Pobierz do PDF - Life Extension Europe

Transkrypt

Otyłość brzuszna u mężczyzn a niski poziom testosteronu
Wraz z wiekiem wielu mężczyzn pada ofiarą złośliwego cyklu, który
prowadzi do powstania zagrażającej życiu przypadłości, którą jest otyłość brzuszna u mężczyzn.
Okazuje się, że pomimo tego jak wiele ćwiczą lub jak mało jedzą, są niezdolni do zrzucenia dodatkowych
kilogramów, które gromadzą się w okolicach ich brzucha. Opublikowane badania wykazały, że niski
poziom testosteronu i otyłość napędzają się wzajemnie, wiążąc mężczyzn w pułapce spirali
przybierania na wadze i hormonalnego braku równowagi.[1]
Pomimo tego powszechnego zagrożenia dla zdrowa ludzkiego, większość lekarzy nie przeprowadza na
otyłych pacjentach testów badających poziom testosteronu. Gdyby tak było, możliwe, że miliony mężczyzn
mogłyby uniknąć zachorowania na zespół metaboliczny, cukrzycę typu 2, wysokie ciśnienie krwi,
miażdżycę i nowotwór.
Jeżeli jesteś jednym z tych mężczyzn, zmierz swój poziom testosteronu we krwi i poinformuj o wynikach
swojego lekarza.
Ten artykuł to omówienie badań wiążących niedobór testosteronu z przybieraniem na wadze i jego
„kuzynem” – zespołem metabolicznym. Dowiesz się jak testosteron determinuje budowę ciała i
gromadzenie tłuszczu. Przeczytasz o tym, dlaczego eksperci obecnie zalecają przeprowadzanie testów
mierzących poziom testosteronu wśród większości mężczyzn będących w średnim wieku oraz starszych.
Zapoznasz się również z dowodami potwierdzającymi rolę terapii testosteronem, przyczyniającej się do
znacznej utraty wagi.
Testosteron – sposób działania
Przez całe nasze życie, hormony płciowe kontrolują to jak wyglądamy,
czujemy się, a nawet myślimy. Badania przeprowadzane przez ostatnie 5 lat
wykazały, że niski poziom testosteronu jest blisko skorelowany z otyłością i
zespołem metabolicznym u mężczyzn.[2] Obecnie istnieją ważne dowody
potwierdzające fakt, że niski stan tego hormonu jest nie tylko markerem
rozwoju zespołu metabolicznego, ale prawdopodobnie też i jedną z jego
przyczyn.[3]
Te odkrycia sprawiły, że eksperci zdecydowanie rekomendują przeprowadzanie testów mierzących
poziom testosteronu we krwi przez większość starszych mężczyzn, a w szczególności tych, którzy cierpią
na cukrzycę typu 2 lub zespół metaboliczny.[4] Wielu zaleca suplementację testosteronem jako terapię
leczącą otyłość, insulinoodporność i inne objawy zespołu metabolicznego. Przyjrzyjmy się zatem uważnie
tym odkryciom i rekomendacjom, by pomóc mężczyznom zdecydować czy test i leczenie testosteronem
może być dla nich odpowiednim sposobem na walkę z otyłością.
Jak zmienić ten wieloletni związek?
Od dawna było jasne, że otyłość i zespół metaboliczny wiąże się z niskim
poziomem testosteronu. Pytanie natomiast brzmi – co jest tego przyczyną, a co następstwem?[5]
Tradycyjny pogląd zakłada, że najpierw pojawia się otyłość brzuszna u mężczyzn, a niski poziom
testosteronu jest po prostu jej skutkiem. Ma to sens, ponieważ tkanka tłuszczowa jest niezmiernie
aktywnym hormonalnym modulatorem, w szczególności testosteronu i estrogenu. Enzym w tkance
tłuszczowej, znany jako aromataza, konwertuje testoseron w estriadol, główny estrogen u ludzi.
