Spis treści - bip.lobzenica.
Transkrypt
Spis treści - bip.lobzenica.
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA Spis treści 1. Wstęp...................................................................................................................................................................... 2 1.1. Podstawy formalno – prawne opracowania prognozy..................................................................................... 2 1.2. Cel i zakres prognozy..................................................................................................................................... 2 2. Główne cele projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenica oraz ich powiązanie z innymi dokumentami................................................................................................................................................... 3 2.1. Cele główne.................................................................................................................................................... 3 2.2. Cele szczegółowe........................................................................................................................................... 3 2.3. Powiązanie Aktualizacji Programu z innymi dokumentami............................................................................. 5 3. Stan środowiska Gminy Łobżenica......................................................................................................................... 5 3.1. Ogólna charakterystyka gminy........................................................................................................................ 5 3.2. Stan środowiska przyrodniczego.................................................................................................................... 6 3.2.1. Klimat...................................................................................................................................................... 6 3.2.2. Geologia................................................................................................................................................. 6 3.2.3. Geomorfologia........................................................................................................................................ 6 3.2.4. Wody podziemne i powierzchniowe........................................................................................................ 6 3.2.5. Gleby...................................................................................................................................................... 9 3.2.6. Powietrze atmosferyczne........................................................................................................................ 9 3.2.7. Hałas..................................................................................................................................................... 10 3.2.8. Pola elektromagnetyczne...................................................................................................................... 10 3.2.9. Ochrona przyrody................................................................................................................................. 10 3.2.10. Poważne awarie.................................................................................................................................. 11 3.3. Potencjalne wzajemne oddziaływanie elementów środowiska...................................................................... 11 3.4. Identyfikacja problemów w zakresie ochrony środowiska na terenie miasta i gminy Łobżenica................... 12 4. Potencjalne znaczące oddziaływanie realizacji aktualizowanego Programu na środowisko................................. 12 5. Zapobieganie, ograniczanie lub kompensacja przyrodnicza ujemnych oddziaływań na środowisko.................... 14 6. Rozwiązania alternatywne dla projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenica i zaniechanie realizacji................................................................................................................................................ 15 7. Transgraniczne oddziaływanie realizacji Programu na środowisko...................................................................... 15 8. Streszczenie w języku niespecjalistycznym.......................................................................................................... 