Włączniki i ściemniacze — ciemno, jasno... - e

© SCHNEIDER
Występują dwa typy okablowania: dwużyłowe i trójżyłowe. W dwużyłowych systemach
puszka instalacyjna obejmuje jedynie przewód
wchodzący i wychodzący. W tym wypadku,
aby zasilić elektronikę włącznika lub ściemniacza, trzeba podłączyć dane urządzenie
do minimalnego obciążenia. Natomiast
w przypadku systemów trójżyłowych występuje dodatkowo przewód zerowy (zazwyczaj
o kolorze niebieskim), który umożliwia zasilenie urządzenia z przewodu wejściowego
niezależnie od obciążenia.
N
a początek warto zastanowić się nad
własnymi preferencjami oraz aranżacją wnętrz, bo przecież oświetlenie
wpływa na samopoczucie, efektywność pracy,
a także na funkcjonalność danego pomieszczenia. I dopiero mając to na uwadze, można
wybrać określone rodzaje włączników lub
ściemniaczy. Występują one albo jako wkłady
puszkowe, bez wbudowanego sterowania,
albo jako włączniki ścienne z przyciskami.
Czasem wkłady puszkowe mogą być uzupełnione o przyciski i ramki montażowe, stając
się dzięki temu w pełni funkcjonalnymi przełącznikami ściennymi z wbudowanymi przyciskami. Po dokonaniu wyboru włączników
Producenci akcesoriów służących do sterowania oświetleniem wypuszczają na rynek coraz
to nowsze modele, dlatego też wybór tego właściwego, wbrew pozorom nie jest prosty. Tym
bardziej, że ilość oferowanych kształtów, kolorów oraz stylów, zdobień i wzorów wcale nie
ułatwia tej decyzji. Należy też pamiętać, że do
różnych wnętrz pasują innego typu włączniki.
Dodatkowo sposób użytkowania włączników
jest odmienny. Jedne mogą być klawiszowe,
inne z kolei regulują światło za pomocą finezyjnego pokrętła. Występują także włączniki podświetlane, co umożliwia łatwy dostęp do nich
w nocy. Niektóre gwarantują płynną regulację
natężenia światła, co jest możliwe w przypadku
specjalnych świetlówek energooszczędnych.
Natomiast zastosowanie nowoczesnego rozwiązania w postaci inteligentnej instalacji pozwoli
na automatyczne sterowanie oświetleniem
w całym domu lub w jego wybranej części.
© SCHNEIDER
© SCHNEIDER
W tej chwili na rynku istnieje wiele
rodzajów włączników, dlatego też
ich wybór powinien być dobrze
przemyślany i uzależniony
od rozmieszczenia światła
w konkretnych pomieszczeniach.
Przy planowaniu oświetlenia można
puścić wodze fantazji. Należy
jednak pamiętać o połączeniu swej
wyobraźni z funkcjonalnością.
Rodzaje włączników
46
KREATOR–PROJEKTY • 1/2011
stosuje się włączniki schodowe, a w środku
instaluje się jeden lub kilka włączników
krzyżowych.
• Zwierne — stosowane są głównie do czasowego zapalania światła, np. na klatkach
schodowych, oraz do włączania sygnału
dźwiękowego (dzwonek do drzwi) i otwierania furtek.
Rodzaje ściemniaczy
Ściemniacze służą do regulacji natężenia
światła. Dzięki nim to samo pomieszczenie
może służyć zarówno do pracy jak i zabawy.
Umożliwiają one także stworzenie odpowiedniego nastroju — idealnego na romantyczny
wieczór we dwoje. Wspomagają oświetlenie
dekoracyjne, za pomocą którego wydobywa
się strukturę pomieszczenia oraz akcentuje się
jego wybrane walory. Dlatego też najczęściej
montuje się je zamiast zwykłych włączników
jednobiegunowych w sypialniach, salonach
oraz w pokojach dla dzieci (takie rozwiązanie
czasem prowadzi do zastąpienia lampki nocnej przez regulowanie natężenia oświetlenia
w lampie głównej). Po zdecydowaniu się na
ten rodzaj oświetlenia należy pamiętać, że
ściemniacz musi pasować do używanych źródeł światła (w zależności od rodzaju tylko
żarówkowe lub indukcyjne i bierne obciążenia mogą być obsługiwane), a jego moc nie
może być mniejsza niż moc podłączonego
do niego oświetlenia. Ściemniacze zapala
się za pomocą pokrętła, suwaka oraz przez
odpowiednio długie przetrzymanie ręki na
płytce dotykowej. Co więcej, można nimi
sterować, używając w tym celu pilota. Istnieją
również ściemniacze o bardziej zaawansowanych funkcjach.
