................................25
4.3. CHARAKTERYSTYKA MIESZKAŃCÓW ............................................................................31
4.4. ŚRODOWISKO NATURALNE GMINY ................................................................................38
4.5. WARUNKI KLIMATYCZNE NA TERENIE GMINY.................................................................40
4.6. CHARAKTERYSTYKA INFRASTRUKTURY BUDOWLANEJ ..................................................43
4.6.1. ZABUDOWA MIESZKANIOWA NA TERENIE GMINY..................................................46
4.7. ZAMIERZENIA ROZWOJOWE ORAZ POTENCJALNE, PROGNOZOWANE TERENY ZABUDOWY
MIESZKANIOWEJ, USŁUGOWEJ NA OBSZARZE GMINY ....................................................69
5. STAN ZAOPATRZENIA GMINY W CIEPŁO ................................................................................83
5.1. STAN OBECNY ............................................................................................................83
5.2. PLANY ROZWOJOWE PRZEDSIĘBIORSTW CIEPŁOWNICZYCH ...........................................94
5.3. KIERUNKI ROZWOJU GMINY W ZAKRESIE ZAOPATRZENIA W CIEPŁO................................94
6. STAN ZAOPATRZENIA GMINY W GAZ .....................................................................................96
6.1. STAN OBECNY ............................................................................................................96
6.2. PLANY ROZWOJOWE DLA SYSTEMU GAZOWNICZEGO NA TERENIE GMINY......................103
W ESTMOR CONSULTING
2
6.3. KIERUNKI ROZWOJU GMINY W ZAKRESIE ZAOPATRZENIA W GAZ ..................................103
7. STAN ZAOPATRZENIA GMINY W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ......................................................105
7.1. STAN OBECNY ..........................................................................................................105
7.2. PLANY ROZWOJOWE PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEGO .....................................120
7.3. KIERUNKI ROZWOJU GMINY W ZAKRESIE ZAOPATRZENIA W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ .....121
8. PRZEDSIĘWZIĘCIA RACJONALIZUJĄCE UŻYTKOWANIE CIEPŁA, ENERGII ELEKTRYCZNEJ I PALIW
GAZOWYCH .....................................................................................................................124
9. ANALIZA MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA LOKALNYCH I ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII .....136
9.1. ENERGIA WIATRU ......................................................................................................136
9.1.1. ELEKTROWNIE WIATROWE ...............................................................................138
9.1.2. MAŁE TURBINY WIATROWE (MTW) ...................................................................139
9.2. ENERGIA SŁONECZNA ...............................................................................................140
9.3. ENERGIA GEOTERMALNA ...........................................................................................145
9.4. ENERGIA WODNA ......................................................................................................147
9.5. ENERGIA Z BIOMASY .................................................................................................148
9.5.1. BIOMASA Z LASÓW ..........................................................................................149
9.5.2. BIOMASA Z DREWNA ODPADOWEGO Z DRÓG .....................................................150
9.5.4. BIOMASA ZE SŁOMY I SIANA .............................................................................151
9.5.5. BIOMASA POZYSKIWANA Z UPRAW ROŚLIN ENERGETYCZNYCH ...........................154
9.6. ENERGIA Z BIOGAZU .................................................................................................158
9.6.1. BIOGAZ ROLNICZY ...........................................................................................158
9.6.2. BIOGAZ Z OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW ORAZ Z ODPADÓW KOMUNALNYCH...............159
10. PROGNOZA ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I GAZ........................162
W ESTMOR CONSULTING
3
11. STAN ZANIECZYSZCZENIA ŚRODOWISKA GMINNEGO .........................................................173
12. WSPÓŁPRACA Z INNYMI GMINAMI W ZAKRESIE GOSPODARKI ENERGETYCZNEJ ...................177
13. PODSUMOWANIE I WNIOSKI .............................................................................................180
14. SPIS TABEL ....................................................................................................................188
15. SPIS RYSUNKÓW ............................................................................................................191
16. SPIS WYKRESÓW ............................................................................................................192
W ESTMOR CONSULTING
4
1. Podstawa prawna opracowania
Podstawę prawną opracowania „Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński na lata
2013-2028” stanowi art. 19 ust. 1 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne
(t. j. Dz. U. z 2012, poz. 1059),
zgodnie z którym wójt (burmistrz, prezydent miasta)
opracowuje projekt założeń. Sporządza się go dla obszaru gminy, co najmniej na okres
15 lat i aktualizuje co najmniej raz na 3 lata.
Należy wskazać, że zgodnie z art. 18 ust. 1 wskazanej ustawy, do zadań własnych gminy
w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy:
planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe
na obszarze gminy;
planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się na terenie gminy;
finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie
gminy,
planowanie i organizacja działań mających na celu racjonalizację zużycia energii
i promocję rozwiązań zmniejszających zużycie energii na obszarze gminy,
co znalazło również swoje odzwierciedlenie w zapisach dokumentu.
Zgodnie z zapisami art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
(tekst pierwotny: Dz. U. z 1990 r., Nr 16, poz. 95, tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r., Nr 142,
poz. 1591 z późn. zm.), do zadań własnych gminy należy zaopatrzenie w energię
elektryczną i cieplną oraz gaz.
W ESTMOR CONSULTING
5
Rysunek 1. Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe - legislacja
Źródło: Opracowanie własne
W ESTMOR CONSULTING
6
2. Zakres opracowania
Zgodnie z art. 19 ust. 3 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne
(t. j. Dz. U. z 2012, poz. 1059), opracowany dokument zawiera:
ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe;
przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw
gazowych;
możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii,
z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych
źródłach
w
energii,
kogeneracji
energii
oraz
elektrycznej
i
ciepła
użytkowego
zagospodarowania
ciepła
odpadowego
wytwarzanych
z
instalacji
przemysłowych;
możliwości
stosowania
środków
poprawy
efektywności
energetycznej
w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej;
zakres współpracy z innymi gminami.
Zgodnie z art. 19 ust. 4 Przedsiębiorstwa energetyczne udostępniają nieodpłatnie wójtowi
(burmistrzowi, prezydentowi miasta) plany, o których mowa w art. 16 ust. 1, w zakresie
dotyczącym terenu tej gminy oraz propozycje niezbędne do opracowania projektu założeń.
Projekt założeń podlega opiniowaniu przez samorząd województwa w zakresie koordynacji
współpracy z innymi gminami oraz w zakresie zgodności z polityką energetyczną państwa.
(art. 19 ust. 5)
Projekt założeń wykłada się do publicznego wglądu na okres 21 dni, powiadamiając o tym
w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. (art. 19 ust. 6)
Osoby i jednostki organizacyjne zainteresowane zaopatrzeniem w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe na obszarze danej gminy mają składać wnioski, zastrzeżenia
i uwagi do projektu założeń. (art. 19 ust. 7)
Rada gminy uchwala założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe, rozpatrując jednocześnie wnioski, zastrzeżenia i uwagi zgłoszone w czasie
wyłożenia projektu założeń do publicznego wglądu. (art. 19 ust. 8).
W ESTMOR CONSULTING
7
Zgodnie z art. 20 ust. 1. W przypadku gdy plany przedsiębiorstw energetycznych nie
zapewniają realizacji założeń, o których mowa w art. 19 ust. 8, wójt (burmistrz, prezydent
miasta) opracowuje projekt planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe, dla obszaru gminy lub jej części. Projekt planu opracowywany jest na podstawie
uchwalonych przez radę tej gminy założeń i winien być z nim zgodny.
2. Projekt planu, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:
1) propozycje w zakresie rozwoju i modernizacji poszczególnych systemów zaopatrzenia
w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, wraz z uzasadnieniem ekonomicznym;
1a) propozycje w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii i wysokosprawnej
kogeneracji;
1b) propozycje stosowania środków poprawy efektywności energetycznej w rozumieniu
ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej;
2) harmonogram realizacji zadań;
3) przewidywane koszty realizacji proponowanych przedsięwzięć oraz źródło ich
finansowania.
3. (uchylony).
4. Rada gminy uchwala plan zaopatrzenia, o którym mowa w ust. 1.
5. W celu realizacji planu, o którym mowa w ust. 1, gmina może zawierać umowy
z przedsiębiorstwami energetycznymi.
6. W przypadku gdy nie jest możliwa realizacja planu na podstawie umów, rada gminy –
dla zapewnienia zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe – może
wskazać w drodze uchwały tę część planu, z którą prowadzone na obszarze gminy
działania muszą być zgodne.
W ESTMOR CONSULTING
8
3. Powiązania projektu założeń z dokumentami strategicznymi
W związku z przygotowaniem projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe należy wskazać, że kierunki rozwoju źródeł energii
oraz inwestycje planowane do realizacji w ramach dokumentu wynikają z obowiązujących
aktów
prawnych,
programów
wyższego
rzędu
oraz
dokumentów
planistycznych
uwzględniających tę problematykę. Z tego względu w ramach niniejszego rozdziału
przedstawione zostały akty prawne oraz dokumenty regulujące kwestie racjonalizacji
wykorzystania energii oraz rozwoju wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych.
DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2012/27/UE Z DNIA 25 PAŹDZIERNIKA
2012 R. W SPRAWIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ, ZMIANY DYREKTYW 2009/125/WE
I 2010/30/UE ORAZ UCHYLENIA DYREKTYW 2004/8/WE I 2006/32/WE
Dyrektywa ustanawia wspólną strukturę ramową dla środków służących wspieraniu
efektywności energetycznej w Unii, aby zapewnić osiągnięcie głównego unijnego celu
zakładającego zwiększenie efektywności energetycznej do ok. 20% do 2020 r., a także
stworzyć warunki dla dalszego polepszania efektywności energetycznej po wspomnianej
dacie docelowej.
Niniejsza dyrektywa ustanawia przepisy, których celem jest usunięcie barier na rynku energii
oraz przezwyciężenie nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku, które ograniczają
efektywność dostaw i wykorzystywania energii, a także przewiduje ustalenie orientacyjnych
krajowych celów w zakresie efektywności energetycznej na 2020 r.
Zgodnie z zapisami Dyrektywy, niezbędne jest zwiększenie wskaźnika renowacji budynków,
gdyż istniejące zasoby budowlane stanowią sektor o najwyższym potencjale w zakresie
oszczędności energii. W związku z tym, państwa członkowskie ustanawiają długoterminową
strategię wspierania inwestycji w renowację krajowych zasobów budynków mieszkaniowych
i użytkowych zarówno publicznych, jak i prywatnych (Art. 4). Z kolei w art. 5 pkt. 7 wskazano,
iż państwa członkowskie zachęcają instytucje Publiczne, w tym na szczeblu regionalnym
i lokalnym, oraz podmioty z sektora mieszkalnictwa socjalnego podlegające prawu
publicznemu – z należytym uwzględnieniem ich odnośnych kompetencji i struktury
administracyjnej – aby (…) wprowadziły system zarządzania energią, obejmujący audyty
energetyczne.
W ESTMOR CONSULTING
9
Zapisy niniejszych założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe są zbieżne z zapisami Dyrektywy, ponieważ mają na celu m.in. zwiększenie
efektywności energetycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński, głównie poprzez
termomodernizację budynków oraz oszczędne gospodarowanie energią.
DYREKTYWA 2009/28/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Z DNIA 23 KWIETNIA 2009 R.
W SPRAWIE PROMOWANIA STOSOWANIA ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH ZMIENIAJĄCA
I W NASTĘPSTWIE UCHYLAJĄCA DYREKTYWY 2001/77/WE ORAZ 2003/3-/WE
Celem wskazanej dyrektywy jest ustanowienie wspólnych ram dla promowania energii
ze źródeł odnawialnych. Dyrektywa określa obowiązkowe krajowe cele ogólne w odniesieniu
do całkowitego udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto
i w odniesieniu do udziału energii ze źródeł odnawialnych w transporcie. Dyrektywa
ustanawia zasady dotyczące m. in. procedur administracyjnych, informacji, szkoleń oraz
dostępu energii ze źródeł odnawialnych do sieci elektroenergetycznej. Określa również
kryteria zrównoważonego rozwoju dla biopaliw i biopłynów.
Zgodnie z jej zapisami Państwa Członkowskie powinny:
stosować technologie energooszczędne oraz energię ze źródeł odnawialnych
w transporcie;
promować wymianę najlepszych wzorców w zakresie wytwarzania energii ze źródeł
odnawialnych pomiędzy lokalnymi i regionalnymi i inicjatywami rozwojowymi oraz
propagować korzystanie z finansowania strukturalnego w tym obszarze;
powiązać rozwój energii ze źródeł odnawialnych ze wzrostem wydajności
energetycznej w celu obniżeniu emisji gazów cieplarnianych;
dążyć do decentralizowanego wytwarzania energii, w tym wykorzystania lokalnych
źródeł energii, większego bezpieczeństwa dostaw energii w skali lokalnej, krótszych
odległości transportu oraz mniejszych strat przesyłowych, co przyczyni się do rozwoju
i spójności społeczności m. in. poprzez zapewnienie źródeł dochodu oraz tworzenie
miejsc pracy na szczeblu lokalnym;
zachęcać władze lokalne do ustanawiania celów przekraczających cele krajowe oraz
zaangażowanie władz lokalnych w prace zmierzające do opracowania krajowych
planów działania w zakresie energii odnawialnej oraz uświadomienie korzyści
płynących z energii ze źródeł odnawialnych.
W ESTMOR CONSULTING
10
DYREKTYWA 2003/54/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Z DNIA 26 CZERWCA 2003 R.
DOTYCZĄCA WSPÓLNYCH ZASAD RYNKU WEWNĘTRZNEGO ENERGII ELEKTRYCZNEJ I UCHYLAJĄCA
DYREKTYWĘ 96/92/WE
Zgodnie ze wskazaniami dyrektywy 2003/54/WE Państwo Członkowskie może zobowiązać
operatora systemu, aby dysponując instalacjami wytwarzającymi energię elektryczną,
przyznawał pierwszeństwo tym instalacjom, które wykorzystują odnawialne źródła energii,
odpady lub takie źródła, które produkują łącznie ciepło i elektryczność. W ten sposób
w ramach dyrektywy Unia Europejska starała się zachęcić Państwa Członkowskie, w tym
Polskę, do promowania produkcji energii z wykorzystaniem źródeł odnawialnych.
DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2008/50/WE Z DNIA 21 MAJA 2008 R.
W SPRAWIE JAKOŚCI POWIETRZA I CZYSTSZEGO POWIETRZA DLA EUROPY
Dyrektywa ta jest podstawowym aktem prawa UE określającym wymagania w zakresie
ochrony powietrza w państwach członkowskich UE. Wprowadza ona zmiany w przepisach
obecnie obowiązujących dyrektyw 96/62/WE, 1999/30/WE, 2000/69/WE, 2002/3/WE oraz
decyzji Rady 97/101/WE, uchylając i zastępując je jednocześnie ze skutkiem od dnia
11 czerwca 2010 r.
Oprócz
skodyfikowania
obowiązujące
przepisy
dotychczas
obowiązujących
tak,
państwa
aby
aktów
członkowskie
dyrektywa
zostały
wzmacnia
zobowiązane
do przygotowania oraz wdrożenia planów i programów mających na celu usunięcie
niezgodności. Jednak tam, gdzie państwa członkowskie podjęły wszelkie stosowne środki,
dyrektywa umożliwia tym państwom odroczenie terminu realizacji zakładanych celów
na terenach, gdzie nie przestrzega się wartości dopuszczalnych, pod warunkiem spełnienia
określonych kryteriów. O wszelkich zmianach w tym zakresie państwa członkowskie muszą
poinformować Komisję. Dyrektywa potwierdza założenia dotychczas obowiązujących
przepisów w zakresie pominięcia dla celów zgodności udziału zanieczyszczeń pochodzących
z naturalnych źródeł.
Dyrektywa wprowadza nowe podejście w zakresie kontroli PM2,5, uzupełniające
obowiązujące sposoby kontroli PM10. Polega ono na ustaleniu pułapu stężenia PM2,5
w powietrzu atmosferycznym dla zabezpieczenia ludności przed nadmiernie wysokim
zagrożeniem.
Uzupełnieniem
powyższego
jest
prawnie
niewiążący
cel
dotyczący
ograniczenia ogólnego narażenia człowieka na działanie PM2,5 w latach 2010 do 2020
w każdym państwie członkowskim, w oparciu o dane pomiarowe. Dyrektywa zakłada także
bardziej rozbudowany system monitorowania określonych zanieczyszczeń, takich jak PM2,5.
Pozwoli to lepiej poznać zanieczyszczenia i ułatwi opracowanie na przyszłość bardziej
skutecznej polityki w tym zakresie.
W ESTMOR CONSULTING
11
ODNOWIONA STRATEGIA UE DOTYCZĄCA TRWAŁEGO ROZWOJU
W ramach analizowanego dokumentu wskazane zostały cele odnoszące się do racjonalizacji
wykorzystania energii oraz zwiększenia udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych
w ogólnym bilansie wykorzystywanych rodzajów energii na danym terenie. Do tych celów
można zaliczyć:
Cel ogólny: poprawić gospodarowanie zasobami naturalnymi oraz unikać ich nadmiernej
eksploatacji, z uwagi na pożytki ponoszone przez ekosystemy;
Cel operacyjny: zwiększyć wydajność zasobów w celu zmniejszenia ogólnego
zużycia nieodnawialnych zasobów naturalnych oraz związane z nimi skutki
ekologiczne wykorzystania surowców, a równocześnie wykorzystywać odnawialne
zasoby naturalne w tempie nieprzekraczającym ich zdolności regeneracyjnych.
POLITYKA ENERGETYCZNA POLSKI DO 2030 ROKU
Dokument ten został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 10 listopada 2009 r. uchwałą
nr 202/2009.
W ramach wskazanego dokumentu przewidziano:
w zakresie poprawy efektywności energetycznej:
dążenie do utrzymania zeroenergetycznego wzrostu gospodarczego, tj. rozwoju
gospodarki następującego bez wzrostu zapotrzebowania na energię pierwotną;
konsekwentne zmniejszanie energochłonności polskiej gospodarki do poziomu
UE-15;
w zakresie wzrostu bezpieczeństwa dostaw paliw i energii:
racjonalne i efektywne gospodarowanie złożami węgla znajdującymi się na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej;
dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw gazu ziemnego;
zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw ropy naftowej, rozumianej jako
uzyskiwanie ropy naftowej z różnych regionów świata, od różnych dostawców
z wykorzystaniem alternatywnych szlaków transportowych;
budowę magazynów ropy naftowej i paliw płynnych o pojemnościach zapewniających
utrzymanie ciągłości dostaw, w szczególności w sytuacjach kryzysowych;
zapewnienie ciągłego pokrycia zapotrzebowania na energię przy uwzględnieniu
maksymalnego możliwego wykorzystania krajowych zasobów oraz przyjaznych
środowisku technologii;
W ESTMOR CONSULTING
12
w
zakresie
dywersyfikacji
struktury
wytwarzania
energii
elektrycznej
poprzez
wprowadzenie energetyki jądrowej:
przygotowanie infrastruktury dla energetyki jądrowej i zapewnienie inwestorom
warunków
do
wybudowania
i
uruchomienia
elektrowni
jądrowych
opartych
na bezpiecznych technologiach, z poparciem społecznym i z zapewnieniem wysokiej
kultury bezpieczeństwa jądrowego na wszystkich etapach: lokalizacji, projektowania,
budowy, uruchomienia, eksploatacji i likwidacji elektrowni jądrowych;
w zakresie rozwoju wykorzystania OZE:
wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w finalnym zużyciu energii co najmniej
do poziomu 15% w 2020 r. oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych;
osiągnięcie w 2020 r. 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych
oraz zwiększenie wykorzystania biopaliw II generacji;
ochronę lasów przed nadmiernym eksploatowaniem, w celu pozyskiwania biomasy
oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, w tym biopaliw,
tak aby nie doprowadzić do konkurencji pomiędzy energetyką odnawialną
i rolnictwem oraz zachować różnorodność biologiczną;
wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzących
stanowiących własność Skarbu Państwa;
zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw oraz stworzenie optymalnych
warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych
surowcach;
w zakresie rozwoju konkurencyjnych rynków:
zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania rynków paliw i energii, a przez
to przeciwdziałanie nadmiernemu wzrostowi cen;
w zakresie ograniczenia oddziaływania energetyki na środowisko:
ograniczenie emisji CO2 do 2020 r. przy zachowaniu wysokiego poziomu
bezpieczeństwa energetycznego;
ograniczenie emisji SO2 i NOx oraz pyłów (w tym PM10 i PM2,5) do poziomów
wynikających z obecnych i projektowanych regulacji unijnych;
ograniczenie negatywnego oddziaływania energetyki na stan wód powierzchniowych
i podziemnych;
minimalizację
składowania
odpadów
przez
jak
najszersze
wykorzystanie
ich w gospodarce;
zmianę struktury wytwarzania energii w kierunku technologii niskoemisyjnych.
W ESTMOR CONSULTING
13
PROGRAM DLA ELEKTROENERGETYKI
Jednym z głównych celów programu jest realizacja zrównoważonego rozwoju gospodarki
poprzez ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko zgodnie ze zobowiązaniami
Traktatu Akcesyjnego i dyrektywami Unii Europejskiej oraz odnawialnych źródeł energii.
W ramach mechanizmów służących realizacji wskazanego celu przewidziano m.in.:
promowanie rozwoju wytwarzania energii w źródłach odnawialnych;
ograniczenie emisji gazów, które będzie realizowane poprzez inwestycje w urządzenia
redukujące tę emisję;
wprowadzenie efektywnych systemów ograniczania emisji SO2 oraz NOx.
POLITYKA EKOLOGICZNA PAŃSTWA DO ROKU 2030 W LATACH 2009-2012 Z PERSPEKTYWĄ DO
ROKU 2016
Polityka określa cele i kierunki działań na rzecz poprawy stanu środowiska.
Do najważniejszych należy zaliczyć:
rozwój i wdrożenie metodologii wykonywania ocen oddziaływania na środowisko
dla dokumentów strategicznych;
wdrażanie systemu ‘zielonych certyfikatów’ dla zamówień publicznych;
promocja
‘zielonych
miejsc
pracy’
z
wykorzystaniem
funduszy
europejskich
oraz promocja transferu do Polski najnowszych technologii służących ochronie
środowiska przez finansowanie projektów w ramach programów unijnych.
Poza tym Polska jest zobowiązana do przestrzegania wielu dyrektyw unijnych w zakresie
powietrza i klimatu, w tym na podkreślenie zasługują:
dyrektywy 2001/80/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r.
w
sprawie
ograniczenia
emisji
zanieczyszczeń
powietrza
z
dużych
obiektów
energetycznego spalania (tzw. Dyrektywa LCP),
dyrektywy CAFE,
rozporządzenia (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja
2006 r. w sprawie niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych (tzw. F-gazy).
Najważniejszym zadaniem będzie dążenie do spełnienia przez Polskę zobowiązań
wynikających z Traktatu Akcesyjnego oraz z dwóch dyrektyw unijnych. Z Dyrektywy LCP
wynika, że emisja z dużych źródeł energii, o mocy powyżej 50 MWc, już w 2008 r.
nie powinna być wyższa niż 454 tys. ton dla SO2 i 254 tys. ton dla NOx. Limity te dla 2010 r.
wynoszą dla SO2 - 426 tys., dla NOx - 251 tys. ton, a dla roku 2012 wynoszą dla SO2 –
358 tys. ton, dla NOx - 239 tys. ton.
W ESTMOR CONSULTING
14
STRATEGIA
ROZWOJU
SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO
WOJEWÓDZTWA
WARMIŃSKO-
MAZURSKIEGO DO ROKU 2020
Cel główny strategii województwa brzmi: Spójność ekonomiczna, społeczna i przestrzenna
Warmii i Mazur z regionami Europy.
Działania zmierzające do osiągnięcia celu głównego strategii podejmowane będą
w następujących obszarach (priorytetach strategicznych):
Priorytet 1 - Konkurencyjna gospodarka,
Priorytet 2 - Otwarte społeczeństwo,
Priorytet 3 - Nowoczesne sieci.
W ramach priorytetu „Nowoczesne sieci” określono cel strategiczny: „Wzrost liczby i jakości
powiązań sieciowych”. Cel ten będzie osiągnięty poprzez realizację następujących celów
operacyjnych:
zwiększenie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej oraz wewnętrznej;
dostosowana do potrzeb sieć nośników energii;
intensyfikacja współpracy;
monitoring środowiska.
Inwestycje wymienione w niniejszym dokumencie są zgodne z celem operacyjnym
nr 2. Dostosowana do potrzeb sieć nośników energii, który wynika z konieczności
rozbudowy i modernizacji istniejącej sieci gazowej i energetycznej. Jego osiągnięcie
wpłynie korzystnie na stan środowiska przyrodniczego oraz jakość życia w regionie.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO NA LATA 20112014 Z UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY NA LATA 2015-2018
Celem Programu Ochrony Środowiska jest: Ochrona zasobów naturalnych, poprawa jakości
środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
Priorytety i kierunki działań:
I.
Doskonalenie działań systemowych,
II. Zapewnienie ochrony i racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych,
III. Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
W ESTMOR CONSULTING
15
Działania przewidziane do realizacji w niniejszym dokumencie są spójne z kierunkami
działań
przewidzianymi
w
ramach
Priorytetu
III:
Poprawa
jakości
środowiska
i bezpieczeństwa ekologicznego, a mianowicie:
III.2. Poprawa jakości powietrza.
III.2.1. Redukcja emisji SO2, NOx i pyłu drobnego z procesów wytwarzania energii poprzez:
likwidację lokalnych kotłowni o dużej emisji i rozbudowę sieci ciepłowniczej,
zamianę kotłowni węglowych na obiekty niskoemisyjne,
instalowanie wysokosprawnych urządzeń ciepłowniczych i budowę nowoczesnych
sieci ciepłowniczych,
instalowanie i modernizacja urządzeń ochrony powietrza,
prowadzenie kontroli prawidłowości eksploatacji urządzeń energetycznych,
rozbudowę sieci gazowej (przesyłowej i rozdzielczej) województwa,
zmniejszanie
technologii
zapotrzebowania
w
gospodarce,
na
energię:
dokonywanie
stosowanie
energooszczędnych
termomodernizacji
budynków,
wprowadzanie nowoczesnych systemów grzewczych w domach jednorodzinnych,
zmniejszanie strat energii w systemach przesyłowych (elektroenergetycznych
i cieplnych).
PROGRAM EKOENERGETYCZNY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO NA LATA 2005-2010
Z UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY NA LATA 2011-2014
Wśród celów programu ekoenergetycznego regionu znalazły się:
Cel 1 – Racjonalne użytkowanie energii.
Cel 2 – Udział energii odnawialnej w ogólnym bilansie energii pierwotnej na poziomie
co najmniej 9% w 2010 r.
Cel 3 – Czyste powietrze.
Inwestycje wymienione w niniejszym dokumencie są spójne z celem nr 3 – Czyste powietrze.
Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza w województwie są procesy
energetycznego spalania paliw, przy nadal niewielkim udziale paliw ekologicznych.
Największym źródłem zanieczyszczeń do powietrza na terenie województwa są kotłownie
CO.
Problem związany z działalnością gminnych, osiedlowych i zakładowych kotłowni
oraz palenisk domowych, dotyczy w szczególności sezonu zimowego. Obiekty te powodują
okresowe zwiększanie się głównie stężeń pyłu zawieszonego, a także dwutlenku siarki,
których głównym źródłem (do 60%) jest spalanie paliw w celach grzewczych. Problemem
W ESTMOR CONSULTING
16
pozostają wysokie stosunkowo wartości pyłu, których główne źródło stanowią małe, lokalne
nieposiadające
kotłownie,
urządzeń
odpylających
(filtrów)
nadal
opalane
węglem
kamiennym.
W związku z powyższym sformułowano następujące działania zmierzające do realizacji celu:
1. Likwidacja lokalnych kotłowni o dużej emisji poprzez rozbudowę sieci ciepłowniczej.
2. Zamiana kotłowni węglowych na mniej obciążające atmosferę.
3. Instalowanie wysokosprawnych urządzeń ciepłowniczych i budowa nowoczesnych
sieci ciepłowniczych oraz zastosowanie automatyki.
4. Instalowanie urządzeń ochrony powietrza.
5. Dalsza gazyfikacja województwa.
6. Zaostrzenie kontroli prawidłowości eksploatacji urządzeń energetycznych.
7. Opracowanie gminnych planów zaopatrzenia w energię, z uwzględnieniem
jej odnawialnych źródeł.
PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego, przyjęty
Uchwałą Nr XXXIII/505/02 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 12 lutego
2002 r.
Przeprowadzona analiza zagospodarowania
przestrzennego w układzie
elementów
obszarowych, węzłowych i liniowych pozwoliła na wyodrębnienie na terenie województwa
obszarów
o
podobnych
uwarunkowaniach
rozwoju:
Północnego
i
Wschodniego,
Zachodniego, Środkowego, Południowego. Lidzbark Warmiński należy do Obszaru
Północnego, który obejmuje swoim zasięgiem: powiat lidzbarski, bartoszycki i kętrzyński.
Cechą charakterystyczną tego obszaru są m.in.: korzystne warunki przyrodniczo-rolnicze
(najwyższa w województwie jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej wg Instytutu Uprawy
Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach 74,5 pkt), wysoki udział użytków rolnych, najniższy
wskaźnik
lesistości,
najniższa
jeziorność
oraz
stosunkowo
niewielka
wrażliwość
na antropopresję. Obszar Północny charakteryzuje najwyższy w województwie stopień
zmeliorowania, dominują systemy drenarskie, z których zdecydowana większość wymaga
odwodnienia. Przez obszar przepływa rzeka Łyna będąca ciekiem wodnym o największych
przepływach w województwie. Do największych miast tego obszaru należą: Bartoszyce,
Kętrzyn pełniące funkcję głównych ośrodków obsługi obszaru oraz Lidzbark Warmiński
będący ośrodkiem pomocniczym obsługi obszaru. Położenie miast nad rzeką Łyną wpływa
na rozwój przemysłu wodochłonnego. Przez obszar Północny przebiega droga krajowa klasy
GP nr 51 relacji Bezledy-Bartoszyce-Lidzbark-Warmiński-Olsztyn-Olsztynek stanowiąca
powiązanie z drogą ekspresową Nr 7.
W ESTMOR CONSULTING
17
W ramach planu zagospodarowania zostało wydzielonych sześć stref polityki przestrzennej
(Bartoszycko-kętrzyńska, olsztyńska, Elbląska, Ełcka, Działdowska, Szczycieńska). Lidzbark
Warmiński przynależy do strefy Bartoszycko-kętrzyńskiej.
Strefę Bartoszycko-kętrzyńską charakteryzują identyczne warunki rozwoju i jej ograniczenia
co obszar Zachodni.
Celem nadrzędnym (misją) określoną w Planie zagospodarowania przestrzennego
województwa warmińsko-mazurskiego jest:
„Ukształtowanie rozwoju przestrzennego województwa tak, by było to atrakcyjne, przyjazne
i wyjątkowe miejsce zamieszkania, wypoczynku oraz rozwoju społeczno-gospodarczego
w kraju i Europie”.
Osiągnięcie celu nadrzędnego możliwe będzie poprzez realizację celów generalnych oraz
określonych w ich ramach celów strategicznych.
Inwestycje zawarte w niniejszym projekcie założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe wpisują się w następujące cele generalne i strategiczne:
 cel generalny 1: Kształtowanie struktur przestrzennych województwa zapewniających
spójność
regionu
i
likwidację
dysproporcji
rozwoju
społeczno-gospodarczego,
uwzględniających zasady zrównoważonego rozwoju
o
cele strategiczne:

Poprawa warunków zasilania województwa w gaz ziemny, energię
elektryczną przez budowę systemów infrastruktury technicznej;

Poprawa warunków życia ludności na całym obszarze województwa
poprzez
zapewnienie
odpowiedniej
jakości
i
ilości
infrastruktury
technicznej;

Wspieranie rozwoju miast małych i średnich poprzez podwyższenie
standardu infrastruktury technicznej i społecznej.
 cel generalny 3: Ochrona i racjonalne kształtowanie środowiska przyrodniczego
i dziedzictwa kulturowego
o
cel strategiczny: Kształtowanie ładu przestrzennego w systemach osadniczych
w celu stworzenia harmonijnego krajobrazu współczesnego.
W ESTMOR CONSULTING
18
Inwestycje
zaplanowane
do
realizacji
w
niniejszym
projekcie
założeń
podlegają
następującym zasadom zagospodarowania przestrzennego województwa warmińskomazurskiego:
 zasady ochrony i utrzymania w równowadze środowiska przyrodniczego oraz ochrony
wartości kulturowych:
o
na
obszarze
całego
województwa
dla
ochrony
powietrza
atmosferycznego
oraz powierzchni ziemi konieczne jest respektowanie następujących zasad:

ograniczenie emisji zanieczyszczeń poprzez preferowanie źródeł energii mniej
uciążliwych dla środowiska, w tym źródeł odnawialnych oraz poprzez stosowanie
urządzeń redukujących emisję zanieczyszczeń;
o
lokalizowanie elektrowni wiatrowych dopuszczać na obszarach, gdzie nie stworzą one
kolizji z ochroną krajobrazu i ochroną przyrody.
 zasady rozwoju infrastruktury transportowej i technicznej:
o
zaopatrzenie w gaz ziemny wschodniej i północno-zachodniej części województwa
oraz obszarów wiejskich na terenach cennych przyrodniczo;
o
realizacja zakładanych uzupełnień sieci elektroenergetycznej wysokich napięć oraz
stacji węzłowych w pierwszej kolejności na terenach o wysokiej niepewności zasilania.
W Planie zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego zostały
również zdefiniowane kierunki zagospodarowania przestrzennego w układzie stref polityki
przestrzennej. Ponadto w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego zostały
określone główne kierunki ochrony dla całego województwa. W związku z tym, inwestycje
zaplanowane na terenie obszaru Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński należących do strefy
Bartoszycko-kętrzyńskiej wpisują się w kierunki:
polityki przestrzennej, w ramach których stwierdzono, że na tym obszarze niezbędne
są działania w kierunku rozbudowy i modernizacji infrastruktury technicznej (do której
należy m.in. sieć gazowa, sieć energoelektryczna oraz sieć ciepłownicza);
rozwoju infrastruktury technicznej, w ramach których zaplanowano rozbudowę
i modernizację istniejącej sieci elektroenergetycznej (w tym stacji oraz GPZ) oraz budowę
nowej
infrastruktury
usprawniającej
funkcjonowanie
istniejących
systemów
energetycznych; budowę nowej oraz rozbudowę istniejącej sieci gazowej (jedynie
w przypadku zapewnienia opłacalności inwestycji).
STRATEGIA ROZWOJU POWIATU LIDZBARSKIEGO NA LATA 2001-2016
Wizją rozwoju Powiatu Lidzbarskiego brzmi następująco: „zachowanie i rewitalizacja
zasobów
przyrodniczo-kulturowych
Powiatu
podstawą
W ESTMOR CONSULTING
jego
rozwoju
społeczno19
gospodarczego”. Celem głównym wskazanym w Strategii jest „zapewnienie społeczności
powiatu szans rozwoju i samorealizacji, zabezpieczenie godziwych warunków życia przy
uwzględnieniu zasad ekorozwoju oraz zacieśnianiu więzi z partnerami w Europie”.
W ramach Strategii Rozwoju Powiatu Lidzbarskiego wyznaczono siedem obszarów
priorytetowych:
1. Aktywizacja gospodarcza i rozwój rynku pracy.
2. Oświata i wychowanie.
3. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna.
4. Turystyka, sport i dziedzictwo kulturowe.
5. Infrastruktura
transportowa,
łączność,
zagospodarowanie
przestrzenne
i budownictwo.
6. Rolnictwo, leśnictwo i ochrona środowiska.
7. Bezpieczeństwo i porządek publiczny.
W ramach celu strategicznego 5. Infrastruktura transportowa, łączność, zagospodarowanie
przestrzenne
i
budownictwo
sformułowano
cel
strategiczny
„wysoka
atrakcyjność
zamieszkania w powiecie lidzbarskim”. Jednym z celów operacyjnych jest rozwój
budownictwa w powiecie, który należy realizować między innymi poprzez uzbrojenia terenów
budowlanych w odpowiednią infrastrukturę techniczną oraz podejmowanie odpowiednich
działań w kierunku poprawy stanu technicznego i estetycznego istniejącej substancji
budowlanej.
W ramach celu strategicznego 6. Rolnictwo, leśnictwo i ochrona środowiska wyznaczono cel
strategiczny czyste środowisko naturalne przyjazne rozwojowi powiatu. Jednym z celów
operacyjnych jest czyste powietrze. Cel ten należy realizować poprzez redukcję emisji
zanieczyszczeń do atmosfery,
m.
in.
poprzez modernizację istniejących kotłowni
uwzględniających odnawialne źródła energii.
PROGRAM
OCHRONY
ŚRODOWISKA
POWIATU
LIDZBARSKIEGO
NA
LATA
2004-2007
Z UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY NA LATA 2008-2011
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska dokument powinien definiować między innymi
cele i zadania dla najbliższych czterech lat oraz cele i zadania długookresowe. Obecnie
powiat lidzbarski nie posiada aktualizacji Programu ochrony środowiska.
W ESTMOR CONSULTING
20
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI
Dokument stanowi załącznik do Uchwały Nr XXI/172/08 Rady Miejskiej w Lidzbarku
Warmińskim z dnia 28 maja 2008 roku.
W dokumencie zostały wskazane następujące cele jako kierunki działań:
Lidzbark Warmiński jako miasto atrakcyjne turystycznie z bogatą ofertą dziedzictwa
Warmii oraz oferty kulturalnej i sportowo-rekreacyjnej,
Lidzbark Warmiński jako miasto sprzyjające przedsiębiorczości i rozwojowi miejsc
pracy,
Lidzbark Warmiński jako miasto sprzyjające środowisku naturalnemu,
Lidzbark Warmiński miastem bezpiecznym,
Lidzbark Warmiński sprzyjający rozwojowi kompetencji i wykształcenia.
Plan Rozwoju Lokalnego jest dokumentem programowym odpowiadającym potrzebom
wspólnoty samorządowej i jest bezpośrednio powiązany z dokumentami strategicznym
wyższego rzędu, m. in. ze Strategią Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Województwa
Warmińsko-Mazurskiego.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI
Obecnie Program Ochrony Środowiska dla Miasta Lidzbark Warmiński jest w trakcie
opracowania.
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska dokument powinien zawierać cele ekologiczne,
priorytety
ekologiczne,
rodzaj
i
harmonogram
działań
proekologicznych,
środki
i mechanizmy niezbędne do osiągnięcia wyznaczonych celów. Program ochrony środowiska
powinien definiować cele i zadania dla najbliższych czterech lat tzw. cele krótkookresowe
oraz cele i zadania długookresowe, monitoring realizacji programu oraz nakłady finansowe
potrzebne na wdrożenie założeń programu.
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA
LIDZBARK WARMIŃSKI
W Studium wyznaczono generalny cel rozwoju miasta, który brzmi następująco: „Poprawa
warunków życia poprzez aktywizację gospodarczą i społeczną z wykorzystaniem istniejących
atutów ekologicznych, kulturowych i położenia przy zachowaniu zasad ekologicznie
zrównoważonego rozwoju. Lidzbark Warmiński – subregionalnym ośrodkiem rozwoju
przemysłu, drobnej wytwórczości, turystyki, edukacji i kultury”.
W ESTMOR CONSULTING
21
Realizacja celu generalnego możliwa jest za pomocą celów podstawowych. W zakresie
infrastruktury
technicznej
wskazano
m.
in.:
poprzez
uzbrojenie
nowych
terenów
przewidzianych pod zainwestowanie.
W dokumencie zostały wskazane kierunki zagospodarowania przestrzennego Miasta oraz
polityka przestrzenna uwzględniające rozwój infrastruktury technicznej (Aneks 3 do Studium
z 2009 r. – infrastruktura techniczna – założenia poziomu obsługi i kierunki rozwoju).
W ESTMOR CONSULTING
22
4. Ogólna charakterystyka Gminy
4.1. Położenie i podział administracyjny Gminy
Lidzbark Warmiński położony jest w północno-zachodniej części województwa warmińskomazurskiego, we wschodniej części powiatu lidzbarskiego. Miasto zajmuje powierzchnię
14,35 km2, co stanowi 1,6% ogólnej powierzchni powiatu oraz 0,06% ogólnej powierzchni
województwa warmińsko-mazurskiego.
Miasto stanowi siedzibę władz powiatu lidzbarskiego oraz gminy wiejskiej Lidzbark
Warmiński. Lidzbark Warmiński pełni funkcje administracyjne, usługowe oraz kulturowe
dla lokalnej wspólnoty samorządowej. Miasto usytuowane jest w dorzeczu rzeki Łyny oraz
jej prawobrzeżnego dopływu Symsarny.
Lidzbark Warmiński otoczony jest przez gminę wiejską Lidzbark Warmiński.
Przez teren Miasta przebiega droga krajowa nr 51 relacji Bezledy – Bartoszyce – Lidzbark
Warmiński – Dobre Miasto – Olsztyn – Olsztynek oraz krzyżujące się z nią drogi
wojewódzkie nr 513 relacji Pasłęk – Orneta – Lidzbark Warmiński – Wozławki
inr 511 relacji Lidzbark Warmiński – Górowo Iławskie – Bagrationowsk.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński dominuje handel, usługi oraz działalność produkcyjna
oparta na bazie surowców lokalnych, do których należy przede wszystkim drewno. Poza
przemysłem drzewnym (meblarskim) w Lidzbarku Warmińskim funkcjonują zakłady
przetwórstwa mleczarskiego, mięsnego i zbożowego. Na terenie gminy miejskiej Lidzbark
Warmiński zlokalizowana
(WMSSE).
Jedną
z
24
jest Warmińsko-Mazurska
podstref
jest
podstrefa
Specjalna
Lidzbark
Strefa
Ekonomiczna
Warmiński
obejmująca
27,9 ha gruntów położonych przy ulicy Olsztyńskiej, stanowiącej odcinek drogi wojewódzkiej
nr 511.
Teren Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński położony jest w historycznej Warmii. Zgodnie
z podziałem J. Kondrackiego Miasto Lidzbark Warmiński usytuowane jest na pograniczu
trzech
mezoregionów:
Niziny
Sępopolskiej,
Pojezierza
Olsztyńskiego
i
Wzniesień
Górowskich. W związku z występowaniem powyższych mezoregionów obszar Miasta jest
zróżnicowany pod względem krajobrazu. Dominują między innymi liczne wzniesienia
i obniżenia terenu, a także faliste i płaskie tereny.
W ESTMOR CONSULTING
23
Rysunek 2. Położenie Lidzbarka Warmińskiego na tle województwa warmińsko-mazurskiego
oraz powiatu lidzbarskiego
Źródło: archiwum.zpp.pl
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński – zgodnie z danymi zaprezentowanymi w tabeli
1 – przeważają użytki rolne stanowiące 53% ogólnej powierzchni Miasta. Grunty
w
miejskim
zasobie
nieruchomości
stanowią
26%,
natomiast
tereny
zabudowy
mieszkaniowej zajmują powierzchnię 146 ha, co stanowi 10% powierzchni Miasta Lidzbark
Warmiński. Lasy i grunty leśne zajmują powierzchnię 6,8%, natomiast obszary zabudowy
przemysłowej stanowią 2,8% ogólnej powierzchni Miasta.