15 STRONA 1 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA 1. Wstęp Obowiązek sporządzenia prognozy wynika z art. 40 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska ( Dz. U. z 2008 nr 25 poz 150, ze zmianami), zgodnie z którym „przeprowadzenie postępowania w sprawie oddziaływania na środowisko wymagają (...) projekty polityk, strategii, planów lub programów w dziadzinie przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu, opracowywane przez organy administracji, ustalające ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć (...)” a także w przypadku wprowadzania zmian do przyjętych dokumentów. Projekt Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenica stanowi podstawę do realizacji przedsięwzięć określonych w art. 51 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy Prawo ochrony Środowiska Odpowiedzialnym za wykonanie Prognozy jest organ administracji publicznej – Burmistrz Miasta i Gminy Łobżenica - opracowujący projekt dokumentu lub wprowadzających zmiany do przyjętego już dokumentu. 1.1. Podstawy formalno – prawne opracowania prognozy Podstawy formalno – prawne opracowania prognozy oddziaływania na środowisko projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenica na lata 2008 – 2011 z perspektywą na lata 2012 -2015 stanowią: • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 nr 25 poz. 150 ze zmianami), która weszła w życie z dniem 1 października 2001r. Na mocy ustawy z dnia 27 lipca 2001r. o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach raz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2001r. nr 2001, poz. 1085) • Dyrektywa 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz. Urz. WE L 197 z 21.07.2001r.) • Dyrektywa 2003/35/WE z dnia 26 maja 2003r. przewidująca udział społeczeństwa w odniesieniu sporządzania niektórych planów i programów w zakresie środowiska oraz zmieniającej w odniesieniu do udziału społeczeństwa i dostępu do wymiaru i sprawiedliwości dyrektywy rady 85/337/EWG/ i 96/61/WE (Dz. Urz. WE L 156 z 26.06.2003r.) Prognoza wykonana została w zakresie ustalonym w art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. - prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 nr 25 poz. 150 ze zmianami) z uwzględnieniem wymagań zawartych w późniejszych nowelizacjach tej ustawy. 1.2. Cel i zakres prognozy Podstawowym celem prognozy jest ustalenie, czy zapisy projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenica nie naruszają zasad prawidłowego funkcjonowania środowiska przyrodniczego. Istotą sprawy jest sytuacja, w której względy ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju są rozważane na równi z innymi celami i priorytetami. Prognoza ma również ułatwić identyfikację możliwych do określenia skutków środowiskowych spowodowanych realizacją w przyszłości postanowień ocenianego dokumentu oraz określić, czy istnieje prawdopodobieństwo powstawania w przyszłości konfliktów i zagrożeń w środowisku. Podlegający ocenie dokument w swoim założeniu jet dokumentem ogólnym, chociaż definiuje nie tylko priorytety i ich cele, które wyznaczają kierunki działań związanych z ochrona środowiska na terenie gminy. Lecz także określa terminy ich osiągnięcia i wielkość przewidywanych środków finansowych (środki własne, budżet STRONA 2 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA gminy, Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, fundusze UE). Ocena oddziaływania na środowisko może mieć w tej sytuacji jedynie charakter jakościowy. Szczegółowe wymagania dotyczące zakresu prognozy określa art. 41 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska. 2. Główne cele projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenica oraz ich powiązanie z innymi dokumentami Program Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Gminy Łobżenica na lata 2004-2011 został przyjęty 2 grudnia 2004 uchwałą Rady Miejskiej Łobżenicy Nr XXII/130/04. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska Gminy Łobżenica” została sporządzona w celu określenia aktualnych warunków, wymagań oraz zadań niezbędnych do realizacji z zakresu ochrony środowiska. Zgodnie z art. 17 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008r. nr 25, poz. 150 ze zmianami) organ wykonawczy gminy w celu realizacji polityki ekologicznej państwa sporządza gminny program ochrony środowiska, uchwalany przez radę gminy (art. 18 ust. 1). Programy te sporządzane, podobnie jak polityka ekologiczna państwa co 4 lata, powinny określać cele i priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram działań proekologicznych oraz środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno – ekonomiczne i środki finansowe (art. 14). 2.1. Cele główne Biorąc pod uwagę cele, wynikające z dokumentów wyższego rzędu oraz aktów normatywnych, dla gminy Łobżenica wyznaczono następujące cele główne dotyczące ochrony środowiska w Gminie Łobżenica: ZAKRES: EDUKACJA EKOLOGICZNA 1. CEL: Edukacja i promocja zachowań ekologicznych ZAKRES: OCHRONA POWIETRZA 1. CEL: Poprawa jakości powietrza ZAKRES: OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH I POWIERZCHNIOWYCH 1. CEL: Stała poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych na terenie gminy ZAKRES:OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMII ZAKRES:OCHRONA PRZYRODY 2.2. Cele szczegółowe W ramach ustanowionych celów głównych zostały wyznaczone cele szczegółowe, których osiągnięcie będzie realizowane przez konkretne zadania wytyczone w projekcie Aktualizacji Programu ochrony Środoiwiska dla Gminy Łobżenica: ZAKRES: EDUKACJA EKOLOGICZNA 1. 