Artkitchen - Polska Viva

Transkrypt

Artkitchen - Polska Viva
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página1
Vive la France!
www.polskaviva.com
núm./nr 35 Noviembre - Listopad 2014
ISSN 2299-3630
POLSKAVIVA.COM
GRATUITO - BEZPŁATNA
@polskaviva
ENTREVISTA / WYWIAD
Conrado Moreno. 14-15
POLÍTICA / POLITYKA
Nuevos tiempos.
Nowe czasy. 14-15
INTERNACIONAL - ŚWIAT
España: historia de
un éxito.
Hiszpania: historia
sukcesu. 16-19
Análisis/Analiza
Negocios/Biznes
Derecho/Prawo
Entrevista/Wywiad
Política/Polityka
Internacional/Świat
Gastronomía/Gastro
Agenda/Agenda
9 772293 63081 3
02-05
06-09
10
12-13
14-15
16-19
20-22
23
05
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página2
ANáLISIS
Vive la France!
POLSKAVIVA.COM
2
@polskaviva
Cientos de ciudadanos de Varsovia se acercaron a las puertas de la Embajada de Francia para mostrar su dolor y apoyo. ChrIS GAjoS-ChrIS mA APArAt
Setki warszawiaków zebrały się pod Ambasadą Francji, aby okazać wsparcie Francuzom.
Paco Soto, periodista y corresponsal en Polonia
VArSoVIA. Lo primero que
quiero hacer en este artículo es
rendir un homenaje a las víctimas de la masacre de París y
transmitir mi más sincero pésame a sus familias. Dos de estas
víctimas eran compatriotas: juan
Alberto González y la joven de
origen mexicano y nacionalidad
española michelle Gil jaimes.
han sido asesinados una mayoría de franceses, pero también
ciudadanos de otras nacionalidades: tunecinos, británicos, chilenos… La verdad es que todos
estos seres humanos son mis
compatriotas, porque la patria
para mí, en este momento tan
duro, son los hombres y mujeres
que han sufrido los zarpazos del
terrorismo yihadista en París, la
Ville Lumière. No me importa la
nacionalidad, la lengua, la cultura, la religión, el color de piel…
Los asesinos sin entrañas
que han sembrado el terror y el
caos en París son seres cobardes y despreciables y su mejor
lugar es la cárcel o el cemente-
rio. Estos criminales que matan
en nombre de Dios y utilizan el
islam para desprestigiarlo, embaucar a jóvenes descarriados y
justificar sus aberraciones, están
en guerra contra la civilización
democrática en Europa y en el
conjunto de occidente, pero
también en el mundo islámico.
Los musulmanes son sus principales víctimas. Además de asesinos, son mafiosos que roban,
saquean, venden petróleo ilegalmente, violan y siembran dolor y
lágrimas en los territorios que
conquistan a sangre y fuego. En
Europa, y especialmente en un
país como Francia, intentan dividir a la sociedad entre la minoría
musulmana y el resto y provocar
conflictos civiles, además de
chantajear a los gobiernos legítimos, sean éstos de derecha,
centro o izquierda, y difundir el
pánico en la población.
Ofensiva policial, educativa y
social
Que estos criminales yihadistas
no lo consigan depende en gran
medida de la unidad de los demócratas, de una acertada ofensiva policial y militar de los estados y de políticas educativas y
sociales adecuadas para evitar
que jóvenes de origen musulmán, que en muchos casos ya
no son inmigrantes como sus padres y abuelos, no se desenganchen de los países donde han
crecido y no se dejen atrapar por
los tentáculos del yihadismo y
las corrientes ultrareaccionarias
que se reclaman del islam. Creo
que esto debería ser asumido
por cualquier demócrata y ser
humano con un mínimo de sensibilidad e inteligencia política.
Yo no quiero que los dos millones de musulmanes que viven
en España se conviertan en seres marginales. Al revés, aspiro a
que la nación española, rica, diversa y plural, sea la casa común
de todos sus ciudadanos; deseo
que esta nación democrática sea
la comunidad política que una
dentro de la diversidad ideológica, cultural, social, religiosa y lingüística a un conjunto de ciudadanos iguales ante la ley y deseosos de compartir los mismos
valores y normas.
Esto es lo realmente importante y decisivo y no la pesadez
de las raíces identitarias o las diferencias en materia religiosa o
cultural. Estas diferencias deben
subordinarse a los valores de la
casa común cívica y democrática. hoy más que nunca, después de la terrible masacre terrorista de París, deberíamos evitar
la desunión, las luchas políticas
mezquinas, los ataques sectarios al adversario, porque es una
manera de hacerle el juego al terrorismo. habrá tiempo para la
crítica y el legítimo debate político contradictorio. Ahora no, por
favor. El presidente del Gobierno
español, mariano rajoy, dejó
muy claro en el discurso institucional que pronunció después de
los atentados terroristas de París
que no hay una guerra de religiones entre occidente y los musulmanes, sino un conflicto entre la
barbarie y la civilización.
Unidad contra la barbarie
La clase política francesa, con
contadas excepciones, ha difundido un mensaje a la ciudadanía
de unidad y firmeza contra el terrorismo yihadista. El líder de la
izquierda radical gala, jean-Luc
mélenchon, ha dejado claro que
Francia no está en guerra contra
el islam, sino contra un ejército
de bárbaros, cobardes y delincuentes que cuentan con apoyos
políticos y económicos en algunos países del Golfo Pérsico.
mélenchon no ha aprovechado
los trágicos sucesos parisinos
para atacar al Gobierno socialista de manuel Valls y al presidente François hollande, y ha dejado bien claro que los tiempos de
las disputas políticas sobre los
orígenes del yihadismo y los
errores cometidos por las potencias occidentales en el mundo islámico en las últimas décadas ya
llegaran, pero ahora, ha insistido
el dirigente izquierdista, lo que
toca es la solidaridad con las víctimas del terror y sus familias y
tejer lazos de amor y respeto entre los ciudadanos para evitar
conflictos y divisiones. Amor y
respeto es algo que no entienden los asesinos yihadistas.
mélenchon se ha comportado
como un político responsable y
un patriota francés honorable. A
ver si se les pega algo a los gerifaltes de la ultraizquierda española, que odian a su propio país
con toda su alma, desprecian la
bandera y los símbolos constitucionales, se aprovechan de las
crisis que ha vivido España en
los últimos años para sacar rédito electoral, y miran con cariño y
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página3
www.polskaviva.com
3
La Frase
Zdanie
“Francia está en guerra contra el yihadismo”. „Francja jest w stanie wojny z dżihadystami”.
François hollande, presidente de l república de Francia.
François hollande, Prezydent republiki Francuskiej
devoción a regímenes corruptos
y autoritarios como la Cuba de
los hermanos Castro o el Venezuela del chavismo.
Llorar a sus muertos
Francia sufre y llora a sus muertos y los españoles tenemos que
estar con nuestros vecinos del
Norte. Pocos como los españoles saben en Europa lo que es el
terrorismo. hemos sufrido la barbarie de EtA durante décadas,
pero también la de otros grupos
criminales como el GrAPo y la
extrema derecha. El 11 de marzo
de 2004, 193 seres humanos,
españoles y de muchas otras nacionalidades, fueron asesinados
por el yihadismo combatiente en
varios atentados terroristas contra trenes de cercanías de madrid. En esta dramática situación
la sociedad española hizo prueba de una gran entereza y sensatez y no cayó en la trampa de
la xenofobia y la islamofobia que
le tendieron algunos comentaristas manipuladores, periodistas
sin ética y profesionales de la
mentira y la desvergüenza. España demostró al mundo que era
un país democráticamente maduro y socialmente tolerante y
moderado.
Los españoles de bien, que
son la inmensa mayoría de la sociedad, entienden perfectamente
lo que sufren en este momento
los parisinos y el conjunto de los
franceses. Los españoles también somos franceses, porque,
además de estar unidos en el dolor, ambos pueblos, a pesar de
diferencias y conflictos circunstanciales, compartimos los mismos valores y rechazamos peligros parecidos.
Blanco perfecto del terror
François hollande y manuel Valls
tienen razón cuando dicen que
Francia está en guerra contra el
yihadismo. o quizá lo más acertado hubiera sido decir que el
yihadismo criminal está en guerra contra todos. Pero en fin da
igual. muchos expertos en terrorismo salafista comparten la segunda opinión. Fernando reinares, investigador principal del
real Instituto Elcano y catedrático en la Universidad rey juan
Carlos, entre otras responsabilidades, señala en un artículo en
el diario El País: “Francia es el
blanco preferente de Al Qaeda
en el magreb Islámico (AQmI) y
sus organizaciones asociadas
en la región [magrebí]. Desde
que una intervención militar francesa puso fin en 2013 al condominio yihadista que mantuvieron
en el norte de malí durante casi
un año, se han sucedido los juramentos de venganza hacia Francia, que en agosto de 2014 extendió al conjunto del Sahel su
misión militar contra el terrorismo
con la operación Barkhane.
hace algunos días, el máximo
dirigente de Ansar al Din, una de
esas entidades subordinadas a
la rama norteafricana de Al Qaeda, emitió una proclama en la
La repulsa a los atentados y el terrorismo ha llevado a los parisinos a movilizarse. CommoNS WIkIPEDIA
Paryżanie zmobilizowali się, aby wyrazić potępienie dla zamachów i terroryzmu.
que amenazaba a Francia e instaba a la yihad contra los franceses dentro y fuera del territorio
maliense… Por su parte, el Estado Islámico, mediante su órgano
de propaganda Dabiq, ha declarado que Francia, ‘nación de la
coalición cruzada contra el Califato’ (número 10, julio de 2015),
está entre los cinco países donde
‘es muy importante que tengan
lugar atentados’ (número 4, octubre de 2014) y ‘los musulmanes
continuarán flanqueando a los
cruzados en sus propias calles y
llevando la guerra a su propio
suelo’ (número 6, diciembre de
2014).
Lo ocurrido en París es la hasta ahora más mortífera expresión
de la insólita y creciente amenaza que el terrorismo yihadista supone en la actualidad para Francia”. reinares destaca: “Entre
tanto, la intensidad de los procesos de radicalización yihadista
alcanzaba en Francia cotas sin
precedentes, sobre todo entre jóvenes, descendientes de inmigrantes musulmanes, afectados
por una explosiva combinación
de insatisfacción existencial, privación relativa, odio inducido y
crisis de identidad”. La situación
que describe el investigador español es altamente preocupante.
Ahora bien, tenemos que preguntarnos honestamente si la
matanza de París demuestra realmente la fortaleza del grupo
yihadista Daesh.
La debilidad de Daesh
javier Fernández Arribas, director de Atalayar, pone de relieve
en un artículo de opinión en el
medio que dirige que “en el escenario de guerra fría que se vive
desde hace meses entre rusia y
China contra Estados Unidos y
Europa, en lo que el Papa Fran-
El tiroteo en Bataclan dejó 132 muertos y decenas de heridos. CommoNS WIkIPEDIA
W strzelaninie w Bataclan zginęły 132 osoby, a kilkadziesiąt zostało rannych.
cisco llama sin pudor tercera
guerra mundial, el caos en Siria e
Irak ha propiciado la actuación y
fortalecimiento de grupos terroristas, utilizados como instrumentos mortales en la lucha entre sunníes y chiíes, no por intereses religiosos sino de poder y
control, por parte de potencias
regionales enfrentadas como,
entre otras, Arabia Saudí e Irán.
El grupo que más creció en el
norte de Siria y, sobre todo, en el
rico norte de Irak con sus pozos
de petróleo, es el Daesh, que hace poco más de un año declaró
el establecimiento de un Califato”.
Considera el director de Atalayar que “a día de hoy, tras centenares de personas decapitadas,
miles de muertos, millones de
desplazados, terror y miedo por
todos los rincones que controlan,
desestabilización de la región y
la falta de unidad de acción de la
comunidad internacional parece
que no corren buenos tiempos
para los terroristas sobre el terreno que controlan”. A su juicio:
“Su debilidad se debe a los bombardeos continuos de la coalición internacional que se han reforzado por la unidad de acción
con rusia en un acercamiento
militar que tiene su respaldo en
las negociaciones políticas que
se vienen celebrando en Viena”.
En este contexto, piensa Fernández Arribas que “los asesinatos de París tienen también un
objetivo interno de reafirmación
entre sus propias filas que están
flaqueando.
La unidad de todos debe prevalecer para acabar con la grave amenaza terrorista del Daesh y aprender de los ataques,
como hizo España tras el 11-m
donde los recursos, la prevención y el cambio del código penal contribuyen a una acción policial que está neutralizando a
los terroristas que pretenden
atentar en España”. La tesis
planteada por el director de Atalayar me parece razonable e interesante, y sólo espero que
pueda demostrar su veracidad
en los próximos meses. mientras, creo que los españoles, los
europeos y los ciudadanos demócratas del mundo entero debemos sentirnos partícipes de
los valores defendidos por la
revolución francesa de 1789:
Libertad, Igualdad, Fraternidad.
Y solo me queda por decir una
cosa: Vive la France!
(*) Este artículo fue publicado previamente en el periódico digital madrileño Atalayar entre dos orillas.
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página4
ANALIZA
Vive la France!
POLSKAVIVA.COM
4
@polskaviva
telskiego i demokratycznego
domu. Po wstrząsających zamachach terrorystycznych w
Paryżu, bardziej niż kiedykolwiek, powinniśmy się wystrzegać wszelkich rozłamów,
haniebnych partyjnych przepychanek, potajemnych ataków
na przeciwników politycznych –
one sprzyjałyby tylko terrorystom. Przyjdzie czas na krytykę i
potrzebną debatę polityczną.
tylko proszę, nie teraz. W oficjalnym wystąpieniu po zamachach w Paryżu hiszpański
premier, mariano rajoy, jasno
podkreślił, że to nie wojna religijna między Zachodem a państwami muzułmańskimi, lecz konflikt między barbarzyństwem a
cywilizacją.
París ya vivió la dureza de los atentados en enero de este año. CommoNS WIkIPEDIA
Paryż odczuł już koszmar zamachu w styczniu tego roku.
La capital francesa vive amenazada por el yihadismo criminal. CommoNS WIkIPEDIA
Stolica Francji żyje w strachu przed dżihadystami.
Paco Soto, periodista y corresponsal en Polonia
WArSZAWA. Na początku tego
artykułu chciałbym oddać hołd
ofiarom masakry w Paryżu oraz
złożyć najszczersze kondolencje rodzinom zamordowanych.
Dwoje spośród zabitych było
moimi rodakami: juan Alberto
González i urodzona w meksyku obywatelka hiszpanii, młoda
dziewczyna, michelle Gil jaimes. Większość ofiar stanowili
Francuzi, ale śmierć ponieśli
także obywatele tunezji, Wielkiej Brytanii, Chile... Wszyscy ci
ludzie są moimi rodakami, gdyż
moją ojczyznę w tych trudnych
momentach tworzą mężczyźni i
kobiety, których dosięgła plaga
dżihadyzmu w Paryżu – la Ville
Lumière. Bez znaczenia są dla
mnie narodowość, język, kultura, religia, kolor skóry…
Godni pogardy mordercy,
którzy zasiali terror i chaos w
Paryżu, to niegodziwcy i
tchórze. Zasługują jedynie na
miejsce w więzieniu lub na
cmentarzu. Zbrodniarze, którzy
zabijają w imię boga i posługują
się islamem, aby zwodzić zagubionych w życiu młodych ludzi i
usprawiedliwiać religią swoje
zwyrodnienie, dyskredytują islam oraz prowadzą wojnę z
demokratyczną cywilizacją Europy i całego Zachodu, ale
także ze światem islamu. Ich
pierwszymi ofiarami są muzułmanie. to nie tylko mordercy,
ale i bandyci, którzy grabią,
łupią, gwałcą, prowadzą nielegalny handel ropą, szerząc ból i
cierpienie na krwawo podbijanych terenach. W Europie, a
szczególnie w takim kraju jak
Francja, usiłują podzielić
społeczeństwo i skłócić je z
mniejszością muzułmańską.
Próbują
szantażować
demokratycznie wybrane rządy,
czy to prawicowe, centrowe,
czy lewicowe oraz siać
powszechną panikę.
Ofensywa policyjna, edukacyjna i społeczna
Pokrzyżowanie planów dżihadyjskim zbrodniarzom w
znacznej mierze uzależnione
jest od jedności wszystkich
demokratów, od właściwej ofensywy policyjnej i wojskowej oraz
od przemyślanej polityki edukacyjnej i społecznej, która sprawi,
że młodzi muzułmanie, bardzo
często nie będący już imigrantami, w przeciwieństwie do
swoich rodziców czy dziadków,
nie odwrócą się od krajów, w
których się wychowali, i nie pozwolą, by dosięgły ich macki dżihadu ani innych ultraradykalnych nurtów przypisujących sobie islamski rodowód.
Uważam, że to zadanie
powinien
podjąć
każdy
demokrata, każdy człowiek
posiadający choć krztę wrażliwości i inteligencji politycznej.
Nie chciałbym, aby dwa miliony
muzułmanów zamieszkujących
hiszpanię były w kraju marginalizowane. Wręcz przeciwnie,
życzyłbym sobie, by naród hiszpański – bogaty, różnorodny,
pluralistyczny – był wspólnym
domem wszystkich obywateli;
by ten demokratyczny naród był
wspólnotą polityczną, która
szanując różnorodność ideologiczną, kulturową, społeczną, religijną i językową, łączyłaby
równych wobec prawa, pragnących dzielić te same wartości i
zasady obywateli. Właśnie to
się liczy. Nie ciążące na nas
brzemię tożsamości czy różnic
religijnych i kulturowych.
różnice te powinny ustąpić
wartościom wspólnego, obywa-
Jedność przeciw okrucieństwu
Francuska klasa polityczna, z
nielicznymi
wyjątkami,
skierowała do obywateli
przesłanie mówiące o jedności i
nieugiętej postawie wobec dżihadystów. Lider skrajnej lewicy,
jean-Luc mélenchon, z pełną
stanowczością powiedział, że
Francja nie prowadzi wojny z islamem, lecz z armią tchórzliwych barbarzyńców i kryminalistów, którzy cieszą się politycznym i finansowym wsparciem
niektórych państwa Zatoki Perskiej. mélenchon nie wykorzystał dramatycznych wydarzeń z
Paryża, by skrytykować socjalistyczny rząd manuela Vallsa i
prezydenta François hollande’a. Podkreślił natomiast, że
przyjdzie jeszcze czas na
dyskusje polityczne o problemie
dżihadyzmu
i
błędach
popełnionych na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci przez zachodnie mocarstwa w świecie
muzułmańskim. teraz zaś, zaznaczył lewicowy przywódca,
czas na solidarność z ofiarami
terroru i ich rodzinami oraz na
budowanie więzów miłości i
wzajemnego szacunku między
obywatelami tak, aby uniknąć
konfliktów i podziałów. miłość i
szacunek to wartości, których
dżihadyści nie rozumieją.
mélenchon zachował się jak
polityk odpowiedzialny, jak
godny podziwu francuski patriota. Ciekawe, czy coś z tego
dotrze do kacyków hiszpańskiej
skrajnej lewicy, którzy szczerze
nienawidzą własnego kraju,
gardzą flagą i symbolami państwowymi, wykorzystują kryzys,
przez który w ostatnich latach
przechodziła hiszpania, aby
zbić polityczny interes oraz z
nabożną czcią wpatrują się
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página5
www.polskaviva.com
5
ogarnięte korupcją autorytarne
reżimy, np. w kubę braci Castro
czy Wenezuelę nieżyjącego juz
hugo Chaveza.