Dodatkowa aktywność aromatazy zmniejsza testosteron i zwiększa poziom estrogenu, doprowadzając do
wielu szkodliwych zmian w męskim organizmie.[6] Niska koncentracja testosteronu w osoczu jest ściśle
związana z wysokim indeksem masy ciała (BMI), wraz z podniesionym wskaźnikiem tłuszczu w
stosunku do masy samego ciała.[7]
Jednak jest to tylko jedna strona medalu. Wiele dowodów, odkrytych przez ostatnie kilka lat obecnie
wskazuje, że otyłość rzeczywiście powoduje spadek testosteronu, ale jego niski poziom sam z siebie
powoduje z kolei przybieranie na wadze. A zatem, niedobór tego hormonu może być jedną z najwcześniej
dostrzegalnych oznak, powodujących fizyczne zmiany u mężczyzn, które – tak jak otyłość brzuszna u
mężczyzn i zespół metaboliczny – stają się później zauważalne.[8]
Pierwszych wskazówek dostarczyły badania przeprowadzone na mężczyznach poddanych zmniejszającej
testosteron terapii ograniczającej androgen w leczeniu nowotworu prostaty. Zredukowany poziom
testosteronu zmniejszył wrażliwość na insulinę oraz zwiększył masę tłuszczową.[9] W pewnej próbie, u
ponad 50% mężczyzn poddanych zmniejszającej testosteron terapii zmniejszającej androgen wykazano
rozwój zespołu metabolicznego, objawiającego się w szczególności przez zwiększoną otyłość brzuszną i
podniesiony poziom cukru we krwi.[10] U mężczyzn, którzy w wyniku nowotworu stracili swoje jądra,
przeważnie występuje zwiększony wskaźnik BMI. Znajdują się oni również w grupie zwiększonego ryzyka
powstania zespołu metabolicznego.[11]
U mężczyzn, którzy otrzymali terapię zastępczą testosteronem w leczeniu hipogonadyzmu
(zmniejszonej produkcji testosteronu) wykazano zmniejszony rozwój zespołu metabolicznego, cukrzycy
czy chorób sercowo-naczyniowych.[12] Testosteron wpłynął korzystnie również na regulację insuliny,
profil lipidowy oraz ciśnienie krwi.[13] Natomiast u zdrowo starzejących się mężczyzn, wyższe, naturalne
poziomy tego hormonu wiążą się z większą wrażliwością na insulinę i zmniejszonym ryzykiem rozwoju
zespołu metabolicznego.[14]
Zmniejszony poziom testosteronu — dlaczego tak ciężko stracić na
wadze?
Już w średnim wieku, poziom testosteronu mężczyzn zaczyna stale się
zmniejszać , osiągając szczyt w tak zwanej “andropauzie”, stanie definiowanym jako częściowy
niedobór androgenu.[15] W tym samym czasie, mężczyźni zaczynają przybierać na wadze oraz gubić
masę mięśniową. Oczywiste jest, że te dwa równoległe procesy są ze sobą związane, ponieważ
zmniejszanie poziomu testosteronu jest bezpośrednią przyczyną otyłości brzusznej u mężczyzn będących
w średnim wieku.[16] Przytaczając dokładnie: „związany z wiekiem spadek testosteronu jest ściśle
związany z gromadzeniem się głębokiego tłuszczu brzusznego, elementu zespołu metabolicznego”.[17]
Ale w jaki sposób testosteron wpływa na otyłość i metabolizm? Rzeczywiście, testosteron, jak większość
hormonów, ma złożony, odpowiednio duży i zróżnicowany wpływ na różne tkanki. Teraz wiemy, że
testosteron odgrywa istotną rolę w sposobie, w jaki nasz organizm bilansuje glukozę, insulinę i
metabolizm tłuszczu.[18] Jednym z jego mechanizmów jest silne pobudzenie wrażliwości na insulinę u
mężczyzn, co może mieć olbrzymie znaczenie w przypadku obniżenia się jej poziomu.[19] Obecnie,
eksperci uznają niskie poziomy testosteronu za niezależny czynnik ryzyka odporności na insulinę (“przedcukrzyca”), samej cukrzycy typu 2 i rozwiniętego zespołu metabolicznego ze wszystkimi jego
konsekwencjami.[20]
Zmniejszające się poziomy testosteronu są również ściśle związane ze stałym wzrostem markerów
zapalenia, takimi jak białko C reaktywne (CRP).[21] Proces zapalny odgrywa decydującą rolę w
rozwoju otyłości i wielu związanych z nią problemów zdrowotnych, takich jak miażdżyca i nowotwór.
