FBP-Farmacja kliniczna - Wydział Farmaceutyczny
Transkrypt
FBP-Farmacja kliniczna - Wydział Farmaceutyczny
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia Fakultatywny Blok Programowy Farmacja Kliniczna 1. Metryczka Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne): Laboratoryjnej Farmacja, jednolite studia magisterskie, forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne, profil ogólnoakademicki Rok akademicki: 2016/2017 Nazwa modułu/przedmiotu: Farmacja kliniczna Kod przedmiotu (z systemu Pensum): -4196; -4202 1. Zakład Farmacji Klinicznej i Opieki Farmaceutycznej 2. Zakład Farmakodynamiki 3. Zakład Toksykologii Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: 4. Zakład Chemii Leków 5. Katedra i Zakład Farmakognozji 6. Zakład Bioanalizy i Analizy Leków 7. Katedra Farmacji Stosowanej i Bioinżynierii 8. Zakład Farmakogenomiki 1. Prof. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska 2. dr hab. Magdalena Bujalska-Zadrożny 3. dr hab. Mirosław Szutowski Kierownik jednostki/jednostek: 4. dr hab. Tomasz Pawiński 5. prof. Marek Naruszewicz 6. prof. Piotr Wroczyński 7. prof. Maciej Małecki 8. prof. Grażyna Nowicka Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): IV i V rok Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): VII, VIII i IX Strona 1 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Fakultatywny blok programowy Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Wykazy osób prowadzących zajęcia dostępne są u kierowników Zakładów. Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): NIE Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): Prof. dr. hab. n. med. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska Liczba punktów ECTS: 27 2. Cele kształcenia Absolwent Fakultatywnego Bloku Programowego Farmacja Kliniczna posiada wiedzę ukierunkowaną na jednostki chorobowe z zakresu anatomii, fizjologii i patofizjologii, epidemiologii, etiologii, czynników ryzyka oraz objawów wybranych stanów patologicznych, dogłębną znajomość farmakokinetyki i farmakodynamiki, statystyki medycznej, a także szeroką wiedzę na temat praktycznej farmakoterapii wielu stanów chorobowych. Ponadto, zna metody analiz farmakoekonomicznych, aby ocenić ekonomiczne aspekty racjonalizacji farmakoterapii. Absolwent powinien posiadać mocne kompetencje interpersonalne, umiejętność udzielania informacji o lekach, planowania farmakoterapii oraz umiejętność oceny i interpretowania wyników badań fizykalnych i laboratoryjnych. Szczególną umiejętnością jest monitorowanie działania leków oraz indywidualizacja farmakoterapii poprzez dostosowywanie dawki leku w oparciu o znajomość jego farmakokinetyki. Absolwent powinien umieć ocenić zdolność pacjenta do przestrzegania zaleceń lekarskich dotyczących farmakoterapii oraz umieć wprowadzić działania, które pozwolą na ograniczenie zjawiska non-adherence. Ponadto powinien umieć zaplanować i poprowadzić działania profilaktyczne, edukację zdrowotną, promocję zdrowia i zdrowego stylu życia. Absolwent jest przygotowany do pracy naukowej i współpracy w środowisku interdyscyplinarnym. 3. Wymagania wstępne Wymagane zaliczenie następujących przedmiotów: Anatomia Prawidłowa, Fizjologia, Patofizjologia, Farmakognozja, Chemia Leków, Psychologia z Socjologią. 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) Symbol tworzony przez osobę wypełniającą sylabus (kategoria: W-wiedza, U-umiejętności, K-kompetencje oraz numer efektu) Efekty kształcenia określają co student powinien wiedzieć, rozumieć i być zdolny wykonać po zakończeniu zajęć. Efekty kształcenia wynikają z celów danego przedmiotu. Osiągniecie każdego z efektów powinno być zweryfikowane, aby student uzyskał zaliczenie. Numer kierunkowego efektu kształcenia zawarty w Rozporządzeniu Ministra Nauki bądź Uchwały Senatu WUM właściwego kierunku studiów. W1 Zna i rozumie czynniki fizjologiczne i patofizjologiczne D.W9, D.W13, E.W12, Strona 2 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia