Publikacja darmowa
Transkrypt
Publikacja darmowa
mgr Piotr Smagała Wrocław Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym Wstęp Podstawowe regulacje prawne określające wymogi i warunki oraz zasady tworzenia spółek z udziałem zagranicznym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zawiera ustawa z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym (Dz.U. Nr 60, poz. 235 ze zm.) oraz kodeks handlowy. Spółki z udziałem zagranicznym mogą być tworzone z partnerami, którymi na mocy ustawy (art. 3) mogą być: 1. osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą, 2. osoby prawne z siedzibą za granicą, 3. nie posiadające osobowości prawnej spółki osób wymienionych wyżej, utworzone zgodnie z ustawodawstwem państw obcych. Za podmiot zagraniczny uważa się także: osobę prawną z siedzibą na terenie Rzeczypospolitej Polskiej zależną od podmiotów zagranicznych, czyli osobę prawną, gdy podmiot zagraniczny: 1. posiada bezpośrednio lub pośrednio większość głosów w zgromadzeniu wspólników (akcjonariuszy), 2. jest uprawniony do powoływania albo odwoływania większości członków organów zarządzających tej osoby prawnej. Za zależną uważa się także osobę prawną, gdy więcej niż połowa członków zarządu tej osoby jest jednocześnie członkami zarządu, albo osobami pełniącymi funkcje kierownicze podmiotu zagranicznego lub innego podmiotu, pozostającego z podmiotem zagranicznym w stosunku zależności. 85 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. Partnerami podmiotów zagranicznych mogą być wszystkie podmioty polskie zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne oraz inne podmioty nie posiadające osobowości prawnej i nie będące jednocześnie osobami fizycznymi (spółki osobowe). Ustawa nakazuje prowadzenie działalności w formie spółek akcyjnych lub spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Działalność ta polega na prowadzeniu przedsiębiorstw lub na obejmowaniu udziałów (nabywaniu akcji) w spółkach prowadzących takie przedsiębiorstwa. Zasada powstawania i funkcjonowania takich spółek określają przepisy kodeksu handlowego, chyba że ustawa stanowi o tym inaczej (art. 1 ust. 3). Wynika stąd, iż niektóre aspekty tworzenia i działania tego rodzaju spółek regulowane są w sposób odmienny. Do różnic tych możemy zaliczyć: 1. wprowadzenie wymogu uzyskiwania zezwoleń Ministra Przekształceń Własnościowych na dokonywanie określonych czynności (art. 6 ust. 1). Zezwolenie to w świetle terminologii k.h. jest zgodą właściwej władzy na zawiązanie spółki (art. 331 § 1 pkt 5 k.h.); 2. wydanie zezwolenia na utworzenie spółki może zostać uzależnione od podjęcia przez podmiot zagraniczny działalności gospodarczej wspólnie z podmiotem polskim i od ustalenia przez wspólników ich udziałów w kapitale zakładowym spółki w określonych proporcjach (art. 16 ust. 2); spółka na żądanie Ministra Przekształceń Własnościowych jest obowiązana udostępnić księgi i dokumenty w celu ustalenia, czy działalność jej jest zgodna z warunkami określonymi w zezwoleniu; 3. możliwość ograniczenia lub cofnięcia zezwolenia w przypadku, gdy spółka prowadzi działalność w sposób sprzeczny z warunkami ustalonymi w tym zezwoleniu (w razie nieusunięcia wskazanych sprzeczności w określonym terminie na wezwanie Ministra Przekształceń Własnościowych); 4. w razie stwierdzenia, że podmioty zagraniczne lub spółki prowadzą działalność z naruszeniem art. 4 lub 6 (tj. bez wymaganego zezwolenia), Minister Przekształceń Własnościowych może wystąpić do sądu właściwego o stwierdzenie nieważności czynności prawnej; 86 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym 5. cofnięcie zezwolenia stanowi przyczynę rozwiązania spółki. W razie cofnięcia zezwolenia, Minister Przekształceń Własnościowych występuje do właściwego sądu o rozwiązanie spółki. O rozwiązaniu spółki sąd orzeka wyrokiem. Przedstawione odmienności uregulowań trzeba mieć cały czas na uwadze podczas zapoznawania się z regulacjami kodeksu handlowego, dotyczącymi powstawania i działania spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych. Spółki z udziałem zagranicznym mogą prowadzić przedsiębiorstwa we wszystkich dziedzinach gospodarki (w przypadku niektóiych tylko dziedzin wymagane jest posiadanie dodatkowego zezwolenia - art. 4 ust. 1 - o tym szerzej w dalszej części opracowania). Niezależnie od tego ustawodawca preferuje pewne działalności, zwalniając od podatku dochodowego. Mając na uwadze kryteria, którymi kieruje się Minister Finansów przy zwalnianiu spółek z podatku dochodowego, należy zaznaczyć, iż każdorazowo bardzo pożądanym będzie, jeżeli w ramach określonego przedmiotu działalności organizowana spółka zapewni wdrożenie nowoczesnych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych, dostawę towarów i usług na eksport co najmniej w 20% ogólnej wartości sprzedaży, prowadzenie działalności w rejonach wysokiego zagrożenia bezrobociem oraz wysokiej jakości. Minister Finansów może dokonać zwolnienia spółki od podatku dochodowego również wtedy, gdy wkłady podmiotów zagranicznych do kapitału spółki (zakładowego lub akcyjnego) przekraczają równowartość dwóch milionów ECU - ustaloną z dnia zawiązania umowy spółki bądź objęcia udziałów lub akcji przez podmioty zagraniczne, stosując kurs kupna walut obcych ogłaszany przez NBP. O zwolnienia, o których mowa, mogą się ubiegać spółki, w których podmioty zagraniczne obejmą lub nabędą udziały albo akcje do 31 XII 1993 r. Właściwie wniosek w sprawie zwolnienia od podatku dochodowego składa spółka po zarejestrowaniu jej w sądzie, ale wymienione wyżej sytuacje powinniśmy znać również przystępując do zawarcia spółki. Jako założyciele możemy złożyć wniosek przed zawiązaniem spółki za pośrednictwem Ministra Przekształceń