Jest również blisko związany z odpornością na insulinę oraz cukrzycą typu 2.[22] Jednocześnie, tłuszcz
zmagazynowany w wyniku niedoboru testosteronu, uwalnia podnoszące się poziomy zapalnych cytokin.
To napędza cykl zapalny, oporność na insulinę i choroby sercowo-naczyniowe, które składają się na zespół
metaboliczny.[23]
Razem, te odkrycia wskazują na istnienie ścisłego związku testosteronu z wieloma chronicznymi
chorobami. A zatem, obecnie uważa się, że wiele z typowych dolegliwości starszych mężczyzn,
takich jak miażdżyca, nadciśnienie, cukrzyca, objawy choroby dolnych dróg moczowych i
zaburzenia wzwodu nie są oddzielnymi i odmiennymi bytami [24] – przez fakt, że zależą od poziomu
testosteronu są nierozerwanie ze sobą połączone. Jest to radykalna zmiana w sposobie myślenia na
temat zdrowia mężczyzn!
Testosteron i otyłość
Otyłość sprawia, że poziom testosteronu mężczyzn spada, ponieważ aromataza w
tkance tłuszczowej konwertuje testosteron do estrogenu.
Nowe dowody wykazują, że może mieć miejsce sytuacja odwrotna: obniżony
poziom testosteronu zwiastuje (i powoduje) rozwój otyłości i zespołu
metabolicznego.
Testosteron ma potężny wpływ na metabolizm m.in. glukozy, insuliny oraz
regulację tłuszczów.
Zmniejszanie poziomu testosteronu, następujące z wiekiem, może wyjaśnić,
dlaczego tak wielu mężczyzn będących w średnim wieku (lub starszych) ma
problem ze zrzucaniem wagi, stosując nawet dietę oraz ćwiczenia.
Obecnie eksperci apelują o regularne sprawdzanie poziomu testosteronu,
będącego najlepszą oznaką ryzyka zespołu metabolicznego.
Udowodniono, że ostrożna terapia zastępcza testosteronem skutecznie zmniejsza
wagę ciała, zawartość tłuszczu i odporność na insulinę.
Wszyscy mężczyźni, nie tylko ci otyli bądź mający nadwagę, powinni regularnie
kontrolować swój stan testosteronu.
Poziom testosteronu — wczesne ostrzeżenie zbliżającej się
katastrofy
Związek zmniejszonych poziomów testosteronu z otyłością,
zespołem metabolicznym i chorobami sercowo-naczyniowymi jest tak silny, że wielu ekspertów
zaleca obecnie badania stanu tego hormonu, aby na czas ostrzec przed zespołem
metabolicznym.[25]
Wykazano, że niedobór testosteronu okazał się być znacznym i niezależnym czynnikiem ryzyka
zespołu metabolicznego, nawet u starszych, szczupłych mężczyzn.[26] Powoduje nie tylko
zwiększenie masy tłuszczowej, ale również podnosi poziom insuliny na czczo, późny marker rozwoju
zespołu metabolicznego.[27]
Związek niskiego poziomu testosteronu z zespołem metabolicznym jest niezależny od wieku —
zatem, nawet młodsi mężczyźni z niskim stanem tego hormonu znajdują się w grupie większego
ryzyka powstania tego problemu zdrowotnego.[28] Pewnym zaskoczeniem jest, że nie jest on
zależny również od wskaźnika BMI, wskazując, że testosteron ma wielopoziomowy wpływ na
regulację glukozy, insuliny i metabolizm lipidów.[29] Niedawno zaproponowano, aby niskie
poziomy testosteronu włączyć do definicji zespołu metabilicznego, ze względu na częste
występowanie tego problemu w powiązaniu z nim.[30]
I tutaj da się odnaleźć oczywistą implikację. Niewielki niedobór testosteronu może pojawić się na
długo zanim powstanie otyłość, a inne bardziej oczywiste objawy zespołu metabolicznego staną się
ewidentne.[31] Dlatego, bardzo istotne jest aby wszyscy mężczyźni – nie tylko ci mający nadwagę,
regularnie sprawdzali poziom testosteronu przez godne zaufania laboratorium. Należy zbadać
zarówno całkowity, jak i wolny testosteron — oba związane z zespołem metabolicznym.[32]
Badając całkowity i wolny testosteron we krwi, upewnij się, że poddajesz testom również poziom:
PSA (antygenu prostaty) by wykluczyć istnienie nowotworu prostaty; estradiolu, by ustalić czy
powinieneś wziąć hamujący aromatazę lek w przypadku zbyt wysokiego poziomu estrogenu;
morfologię krwi by zbadać funkcje wątroby i ilość krwinek.