Ściemniacze z wbudowanym programem
symulacji obecności — o określonej porze
dnia włączają oświetlenie, a po zaprogramowanym czasie wyłączają je — to idealne
rozwiązanie dla obszaru znajdującego się tuż
przed drzwiami wejściowymi lub dla garaży.
Ściemniacze schodowe, czyli właściwie
rozszerzenia do ściemniaczy, służą do regulacji oświetlenia z różnych miejsc w pomieszczeniu, np. na schodach czy długich korytarzach
oraz w salonach posiadających dwa wejścia.
Oczywiście aranżując pomieszczenia, można łączyć różne rodzaje włączników i ściemniaczy, nadając wnętrzom niepowtarzalny
klimat. Należy jednak pamiętać, że decyzje
tego typu powinny być dobrze przemyślane,
gdyż ewentualne zmiany wiążą się z gruntownym remontem.
Agnieszka Vinenc
© SCHNEIDER
Rodzaje okablowania
Dzięki tym udogodnieniom można swobodnie
włączać i wyłączać całe zorganizowane układy
lamp w kilku pomieszczeniach na raz. Przed
zdecydowaniem się na konkretną koncepcję
instalacji świetlnej, warto przyjrzeć się bliżej
rodzajom dostępnych na rynku włączników.
• Jednoklawiszowe — dzielą się na jednobiegunowe, które po naciśnięciu klawisza
zapalają jedną lampę (z jedną żarówką
w żyrandolu) lub kilka żarówek zawartych w jednym żyrandolu, oraz dwubiegunowe — włączające jednocześnie lampy
dwóch niezależnych obwodów. Stosuje się
je najczęściej w małych pomieszczeniach,
niewymagających dużej ilości światła.
• Dwuklawiszowe — podobnie jak w przypadku jednoklawiszowych, występują jednobiegunowe lub dwubiegunowe. W jednobiegunowych, czyli inaczej świecznikowych, każdy z klawiszy odpowiada za
inną grupę żarówek połączonych jednym
obwodem w żyrandolu. Natomiast funkcjonowanie włączników dwubiegunowych
polega na zapaleniu odrębnych lamp
z woma różnymi obwodami świetlnymi.
• Trzyklawiszowe — występują najczęściej jednobiegunowe i trzybiegunowe.
Działanie jednobiegunowych polega na
włączeniu przy pomocy każdego z trzech
klawiszy różnych grup żarówek umieszczonych w jednym żyrandolu (stosuje się
je przede wszystkim przy aranżacji salonów, w połączeniu z dużymi, ozdobnymi
żyrandolami). Tymczasem trzybiegunowe
przy użyciu odrębnych klawiszy zapalają
oddzielne obwody (idealne rozwiązanie
do kuchni czy łazienki, gdzie ważne jest
oświetlenie miejscowe wybranych obszarów, np. zlewozmywaka czy wanny,
w których stale wykonuje się określone
czynności).
• Schodowe lub inaczej korytarzowe — służą do włączania jednego obwodu z dwóch
różnych miejsc. Tego typu rozwiązania są
pomocne, jak sama nazwa wskazuje, na
klatkach schodowych czy zwykłych schodach w domu — likwidują uporczywy problem ponownego schodzenia/wchodzenia
po schodach w celu włączenia/wyłączenia
światła lub pozostawiania go zapalonego
przez całą noc. Rozwiązanie to stosowane
jest także w długich przedpokojach, garażach oraz salonach z dwoma wejściami.
• Krzyżowe — służą do zapalania światła
z więcej niż dwóch miejsc. Zazwyczaj łączy się je z włącznikami schodowymi, np.
na obu końcach długiego przedpokoju
© SCHNEIDER
należy sprecyzować typ okablowania, który
jest niezwykle istotny przy ich instalacji.
© SCHNEIDER
jasno...
© SCHNEIDER
Włączniki i ściemniacze — ciemno,
KREATOR–PROJEKTY • 1/2011
47