Tabela 1. Struktura zagospodarowania gruntów Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński
Wyszczególnienie
Powierzchnia
(ha)
% udział w ogólnej
powierzchni Miasta
grunty zabudowane
446
31
tereny zabudowy mieszkaniowej
146
10
obszary zabudowy przemysłowej
40
2,8
użytki rolne
762
53
lasy i grunty leśne
98
6,8
obszary prawnie chronione
47
3,3
grunty w miejskim zasobie nieruchomości
368
26
Źródło: Dane z ewidencji gruntów Starostwa Powiatowego – stan na 31 XII 2012 r.
W ESTMOR CONSULTING
24
4.2. Stan gospodarki na terenie Gminy
Miasto Lidzbark Warmiński pełni funkcję ośrodka pomocniczego w stosunku do głównych
ośrodków obsługi obszaru, jakimi są miasta Bartoszyce i Kętrzyn. Gmina miejska Lidzbark
Warmiński należy do jednego z głównych ośrodków kulturowych o wysokiej koncentracji
obiektów zabytkowych województwa warmińsko-mazurskiego. Lidzbark Warmiński należy
również do ponadlokalnych ośrodków rozwoju oraz skupia narzędzia infrastruktury
społecznej w zakresie szkolnictwa, ochrony zdrowia, handlu, kultury, sportu o znaczeniu
powiatowym, jak również lokalne placówki obsługi biznesu. W mieście znajdują
się urządzenia, które wymagają poprawy stanu technicznego oraz podwyższenia standardu.
(Źródło: Plan zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego)
W Lidzbarku Warmińskim zlokalizowana jest Warmińsko-Mazurska Specjalna Strefa
Ekonomiczna. Jedną z 24 podstref jest podstrefa Lidzbark Warmiński obejmująca
27,9 ha gruntów położonych przy ulicy Olsztyńskiej, stanowiącej odcinek drogi wojewódzkiej
nr 511. Na terenie podstrefy funkcjonuje przedsiębiorstwo Budokop-Beton Sp. z o. o.
produkująca wyroby betonowe oraz Spółka Eko-Warmia specjalizująca się w pozyskiwaniu,
przetwarzaniu oraz produkcji biomasy do celów energetycznych.
Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark
Warmiński obszar podstrefy Lidzbark Warmiński przynależy do Jednostki „B” – strefy
przemysłowo-składowej.
Rysunek 3. Lokalizacja podstrefy Lidzbark Warmiński na terenie Gminy Miejskiej
Lidzbark Warmiński
Źródło: www.wmsse.com.pl
W ESTMOR CONSULTING
25
Zgodnie z danymi GUS w 2012 r. na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonowało
1612 podmiotów gospodarczych. Na przestrzeni analizowanego okresu liczba podmiotów
gospodarczych ulegała wahaniom. Do 2009 roku obserwowano spadek liczby podmiotów
o 4,3%. W latach 2009-2010 odnotowano wzrost liczby podmiotów gospodarczych, wzrost
ten wyniósł 2,9%, natomiast po 2010 roku liczba podmiotów zmniejszyła się z 1641 do 1612
w 2012 r. (spadek o 1,8%). Na przestrzeni lat 2007-2012 liczba podmiotów gospodarczych
zmniejszyła się o 55 podmiotów gospodarczych, tj. 3,3%.
Tabela 2. Podmioty gospodarcze według sektorów własnościowych działające na terenie
Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012
Podmioty gospodarki narodowej
wpisane do rejestru regon
Jednostka
miary
2007
2008
2009
2010
2011
2012
podmioty gospodarki narodowej
ogółem
jed.gosp.
1667
1660
1595
1641
1608
1612
sektor publiczny - ogółem
jed.gosp.
185
128
127
132
134
133
sektor publiczny - państwowe i
samorządowe jednostki prawa
budżetowego
jed.gosp.
62
58
53
54
54
54
sektor publiczny - przedsiębiorstwa
państwowe
jed.gosp.
1
1
1
1
1
1
sektor publiczny - spółki handlowe
jed.gosp.
5
5
6
6
6
6
sektor publiczny - państwowe i
samorządowe jednostki prawa
budżetowego, gospodarstwa
pomocnicze
jed.gosp.
3
2
1
0
-
-
sektor prywatny - ogółem
jed.gosp.
1482
1532
1468
1509
1474
1479
sektor prywatny - osoby fizyczne
prowadzące działalność gospodarczą
jed.gosp.
1184
1179
1114
1146
1100
1084
sektor prywatny - spółki handlowe
jed.gosp.
48
49
52
55
62
68
sektor prywatny - spółki handlowe z
udziałem kapitału zagranicznego
jed.gosp.
10
9
9
10
10
11
sektor prywatny - spółdzielnie
jed.gosp.
8
8
7
7
7
6
sektor prywatny - fundacje
jed.gosp.
3
3
4
5
4
4
sektor prywatny - stowarzyszenia i
organizacje społeczne
jed.gosp.
33
33
34
36
39
41
Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS
W ESTMOR CONSULTING
26
Analizując rodzaj własności lokalnych przedsiębiorstw, jednoznacznie należy stwierdzić
znaczącą przewagę przedsiębiorstw prywatnych. W 2012 r. przedsiębiorstwa sektora
prywatnego stanowiły łącznie prawie 91,8% podmiotów gospodarki narodowej ogółem.
Strukturę działalności gospodarczej prowadzonej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński,
zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, prezentuje tabela 2 oraz wykres 1.
Wykres 1. Podmioty gospodarcze wg sektora własności w latach 2007-2012
Prywatna działalność gospodarcza prowadzona na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
koncentruje się głównie na handlu hurtowym i detalicznym, budownictwie, obsłudze
nieruchomości, wynajmie i usługach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
oraz przetwórstwem przemysłowym. Wśród przedsiębiorstw związanych z produkcją
wyróżnić można takie firmy jak:
Warmińska Spółka z o. o., ul. Wysokiej Bramy 31 – produkcja odzieży szpitalnej;
Wenglorz, ul. Polna 3 – produkcja maszyn i urządzeń do produkcji pasz
i koncentratów paszowych oraz przemysłu młynarskiego;
Szkło Spółka z o. o., ul. Olsztyńska 2 – obróbka szkła;
Polmlek – Topolowa 1 – produkcja wyrobów mlecznych;
Fabryka Opakowań Foliowych „Rossoplast” D. i R. Rossochaccy Sp. J., ul. Dantyszka
1 – produkcja folii koekstrudowanych LDPE, LLDPE i MDPE;
Drewland Przedsiębiorstwo Budowlane, ul. Olsztyńska 1A;
Przedsiębiorstwo
Produkcyjno-Handlowo-Usługowe
Deptuła,
u.
Wiejska
87A
– wyroby żeliwne;
Dalkia Północ Sp. z
o. o. Ciepłownia Lidzbark Warmiński, ul. Astronomów 47
– produkcja energii cieplnej na potrzeby ciepłej wody użytkowej i centralnego
ogrzewania.
W ESTMOR CONSULTING
27
Szczegółową strukturę działalności gospodarczej prowadzonej na terenie Miasta prezentuje
tabela 3.
Tabela 3. Wykaz podmiotów gospodarczych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
wg sekcji PKD 2004 w latach 2007-2009
Podmioty wg sekcji PKD 2004
Jednostka
miary
2007
2008
2009
ogółem
ogółem
jed.gosp.
1667
1660
1595
sektor publiczny
jed.gosp.
185
128
127
sektor prywatny
jed.gosp.
1482
1532
1468
ogółem
jed.gosp.
13
11
15
sektor publiczny
jed.gosp.
0
0
1
sektor prywatny
jed.gosp.
13
11
14
ogółem
jed.gosp.
1
0
0
sektor prywatny
jed.gosp.
1
0
0
ogółem
jed.gosp.
153
150
137
sektor publiczny
jed.gosp.
1
1
1
sektor prywatny
jed.gosp.
152
149
136
w sekcji A – Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo
w sekcji B – Rybactwo
w sekcji D – Przetwórstwo przemysłowe
w sekcji E – Wytwarzanie i zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz, wodę
ogółem
jed.gosp.
5
5
5
sektor publiczny
jed.gosp.
2
2
2
sektor prywatny
jed.gosp.
3
3
3
ogółem
jed.gosp.
155
163
166
sektor publiczny
jed.gosp.
2
2
2
sektor prywatny
jed.gosp.
153
161
164
w sekcji F – Budownictwo
w sekcji G – Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz
artykułów użytku osobistego i domowego
ogółem
jed.gosp.
495
493
447
sektor prywatny
jed.gosp.
495
493
447
ogółem
jed.gosp.
52
50
42
sektor publiczny
jed.gosp.
1
1
1
sektor prywatny
jed.gosp.
51
49
41
w sekcji H – Hotele i restauracje
W ESTMOR CONSULTING
28
Podmioty wg sekcji PKD 2004
Jednostka
miary
2007
2008
2009
w sekcji I – Transport, gospodarka magazynowa i łączność
ogółem
jed.gosp.
90
83
82
sektor publiczny
jed.gosp.
1
1
1
sektor prywatny
jed.gosp.
89
82
81
ogółem
jed.gosp.
77
72
58
sektor prywatny
jed.gosp.
77
72
58
w sekcji J – Pośrednictwo finansowe
w sekcji K – Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności
gospodarczej
ogółem
jed.gosp.
330
337
330
sektor publiczny
jed.gosp.
112
60
61
sektor prywatny
jed.gosp.
218
277
269
w sekcji L – Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i
powszechne ubezpieczenie zdrowotne
ogółem
jed.gosp.
15
14
15
sektor publiczny
jed.gosp.
14
13
14
sektor prywatny
jed.gosp.
1
1
1
ogółem
jed.gosp.
68
63
57
sektor publiczny
jed.gosp.
40
35
32
sektor prywatny
jed.gosp.
28
28
25
ogółem
jed.gosp.
94
100
118
sektor publiczny
jed.gosp.
7
8
8
sektor prywatny
jed.gosp.
87
92
110
w sekcji M – Edukacja
w sekcji N – Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
w sekcji O – Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała
ogółem
jed.gosp.
119
119
123
sektor publiczny
jed.gosp.
5
5
4
sektor prywatny
jed.gosp.
114
114
119
Źródło: Bank danych Lokalnych, GUS
W ESTMOR CONSULTING
29
Wykres 2. Struktura działalności gospodarczej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
w 2011 i 2012 r. wg sekcji PKD 2007
Legenda:
A
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo
C
Przetwórstwo przemysłowe
D
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną. gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów
klimatyzacyjnych
E
Dostawa Wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją
F
Budownictwo
G
Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle
H
Transport i gospodarka magazynowa
I
Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi
J
Informacja i komunikacja
K
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
L
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
M
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna
N
Działalność w zakresie usług administrowania i działalności wspierająca
O
Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne
P
Edukacja
Q
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna
R
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją
S
Pozostała działalność usługowa
T
Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i
świadczące usługi na własne potrzeby
W ESTMOR CONSULTING
30
4.3. Charakterystyka mieszkańców
Jednym z podstawowych czynników wpływających na rozwój jednostek samorządu
terytorialnego jest sytuacja demograficzna oraz perspektywy jej zmian. Trzeba zauważyć,
że przyrost liczby ludności to przyrost liczby konsumentów, a zatem wzrost zapotrzebowania
na energię i jej nośniki.
Ogólna liczba ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński na koniec 2012 roku wyniosła
16 539 osób.
Zmiany struktury demograficznej w latach 2007-2012 prezentuje tabela 4.
Tabela 4. Liczba ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012
Stan ludności i ruch naturalny
Jednostka miary
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Ludność wg miejsca zamieszkania i płci
stan na 31 XII
ogółem
osoba
16251
16284
16297 16692 16612 16539
mężczyźni
osoba
7731
7734
7726
8005
7966
7924
kobiety
osoba
8520
8550
8571
8687
8646
8615
Przyrost naturalny
ogółem
-
-11
12
23
-2
-30
-
mężczyźni
-
-14
-1
-3
-17
-12
-
kobiety
-
3
13
26
15
-18
-
Wskaźniki modułu gminnego
2
ludność na 1 km (gęstość
zaludnienia)
osoba
1132
1135
1136
1163
1158
1153
kobiety na 100 mężczyzn
osoba
110
111
111
109
109
109
małżeństwa na 1000 ludności
-
5,9
6,8
6,1
5,4
5,0
-
urodzenia żywe na 1000
ludności
-
10,4
10,5
11,0
10,0
7,8
-
zgony na 1000 ludności
-
11,1
9,7
9,6
10,2
9,6
11,1
przyrost naturalny na 1000
ludności
-
-0,7
0,7
1,4
-0,1
-1,8
-
W ESTMOR CONSULTING
31
Jak wynika z danych zaprezentowanych w tabeli 5 liczba mieszkańców Miasta Lidzbark
Warmiński w latach 2007-2012 wzrosła o 1,8%. Pomimo wzrostu liczby ludności
w analizowanym okresie, od 2010 roku odnotowuje się systematyczny spadek liczby
ludności na terenie Miasta. W latach 2010-2012 liczba ludności zmniejszyła się o 0,9%.
W 2012 roku mężczyźni na terenie Miasta stanowili 47,9% ogółu ludności, natomiast kobiety
52,1%. W latach 2007 oraz 2010-2011 przyrost naturalny kształtował się na ujemnym
poziomie. Jedynie w latach 2008-2009 odnotowano dodatni przyrost naturalny, co oznacza
przewagę urodzeń nad zgonami.
Tabela 5. Grupy wiekowe ludności w latach 2007-2012
Wyszczególnienie
Jednostka miary 2007
2008
2009
2010
2011
2012
ogółem
ogółem
osoba
mężczyźni
osoba
7731
7734
7726
8005
7966
7924
kobiety
osoba
8520
8550
8571
8687
8646
8615
ogółem
osoba
3166
3148
3097
3014
2926
2869
mężczyźni
osoba
1644
1640
1629
1588
1544
1485
kobiety
osoba
1522
1508
1468
1426
1382
1384
16251 16284 16297 16692 16612 16539
w wieku przedprodukcyjnym
w wieku produkcyjnym
ogółem
osoba
mężczyźni
osoba
5304
5313
5316
5634
5624
5593
kobiety
osoba
5166
5148
5145
5214
5173
5079
ogółem
osoba
-
-
6281
6540
6488
6436
mężczyźni
osoba
-
-
3161
3346
3322
3318
kobiety
osoba
-
-
3120
3194
3166
3118
ogółem
osoba
-
-
4180
4308
4309
4236
mężczyźni
osoba
-
-
2155
2288
2302
2275
kobiety
osoba
-
-
2025
2020
2007
1961
ogółem
osoba
2615
2675
2739
2830
2889
2998
mężczyźni
osoba
783
781
781
783
798
846
kobiety
osoba
1832
1894
1958
2047
2091
2152
10470 10461 10461 10848 10797 10672
w wieku produkcyjnym mobilnym
w wieku produkcyjnym niemobilnym
w wieku poprodukcyjnym
Wskaźnik obciążenia demograficznego
W ESTMOR CONSULTING
32
Wyszczególnienie
Jednostka miary 2007
2008
2009
2010
2011
2012
ludność w wieku nieprodukcyjnym
na 100 osób w wieku produkcyjnym
osoba
55,2
55,7
55,8
53,9
53,9
55,0
ludność w wieku poprodukcyjnym
na 100 osób w wieku
przedprodukcyjnym
osoba
82,6
85,0
88,4
93,9
98,7
104,5
ludność w wieku poprodukcyjnym
na 100 osób w wieku produkcyjnym
osoba
25,0
25,6
26,2
26,1
26,8
28,1
Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem
w wieku przedprodukcyjnym
%
19,5
19,3
19,0
18,1
17,6
17,3
w wieku produkcyjnym
%
64,4
64,2
64,2
65,0
65,0
64,5
w wieku poprodukcyjnym
%
16,1
16,4
16,8
17,0
17,4
18,1
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w analizowanym okresie wzrósł odsetek osób w wieku
poprodukcyjnym przypadających na ludność w wieku przedprodukcyjnym. Jest to bardzo
niepokojące zjawisko, gdyż wskazuje na starzenie się społeczeństwa. Sytuacja ta wiąże się
z tym, że miasto jest zmuszone przeznaczać większą ilość środków na zaspokajanie potrzeb
tej grupy mieszkańców, włączając w to wydatki na pomoc społeczną. Obserwowana
na terenie Miasta Lidzbark Warmiński tendencja związana z przyrostem osób w wieku
poprodukcyjnym jest tożsama z tendencją obserwowaną na terenie województwa
warmińsko-mazurskiego oraz całego kraju.
W celu poprawy istniejącej sytuacji oraz przyczynienia się do przyrostu liczby osób w wieku
produkcyjnym równoważących wzrastającą ilość osób w wieku poprodukcyjnym ważne jest
przeprowadzanie inwestycji mających na celu poprawę stanu środowiska naturalnego,
infrastruktury oraz zaplecza usługowego w celu przyciągania na teren Miasta młodych,
dobrze wykształconych mieszkańców, którzy zapewnią dodatkowe przychody dla budżetu
Miasta Lidzbark Warmiński.
Dane GUS dotyczące kierunków migracji mieszkańców Miasta Lidzbark Warmiński zebrane
w tabeli 6 oraz na wykresie 3 wskazują, że głównym kierunkiem migracji lokalnej
społeczności są obszary miejskie (przede wszystkim większe miasta). W analizowanym
okresie saldo migracji było ujemne, co oznacza przewagę liczby osób wymeldowanych
nad zameldowanymi.
W ESTMOR CONSULTING
33
Tabela 6. Migracje ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2011
Migracje na pobyt stały gminne
wg płci, typu i kierunku
Jednostka
miary
2007
2008
2009
2010
2011
ogółem
osoba
216
212
185
178
190
mężczyźni
osoba
-
-
95
81
86
kobiety
osoba
-
-
90
97
104
ogółem
osoba
96
93
87
61
59
mężczyźni
osoba
-
-
41
31
29
kobiety
osoba
-
-
46
30
30
ogółem
osoba
112
112
90
99
114
mężczyźni
osoba
-
-
47
40
47
kobiety
osoba
-
-
43
59
67
ogółem
osoba
8
7
8
18
17
mężczyźni
osoba
-
-
7
10
10
kobiety
osoba
-
-
1
8
7
ogółem
osoba
319
232
197
264
240
mężczyźni
osoba
-
-
104
106
113
kobiety
osoba
-
-
93
158
127
ogółem
osoba
202
142
129
157
151
mężczyźni
osoba
-
-
67
61
73
kobiety
osoba
-
-
62
96
78
ogółem
osoba
83
79
65
91
80
mężczyźni
osoba
-
-
35
35
36
kobiety
osoba
-
-
30
56
44
ogółem
osoba
34
11
3
16
9
mężczyźni
osoba
-
-
2
10
4
kobiety
osoba
-
-
1
6
5
zameldowania ogółem
zameldowania z miast
zameldowania ze wsi
zameldowania z zagranicy
wymeldowania ogółem
wymeldowania do miast
wymeldowania na wieś
wymeldowania za granicę
saldo migracji
W ESTMOR CONSULTING
34
Migracje na pobyt stały gminne
wg płci, typu i kierunku
ogółem
Jednostka
miary
osoba
2007
2008
2009
2010
2011
-103
-20
-12
-86
-50
Wykres 3. Migracje ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2011
Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS
W roku 2011 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński spośród wszystkich nowo
zameldowanych osób, 60% stanowili mieszkańcy obszarów miejskich, a 31% mieszkańcy
obszarów wiejskich, a pozostałe 9% osoby z zagranicy. W przypadku osób wymeldowanych
z terenu Miasta w analogicznym okresie – 63% osób wyprowadziło się do miast,
33% na obszary wiejskie, a pozostałe 4% za granicę.
Tabela 7. Liczba ludności na terenie województwa warmińsko-mazurskiego oraz kraju
w latach 2005-2010
Źródło: GUS
W ESTMOR CONSULTING
35
Tabela 8. Urodzenia na terenie województwa warmińsko-mazurskiego oraz kraju
w latach 2005-2010
Źródło: GUS
W latach 2005-2010 liczba mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego zmniejszyła
się o 0,09% (spadła 0,24% w przypadku mężczyzn oraz wzrosła o 0,04% w przypadku
kobiet). W przypadku Polski, liczba ludności w analizowanym okresie wzrosła o 0,07%
(zmalała o 0,14% w przypadku mężczyzn i wzrosła 0,26% w przypadku kobiet).
W województwie warmińsko-mazurskim obserwuje się systematyczny odpływ ludności,
co związane jest ze stosunkowo niską urbanizacją wielu terenów w porównaniu
z pozostałą częścią kraju oraz wysokim poziomem bezrobocia, co szczególnie widoczne jest
na terenach wiejskich. W związku z tym należy stwierdzić, że istotne jest podejmowanie
działań mających na celu przyciągnięcie na ten teren nowych mieszkańców, dla których
istotne
znaczenie
ma
także
stan
środowiska
przyrodniczego
oraz
dostępność
do podstawowej infrastruktury społecznej i technicznej.
Na podstawie danych o liczbie ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w 2012 roku
(GUS), wykonano prognozę demograficzną dla analizowanej jednostki samorządu
terytorialnego do roku 2028 przedstawioną w tabeli 9. Prognoza została sporządzona
w oparciu o Prognozę dla powiatów i miast na prawie powiatów oraz podregionów na lata
2011-2035. W przypadku Miasta Lidzbark Warmiński oparto się o prognozę dla województwa
warmińsko-mazurskiego, podregionu olsztyńskiego, powiatu lidzbarskiego (2809) – miasta.
Tabela 9. Prognoza liczby ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński do 2028 r.
Miasto Lidzbark Warmiński
Powiat Lidzbarski - miasta
ROK
Ogółem
trend
ogółem
Mężczyźni
trend
Kobiety
mężczyźni
trend
kobiety
Ogółem Mężczyźni Kobiety
2012
24 919 0,994850
11 870
0,994804
13 049 0,994892 16 539
7 924
8 615
2013
24 815 0,995826
11 819
0,995703
12 996 0,995938 16 470
7 890
8 580
2014
24 707 0,995648
11 769
0,995770
12 938 0,995537 16 398
7 857
8 542
2015
24 607 0,995953
11 721
0,995921
12 886 0,995981 16 332
7 825
8 507
W ESTMOR CONSULTING
36
Miasto Lidzbark Warmiński
Powiat Lidzbarski - miasta
ROK
Ogółem
trend
ogółem
Mężczyźni
trend
Kobiety
mężczyźni
trend
kobiety
Ogółem Mężczyźni Kobiety
0,99643
2016
24 521 0,996505
11 681
0,996587
12 840
16 275
7 798
8 477
2017
24 421 0,995922
11 637
0,996233
12 784 0,995639 16 209
7 768
8 440
2018
24 332 0,996356
11 598
0,996649
12 734 0,996089 16 149
7 742
8 407
2019
24 245 0,996424
11 562
0,996896
12 683 0,995995 16 092
7 718
8 373
2020
24 167 0,996783
11 527
0,996973
12 640
0,99661
16 040
7 695
8 345
2021
24 085 0,996607
11 490
0,996790
12 595
0,99644
15 986
7 670
8 315
2022
23 996 0,996305
11 450
0,996519
12 546
0,99611
15 927
7 644
8 283
2023
23 902 0,996083
11 411
0,996594
12 491 0,995616 15 864
7 618
8 247
2024
23 799 0,995691
11 367
0,996144
12 432 0,995277 15 796
7 588
8 208
2025
23 685 0,995210
11 316
0,995513
12 369 0,994932 15 720
7 554
8 166
2026
23 567 0,995018
11 264
0,995405
12 303 0,994664 15 642
7 519
8 122
2027
23 443 0,994738
11 203
0,994585
12 240 0,994879 15 560
7 479
8 081
2028
23 308 0,994241
11 146
0,994912
12 162 0,993627 15 470
7 441
8 029
Źródło: Opracowanie własne na podstawie liczby ludności Miasta Lidzbark Warmiński w 2012 r.
oraz prognozy liczy ludności do 2035 r. opracowanej przez GUS
W ESTMOR CONSULTING
37
Wykres 4. Prognoza liczby ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński do 2028 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie liczby ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w 2012 r.
oraz prognozy liczy ludności do 2035 r. opracowanej przez GUS
Analizując dane statystyczne dotyczące liczby i struktury ludności, należy spodziewać
się, że w kolejnych latach liczba ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński będzie się
systematycznie zmniejszać. Spadek liczby ludności związany jest między innymi
z zachodzącymi tendencjami dotyczącymi osiedlania się ludności na terenach podmiejskich
na wsiach oraz w dużych miastach, dlatego ważne jest, aby zapewniać migrantom jak
najlepsze warunki przyczyniające się do wzrostu jakości życia na terenie Miasta.
4.4. Środowisko naturalne gminy
Miasto usytuowane jest nad rzeką Łyną, która jest korytarzem ekologicznym krajowej sieci
ECONET. Obszar miasta tworzą obszary moreny czołowej położone w południowej części
Lidzbarka Warmińskiego wraz z doliną rzeki Symsarny.
Lidzbark Warmiński usytuowany jest w granicach obszaru funkcjonalnego Zielone Płuca
Polski, którego głównym celem działania jest promocja proekologicznego rozwoju oraz
zapewnienie
wysokiego
poziomu
środowiska
przyrodniczego
poprzez
utrzymanie
zrównoważonego rozwoju struktur przestrzennych.
Zgodnie z danymi GUS w 2011 r. na terenie Miasta powierzchnia zieleńców wynosiła 10 ha,
zieleń uliczna zajmowała powierzchnię 0,7 ha, natomiast tereny zieleni osiedlowej stanowiły
73,3 ha.
W ESTMOR CONSULTING
38
Największe powierzchnie zieleni miejskiej występują w południowej części miasta, natomiast
w północnej części miasta przeważają tereny zieleni ogródków przydomowych, osiedlowej
zabudowy mieszkaniowej. Największe wartości przyrodniczo-krajobrazowe posiada park
wokół zamku biskupiego, zieleniec między ulicami Lipową a d. Waryńskiego, dolina
Symsarny oraz cmentarz w Markajmach.
(Źródło: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
Miasta Lidzbark Warmiński)
Na obszarze Miasta występują następujące formy ochrony przyrody:
Obszary chronionego krajobrazu Dolina Dolnej Łyny (OChK Dolina Dolnej Łyny)
Obszar został ustanowiony Rozporządzeniem Nr 21 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego
z dnia 14 kwietnia 2003 roku w sprawie wprowadzenia obszarów chronionego krajobrazu
na
terenie
województwa
warmińsko-mazurskiego.
Obszar
zajmuje
powierzchnie
16 429,9 ha i położony w gminach: Lidzbark Warmiński, miasto Lidzbark Warmiński, Dobre
Miasto, Bartoszyce, miasto Bartoszyce, Kiwity, Jeziorany, Sępopol i miasto Sępopol.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Dolnej Łyny
przebiega przez zachodnią granicę Miasta w kierunku rzeki Łyny prowadząc w kierunku
północnej granicy Miasta, a stamtąd do nieczynnego toru kolejowego Lidzbark-Bartoszyce.
Powierzchnia obszaru chronionego na terenie Miasta wynosi 23,5 ha, co stanowi
0,14% ogólnej powierzchni tego obszaru.
Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny (OChK Dolina Symsarny)
Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny (OChK Doliny Symsarny) o powierzchni
19 329,8 ha położony jest na terenie dwóch powiatów: Lidzbark Warmiński i Olsztyn. Granice
obszaru rozpoczynają się od punktu zlokalizowanego na prawym brzegu rzeki Symsarny
przy ujściu do rzeki Łyny na terenie miasta Lidzbark Warmiński. Obszar przebiega prawym
brzegiem w kierunku południowym do granic miasta i dalej granicą administracyjną miasta do
szosy Lidzbark Warmiński – Jeziorany.
Pomniki przyrody: głazy przy ul. Pięknej, pomnik przyrody nr 1157.
Na terenie Miasta nie znajdują się obszary Natura 2000.
W ESTMOR CONSULTING
39
Rysunek 4. Obszar Natura 2000 w pobliżu Miasta Lidzbark Warmiński
Źródło: http://natura2000.eea.europa.eu/#
4.5. Warunki klimatyczne na terenie Gminy
Miasto Lidzbark Warmiński wg R. Gumińskiego leży w III „wschodniobałtyckiej” dzielnicy
klimatycznej.
Klimat Gminy charakteryzuje się dużą zmiennością, która jest wynikiem między innymi
niewielkiej odległości od morza Bałtyckiego, ukształtowania terenu oraz od zbiorników
wodnych.
Cechy charakterystyczne dla klimatu obejmującego obszar gminy miejskiej Lidzbark
Warmiński:
-
średnia temperatura powietrza: 70 – 7,5°C;
-
średnia prędkość wiatru: 4-5 m/s;
-
średnie roczne sumy opadów: 650 mm;
-
okres wegetacyjny: 205-210 dni;
-
średnia liczba dni przymrozkowych: 100-110 dni.
W mieście przeważają wiatry w kierunku południowo-zachodnim oraz w kierunku zachodnim
i południowym.
W ESTMOR CONSULTING
40
Rysunek 5. Dzielnice rolniczo-klimatyczne Polski wg R. Gumińskiego
Źródło: www.acta-agrophysica.org
Legenda:
Dzielnica rolniczo-klimatyczna
I
Szczecińska
VII
Zachodnia
XV
Częstochowsko- Kielecka
II
Zachodniobałtycka
IX
Wschodnia
XVI
Tarnowska
III
Wschodniobałtycka
X
Łódzka
XVII
Sandomiersko - Rzeszowska
IV
Pomorska
XI
Radomska
XVIII Podsudecka
V
Mazurska
XII
Lubelska
XIX
Podkarpacka
VI
Nadnotecka
XIII
Chełmska
XX
Sudecka
VII
Środkowa
XIV
Wrocławska
XXI
Karpacka
W ESTMOR CONSULTING
41
Rysunek 6. Charakterystyka czynników klimatycznych Polski
Roczna temperatura powietrza
Roczne usłonecznienie rzeczywiste
Roczna prędkość wiatru
Roczne sumy opadów
Średnia długość okresu wegetacji
Liczba dni przymrozkowych
W ESTMOR CONSULTING
42
4.6. Charakterystyka infrastruktury budowlanej
Obiekty budowlane znajdujące się na terenie Miasta Lidzbark Warmiński różnią się wiekiem,
technologią
wykonania,
przeznaczeniem
i
wynikającą
z
powyższych
parametrów
energochłonnością.
Spośród wszystkich budynków wyodrębniono podstawowe grupy obiektów:
budynki mieszkalne (jednorodzinne, wielorodzinne),
obiekty użyteczności publicznej,
obiekty handlowe, usługowe i przemysłowe – podmioty gospodarcze.
W sektorze budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej energia może być użytkowana
do realizacji celów takich jak: ogrzewanie i wentylacja, podgrzewanie wody, gotowanie,
oświetlenie, napędy urządzeń elektrycznych, zasilanie urządzeń biurowych i sprzętu AGD.
W budownictwie tradycyjnym energia zużywana jest głównie do celów ogrzewania
pomieszczeń. Zasadniczymi wielkościami, od których zależy to zużycie jest temperatura
zewnętrzna i temperatura wewnętrzna pomieszczeń ogrzewanych, a to z kolei wynika
z przeznaczenia budynku. Charakterystyczne minimalne temperatury zewnętrzne dane
są dla poszczególnych stref klimatycznych kraju. Podział na te strefy pokazano na rysunku 7.
Rysunek 7. Podział Polski na strefy klimatyczne
Źródło: PN-EN 12831:2006. Instalacje ogrzewcze w budynkach
- Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego
Miasto Lidzbark Warmiński usytuowane jest w IV strefie klimatycznej, w której obliczeniowa
temperatura zewnętrzna dla potrzeb ogrzewania, zgodnie z PN-EN 12831, wynosi -220C,
co graficznie prezentuje powyższy rysunek.
W ESTMOR CONSULTING
43
Średnioroczna liczba stopniodni, wykorzystywana do obliczeń w audytach energetycznych
zgodnie z PN-EN ISO 13790, wynosi dla Miasta Lidzbark Warmiński 4116,50 stopniodni
na rok. Wieloletnie temperatury średniomiesięczne [Te(m)], liczba dni ogrzewania [Ld(m)]
właściwe dla Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński oraz liczba stopniodni q(m) dla
temperatury wewnętrznej 200C zostały zaprezentowane w tabeli 10.
Tabela 10. Wieloletnie temperatury średniomiesięczne [Te(m)], liczba dni ogrzewania [Ld(m)]
0
oraz liczba stopniodni q(m) dla temperatury wewnętrznej 20 C
Miesiąc
I
II
III
IV
Te(m), C
-3,60
-2,90
2,50
5,50
Ld(m)
31,00
28,00
31,00
30,00
q(m)
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
10,90 15,40 17,70 16,50 12,80
6,30
1,90
-0,50
5,00
31,00
30,00
31,00
0,00
0,00
0,00
5,00
731,60 641,20 542,50 435,00 91,00 0,00
0,00
0,00 72,00 424,70 543,00 635,50
Temperatura zewnętrzna i czas trwania sezonu grzewczego mają bezpośredni wpływ
na potrzebowanie mocy i energii cieplnej.
Wykres 5. Rozkład średnich temperatur na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
Wśród pozostałych czynników decydujących o wielkości zużycia energii w budynku znajdują
się:
zwartość budynku (współczynnik A/V) – mniejsza energochłonność to minimalna
powierzchnia ścian zewnętrznych i płaski dach;
usytuowanie względem stron świata – pozyskiwanie energii promieniowania
słonecznego – mniejsza energochłonność to elewacja południowa z przeszkleniami
W ESTMOR CONSULTING
44
i roletami opuszczanymi na noc; elewacja północna z jak najmniejszą liczbą otworów
w przegrodach; w tej strefie budynku można lokalizować strefy gospodarcze,
a pomieszczenia pobytu dziennego od strony południowej;
stopień osłonięcia budynku od wiatru;
parametry izolacyjności termicznej przegród zewnętrznych;
rozwiązania wentylacji wnętrz;
świadome przemyślane wykorzystanie energii promieniowania słonecznego, energii
gruntu.
Wykres 6 ilustruje, jak kształtowały się technologie budowlane oraz standardy ochrony
cieplnej budynków w poszczególnych okresach. Po roku 1993 nastąpiła znaczna poprawa
parametrów energetycznych nowobudowanych obiektów, co bezpośrednio wiąże się
z redukcją strat ciepła, wykorzystywanego do celów grzewczych.
Wykres 6. Roczne zapotrzebowanie energii na ogrzewanie w budownictwie mieszkaniowym
2
w kWh/m powierzchni użytkowej
Orientacyjna klasyfikacja budynków mieszkalnych w zależności od jednostkowego zużycia
energii użytecznej w obiekcie podana jest w tabeli 11.
Tabela 11. Podział budynków ze względu na zużycie energii do ogrzewania
2
Rodzaj budynku
Wskaźnik kWh/m rok
Uwagi
+++
Plus energetyczny
Poniżej 0
Dochodowo energetyczny
++
Zero energetyczny
0
Samowystarczalny
Klasa
A
A
1
1
Budynek dochodowo energetyczny to budynek, który wytwarza więcej energii niż zużywa (potrzebuje). Nadwyżkę sprzedaje
np. do sieci elektroenergetycznej.
W ESTMOR CONSULTING
45
2
Rodzaj budynku
Wskaźnik kWh/m rok
Uwagi
A
Pasywny
1-15
-
A
Niskoenergetyczny
16 - 25
B
Energooszczędny
26 - 50
C
Średnioenergooszczędny
51 - 75
D
Nisko energochłonny
76 - 100
E
Średnio energochłonny
101 - 125
F
Energochłonny
125 -150
G
Bardzo energochłonny
Ponad 150
Klasa
+
Niskie zużycie energii
Średnie zużycie energii
Wysokie zużycie energii
4.6.1. Zabudowa mieszkaniowa na terenie Gminy
Ogólna liczba mieszkań na terenie Miasta Lidzbark Warmiński na koniec 2010 roku wynosiła
6164 i wzrosła od 2002 roku o 5,1%. Dane zawarte w tabeli 12 wskazują, że wzrost liczby
mieszkań dotyczył zasobów osób fizycznych, natomiast w przypadku zasobów gminy,
spółdzielni mieszkaniowych oraz zasobów zakładów pracy odnotowano systematyczny
spadek liczby mieszkań. Spadek liczby mieszkań w zasobie gminy jest wynikiem
prywatyzacji zasobu komunalnego. W latach 2002-2007 wzrosła również liczba mieszkań
będących w zasobie Towarzystwa Budownictwa Społecznego oraz w zasobach pozostałych
podmiotów (m .in. Wojskowa Agencja Mieszkaniowa).
W ESTMOR CONSULTING
46
Tabela 12. Stan infrastruktury mieszkaniowej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
w latach 2002-2010
Z danych zawartych w tabeli 12 zaobserwowano wspomniany powyżej korzystny,
systematyczny wzrost liczby mieszkań na terenie gminy miejskiej Lidzbark Warmiński,
któremu towarzyszył ciągły wzrost ich powierzchni. W analizowanym okresie powierzchnia
użytkowa mieszkań wzrosła o 5,4%. Średnia powierzchnia użytkowa mieszkań nieznacznie
wzrosła z 57,09 m2 do 58,02%. Wzrost liczby mieszkań świadczy to korzystnym rozwoju
Miasta pod względem mieszkalnictwa oraz zainteresowaniem nią pod względem
osiedleńczym. O atrakcyjności osiedleńczej analizowanej jednostki samorządu terytorialnego
decyduje głównie jej atrakcyjne historyczne i przyrodniczo-krajobrazowe położenie
z dogodnym połączeniem z pozostałymi częściami regionu.
Wykaz budynków wielorodzinnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński administrowanych
przez Administrację Budynków Komunalnych Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim,
ul. Lipowa 21 prezentuje tabela 13.