modyfikujące działanie leków FK.W1 W2 Zna i rozumie zasady ustalania schematów dawkowania leków dla indywidualnego pacjenta FK.W1 W3 Zna i rozumie wpływ czynników środowiskowych na działanie leków D.W13, FK.W1 W4 Zna i rozumie wpływ rytmu dobowego na działanie leków D.W13, FK.W1 W5 Zna i rozumie wpływ żywności na farmakodynamikę i farmakokinetykę leku D.W38, FK.W1 W6 Zna i rozumie wpływ leków na wchłanianie składników odżywczych D.W38, FK.W1 W7 Zna założenia, cele i metodologię badań stosowanych w terapii monitorowanej stężeniem leku (TDM) D.W10 W8 Zna zasady terapii monitorowanej podczas stosowania wybranych grup leków E.W15 W9 Zna wymagania dla prawidłowego pobierania materiału biologicznego do oznaczeń stężenia leku D.W10 W10 Zna i rozumie zasady indywidualizacji farmakoterapii w oparciu o oznaczane wartości stężeń leku i obliczone parametry farmakokinetyczne FK.W1, E.W15 W11 Zna i rozumie metody nomograficzne w optymalizacji dawkowania FK.W1 W12 Zna i rozumie zastosowanie strategii ograniczonej liczby próbek FK.W1 W13 Zna i rozumie zasady wykrywania i określania zagrożeń dla zdrowia związanych z lekami nielegalnymi i sfałszowanymi D.W30, FK.W2 W14 Zna zagadnienia związane z identyfikacją i określaniem zagrożeń dla zdrowia wynikających ze stosowania nowych substancji psychoaktywnych D.W30, FK.W2 W15 Zna i rozumie zagadnienia związane z jakością suplementów diety D.W30, FK.W2 W16 Zna zagadnienia związane z badaniami antydopingowymi D.W30, FK.W2 W17 Zna i rozumie zagadnienia związane z badaniami przedklinicznymi D.W5, FK.W3 W18 Zna i rozumie zagadnienia związane z badaniami klinicznymi E.W20, E.W21, E.W27, E.W39, FK.W3 W19 Zna i rozumie zasady zarządzania jakością w laboratoriach kontroli leków FK.W3 W20 Zna i rozumie zasady monitorowania niepożądanych działań badanych produktów leczniczych oraz zasady ich zgłaszania D.W25 Strona 3 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia W21 zna i rozumie zagadnienie niezgodności farmaceutycznych oraz sposoby zapobiegania im D.W23 W22 Zna i rozumie zastosowanie farmakoekonomiki w farmacji klinicznej E.W37, E.W38, FK.W4 W23 Zna problematykę suplementów diety D.W36. W24 Zna i rozumie wybrane zagadnienia z zakresu patofizjologii klinicznej FK.W5 W25 Zna i rozumie zagadnienia związane z lekami przeterminowanymi FK.W6 W26 Zna zagadnienia związane z uczuleniem na leki i polekowymi uszkodzeniami skóry FK.W6 W27 Zna zagadnienia związane z lekozależnością FK.W6 W28 Zna i rozumie wybrane zagadnienia związane z polekowymi uszkodzeniami narządów i układów FK.W6 W29 Zna i rozumie zagadnienia związane z mutagennym i rakotwórczym działaniem leków FK.W6 W30 Zna i rozumie zagadnienia związane z działaniem teratogennym i embriotoksycznym FK.W6 W31 Zna i rozumie psychologiczne aspekty farmakoterapii FK.W7 W32 Zna zasady komunikacji interpersonalnej A.W28 W33 Zna i rozumie zakres odpowiedzialności farmaceuty klinicznego E.W7 W34 Zna podstawowe składniki odżywcze w żywieniu doi pozajelitowym FK.W8 W35 Zna zagadnienia związane z dietami szpitalnymi D.W22, FK.W8 W36 Zna i rozumie definicję, wskazania i zagrożenia żywienia pozajelitowego oraz zasady monitorowania pacjenta żywionego pozajelitowo C.W33, FK.W8 W37 Zna zasady podawania leków pacjentom leczonym żywieniowo D.W22, D.W23, D.W24, D.W38, FK.W8 W38 Zna preparaty stosowane w żywieniu pozajelitowym oraz zasady ich doboru FK.W8 W39 Zna i rozumie metody kontroli i badań jakościowych mieszanin do żywienia pozajelitowych C.W33, FK.W8 W40 Zna metody sporządzania mieszanin do żywienia pozajelitowego FK.W8 W41 Ma poszerzoną wiedzę na temat interakcji leków w praktyce klinicznej D.W23, D.W24, D.W38 W42 Ma poszerzoną wiedzę dotyczącą optymalizacji farmakoterapii E.W19, FK.W1, FK.W9 Strona 4 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia W43 Zna i rozumie specyfikę chemioterapii nowotworów FK.W10 W44 Zna i rozumie charakterystykę wybranych leków cytotoksycznych, zasady ich podawania