Własnościowych, który po zaopiniowaniu przekazuje go Ministrowi Finansów. W takim przypadku Minister Finansów może 87 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. przyrzec zwolnienie od podatku dochodowego (tzw. promesa zwolnienia). Wniosek do Ministra Finansów. Ustalenie form i wielkości wkładów kapitałowych wspólników jest jedną z najważniejszych kwestii podczas tworzenia spółek. Ustawa o spółkach z udziałem zagranicznym stwierdza (art. 10 ust. 1), iż wkłady na kapitał zakładowy spółek mogą być wnoszone tak w formie pieniężnej, jak i niepieniężnej, zarówno przez podmioty zagraniczne, jak i polskie. Oznacza to, iż wkłady podmiotów zagranicznych do kapitału spółki mogą być wnoszone: - w formie pieniężnej - w walucie polskiej, pochodzącej ze sprzedaży w banku dewizowym walut wymienialnych przy zastosowaniu kursu kupna walut obcych ogłaszanego przez NBP, - w formie niepieniężnej - pod warunkiem przekazania wkładu z zagranicy lub nabycia za walutę polską, pochodzącą ze sprzedaży w banku dewizowym walut wymienialnych, z zastosowaniem kursów walut obcych w złotych ogłoszonych przez NBP. Podmiot zagraniczny może wydatkować na wkład do kapitału spółki całość lub część: - dochodu z udziałów lub akcji, - kwot uzyskanych ze sprzedaży lub umorzenia udziałów lub akcji, - kwot należnych podmiotowi zagranicznemu, jako wspólnikowi, z podziału majątku w wyniku likwidacji spółki po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli. Do dokonania wyżej wymienionych czynności nie jest wymagane posiadanie zezwolenia dewizowego. Wniesienie przez podmiot zagraniczny wkładu w walucie polskiej, pochodzącej od innych tytułów niż określonych wyżej, jak również w postaci niepieniężnej, pochodzącej z tytułu dziedziczenia, wymaga wyrażenia zgody Ministra Finansów na wniosek zainteresowanego podmiotu zagranicznego. Natomiast wkłady podmiotów polskich mogą być wnoszone: - w formie pieniężnej - w walucie polskiej, - w formie niepieniężnej - w ustawie nie wymieniono żadnych ograniczeń. 88 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym Mogą być wnoszone również grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność komunalną, lecz w tym przypadku wymagana jest zgoda Ministra Spraw Wewnętrznych (art. 4 ust. 3 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości z dnia 29 IV 1985 r.). W przypadku wnoszenia wkładów w formie niepieniężnej, tj. patentów, licencji, know-how czy nieruchomości należy dokonać wiarygodnej oceny wartości aportu (np. opinia biegłych rewidentów) w celu uniknięcia zawyżenia czy zaniżenia realnej wartości kapitału zakładowego lub akcyjnego spółki. Wniesienie do nowo utworzonej spółki kapitału zakładowego w formie niepieniężnej czy aportu przez jednoosobową spółkę Skarbu Państwa odbywa się w drodze podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie spółki oraz radę nadzorczą spółki. Uchwała zarządu spółki dotyczy wniesienia składników majątku spółki na poczet kapitału zakładowego spółki z udziałem zagranicznym. Jeśli jeden z partnerów, tworzący nowy podmiot gospodarczy, posiada pozycję dominującą na rynku polskim lub jeśli nowy podmiot miałby taką pozycję uzyskać w przyszłości, to należy zgłosić do Urzędu Antymonopolowego zamiar utworzenia podmiotu gospodarczego (na podstawie ustawy z dnia 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym - Dz.U. Nr 89, poz. 403). Zgłoszenia dokonują organy podejmujące działania zmierzające do utworzenia podmiotu gospodarczego. Jeśli Urząd Antymonopolowy w terminie dwóch miesięcy nie wyda decyzji zakazującej utworzenia i wystawi pisemne zawiadomienie o braku zastrzeżeń co do zamiaru utworzenia spółki, to spółka może być zarejestrowana przez sąd rejestrowy. Etapy tworzenia spółek handlowych z udziałem zagranicznym 1. Przygotowanie niezbędnych dokumentów Przed przystąpieniem do rozmów należy ocenić partnera, z którym pragniemy zawrzeć spółkę, czy może on utworzyć spółkę z podmiotem polskim. Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych osób fizycznych trzeba ocenić na podstawie ich prawa oj- 89 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. czystego. Z kolei zdolność do czynności prawnych osób prawnych należy badać według prawa państwa, w którym znajduje się ich siedziba. Następnie przygotowuje się szacunkową analizę wykonalności przedsięwzięcia (tzw. prefeasibility study), która pozwoli nam przystąpić do rozmów z partnerem, pozwalających opracować treść listu intencyjnego. Podpisanie przez partnerów listu intencyjnego, wyrażającego wolę wspólników do zawarcia spółki, jest momentem rozpoczęcia prac w celu utworzenia wspólnego przedsięwzięcia. Pomocną do sporządzenia opinii przez biegłych (na ewentualne żądanie Ministra Przekształceń Własnościowych - art. 14 ustawy), może być ocena ekonomiczno-finansowa projektowanej spółki (tzw. feasibility study). Wykonanie takiej oceny ekonomiczno-finansowej może zostać zlecone wyspecjalizowanym firmom doradczym lub też wykonane samodzielnie - nie ma tu żadnych ograniczeń. Ekspertyzy te muszą być sporządzone zgodnie ze standardami międzynarodowymi (np. wg metodologii UNIDO). Powinny więc zawierać: - analizę rynków zbytu produktów spółki, - analizę techniczno-organizacyjną przedsięwzięcia, - ocenę finansową przedsięwzięcia. Ocena ekonomiczno-finansowa projektowanej spółki obejmuje 5 lat przyszłej działalności spółki oraz zawiera m.in. dane na temat wielkości nakładów, efektywności, przepływów złotowych, przewidywanych kosztów produkcji, stosunku kapitałów do pożyczek, wielkości eksportu, przewidywanych źródeł finansowania. W przypadku spółek o małym kapitale zakładowym oraz niewielkim zakresie działania wystarczające jest przygotowanie tzw. skróconej analizy finansowej. W