Tabela 13. Budynki wielorodzinne na terenie Miasta Lidzbark Warmiński administrowane
przez ABK
Nazwa budynku
(adres)
Rodzaj paliwa Zainstalowana
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
11 Listopada 6-8-10
gaz, węgiel
bd
56
Nie
11 Listopada 11
gaz
bd
12
Tak
11 Listopada 17
gaz
bd
57
Nie
W ESTMOR CONSULTING
47
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Bartoszycka 1
węgiel
bd
9
Tak
Bartoszycka 10
c.o. miejskie
49,0
18
Tak
Bartoszycka 26
gaz, węgiel
bd
9
Tak
Cicha 1A
gaz
bd
7
Nie
bd
9
Tak
Dantyszka 11
c.o. sieciowe,
węgiel
Dąbrowskiego 2-4-6-8
węgiel
bd
26
Tak
Dąbrowskiego 5-7
węgiel
bd
13
Tak
Dąbrowskiego 9
węgiel
bd
16
Tak
Dąbrowskiego 17
węgiel
bd
11
Tak
Dąbrowskiego 17A
węgiel
bd
3
Tak
Dąbrowskiego 22
węgiel
bd
10
Tak
Dąbrowskiego 22A
węgiel
bd
10
Tak
Gdańska 4
gaz
bd
10
Nie
Góreckiego 5
gaz
bd
8
Nie
Góreckiego 13
c.o. miejskie
88,0
39
Nie
Hoża 2
c.o. miejskie
92,2
18
Tak
Hoża 6
c.o. miejskie
60,0
18
Nie
Hoża 15
c.o. miejskie
32,0
13
Nie
Kajki 2
węgiel
bd
14
Tak
Kajki 11
węgiel
bd
12
Tak
Kalinowskiego 3
węgiel
bd
10
Tak
Kalinowskiego 5
węgiel
bd
14
Tak
Kalinowskiego 7
węgiel
bd
13
Tak
Kalinowskiego 11
węgiel
bd
22
Tak
Kalinowskiego 13
węgiel
bd
22
Tak
W ESTMOR CONSULTING
48
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Kalinowskiego 15
węgiel
bd
17
Tak
Kanałowa 20
węgiel
bd
8
Tak
c.o. miejskie
50,0
14
Tak
Kasprowicza 2
węgiel
bd
13
Tak
Kasprowicza 4
węgiel
bd
14
NIE
Kasprowicza 5-7
częściowo c.o.
miejskie
częściowo
piece
2,0
5
Tak
Kasprowicza 6
węgiel
bd
14
Tak częściowo
Kasprowicza 8
węgiel
bd
1
Tak
c.o. miejskie
200,0
98
Tak częściowo
węgiel
bd
15
Tak
Kasprowicza 12
36
Tak
Kasprowicza 14
37
Tak
32
Tak
Kasprowicza 18
35
Tak
Prosta 15
36
Tak
Kasprowicza 1
Pow. W-wy 12,14
Kasprowicza 9-11-1315
Kasprowicza 10
Kasprowicza 16
c.o. miejskie
337,0
Kolejowa 2-4
węgiel
bd
17
Tak
Kolejowa 5
węgiel
bd
7
Tak
Konstytucji 3Maja 2
częściowo c.o.
miejskie
częściowo
piece-węgiel
5
Tak
6,8
Konstytucji 3Maja 4
c.o. miejskie
20,0
18
Tak
Konstytucji 3Maja 5
węgiel
bd
6
Tak
Konstytucji 3Maja 6
węgiel
bd
13
Tak
W ESTMOR CONSULTING
49
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Konstytucji 3Maja 8
c.o. miejskie
12,0
7
Tak
Konstytucji 3Maja 12
węgiel
bd
13
Tak
gaz, węgiel
bd
21
Nie
gaz, węgiel
bd
14
Kopernika 2
gaz, węgiel
bd
22
Nie
Kopernika 4-6
gaz, węgiel
bd
11
Nie
Kopernika 5
gaz, węgiel
bd
9
Nie
Kopernika 10
węgiel
bd
20
Nie
Kopernika 26-28
gaz, węgiel
bd
8
Tak
Kopernika 30
gaz, węgiel
bd
19
Tak
Kopernika 32
węgiel
bd
13
Tak
Kopernika 34
gaz, węgiel
bd
17
Nie
Kopernika 38
węgiel
bd
20
Tak
Kościuszki 6
gaz, węgiel
bd
10
Tak
Kościuszki 14
c.o. miejskie
220,0
114
Nie
Kościuszki 18-20
gaz, węgiel
bd
33
Tak częściowo
Kościuszki 22
gaz, węgiel
bd
12
Tak
Kościuszki 24
gaz, węgiel
bd
11
Tak
Kościuszki 26
gaz, węgiel
bd
15
Tak
Kresowa 2
gaz
bd
13
Nie
Kresowa 2A
gaz, węgiel
bd
23
Nie
Kresowa 9
węgiel
bd
15
Nie
Kresowa 10
gaz
bd
10
Tak
Kresowa 11
węgiel
bd
14
Tak
Kromera 8
c.o. miejskie
100,0
36
Nie
Tak częściowo
W ESTMOR CONSULTING
50
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Kromera 11
c.o. miejskie
200,0
114
Nie
Krucza 4
węgiel
bd
3
Tak
Krucza 6
węgiel
bd
6
Tak
Krzywa 4
węgiel
bd
7
Tak
Kopernika 11
c.o. miejskie
95,0
60
Tak
Lipowa 17B
węgiel
bd
2
Tak
Leśna 1
węgiel
bd
18
Tak
c.o. miejskie
49,2
32
Nie
Sm „Oświata” Leśna 22
c.o. miejskie
46,8
34
Nie
c.o. miejskie
43,8
26
Nie
c.o. miejskie
70,1
40
Nie
c.o. miejskie
121,5
75
Nie
elektryczne
bd
4
Lipowa 1
gaz, węgiel
bd
13
Nie
Lipowa 3A-3B
węgiel
bd
22
Nie
Lipowa 11
gaz, węgiel
bd
11
Tak
Lipowa 13
gaz, węgiel
bd
10
Tak
Lipowa 15
gaz, węgiel
bd
13
Tak
Lipowa 17
gaz, węgiel
bd
13
Tak
Lipowa 21A
c.o. miejskie
21,3
10
Tak
Lipowa 23
gaz, węgiel
bd
14
Tak
Lipowa 25
c.o. miejskie
62,0
17
Tak
Łazienna 6
węgiel
bd
13
Tak
Łazienna 8
węgiel
bd
9
Tak
Sm „Oświata”
Leśna 20
Nie
W ESTMOR CONSULTING
51
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Mazurska 3
węgiel
bd
21
Tak
Mickiewicza 11
częściowo c.o.
miejskie
częściowo
piece
bd
6
Tak
Mickiewicza 13
węgiel
2,0
15
Tak
Mickiewicza 13A
węgiel
bd
8
Tak
Mickiewicza 15
węgiel
bd
6
Tak
Nowa 1
c.o. miejskie
226,0
78
Nie
Nowa 3
c.o. miejskie
189,0
62
Nie
gaz, węgiel
bd
26
Tak
Ogrodowa 4
gaz, węgiel
bd
10
Tak
Piękna 5
węgiel
bd
8
Tak
Piękna 9-11
węgiel
bd
22
Tak
Piłsudskiego 2
gaz, węgiel
bd
14
Nie
Piłsudskiego 4
gaz, węgiel
bd
10
Nie
Piłsudskiego 6-8
gaz, węgiel
bd
38
Nie
Piłsudskiego 10-12
gaz, węgiel
bd
52
Nie
Piłsudskiego 14
gaz, węgiel
bd
22
Nie
Piłsudskiego 16-16A
gaz, węgiel
bd
22
Tak
Pionierów 2
węgiel
bd
5
Tak
Plac Młyński 4
węgiel
bd
23
Tak
Plac Wolności 3
węgiel
bd
5
Tak
Plac Wolności 7-9
c.o. miejskie
79,0
16
Nie
Polna 36A
c.o. miejskie
25,0
5
Tak
Polna 40
c.o. miejskie
88,0
35
Nie
Polna 44
c.o. miejskie
92,0
23
Nie
Ogrodowa 2
Spółdzielców 9
W ESTMOR CONSULTING
52
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Polna 46
c.o. miejskie
54,0
38
Nie
Poniatowskiego 4
częściowo c.o.
miejskie
częściowo
piece,
częściowo
elektryczne
6,0
13
Tak
Poniatowskiego 6-8-10
c.o. miejskie
110,0
42
Nie
Poniatowskiego 11
gaz, węgiel
bd
14
Tak
Poniatowskiego 12
gaz, węgiel
bd
7
Poniatowskiego 22
c.o. miejskie
13,3
9
Poniatowskiego 23
węgiel
bd
12
Poniatowskiego 29-31
c.o. miejskie
99,4
43
Tak
Poniatowskiego33
gaz, węgiel
bd
13
Tak
Poniatowskiego35
gaz, węgiel
bd
15
Tak
Poniatowskiego37
gaz, węgiel
bd
15
Tak
Poniatowskiego39
gaz, węgiel
bd
8
Tak
13
Nie
Nie
Tak
Nie
Powstańców Warszawy
4
58,0
c.o. miejskie
węgiel
bd
20
Tak
gaz, węgiel
bd
22
Tak
Prosta 5
c.o. miejskie
120,0
74
Nie
Przechodnia 1
węgiel
bd
2
Tak
Przechodnia 2
węgiel
bd
4
Tak
Ratuszowa 1
węgiel
bd
10
Tak
8
10
W ESTMOR CONSULTING
53
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Ratuszowa 2
gaz, węgiel
bd
14
Tak
Rolna 1
węgiel
bd
5
Tak
Rolna 5
węgiel
bd
6
Tak
Rolna 15
węgiel
bd
8
Tak
Rolna 19
węgiel
bd
6
Tak
Rolna 21
węgiel
bd
1
Tak
Smolna 15-17
węgiel
bd
6
Tak
Spółdzielców 3
gaz, węgiel
bd
22
Tak
Spółdzielców 6
węgiel
bd
16
Tak
Spółdzielców 8
gaz, węgiel
bd
16
Tak
Spółdzielców 13
gaz, węgiel
bd
10
Tak
Spółdzielców 15
gaz, węgiel
bd
7
Tak
Spółdzielców 20
gaz, węgiel
bd
11
Nie
bd
14
Tak
Szwoleżerów 4-4A
częściowo c.o.
miejskie,
częściowo
węgiel
częściowo
gazowe
29,0
34
Nie
Szwoleżerów 7
gaz
bd
10
Tak
Szwoleżerów 9
gaz, węgiel
bd
11
Nie
Szwoleżerów 10-10A
c.o. miejskie
103,9
37
Nie
Szwoleżerów 11
gaz, węgiel
bd
11
Tak
Szwoleżerów 13
c.o. miejskie i
częściowo c.o.
lokalne
18,0
15
Tak
Szwoleżerów 15
gaz
bd
10
Tak
Szwoleżerów 17
gaz
bd
17
Nie
Szkolna 4
c.o. sieciowe,
węgiel
W ESTMOR CONSULTING
54
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Szwoleżerów 19
gaz
bd
9
Tak
Szwoleżerów 21
gaz
bd
18
Tak
Szwoleżerów 23
gaz, węgiel
bd
14
Tak
Szwoleżerów 25
gaz
bd
36
Tak
Świętochowskiego 2
gaz, węgiel
bd
14
Nie
gaz, węgiel
bd
13
Tak
gaz
bd
19
Tak
gaz, węgiel
bd
23
Tak
gaz, węgiel
bd
17
Tak
Warmińska 1
gaz, węgiel
bd
3
Tak
Warmińska 3
gaz, węgiel
bd
25
Tak
Warmińska 4
gaz, węgiel
bd
9
Tak
Warmińska 5
gaz, węgiel
bd
7
Tak
Warszawska 37
gaz, węgiel
bd
6
Tak
Warszawska 51
c.o. miejskie
85,0
37
Nie
Wiejska 8
gaz
bd
16
Tak
Wiejska 18
gaz, węgiel
bd
5
Tak
Wiejska 2-Kresowa 1
c.o. miejskie
141,5
39
Tak
Wiejska 33
gaz, węgiel
bd
23
Tak
Wiejska 33A
gaz, węgiel
bd
11
Tak
Wiejska 35
węgiel
bd
7
Tak
Wiejska 37
gaz, węgiel
bd
23
Nie
Wiejska 41
węgiel
bd
15
Tak
Wiejska 77-79
węgiel
bd
25
Tak
Wiejska 87
gaz, węgiel
bd
21
Tak częściowo
Wiejska 88
węgiel
bd
17
Tak
W ESTMOR CONSULTING
55
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Wiejska 92
węgiel
bd
7
Tak
Wiślana 1-3
węgiel
bd
14
Tak
Wodna 1
węgiel
bd
4
Tak
Wodna 2
węgiel
bd
5
Tak
Wodna 6
gaz, węgiel
bd
4
Tak
Wodna 8
c.o. miejskie
120,0
86
Nie
Wysokiej Bramy 3
węgiel
bd
4
Tak
Wysokiej Bramy 4
c.o. miejskie
222,8
52
Tak
Wysokiej Bramy 5
węgiel
bd
5
Tak
Wysokiej Bramy 7
węgiel
bd
20
Tak
Wysokiej Bramy 9
węgiel
bd
7
Tak
Wysokiej Bramy 11
węgiel
bd
3
Tak
Wysokiej Bramy 13
węgiel
bd
7
Tak
węgiel
bd
7
Tak
Wysokiej Bramy 17
gaz, węgiel
bd
4
Tak
Wysokiej Bramy 18
c.o. miejskie
118,0
36
Nie
gaz, węgiel
bd
5
Tak
Wysokiej Bramy 23
gaz, węgiel
bd
6
Tak
Wyszyńskiego 2
węgiel
bd
10
Tak
Wyszyńskiego 3-5-7
gaz, węgiel
bd
24
Tak
Wyszyńskiego 9
węgiel
bd
25
Nie
Wyszyńskiego 13
węgiel
bd
17
Tak
Wyszyńskiego 13A
węgiel
bd
6
Tak
Wyszyńskiego 15
węgiel
bd
7
Nie
Wysokiej Bramy 1515A
Wysokiej Bramy 1919A
W ESTMOR CONSULTING
56
Nazwa budynku
(adres)
Ilość osób
Czy budynek
używany do
moc źródła
zamieszkujących
wymaga
ogrzewania
ciepła (kW)
budynek
termomodernizacji?
Wyszyńskiego 17
węgiel
bd
11
Nie
Wyszyńskiego 18
węgiel
bd
19
Tak
Wyszyńskiego 23
węgiel
bd
12
Tak
Wyszyńskiego 24-24A
węgiel
bd
18
Tak
Wyszyńskiego 27
elektryczne
bd
16
Tak
Wyszyńskiego 29
węgiel
bd
9
Tak
Wyszyńskiego 31
gaz, węgiel
bd
13
Tak
Wyszyńskiego 39
gaz, węgiel
bd
6
Tak
Zamkowa 1
c.o. miejskie
25,0
10
Nie
Zamkowa 4
węgiel
bd
20
Tak
Zielona 3
węgiel
bd
13
Tak
Zielona 4
węgiel
bd
18
Tak
Zielona 6
węgiel
bd
20
Tak
Zielona 10
węgiel
bd
11
Tak
4192
-
Razem
Źródło: Administracja Budynków Komunalnych Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim
W ESTMOR CONSULTING
57
Wykres 7. Struktura ogrzewania budynków wielorodzinnych będących w administracji ABK
wraz z liczbą osób korzystających z poszczególnych źródeł ciepła
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ABK Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim
Wykres 8. Procentowy udział budynków wielorodzinnych wymagających termomodernizacji
będących w administracji ABK
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ABK Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim
W budynkach mieszkalnych wielorodzinnych administrowanych przez Administrację
Budynków Komunalnych Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim zamieszkują 4192 osoby,
co stanowi około 25% wszystkich mieszkańców Lidzbarka Warmińskiego. Z analizy struktury
ogrzewania budynków wielorodzinnych wynika, że najwięcej osób podłączonych jest
do miejskiej sieci ciepłowniczej (prawie 41% ogólnej liczby mieszkańców w budynkach
wielorodzinnych administrowanych przez ABK). Poza centralnym ogrzewaniem z sieci
W ESTMOR CONSULTING
58
miejskiej, budynki ogrzewane są również za pomocą węgla, gazu ziemnego, a także energii
elektrycznej.
Analiza stanu technicznego budynków wielorodzinnych administrowanych przez ABK
pozwala
na
stwierdzenie,
że
prawie
72%
budynków
wymaga
przeprowadzenia
termomodernizacji, a w 2,2% budynkach należy przeprowadzić częściowo prace
termomodernizacyjne. Jedynie 26% budynków nie wymaga prac termomodernizacyjnych,
co zostało zaprezentowane na wykresie 8.
Należy podkreślić, że budynki mieszkalne stanowiące w całości własność Miasta Lidzbark
Warmiński należą do najstarszych w mieście. Wszystkie budynki zostały wybudowane przed
1939 rokiem i wymagają przeprowadzenia remontów kapitalnych. Część budynków wymaga
przeprowadzenia prac remontowych wpływających na poprawę stanu technicznego budynku
oraz na standard lokali mieszkalnych (m. in.: zmiana sposobu ogrzewania lokali,
modernizacja instalacji elektrycznych, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej). Część
budynków, które znajdują się w złym stanie technicznym i ich remont jest nieopłacalny
zostaną przeznaczone na sprzedaż (budynki przy ul.: Gdańskiej 2, Przechodniej 1,
Przechodniej 2) bądź do rozbiórki (budynki przy ul.: Orła Białego 2, Wyszyńskiego 27).
W celu określenia kierunków działania Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński w zakresie
gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, a w szczególności poprawy stanu
technicznego budynków wchodzących w skład zasobu mieszkaniowego, Gmina Miejska
Lidzbark Warmiński uchwaliła Wieloletnie Program Gospodarowania Mieszkaniowym
Zasobem
Miasta
Lidzbark
Warmiński
na
lata
2013-2017
(uchwała
Nr
OR.BR.0007.115.2012.EK z dnia 28 listopada 2012 r.).
Zgodnie z ustawą z dnia 21 czerwca o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie
gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2001 r., Nr 71, poz. 733) dokument
opracowywany jest co najmniej na 5 najbliższych lat i zawiera między innymi analizę potrzeb
i modernizacji wynikającą ze stanu technicznego budynków.
Zgodnie z Wieloletnim Programem Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Miasta
Lidzbark Warmiński na lata 2013-2017, w budynkach stanowiących 100% własność Gminy
znajdowało się 325 lokali mieszkalnych bez centralnego ogrzewania sieciowego, natomiast
w budynkach wspólnotowych znajdowały się 303 lokale mieszkalne (stan na 25 września
2012 r.). Do sieci gazowej nie było podłączonych 269 lokali mieszkalnych w budynkach
będących w całości własnością Gminy oraz 239 mieszkań w budynkach wspólnotowych.
W tabeli 14 przedstawiono wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez
Warmińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o., ul. 11 Listopada.
W ESTMOR CONSULTING
59
Tabela 14. Wykaz budynków wielorodzinnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
zarządzanych przez Warmińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o.
Nazwa budynku
wielorodzinnego
(adres)
Rodzaj paliwa
używany do
ogrzewania
Zainstalowana
moc źródła
ciepła
Ilość osób
zamieszkujących
budynek
Czy budynek wymaga
termomodernizacji?
Astronomów 18
centralne ogrzewanie
– kotłownia
(w 2012 r. zużyto
1156 GJ)
113
141
nie
Astronomów 20
gaz – piecyk
dwufunkcyjny
w każdym
mieszkaniu
bd
81
nie
Astronomów 22
gaz – piecyk
dwufunkcyjny
w każdym
mieszkaniu
bd
92
nie
Astronomów 24
gaz – piecyk
dwufunkcyjny
w każdym
mieszkaniu
bd
90
nie
Astronomów 26
gaz – piecyk
dwufunkcyjny
w każdym
mieszkaniu
bd
60
nie
Astronomów 28
gaz – piecyk
dwufunkcyjny
w każdym
mieszkaniu
bd
58
nie
Piłsudskiego 8B
gaz – piecyk
dwufunkcyjny
w każdym
mieszkaniu
bd
55
nie
11 Listopada 18
gaz – piecyk
dwufunkcyjny
w każdym
mieszkaniu
bd
52
nie
11 Listopada 20
gaz – piecyk
dwufunkcyjny
w każdym
mieszkaniu
bd
68
nie
697
-
Razem
Źródło: Warmińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim
Zgodnie z zaprezentowanymi powyżej danymi budynki zarządzane przez Warmińskie
Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim nie wymagają
przeprowadzenia prac termomodernizacyjnych. W budynkach zarządzanych przez WTBS
Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim zamieszkuje 697 osób, co stanowi ok. 4,2% wszystkich
mieszkańców miasta. W większości budynkach w mieszkaniach zainstalowane są piecyki
W ESTMOR CONSULTING
60
dwufunkcyjne zasilane gazem. Jedynie w budynku przy ul. Astronomów 18 funkcjonuje
centralne ogrzewanie. W budynku tym do celów grzewczych w 2012 r. zużyto 1156 GJ.
W kolejnej tabeli zaprezentowano budynki wielorodzinne zarządzane przez Spółdzielnię
Mieszkaniową „Przyszłość” ul. Ornecka 6 w Lidzbarku Warmińskim.
zarządzanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Przyszłość”
Nazwa budynku
wielorodzinnego
(adres)
Rodzaj
paliwa
używany do
ogrzewania
Wspólnota
Nr 6a
Ilość paliwa
zużytego do
ogrzewania
Ilość osób
zamieszkujących
budynek
Czy budynek
wymaga
termomodernizacji
miał
węglowy
61
nie
Wspólnota
Nr 8
miał
węglowy
88
nie
Wspólnota
Nr 10
miał
węglowy
82
nie
Wspólnota
Nr 12
miał
węglowy
90
nie
Wspólnota
Nr 14
miał
węglowy
85
nie
406
-
łącznie
zużyto
504 tony
Zainstalowana
moc źródła
ciepła
4 kotły
po 350 kW
Razem
Źródło: Spółdzielnia Mieszkaniowa „Przyszłość” ul. Ornecka 6, Lidzbark Warmiński
W budynkach wielorodzinnych zarządzanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Przyszłość”
funkcjonuje jedna kotłownia wspólna dla pięciu bloków. W 2012 roku zużyto łącznie 504 tony
miału węglowego na cele co i c.w.u. W w/w budynkach zamieszkuje łącznie 406 osób,
co stanowi ok. 2,4% wszystkich mieszkańców. Budynki wielorodzinne zarządzane przez
SM „Przyszłość” nie wymagają termomodernizacji.
W tabeli 16 przedstawiono wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez
Spółdzielnię Mieszkaniową „Warmia” ul. Poniatowskiego 18 w Lidzbarku Warmińskim.
zarządzanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Warmia”
Nazwa budynku
wielorodzinnego
(adres)
Rodzaj
paliwa
używany do
ogrzewania
Ilość paliwa
zużytego do
ogrzewania
Zainstalowan
a moc źródła
ciepła
Ilość osób
zamieszkujących
budynek
Czy budynek
wymaga
termomodernizacji
Kromera 1
c.o.
miejskie
bd
171,6
81
tak
Kromera 2
c.o.
bd
166,2
79
tak
W ESTMOR CONSULTING
61
Nazwa budynku
wielorodzinnego
(adres)
Rodzaj
paliwa
używany do
ogrzewania
Ilość paliwa
zużytego do
ogrzewania
Zainstalowan
a moc źródła
ciepła
Ilość osób
zamieszkujących
budynek
Czy budynek
wymaga
termomodernizacji
miejskie
Kromera 3
c.o.
miejskie
bd
166,1
72
tak
Kromera 4
c.o.
miejskie
bd
85,5
39
tak
Kromera 5
c.o.
miejskie
bd
85,5
34
tak
Kromera 6
c.o.
miejskie
bd
85,5
32
tak
Kromera 7
c.o.
miejskie
bd
85,5
46
tak
Kromera 9
c.o.
miejskie
bd
199,4
117
tak
Kromera 12
c.o.
miejskie
bd
222,5
116
tak
Poniatowskiego
14
c.o.
miejskie
bd
73,8
27
tak
Szwoleżerów 5
c.o.
miejskie
bd
132,9
65
tak
Szwoleżerów 8
c.o.
miejskie
bd
47,4
13
nie
Legionów 1
c.o.
miejskie
bd
152,8
84
tak
Legionów 1A
c.o.
miejskie
bd
208,0
99
tak
Legionów 1B
c.o.
miejskie
bd
126,0
61
tak
Legionów 1C
c.o.
miejskie
bd
118,7
66
tak
Legionów 1D
c.o.
miejskie
bd
133,7
59
tak
Legionów 1E
c.o.
miejskie
bd
133,7
59
tak
Legionów 1G
c.o.
miejskie
bd
250,7
126
tak
Plac Wolności
2-4-6
mieszkania
+ lokale
c.o.
miejskie
bd
137,0
50
nie
Powstańców
W-wy 16-18
mieszkania
c.o.
miejskie
bd
93,8
37
nie
W ESTMOR CONSULTING
62
Rodzaj
paliwa
używany do
ogrzewania
Ilość paliwa
zużytego do
ogrzewania
Zainstalowan
a moc źródła
ciepła
Ilość osób
zamieszkujących
budynek
Czy budynek
wymaga
termomodernizacji
Prosta 7-9
mieszkania
+ lokale
c.o.
miejskie
bd
92,3
47
nie
Spółdzielców
10-12
c.o.
miejskie
bd
86,5
31
nie
Kościuszki 2-2a
c.o.
miejskie
bd
103,3
52
tak
Kościuszki 2830
c.o.
miejskie
bd
103,3
57
tak
Polna 14a
c.o.
miejskie
bd
70,2
34
tak
Polna 14b
c.o.
miejskie
bd
69,1
33
tak
Astronomów 9
c.o.
miejskie
bd
134,6
70
tak
Astronomów 11
c.o.
miejskie
bd
136,2
59
tak
Astronomów 13
c.o.
miejskie
bd
149,1
117
nie
Astronomów 15
c.o.
miejskie
bd
136,5
108
nie
Astronomów 17
c.o.
miejskie
bd
96,6
71
nie
Astronomów 19
c.o.
miejskie
bd
154,6
110
nie
Astronomów 21
c.o.
miejskie
bd
53,6
21
tak
Astronomów 23
c.o.
miejskie
bd
70,7
47
nie
Astronomów 25
c.o.
miejskie
bd
176,9
110
nie
Astronomów 27
c.o.
miejskie
bd
111,0
77
tak
Astronomów
29a
c.o.
miejskie
bd
75,1
42
tak, prace w toku
Astronomów 33
c.o.
miejskie
bd
106,4
67
tak, prace w toku
Astronomów 35
c.o.
miejskie
bd
189,9
105
nie
Astronomów 37
c.o.
miejskie
bd
51,3
32
nie
Nazwa budynku
wielorodzinnego
(adres)
+ lokale
W ESTMOR CONSULTING
63
Nazwa budynku
wielorodzinnego
(adres)
Rodzaj
paliwa
używany do
ogrzewania
Ilość paliwa
zużytego do
ogrzewania
Zainstalowan
a moc źródła
ciepła
Ilość osób
zamieszkujących
budynek
Czy budynek
wymaga
termomodernizacji
Astronomów
37a
c.o.
miejskie
bd
73,0
63
nie
Astronomów
37b
c.o.
miejskie
bd
24,2
19
nie
Astronomów
35a
c.o.
miejskie
bd
16,1
8
tak, prace w toku
Astronomów
39a
c.o.
miejskie
bd
44,5
29
nie
Astronomów
39b
c.o.
miejskie
bd
42,2
32
nie
Grabowskiego 1
c.o.
miejskie
bd
90,3
66
nie
Grabowskiego 2
c.o.
miejskie
bd
11,4
2
tak
Grabowskiego 5
c.o.
miejskie
bd
43,6
29
tak
Grabowskiego 6
c.o.
miejskie
bd
90,3
67
nie
Grabowskiego 7
c.o.
miejskie
bd
12,5
3
tak
Grabowskiego
10
c.o.
miejskie
bd
42,3
21
tak
Grabowskiego
11
c.o.
miejskie
bd
9,9
2
tak
Grabowskiego
12
c.o.
miejskie
bd
8,9
2
tak
Grabowskiego
13
c.o.
miejskie
bd
10,3
3
tak
Grabowskiego
16
c.o.
miejskie
bd
11,7
1
tak
Grabowskiego
18
c.o.
miejskie
bd
9,5
3
tak
Grabowskiego
19
c.o.
miejskie
bd
43,6
23
tak
Grabowskiego
21
c.o.
miejskie
bd
8,5
3
tak
Grabowskiego
22
c.o.
miejskie
bd
8,5
2
tak
Grabowskiego
23
c.o.
miejskie
bd
103,1
64
tak
Grabowskiego
c.o.
bd
58,6
37
tak
W ESTMOR CONSULTING
64
Nazwa budynku
wielorodzinnego
(adres)
Rodzaj
paliwa
używany do
ogrzewania
24
miejskie
Warmińska 10
Ilość paliwa
zużytego do
ogrzewania
Zainstalowan
a moc źródła
ciepła
Ilość osób
zamieszkujących
budynek
Czy budynek
wymaga
termomodernizacji
c.o.
miejskie
bd
138,1
98
tak
Warmińska 21
c.o.
miejskie
bd
85,2
52
nie
Warmińska 23
c.o.
miejskie
bd
10,0
3
nie
Warmińska 25
c.o.
miejskie
bd
66,0
35
tak, prace w toku
Warmińska 27
c.o.
miejskie
bd
98,8
59
tak, prace w toku
Warmińska 29
c.o.
miejskie
bd
102,3
53
tak, prace w toku
Warmińska 31
c.o.
miejskie
bd
48,5
31
nie
Warmińska 33
c.o.
miejskie
bd
47,0
30
nie
Warmińska 35
mieszkania
+ lokal
c.o.
miejskie
bd
25,10
4
nie
Warmińska 37
c.o.
miejskie
bd
89,4
53
nie
Szwoleżerów
12
lokal użytkowy
c.o.
miejskie
bd
88,00
nie dotyczy
nie
Bartoszycka 12
lokal
c.o.
miejskie
bd
12,3
nie dotyczy
nie
Góreckiego 13a
c.o.
miejskie
bd
80,4
36
tak
Słoneczna 1
c.o.
miejskie
bd
99,5
72
nie
Słoneczna 3
c.o.
miejskie
bd
148,4
110
nie
Słoneczna 5
c.o.
miejskie
bd
113,9
75
tak
Słoneczna 1A
c.o.
miejskie
bd
4,3
3
bd
Świętochowskie
go 8
Ogrzewanie
indywidualne
- gaz
bd
Około 45,0
21
tak
Astronomów 5
c.o.
miejskie
bd
68,9
37
tak
W ESTMOR CONSULTING
65
Nazwa budynku
wielorodzinnego
(adres)
Rodzaj
paliwa
używany do
ogrzewania
Ilość paliwa
zużytego do
ogrzewania
Zainstalowan
a moc źródła
ciepła
Ilość osób
zamieszkujących
budynek
Czy budynek
wymaga
termomodernizacji
Astronomów 7
c.o.
miejskie
bd
68,9
33
tak
Poniatowskiego
18 lokale
c.o.
miejskie
bd
59,9
nie dotyczy
tak
3965
-
Razem
Źródło: Spółdzielnia Mieszkaniowa „Warmia” ul. Poniatowskiego 18, Lidzbark Warmiński
Budynki wielorodzinne zarządzane przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Warmia” podłączone
są do miejskiej sieci ciepłowniczej. Wyjątek stanowi budynek wielorodzinny przy
ul. Świętochowskiego 8, w którym funkcjonuje indywidualne ogrzewanie gazowe.
W budynkach wielorodzinnych zarządzanych przez SM „Warmia” zamieszkuje 3965 osób,
co stanowi ok. 23,8% ogólnej liczby mieszkańców miasta.
Wykres 9. Procentowy udział budynków wielorodzinnych wymagających termomodernizacji
zarządzanych przez SM „Warmia” w Lidzbarku Warmińskim
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych SM „Warmia” w Lidzbarku Warmińskim
Obecnie trwają prace termomodernizacyjne w budynkach wielorodzinnych przy ul.
Astronomów 29a, Astronomów 33, Astronomów 35a, Warmińskiej 25, Warmińskiej 27 oraz
Warmińskiej 29. Z informacji udzielonych przez SM „Warmia” ponad połowa budynków
wymaga przeprowadzenia prac termomodernizacyjnych. Termomodernizacja prowadzona
jest sukcesywnie w miarę posiadanych środków, a zakres prac termomodernizacyjnych
obejmuje docieplenie ścian.
W tabeli 17 zaprezentowano wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez Zespół
W ESTMOR CONSULTING
66
Zarządców Nieruchomości Wojskowej Agencji Mieszkaniowej Sp. z o. o., Oddział Olsztyn,
ul. Kasprowicza 1.
zarządzanych przez Zarządców Nieruchomości WAM Sp. z o. o. Oddział Olsztyn
Nazwa budynku
wielorodzinnego
(adres)
Rodzaj paliwa
używany do
ogrzewania
Ilość osób
zamieszkujących
budynek
Czy budynek wymaga
termomodernizacji?
Ornecka 4B
gazowe indywidualne
81
nie
Ornecka 2A
gazowe indywidualne
69
nie
Kopernika 12
c. o. miejskie
77
nie
Kopernika 9
c. o. miejskie
62
nie
Prosta 11-13
c. o. miejskie
73
nie
Kresowa 3
c. o. miejskie
36
nie
Wiejska 16
c. o. miejskie
31
nie
Słowackiego 1
c. o. miejskie
61
nie
11-13-15
c. o. miejskie
31
nie
17-19
c. o. miejskie
59
nie
21-23-25
c. o. miejskie
46
nie
Kromera 10
c. o. miejskie
103
nie
11 Listopada 2-4
indywidualne (różne)
40
tak
11 Listopada 12-14-16
48
tak
Ornecka 2
45
tak
Olsztyńska 1
gazowe indywidualne
45
tak
907
-
Razem
Źródło: Zespół Zarządców Nieruchomości WAM Sp. z o. o. Oddział Olsztyn
– Administrator w Lidzbarku Warmińskim
Większość
budynków
Mieszkaniową
wielorodzinnych
położonych
na
terenie
zarządzanych
Lidzbarka
przez
Warmińskiego
Wojskową
Agencję
podłączonych
jest
do miejskiej sieci ciepłowniczej. Jedynie budynki przy ul. Orneckiej 4B, Orneckiej 2A oraz
W ESTMOR CONSULTING
67
Olsztyńskiej 1 ogrzewane są za pomocą gazu, natomiast budynki przy ul. 11 Listopada 2-4,
11 Listopada 12-14-16 oraz Orneckiej 2 posiadają ogrzewanie indywidualne. W budynkach
zarządzanych przez WAM na terenie Lidzbarka Warmińskiego zamieszkuje 907 osób,
co stanowi prawie 5,5% wszystkich mieszkańców analizowanej jednostki samorządu
terytorialnego. Z informacji udzielonych przez administratora w Lidzbarku Warmińskim 75%
budynków wielorodzinnych nie wymaga prac termomodernizacyjnych, natomiast wskazane
jest
przeprowadzenie
termomodernizacji
w
budynkach
zlokalizowanych
przy
ul. 11 Listopada 2-4, 11 Listopada 12-14-16, Orneckiej 2 oraz Olsztyńskiej 1.
W kolejnej tabeli przedstawiono wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez
pozostałe podmioty.
Tabela 18. Wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez pozostałe podmioty
Nazwa budynku Informacje na
Ilość osób
wielorodzinnego temat systemu zamieszkujących
(adres)
grzewczego
budynek
Czy budynek
wymaga
termomodernizacji
Zarządzający
budynkiem
bd
PKP S.A. Oddział
Gospodarowania
Nieruchomościami
w Gdańsku
bd
PKP S.A. Oddział
Gospodarowania
Nieruchomościami
w Gdańsku
bd
TUMIN-Zarządzanie
i Administrowanie
Nieruchomościami
ul. Legionów 1F
bd
PKP S.A. Oddział
Gospodarowania
Nieruchomościami
w Gdańsku
ul. Kolejowa 5
węgiel-drzewo
piece kaflowe
opalane przez
lokatorów
ul. Kolejowa 7
węgiel-drzewo
centralne
lokalne opalane
przez lokatorów
ul. Olsztyńska 9
budynek
podłączony do
miejskiej
energetyki
cieplnej
ul. Kolejowa 1A/1
węgiel –drzewo
centralne
lokalne opalane
przez lokatora
ul.
Świętochowskieg
o 7/3 Lidzbark
gaz ziemny
centralne
lokalne gazowe
opalane przez
lokatora
1
bd
PKP S.A. Oddział
Gospodarowania
Nieruchomościami
w Gdańsku
Warszawska 56
gaz ziemny
(12 800 m3 w
2012 r.)
16 kotłów po 20
kW
58
nie
Mackiewicz Andrzej,
Sokołowski Janusz
(osoby prywatne)
4
7
8
3
W ESTMOR CONSULTING
68
Nazwa budynku Informacje na
Ilość osób
wielorodzinnego temat systemu zamieszkujących
(adres)
grzewczego
budynek
Czy budynek
wymaga
termomodernizacji
Zarządzający
budynkiem
Kopernika 21
węgiel
22 tony
nie
Wojciech Mickiewicz
- zarządca
Wspólnota
Mieszkaniowa
Legionów 1F
miejska sieć
ciepłownicza
nie
TUMIN-Zarządzanie
i Administrowanie
Nieruchomościami
ul. Legionów 1F
Wspólnota
Mieszkaniowa
"Parkowa" ul.
Olsztyńska 9
miejska sieć
ciepłownicza
95
nie
TUMIN-Zarządzanie
i Administrowanie
Nieruchomościami
ul. Legionów 1F
Hoża 4
miejska sieć
ciepłownicza
22
tak
bd
Razem
25
75
298
Źródło: Badania ankietowe
4.7. Zamierzenia rozwojowe oraz potencjalne, prognozowane tereny zabudowy
mieszkaniowej, usługowej na obszarze Gminy
Lidzbark Warmiński położony jest w północno-zachodniej części województwa warmińskomazurskiego, we wschodniej części powiatu lidzbarskiego. Miasto położone jest w odległości
około:
 45 km od Olsztyna,
 80 km od Kaliningradu,
 90 km od Elbląga,
 150 km od Gdańska,
 260 km od Warszawy.
Miasto posiada powiązania z innymi jednostkami administracyjnymi głównie przez drogi
gminne i powiatowe, a także przez drogą krajową nr 51 relacji Bezledy – Bartoszyce –
Lidzbark Warmiński – Dobre Miasto – Olsztyn – Olsztynek oraz krzyżujące się z nią drogi
wojewódzkie nr 513 relacji Pasłęk – Orneta – Lidzbark Warmiński – Wozławki oraz
nr 511 relacji Lidzbark Warmiński – Górowo Iławskie – Bagrationowsk.
W ESTMOR CONSULTING
69
Ze względu na swoje atrakcyjne położenie oraz walory kulturowe Miasto stanowi atrakcyjne
miejsce do zamieszkania, prowadzenia działalności gospodarczej, głównie z zakresu obsługi
lokalnych mieszkańców, inwestorów, a także turystów.
Rozwój Miasta będzie kontynuacją dotychczasowego zagospodarowania przestrzeni
miejskiej. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej Lidzbarka Warmińskiego dla wcześniej
zdefiniowanych stref zostały określone w miejscowych planach zagospodarowania
przestrzennego.
MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
Miasto posiada uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego:
Uchwała Nr XXXVI/282/09 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia
15
kwietnia
2009
r.
w
sprawie
uchwalenia
Zmiany
miejscowego
planu
zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński;
Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca
2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński.
Uchwała Nr OR.BR.007.64.2012.EK Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia
12
września
2012
zagospodarowania
r.
w
sprawie
przestrzennego
uchwalenia
Miasta
zmiany
Lidzbark
miejscowego
Warmiński
planu
dotyczącej
fragmentów jednostek urbanistycznych C, E3 i F.
W obrębie administracyjnym Miasta Lidzbark Warmiński zostało wyodrębnionych sześć
obszarów (jednostek strukturalnych) o wyróżniającej się polityce przestrzennej i dominującej
funkcji podstawowej:
jednostka „A” o dominującej funkcji mieszkalno-usługowej, obejmująca tereny
położone w części południowo-zachodniej miasta;
jednostka „B” o dominującej funkcji przemysłowo-składowej i usługowej, obejmująca
tereny położone w części północno-zachodniej miasta;
jednostka „C” o dominującej funkcji mieszkalno-usługowej, obejmująca tereny
położone w części północnej miasta;
jednostka „D” o dominującej funkcji mieszkalno-usługowej, obejmująca tereny
położone w części wschodniej miasta;
jednostka
„E”
(śródmiejska)
o
dominującej
funkcji
mieszkalno-usługowej
z uwarunkowaniami i ograniczeniami wynikającymi z ochrony historycznej struktury
przestrzennej i obiektów zabytkowych;
W ESTMOR CONSULTING
70
jednostka „F” o dominującej funkcji mieszkalno-usługowej, obejmująca tereny
położone w części południowej miasta.
W Jednostce „A” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej
i
wielorodzinnej,
usługowej,
handlowej,
magazynowej,
składowej,
przemysłowej, garażowej, rekreacji, sportu oraz tereny usług turystycznych i kulturalnych.
Rysunek 8. Jednostka A na tle Miasta Lidzbark Warmiński
Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie
uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński
W Jednostce „B” znalazły się przede wszystkim tereny przemysłowe, magazynowe,
składowe, usługowe, mieszkalne (jednorodzinne i wielorodzinne), garażowe oraz teren
głównego punktu zasilania w energię elektryczną.
W ESTMOR CONSULTING
71
Rysunek 9. Jednostka B na tle Miasta Lidzbark Warmiński
W Jednostce „C” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkalnej
jednorodzinnej, wielorodzinnej, zagrodowej, usługowej, handlowej.
W ESTMOR CONSULTING
72
Rysunek 10. Jednostka B na tle Miasta Lidzbark Warmiński
Rysunek 11. Zmiana fragmentów jednostki C
Źródło: Uchwała Nr OR.BR.007.64.2012.EK Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 12 września 2012 r.
w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński
dotyczącej fragmentów jednostek urbanistycznych C, E3 i F
W ESTMOR CONSULTING
73
W Jednostce „D” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkalnej
jednorodzinnej, usługowej, produkcyjnej, handlowej, ogródków działkowych.
Rysunek 12. Jednostka D na tle Miasta Lidzbark Warmiński
W Jednostce „E” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkalnej
jednorodzinnej i wielorodzinnej, usługowej, teren zakładu energetycznego, handlowej, teren
usług oświatowych i administracyjnych.
W ESTMOR CONSULTING
74
Rysunek 13. Jednostka E1 na tle Miasta Lidzbark Warmiński
W ESTMOR CONSULTING
75
W ESTMOR CONSULTING
76
Rysunek 16. Zmiana fragmentów Jednostki E3
W ESTMOR CONSULTING
77
W Jednostce „F” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkalnej
jednorodzinnej, usługowej i handlowej.
Rysunek 17. Jednostka F na tle Miasta Lidzbark Warmiński
W ESTMOR CONSULTING
78
Rysunek 18. Zmiana fragmentu Jednostki F
W ESTMOR CONSULTING
79
Na dynamiczny rozwój Miasta wpływa między innymi wyposażenie nowych terenów
w podstawową infrastrukturę techniczną. Uchwalone przez Miasto miejscowe plany
zagospodarowania
przestrzennego
pozwalają
na
czytelne
kształtowanie
miejskiej
przestrzeni.
Dalszy rozwój mieszkalnictwa i działalności gospodarczej w Lidzbarku Warmińskim jest
uzależniony od zmian demograficznych i poprawy standardów zamieszkania oraz sytuacji
ekonomicznej ludności, prowadzonej polityki Miasta Lidzbark Warmiński, jak również
krajowych systemów finansowania budownictwa.
Prognoza i tendencje rozwoju demograficznego są wyznacznikiem potrzeb w zakresie
mieszkalnictwa i usług. Konkretne możliwości i kierunki rozwoju Miasta Lidzbark Warmiński
zostały określone w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
Miasta
Lidzbark
Warmiński”
oraz
w
miejscowych
planach
zagospodarowania
przestrzennego.
Zgodnie z w/w dokumentami możliwości rozwoju strefy mieszkaniowej występują:
„w osiedlu zabudowy jednorodzinnej przy ul. Orneckiej,
na północ od istniejącego osiedla zabudowy wielorodzinnej przy ul. Orneckiej,
w zespole mieszkaniowym przy ul. Leśnej,
przy ul. Mazurskiej,
poprzez wtórne podziały w osiedlu jednorodzinnym przy ul. Bartoszyckiej,
jako kontynuacja osiedla przy ul. Warmińskiej.
Nowe tereny z przeznaczeniem pod funkcję mieszkalno-usługową wyznaczone zostają jako
kontynuacja osiedla Astronomów przy ul. Polnej. Możliwe jest przeznaczenie części poligonu
przy ul. Orneckiej pod zabudowę mieszkaniową (…). Funkcja usługowa mogłaby rozwijać się
przy ul. Olsztyńskiej, na południe i zachód od Krzyżowej Góry. Nowe tereny mieszkalnousługowe są już wyznaczone przy ul. Kościuszki w zakolu Łyny”.
(Źródło: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
Miasta Lidzbark Warmiński)
Rozwój działalności gospodarczej jest jednym z czynników wpływających na rozwój jednostki
samorządu terytorialnego. Ze względu na wysokie walory przyrodniczo-krajobrazowe
Lidzbarka Warmińskiego na terenie Miasta powinny być lokalizowane zakłady produkcyjne
średniej wielkości oraz małe zakłady wytwórcze. Lidzbark Warmiński należy do miast
posiadających możliwości lokalizacji przemysłu wodochłonnego. Zgodnie z miejscowymi
planami zagospodarowania przestrzennego pod rozwój przemysłu zostały wyznaczone
80
Westmor Consulting
PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA
OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028
tereny usytuowane w północnej części miasta w dzielnicy przemysłowo-składowej, które
posiadają znaczne rezerwy terenu. Tereny te są częściowo wyposażone w podstawową
infrastrukturę techniczną. Na obszarach zainwestowania gospodarczego możliwy jest także
rozwój niewielkich zakładów. Natomiast w przypadku drobnych zakładów produkcyjnych,
usługowych i handlowych miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dopuszczają
lokalizację na terenach mieszkalno-usługowych, przy czym działalność tych podmiotów
gospodarczych powinna być nieuciążliwa.
Ze względu na uwarunkowania przyrodniczo-krajobrazowe i kulturowe na terenie Miasta
Lidzbark Warmiński rozwija się turystyka i rekreacja. W związku z powyższym przewiduje się
dalszy rozwój bazy turystycznej wraz z infrastrukturą towarzyszącą (m. in. gastronomia,
urządzenia rekreacyjne) oraz podwyższanie standardów już istniejącej bazy noclegowogastronomicznej.
Wszystkie powyżej przedstawione elementy decydują o kierunkach rozwoju społecznogospodarczego gminy miejskiej Lidzbark Warmiński. Należy ponadto podkreślić, że rozwój
mieszkalnictwa oraz usług i działalności gospodarczej na opisywanym terenie będzie zależał
od wzrostu liczby ludności Lidzbarka Warmińskiego. Wiąże się on głównie z poprawą
standardów zamieszkania, rozwojem gospodarczym Miasta, koniunkturą ekonomiczną,
możliwościami finansowymi ludności oraz rozwojem infrastruktury technicznej.
W tabelach 19 i 20 przedstawiono prognozowane nowe obszary dla budownictwa
mieszkalnego wielorodzinnego i jednorodzinnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński.
Tabela 19. Prognozowane nowe obszary dla budownictwa mieszkalnego wielorodzinnego
w Lidzbarku Warmińskim
L.p.
Lokalizacja
Powierzchnia
(ha)
Szacunkowy
termin
realizacji
Przewidywany
wzrost budynków
wielorodzinnych
Przewidywany
wzrost
mieszkańców
1.
ul. Polna
1,0733
2016
2
(24-rodzinny każdy)
136
ul. Ornecka
bd –
dokumentacja
projektowa
w trakcie
opracowywania
2.