oraz możliwe zagrożenia związane z tą formą leczenia FK.W9, FK.W10 W45 Zna i rozumie zasady przygotowania leków cytotoksycznych oraz utylizacji odpadów oraz zasady organizacji Pracowni Leku Cytotoksycznego C.W33, FK.W10 W46 Zna i rozumie odrębności w dawkowaniu leków u dzieci FK.W1, FK.W9 W47 Zna i rozumie odrębności w pozajelitowym podawaniu leków u dzieci FK.W1, FK.W9 W48 Zna postaci leków do użytku miejscowego u dzieci i rozumie zasady ich stosowania FK.W1, FK.W9 W49 Zna zasady postępowania w zatruciach D.W28, FK.W6 W50 Zna zagadnienia farmakoterapii uzależnień E.W23, FK.W6 W51 Zna genetyczne uwarunkowania zaburzeń farmakokinetyki i farmakodynamiki leków FK.W11 W52 Ma poszerzoną wiedzę na temat problemów i zagadnień etycznych w farmacji klinicznej FK.W12 U1 Potrafi ocenić zależność między dawką a działaniem leku D.U8 U2 Posiada umiejętność ustalania schematów dawkowania leków dla indywidualnego pacjenta D.U6, D.U7, D.U8, FK.U1 U3 Posiada umiejętność dostosowania dawkowania leku w zależności od diety i/lub BMI D.U15, D.U49 U4 Umie wykorzystać zdobytą wiedzę w interpretacji profilu farmakokinetycznego leku u indywidualnego pacjenta D.U6, D.U8 U5 Potrafi wykorzystać populacyjną analizę farmakokinetyczną w praktyce FK.U1 U6 Posiada umiejętności niezbędne do przeprowadzania i organizacji badań klinicznych E.U12 U7 Potrafi monitorować działania niepożądane badanych leków i zgłaszać je do właściwej instytucji D.U50 U8 Potrafi zinterpretować wyniki badań laboratoryjnych FK.U2 U9 Posiada umiejętności z zakresu komunikacji interpersonalnej A.U24, FK.U3 U10 Potrafi prowadzić dokumentację farmaceutyczną FK.U3 U11 Potrafi ustalić zapotrzebowanie energetyczne oraz strategię żywieniową FK.U4, E.U42, D.U25 U12 Posiada umiejętności związane z wyborem i metodami przygotowania diet dojelitowych FK.U4 Strona 5 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia U13 Potrafi przeprowadzić diagnostykę stanu odżywienia FK.U4 U14 Posiada umiejętność zastosowania statystyki medycznej w praktyce FK.U5 U15 Potrafi opracować plan żywienia pozajelitowego FK.U4 U16 Posiada umiejętność oceny wyników leczenia żywieniowego C.U29, FK.U4 U17 Potrafi wybrać i zastosować procedury i metody sporządzania mieszaniny do żywienia pozajelitowego C.U29, C.U30, C.U31, C.U32, FK.U4 U18 Potrafi zaprogramować skład mieszaniny do żywienia pozajelitowego C.U29, FK.U4 U19 Potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę na temat interakcji do rozwiązania problemów lekowych D.U15, D.U16, D.U17, D.U45, D.U49 U20 Potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę na temat optymalizacji farmakoterapii do rozwiązania problemów lekowych A.U6, E.U40, E.U42, FK.U1, FK.U6 U21 Potrafi samodzielnie sporządzić lek cytotoksyczny zgodnie z zasadami sztuki C.U31, C.U32 U22 Potrafi samodzielnie sporządzić lek pediatryczny do podania pozajelitowego C.U29, C.U30, FK.U1, FK.U6 U23 Potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę dotyczącą eliminacji trucizn FK.U7 U24 Potrafi wykonać badanie profilu farmakogenetycznego FK.U8 U25 Posiada umiejętność zastosowania farmakogenetyki w optymalizacji dawkowania D.U10, FK.U8 U26 Potrafi wykorzystać zagadnienia farmacji klinicznej w praktyce FK.U1, FK.U2 U27 Posiada umiejętności z języka angielskiego przydatne w farmacji klinicznej FK.U9 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 33 1 nieobowiązkowe Seminarium 186 1 nieobowiązkowe Ćwiczenia 181 1 nieobowiązkowe 6. Tematy zajęć i treści kształcenia SEMESTR VII BLOK 1. Farmakokinetyka i farmakodynamika kliniczna. Strona 6 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia W1, S1. Farmakoterapia uwzględniająca zmiany działania leków uwarunkowane czynnikami fizjologicznymi (wiek, płeć, ciąża, sposób odżywiania) oraz patologicznymi – W1. S2. Ocena zależności między dawką a siłą i czasem działania leku – U1. S3, C1. Ustalanie schematu dawkowania leku (doboru dawki, sposobu i drogi podania, przedziału czasowego między