Opłakiwanie zabitych
Francja cierpi i opłakuje
zabitych. my, hiszpanie,
musimy zaś wspierać naszych
sąsiadów z Północy, bowiem
mało który naród w Europie
doświadczył
terroryzmu
bardziej niż my. Przez długie
dekady zmagaliśmy się z terrorem EtA i innych organizacji
przestępczych, jak np. GrAPo
i różnych grup ultraprawicowych. 11 marca 2004 roku
193 osoby z hiszpanii i wielu innych krajów poniosły śmierć z
rąk dżihadystów w kilku zamachach na pociągi kolei podmiejskiej w madrycie. W tamtych dramatycznych momentach społeczeństwo hiszpańskie wykazało się jednością
i rozsądkiem, nie dając się złapać w sidła ksenofobii i islamofobii, zastawiane przez niektórych komentatorów manipulantów i nieetycznych dziennikarzy – ekspertów od kłamstwa i bezczelności. hiszpania
zdała przed światem egzamin z
dojrzałej demokracji, tolerancji i
umiarkowania. Szlachetni hiszpanie, którzy stanowią olbrzymią
większość
społeczeństwa, doskonale
rozumieją cierpienie, jakie w
tych dniach dotyka paryżan i
wszystkich Franców. hiszpanie
też są Francuzami. Nie tylko
dlatego, że łączą się z nimi w
bólu, lecz także dlatego, że
nasze narody, pomimo różnic i
pomniejszych sporów, wyznają
te same wartości i walczą z
podobnymi zagrożeniami.
Na celowniku terroru
François hollande i manuel
Valls mają rację, mówiąc, że
Francja jest w stanie wojny z
dżihadystami.
jednak
trafniejsze byłoby pewnie
stwierdzenie, że to dżihadyści
prowadzą wojnę ze wszystkimi.
Sens jest podobny. Wielu
ekspertów do spraw terroryzmu
salafickiego podziela właśnie tę
drugą opinię. Fernando
reinares, główny badacz
królewskiego Instytutu Elcano,
wykładowca na Uniwersytecie
króla jana karola, pisze w dzienniku El País: „Francja jest
ulubionym celem Al-ka’idy Islamskiego maghrebu (AQIm) i
sprzyjających jej organizacji w
regionie (maghrebu). od czasu,
gdy w 2013 roku francuska interwencja zbrojna położyła kres
kondominium, które dżihadyści
utrzymywali na północy mali
przez prawie rok, posypały się
w stronę Francji zapowiedzi
zemsty. Francja, w sierpniu
2014 roku operacją Barkhane,
rozciągnęła zaś swe działania
militarne przeciwko terroryzmowi na państwa w strefie Sahelu. Parę dni temu przywódca
organizacji terrorystycznej
Ansar al Din, podległej północnoafrykańskiemu odłamowi Alka’idy, opublikował nagranie, w
którym grozi Francji i wzywa do
dżihadu przeciwko Francuzom
w mali i poza jej granicami… Z
kolei tzw. Państwo Islamskie, za
La sociedad francesa vive uno de su etapa de atentados más dura de la historia del país. CommoNS WIkIPEDIA
Francuskie społeczeństwo w wyniku zamachów przeżywa najtrudniejszy okres w historii tego kraju.
pośrednictwem swojego organu
propagandowego
Dabiq,
oświadczyło, że Francja –
„państwo koalicji krzyżowców
przeciwko kalifatowi” – (numer
10, lipiec 2015 r.) jest jednym z
pięciu
krajów,
gdzie
„przeprowadzanie zamachów
jest szczególnie ważne” (numer
4, październik 2014 r.), a
„muzułmanie wciąż będą osaczać krzyżowców na ich własnych ulicach, niosąc wojnę na
ich własną ziemię” (numer 6,
grudzień 2014 r.). Wydarzenia z
Paryża to do tej pory najkrwawszy wyraz nadzwyczajnego
i wciąż narastającego zagrożenia, jakie obecnie stanowią dla
Francji dżihadyści”. „tym czasem, proces radykalizacji inspirowany dżihadem osiągnął
we Francji bezprecedensowe
rozmiary, szczególnie wśród
ludzi młodych, potomków
muzułmańskich imigrantów,
których dotknęło toksyczne
połączenie niezadowolenia z
życia, względnego niedostatku,
wpojonej nienawiści i kryzysu
tożsamości”. Sytuacja opisywana przez hiszpańskiego
badacza jest wysoce niepokojąca. teraz, jednak, musimy szczerze odpowiedzieć sobie na pytanie, czy rzeź w Paryżu rzeczywiście dowodzi potęgi tzw.
Państwa Islamskiego?
Słabość ISIS
javier Fernándes Arribas,
redaktor naczelny czasopisma
Atalayar, w jednym z artykułów,
w rubryce „opinie”, pisze, że
„chaos w Syrii i Iraku, wpisujący
się w obraz zimnej wojny, która
toczy się od miesięcy między
rosją i Chinami przeciw
Stanom Zjednoczonym i Europie, wprost nazwanej przez
papieża Franciszka trzecią wojną światową, przyczynił się do
wzrostu aktywności coraz to silniejszych organizacji terrorysty-
François hollande, presidente de la república de Francia. WIkIPEDIA
François Hollande, prezydent Republiki Francuskiej.
cznych, będących śmiercionośnym instrumentem w
walce sunnitów z szyitami –
walce nie o religię, lecz o
władzę i wpływy rywalizujących
ze sobą lokalnych potęg,
między
innymi
Arabii
Saudyjskiej czy Iraku. organizacją, która najbardziej rozrosła
się na północy Syrii, a szczególnie na bogatej dzięki szybom
naftowym północy Iraku, jest
tzw. Państwo Islamskie. Nieco
ponad rok temu ogłosiło ono
powstanie kalifatu”. javier Fernándes Arribas uważa, że „na
dzień dzisiejszy, mimo setek
zdekapitowanych, tysięcy
zabitych, milionów przesiedlonych, mimo strachu i przerażenia rozsiewanego we
wszystkich podległych im zakątkach, mimo destabilizacji regionu i braku jedności w działaniu wspólnoty międzynaro-
dowej, wydaje się, że nastał
ciężki czas dla terrorystów na
zajmowanych przez nich terenach”. redaktor czasopisma
Atalayar sądzi, że „do ich
słabości przyczyniły się ciągłe
naloty międzynarodowej koalicji, które przybrały na sile dzięki zaangażowaniu rosji w ramach współpracy wojskowej
podpartej negocjacjami politycznymi, jakie odbędą się w
Wiedniu”. W tym kontekście,
zdaniem Fernándeza Arribasa,
„terroryści przeprowadzili zamachy w Paryżu, aby umocnić
wiarę we własną skuteczność.
możemy skończyć z zagrożeniem ze strony tzw. Państwa Islamskiego, jeśli, działając
wspólnie, wyciągniemy lekcję z
zamachów. Powinniśmy czerpać z przykładu hiszpanii,
gdzie po wydarzeniach z 11
marca 2004 r., odpowiednie
środki, prewencja i zmiany w
kodeksie karnym umożliwiają
policji skuteczne neutralizowanie terrorystów planujących zamachy w tym kraju”.
teza stawiana przez redaktora
czasopisma Atalayar wydaje mi
się ciekawa i przemyślana i
mam nadzieję, że w najbliższych miesiącach okaże się
prawdziwą. tym czasem
uważam, że hiszpanie, Europejczycy i wszyscy demokraci na
całym świecie powinni czuć się
spadkobiercami wartości, jakie
w 1789 roku niosła na sztandarach rewolucja Francuska:
Wolność, równość, Braterstwo.
Pozostaje mi już tylko
powiedzieć jedno: Vive la
France! (tekst przetłumaczony z
języka hiszpańskiego).
(*) Artykuł ten ukazał się w madryckiej gazecie internetowej Atalayar
entre dos orillas.
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página6
NEGoCIoS - BIZNES
POLSKAVIVA.COM
6
@polskaviva
Franquicia, la gran oportunidad
de emprender en Polonia
Daniel millán, Director
general de la consultora ternum, especializada en la internacionalización de
empresas
VArSoVIA. recientemente ha
finalizado en Varsovia la decimotercera edición del salón de
la franquicia, targi Franczyza
2015, que se celebra en el Palacio de Cultura de esta ciudad y
hemos podido comprobar cómo,
año a año, esta feria sigue creciendo cada vez más.
La naturaleza humana es
muy proclive a pensar que somos capaces por uno mismo de
crear un concepto que triunfe y
nos sentimos mal si no somos
quienes han tenido esa idea genial de un negocio. En mi vida
profesional, más de quince años
como empresario y consultor, he
comprobado que la minimización del riesgo en el mundo de
los negocios, es fundamental
para incrementar las posibilidades de éxito. Por tanto, invito a
quien quiera comenzar el camino emprendedor a que lo lleve a
cabo con una franquicia por las
innumerables ventajas que nos
aporta. Si tuviera que destacar
el principal argumento en defensa del sistema de franquicia, diría que ahorramos tiempo y dinero ya que nos transfirieren su
coste de aprendizaje y desde el
primer momento, obtenemos todo el conocimiento de un negocio sin necesidad de tener experiencia. Esto resulta fundamental para ser de los primeros en
situarnos en el mercado, con un
concepto de éxito contrastado y
sin necesidad de experimentar.
Según la teoría de la “Pirámide de los mercados”, un merca-
toUS es una franquicia española de lujo que se expande en Polonia desde hace alrededor de dos años. WIkIPEDIA
Tous jest ekskluzywną hiszpańską firmą franczyzową, która od dwóch lat stale zwiększa swój zasięg w Polsce.
do va generando nuevas necesidades según evoluciona. Por
ello, los que llevamos en Polonia muchos años, hemos podido comprobar cómo han ido variando estas necesidades.
Cuando llegué, a principio del
año dos mil, el PIB per cápita
apenas llegaba a 8.500 dólares.
La necesidades en ese momento eran principalmente las básicas: la vivienda, construcción
de infraestructuras, etc. hoy,
quince años después, podemos
presumir en Polonia de una de
las evoluciones económicas
más increíbles del panorama
mundial. Actualmente, nuestro
PIB per cápita ascienda a
21.000 dólares y, según fuentes
estatales, se espera alcanzar
en el 2022 la cifra de 30.000 dólares per cápita anual. todo esto nos hace comprobar la gran
oportunidad que tenemos por
delante. Una vez satisfechas
las necesidades básicas del
mercado, ahora es el momento
para cubrir las nuevas necesidades que surgen gracias al incremento del poder adquisitivo
y estas son, principalmente,
aquellas que guardan relación
con el gran consumo.
La franquicia es uno de los
grandes instrumentos para disponer del know-how de un negocio de forma inmediata, donde nos transfieren su coste de
aprendizaje, aportándonos las
fórmulas de su éxito. Por todo
ello, el mundo de la franquicia
en Polonia está a punto de estallar y, si eres un emprendedor,
no puedes dejar pasar este momento. Esta es la gran oportunidad para crecer con una menor
exposición al fracaso gracias a
que contamos con la experiencia de un negocio de éxito.
Las grandes ventajas, según
los expertos, de emprender a
través de una franquicia son:
• La disminución del riesgo
de fracaso, al tratarse de un negocio probado cuyo riesgo lo ha
corrido otro antes.
• Aprovechamiento de econo-
mías de escala. Esto hace que
podamos obtener mejores precios en nuestro negocio.
• Disponemos de una formación inicial especializada basada en la experiencia del franquiciador que, en poco tiempo, nos
transfiere el conocimiento necesario para conseguir el éxito en
ese negocio.
• Disponemos de una marca
consolidada desde el principio.
• Acceso a comunicación y a
campañas de difusión de mayor
envergadura.
• El negocio es tuyo, aunque
tengas una relación permanente
con el franquiciador.
Pero también encontramos
algunos inconvenientes que hay
que tener en cuenta y ser conscientes al involucrarnos en un
proyecto de este tipo
• La dependencia operativa
de una central, de su producto,
de su metodología y sus normas. Aquí es muy importante
conocerte, si eres un empresario al que no le gustan las imposiciones, podrías no sentirte cómodo con este modelo. Sin embargo, si no te importa que te
enseñen y ser un emprendedor
de autoempleo, esta es una fórmula muy recomendable.
• Dependencia de una marca
común. Si el franquiciador tuviera problemas, tendríamos una
influencia negativa.
• La contraprestación económica, inconveniente que se va
acentuando con el paso del
tiempo, al ver que el negocio
funciona con nuestro trabajo y
esfuerzo.
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página7
www.polskaviva.com
7
Franczyza w Polsce – przepis na udany biznes
Daniel millán,
Dyrektor generalny
firmy doradczej
ternum, zajmującej
się umiędzynarodawianiem przedsiębiorstw
WArSZAWA. Warszawa. Niedawno w stolicy Polski w Pałacu
kultury i Nauki zakończyła się
XIII edycja targów poświęconych franszyzie nad tytułem
„targi Franczyza 2015”. Przekonaliśmy się, że z biegiem lat
cieszą się one coraz większym
zainteresowaniem
Natura ludzka podpowiada
nam, że jesteśmy w stanie
wpaść na pomysł, dzięki któremu odniesiemy sukces. jednocześnie czujemy smutek, jeśli to
nie nasza koncepcja triumfuje w
świecie biznesu. Na przestrzeni
mojego życia zawodowego – przedsiębiorcy i doradcy z piętnastoletnim stażem – przekonałem się, że minimalizacja
ryzyka w biznesie jest kluczem
do zwiększenia szans na powodzenie. Dlatego też zachęcam każdego, kto myśli o
rozkręceniu własnego biznesu,
aby
zainteresował
się
atrakcyjnym pod wieloma względami systemem franczyzowym.
Gdybym miał wymienić jego
główną zaletę, powiedziałbym,
że dzięki franszyzie oszczędzamy czas i pieniądze, ponieważ nie ponosimy kosztów związanych z nauką nowego biznesu. Ponadto od samego początku otrzymujemy wiedzę o danej
branży, doświadczenie nie jest
wymagane. Dzięki temu bardzo
szybko możemy znaleźć swoje
miejsce na rynku: nie musimy
eksperymentować,
mamy
sprawdzony przepis na sukces.
Zgodnie z teorią „piramidy
rynków”, rozwój rynku powoduje
tworzenie się na nim nowych
potrzeb. to dlatego my, mieszkający w Polsce od wielu lat, byliśmy świadkami tego, jak ewoluowały potrzeby naszego rynku.
kiedy przybyłem tu na początku
dwutysięcznego roku, PkB per
capita wynosiło zaledwie 8 500
dolarów. Potrzeby w tamtym
okresie był w znacznej mierze
podstawowe: lokale mieszkanio-
En Poznan abrió sus puertas el primer establecimiento de la franquicia Lizarrán. FACEBook
W Poznaniu została otwarta pierwsza franczyza Lizarrán.
we, budowa infrastruktury, etc.
Dziś, piętnaście lat później,
możemy z dumą mówić o
jednym z najbardziej niewiarygodnych postępów gospodarczych na tle całego świata.
obecnie nasze PkB per capita
osiąga 21 000 dolarów, a źródła
rządowe przewidują 30 000 dolarów w roku 2022. to wszystko
pozwala nam dostrzec olbrzymią
szansę, jaka przed nami stoi.
Zaspokoiwszy podstawowe potrzeby rynku, teraz czas odpowiedzieć na nowe, które zawdzięczamy większej sile nabywczej. W większości związane są
one z wysoką konsumpcją.
Franczyza jest jedną z doskonałych możliwości pozyskania w
sposób natychmiastowy knowhow, środków na szkolenia oraz
recepty na sukces. to powody,
dla których w Polsce lada chwila
rozpocznie się boom na systemy franczyzowe. jeśli jesteś
przedsiębiorcą, nie możesz przegapić
tego
momentu!
Franczyza daje możliwość
rozkręcenia biznesu przy
mniejszym narażeniu na niepowodzenie. Wszak twoja marka
jest już powszechnie znana.
Według ekspertów zalety
systemów franszyzowych są
następujące:
• Ponosisz mniejsze ryzyko –
prowadzisz sprawdzony biznes,
ryzyko ponosili za ciebie inni;
• korzystasz z ekonomii skali
– twoje ceny mogą być bardziej
konkurencyjne;
• masz możliwość odbycia
specjalistycznego szkolenia,
opartego na doświadczeniu
franczyzodawcy, który szybko
przekaże ci wiedzę niezbędną
dla sukcesu twojego biznesu;
• od początku posiadasz
znaną na rynku markę;
• masz dostęp do środków
komunikacji i kampanii reklamowych o dużym zasięgu;
• Biznes jest twój, choć pozostajesz w stałej łączności z
franczyzodawcą.
Istnieją również pewne niedogodności, o których powinieneś pamiętać, jeśli angażujesz
się w tego typu przedsięwzięcie:
• twoja działalność uzależniona jest od franczyzodawcy, od
jego produktu, metodologii oraz
wprowadzanych przez niego zasad. tu ważna jest samoświadomość. jeśli jesteś typem przed-
siębiorcy, który ceni sobie niezależność, możesz odczuwać pewien dyskomfort w tego typu
działalności. jednak jeśli zgodzisz się, żeby ktoś pokazał ci, jak
być przedsiębiorcą, system
franczyzowy to coś dla ciebie;
• jesteś uzależniony od wspólnej marki. Potencjalne problemy franczyzodawcy mogą
dosięgnąć również i ciebie;
• opłaty – niedogodność, która gdy widzisz, że biznes prosperuje dzięki twojemu wysiłkowi
i poświęceniu, z biegiem czasu
uwiera coraz bardziej.
