docPODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY WOBEC PRACOWNIKA
download 
Reklamacja Transkrypt
PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY WOBEC PRACOWNIKA
PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY WOBEC PRACOWNIKA KANCELARIA PRAWNA R E G U L U S Jachranka kwiecień 2009 ŹRÓDŁA OBOWIĄZKÓW PRACODAWCY WOBEC PRACOWNIKA POWSZECHNE PRAWO PRACY – KONSTYTUCJA, KODEKS PRACY PONADZAKŁADOWE PRAWO PRACY – PONADZAKŁADOWY UKŁAD ZBIOROWY PRACY ZAKŁADOWE PRAWO PRACY – ZAKŁADOWY UKŁAD ZBIOROWY PRACY, REGULAMIN ZAKŁADOWEGO FUNDUSZU ŚWIADCZEŃ SOCJALNYCH, REGULAMIN PRACY, UMOWY SPOŁECZNE, POROZUMIENIA SPOŁECZNE, PAKIETY SOCJALNE, INDYWIDUALNE PRAWO PRACY – UMOWA O PRACĘ OBOWIĄZKI PRACODAWCY Podstawowe /obowiązki pracodawcy będące jednocześnie głównymi zasadami prawa pracy Obowiązki szczegółowe OBOWIĄZKI PRACODAWCY A PODSTAWOWE ZASADY PRAWA PRACY Art. 11 [1]. KP p. 4 RVHP Pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. godność pracownika to: szacunek przysługujący pracownikowi ze względu na jego osobowość, indywidualność, płeć, postawę obywatelską i społeczną, wyznawany system wartości, Przy ocenie naruszenia dóbr osobistych należy stosować różnorodne kryteria, a więc poglądy rozsądnych i uczciwie myślących ludzi, doświadczenie życiowe, a także opinia społeczna, czyli panujący w społeczeństwie nim system wartości Przykłady braku naruszenia godności osobistej Nie narusza godności pracownika: przeszukiwanie pracownika w celu zapobieżenia wynoszenia mienia pracodawcy, gdy pracownicy zostali uprzedzeni o możliwości stosowania kontroli krytyczna ocena wykonywania zleconych zadań, nawet jeśli ocena przełożonych okaże się niesłuszna, uzasadnione okolicznościami polecenie udania się na komisariat policji w celu zbadania trzeźwości pracownika Przykłady naruszania dóbr osobistych Naruszaniem godności pracownika jest: ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia molestowanie seksualne wszelkie czyny mające jednocześnie charakter mobbingu katalog dóbr osobistych, które pracodawca obowiązany jest chronić dobra osobiste człowieka to w szczególności: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukową, artystyczną, wynalazczą i racjonalizatorską. prawo do intymności i do prywatności życia osobistego. OBOWIĄZKI PRACODAWCY A PODSTAWOWE ZASADY PRAWA PRACY - cd Art. 11 [2] Obowiązek zapewnienia pracownikom równych praw z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet zatrudnieniu. Art. 11 [3] Obowiązek zapobiegania dyskryminacji w zatrudnieniu, bezpośredniej lub pośredniej, ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy Przestrzeganie BHP – obowiązek podstawowy pracodawcy Art. 15. kp, RVHP. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Art. 66 ust. 1 Konstytucji, każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Obowiązek; powszechny i bezwzględny; ciąży na wszystkich pracodawcach w odniesieniu do wszystkich pracowników, jego realizacja nie jest zależna od tego, jak pracownik pracuje, Z zasady tej wynika także obowiązek egzekwowania od pracowników przestrzegania przepisów i zasad bhp. Przestrzeganie BHP – obowiązek podstawowy CD ZAPENIENIE BHP; pracodawca obowiązany jest do zapewnienia pracownikowi faktycznego bezpieczeństwa, a nie tylko do realizacji obowiązków wynikających z przepisów bhp. Zapewnienie pracownikom BHP polega na stworzeniu przy wykorzystaniu nie tylko instrumentów prawnych, lecz także technicznych, technologicznych, organizacyjnych takiej sytuacji, w której nie będą zagrożone życie, zdrowie i spokój psychologiczny pracownika. Przestrzeganie BHP CD. Obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikom BHP pracy nie ma charakteru absolutnego. Istnieją prace, które ze swej istoty zakładają znaczny element niebezpieczeństwa, działanie w warunkach ekstremalnych, np. prace osób uczestniczących w akcjach ratowniczych. Oraz prace, przy których nie jest możliwe, uwzględniając