2. CEL: Kształtowanie postaw proekologicznych: • ZADANIE: Prowadzenie akcji edukacyjnych w placówkach oświatowych oraz bezpośrednio wśród mieszkańców. • ZADANIE: Wydruk i kolportaż ulotek, propagujących postawy proekologiczne. CEL: Promocja gminy: • ZADANIE: Wydruk i kolportaż ulotek, promujących tereny cenne przyrodniczo i turystycznie. ZAKRES: OCHRONA POWIETRZA STRONA 3 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA 1. CEL: Redukcja emisji ze środków transportu samochodowego oraz rozbudowa infrastruktury, sprzyjającej transportowi pieszemu i rowerowemu: • 2. ZADANIE: Wykonanie chodnika i ścieżki rowerowej z Łobżenicy do kąpieliska w Trzeboniu. CEL: Redukcja emisji z ogrzewania obiektów będących w zarządzie gminy: • ZADANIE: Termomodernizacja obiektów (wymiana źródła ciepła – zwiększenie wydajności kotłów, zmiana paliwa, docieplenia obiektów). 3. CEL: Dywersyfikacja źródeł energii: • ZADANIE: Rozbudowa MEW Witrogoszcz. ZAKRES: OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH I POWIERZCHNIOWYCH 1. CEL: Rozbudowa infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, organizującej system dostaw wody i odbioru ścieków: • ZADANIE: Budowa sieci wodociągowej w miejscowości Luchowo - Chlebno – Trzeboń – Łobżenica. • ZADANIE: Budowa sieci wodociągowej Kunowo. • ZADANIE: Dokumentacja na budowę sieci wodociągowej w Witrogoszczy. • ZADANIE: Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Łobżenica, Luchowo, Rataje oraz kanalizacji deszczowej w m. Łobżenica – etap II - zlewnia D. • ZADANIE: Budowa kanalizacji sanitarnej i desczowej w m. Łobżenica – etap II - zlewnia B. • ZADANIE: Rozbudowa stacji uzdatniania wody – dobudowa zbiornika na wodę (100 m 3), zamontowanie dodatkowego odmanganiacza – Wiktorówko. • ZADANIE: Modernizacja stacji uzdatniania wody, montaż zbiornika na wodę (100 m3), zamontowanie dodatkowych odmanganiaczy oraz dozowników na środki chemiczne w celu likwidacji związków trudnousuwalnych – Łobżenica. • ZADANIE: Modernizacja stacji uzdatniania wody, dostawienie dodatkowego odmanganiacza, likwidacja hydroforów i zamontowanie „Compakta” - Dźwierszno Wielkie. • ZADANIE: Spięcia sieci wodociągowej Łobżenica – Wiktorówko. • ZADANIE: Budowa sieci wodociągowej Szczerbin. • ZADANIE: Spięcia sieci wodociągowej Łobżenica – Szczerbin. • ZADANIE: Budowa sieci wodociągowej w miejscowościach niezwodociągowanych w całości: Topola, Kościerzyn Mały, Dziegciarnia, Witrogoszcz, Dżwierszno, Kunowo, Rataje. • ZADANIE: Wymiana sieci azbestowych – 12 km: Wiktorówko, Witrogoszcz, Szczerbin, Łobżenica, Dżwierszno. • ZADANIE: Budowa kanalizacji - kolektor sanitarny Szczerbin, Kościerzyn Mały, Luchowo, Trzeboń. • ZADANIE: Budowa kanalizacji - kolektor sanitarny – pozostałe miejscowości. • ZADANIE: Przedkładanie właściwemu wojewodzie informacji wymaganych w sprawozdaniu z realizacji KPOŚK za rok poprzedni. 2. CEL: Zwiększenie retencjonowania wód powierzchniowych: • 3. ZADANIE: Rozbudowa zbiorników w Witrogoszczy oraz Łobżenicy. CEL: Regulacja wód powierzchniowych: • ZADANIE: Zadanie Kruszki – Szczerbin – Gromadno – melioracje szczegółowe - łącznie 150 ha na terenie gmin Łobżenica i Wyrzysk. • ZADANIE: Odbudowa jazu Łobżenica. ZAKRES:OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMII • ZADANIE: Propagowanie zasad Kodeksu Dobrych Praktyk Rolniczych wśród mieszkańców gminy. • ZADANIE: Przeznaczanie terenów o niskiej klasach bonitacyjnych na zalesianie zgodnie z potencjałem siedliskowym. ZAKRES:OCHRONA PRZYRODY • ZADANIE: Zagospodarowanie parku miejskiego wraz z terenami rekreacyjnymi nad rzeką w Łobżenicy. STRONA 4 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA • ZADANIE: Ochrona terenów cennych przyrodniczo w procesie wyznaczania sposobów zagospodarowania przestrzennego gminy. • ZADANIE: Czynne uczestnictwo gminy i współpraca przy ustanowieniu obszaru Natura 2000. 2.3. Powiązanie Aktualizacji Programu z innymi dokumentami Projekt aktualizowanego Programu Ochrony Środowiska Gminy Łobżenica został zharmonizowanym z takimi dokumentami jak: • Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014 – projekt, • Program Ochrony Środowiska dla Województwa Wielkopolskiego na lata 2002 – 2010 [2002] (w momencie sporządzania Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenicy na lata 2008 – 2011 z perspektywą na lata 2012 – 2015 nie przystąpiono jeszcze do procesu aktualizacji wojewódzkiego programu ochrony środowiska). • Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego na lata 2008 – 2011 z perspektywą na lata 2012 – 2019. Aktualizacja, • Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Pilskiego na lata 2004 – 2011 [2004], (w momencie sporządzania Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenicy na lata 2008 – 2011 z perspektywą na lata 2012 – 2015 nie przystąpiono