W
tej
chwili
liczba
działających i powstających systemów franczyzowych w Polsce
ciągle rośnie. Franczyza obecna
jest w wielu branżach, od sektora ubezpieczeń, przez modę,
urodę, dystrybucję, sektor restauracyjny, edukację, aż po telefonię komórkową, przedszkola i
wiele innych.
jeśli czujesz w sobie ducha
przedsiębiorczości, zgadzasz
się z nami, że obecna koniunktura w Polsce otwiera przed nami wielkie możliwości, jesteś
zdecydowany – masz zadanie
do wykonania:
• Zastanów się, jaki rodzaj
działalności ma szanse na sukces w Polsce. Pamiętaj, to jedno
z najważniejszych pytań, a odpowiedź na nie wymaga od ciebie intuicji przedsiębiorcy;
•Podjąwszy
decyzję
dotyczącą branży, wybierz najlepszy system franczyzowy.
Pośpiech jest złym doradcą. Przeanalizuje wszystko dokładnie,
przyjrzyj się umowie, porozmawiaj z innymi franczyzobiorcami,
aby poznać ich opinie. Nie zapominaj, że nie ma tu miejsca na
wątpliwości, z franczyzodawcą
wiążesz się na długi czas;
• Na koniec zastanów się, gdzie otworzysz twój biznes. Warto
poświęcić tej decyzji sporo czasu, ponieważ miejsce działalności stanowi jeden z głównych
czynników ryzyka.
jeśli wykonasz dobrze
powyższe kroki, wróżymy ci
wielki sukces i pomyślne lata.
(tekst przetłumaczony z języka hiszpańskiego)
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página8
El nuevo gobierno recibe
una economía polaca robusta
POLSKAVIVA.COM
8
El nuevo gobierno del
PiS arranca su
mandato con una
economía polaca con
desequilibrios, pero
con signos de fortaleza y en mejores
condiciones que otras
economías de Europa
WArSZAWA. Arranca el nuevo
gobierno del PiS con una economía con signos de fortaleza,
creciendo su PIB al 3,3%, con la
producción industrial creciendo
al 2,4% anual (y un importante
4,7% desestacionalizada, eliminando el efecto negativo del
menor número de días laborales en el pasado trimestre), a la
vez que el las ventas minoristas
crecen en precios constantes al
2,9% anual, reduciendo el déficit comercial gracias al mayor
dinamismo en las exportaciones, especialmente a las economías más fuertes de la Unión
Europea, y con los salarios creciendo a un 4,1% anual, reduciéndose el desempleo a un
9,6%, y con los índices empresariales de confianza en positi-
Panorama del centro de Varsovia a la calle Emilii Plater. WIkIPEDIA
Panorama centrum Warszawy z widokiem na ulicę Emilii Plater.
vo. Y todo ello, pese a la caída
anual del sector de la construcción en torno al 5,1%, un dato
preocupante, especialmente
porque la construcción de edificios (incluida la construcción de
viviendas) ha caído un 8% interanual.
En este contexto de una economía polaca robusta, muchas
de las promesas realizadas en
campaña electoral y en el dis-
curso de investidura del nuevo
gobierno del PiS tienen una
fuerte connotación económica y
social. Entre las más destacadas, se encuentran la promesa
de una paga de 500 PLN mensuales por hijo, la reducción en
la edad de jubilación, el aumento hasta 8000 PLN de los ingresos anuales exentos de impuestos y el establecimiento del
salario mínimo por hora a 12
PLN. también la nueva primera
ministra, Beata Szydło, ha declarado que desea bajar el tipo
impositivo del CIt de la pequeña empresa al 15%. Para financiar estas medidas que incrementan el gasto público, piensan implementar nuevos impuestos que graven sectores
específicos, especialmente a la
banca y a los supermercados.
Con todas estas medidas, el
Nowy rząd otrzymuje
silną polską gospodarkę
rząd PiS-u rozpoczyna swoją kadencję,
gdy polska gospodarka nie jest do końca
ustabilizowana, ale z
oznakami siły i w lepszej kondycji niż inne
gospodarki w Europie
VArSoVIA. Nowy rząd PiS-u
rozpoczyna swoją kadencję z
dość silną gospodarką: ze 3,3%
wzrostem PkB, ze wzrostem produkcji przemysłowej 2,4% w skali
roku (a znaczące 4,7% wyrównane sezonowo, eliminując negatywny wpływ mniejszej liczby
dni roboczych w ostatnim kwartale) oraz przy jednoczesnym wzroście cen sprzedaży detalicznej
o 2,9% w skali roku, zmniejszającym deficyt handlowy dzięki
dynamicznemu eksportowi,
zwłaszcza do najsilniejszych
gospodarek Unii Europejskiej, a
także ze wzrostem wynagrodzeń
o 4,1% rocznie, zmniejszającym
bezrobocie do 9,6% i z
Entrada al Banco Nacional de Polonia. WIkIPEDIA
Drzwi wejściowe Narodowego Banku Polskiego.
pozytywnymi wskaźnikami koniunktury. A wszystko to mimo
spadku w sektorze budownictwa
o ok. 5,1% rocznie, co martwi
zwłaszcza dlatego, że liczba wznoszonych budynków (łącznie z
budynkami mieszkalnymi) spadła
w ciągu roku o 8%.
W tym kontekście silnej polskiej gospodarki, wiele obietnic
złożonych podczas kampanii
wyborczej i przemówienia inauguracyjnego nowego rządu PiS,
ma silne konotacje ekonomiczne i społeczne. Wśród najczęściej wymienianych znajdują się:
obietnica wypłaty 500 zł miesięcznie na dziecko, obniżenie
wieku emerytalnego, wzrost do
8000 zł dochodów rocznych
wolnych od podatku i ustalenie
płacy minimalnej w wysokości
12 zł za godzinę. także nowa
Pani premier, Beata Szydło, za-
@polskaviva
PiS pretende enterrar 25 años
de economía “neoliberal”, liderada por los gobiernos de Po,
dándole un giro más social a la
política económica del Gobierno. habrá que ver cómo todas
estas medidas afectan a la economía polaca y a la confianza
de los inversores en el país, especialmente los inversores extranjeros, que muestran sus reticencias ante el discurso radicalmente nacionalista – a veces, rayando en la xenofobia sobre el que el PiS ha erigido algunas de sus promesas. Ese
mismo discurso podría provocar
roces con los socios europeos
del país, que todavía tiene pendiente de recibir de la Unión Europea fondos por valor de más
de 80.000 millones de euros
(unos 340.000 millones de
zlotys) de los fondos 2014 2020, fundamentales para el
desarrollo de Polonia en los
próximos años.
Iremos viendo en los próximos meses cuanto del programa económico del PiS prometido consiguen implementar, así
como cuál es el impacto en la
economía polaca y en la confianza de los polacos en su propia economía.
ÁNGEL ALONSO
deklarowała zamiar obniżenia
stawki podatku CIt małych przedsiębiorstw do 15%. W celu
sfinansowania środków na
zwiększenie planu wydatków
publicznych rząd myśli o nałożeniu nowych podatków na niektóre sektory, przede wszystkim
sektor bankowy i sieci supermarketów. tymi pomysłami PiS
usiłuje pogrzebać 25 lat gospodarki „neoliberalnej” prowadzonej podczas rządów Po, nadając kierunek socjalny polityce
ekonomicznej rządu. Należy
zdać sobie sprawę z tego jak te
zmiany wpłyną na polską gospodarkę i na zaufanie inwestorów,
zwłaszcza zagranicznych,
którzy już okazują swoją
niechęć wobec polityki radykalnie nacjonalistycznej – czasem
graniczącej z ksenofobią – którą
PiS prezentował w niektórych
swoich obietnicach. Właśnie ta
polityka może powodować tarcia
z europejskimi partnerami w kraju, który ma otrzymać z Unii Europejskiej środki w wysokości
ponad 80.000 mln euro (ok.
340.000 mln złotych) ze środków na lata 2014-2020, które
mają fundamentalne znaczenie
dla rozwoju Polski w najbliższych latach.
W nadchodzących miesiącach będziemy mieli okazję się
przekonać ile propozycji z programu ekonomicznego PiS będzie w stanie spełnić i jaki jest ich
wpływ na polską gospodarkę i
na zaufanie Polaków do własnej
gospodarki. (tekst przetłumaczony
z języka hiszpańskiego)
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página9
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página10
DErECho - PrAWo
POLSKAVIVA.COM
10
@polskaviva
reglamento Sucesorio Europeo
juan Antonio Godoy,
abogado del despacho
Varés & Asociados
VArSoVIA. Narra el cuento
que, a su muerte, un sencillo
molinero no dejó a su hijo Benjamín más que el gato del granero.
mis dos hermanos –se lamentaba Benjamín- podrán ganarse fácilmente la vida con su
parte de herencia; pero yo, una
vez me haya comido mi gato y
gastado lo poco que me den por
su piel, no tendré más remedio
que morir de hambre. El gato,
que escuchaba estas palabras,
se subió de un salto sobre las
rodillas de su amo, y acariciándole a su manera, le dijo: -No os
desconsoléis, mi señor; compradme un par de botas y un saco con cordones, y ya veréis como no es tan mala la parte de
herencia que os ha tocado.
Como refleja la historia, el reparto de las herencias y su tra-
mitación a menudo son fuente
de insatisfacciones y complicaciones para los herederos. Además los dilemas aumentan
enormemente si la sucesión es
de carácter internacional, porque provenga de un extranjero o
porque afecte a bienes que se
encuentren en otros países:
¿qué ley debe regir la sucesión?
¿Qué juzgados son competentes? ¿Cómo puedo poner a mi
nombre ese piso en Polonia que
me ha tocado?
Con el fin de poner algo de
orden en tan espinosa cuestión,
el pasado mes de agosto entró
en vigor el reglamento europeo
650/2012 de sucesiones y de
creación del certificado sucesorio europeo. Dicho reglamento
tiene como fin unificar la legislación de la mayor parte de los países miembros de la UE -entre
ellos España y Polonia- y se
aplica a sucesiones de personas que hayan fallecido el 17 de
agosto de 2015 o después.
El conocido como reglamen-
to Sucesorio Europeo implica ¡atención, españoles residentes
en Polonia y polacos en España!- sustanciales cambios respecto a la normativa aplicable
hasta la fecha. Vamos a analizar
algunos de ellos:
En primer lugar, establece
como norma general que la ley
aplicable a la sucesión será la
del Estado en el que el causante tuviera su residencia habitual
en el momento del fallecimiento. Ello supone un cambio drástico respecto a lo hasta ahora
vigente ya que tanto para ciudadanos polacos – ex art. 64 de
la Ley de 4 de febrero de 2011
sobre Derecho Internacional
Privado- como para españoles
–ex art 9.8 del Código Civil – la
ley aplicable era la de la nacionalidad del causante. Al tiempo,
abre nuevas posibilidades para
el testador. Piénsese por ejemplo que, mientras en países como España o Polonia existe la
institución de la legítima (obligación de dejar una parte de-
terminada de la herencia a los
llamados “herederos forzosos”), en otros -como el reino
Unido- hay plena libertad para
testar.
No obstante lo anterior, el reglamento prevé la posibilidad de
que el causante, en su testamento, manifieste si quiere que
la Ley aplicable a su sucesión
sea la de su nacionalidad o la de
su residencia habitual.
Algo parecido sucede a la hora de determinar qué juzgados
deben ocuparse del asunto. El
reglamento prevé la competencia de los tribunales del Estado
miembro en que el causante tuviera su residencia habitual en
el momento del fallecimiento, y
no la de los de su nacionalidad.
Esta regla también presenta sus
excepciones: por ejemplo, cuando el causante haya previsto en
su testamento que desea que su
sucesión se rija por la ley de su
nacionalidad, serán competentes los juzgados de ese país.
también, en algunos casos, po-
drán ser competentes los tribunales del Estado donde se encuentren los bienes que componen la herencia.
Por último, el reglamento
establece que todas las resoluciones dictadas por un Estado
miembro serán reconocidas en
el resto de Estado miembros, y
tendrán la misma fuerza ejecutiva en toda la UE. Para ello se
crea el llamado “certificado sucesorio europeo”, que, una
vez expedido por un Estado
m i e m b r o , s u r ti r á e fe c to e n
cualquier otro Estado miembro
de forma automática, sin necesidad de ningún procedimiento
especial.
En vista de los profundos
cambios, es recomendable que
todos aquellos españoles que
viven en Polonia -y viceversase pongan en manos de un profesional a la hora de testar. Ello
facilitará dejar las cosas atadas
y evitará dolores de cabeza innecesarios a quienes vengan
detrás.
Europejskie Poświadczenie Spadkowe
WArSZAWA. Baśń głosi, że pewien młynarz nie pozostawił w
spadku swojemu synowi nic ponad pilnującego spichlerza kota.
moi dwaj bracia – uskarżał
się syn – będą mogli zarobić na
przyzwoity kawałek chleba. ja
zaś, gdy zjem tego kota i wydam
już marny grosz, jaki otrzymam
za jego skórę, mogę tylko umrzeć z głodu. kot, słysząc tę przemową, wielkim susem znalazł
się na kolanach swojego pana i
pocieszając go na swój sposób,
rzekł: – Nie trap się, gospodarzu. Daj mi tylko wiązany wór i
każ uszyć mi parę butów, a zobaczysz, że twój udział w spadku nie jest taki marny, jak sądzisz.
jak pokazuje ta opowieść, przeprowadzanie postępowania
spadkowego i podział majątku
nierzadko są dla spadkobierców
zarzewiem niezadowolenia i
wielu problemów. Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, jeśli
dziedziczenie ma charakter
międzynarodowy lub dotyczy
dóbr znajdujących się w innych
krajach. jakie prawo powinno w
takich przypadkach regulować
dziedziczenie? które sądy powinny być właściwe? jak mogę
zapisać na siebie mieszkanie w
Polsce, które przypadło mi w udziale?
Aby choć trochę uporządkować tę delikatną kwestię, w
sierpniu bieżącego roku weszło
w życie rozporządzenie parlamentu Europejskiego i rady
(UE) nr 650/2012 dotyczące
dziedziczenia i ustanowienia europejskiego poświadczenia
spadkowego. rozporządzenie
to ma na celu ujednolicenie przepisów większości krajów
członkowskich UE, między innymi hiszpanii i Polski. Dotyczyć
będzie dziedziczenia po osobach, których śmierć nastąpiła
17 sierpnia 2015 roku lub później.
tak zwane Europejskie Poświadczenie Spadkowe oznacza
– uwaga, hiszpanie mieszkający w Polsce i Polacy zamieszkujący hiszpanię! – istotne zmiany w obowiązującym do
tej pory prawodawstwie.
Przyjrzyjmy się niektórym z nich.
Po pierwsze, ustanawia
ogólną zasadę, że prawem
właściwym dla spraw spadkowych będzie prawo tego
państwa, w którym mieszkał
spadkodawca w chwili śmierci.
jest to znaczna zmiana względem dotychczas obowiązujących zasad, ponieważ zarówno dla Polaków (art. 64 Ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo międzynarodowe Prywatne)
jak i dla hiszpanów (art. 9.8 kodeksu cywilnego) prawem właściwym było prawo kraju pochodzenia spadkodawcy. jednocześnie rozporządzenie otwiera nowe możliwości przed
testatorem. Na przykład, w krajach takich jak hiszpania czy
Polska, istnieje instytucja
dziedziczenia ustawowego
(obowiązek przekazania określonej części spadku tak
zwanym spadkobiercom ustawowym). W innych zaś, np. w
Wielkiej Brytanii, testator może
w dowolny sposób rozporządzać swoim majątkiem.
rozporządzenie daje natomiast testatorowi możliwość
określenia w testamencie prawa, któremu podlegać będzie
dziedziczenie – bądź to prawa
kraju swojego pochodzenia,
bądź kraju zamieszkania.
Podobnie dzieje się w momencie ustalania sądów właściwych do danej sprawy. rozporządzenie nadaje właściwość
sądom państwa członkowskie-
go, w którym mieszkał testator
w chwili śmierci, a nie sądom
państwa jego pochodzenia. Są
jednak pewne wyjątki od tej reguły. W przypadku jeżeli testator w testamencie wyraził wolę,
by dziedziczenie odbywało się
zgodnie z prawem kraju jego
pochodzenia, właściwymi sądami są sądy kraju pochodzenia
testatora. W niektórych przypadkach sądami właściwymi
mogą być sądy państwa, na
terytorium którego znajduje się
mienie wchodzące w skład
spadku.
I wreszcie, rozporządzenie
stanowi, iż wszelkie orzeczenia
wydane w państwie członkowskim będą uznawane w pozostałych państwach członkowskich
oraz będą miały tę samą wykonalność w całej UE. W tym celu
stworzone zostało tak zwane
Europejskie poświadczenie
spadkowe, które wydane przez
jedno państwo członkowskie,
będzie miało natychmiastowe
zastosowanie w pozostałych
państwach UE, bez konieczności przeprowadzania dodatkowych postępowań.
W obliczu tak dalekosiężnych
reform każdy hiszpan mieszkający w Polsce – i vice versa –
powinien dysponować profesjonalną pomocą prawną w momencie sporządzania testamentu. Umożliwi ona znalezienie
najlepszych rozwiązań oraz
ułatwi życie następnym pokoleniom. (tekst przetłumaczony z języka
hiszpańskiego)
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página11
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página12
ENtrEVIStA - WYWIAD
POLSKAVIVA.COM
12
@polskaviva
Conrado moreno
Conrado Segismundo moreno Szypowski (madrid, el 22 de noviembre de 1981) es presentador, ex participante de programas de televisión Europa
de się lubić, taniec z gwiazdami, Gwiazdy tańczą na lodzie y uno de los presentadores de Studio Lotto en el canal tVP Info
Conrado Segismundo Moreno Szypowski (ur. 22 listopada 1981 w Madrycie) – konferansjer, uczestnik programów Europa da się lubić, Taniec z gwiazdami, Gwiazdy
tańczą na lodzie oraz jeden z prowadzących Studio Lotto w TVP Info
“No me siento ni más polaco ni
más español, soy polaco-español”
„Nie jestem bardziej ani Polakiem, ani Hiszpanem.
Jestem pół Polakiem, pół Hiszpanem”
VArSoVIA. Usted cada día
reparte suerte, ¿cómo le
hace sentir?
Así es. Pues la verdad es que
me gusta mucho. me agrada
saber que trabajando como
uno de los presentadores del
sorteo de lotería puedo llevar
ilusión a la gente. Es un trabajo
muy bonito, pero que también
me exige mucho.