Przywracanie zdrowego poziomu testosteronu
Co powinieneś zrobić, jeżeli twój poziom testosteronu okaże się
niski? Wiele dowodów sugeruje, że ostrożna terapia zastępcza testosteronem chroni przed wieloma
objawami zespołu metabolicznego i może poprawić kontrolę cukru we krwi.[33] Podana na
czas, terapia testosteronem może spowolnić lub nawet zatrzymać rozwój wczesnego zespołu
metabolicznego do rozwiniętej cukrzycy lub chorób sercowo-naczyniowych.[34] W pewnym badaniu
przeprowadzonym na diabetykach z niskim testosteronem, wykazano, że doustne leczenie
poprawiło kontrolę glukozy i zmniejszyło otyłość brzuszną. Korzystnym, dodatkowych skutkiem
ubocznym było zmniejszenie zaburzeń erekcji.[35] Inne, kontrolowane za pomocą grypy placebo
badanie wykazało, że w wyniku terapii testosteronem nastąpił spadek w całym organizmie,
całkowitej i podskórnej, brzusznej masy tłuszczowej, oraz zwiększenie masy mięśniowej.[36]
Oczywiście jeśli rozważasz te terapię istotne jest, aby sprawdzić i kontrolować na bieżąco poziom
testosteronu. Osiągniecie poziomu tego hormonu do aktualnie zalecanego zakresu może nie być
wystarczające aby zwalczyć otyłość i zespół metaboliczny. Pewne – zależne od testosteronu –
funkcje biologiczne wymagają wyższych poziomów niż inne, a ponadto każdy mężczyzna ma inne
potrzeby w tym zakresie.[37]
Na koniec kilka słów na temat terapii testosteronem i ryzyka nowotworu prostaty. Przez
dekady wierzyliśmy (a pewne osoby wierzą nadal), że wyższe koncentracje testosteronu w osoczu
przyczyniają się do większego ryzyka nowotworu prostaty. Nowsze, istotne dane sugerują bardziej
złożony obraz i wskazują, że terapia testosteronem w rzeczywistości może nie być tak ryzykowna
jak kiedyś zakładano.[38] W rzeczywistości, zgodnie z dr. Abrahamem Morgentalerem z Harvard’s
Beth Israel Deaconess Medical Center, “wraz z danymi potwierdzającymi minimalne ryzyko
powrotu lub rozwoju guza, pewną interesującą zmianą dokonaną w ostatnich kilku latach, było
rosnące uznanie dla terapii testosteronem u mężczyzn z wcześniejszą historią nowotworu
prostaty”.[39] Inni eksperci zgodzili się, że niebezpieczeństwo terapii testosteronem jest często
przesadzone i nie powinno przeważać nad korzyściami.[40]
Co więcej, dr Morgentaler poszedł jeszcze dalej we wnioskach, znajdując nowe dowody,
wykazujące, że to nie wysoki, ale niski poziom testosteronu w osoczu, jest odpowiedzialny za
ryzyko nowotworu prostaty.[41] Odkąd wiemy, że niski stan tego hormonu powoduje otyłość, która
z kolei jest czynnikiem ryzyka powstania nowotworu,[42] istnieje z pewnością logiczna podstawa
aby wierzyć w to, że niski poziom testosteronu jest pośrednim czynnikiem ryzyka nowotworu.