przypadku gdy spółka tworzona jest na bazie oddziału jednoosobowej spółki Skarbu Państwa, wymagane jest podjęcie uchwały zarządu spółki (organu uprawnionego do podejmowania decyzji w sprawie przystąpienia do spółki), wyrażającej zgodę na utworzenie spółki z udziałem zagranicznym. Uchwała zarządu spółki jest, w tym wypadku, pisemnym wyrażeniem zgody na utworzenie spółki przez jednego z partnerów. Wymagane jest uzyskanie takiej zgody od pozostałych partnerów, wy- 90 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym stawionej przez organy upoważnione do podejmowania decyzji w sprawie przystąpienia do spółki. Niezmiernie ważne jest na tym etapie przygotowanie dokumentów dotyczących sytuacji prawnej i finansowej przyszłych wspólników. Dokumentami przedstawiającymi sytuację prawną są: - dla osób fizycznych - kserokopie paszportów, dowodów osobistych; - dla osób prawnych - wyciągi z rejestrów, np. handlowego, przedsiębiorstw państwowych; dla wyciągu z rejestru firmy zagranicznej niezbędne jest tłumaczenie tego dokumentu na język polski, poświadczone przez polskie jednostki dyplomatyczne w danym kraju, z którego dokument pochodzi, lub tłumaczenie sporządzone przez polskiego tłumacza przysięgłego. Natomiast dokumenty przedstawiające sytuację finansową to: - dla osób fizycznych - np. zaświadczenia o posiadanych nieruchomościach, wyciągi z kont bankowych, inne informacje o posiadanych zasobach finansowych; - dla osób prawnych - bilanse (annual report) za ostatni rok lub dłuższy okres, opinie bankowe (banki finansujące przyszłych wspólników), informacje wywiadowni gospodarczych lub biur radców handlowych Rzeczypospolitej Polskiej w danym kraju o partnerze zagranicznym. Jak już zostało to wcześniej zaznaczone, ustawa o spółkach z udziałem zagranicznym w pewnych przypadkach warunkuje utworzenie takiej spółki od uzyskania zezwolenia Ministra Przekształceń Własnościowych, z wyjątkiem zezwoleń wydawanych na podstawie odrębnych przepisów dotyczących koncesjonowania działalności. W takim przypadku zezwolenie wydaje organ koncesyjny. Organem koncesyjnym nazywamy centralny organ administracji państwowej, właściwy ze względu na na przedmiot działalności gospodarczej. Jeżeli, z mocy ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 41, poz. 324 ze zmianami), podjęcie działalności gospodarczej wymaga koncesji, spółka jest zobowiązana uzyskać taką koncesję przed rozpoczęciem działalności. Aby uzyskać zezwolenie należy przygotować wniosek z niezbędnymi załącznikami i złożyć go w Ministerstwie Przekształceń Własnościo- 91 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. wych lub do właściwego organu koncesyjnego. Uzyskanie koncesji jest wymagane, gdy chcemy podjąć działalność w zakresie x: 1. poszukiwania, rozpoznawania złóż kopalin i wód podziemnych, wydobywania kopalin, bezzbiornikowego magazynowania cieczy i gazów we wnętrzu ziemi oraz składowania odpadów we wnętrzu ziemi (zasady udzielania koncesji określają przepisy prawa górniczego i ustawy o prawie geologicznym), koncesje wydaje Minister Ochrony Środowiska, 2. przetwórstwa i obrotu metalami szlachetnymi i kamieniami szlachetnymi (za wyjątkiem przetwórstwa metali szlachetnych na wyroby dentystyczne, produkcji i obrotu farbami zawierającymi metale szlachetne, produkcji i obrotu lutami z metali szlachetnych, przetwórstwa srebra na biżuterię oraz obrotu srebrną biżuterią, wyłączając biżuterię wytworzoną przed dniem 9 maja 1945 r. - rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1989 r.), 3. przetwórstwa i obrotu metalami nieżelaznymi, koncesje wydaje Minister Przemysłu i Handlu, 4. wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją, koncesje wydaje Minister Spraw Wewnętrznych, 5. wyrobu, rozlewu, oczyszczania, skażania i odwadniania spirytusu oraz wydzielania spirytusu z innego wytworu, a także wyrobu i rozlewu wódek, koncesje wydaje Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, 6. hurtowego handlu alkoholem, koncesje wydaje Minister Przemysłu i Handlu na podstawie ustawy o wychowaniu w trzeźwości (Dz.U. z 1982 r. Nr 35, poz. 230 ze zm.), 7. wytwarzania wyrobów tytoniowych, koncesje wydaje Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, 8. zezwolenia komunikacyjnego, koncesje wydaje Minister Łączności na podstawie ustawy o łączności (Dz.U. z 1990 r. Nr 86, poz. 504 ze zm.), 1 Zestawienie opublikowane przez „Gazetę Prawną" nr 13 (24), rok II, z dnia 31 marca 1995 r., s. 7 - artykuł Witolda Skrzydlewskiego, Koncesje czyli biznes reglamentowany. 92 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym 9. budowy i eksploatacji autostrad, koncesje wydaje Minister Transportu i Gospodarki Morskiej na podstawie ustawy o autostradach płatnych (Dz.U. z 1994 r. Nr 127, poz. 627), 10. prowadzenia aptek, 11. obrotu hurtowego lekami gotowymi i surowcami farmaceutycznymi, przeznaczonymi do produkcji lub sporządzania leków w aptekach, oraz artykułami sanitarnymi, koncesje wydaje Minister Zdrowia na podstawie ustawy o zapobieganiu narkomanii (Dz.U. z 1985 r. Nr 4, poz. 15 ze zm.), 12. obrotu substancjami psychotropowymi, koncesje wydaje Minister Zdrowia na podstawie ustawy o zapobieganiu narkomanii (Dz.U. z 1985 r. Nr 4, poz. 15 ze zm.), 13. obrotu z zagranicą towarami i usługami, określonymi w drodze rozporządzenia przez Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, 14. obrotu dobrami kultury powstałymi przed dniem 9 maja 1945 r., zezwolenia wydaje Główny Konserwator Zabytków, 15. usług: ochrony osób i mienia, detektywistycznymi oraz w sprawach paszportowych, koncesje wydaje Minister Spraw Wewnętrznych, 16. usług polegających na zarobkowym przewozie i doręczaniu korespondencji pisemnej, koncesje wydaje Minister Łączności, 