Sí, en una ocasión, en el aeropuerto de Barajas de madrid, yo
estaba yendo a la puerta de
embarque para coger un vuelo
de regreso a Varsovia. En ese
mismo momento aterrizaba un
equipo de fútbol de Łódź y estaban esperando para recibir a los
jugadores varios aficionados y
una televisión de madrid. Al verme, los seguidores polacos
comenzaron a cantarme una
canción que era muy conocida
del programa, por lo que los
periodistas españoles creyeron
que yo era el primer jugador del
equipo que había salido y así me
grabaron y presentaron.
A pesar de ser polaco, llevo
tres años trabajando la dicción,
porque vocalizar perfectamente
los números no es tarea sencilla.
Y mi pronunciación tiene que ser
perfecta.
otro punto interesante de mi
trabajo en la Lotto es que yo
siempre me he caracterizado por
mi espontaneidad y aquí se me
exige ser mucho más cuidadoso.
Lo que es un reto constante.
Pamięta pan jakąś zabawną
sytuację z tym związaną?
Tak. Pewnego razu szedłem sobie na
lotnisku Barajas w Madrycie w
stronę bramki, żeby złapać lot powrotny do Warszawy. W tym samym
momencie miała lądować drużyna
piłkarska z Łodzi, na którą czekała
grupa kibiców i telewizja z Madrytu.
Kiedy mnie zobaczyli, zaczęli mi
śpiewać znaną z programu piosenkę,
przez co hiszpańscy dziennikarze
uznali, że muszę być pierwszym z
przybyłych zawodników i jako
takiego przedstawili mnie w swoim
materiale.
Jest pan osobą, która każdego
dnia rozdaje szczęście. Jakie to
uczucie?
To prawda i bardzo to lubię. Cieszę
się, że pracując jako jeden z prowadzących losowanie, mogę nieść
ludziom radość. To bardzo przyjemna praca, choć z drugiej strony bardzo wymagająca. Mimo że jestem
Polakiem, od trzech lat ćwiczę
dykcję, bo wcale nie łatwo odpowiednio wymawiać liczby. Moja
wymowa musi być bez zarzutu. Inną
ciekawą stroną pracy w Lotto jest to,
że zawsze cechowała mnie spontaniczność, a tam wymagają dużego
skupienia. To dla mnie ciągłe wyzwanie.
Efectivamente, siempre ha
dado imagen de ser una persona extrovertida, espontánea.
Desde que empecé hace ya
años en ‘Europa da się lubić’
siempre he dado esa imagen.
Lo que no sabe mucha gente
es que en realidad soy una persona más introvertida. No me
gusta ser el centro de atención,
ni destacar, más bien me gusta
escuchar. Por eso, estoy muy
contento de que la popularidad
que tenía en aquella época
haya disminuido y ahora pueda
disfrutar más de pasar desapercibido.
No właśnie, pan zawsze dawał
się poznać jako osoba bardzo
otwarta i spontaniczna.
Tak było odkąd, lata temu,
zacząłem występować w programie Europa de się lubić. Mało kto
wie, że tak naprawdę jestem bardziej skryty. Nie lubię być w centrum uwagi, wyróżniać się, wolę
raczej słuchać. Dlatego bardzo się
cieszę, że nie jestem już tak znany
jak kiedyś i że wreszcie mogę
korzystać z uroków mniejszej rozpoznawalności.
¿Recuerda alguna situación
divertida?
De hecho, usted cuida
mucho su físico.
Sí, me gusta cuidarme y hacer
deporte. No fumo, no bebo, me
ejercito con frecuencia. Creo
que es una parte muy importante de mi porque me hace
ser constante. Sin embargo, no
solo me preocupa el físico.
también leo mucho y soy una
persona crítica y comprometida.
Un ejemplo puede ser que hace poco, cuando comenzó la crisis de los refugiados, decidí viajar por mi cuenta a Budapest, a la
estación de trenes de keleti para
poder ver por mi mismo la reali-
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página13
www.polskaviva.com
dad. Estaba un poco cansado de
la visión catastrofista de los medios y de informaciones como
que solo llegaban varones jóvenes sin familia. Así que durante
tres días estuve allí y puedo decir
que lo que vi no fue eso. Allí llegaban muchas familias sin nada,
con niños muy pequeños y puedo asegurar que se me encogía
el alma.
Nic dziwnego, pan bardzo dba o
kondycję.
Tak, lubię uprawiać sport, być w formie. Nie palę, nie piję, regularnie
ćwiczę. Myślę, że to ważna część
mnie, ponieważ uczy mnie wytrwałości. Oczywiście nie dbam tylko
o wygląd zewnętrzny. Również
dużo czytam i jestem osobą dociekliwą i zaangażowaną. Dla przykładu, niedawno, gdy rozpoczął się
kryzys migracyjny, postanowiłem
na własną rękę udać się do Budapesztu, na dworzec kolejowy Keleti,
żeby na własne oczy zobaczyć, co
się tam działo. Miałem już dość serwisów informacyjnych roztaczających katastroficzne wizje o tym,
że przybywają jedynie młodzi
mężczyźni bez rodzin. Spędziłem
tam trzy dni i mogę zapewnić, że
widziałem tam coś innego – wiele
ubogich rodzin z małymi dziećmi.
Myślałem, że pęknie mi serce.
Tal vez no es muy conocido
que es Licenciado en Relaciones Internacionales.
Efectivamente. Creo que el
hecho de ser polaco-español
siempre me ha hecho vivir
comparando e interesándome
por ambos países y que las
relaciones Internacionales era
un camino natural a mis inquietudes.
mi padre es español y mi madre polaca. Yo nací en madrid y
viví hasta los 12 años, cuando
llegué a Varsovia. Y hasta hoy.
Sin embargo, no puedo evitar
sentir que en un plazo medio volveré a la capital española. Siento
un deseo muy grande de regresar.
me encanta la cocina española, la cercanía de los españoles y
su forma de vivir. Su cultura familiar y muchas cosas. Guardo muchos amigos en madrid y es una
ciudad que tiene un encanto especial.
Pewnie mało kto wie, że uzyskał
pan tytuł magistra stosunków
międzynarodowych.
To prawda. Jako pół Polak, pół
Hiszpan od zawsze z zainteresowaniem porównywałem oba kraje,
wobec czego stosunki międzynarodowe były najlepszą odpowiedzią
na moje dociekania. Mój ojciec jest
Hiszpanem, a matka Polką. Urodziłem się w Madrycie, a do Warszawy przeprowadziłem się w wieku
dwunastu lat, mieszkam tu do teraz.
Jednak, chcąc, nie chcąc, czuję, że
ze jakiś czas wrócę do stolicy Hiszpanii. Bardzo marzy mi się powrót.
Uwielbiam hiszpańską kuchnię,
bezpośredniość Hiszpanów, ich styl
życia, troskę o rodzinę i wiele
innych rzeczy. Mam masę znajomych w Madrycie – mieście o niepowtarzalnym klimacie.
Incluso escribió una guía de
Madrid con la prestigiosa
editorial Pascal.
‘mój madryt’ se llama. Fue un
proyecto precioso. me permitió
profundizar muchísimo más en
la ciudad, en sus rincones, en
su historia. Un auténtico placer.
Como he dicho antes, tan solo
viví en madrid hasta los 12 años,
por lo que tuve que estudiar y
aprender mucho sobre una localidad tan grande. Y así pude descubrir muchos lugares que no conocía, profundizar en la historia
de madrid y de España…
Es curioso como en mi familia
siempre se me ha inculcado mucho la historia de Polonia, pero
por la parte de mi padre no tanto
la de España. Es algo muy positivo de los polacos, que transmiten su historia.
Aquí donde nos encontramos
hoy, la casa de mi familia, es un
edificio histórico de Varsovia.
Fue un almacén y armería de la
insurrección de Varsovia. De hecho, mi bisabuelo fue el creador
y líder de uno de los principales
grupos de resistencia. Y en este
ambiente crecí: en el jardín de mi
casa se producía munición y en
un cuarto de la planta calle conservo uniformes, sables, cascos
e infinidad de piezas más del
ejército polaco.
Napisał Pan nawet przewodnik
po Madrycie wydany przez
prestiżowe wydawnictwo Pascal.
13
Zatytułowany jest „Mój Madryt”.
To był wspaniały projekt. Pozwolił mi znacznie bardziej zagłębić
się w to miasto, jego zakątki i historię. Czysta przyjemność! Jak już
wspominałem, w Madrycie mieszkałem zaledwie do dwunastego
roku życia, dlatego musiałem sporo doczytać na temat tego wielkiego miasta. W ten sposób odkryłem
wiele nieznanych mi wówczas
miejsc i wydarzeń z historii
Madrytu i Hiszpanii. W domu, co
ciekawe, uczono mnie historii
Polski, ojciec natomiast raczej nie
opowiadał mi o historii Hiszpanii.
To piękne, że Polacy dbają o przekazywanie swych dziejów. Miejsce, w którym dziś jesteśmy, mój
rodzinny dom w Warszawie, mieści się w zabytkowym budynku. W
czasie Powstania Warszawskiego
znajdował się tu skład broni. Mój
pradziadek, zresztą, był założycielem i dowódcą jednej z głównych
grup oporu. I w takim duchu
wzrastałem. W ogrodzie produkowano amunicję, a w jednym pokoju na parterze do tej pory przechowuję mundury, szable, hełmy i
całe mnóstwo pamiątek po polskich żołnierzach.
¿Y se vendió bien?
No ha estado mal, pero seguro
que si hubiera sido sobre Barcelona habría vendido más. (risas)
Przewodnik dobrze się sprzedał?
Nie najgorzej, ale zaręczam, że
przewodnik po Barcelonie sprzedałby się lepiej. (Śmiech).
¿Cómo ve la situación en
Europa y Polonia actualmente?
Difícil. Estamos ante un gran
reto. Comprendo los miedos de
algunas personas, pero no
podemos cerrarnos sobre
nosotros mismos ni dar la
espalda a los que necesitan
nuestra ayuda.
Como he mencionado, yo estuve en Budapest para ver con
mis propios ojos el problema, y
puedo asegurar que no eran
combatientes los que llegaban
en busca de asilo.
Como polaco-español o español-polaco, no soy más uno ni
otro, recuerdo que tanto España
como Polonia han sido países
desde los que se tuvieron que
exiliar miles de personas, y no
deberíamos olvidarlo.
Co Pan sądzi o obecnej sytuacji
w Polsce i w Europie?
Jest trudna. Przed nami wielkie
wyzwanie. Rozumiem obawy
niektórych osób, ale nie możemy
się na siebie zamknąć, ani też
odwrócić się od tych, którzy potrzebują naszej pomocy. Jak już
mówiłem, byłem w Budapeszcie,
żeby na własne oczy zobaczyć
skalę problemu i zapewniam, że
wśród poszukujących azylu nie
widziałem żadnych bojowników.
Jako pół Polak, pół Hiszpan albo
pół Hiszpan, pół Polak – na jedno
wychodzi – pamiętam, że tysiące
osób musiały w przeszłości emigrować zarówno z Hiszpanii jak i z
Polski. O tym nie powinniśmy
zapominać.
¿Cuáles son sus próximos
objetivos profesionales?
A raíz de la buena experiencia
con la guía turística de madrid,
estoy trabajando en una serie
de guía sobre las Islas Canarias: tenerife, Lanzarote, Fuerteventura… Es una línea que
me interesa mucho.
Supongo que el hecho de que
mis padres tengan una editorial
en España ha influido mucho en
mi amor por los libros. Aquí en
casa tengo una importante biblioteca y confieso que la lectura de
los clásicos ha sido fundamental
en mi formación y desarrollo.
Jakie są pana aktualne cele
zawodowe?
Mając w pamięci dobre doświadczenia z pracą nad przewodnikiem
turystycznym po Madrycie, piszę
teraz serię przewodników po Wyspach Kanaryjskich: Teneryfie,
Lanzarote, Fuerteventurze… To
fascynujące zajęcie. Podejrzewam,
że fakt, iż moi rodzice mają
wydawnictwo w Hiszpanii nie
pozostał bez wpływu na moje
zamiłowanie do książek. Tu w
domu mam pokaźną bibliotekę i
zdradzę, że lektura klasyków stanowiła istotny element mojej edukacji i mojego rozwoju.
Una serie de preguntas rápidas: ¿Cuál es su comida
favorita?
me encanta la comida española y en especial la paella.
Parę szybkich pytań. Jaka jest
pana ulubiona potrawa?
Uwielbiam dania hiszpańskie, szczególnie paellę.
¿Un sueño?
tener una casa en España.
Pana marzenie?
Mieć dom w Hiszpanii.
¿Su libro favorito?
Una edición de las cartas de
Van Gogh a su hermano theo,
me apasiona el personaje de
Van Gogh y como describía su
vida a su hermano.
Pana ulubiona książka?
Zbiór listów Van Ghoga do brata
Theo. Fascynuje mnie postać Van
Ghoga i to, jak opisywał bratu swoje
życie.
¿Cómo le gustaría dejar el
mundo a su hijo?
En paz.
Jaki świat chciałby pan zostawić
synowi?
W pokoju.
¿Un ídolo?
Creo que el político polaco
Władysław Bartoszewski.
Pana idol?
Myślę, że polski polityk
Władysław Bartoszewski.
¿Una persona con la que no
podría llevarse bien?
Intento no sugerirme por malas
impresiones.
Osoba, z którą nigdy by się pan
nie dogadał?
Staram się nie zrażać do ludzi.
NÉSTOR TAZUECO
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página14
PoLítICA
POLSKAVIVA.COM
14
@polskaviva
La derecha conservadora polaca inicia
una nueva etapa política en el país
Beata Szydlo nombra ministros polémicos en diversos puestos clave del nuevo Gobierno
VArSoVIA. El partido conservador Ley y justicia (PiS) de jaroslaw kaczynski inicia en Polonia una nueva etapa política llena de incertidumbre y que preocupa a la Unión Europea (UE).
tras la victoria electoral que
consiguió en las elecciones legislativas del pasado 25 de octubre, el PiS, que agrupa en su
seno parte del conservadurismo
católico y euroescéptico polaco,
pretende cambiar Polonia de cabo a rabo y hacer tabla rasa de
ocho años de gobiernos liberales de Plataforma Cívica (Po) y
el PSL. El PiS tiene a su favor la
mayoría absoluta en el Parlamento, el apoyo de amplios sectores de la población, una oposición liberal debilitada y una Cámara donde no existe ninguna
representación del centrismo y
la izquierda moderada. Es un
hecho insólito en la Europa democrática y desarrollada que
demuestra que, en términos
electorales, el comportamiento
de la mayoría de los polacos se
aleja de los parámetros comunitarios dominantes. La nueva primera ministra del país, Beata
Szydlo, una persona de la máxima confianza de kaczynski,
nombró a ministros polémicos
en puestos clave del Gobierno
conservador como Asuntos Exteriores y Defensa. Witold
Waszczykowski, un antiguo ministro que negoció con la administración Bush la instalación de
una base militar de misiles estadounidense en Polonia, es un
firme “defensor de los intereses
polacos”. El nuevo jefe de la diplomacia polaca quiere cambiar
las reglas del juego entre Polonia y la UE, y es partidario de
una mayor firmeza por parte de
Varsovia frente a Bruselas y
Berlín. El ministro de Defensa
es Antoni macierewicz, quizá el
miembro más controvertido del
nuevo Ejecutivo. macierewicz
también fue ministro y llevó a
cabo una profunda ‘limpieza’ de
antiguos comunistas en los servicios secretos militares, que,
según sus adversarios, debilitó
la seguridad de Polonia. El nuevo titular de Defensa es un firme
defensor de la teoría del complot respecto al accidente aéreo
que el 10 de abril de 2010 provocó la muerte, en territorio ruso, del entonces presidente polaco, Lech kaczynski, hermano
gemelo de jaroslaw kaczynski,
y de buena parte de la cúpula
del Estado. macierewicz sostiene que la tragedia aérea fue provocada por un atentado de los
servicios secretos rusos, y es
partidario de una estrategia de
Antoni macierewicz, nuevo ministro polaco de Defensa. mEDIA WNEt/FLICkr
Antoni Macierewicz, nowy Minister Obrony Narodowej.
confrontación abierta con la rusia de Vladimir Putin. Zbigniew
Ziobro, un antiguo ministro de
justicia que se fue del PiS y
creó un pequeño partido conservador, se reintegra a sus antiguas funciones; y asume el ministerio de Educación jaroslaw
Gowin, un polémico político derechista que abandonó las filas
liberales de Po, cuando era titular de Sanidad del Gobierno de
Donald tusk, por discrepancias
sobre la ley de Fecundación In
Vitro que se debatía en el Parlamento.
Profunda preocupación en la
UE
La victoria del PiS en las elecciones generales ha causado una
profunda preocupación en la UE.
Polonia es la sexta economía de
la UE y se integró en el espacio
comunitario en 2004. Es el único
país de la Unión de la antigua
Europa del ‘socialismo real’ con
peso relativo y capacidad política para maniobrar en función de
sus intereses en Bruselas. El
nuevo partido gobernante en Polonia es euroescéptico y Beata
Szydlo anunció durante la campaña electoral que el PiS no
aceptaría ningún tipo de imposición de la UE, si llegara al poder.
El PiS ya gobernó con un partido
católico ultraconservador (LPr)
y un movimiento populista campesino (Samoobrona) entre
2005 y 2007 y puso en un serio
aprieto a la UE en varias ocasiones. Además de desestabilizar la
UE y escandalizar a los principales dirigentes comunitarios por
polémicas decisiones políticas
de orden interno, el ejecutivo tripartito dirigido durante un tiempo
por jaroslaw kaczynski se enfrentó a Alemania y pidió mano
dura contra rusia. El PiS quiere
que Polonia recupere la soberanía nacional supuestamente en
manos de la UE y las multinacionales, y entre sus objetivos en
política internacional están marcar distancias con Alemania y
las directrices de Bruselas que
entren en contradicción con los
intereses nacionales, reforzar
los lazos con Estados Unidos y
la otAN y llevar a cabo una estrategia beligerante con rusia.
El Gobierno del PiS podría en un
futuro cercano sellar acuerdos
con gobernantes de otros países
de la región, como hungría,
Chequia, Eslovaquia y rumanía,
que en cuestiones tan sensibles
como la crisis de los refugiados
han creado un verdadero contrapoder frente a Bruselas. Polonia
es dentro de ese grupo de países el único que tiene cierta capacidad política para ejercer algún tipo de liderazgo. En el Parlamento europeo, el PiS, que hace parte del Grupo de los Conservadores y reformistas junto a
los conservadores del reino
Unido y otros partidos euroescépticos, consolidará su estrategia crítica con Bruselas.