jeszcze do procesu aktualizacji powiatowego programu ochrony środowiska). • Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Pilskiego na lata 2004 – 2015 [2004] (w momencie sporządzania Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenicy na lata 2008 – 2011 z perspektywą na lata 2012 – 2015 nie przystąpiono jeszcze do procesu aktualizacji powiatowego planu gospodarki odpadami). • Strategia rozwoju społeczno gospodarczego Gminy Łobżenica na lata 2004 – 2014 [2004]. • Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) 3. Stan środowiska Gminy Łobżenica 3.1. Ogólna charakterystyka gminy Gmina Łobżenica położona jest w północnej części województwa wielkopolskiego i wchodzi w skład powiatu pilskiego. Od północnego zachodu graniczy z gminą Złotów (powiat złotowski), od wschodu – gminami województwa kujawsko-pomorskiego – Więcbork (powiat sępoleński), Sadki i Mrocza (powiat nakielski), od południa z dwiema gminami powiatu pilskiego – Wysoka i Wyrzysk. Gminę tworzą 22 sołectwa oraz miasto Łobżenica, w którym znajduje się jej siedziba. Powierzchnia gminy wynosi 19 068 ha (191 km2). Największy udział mają użytki rolne (70%) z dominującymi gruntami ornymi (61 %), przy niewielkim udziale łąk (5%) i pastwisk (2,7%) oraz sadów (0,5%); lasy zajmują ok. 20 %, a nieużytki ok. 2,5 %. Znaczną część powierzchni gminy zajmują wody – 3,3 %, z czego 2,6 % stanowią wody stojące. STRONA 5 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA 3.2. Stan środowiska przyrodniczego 3.2.1. Klimat Wg podziału R. Gumińskiego obszar gminy leży w obrębie nadnoteckiej dzielnicy rolniczo klimatycznej, mającej charakter przejściowy pomiędzy chłodną dzielnicą pomorską a suchą i dość ciepłą dzielnica środkową. Średnia temperatura roczna (wg pomiarów dla stacji meteorologicznej w Pile) wynosi 7,1°- 8,7°C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec ze średnimi temperaturami wahającymi się od 14,5°C (1979) do 19,3°C (1985), natomiast najzimniejszym luty ze średnią temperaturą wahającą się od -0,5°C (1979) do -0,3°C (1985). Wielkość opadów na obszarze gminy jest zmienna, choć jednocześnie dość niska: suma rocznych opadów najczęściej wynosi poniżej 500 mm na rok, z minimum przypadającym na luty i maksimum w miesiącach: lipcu, sierpniu, wrześniu, październiku. Pokrywa śnieżna zalega od 38 do 50 dni. Najczęściej występują wiatry z kierunków zachodnich, pod względem siły przeważają wiatry średnie ( 2 - 5 m/sek) i umiarkowane( 9,5 - 10 m/sek), najsilniejsze w zimie, a najsłabsze latem. 3.2.2. Geologia Gmina Łobżenica położona jest w obrębie jednostki geologiczno-strukturalnej zwanej Antyklorium Kujawsko-Pomorskie. Cechą charakterystyczną tego rejonu jest brak utworów kredowych i starszego trzeciorzędu. Od głębokości 2 500 m do 170-200 m ppt zalegają utwory ery mezozoicznej reprezentowane przez piaskowce i wapienie triasowe i jurajskie. Na powierzchni jurajskiej występują oligoceńskie mułki i piaski glaukonitowe, a na nich piaski, mułki i iły mioceńskie. Piaski charakteryzują się znaczną drobnoziarnistością, a mułkom i iłom towarzyszą wkładki węgla brunatnego. 3.2.3. Geomorfologia Gmina Łobżenica wg J. Kondrackiego zgodnie z regionalizacją fizyczno-geograficzną Polski należy do mezoregionu Pojezierze Krajeńskie (314.69), będącego częścią makroregionu Pojezierze Południowo-Pomorskie (314.6-7), a dalej Podprowincji Pojezierza Południowo-Bałtyckie (314) i prowincji Niż Środkowoeuropejski (31). Rzeźba terenu jest urozmaicona, ukształtowana przez lodowiec, z terenami równinnymi, falistymi i pagórkowatymi, poprzecinanymi licznymi rynnami polodowcowymi i dolinami rzecznymi. Spadek powierzchni gminy zaznacza się z północy na południe i południowy zachód. Najwyższym punktem w gminie jest wierzchołek pagórka morenowego w rejonie Kruszek (Brzozowa Góra, 139 m n.p.m.), natomiast najniższym - punkt zlokalizowany w dolinie Łobżonki w rejonie Kościerzyna Małego (88 m n.p.m.). Większość obszaru gminy zajmuje morena denna falista, której powierzchnia, szczególnie w rejonie Kruszek i Dźwierszna, urozmaicona jest pagórkami moreny czołowej należącymi do oscylacji krajeńskiej, stadiału poznańskiego, zlodowacenia bałtyckiego. Formami wklęsłymi w obszarze moreny dennej są liczne rynny polodowcowe, zagłębienia wytopiskowe i doliny rzeczne Łobżonki i Lubczy. Północno - zachodnia część gminy położona jest na sandrze Łobżonki (wysokość od 115 m n.p.m. do ok. 106 m n.p.m. wg osi północ - południe), w który wcina się na głębokość 10 do 20 m dolina Łobżonki. W gminie Łobżenica występuje także - najlepiej zachowany w rejonie Jeziora Ostrowite - fragment ozu zwanego ozem Skic- Górowatki, o łącznej długości 24 km. 3.2.4. Wody podziemne i powierzchniowe Wody podziemne Wody podziemne na terenie gminy Łobżenica tworzą Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 133 Młotkowo, objęty Obszarem Wysokiej Ochrony (OWO). Zbiornik ma charakter międzymorenowy i gromadzi wody STRONA 6 