podaniem kolejnych dawek) dla indywidualnego pacjenta w oparciu o farmakokinetykę leku – W2, U2. S4. Interakcje lek-choroba – W1. S5. Wpływ czynników środowiska i rytmu dobowego na działanie leków – W3, W4. S6. Wpływ żywności na farmakodynamikę, metabolizm i wydalanie leku. Dostosowanie dawkowania leków w zależności od diety i/lub BMI – W5, U3. S7. Wpływ leków na wchłanianie składników odżywczych – W6. BLOK 2. Terapia monitorowana stężeniem leku. W2. Założenia, cele i metodologia badań terapii monitorowanej stężeniem leku – W7. W3. Leki wymagające prowadzenia terapii monitorowanej pomiarem stężenia w materiale biologicznym – W8. W4. Wymagania dla prawidłowego pobierania materiału biologicznego do oznaczeń stężenia leku – W9. W5. Specyficzność dostępnych metod oznaczenia stężenia leku – interpretacja kliniczna wyników badania TDM – W10, U4. S8. Metody nomograficzne optymalizacji dawkowania – W11. C2. Przykład populacyjnej analizy farmakokinetycznej – U5. S9. Strategia ograniczonej liczby próbek (LSS) w określaniu pola powierzchni pod krzywą stężenie-czas – W12. BLOK 3. Fałszowanie leków. S10. Leki substandardowe, nielegalne i sfałszowane – wykrywanie i określanie zagrożeń dla zdrowia – W13. S11. Nowe substancje psychoaktywne – rodzaje produktów, identyfikacja i określanie zagrożeń dla zdrowia – W14. S12. Jakość suplementów diety w tym produkty niezgodne z deklaracją i sfałszowane – W15. S13. Badania antydopingowe odżywek i suplementów diety dla sportowców – W16. Strona 7 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia BLOK 4. Badania leków, suplementów diety i ich wykorzystanie w farmacji klinicznej. S14. Badania przedkliniczne – W17. S15, C3. Badania kliniczne. Organizacja badania klinicznego, zasady funkcjonowania ośrodka badań klinicznych. Prawne i etyczne aspekty badań, zasady GCP – W18, U6. W6, S16. System zarządzania jakością w laboratoriach kontroli leków wg PN EN ISO 17025 oraz zaleceń (guidelines) OMCL-Network EDQM – W19. W7, C4. Monitorowanie niepożądanych działań badanych produktów leczniczych oraz zasady ich zgłaszania – W20, U7. S17. Niezgodności farmaceutyczne w płynach do wstrzykiwań i wlewów – W21. S18. Zastosowanie farmakoekonomiki w farmacji klinicznej – W22. W8. Znaczenie i przydatność suplementów diety – W23. BLOK 5. Patofizjologia kliniczna (W24). S19. Układ trawienny. S20. Układ oddechowy. S21. Układ krążenia. S22. Układ moczowy. S23. Ośrodkowy układ nerwowy. S24. Endokrynologia. S25. Etiopatogeneza nowotworów. S26. Hematologia. S27. Patofizjologia starzenia się. BLOK 6. Toksykologia farmakoterapii. W9. Leki przeterminowane – W25. S28. Uczulenia na leki i polekowe uszkodzenia skóry – W26. S29. Lekozależności – W27. W10, S30. Polekowe zaburzenia psychiczne i neurologiczne oraz uszkodzenia narządowe, hematologiczne, hormonalne – W28. S31. Działanie rakotwórcze, mutagenne leków – W29. S32. Wpływ leków na płód (działanie teratogenne, embriotoksyczne) – W30. Strona 8 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia S33. Wpływ leków na badania diagnostyczne – U8. BLOK 7. Kompetencje psychospołeczne. S34. Psychologiczne aspekty farmakoterapii – W31. S35. Komunikacja interpersonalna z pacjentami, ich opiekunami, lekarzami oraz pozostałymi pracownikami ochrony zdrowia – W32, U9. S36. Zakres odpowiedzialności farmaceuty klinicznego. Prowadzenie dokumentacji – W33, U10. BLOK 8. Podstawy terapii żywieniowej. S37. Podstawowe składniki odżywcze w żywieniu do- i pozajelitowym – W34. C5. Ustalanie zapotrzebowania energetycznego i strategii żywieniowej – U11. C6. Żywienie dojelitowe (zalety, dobór diety, metody przygotowania, powikłania) – U12. S38. Diety szpitalne – W35. C7. Diagnostyka stanu odżywienia – U13. VARIA 1. W11, C8. Statystyka medyczna – wybór analiz statystycznych; interpretacja badań statystycznych – U14. SEMESTR VIII BLOK 1. Żywienie pozajelitowe. S39. Żywienie pozajelitowe: definicja, wskazania. wskazania, zagrożenia i monitorowanie. Opracowanie