Fase de incertidumbre
Los liberales de Po de la exprimera ministra Ewa kopacz, que
han gobernado Polonia durante
dos legislaturas, entre 2007 y
2015, han garantizado unas re-
laciones distendidas de Polonia
con la UE y el Estado que tiene
mayor peso económico, Alemania; y respecto a la política a seguir con rusia, han frenado los
ímpetus beligerantes de la derecha más radical. Esta etapa se
ha acabado y ahora empieza
una nueva fase llena de incertidumbre para la UE. El nuevo
contexto político e institucional
en Polonia no puede dejar lugar
al optimismo en la UE, según señalan algunos comentaristas políticos, sobre todo en países
grandes de Europa occidental,
como Francia, Alemania, Italia y
España. Con mayoría absoluta
en la Cámara y una oposición
debilitada, queda claro que el
PiS podrá llevar a cabo las políticas nacionales e internacionales
que recoge su programa electoral. Además, el nuevo Ejecutivo
tiene a su favor el apoyo incondicional de la jefatura del Estado,
que desde las elecciones presidenciales del pasado mes de
mayo está en manos de un
miembro del PiS, Andrzej Duda.
La sociedad polaca mantiene
una relación contradictoria con la
UE. La mayoría de la población
valora positivamente las ayudas
comunitarias, que han facilitado
el extraordinario despegue económico y enriquecimiento del
país en los últimos diez años.
Pero la riqueza no ha llegado a
todos; amplios sectores sociales, sobre todo en las ciudades
pequeñas y medianas, las zonas
industriales en declive y las regiones rurales alejadas de la
modernización liberal, ven con
frustración que sus condiciones
de vida siguen siendo precarias
y temen que Europa y la globalización acaben con las señas de
identidad católicas y la cultura
tradicional. Estos sectores sociales, entre los que se encuentran
muchos jóvenes y segmentos de
la clase media, son los votantes
del PiS y de grupos populistas
como kukiz’15. En los últimos
años, la sociedad polaca se ha
modernizado y europeizado notablemente, pero el peso de las
ideas nacionalistas y victimistas,
unido al catolicismo tradicional e
intolerante, sigue siendo enorme
y ahoga muchas energías. El
PiS y otros partidos de derecha
recogen la rabia y la frustración
sembrada por los liberales, y estas fuerzas conservadoras han
sabido utilizar a su favor los mitos y las tragedias del pasado.
La debilidad de opciones políticas centristas y de centroizquierda y el hundimiento de los liberales en las pasadas elecciones
otorgan al conservadurismo el
monopolio de las ideas en la vida pública y bloquean la reflexión y el sentido común del país.
Así las cosas, el PiS no quiere
acabar con el capitalismo, pero
desea que el Estado tenga mayor presencia en la vida económica nacional, y ha hecho promesas que serán difíciles de
cumplir como acabar con la precariedad laboral que asfixia a
muchos jóvenes, repartir mejor
la riqueza, reindustrializar el país
y obligar a las grandes superficies a pagar más impuestos.
PACO SOTO
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página15
PoLItYkA
www.polskaviva.com
15
konserwatyści rozpoczynają
nowy okres polskiej polityki
kontrowersyjne nominacje ministerialne Beaty Szydło na kluczowe stanowiska w nowym rządzie
WArSZAWA. Prawo i Sprawiedliwość (PiS), konserwatywna partia jarosława kaczyńskiego, otwiera pełen niewiadomych
nowy rozdział polskiej polityki,
który niepokoi Unię Europejską
(UE). Po zwycięstwie w wyborach parlamentarnych 25 października 2015 roku, PiS – partia
skupiająca część konserwatywnych katolików i eurosceptyków – ma zamiar dokonać
w Polsce daleko idących przemian, w wyniku których ośmioletnie rządy liberałów z Platformy obywatelskiej (Po) i PSLu będą niczym tabula rasa. Na
korzyść PiS-u działa większość
bezwzględna w Sejmie i Senacie, silne poparcie społeczne,
osłabiona opozycja liberalna
oraz brak w parlamencie przedstawicieli centrum i lewicy.
to niecodzienna sytuacja w demokratycznej, rozwiniętej Europie. Ukazuje ona, że decyzje
wyborcze większości Polaków
odbiegają od dominujących we
Wspólnocie tendencji. Beata
Szydło, nowa premier – jedna z
najbardziej zaufanych osób
kaczyńskiego – mianowała na
stanowiska ministerialne osoby
kontrowersyjne, które w konserwatywnym rządzie obejmą tak
istotne resorty jak ministerstwo
spraw zagranicznych czy
obrony. Witold Waszczykowski,
który w przeszłości jako minister
negocjował z administracją Busha rozmieszczenie w Polsce
elementów amerykańskiej
tarczy antyrakietowej, jest
zdecydowanym „obrońcą polskiego interesu”. Nowy szef polskiej dyplomacji chętnie widziałby
zmianę zasad gry między
Polską a Unią Europejską. jest
też zwolennikiem większej stanowczości Warszawy w relacjach z Brukselą i Berlinem. ministrem obrony narodowej został
Antoni macierewicz – prawdopodobnie najbardziej kontrowersyjna postać nowego rządu.
macierewicz był ministrem odpowiedzialnym za dogłębne
oczyszczanie wojskowych służb
specjalnych z byłych komunistów, co, jak twierdzą jego przeciwnicy, osłabiło bezpieczeństwo państwa polskiego. Nowy
szef moN-u jest wytrwałym
obrońcą teorii spiskowej
dotyczącej katastrofy lotniczej z
10 kwietnia 2010 roku, w której
na terytorium rosji śmierć poniósł ówczesny prezydent Polski, Lech kaczyński (brat bliźniak
jarosława kaczyńskiego) wraz
z gros polskiej elity. macierewicz
przekonuje, że do tragedii
Zbigniew Ziobro vuelve a ocupar el ministerio de justicia. CommoNS WIkIPEDIA
Zbigniew Ziobro wraca na stanowisko Ministra Sprawiedliwości.
doszło w wyniku zamachu przeprowadzonego przez rosyjskie
służby specjalne; popiera strategię otwartego konfliktu z rosją
Władimira Putnia. Na dawne
stanowisko powrócił Zbigniew
Ziobro, były minister sprawiedliwości, który wystąpił z PiS-u, by
utworzyć małą konserwatywną
partię. ministerstwo nauki i szkolnictwa wyższego obejmuje
jarosław Gowin, kontrowersyjny
prawicowy polityk, który pełnił
funkcję ministra zdrowia w rządzie Donalda tuska, lecz opuścił
szeregi Po, gdyż nie zgadzał się
z dyskutowaną wówczas w Parlamencie ustawą o zapłodnieniu
in vitro.
Poważne obawy UE
Zwycięstwo PiS-u w wyborach
parlamentarnych wywołało poruszenie w UE. Polska, kraj
członkowski UE od 2004 roku,
jest szóstą gospodarką we Wspólnocie. to jedyne państwo w
UE zza żelaznej kurtyny o wystarczająco dużym znaczeniu politycznym, by mogło działać w
Brukseli w zależności od swojego interesu. Nowa partia rządząca jest eurosceptyczna. Beata
Szydło w kampanii wyborczej
zapowiadała, że jako przyszła
premier nie zgodzi się na jakiekolwiek narzucanie woli ze
strony UE. W latach 2005-2007
PiS rządziło w koalicji z ultrakonserwatywną partią katolicką
(LPr) oraz z populistycznym
partią rolniczą (Samoobrona),
niejednokrotnie stawiając UE w
trudnej sytuacji. rząd koalicji trzech partii, na którego czele przez pewien czas stał jarosław
kaczyński, nie tylko destabilizował UE i wywoływał oburzenie
najważniejszych przywódców
Wspólnoty, lecz także występował przeciwko Niemcom oraz
domagał się surowej polityki wobec rosji. PiS chciałoby, aby
Polska odzyskała niezależność,
którą, jak mówią politycy tej partii, utraciła na rzecz UE i wielkich
światowych korporacji. W programie polityki zagranicznej
PiS-u znajduje się między innymi zaznaczanie własnej pozycji
w relacjach z Niemcami, odrzucanie dyrektyw unijnych, które
kłóciłyby się z interesem państwa polskiego, zacieśnienie relacji ze Stanami Zjednoczonymi
i NAto oraz śmiała postawa wobec rosji. rząd Prawa i Sprawiedliwości może w bliskiej
perspektywie zawrzeć porozumienia z władzami innych
państw regionu, np. z Węgrami,
Czechami, Słowacją czy rumunią, które w sprawach tak wrażliwych jak kryzys migracyjny stworzyły silny front sprzeciwiający się Brukseli. jedynym
krajem posiadającym polityczne
możliwości przewodniczenia tej
grupie jest Polska. W Parlamencie Europejskim PiS, które wraz
z konserwatystami brytyjskimi i
innymi partiami eurosceptycznymi wchodzi w skład grupy Europejskich konserwatystów i reformatorów, umocni swoje
krytyczną postawę wobec Brukseli.
Okres niepewności
Liberałowie z Po pod przywództwem byłej premier Ewy
kopacz, którzy w latach 20072015 sprawowali władzę przez
dwie kadencje, utrzymywali
przyjazne stosunki z UE oraz z
najbardziej liczącym się gospodarczo krajem – Niemcami. W
zakresie relacji z rosją,
powstrzymali śmiałe dążenia
radykalnej prawicy. ten etap już
się skończył. teraz zaczyna się
okres niepewności dla UE. Niektórzy komentatorzy polityczni,
szczególnie z wielkich krajów
Europy Zachodniej, takich jak
Francja, Niemcy, Włochy czy
hiszpania podkreślają, że nowy
kontekst polityczny i instytucjonalny w Polsce nie daje szans
na optymizm w Unii Europejskiej. Zważywszy na większość
absolutną w obu izbach parlamentu i na osłabioną opozycję,
PiS w naturalny sposób będzie
mogło wdrażać rozwiązania w
obszarze polityki wewnętrznej i
zewnętrznej przedstawiane w
trakcie kampanii wyborczej. Co
więcej, nowo powstały rząd
cieszy się bezwarunkową
przychylnością prezydenta,
którym od czasu majowych wyrobów prezydenckich jest były
polityk Prawa i Sprawiedliwości,
Andrzej Duda. Stosunek polskiego społeczeństwa do Unii Europejskiej jest ambiwalentny.
Większość pozytywnie ocenia
fundusze europejskie, dzięki
którym możliwe były niezwykle
szybki rozwój gospodarczy oraz
bogacenie się kraju na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat.
jednak dobrobyt nie stał się udziałem wszystkich. Całe sektory
społeczne, szczególnie w
małych i średnich miastach, na
upadających terenach przemysłowych oraz obszarach
wiejskich, wciąż należą do prekariatu. Ludzie ci boją się, że UE
wraz z wiążącym się z nią procesem globalizacji położy kres
tożsamości katolickiej i kultury
tradycyjnej. Są wśród nich tysiące młodych ludzi oraz część
klasy średniej i to m.in. oni stanowią elektorat PiS-u, a także
ugrupowań populistycznych takich jak kukiz’15. W ciągu ostatnich lat polskie społeczeństwo
znacznie się zeuropeizowało i
unowocześniło, lecz nacjonalizm i wiktymizm, w połączeniu z
nietolerancyjnym tradycyjnym
katolicyzmem wciąż skupia
energię wielu ludzi. PiS oraz inne partie prawicowe ogniskują
gniew i frustrację zasiane w
społeczeństwie przez liberałów.
Ugrupowania te potrafiły obrócić
na swą korzyść mity i nieszczęśliwe wydarzenia z przeszłości.
Słaba pozycja partii centrowych
i centrolewicowych oraz całkowita klęska liberałów w ostatnich
wyborach złożyły się na monopol wartości konserwatywnych
w życiu publicznym, stając na
przeszkodzie zdroworozsądkowej dyskusji w kraju. W obecnej
sytuacji PiS nie zamierza żegnać się z kapitalizmem, jednak
dąży do większego interwencjonizmu w gospodarce. Prawo i
Sprawiedliwość złożyło trudne
do spełnienia obietnice, jak
choćby poprawa jakości zatrudnienia (uniemożliwiającego do
tej pory rozwój ludzi młodych),
bardziej sprawiedliwy podział
bogactwa narodowego, reindustrializacja kraju, a także nałożenie podatku na sklepy wielkopowierzchniowe. (tekst przetłumaczony z języka hiszpańskiego)
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página16
INtErNACIoNAL
16
POLSKAVIVA.COM
@polskaviva
España, la historia de un éxito
“Equivocarse es propio del hombre, pero perseverar en el error solo del necio”. Cicerón
VArSoVIA. La crisis económica, política e institucional, el aumento de la pobreza y las desigualdades en los últimos años,
la corrupción, las tensiones territoriales en Cataluña, la erosión
continua que sufren los dos
grandes partidos nacionales, el
PP y el PSoE, el enorme distanciamiento entre buena parte de
la ciudadanía y la mal llamada
clase política y la aparición de
formaciones populistas que
cuestionan la legalidad constitucional de 1978 y ofrecen a cambio una alternativa llena de incertidumbres, han creado mucha preocupación y un enorme
pesimismo en España. millones
de ciudadanos se preguntan legítimamente si España es un
país con futuro o está condenado a vivir una nueva y larga etapa de decadencia. hace más de
tres años, el cineasta Carlos
Saura, en una entrevista a la
agencia Efe, alertó: “El pesimismo que reina hoy en España es
un peligro enorme”. “Yo soy un
niño de la guerra, y después de
la Guerra Civil había optimismo
porque había que rehacer España, pero ahora veo que las personas tienen la impresión de
que van a perderlo todo”, recalcó Saura. El director de obras cinematográficas como ‘Los golfos’, ‘La caza’, ‘Ana y los lobos’,
‘mamá cumple cien años’ y ‘Bodas de sangre’ avisó de que le
parecería “gravísimo que esto
sirviera de pretexto para no hacer nada”. En los peores años
de la crisis económica hemos
tenido que aguantar a numerosos gurús del mundo de la economía, la política y el periodismo que nos anunciaban el hundimiento inminente de España.
Demagogos de todo tipo, políticos cantamañanas y oportunistas, periodistas sectarios y escritores y artistas sin una mínima formación económica e histórica nos han fastidiado la existencia durante años contándonos un presente y un futuro cargados de pobreza, precariedad
y desempleo masivo. muchos
ciudadanos preocupados por la
crisis y desorientados han acabado comprando la mercancía
que ofrecían los nuevos agoreros, telepredicadores y salvapatrias del siglo XXI. hace tan solo
dos años, buena parte de la ciudadanía estaba convencida de
que la nación española estaba
muerta y acabada. muchos ciudadanos salieron a la calle para
expresar su descontento y protestar contra el gobierno de turno, el ejecutivo de centroderecha de mariano rajoy, y el PP.
titulares de prensa como “El
PIB per cápita de España cae
por debajo de la media europea”
(Efe), “La renta española desanda 14 años” (El País), “Casi
40.000 españoles emigraron en
los primeros seis meses de
2013, según el INE” (EP), y “España es el país de la oCDE
donde más han aumentado las
desigualdades entre ricos y pobres” (Efe), reflejan una triste realidad y el enorme derrotismo
que se ha apoderado de los medios y la población española. En
la última etapa, la situación no
ha variado sustancialmente,
aunque, como indican muchas
encuestas e informes españoles
e internacionales, ahora hay un
clima de mayor esperanza, y parece ser que el país está saliendo de la crisis, después de haber dejado atrás la recesión. La
autocomplacencia es mala consejera, y no seré yo quien minimice la gravedad de lo que hemos vivido estos últimos años y,
en parte, seguimos sufriendo.
No lo voy hacer por una cuestión de sensibilidad social y respeto a las personas –millonesque siguen sufriendo la crisis y
ven con desconcierto y enfado
el funcionamiento de nuestra vida política e institucional.
Grandes cambios económicos
Ahora bien, ni la crisis, ni la corrupción, ni la endogamia política pueden frenar el pensamiento y secuestrar la inteligencia. Y
la ideología no debe ser un obstáculo que nos impida ver la realidad tal y como es. Una realidad
compleja y contradictoria. El
tiempo acabará colocando a cada uno de nosotros en su sitio.
España sigue arrastrando muchos problemas, unos son consecuencia de las diversas crisis
que nos han golpeado en los últimos siete años; otros tienen su
origen en los graves errores cometidos en la gestión del país
durante la etapa de crecimiento
y burbuja inmobiliaria, “los años
del delirio”, como dice el escritor
Antonio muñoz molina en su libro ‘todo lo que era sólido’. En
mayor o menor medida, los errores, y también los aciertos, no
son patrimonio exclusivo de la
clase dirigente, sino del conjunto de la sociedad: El gobierno, la
oposición, los empresarios, los
sindicatos, los periodistas, los
intelectuales… A pesar de los
pesares, hemos sorteado muchas dificultades y poco a poco
levantamos cabeza. Negar esta
evidencia, porque no nos conviene política e ideológicamente, tiene cierta lógica electoral,
pero es una estupidez. El pensador español Gabriel Albiac recuerda: “La estupidez sobreviene allá donde a la incapacidad
de analizar se sobrepone el en-
cubrimiento de una brutalidad
impositiva. Inteligencia, belleza
y rigor moral son lo mismo”.
Creo que en estos momentos la
sociedad española no se merece ni la autosatisfacción y la petulancia ni la desmoralización.
España perdió sus últimas colonias hace más de un siglo. me
parece que a estas alturas de la
historia las ideas de los escritores, poetas, ensayistas, pintores
y músicos de la Generación del
98 no tienen que condicionar la
España del siglo XXI. La “guerra
incivil”, en palabras de miguel
de Unamuno, acabó. El franquismo también. España salió
del atraso económico hace décadas; recuperó la democracia y
se integró en la Unión Europea
(UE) y los principales organismos del mundo occidental. La
sociedad española ha cambiado
profundamente en los últimos
40 años. Como dice el historiador josé maría marco en una
entrevista periodística: “España
es la historia de un éxito”. Comparto la opinión del autor de títulos como ‘Una historia patriótica
de España’ o ‘Sueño y destrucción de España. Los nacionalistas españoles (1898-2015)’.