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA czwartorzędowe, a ich szacunkowe zasoby dyspozycyjne wynoszą 12 tys. m 3/dobę przy średniej głębokości ujęć wynoszącej 40 m. W związku z wprowadzeniem w Ramowej Dyrektywie Wodnej pojęcia jednolitych części wód JCWPd, przez które rozumie się określoną objętość wód podziemnych w obrębie warstwy wodonośnej lub zespołu warstw wodonośnych, wyznaczono nowe jednostki podziału wód podziemnych, poddawanych badaniom monitoringowym. Przez teren gminy Łobżenica przebiega granica dwóch jednostek: jednolitej części wód podziemnych JCWPd nr 28 i JCWPd nr 36. Jakość wód podziemnych GZWP nr 133 w 2004 roku była badana w punkcie w Kijaszkowie (gm. Wysoka). Wody podziemne zostały zakwalifikowane do IV klasy jakości wód – o niezadowalającej jakości, przy czym do klasy IV jakości należały wodorowęglany, żelazo i amoniak. Wody podziemne w ramach JCWPd nr 28 w 2005 roku w punktach znajdujących się najbliżej obszaru gminy (Krajenka i Skórka, gm. Krajenka – oba w ramach monitoringu regionalnego) zaliczono do III klasy wód (o zadowalającej jakości) przy wskaźniku żelaza zaliczonym do IV klasy, natomiast w ramach JCWPd nr 28 – (Liszkowo – w ramach monitoringu krajowego, Kijaszkowo, gm. Wysoka – w ramach monitoringu regionalnego) do IV klasy wód o niezadowalającej jakości (ze względu na zawartość wodorowęglanów, żelaza i amoniaku). Wody powierzchniowe 1. Cieki Głównymi ciekami gminy są rzeki Łobżonka, Lubcza i Skicka Struga (Kocunia). Łobżonka jest prawobrzeżnym dopływem Noteci, do której uchodzi w 168,5 km. Całkowita długość rzeki wynosi 71,8 km, z czego w graniach gminy Łobżenica 15,486 km, a wody spływają do niej ze zlewni o powierzchni 986,2 km2. Zlewnie wszystkich rzek mają charakter rolniczy, co sprzyja obciążaniu rzek spływami obszarowymi z gruntów rolnych. Rzeka Lubcza oraz Lubawka są także odbiornikami oczyszczonych ścieków z oczyszczalni ścieków funkcjonujących na terenie gminy. Zagrożenie powodziowe na terenie gminy Łobżenica nie występuje. Stabilizacji wód na rzece Łobżonka służą dwa jazy w miejscowościach: Witrogrosz i Łobżenica. W 2004 roku rzeka Łobżonka została objęta badaniami w ramach monitoringu diagnostycznego wód powierzchniowych na całej długości, a wody jej zaliczono do klasy III – wód o zadowalającej jakości, przy czym podwyższone – na granicy III i IV klasy są zawartości materii organicznej oraz substancji biogennych, w tym azotu, natomiast IV klasie odpowiadał stan sanitarny. Rzeka została zakwalifikowana przez RZGW - zgodnie z ustawą Prawo wodne - do wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb karpiowatych w warunkach naturalnych oraz umożliwiających ich migrację. W 2005 roku jakość wód Łobżonki w górnym i ujściowym odcinku utrzymała III klasę jakości wód, natomiast odcinek środkowy został zakwalifikowany do IV klasy (wód o niezadowalającej jakości), przy czym na całym biegu rzeki wskaźniki barwy i ChZT – Cr odpowiadały IV klasie. W 2006 roku Łobżonka utrzymała stwierdzone klasy jakości wód na poszczególnych odcinkach. Lubcza była badana w 2005 roku w odcinku ujściowym i zaliczona do III klasy jakości wód przy wskaźnikach odpowiadających klasie IV - barwa, tlen rozpuszczony, ChZT chromianowe i manganowe oraz chlorofilu. W 2006 roku otrzymała klasę V. Na jakość rzek na obszarze gminy wpływ mają spływy obszarowe oraz bezpośrednie zrzuty ścieków z zabudowy mieszkaniowej i rekreacyjnej, w tym z terenu Łobżenicy, skąd jedynie część oczyszczana jest w oczyszczalni Spółdzielni Mieszkaniowej i Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej. STRONA 7 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA 2. Zbiorniki wodne Głównymi zbiornikami wód powierzchniowych na terenie gminy Łobżenica są jeziora - w gminie znajdują się 26 zbiorników o powierzchni powyżej 1 ha, których łączna powierzchnia wynosi ok. 440 ha (za Atlasem jezior województwa pilskiego, Wojewódzkie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych, stan na 10 kwietnia 2008): Oleskie (22,03 ha), Czarne Wielkie (6,09 ha), Czarne Małe (3,12 ha), Słomianek (Słomionek) (8,95 ha), Stryjewskie (170 ha 76,83 ha w granicach gminy), Cieślika (2,64 ha), Liszkowskie (22,84 ha), Luchowskie (32,63 ha), Króla (13,61 ha), Popówek (3,11 ha), Kozłowskiego (5,08 ha), Luchowskie Małe (2,27 ha), Żabinek (1,36 ha), Moczadła (23,5 ha), Piesno Małe (7,97 ha), Czarne (7,82 ha), Topolskie (32,48 ha), Trzebońskie Duże (32,10 ha), Trzebońskie Małe (6,32 ha), Wielkie - Sławianowskie (277,0 ha – 76 ha w granicach gminy), Ostrowite (59,97 ha – 18,97 ha w granicach gminy), Młyński Staw (24,84 ha) – zbiornik zaporowy na Łobżonce, Długie (31,57 ha), Hajze (6,41 ha); Huzara (1,12 ha); Wilczyńskiego (2,68 ha). Większość jezior objęta jest dzierżawą i prowadzona jest na nich gospodarka rybacka. Jezioro Stryjewskie badane było w 2004 roku w ramach monitoringu regionalnego. Jego wody zostały zaklasyfikowane do III jakości wód, natomiast pod względem