aktualny stan nauki i techniki, wyeliminowanie warunków szkodliwych lub uciążliwych, Formami rekompensaty naruszenia BHP są: skrócony czas pracy, dodatkowe urlopy wypoczynkowe, dodatki za pracę w warunkach szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych. Konkretyzacja obowiązków pracodawcy w ramach BHP Dział X Kodeksu pracy, Regulamin Pracy VHP rozdział XI OBOWIĄZEK ZAPEWNIENIA BEZPIECZNYCH I HIGIENICZNYCH WARUNKÓW PRACY – ROZWINIĘCIE - ART. 207 kp Regulamin VHP Pracodawca jest obowiązany: chronić zdrowie życie pracowników organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, zapewniać przestrzeganie w zakładzie przepisów BHP, wydawać polecenia usunięcia uchybień, kontrolować wykonanie tych poleceń, zapewniać wykonanie nakazów, wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy, w tym wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy. OBOWIĄZEK ZAPEWNIENIA BEZPIECZNYCH I HIGIENICZNYCH WARUNKÓW PRACY – ROZWINIĘCIE - ART. 207 [1] KP Regulamin VHP Pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o: zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń, pracownikach wyznaczonych do: udzielania pierwszej pomocy, wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników. OBOWIĄZKI PRACODAWCY A PODSTAWOWE ZASADY PRAWA PRACY - PŁACA Art. 13. KP, Rgulamin Pracy VHP, Regulamin wynagrodzenia VHP Pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Warunki realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wynagrodzenia za pracę PODSTAWOWE ZASADY PRAWA PRACY CD. [WARUNKI SOCJALNE] Art. 16. KP, regulamin Pracy VHP Pracodawca, stosownie do możliwości i warunków, zaspokaja bytowe, socjalne i kulturalne potrzeby pracowników. [PODNOSZENIE KWALIFIKACJI] Art. 17. kp. Regulamin Pracy VHP Pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych obowiązek ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych Obowiązek pracodawcy ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych reguluje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz. U. Nr 103, poz. 472). Nakłada ono na pracodawcę obowiązek udzielania pracownikowi określonych świadczeń związanych z dokształcaniem się w formach szkolnych i pozaszkolnych tylko w tym przypadku, gdy pracownik został skierowany na naukę przez pracodawcę. Obowiązek zaspokajania socjalnych potrzeb pracowników Obowiązek pracodawcy zaspokajania potrzeb socjalnych pracowników jest ujęty w sposób względnie bezwarunkowy w ustawie z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335). Z tego obowiązku nie wynikają żadne roszczenia pracownika świadczenia. Pracownik nabywa prawo do otrzymania świadczenia z funduszu socjalnego wtedy, gdy to świadczenie zostanie mu przyznane Obowiązek zaspokajania socjalnych potrzeb pracowników Działalność socjalna - usługi świadczone przez pracodawców na rzecz: wypoczynku na terenie kraju i zagranicy, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej w formie rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Osobami uprawnionymi do korzystania z funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści, byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał takie prawo w regulaminie funduszu świadczeń socjalnych Obowiązek tworzenia funduszu mają pracodawcy zatrudniający według stanu na 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty Obowiązek zaspokajania socjalnych potrzeb pracowników cd Fundusz tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Szczegóły naliczania funduszu reguluje art. 8 ustawy. Regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych reguluje prawa i obowiązki stron stosunku pracy i tym samym jest on źródłem prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p. Zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele, zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu ustala pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładowymi organizacjami związkowymi. Jeżeli