Si contemplamos la evolución histórica de España en los
últimos 50 años, siempre y
cuando nos quitemos las anteojeras ideológicas o superemos
la ignorancia, es imposible, digo
bien imposible, que no nos demos cuenta de que los cambios
que ha vivido este país son extraordinarios. Según diversas
fuentes consultadas, como un
informe del Banco mundial, España, junto con Irlanda, japón,
Corea del Sur y Portugal, hace
parte de los países occidentales
que más han avanzado en términos económicos en los últimos años. Como señala el economista e ingeniero informático
jesús González Fonseca: “En
relación al crecimiento de España hay que comentar que a mediados del siglo XX la renta per
cápita española era la quinta
parte de la sueca o la tercera
parte de la francesa. Incluso Italia prácticamente duplicaba la riqueza española. La economía
española arranca tardíamente,
pero tras el Plan de Estabilización de 1958 y la posterior apertura de la economía crece con
fuerza en el periodo 1960-74,
permitiéndole así acortar distancias con los países más avanzados de Europa. En la década de
los 60 España tuvo la segunda
mayor tasa de crecimiento en el
mundo, un poco por detrás de
japón. La recuperación se basó
principalmente en la apertura al
exterior, la inversión pública, el
desarrollo de infraestructuras y
en la apertura de España como
destino turístico. La apertura de
España al turismo masivo atrajo
al país un gran número de divisas que se utilizaron para pagar
las importaciones de capital
(maquinaria, etc.) necesarias
para una rápida expansión de
las infraestructuras y de la industria. Esta mano de obra intensiva de la industria también
proporcionó mucho empleo. En
el crecimiento económico se registraron mejoras notables en el
nivel de vida y el desarrollo de
las clases medias. España dejó
poco a poco de ser un país
agrario para transformarse en
un país industrial y urbano, alcanzando los estándares de país desarrollado y próspero. En
estos años, la industria gana importancia en España, así como
el sector terciario, los ciudadanos de las zonas rurales emigran a las ciudades”. González
Fonseca destaca que “España
se unió así a los países industrializados, dejando atrás la pobreza y el subdesarrollo endémico que había experimentado
hasta la primera mitad del siglo
XX, convirtiéndose en la quinta
economía más grande de la UE
y, en términos absolutos, la duodécima del mundo. Por otra parte los cambios sociales, económicos y culturales de los años
60 y 70, y el crecimiento en dichos años de la población escolarizada, harían por fin posible
que el país alcanzara los porcentajes de alfabetización (en
torno al 95 %) que los países
europeos más avanzados ya
habían alcanzado treinta o cuarenta años antes”.
En la actualidad, la tasa de alfabetización se acerca al 99% de
la población. España es la cuarta economía de la UE y la decimotercera del mundo. En términos de renta per cápita, según el
Fondo monetario Internacional
(FmI), España, con 34.899 dólares, en Europa, se sitúa por detrás de Francia, reino Unido,
Finlandia e Italia. Desde que España empezó a salir del atraso
económico y social, tras el Plan
de Estabilización impulsado por
los tecnócratas del opus Dei en
el franquismo, a finales de los
años cincuenta, ha llovido mucho, y este país tiene muy poco
que ver con el de hace cinco décadas. En opinión del economista Fernando Eguidazu, “la España de hoy es una potencia económica a enorme distancia de
aquel país subdesarrollado de
los años cincuenta, y por ello
cualquier comparación podría
parecer tan frívola como injusta”,
Enriquecimiento rápido
En una entrevista periodística
realizada en 2009, el economista liberal juan Velarde decía
que el problema de España radica en que “nos hemos enriquecido muy rápidamente” ya que
“el PIB ha aumentado por ocho
en los últimos 48 años”, mientras que un país como Estados
Unidos multiplicó por tres su riqueza nacional desde 1952 hasta el año 2000. El caso de japón, que multiplicó por ocho su
PIB en 46 años, es el único
comparable al español. España
es en la actualidad uno de los
grandes Estados exportadores
de la UE y hace parte de los 10
principales países inversores
del mundo. España también está entre los 10 países más avanzados del mundo en el ámbito
de las infraestructuras. Las
grandes multinacionales españolas están en todos los continentes y en sectores económicos muy variados, y la crisis ha
obligado a muchas pequeñas y
medianas empresas a internacionalizarse. Es lo que indica el
cuarto Informe del observatorio
de la Empresa multinacional Española (oEmE), promovido por
ESADE, el ICEX y la Fundación
PwC y presentado en Barcelona
el pasado mes de julio. El proceso de internacionalización es
irreversible, según aseguran los
expertos, la economía española
tiene una proyección exterior
cada vez mayor y esta condición
es positiva para las empresas
más dinámicas del país.
tanto es así que la producción internacional de las filiales
de las multinacionales españolas en el exterior, medida por su
volumen de negocio, supera
desde 2007 todas las exportaciones de bienes y servicios de
nuestro país. A pesar de la crisis
económica que estalló en 2008
en Estados Unidos y Europa, y
en parte quizá por ello, las empresas españolas han proseguido su proceso de expansión y
consolidación internacional.
Año tras año, el número de firmas españolas con filiales en
otros países ha pasado de
1.476 en 2004 a 2.170 en 2008,
y en 2012 alcanzó la cifra de
2.700 sociedades controladas
por capital español. En la actualidad hay en el planeta unas
79.000 multinacionales, con un
número de filiales superior a
790.000 en todo el mundo. El
75% de estas firmas está basado en países capitalistas desarrollados del hemisferio Norte,
mientras que la mayoría de sus
filiales se encuentran en el Sur
en vías de desarrollo y emergente. Como recalca el citado
Informe de ESADE, “pese a la
drástica caída de los flujos de
inversión directa en el exterior a
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página17
www.polskaviva.com
partir de 2009, las filiales en el
exterior de las empresas españolas han experimentado en su
conjunto una evolución claramente positiva recuperando el
crecimiento de su cifra de negocios y niveles de rentabilidad a
partir de 2010”. A juicio del profesor de ESADE y director de
oEmE, Xavier mendoza, “los
flujos mundiales de IED se dirigirán hacia las economías en
desarrollo, especialmente en
Asia”, lo que “pone de relieve la
importancia de que las multinacionales españolas sigan avanzando en la diversificación geográfica de sus operaciones en
los países emergentes más allá
de América Latina”.
Por su parte, Francisco javier Garzón, consejero delegado de ICEX, considera que “la
internacionalización, hoy en
día, ha dejado de ser una opción a la que se enfrenta la empresa para convertirse en una
necesidad”. En este sentido, la
experiencia de las firmas multinacionales es un activo que explota ICEX en su estrategia de
fomento de la internacionalización de las pymes españolas.
Las empresas españolas internacionalizadas están implantadas en todos los sectores de la
actividad económica: industrias
extractivas y manufactureras,
máquina herramienta, ingeniería, automoción, agricultura, ganadería, silvicultura y pesca,
agroalimentaria, construcción,
obras públicas, comercio, energía eléctrica, hostelería y turismo, actividades financieras, inmobiliarias, científicas y sanitarias, transporte y almacenamiento… América Latina, áfrica
del Norte, Europa y los países
emergentes de Asia y oceanía
son los destinos preferentes de
las inversiones españolas en el
exterior. repsol, Gas Natural,
Endesa, Iberdrola, Unión Fenosa, telefónica, Amadeus, BBVA,
Grupo Santander, La Caixa, Fe-
rrovial, Acciona, ACS, FCC,
ohL, Acerinox, Aguas de Barcelona, CAF, Indra, Inditex,
mapfre, Nh hoteles, Prisa, Prosegur, Sol meliá, talgo, Grupo
Antolín y Pronovias son algunas
de estas grandes multinacionales españolas.
Una nueva realidad
hace ocho años, el investigador
británico William Chislett escribió en un estudio del real Instituto Elcano: “Si hace 15 años
alguien hubiera pronosticado
que hoy en día las empresas
españolas poseerían la mayor
empresa de telefonía móvil del
reino Unido (o2), que operarían tres de las líneas del metro
de Londres y los principales aeropuertos del país (incluido heathrow), que habrían adquirido
uno de sus principales bancos
hipotecarios (Abbey) y una empresa energética (ScottishPower), que dos de sus mayores
bancos dominarían el escenario
bancario de América Latina o
que Inditex se convertiría en el
segundo mayor minorista de
moda del mundo por número de
tiendas, nadie le habría tomado
en serio, pensando que bromeaba”. Lo que dijo Chislett no era
una broma, sino una descripción de la nueva realidad española; realidad que, a pesar de la
crisis, se ha consolidado. Inditex es en 2015 la primera multinacional textil del mundo. Es
evidente que la caída del negocio en España ha obligado a
muchas empresas grandes,
medianas y pequeñas a salir
fuera, como ocurre en otros países desarrollados. Pero también cabe destacar que la internacionalización de las empresas españolas es un proceso
que empezó hace poco más de
tres décadas y no va a detenerse.
Las ventas de ACS en el exterior, por ejemplo, alcanzan el
85% de la cifra de negocio, y en
17
el sector de la construcción, el
volumen representa el 95%. Lo
mismo se puede decir de grandes firmas como ohL, Sacyr o
FCC. En este contexto, a nadie
le debería extrañar que sean
multinacionales españolas las
que han llevado a cabo la ampliación del Canal de Panamá,
la línea de AVE de medina-La
meca, el metro de riad (Arabia
Saudí), tramos ferroviarios entre
Shatin y Central Link en hong
kong (China) y en rusia, autopistas y carreteras en Polonia, o
la ampliación de la terminal 4 del
aeropuerto de Los ángeles
World (Estados Unidos). reino
Unido, Portugal, Italia, Bélgica,
Polonia, turquía, Perú, marruecos, Argelia, Catar, India, mozambique, Brasil, Chile, méxico,
Argentina, Angola y Cabo Verde
son algunos de los países donde las multinacionales españolas mantienen una actividad frenética. Eléctricas, bancos, constructoras y empresas de ingeniería y obra pública desempeñan una actividad de vanguardia.
La imagen del país
Así las cosas, me parece oportuno señalar que la nueva realidad económica, social y política
de España es mal conocida en
el extranjero por nuestra culpa.
Los poderes públicos y la iniciativa privada han hecho grandes
esfuerzos por mejorar la imagen de nuestro país en el exterior en los últimos años y la
‘marca España’ se está consolidando, a pesar de la oposición
que llevan a cabo los nacionalistas periféricos y el sector cavernícola de la izquierda española y sus soportes mediáticos.
La culpa no es de Francia, que,
a pesar de vivir un lento y profundo proceso de decadencia
económica, social, cultural y política, sabe “vender el producto
francés”; tampoco de Italia, un
país políticamente inestable,
social y territorialmente desequilibrado y mucho más corrupto que España, pero que, sin
embargo, no renuncia a promocionar una imagen de nación dinámica y glamorosa. La culpa,
o la principal responsabilidad,
es de los españoles. España es
un país en busca de imagen
que todavía no ha superado todos los complejos del pasado.
La imagen de la España moderna, avanzada, plural, democrática y abierta al mundo está todavía por construir. La rápida
evolución que experimentó España en la segunda mitad del
siglo XX tras décadas de decadencia, atraso económico, pobreza, aislamiento, regímenes
dictatoriales, pronunciamientos
militares y guerras civiles, no
coincide con la imagen que sigue teniendo nuestro país fuera
de sus fronteras.
Los tópicos de sol, playa, toros y flamenco pesan más que
las magníficas autovías y trenes de alta velocidad, la rica y
diversa gastronomía y la tolerancia de la sociedad española
respecto a cuestiones polémicas en otros países como el
matrimonio homosexual o la inmigración. El fútbol español,
gracias a equipos como el real
madrid y el Barça, es de los pocos atractivos españoles que
no se ha dejado atrapar por los
tópicos negativos. julio Cerviño, profesor de la Universidad
Carlos III de madrid, piensa que
la imagen de España “está muy
por debajo de la realidad económica y sociocultural”. No se
trata de negar los problemas
que sigue teniendo el país, como el enorme nivel de desempleo -más del 22% de la población activa- y el dramático problema del paro juvenil, la falta
de productividad y de innovación de la economía, las insuficiencias en materia de I+D+I, la
corrupción, la deficiente situación de la enseñanza pública, o
las desigualdades sociales.
Asumir que tenemos problemas
y buscar vías para solucionarlos es lo mejor que puede hacer
el conjunto de nuestra sociedad, no solo el Gobierno del Estado y los partidos políticos.
Ahora bien, una cosa es agarrar el toro por los cuernos y llevar a cabo las grandes reformas estructurales que España
necesita y otra cosa distinta es
darnos latigazos morales y creernos que somos un país acabado. En todo caso, los que sí
están acabados, o son oportunistas sin escrúpulos que pescan en río revuelto, son los creadores de opinión que piensan
tal despropósito y lo dicen en
público por activa y por pasiva.
España es una potencia media que llevó a cabo hace casi
40 años un delicado proceso de
transición a la democracia que
nos dotó de una Constitución
para todos y un sistema parlamentario imperfecto pero que
nos permitió superar viejos conflictos. La sociedad ha cambiado profundamente, tiene una
extraordinaria vitalidad, es mayoritariamente solidaria, liberal
y tolerante, y hasta ahora ha logrado superar muchos problemas, neutralizar a los extremistas de derecha e izquierda y
acabar con el terrorismo etarra.
Ni debemos dormirnos en los
laureles ni instalarnos en el pesimismo absurdo y desmoralizador. Enfrentarnos inteligentemente a la realidad para mejorarla o retroceder solo dependerá de nosotros. Y sería una
lástima que si nos decantamos
por impulsar el proceso de
cambios y reformas que España necesita, olvidemos que lo
que hemos vivido en las últimas
décadas ha sido la historia de
un éxito.
PACO SOTO
(*) Este artículo fue publicado previamente en el periódico digital madrileño Atalayar entre dos orillas.
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página18
ŚWIAt
POLSKAVIVA.COM
18
@polskaviva
hiszpania. historia sukcesu
„Błądzić jest rzeczą ludzką, ale trwać w błędzie – głupotą”. Cyceron
WArSZAWA. kryzys gospodarczy, polityczny i instytucjonalny, wzrost biedy i nierówności
w ostatnich latach, korupcja, napięcia terytorialne w katalonii,
postępująca dekadencja największych w kraju partii, Partii
Ludowej (PP) i hiszpańskiej
Socjalistycznej Partii robotniczej (PSoE), olbrzymi rozdźwięk
między sporą częścią obywateli
a, tzw. klasą polityczną oraz pojawienie się ugrupowań populistycznych, które podważają
porządek konstytucyjny z 1978
roku, oferując w zamian alternatywę pełną znaków zapytania,
budzi w hiszpanii wielki niepokój
i głęboki pesymizm. miliony ludzi
zadaje sobie uzasadnione pytanie, czy hiszpania ma przed
sobą jakąś przyszłość, czy znów
skazana jest na powolne staczanie się w przepaść. Przeszło przed trzema laty, reżyser Carlos
Saura, w jednym z wywiadów
dla agencji Efe ostrzegał: „panoszący się dziś w hiszpanii
pesymizm stanowi ogromne zagrożenie”. „jestem dzieckiem
wojny, po wojnie domowej
(przyp. tłum. 1936-1939) panował optymizm, ponieważ trzeba
było odbudować hiszpanię. teraz zaś widzę dominujące w
społeczeństwie przekonanie, że
wszystko stracone” – mówił
Saura. reżyser takich dzieł kinematograficznych jak „Los golfos”, „Polowanie”, „Anna i wilki”,
„mama ma sto lat” czy „krwawe
gody” zaznaczył, że według niego „bardzo źle by się stało,
gdyby przekonanie to stało się
pretekstem do zaniechania wszelkich działań”. W latach najgorszego kryzysu gospodarczego musieliśmy zdzierżyć niejednego mędrca ze świata gospodarki, polityki czy mediów
wieszczącego nam nieuchronną
klęskę hiszpanii. Wszelkiej
maści demagodzy, polityczne
Grupo Polonia Viva
Sp. z o.o.:
Director/Dyrektor:
Néstor tazueco
[email protected]
Redacción / Redakcja:
Al. jerozolimskie 99, lok. 19
02-001 Warszawa
tel: (22) 312 96 18
[email protected]
www.polskaviva.com
lekkoduchy i oportuniści, fanatyczni dziennikarze oraz pisarze i artyści niemający pojęcia
o gospodarce i historii przez lata
zatruwali nam życie, opowiadając o teraźniejszości i
przyszłości pełnej nędzy, niepewności i masowego bezrobocia. Wielu zmartwionych kryzysem, zdezorientowanych obywateli w końcu dawało się
zwieść słowom nowych złowieszczych proroków, telekaznodziejów i pseudopatriotów
XXI wieku. jeszcze dwa lata temu spora część społeczeństwa
była przekonana o ostatecznym
upadku narodu hiszpańskiego.
Wielu ludzi wyszło na ulice, aby
dać wyraz swojemu niezadowoleniu i zaprotestować przeciwko
centroprawicowemu rządowi
mariano rajoya i partii PP.
Nagłówki w gazetach takie
jak “PkB per capita w hiszpanii
spada poniżej średniej europejskiej” (Efe), „Dochód narodowy
hiszpanii na poziomie sprzed 14
lat” (El País), „Według Narodowego Instytutu Statystycznego
prawie 40 000 hiszpanów wyjechało z kraju w pierwszej połowie 2013 roku” (EP), czy „hiszpania to kraj oECD o największym wzroście nierówności
między bogatymi i biednymi”
(Efe) odzwierciedlają smutny
stan rzeczy i daleko idący defetyzm, jaki zapanował w mediach i w społeczeństwie. ostatnio sytuacja nie uległa widocznej zmianie, choć, jak wynika z
wielu ankiet i raportów tak hiszpańskich jak międzynarodowych, obecnie budzi się duch
nadziei i wydaje się, że kraj zostawia w tyle recesję i pomału wychodzi z kryzysu. Samozadowolenie jest złym doradcą, a ja nie
mam też zamiaru upiększać
trudnej rzeczywistości, z jaką
zmagaliśmy się przez ostatnie
lata, a po zmagamy i po dziś
Redactor Jefe / Redaktor
Naczelny:
Néstor tazueco
[email protected]
Redactores / Redakcja:
Paco Soto, Carlos Palacios,
Néstor tazueco
Colaboradores / Współpracownicy:
Pedro F. Garea, juan Antonio
Godoy, héctor Arto, Servando
Sierra, Vanessa ruggiero, josé
ros Gonzalo, ángel Alonso
dzień. Nie zrobię tego przez
wzgląd na wrażliwość społeczną
i szacunek dla osób – liczonych
milionami – które wciąż cierpią z
powodu kryzysu i z zażenowaniem i złością obserwują, jak
funkcjonuje nasze życie polityczne i instytucjonalne.
ralne to jedno”. Uważam, że w
obecnej sytuacji społeczeństwo
w hiszpanii nie może sobie pozwolić ani na samozadowolenie,
ani na zuchwałość, ani na
zniechęcenie. hiszpania utraciła
swe ostatnie kolonie ponad sto
lat temu. Wydaje mi się, że w tym
momencie dziejów, idee głoszone przez pisarzy, poetów, eseistów, malarzy czy muzyków Pokolenia 1898 nie muszą wpływać
na kształt hiszpanii XXI wieku.