Podsumowanie
Testosteron i zawartość tłuszczu w organizmie ma złożoną i dwukierunkową relację. Nadmierna
tkanka tłuszczowa przekłada się na niski stan testosteronu, który z kolei powoduje również zbędny
tłuszcz. Testosteron reguluje wiele aspektów bilansu energetycznego, wpływając szczególnie na
metabolizm glukozy, insuliny oraz tłuszczów. Dlatego też śmiertelne skutki niskiego testosteronu
wykraczają daleko poza powodowanie otyłości. Niski testosteron dramatycznie podnosi również
ryzyko powstania zespołu metabolicznego – głównego zagrożenia życia dla każdego mężczyzny,
będącego w wieku średnim. Obecnie, eksperci zalecają regularne badania tego hormonu przez
mężczyzn będących w grupie ryzyka.[43] Jeżeli twój poziom testosteronu okazuje się być niski,
powinieneś rozważyć leczenie testosteronem po konsultacji z lekarzem.
Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Otwórz listę źródeł naukowych
[1] Spark RF. Testosterone, diabetes mellitus, and the metabolic syndrome. Curr Urol
Rep. 2007 Nov;8(6):467-71.
Laaksonen DE, Niskanen L, Punnonen K, et al. Testosterone and sex hormone-binding globulin
predict the metabolic syndrome and diabetes in middle-aged men. Diabetes Care. 2004
May;27(5):1036-41.
Haider A, Gooren LJ, Padungtod P, Saad F. Concurrent improvement of the metabolic syndrome
and lower urinary tract symptoms upon normalisation of plasma testosterone levels in hypogonadal
elderly men. Andrologia. 2009 Feb;41(1):7-13.
Dhindsa S, Miller MG, McWhirter CL, et al. Testosterone concentrations in diabetic and
nondiabetic obese men. Diabetes Care. 2010 Jun;33(6):1186-92.
Available at: http://www.livescience.com/health/obesity-lowers-testosterone-100503.html. Accessed
June 23, 2010.
[2] Spark RF. Testosterone, diabetes mellitus, and the metabolic syndrome. Curr Urol Rep. 2007
Nov;8(6):467-71.
[3] Laaksonen DE, Niskanen L, Punnonen K, et al. Testosterone and sex hormone-binding globulin
May;27(5):1036-41.
Haider A, Gooren LJ, Padungtod P, Saad F. Concurrent improvement of the metabolic syndrome
and lower urinary tract symptoms upon normalisation of plasma testosterone levels in hypogonadal
elderly men. Andrologia. 2009 Feb;41(1):7-13.
Nov;8(6):467-71.
Dhindsa S, Miller MG, McWhirter CL, et al. Testosterone concentrations in diabetic and
nondiabetic obese men. Diabetes Care. 2010 Jun;33(6):1186-92.
Available at: http://www.livescience.com/health/obesity-lowers-testosterone-100503.html. Accessed
June 23, 2010.
[5] Chen RY, Wittert GA, Andrews GR. Relative androgen deficiency in relation to obesity and
metabolic status in older men. Diabetes Obes Metab. 2006 Jul;8(4):429-35.
[6] Cohen PG. Obesity in men: the hypogonadal-estrogen receptor relationship and its effect on
glucose homeostasis. Med Hypotheses. 2008;70(2):358-60.
Zumoff B. Hormonal abnormalities in obesity. Acta Med Scand Suppl. 1988;723:153-60.
[7] Diaz-Arjonilla M, Schwarcz M, Swerdloff RS, Wang C. Obesity, low testosterone levels and
erectile dysfunction. Int J Impot Res. 2009 Mar-Apr;21(2):89-98.
Kaplan SA, Meehan AG, Shah A. The age related decrease in testosterone is significantly
exacerbated in obese men with the metabolic syndrome. What are the implications for the
relatively high incidence of erectile dysfunction observed in these men? J Urol. 2006 Oct;176(4 Pt
1):1524-7; discussion 27-8.
[8] Laaksonen DE, Niskanen L, Punnonen K, et al. Testosterone and sex hormone-binding globulin
May;27(5):1036-41.
[9] Schubert M, Jockenhovel F. Testosterone and the metabolic syndrome. Urologe A. 2010
Jan;49(1):47-50.