17. dystrybucji filmów, produkcji i sprzedaży kaset video, koncesje wydaje Komitet Kinematografii, 18. wytwarzania środków farmaceutycznych lub materiałów medycznych (może być wydana tylko dla środków lub materiałów wpisanych do rejestru omówionego w ustawie o środkach farmaceutycznych, materiałach medycznych, aptekach, hurtowniach i nadzorze farmaceutycznym - Dz.U. Nr 105/91, poz. 452), 19. gier losowych i totalizatorów, koncesje wydają Minister Finansów i Polski Monopol Loteryjny na podstawie ustawy o grach losowych (Dz.U. z 1992 r. Nr 68, poz. 341 ze zm.), 20. zakładania i prowadzenia niepaństwowych szkół wyższych, koncesje wydaje Minister Edukacji Narodowej na podstawie 93 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. ustawy o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 1990 r. Nr 65, poz. 385 ze zm.), 21. rybołówstwa morskiego, koncesje wydaje Minister Transportu i Żeglugi Morskiej na podstawie ustawy o rybołówstwie morskim (Dz.U. Nr 22, poz. 115 ze zm.), 22. międzynarodowego transportu drogowego, koncesje wydaje Minister Transportu na podstawie ustawy o wykonywaniu międzynarodowego transportu drogowego (Dz.U. z 1991 r. Nr 75, poz. 332 ze zm.), 23. działalności ubezpieczeniowej, koncesje wydaje Minister Finansów na podstawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. z 1990 r. Nr 89, poz. 334 ze zm.), 24. banków, koncesje wydają Narodowy Bank Polski i Minister Finansów na podstawie prawa bankowego (Dz.U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359 ze zm.), 25. firm maklerskich, koncesje wydaje Komisja Papierów Wartościowych na podstawie prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych (Dz.U. z 1994 r. Nr 58, poz. 239 ze zm.), 26. szkół niepaństwowych, koncesje wydają kuratoria oświaty na podstawie ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 1991 r. Nr 95, poz. 425 ze zm.), 27. koncesji radiowo-telewizyjnych, wydaje je Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji na podstawie ustawy o radiofonii i telewizji (Dz.U. z 1993 r. Nr 7, poz. 34), 28. eksportu i importu broni, koncesje wydaje Minister Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, 29. zezwoleń radiokomunikacyjnych, wydaje Minister Łączności na podstawie ustawy o łączności (Dz.U. z 1990 r. Nr 86, poz. 504 ze zm.), 30. prowadzenia agencji celnych, zezwolenia wydaje Główny Urząd Ceł na podstawie ustawy - Prawo celne (Dz.U. z 1994 r. Nr 71, poz. 312), 31. pośrednictwa pracy, koncesje wydaje Krajowy Urząd Pracy na podstawie ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu (Dz.U. z 1991 r. Nr 106, poz. 457 ze zm.), 94 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym 32. kantorów wymiany walut, koncesje wydaje NBP na podstawie prawa dewizowego (Dz.U. z 1994 r. Nr 136, poz. 703). Jeśli ktoś zamierza podjąć działalność gospodarczą w dziedzinie podlegającej koncesjonowaniu, to może ubiegać się o wydanie promesy koncesji (przyrzeczenia wydania koncesji). W promesie ustala się okres jej ważności, z tym, że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy. Utworzenie spółki wymaga zezwolenia, jeżeli: 1. Przedmiot jej przedsiębiorstwa obejmuje co najmniej jedną z następujących dziedzin: - zarządzanie portami morskimi i lotniczymi, - działalność w zakresie pośrednictwa i obrotu nieruchomościami, - przemysł obronny nie objęty koncesjonowaniem, - handel hurtowy importowanymi towarami konsumpcyjnymi, - świadczenie pomocy prawnej. W przypadkach określonych w pkt. 1, wniosek o wydanie zezwolenia powinien określać: - osobę wspólników, a w przypadku spółki akcyjnej - założycieli, - firmę i siedzibę spółki, - przedmiot przedsiębiorstwa spółki, - rodzaj wartości wkładów do kapitału tworzonej spółki. 2. Udziały lub akcje mają być objęte przez państwową osobę prawną z wyłączeniem jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, jeżeli na pokrycie kapitału zakładowego (akcyjnego) te osoby prawne mają wnieść wkłady niepieniężne, stanowiące przedsiębiorstwo, nieruchomość lub część przedsiębiorstwa zdolną do realizacji określonych zadań gospodarczych, w szczególności zakład lub oddział. W przypadkach określonych w pkt. 1 i 2, do wniosku należy dołączyć następujące załączniki: - dokument przedstawiający prawną sytuację wnioskodawców, 95 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. - projekt aktu założycielskiego i statutu spółki lub projekt umowy spółki, - wycenę wkładów niepieniężnych do spółki. Poza zezwoleniami dotyczącymi przedmiotu działalności także niektóre czynności wymagają zezwolenia, w szczególności: 1) Zawarcie przez spółkę lub na jej rzecz umowy lub umów o użytkowanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres ponad 6 miesięcy mienia państwowej osoby prawnej, stanowiącej przedsiębiorstwo, nieruchomość lub część przedsiębiorstwa, w szczególności zakład lub oddział zdolne do realizacji określonych zadań gospodarczych lub umowy, której skutkiem jest nabycie własności takiego mienia. 2) Objęcie przez państwową osobę prawną udziałów lub akcji w spółce z udziałem podmiotów zagranicznych, jeżeli na pokrycie kapitału zakładowego (akcyjnego) te osoby prawne mają wnieść wkłady niepieniężne stanowiące przedsiębiorstwo, nieruchomość lub część przedsiębiorstwa zdolną do realizacji określonych zadań gospodarczych, w szczególności zakład lub oddział. W przypadku czynności wymienionych w pkt. 1 i 2, wniosek o wydanie zezwolenia powinien określać: - strony umowy, - przedmiot umowy, - wycenę przedmiotu umowy, - osoby nabywające udziały lub akcje bądź prawa z udziałów lub akcji, lub przystępujące do spółki, - ilość, rodzaj i wartość (akcji), które są nabywane lub obejmowane. 