Administracja systemem Linux - Instytut Informatyki Teoretycznej i

Administracja systemem Linux - Instytut Informatyki Teoretycznej i

Administracja systemem Linux
mgr inż. Łukasz Kuczyński
[email protected]
Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej
Administracja systemem Linux – p. 1
Regularne Uruchamianie Programów – cron
Administracja systemem Linux – p. 2
Usługa cron (1)
Usługa cron pozwala szeregować zadania w celu ich cyklicznego
uruchamiania. Do przykładowych zastosowań usługi należa:
˛
kompresja logów systemowych
przeszukiwanie katalogów użytkowników w celu usuniecia
˛
plików typu core, plików tymczasowych, itp.
sporzadzania
˛
raportów dotyczacych
˛
np. wykorzystania
zasobów systemu i przesyłaniu ich do administratora
sporzadzania
˛
kopii zapasowych systemu plików
Administracja systemem Linux – p. 3
Usługa cron (2)
Informacja o tym, co i kiedy ma być uruchamiane, jest
przekazywana do demona cron poprzez pozycje˛ w tablicy
crontab, które sa˛ przechowywane w specjalnych plikach
systemowych. Pliki crontab maja˛ takie, jak nazwy odpowiednich
użytkowników, z którymi sa˛ zwiazane.
˛
Każda pozycja w pliku crontab ma nastepuj
˛ ac
˛ a˛ postać:
min godz dzień_miesiaca
˛ miesiac
˛ dzień_tygodnia polecenie
Administracja systemem Linux – p. 4
Usługa cron (3)
Pola w tablicy crontab maja˛ nastepuj
˛ ace
˛ znaczenie:
min – minuty po pełnej godzinie (zakres 0–59)
godz – godzina (zakres 0–23)
dzień_miesiaca
˛ – dzień miesiaca
˛ (zakres 1–31)
miesiac
˛ – miesiac
˛ (zakres 1–12)
dzień_tygodnia – dzień tygodnia (zakres 0–6, 0 – niedziela)
Administracja systemem Linux – p. 5
Przykładowa Tablica crontab
0,15,30,45 * * * * date > /dev/console
*/10 7-16 * * * find /home -name core -exec rm -f {} \;
* */2 * * 1-5 (who; ps ax) > /var/log/report
* * 1 1 * echo ’’Szcz˛
eśliwego Nowego Roku’’>/dev/console
0 0 * * * rm -fR /tmp/*
Administracja systemem Linux – p. 6
W zależności od systemu operacyjnego usługa
cron może być wzbogacana o dodatkowa˛
funkcjonalność
Administracja systemem Linux – p. 7
Dodatkowe Funkcje Systemu cron
Usługa cron dostarczana w ramach niektórych dystrybucji Linux’a
posiada dodatkowe pliki konfiguracyjne, które pozwalaja˛ na
wykonywanie poleceń z uprawnieniami usług systemowych np.
mail.
SHELL=/bin/sh
PATH=/usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin
# m h dom mon dow user command
25 6 * * * root test -e /usr/sbin/anacron || run-parts --report /etc/cron.daily
47 6 * * 7 root test -e /usr/sbin/anacron || run-parts --report /etc/cron.weekly
52 6 1 * * root test -e /usr/sbin/anacron || run-parts --report /etc/cron.monthly
08,23,38,53 * * * * mail if [ -x /usr/lib/exim/exim3 -a -f /etc/exim/exim.conf ]; \
then /usr/lib/exim/exim3 -q ; fi
Administracja systemem Linux – p. 8
Logowanie Komunikatów – syslog
Administracja systemem Linux – p. 9
Usługa syslog
Usługa syslog rejestruje komunikaty wysyłane przez różne
procesy systemowe i kieruje je w odpowiednie miejsca, zgodnie z
instrukcjami zawartymi w pliku konfiguracyjnym /etc/syslog.conf
Pozycje w pliku syslog.conf maja˛ nastepuj
˛ acy
˛ format:
właściwość.poziom przeznaczenie
gdzie właściwość jest nazwa˛ podsystemu wysyłajacego
˛
komunikat, poziom określa poziom zagrożenia, a przeznaczenie
jest plikiem, urzadzeniem
˛
lub nazwa˛ użytkownika, do którego
wysyłane sa˛ komunikaty.