w sprawie regulaminu organizacje związkowe nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska w terminie 30 dni, regulamin wprowadza sam pracodawca. Pracodawca dysponuje środkami funduszu. OBOWIĄZKI PRACODAWCY USZCZEGÓŁOWIENIE ART. 94 kp, Regulamin pracy VHP KATALOG OBOWIĄZKÓW PRACODAWCY WOBEC PRACOWNIKA OBOWIĄZKI PRACODAWCY – USZCZEGÓŁOWIENIE Art. 94 KP. PRACODAWCA MA OBOWIĄZEK: 1) zaznajamiać pracowników z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy oraz ich podstawowymi uprawnieniami, p.4 ust2 lit b) regulaminu pracy 2) organizować pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również osiąganie przez pracowników, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy, p.4 ust2 lit K) regulaminu pracy 2a) organizować pracę w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy, zwłaszcza pracy monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie, p.4 ust2 lit j) regulaminu pracy OBOWIĄZKI PRACODAWCY – USZCZEGÓŁOWIENIE 2b) przeciwdziałać dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy, p.4 ust2 lit t) regulaminu pracy 4) zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, p.4 ust2 lit c g h) regulaminu pracy 5) terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie, p.4 ust2 lit n) regulaminu pracy OBOWIĄZKI PRACODAWCY – USZCZEGÓŁOWIENIE 6) ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych, p.4 ust2 lit m) regulaminu pracy 7) stwarzać pracownikom podejmującym zatrudnienie po ukończeniu szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe lub szkoły wyższej warunki sprzyjające przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy, 8) zaspokajać w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników ust2 lit l) regulaminu pracy OBOWIĄZKI PRACODAWCY – USZCZEGÓŁOWIENIE 9a) prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników, p.4 ust2 lit p) regulaminu pracy 9b) przechowywać dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników w warunkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem, 10) wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego. p.4 ust2 lit r) regulaminu pracy Obowiązki Pracodawcy nałożone innymi przepisami KP i regulaminu pracy VHP KP i P. 22 RVHP - obowiązek przestrzegania ustalonej normy czasu pracy, KP i P. 23 RVHP obowiązek stosowania wprowadzonego regulaminem systemu organizacji czasu pracy KP i P. 25 RVHP obowiązek stosowania przyjętego okresu rozliczeniowego – 4 miesiące KP i P. 28 RVHP obowiązek przestrzegania ograniczeń dotyczących zatrudniania pracowników w godzinach nadliczbowych Obowiązki Pracodawcy nałożone innymi przepisami KP i regulaminu pracy VHP KP i p.30 RVHP obowiązek udzielenia pracownikowi, którego dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin, 15 minutowej przerwy na spożycie posiłku wliczanej do czasu pracy KP i p.33 RVHP obowiązek przestrzegania przepisów dotyczących pracy w soboty, niedziele, święta oraz dni wolne od pracy jw. udzielenia dnia wolnego w zamian za pracę w dniu wolnym od pracy Obowiązki Pracodawcy nałożone innymi przepisami KP i regulaminu pracy VHP wynagrodzenie Kp, p.38 RVHP obowiązek wypłaty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy spowodowanej chorobą na zasadach ustalonych w kodeksie prac obowiązek wypłaty wynagrodzenia w sposób wybrany przez pracownika - do rąk pracownika albo na wskazany rachunek bankowy obowiązek wypłaty wynagrodzenia z dołu, raz w miesiącu, nie później niż do 10-go dnia następnego miesiąca Obowiązki Pracodawcy nałożone innymi przepisami KP i regulaminu pracy VHP – wynagrodzenie CD Kp i p 40,41,42 RVHP obowiązek wypłaty wynagrodzenia wypłacanego do rąk pracownika w kasie w siedzibie pracodawcy obowiązek wypłaty pełnego wynagrodzenia i niedopuszczalność dokonywania potrąceń innych niż przewidziane w przepisach kodeksu pracy obowiązek zachowania w tajemnicy wynagrodzeń pracowniczych Obowiązki Pracodawcy nałożone innymi przepisami KP i regulaminu