2
2014-2015
Razem
(16-rodzinny
i 24-rodzinny)
120
4
256
Źródło: Warmińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim
oraz Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Sp. z o. o. Oddział Olsztyn
W ESTMOR CONSULTING
81
Tabela 20. Prognozowane nowe obszary dla budownictwa mieszkalnego jednorodzinnego
w Lidzbarku Warmińskim
L.p.
Lokalizacja
Powierzchnia
(ha)
Szacunkowy
termin
realizacji
Przewidywany
wzrost budynków
jednorodzinnych
Przewidywany
wzrost
mieszkańców
1.
ul. Kościuszki
6,5
2014
46
180
2.
ul. Konarskiego
2,6
2014
11
45
Razem
9,1
2014
57
225
Źródło: UM Lidzbark Warmiński
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński przewiduje się budowę budynków mieszkalnych
jednorodzinnych i wielorodzinnych. W przypadku budownictwa wielorodzinnego planowana
jest budowa 4 budynków. Inwestycje dotyczą budowy dwóch budynków 24-rodzinnych każdy
na ul. Polnej oraz 1 budynku 24-rodzinnego i 16-rodzinnego na ul. Orneckiej. Prognozuje się,
że w wyniku realizacji przedsięwzięcia, budynki zasiedli około 256 osób.
W przypadku przedsięwzięcia przy ul. Polnej „przedmiotem inwestycji jest budowa dwóch
budynków mieszkalnych (24-rodzinny każdy) w technologii wielki blok wraz z uzbrojeniem
niezbędnym do jego użytkowania. Projektowane budynki stanowić będą uzupełnienie
istniejącej zabudowy mieszkalnej. W skład w/w inwestycji wchodzą urządzenia towarzyszące
(…). Teren działki jest w pełni uzbrojony i zostanie uzupełniony tylko w niezbędne czynniki
energetyczne, sieci: wodno-kanalizacyjną, gazową (zaprojektowano indywidualne gazowe
ogrzewanie mieszkań – piecyki dwufunkcyjne), kanalizacji deszczowej, telekomunikacji,
Internet i telewizję kablową zgodnie z warunkami wydanymi przez dysponentów sieci”.
Źródło: Strona internetowa Warmińskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o. o.
w Lidzbarku Warmińskim http://wtbs.w.interia.pl/
Przewiduje się wzrost zabudowy jednorodzinnej w rejonie ul.: Kościuszki i Konarskiego.
Powierzchnia przeznaczona pod zabudowę wynosi około 9,1 ha. Prognozuje się, że w tym
rejonie do końca 2014 roku powstanie około 57 domów jednorodzinnych, co spowoduje
napływ ok. 225 osób.
W ESTMOR CONSULTING
82
5. Stan zaopatrzenia gminy w ciepło
5.1. Stan obecny
Na terenie miasta funkcjonuje sieć ciepłownicza, której zarządcą jest:
DALKIA Lidzbark Warmiński Sp. z o. o.
ul. Astronomów 47
11-100 Lidzbark Warmiński
Przedsiębiorstwo energetyczne DALKIA Lidzbark Warmiński zajmuje się wytwarzaniem
ciepła w eksploatowanych przez to przedsiębiorstwo źródłach ciepła, przesyłaniem
i dystrybucją oraz sprzedażą ciepła wytworzonego w tych źródłach lub zakupionego
od innego przedsiębiorstwa energetycznego.
DALKIA Lidzbark Warmiński prowadzi działalność gospodarczą związaną z zaopatrzeniem
w ciepło na podstawie udzielonych koncesji:
wytwarzania ciepła – Nr WCC/524/429/U/OT-7/98/JSS z dnia 10 listopada 1998 r.,
zmienionej późniejszymi decyzjami,
przesyłania i dystrybucji ciepła – Nr PCC/552/429U/OT-7/98/JS z dnia 10 listopada
1998 r., zmienionej późniejszymi decyzjami.
Ciepło wytwarzane przez DALKIA Lidzbark Warmiński dostarczane jest do następujących
obiektów:
budynki wielorodzinne i towarzyszące,
budynki niskie jednorodzinne,
budynki użyteczności publicznej,
podmioty gospodarcze i inne.
Gospodarka cieplna na terenie Miasta Lidzbark Warmiński oparta jest również o kotłownie
lokalne oraz paleniska indywidualne nadal zasilanych głównie węglem, gazem ziemnym oraz
w niewielkim stopniu ogrzewaniem elektrycznym. Szczególnie istotnym przedsięwzięciem
o ekologicznym wymiarze powinno być zatem systematyczne zastępowanie ogrzewania
konwencjonalnego (węglowego) ogrzewaniem „czystym”. Dla rejonów zwartej zabudowy
rozważyć można budowę ekologicznych kotłowni lokalnych.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński energia cieplna wykorzystywana jest:
do ogrzewania pomieszczeń i przygotowania ciepłej wody użytkowej w budownictwie
mieszkaniowym jednorodzinnym i wielorodzinnym;
do przygotowania posiłków w gospodarstwach domowych;
W ESTMOR CONSULTING
83
do przygotowania ciepłej wody oraz do ogrzewania pomieszczeń w budynkach
użyteczności publicznej oraz wśród podmiotów gospodarczych.
Na terenie miasta Lidzbark Warmiński funkcjonują trzy kotłownie opalane węglem i miałem.
Źródła ciepła zlokalizowane w Lidzbarku Warmińskim (ciepłownie osiedlowe):
Nr 1 przy ul. Astronomów 47 o mocy zainstalowanej 20,305 MW
Nr 2 przy ul. Grabowskiego 25 o mocy zainstalowanej 4,71 MW.
Źródło Nr 2 jest źródłem szczytowym i wspomaga źródło Nr 1 w okresie wysokiego
zapotrzebowania na ciepło.
Dystrybucja ciepła realizowana jest realizowana jest poprzez węzły cieplne indywidualne
i grupowe oraz zewnętrzne instalacje odbiorcze.
Podstawowym rodzajem działalności Spółki jest wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodną,
gorącą wodę i powietrze dla układów klimatyzacyjnych (PKD 35.30.Z).
Tabela 21. Charakterystyka kotłowni
Kotłownia
Rodzaj paliwa
Wartość
opałowa paliwa
(kJ/kg)
K1
węgiel, miał
23 553
2,908
wodny
75
K2
węgiel, miał
23 553
8,78
wodny
84
K3
węgiel, miał
23 553
8,7
wodny
84
Moc
zainstalowana
kotłowni (MW)
Rodzaj kotła
Sprawność
kotła (%)
Źródło: Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o.
Całkowite zapotrzebowanie mocy cieplnej pokrywanej przez ciepłownię w 2012 roku
wyniosło 26,35 MW. Źródło ciepła zaopatrzone jest w trzy kotły wodne o łącznej mocy
zainstalowanej 20,388 MW. Sprawność kotłów kształtuje się na poziomie 75-84%.
Kolejne wykresy obrazują zużycie ciepła wraz z liczbą odbiorców na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński w okresie od 2006 do 2012 roku.
Tabela 22. Odbiorcy i zużycie ciepła na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2006-2012
Odbiorcy indywidualni
Lata
Liczba
odbiorców
2006
74
Zużycie ciepła
[GJ/rok]
Odbiorcy instytucjonalni
Zapotrzebowanie
mocy cieplnej
[MW/rok]
co
c.w.u
co
c.w.u
94 055
19 580
13,1
2,4
Liczba
odbiorców
18
Zużycie ciepła
[GJ/rok]
Zapotrzebowanie
mocy cieplnej
[MW/rok]
co
c.w.u
co
c.w.u
24 110
344
5,1
0,2
W ESTMOR CONSULTING
84
Odbiorcy indywidualni
Lata
Liczba
odbiorców
Zużycie ciepła
[GJ/rok]
co
c.w.u
Odbiorcy instytucjonalni
Zapotrzebowanie
mocy cieplnej
[MW/rok]
co
c.w.u
Liczba
odbiorców
Zużycie ciepła
[GJ/rok]
Zapotrzebowanie
mocy cieplnej
[MW/rok]
co
c.w.u
co
c.w.u
2007
75
112 169 19 808
14,2
2,4
18
24 573
376
5,1
0,2
2008
83
81 532
20 111
14,5
2,4
22
26 500
622,5
5,2
0,2
2009
115
102 046 24 703
17,3
2,7
23
29 000
989
5,4
0,3
2010
123
130 550 24 029
17,6
2,7
25
30 567
946
5,7
0,3
2011
113
114 924 20 543
17,2
2,7
35
27 753
1626
5,7
0,3
2012
118
118 215 23 378
17,25
2,8
40
31 669
1734
5,9
0,4
Wykres 10. Odbiorcy indywidualni i instytucjonalni na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o.
Z danych zaprezentowanych w tabeli 22 oraz na wykresie 10 wynika, że liczba odbiorców
indywidualnych, jak i instytucjonalnych w latach 2006-2012 sukcesywnie rosła, za wyjątkiem
roku 2011, kiedy to liczba odbiorców indywidualnych nieznacznie się zmniejszyła.
W analizowanym okresie liczba odbiorców zwiększyła się o 71,7%, w tym liczba odbiorców
indywidualnych wzrosła 59,9%, a liczba odbiorców instytucjonalnych wzrosła o 22,2%.
W 2012 r. odbiorcy instytucjonalni stanowili 74,7% wszystkich odbiorców.
W ESTMOR CONSULTING
85
Wykres 11. Ogólne zużycie ciepła na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2006-2012
Wzrost zużycia ciepła na terenie Lidzbarka Warmińskiego uwarunkowany jest przede
wszystkim wzrostem liczby użytkowników. Ogólne zużycie ciepła na terenie miasta wzrosło
z 138 089 GJ do 174 996 GJ. Tak znaczący wzrost jest wynikiem zużycie ciepła przede
wszystkim przez odbiorców indywidualnych. Zużycie ciepła przez odbiorców indywidualnych
stanowiło w 2012 r. prawie 81% ogólnego zużycia ciepła na terenie Lidzbarka Warmińskiego.
Zużycie ciepła przez odbiorców indywidualnych w całym okresie analizy ulegało wahaniom
z tendencją rosnącą. Na przestrzeni lat 2006-2012 odnotowano wzrost zużycia ciepła
na cele centralnego ogrzewania z 94 055 GJ do 118 215 GJ, tj. o 25,7% oraz wzrost zużycia
ciepła na cele podgrzania wody z 19 580 GJ do 23 378 GJ, co oznacza wzrost o 19,4%.
W 2012 roku ciepło zużyte na cele centralnego ogrzewania stanowiło prawie 83,5%
ogólnego zużycia ciepła przez tę grupę odbiorców, co zostało zaprezentowane
na wykresie 12.
W ESTMOR CONSULTING
86
Wykres 12. Zużycie ciepła przez odbiorców indywidualnych na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński w latach 2006-2012 z podziałem na co i c.w.u
W przypadku odbiorców instytucjonalnych ciepło zużyte na cele centralnego ogrzewania
w analizowanym okresie wzrosło z 24 110 GJ do 31 669 GJ, tj. o 31,4%. Ciepło zużyte
na cele c.o. stanowiło w 2012 r. 94,8% ogólnego zużycia ciepła przez odbiorców
instytucjonalnych, co prezentuje wykres 13.
Wykres 13. Zużycie ciepła przez odbiorców instytucjonalnych na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński w latach 2006-2012 z podziałem na co i c.w.u
W ESTMOR CONSULTING
87
Należy
zauważyć,
że
usprawnienie
istniejącej
sieci
ciepłowniczej
bądź
też
termomodernizacja obiektów z niej korzystających przyczyna się do zmniejszenia strat
ciepła, a tym samym zmniejszenia jego zapotrzebowania.
Analizując zapotrzebowanie mocy cieplnej w latach 2006-2012 należy zaobserwować,
że podobnie jak w przypadku zużycia ciepła, również i zapotrzebowanie na moc cieplną
w analizowanym okresie uległo zwiększeniu. W 2012 r. odnotowano wzrost całkowitego
zapotrzebowania na moc cieplną o 5,5 MW tj. 26,7% (zapotrzebowanie mocy cieplnej
na cele c.o. zwiększyło się o prawie 27,8%, a na cele c.w.u. zwiększyło się o 23,1%).
Wykres 14. Zapotrzebowanie na moc cieplną na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
w latach 2006-2012
Do sieci ciepłowniczej podłączone są budynki należące w 100% do Gminy, placówki
oświatowe, budynki użyteczności publicznej, gospodarstwa domowe, podmioty gospodarcze,
wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, budynki jednorodzinne, budynki służby
zdrowia, instytucje kulturalne i inni.
W tabeli 23 zaprezentowano procentowy udział wykorzystania ciepła przez poszczególne
obiekty z sieci ciepłowniczej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2005-2012.
Tabela 23. Procentowy udział wykorzystania ciepła przez poszczególne obiekty z sieci
ciepłowniczej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2005-2012
Wyszczególnienie
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Budynki wielorodzinne
i towarzyszące
55%
57%
60%
60%
59%
61%
60%
59%
W ESTMOR CONSULTING
88
Wyszczególnienie
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Budynki niskie
jednorodzinne
3%
3%
4%
4%
4%
4%
4%
4%
Budynki użyteczności
publicznej
12%
11%
8%
9%
9%
11%
11%
11%
Szkoły
5%
5%
4%
4%
5%
5%
5%
7%
Podmioty gospodarcze
i inne
25%
24%
22%
23%
23%
19%
18%
19%
Razem
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Największy udział w bilansie cieplnym stanowią budynki wielorodzinne i towarzyszące
(budynki
komunalne,
spółdzielnie,
wspólnoty
mieszkaniowe).
W
2012
r.
budynki
wielorodzinne i towarzyszące zużyły 59% ogólnego zużycia energii cieplnej. Znaczącą grupę
odbiorców ciepła stanowią również podmioty gospodarcze. Najmniejszy udział w zużyciu
ciepła mają budynki jednorodzinne (4% w 2012 r.).
Podział odbiorców ciepła na grupy taryfowe został przedstawiony w kolejnych tabelach.
Tabela 24. Grupy taryfowe odbiorców zaopatrywanych w ciepło ze źródeł ciepła zasilających
sieci ciepłownicze
LW.1
odbiorcy, którym ciepło, wytwarzane w źródle ciepła Nr 1, dostarczane jest do
obiektów poprzez sieć ciepłowniczą stanowiącą własność i eksploatowaną przez
DALKIA Lidzbark Warmiński oraz węzły cieplne stanowiące własność i eksploatowane
przez odbiorców
LW.2
obiektów poprzez sieć ciepłowniczą stanowiącą własność i eksploatowaną przez
DALKIA Lidzbark Warmiński
LW.3
obiektów poprzez sieć ciepłowniczą i grupowe węzły cieplne stanowiące własność i
eksploatowane przez DALKIA Lidzbark Warmiński oraz zewnętrzne instalacje
odbiorcze za węzłami grupowymi, stanowiące własność i eksploatowane przez
odbiorców
LW.4
obiektów poprzez sieć ciepłowniczą , grupowe węzły cieplne oraz zewnętrzne
instalacje odbiorcze za węzłami grupowymi stanowiącą własność i eksploatowaną
przez DALKIA Lidzbark Warmiński
W ESTMOR CONSULTING
89
Tabela 25. Cennik DALKIA Lidzbark Warmiński
Wysokość cen i stawek opłat (netto)
Wyszczególnienie
Jednostki
Grupa taryfowa
LW.1
LW.2
LW.3
LW.4
zł/MW/rok
89 072,23
89 072,23
89 072,23
89 072,23
rata
miesięczna
7 422,69
7 422,69
7 422,69
7 422,69
Cena ciepła
zł/GJ
29,50
29,50
29,50
29,50
Cena nośnika ciepła
zł/m3
14,10
14,10
14,10
14,10
zł/MW/rok
20 626,16
28 595,31
24 961,80
32 305,82
rata
miesięczna
1 718,85
2 382,94
2 080,15
2 692,15
zł/GJ
8,96
10,27
8,83
11,64
Cena za zamówioną moc
cieplną
Stawka opłaty stałej za usługi
przesyłowe
Stawka opłaty zmiennej za
usługi przesyłowe
Z przedstawionych danych statystycznych w tabeli 26 wynika, iż w 2010 r. na terenie
Lidzbarka Warmińskiego znajdowały się 6164 mieszkania o łącznej powierzchni użytkowej
357 623 m2. W tym samym roku analizy 5328 mieszkań (86,4% ogółu mieszkań) było
wyposażonych w centralne ogrzewanie. Z gazu sieciowego w 2010 roku korzystało ponad
55,5% mieszkań zlokalizowanych na terenie Miasta. Z zaprezentowanych danych wynika,
że od 2007 roku liczba mieszkań wyposażonych w centralne ogrzewanie wzrosła o 3,9%,
natomiast liczba mieszkań podłączonych do sieci gazowej wzrosła o 12,0%.
Tabela 26. Wyposażenie zasobów mieszkaniowych w instalacje techniczno-sanitarne
w latach 2007-2010
Zasoby mieszkaniowe
Jednostka miary
2007
2008
2009
2010
2011
mieszk.
5974
6039
6133
6164
-
izby
izba
21291
21530
21846
21953
-
powierzchnia użytkowa mieszkań
m2
345092 349509 355469 357623
-
mieszkania
Mieszkania wyposażone w instalacje techniczno-sanitarne
wodociąg
mieszk.
5961
6026
6120
6151
-
ustęp spłukiwany
mieszk.
5846
5911
6005
6036
-
łazienka
mieszk.
5565
5630
5724
5755
-
mieszk.
5127
5192
5297
5328
-
W ESTMOR CONSULTING
90
Zasoby mieszkaniowe
gaz sieciowy
Jednostka miary
2007
2008
2009
2010
2011
mieszk.
3056
3108
3397
3424
-
Mieszkania wyposażone w instalacje - w % ogółu mieszkań
wodociąg
%
99,8
99,8
99,8
99,8
-
łazienka
%
93,2
93,2
93,3
93,4
-
%
85,8
86,0
86,4
86,4
-
Budynki
użyteczności
publicznej
zaopatrywane
są
w
ciepło
z
ciepłowni
Dalkia,
ul. Astronomów 47 w Lidzbarku Warmińskim. Wyjątek stanowi Przedszkole Nr 5,
ul. Wodna 9, które do ogrzewania wykorzystuje własną kotłownię. Wykaz budynków
użyteczności publicznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński wraz ze wskazaniem źródła
ciepła prezentuje tabela 27.
Tabela 27. Wykaz obiektów użyteczności publicznej należących do Miasta Lidzbark Warmiński
Nazwa obiektu
Rodzaj paliwa
używany do
ogrzewania
budynku
Ilość zużytego
paliwa
(w ciągu roku
2012)
Zainstalowana
moc źródła
ciepła (kW)
Czy budynek
wymaga termomodernizacji?
Urząd Miejski
w Lidzbarku
Warmińskim
c.o. z ciepłowni
Dalkia
bd
bd
nie
ul. Szkolna 2a
c.o. z ciepłowni
Dalkia
bd
bd
tak
Szkoła Podstawowa
Nr 1 ul. Szkolna 2
c.o. z ciepłowni
Dalkia
bd
bd
tak
Gimnazjum Nr 2
c.o. z ciepłowni
Dalkia
bd
bd
tak
c.o. z ciepłowni
Dalkia
bd
bd
tak
miał węglowy
ok. 16 ton
58
tak
c.o. z ciepłowni
Dalkia
bd
bd
tak
Gimnazjum Nr 1
ul. Polna 36
Zespół SzkolnoPrzedszkolny
ul. Polna 36
Przedszkole Nr 5
ul. Wodna 9
MZEAS
ul. Poniatowskiego 22
Źródło: Urząd Miejski w Lidzbarku Warmińskim
W ESTMOR CONSULTING
91
Tabela 28. Wykaz obiektów użyteczności publicznej należących do Powiatu Lidzbarskiego
usytuowanych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
Nazwa obiektu
Rodzaj paliwa
używany do
ogrzewania
budynku
Ilość zużytego
paliwa
(w ciągu roku
2012)
Zainstalowana
moc źródła
ciepła (kW)
Czy budynek
wymaga termomodernizacji?
Zespół Szkół
Zawodowych w
Lidzbarku Warmińskim
c.o. z ciepłowni
Dalkia
1910 GJ
270
nie
Specjalny Ośrodek
Szkolno Wychowawczy
c.o. z ciepłowni
Dalkia
1231 GJ
168
tak
Zespół Szkół
Ogólnokształcących w
Lidzbarku Warmińskim
c.o. z ciepłowni
Dalkia
1300 GJ
130
nie
Zespół Szkół i
Placówek Oświatowych
w Lidzbarku
Warmińskim
c.o. z ciepłowni
Dalkia
2476 GJ
755
tak
Młodzieżowy Dom
Kultury w Lidzbarku
Warmińskim
Gaz
7426 m
46
nie
Budynek Starostwa
Powiatowego
c.o. z ciepłowni
Dalkia
1095 GJ
185
nie
Budynek Starostwa
Powiatowego
Węgiel
535 GJ
150
tak
Młodzieżowy Ośrodek
Wychowawczy
Kotłownia na
zrębki, kocioł
gazowy
4063 GJ
563
nie
3
Źródło: Starostwo Powiatowe w Lidzbarku Warmińskim
Zdecydowana większość budynków użyteczności publicznej podłączona jest do miejskiej
sieci ciepłowniczej Dalkia wykorzystującej węgiel na cele grzewcze. Pozostałe budynki
do celów grzewczych używają węgla, miału węglowego oraz gazu.
W ESTMOR CONSULTING
92
Własne
kotłownie
posiadają
przedsiębiorstwa
działające
na
terenie
Miasta.
W tabeli 29 przedstawiono system grzewczy stosowany w większych zakładach
przemysłowych zlokalizowanych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński.
Tabela 29. System grzewczy stosowany w zakładach przemysłowych usytuowanych na terenie
Miasta Lidzbark Warmiński
Nazwa zakładu
Warmińska
Spółka z o. o.
(do 31.09.2012 r.
Spółdzielnia
Warmińska)
Rodzaj paliwa
używany do
ogrzewania /
procesów
technologicznych
Ilość
zużytego
paliwa
w 2012 r.
gaz ziemny
36 200 m
odpady drewna,
trociny
200 m
3
Zainstalowana
moc źródła
ciepła
Czy planowana
jest
termomodernizacja
budynku?
360 kW
nie
20 kW
nie
ul. Wysokiej Bramy 31
Przedsiębiorstwo
Budowlane
DREWLAND
3
ul. Olsztyńska 1A
12,5 MWt
POLMLEK Sp. z o. o.
ul. Topolowa 1
gaz ziemny
ok. 8 mln m
3
nie
2,5 MWt
nagrzewnica
gaz ziemny
2 stacje
redukcyjne
bd
Wenglorz
ul. Polna 3
2 x 4,8 MWt
nie
energia
elektryczna
ok. 480 MWh
PPHU „DEPTUŁA”
Regina Deptuła
gaz
2370 m
ul. Wiejska 87A
koks
198 ton
3
bd
37 kW
piec
odlewniczy
nie
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonują również przedsiębiorstwa, które
na potrzeby cieplne i procesów technologicznych zużywają drewno oraz poprodukcyjne
odpady drzewne. Jednak zdecydowana większość przedsiębiorstw na terenie Miasta
do procesów technologicznych i ogrzewania budynków używa gazu ziemnego.
W celu określenia potrzeb energetycznych Miasta Lidzbark Warmiński w zakresie
zaopatrzenia w ciepło posłużono się jednostkowymi wskaźnikami zapotrzebowania
W ESTMOR CONSULTING
93
na energię. W przypadku miasta Lidzbark Warmiński nie przeprowadzano badania
ankietowego, gdyż mimo tego, że jest to metoda dokładniejsza, to jednak jest bardziej
czasochłonna i kosztowna, co wydłużyłoby okres opracowania przedmiotowego dokumentu.
Poza tym może się ona okazać metodą o ograniczonej skuteczności, bowiem zwykle
nie udaje się otrzymać informacji zwrotnych od wszystkich ankietowanych lub są one
niepełne oraz obarczone dużym błędem ze względu na brak wiedzy ankietowanych
w zakresie tematyki energetycznej.
5.2. Plany rozwojowe przedsiębiorstw ciepłowniczych
Zgodnie z informacjami uzyskanymi od Dalkia Północ – Ciepłownia Lidzbark Warmiński,
infrastruktura ciepłownicza pokrywa w zupełności aktualne zapotrzebowanie na ciepło.
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez przedsiębiorstwo ciepłownicze w 2013 roku
planowane jest przyłączenie budynku Szkoły Muzycznej przy ul. Orła Białego w Lidzbarku
Warmińskim.
Prognozuje się, że liczba odbiorców indywidualnych podłączonych do miejskiej sieci
ciepłowniczej kształtować będzie się
w roku 2013 na zbliżonym poziomie, jak
w roku ubiegłym, natomiast przewiduje się, że liczba odbiorców instytucjonalnych wzrośnie
w 2013 r. o około 1%.
Tabela 30. Inwestycje planowane do realizacji przez Dalkia Północ – Lidzbark Warmiński
Planowany okres
realizacji
Zakres planowanej inwestycji
2013
Przyłączenie budynku Szkoły Muzycznej ul. Orła Białego
Źródło: Dalkia Północ – Lidzbark Warmiński
5.3. Kierunki rozwoju Gminy w zakresie zaopatrzenia w ciepło
Władze Miasta Lidzbark Warmiński są świadome konieczności podejmowania przedsięwzięć
służących do ograniczenia zużycia energii cieplnej na terenie Miasta, by móc zrealizować
wymogi, jakie narzucają m. in. przepisy krajowe i europejskie. W związku z tym,
w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński,
zostały uwzględnione kierunki działań w zakresie zaopatrzenia w ciepło.
Poniżej przedstawiono zasady obsługi infrastruktury technicznej w zakresie zaopatrzenia
w ciepło dla poszczególnych jednostek przestrzennych na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński.
W Jednostce „A” zaopatrzenie w ciepło przewidziano z indywidualnych źródeł ciepła
z zastosowaniem nowoczesnych, wysokosprawnych urządzeń grzewczych lub z miejskiej
W ESTMOR CONSULTING
94
sieci
ciepłowniczej.
Zaplanowano
adaptację
istniejącej
kotłowni
na
osiedlu
przy
ul. Orneckiej.
W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego teren istniejącej kotłowni
osiedlowej został oznaczony na rysunku symbolem A65UC.
Rysunek 19. Teren istniejącej kotłowni osiedlowej w Jednostce „A”
W Jednostkach „B” i „C” adoptuje się istniejące kotłownie osiedlowe ogrzewające istniejące
zespoły mieszkaniowe. W przypadku wyczerpania się mocy tych kotłowni przewiduje się
zaopatrzenie w ciepło z indywidualnych źródeł ciepła z zastosowaniem nowoczesnych,
wysokosprawnych urządzeń grzewczych.
Rysunek 20. Teren istniejącej kotłowni osiedlowej w Jednostce „C”
W Jednostkach „D”, „E” i F” przewiduje się zaopatrzenie w ciepło z indywidualnych źródeł
ciepła z zastosowaniem nowoczesnych, wysokosprawnych urządzeń grzewczych (systemów
niskoemisyjnych).
W ESTMOR CONSULTING
95
6. Stan zaopatrzenia gminy w gaz
6.1. Stan obecny
Dystrybutorem gazu sieciowego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński jest
Rysunek 21. Mapa Systemu Dystrybucyjnego Pomorskiej Spółki Gazownictwa
Źródło: Strona internetowa Pomorskiej Spółki Gazownictwa sp. z o.o.; http://mapa.psgaz.pl/
W ESTMOR CONSULTING
96
Przez obszar Miasta Lidzbark Warmiński przebiegają gazociągi wysokiego ciśnienia relacji:
DN 150 PN 6,3 MPa UZU Kunik – UZU Redy, rok budowy 1986,
DN 100 PN 6,3 MPa UZU redy – SRP Bartoszyce, rok bydowy 1987,
DN 100 PN 6,3 MPa UZU Redy – SRP Górowo Iławeckie, rok budowy 1991.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński znajdują się dwie stacje gazowe wysokiego ciśnienia:
Lidzbark Warmiński I o przepustowości 1500 m3/h, rok budowy 1986,
Lidzbark Warmiński II o przepustowości 1800 m3/h, rok budowy 1999.
Ponadto w gminie miejskiej Lidzbark Warmiński występuje sieć gazowa średniego i niskiego
ciśnienia.
Tabela 31. Długość gazociągów na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2008-2012
(w metrach)
L. p.
Rodzaj ciśnienia
2008
2009
2010
2011
2012
1
niskie ciśnienie
16 271
17 045
17 368
18 776
19 346
2
średnie ciśnienie
9 399
10 080
10 218
10 493
10 675
Źródło: Pomorska Spółka Gazownictwa sp. z o. o.
Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie
W latach 2008-2012 długość sieci gazowej niskiego ciśnienia wzrosła o 18,9% i na koniec
2012 wynosiła 19,346 km, natomiast długość sieci gazowej średniego ciśnienia wzrosła
z 9,399 km do 10,675 km, co oznacza wzrost o 13,6%.
Tabela 32. Długość czynnych przyłączy gazowych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
w latach 2008-2012 (w metrach)
L. p.
Rodzaj ciśnienia
2008
2009
2010
2011
2012
1
niskie ciśnienie
7 321
7 636
8 100
8 405
8 733
2
średnie ciśnienie
1 023
1 208
1 406
1 878
2 036
Długość czynnych przyłączy gazowych niskiego ciśnienia w analogicznym okresie
zwiększyła się o 19,3% i na koniec 2012 r. wynosiła 8,733 km, natomiast długość czynnych
przyłączy gazowych średniego ciśnienia wzrosła prawie dwukrotnie i na koniec 2012 r.
wynosiła 2,036 km. Wraz ze wzrostem długości gazociągów oraz przyłączy gazowych
sukcesywnie wzrasta liczba przyłączy gazowych na terenie Lidzbarka Warmińskiego.
W latach 2006-2012 liczba przyłączy gazowych niskiego ciśnienia wzrosła z 457 do 547
W ESTMOR CONSULTING
97
przyłączy (wzrost o 19,7%), natomiast liczba przyłączy gazowych średniego ciśnienia
wzrosła z 44 do 102.
Tabela 33. Ilość czynnych przyłączy gazowych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
w latach 2008-2012 (w sztukach)
L. p.
Rodzaj ciśnienia
2008
2009
2010
2011
2012
1
niskie ciśnienie
457
470
498
526
547
2
średnie ciśnienie
44
64
76
87
102
Rysunek 22. Sieć gazowa na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
W ESTMOR CONSULTING
98
„Dostarczany przez Pomorską Spółkę Gazownictwa sp. z o. o. gaz ziemny wysokometanowy
grupy E musi spełniać wymagania określone w:
Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych
warunków funkcjonowania systemu gazowego (Dz. U. z 2010r. Nr 133 poz. 891);
Polskich Normach:
o PN-C-04750: Paliwa gazowe. Klasyfikacja, oznaczenie i wymagania.
o PN-C-04753: Gaz ziemny. Jakość gazu dostarczanego odbiorcom z sieci
dystrybucyjnej”.
Źródło: Strona internetowa Pomorskiej Spółki Gazownictwa
Średnią ważoną wartość ciepła spalania i wartości opałowej dla gazu ziemnego
typu E dystrybuowanego siecią gazową PSG sp. z o. o. dla Obszaru Rozliczeniowego Ciepła
Spalania (ORCS), do którego przynależy Miasto Lidzbark Warmiński prezentuje tabela 34.
Tabela 34. Średnia ważona wartość ciepła spalania i wartości opałowej dla gazu ziemnego
typu E dystrybuowanego siecią dystrybucyjną PSG sp. z o. o. - maj 2013
ID Punktu Wyjścia
z systemu
Operatora
Współpracującego
ID
Punktu
Wejścia
(grupy
punktów
wejścia
Nazwa
Punktu
Wejścia
zasilającego
ORCS
Numer
ORCS
Ciepło
spalania
dla
ORCS
(kHh/m3)
Wartość
opałowa
dla
ORCS
(kHh/m3)
Ciepło
spalania
dla
ORCS
(kHh/m3)
Wartość
opałowa
dla
ORCS
(MJ/m3)
600001
SDO061
Uniszki
Zawadzkie
ORCS010
11,173
10,075
40,223
36,27
Źródło: Strona internetowa Pomorskiej Spółki Gazownictwa sp. z o.o.
Tabela 35. Pozostałe parametry jakościowe gazu ziemnego dystrybuowanego
przez PSG sp. z o. o. - maj 2013
L.p.
Wyszczególnienie
Jednostka
miary
Wymagania wg
normy
Gaz E Olsztyn
1
Metan
%mol
nie określa
97,925
2
Etan
%mol
nie określa
0,887
3
Propan
%mol
nie określa
0,286
4
n-Butan
%mol
nie określa
0,059
5
i-Butan
%mol
nie określa
0,06
6
n-Pentan
%mol
nie określa
0,026
7
i-Pentan
%mol
nie określa
0,027
8
Neopentan
%mol
nie określa
-
W ESTMOR CONSULTING
99
L.p.
Wyszczególnienie
Jednostka
miary
Wymagania wg
normy
Gaz E Olsztyn
9
C6+
%mol
nie określa
-
10
CO2
%mol
nie określa
0,114
11
Azot
%mol
nie określa
0,569
12
Tlen
%mol
nie więcej niż 0,2
0
13
Liczba Wobbego
kWh/m
od 12,5 do 15,0
14,811
14
Gęstość rzeczywista
kg/m
nie określa
0,569
15
Gęstość względna
-
nie określa
-
3
3
Źródło: Strona internetowa Pomorskiej Spółki Gazownictwa sp. z o.o.
W kolejnych tabelach zaprezentowano zestawienie ilości odbiorców oraz zużycie gazu
w latach 2007-2012 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński.
Tabela 36. Ilość użytkowników gazu ziemnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
w latach 2007-2012
Lata
Ogółem
Gospodarstwa
domowe bez
c.o.
Gospodarstwa
domowe z c.o.
Przemysł
Pozostali
2007
2528
1548
857
61
62
2008
3368
2327
964
15
62
2009
3478
2320
1077
16
65
2010
3272
2261
921
19
71
2011
3457
2462
903
19
73
2012
3215
1826
1268
19
102
Źródło: Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., Pomorski Oddział Handlowy w Gdańsku
W ESTMOR CONSULTING
100
Wykres 15. Ilość użytkowników gazu ziemnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
w latach 2007-2012
Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo
S.A., Pomorski Oddział Handlowy w Gdańsku na przestrzeni lat 2007-2012 zwiększyła
się liczba użytkowników gazu ziemnego na terenie
W porównaniu z rokiem 2007 liczba odbiorców gazu ziemnego zwiększyła się o 27,2%.
Wśród gospodarstw domowych bez centralnego ogrzewania odnotowano wzrost o prawie
18,0%, natomiast wśród gospodarstw domowych z centralnym ogrzewaniem liczba
użytkowników wzrosła prawie o 48,0%. Wśród odbiorców związanych z przemysłem
zaobserwowano znaczący spadek podmiotów w 2008 roku. Natomiast na przestrzeni lat
2008-2012 liczba przedsiębiorstw zużywających gaz ziemny utrzymywała się na zbliżonym
poziomie.
W 2012 roku gospodarstwa domowe bez centralnego ogrzewania stanowiły 56,8%,
gospodarstwa
domowe
z
centralnym
użytkowników,
podmioty
związane
z
ogrzewaniem
przemysłem
stanowiły
stanowiły
ok.
39,4%
wszystkich
0,6%
wszystkich
użytkowników gazu ziemnego.
W ESTMOR CONSULTING
101
Tabela 37. Zużycie gazu ziemnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
3
w latach 2007-2012 w tys. m
Lata
Ogółem
Gospodarstwa
domowe bez c.o.
Gospodarstwa
domowe z c.o.
Przemysł
Pozostali
2007
10 305,8
481,9
877,8
8 013,7
932,4
2008
9 832,5
473,3
930,6
7 539,6
889,0
2009
9 174,0
442,4
1 016,7
7 277,6
437,3
2010
9 937,9
461,2
1 095,4
7 720,2
661,1
2011
8 981,5
407,2
1 025,4
7 102,1
446,8
2012
10 847,2
488,9
1 159,2
8 870,6
328,5
Wykres 16. Zużycie gazu ziemnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
3
w latach 2007-2012 w tys. m
Zużycie gazu na przestrzeni lat 2007-2012 ulegało wahaniom. W porównaniu z rokiem
2007 w 2012 roku zużycie gazu wzrosło ok. 5,2%. Wśród gospodarstw domowych
bez centralnego ogrzewania zużycie gazu wzrosło o 1,5%, natomiast wśród gospodarstw
domowych z centralnym ogrzewaniem zaobserwowano wzrost o 32,1%. Pośród podmiotów
gospodarczych związanych z przemysłem odnotowano wzrost zużycia gazu o 10,7%.
W ESTMOR CONSULTING
102
Odbiorcy gazu związani z przemysłem w 2012 roku zużyli prawie 81,8% ogólnego zużycia
gazu.
6.2. Plany rozwojowe dla systemu gazowniczego na terenie Gminy
W najbliższych latach zmiany w zakresie zapotrzebowania na gaz ziemny, mogą być
podyktowane głównie inwestycjami prowadzonymi na terenie Gminy w zakresie budownictwa
mieszkaniowego oraz produkcyjnego.
Istniejąca na terenie Miasta Lidzbark Warmiński sieć gazowa średniego i niskiego ciśnienia
umożliwia podłączenie podmiotów w przypadku osiągnięcia odpowiednich wskaźników
opłacalności ekonomicznej inwestycji na warunkach technicznych ustalonych przez
operatora sieci gazowej.
Pomorska Spółka Gazownictwa sp. z o. o. Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie obecnie
nie planuje większych inwestycji na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. „Plan Rozwoju
Pomorskiej Spółki gazownictwa sp. z o. o. na lata 2009-2013” o numerze decyzji Prezesa
URE: DTA-423-31(12)/2008/2009/RT, nie zakłada sprecyzowanych zadań imiennych dla
6.3. Kierunki rozwoju Gminy w zakresie zaopatrzenia w gaz
Władze Miasta Lidzbark Warmiński są świadome konieczności podejmowania przedsięwzięć
służących do zwiększenia wykorzystania gazu ziemnego na cele bytowe i grzewcze wśród
mieszkańców Miasta. W związku z tym, w miejscowych planach zagospodarowania
przestrzennego zostały uwzględnione kierunki działań związane z rozbudową sieci gazowej
na terenie Miasta i jego poszczególnych jednostek.
W Jednostce „A” zaopatrzenie w gaz przewidziano z istniejących sieci gazowych średniego
i niskiego ciśnienia oraz projektowanych w nawiązaniu do stacji redukcyjnych 1 i 2 stopnia.
W Jednostce „B” zaopatrzenie w gaz przewidziano z istniejących sieci gazowych średniego
i niskiego ciśnienia przebiegających w ul. Olsztyńskiej i Dąbrowskiego od stacji redukcyjnej
1
stopnia
przy
ul.
Dąbrowskiego.
Wielkość
zapotrzebowania
zależna
będzie
od potrzeb przyszłych inwestorów;
W Jednostce „C” zaopatrzenie
w gaz przewodowy przewiduje się z istniejących sieci
gazowych średniego i niskiego ciśnienia przebiegających w ul. Polnej i Astronomów.
Wielkość zapotrzebowania zależna będzie od potrzeb przyszłych inwestorów;
W ESTMOR CONSULTING
103
W Jednostce „D” zaopatrzenie w gaz przewodowy przewiduje się z projektowanych sieci
gazowych niskiego ciśnienia w nawiązaniu do stacji redukcyjnych 2 stopnia. Sieć gazową
należy prowadzić w granicy linii rozgraniczających istniejących i projektowanych ulic
z wyłączeniem pasa drogi krajowej nr 51.
W Jednostce „E” zaopatrzenie w gaz przewodowy przewiduje się z projektowanych sieci
gazowych niskiego ciśnienia w nawiązaniu do stacji redukcyjnych 2 stopnia. Sieć gazową
należy prowadzić w granicy linii rozgraniczających istniejących i projektowanych ulic
z wyłączeniem pasa drogi krajowej nr 51.
W Jednostce „F” zaopatrzenie
w gaz przewodowy przewiduje się z istniejących sieci
gazowych średniego i niskiego ciśnienia oraz projektowanych w nawiązaniu do stacji
redukcyjnych 1 i 2 stopnia.
W ESTMOR CONSULTING
104
7. Stan zaopatrzenia gminy w energię elektryczną
7.1. Stan obecny
Operatorem systemu dystrybucyjnego dla Miasta Lidzbark Warmiński jest:
ENERGA – OPERATOR S.A.
Oddział w Olsztynie
ul. Tuwima 6
10-950 Olsztyn
Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne operatorem systemu dystrybucyjnego jest
przedsiębiorstwo
energetyczne
zajmujące
się
dystrybucją
energii
elektrycznej,
odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące
i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację,
remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi
systemami elektroenergetycznymi.
W obszarze Miasta Lidzbark Warmiński nie ma zlokalizowanej stacji 110/15 kV.
Linie SN 15 kV zasilające obszar Miasta zasilane są z GPZ Lidzbark Warmiński.
W GPZ Lidzbark Warmiński zainstalowane są dwa transformatory 110/15 kV o mocy 16 MVA
każdy. Podstawowym zadaniem stacji GPZ (Główny Punkt Zasilania) jest przetworzenie
energii elektrycznej i „wprowadzenie” jej w lokalną sieć rozdzielczą średniego napięcia 15 kV
zasilającą odbiorców przemysłowych i komunalnych. Stąd lokalizacja stacji, a także moc
znamieniowa transformatorów, jest ściśle związana z zapotrzebowaniem na energię
elektryczną na danym obszarze.
W tabeli 38 przedstawiono wartość mocy czynnej w MV przypadające w szczycie obciążenia
godz. 17:00.
W ESTMOR CONSULTING
105
Tabela 38. Obciążenie GZP w okresie zimowym przypadające w szczycie obciążenia w latach
2008-2012 (w MW)
Nazwa GPZ
2008
2009
2010
2011
2012
Lidzbark Warmiński
10
10,2
13,6
11
12,1
Źródło: Energa Operator S.A. Oddział w Olsztynie
Główną przyczyną spadku obciążenia może być wykorzystywanie przez mieszkańców
coraz bardziej energooszczędnych urządzeń. Natomiast przyczyną wzrostu obciążenia może
być wzrost odbiorców, tj. mieszkańców Miasta oraz zwiększenie ilości urządzeń
elektrycznych i elektronicznych w gospodarstwach domowych obciążających lokalną sieć
energetyczną.
W kolejnych tabelach przedstawiono informacje dotyczące liczby odbiorców oraz zużycia
energii elektrycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński z podziałem na poszczególne
taryfy, zarówno na niskim, jak i średnim napięciu.