3) Nabycie lub objęcie udziałów lub akcji bądź nabycie praw do udziałów lub akcji przez podmiot zagraniczny w istniejącej spółce z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spółka ta prowadzi działalność w dziedzinach wymienionych w ustawie (art. 4 ust. 1) i w dziedzinach wymagających koncesji lub zezwolenia na podstawie odrębnych przepisów. W przypadku czynności, o których mowa w pkt. 3, wniosek powinien zawierać: - osoby nabywające udziały lub akcje bądź prawa z udziałów lub akcji, lub przystępujące do spółki, 96 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym - ilość, rodzaj i wartość udziałów (akcji), które są nabywane lub obejmowane. 4) Rozszerzenie przez spółkę przedmiotu działalności na co najmniej jedną z dziedzin określonych w art. 4 ust. 1 ustawy o spółkach z udziałem zagranicznym. W przypadku czynności, o których mowa w pkt. 4, wniosek powinien wskazywać: - osoby wspólników lub akcjonariuszy, których nazwiska (nazwy lub firmy) są spółce znane, - firmę i siedzibę spółki, - przedmiot przedsiębiorstwa spółki, - dziedzinę działalności spośród określonych w art. 4 ust. 1 ustawy o spółkach z udziałem zagranicznym, na którą rozszerza się przedmiot przedsiębiorstwa. W przypadkach określonych w pkt. 1-4, do wniosku o wydanie zezwolenia należy dołączyć następujące załączniki: - dokumenty przedstawiające sytuację prawną wnioskodawców, - umowę (statut) spółki, - wypis z rejestru handlowego. Ponadto Minister Przekształceń Własnościowych może żądać od wnioskodawców, w terminie 30 dni od daty złożenia wniosku, przedłożenia na ich koszt: - dokumentów przedstawiających sytuację finansową stron, - opinii dotyczącej wnioskodawców, spółki lub przedmiotu umowy - sporządzonej przez biegłych wyznaczonych przez wnioskodawców za zgodą Ministra Przekształceń Własnościowych. Do dnia dostarczenia tych dokumentów postępowanie o wydanie zezwolenia ulega zawieszeniu. W celu ułatwienia postępowania przy zakładaniu spółek z udziałem kapitału zagranicznego, Prezes Agencji Inwestycji Zagranicznych wydał okólnik w sprawie wniosków o wydanie zezwolenia na utworzenie spółki z udziałem zagranicznym, precyzując w nim zarówno standardowy wzór wniosku, jak i określenie wymaganych załączników. Dowiadujemy się z niego m.in., iż z wnioskiem o wydanie zezwolenia mogą występować zainteresowane podmioty krajowe i zagraniczne. W przypadku reprezentowania tych pod- 97 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. miotów przez jeden lub niektóre z nich, do wniosku należy dołączyć stosowne upoważnienie. Wniosek musi zostać sporządzony według określonego wzoru, i co ważne, w języku polskim. Wszelkiego rodzaju dokumenty w języku obcym, przedkładane jako załączniki do wniosku, należy składać łącznie z tłumaczeniem na język polski, uwierzytelnionym przez właściwe polskie przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny albo przez polskiego tłumacza przysięgłego. 2. Powstanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z udziałem kapitału zagranicznego Polski kodeks handlowy w art. 160 przewiduje, iż do powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością potrzeba: 1. zawarcia umowy spółki, 2. wniesienia całego kapitału zakładowego, 3. ustanowienia władz spółki, 4. wpisu do rejestru spółki. Natomiast, zgodnie z art. 162 k.h., wymagana jest pod rygorem nieważności forma aktu notarialnego dla sporządzenia umowy spółki. Należałoby również pamiętać o tym, iż tekst umowy powinien być sporządzony w języku polskim, natomiast dla partnera zagranicznego należy dokonać tłumaczenia oryginalnego tekstu umowy spółki na jego własny, urzędowy język. Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością obligatoryjnie powinna zawierać następujące dane: 1) firmę i siedzibę spółki; Firma jest nazwą, pod którą tzw. kupiec rejestrowy, czyli spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wpisana do rejestru handlowego, prowadzi przedsiębiorstwo zgodnie z art. 26 k.h. Firma spółki z o.o. może być dowolną nazwą, nazwiskiem, logo czy też znakiem towarowym, lecz powinna zawierać dodatek „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością" lub skrót „spółka z o.o.". Natomiast siedzibą spółki jest miejsce oznaczone w umowie spółki, istotne ze względu na fakt właściwości sądu do rozpatrzenia sprawy wynikającej ze stosunku spółki lub innej, a dotyczącej spółki. Praktyka wskazuje, iż przeważnie siedzibą spółki jest miej- 98 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym sce położenia biura zarządu lub zakładu głównego przedsiębiorstwa spółki. 2) przedmiot przedsiębiorstwa; Ustawa o spółkach z udziałem zagranicznym (Dz.U. z 1991 r. Nr 60, poz. 253) nie ogranicza zakresu przedmiotowego działalności gospodarczej podejmowanej przez spółki z udziałem zagranicznym, w związku z tym należy sądzić, iż każdy rodzaj działalności gospodarczej jest dopuszczalny. Należy jednakże pamiętać, iż art. 4 ust. 1 i 2 nakładają na założycieli spółki joint-venture obowiązek uzyskania zezwolenia w przypadkach wymienionych w ustawie (por. Przygotowanie niezbędnych dokumentów). 