Adventskalender aus 100 Jahren 100 lat kalendarzy adwentowych

Adventskalender aus 100 Jahren 100 lat kalendarzy adwentowych

Organizator / Veranstalter
100 lat kalendarzy adwentowych
Zapraszamy do obejrzenia wystawy, prezentującej 100-letnią historię
drukowanych kalendarzy adwentowych.
Najstarszy drukowany kalendarz adwentowy – “Zegar
Bożonarodzeniowy dla dzieci” – powstał w 1902 r. w ewangelickiej
księgarni w Hamburgu. Za „wynalazcę” kalendarza adwentowego
uznawany jest jednak syn pastora, Gerhard Lang (1881-1974).
W Niemczech najbardziej popularne były kalendarze z otwieranymi
okienkami. Przykładem są „Kalendarze Lipskie” czy „Erika”
z saksońskiego Heidenau.
Kalendarze wypełniane czekoladkami
znane są już od lat 20-tych XX w., ale
powszechne stały się dopiero w latach
60-tych.
Wojewódzka Biblioteka
Publiczna im. E. Smołki
w Opolu
Partnerzy / Partner
Towarzystwo Społeczno-Kulturalne
Niemców na Śląsku Opolskim
Podczas drugiej wojny światowej
zakazano druku kalendarzy adwentowych
ze względu na ich małą przydatność
do celów wojennych, jednak już od 1945 r.
pojawiają się znowu w prawie wszystkich
strefach okupacyjnych.
Typowe dla kalendarzy z Niemiec
Zachodnich było naklejanie na nie brokatu,
przez co kalendarz nabierał magicznego
„Christkindleins Haus“
blasku. W ateistycznym NRD nie
Dora Baum, Reichhold Lang,
Monachium, ok. 1920
stosowano brokatu, ponieważ swoim
blaskiem mógłby nawiązywać
do chrześcijańskiego pochodzenia świąt. Tam też w okienku z dniem
24 grudnia znaleźć można było postać gwiazdora albo przyozdobioną
choinkę.
Niektóre kraje sąsiednie – inspirowane
kalendarzami niemieckimi – drukowały
własne kalendarze już w latach 30-tych
XX w. Cechowały je często elementy
narodowe. Po 1945 r., dzięki
amerykańskim żołnierzom alianckim,
kalendarze adwentowe „opanowały”
Stany Zjednoczone. W Polsce oraz
u południowych i wschodnich sąsiadów
kalendarze stały się popularne dopiero
po 1990 r.
W ramach / im Rahmen
100 lat
kalendarzy adwentowych
Adventskalender
aus 100 Jahren
Patronat honorowy / Schirmherrschaft
Józef Sebesta
Marszalek Województwa Opolskiego
“In der Weihnachtsbäckerei”
Dagmar Kunze,
Planet-Verlag Berlin, 1984
Peter Eck
Konsul Republiki Federalnej Niemiec w Opolu
Obecnie większość wydawców produkuje na rynek międzynarodowy
najczęściej kalendarze wypełniane czekoladkami. Kalendarze
adwentowe są często stosowanym nośnikiem reklamy. Na wystawie
zobaczyć można różnorodne przykłady kalendarzy z czekoladkami
oraz kalendarzy reklamowych.
Tina Peschel (Hg.): Adventskalender. Geschichte und Geschichten
aus 100 Jahren. [Kalendarze adwentowe. Historia i historyjki z okresu
100 lat]. Verlag der Kunst Dresden, 2009
Zaproszenie
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Opolu finansowana
jest z budżetu Województwa Opolskiego.
www.wbp.opole.pl
Einladung
Dyrektor
Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu
Direktor
der Öffentlichen Woiwodschaftsbibliothek in Oppeln
Przewodniczący
Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego
Niemców na Śląsku Opolskim
Vorsitzender
der Sozial - Kulturellen Gesellschaft
der Deutschen im Oppelner Schlesien
zapraszają na
laden ein
uroczyste otwarcie wystawy
zur feierlichen Eröffnung der Ausstellung
dnia 8 listopada 2012 o godz. 17.00
am 8. November 2012 um 17.00 Uhr
w Galerii WuBePe
in der Galerie WuBePe
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Opolu
ul. Piastowska 20
Adventskalender aus 100 Jahren
100 lat
kalendarzy adwentowych
Adventskalender
aus 100 Jahren
wystawa
ze zbiorów Muzeum Kultur Europejskich
- Państwowe Muzea w Berlinie
w ramach programu federalnego
Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturalnego
Ausstellung
aus dem Museum Europäischer Kulturen
- Staatliche Museen zu Berlin im Rahmen des Föderalen Programms
der Stiftung Preußischer Kulturbesitz
wprowadzenie do wystawy
Einleitung
Prof. dr Konrad Vanja
oprawa muzyczna:
musikalischer Beitrag von:
dyrektor
Muzeum Kultur Europejskich
- Muzea Państwowe w Berlinie
Chór Cantabiles z Kątów Op.