[10] Braga-Basaria M, Dobs AS, Muller DC, et al. Metabolic syndrome in men with prostate cancer
undergoing long-term androgen-deprivation therapy. J Clin Oncol. 2006 Aug 20;24(24):3979-83.
[11] Nuver J, Smit AJ, Wolffenbuttel BH, et al. The metabolic syndrome and disturbances in
hormone levels in long-term survivors of disseminated testicular cancer. J Clin Oncol. 2005 Jun
1;23(16):3718-25.
[12] Makhsida N, Shah J, Yan G, Fisch H, Shabsigh R. Hypogonadism and metabolic syndrome:
implications for testosterone therapy. J Urol. 2005 Sep;174(3):827-34.
[14] Muller M, Grobbee DE, den Tonkelaar I, Lamberts SW, van der Schouw YT. Endogenous sex
hormones and metabolic syndrome in aging men. J Clin Endocrinol Metab. 2005
May;90(5):2618-23.
[15] Corrales JJ, Burgo RM, Garca-Berrocal B, et al. Partial androgen deficiency in aging type 2
diabetic men and its relationship to glycemic control. Metabolism. 2004 May;53(5):666-72.
Anawalt BD, Merriam GR. Neuroendocrine aging in men. Andropause and somatopause. Endocrinol
Metab Clin North Am. 2001 Sep;30(3):647-69.
[16] Dandona P, Rosenberg MT. A practical guide to male hypogonadism in the primary care
setting. Int J Clin Pract. 2010 May;64(6):682-96.
[17] Tong PC, Ho CS, Yeung VT, et al. Association of testosterone, insulin-like growth factor-I, and
C-reactive protein with metabolic syndrome in Chinese middle-aged men with a family history of
type 2 diabetes. J Clin Endocrinol Metab. 2005 Dec;90(12):6418-23.
[18] Yassin AA, Saad F, Gooren LJ. Metabolic syndrome, testosterone deficiency and erectile
dysfunction never come alone. Andrologia. 2008 Aug;40(4):259-64.
[19] Kapoor D, Malkin CJ, Channer KS, Jones TH. Androgens, insulin resistance and vascular
disease in men. Clin Endocrinol (Oxf). 2005 Sep;63(3):239-50.
[20] Stanworth RD, Jones TH. Testosterone in obesity, metabolic syndrome and type 2 diabetes.
Front Horm Res. 2009;37:74-90.
Rice D, Brannigan RE, Campbell RK, et al. Men’s health, low testosterone, and diabetes:
individualized treatment and a multidisciplinary approach. Diabetes Educ. 2008 Nov-Dec;34 Suppl
5:97S-112S; quiz 13S-4S.
Saad F. The role of testosterone in type 2 diabetes and metabolic syndrome in men. Arq Bras
Endocrinol Metabol. 2009 Nov;53(8):901-7.
Chubb SA, Hyde Z, Almeida OP, et al. Lower sex hormone-binding globulin is more strongly
associated with metabolic syndrome than lower total testosterone in older men: the Health in Men
Study. Eur J Endocrinol. 2008 Jun;158(6):785-92.
[21] Dandona P, Dhindsa S, Chaudhuri A, Bhatia V, Topiwala S, Mohanty P. Hypogonadotrophic
hypogonadism in type 2 diabetes, obesity and the metabolic syndrome. Curr Mol Med. 2008
Dec;8(8):816-28.
[22] Dandona P, Dhindsa S, Chaudhuri A, Bhatia V, Topiwala S, Mohanty P. Hypogonadotrophic
hypogonadism in type 2 diabetes, obesity and the metabolic syndrome. Curr Mol Med. 2008
Dec;8(8):816-28.
[23] Traish AM, Saad F, Guay A. The dark side of testosterone deficiency: II. Type 2 diabetes and
insulin resistance. J Androl. 2009 Jan-Feb;30(1):23-32.
[24] Yassin AA, Saad F, Gooren LJ. Metabolic syndrome, testosterone deficiency and erectile
dysfunction never come alone. Andrologia. 2008 Aug;40(4):259-64.