Tabela 39. Odbiorcy na niskim napięciu - taryfy C i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy
posiadający umowy kompleksowe
Ogółem
oświetlenie
ulic
PKP
Energetyka
Gospodarstwa rolne
Lata
Liczba
odbiorców
MWh
MWh
MWh
Liczba
odbiorców
MWh
2007
661
14 762,05
1 043,84
30,35
4
30,06
2008
674
13 512,30
939,58
-
3
38,3
2009
609
12 591,13
578,12
6,29
3
36,91
2010
661
12 737,36
566,22
28,90
3
34,3
2011
555
12 211,46
544,04
10,09
3
35,92
2012
462
9 576,42
604,43
23,61
3
44,24
Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie
W ESTMOR CONSULTING
106
Wykres 17. Odbiorcy na niskim napięciu - taryfy C i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy
Z
zaprezentowanych
danych
wynika,
że
liczba
odbiorców
na
niskim
napięciu
taryfy C w analizowanym okresie ulegała wahaniom z przewagą tendencji spadkowej.
W analizowanym okresie liczba odbiorców taryfy C posiadających umowy kompleksowe
zmniejszyła się o 199 odbiorców, tj. spadek ok. 30%. W związku ze spadkiem liczby
odbiorców
systematycznie
zmniejszało
się
również
zużycie
energii
elektrycznej.
W latach 2007-2012 zużycie energii elektrycznej przez tę grupę odbiorców zmniejszyło się
o 5 185,63 MWh, co oznacza spadek około 35%.
Tabela 40. Odbiorcy na niskim napięciu – taryfy G i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy
Ogółem
Gospodarstwa domowe
Lata
Liczba odbiorców
MWh
Liczba odbiorców
MWh
2007
6 634
11 976,12
5 924
11 355,11
2008
6 696
12 081,58
5 971
11 427,77
2009
6 749
11 464,72
5 990
11 464,72
2010
6 809
12 345,68
6 034
11 542,03
2011
6 666
11 714,23
5 904
10 964,84
2012
6 633
11 631,53
5 879
10 974,26
W ESTMOR CONSULTING
107
Wykres 18. Odbiorcy na niskim napięciu – taryfy G i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy
Z
zaprezentowanych
danych
wynika,
że
liczba
odbiorców
na
niskim
napięciu
taryfy G w analizowanym okresie również uległa niewielkim wahaniom. W latach 2007-2010
odnotowano wzrost liczby odbiorców o 2,6%, natomiast od 2010 roku obserwowany jest
spadek liczby odbiorców taryfy G posiadających umowy kompleksowe. W całym okresie
analizy liczba odbiorców zmniejszyła się zaledwie o jednego odbiorcę. Zużycie energii
elektrycznej w analizowanym okresie utrzymywało się na zbliżonym poziomie. Średnia
zużycia energii elektrycznej z lat 2007-2012 wyniosła 11 868,98 MWh/rok.
Wśród odbiorców na niskim napięciu taryfy G posiadających umowy kompleksowe
największą grupę stanowią gospodarstwa domowe. W latach 2007-2012 liczba gospodarstw
domowych utrzymywała się na zbliżonym poziomie. W 2012 r. gospodarstwa domowe
stanowiły ponad 88,6% ogólnej liczby odbiorców. W ostatnim roku analizy gospodarstwa
domowe zużyły 10 974,26 MWh energii elektrycznej, co stanowi ponad 94,3% ogólnego
zużycia energii.
Tabela 41. Odbiorcy na niskim napięciu – taryfy R i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy
Lata
Liczba
odbiorców
Zużycie energii elektrycznej
(MWh)
2007
2
11,07
2008
1
28,08
W ESTMOR CONSULTING
108
Lata
Liczba
odbiorców
(MWh)
2009
1
7,83
2010
1
16,96
2011
2
15,07
2012
3
0,23
Wykres 19. Odbiorcy na niskim napięciu – taryfy R i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy
Liczba odbiorców na niskim napięciu taryfy R posiadających umowy kompleksowe była
niewielka i w analizowanym okresie kształtowała się od 1 do 3 odbiorców. Zużycie energii
elektrycznej przez tę grupę odbiorców wynosiło od 7,83 do 28,08 MWh rocznie.
Kryteria kwalifikowania do grup taryfowych dla odbiorców
1. Taryfa C
Zasilanych z sieci elektroenergetycznych niskiego napięcia o mocy większej od 40 kW
lub prądzie znamieniowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze prądowym większym
od 63 A. z rozliczeniem za pobraną energię elektryczną odpowiednio:
C21 – jednostrefowym,
W ESTMOR CONSULTING
109
C22a – dwustrefowym (strefy: szczyt, pozaszczyt),
C22b – dwustrefowym (strefy: dzień, noc).
Zasilanych z sieci elektroenergetycznych nn o mocy umownej nie większej niż 40 kW
i pądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego nie większym niż 63 A,
z rozliczeniem za pobraną energię elektryczną odpowiednio:
C11 – jednostrefowym,
C12a, C12r – dwustrefowym (strefy: szczyt, pozaszczyt),
C12b – dwustrefowym (strefy: dzień, noc),
C12w – dwustrefowym (strefy: dzień, noc), w których do strefy nocnej zalicza się
dodatkowo wszystkie godziny sobót i niedziel oraz innych dni ustawowo wolnych
od pracy.
2. Taryfa G
Niezależnie od napięcia zasilania i wielkości mocy umownej z rozliczeniem za pobraną
energię elektryczną odpowiednio:
G11 – jednostrefowym,
G12 – dwustrefowym (strefy: dzień, noc),
G12r – dwustrefowym (strefy: szczyt, pozaszczyt),
G12w – dwustrefowym (strefy: dzień, noc), w którym do strefy nocnej zaliczane
są dodatkowo wszystkie godziny sobót i niedziel oraz innych dni ustawowo wolnych
od pracy,
zużywaną na potrzeby:
gospodarstw domowych,
pomieszczeń gospodarczych, związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych
i pomieszczeń piwnicznych, garaży, strychów, o ile jest w nich prowadzona
działalność gospodarcza,
lokali o charakterze zbiorowego mieszkania, to jest: domów akademickich,
internatów, hoteli robotniczych, klasztorów, plebanii, kanonii, wikariatek, rezydencji
biskupich, domów opieki, społecznej, hospicjów, domów dziecka, jednostek
penitencjarnych i wojskowych w części bytowej, jak też znajdujących się w tych
lokalach pomieszczeń pomocniczych, to jest: czytelni, pralni, kuchni, pływalni,
warsztatów, itp., służących potrzebom bytowo-komunalnym mieszkańców, o ile nie
jest w nich prowadzona działalność gospodarcza,
W ESTMOR CONSULTING
110
mieszkań
rotacyjnych,
mieszkań
pracowników
placówek
dyplomatycznych
i zagranicznych przedstawicielstw,
domów letniskowych, domów kempingowych i altan w ogródkach działkowych,
w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza oraz w przypadkach
wspólnego pomiaru – administracji ogródków działkowych,
oświetlenia w budynkach mieszkalnych: klatek schodowych, numerów domów,
piwnic, strychów, suszarni, itp.,
zasilania dźwigów w budynkach mieszkalnych,
węzłów cieplnych i hydroforni, będących w gestii administracji domów mieszkalnych,
garaży indywidualnych odbiorców, w których nie jest prowadzona działalność
gospodarcza.
3. Taryfa R
Dla odbiorców przyłączanych do sieci niezależnie od napięcia znamionowego sieci, których
instalacje za zgodą Operatora nie są wyposażone w układy pomiarowo-rozliczeniowe, celem
zasilania w szczególności:
silników syren alarmowych,
stacji ochrony katodowej gazociągów,
oświetlenia reklam,
krótkotrwałego poboru energii elektrycznej trwającej nie dłużej niż rok.
Tabela 42. Odbiorcy na średnim napięciu oraz zużycie energii elektrycznej - odbiorcy
Lata
Liczba
odbiorców
(MWh)
2007
8
24 489,07
2008
8
25 784,78
2009
8
23 979,69
2010
8
21 169,10
2011
5
8 035,66
2012
6
9 280,65
W ESTMOR CONSULTING
111
Liczba odbiorców na średnim napięciu posiadających umowy kompleksowe zmniejszyła się
z 8 do 6. W związku ze spadkiem liczby odbiorców zmniejszyło się zapotrzebowanie
na energię elektryczną. W latach 2007-2012 odnotowano spadek zużycia energii
elektrycznej w tej grupie odbiorców o 15 208,42 MWh, co oznacza spadek ok. 62,2%.
Tabela 43. Zużycie energii elektrycznej w przedsiębiorstwie
Lata
(MWh)
2007
343,33
2008
386,03
2009
388,28
2010
437,05
2011
0,00
2012
140,25
W latach 2007, 2009-2010 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński odnotowano nielegalny
pobór energii elektrycznej. Nielegalny pobór energii w niniejszych latach kształtował się
w przedziale od 6,56 do 37,59 MWh.
Tabela 44. Nielegalny pobór energii na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012
Lata
Liczba
odbiorców
(MWh)
2007
1
7,86
2008
-
-
2009
2
37,59
2010
3
6,56
2011
0
0
2012
0
0
W ESTMOR CONSULTING
112
W latach 2009-2012 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonowali odbiorcy końcowi
posiadający umowy o świadczenie usług dystrybucji. Liczba odbiorców na średnim napięciu
nie uległa zmianie i wynosiła w każdym roku po 3 odbiorców, natomiast znacznie zwiększyło
się zużycie energii elektrycznej przez tych odbiorców. W latach 2009-2012 odnotowano
wzrost z 4 572,6 MWh w 2009 r. do 23 534,66 MWh w 2012 r. W przypadku odbiorców
na niski napięciu liczba odbiorców wzrosła z 45 do 278. W latach 2009-2012 zużycie energii
przez odbiorców na niskim napięciu wzrosło z 78,01 MWh do 4 032,55 MWh.
Tabela 45. Odbiorcy końcowi posiadający umowy o świadczenie usług dystrybucji
odbiorcy na średnim napięciu
odbiorcy na niskim napięciu
ogółem
Lata
razem
sprzedaż
ogółem
MWh
liczba odbiorców
MWh
liczba odbiorców
MWh
2009
-
-
45
78,01
78,01
2010
3
4 572,6
61
538,64
5 111,24
2011
3
19 707,684
139
1 657,745
21 365,429
2012
3
23 534,66
278
4 032,55
27 567,21
Tabela 46. Łączne zużycie energii elektrycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
w latach 2007-2012
Lata
Zużycie w
przedsiębiorstwie
(MWh)
Zużycie energii
elektrycznej
przez odpowiednie
grupy
odbiorców* (MWh)
Nielegalny
pobór
energii
elektrycznej
(MWh)
Odbiorcy końcowi
posiadający umowy
o świadczenie usług
dystrybucji (MWh)
Zużycie
energii
elektrycznej
(MWh)
2007
343,33
51 238,31
7,86
-
51 589,50
2008
386,03
51 406,74
-
-
51 792,77
2009
388,28
48 762,56
37,59
78,01
49 266,44
2010
437,05
46 269,10
6,56
5 111,24
51 823,95
2011
0,00
31 976,43
0
21 365,43
53 341,86
2012
140,25
30 488,83
0
27 567,21
58 196,29
*Odbiorcy posiadający umowy kompleksowe na średnim napięciu, na niskim napięciu – taryfy C,
na niskim napięciu – taryfy G, odbiorcy taryfy R
W ESTMOR CONSULTING
113
Wykres 20. Łączne zużycie energii elektrycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Energa – Operator S.A. Oddział w Olsztynie
łączne zużycie energii elektrycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach
2007-2012 wzrosło o 12,8%. W 2012 roku zużycie energii elektrycznej wyniosło
ok. 58 196 MWh.
W ESTMOR CONSULTING
114
PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA
2013-2028
Rysunek 23. Sieć elektroenergetyczna 15 i 0,4 kV w południowym obszarze Miasta Lidzbark Warmiński
Źródło: ENERGA – OPERATOR S.A. Oddział w Olsztynie
W ESTMOR CONSULTING
115
PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA
2013-2028
Rysunek 24. Sieć elektroenergetyczna 15 i 0,4 kV w północnym obszarze Miasta Lidzbark Warmiński
W ESTMOR CONSULTING
116
Zestawienie długości linii elektroenergetycznych napowietrznych i kablowych na terenie
Miasta zawiera tabela 47.
Tabela 47. Wykaz długości linii 15 i 0,4kV zasilających teren Miasta Lidzbark Warmiński
Linie 15 kV [m]
Linie 0,4 kV [m]
Rok
napowietrzne
kablowe
napowietrzne
kablowe
17 800
28 500
62 500
81 000
2012
Źródło: ENERGA – OPERATOR S.A., Oddział w Olsztynie
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonuje obecnie 17 800 m napowietrznych linii
energetycznych o napięciu 15 kV oraz 28 500 m linii kablowych o tym samym napięciu.
Ponadto na opisywanym areale funkcjonuje 62 500 m linii energetycznych napowietrznych
o napięciu 0,4 kV, oraz 81 000 m linii energetycznych kablowych.
Na terenie działania ENERGA – OPERATOR S.A. Oddział w Olsztynie obowiązuje taryfa
dla energii elektrycznej, przesyłu i dystrybucji, opłata za obsługę handlową, opłata
abonamentowa.
Taryfa uwzględnia postanowienia:
ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2010 r. poz. 1059);
rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowych
zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną
(Dz. U. z 2011 r. Nr 189, poz. 1126), zwanego dalej „rozporządzeniem taryfowym”;
rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych
warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2007 r. Nr 93,
poz. 623 z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem systemowym”;
ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych
u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych
sprzedaży mocy i energii elektrycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 130, poz. 905 z późn. zm.),
zwanej dalej „ustawą o rozwiązaniu KDT”;
Informacji Prezesa URE Nr 27/2012, z dnia 23 października 2012 r., w sprawie stawek
opłaty przejściowej na rok 2013.
W ESTMOR CONSULTING
117
Taryfa określa:
grupy taryfowe i szczegółowe kryteria kwalifikowania odbiorców do tych grup;
sposób ustalania opłat za przyłączenie do sieci Operatora, zaś w przypadku
przyłączenia do sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV także ryczałtowe
stawki opłat;
stawki
opłat
za
świadczenie
usługi
dystrybucji
i
warunki
ich
stosowania,
z uwzględnieniem podziału na stawki wynikające z :
dystrybucji energii elektrycznej (składniki zmienne i stałe stawki sieciowej),
korzystania z krajowego systemu elektroenergetycznego (stawki jakościowe),
odczytywania wskazań układów pomiarowo-rozliczeniowych i ich bieżącej kontroli
(stawki abonamentowe),
przedterminowego
rozwiązania
kontraktów
długoterminowych
(stawki
opłaty
przejściowej).
sposób ustalania bonifikat za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii
elektrycznej i standardów jakościowych obsługi odbiorców;
sposób ustalania opłat za:
ponadumowny pobór energii biernej,
przekroczenia mocy umownej,
nielegalny pobór energii elektrycznej,
opłaty za usługi wykonywane na dodatkowe zlecenie odbiorcy;
opłaty za wznowienie dostarczania energii elektrycznej po wstrzymaniu jej dostaw
z przyczyn, o których mowa w art. 6 ust. 3 i 3a ustawy.
W ESTMOR CONSULTING
118
Tabela 48. Tabela stawek opłat sieciowych – Oddział w Olsztynie
Źródło: Taryfa, Energa Operator, Gdańsk z dnia 17 grudnia 2012 r.
Stan sieci elektroenergetycznej oceniany jest jako dobry. Energa Operator S.A. Oddział
w Olsztynie zgodnie z zapisami właściwych przepisów prawa oraz Instrukcji Ruchu
i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej planuje i realizuje modernizacje / remonty oraz bieżące
zabiegi eksploatacyjne w sieci wysokiego napięcia, średniego napięcia oraz niskiego
napięcia, których celem jest zapewnienie dobrego stanu technicznego infrastruktury
sieciowej, a przez to poprawa jakości usług (m .in. ograniczenia czasu ograniczeń
awaryjnych oraz ilości wyłączanych odbiorców) oraz spełnienie wymagań wynikających
ze wzrostu zapotrzebowania na moc.
Infrastruktura oświetleniowa na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark warmiński stanowi
własność dwóch podmiotów: Miasta oraz Energa Oświetlenie Sp. z o. o. Łączna długość
obwodów oświetleniowych wynosi ok. 45 km, w tym długość linii kablowych wynosi
ok. 12,6 km, a długość linii napowietrznych ok. 33 km. Obwody napowietrzne w większości
podwieszone są na konstrukcjach wsporczych linii elektromagnetycznych niskiego napięcia.
W ESTMOR CONSULTING
119
Oświetlenie
sterowane
jest
przez
zegary
astronomiczne.
Na
terenie
Miasta
zinwentaryzowanych zostało ponad 1560 opraw oświetleniowych.
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Energa Oświetlenie Sp. z o. o. obwody
oświetleniowe w zdecydowanej większości stanowią własność Spółki, natomiast oprawy są
własnością Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński.
Z informacji przekazanych przez Miasto Lidzbark Warmiński na terenie Miasta funkcjonuje
oświetlenie uliczne, którego stan techniczny oceniany jest jako dobry.
7.2. Plany rozwojowe przedsiębiorstwa energetycznego
W najbliższych dziesięciu latach zmiany w zakresie zapotrzebowania na energię elektryczną
mogą być podyktowane głównie inwestycjami prowadzonymi na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński w zakresie budownictwa jednorodzinnego, wielorodzinnego oraz produkcyjnego.
Wpływ na zmniejszenie zapotrzebowania na energię elektryczną będzie miało coraz
powszechniejsze stosowanie energooszczędnych świetlówek kompaktowych w miejsce
dotychczas stosowanych żarówek do oświetlenia mieszkań i obiektów użyteczności
publicznej.
Niemniej jednak, z uwagi na ciągły rozwój cywilizacyjny nastąpi wzrost konsumpcji energii
elektrycznej spowodowany:
wzrostem ilości odbiorców,
wzrostem ilości odbiorników zainstalowanych u poszczególnych odbiorców,
rozwojem przemysłu i usług,
ewentualnie szerszym wykorzystaniem energii elektrycznej do celów grzewczych.
Wzrost ten będzie nieco wyhamowywany poprzez wymianę części stosowanych już
urządzeń
na
nowe,
energooszczędne,
ale
zwiększenie
ogólnej
liczby
odbiorców
i odbiorników, zgodnie z globalnymi tendencjami, spowoduje zwiększenie zużycia energii
elektrycznej.
Infrastruktura energetyczna na terenie Miasta pokrywa obecnie zgłaszane zapotrzebowanie
na energię elektryczną.
Na terenie Miasta realizowana jest bieżąca rozbudowa sieci elektroenergetycznej
15 i 0,4 kW w związku z działalności przyłączeniową Operatora, tj. realizacją określonych
warunków przyłączenia i zawieranych umów o przyłączenie. Pomimo iż w planie rozwoju
na przyłączenie odbiorców przewidziano jedynie nakłady rzędu 70 tys. PLN, to należy mieć
W ESTMOR CONSULTING
120
na uwadze, że plan rozwoju opracowywany jest na okres 4-5 lat i obejmuje okres większy
niż ten, który wynika z warunków przyłączenia (ważność 2 lata) oraz terminów wynikających
z zawieranych umów przyłączeniowych (ok. 1 rok). W związku z powyższym rzeczywisty
poziom realizowanych zadań wynika przede wszystkim z bieżących umów przyłączeniowych.
Poza planem rozwoju na obszarze Miasta Lidzbark Warmiński przewidywane są zadania
modernizacyjne wymienione w tabeli 49.
Tabela 49. Inwestycje planowane do realizacji na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w zakresie
rozbudowy systemu energetycznego
Planowany okres
realizacji
Zakres planowanej Inwestycji
wymiana kabli olejowych 15 kV ze zwiększeniem przekroju
2014
Lidzbark Warmiński: st. Gdańska L-0006 – Poniatowskiego L-0097 –
Piłsudskiego L-0008 (ul. Poniatowskiego, Ornecka)
Ponadto operator systemu dystrybucyjnego jest zobowiązany (zgodnie z art. 7. ust 1 ustawy
Prawo energetyczne) do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci energetycznej
z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie, na zasadzie równoprawnego traktowania,
jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania energii,
a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru.
7.3. Kierunki rozwoju Gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną
W związku z rozwojem Miasta Lidzbark Warmiński oraz planowanym rozwojem
budownictwa, a także w trosce o zasilanie Miasta w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego wskazano konieczność budowy głównego punktu zasilania (GPZ).
Władze Miasta Lidzbark Warmiński w celu zapewnienia stałego dostępu do tego nośnika
energii mieszkańcom Miasta, uwzględniły w miejscowych planach zagospodarowania
przestrzennego kierunki działań związane z rozbudową sieci energetycznej na terenie
Miasta.
W Jednostce „A” dla usprawnienia gospodarki energetycznej przewiduje się budowę
głównego punktu zasilania (GPZ). Zasilania terenów przewidzianych pod zainwestowanie
nastąpi z istniejącej sieci średniego napięcia (SN) poprzez rozbudowę sieci niskiego napięcia
(nn) i stacji transformatorowych na warunkach określonych przez zarządcę sieci. Sieć
elektroenergetyczną należy lokalizować w ciągach komunikacyjnych lub wydzielonych
pasach technicznych. W przypadku konieczności technicznych dopuszcza się lokalizowanie
W ESTMOR CONSULTING
121
projektowanych sieci w granicach działek budowlanych lub drogach wewnętrznych.
Przyłączenie odbiorców sieci będzie następowało na warunkach i zasadach określonych
przez zarządcę sieci.
W Jednostce „B” dla usprawnienia gospodarki energetycznej przewiduje się budowę
W Jednostce „C” dla usprawnienia gospodarki energetycznej przewiduje się budowę
W Jednostce „D” zasilanie terenów przewidzianych do zainwestowania nastąpi z istniejącej
sieci SN poprzez ich rozbudowę na warunkach określonych przez zarządcę sieci. Sieć
W Jednostce „E” zasilanie terenów przewidzianych do zainwestowania nastąpi z istniejącej
sieci SN poprzez ich rozbudowę na warunkach określonych przez zarządcę sieci. Sieć
W ESTMOR CONSULTING
122
W Jednostce „F” zapotrzebowanie w energię elektryczną nastąpi z linii nn z wykorzystaniem
istniejących i projektowanych stacji transformatorowych na warunkach określonych przez
zarządcę sieci. Sieć elektroenergetyczną należy lokalizować w ciągach komunikacyjnych lub
wydzielonych pasach technicznych. W przypadku konieczności technicznych dopuszcza się
lokalizowanie projektowanych sieci w granicach działek budowlanych lub drogach
wewnętrznych. Przyłączenie odbiorców sieci będzie następowało na warunkach i zasadach
określonych przez zarządcę sieci.
W ESTMOR CONSULTING
123
8. Przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii
elektrycznej i paliw gazowych
Jednym z warunków rozwoju współczesnego świata jest dążenie do zmniejszenia zużycia
energii w różnych procesach. Dotyczy to również procesów, które służą do utrzymania
komfortu klimatycznego i komfortu użytkowania w budynkach: ogrzewania, wentylacji,
klimatyzacji, podgrzewania wody wodociągowej.
Niżej wymienione fakty, mówiące, że:
zasoby paliw są ograniczone,
dostępność do paliw jest coraz trudniejsza,
z uwagi na powyższe, ceny paliw będą miały tendencję wzrostową,
należy ograniczać zanieczyszczenie środowiska produktami procesów spalania,
świadczą o znacznej roli działań zmierzających do oszczędzania energii i jej efektywnego
wykorzystania.
W Polsce w wyniku przyjętej polityki społeczno-gospodarczej energia nie była szanowana,
a w społeczeństwie zanikał nawyk oszczędnego jej użytkowania. Po roku 1990
wraz z wprowadzeniem gospodarki rynkowej nastąpiło urealnienie cen nośników energii,
co zmusiło jej odbiorców do szukania rozwiązań dających oszczędności w tym zakresie.
Niekorzystna struktura zasobów paliw naturalnych w Polsce (monokultura węgla)
jest przyczyną nieprawidłowej proporcji pokrycia zapotrzebowania na energię pierwotną
za pomocą różnych nośników. Udział paliw stałych w gospodarce energetycznej Polski
wynosi ok. 77%, a paliw węglowodorowych (oleje opałowe, gaz) ok. 21%, co w porównaniu
z wysokorozwiniętymi krajami Europy Zachodniej jak również Węgrami, Czechami
czy Słowacją, jest niekorzystne z uwagi na duży udział paliw stałych i związane z tym
zanieczyszczenie środowiska. Występuje również zbyt mały udział odnawialnych źródeł
energii, szczególnie w porównaniu z krajami „starej” Unii Europejskiej.
W Polsce udział sektora bytowo-komunalnego w ogólnym zużyciu energii wynosi ok. 40%,
z czego 36% przypada na budynki, przy czym ok. 30% przypada na budynki mieszkalne,
a reszta na budynki użyteczności publicznej. Ponieważ tam, gdzie zużywa się znaczne ilości
energii, można też jej dużo zaoszczędzić, stąd duże możliwości samorządów terytorialnych
administrujących częścią budynków mieszkalnych i będących właścicielami dużej ilości
budynków użyteczności publicznej do działań w tym zakresie, począwszy od szczebla
podstawowego, czyli od gminy. Również bardzo duże możliwości oszczędzania mają
odbiorcy indywidualni (gospodarstwa domowe) oraz inni drobni odbiorcy.
W ESTMOR CONSULTING
124
W chwili obecnej sektor bytowo-komunalny na terenie Polski, jak i Miasta Lidzbark
Warmiński zużywa nadmierne ilości energii. Sami użytkownicy mieszkań nie mają jednak
pełnych możliwości ograniczenia kosztów ogrzewania ze względu na stan techniczny
i dalekie od nowoczesnych rozwiązania techniczne instalacji dostarczających energię
do poszczególnych lokali. Szczególny wpływ na taki stan ma brak liczników energii cieplnej,
urządzeń regulacyjnych, niska sprawność źródeł ciepła, duże straty ciepła w instalacjach, ale
także duże straty ciepła istniejących budynków, nierzadko wielokrotnie przekraczające
obecnie obowiązujące normatywy. Rezerwy powstałe po usunięciu powyższych przyczyn
są znaczne i sięgają 30-40% energii zużywanej do ogrzewania i podgrzewania wody
wodociągowej.
Wykorzystanie tych rezerw jest możliwe przez poprawę stanu technicznego istniejących
układów zaopatrzenia w ciepło i samych budynków na terenie analizowanej jednostki
samorządu terytorialnego poprzez:
modernizację źródeł ciepła,
termomodernizację budynków,
modernizację instalacji odbiorczych (centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej).
Zastosowanie powyższych rozwiązań spowoduje generalne podniesienie sprawności
użytkowej eksploatowanych układów poprzez bardziej efektywną konwersję energii
chemicznej paliwa na energię cieplną oraz bardziej optymalne wykorzystanie wytworzonej
energii. Wiąże to się z dopasowaniem wydajności instalacji i urządzeń odbiorczych
do aktualnych potrzeb cieplnych ogrzewanych pomieszczeń czy też produkcji ciepłej wody
użytkowej.
Jednocześnie w obiektach nowo wznoszonych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński należy
stosować nowoczesne rozwiązania techniczne o wysokiej sprawności użytkowej tj.:
nowoczesne rozwiązania źródeł ciepła opartych o kotły grzewcze o wysokiej sprawności
opalanych paliwem ciekłym lub gazowym,
instalacje grzewcze wyposażone w urządzenia regulacyjne pozwalające na oszczędną
ich eksploatację,
instalacje grzewcze i ciepłej wody użytkowej wyposażone w urządzenia pomiarowe,
umożliwiające
indywidualne
rozliczanie,
co
skłania
użytkowników
do
działań
zmierzających do oszczędzania energii,
właściwą izolację termiczną instalacji, co zminimalizuje niepożądane straty ciepła,
budynki o przegrodach charakteryzujących się małym współczynnikiem przenikania
ciepła, co najmniej nie przekraczającym obowiązujących normatywów.
W ESTMOR CONSULTING
125
Stosowanie nowoczesnych rozwiązań technicznych, poza podstawowym, ekonomicznym
aspektem, zapewnia każdemu użytkownikowi wygodną, bezpieczną i łatwą eksploatację
urządzeń.
Niebagatelną zaletą stosowania nowoczesnych rozwiązań technicznych jest ograniczenie
zanieczyszczenia środowiska poprzez zmniejszenie ilości spalanego paliwa oraz zmianie
paliwa stałego (węgiel) na bardziej ekologiczne paliwa ciekłe, gazowe lub biopaliwa. Kwestia
ochrony środowiska ma duże znaczenie ze względu na fakt, iż Miasto Lidzbark Warmiński
stanowi ważny historycznie i przyrodniczo ośrodek.
Zapewnienie odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach przeznaczonych dla ludzi,
zwierząt lub technologii przemysłowych wymaga wytworzenia i dostarczenia odpowiedniej
ilości ciepła. Ciepło to na terenie Miasta Lidzbark Warmiński, można uzyskać z konwersji
energii chemicznej paliwa stałego, ciekłego lub gazowego lub też z dostępnych na terenie
Miasta odnawialnych źródeł energii.
Ogólnie źródła ciepła można podzielić na:
źródła indywidualne (miejscowe),
kotłownie wbudowane,
ciepłownie (kotłownie wolno stojące),
elektrociepłownie.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński występują trzy pierwsze z wyżej wymienionych
rodzajów źródeł ciepła. Obecnie największą sprawnością i największą ilością energii
wyprodukowanej z jednostki paliwa umownego charakteryzują się nowoczesne kotły opalane
gazem, lekkim olejem opałowym oraz biopaliwami takimi jak słoma i pellet. Ze źródeł ciepła
z kotłami opalanymi węglem największą sprawność mają duże jednostki instalowane
w elektrociepłowniach. Najmniejszą sprawnością charakteryzuje się produkcja energii
elektrycznej w elektrowni kondensacyjnej. Wynika to z niskiej sprawności teoretycznej
obiegu termodynamicznego, który jest podstawą działania elektrowni kondensacyjnej.
Do niedawna kotły gazowe (podobnie olejowe) produkowane w Polsce charakteryzowały
się
prostą
konstrukcją
i
były
urządzeniami
dość
przestarzałymi
technologicznie
(atmosferyczne palniki inżektorowe, zapalanie za pomocą dyżurnego płomyka, prymitywna
automatyka), a ich sprawności mieściły się w granicach 65-70 %. Nie stanowiły one zatem
zbyt wielkiej konkurencji dla kotłów opalanych paliwami stałymi.
Zastosowanie nowoczesnych kotłów gazowych, olejowych lub opalanych biopaliwem
w miejsce przestarzałych lub w miejsce kotłów węglowych daje wyraźne oszczędności
energii pierwotnej (39-43%).
W ESTMOR CONSULTING
126
Poza tym należy stwierdzić, że:
najbardziej niekorzystny ze względu na ilość zużytej energii pierwotnej jest układ
ogrzewania elektrycznego oporowego (361% energii pierwotnej w paliwie stałym zużytym
w elektrowni),
w razie stosowania paliw stałych najbardziej efektywne energetycznie jest skojarzone
wytwarzanie energii cieplnej i elektrycznej w elektrociepłowniach,
źródła ciepła opalane węglem o małych mocach (kotłownie lokalne i indywidualne
w małych domach) są nieopłacalne energetycznie i uciążliwe dla środowiska
naturalnego,
bardzo korzystne energetycznie i z punktu widzenia ochrony środowiska są układy
grzewcze na paliwo gazowe lub ciekłe, wyposażone w nowoczesne jednostki kotłowe
oraz kotłownie wykorzystujące w procesie spalania biopaliwa tj. pellet, słoma, drewno,
owies,
rozwiązaniem, mającym w przyszłości szanse na powszechne stosowanie, są pompy
ciepła z napędem silnikiem spalinowym lub turbiną gazową, obecnie rzadko stosowane
ze względu na wysokie koszty inwestycyjne.
Z technicznego punktu widzenia modernizacja źródeł ciepła polega na:
wymianie istniejących kotłów na nowocześniejsze, o wyższej sprawności i mniejszej
emisji zanieczyszczeń do atmosfery,
zastosowaniu nowoczesnych, wysokosprawnych i powodujących małe straty ciepła
układów i urządzeń do przygotowania ciepłej wody użytkowej – w przypadku kotłowni
dwufunkcyjnych,
zastosowaniu elektronicznych regulatorów automatyzujących proces spalania paliwa
i
dostosowujących
produkcję
ciepła
do
aktualnych
warunków
pogodowych
oraz do chwilowego rozbioru ciepłej wody użytkowej,
zastosowaniu pomp obiegowych w instalacjach centralnego ogrzewania, tam gdzie przed
modernizacją instalacja pracowała jako grawitacyjna,
dostosowaniu
istniejących
kominów
do
specyficznych
wymogów,
jakie
stawia
zastosowanie kotłów opalanych gazem lub olejem opałowym, przez stosowanie wkładek
z blachy stalowej chromoniklowej, bądź budowie nowych kominów zewnętrznych
dwuściennych ze stali chromoniklowej,
stosowaniu stacji uzdatniania wody, przedłużającej żywotność urządzeń grzewczych
i instalacji i gwarantujących zachowanie wysokiej sprawności, dzięki znacznej redukcji
odkładania
się
kamienia
kotłowego
na
powierzchniach
ogrzewalnych
kotłów
i w rurociągach instalacji.
W ESTMOR CONSULTING
127
Zastosowanie powyższych elementów wpłynie bezpośredniego na zwiększenie sprawności
źródeł zaopatrzenia poszczególnych obiektów w ciepło, a tym samym do zmniejszenia ilości
spalanego paliwa opałowego oraz racjonalizacji użytkowania wygospodarowanego ciepła.
Dla Miasta Lidzbark Warmiński przy modernizacji źródeł ciepła proponuje się następujące
rodzaje kotłów lub innych układów grzewczych:
KOTŁY NA PALIWA STAŁE (WĘGIEL)
Nowoczesne kotły na paliwa stałe wyposażone są w automatyczny regulator procesu
spalania, sterujący ilością powietrza dolotowego do komory spalania w funkcji temperatury
wody wylotowej lub temperatury w ogrzewanym pomieszczeniu, zabezpieczający również
przed wrzeniem wody i wygaśnięciem ognia. Kotły te są często wyposażane w przykotłowy
zasobnik paliwa o dużej pojemności, z którego węgiel do paleniska podawany
jest automatycznie. Sprawność kotłów wynosi 70-80%.
Pomimo wysokiej sprawności w porównaniu ze stosowanymi wcześniej kotłami węglowymi,
niedorównującej jednak nowoczesnym kotłom na paliwa gazowe i ciekłe, oraz ograniczeniem
uciążliwości obsługi, nie zaleca się stosowania tych kotłów przy modernizacji źródeł ciepła
z uwagi na:
mniejszą sprawność, niż nowoczesnych kotłów gazowych i olejowych,
dużą emisję zanieczyszczeń do atmosfery,
jakość regulacji temperatury nie dorównującą układom stosowanym w kotłowniach
gazowych, olejowych i na biopaliwa,
wzrost cen węgla spowodowana spadkiem zasobów węgla w Polsce, oraz wzrostem
importu węgla z zagranicy.
Zastosowanie takiego kotła można rozważać jedynie w następujących przypadkach:
braku możliwości podłączenia do sieci gazowej,
braku możliwości lokalizacji zbiorników oleju opałowego i gazu płynnego,
ze względu na niskie koszty inwestycyjne, przy braku środków finansowych
i konieczności wymiany istniejącego kotła węglowego w przypadku awarii.
KOTŁY OPALANE GAZEM ZIEMNYM
Zaletami tych kotłów są:
wysoka sprawność 91-93%, w przypadku kotłów kondensacyjnych powyżej 100%,
niska emisja zanieczyszczeń do atmosfery,
W ESTMOR CONSULTING
128
brak konieczności zatrudnienia obsługi stałej,
możliwość stosowania wysokiej klasy automatyki, zwiększającej ekonomiczność systemu
grzewczego,
oszczędność miejsca – brak magazynu paliwa,
stała gotowość do pracy i szybki rozruch,
opłata za paliwo następuje po jego zużyciu.
Wady:
konieczność budowy przyłącza gazu,
zależność od jedynego dostawcy gazu przewodowego w Polsce jakim jest Polskie
Górnictwo Naftowe i Gazownictwo.
Kotły opalane gazem ziemnym należy stosować przy modernizacji kotłowni wszędzie tam,
gdzie istnieje możliwość przyłączenia do sieci gazowej, a koszty wykonania przyłącza
nie są zbyt wysokie.
KOTŁY OPALANE LEKKIM OLEJEM OPAŁOWYM LUB GAZEM PŁYNNYM
wysoka sprawność – ok. 90%,
brak konieczności zatrudnienia obsługi stałej,
grzewczego,
dowolny wybór dostawcy paliwa.
Wady:
konieczność budowy magazynu oleju lub zbiornika na gaz płynny,
wysoki koszt paliwa,
opłata za paliwo następuje przed jego zużyciem.
Kotły
opalane
lekkim
olejem
opałowym
lub
gazem
płynnym
należy
stosować
przy modernizacji kotłowni wszędzie tam, gdzie nie ma możliwości przyłączenia do sieci
gazowej lub koszty przyłączenia są zbyt wysokie ze względu na znaczną odległość,
bądź konieczność przebudowy istniejącej sieci rozdzielczej. Wyboru między olejem
opałowym, a gazem płynnym należy dokonać po szczegółowej analizie kosztów inwestycji
W ESTMOR CONSULTING
129
oraz późniejszych kosztów eksploatacji kotłowni, biorąc pod uwagę aktualne ceny paliw
i ewentualnie przewidując ich przyszłe zmiany.
KOTŁY OPALANE BIOPALIWAMI (PELLET, ZRĘBKI, SŁOMA)
wysoka sprawność – 80-90%,
brak konieczności zatrudnienia obsługi stałej (wyjątek – słoma),
grzewczego,
dowolny wybór dostawcy paliwa.
Wady:
dość wysoki koszt urządzeń,
duże gabaryty w przypadku kotłów opalanych słomą,
konieczność budowy magazynu paliwa, w przypadku słomy – o dużej kubaturze,
opłata za paliwo następuje przed jego zużyciem,
Kotły opalane biopaliwami należy stosować przy modernizacji kotłowni wszędzie tam, gdzie
nie ma możliwości przyłączenia do sieci gazowej, lub koszty przyłączenia są zbyt wysokie
ze względu na znaczną odległość, bądź konieczność przebudowy istniejącej sieci
rozdzielczej. Wyboru rodzaju biopaliwa dokonać po szczegółowej analizie kosztów inwestycji
oraz późniejszych kosztów eksploatacji kotłowni, biorąc pod uwagę aktualne ceny paliw
i ewentualnie przewidując ich przyszłe zmiany, a także możliwości dostawy od lokalnych
producentów.
KOTŁY ZASILANE ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ
Zalety:
bardzo wysoka sprawność kotłowni – 99%,
bardzo niskie koszty inwestycyjne,
brak instalacji odprowadzenia spalin,
brak emisji zanieczyszczeń do atmosfery w miejscu lokalizacji kotłowni,
grzewczego,
Wady:
W ESTMOR CONSULTING
130
duże koszty eksploatacji ze względu na wysoką cenę energii elektrycznej, nawet
w systemie dwutaryfowym,
zależność od dostawcy energii elektrycznej.
POMPY CIEPŁA
Pompy ciepła umożliwiają wykorzystanie energii cieplnej zgromadzonej w środowisku
naturalnym, a w szczególności w:
ciekach wodnych powierzchniowych i podziemnych,
powietrzu,
gruncie.
Zaletami układu ogrzewania z pompą ciepła są:
75% energii zużywanej przez układ czerpane jest z odnawialnego (bezpłatnego) źródła,
jakim jest środowisko naturalne,
brak emisji zanieczyszczeń do atmosfery w miejscu lokalizacji układu,
grzewczego.
Wady:
do zbudowania układu potrzebne jest sąsiedztwo zbiornika wodnego lub duża
powierzchnia terenu,
25% energii
dostarczane jest w postaci energii elektrycznej, wady jak w przypadku
kotłowni elektrycznej,
wysokie koszty inwestycyjne.
W przypadku wykorzystania do napędu pompy silnika spalinowego lub turbiny gazowej
maleją wprawdzie koszty eksploatacji, ale znacznie rosną koszty inwestycyjne.
KOLEKTORY SŁONECZNE
Kolektory słoneczne wykorzystują promieniowanie słońca do podgrzewania czynnika
grzewczego,
który
stosowany
jest
do
przygotowania
ciepłej
wody
użytkowej
w podgrzewaczach pojemnościowych z dwoma wężownicami. Druga wężownica zasilana
jest czynnikiem grzewczym z kotłowni i podgrzewa wodę w przypadku zachmurzenia.
Zalety:
znikome koszty eksploatacji,
W ESTMOR CONSULTING
131
Wady:
duże koszty inwestycyjne,
konieczność współpracy z innym źródłem ciepła np. kotłownią gazową, olejową
lub na biopaliwo,
konieczność dostosowania konstrukcji dachu do zamontowania kolektorów,
zależność wydajności układu od warunków pogodowych i pory roku.
Należy stwierdzić, że modernizację źródeł ciepła na terenie Gminy należy prowadzić
w oparciu o kotły opalane przede wszystkim biopaliwem. Przy modernizacji kotłowni należy
brać pod uwagę warunki techniczne, jakie zostały przytoczone na początku niniejszego
rozdziału.
Modernizacja kotłowni na terenie Miasta Lidzbark Warmiński musi być poprzedzona
opracowaniem szczegółowego projektu budowlanego i wykonawczego, który m.in. powinien
rozwiązać następujące zagadnienia:
optymalny dobór kotła lub kotłów,
wybór kotła o odpowiedniej konstrukcji,
wybór optymalnego układu regulacji, dostosowanego do ilości i rodzaju zastosowanych
kotłów oraz charakteru odbiorcy ciepła,
wybór układu technologicznego kotłowni dostosowanego do charakteru odbiorcy,
określenie i dobór urządzeń i osprzętu niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania
kotłowni,
określenie obliczeniowego zużycia paliwa w sezonie grzewczym, bądź w roku
w przypadku kotłowni dwufunkcyjnych.
W celu racjonalizacji wykorzystania energii na terenie Miasta Lidzbark Warmiński możliwa
jest także realizacja inwestycji związanych z modernizacją oświetlenia ulicznego. Nie można
bowiem zapomnieć, że władze samorządowe zobowiązane są do utrzymania takiego
oświetlenia i zapewnienia mieszkańcom Miasta bezpiecznych warunków do podróżowania
po zmroku. W tym też celu niezbędne jest zapewnienie funkcjonowania sprawnego
i efektywnego oświetlenia. Jedną z możliwości poprawy wykorzystania energii w tym celu
jest modernizacja obecnie ustawionych lamp i wykorzystanie nowoczesnych, a przez
to bardziej oszczędnych lamp oświetleniowych. Inną możliwością jest wykorzystanie
do oświetlenia systemów hybrydowych związanych z pozyskiwaniem energii wiatru oraz
słońca.
