Dział III: NOWA EUROPA

Dział III: NOWA EUROPA
1. Temat: Rozpoznajemy przejawy rewolucji przemysłowej
1. znam lata wydarzeń: 1769 r. – opatentowanie maszyny parowej, 1837 r. – opatentowanie silnika
elektrycznego
2. poprawnie posługuję się terminami: rewolucja agrarna, fabryka, rewolucja przemysłowa,
industrializacja, urbanizacja, metropolia, kapitaliści, proletariat
3. przedstawiam dokonania postaci: Roberta Fultona, George’a Stephensona, Michaela Faradaya
4. określam przyczyny i charakterystyczne cechy rewolucji przemysłowej
2. Temat: Poznajemy nowe ideologie wieku XIX.
1. znam rok wydania „Manifestu komunistycznego” – 1848 r.
2. poprawnie posługuję się terminami: strajk, konserwatyzm, liberalizm, socjalizm utopijny,
socjalizm naukowy, komunizm
3. przedstawiam okoliczności powstania ruchu robotniczego
4. wyjaśniam główne założenia liberalizmu, socjalizmu oraz idei narodowych w Europie w pierwszej
połowie XIX w.
3. Temat: Omawiamy zjednoczenie Włoch w XIX wieku.
1. znam lata wydarzeń: 1861 r. – powstanie Królestwa Włoskiego, 1871 r. – ogłoszenie Rzymu stolicą
Włoch
2. poprawnie posługuję się terminem risorgimento
3. przedstawiam dokonania postaci: Camilla Cavoura, Wiktora Emanuela II, Giuseppe Garibaldiego
4. wskazuję na mapie trasę, którą przebył Garibaldi podczas wyprawy „tysiąca czerwonych koszul” w
1860 r. oraz tereny przyłączone do Królestwa Sardynii w 1859 r.
4. Temat: Porównujemy zjednoczenie Niemiec ze zjednoczeniem Włoch.
1. znam lata wydarzeń: 1864 r. – wojna Austrii i Prus z Danią, 1867 r. – utworzenie Związku
Północnoniemieckiego, 1871 r. – powstanie cesarstwa niemieckiego (II Rzeszy Niemieckiej)
2. przedstawiam dokonania postaci: Ottona von Bismarcka, Wilhelma I Hohenzollerna
3. omawiam koncepcje zjednoczenia Niemiec
4. charakteryzuję politykę Prus, zmierzającą do zjednoczenia
5. Temat: Dowiemy się jak funkcjonowały Stany Zjednoczone w XIX wieku.
1. znam lata wydarzeń: 1861–1865– wojna secesyjna w USA, 1865 r. – zniesienie niewolnictwa w
Stanach Zjednoczonych
2. poprawnie posługuję się terminami: Północ, Południe, secesja, demokraci, republikanie,
abolicjonizm
3. przedstawiam dokonania Jeffersona Davisa, Roberta Lee , Abrahama Lincolna
4. podaję co najmniej 3 przyczyny i 3 skutki wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych
6. Temat: Dowiadujemy w jaki sposób przebiegała ekspansja kolonialna mocarstw w XIX wieku.
1. poprawnie posługuję się terminami: kolonializm, protektorat, dominium
2. wskazuję na mapie największe mocarstwa i ich kolonie
3. wyjaśniam przyczyny ekspansji kolonialnej
4. wymieniam kierunki oraz określam zasięg ekspansji kolonialnej państw europejskich w XIX w.
7. Temat: Dlaczego wiek XIX nazwano wiekiem wynalazków.
1. znam lata wydarzeń: 1859 r. – ogłoszenie teorii ewolucji Karola Darwina, 1886 r. – odkrycie fal
radiowych, 1903 r. – pierwszy lot samolotem
2. omawiam dokonania postaci: Karola Darwina, Dmitrija Mendelejewa, Pierre’a Curie i Marii
Skłodowskiej-Curie, Ludwika Pasteura, Wilhelma Roentgena, Grahama Bella, Thomasa Alvy
Edisona
3. omawiam znaczenie rozpowszechnienia nowych środków transportu
4. wskazuję na mapie Kanał Sueski i Kanał Panamski
8. Temat: Poznamy drogę w stronę demokracji narodów europejskich.
1. znam lata wydarzeń: 1848 r. – wprowadzenie powszechnego prawa wyborczego we Francji, 1869 r.