3) czas trwania spółki, jeżeli jest ograniczony; 4) wysokość kapitału zakładowego; Obecnie, zgodnie z art. 159 § 2 k.h. (zm.: Dz.U. z 1991 r. Nr 94, poz. 418), wysokość kapitału zakładowego wynosi 40.000 zł. 5) czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy większą ilość udziałów; 6) ilość i wysokość udziałów objętych przez poszczególnych wspólników. Ponadto wskazanym jest, aby następujące zagadnienia fakultatywne zostały uregulowane w umowie spółki z o.o.: 1) procedura podwyższania i obniżania wysokości kapitału zakładowego; 2) procedura zmiany siedziby spółki; 3) sposób i zgoda na zbywanie udziałów przez wspólników (np. prawo pierwokupu); 4) sposób tworzenia i wysokość innych kapitałów spółki (rezerwowego, zapasowego); 5) przyznanie udziałów w zamian za aporty i zasady ich wyceny; 6) szczególne korzyści lub obowiązki wspólników ponoszone wobec spółki; 7) ustalenia wysokości dopłat do udziałów; 8) zasady podziału zysku spółki; 9) sposoby ustanawiania pełnomocnictwa. Zgodnie z art. 160 k.h., do powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością potrzeba także ustanowienia władz spółki, tj. obli- 99 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. gatoiyjnie zarządu spółki z o.o., a w przypadku gdy wysokość kapitału zakładowego przewyższa kwotę 250.000.000 zł, a wspólników jest więcej niż 50, także rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej (art. 206 § 2 k.h.). Natomiast zawsze można ustanowić organy fakultatywne w spółce z o.o.: 1) radę nadzorczą, która zgodnie z art. 208 k.h. składa się przynajmniej z trzech członków, jako organ kolegialny; członkami rad nadzorczych mogą być tak wspólnicy, jak i osoby trzecie; umowa spółki z o.o. powinna określać długość trwania kadencji rady nadzorczej, 2) komisję rewizyjną, która zgodnie z art. 210 k.h. podlega tym samym zasadom, co rada nadzorcza. Kolejnym etapem w procesie tworzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością typu joint-venture jest przygotowanie aktu notarialnego. Po uzyskaniu zezwoleń, w przypadkach gdy takowe są wymagane prawem, niezbędnym jest podpisanie przez wszystkich wspólników projektu aktu założycielskiego spółki w obecności notariusza. W momencie podpisywania wspomnianego dokumentu wspólnicy powinni również przedłożyć: 1) projekt umowy spółki; 2) odpisy z odpowiednich rejestrów dot. przyszłych wspólników; 3) zgody upoważnionych organów podmiotów zamierzających utworzyć spółkę z o.o.; 4) pełnomocnictwa udzielone przez osoby zagraniczne reprentantom zakładającym spółkę w Polsce, sporządzone w formie aktu notarialnego i potwierdzone za zgodność z prawem miejscowym w polskim konsulacie, właściwym ze względu na kraj, z którego pochodzi zagraniczna osoba - przyszły wspólnik. Za dokonywanie czynności kancelarie notarialne pobierają opłatę notarialną oraz opłatę skarbową. Ostatnim etapem w procesie tworzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest dokonanie rejestracji, zgodnie z art. 3 ustawy o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych (Dz.U. z 100 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym 1989 r. Nr 33, poz. 175 ze zm.), w sądzie rejestrowym właściwym ze względu na miejsce siedziby spółki. Umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy zgłosić do zarejestrowania w ciągu sześciu miesięcy od daty jej zawarcia. Zgodnie z art. 172 k.h., po upływie tego okresu umowa traci moc obowiązującą, chyba że wspólnicy w umowie zastrzegli inny termin. Do dokonania wpisu spółki do rejestru handlowego niezbędne jest złożenie we właściwym sądzie rejestrowym wniosku zarządu spółki o wpisanie do rejestru i uiszczenie opłaty sądowej w wysokości 5.000.000 zł. Wniosek taki, zgodnie z art. 166 k.h., powinien zawierać następujące dane: 1) firmę, siedzibę i przedmiot przedsiębiorstw, 2) wysokość kapitału zakładowego, 3) postanowienie określające, czy wspólnik może mieć jeden, czy większą liczbę udziałów, 4) imiona i nazwiska członków zarządu i sposób reprezentowania spółki, 5) jeżeli wnoszone są aporty, to dane dotyczące aportów oraz ich wycena, 6) czas trwania spółki, jeżeli jest on określony, 7) jeżeli umowa określa pismo przeznaczone do ogłaszania informacji dot. spółki, to oznaczenie tego pisma, 8) zezwolenie Ministra Przekształceń Własnościowych, 9) umowę spółki z o.o., 10) oświadczenie wszystkich członków zarządu, że udziały pieniężne zostały wpłacone i że przejście wkładów niepieniężnych na spółkę z chwilą zarejestrowania zostało zapewnione, 11) dowód ustanowienia pierwszych władz spółki, 12) podpisaną imiennie listę wspólników, 13) uwierzytelnione notarialnie wzory podpisów członków zarządu. 3. Powstanie spółki akcyjnej z udziałem kapitału zagranicznego Spółka akcyjna jest drugim typem spółki kapitałowej, która zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o spółkach z udziałem zagranicz- 101 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. nym (Dz.U. z 1991 r. Nr 60, poz. 253 ze zm) jest właściwą formą prawną dla przedsiębiorstwa z udziałem zagranicznym. W celu tworzenia spółki akcyjnej należy zgodnie z kodeksem handlowym: 1. sporządzić statut spółki, określający wysokość kapitału akcyjnego i sposoby jego pokrycia, 2. sporządzić listę akcjonariuszy oraz uzyskać zgody akcjonariuszy na zawiązanie spółki i na objęcie w niej akcji w oznaczonej wysokości, 3. ustanowić władze spółki, 4. wnieść co najmniej 1/4 sumy kapitału akcyjnego, 5. wpisać spółkę do rejestru handlowego. Założyciele spółki akcyjnej z udziałem zagranicznym, a będący jednoosobowymi spółkami Skarbu Państwa, muszą w przypadkach, gdy przepisy prawne tak przewidują, uzyskać wszystkie zezwolenia i koncesje do momentu wniesienia do sądu rejestrowego wniosku o zarejestrowanie spółki (por. rozdz. 1 opracowania). Pierwszym etapem w procesie tworzenia spółki akcyjnej z udziałem zagranicznym jest sporządzenie statutu spółki, który zgodnie z art. 308 k.h. powinien być również sporządzony w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Statut sporządzony w języku polskim podpisują założyciele spółki. Dla partnera zagranicznego należy sporządzić tłumaczenie statutu oraz innych dokumentów spółki na język urzędowy państwa, którego obywatelem jest partner zagraniczny lub w którym jest on zarejestrowany jako podmiot gospodarczy. Założyciele sporządzają akt założycielski, który w momencie dokonania rejestracji staje się statutem spółki akcyjnej. Zgodnie z art. 309 k.h., statut spółki akcyjnej powinien zawierać obligatoryjnie następujące dane: 1) Imiona i nazwiska założycieli, a w przypadku osób prawnych firmę lub nazwę, a także adresy. 