Hybrydowe światła uliczne działają w oparciu o elektryczność powstałą poprzez
przechwytywanie energii słonecznej za pomocą paneli słonecznych oraz energii wiatru
W ESTMOR CONSULTING
132
przy użyciu silników wiatrowych. Kombinacja ta sprawia, że systemy te są bardziej
praktyczne w stosunku do systemów oświetleniowych opierających się jedynie na energii
słonecznej. Hybrydowe zasilanie jest wyposażone w akumulatory pozwalające na działanie
od trzech do pięciu dni, niezależnie od warunków atmosferycznych. Wiatrowo-słoneczna
metoda oświetlenia jest samowystarczalna, niezależna oraz eliminuje potrzebę budowania
ziemnych łączy elektrycznych, które są typowe dla konwencjonalnych systemów oświetleń
ulicznych. Wykorzystanie systemów hybrydowych przyczynia się również do zmniejszenia
ilości środków ponoszonych przez władze gminne na zapewnienie odpowiednich standardów
związanych z oświetleniem ulicznym.
Trzeba bowiem wskazać, że oświetlenie zasilane energią słoneczną i wiatrową jest
darmowe, a zatem w przypadku zastosowania wskazanych rozwiązań możliwe jest
uzyskanie oszczędności w budżecie
Miasta
Lidzbark Warmiński
i przeznaczenie
dodatkowych środków na inwestycje rozwojowe, przyczyniające się do wzrostu atrakcyjności
danej jednostki samorządowej.
Odnośnie przedsięwzięć przyczyniających się do racjonalizacji wykorzystania źródeł energii
oraz poprawy efektywności energetycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński zostały
sporządzone audyty energetyczne dla wszystkich budynków użyteczności publicznej
należących do Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński. W tabeli 50 przedstawiono potrzeby
inwestycyjne w zakresie termomodernizacji budynków użyteczności publicznej wraz
z szacunkowymi kosztami poszczególnych inwestycji.
Tabela 50. Potrzeby inwestycyjne w zakresie termomodernizacji budynków użyteczności
publicznej
L. p.
1
Nazwa budynku użyteczności
publicznej
Miejski Zespół EkonomicznoAdministracyjny Szkół i
Przedszkoli
Szacunkowy
koszt
inwestycji
Szacunkowy
koszt
dokumentacji
(w tys. zł)
(w tys. zł)
261,53
14,31
wymiana wewnętrznej
instalacji c.o. wraz z
grzejnikami, docieplenie
stopu, ścian zewnętrznych
oraz ścian w gruncie,
wymiana stolarki okiennej i
drzwiowej
16,91
drzwiowej
ul. Poniatowskiego 22
2
Przedszkole Nr 5
ul. Wodna 9
295,83
Zakres robót
W ESTMOR CONSULTING
133
L. p.
3
4
5
6
Nazwa budynku użyteczności
publicznej
Zespół Szkolno-Przedszkolny
ul. Polna 36
Gimnazjum Nr 2
ul. Polna 36
Szkoła Podstawowa Nr 1
ul. Szkolna 2
Gimnazjum Nr 1
ul. Szkolna 2 a
RAZEM
Szacunkowy
koszt
inwestycji
Szacunkowy
koszt
dokumentacji
(w tys. zł)
(w tys. zł)
Zakres robót
77,50
drzwiowej
45,14
drzwiowej
69,32
drzwiowej
733,94
40,16
drzwiowej
4 798,87
263,34
-
1416,04
824,88
1266,65
Źródło: Urząd Miejskie w Lidzbarku Warmińskim
Należy podkreślić, że w perspektywie do 2028 roku trudno jest sporządzić dokładny spis
projektów przewidywanych do wykonania przez mieszkańców Miasta. Należy się jednak
spodziewać, że podążając za przykładem władz Miasta Lidzbark Warmiński, osoby
zamieszkujące Miasto przystąpią do wykonywania inwestycji mających na celu zmniejszenie
zapotrzebowania budynków na energię, a to wpłynie z kolei na poprawę stanu środowiska
naturalnego w tej części województwa warmińsko-mazurskiego.
W ESTMOR CONSULTING
134
Zgodnie z zapisami ustawy o efektywności energetycznej (Rozdział 3, Art. 10, ust. 1-2
Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej):
1. Jednostka sektora publicznego, realizując swoje zadania, stosuje co najmniej dwa
ze środków poprawy efektywności energetycznej, o których mowa w ust. 2.
2. Środkiem poprawy efektywności energetycznej jest:
1) umowa, której przedmiotem jest realizacja i finansowanie przedsięwzięcia służącego
poprawie efektywności energetycznej;
2) nabycie nowego urządzenia, instalacji lub pojazdu, charakteryzujących się niskim
zużyciem energii oraz niskimi kosztami eksploatacji;
3) wymiana eksploatowanego urządzenia, instalacji lub pojazdu na urządzenie,
instalację lub pojazd, o których mowa w pkt. 2, albo ich modernizacja;
4) nabycie lub wynajęcie efektywnych energetycznie budynków lub ich części albo
przebudowa lub remont użytkowanych budynków, w tym realizacja przedsięwzięcia
termomodernizacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r.
o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. Nr 223, poz. 1459, z 2009 r.
Nr 157, poz. 1241 oraz z 2010 r. Nr 76, poz. 493);
5) sporządzenie audytu energetycznego w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada
2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów eksploatowanych budynków
w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. — Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r.
Nr 243, poz. 1623 oraz z 2011 r. Nr 32, poz. 159 i Nr 45, poz. 235), o powierzchni
użytkowej powyżej 500 m2, których jednostka sektora publicznego jest właścicielem
lub zarządcą.
3. Jednostka sektora publicznego informuje o stosowanych środkach poprawy efektywności
energetycznej na swojej stronie internetowej lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty
w danej miejscowości.
W ESTMOR CONSULTING
135
9. Analiza możliwości wykorzystania lokalnych i odnawialnych
źródeł energii
9.1. Energia wiatru
Polska położona jest w strefie o przeciętnych warunkach wietrzności, z prędkościami wiatru
na poziomie 3,5-4,5 m/s. Dla obszaru Polski maksymalne sezonowe zasoby energii wiatru
dość dobrze pokrywają się z maksymalnym zapotrzebowaniem na energię cieplną,
czyli okresem występowania najniższych temperatur, trzeba zatem stwierdzić, że korzystanie
z tego źródła energii jest jak najbardziej uzasadnione.
Zaletami siłowni wiatrowych są:
bezpłatność energii wiatru;
brak zanieczyszczenia środowiska naturalnego;
możliwość budowy na nieużytkach.
Z kolei jako wady wymienić należy:
wysokie koszty inwestycyjne i eksploatacyjne;
zniekształcenie krajobrazu.
Korzyścią ekologiczną wyprodukowania 1 kWh energii elektrycznej z elektrowni wiatrowej,
w stosunku do tradycyjnie wyprodukowanej w elektrowni węglowej, jest uniknięcie emisji
do atmosfery następujących zanieczyszczeń: 5,5 g SO2, 4,2 g NOx, 700 g CO2, 49 g pyłów
i żużlu.
2
Rysunek 25. Energia wiatru w kWh/m na wysokości 30 m nad poziomem gruntu
Źródło: Halina Lorenc, Instytut Meteorologii i Gospodarki wodnej, Opracowanie 2001, Warszawa
W ESTMOR CONSULTING
136
Rysunek 26 przedstawia mezoskalową mapę wiatrów, na której naniesiono izolinie rocznej
podaży surowej energii wiatru, niesionej przez strugę wiatru o powierzchni przekroju 1 m 2
na wysokości 30 m nad poziomem gruntu (30 m n.p.g). Niniejszą mapę sporządzono
na podstawie wyników 30-letnich pomiarów prędkości wiatru wykonanych przez Instytut
Meteorologii i Gospodarki Wodnej w latach 1971 – 2000. Lokalizacja obszarów korzystnych
dla energetyki wiatrowej wykazuje duże podobieństwo do wyżej pokazanych map wiatru.
Podobnie jest z lokalizacją obszarów niekorzystnych.
Rysunek 26. Potencjalne możliwości rozwoju energetyki wiatrowej na terenie województwa
warmińsko-mazurskiego
Źródło: Program ekoenergetyczny województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2005-2010
z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014
Zgodnie z rys. 25 i 26 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński występują niewielkie warunki
wiatrowe, w związku z czym potencjał energetyczny określony został jako mały.
Wykres 21 prezentuje możliwości produkcji energii elektrycznej przez turbinę wiatrową
o mocy 3 kW.
W ESTMOR CONSULTING
137
Wykres 21. Produkcja energii elektrycznej przez MTW o mocy 3 kW
Z powyższego wykresu
wynika, że najwyższy potencjał produkcji energii elektrycznej
w Polsce pochodzącej z wiatru przypada na okres jesienno-zimowy, kiedy to prędkości
wiatru są najwyższe. Zaistniała sytuacja jest bardzo korzystna, ze względu na fakt,
że
maksymalne
sezonowe
zasoby
energii
wiatru
pokrywają
się
z
największym
zapotrzebowaniem na energię w okresie grzewczym.
9.1.1. Elektrownie wiatrowe
Elektrownia wiatrowa składa się z zespołu urządzeń produkujących energię elektryczną,
wykorzystujących do tego turbiny wiatrowe. Energia elektryczna uzyskana z wiatru jest
uznawana za ekologicznie czystą, gdyż, pomijając nakłady energetyczne związane
z wybudowaniem takiej elektrowni, wytworzenie energii nie pociąga za sobą spalania
żadnego paliwa. Natomiast instalacja złożona z kilku- kilkunastu pojedynczych elektrowni
wiatrowych w celu produkcji energii elektrycznej stanowi farmę wiatrową. Skupienie turbin
pozwala na ograniczenie kosztów budowy i utrzymania oraz uproszczenie sieci elektrycznej.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński nie funkcjonują elektrownie wiatrowe. Powodem
ograniczającym budowę elektrowni wiatrowej są uwarunkowania prawne, przyrodnicze,
krajobrazowe i sozologiczne związane z lokalizacją na terenie Lidzbarka Warmińskiego
obszarów i obiektów prawnie chronionych, które znacznie ograniczają budowę elektrowni
wiatrowych.
Z uwagi na uwarunkowania prawne, przyrodnicze, krajobrazowe i sozologiczne, należy
uznać za wyłączone dla lokalizacji elektrowni wiatrowych następujące obszary:
wszystkie tereny objęte formami ochrony przyrody,
W ESTMOR CONSULTING
138
projektowane obszary ochronne, w tym zwłaszcza obszary wytypowane w ramach
tworzenia Europejskiej Sieci Obszarów Chronionych NATURA 2000, projektowane
i postulowane zespoły przyrodniczo-krajobrazowe,
tereny tworzące osnowę ekologiczną województwa, której zasięg określony został
w planie zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego,
tereny położone w strefach ekspozycji obiektów dziedzictwa kulturowego: pomników
historii, cennych założeń urbanistycznych i ruralistycznych oraz założeń zamkowych,
parkowo- pałacowych i parkowo-dworskich,
tereny w otoczeniu lotnisk wraz z polami wznoszenia i podejścia do lądowania.
9.1.2. Małe turbiny wiatrowe (MTW)
Mała elektrownia wiatrowa to elektrownia wiatrowa o niewielkiej mocy mająca zastosowanie
w zasilaniu dedykowanych odbiorników małej mocy. Często małe elektrownie wiatrowe
(MEW) zwane są Przydomowymi Elektrowniami Wiatrowymi. Określenie czy dana
elektrownia zalicza się do grupy małych zależy od wielkości jej łopat. Jeżeli średnica wirnika
nie przekracza 2 m to przyjmuje się, że są to małe elektrownie wiatrowe.
Małe elektrownie wiatrowe wykorzystywane są najczęściej do zasilania budynków
mieszkalnych, rolnych oraz letniskowych. W zależności od zużycia energii oraz dostępnych
lokalnie zasobów wiatru. Do zasilenia budynku jednorodzinnego może być potrzebna
elektrownia wiatrowa o mocy od 800 W do 5000 W.
Precyzyjną definicję małej elektrowni wiatrowej określa norma IEC 61400-02. Według niej
małą elektrownią wiatrową możemy nazwać elektrownię, która spełnia następujące warunki:
Powierzchnia zakreślana przez łopaty turbiny <200 m2, ale większa niż 2m2,
Moc znamionowa <65 kW,
Napięcie generowane mniejsze niż 1000 V a. c. lub 1500 V d. c.
W praktyce dla gospodarstw rolnych oraz mniejszych zakładów przemysłowych potrzebne
mogą być elektrownie wiatrowe o mocy między 10 kW i 60 kW. Elektrownia wiatrowa jest
podłączona do budynku za pośrednictwem falownika, który synchronizuje ją z siecią
elektroenergetyczną.
Mała turbina wiatrowa może dostarczać prąd na potrzeby odbiornika autonomicznego
(wydzielonego), czyli działającego niezależnie od sieci elektroenergetycznej.
W ESTMOR CONSULTING
139
Może nim być:
wydzielony obwód w domu, zwykle niskonapięciowy (np. obwód oświetleniowy
czy obwód ogrzewania podłogowego wspomagającego ogrzewanie domu), działający
niezależnie od pozostałej instalacji elektrycznej w domu - zasilanej z konwencjonalnej
sieci elektroenergetycznej albo
cała instalacja domowa, odłączana od sieci energetycznej na czas korzystania
z energii wytworzonej przez przydomową elektrownię, albo w ogóle niepodłączona
do sieci elektroenergetycznej. Większe elektrownie wiatrowe (zwane też siłowniami)
przeznaczone są przede wszystkim do wytwarzania energii, która następnie
przekazywana jest do sieci elektroenergetycznej. Są one jednak znacznie droższe
od małych - przydomowych.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński należy wziąć pod uwagę rozwój małych turbin
wiatrowych (MTW), wykorzystywanych na potrzeby własne właściciela, m.in. do oświetlenia
domów, pomieszczeń gospodarczych, ogrzewania. MTW mają liczne zalety, do których
zaliczyć można:
odporność na silne wiatry, cyklony, nawałnice;
łatwiejszą instalację w porównaniu z dużymi turbinami;
brak linii przesyłowych, co powoduje, że nie występują straty przesyłu i koszty
eksploatacyjne, inwestycyjne oraz konserwacyjne z tym związane;
potencjalnie małe oddziaływanie na środowisko;
brak wywierania istotnego wpływu na krajobraz, gdyż można je wkomponować
w otocznie, a nawet traktować jako elementy dekoracyjne.
9.2. Energia słoneczna
Polska nie jest krajem uprzywilejowanym pod względem możliwości wykorzystania energii
słonecznej ze względu na położenie na stosunkowo dużej szerokości geograficznej, w której
promieniowanie słoneczne jest mniej intensywne, szczególnie w okresie jesienno-zimowym,
kiedy to przypada sezon grzewczy. Z tego względu w polskich warunkach uzasadnione jest
wspomaganie energią słoneczną jedynie produkcji ciepłej wody użytkowej, bowiem energię
słoneczną warto pozyskiwać tylko w sezonie ciepłym, a więc od kwietnia do października.
Zaletą wykorzystania energii słonecznej jest brak jej negatywnego oddziaływania
na środowisko. Trudność wykorzystania tego źródła energii wynika zaś z dobowej
i sezonowej zmienności promieniowania słonecznego. Do wad należy także mała gęstość
dobowa strumienia energii promieniowania słonecznego.
W ESTMOR CONSULTING
140
Energię słoneczną wykorzystuje się przetwarzając ją w inne użyteczne formy, a więc
w energię:
cieplną – za pomocą kolektorów;
elektryczną – za pomocą ogniw fotowoltaicznych.
W Polsce wykorzystanie paneli fotowoltaicznych w układach zasilających jest ograniczone
jedynie do specyficznych zastosowań, na ogół tam, gdzie ze względu na małą moc
odbiornika doprowadzenie sieci elektroenergetycznej jest mało opłacalne. Najczęściej
są stosowane do zasilania znaków ostrzegawczych i reklam.
Miasto Lidzbark Warmiński położona jest na obszarze, gdzie usłonecznienie względne
w ciągu roku (czyli liczba godzin z bezpośrednio widoczną tarczą słoneczną) waha się
w granicach 36-38%. Natomiast średnioroczne sumy napromieniowania słonecznego
całkowitego padającego na jednostkę powierzchni poziomej na obszarze Miasta Lidzbark
Warmiński wynoszą 3600-3700 MJ/m2, zaś roczna liczba godzin czasu promieniowania
słonecznego wynosi 1650.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński energia słoneczna może stanowić jedno
z alternatywnych źródeł energii. Szczególnie latem może być wykorzystywana między innymi
do podgrzewania wody użytkowej. Preferowanym kierunkiem rozwoju energetyki słonecznej
jest instalowanie indywidualnych kolektorów na budynkach mieszkalnych i budynkach
użyteczności publicznej w Lidzbarku Warmińskim.
W ESTMOR CONSULTING
141
Rysunek 27. Warunki nasłonecznienia w Polsce
Usłonecznienie względnie na terenie Polski
Średnioroczne sumy napromieniowania
słonecznego całkowitego padającego
2
na jednostkę powierzchni poziomej w MJ/m
Roczna liczba godzin czasu promieniowania słonecznego (usłonecznienie)
Źródło: www.imgw.pl
Rysunek 28 prezentuje szacunkowy stopień pokrycia zapotrzebowania na podgrzewanie
c.w.u. energią słoneczną przy wykorzystaniu prawidłowo dobranej i wykonanej instalacji.
W ESTMOR CONSULTING
142
Rysunek 28. Stopień wykorzystania energii słonecznej na przestrzeni roku
Źródło: http://www.zsgastro.internetdsl.pl/kolektor.htm
Jak wynika z rysunku 28 największa efektywność kolektorów słonecznych przypada na okres
od kwietnia do września i to właśnie w tym okresie ich wykorzystanie jest najbardziej
opłacalne, choć można ich używać przez cały rok. Nawet, jeśli ogrzeją one wodę tylko o kilka
stopni, to generowane są oszczędności.
Energia słoneczna na terenie Miasta Lidzbark Warmiński może być również wykorzystywana
jako
energia
elektryczna
przetworzona
poprzez
ogniwa
fotowoltaiczne.
Ogniwa
fotowoltaiczne podobnie jak termiczne kolektory słoneczne, są obecnie najczystszymi
urządzeniami do produkcji energii. W przypadku kolektorów jest to energia cieplna,
natomiast w przypadku ogniw energia elektryczna.
Na pracę, a tym samym wydajność ogniw fotowoltaicznych, pory roku nie mają dużego
znaczenia, bowiem przy ogniwach fotowoltaicznych niemal każda pora roku przynosi
podobne efekty: wiosną uzyskuje się około 30% energii rocznej, latem 40%, jesienią 20%,
a zimną 10%.
Ogniwa fotowoltaiczne wykorzystuje się zarówno do wspomagania dużych instalacji
przemysłowych, jak i indywidualnych - w domach jedno i wielorodzinnych. Generowana
energia elektryczna jest wykorzystywana niezależnie od przyłączonej sieci oraz może być
magazynowana. Dla uzyskania instalacji o mocy 1 kW wymagana jest instalacja
o powierzchni od 7 m² do 20 m² w zależności od zastosowanego modułu. Zwykle instalacja
zapewniająca 2 kW jest wystarczająca dla pokrycia niemal całego zapotrzebowania domu
jednorodzinnego.
Możliwe jest także wykorzystywanie ogniw fotowoltaicznych do zasilania znaków
ostrzegawczych ustawionych na drogach przebiegających przez Miasto Lidzbark Warmiński,
co dodatkowo wpłynie na bezpieczeństwo osób poruszających się tymi szlakami
komunikacyjnymi.
W ESTMOR CONSULTING
143
Wykres 22 prezentuje możliwości produkcji energii elektrycznej przy użyciu baterii
słonecznych. Również w tym przypadku okres największej efektywności przypada na okres
największego nasłonecznienia, które w Polsce występuje w okresie od kwietnia do września.
Wykres 22. Produkcja energii elektrycznej przez panele fotowoltaiczne
W chwili obecnej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w systemy solarne wyposażone jest
część budynków mieszkalnych, Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy oraz Specjalny
Ośrodek Wychowawczy w Lidzbarku Warmińskim. Oprócz niniejszych obiektów, żaden
budynek użyteczności publicznej należący do Miasta Lidzbark Warmiński nie posiada
instalacji solarnej wspomagającej c.o. i c.w.u.
Zakres montażu instalacji solarnych w niniejszych budynkach uzależniony jest w znaczącym
stopniu od dostępnych źródeł dofinansowania niniejszego przedsięwzięcia.
W związku z powyższym należy zaznaczyć, że Miasto Lidzbark Warmiński wykorzystując
sprzyjające warunki nasłonecznienia, szczególnie w okresie wiosenno-letnim, powinno
w kolejnych latach podejmować działania w celu rozpowszechniania wykorzystania energii
słonecznej na potrzeby c.o. i c.w.u. budynków użyteczności publicznej, jaki i pozostałych
obiektów. Ponadto na terenie analizowanej jednostki samorządu terytorialnego powinno się
zacząć
propagować
wśród mieszkańców
oraz lokalnych przedsiębiorców korzyści
wynikające z zastosowania kolektorów słonecznych na potrzeby c.o. i c.w.u., zachęcając
ich do wykorzystywaniu w szerokim zakresie niniejszego odnawialnego źródła energii.
Jednym z nich są znikome koszty energii w zł za 1 kWh, uzyskanej z kolektorów słonecznych
w porównaniu z pozostałymi paliwami konwencjonalnymi, co prezentuje wykres 23.
W ESTMOR CONSULTING
144
Wykres 23. Koszty energii w zł za 1 kWh
Z danych przedstawionych na powyższym wykresie wynika, że najniższy koszt wytworzenia
1 kWh energii gwarantują kolektory słoneczne, dzięki którym można zaoszczędzić nawet
do 70% kosztów energii przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz do 20% na potrzeby c.o.
9.3. Energia geotermalna
Ze względu na odmienną technologię i inne kierunki zastosowań w wykorzystaniu energii
geotermalnej, stosuje się podział na geotermię płytką (niskiej entalpii) – pompy ciepła
oraz geotermię głęboką (wysokiej entalpii) – źródła geotermalne.
Główną zaletą wykorzystania energii zawartej w wodach geotermalnych (geotermii głębokiej)
jest jej „czystość”, gdyż zastępując tradycyjne nośniki energii (np. węgiel, koks), energią
gorącej wody eliminuje się emisję gazów i pyłów, co ma istotny wpływ na środowisko
naturalne. Poza tym instalacje oparte na wykorzystaniu energii geotermalnej odznaczają
się stosunkowo niskimi kosztami eksploatacyjnymi. Wadami pozyskiwania tego rodzaju
energii są:
duże nakłady inwestycyjne na budowę instalacji;
ryzyko przemieszczenia się złóż geotermalnych, które na całe dziesięciolecia mogą
„uciec” z miejsca eksploatacji;
ich eksploatację ograniczają często niesprzyjające wydobyciu warunki;
efektem
ubocznym
ich
wykorzystania
jest
niebezpieczeństwo
zanieczyszczenia
atmosfery, a także wód powierzchniowych i podziemnych przez szkodliwe gazy
(np. siarkowodór) i minerały.
W ESTMOR CONSULTING
145
Lidzbark Warmiński położony jest w granicach okręgu grudziądzko-warszawskiego,
charakteryzującego się potencjałem 168 000 Mgpu/km2 (ton paliwa umownego na km2).
Przy założeniu, że 1 Mgpu=29,33 GJ, potencjał energii geotermalnej niniejszego okręgu
wynosi jedynie 4 927 440 GJ.
Rysunek 29. Potencjał energii geotermalnej z uwzględnieniem okręgów i subbasenów
Źródło: Roman Ney i Julian Sokołowski, 1992. Instytut Gospodarki Surowcami
Mineralnymi i Energią Polska Akademia Nauk, Kraków
Zgodnie z poniższym rysunkiem wody geotermalne występujące na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński osiągają temperaturę ok. 20ºC.
Rysunek 30. Występowanie wód geotermalnych w Polsce
Wykorzystanie geotermii płytkiej może następować poprzez wykorzystanie pomp ciepła.
Ciepło produkowane przez pompy może być w dużej części pobierane z ogólnie dostępnego
W ESTMOR CONSULTING
146
środowiska cechującego się niewyczerpalnymi zasobami energii (np. grunt, cieki wodne,
powietrze atmosferyczne), nie powodując przy tym jego degradacji. Ponadto pompy
zapewniają wysoki komfort użytkowania, nie wymagają codziennej obsługi, cechują się cichą
pracą i nie zanieczyszczają środowiska w miejscu użytkowania. Wadę pomp stanowią duże
koszty inwestycyjne, zwykle znacząco wyższe od innych równoważnych systemów
pozyskania energii. Ich wadą jest także niebezpieczeństwo skażenia środowiska naturalnego
freonami - w przypadku pomp sprężarkowych – lub czynnikami stosowanymi w pompach
absorpcyjnych (NH3, H2SO4, CH3OH itp.). Z tego względu przed podjęciem decyzji
o zainstalowaniu pompy ciepła należy przeprowadzić staranną analizę ekonomiczną
uwzględniającą
konkretne
warunki
użytkowania
układu,
w
którym
znajduje
ona
zastosowanie.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w chwili obecnej pompy ciepła są wykorzystywane
jedynie na potrzeby prywatnych domów mieszkalnych. Ze względu na stosunkowo wysoki
koszt urządzeń należy się spodziewać, że nadal będą one pełniły marginalną rolę
w produkcji energii.
9.4. Energia wodna
Polska jest krajem ubogim w wodę, dlatego też rozwój dużych elektrowni wodnych
na jej terenie jest ograniczony. Możliwy jest jednak wzrost ilości małych elektrowni wodnych,
które dzielą się jeszcze na:
mikroelektrownie o mocy do 50 kW, ewentualnie 300 kW;
minielektrownie o mocy 50 kW-1 MW, ewentualnie 300 kW-1 MW;
małe elektrownie o mocy 1-5 MW.
Budowa
elektrowni
wodnych
uzależniona
jest
od
spełnienia
szeregu
wymogów
wprowadzonych przepisami prawa, do których należą m.in. umożliwienie migracji ryb, jeżeli
jest to uzasadnione warunkami lokalnymi, zapobieganie stratom ryb przy przejściu przez
turbiny elektrowni, ograniczenia w zakresie przekształcenia istniejącej rzeźby terenu
i naturalnego układu koryta rzeki. Z tego względu nie jest to źródło energii masowo
wykorzystywane na terenie Polski i należy stwierdzić, że także na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński nie należy się spodziewać w najbliższym czasie masowego powstania elektrowni
wodnych.
Energia wody jest nieszkodliwa dla środowiska, nie przyczynia się do emisji gazów
cieplarnianych, nie powoduje zanieczyszczeń, a jej produkcja nie pociąga za sobą
wytwarzania odpadów. Poza tym koszty użytkowania elektrowni wodnych są niskie.
W ESTMOR CONSULTING
147
Jej
zaletą
jest
także
stworzenie
możliwości
wykorzystania
zbiorników
wodnych
do rybołówstwa, celów rekreacyjnych czy ochrony przeciwpożarowej. Wśród wad
hydroenergetyki należy wymienić niekorzystny wpływ na populację ryb, którym uniemożliwia
się wędrówkę w górę i w dół rzeki, niszczące oddziaływanie na środowisko nabrzeża, a także
fakt, że uzależnione od dostaw wody hydroelektrownie mogą być niezdolne do pracy
np. w czasie suszy. Wadą jest również fakt, że niewiele jest miejsc odpowiednich
do lokalizacji takich elektrowni.
Obecnie na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonuje elektrownia wodna na Łynie,
której eksploatacją zajmuje się Energa Hydro Sp. z o. o., ul. Hoffmanna 5, 83-010 Straszyn.
Parametry techniczne elektrowni wodnej na Łynie w Lidzbarku Warmińskim:
rok budowy 1908/1993 (w 1993 r. odbył się ostatni duży remont części budowlanej),
powierzchnia zlewni w przekroju elektrowni: 2471 km2,
SSQ: 16 m3/sek,
moc zainstalowana: 600 kW,
przełyk instalowany: 23,5 m3/sek,
ilość turbozespołów: 2,
typ turbin: Kaplan i Francis,
średnia produkcja energii elektrycznej 1400 MWh.
W latach 2014-2015 Energa Hydro Sp. z o. o. planuje przebudowę jazu przy elektrowni
wodnej Lidzbark II wraz z instalacją turbiny Archimedesa o mocy 30 kW, przełyk instalowany
1,5 m3/sek. Turbina zostanie zamontowana w nieczynnej komorze turbinowej EW Lidzbark II.
9.5. Energia z biomasy
Zgodnie z zapisami Dyrektywy 2001/77/WE biomasa oznacza podatne na rozkład
biologiczny produkty oraz ich frakcje, odpady i pozostałości przemysłu rolnego (łącznie
z substancjami roślinnymi i zwierzęcymi), leśnictwa, związanych z nim gałęzi gospodarki,
jak również podatne na rozkład biologiczny frakcje odpadów przemysłowych i miejskich.
Z kolei zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach
i biopaliwach ciekłych (Dz. U. Nr 169, poz. 1199 z późn. zm.) biomasa to stałe lub ciekłe
W ESTMOR CONSULTING
148
substancje
pochodzenia
roślinnego
lub
zwierzęcego,
które
ulegają
biodegradacji,
pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej, leśnej oraz przemysłu
przetwarzającego ich produkty, a także części pozostałych odpadów, które ulegają
biodegradacji, a w szczególności surowce rolnicze.
Pochodzenie biomasy może być różnorodne, poczynając od polowej produkcji roślinnej,
poprzez
odpady
występujące
w
rolnictwie,
w
przemyśle
rolno-spożywczym,
w gospodarstwach domowych, jak i w gospodarce komunalnej. Biomasa może również
pochodzić z odpadów drzewnych w leśnictwie, przemyśle drzewnym i celulozowopapierniczym. Zwiększa się również zainteresowanie produkcją biomasy do celów
energetycznych na specjalnych plantacjach: drzew szybko rosnących (np. wierzba), rzepaku,
słonecznika, wybranych gatunków traw. Ważnym źródłem biomasy są też odpady z produkcji
zwierzęcej oraz odpady z gospodarki komunalnej.
Jedną z barier w wykorzystaniu biomasy do celów energetycznych jest dostępność węgla
kamiennego i wytworzonego z niego koksu. Jedynie wahania cen węgla, który poza tym
trzeba przeważnie transportować na znaczne odległości oraz łatwość dostępu do paliwa
w warunkach lokalnych, takiego jak słoma, zrębki leśne, drewno wierzbowe, mogą
przyczynić się do zwiększenia zapotrzebowania na surowce lokalne.
Biomasa charakteryzuje się niską gęstością energii na jednostkę (transportowanej) objętości
i z natury rzeczy powinna być wykorzystywana możliwie blisko miejsca jej pozyskiwania. Jest
zasobem ograniczonym. Nie można też zapomnieć, że produkcja biomasy dla celów
energetycznych jest konkurencją dla produkcji dla celów żywnościowych – powoduje
zmniejszenie jej zasobów bezpośrednio poprzez przeznaczanie plonów lub pośrednio –
przez zmniejszenie powierzchni upraw. Poza tym przeznaczenie powierzchni pod plantacje
energetyczne niesie zagrożenie dla bioróżnorodności i często dla naturalnych walorów
rekreacyjnych.
9.5.1. Biomasa z lasów
Z jednego drzewa w wieku rębnym można uzyskać 54 kg drobnicy gałęziowej, 59 kg chrustu
oraz 166 kg drewna pniakowego z korzeniami. Przyjmując średnio liczbę 400 drzew
na 1 hektarze można uzyskać 111 Mg/ha drewna. W ramach analizy przyjęto tę zależność
dla 1% powierzchni lasów na danym terenie. W związku z brakiem na terenie Miasta
Lidzbark Warmiński obszarów Natura 2000 analizę teoretycznego potencjału biomasy
z lasów sporządzono bez uwzględniania obecność obszarów chronionych.
W ESTMOR CONSULTING
149
Tabela 51. Zasoby biomasy z lasów na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
Lata
powierzchnia terenów
leśnych (ha)
zasoby drewna (m /rok)
potencjał energetyczny
(GJ/rok)
2013
101,00
56,36
360,69
2014
101,00
56,36
360,69
2015
101,00
56,36
360,69
2016
101,00
56,36
360,69
2017
101,00
56,36
360,69
2018
101,00
56,36
360,69
2019
101,00
56,36
360,69
2020
101,00
56,36
360,69
2021
101,00
56,36
360,69
2022
101,00
56,36
360,69
2023
101,00
56,36
360,69
2024
101,00
56,36
360,69
2025
101,00
56,36
360,69
2026
101,00
56,36
360,69
2027
101,00
56,36
360,69
2028
101,00
56,36
360,69
3
9.5.2. Biomasa z drewna odpadowego z dróg
Ilość zasobów drewna oszacowano metodą wskaźnikową, przyjmując ilość drewna
możliwego do wykorzystania energetycznego jako 1,5 m3/km. W przypadku długości dróg
brano pod uwagę wyłącznie drogi miejskie, bowiem tylko te odcinki dróg znajdują się w gestii
władz samorządu i to one decydują o możliwości przeprowadzenia wycinki tych drzew.
Tabela 52. Zasoby biomasy z drewna odpadowego z dróg na terenie Miasta
Lidzbark Warmiński
Lata
długość (km)
(GJ/rok)
2013
13,50
19,77
126,51
2014
13,50
19,53
124,99
2015
13,50
19,30
123,49
2016
13,50
20,25
129,60
2017
13,50
20,01
128,04
2018
13,50
19,77
126,51
3
W ESTMOR CONSULTING
150
2019
13,50
19,53
124,99
2020
13,50
19,30
123,49
2021
13,50
19,06
122,01
2022
13,50
20,25
129,60
2023
13,50
20,01
128,04
2024
13,50
19,77
126,51
2025
13,50
19,53
124,99
2026
13,50
19,30
123,49
2027
13,50
19,06
122,01
2028
13,50
18,84
120,54
9.5.4. Biomasa ze słomy i siana
Słoma
Według „Małej Encyklopedii Rolniczej” słoma to dojrzałe lub wysuszone źdźbła roślin
zbożowych; określenia tego używa się również w stosunku do wysuszonych łodyg roślin
strączkowych, lnu i rzepaku. Słoma jest najczęściej używanym materiałem ściołowym.
Stosuje się ją w chowie wszystkich rodzajów zwierząt gospodarskich, zwłaszcza
w gospodarstwach posiadających tradycyjne budynki inwentarskie. Ilość stosowanej ściółki
jest różna i zależy m.in. od rodzaju zwierząt, jakości paszy, konstrukcji budynków czy też
liczby dni przebywania zwierząt w pomieszczeniach. Pogłowie zwierząt na analizowanym
obszarze zaprezentowano w tabeli 53.
Tabela 53. Pogłowie zwierząt na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
Zwierzęta gospodarskie
Jednostka
miary
Liczba
bydło razem, w tym:
szt.
174
krowy
szt.
87
Źródło: GUS Spis Rolny 2010
Słoma stanowi materiał niejednorodny, o stosunkowo niskiej wartości energetycznej
odniesionej do jednostki objętości, szczególnie w porównaniu z konwencjonalnymi nośnikami
energii. Poza tym jest to paliwo zdecydowanie lokalne – ze względu na niski ciężar
(po sprasowaniu ok. 100-140 kg/m3) ekonomicznie uzasadniona odległość transportu
nie przekracza 50-60 km. Pomimo tych niedogodności jest to surowiec, który przy
zachowaniu pewnej staranności pozwala uzyskać znaczne ilości czystej, odnawialnej energii
co roku.
W ESTMOR CONSULTING
151
Potencjał słomy do wykorzystania energetycznego obliczono poprzez obniżenie zbiorów
słomy o jej zużycie w rolnictwie. Na podstawie dotychczasowych badań i obserwacji przyjęto
założenie, że słoma w pierwszej kolejności ma pokryć zapotrzebowanie produkcji zwierzęcej
(ściółka i pasza) oraz cele nawozowe (przyoranie). Dopiero nadwyżki słomy zaproponowano
do wykorzystania energetycznego, co zaprezentowano w tabeli 54.
Tabela 54. Teoretyczny potencjał wykorzystania słomy na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
produkcja słomy (w Mg)
zużycie słomy (w Mg)
do
wykorzystania
energetycznego
przyoranie
(w Mg)
potencjał
(w GJ/rok)
zboża
podstawowe
z
mieszankami
rzepak
i rzepik
razem
pasza
ściółka
2013
169,27
1,84
171,11
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2014
166,65
1,71
168,36
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2015
163,88
1,59
165,47
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2016
160,97
1,46
162,42
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2017
157,90
1,33
159,23
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2018
154,69
1,20
155,88
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2019
151,32
1,07
152,39
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2020
147,81
0,94
148,75
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2021
144,44
0,81
145,24
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2022
140,93
0,68
141,60
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2023
137,28
0,55
137,82
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2024
133,49
0,42
133,91
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2025
129,57
0,29
129,86
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2026
125,51
0,29
125,79
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2027
121,31
0,29
121,60
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
2028
118,93
0,29
119,22
174,00
130,50
0,00
0,00
0,00
lata
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Zarządzanie w energetyce. Koncepcje, zasoby, strategie, struktury,
procesy i technologie energetyki odnawialnej, red. nauk. Chochowski A. i Krawiec F., Difin, 2008.
Ze względu na miejski charakter Lidzbarka Warmińskiego, na jego terenie nie istnieją
rezerwy słomy, które mogłyby być wykorzystane na potrzeby energetyczne.
Siano
Sianem nazywa się zielone rośliny skoszone przed ukończeniem wzrostu i rozwoju
oraz wysuszone w naturalnych warunkach do takiego stanu (15-17% wody), aby można
je było bezpiecznie przechowywać. W bilansie zasobów siana na cele energetyczne
uwzględniono areał z trwałych użytków zielonych nieużytkowanych. Założono ponadto,
W ESTMOR CONSULTING
152
że średni plon suchej masy wynosi 4,5 Mg/ha. Nie brano tu pod uwagę powierzchni
nieużytkowanych łąk, gdyż plon suchej masy jest trudny do pozyskania z tych terenów.
W tabeli 55 podano szacunkową ilość siana, które można wykorzystać na cele energetyczne.
Trzeba jednak wskazać, że wykorzystanie siana jako surowca energetycznego może
się okazać kłopotliwe. Szczególnie niekorzystna jest wysoka zawartość chloru w sianie,
co powoduje korozję instalacji grzewczych. Z tego względu zaleca się, przy próbach
wykorzystania siana do celów energetycznych, szczególną ostrożność oraz dobór
odpowiednich kotłów odpornych na korozję spowodowaną spalaniem tego paliwa.
Tabela 55. Zasoby siana
lata
do wykorzystania energetycznego
(w Mg)
(GJ/rok)
2013
9,00
57,60
2014
9,00
57,60
2015
9,00
57,60
2016
9,00
57,60
2017
9,00
57,60
2018
9,00
57,60
2019
9,00
57,60
2020
9,00
57,60
2021
9,00
57,60
2022
9,00
57,60
2023
9,00
57,60
2024
9,00
57,60
2025
9,00
57,60
2026
9,00
57,60
2027
9,00
57,60
2028
9,00
57,60
Ze względu na miejski charakter Lidzbarka Warmińskiego, na jego terenie istnieją niewielkie
rezerwy słomy, które mogłyby być wykorzystane na potrzeby energetyczne.
W ESTMOR CONSULTING
153
9.5.5. Biomasa pozyskiwana z upraw roślin energetycznych
Na terenie Polski, ze względu na uwarunkowania klimatyczne i glebowe, pod uprawy
energetyczne mogą być wykorzystywane następujące rośliny:
wierzba wiciowa;
ślazowiec pensylwański;
słonecznik bulwiasty;
trawy wieloletnie.
Wierzba energetyczna
Obecnie coraz większego znaczenia nabiera uprawa wierzby na cele energetyczne. Jest to
poza tym nowy, dochodowy kierunek produkcji rolniczej. Wierzbowy surowiec energetyczny
charakteryzuje się tym, że jest w zasadzie niewyczerpalnym i samoodtwarzającym
się źródłem. Poza tym spalane drewno jest znacznie mniej szkodliwe dla środowiska
niż m.in. produkty spalania węgla. Produkcja prawidłowo założonej plantacji powinna trwać
co najmniej 15-20 lat z możliwością 5-8krotnego pozyskiwania drewna w ilości 10-15 Mg
suchej masy w przeliczeniu na 1 ha rocznie. Wartość energetyczna 1 tony suchej masy
drzewnej wynosi 4,5 MWh.
Szybko rosnące gatunki wierzby dają ekologiczny i odnawialny surowiec do produkcji energii.
Podczas spalania drewna wierzbowego wydzielają się zaledwie śladowe ilości związków
siarki i azotu. Powstający wówczas dwutlenek węgla jest asymilowany w trakcie kolejnego
okresu wegetacyjnego, a więc jego ilość nie zwiększa się.
Za uprawą wierzby na cele energetyczne przemawiają następujące argumenty:
może być ona nasadzona na gruntach zdegradowanych i zdewastowanych chemicznie
i biologicznie, gdzie uprawa roślin na cele żywnościowe i paszowe jest niemożliwa;
nasadzenia wierzby pozwalają zagospodarować grunty odłogowane i ugorowane, w tym
słabe gleby, położone w niekorzystnych warunkach fizjograficznych, które często
są narażone na erozję;
plantacje
zlokalizowane
wzdłuż
szlaków
komunikacyjnych,
wokół
zakładów
przemysłowych i wysypisk odpadów stanowią rolę naturalnego filtra przechwytującego
toksyczne substancje znajdujące się w powietrzu, glebie i wodach;
pasy ochronne wierzb eliminują hałas powstający na drogach, w fabrykach.
W ESTMOR CONSULTING
154
Nie można jednak zapomnieć, że z uprawą wierzby na cele energetyczne wiążą się też
liczne problemy:
założenie plantacji wiąże się z poniesieniem znacznych nakładów finansowych,
w szczególności na zakup kwalifikowanych sadzonek (pierwszy pełny zbiór biomasy
wierzby zalecany jest po 4 latach, zaś następne co 3 lata);
konieczność chemicznej ochrony plantacji;
konieczność wykorzystywania specjalistycznych maszyn i urządzeń lub dużych nakładów
robocizny przy zbiorze, co wiąże się z poniesieniem wysokich nakładów finansowych;
konieczność suszenia biomasy, której wilgotność po zbiorze kształtuje się na poziomie
ok. 50%;
znaczne koszty transportu, na co wpływa znaczna wilgotność oraz stosunkowo niewielka
gęstość usypowa;
zakładanie plantacji wierzby wiąże się ze zmianą stosunków wodno – powietrznych
gleby; istnieje zagrożenie nadmiernego przesuszania gruntów przez rośliny.
Ślazowiec pensylwański
Ślazowiec pensylwański może być uprawiany na terenach zdegradowanych, zboczach
terenów erodowanych i generalnie na gruntach wyłączonych z rolniczego użytkowania.
Barierę dla szybkiego wzrostu powierzchni uprawy tego gatunku stanowić może
ograniczoność materiału siewnego, wynikająca m.in. z niskiej siły kiełkowania.