planu leczenia. Zasady podawania leków chorym leczonym żywieniowo – W36, W37, U15. S40. Prowadzenie i monitorowanie leczenia. Nadzór metaboliczny. Powikłania. Ocena wyników leczenia – W36, U16. S41. Terapia żywieniowa w praktyce klinicznej – W36, W37. W12. Charakterystyka i dobór preparatów stosowanych w żywieniu pozajelitowym – W38. C9. Metody sporządzania mieszanin do ŻP. Procedury. Podawanie leków w ŻP – W37, W40, U17. S42. Metody badania stabilności. Określanie terminu ważności. Kontrola jakości. Zadania farmaceuty w Zespole Żywieniowym – W39. C10. Programowanie składu mieszanin do ŻP. Analiza składu mieszanin pod kątem występowania niezgodności. Wyliczanie składu mieszanin, osmolarności, wartości CAN, iloczynu CaxP – U18. Strona 9 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia S43. Omówienie sporządzania mieszanin do ŻP metodą grawitacyjną, mieszanin pediatrycznych za pomocą biurety, mieszanin w gotowych workach RTU – 2- i 3-komorowych oraz prezentacja i omówienie sporządzania mieszanin za pomocą pomp sterowanych komputerowo – W40. C11. Opracowanie recepty dla indywidualnego pacjenta. Samodzielne sporządzanie mieszanin do ŻP wszystkimi w/w metodami. Wyliczanie składu sporządzonych mieszanin – U17. C12. Zajęcia w pracowni Żywienia Pozajelitowego funkcjonującej w strukturze apteki szpitalnej – U17. BLOK 2. Interakcje leków w praktyce klinicznej, z podziałem na grupy: W13, C13. Leki hamujące krzepnięcie krwi – W41, U19. W14, C14. Leki przeciwcukrzycowe – W41, U19. W15, C15. Leki przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwgorączkowe – W41, U19. W16, C16. Leki stosowane w chorobach układu krążenia – W41, U19. W17, C17. Leki hipolipemiczne – W41, U19. W18, C18. Leki przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze – W41, U19. W19, C19. Leki psychotropowe – W41, U19. W20, C20. Leki przeciwpadaczkowe – W41, U19. W21, C21. Leki zobojętniające – W41, U19. W22, C22. Teofilina – W41, U19. BLOK 3. Optymalizacja farmakoterapii chorób. S44, C23. Układu pokarmowego i chorób metabolicznych – W42, U20. S45, C24. Krwi i układu krwiotwórczego – W42, U20. S46, C25. Układu krążenia – W42, U20. S47, C26. Układu moczowo-płciowego i endokrynologicznych – W42, U20. S48, C27. Laryngologicznych – W42, U20. S49. Zakażeń bakteryjnych i grzybiczych – W42. S50, C28. Dermatologicznych – W42, U20. S51, C29. Układu oddechowego – W42, U20. S52, C30. Reumatoidalnych – W42, U20. S53. Okulistycznych – W42. Strona 10 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia S54, C31. Neurologicznych – W42, U20. S55. Osteoporoza – W42. S56. Szczepienia – W42. S57. Racjonalizacja farmakoterapii (receptariusz szpitalny) – W42. BLOK 4. Farmakoterapia onkologiczna. S58. Wstęp do chemioterapii nowotworów. Wybrane przykłady chemioterapii nowotworów. Leki biologiczne, bezpieczeństwo stosowania p-ciał monoklonalnych. Leki onkologiczne przyszłości – W43. S59. Charakterystyka leków cytotoksycznych (LC). Drogi i sposoby podawania leków cytotoksycznych. Zagrożenia powodowane przez leki cytotoksyczne – W44. S60. Zasady przygotowywania leków cytotoksycznych w dawkach dziennych – W45: – zasady organizacji Pracowni Leku Cytotoksycznego; – zasady postępowania na każdym etapie pracy; – ochrona personelu przed narażeniem na ekspozycję LC; – utylizacja odpadów. S61. Stabilność leków cytotoksycznych. Zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych zgodnie ze standardami. Prezentacja i omówienie programu komputerowego CATO wspomagającego sporządzanie LC – W44, W45. C32. Opracowanie recepty. Samodzielne sporządzanie 2 leków cytotoksycznych w dawkach dziennych, przy użyciu różnego sprzętu bezigłowego, w różnych bezpiecznych opakowaniach płynów infuzyjnych. Zajęcia w Pracowni Leku Cytotoksycznego funkcjonującej w strukturze apteki szpitalnej – U21. BLOK 5. Odrębności farmakoterapii pediatrycznej. S62. Odmienności w dawkowaniu leków u dzieci – W46. S63. Różnice w pozajelitowym podawaniu leków – W47. C33. Samodzielne sporządzanie leków w indywidualnych dawkach pediatrycznych podawanych drogą pozajelitową – U22. S64. Postaci leków do użytku miejscowego i zasady ich stosowania u dzieci – W48 . BLOK 6. Toksykologia kliniczna: S65. Ogólne postępowanie w zatruciach, w tym podtrzymywanie funkcji życiowych – W49. C34. Preparaty zmniejszające resorpcję trucizny (pierwotna eliminacja trucizny) i leczenie odtrutkami – Strona 11 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia U23. S66. Farmakoterapia w stanach uzależnienia (alkoholowego, narkotycznego) – W50. C35. Postępowanie w celu przyspieszenia eliminacji trucizny (wtórna eliminacja trucizny) – U23. SEMESTR IX BLOK 1. Genomika w personalizacji terapii. C36. Badania profilu farmakogenetycznego, w tym oznaczanie fenotypu i genotypu – U24. S67. Genetyczne uwarunkowania zaburzeń kinetyki leków – W51. S68. Genetyczne uwarunkowania zaburzeń farmakodynamicznych – W51. C37. Zastosowanie farmakogenetyki w optymalizacji dawkowania – U25. S69. Zastosowanie farmakogenetyki w badaniach nad nowymi lekami – W51. C38. Wykorzystanie markerów genetycznych w przewidywaniu skuteczności leczenia farmakologicznego – U24. BLOK 2. Praktyczne wykorzystanie umiejętności fakultatywnych. C39. Interpretacja klinicznych badań laboratoryjnych – U8, U26. C40. Promocja zdrowia pacjenta szpitalnego – samokontrola, edukacja – U26. C41. Psychika i emocjonalność pacjenta geriatrycznego, onkologicznego – U9. C42. Studium przypadków – U19, U26. BLOK KLINICZNY C43. Praktyczne zajęcia w klinikach internistycznych, pediatrycznych, przy łóżku chorego w zespołach terapeutycznych – U19, U26. VARIA 2. C44. Język angielski – U27. S70. Etyka – W52. np.: W1-Wykład 1- Temat… - Treści kształcenia - Symbol/e przedmiotowego efektu kształceniaWykładowca- prof. dr hab. Jan Nowak (podanie wykładowcy jest nieobowiązkowe) Strona 12 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia np. W1, U1, K1 Symbole form prowadzonych zajęć np. W, S, C Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Kryterium zaliczenia Pole definiuje metody wykorzystywana do oceniania studentów np.: kartkówka, kolokwium, raport z ćwiczeń itp. Każda metoda powinna być opisana odrębnie. Obowiązkowa obecność na zajęciach W1-W6, U1-U3 W7-W12, U4, U5 W13-W16 W17-W23, U6, U7 W1, S1-S7, C1 W2-W5, S8, S9, C2 S10-S13 W6-W8, S14-S18, C3, C4 Wykłady i seminaria (obecność) – 22 pkt Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 20 pkt Wykłady i seminaria (obecność) –10 pkt Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 20 punktów Seminaria (obecność) –8 pkt Wykłady i seminaria (obecność) –18 pkt Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 40 punktów S19-S27 Seminaria (obecność) – 24 pkt W25-W30, U8 W9, W10, S28-S33 Wykłady i seminaria (obecność) –18 pkt W31-W33, U9, U10 S34-S36 Seminaria (obecność) –10 pkt W24 W34, W35, U11U13 Seminaria (obecność) –7 pkt S37, S38, C5-C7 Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 100 punktów Wykłady (obecność) –2 pkt U14 W36-W40, U15U18 W11, C8 W12, S39-S43, C9-C12 Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 30 punktów Wykłady i seminaria (obecność) –15 pkt Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 150 punktów Strona 13 z 18 Maksymalna liczba punktów: 42 Minimalna liczba punktów: 17 Maksymalna liczba punktów: 30 Minimalna liczba punktów: 12 Maksymalna liczba punktów: 8 Minimalna liczba punktów: 3 Maksymalna liczba punktów: 58 Minimalna liczba punktów: 23 Maksymalna liczba punktów: 24 Minimalna liczba punktów: 10 Maksymalna liczba punktów: 18 Minimalna liczba punktów: 7 Maksymalna liczba punktów: 10 Minimalna liczba punktów: 4 Maksymalna liczba punktów: 107 Minimalna liczba punktów: 43 Maksymalna liczba punktów: 32 Minimalna liczba punktów: 13 Maksymalna liczba punktów: 165 Minimalna liczba punktów: 66 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia Wykłady (obecność) –10 pkt W41, U19 W13-W22, C13-C22 Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 160 punktów Seminaria (obecność) – 14 pkt W42, U20 S44-S57, C23-C31 Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 290 punktów Seminaria (obecność) – 15 pkt W43-W45, U21 S58-S61, C32 W46-W48, U22 S62-S64, C33 Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 50 punktów Seminaria (obecność) – 11 pkt Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 40 punktów Seminaria (obecność) – 4 pkt W49-W50, U23 S65, S66, C34, C35 W51, U24 S67-S69, C36-C38 Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 60 punktów Seminaria (obecność) – 6 pkt Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 90 punktów C39-C42 Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 230 punktów U19, U26 C43 Ćwiczenia – 400 punktów U27 C44 Ćwiczenia (wykonanie i raport) – 100 punktów W52 S70 Seminaria (obecność) – 10 pkt U8, U9, U19, U26 Maksymalna liczba punktów: 170 Minimalna liczba punktów: 68 Maksymalna liczba punktów: 304 Minimalna liczba punktów: 122 Maksymalna liczba punktów: 65 Minimalna liczba punktów: 26 Maksymalna liczba punktów: 51 Minimalna liczba punktów: 20 Maksymalna liczba punktów: 64 Minimalna liczba punktów: 26 Maksymalna liczba punktów: 96 Minimalna liczba punktów: 38 Maksymalna liczba punktów: 230 Minimalna liczba punktów: 92 Maksymalna liczba punktów: 400 Minimalna liczba punktów: 160 Maksymalna liczba punktów: 100 Minimalna liczba punktów: 40 Maksymalna liczba punktów: 10 Minimalna liczba punktów: 4 8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: Pisemne kolokwium semestralne po VII semestrze oraz pisemne kolokwia zaliczeniowe po semestrze VIII i IX (pytania otwarte - opisy przypadków z zakresu zagadnień omawianych w danym semestrze). Ocena Kryteria 2,0 (ndst) Uzyskanie na kolokwium mniej niż 60% punktów. 3,0 (dost) Uzyskanie na kolokwium 60%- 70% punktów. 3,5 (ddb) Uzyskanie na kolokwium 71%- 74% punktów. 4,0 (db) Uzyskanie na kolokwium 75%- 85% punktów. 4,5 (pdb) Uzyskanie na kolokwium 86%- 89% punktów. 5,0 (bdb) Uzyskanie na kolokwium co najmniej 90% punktów. Strona 14 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia 9. Literatura SEMESTR VII BLOK 1. Farmakokinetyka i farmakodynamika kliniczna. 1. Katzung BG, Masters SB, Trezor AJ. „Farmakologia ogólna i kliniczna”. Czelej, Lublin 2012. 2. Mutschler E. „Farmakologia i toksykologia”. Urban & Partner, Wrocław 2013. 3. Jaehde U, Radziwiłł R, Kloft C. „Farmacja kliniczna”. MedPharm, Wrocław 2012. 4. Orzechowska-Juzwenko K. „Farmakologia kliniczna – znaczenie w praktyce medycznej”. Wydawnictwo Medyczne Górnicki, 2012. 5. Sierpniowska O. „Czas na lek. Praktyczne aspekty chronofarmakologii”. Aptekarz Polski; 25(3), 2008. 6. Rang HP, Dale MM, Ritter JM. „Farmakologia kliniczna”. Czelej, Lublin 2001. BLOK 2. Terapia monitorowana stężeniem leku. 1. Orzechowska-Juzwenko K. „Farmakologia kliniczna – znaczenie w praktyce medycznej”, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, 2012. 2. Hermann TW. „Farmakokinetyka. Teoria i Praktyka”. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002. 3. Guder WG, Narayanan S, Wisser H, Zawta B. „Próbki: od pacjenta do laboratorium. Wpływ zmienności przedanalitycznej na jakość wyników badań laboratoryjnych”. Medpharm, Wrocław 2012. BLOK 4. Badania leków, suplementów diety i ich wykorzystanie w farmacji klinicznej. 1. Jaehde U, Radziwiłł R, Kloft C. „Farmacja kliniczna”. MedPharm, Wrocław 2012. 2. Walter M. „Badania kliniczne. Organizacja, nadzór, monitorowanie”. Oinpharma, Warszawa 2004. 3. Wiela-Hojeńska A, Jaźwińska-Tarnawska E. „Badania kliniczne – znaczenie w praktyce medycznej”. Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich, Wrocław 2011. 4. Łagocka I, Maciejczyk A. „Nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii. Pharmacovigilance”. Oinpharma, Warszawa 2008. 5. Marzec A. „Badania dostępności i równoważności biologicznej. Organizacja, metodyka, jakość, dokumentacja”. Oinpharma, Warszawa 2007. BLOK 6. Toksykologia farmakoterapii. 