Czasy wojny domowej już się
skończyły. Dyktatura generała
Franco również. hiszpania przed
wieloma laty odrodziła sie gospodarczo, odzyskała niepodległość,
stała się członkiem Unii Europejskiej i najważniejszych instytucji świata zachodniego. Przez
ostatnich czterdzieści lat społeczeństwo hiszpańskie znacznie
się zmieniło. jak mówi w jednym
z wywiadów historyk josé maría
marco: „hiszpania to historia sukcesu”. Podzielam to zdanie autora takich tytułów jak „Patriotyczna
historia hiszpanii” czy „hiszpania. marzenie i ruina. hiszpańscy
nacjonaliści (1898-2015)”.
jeśli przyjrzymy się ewolucji
hiszpanii na przestrzeni ostatnich 50 lat – pod warunkiem, że
zdejmiemy z oczu klapki ideologii i przezwyciężymy ignorancję
– niemożliwym jest, powtarzam,
nie-mo-żli-wym, abyśmy nie
zdali sobie sprawy, że zmiany,
jakie zaszły w naszym kraju są
wręcz niepojęte. Według
różnych źródeł, np. raportu Banku Światowego, hiszpania, tuż
obok Irlandii, japonii, korei
Południowej i Portugalii, jest
jednym z pięciu państwa Zachodu, które zanotowały największy
wzrost gospodarczy w ciągu ostatnich lat. jak podkreśla ekonomista, inżynier informatyk jesús
González Fonseca: „jeśli chodzi
o rozwój gospodarczy hiszpanii,
warto zauważyć, że w połowie
Traducciones / Tłumaczenia:
Bartlomiej makiela,
Sylwia kozlowska
Copyright
PolskaViva.
todos los
derechos reservados. Los
artículos reproducidos deberán
citar la fuente.
PolskaViva wszelkie prawa zastrzeżone, powielane artykuły powinny określać żródło.
ISSN 2299-3630
Istotne zmiany gospodarcze
jednakże ani kryzys, ani korupcja, ani nawet polityczny nepotyzm nie są w stanie zatrzymać myślenia czy zniewolić rozumu. Ideologia nie powinna być
przeszkodą uniemożliwiającą
nam dostrzeżenie rzeczywistości
taką, jaka jest. rzeczywistości
złożonej i pełnej kontrastów.
Czas zweryfikuje działania każdego z nas. hiszpania wciąż targana jest wieloma problemami.
jedne wynikają z nakładających
się i uderzających w nas przez
ostatnich siedem lat kryzysów, inne wzięły swój początek w
niewłaściwym zarządzaniu krajem w czasie wzrostu i bańki na
rynku nieruchomości – „obłędne
lata” – jak mówi w swej książce
„todo lo que era sólido” (przyp.
tłum. „Wszystko, co było trwałe”)
pisarz Antonio muñoz molina.
Błędy, ale też i sukcesy, nie są
dorobkiem wyłącznie klasy
rządzącej, lecz ogółu społeczeństwa: rządu, opozycji, przedsiębiorców, związków zawodowych, dziennikarzy, intelektualistów, etc. mimo licznych przeciwności, stawiliśmy czoła trudnościom i stopniowo podnosimy
się z kolan. W negowaniu tej
prawdy dla własnej wygody lub z
przyczyn politycznych i ideologicznych jest pewna logika wyborcza, jednak to głupota. jak
przypomina hiszpański myśliciel
Gabriel Albiac: „głupota szerzy
się tam, gdzie zdolność do analizy zdominowana jest przez tajone pokłady agresji. Inteligencja,
piękno i wysokie standardy mo-
Diseño / Design:
Néstor tazueco
Grupo Polonia Viva Sp. z o.o.
Imprenta / Druk:
media regionalne Sp. z o.o.
Prosta 51
00-838 Warszawa
tel: (022) 46 30 700
XX wieku dochód per capita w
tym kraju stanowił piątą część
dochodu Szwecji i trzecią część
dochodu Francji. Nawet Włochy
prawie dwukrotnie przewyższały
nas swoim dochodem. hiszpańska gospodarka ruszyła z
opóźnieniem, ale dzięki Narodowemu Planowi rozwoju Gospodarczego z 1958 roku, a następnie dzięki otwarciu się na rynki
zewnętrzne, w latach 1960-74
rozwija się w bardzo szybko,
przybliżając się w ten sposób do
najbogatszych krajów Europy. W
latach sześćdziesiątych hiszpanię wyprzedzała, nieznacznie,
tylko japonia. odrodzenie gospodarcze było możliwe przede
wszystkim dzięki otwarciu się
gospodarki, inwestycjom publicznym, rozwojowi infrastruktury i napływowi zagranicznych
turystów. otwarcie się hiszpanii
na masową turystykę przyciągnęło do kraju pokaźną sumę
dewiz, którymi opłacono import
kapitału,
maszyn,
etc.,
niezbędnych dla szybkiej rozbudowy infrastruktury i przemysłu.
Wysokie zapotrzebowanie na
siłę roboczą w przemyśle
przyczyniło się do powstania
wielu miejsc pracy. Wraz ze wzrostem gospodarczym znacznie
poprawił się poziom życia, rozwinęła się też klasa średnia.
hiszpania stopniowo z kraju rolniczego przekształciła się w kraj
uprzemysłowiony i zurbanizowany, osiągając standardy bogatych państw rozwiniętych. W
tamtych latach przemysł, podobnie jak sektor usług, zaczął
odgrywać coraz ważniejszą rolę.
Ludność, zaś, z obszarów wiejskich ruszyła do miast. González
Fonseca podkreśla, że „w ten
sposób hiszpania dołączyła do
krajów uprzemysłowionych, zerwała z biedą i endemicznym zacofaniem gospodarczym, z
którymi zmagała się do końca
pierwszej połowy XX wieku, i
stała się piątą największą gospodarką UE, dwunastą w skali
Suscripciones / Prenumerata:
[email protected]
tel: (022) 312 96 11
Publicidad / Reklama:
Grupo Polonia Viva Sp. z o.o.
Al. jerozolimskie 99, lok.19
02-001 Warszawa
[email protected]
tel: (022) 312 96 11
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página19
www.polskaviva.com
globalnej. Z drugiej strony, przemiany społeczne, gospodarcze i
kulturowe lat sześćdziesiątych i
siedemdziesiątych oraz wzrost
wskaźnika solaryzacji sprawiły,
że hiszpania w końcu osiągnęła
poziom alfabetyzacji (około
95%), jaki czołowe kraje europejskie osiągnęły trzydzieści lub
nawet czterdzieści lat wcześniej”.
obecnie wskaźnik alfabetyzacji wynosi prawie 99%. hiszpania jest czwartą gospodarką
w UE i trzynastą na świecie.
międzynarodowy Fundusz Walutowy podaje, że pod względem
dochodu per capita w Europie,
hiszpania z 34 899 dolarami zajmuje miejsce tuż za Francją,
Wielką Brytanią, Finlandią i Włochami. od czasów, gdy hiszpania pod koniec lat 50, dzięki
wdrażanemu przez technokratów związanych z opus Dei, Narodowemu Planowi rozwoju
Gospodarczego, zaczęła podnosić się z zapaści gospodarczej i społecznej dzielą nas już lata. obecna hiszpania praktycznie nie przypomina już kraju, jakim była pół wieku temu. Zdaniem ekonomisty Fernando
Eguidazu: „hiszpania dzisiejszych dni jest potęga gospodarczą, którą od tamtego zacofanego kraju dzieli przepaść.
Dlatego jakiekolwiek porównania są równie lekkomyślne co
krzywdzące”.
Szybki wzrost zamożności
juan Velarde, liberalny ekonomista, w jednym z wywiadów w
2009 roku mówił, że problem
hiszpanii polega na tym, że
„bardzo szybko się wzbogaciliśmy”, ponieważ „w ciągu ostatnich 48 lat nasze PkB zwiększyło
się ośmiokrotnie”, podczas gdy
PkB Stanów Zjednoczonych, w
latach 1952-2000, wzrosło trzykrotnie. japonia, której PkB na
przestrzeni 46 lat również wzrosło ośmiokrotnie, to jedyny kraj
porównywalny z hiszpanią. W
obecnych czasach hiszpania jest
jednym z największych eksporte-
rów w UE. Znajduje się też w
pierwszej dziesiątce światowych
inwestorów oraz krajów z najlepiej rozbudowaną infrastrukturą.
hiszpańskie przedsiębiorstwa
międzynarodowe są obecne na
wszystkich kontynentach, w
bardzo zróżnicowanych sektorach, a wiele małych i średnich
firm z hiszpanii w obliczu kryzysu
musiało się umiędzynarodowić.
takie wnioski płyną z czwartego
raportu Centrum Badania hiszpańskich Firm międzynarodowych (oEmE) wspieranego przez ESADE, ICEX oraz Fundację
PwC, przedstawionego w lipcu
bieżącego roku w Barcelonie.
jak twierdzą eksperci, proces
umiędzynarodowienia jest nieodwracalny – gospodarkę w
hiszpanii w coraz większym
stopniu budują hiszpańskie firmy
międzynarodowe, a to sprzyja przedsiębiorstwom najbardziej dynamicznym.
Zjawisko to jest na tyle wyraźne, że produkcja w zagranicznych oddziałach hiszpańskich firm międzynarodowych od
2007 roku przewyższa, pod
względem wartości obrotu, cały
eksport dóbr i usług naszego
kraju. Pomimo kryzysu gospodarczego, który wybuchł w 2008
roku w Stanach Zjednoczonych,
a może w pewnym stopniu dzięki niemu, hiszpańskie przedsiębiorstwa postawiły na ekspansję
i umacnianie się na rynku
międzynarodowym. Z każdym
rokiem rosła liczba hiszpańskich
firm posiadających oddziały w
innych krajach, począwszy od 1
476 w 2004 roku, po 2 170 w
2008 r., aż w 2012 r. liczba
spółek kontrolowanych przez
hiszpański kapitał sięgnęła 2
700. obecnie na świecie istnieje
około 79 000 firm międzynarodowych posiadających 790 000
oddziałów. 75% tych spółek ma
swoją siedzibę w rozwiniętych
krajach kapitalistycznych na półkuli północnej, a większość ich
filii mieści się na Południu, w
państwach rozwijających się i
wschodzących. Wspomniany ra-
19
port ESADE stwierdza, że „pomimo drastycznego załamania
przepływu zagranicznych inwestycji bezpośrednich od 2009
roku, oddziały hiszpańskich firm
poza granicami kraju rozwijały
się pomyślnie. już w 2010 roku
zanotowały wzrost obrotu i wskaźników rentowności”. Zadaniem Xaviera mendoza, profesora w ESADE i dyrektora oEmE: „przepływ światowych bezpośrednich inwestycji zagranicznych skieruje się ku gospodarkom rozwijającym się, szczególnie w Azji”, co „pokazuje, jak
ważne jest to, by hiszpańskie
firmy zagraniczne stawiały na
dewersyfikację geograficzną w
krajach wschodzących również
poza Ameryką Łacińską”.
Z kolei Francisco javier Garzón, dyrektor generalny ICEX,
uważa, że „w dzisiejszych czasach umiędzynarodowienie nie
jest już jedną z możliwości
stojących przed firmą, lecz koniecznością”. Doświadczenie
firm międzynarodowych jest
więc aktywem, które bada ICEX
w ramach strategii wspierania
internacjonalizacji małych i średnich przedsiębiorstw z hiszpanii. Na zagranicznych rynkach
hiszpańskie firmy obecne są we
wszystkich sektorach: wydobywczym, wytwórczym,
maszynowym, inżynieryjnym,
motoryzacyjnym, rolniczym, hodowlanym, leśniczym, rybołówstwa, budowlanym, zamówień publicznych, handlowym,
energii elektrycznej, hotelarskim
i turystycznym, finansowym, nieruchomości, nauki i opieki zdrowotnej, transportowym, magazynowym, etc. Ameryka Łacińska, Afryka Północna, Europa
oraz kraje wschodzące Azji i
oceanii to najczęstsze kierunki
hiszpańskich inwestycji zagranicznych. repsol, Gas Natural,
Endesa, Iberdrola, Unión Fenosa, telefónica, Amadeus, BBVA,
Grupo Santander, La Caixa, Ferrovial, Acciona, ACS, FCC,
ohL, Acerinox, Aguas de Barcelona, CAF, Indra, Inditex, mapfre, Nh hoteles, Prisa, Prosegur, Sol meliá, talgo, Grupo Antolín y Pronovias to tylko niektóre z wielkich hiszpańskich przedsiębiorstw międzynarodowych.
Nowa rzeczywistość
osiem lat temu, w jednym z opracowań królewskiego Instytutu Elcano, brytyjski badacz William
Chislett napisał: „gdyby przed
piętnastoma laty ktoś powiedział,
że dziś hiszpańskie firmy będą
obsługiwały największą sieć telefonii komórkowej w Wielkiej Brytanii (o2), trzy linie londyńskiego
metra oraz główne lotniska w tym
kraju (włącznie z heathrow), że
przejmą jeden z najważniejszych
banków hipotecznych (Abbey) i
jedno przedsiębiorstwo energetyczne (ScottishPower), że
sektor bankowy Ameryki Łacińskiej zostanie zdominowany przez
dwa największe hiszpańskie
banki albo że Inditex stanie się
drugim największym sprzedawcą
detalicznym odzieży pod względem liczby sklepów – nikt nie
traktowałby tych słów poważnie,
uznając je za dobry żart”. Chislett
nie żartował. opisał jedynie nową
pozycję hiszpanii, która mimo
kryzysu, umocniła się. W 2015
roku Inditex został pierwszą
międzynarodową firmą odzieżową na świecie. Wzorem
innych państw rozwiniętych, spadek obrotów na hiszpańskim rynku w oczywisty sposób spowodował odpływ dużych, średnich i
małych przedsiębiorstw poza
granice kraju. jednak warto zauważyć, że internacjonalizacja
hiszpańskich przedsiębiorstw to
proces, który rozpoczął się nieco
ponad trzydzieści lat temu i który
będzie postępował.
Na przykład, sprzedaż grupy
ACS za granicą wyniosła 85%
całości obrotu, w sektorze budowlanym wartość ta stanowi
95%. Podobnie sytuacja wygląda w dużych firmach takich jak
ohL, Sacyr czy FCC. Nikogo
nie powinno więc dziwić, że to
właśnie hiszpańskie przedsiębiorstwa poszerzają kanał Panamski, budują linię AVE
łączącą medinę z mekką, metro
w rijadzie (Arabia Saudyjska),
trasę kolejową między Shatin i
Central Link w hongkongu
(Chiny) oraz w rosji, autostrady
i drogi krajowe w Polsce oraz
rozbudowują czwarty terminal
lotniska Los Angeles World
(USA). Wielka Brytania, Portugalia, Włochy, Belgia, Polska,
turcja, Peru, maroko, Algieria,
katar, Indie, mozambik, Brazylia, Chile, meksyk, Argentyna,
Angola czy republika Zielonego
Przylądka to przykłady krajów,
gdzie prężnie działają międzynarodowe firmy hiszpańskie. Przedsiębiorstwa
energii
elektrycznej, banki, firmy budowlane, spółki inżynieryjne i
inżynierii cywilnej odgrywają role pierwszoplanowe.
Wizerunek kraju
W tej sytuacji warto zauważyć,
że nowa rzeczywistość gospodarcza, społeczna i polityczna w
hiszpanii – z naszej winy – za
granicą jest prawie nieznana.
Władze publiczne i osoby prywatne w ostatnich latach poczyniły jednak wielkie starania, aby
obraz naszego kraju na
zewnątrz był lepszy. Dzięki nim
„marca España” rośnie w siłę,
mimo opozycji ze strony
skrajnych nacjonalistów oraz reakcyjnego sektora hiszpańskiej
lewicy wraz z popierającymi ją
mediami. Winy nie ponosi za to
Francja, która mimo zmagań z
powolnym procesem głębokiego
załamania gospodarczego,
społecznego, kulturowego i politycznego, potrafi odpowiednio
zareklamować swoją markę. Podobnie Włochy – kraj niestabilny
politycznie, niejednolity społecznie i terytorialnie, o wiele bardziej skorumpowany niż hiszpania – nie przepuszczają okazji,
by promować swój wizerunek
dynamicznego państwa w rozkwicie. Winnymi lub przynajmniej
odpowiedzialnymi za ten stan
rzeczy są przede wszystkim
hiszpanie. hiszpania to kraj szukający wizerunku, który nie przezwyciężył jeszcze swych kompleksów z przeszłości. obraz
hiszpanii nowoczesnej, postępowej, pluralistycznej, demokratycznej i otwartej na świat trzeba dopiero stworzyć. Przyspieszona ewolucja, jaką przeżyła hiszpania w drugiej poło-
wie XX wieku, po długich latach
marazmu, zacofania gospodarczego, biedy, odizolowania, reżimów dyktatorskich, przewrotów
wojskowych i wojen domowych,
nie znajduje swego obicia w aktualnym obrazie hiszpanii poza
naszymi granicami.
Stereotypowe skojarzenia ze
słońcem, plażą, bykami i flamenco przysłaniają imponujące autostrady, szybkobieżne pociągi,
bogatą i zróżnicowaną kuchnię
czy tolerancję i szacunek społeczeństwa
wobec
kontrowersyjnych w innych krajach tematów, jak choćby małżeństwa
osób tej samej płci lub kwestia
imigrantów. hiszpańska piłka
nożna, dzięki drużynom m.in.
realu madryt czy Barçy, jest
jednym z nielicznych hiszpańskich walorów, które nie dały się
pochłonąć przez negatywne
schematy. julio Cerviño, profesor Uniwersytetu karola III w
madrycie, uważa, że obraz hiszpanii „rażąco nie odpowiada
rzeczywistości gospodarczej i
socjokulturowej”. Nie chodzi o to,
by zaprzeczać istnieniu problemów, które wciąż dotykają nasz
kraj, jak np. bardzo wysoki wskaźnik bezrobocia – ponad 22%,
dramatyczna sytuacja braku zatrudnienia dla ludzi młodych, niska produktywność i innowacyjność gospodarki, zaniedbania w
sferze prac badawczo-rozwojowych, korupcja, pogarszający
się stan systemu oświaty czy nierówności społeczne. Dostrzec
nasze problemy, a następnie
szukać sposobów ich rozwiązania to najlepsze, co powinniśmy
zrobić, my jako społeczeństwo,
nie tylko rząd i partie polityczne.
jednak czym innym jest chwycić
byka za rogi i przeprowadzić
potrzebne hiszpanii reformy
strukturalne, czym innym zaś
poddawać się moralnej chłoście
w przekonaniu, że nasz kraj jest
już skończony. Skończeni na
pewno są łowiący ryby w mętnej
wodzie opiniotwórcy-oportuniści,
którzy publicznie rozpowiadają o
naszym kraju wierutne bzdury.
hiszpania to silny kraj, który
czterdzieści lat temu przeszedł
wrażliwy proces transformacji
ustrojowej, która przyniosła nam
demokrację, konstytucję dla
wszystkich obywateli oraz system parlamentarny – niedoskonały, lecz pozwalający nam wznieść się ponad dawne konflikty.