pracy VHP – Urlop i wypoczynek obowiązek udzielenia dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 4 dni roboczych, ponad udzielany na zasadach określonych w kodeksie pracy obowiązek udzielenia pracownikowi zatrudnionemu w pięciobrygadowym systemie organizacji pracy w ruchu ciągłym dnia wolnego od pracy za każdy miesiąc zatrudnienia w tym systemie z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za ten dzień obliczonego jak za urlop wypoczynkowy Obowiązki Pracodawcy nałożone innymi przepisami KP i regulaminu pracy VHP – Art. 94 [1]. Pracodawca udostępnia pracownikom tekst przepisów dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu w formie pisemnej informacji rozpowszechnionej na terenie zakładu pracy lub zapewnia pracownikom dostęp do tych przepisów w inny sposób przyjęty u danego pracodawcy. Do pracodawcy należy wybór, czy tekst przepisów dotyczących równego traktowania rozpowszechni wśród pracowników jako informację na piśmie, czy umożliwi dostęp do nich w inny, przyjęty sposób. Obowiązki Pracodawcy nałożone innymi przepisami KP i regulaminu pracy VHP Art. 94[2]. Pracodawca jest obowiązany informować pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy o możliwości zatrudnienia w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy, a pracowników zatrudnionych na czas określony - o wolnych miejscach pracy. Obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca Świadectwo pracy jest dokumentem o ściśle określonej treści, Pracodawca jest bezwzględnie obowiązany wystawić i wydać pracownikowi z chwilą rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Żadne okoliczności nie zwalniają pracodawcy z obowiązku wydania świadectwa pracy i nie usprawiedliwiają późniejszego jego wydania niż w momencie ustania stosunku pracy. pracodawca nie może uzależnić wydania świadectwa pracy od uprzedniego rozliczenia się pracownika. Wyjątek - gdy bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy o pracę strony zawierają kolejną umowę o pracę Odszkodowanie za niewydanie świadectwa pracy Pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Odszkodowanie, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni. Orzeczenie o odszkodowaniu w związku z wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy stanowi podstawę do zmiany tego świadectwa. Obowiązki pracodawcy nałożone samym regulaminem VHP Obowiązek przechowywania rzeczy związanych z procesem pracy w miejscach do tego wyznaczonych i odpowiedzialność za ich utratę p. 9 RVHP Obowiązek ( w miarę możliwości) zapewnienia parkingu p. 10 RVHP obowiązek zapewnienia miejsc wyznaczonych do palenia tytoniu miejsca te muszą być higieniczne i spełniać wymogi bhp i ppoż. p. 14 RVHP obowiązek przyjmowania pracowników w sprawach skarg i wniosków dotyczących funkcjonowania Spółki, obowiązek udzielania odpowiedzi na skargi i wnioski w terminie 14 dni p. 17 RVHP Obowiązki pracodawcy wynikające z Wykazu dodatkowych świadczeń przysługujących pracownikowi na podstawie Regulaminu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych obowiązek opłacania pracownikowi składki emerytalnej na III filar w wysokości 4% podstawy składki na ubezpieczenie społeczne (w ramach Pracowniczego Programu Emerytalnego) obowiązek zapewnienia bezpłatnej opieki medycznej w prywatnej klinice medycznej LuxMed obowiązek pokrywania kosztów dowolnej ilość połączeń do korporacyjnych numerów telefonów oraz innych usługi o określonej wartości, stosownie do danego pakietu, wykonywanych z służbowych telefonów komórkowych Obowiązki pracodawcy wynikające z Regulaminu Programu Ochrony Zdrowia obowiązek utworzenia i finansowania Programu Ochrony Zdrowia, z którego środki przeznaczane są na dofinansowanie i refundację kosztów poniesionych na ratowanie zdrowia lub życia pracowników, emerytów i rencistów - byłych pracowników oraz członków ich rodzin Obowiązki pracodawcy wynikające z Regulaminu wynagradzania § 6 ust. 2 