– nadanie po raz pierwszy prawa wyborczego kobietom, 1891 r. – ogłoszenie encykliki „Rerum
novarum”
1
2. poprawnie posługuję się terminami: społeczeństwo industrialne, I Międzynarodówka, II
Międzynarodówka, anarchizm, socjaldemokracja, nacjonalizm, chadecja, solidaryzm społeczny,
emancypacja, sufrażystki
3. przedstawiam dokonania postaci: Włodzimierza Lenina, Eduarda Bernsteina, Leona XIII
Temat 9: Poznajemy kulturę przełomu XIX i XX wieku
1. znam lata wydarzeń: 1874 r. – pierwsza wystawa impresjonistów, 1896 r. – pierwsze nowożytne
igrzyska olimpijskie
2. poprawnie posługuję się terminami: realizm, naturalizm, impresjonizm, historyzm, secesja, kultura
masowa, romantyzm
3. przedstawiam dokonania postaci: Claude’a Moneta, Pierre’a de Coubertina, Augusta Renoira,
Edgara Degasa, Augusta i Louisa Lumiere
Dział II: CZAS WIELKICH ZMIAN
1. Temat: Skąd wzięły się Stany Zjednoczone.
1. znam daty wydarzeń: 4 lipca 1776 r. – ogłoszenie niepodległości Stanów Zjednoczonych Ameryki,
17 września 1787 r. – uchwalenie konstytucji Stanów Zjednoczonych
2. poprawnie posługuję się terminami: ustawa stemplowa, “bostońskie picie herbaty", Kongres
Kontynentalny, stany, Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych, federacja
3. przedstawiam dokonania postaci: Jerzego Waszyngtona, Tadeusza Kościuszki, Kazimierza
Pułaskiego
4. znam 2 przyczyny i 2 skutki wojny o niepodległość USA
2. Temat: Dowiemy się na czym polegała rewolucja francuska.
1. znam lata wydarzeń: 1789 r. – wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej, 1791 r. – uchwalenie
konstytucji francuskiej
2. poprawnie posługuję się terminami: Zgromadzenie Narodowe, Stany Generalne, Zgromadzenie
Konstytucyjne, Konstytuanta, Deklaracja praw człowieka i obywatela, monarchia konstytucyjna
3. wymieniam 3 główne przyczyny i 3 skutki rewolucji
4. opisuję najważniejsze zasady ideowe rewolucji francuskiej zawarte w Deklaracji praw człowieka i
obywatela
3. Temat: Poznamy okres republiki we Francji.
1. znam terminy: Konwent Narodowy, żyrondyści, jakobini, gilotyna, Trybunał Rewolucyjny,
dyrektoriat
2. omawiam rolę Maksymiliana Robespierre'a
3. wymieniam i oceniam skutki Wielkiej Rewolucji Francuskiej
4. wskazuję charakterystyczne cechy dyktatury jakobińskiej
4. Temat: Dowiemy się jak wyglądały pierwsze konstytucje
1. znam daty wydarzeń: 1776-deklaracja niepodległości, 1787 r. – uchwalenie konstytucji USA, 1791 r.
– Konstytucja 3 maja, 3 września 1791 r. – konstytucja francuska
2. poprawnie posługuję się terminami: konstytucja, ustawa zasadnicza, monarchia konstytucyjna,
kongres, izba reprezentantów, senat, trójpodział władzy
3. przedstawiam dokonania postaci: Karola Ludwika Monteskiusza, Benjamina Franklina
5. Temat: Poznajemy dzieje Francji od konsulatu do cesarstwa
1. znam lata wydarzeń: 1799 r. – zamach 18 brumaire’a, 1804 r. – koronacja cesarska Napoleona
Bonapartego, 1805 r. – bitwa pod Austerlitz, 1812 r. – wyprawa na Moskwę, 1813 r. – bitwa pod
Lipskiem
2. poprawnie posługuję się terminami: zamach stanu, konsulat, pierwszy konsul, Kodeks Napoleona,
departament, konkordat, blokada kontynentalna, hegemonia, Związek Reński
3. przedstawiam dokonania Napoleona Bonapartego
6. Temat: Poznajemy Legiony i losy Księstwa Warszawskiego
1. znam lata wydarzeń: 1797 r. – powstanie Legionów Polskich we Włoszech, 1807 r. – utworzenie
Księstwa Warszawskiego, 1815 r. – likwidacja Księstwa Warszawskiego
2
2. przedstawiam dokonania postaci: Jana Henryka Dąbrowskiego, Józefa Wybickiego, księcia Józefa
Poniatowskiego
3. wyjaśniam okoliczności utworzenia Legionów Polskich i Księstwa Warszawskiego
4. wskazuję na mapie Księstwo Warszawskie, Raszyn
7. Temat: Dowiemy się czym był kongres wiedeński
1. znam lata wydarzeń: 1814 r. – zwołanie kongresu w Wiedniu, 1815 r. – bitwa pod Waterloo
2. poprawnie posługuję się terminami: „tańczący kongres”, restauracja, równowaga europejska,
legitymizm, Związek Niemiecki
3. przedstawiam zasady i postanowienia kongresu wiedeńskiego
4. wskazuję na mapie Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Poznańskie i Rzeczpospolitą Krakowską
3