1. Mutschler E. „Farmakologia i toksykologia”. Urban & Partner, Wrocław 2013. BLOK 7. Kompetencje społeczne. 1. Winefield HR, Peay MY. „Nauka o zachowaniu w medycynie”. PZWL, Warszawa, 1986. 2. Rollnick S, Miller WR, Butler ChC. „Wywiad motywujący w opiece zdrowotnej”. Wydawnictwo SWPS, Warszawa, 2010. 3. Lennecke K. „Rozmowa z pacjentem w aptece”. MedPharm, Wrocław, 2006. 4. Jaehde U, Radziwiłł R, Kloft C. „Farmacja kliniczna”. MedPharm, Wrocław 2012. Strona 15 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia BLOK 8. Podstawy terapii żywieniowej. 1. Ciszewska-Jędrasik M, Cichowlas A, Sieradzki E. „Rekomendacje dotyczące podawania leków w żywieniu enteralnym. Zasady postępowania. Interakcje”. Fresenius Kabi Polska, Warszawa 2013. SEMESTR VIII BLOK 1. Żywienie pozajelitowe. 1. Sieradzki E.(red) „Farmacja szpitalna i kliniczna”. Wydawnictwo WUM, Warszawa 2007. 2. Ciszewska-Jędrasik M, Pertkiewicz M. „Mieszaniny do żywienia pozajelitowego. Standardy postępowania i zalecenia dla farmaceutów”. PZWL, Warszawa 2004. 3. „Farmaceutyczne standardy sporządzania mieszanin do żywienia pozajelitowego” (praca zbiorowa). PTFarm, Warszawa 2009. BLOK 2. Interakcje leków w praktyce klinicznej, z podziałem na grupy: 1. Kostka-Trąbka E, Woroń J. „Interakcje leków w praktyce klinicznej”. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007. 2. Zieglmeier M, Hein T. „Interakcje leków”. MedPharm, Wrocław 2009. 3. Jarosz I, Dzieniszewski J. „Interakcje leków z żywnością i alkoholem”. Wydawnictwo Borgis 2005. 4. Zachwieja Z. „Leki i pożywienie – interakcje”. MedPharm, Wrocław, 2008. BLOK 3. Optymalizacja farmakoterapii chorób. 1. Orzechowska-Juzwenko K. „Farmakologia kliniczna – znaczenie w praktyce medycznej”. Wydawnictwo Medyczne Górnicki, 2012. 2. Mutschler E. „Farmakologia i toksykologia”. Urban & Partner, Wrocław 2013. 3. Jaehde U, Radziwiłł R, Kloft C. „Farmacja kliniczna”. MedPharm, Wrocław 2012. 4. Szczeklik A. „Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych”. Medycyna Praktyczna, Kraków, 2014. BLOK 4. Farmakoterapia onkologiczna. 1. 1. Sieradzki E. „Farmacja szpitalna i kliniczna”. Wydawnictwo WUM, Warszawa 2007. 2. „Standardy jakościowe w farmacji onkologicznej” (praca zbiorowa). PTFarm, Warszawa 2012. 3. Jachowicz R. „Receptura apteczna. Podręcznik dla studentów farmacji”. PZWL, Warszawa 2013. 4. Kordek R, Jassen J, Kułakowski A. „Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy”. Via Medica, Gdańsk 2013. Strona 16 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia BLOK 5. Odrębności farmakoterapii pediatrycznej. 1. Krawczyński M. „Farmakoterapia dzieci i młodzieży”. PZWL, Warszawa 2009. 2. Jaehde U, Radziwiłł R, Kloft C. „Farmacja kliniczna”. MedPharm, Wrocław 2012. 3. Sieradzki E. „Farmacja szpitalna i kliniczna”. Wydawnictwo. WUM, Warszawa 2007. BLOK 6. Toksykologia kliniczna. 1. Mutschler E. „Farmakologia i toksykologia”, Urban & Partner, Wrocław 2013. SEMESTR IX BLOK 1. Genomika w personalizacji terapii. 1. Jaehde U, Radziwiłł R, Kloft C. „Farmacja kliniczna”. MedPharm, Wrocław 2012. 10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 33 Seminarium 186 Ćwiczenia 181 27 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp. Przygotowanie studenta do zajęć 175 Przygotowanie studenta do zaliczeń 100 Inne (jakie?) 275 Razem 11. Informacje dodatkowe Wszystkie inne ważne dla studenta informacje nie zawarte w standardowym opisie np. dane kontaktowe do osoby odpowiedzialnej za dydaktykę, informacje o kole naukowym działającym przy jednostce, informacje o dojeździe na zajęcia, informacja o konieczności wyposażenia się we własny sprzęt bhp; informacja o lokalizacji zajęć; link to strony internetowej katedry/zakładu itp. Strona 17 z 18 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r. Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia Podpis Kierownika Jednostki Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Strona 18 z 18