obowiązek aktualizacji taryfikatora stanowisk i tabeli miesięcznych stawek wynagrodzeń zasadniczych w porozumieniu ze związkami § 7 obowiązek negocjowania z organizacjami związkowymi wysokości funduszu wynagrodzeń zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń 13 ust. 2 obowiązek utrzymania w tajemnicy wysokości wynagrodzenia pracownika Obowiązki pracodawcy wynikające z Regulaminu wynagradzania § 14 ust. 1 obowiązek stosowania form wynagradzania (miesięczna, ryczałtowa, godzinowa) § 14 ust. ust. 4 obowiązek kształtowania wynagrodzenia pracownika w taki sposób, aby stawka wynagrodzenia zasadniczego pracownika nie była niższa od minimalnego wynagrodzenia za prace oraz najniższej stawki ustalonej dla kategorii zaszeregowania pracownika stosownej tabeli stawek § 15 obowiązek wypłacania dodatków: za pracę w godzinach nadliczbowych; za pracę w porze nocnej; za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych lub niebezpiecznych; za pracę w soboty, niedziele i święta; za pełnienie pogotowia domowego; za staż pracy Obowiązki pracodawcy wynikające z Regulaminu wynagradzania § 17 obowiązek utworzenia funduszu motywacyjnego (gromadzącego środki na premie i nagrody) § 22 obowiązek wypłaty premii rocznej § 23 obowiązek wypłaty nagrody jubileuszowej § 24 obowiązek wypłaty jednorazowej odprawy pieniężnej w związku z przejściem pracownika na rentę lub emeryturę § 25 obowiązek wypłaty jednorazowej odprawy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika Obowiązki pracodawcy wynikające z Regulaminu wynagradzania § 26 obowiązek finansowania pracownikowi mającemu co najmniej roczny staż pracy korzystania z energii elektrycznej według ulgowej taryfy § 27 obowiązek dofinansowania pracownikom biletów miesięcznych na przejazdy środkami komunikacji miejskiej w wysokości 60% Obowiązki wynikające z definicji stosunku pracy - art. 22 kp obowiązek zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem obowiązek kierowania pracą pracownika Obowiązki wynikające z ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych obowiązek szanowania praw przysługujących związkom zawodowym, pracownikom pełniącym z wyboru funkcje związkowe i ich członkom oraz realizacji nałożonych przez ustawę obowiązków Obowiązki wynikające z art. 29 określającego obligatoryjną treść umowy o pracę obowiązek zawarcia umowy o pracę na piśmie obowiązek poinformowania pracownika o jego warunkach zatrudnienia: obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę, wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego, obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę, Obowiązki wynikające z art. 29 określającego obligatoryjną treść umowy o pracę cd układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty, porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy) zmianie jego warunków zatrudnienia, o objęciu pracownika układem zbiorowym pracy, a także o zmianie układu zbiorowego pracy, którym pracownik jest objęty Obowiązki pracodawcy – spółki Vattenfall Heat Poland S.A. wynikające z Pakietu Gwarancji Socjalnych Obowiązki Pakiet socjalny §4 - obowiązek pozostania członkiem Związku Pracodawców Elektrociepłowni – sygnatariusza Ponadzakładowego Układu zbiorowego Pracy dla Pracowników Przemysłu Energetycznego Obowiązki Pakiet socjalny cd §6 obowiązek zapewnienia pracownikom prawa wyboru członków Rady Nadzorczej oraz Zarządu obowiązek konsultowania z organizacjami związkowymi utworzenia podmiotu zależnego od EW S.A. na bazie majątku EW S.A. obowiązek objęcia pracowników podmiotu zależnego gwarancjami Pakietu obowiązek odkupienia akcji EW S.A. od osób, które nabyły akcje w trybie art. 36 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw obowiązek wypłaty pracownikom nagrody prywatyzacyjnej Obowiązki Pakiet socjalny cd § 7 obowiązek zatrudniania pracowników objętych Pakietem i zakaz wypowiadania im umów o pracę przez 60 miesięcy od dnia wejścia w życie Pakietu, a