2) Kodeks handlowy przewiduje, iż co najmniej trzech założycieli może założyć spółkę akcyjną, za wyjątkiem spółek, których założycielem jest Państwo lub samorząd terytorialny. 3) Firmę i siedzibę spółki (por. komentarz do umowy spółki z o.o.). 102 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym 4) Przedmiot przedsiębiorstwa (por. komentarz do umowy spółki z o.o.). 5) Wysokość kapitału akcyjnego i sposób jego zebrania. Kwestią podstawową jest tutaj ustalenie, czy zebranie kapitału ma nastąpić w trybie prywatnym czy publicznym. 6) Nominalną wartość akcji i ich ilość, ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela. 7) Ilość akcji poszczególnych rodzajów i przywiązane do nich uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów. 8) Organizacje władz zarządzających i nadzorczych. 9) Ilość i rodzaje tytułów uczestnictwa w dochodach lub w podziale majątku spółki oraz przywiązanych do nich praw. 10) Wszelkie związane z akcjami obowiązki do świadczeń na rzecz spółki, poza obowiązkiem wpłacenia należności za akcje. 11) Warunki i sposoby umorzenia akcji. Analizując przepisy polskiego kodeksu handlowego należy dodać, że następujące decyzje w sprawach nie objętych statutem należą do kompetencji założycielli spółki: 1) określenie, czy na pokrycie kapitału akcyjnego mogą być wniesione aporty (wkłady niepieniężne) oraz rodzaj dopuszczalnych aportów. Gdy wnoszone są aporty, to zgodnie z art. 312 k.h. założyciele powinni sporządzić pisemne sprawozdanie podlegające badaniu przez biegłych rewidentów, którzy sporządzają opinię i przedstawiają ją pierwszym akcjonariuszom spółki; 2) ustalenie, czy przed rejestracją spółki jej kapitał akcyjny może być przeznaczony na nabycie przedmiotów lub praw majątkowych oraz na wynagrodzenia za usługi świadczone na rzecz spółki. Wynagrodzenie za usługi lub sumy wydatkowane na nabycie przedmiotów lub praw majątkowych na rzecz spółki muszą być ujęte w sprawozdaniu określonym w punkcie 1 (por. art. 312 k.h.); 3) zarządzanie aportami wniesionymi na pokrycie kapitału akcyjnego oraz zabezpieczenie wniesionych wpłat w przypadku zawiązania prywatnego; 103 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. 4) ustalenie podstawowych warunków emisji akcji oraz określenie podmiotów, do których skierowana będzie oferta objęcia akcji (przy zawiązaniu prywatnym); 5) decyzja o przyznaniu akcji poszczególnym subskrybentom (przy zawiązaniu publicznym). Kwestią podstawową w procesie tworzenia spółki akcyjnej jest podjęcie decyzji, czy kapitał akcyjny zostanie wpłacony przez zamknięty krąg akcjonariuszy (tzw. zawiązanie prywatne), czy dokonana zostanie publiczna subskrypcja akcji (tzw. zawiązanie publiczne). Zawiązanie prywatne, zwane też łącznym, określone jest w art. 314 i 315 k.h., polega na tym, iż nie dokonywana jest publiczna subskrypcja akcji. Pierwszym etapem procesu tworzenia spółki jest w tym przypadku sporządzenie statutu spółki. Następnie wszyscy akcjonariusze powinni, w odpowiedzi na złożoną przez założycieli ofertę przystąpienia, złożyć w formie notarialnej oświadczenie o przystąpieniu do spółki. Zgodnie z art. 314 k.h., oświadczenie takie powinno zawierać: - zgodę na przystąpienie do spółki; - zgodę na objęcie akcji w oznaczonej wysokości, ilości, ich cenę emisyjną, terminy wpłat; - zgodę na brzmienie statutu. Zawiązanie publiczne polega na tym, iż założyciele spółki poszukują kapitału akcyjnego w drodze publicznej subskrypcji akcji. Procedura dokonywania publicznej subskrypcji akcji oparta jest o przepisy kodeksu handlowego oraz ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz.U. z 1994 r. Nr 58, poz. 239 ze zm.). Zgodnie z cytowanymi aktami prawnymi, papiery wartościowe mogą zostać wprowadzone do obrotu publicznego tylko za zgodą Komisji Papierów Wartościowych, natomiast obsługa emisji akcji musi być zlecona przedsiębiorstwu maklerskiemu, np. w drodze tzw. umowy underwriting bankowi uprawnionemu do dokonywania czynności maklerskich. Art. 50 ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi stanowi, iż wniosek o wyrażenie zgody na wprowadzenie papierów wartościowych do publicznego obrotu powinien zawierać następujące dane: 104 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym - określenie nazwy (firmy) i siedziby emitenta, - podstawowe dane o emisji, a w szczególności rodzaj emitowanego papieru wartościowego, wielkość i wartość emisji, przewidywaną datę emisji, - oznaczenie podmiotu prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, wprowadzającego papiery wartościowe do obrotu. Do wniosku, zgodnie z art. 50 § 2 ustawy, należy dołączyć prospekt emisyjny oraz odpowiednio: odpis statutu oraz uchwałę lub oświadczenie o emisji, złożone przez właściwy organ emitenta. Komisja Papierów Wartościowych wyraża zgodę w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Kodeks handlowy w art. 316-328 wymaga, aby zostały dokonane następujące czynności w celu zawiązania spółki akcyjnej w drodze publicznej subskrypcji: 1) Ogłoszenie statutu spółki. Statut powinien być ogłoszony w „Monitorze Polskim" ze wskazaniem, kiedy został sporządzony i przed jakim notariuszem. Nie jest dopuszczalne połączenie go z wezwaniem do zapisywania się na akcje. 2) Założyciele przed wezwaniem do zapisywania się na akcje powinni złożyć do depozytu sądu rejonowego, właściwego dla siedziby spółki kaucje w wysokości 1/20 wysokości kapitału akcyjnego, określonego w projekcie statutu. 3) Przygotowanie ogłoszenia wzywającego do zapisywania się na akcje tzw. prospektu emisyjnego winno być powierzone w drodze umowy underwriting wyspecjalizowanym instytucjom, np. bankom. 