pod dyrekcją Zygfryda Maczurka
Ekspozycja do 10 stycznia 2013
Ausstellung bis zum 10. Januar 2013
Zaproszenie dla 2 osób.
Prosimy o potwierdzenie uczestnictwa
w imprezie do 5.11.2012 pod nr tel. 77 47 47 085.
Einladung für zwei Personen.
Wir bitten um Bestätigung Ihres Kommens
bis zum 5.11.2012 unter der Nr. 77 47 47 085.
Galeria WuBePe czynna: Wtorek - sobota 9:00 – 16:00
Öffnugszeiten der Galerie WuBePe: Di. - Sa. 9:00 – 16:00
In dieser Ausstellung laden wir Sie ein, den Adventskalender
in seinen historischen Facetten näher kennen zu lernen.
Gedruckte Adventskalender gibt es erst seit etwa 100 Jahren.
Den ältesten gedruckten Kalender – “Eine Weihnachtsuhr
für Kinder” – veröffentlichte
1902 eine evangelische
Buchhandlung in Hamburg.
Als eigentlicher „Erfinder“
der Adventskalender gilt jedoch
der Pfarrerssohn Gerhard Lang
(1881–1974).Vor allem die
Türchenkalender wurden
in Deutschland schnell populär,
“Hirtenweihnacht” Käte Müller,
beispielsweise als „Leipziger
Adventskalender“ oder als „Erika“ Oberlausitzer Kunstverlag Ebersbach,
1984
Kalender aus dem sächsischen Heidenau.
Mit Schokolade gefüllte Kalender gibt es seit den 1920er Jahren,
doch erst in den 1960er Jahren haben sie die reinen Bildkalender
an Verbreitung überflügelt.
Während des Zweiten Weltkrieges wurde
der Druck von Bildkalendern als
kriegsunwichtig untersagt, doch schon
1945 erschienen in fast allen
Besatzungszonen Deutschlands wieder
Adventskalender.
Charakteristisch für viele Kalender
der Bundesrepublik war der aufgeklebte
Glimmer, der die Kalender so
geheimnisvoll funkeln ließ.
In der atheistisch ausgerichteten DDR
wurden glimmerfreie Kalender hergestellt,
“Lied-Kalender für die Adventszeit”
Elisabeth Lörcher, Richard Sellmer auf denen nichts an den christlichen
Verlag, Stuttgart, 1947
Ursprung des Festes erinnern sollte.
Hier verbarg sich hinter der Kalendertür des 24. Dezembers
der Weihnachtsmann oder der geschmückte Tannenbaum.
Einige europäische Nachbarländer begannen - meist von
deutschen Kalendern inspiriert - schon in den 1930er Jahren
mit der Herstellung eigener Adventskalender. In ihnen spiegeln
sich oft nationale Besonderheiten wieder. Nach 1945 trugen
dann amerikanische Besatzungssoldaten zum Siegeszug
der Adventskalender auch in den USA bei. In Polen und seinen
südlichen und östlichen Nachbarländern verbreiteten sich
die Kalender dagegen erst nach 1990.
Inzwischen orientieren sich die meisten Verlage am
internationalen Markt und produzieren vorwiegend
mit Schokolade gefüllte Kalender. Auch als Werbeträger wird
der Adventskalender immer beliebter. Vielfältige Beispiele
gefüllter- und zur Werbung genutzter Kalender beschließen
den Ausstellungsexkurs durch die Geschichte der Adventskalender.
Tina Peschel (Hg.): Adventskalender. Geschichte
und Geschichten aus 100 Jahren. Verlag der Kunst Dresden, 2009