w przypadku rozwiązania umowy o pracę obowiązek wypłaty odprawy § 8 obowiązek wypłaty odprawy w przypadku rozwiązania umowy o pracę w ciągu 60 miesięcy po upływie okresu gwarancyjnego § 9 obowiązek wypłaty odprawy w przypadku rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron w okresie od dnia 1 czerwca 2000 r. do 31 grudnia 2000 r. Obowiązki Pakiet socjalny cd § 11 obowiązek zatrudniania pracownika, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku § 14 obowiązek zwiększenia środków na wynagrodzenia Obowiązki Pakiet socjalny cd § 16 obowiązek utrzymania dotychczasowej działalności socjalnej obowiązek dokonywania odpisu podstawowego na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych w wysokości 200% odpisu na jednego zatrudnionego obowiązek dodatkowego zasilania ZFŚS w przypadku wypracowania zysku obowiązek uregulowania zasobów mieszkaniowych EW S.A. § 17 obowiązek utworzenia pracowniczego programu emerytalnego obowiązek kontynuowania grupowego ubezpieczenia pracowników na dotychczasowych zasadach i warunkach przez okres 10 lat Obowiązki Pakiet socjalny cd § 19 obowiązek wypłacenia odprawy rodzinie pozostającej po pracowniku zmarłym w wyniku nieszczęśliwego wypadku przy pracy lub pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy powodującemu trwałą niezdolność do pracy § 20 obowiązek przekazywania co roku pieniędzy na Scentralizowany Fundusz Sportu § 22 obowiązek utrzymania dotychczasowego standardu i zakresu opieki zdrowotnej nad pracownikami § 23 obowiązek przeprowadzania szkoleń pracowników Obowiązki Pakiet socjalny cd § 24 obowiązek przekwalifikowania i przyuczenia pracownika do nowej pracy w razie likwidacji albo przekształcenia jego stanowiska pracy § 25 obowiązek pokrywania kosztów szkoleń pracowników, jeżeli przemawiają za tym potrzeby EW S.A. § 26 obowiązek przygotowania programu mającego na celu zminimalizowanie ryzyka powstawania chorób zawodowych i wypadków przy pracy § 27 obowiązek udzielenia 4 dodatkowych dni urlopu wypoczynkowego pracownikom zatrudnionym na stanowiskach, na których występują warunki szczególnie uciążliwe, niebezpieczne lub szkodliwe Obowiązki Pakiet socjalny cd § 28 obowiązek zapewnienia pracownikom niezbędnych szkoleń z zakresu bhp § 29 obowiązek tworzenia miejsc pracy chronionej dla pracowników, którzy stali się niepełnosprawni w związku z zatrudnieniem Obowiązki Pakiet socjalny cd § 30 obowiązek zapewnienia organizacjom związkowym warunków do prowadzenia działalności związkowej - obowiązek pokrywania kosztów szkoleń związkowych - obowiązek wyrażania zgody na odbywanie walnych zebrań członków lub delegatów zakładowych organizacji związkowych w godzinach pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia - obowiązek pokrywania kosztów ww. zebrań § 32 obowiązek stosowania postanowień korzystniejszych dla pracowników w okresie poprzedzającym zintegrowanie Pakietu z zakładowym układem zbiorowym pracy OBOWIĄZKI PRACODAWCY WOBEC PRACOWNIKA – PODSUMOWANIE 1) OBOWIĄZEK zatrudniania pracownika i należytego współdziałania przy wykonywaniu zobowiązania przez pracownika, 2) OBOWIĄZEK spełnienia świadczenia wzajemnego wobec wykonywanej przez pracownika pracy, czyli zapłaty wynagrodzenia, 3) OBOWIĄZEK przejawiania troski o interesy pracownika. PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKA – ART. 100 KODEKSU PRACY KATALOG Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. Pracownik jest obowiązany w szczególności: przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy, przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku, przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych, PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKA – ART. 100 KODEKSU PRACY KATALOG CD. dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach, przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego. WZAJEMNE PRAWA I OBOWIĄZKI PRACODAWCY I PRACOWNIKA Obowiązki