Społeczeństwo przeszło głęboką przemianę. jest niezwykle
prężne, w większości solidarne,
liberalne i tolerancyjne. Zdołało
pokonać wiele trudności, ujarzmić prawicowy i lewicowy ekstremizm oraz położyć kres terroryzmowi baskijskiej EtA. Nie
możemy spocząć na laurach ani
pogrążyć się w absurdach rujnującego pesymizmu. od nas
zależy,
czy
rozważnie
zmierzymy się z rzeczywistością, aby czynić ją lepszą, czy też
zaczniemy się cofać. I źle by się
stało, gdybyśmy, decydując się
na konieczny dla naszego kraju
proces przemian i reform, zapomnieli, że przez ostatnie dziesięciolecia jesteśmy świadkami
historii sukcesu.
(*) Artykuł ten ukazał się w madryckiej gazecie internetowej Atalayar
entre dos orillas.
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:34Página20
GAStroNomíA
20
POLSKAVIVA.COM
@polskaviva
Artkitchen: el arte en la cocina
Artkitchen celebra cada martes el ‘Burger Day’ con un 35% de descuento entre las 17:00 y las 22:00. ArtkItChEN
We wtorki Artkitchen obchodzi „Dzień Hamburgera” ze zniżką 35% między 17:00 a 22:00.
VArSoVIA. El restaurante Artkitchen en la calle Domaniewska 34A, en los bajos del edificio
Ambassador de la capital polaca, presenta a sus clientes una
atrevida apuesta gastronómica
que fusiona el arte en la cocina
y el vino en un entorno incomparable. Y ya ultima su oferta
para ofrecer a empresas y particulares un servicio de alta categoría durante las celebraciones navideñas.
Comienza a estar más cerca una de las fechas más importantes del año, las Navidades. Por ello Artkitchen quiere
invitar tanto a particulares como empresas a celebrar estos
encuentros y momentos especiales, siempre motivo de celebracion. “Personalizamos
cada una de las ofertas hasta
el más mínimo detalle. Contamos con un servicio de alta
categoría, un equipo de cocina
que hará que no quieran dejar
de degustar nuestos platos”,
aseguran desde la dirección
del local. Además, el restaurante pondrá a disposición de
sus clientes Dj, grupos de musica, pantallas y muchas cosas más, como un aparcamiento gratuito.
Artkitchen cambia como las
estaciones del año en un premeditado esfuerzo por reinventarse continuamente. En
El día de la ‘Paella Española’ son los viernes de 17:00 a 22:00. ArtkItChEN
„Dni Hiszpańskiej Paelli” w piątki od 17:00 do 22:00.
agosto se presentó una nueva
carta, llena de sorpresas, con
paella española, croquetas de
jamón, gambas al ajillo, carrilleras... Además, todos los
martes se celebrá el ”burger
day” con un 35% descuento
entre las 17:00-22:00 y los
viernes el ”spanish paella” para dos o más personas con
dos copas de vino por persona de regalo desde las 17:00
hasta las 22:00.
Nueva línea de catering
otra de las novedades que
trae el otoño en Artkitchen es
la creación de una nueva línea
de servicio de catering para
poder atender todas las necesidades de sus clientes. Artkic h e n C At E r I N G o f r e c e u n
servicio completo para ‘coffee
breaks’, reuniones de empresa, fiestas privadas... siempre
con gran profesionalidad.
Artkitchen: el arte en la cocina
VArSoVIA. El restaurante Artkitchen en la calle Domaniewska
34A, en los bajos del edificio Ambassador de la capital polaca,
presenta a sus clientes una atrevida apuesta gastronómica que
fusiona el arte en la cocina y el
vino en un entorno incomparable. Y ya última su oferta para
ofrecer a empresas y particulares un servicio de alta categoría
durante las celebraciones navideñas.
Comienza a estar más cerca
una de las fechas mas importantes del año, las Navidades. Por
ello Artkitchen quiere invitar tanto a particulares como empresas
a celebrar estos encuentros y
momentos especiales, siempre
motivo de celebracion. “Personalizamos cada una de las ofertas hasta el más mínimo detalle.
Contamos con un servicio de alta categoría, un equipo de coci-
POLSKAVIVA
presentó una nueva carta, llena
de sorpresas, con paella española, croquetas de jamón, gambas al ajillo, carrilleras... Además, todos los martes se celebrá
el ”burger day” con un 35% descuento entre las 17:00-22:00 y
los viernes el ”spanish paella”
para dos o más personas con
dos copas de vino por persona
de regalo desde las 17:00 hasta
las 22:00.
na que hará que no quieran dejar de degustar nuestos platos”,
aseguran desde la dirección del
local. Además, el restaurante
pondrá a disposición de sus
clientes Dj, grupos de musica,
pantallas y muchas cosas más,
como un aparcamiento gratuito.
Artkitchen cambia como las
estaciones del año en un premeditado esfuerzo por reinventarse
continuamente. En agosto se
Nueva línea de catering
otra de las novedades que trae
el otoño en Artkitchen es la creación de una nueva línea de servicio de catering para poder atender todas las necesidades de sus
clientes. Artkichen CAtrErING
ofrece un servicio completo para
‘cofee breaks’, reuniones de empresa, fiestas privadas... siempre
con gran profesionalidad.
POLSKAVIVA
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:35Página21
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:35Página22
GAStroNomIA
Un barszcz muy sofisticado
POLSKAVIVA.COM
22
PALmA DE mALLorCA. La remolacha es una de esas verduras que actualmente se encuentran en el mercado todo el año.
Y que quizás no levante pasiones a pesar de su sugerente e
intenso color morado. Es tremendamente versátil, dado que
se puede utilizar en ensaladas,
batidos, como guarnición de
carnes o pescados y por supuesto como sopa. En Polonia
tenemos la versión fría: choldnik, con remolacha, leche agria,
rábanos, pepino y eneldo, más
propia de los meses estivales; y
la versión caliente y más conocida: el barszcz, que se presenta en diferentes versiones, con
las “orejitas” rellenas, sin carne
para las fiestas, con crema
agria y así multitud de variantes.
Desde Polska Viva, para encarar la llegada del frío con ganas y opulencia vamos a ofrecer una versión muy sofisticada
del barszcz, una receta sencilla
y contundente que combina sabores tan polacos como la remolacha propiamente y las setas deshidratadas con la intensidad del foie-gras y la textura
de un huevo de codorniz escalfado.
La receta está concebida para 4 o 5 raciones:
@polskaviva
SOPA
4 remolachas
2 zanahorias
1 cebolla
1 hoja de laurel
Pimienta negra
1l. fondo de setas
Sal
SETAS
200gr de setas de
chopo frescas o 50gr
setas polacas
deshidratadas
Aceite de oliva de
graduación baja (un
chorrito) y sal
HUEVO ESCALFADO
4 huevos de codorniz
Vinagre (un chorrito)
Agua
Sal
OTROS
50gr. foie
Aceite verde
4 hojitas de “honny
Cress”
Sopa
Sofreír la cebolla picada y añadir la zanahoria a dados, laurel,
pimienta negra, mantener durante 10 minutos a fuego suave,
añadir la remolacha a trozos y
después de 5 minutos más añadir el fondo de setas (se puede
hacer simplemente infusionando secas deshidratadas en agua
durante unos 30 minutos). Cocer durante unos 40 minutos
hasta que la remolacha esté hecha. triturar bien y pasar por un
colador fino o una estameña.
Setas
Las setas de chopo tienen un tamaño adecuado para saltear, si
se utilizan otro tipo conviene picarlas pensando que serán consumidas en la sopa. Se saltean
entonces en un chorrito de aceite de oliva a fuego muy fuerte y
se colocan en el centro del plato.
Zupa
Podsmażamy posiekaną cebulę,
dodajemy pokrojoną w kostkę
marchew, liść laurowy oraz
pieprz czarny. trzymamy 10 minut na małym ogniu, wrzucamy
pokrojone buraki, a po 5 minutach dolewamy wywar z grzybów
(który możemy przygotować, gotując suszone grzyby w wodzie
ok. 30 minut). Gotujemy ok. 40
minut, aż buraki będą gotowe.
Dokładnie siekamy i przelewamy
przez drobne sitko lub gazę.
Grzyby
Grzyby spod topoli mają odpowiedni rozmiar do smażenia.
jeżeli mamy inne grzyby, najlepiej jest je pokroić, pamiętając,
że podane będą w zupie. Podsmażamy na odrobinie oliwy na
bardzo dużym ogniu i umieszczamy na środku talerza.
Huevos
Escalfar los huevos en agua salada con vinagre durante unos
segundos (a gusto de cada
cual).
Servicio
Se coloca el huevo sobre la setas, se esparcen unas virutas de
foie mi-cuit (para lograr las lascas de foie, se pone en el congelador unos minutos y se lamina con un cuchillo sobre el plato) se moja con el aceite verde y
se decora con la hojita de
“honny Cress”. Se presenta al
comensal de esta manera y se
sirve la sopa de remolacha muy
caliente.
Wyszukana wersja barszczu
WArSZAWA. Burak to warzywo,
które dostaniemy na targu przez
cały rok. mimo sugestywnego intensywnego koloru nie wzbudza
raczej większych emocji. jest za
to szalenie praktyczny, ponieważ
można go użyć w sałatkach, koktajlach, jako garnirunek do mięsa
i ryb oraz oczywiście w zupie. W
Polsce mamy wersję na zimno:
chłodnik z burakami, kwaśnym
mlekiem, rzodkiewkami, ogórkiem i koperkiem – typową dla
miesięcy letnich. jest także
bardziej popularna wersja na
ciepło – barszcz przyrządzany
na wiele sposobów: z uszkami,
w czasie świąt bez mięsa, ze
śmietaną i tak dalej, i tak dalej.
Abyśmy ochoczo i z pełnymi
żołądkami mogli stawić czoła
nadchodzącym mrozom, Polska
Viva przygotowała wykwintny przepis na barszcz – recepturę
prostą acz sycącą, łączącą polskie smaki zawarte w samym buraku oraz suszonych grzybach z
intensywnym foie-gras i przepiórczym jajkiem w koszulce.
Przepis przewidziany jest na
4 lub 5 porcji:
ZUPA
4 buraki
2 marchewki
1 cebula
1 liść laurowy
Pieprz czarny
1 litr wywaru z grzybów
Sól
GRZYBY
200 g świeżych grzybów
spod topoli 50 g polskich suszonych grzybów
oliwa z oliwek o niskiej
kwasowości (strumyczek) i sól
JAJKO W KOSZULCE
4 przepiórcze jaja
ocet (strumyczek)
Woda i sól
INNE
50 g foie-gras
Zielona oliwa
4 listki kiełków „honny
Cress”
Jajka
Przez chwilę (wedle uznania)
gotujemy jajka w słonej wodzie z
octem.
PEDRO GAREA
(cocinero español)
Serwowanie
kładziemy jajko na grzybach,
dorzucamy parę kawałków foie
mi-cuit (aby nadać im odpowiedni kształt, umieszczamy na
kilka minut foie w zamrażalniku,
a następnie kroimy na talerzu w
plasterki), nawilżamy zieloną
oliwą i przybieramy listkiem
„honny Cress”. tak przyrządzone podajemy do stołu, barszcz
serwujemy na gorąco. (tekst przetłumaczony z języka hiszpańskiego)
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:35Página23
AGENDA
www.polskaviva.com
Festivales /
estiwale
Międzynarodowy Festiwal Jazz
Jamboree
Festival internacional de Jazz
Jamboree
3-7/12/2015. Warszawa
jazz jamboree to jeden z większych i najstarszych festiwali jazzowych w Europie odbywający
się w Warszawie. Pierwszy festiwal warszawski, nazwany
jazz'58, odbył się we wrześniu
1958 roku w klubie Stodoła, a
niektóre koncerty również w
krakowie. Wtedy też Leopold tyrmand wymyślił obowiązującą do
dziś nazwę. jazz jamboree szybko dołączył do najważniejszych
festiwali europejskich. W trakcie
50 dotychczasowych edycji na
festiwalowej estradzie gościły największe gwiazdy światowego
jazzu. Wśród najsłynniejszych
wymienić trzeba Duke'a Ellingtona, milesa Davisa, theloniousa
monka, Dizzy'ego Gillespiego,
Dave'a Brubecka, Benny Goodmana, Wyntona marsalisa, the
manhattan transfer, Bobby'ego
mcFerrina, raya Charlesa, keitha jarretta, Chicka Coreę, herbiego hancocka, michaela
Petruccianiego.
Jazz Jamboree es uno de los festivales de jazz más grandes y más antiguos de Europa, que se celebra en
Varsovia. El primer festival llamado
Jazz’58 tuvo lugar en septiembre
1958 en el club Stodoła en Varsovia
aunque algunos conciertos se organizaron también en Cracovia. Fue
entonces cuando Leopold Tyrmand
dió el nombre al festival, que funciona hasta hoy en día. Jazz Jamboree rápidamente llegó a ser uno de
los festivales europeos más importantes. Durante 50 años por la escena del festival tocaron los mejores
artistas del jazz mundial. Entre los
más famosos hay que mencionar a
Duke Ellington, Miles Davis, Thelonious Monk, Dizzy Gillespi, Dave
Brubeck, Benny Goodman, Wynton
Marsalis, The Manhattan Transfer,
Bobby McFerrin, Ray Charles, Keith
Jarrett, Chick Corea, Herbie Hancock, Michael Petrucciani.
15. Międzynarodowy Festiwal
Filmowy ‘Watch Docs’
15º Festival de cine internacional
‘Watch Docs’
4-10/12/2015. Warszawa (wstęp
wolny - entrada gratuita)
WAtCh DoCS to w chwili obecnej jedna z dwóch największych
na świecie imprez filmowych
poświęconych prawom człowieka
prezentujących filmy dokumentalne, w których zaangażowanie
na rzecz praw jednostki łączy się
ze sztuką filmową. każdego roku
na festiwalu pokazywanych jest
blisko sto światowej klasy filmów,
które w Polsce ogląda łącznie
ponad 70.000 widzów. WAtCh
DoCS jest również najstarszym
festiwalem filmów dokumentalnych organizowanym w Warszawie – pierwsza edycja festiwalu
odbyła się w 2001 roku.
WAtCh DoCS to festiwal, na
którym co roku można obejrzeć
kilkadziesiąt premierowych
pokazów i uczestniczyć w kilkunastu spotkaniach ze światowej
23
sławy dokumentalistami. to tu
swoje polskie premiery miały
nowe filmy takich twórców, jak:
Errol morris, raymond Depardon, kim Longinotto, Avi mograbi
czy Alex Gibney.
WAtCh DoCS to spotkania i
dyskusje panelowe z udziałem
ekspertów, obrońców praw
człowieka, publicystów i polityków.
Watch Docs es actualmente uno de
los dos mayores eventos cinematográficos sobre el tema de los
Derechos Humanos y presenta documentales en los que se unen el arte
cinematográfico y el trabajo a favor
de las personas. Cada año en el festival presenta casi 100 películas de
fama mundial contando con 70 000
espectadores en Polonia. Watch
Docs es también el festival de documentales más antiguo de Varsovia -la
primera edición se celebró en el año
2001-.
Durante este festival se puede ver decenas de estrenos y participar en varios encuentros con documentalistas
de fama mundial. En Watch Docs se
estrenaron películas de autores como
Errol Morris, Raymond Depardon,
Kim Longinotto, Avi Mograbi czy
Alex Gibney. Además, Watch Docs
ofrece también varias mesas redondas con la participación de expertos, defensores de los derechos
humanos, publicistas y políticos.
Conciertos /
Koncerty
BOKKA
26/11/2015
klub Stodoła, Warszawa
Mika Urbaniak recital
28/11/2015
Bielańska Scena kameralna,
Warszawa
WOJTEK MAZOLEWSKI
QUINTET
28/11/2015
PkiN Sala ratuszowa, Warszawa
Wodewil '' Cud Mniemany,czyli
Krakowiacy i Górale '' w wyk.
Panstwowego Zespołu Ludowego Piesni i Tanca im.T.Sygietynskiego ''MAZOWSZE''
29/11/2015
Ice kraków Congress Centre,
kraków
Urszula Dudziak
03/12/2015
muzeum historii Żydów
Polskich, Warszawa
The Best of Grupa MoCarta
03/12/2015
Nowohuckie Centrum kultury w
krakowie, kraków
AKURAT, KONIEC ŚWIATA
05/12/2015
Sala Gotycka - Stary klasztor,
Wrocław
Strachy na Lachy
05/12/2015
klub kwadrat, kraków
Dajemy Radość Dzieciom Mikołajki 2015
06/12/2015
klub Stodoła, Warszawa
Piotr Bukartyk
06/12/2015
klub hybrydy, Warszawa
Melody Gardot
09/12/2015
hala torwar, Warszawa
Editors
11/12/2015
hala mtP 2, Poznań
BezGwaru: GABA KULKA
SOLO
13/12/2015
klub Gwarek, kraków
Marek Dyjak - koncert z
premierowym materiałem
18/12/2015
Blue Note jazz Club, Poznań
Aga Zaryan - Christmas Song
19/12/2015
teatr muzyczny roma,
Warszawa
Ferias /
Targi
TT WARSAW 2015 - Międzynarodowe Targi Turystyczne
TTWARSAW 2015- Feria Internacional de Turismo
Centrum targowo-kongresowe
mt Polska, ul. marsa 56c,
Warszawa (26-28/11/2015)
CAVALIADA 2015 - Targi
sprzętu jeździeckiego
CAVALIADA 2015- Feria Equina
tereny targowe mtP, ul. Głogowska 14, Poznań
(10-13/12/2015)
NOVIEMBRE.qxp_FEBRERO.qxd24/11/159:35Página24

Podobne dokumenty