podatności na degradację jezioro zaliczono do II kategorii. Klasę i kategorie jezioro utrzymało w 2006 roku. Na jakość wód jeziora zdecydowany wpływ ma niski stopień skanalizowania okolicznych zabudowań mieszkalnych i rekreacyjnych przy wysokim uzbrojeniu terenu w sieć wodociągową oraz spływy obszarowe z rolniczej zlewni. Oprócz Jeziora Stryjewskiego w latach 1999-2006 badaniu poddano Ostrowite, Wielkie (Sławianowskie). Jez. Wielkie, podobnie jak Stryjewskie zaliczono do III klasy jakości wód i II kategorii podatności na degradację, natomiast Ostrowite oceniono jako pozaklasowe i poza kategorią. Obok zbiorników naturalnych na terenie gminy znajdują się zbiorniki sztuczne, powstałe w wyniku piętrzenia wód rzeki Łobżonki, przepływającej przez gminę: w Witrogoszczy - Młyński Staw o powierzchni 24,84 ha oraz w Łobżenicy - staw przy byłym młynie gospodarczym – o powierzchni 2,05 ha. Staw rybny o powierzchni 2,6 ha znajduje się także na gruntach wsi Witrogoszcz Kolonia. Również część jezior objętych jest gospodarka rybacką, prowadzoną przez Gospodarstwo Rybackie Złotów, Grzegorz Ciosański. 3. Infrastruktura Gmina jest w dużej mierze zwodociągowana. Pobór wody na terenie gminy odbywa się z 12 ujęć. Przy każdym z ujęć funkcjonuje stacja uzdatniania wody. Procesy uzdatniania polegają na odżelazianiu (w przypadku części SUW także odmanganianiu), oczyszczaniu na filtrach pospiesznych i chlorowaniu. Ujęcia wykorzystują głównie zasoby czwartorzędowe śródglinowe lub zalegające pod glinami zwałowymi w przewarstwieniach piaszczysto-żwirowych plejstoceńskich. Wodonośne warstwy czwartorzędowe występują najczęściej na głębokości 30-40 m ppt. Wody trzeciorzędowe występują natomiast na głębokości poniżej 100 m ppt. Część sieci wodociągowej, prowadzącej wodę do odbiorców, jest zbudowana z rur cementowoazbestowych o łącznej długości ok. 12 km (w miejscowościach Łobżenica, Witrogoszcz, Dźwierszno Wiktorówko, Szczerbin). Pozostałe odcinki zbudowane są z żeliwa. Na terenie gminy Łobżenica jedynie część posesji podłączonych do sieci wodociągowej odprowadza ścieki sposób zorganizowany – do sieci kanalizacyjnej bądź do zbiorników bezodpływowych czy też jest wyposażona we własne oczyszczalnie przydomowe. Sieć kanalizacji sanitarnej stanowi uzbrojenie terenu w miejscowościach: Dębno, Łobżenica i Witrogoszcz. Ścieki zebrane siecią poddawane są oczyszczaniu w oczyszczalniach w wymienionych miejscowościach. Część terenu gminy Łobżenica stanowi obszar aglomeracji PLWI180N Witrogoszcz. Aglomeracja należy STRONA 8 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA do regionu wodnego Odry, w skład którego wchodzi dorzecze Warty. Aglomeracja została ustanowiona zarządzeniem wojewody nr 53/06, wg którego aglomeracja liczy 2300 RLM, a rzeczywistych mieszkańców – 2247 osób. Z sieci korzystało w 2006 roku 255 osób. Liczba ta w latach 2010, 2013, 2015 nie zmieni się. Aglomeracja zaliczona została do wyłączonych z dofinansowania ze względu na nieosiągnięcie efektu ekologicznego. Część terenu gminy Łobżenica stanowi obszar aglomeracji PLWI084 Łobżenica. Aglomeracja należy do regionu wodnego Odry, w skład którego wchodzi dorzecze Warty. Aglomeracja została ustanowiona zarządzeniem wojewody nr 73/06, wg którego aglomeracja liczy 7000 RLM, a rzeczywistych mieszkańców – 6974 osób. Z sieci korzystało w 2006 roku 1300 osób. Liczba ta w 2010 roku wyniesie 5050, w 2013 - 8150, a w 2015 – 9950 (łącznie przyrost o 6650 osób – ponad pięciokrotny). Aglomeracja zaliczona została do wyłączonych z dofinansowania ze względu na zbyt wysoki koszt amortyzacji systemu kanalizacyjnego w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Na terenie gminy Łobżenica obszar zmeliorowany zajmuje łącznie 2723 ha (ok. 14,3% powierzchni gminy). Budowle wodne na terenie gminy to przede wszystkim przepusty, mostki i brody w liczbie 249 szt. Na ciekach (rzeka Łobżonka) znajdują się także 2 jazy piętrzące oraz 1 przepławka dla ryb. Na rzece posadowione są także dwie elektrownie wodne, z których eksploatowana jest MEW w Witrogoszczu. Wg danych WZMiUW w Pile ok. 253 ha w dolinie Łobżonki i ok. 170 ha w dolinie Lubczy stanowi tereny zalewowe (łącznie na terenie gminy Łobżenica 423 ha). 3.2.5. Gleby Dominującymi glebami na terenie gminy Łobżenica są gleby strefowe brunatne, brunatne wyługowane i płowe, bielice i rdzawe. Mniejszy udział mają gleby między strefowe – czarne ziemie właściwe i zdegradowane oraz torfowe i murszowate (występujące na terenach bagiennych i pobagiennych). Spośród poszczególnych klas bonitacyjnych gruntów ornych na terenie gminy Łobżenica dominuje klasa IVa (40% powierzchni terenów uprawnych gminy), IIIb (22% powierzchni terenów uprawnych gminy) i IV (19% powierzchni terenów uprawnych gminy). Największy udział poszczególnych kompleksów przydatności rolniczej gruntów ornych na terenie gminy Łobżenica to gleby klasy 5 (44%), 4 (26%), 6 (17%). Zawartość mikroelementów jest zróżnicowana: gleby terenów rolniczych Łobżenicy najbardziej zasobne są w fosfor (20,7%), następnie w magnez (12,3%) i potas (4,4%). Badania z lat 2007-2008 wskazują na poprawę zasobności gleb, szczególnie w zakresie fosforu. Na terenie gminy Łobżenica nie prowadzono pomiarów w ramach regionalnego monitoringu gleb przez WIOŚ w Poznaniu. 