Słonecznik bulwiasty
Występuje dziko w Ameryce Północnej, a uprawiany jest w głównie w Azji i Afryce. W Polsce
rozmnaża się wyłącznie wegetatywnie, gdyż nasiona nie dojrzewają przed nastaniem
jesiennych przymrozków. Rośliny wytwarzają podziemne rozłogi, na końcach których tworzą
się bulwy o nieregularnych kształtach. Wysokość roślin waha się od 2 do 4 m.
Gatunek ten sprowadzony do Polski w XIX wieku jako roślina dekoracyjna, nie doczekał
się dotychczas dostatecznego wykorzystania w produkcji rolniczej. Jest wiele przyczyn tego
zjawiska, a przede wszystkim niedostatki w technice i technologii zbioru, przechowywania
i przetwarzania tak wielkiej masy organicznej.
Słonecznik bulwiasty wykazuje wiele cech szczególnie istotnych z punktu widzenia
wykorzystania energetycznego. Podstawową cechą jest wysoki potencjał plonowania,
kolejną
-
niska
wilgotność
uzyskiwana
w
sposób
naturalny,
bez
konieczności
energochłonnego suszenia. Kolejna zaleta tej rośliny to możliwość pozyskania zarówno
części nadziemnych, jak i podziemnych organów spichrzowych.
Części nadziemne słonecznika po zaschnięciu mogą być spalane w specjalnych piecach
przystosowanych do spalania biomasy lub współspalane z węglem. Mogą też służyć
W ESTMOR CONSULTING
155
do produkcji brykietów i peletów (są to sprasowane z dużą gęstością granule, sporządzane
np. z trocin, odpadów drzewnych, biomasy wierzby, ślazowca czy właśnie topinamburu).
Trawy wieloletnie
W celach energetycznych można wykorzystywać zarówno rodzime, jak i obce gatunki traw
wieloletnich. Do tych pierwszych należy np. pozyskiwana w warunkach naturalnych trzcina
pospolita, którą ewentualnie można by uprawiać, stosując jako nawóz ścieki miejskie. Inne
krajowe trawy wieloletnie to obficie plonujące kostrzewy i życice. Jednak większe znaczenie
dla energetyki mają rośliny obcego pochodzenia. Trawy te, najczęściej pochodzące z Azji
i Ameryki Północnej, charakteryzują się większą w porównaniu z polskimi trawami
wieloletnimi wydajnością, większą zdolnością wiązania CO2 i niższą zawartością popiołu,
powstającego podczas spalania.
Jako źródło energii odnawialnej mogą być wykorzystywane następujące egzotyczne gatunki
traw: miskant olbrzymi (zwany trawą chińską lub trawą słoniową), miskant cukrowy, spartina
preriowa i palczatka Gerarda. Są to rośliny wieloletnie. Plantacje traw wieloletnich mogą być
użytkowane przez 15-20 lat.
Trawy te nie wymagają gleb wysokiej jakości, wystarczy V i VI klasa, a także nieużytki. Mają
głęboki system korzeniowy, sięgający 2,5 m w głąb ziemi, dzięki temu łatwo pobierają
składniki pokarmowe i wodę. Rośliny te osiągają znaczne rozmiary, przekraczające 2 m
(miskant olbrzymi wyrasta do 3 m wysokości). Miskant olbrzymi w warunkach europejskich
nie rozmnaża się z nasion, lecz z sadzonek korzeniowych. Młode pędy wyrastają późno,
zwykle nie wcześniej niż w trzeciej dekadzie kwietnia lub w pierwszej dekadzie maja,
ale później dość szybko rosną. W ciągu miesiąca osiągają pół metra wysokości, a pod
koniec czerwca – wysokość człowieka. W pierwszym roku po zasadzeniu miskant jest
podatny na wymarzanie, dlatego plantację warto przykryć słomą. Trawy te plonują już
od pierwszego roku uprawy. Wówczas ich średni plon z hektara wynosi około 6 ton,
w drugim roku – ok. 15 ton, a od trzeciego roku 25-30 ton (miskant olbrzymi nawet 40 ton
z 1 ha). Najkorzystniejszym okresem zbioru jest luty-marzec, kiedy zawartość suchej masy
w roślinach wynosi 70 proc.
Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński nie występują uprawy roślin energetycznych.
Podstawowym czynnikiem zniechęcającym lokalnych gospodarzy do tworzenia plantacji
roślin energetycznych jest opłacalność takich upraw. Zwrot poniesionych nakładów
na plantację jest możliwy dopiero po pięciu latach od jej założenia. Dodatkowo występujące
okresy suszy znacznie ograniczają przyrosty biomasy. Ze względu na miejskich charakter
Gminy nie występuje zainteresowanie zakładaniem plantacji roślin energetycznych.
W ESTMOR CONSULTING
156
Podczas analizy przyjęto jako powierzchnię upraw roślin energetycznych powierzchnię
pozostałych gruntów i nieużytków na terenie Miasta Lidzbark Warmiński, które można byłoby
wykorzystać na cele upraw roślin energetycznych.
Tabela 56. Zasoby drewna z roślin energetycznych
lata
powierzchnia upraw (ha)
(GJ/rok)
2013
6,10
6,81
43,57
2014
6,10
6,81
43,57
2015
6,10
6,81
43,57
2016
6,10
6,81
43,57
2017
6,10
6,81
43,57
2018
6,10
6,81
43,57
2019
6,10
6,81
43,57
2020
6,10
6,81
43,57
2021
6,10
6,81
43,57
2022
6,10
6,81
43,57
2023
6,10
6,81
43,57
2024
6,10
6,81
43,57
2025
6,10
6,81
43,57
2026
6,10
6,81
43,57
2027
6,10
6,81
43,57
2028
6,10
6,81
43,57
3
Tabela 57. Potencjał biomasy na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
zasoby
zasoby drewna
biomasa z
drewna
z roślin
sadów
odpadowego
energetycznych
z dróg
lata
słoma
siano
biomasa z
lasów
2013
0,00
57,60
399,97
0,00
126,51
43,57
627,65
2014
0,00
57,60
399,97
0,00
124,99
43,57
626,13
2015
0,00
57,60
399,97
0,00
123,49
43,57
624,63
2016
0,00
57,60
399,97
0,00
129,60
43,57
630,74
2017
0,00
57,60
399,97
0,00
128,04
43,57
629,19
2018
0,00
57,60
399,97
0,00
126,51
43,57
627,65
2019
0,00
57,60
399,97
0,00
124,99
43,57
626,13
2020
0,00
57,60
399,97
0,00
123,49
43,57
624,63
razem
W ESTMOR CONSULTING
157
2021
0,00
57,60
399,97
0,00
122,01
43,57
623,15
2022
0,00
57,60
399,97
0,00
129,60
43,57
630,74
2023
0,00
57,60
399,97
0,00
128,04
43,57
629,19
2024
0,00
57,60
399,97
0,00
126,51
43,57
627,65
2025
0,00
57,60
399,97
0,00
124,99
43,57
626,13
2026
0,00
57,60
399,97
0,00
123,49
43,57
624,63
2027
0,00
57,60
399,97
0,00
122,01
43,57
623,15
2028
0,00
57,60
399,97
0,00
120,54
43,57
621,69
Dane zbiorcze zawarte w tabeli 57 obrazują teoretyczny potencjał energetyczny dla Miasta
Lidzbark pochodzący z biomasy. Z powyższego zestawienia wynika, że teoretyczny
potencjał energetyczny z biomasy jest znikomy.
9.6. Energia z biogazu
9.6.1. Biogaz rolniczy
Biogazownie stanowią instalacje, które wytwarzają energię cieplną i elektryczną z biogazu
powstającego w procesie fermentacji beztlenowej. Mogą być jej poddane wszystkie substraty
ulegające biodegradacji. Budowane w Polsce biogazownie rolnicze zazwyczaj dysponują
mocą elektryczną i cieplną w przedziale od 0,5 MW do 2,0 MW. Niniejszy rodzaj
elektrociepłowni cechuje się szerokim spektrum pozytywnych oddziaływań na otoczenie
zarówno przyrodnicze, jak i społeczno-gospodarcze. Jednak w pierwszej kolejności należy
zaznaczyć, że biogazownia jest źródłem ekologicznej energii. Jako paliwo wykorzystywane
są surowce odnawialne, do których należą głównie rośliny energetyczne, odpady rolnicze
pochodzenia roślinnego oraz zwierzęcego. Produkcja energii z ich wykorzystaniem cechuje
się niemalże zerowym oddziaływaniem na środowisko w porównaniu do tradycyjnych metod,
opartych na takich surowcach jak węgiel czy ropa naftowa.
Biogazownia jest stabilnym i pewnym źródłem energii cieplnej i elektrycznej, gdyż jest
ona wytwarzana w trybie ciągłym przez 90% czasu w ciągu roku. Zarówno ilość jak
i parametry wytworzonej energii są utrzymywane na stałym poziomie, dzięki czemu zwiększa
się
bezpieczeństwo
energetyczne
regionu.
Wyprodukowana
energia
elektryczna
w biogazowi jest zazwyczaj sprzedawana operatorowi energetycznemu, lub ewentualnie
dostarczania jest bezpośrednio do pobliskich odbiorców. Ponadto biogazownia może
współpracować z lokalnymi sieciami cieplnymi i dostarczać tanią energię do celów
grzewczych dla budynków użyteczności publicznej, domów lub bloków mieszkalnych.
W ESTMOR CONSULTING
158
Na podstawie dostępnych publikacji, szacuje się, że ciepło wyprodukowane przez
biogazownię o mocy 1 MW jest w stanie zaspokoić w 100% zapotrzebowanie na c.o. i c.w.u.
około 200 domów jednorodzinnych. Ponadto odbiorcami ciepła z biogazowni mogą być
zakłady przemysłowe, hodowle zwierząt, suszarnie oraz wszelkie obiekty, które cechują
się zapotrzebowaniem na ciepło. Najbardziej efektywne wykorzystanie energii cieplnej
ma miejsce w sytuacji, gdy jej odbiorcy znajdują się w niedalekim sąsiedztwie biogazowni
(max 1,5 km).
W związku z powyższym biogazownia może więc pełnić rolę lokalnego, ekologicznego źródła
prądu i ciepła, które w znacznym stopniu może uniezależnić odbiorców od stale rosnących
cen nośników energii.
Ze względu na miejski charakter Lidzbarka Warmińskiego na jego terenie nie funkcjonuje
żadna biogazownia. Miasto dysponuje teoretycznym potencjałem produkcji biogazu
o wartości zaledwie 76 212 m3/rok, co w przeliczeniu na energię cieplną daje
1 752,876 GJ/rok.
Również w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego nie wyznaczono
terenów pod lokalizację biogazowni.
Potencjał produkcji biogazu na terenie Miasta Lidzbark Warmiński, o łącznej wartości
1 752,876 GJ/rok oszacowano bazując na następujących założeniach:
ilość sztuk bydła na terenie Miasta zgodnie z danymi GUS – 174 sztuk, co pozwala
oszacować potencjał produkcji biogazu na poziomie 76 212 m3/rok.
9.6.2. Biogaz z oczyszczalni ścieków oraz z odpadów komunalnych
Na terenie
Miasta
Lidzbark Warmiński zlokalizowana jest
oczyszczalnia
ścieków
z podwyższonym usuwaniem biogenów. Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka
Łyna.
Przepustowość oczyszczalni ścieków wynosi:
Qśr.d = 3 333 m3/d,
Qmax.d = 4 000 m3/d.
Potencjał teoretyczny biogazu z oczyszczalni ścieków oszacowano przy założeniu,
że
do
jego
wytworzenia
wykorzystane
zostaną
wszystkie
ścieki
wpływające
do oczyszczalni ścieków.
W ESTMOR CONSULTING
159
Potencjał został przeliczony na jednostki energetyczne i możliwą do uzyskania z tego źródła
moc, przyjmując następujące założenia:
średnią ilość ścieków odprowadzonych do czyszczalni ścieków;
sprawność przetwarzania oczyszczalni ścieków na poziomie 100%;
z 1 dam3 wpływających do oczyszczalni ścieków wyłącznie z sektora komunalnego
można uzyskać 200 m3 biogazu;
wytwarzany
w
komorach
fermentacyjnych
oczyszczalni
ścieków
biogaz
charakteryzuje się zawartością metanu wahającą się w przedziale 55-65%, w związku
z tym do dalszych obliczeń przyjęto wartość uśrednioną (60%);
wartość opałową biogazu przy 60% zawartości metanu przyjęto na poziomie
23 MJ/m3, co odpowiada 5,5-6,5 kWh/m3.
1 m3 biogazu pozwala na wyprodukowanie:
2,1 kWh energii elektrycznej (przy założonej sprawności układu 33%),
5,4 kWh energii cieplnej (przy założonej sprawności układu 85%),
w skojarzonym wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła: 2,1 kWh energii elektrycznej
i 2,9 kWh ciepła.
Tabela 58. Teoretyczny potencjał biogazu z oczyszczalni ścieków
na terenie Miasta Lidzbark Warmiński
Łączny potencjał biogazu dla oczyszczalni funkcjonujących na terenie Miasta wynosi
5 596,11
GJ/rok.
Do
bezpośredniej
produkcji
biogazu
najlepiej
dostosowane
są oczyszczalnie biologiczne, które mają zastosowanie w oczyszczalniach ścieków
komunalnych. Ponieważ oczyszczalnie ścieków mają stosunkowo wysokie zapotrzebowanie
własne, zarówno na energię cieplną, jak i energię elektryczną, energetyczne wykorzystanie
biogazu z fermentacji osadów ściekowych jest uzasadnione dla poprawienia rentowności
tych usług komunalnych. Pozyskanie biogazu w celu sprzedaży energii jest uzasadnione
tylko
w
większych
oczyszczalniach
ścieków
przyjmujących
średnio
ponad
3
8000-10000 m /dobę. Biorąc pod uwagę przepustowość ścieków oczyszczalni w Lidzbarku
Warmińskim oraz niewielki potencjał energetyczny biogazu z oczyszczalni ścieków, budowa
biogazowni byłaby ekonomicznie nie uzasadniona.
W ESTMOR CONSULTING
160
Nie istnieje możliwość pozyskania biogazu z odpadów komunalnych ze względu na brak
składowiska odpadów komunalnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński.
W ESTMOR CONSULTING
161
10. Prognoza zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i gaz
Dynamika wzrostu zapotrzebowania na moc i energię cieplną ma ścisły związek z dynamiką
rozwoju ludności i jej dążenia do poprawy warunków funkcjonowania, co pociąga za sobą
rozwój budownictwa mieszkaniowego, usługowego i przemysłu na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński. Na terenie Miasta znajdują się obszary, które mogą zostać przeznaczone pod
działalność gospodarczą, lokalizację infrastruktury mieszkaniowej oraz usługowej.
Prognoza liczby mieszkańców Gminy, sporządzona w oparciu o prognozę GUS
dla obszarów miejskich powiatu lidzbarskiego, wskazuje iż przyrost liczby ludności
na terenie Miasta (łącznie z migracją) będzie ujemny. Jednak przewiduje się, że w kolejnych
latach, będą powstawały mieszkania dla poprawy warunków mieszkaniowych aktualnych
oraz przyszłych mieszkańców Miasta Lidzbark Warmiński.
Zgodnie z danymi GUS na terenie Lidzbarka Warmińskiego było:
5865 mieszkań w 2002 r.,
6164 mieszkań w 2010 r.
Z analizy wielkości zasobu mieszkaniowego Miasta wynika, że w latach 2002-2010 liczba
mieszkań
wzrosła
o
299,
co
oznacza
średnioroczny
wzrost
wielkości
zasobu
mieszkaniowego o ok. 39 mieszkań.
Prognozę liczby i powierzchni mieszkań na terenie Gminy prezentują tabele 59 i 60.
W
prognozie
uwzględniono
planowane
inwestycje
dotyczące
budowy
budynków
wielorodzinnych oraz jednorodzinnych na terenie Miasta.
Tabela 59. Prognoza liczby mieszkań w gminie wg okresu budowy
lata
przed
1918
19181944
19451970
19711978
19791988
19892002
po 2002
razem
2013
735
880
992
1 073
1 221
803
474
6 178
2014
735
880
992
1 073
1 221
803
531
6 235
2015
735
880
992
1 073
1 221
803
571
6 275
2016
735
880
992
1 073
1 221
803
619
6 323
2017
735
880
992
1 073
1 221
803
658
6 362
2018
735
880
992
1 073
1 221
803
665
6 369
2019
735
880
992
1 073
1 221
803
671
6 375
2020
735
880
992
1 073
1 221
803
678
6 382
2021
735
880
992
1 073
1 221
803
685
6 389
2022
735
880
992
1 073
1 221
803
691
6 395
2023
735
880
992
1 073
1 221
803
698
6 402
W ESTMOR CONSULTING
162
2024
735
880
992
1 073
1 221
803
705
6 409
2025
735
880
992
1 073
1 221
803
712
6 416
2026
735
880
992
1 073
1 221
803
720
6 424
2027
735
880
992
1 073
1 221
803
727
6 431
2028
735
880
992
1 073
1 221
803
734
6 438
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
2
Tabela 60. Prognoza powierzchni użytkowej mieszkań [m ]
lata
przed
1918
19181944
19451970
19711978
19791988
19892002
po 2002
razem
2013
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
27 635
353 806
2014
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
31 114
357 285
2015
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
33 625
359 796
2016
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
36 634
362 805
2017
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
37 186
363 357
2018
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
37 745
363 916
2019
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
38 313
364 484
2020
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
38 890
365 061
2021
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
39 475
365 646
2022
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
40 070
366 241
2023
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
40 673
366 844
2024
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
41 285
367 456
2025
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
41 906
368 077
2026
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
42 537
368 708
2027
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
43 177
369 348
2028
37 456
56 371
46 610
55 149
77 706
52 879
43 827
369 998
Z punktu widzenia odbiorców ciepła pożądane są działania zmierzające do obniżenia zużycia
ciepła, które w Polsce jest wyższe niż w krajach rozwiniętych. W warunkach klimatu Polski
można przyjąć, że budynek jest ciepły, jeżeli zużywa na ogrzewanie ok. 30-40 kWh/m3
energii w ciągu sezonu grzewczego. Na terenie Miasta działania termomodernizacyjne
przeprowadzane są w zakresie dostosowanym do możliwości finansowych mieszkańców.
Przyjęcie
Ustawy
termomodernizacyjnej
obejmującej
program
kredytowania
takich
przedsięwzięć pozwoliło na ożywienie tempa prac. Opłacalność i zakres termomodernizacji
zwłaszcza w przypadku budownictwa wielorodzinnego, powinny być określone w audycie
energetycznym, który jest podstawą do udzielenia kredytu.
W ESTMOR CONSULTING
163
Zgodnie z ustawą audyt energetyczny to opracowanie określające zakres oraz parametry
techniczne i ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem
rozwiązania optymalnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji tego
przedsięwzięcia oraz oszczędności energii, stanowiące jednocześnie założenia do projektu
budowlanego.
Praktyka wskazuje, że najlepsze efekty oszczędzania energii w budynkach uzyskuje się
poprzez ocieplenie:
stropodachów,
ścian zewnętrznych,
stropów piwnic wraz z regulacją i automatyką systemu grzewczego budynku.
Wymianę okien i drzwi na nowe o zwiększonej izolacyjności cieplnej i szczelności
dokonywane jest, gdy stare są w złym stanie technicznym.
Opłacalny zakres termorenowacji musi określić audyt energetyczny w oparciu o ocenę
kosztów i oszczędności poszczególnych elementów działań termomodernizacyjnych. Według
wstępnych oszacowań stopień termomodernizacji zasobów mieszkaniowych Miasta nie
przekracza kilku procent. W horyzoncie roku 2028 przewiduje się dalsze prace
termomodernizacyjne, mające na celu również poprawienie standardu życia mieszkańców.
W związku z wzrastającymi kosztami ogrzewania budynków mieszkalnych, obserwowane
jest coraz większe zainteresowanie wykonaniem prac termomodernizacyjnych. W związku z
tym założono stopniowe wykonywanie prac termomodernizacyjnych w poszczególnych
budynkach
mieszkalnych
na
terenie
Miasta.
Po
wykonaniu
usprawnień
termomodernizacyjnych zakłada się, że przegrody termomodernizowanych budynków będą
spełniały wymogi w zakresie współczynnika przenikania ciepła U, co zapewni zmniejszenie
zapotrzebowania na ciepło średnio o 30%.
Prognozowane zmiany zapotrzebowania energii cieplnej wskutek opisanych wyżej
czynników do roku 2028 w odniesieniu do budynków mieszkalnych oraz
użyteczności
publicznej przedstawiono w kolejnych tabelach.
W ESTMOR CONSULTING
164
Tabela 61. Planowane efekty działań termomodernizacyjnych - budynki mieszkalne
W ESTMOR CONSULTING
165
Większość budynków mieszkalnych usytuowanych na terenie Lidzbarka Warmińskiego
powstało przed 1966 rokiem i charakteryzuje się wysokim zapotrzebowaniem na ciepło.
Miasto powinno dążyć do zmniejszenia energochłonności budynków poprzez ich ocieplanie
i modernizację systemów grzewczych. Dotyczy to zarówno budynków stanowiących w 100%
własność Miasta, wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni mieszkaniowych, budynków
mieszkalnych stanowiących własność osób prywatnych, jak i budynków wykorzystywanych
na cele działalności gospodarczej. Wynika to z zapisów art. 5 Ustawy z dnia 15 kwietnia
2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2011 r. Nr 94, poz. 551), zgodnie z którym
„osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości
prawnej,
zużywające
energię
podejmują
działania
w
celu
poprawy
efektywności
energetycznej”. Mając na uwadze powyższy zapis oraz założenia Polityki Energetycznej
Polski do 2030 r., konieczne jest podjęcia działań termomodernizacyjnych w szerokim
zakresie.Wykonanie
usprawnień
termomodernizacyjnych
w budynkach
mieszkalnych
W ESTMOR CONSULTING
166
na terenie Miasta w zakresie wskazanym w powyższych tabelach pozwoli na ograniczenie
zapotrzebowania na ciepło o 15,47% w stosunku do stanu obecnego.
Tabela 62. Zapotrzebowanie na ciepło - gospodarstwa domowe
Lata
Zużycie energii cieplnej
do ogrzewania
pomieszczeń [GJ]
Zużycie energii
cieplnej do
wytwarzania ciepłej
wody użytkowej [GJ]
Zużycie energii
cieplnej podczas
przygotowania
posiłków [GJ]
Łączne zużycie
energii cieplnej [GJ]
2013
306 361,76
65 880,00
24 197,12
396 438,88
2014
304 250,20
65 592,00
24 091,34
393 933,54
2015
301 773,07
65 328,00
23 994,37
391 095,44
2016
299 484,13
65 100,00
23 910,63
388 494,75
2017
296 266,11
64 836,00
23 813,66
384 915,78
2018
293 051,24
64 596,00
23 725,51
381 372,75
2019
289 839,54
64 368,00
23 641,77
377 849,32
2020
286 631,08
64 160,00
23 565,38
374 356,46
2021
282 974,55
63 944,00
23 486,04
370 404,59
2022
279 436,61
63 708,00
23 399,36
366 543,97
2023
276 018,37
63 456,00
23 306,80
362 781,17
2024
272 602,01
63 184,00
23 206,90
358 992,91
2025
269 187,57
62 880,00
23 095,24
355 162,81
2026
265 775,06
62 568,00
22 980,65
351 323,71
2027
262 364,51
62 240,00
22 860,18
347 464,69
2028
258 955,95
61 880,00
22 727,95
343 563,91
Na zapotrzebowanie na ciepło gospodarstw domowych oprócz ogrzewania pomieszczeń
wchodzi również zużycie energii cieplnej do wytwarzania ciepłej wody użytkowej
oraz zużycie energii cieplnej podczas przygotowania posiłków. Przy założeniu, że w okresie
prognozy na terenie Miasta liczba mieszkań będzie wzrastać zgodnie z prognozą wskazaną
w tabelach 58-59 oraz będzie następował systematyczny spadek liczby ludności prognozuje
się systematyczny spadek zużycia energii cieplnej do wytwarzania ciepłej wody użytkowej
oraz podczas przygotowania posiłków. Planowane prace termomodernizacyjne niniejszych
gospodarstw domowych znacząco wpłyną na ograniczenie w poszczególnych latach zużycia
ciepła na ogrzewanie pomieszczeń (o 15,47% w stosunku do stanu z 2013 r.), co znajdzie
również odzwierciedlenie w łącznym zużyciu energii cieplnej w GJ – zmniejszenie o 13,3%.
W ESTMOR CONSULTING
167
Budynki użyteczności publicznej
Większość budynków użyteczności publicznej podłączonych jest do miejskiej sieci
ciepłowniczej. Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Ciepłowni Dalkia w Lidzbarku
Warmińskim budynki użyteczności publicznej (w tym szkoły) zużyły w 2012 r. około 18%
ogólnego zużycia ciepła z sieci ciepłowniczej, tj. ok. 31 500 GJ.
Do miejskiej sieci ciepłowniczej podłączone są następujące budynki użyteczności publicznej:
Urząd Miejski w Lidzbarku Warmińskim,
Gimnazjum Nr 1, ul. Szkolna 2a,
Szkoła Podstawowa Nr 1, ul. Szkolna 2,
Gimnazjum Nr 2, ul. Polna 36,
Zespół Szkolno-Przedszkolny, ul. Polna 36,
Miejski Zespół Ekonomiczno-Administracyjny Szkół i Przedszkoli, ul. Poniatowskiego 22,
Zespół Szkół Zawodowych w Lidzbarku Warmińskim,
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy,
Zespół Szkół Ogólnokształcących,
Zespół Szkół i Placówek Oświatowych,
Budynek Starostwa Powiatowego (częściowo).
Pozostałe budynki użyteczności publicznej, takie jak: Przedszkole Nr 5, Młodzieżowy Dom
Kultury,
częściowo
budynek
Starostwa
Powiatowego
oraz
Młodzieżowy
Ośrodek
Wychowawczy nie są podłączone do sieci ciepłowniczej. W w/w budynkach do ogrzewania
używa się miału węglowego, gazu, węgla oraz zrębków drewna.
Tabela 63. Zużycie ciepła przez budynki użyteczności publicznej na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński w 2012 r.
L.p.
Rodzaj paliwa używany do
ogrzewania
Ilość zużytego
paliwa do
ogrzewania
budynku
Kaloryczność
paliwa
GJ/rok
1
miejska sieć ciepłownicza
31 669 GJ
-
31 669
3
2
gaz
7426 m3
0,036 GJ/m
3
węgiel
535 GJ
-
535
4
miał węglowy
16 Mg
22 GJ/Mg
352
5
pozostałe
4063 GJ
-
4063
RAZEM
267
36 886
W ESTMOR CONSULTING
168
Z przeprowadzonych badań ankietowych wynika, że na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark
Warmiński budynki użyteczności publicznej do ogrzewania zużyły w 2012 r. ok. 36 886 GJ.
Zużycie
ciepła
przez
te
budynki
będzie
zależało
od
przeprowadzonych
prac
termomodernizacyjnych. Obecnie dla części budynków zostały sporządzone audyty
energetyczne.
Tabela 64. Prognoza zużycia ciepła przez budynki użyteczności publicznej na terenie Miasta
Lidzbark Warmiński do 2028 r.
Lata
Budynki użyteczności publicznej (GJ/rok)
2012
36 886,00
2013
36 886,00
2014
36 780,40
2015
36 780,40
2016
36 411,10
2017
36 411,10
2018
36 411,10
2019
35 668,30
2020
35 668,30
2021
35 668,30
2022
35 507,80
2023
35 507,80
2024
34 288,90
2025
34 288,90
2026
30 740,40
2027
30 740,40
2028
30 740,40
Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań ankietowych
W prognozie dotyczącej zużycia ciepła przez budynki użyteczności publicznej założono
przeprowadzenie
prac
termomodernizacyjnych
w
budynkach
wymagających
termomodernizacji. Przeprowadzenie niniejszych prac pozwoli na ograniczenie zużycia
ciepła do 2028 roku o 16,7% w stosunku do roku 2012.
Prognoza zużycia energii elektrycznej przez odbiorców indywidualnych
oraz
gospodarstwa domowe
Na podstawie prognozy liczby ludności sporządzono kalkulacje w zakresie zapotrzebowania
na energię elektryczną w latach 2013-2028 na potrzeby odbiorców indywidualnych oraz
W ESTMOR CONSULTING
169
gospodarstw domowych.
Prognozę zużycia energii elektrycznej sporządzono w oparciu o dane GUS z 2011 roku dla
mieszkańców miast na terenie województwa warmińsko-mazurskiego.
Prognozę opracowano w dwóch wariantach:
Zużycie energii elektrycznej przez mieszkańców Miasta Lidzbark Warmiński.
Zużycie energii elektrycznej przez gospodarstwa domowe na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński.
Założenia:
zużycie energii elektrycznej na 1 mieszkańca (per capita) miasta w województwie
warmińsko-mazurskim na poziomie 654,4 kWh rocznie;
zużycie energii elektrycznej na 1 odbiorcę (per consumer) miasta w województwie
warmińsko-mazurskim na poziomie 1885,1 kWh rocznie.
Tabela 65. Prognoza zapotrzebowania na energię elektryczną – odbiorcy indywidualni
Lata
Liczba mieszkańców
miasta
Zużycie energii
elektrycznej w kWh
Zużycie energii
elektrycznej w MWh
2013
16 470
10 777 968
10 777,97
2014
16 398
10 730 851
10 730,85
2015
16 332
10 687 661
10 687,66
2016
16 275
10 650 360
10 650,36
2017
16 209
10 607 170
10 607,17
2018
16 149
10 567 906
10 567,91
2019
16 092
10 530 605
10 530,60
2020
16 040
10 496 576
10 496,58
2021
15 986
10 461 238
10 461,24
2022
15 927
10 422 629
10 422,63
2023
15 864
10 381 402
10 381,40
2024
15 796
10 336 902
10 336,90
2025
15 720
10 287 168
10 287,17
2026
15 642
10 236 125
10 236,12
2027
15 560
10 182 464
10 182,46
2028
15 470
10 123 568
10 123,57
W ESTMOR CONSULTING
170
Tabela 66. Prognoza zapotrzebowania na energię elektryczną – gospodarstwa domowe
Lata
Liczba gospodarstw
domowych na terenie
miasta
Zużycie energii
elektrycznej w kWh
Zużycie energii
elektrycznej w MWh
2013
6077
11 456 652
11 456,65
2014
6051
11 406 798
11 406,80
2015
6027
11 360 628
11 360,63
2016
6005
11 320 928
11 320,93
2017
5981
11 274 778
11 274,78
2018
5959
11 233 706
11 233,71
2019
5938
11 193 567
11 193,57
2020
5919
11 157 567
11 157,57
2021
5899
11 119 720
11 119,72
2022
5877
11 078 642
11 078,64
2023
5854
11 035 274
11 035,27
2024
5829
10 987 746
10 987,75
2025
5801
10 935 131
10 935,13
2026
5772
10 880 674
10 880,67
2027
5742
10 823 416
10 823,42
2028
5709
10 761 126
10 761,13
Przewiduje się, że w kolejnych latach liczba odbiorców będzie zbliżone do lat poprzednich.
Założono, że wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną spowodowany większym
wykorzystaniem
sprzętów
elektrycznych
w
gospodarstwach
domowych
będzie
zrównoważony poprzez coraz powszechniejsze stosowanie energooszczędnego sprzętu
RTV i AGD oraz spadek liczby ludności na analizowanym obszarze. Ponadto wzrastające
koszty energii elektrycznej mobilizują do oszczędnego zużycia energii i stosowanie
energooszczędnych rozwiązań w gospodarstwach domowych.
Prognoza zużycia gazu przez gospodarstwa domowe i przemysł
Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo
S.A. Pomorski Oddział Handlowy w Gdańsku w 2012 r. łączne zużycie gazu na terenie
Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński wyniosło 10 847,2 tys. m3. Najwięcej gazu zużywane
jest na procesy technologiczne przez przedsiębiorstwa (głównie POLMLEK). Zużycie gazu
przez tę grupę odbiorców uzależnione jest przede wszystkim od wielkości i rodzaju
prowadzonej działalności. Przewiduje się, że zużycie gazu przez grupę odbiorców
związanych z przemysłem będzie kształtowało się na poziomie zbliżonym do lat
W ESTMOR CONSULTING
171
poprzednich. Średnie roczne zużycie gazu na potrzeby przemysłu w latach 2007-2012
wyniosło 7 754 tys. m3.
Liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci gazowej w latach 2007-2012 ulegała
wahaniom. Przewiduje się, że liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci będzie
wzrastać. W analizowanym okresie liczba gospodarstw domowych bez centralnego
ogrzewania wahała się pomiędzy 1548 a 2462, natomiast z centralnym ogrzewaniem
wynosiła 857 – 1268. Obecnie średnie roczne zużycie gazu na gospodarstwo domowe bez
c.o. wynosi 268 m3, natomiast dla gospodarstw domowych z c.o. 914 m3.
Należy podkreślić, że na zużycie gazu ziemnego w gospodarstwach domowych wpływa
szereg czynników. Do najistotniejszych z nich zaliczyć można długość sezonu grzewczego.
Zużycie gazu ziemnego wzrasta wraz ze spadkiem temperatury powietrza zewnętrznego
oraz maleje z jej wzrostem. Istotnym czynnikiem jest również wiatr, bowiem budynki tracą
więcej ciepła w dni wietrzne. Zużycie gazu zależne jest również od podgrzewania wody oraz
przyrządzania posiłków.
Prognozuje się, że w przypadku gospodarstw domowych bez c.o. zużycie gazu będzie
kształtowało się na poziomie 165 – 311 m3/rok na gospodarstwo domowe.
Dla gospodarstw domowych z c.o. średnie zużycie gazu będzie kształtowało się pomiędzy
914 – 1189 m3/rok na gospodarstwo domowe.
W ESTMOR CONSULTING
172
11. Stan zanieczyszczenia środowiska gminnego
Lidzbark Warmiński jest miastem narażonym na silne oddziaływania w zakresie
zanieczyszczenia powietrza.
Głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza na terenie Miasta Lidzbark Warmiński są:
źródła komunalno-bytowe: kotłownie lokalne, indywidualne paleniska domowe,
emitory z obiektów użyteczności publicznej. Mają one znaczący wpływ na lokalny
stan zanieczyszczenia powietrza, gdyż są głównym powodem tzw. niskiej emisji.
Emitują najczęściej zanieczyszczenia pyłowe i gazowe;
emitory obiektów przemysłowych;
indywidualne źródła ciepła obiektów usługowych;
źródła transportowe: w których emisja zanieczyszczeń następuje na niskiej
wysokości, tworząc niską emisję. Główne zanieczyszczenia to: węglowodory, tlenki
azotu, tlenek węgla, pyły, związki ołowiu, tlenki siarki;
pylenie wtórne z odsłoniętej powierzchni terenu;
zanieczyszczenia
allochtoniczne
napływające
spoza
terenu
miasta,
zgodnie
z dominującym kierunkiem wiatru.
Jednym
z największych źródeł
zanieczyszczenia powietrza na
terenie
Lidzbarka
Warmińskiego jest tzw. „niska emisja”, czyli emisja pochodząca ze źródeł o wysokości
nieprzekraczającej kilkunastu metrów wysokości. Zjawisko to jest obserwowalne na terenach
zwartej zabudowy, charakteryzującej się brakiem możliwości przewietrzania. Elementem
składowym „niskiej emisji” są zanieczyszczenia emitowane podczas ogrzewania budynków
mieszkalnych. Głównymi rodzajami paliwa wykorzystywanymi na potrzeby energetyki
cieplnej są: węgiel, gaz, drewno, miał węglowy. W mniejszej skali do ogrzewania budynków
wykorzystywana jest energia elektryczna. Niemal zupełnie nie występują odnawialne źródła
energii takie jak na przykład energia słoneczna. W lokalnych piecach i kotłowniach w starych
budynkach
mieszkalnych,
głównie
wielorodzinnych
do
ogrzewania
wykorzystywane
są tradycyjne nośniki energii – węgiel i miał węglowy. W związku z tym do atmosfery
przedostają się duże ilości sadzy, węglowodorów aromatycznych, merkaptanów i innych
szkodliwych dla zdrowia ludzi związków chemicznych. To niekorzystne zjawisko nasila się
szczególnie w okresie grzewczym, co może powodować wyraźne okresowe pogorszenie
stanu sanitarnego powietrza na terenach zasiedlonych i w ich bezpośrednim sąsiedztwie.
Ta sytuacja jest szczególnie uciążliwa także dla mieszkańców terenów o słabych warunkach
przewietrzania. Często kotły, w których są one spalane, charakteryzuje niska efektywność
W ESTMOR CONSULTING
173
oraz przestarzała technologia. Należy jednak podkreślić, że w przeciągu ostatnich lat wiele
lokalnych kotłowni na terenie Miasta zostało zlikwidowanych lub poddanych modernizacji,
co przyczyniło się do poprawy stanu powietrza atmosferycznego.
Kolejnym
źródłem
zanieczyszczeń
powietrza
komunikacyjne. Największe zanieczyszczenie
na
opisywanym
terenie
są
środki
powietrza substancjami pochodzącymi
ze spalania paliw w silnikach pojazdów zdiagnozowano przy trasach komunikacyjnych
o dużym natężeniu ruchu, biegnących przez obszary o zwartej zabudowie. Główną
przyczyną nadmiernej emisji zanieczyszczeń ze środków transportu jest przede wszystkim
ich zły stan techniczny, nieodpowiednia eksploatacja, przestoje w ruchu spowodowane złą
organizacją ruchu, a także zbyt mała przepustowość dróg lokalnych. Zurbanizowane obszary
Miasta narażone są na stałą presję ze strony ruchu kołowego, jaki odbywa się na jego
terenie. Oś transportową Miasta tworzą droga krajowa nr 51 relacji Bezledy – Bartoszyce –
Lidzbark Warmiński – Dobre Miasto – Olsztyn – Olsztynek oraz drogi wojewódzkie nr 513
relacji Pasłęk – Orneta – Lidzbark Warmiński – Wozławki i nr 511 relacji Lidzbark Warmiński
– Górowo Iławskie – Bagrationowsk. Na tych obszarach Miasta, gdzie występuje ruch
samochodowy
na
poziomie
lokalnym,
problem
związany
z
zanieczyszczeniami
komunikacyjnymi ma znaczenie marginalne.
Istotnym czynnikiem, który wpływa na pogarszanie parametrów stanu powietrza
atmosferycznego są także zakłady przemysłowe funkcjonujące na terenie Lidzbarka
Warmińskiego oraz obiekty związane z zaopatrzeniem terenu Miasta w energię cieplną.
Najistotniejszymi emitorami zanieczyszczeń są:
Warmińska Spółka z o. o.,
Wenglorz,
Szkło Spółka z o. o.,
Polmlek,
Fabryka Opakowań Foliowych „Rossoplast” D. i R. Rossochaccy Sp. J.,
Drewland;
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe Deptuła,
Dalkia Północ Sp. z o. o. Ciepłownia Lidzbark Warmiński.
W tabeli 67 przedstawiono podstawowe informacje na temat emisji zanieczyszczeń pyłowych
i gazowych powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych znajdujących się na obszarze
województwa warmińsko-mazurskiego oraz powiatu lidzbarskiego.
W ESTMOR CONSULTING
174
Tabela 67. Emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do powietrza z zakładów szczególnie
uciążliwych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego oraz powiatu lidzbarskiego
w latach 2007-2011
Jednostka
terytorialna
2007
2008
2009
2010
2011
2012
t/r
t/r
t/r
t/r
t/r
t/r
zanieczyszczenia gazowe
Woj. warmińskomazurskie
1 405 574
1 381 026
1 440 932
1 532 659
1 391 183
1 514 191
Powiat lidzbarski
40 938
53 840
58 533
63 554
58 004
60 993
% udział
zanieczyszczeń
2,9
3,9
4,1
4,1
4,2
4,0
zanieczyszczenia pyłowe
Woj. warmińskomazurskie
1 352
1 395
1 454
1 164
1 176
1184
Powiat lidzbarski
57
68
32
33
40
30
% udział
zanieczyszczeń
4,2
4,9
2,2
2,8
3,4
2,5
Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS
Problem związany z wysokim zanieczyszczeniem powietrza w związku z niską emisją znalazł
swoje odzwierciedlenie w zapisach raportu opracowanego przez WIOŚ w Olsztynie
pn „Ocena roczna jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim za rok 2012”.
Zgodnie ze wskazanym dokumentem obszar województwa został podzielony na 3 strefy:
miasto Olsztyn,
miasto Elbląg,
strefa warmińsko-mazurska.
W każdej ze stref została przeprowadzona ocena jakości powietrza, która uwzględnia
wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r.
w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2012, poz. 1031).
Ocenę przeprowadzono oddzielnie dla każdego zanieczyszczenia uwzględniając dwie grupy
kryteriów:
ze względu na ochronę zdrowia ludzi, dla substancji: benzen, dwutlenek siarki,
dwutlenek azotu, ozon, tlenek węgla, pył PM10, pył PM2.5, kadm, nikiel, ołów, arsen
oraz benzo(a)piren w pyle zawieszonym PM10;
ze względu na ochronę roślin dla substancji: dwutlenek siarki, tlenki azotu, ozon.
Miasto Lidzbark Warmiński zakwalifikowany został do strefy warmińsko-mazurskiej. Tabela
68 prezentuje podstawowe wskaźniki jakości powietrza w w/w strefie.
W ESTMOR CONSULTING
175
Tabela 68. Klasyfikacja strefy warmińsko-mazurskiej
Nazwa
strefy
Strefa
warmińskomazurska
Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń dla
obszaru całej strefy
Kod
strefy
PL2803
SO2
NO2
PM10
Pb
Ni
BaP
benzen
CO
O3
PM2,5
A
A
C
A
A
C
A
A
A
A
Źródło: Ocena roczna jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim za rok 2012
Objaśnienia:
A - jeżeli stężenia zanieczyszczenia na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio poziomów
dopuszczalnych, poziomów docelowych;
B – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne lecz nie
przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji (tylko w przypadku
oceny jakości powietrza pod kątem pyłu zawieszonego PM2,5);
C – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne powiększone
o margines tolerancji, w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy
dopuszczalne, poziomy docelowe;
Z danych zestawionych w tabeli 68 wynika, iż poziomy stężeń pyłu PM10 oraz
benzo(α)pirenu kształtowały się powyżej poziomu dopuszczalnego, co zadecydowało
o klasyfikacji wynikowej C dla tych zanieczyszczeń. Przekroczenia poziomu docelowego
benzo(α)pirenu związane są jeszcze ze słabej jakości materiałem grzewczym spalanym w
zbyt niskiej temperaturze.
Stężenia pozostałych zanieczyszczeń tj. SO2, NO2, benzenu, CO, O3, PM2,5 oraz metali: Pb,
Ni nie przekraczały wartości dopuszczalnych, dlatego też klasą wynikową dla wymienionych
zanieczyszczeń jest klasa A.
W ESTMOR CONSULTING
176
12.
Współpraca
z
innymi
gminami
w
zakresie
gospodarki
energetycznej
Miasto Lidzbark Warmiński usytuowany jest w sąsiedztwie gminy wiejskiej Lidzbark
Warmiński.