Administracja systemem Linux – p. 10
Usługa syslog – Podsystemy
Najważniejsze z podsystemów generujacych
˛
komunikaty:
kern – jadro
˛
systemu operacyjnego
mail – podsystem usług pocztowych
lpr – podsystem drukowania
daemon – procesy systemowe
auth – podsystem identyfikacji użytkownika
cron – usługa systemowa cron
* – wszystkie podsystemy
Administracja systemem Linux – p. 11
Usługa syslog – Poziomy Zagrożenia (1)
Poziomy zagrożenia, w porzadku
˛
od najwiekszego
˛
do
najmniejszego:
panic – stan najwyższego zagrożenia systemu
alert – poważne błedy,
˛
wymagajace
˛ natychmiastowej reakcji
crit – błedy
˛ krytyczne, jak błedy
˛ dysku twardego
error – błedy
˛
Administracja systemem Linux – p. 12
Usługa syslog – Poziomy Zagrożenia (2)
Poziomy zagrożenia, w porzadku
˛
od najwiekszego
˛
do
najmniejszego:
warning – ostrzeżenia
notice – komunikaty
info – informacje
debug – dodatkowe informacje umożliwiajace
˛ śledzenie
problemów
* – wszystkie poziomy zagrożenia
Administracja systemem Linux – p. 13
Usługa syslog – Przeznaczenie
Generowane komunikaty moga˛ być przekazane do:
pliku – komunikaty sa˛ zapisywane do pliku w katalogu
/var/log/
potoku – komunikaty sa˛ przekazywane do potoku
urzadzenia
˛
– komunikat jest przekazywany do urzadzenia
˛
(najcz˛esciej na konsole /dev/console
komutera w sieci – komunikat jest wysyłane przez sieć do
innego komputera
Administracja systemem Linux – p. 14
Przykładowy Plik /etc/syslog.conf
*.=crit;kern.none
kern.*
kern.crit
kern.crit
kern.info;kern.!err
mail,news.=info
*.*
/var/adm/critical
/var/adm/kernel
@finlandia
/dev/console
/var/adm/kernel-info
/var/adm/info
@finlandia
Administracja systemem Linux – p. 15
Przykładowe Komunikaty Systemowe
Nov 29 11:11:18 rogue kernel: Broadcom Gigabit Ethernet Driver bcm5700 with \
Broadcom NIC Extension (NICE) ver. 6.2.17 (07/14/03)
Nov 29 11:11:18 rogue kernel: eth0: Broadcom BCM5901 100Base-TX found at mem
d0200000, IRQ 11, node addr 00061bc29700
Nov 29 12:04:43 rogue kernel: device eth0 entered promiscuous mode
Nov 29 12:05:16 rogue syslogd 1.4.1#13: restart.
Nov 29 12:08:04 rogue lpd[8156]: restarted
Nov 29 12:08:01 rogue /USR/SBIN/CRON[8129]: (mail) CMD (if[ -x /usr/lib/exim/exim3 \
-a -f /etc/exim/exim.conf ]; \
then /usr/lib/exim/exim3 -q ; fi)
Nov 29 12:08:07 rogue syslogd 1.4.1#13: restart.
Nov 29 12:08:07 rogue anacron[519]: Job ‘cron.weekly’ terminated
Nov 29 12:12:40 rogue anacron[519]: Job ‘cron.monthly’ started
Nov 29 12:12:41 rogue anacron[8311]: Updated timestamp for job ‘cron.monthly’ \
to 2003-11-29
Administracja systemem Linux – p. 16
Superserver sieciowy – inetd
Administracja systemem Linux – p. 17
Superserwer – inetd
W celu poprawienia efektywności działania serwerów sieciowych,
wiekszość
˛
systemów Unix’owych uruchamia specjalny serwer,
którego zadaniem jest zarzadzanie
˛
usługami sieciowymi. Usługa
tworzy gniazda w imieniu szeregu usług sieciowych i nasłuchuje
na nich wszystkich jednocześnie. Gdy na którymś z tych gniazd
zostanie odebrane połaczenie,
˛
usługa inetd uruchamia
odpowiedni serwer.
Administracja systemem Linux – p. 18
Usługa inetd – konfiguracja (1)
Serwer inetd zostaje uruchomiony przez skrypty inicjalizacyjne
podczas startu systemu. Usługa ta korzysta z pliku
konfiguracyjnego /etc/inted.conf, którego każda pozycja ma
nastepuj
˛ ac
˛ a˛ postać:
usługa typ protokół akcja użytkownik serwer wiersz_poleceń
Administracja systemem Linux – p. 19
Usługa inetd – konfiguracja (2)
usługa – zawiera nazwe˛ usługi. Nazwa ta musi być
przetłumaczona na numer portu w pliku /etc/services
typ – określa typ gniazda, czyli stream dla protokołów
połaczeniowych
˛
oraz dgram dla protokołów
bezpołaczeniowych
˛
protokół – nazwa protokołu transportowego używanego
przez usługe˛
akcja – pole to może przyjmować wartość wait lub nowait
Administracja systemem Linux – p. 20
Usługa inetd – konfiguracja (3)
użytkownik – identyfikator użytkownika (UID), który jest
właścicielem uruchomionego procesu.
server – zawiera pełna˛ ścieżke do uruchaminanego
programu serwera. Usługi realizowane wewnetrznie
˛
przez
proces inetd sa˛ oznaczone jako internal
wiersz_poleceń – polecenie przekazywane do serwera.
Rozpoczyna sie˛ od nazwy serwera i może zawierać
wszelkie argumenty, które powinny być przekazane podczas
startu
Administracja systemem Linux – p. 21
Przykładowy Plik Konfiguracyjny
daytime
daytime
time
time
smtp
ident
ftp
tftp
stream
dgram
stream
dgram
stream
stream
stream
dgram
tcp
udp
tcp
udp
tcp
tcp
tcp
udp
nowait
wait
nowait
wait
nowait
wait
nowait
wait
root
root
root
root
mail
identd
root
nobody
internal
internal
internal
internal
/usr/sbin/exim exim -bs
/usr/sbin/identd identd
/usr/sbin/tcpd /usr/sbin/in.ftpd
/usr/sbin/tcpd /usr/sbin/in.tftpd /boot
Administracja systemem Linux – p. 22