pracodawcy przykładowo wskazane w art. 94 i obowiązki pracownika wskazane w art. 100 tworzą łącznie opis zasadniczej treści stosunku pracy. Każdy stosunek pracy można bowiem opisać bądź od strony uprawnień, bądź od strony obowiązków podmiotów tego stosunku. Konsekwencje nierealizowania obowiązków wobec pracowników przez pracodawcę - brak współdziałania z pracownikiem w wykonywaniu jego obowiązków pracowniczych Jeżeli z braku należytego współdziałania pracodawcy praca nie zostanie zrealizowana lub zrealizowana nienależycie, to w zależności od stopnia braku współpracy pracownik będzie przede wszystkim zwolniony w całości lub w części z odpowiedzialności za poniesioną przez pracodawcę szkodę wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Konsekwencje nierealizowania obowiązków wobec pracowników przez pracodawcę - brak współdziałania z pracownikiem w wykonywaniu jego obowiązków pracowniczych Pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej świadczenia, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy (art. 81 kodeksu pracy). Ciężkie naruszenie przez pracodawcę obowiązku współdziałania z pracownikiem przy wykonywaniu zobowiązania daje też pracownikowi podstawę do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracodawcy (art. 55 § 1 1 ). OBOWIĄZEK PRZECIWDZIAŁANIA MOBBINGOWI Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odszkodowania tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, OBOWIĄZEK PRZECIWDZIAŁANIA MOBBINGOWI działania mobbingowe działania zaburzające możliwość komunikowania się ofiary ze współpracownikami czy z przełożonymi, działania mające na celu zaburzenie społecznego odbioru dręczonego pracownika Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi cd. obowiązek szanowania godności i innych dóbr osobistych pracowników (art. 11 [1] obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy (art. 15, 94 pkt 4, art. 207); Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi – definicja Mobbing - to rodzaj terroru psychicznego stosowanego przez jedną lub kilka osób przeważnie przeciwko jednej osobie. Istotą mobbingu jest jego trwałość. Maltretowanie psychiczne, które stanowi istotę mobbingu, trwa długo w przeciwieństwie na przykład do molestowania, które może mieć charakter jednorazowy Cechą mobbingu jest bezbronność ofiary wobec mobbera. Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi – rodzaje Mobbing bierny - powtarzające się lekceważenie pracownika, niezauważanie go i niewydawanie jakichkolwiek poleceń, Mobbing czynny - obarczanie zbyt dużą odpowiedzialnością pracownika przy jednoczesnym ograniczeniu mu możliwości podejmowania decyzji, co stwarza u niego poczucie zagrożenia. Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi – sprawcy Portret psychologiczny dręczyciela - mobbera. Często to współpracownicy ofiary. Jest to bardzo często osoba o wyolbrzymionym poczuciu własnej wartości, która przecenia swoje umiejętności i wiedzę, nie przyjmuje krytyki innych i stosuje szykany wobec każdego, kto odważy się być wobec niej krytyczny), Mobbing - sprawcy Kto może dokonywać czynów mobbingowych: pracodawca będący osobą fizyczną, osoby zarządzające jednostkami organizacyjnymi będącymi pracodawcą, przełożeni inni pracownicy Obowiązek przeciwdziałania mobbing – ofiary Ofiarą może być każdy, Najczęściej mobbingowi poddawane są osoby zatrudnione na czas nieokreślony. Dominujące działania mobbingowe mają na celu zaburzenie społecznego odbioru osoby mobbingowanej. Sprawcą mobbingu w 2/3 badanych przypadków jest osoba współpracująca z ofiarą, a w 1/3 - przełożony. Kobiety są poddawane mobbingowi najczęściej przez przełożonych - też kobiety, a mężczyźni przez kolegów mężczyzn. Najczęstszą reakcja na mobbing jest jego ignorowanie, a nie konfrontacja. Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi – czynniki sprzyjające Czynniki wywołujące mobbing: związane z działalnością zakładu pracy jako organizacją, w tym zła struktura organizacyjna, koncentracja nadmiernej władzy przez przełożonych, czynniki osobiste; zawiść, nieżyczliwość, odwracanie przez osoby mobbingujące uwagi od swoich błędów, czynniki makrospołeczne - bezrobocie, Mobbing objawy Według wyników badań lekarskich mobbing może być przyczyną: zaburzeń psychicznych - zakłócenia koncentracji, stanów zwątpienia, stanów lękowych, depresji, prób samobójczych, chorób układu krążenia, zawałów serca chorób nowotworowych. Mobbing objawy cd Osoby, wobec których jest stosowany mobbing, w pierwszej fazie nie poddają się, starają się lekko traktować spotykające je szykany. Następnie, po dłuższym czasie, tracą poczucie własnej wartości, stają się coraz mniej efektywne w pracy, co naraża je na uzasadnioną krytykę Odpowiedzialność za stosowanie mobbingu spoczywa na każdym pracodawcy, choćby nie był osobiście zaangażowany w stosowanie mobbingu, a nawet nie orientował się, iż mobbing jest stosowany wobec pracowników u niego zatrudnionych. Rzeczą pracodawcy i w jego dobrze pojętym interesie jest stworzenie mechanizmów zapobiegających mobbingowi. Za brak odpowiednich działań w tym zakresie pracodawca może ponieść odpowiedzialność w postaci zadośćuczynienia pracownikowi, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi - podstawa prawna Podstawa prawna odpowiedzialności pracodawcy za szkodę wyrządzoną pracownikowi własnymi działaniami mobbingowymi: art. 471 k.c. o odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania art. 415 k.c. o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną zawinionym czynem niedozwolonym. Podstawa prawna odpowiedzialności pracodawcy za szkodę wyrządzoną działaniami innego pracownika: art. 430 k.c. o odpowiedzialności zwierzchnika za szkodę wyrządzoną innej osobie przez podwładnego przy wykonywaniu powierzonej mu czynności. Pracodawca może też ponosić odpowiedzialność za szkody wyrządzone pracownikowi działaniami mobbingowymi innego pracownika jako podżegacz, pomocnik albo podmiot świadomie korzystający z wyrządzonej drugiemu szkody (art. 422 k.c.). Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi - odszkodowanie Pracownik ma roszczenie do pracodawcy o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę w każdym wypadku, gdy doznał rozstroju zdrowia wskutek mobbingu, niezależnie od tego, czy zachodzą określone w przepisach Kodeksu cywilnego przesłanki odpowiedzialności pracodawcy za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym. Odpowiedzialność pracodawcy za krzywdę pracownika w postaci rozstroju zdrowia spowodowanego mobbingiem jest absolutna. Pracodawca ponosi tę odpowiedzialność nawet wówczas, gdy o stosowaniu mobbingu wobec pracownika przez innego pracownika nie wiedziały osoby kierujące zakładem pracy. art. 445 § 1 k.c. odszkodowanie za krzywdę, gdy wskutek działań dochodzi do uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Dochodzenie tego zadośćuczynienia jest jednak możliwe tylko wówczas, gdy spełnione są przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej z KC określonego podmiotu za ten czyn Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi prawo pracownika poddanego mobbingowi w zakładzie pracy do rozwiązania stosunku pracy Przyczyną uprawniającą pracownika do rozwiązania stosunku pracy jest sam fakt poddania pracownika mobbingowi w zakładzie pracy. Pracownik może rozwiązać stosunek pracy nawet wówczas, gdy został poddany mobbingowi przez innego pracownika, a pracodawca nie ponosi odpowiedzialności prawnej za ten mobbing. Pracownikowi, który rozwiązał stosunek pracy wskutek stosowanego wobec niego mobbingu, przysługuje odszkodowanie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę nawet wtedy, gdy nie poniósł szkody majątkowej. Wyższego odszkodowania może pracownik dochodzić, gdy udowodni, że wskutek rozwiązania stosunku pracy poniósł większą szkodę majątkową niż wysokość minimalnego wynagrodzenia.