4) Zapisy i wpłaty na akcje powinny być przyjmowane, zgodnie z art. 320 k.h., jedynie przez banki polskie mające zezwolenie Ministra Finansów na dokonywanie takich czynności. Działania takie powinny być również zlecone w drodze umowy underwriting. 5) Zgodnie z kodeksem handlowym, nie ma ograniczeń czasowych dla przygotowania subskrypcji przy zawiązaniu publicznym spółki. Natomiast zamknięcie subsktrypcji powinno nastąpić w ciągu trzech miesięcy od daty jej otwarcia. 105 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. 6) Ostatnim etapem kończącym proces zawiązania spółki akcyjnej w drodze subskrypcji publicznej jest zwołanie zgromadzenia organizacyjnego spółki w terminie do dwóch miesięcy od daty zamknięcia subskrypcji. Kolejnym etapem w procesie tworzenia spółki akcyjnej jest wniesienie całego kapitału akcyjnego. Kapitał akcyjny pokrywany jest wkładami akcjonariuszy. Obowiązek pokrycia kapitału akcyjnego spółki w częściach odpowiadających objętym akcjom powstaje w momencie zawiązania spółki. Kodeks handlowy w art. 311 § 3 przewiduje, iż do dokonania rejestracji spółki akcyjnej akcjonariusze zobowiązani są do wpłacenia 1/4 kwoty wysokości kapitału zakładowego, natomiast w etapie porejestracyjnym pozostają dłużnikami spółki i są zobowiązani do dopłacenia pozostałej kwoty. W przypadku subskrypcji publicznej akcji, gromadzenie kapitału nie nastręcza problemów, ponieważ w przypadku zawarcia z uprawnionym bankiem umowy underwriting bank dokonuje wszystkich niezbędnych operacji finansowych i udziela gwarancji zgromadzenia kapitału akcyjnego. Natomiast inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku subskrypcji prywatnej, problem stanowi sposób gromadzenia wpłat. Do momentu rejestracji spółki akcyjnej istnieje spółka cywilna nie posiadająca osobowości prawnej, która zrzesza osoby cywilne lub prawne, i jako taka może posiadać konto bankowe. Podstawową formą dokonywania wpłat na poczet akcji przez założycieli spółki akcyjnej jest przelew lub forma rozliczenia bezgotówkowego. Następnym etapem w procesie powstawania spółki akcyjnej jest ustanowienie władz spółki. Art. 326 k.h. przewiduje, iż powinno odbyć się zgromadzenie organizacyjne, działające na zasadach przewidzianych dla walnych zgromadzeń. Zgromadzenie otwiera jeden z założycieli. Zgromadzenie organizacyjne ma kilka zadań do wykonania. Przede wszystkim powinno ono: - stwierdzić objęcie akcji i uiszczenie niezbędnych opłat; - zawierać odczytanie sprawozdania założycieli oraz opinii biegłych rewidentów; 106 Procedura zakładania spółek z udziałem zagranicznym - zatwierdzać osobną uchwałą ogólną wysokość kosztów organizacyjnych; - dokonać wyboru pierwszych władz spółki. Powoływanie i odwoływanie członków władz spółki, tj. zarządu, rady nadzorczej i komisji rewizyjnej należy do kompetencji walnego zgromadzenia (art. 336-368, 379 § 1 i 2, 380 § 1 oraz 381). Walne zgromadzenie dokonuje tego w drodze uchwały. Należy powołać następujące organy: 1) Zarząd składający się z jednego lub więcej członków, akcjonariuszy lub osób spoza ich grona. 2) Radę nadzorczą składającą się przynajmniej z pięciu członków. 3) Komisję rewizyjną, jeżeli statut przewiduje istnienie tego organu. Komisja rewizyjna powiną składać się co najmniej z pięciu członków wybieranych przez walne zgromadzenie. Ostatnim etapem w procesie tworzenia spółki akcyjnej jest dokonanie rejestracji spółki. Zgodnie z ustawą z dnia 24 maja 1989 r. o rozpatrywaniu przez sądy spraw gospodarczych (Dz.U. Nr 33, poz. 175 z 1989 r.), rejestry handlowe prowadzone są przez sądy rejonowe, a właściwość sądów wyznaczona jest przez kryterium położenia siedziby spółki. Ponieważ zgłoszenie spółki do rejestru handlowego leży w kompetencji zarządu spółki, to skuteczność zawiązania publicznego musi być potwierdzona przez zgromadzenie organizacyjne, a następnie powinny zostać utworzone organy spółki (por. wyżej). Strona formalna polega na wypełnieniu i podpisaniu arkusza rejestru handlowego, a treść wpisu, zgodnie z art. 330 i 331 k.h., powinna zawierać: - firmę, siedzibę i przedmiot przedsiębiorstwa; - wysokość kapitału akcyjnego; - ilość i wartość nominalną akcji; - ilość akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania; - wzmiankę, jaka część kapitału akcyjnego została wpłacona przed zarejestrowaniem; - imiona i nazwiska członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki; 107 REJENT Nr 7/8 - lipiec/sierpień 1995 r. - jeżeli przy zawiązaniu spółki akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne - zaznaczenie tej okoliczności; - czas trwania spółki, jeżeli w myśl statutu jest ograniczony; -jeżeli statut wskazuje pismo przeznaczone do ogłoszeń spółki - oznaczenie tego pisma; Do zgłoszenia spółki należy dołączyć: - statut; - akty o zawiązaniu spółki i objęciu akcji; - oświadczenie wszystkich członków zarządu, że przepisane statutem wkłady na akcje zostały dokonane i że przejście wkładów niepieniężnych na spółkę z chwilą jej zarejestrowania jest zapewnione; - stwierdzenie ustanowienia władz spółki z wyszczególnieniem ich składu osobowego; - dowód zezwolenia i zatwierdzenia statutu przez właściwe władze, jeżeli do powstania spółki jest to wymagane. Dodatkowo, w przypadku zebrania kapitału akcyjnego w drodze publicznej subskrypcji, należy dołączyć: - protokół zgromadzenia organizacyjnego wraz z prospektami; - spis subskrybentów z uwidocznieniem liczby akcji, przypadających na każdego z nich, i wysokość uiszczonych wpłat; - poświadczenie banków o wysokości dokonanych wpłat. Należy także dołączyć sprawozdanie założycieli wraz z opinią biegłych rewidentów oraz sprawozdanie komisji wybranej na zgromadzeniu organizacyjnym. 108