3.2.6. Powietrze atmosferyczne W latach 2004 - 2006 w ramach monitoringu środowiska wykonywana była ocena jakości powietrza na terenie powiatu pilskiego. W latach 2004 i 2005 jakość powietrza została zaliczona do klasy A, zarówno pod względem ochrony zdrowia, jak i roślin i ekosystemów, natomiast w 2006 roku klasę te utrzymała w odniesieniu do ochrony roślin i ekosystemów, natomiast pod względem ochrony zdrowia została zaliczona do klasy C ze względu na stężenie ozonu. Na terenie gminy Łobżenica nie były prowadzone pomiary depozycji zanieczyszczeń na powierzchnię ziemi i imisji. W 2004 i 2005 roku badano depozycję na terenie powiatu pilskiego w m. Zelgniewo w gminie Kaczory (punkt znajduje się w odległości ok. 13 km od zachodniej granicy gminy i ok. 22 km od miasta Łobżenica). Wg obserwacji, prowadzonych w 2004 roku przez WIOŚ, ilość SO2 wyniosła 3,80 µg/m3, natomiast NO2 – 14,44 µg/m3. STRONA 9 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA 3.2.7. Hałas Głównym źródłem hałasu na terenie gminy Łobżenica są: transport samochodowy, związany z przebiegiem dróg wojewódzkich, oraz hałas wynikający z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie gminy. Na terenie gminy nie prowadzono pomiarów hałasu. 3.2.8. Pola elektromagnetyczne Na terenie gminy Łobżenica znajdują się trzy wieże telefonii komórkowej. Poza wymienionymi nie ma innych źródeł promieniowania elektromagnetycznego. 3.2.9. Ochrona przyrody Znaczną część powierzchni gminy (ponad 8%) zajmują ekosystemy łąkowe, występujące przede wszystkim w dolinach rzek i rynnach jeziornych, na sandrze i wysoczyźnie morenowej. Są to tereny wykorzystywane gospodarcze jako łąki i pastwiska. Zieleń urządzona na terenie gminy Na terenie miasta Łobżenica zieleń zorganizowana w postaci trawników i zieleńców zajmuje łącznie powierzchnię ok. 9 tys. m2. Jest ona uzupełniona przez 26 sztuk waz kwiatowych o powierzchni łącznej 27 m 2, obsadzanych roślinami jednorocznymi, oraz żywopłoty o długości łącznej 120 mb. Na terenie gminy znajdują się także 4 cmentarze o łącznej powierzchni 4,37 ha. W gminie znajdują się zachowane parki w Chlebnie, Dębnie oraz Liszkowie oraz tzw. Gaj Górecki przy sanktuarium w Górce Klasztornej. Szacuje się, że zieleń urządzona zajmuje ogółem na terenie gminy ok. 50 ha. Lasy Lasy na terenie gminy Łobżenica zarządzane są przez Nadleśnictwo Złotów. Udział borów w ogólnej powierzchni lasów wynosi 30 %, a udział sosny ponad 50% powierzchni drzewostanów. Poza sosną największy udział mają dąb – 17 %, brzoza – 12% i olcha – 7%. Na gruntach porolnych lasy zajmują 600 ha z gatunkami: sosna – 80%, brzoza – 12%, topola – 2,5 %, olcha – 1,5 %. Około 20% powierzchni upraw cechuje się składem gatunkowym niezgodnym z pożądanym. Dominują lasy młode – ok. 60% stanowią lasy w wieku do 40 lat i będzie wzrastał w wyniku dalszego zalesiania gruntów porolnych. Część lasów na terenie gminy podlega ochronie (na powierzchni ok. 860 ha). W latach 2001 – 2006 dokonano zalesień na obszarze 18,5 ha. Obszary chronionego krajobrazu Znaczna część obszaru gminy Łobżenica - ok. 33% (6,3 tys. ha) - znajduje się w granicach Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Łobzonki i Borów Kujańskich, wyznaczonego na podstawie rozporządzenia nr 5/98 Wojewody Pilskiego z dnia 15 maja 1998r. w sprawie ustanowienia obszarów chronionego krajobrazu w województwie pilskim (Dz. Nr 13 z dnia 16 czerwca 1998r) Pomniki przyrody Na terenie gminy Łobżenica znajduje się 10 pomników przyrody w miejscowościach: Dębno, Chlebno, Góra Klasztorna, Witrogoszcza, obręb Łobżenica. Są to obiekty przyrody ożywionej, a należą do nich pojedyncze okazy drzew lub ich grupy, najczęściej występujące w obrębach parków, oraz aleje. Obszary w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 Na obszarze gminy Łobżenica w chwili sporządzania Programu nie funkcjonowały tereny włączone w sieć Natura 2000. Wg tzw. Shadow List z 2006 roku (według stanu na 22 marca 2006 - wersja 2.01) planowane jest utworzenie w ramach ochrony siedlisk obszaru Pltmp210 Dolina Łobzonki, który obejmie powierzchnię ok. 4603 ha. STRONA 10 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA Do siedlisk, wymienionych w załączniku I do Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory, w granicach planowanego obszaru znajdują się: • 3260 - rzeki nizinne i podgórskie z roślinnością Ranunculion fluitantis i Callitricho-Batrachion, • 9170 - lasy dębowo-grabowe Galio-Carpinetum (grądy), • 91E0 - lasy nadrzeczne z olszą czarną Alnus glutinosa i jesionem wyniosłym Fraxinus excelsior, (AlnoPadion, Alnion incanae, Salicion albae) - priorytetowe, • 7140 - torfowiska przejściowe i trzęsawiska, • 7230 - torfowiska alkaliczne. 