Nov;8(6):467-71.
[26] Rabijewski M, Papierska L, Kozakowski J, Zgliczynski W. The relationship between androgens
concentrations (testosterone and dehydroepiandrosterone sulfate) and metabolic syndrome in nonobese elderly men. Endokrynol Pol. 2007 Nov-Dec;58(6):496-504.
Niskanen L, Laaksonen DE, Punnonen K, Mustajoki P, Kaukua J, Rissanen A. Changes in sex
hormone-binding globulin and testosterone during weight loss and weight maintenance in
abdominally obese men with the metabolic syndrome. Diabetes Obes Metab. 2004 May;6(3):208-15.
[27] Lunenfeld B. Testosterone deficiency and the metabolic syndrome. Aging Male. 2007
Jun;10(2):53-6.
[28] Blouin K, Despres JP, Couillard C, et al. Contribution of age and declining androgen levels to
features of the metabolic syndrome in men. Metabolism. 2005 Aug;54(8):1034-40.
[29] Laaksonen DE, Niskanen L, Punnonen K, et al. Sex hormones, inflammation and the metabolic
syndrome: a population-based study. Eur J Endocrinol. 2003 Dec;149(6):601-8.
[30] Goncharov NP, Katsya GV, Chagina NA, Gooren LJ. Three definitions of metabolic syndrome
applied to a sample of young obese men and their relation with plasma testosterone. Aging Male.
2008 Sep;11(3):118-22.
[31] Laaksonen DE, Niskanen L, Punnonen K, et al. Sex hormones, inflammation and the metabolic
syndrome: a population-based study. Eur J Endocrinol. 2003 Dec;149(6):601-8.
[32] Goncharov NP, Katsya GV, Chagina NA, Gooren LJ. Three definitions of metabolic syndrome
applied to a sample of young obese men and their relation with plasma testosterone. Aging Male.
2008 Sep;11(3):118-22.
[33] Heufelder AE, Saad F, Bunck MC, Gooren L. Fifty-two-week treatment with diet and exercise
plus transdermal testosterone reverses the metabolic syndrome and improves glycemic control in
men with newly diagnosed type 2 diabetes and subnormal plasma testosterone. J Androl. 2009 NovDec;30(6):726-33.
[35] Boyanov MA, Boneva Z, Christov VG. Testosterone supplementation in men with type 2
diabetes, visceral obesity and partial androgen deficiency. Aging Male. 2003 Mar;6(1):1-7.
[36] Bhasin S, Parker RA, Sattler F, et al. Effects of testosterone supplementation on whole body
and regional fat mass and distribution in human immunodeficiency virus-infected men with
abdominal obesity. J Clin Endocrinol Metab. 2007 Mar;92(3):1049-57.
[37] Saad F, Gooren L, Haider A, Yassin A. Effects of testosterone gel followed by parenteral
testosterone undecanoate on sexual dysfunction and on features of the metabolic syndrome.
Andrologia. 2008 Feb;40(1):44-8.
[38] Morgentaler A. Rapidly shifting concepts regarding androgens and prostate cancer.
ScientificWorldJournal. 2009;9:685-90.
[40] Dandona P, Rosenberg MT. A practical guide to male hypogonadism in the primary care
setting. Int J Clin Pract. 2010 May;64(6):682-96.
[42] Gotay CC. Cancer prevention: major initiatives and looking into the future. Expert Rev
Pharmacoecon Outcomes Res. 2010 Apr;10(2):143-54.
Tsugane S, Inoue M. Insulin resistance and cancer: epidemiological evidence. Cancer Sci. 2010
May;101(5):1073-9.
Nov;8(6):467-71.
Powiązane produkty:
Zaawansowana formuła Anty-adipocytowa z
Meratrim® i Integra-Lean Afrykańskie Mango
Irvingia
159.00 zł CZYTAJ DALEJ
Zestaw Witamin i Minerałów Dwie Kapsułki
Dziennie
92.00 zł CZYTAJ DALEJ

Pobierz do PDF - Life Extension Europe

Transkrypt

Podobne dokumenty

Zespół Metaboliczny cz. II: Epidemiologia zespołu