W celu określenia możliwości współpracy Miasta Lidzbark Warmiński z gminą wiejską
Lidzbark Warmiński zwrócono się do gminy z ankietą.
W tabeli 69 przedstawiono odpowiedzi przesłane przez gminę wiejską Lidzbark Warmiński.
Tabela 69. Możliwość współpracy Gminy Lidzbark Warmiński z Miastem Lidzbark Warmiński
Wyszczególnienie
Charakterystyka gminy sąsiedniej
GMINA WIEJSKA LIDZBARK WARMIŃSKI
funkcjonuje;
Sieć gazowa
gmina nie posiada koncepcji gazyfikacji terenu;
w kolejnych latach nie planuje się rozbudowy sieci gazowej
ENERGIA SŁONECZNA
obiekty użyteczności publicznej nie są wyposażone w instalacje
solarne;
w kolejnych latach nie jest planowany montaż instalacji solarnych;
budynki mieszkalne są wyposażone w instalacje solarne;
w kolejnych latach zaplanowano wymianę systemów ogrzewania
budynków użyteczności publicznej;
występuje zainteresowanie wykorzystaniem odnawialnych źródeł
energii, w tym systemami solarnymi wśród mieszkańców;
w kolejnych latach nie planuje się wymiany systemów ogrzewania
budynków użyteczności publicznej
Odnawialne źródła energii ENERGIA WIATROWA
nie funkcjonują elektrownie wiatrowe;
gmina nie posiada koncepcji lokalizacji elektrowni wiatrowych;
w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego Gminy nie zostały uwzględnione tereny pod budowę
elektrowni wiatrowych;
do UG zgłosiły się podmioty zainteresowane stworzeniem farm
wiatrowych
ENERGIA WODNA
funkcjonują elektrownie wodne:
W ESTMOR CONSULTING
177
Wyszczególnienie
Charakterystyka gminy sąsiedniej
- Medyny 2 szt. – rzeka Symsarna,
- Koniewo – rzeka Elma,
- Kotowo – rzeka Łyna (moc 600 kW, spiętrzenie 4 m),
- Wojtydy – rzeka Łyna (moc 600 kW, spiętrzenie 4 m)
ENERGIA CIEPLNA
pompy ciepła wykorzystywane są w kilku budynkach
jednorodzinnych o powierzchniach (130, 140, 160, 180, 280 i 340
2
m ) – dane z 2012 r.
Sieć ciepłownicza
Surowce energetyczne
Biogazownia
Rośliny energetyczne
nie funkcjonuje
nie występują
nie funkcjonuje
nie występują
Projekt założeń do planu
zaopatrzenia
w ciepło, energię
elektryczną
i paliwa gazowe
gmina posiada uchwalone Założenia do planu zaopatrzenia w
ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Lidzbark
Warmiński na lata 2012-2028
Współpraca z Miastem
Lidzbark Warmiński w
zakresie zaopatrzenia w
ciepło, energię
elektryczną
i paliwa gazowe
gmina nie jest zainteresowana współpracą przy rozbudowie i
modernizacji systemów elektroenergetycznych, stanowiących
wspólną infrastrukturę dla gmin powiatu lidzbarskiego;
Uchwała Nr XXIII/197/2012 z dnia 26 września 2012 r.
gmina nie jest zainteresowana współpracą z Miastem Lidzbark
Warmiński w zakresie zaopatrzenia gmin w zakresie gospodarki
energetycznej
W najbliższych latach gmina wiejska Lidzbark Warmiński nie planuje współpracy z Miastem
Lidzbark Warmiński.
Zaleca się jednak większe zainteresowanie współpracą oraz podejmowanie odpowiednich
działań w celu zwiększenia atrakcyjności pod względem turystycznym, możliwości rozwoju
przedsiębiorczości, jak również wzrostu jakości życia mieszkańców, zarówno Miasta,
jak i Gminy Lidzbark Warmiński.
Warto nadmienić, iż na realizację inwestycji w partnerstwie z zakresu gospodarki
energetycznej
jednostki
samorządu
terytorialnego
mogą
otrzymać
dofinansowanie
z dostępnych źródeł zewnętrznych, w tym z środków Unii Europejskiej. Niniejsza możliwość
finansowania przedsięwzięć z zakresu gospodarki energetycznej może zachęcić Miasto
W ESTMOR CONSULTING
178
Lidzbark Warmiński oraz gminę wiejską Lidzbark Warmiński do realizacji wspólnych
inwestycji w niniejszym zakresie.
Realizacja założeń Polityki energetycznej Polski do 2030 roku na terenie Miasta Lidzbark
Warmiński odbywa się poprzez stałe dążenie do wykorzystania niskoemisyjnych źródeł
energii, poprawę efektywności energetycznej istniejących źródeł ciepła, termomodernizacje
budynków przyczyniającą się do zmniejszenia zużycia paliw oraz dążenie do wykorzystania
OZE.
W ESTMOR CONSULTING
179
13. Podsumowanie i wnioski
1. Zgodnie z art. 19 ust. 3 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U.
z 2012, poz. 1059), Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe powinien zawierać:
ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe;
przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw
gazowych;
możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii,
z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych
źródłach
w
energii,
kogeneracji
energii
oraz
elektrycznej
i
ciepła
użytkowego
zagospodarowania
ciepła
odpadowego
wytwarzanych
z
instalacji
przemysłowych;
możliwości
stosowania
środków
poprawy
efektywności
energetycznej
w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej;
zakres współpracy z innymi gminami.
Zawartość opracowania „Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński na lata 20132028” odpowiada pod względem redakcyjnym i merytorycznym wymogom ustawy Prawo
energetyczne.
2. Miasto Lidzbark Warmiński stanowi ważny historycznie i przyrodniczo ośrodek, dlatego
należy dążyć do systematycznej eliminacji wysokoemisyjnych systemów grzewczych.
Wskazane jest przechodzenie na niskoemisyjne systemy grzewcze oraz wykorzystywanie
odnawialnych źródeł energii (kolektory słoneczne, pompy ciepła, itp.).
3. Na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński funkcjonuje sieć ciepłownicza, której
zarządcą jest DALKIA Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. Przedsiębiorstwo ciepłownicze posiada
trzy kotłownie opalane węglem i miałem. Sprawność kotłów wynosi 75-84%.
W 2012 r. łączne zużycie ciepła podmiotów podłączonych do sieci ciepłowniczej wniosło
174 996 GJ, w tym 149 884 GJ na potrzeby centralnego ogrzewania.
W 2013 r. Przedsiębiorstwo planuje podłączyć budynek Szkoły Muzycznej, ul. Orła Białego.
W ESTMOR CONSULTING
180
4. Na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński funkcjonuje sieć gazowa. Dystrybutorem
gazu sieciowego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński jest Pomorska Spółka Gazownictwa
sp. z o. o., Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie.
Przez obszar Miasta przebiegają trzy gazociągi wysokiego ciśnienia, które zostały
wybudowane w latach 1986-1991. Na terenie Miasta znajdują się dwie stacje gazowe
wysokiego ciśnienia: Lidzbark Warmiński I o przepustowości 1500 m3/h, rok budowy 1986
oraz Lidzbark Warmiński II o przepustowości 1800 m3/h, rok budowy 1999. Mieszkańcy
Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński mają dostęp do gazu ziemnego dostarczanego siecią
gazową, której długość zwiększa się z każdym rokiem Rozbudowa sieci gazowej na terenie
Miasta wynika z coraz większego zainteresowania mieszkańców gazem, jako źródłem
energii cieplnej. Dlatego też corocznie zwiększa się długość sieci gazowej niskiego
i średniego ciśnienia oraz wzrasta liczba przyłączy prowadzących do budynków
mieszkalnych.
W 2012 r. do sieci gazowej podłączonych było 3 215 użytkowników, w tym 19 podmiotów
związanych z przemysłem. Łączne zużycie gazu ziemnego wyniosło 10 847,2 tys. m3,
z czego zużycie gazu przez odbiorców związanych z przemysłem wyniosło 8 870,6 tys. m3.
PSG sp. z o. o. Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie obecnie nie planuje większych
inwestycji na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński. W Plan Rozwoju PSG sp. z o. o.
na lata 2009-2013 nie sprecyzowano zadań imiennych dla niniejszej jednostki samorządu
terytorialnego.
5. Na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński zlokalizowany jest GPZ Lidzbark
Warmiński, w którym zainstalowane są dwa transformatory 110/15 kV o mocy 16 MVA
każdy. Obecny stan techniczny sieci elektroenergetycznych oraz zamierzenia inwestycyjne
w zakresie rozbudowy istniejącej sieci energetycznej Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński
zapewniają bezpieczeństwo w zakresie aktualnego i przyszłościowego zapotrzebowania
odbiorców na energię elektryczną. Na podstawie informacji uzyskanych od ENERGA –
OPERATOR, Oddział w Olsztynie rozbudowa sieci niezbędnej do zaspokojenia obecnego
i przyszłościowego zapotrzebowania na energię elektryczną na terenie Gminy planowana
jest w oparciu o zamierzenia inwestycyjne i modernizacyjne niezbędne do prawidłowego
funkcjonowania
sieci
elektroenergetycznej
wynikające
z
potrzeb
przedsiębiorstwa,
określonych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej oraz zawartych umów
o przyłączenie.
Przedsiębiorstwo energetyczne posiada opracowany Plan Rozwoju na lata 2011-2015.
W 2014 roku zaplanowano wymianę kabli olejowych 15 kV ze zwiększeniem przekroju.
W ESTMOR CONSULTING
181
6. Infrastruktura oświetleniowa na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński stanowi
własność dwóch podmiotów: Miasta oraz ENERGA Oświetlenie Sp. z o. o. Łączna długość
obwodów oświetleniowych wynosi ok. 45 km, z czego ok. 25% stanowią obwody kablowe,
a pozostałą część napowietrzne. Na terenie Miasta zinwentaryzowanych zostało ponad
1560 opraw oświetleniowych.
7.
Zgodnie
z
art.
16
pkt
2a
ustawy
Prawo
energetyczne
Operator
systemu
elektroenergetycznego sporządza plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego
i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną, na okresy nie krótsze niż 5 lat, oraz
prognozy dotyczące stanu bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej na okresy nie krótsze
niż 15 lat. Opracowując plany rozwoju przedsiębiorstwa energetyczne powinny uwzględniać
miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego lub kierunki rozwoju gminy określone
w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
8. Analiza potencjału przyrodniczego, krajobrazowego, osiedleńczego i gospodarczego
potwierdza dużą atrakcyjność Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński. W kolejnych latach
przewiduje się niewielki wzrost liczby budynków mieszkalnych na terenie Miasta,
co spowoduje także wzrost zapotrzebowania na ciepło, gaz i energię elektryczną.
9. Realizacja zabezpieczenia potrzeb energetycznych Gminy w zakresie ciepła, gazu
sieciowego i energii elektrycznej, obejmująca modernizację i rozwój poszczególnych
systemów energetycznych leży w gestii poszczególnych przedsiębiorstw energetycznych.
Jednak analizując potencjał energetyczny Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński należy
stwierdzić, że planowane zapotrzebowanie na energię w analizowanym okresie zostanie
zaspokojone,
nie
wywierając
jednocześnie
nadmiernego
negatywnego
wpływu
na środowisko przyrodnicze. Można bowiem stwierdzić, że potencjalne możliwości
i zamierzenia rozwojowe poszczególnych przedsiębiorstw energetycznych pozwalają
zabezpieczyć
potrzeby
energetyczne
Gminy,
oraz
zapewnić
jej
bezpieczeństwo
energetyczne w okresie docelowym.
Dotyczy to zabezpieczenia potrzeb energetycznych przez DALKIA Lidzbark Warmiński
Sp. z o. o., ENERGA – OPERATOR, Oddział w Olsztynie oraz Pomorską Spółkę
Gazownictwa sp. z o.o., Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie.
Realizacja
i
finansowanie
systemów
sieciowych
i
podłączeń
odbiorców będzie
prowadzona wg zasad określonych w art. 7 pkt. 1 Ustawy Prawo Energetyczne, zgodnie
z którym zaopatrzenie w ciepło sieciowe, gazyfikacja oraz elektryfikacja Gminy Miejskiej
Lidzbark Warmiński może być realizowana na warunkach określonych w odrębnych
umowach zawartych pomiędzy przedsiębiorstwem energetycznym a konkretnym odbiorcą.
W ESTMOR CONSULTING
182
Wówczas realizacja wszystkich inwestycji związanych z rozbudową poszczególnych sieci
na terenie Miasta będzie mogła odbywać się w miarę zgłaszania się nowych odbiorców,
po uzyskaniu przez nich technicznych warunków przyłączenia do niniejszych sieci pod
warunkiem spełnienia kryteriów ekonomicznej opłacalności dostaw ciepła, gazu oraz energii
elektrycznej dla przedsiębiorstwa energetycznego oraz zawarcia porozumienia pomiędzy
nim a odbiorcą indywidualnym.
10. Odbiorcy z terenu Miasta, którzy swoje potrzeby cieplne pokrywają z własnych źródeł
opalanych węglem, miałem węglowym, drewnem, olejem opalowym, gazem płynnym itp.
zapewniają obecnie oraz zapewniać będą w kolejnych latach zaopatrzenie w paliwa opałowe
we własnym zakresie.
11. Część budynków użyteczności publicznej oraz budynków mieszkalnych znajdujące się
na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński wymaga termomodernizacji. Duża
energochłonność budynków wynika z niskiej izolacyjności cieplnej przegród zewnętrznych,
a więc ścian, dachów i podłóg. Poza tym przyczyną dużych strat ciepła są okna, które
nierzadko charakteryzują się nieszczelnością i złą jakością techniczną. W źle zaizolowanych
budynkach, w których zainstalowane są stare, zużyte i niskosprawne instalacje grzewcze
pomimo bardzo dużego zużycia ciepła pomieszczenia mogą być niedogrzane. Taka sytuacja
nie tylko generuje duże zużycie energii oraz emisję zanieczyszczeń do powietrza,
ale również generuje wysokie koszty związane z użytkowaniem nośników energii. Opierając
się zaś na wynikach prognoz oraz obserwując obecne trendy należy stwierdzić, że nośniki
energii praktycznie w każdej postaci będą drożeć. W związku z czym należy podejmować
systematyczne termomodernizacje budynków użyteczności publicznej na terenie Gminy wraz
z zachęcaniem do podobnych działań indywidualnych właścicieli budynków mieszkalnych,
jak i gospodarczych.
12. Znikome wykorzystywanie na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński, zarówno
w przypadku budynków użyteczności publicznej, jaki i obiektów mieszkalnych oraz
podmiotów gospodarczych, odnawialnych źródeł energii na potrzeby c.o. i c.w.u.
Do korzyści wynikających z stosowania odnawialnych źródeł energii można zaliczyć
zmniejszenie
negatywnego
wpływu
energetyki
na
środowisko
naturalne.
Dotyczy
to przede wszystkim likwidacji tzw. niskiej emisji, która jest niezwykle uciążliwa
dla środowiska naturalnego. Poza tym nie można zapomnieć, że mniejsza emisja przyczynia
się do znaczącej poprawy jakości życia mieszkańców danego regionu.
W ESTMOR CONSULTING
183
Wśród odnawialnych źródeł energii na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński,
tj. energia słoneczna, wiatrowa oraz energia geotermalna powinny stanowić jedno
z głównych alternatywnych źródeł energii. Szczególnie latem energia słoneczna może być
wykorzystywana do podgrzewania wody użytkowej. Preferowanym kierunkiem rozwoju
energetyki słonecznej jest instalowanie indywidualnych kolektorów na domach mieszkalnych
i budynkach użyteczności publicznej bądź w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Możliwe jest
także wykorzystywanie ogniw fotowoltaicznych do zasilania znaków ostrzegawczych
ustawionych
na
drogach
przebiegających
przez
Miasto,
co
dodatkowo
poprawi
bezpieczeństwo osób poruszających się tymi szlakami komunikacyjnymi.
Na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński należy również wziąć pod uwagę rozwój
małych turbin wiatrowych (MTW), wykorzystywanych na potrzeby własne właściciela,
m. in. do oświetlenia domów, pomieszczeń gospodarczych, ogrzewania. Małe elektrownie
wiatrowe wykorzystywane są najczęściej do zasilania budynków mieszkalnych, rolnych oraz
letniskowych. W zależności od zużycia energii oraz dostępnych lokalnie zasobów wiatru.
Do zasilenia budynku jednorodzinnego może być potrzebna elektrownia wiatrowa o mocy
od 800 W do 5000 W.
Obecnie na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonuje elektrownia wodna na Łynie,
której eksploatacją zajmuje się Energa Hydro Sp. z o. o.
W latach 2014-2015 Energa Hydro Sp. z o. o. planuje przebudowę jazu przy elektrowni
wodnej Lidzbark II wraz z instalacją turbiny Archimedesa o mocy 30 kW, przełyk instalowany
1,5 m3/sek. Turbina zostanie zamontowana w nieczynnej komorze turbinowej EW Lidzbark II.
13. Do ważniejszych zadań Miasta Lidzbark Warmiński należy w ramach miejscowych
planów zagospodarowania przestrzennego koordynowanie rozwoju poszczególnych rejonów
z rozwojem systemów energetycznych dla racjonalnego zasilania ich w ciepło, energię
elektryczną i gaz sieciowy. Zakłada się, że zaopatrzenie w energię elektryczną będzie
zapewnione dla wszystkich odbiorców. Gaz sieciowy będzie natomiast doprowadzony
do skupisk odbiorców zapewniających ekonomiczną celowość ich zasilania. Zaopatrzenie
w ciepło przewiduje
się przede
wszystkim
z miejskiej
sieci ciepłowniczej
oraz
z indywidualnych źródeł ciepła z zastosowaniem nowoczesnych, wysokosprawnych
urządzeń grzewczych.
Do pozostałych zadań władz Lidzbarka Warmińskiego należy inicjowanie i wspomaganie
opracowania i realizacji programów likwidacji tzw. niskiej emisji, tj. pieców i przestarzałych,
niskosprawnych kotłowni węglowych na rzecz gazu ziemnego i płynnego i innych źródeł
ekologicznych, w tym odnawialnych źródeł energii (np. energia słoneczna, energia
W ESTMOR CONSULTING
184
geotermalna, energia wiatrowa - MEW), drogą ulg podatkowych, dotacji, pożyczek,
organizowania środków pomocowych itp. skierowanych do mieszkańców, właścicieli
i zarządców wielorodzinnych domów mieszkalnych oraz podmiotów gospodarczych.
Istotne jest również wspieranie stosowania nowoczesnych źródeł energii odnawialnych
wykorzystujących paliwa lokalne jak: energię słoneczną, energię geotermalną. Odnawialne
źródła energii mogą zostać wykorzystane przez Miasto do stworzenia „proekologicznego”
wizerunku regionu. Nowatorski i innowacyjny wizerunek Miasta jest cennym kapitałem, który
może zostać wykorzystany do zainteresowania danym regionem inwestorów z tych sektorów
gospodarki, dla których jakość środowiska stanowi istotny czynnik. W związku z tym
przychylna postawa władz może stać się poważnym argumentem przemawiającym za
lokalizowaniem przedsięwzięć inwestycyjnych na danym terenie. Poza tym Miasto Lidzbark
Warmiński (poprzez wdrożenie OZE do użytkowania) mogłaby stanowić przykład dla innych
jednostek samorządu terytorialnego w zakresie wykorzystania dostępnych, lokalnych
zasobów.
14.
Nie
przeprowadzono
badań
ankietowych
wśród
mieszkańców
budynków
jednorodzinnych. Zakłada się jednak, że większość budownictwa jednorodzinnego
ogrzewana jest za pomocą węgla, co w okresie grzewczym, ze względu na zwartą zabudowę
jest
odczuwalne
wśród
mieszkańców
miasta.
Część
budynków
jednorodzinnych
podłączonych jest do sieci gazowej oraz do systemu ciepłowniczego, co wpływa
na zmniejszenie niskiej emisji. Wskazane jest sukcesywne podłączanie kolejnych budynków,
które opalane są za pomocą kotłowni węglowych do miejskiej sieci ciepłowniczej bądź
do systemu gazowniczego.
15. Aktualnie współpraca Miasta Lidzbark Warmiński z gminą wiejską Lidzbark Warmiński
nie jest możliwa, ze względu na brak zainteresowana gminy sąsiedniej współpracą przy
rozbudowie i modernizacji systemów elektroenergetycznych, stanowiących wspólną
infrastrukturę dla gmin powiatu lidzbarskiego oraz w zakresie gospodarki energetycznej.
Warto jednak podkreślić, że współpraca Lidzbarka Warmińskiego z gminą sąsiednią może
polegać na utworzeniu klastra opartego na idei solarów produkujących ciepłą wodę użytkową
na terenie sąsiednich gmin. Przez klaster należy rozumieć przestrzennie skoncentrowaną
grupę instytucji, organizacji i przedsiębiorstw, których wspólne działania (np. w zakresie
projektowania, budowy, finansowania instalacji bazujących na odnawialnych źródłach
energii) przynoszą poszczególnym uczestnikom klastra większe korzyści niż projekty
realizowane
przez
nich
samodzielnie
(o
przewadze
decyduje
łączenie
zasobów
poszczególnych uczestników klastra). W odniesieniu do solarów, klaster może wspierać
proces projektowania i realizacji instalacji solarnych na budynkach użyteczności publicznej
W ESTMOR CONSULTING
185
i budynkach mieszkalnych na terenie kilku gmin tworzący klaster – takie rozwiązanie
umożliwi zdecydowane obniżenie kosztów projektowania i realizacji inwestycji, głównie
z uwagi na skalę projektu. Jednocześnie gminy tworzące klaster (np. we współpracy
z firmami i instytucjami wspierającymi wdrażanie odnawialnych źródeł energii) dzielą się
doświadczeniem i wiedzą, dzięki czemu upowszechnianie rozwiązań energooszczędnych
przebiega sprawniej.
Warto nadmienić, iż na realizację inwestycji w partnerstwie z zakresu gospodarki
energetycznej
jednostki
samorządu
terytorialnego
mogą
otrzymać
dofinansowanie
z dostępnych źródeł zewnętrznych, w tym z środków Unii Europejskiej. Niniejsza możliwość
finansowania przedsięwzięć z zakresu gospodarki energetycznej może zachęcić Miasto
Lidzbark Warmiński oraz gminę wiejską Lidzbark Warmiński do realizacji wspólnych
inwestycji w niniejszym zakresie.
16. Spodziewany efekt zabiegów termomodernizacyjnych, to zmniejszenie zapotrzebowania
na energię cieplną w obiektach objętych termomodernizacją (budynki mieszkalne) rzędu
15,5% oraz 16,7% w budynkach użyteczności publicznej w roku 2028 w porównaniu
z rokiem 2012 r. Niniejsza zaprognozowana oszczędność zapotrzebowania na energię
cieplną na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński przyczyni się do realizacji krajowego
celu w zakresie oszczędnego gospodarowania energią wyznaczającego do 2016 roku
oszczędności energii finalnej w ilości nie mniejszej niż 9% średniego krajowego zużycia
energii w ciągu roku, przy czym uśrednienie obejmuje lata 2001-2005 (Rozdział 2, Art. 4, ust.
1 Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej).
17. W perspektywie długookresowej, głównym źródłem zaopatrzenia w ciepło Gminy
Miejskiej Lidzbark Warmiński będzie sieć ciepłownicza oraz system gazowy z mniejszym
udziałem węgla oraz innych paliw. Kotłownie i piece na opał stały, tj. węgiel, drewno powinny
być sukcesywnie wymieniane ze względów ekologicznych i ekonomicznych na gaz ziemny
lub odnawialne źródła energii.
18. Zmniejszenie zużycia węgla na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński jest możliwe
przez likwidację lub modernizację pieców węglowych oraz zwiększenie udziału gazu
sieciowego i lokalnych źródeł energii odnawialnej, takich jak drewno – zrębki. Ponadto
w miarę rozwoju techniki oraz wzrostu dostępności źródeł dofinansowania inwestycji
z zakresu zastosowań odnawialnych źródeł energii należy przewidywać wykorzystanie
energii słonecznej dla pokrywania potrzeb ciepłej wody oraz pomp ciepła na potrzeby
ogrzewania budynków.
W ESTMOR CONSULTING
186
Wszystkie te działania mają proekologiczny charakter i można uzyskiwać dotacje lub
preferencyjne kredyty z Funduszu Ochrony Środowiska oraz pozostałych środków
pomocowych, w tym krajowych jak i UE.
19. Ze strony zaopatrzenia Miasta Lidzbark Warmiński w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe obecnie i w przyszłości nie ma zagrożenia środowiska, natomiast przewiduje się że
stopniowo będzie następować sukcesywna poprawa jakości środowiska w miarę likwidacji
źródeł węglowych. Zapewnione jest również bezpieczeństwo energetyczne Miasta Lidzbark
Warmiński przy zachowaniu jego zrównoważonego rozwoju.
20. W związku z realizacją polityki ekologicznej Polski oraz polityki ekologicznej
i energetycznej Unii Europejskiej Miasto Lidzbark Warmiński może realizować projekty
związane z energetyką zarówno ze środków europejskich, jak i krajowych. Wsparcie
finansowe na inwestycje energetyczne z zagranicznych środków można uzyskać przede
wszystkim z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ), Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Mechanizmu Finansowego
Europejskiego
Obszaru
Gospodarczego
(EOG)
oraz
z
Norweskiego
Mechanizmu
Finansowego. W przypadku inwestycji związanych z energetyką można pozyskać wsparcie
również z krajowych środków, między innymi z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
powiatowych i gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, Banku Ochrony
Środowiska (BOŚ) oraz Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK).
W ESTMOR CONSULTING
187
14. Spis tabel
TABELA 1. STRUKTURA ZAGOSPODAROWANIA GRUNTÓW GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK
WARMIŃSKI.....................................................................................................................24
TABELA 2. PODMIOTY GOSPODARCZE WEDŁUG SEKTORÓW WŁASNOŚCIOWYCH DZIAŁAJĄCE NA
TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012...........................................26
TABELA 3. W YKAZ PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI WG
SEKCJI PKD 2004 W LATACH 2007-2009..........................................................................28
TABELA 4. LICZBA LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012 ..31
TABELA 5. GRUPY WIEKOWE LUDNOŚCI W LATACH 2007-2012 ..................................................32
TABELA 6. MIGRACJE LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH
2007-2011 .....................................................................................................................34
TABELA 7. LICZBA LUDNOŚCI NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO ORAZ KRAJU
W LATACH 2005-2010 .....................................................................................................35
TABELA 8. URODZENIA NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO ORAZ KRAJU W
LATACH 2005-2010 .........................................................................................................36
TABELA 9. PROGNOZA LICZBY LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI DO 2028 R. 36
TABELA 10. W IELOLETNIE TEMPERATURY ŚREDNIOMIESIĘCZNE [TE(M)], LICZBA DNI OGRZEWANIA
[LD(M)] ORAZ LICZBA STOPNIODNI Q(M) DLA TEMPERATURY WEWNĘTRZNEJ 200C ................44
TABELA 11. PODZIAŁ BUDYNKÓW ZE WZGLĘDU NA ZUŻYCIE ENERGII DO OGRZEWANIA ................45
TABELA 12. STAN INFRASTRUKTURY MIESZKANIOWEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI
W LATACH 2002-2010 .....................................................................................................47
TABELA 13. BUDYNKI WIELORODZINNE NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI
ADMINISTROWANE PRZEZ ABK ........................................................................................47
TABELA 14. W YKAZ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI
ZARZĄDZANYCH PRZEZ WARMIŃSKIE TOWARZYSTWO BUDOWNICTWA SPOŁECZNEGO
SP. Z O. O. ......................................................................................................................60
ZARZĄDZANYCH PRZEZ SPÓŁDZIELNIĘ MIESZKANIOWĄ „PRZYSZŁOŚĆ” ................................61
ZARZĄDZANYCH PRZEZ SPÓŁDZIELNIĘ MIESZKANIOWĄ „W ARMIA” .......................................61
ZARZĄDZANYCH PRZEZ ZARZĄDCÓW NIERUCHOMOŚCI WAM SP. Z O. O. ODDZIAŁ OLSZTYN 67
TABELA 18. W YKAZ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH ZARZĄDZANYCH PRZEZ POZOSTAŁE
PODMIOTY ......................................................................................................................68
TABELA 19. PROGNOZOWANE NOWE OBSZARY DLA BUDOWNICTWA MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO W LIDZBARKU W ARMIŃSKIM ...............................................................81
TABELA 20. PROGNOZOWANE NOWE OBSZARY DLA BUDOWNICTWA MIESZKALNEGO
JEDNORODZINNEGO W LIDZBARKU W ARMIŃSKIM ..............................................................82
TABELA 21. CHARAKTERYSTYKA KOTŁOWNI .............................................................................84
TABELA 22. ODBIORCY I ZUŻYCIE CIEPŁA NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH
2006-2012 .....................................................................................................................84
TABELA 23. PROCENTOWY UDZIAŁ WYKORZYSTANIA CIEPŁA PRZEZ POSZCZEGÓLNE OBIEKTY Z
SIECI CIEPŁOWNICZEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI W LATACH 2005-2012 .....88
TABELA 24. GRUPY TARYFOWE ODBIORCÓW ZAOPATRYWANYCH W CIEPŁO ZE ŹRÓDEŁ CIEPŁA
ZASILAJĄCYCH SIECI CIEPŁOWNICZE .................................................................................89
TABELA 25. CENNIK DALKIA LIDZBARK W ARMIŃSKI .................................................................90
W ESTMOR CONSULTING
188
TABELA 26. W YPOSAŻENIE ZASOBÓW MIESZKANIOWYCH W INSTALACJE TECHNICZNO-SANITARNE
W LATACH 2007-2010 .....................................................................................................90
TABELA 27. W YKAZ OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ NALEŻĄCYCH DO MIASTA LIDZBARK
WARMIŃSKI.....................................................................................................................91
TABELA 28. W YKAZ OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ NALEŻĄCYCH DO POWIATU
LIDZBARSKIEGO USYTUOWANYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .....................92
TABELA 29. SYSTEM GRZEWCZY STOSOWANY W ZAKŁADACH PRZEMYSŁOWYCH USYTUOWANYCH
NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .......................................................................93
TABELA 30. INWESTYCJE PLANOWANE DO REALIZACJI PRZEZ DALKIA PÓŁNOC – LIDZBARK
WARMIŃSKI.....................................................................................................................94
TABELA 31. DŁUGOŚĆ GAZOCIĄGÓW NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 20082012 (W METRACH) ........................................................................................................97
TABELA 32. DŁUGOŚĆ CZYNNYCH PRZYŁĄCZY GAZOWYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK
WARMIŃSKI W LATACH 2008-2012 (W METRACH) .............................................................97
TABELA 33. ILOŚĆ CZYNNYCH PRZYŁĄCZY GAZOWYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI
W LATACH 2008-2012 (W SZTUKACH) ...............................................................................98
TABELA 34. ŚREDNIA WAŻONA WARTOŚĆ CIEPŁA SPALANIA I WARTOŚCI OPAŁOWEJ DLA GAZU
ZIEMNEGO TYPU E DYSTRYBUOWANEGO SIECIĄ DYSTRYBUCYJNĄ PSG SP. Z O. O.
- MAJ 2013 .....................................................................................................................99
TABELA 35. POZOSTAŁE PARAMETRY JAKOŚCIOWE GAZU ZIEMNEGO DYSTRYBUOWANEGO PRZEZ
PSG SP. Z O. O. - MAJ 2013 .............................................................................................99
TABELA 36. ILOŚĆ UŻYTKOWNIKÓW GAZU ZIEMNEGO NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W
LATACH 2007-2012 .......................................................................................................100
TABELA 37. ZUŻYCIE GAZU ZIEMNEGO NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH
2007-2012 W TYS. M3....................................................................................................102
TABELA 38. OBCIĄŻENIE GZP W OKRESIE ZIMOWYM PRZYPADAJĄCE W SZCZYCIE OBCIĄŻENIA W
LATACH 2008-2012 (W MW) ..........................................................................................106
TABELA 39. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU - TARYFY C I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................106
TABELA 40. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU – TARYFY G I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................107
TABELA 41. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU – TARYFY R I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................108
TABELA 42. ODBIORCY NA ŚREDNIM NAPIĘCIU ORAZ ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ - ODBIORCY
POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................................111
TABELA 43. ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ W PRZEDSIĘBIORSTWIE .....................................112
TABELA 44. NIELEGALNY POBÓR ENERGII NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH
2007-2012 ...................................................................................................................112
TABELA 45. ODBIORCY KOŃCOWI POSIADAJĄCY UMOWY O ŚWIADCZENIE USŁUG DYSTRYBUCJI .113
TABELA 46. ŁĄCZNE ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI
W LATACH 2007-2012 ...................................................................................................113
TABELA 47. W YKAZ DŁUGOŚCI LINII 15 I 0,4KV ZASILAJĄCYCH TEREN MIASTA LIDZBARK
WARMIŃSKI...................................................................................................................117
TABELA 48. TABELA STAWEK OPŁAT SIECIOWYCH – ODDZIAŁ W OLSZTYNIE .............................119
TABELA 49. INWESTYCJE PLANOWANE DO REALIZACJI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W
ZAKRESIE ROZBUDOWY SYSTEMU ENERGETYCZNEGO ......................................................121
TABELA 50. POTRZEBY INWESTYCYJNE W ZAKRESIE TERMOMODERNIZACJI BUDYNKÓW
UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ ...........................................................................................133
W ESTMOR CONSULTING
189
TABELA 51. ZASOBY BIOMASY Z LASÓW NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI..................150
TABELA 52. ZASOBY BIOMASY Z DREWNA ODPADOWEGO Z DRÓG NA TERENIE MIASTA LIDZBARK
WARMIŃSKI...................................................................................................................150
TABELA 53. POGŁOWIE ZWIERZĄT NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ..........................151
TABELA 54. TEORETYCZNY POTENCJAŁ WYKORZYSTANIA SŁOMY NA TERENIE MIASTA LIDZBARK
WARMIŃSKI...................................................................................................................152
TABELA 55. ZASOBY SIANA ...................................................................................................153
TABELA 56. ZASOBY DREWNA Z ROŚLIN ENERGETYCZNYCH ....................................................157
TABELA 57. POTENCJAŁ BIOMASY NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ..........................157
TABELA 58. TEORETYCZNY POTENCJAŁ BIOGAZU Z OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW NA TERENIE MIASTA
LIDZBARK W ARMIŃSKI ...................................................................................................160
TABELA 59. PROGNOZA LICZBY MIESZKAŃ W GMINIE WG OKRESU BUDOWY ..............................162
TABELA 60. PROGNOZA POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ MIESZKAŃ [M2] ..........................................163
TABELA 61. PLANOWANE EFEKTY DZIAŁAŃ TERMOMODERNIZACYJNYCH - BUDYNKI MIESZKALNE 165
TABELA 62. ZAPOTRZEBOWANIE NA CIEPŁO - GOSPODARSTWA DOMOWE .................................167
TABELA 63. ZUŻYCIE CIEPŁA PRZEZ BUDYNKI UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ NA TERENIE MIASTA
LIDZBARK W ARMIŃSKI W 2012 R. ...................................................................................168
TABELA 64. PROGNOZA ZUŻYCIA CIEPŁA PRZEZ BUDYNKI UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ NA TERENIE
MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI DO 2028 R.......................................................................169
TABELA 65. PROGNOZA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ – ODBIORCY
INDYWIDUALNI ...............................................................................................................170
TABELA 66. PROGNOZA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ – GOSPODARSTWA
DOMOWE ......................................................................................................................171
TABELA 67. EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ PYŁOWYCH I GAZOWYCH DO POWIETRZA Z ZAKŁADÓW
SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO ORAZ
POWIATU LIDZBARSKIEGO W LATACH 2007-2011 .............................................................175
TABELA 68. KLASYFIKACJA STREFY WARMIŃSKO-MAZURSKIEJ .................................................176
TABELA 69. MOŻLIWOŚĆ WSPÓŁPRACY GMINY LIDZBARK W ARMIŃSKI Z MIASTEM LIDZBARK
WARMIŃSKI...................................................................................................................177
W ESTMOR CONSULTING
190
15. Spis rysunków
RYSUNEK 1. PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I
PALIWA GAZOWE - LEGISLACJA .......................................................................................... 6
RYSUNEK 2. POŁOŻENIE LIDZBARKA W ARMIŃSKIEGO NA TLE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKOMAZURSKIEGO ORAZ POWIATU LIDZBARSKIEGO .................................................................24
RYSUNEK 3. LOKALIZACJA PODSTREFY LIDZBARK W ARMIŃSKI NA TERENIE GMINY MIEJSKIEJ
LIDZBARK W ARMIŃSKI .....................................................................................................25
RYSUNEK 4. OBSZAR NATURA 2000 W POBLIŻU MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ..........................40
RYSUNEK 5. DZIELNICE ROLNICZO-KLIMATYCZNE POLSKI WG R. GUMIŃSKIEGO..........................41
RYSUNEK 6. CHARAKTERYSTYKA CZYNNIKÓW KLIMATYCZNYCH POLSKI .....................................42
RYSUNEK 7. PODZIAŁ POLSKI NA STREFY KLIMATYCZNE ...........................................................43
RYSUNEK 8. JEDNOSTKA A NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .............................................71
RYSUNEK 9. JEDNOSTKA B NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .............................................72
RYSUNEK 10. JEDNOSTKA B NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ...........................................73
RYSUNEK 11. ZMIANA FRAGMENTÓW JEDNOSTKI C ..................................................................73
RYSUNEK 12. JEDNOSTKA D NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ...........................................74
RYSUNEK 13. JEDNOSTKA E1 NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .........................................75
RYSUNEK 16. ZMIANA FRAGMENTÓW JEDNOSTKI E3 ................................................................77
RYSUNEK 17. JEDNOSTKA F NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ...........................................78
RYSUNEK 18. ZMIANA FRAGMENTU JEDNOSTKI F .....................................................................79
RYSUNEK 19. TEREN ISTNIEJĄCEJ KOTŁOWNI OSIEDLOWEJ W JEDNOSTCE „A” ...........................95
RYSUNEK 20. TEREN ISTNIEJĄCEJ KOTŁOWNI OSIEDLOWEJ W JEDNOSTCE „C” ...........................95
RYSUNEK 21. MAPA SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO POMORSKIEJ SPÓŁKI GAZOWNICTWA ..........96
RYSUNEK 22. SIEĆ GAZOWA NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ....................................98
RYSUNEK 23. SIEĆ ELEKTROENERGETYCZNA 15 I 0,4 KV W POŁUDNIOWYM OBSZARZE MIASTA
RYSUNEK 24. SIEĆ ELEKTROENERGETYCZNA 15 I 0,4 KV W PÓŁNOCNYM OBSZARZE MIASTA
RYSUNEK 25. ENERGIA WIATRU W KW H/M2 NA WYSOKOŚCI 30 M NAD POZIOMEM GRUNTU ........136
RYSUNEK 26. POTENCJALNE MOŻLIWOŚCI ROZWOJU ENERGETYKI WIATROWEJ NA TERENIE
WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO ...................................................................137
RYSUNEK 27. W ARUNKI NASŁONECZNIENIA W POLSCE ...........................................................142
RYSUNEK 28. STOPIEŃ WYKORZYSTANIA ENERGII SŁONECZNEJ NA PRZESTRZENI ROKU ............143
RYSUNEK 29. POTENCJAŁ ENERGII GEOTERMALNEJ Z UWZGLĘDNIENIEM OKRĘGÓW
I SUBBASENÓW..............................................................................................................146
RYSUNEK 30. W YSTĘPOWANIE WÓD GEOTERMALNYCH W POLSCE ..........................................146
W ESTMOR CONSULTING
191
16. Spis wykresów
W YKRES 1. PODMIOTY GOSPODARCZE WG SEKTORA WŁASNOŚCI W LATACH 2007-2012 ............27
W YKRES 2. STRUKTURA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK
WARMIŃSKI W 2011 I 2012 R. WG SEKCJI PKD 2007 .......................................................30
W YKRES 3. MIGRACJE LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 20072011 ..............................................................................................................................35
W YKRES 4. PROGNOZA LICZBY LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI
DO 2028 R. .....................................................................................................................38
W YKRES 5. ROZKŁAD ŚREDNICH TEMPERATUR NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI .........44
W YKRES 6. ROCZNE ZAPOTRZEBOWANIE ENERGII NA OGRZEWANIE W BUDOWNICTWIE
2
MIESZKANIOWYM W KW H/M POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ ....................................................45
W YKRES 7. STRUKTURA OGRZEWANIA BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH BĘDĄCYCH W
ADMINISTRACJI ABK WRAZ Z LICZBĄ OSÓB KORZYSTAJĄCYCH Z POSZCZEGÓLNYCH ŹRÓDEŁ
CIEPŁA............................................................................................................................58
W YKRES 8. PROCENTOWY UDZIAŁ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH WYMAGAJĄCYCH
TERMOMODERNIZACJI BĘDĄCYCH W ADMINISTRACJI ABK ...................................................58
W YKRES 9. PROCENTOWY UDZIAŁ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH WYMAGAJĄCYCH
TERMOMODERNIZACJI ZARZĄDZANYCH PRZEZ SM „WARMIA” W LIDZBARKU W ARMIŃSKIM ....66
W YKRES 10. ODBIORCY INDYWIDUALNI I INSTYTUCJONALNI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK
WARMIŃSKI.....................................................................................................................85
W YKRES 11. OGÓLNE ZUŻYCIE CIEPŁA NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH
2006-2012 .....................................................................................................................86
W YKRES 12. ZUŻYCIE CIEPŁA PRZEZ ODBIORCÓW INDYWIDUALNYCH NA TERENIE MIASTA
LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2006-2012 Z PODZIAŁEM NA CO I C.W .U ...........................87
W YKRES 13. ZUŻYCIE CIEPŁA PRZEZ ODBIORCÓW INSTYTUCJONALNYCH NA TERENIE MIASTA
LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2006-2012 Z PODZIAŁEM NA CO I C.W .U ...........................87
W YKRES 14. ZAPOTRZEBOWANIE NA MOC CIEPLNĄ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W
LATACH 2006-2012 .........................................................................................................88
W YKRES 15. ILOŚĆ UŻYTKOWNIKÓW GAZU ZIEMNEGO NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI
W LATACH 2007-2012 ...................................................................................................101
W YKRES 16. ZUŻYCIE GAZU ZIEMNEGO NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH
2007-2012 W TYS. M3....................................................................................................102
W YKRES 17. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU - TARYFY C I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................107
W YKRES 18. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU – TARYFY G I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................108
W YKRES 19. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU – TARYFY R I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................109
W YKRES 20. ŁĄCZNE ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK
WARMIŃSKI...................................................................................................................114
W YKRES 21. PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRZEZ MTW O MOCY 3 KW ........................138
W YKRES 22. PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRZEZ PANELE FOTOWOLTAICZNE ...............144
W YKRES 23. KOSZTY ENERGII W ZŁ ZA 1 KW H........................................................................145
W ESTMOR CONSULTING
192

Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło

Transkrypt

Podobne dokumenty

Fiat 600 - AUTO