3.2.10. Poważne awarie Na terenie gminy Łobżenica zlokalizowany jest jeden zakład o dużym ryzyku awarii przemysłowej tj. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łobżenicy. W ciągu ostatnich 4 lat nie wystąpiły na terenie gminy zdarzenia o charakterze poważnej awarii. 3.3. Potencjalne wzajemne oddziaływanie elementów środowiska Potencjalny stopień konfliktowości (spójności) w osiąganiu głównych celów założonych w projekcie Aktualizacji Programu ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenica: E D C B A A B EDUKACJA EKOLOGICZNA OCHRONA POWIETRZA C OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH I POWIERZCHNIOWYCH D OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI E OCHRONA PRZYRODY A1 A2 B1 B2 B3 C1 C2 C3 D1 D2 E1 E2 E3 E3 !! !! !! - - - - - !! !! - - x E2 !! !! !! - - !! - !! !! !! - x E1 !! !! !! - - !! !! - - - x D2 - - - - - - - - !! x D1 - - - - - - !! - x C3 !! - - - - - !! x C2 !! - - - - - x C1 !! - - - - x B3 - - - - x B2 - - - x B1 - !! x A2 - x A1 x A – Edukacja ekologiczna: A1 – kształtowanie postaw proekologicznych, A2 – promocja gminy, B – Ochrona powietrza: B1 – redukcja emisji ze środków transportu samochodowego ora rozbudowa infrastruktury sprzyjającej transportowi pieszemu i rowerowemu, B2 – redukcja emisji z ogrzewania obiektów będących w zarządzie gmin, B3 – dywersyfikacja źródeł energii, C – Ochrona wód podziemnych i powierzchniowych: STRONA 11 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA C1 – rozbudowa infrastruktury wodno – kanalizacyjnej, organizującej system dostaw wody i odbioru ścieków, C2 – zwiększenie retencjonowania wód powierzchniowych, C3 – regulacja wód powierzchniowych, D - Ochrona powierzchni ziemi: D1 – propagowanie zasad Kodeksu Dobrych Praktyk Rolniczych wśród mieszkańców gminy, D2 – przeznaczanie terenów o niskich klasach bonitacyjnych na zalesianie zgodnie z potencjałem siedliskowym, E – Ochrona przyrody: E1 – zagospodarowanie parku miejskiego wraz z terenami rekreacyjnymi nad rzeką w Łobżenicy, E2 – ochrona terenów cennych przyrodniczo w procesie wyznaczania sposobów zagospodarowania przestrzennego, E3 – czynne uczestnictwo gminy i współpraca przy ustanowieniu obszaru Natura 2000. Stopień konfliktowości (spójności) celów – oddziaływania: - brak !! znaczne 3.4. Identyfikacja problemów w zakresie ochrony środowiska na terenie miasta i gminy Łobżenica Problemy w zakresie ochrony środowiska na terenie gminy i miasta Łobżenica: • niski stopień skanalizowania oraz duże rozproszenie osadnictwa utrudniające objęcie znacznej części mieszkańców siecią kanalizacyjną – konieczność stosowania zbiorników bezodpływowych oraz oczyszczalni przydomowych, • odprowadzanie nieoczyszczonych ścieków ze zbiorników bezodpływowych do środowiska, • spływy powierzchniowe substancji biogennych do wód powierzchniowych z terenów rolnych, • zanieczyszczenie powietrza tzw. niską emisją, wynikającą z wykorzystywania paliw kopalnych – głównie węgla - jako źródła ciepła oraz współspalanie odpadów komunalnych w piecach, • niewielki nacisk na edukację i udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska. 4. Potencjalne znaczące oddziaływanie realizacji aktualizowanego Programu na środowisko Analiza wpływu realizacji założonych celów projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska gminy Łobżenica pozwoliła wskazać na zasadniczą grupę przedsięwzięć o potencjalnym znaczącym oddziaływaniu na środowisko. Są to kategorie związane z ochroną powietrza, ochroną wód podziemnych i powierzchniowych, ochroną przyrody. Do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko należy zaliczyć: • rozbudowa MEW Witrogoszcz, • rozbudowa infrastruktury wodno – kanalizacyjnej, organizującej system dostaw wody i odbioru ścieków (w tym wymiana 12 km odcinka sieci wodociągowej zawierającej azbest), • rozbudowa zbiorników w Witrogoszczy oraz Łobżenicy, • odbudowa jazu Łobżenica, • zagospodarowanie parku miejskiego wraz z terenami rekreacyjnymi nad rzeka w Łobżenicy, • ustanawianie obszaru Natura 2000. STRONA 12 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA Spośród wymienionych powyżej 2 stanowią nowe założenia wprowadzone w projekcie Aktualizacji programu ochrony środowiska Gminy Łobżenica. Pozostałe zadania i cele stanowią kontynuację z lat poprzednich i jedynie uwzględniają nowe wartości – np. zmianę źródła finansowania czy wielkości przeznaczonych środków finansowych na dany cel, ostateczny wygląd danego zadania np. jak w przypadku kształtowania terenów zieleni czy zasięg zadania – w przypadku zwodociągowania i skanalizowania gminy. Nowe zadania o potencjalnie negatywnym oddziaływaniu na środowisko to: • rozbudowa Małej Elektrowni Wodnej Witrogoszcz wraz z rozbudową zbiornika w Witrogoszczy, • ustanawianie obszaru Natura 2000. Do nowych zadań należy także uwzględnić działania zmierzające do usunięcia z terenu gminy Łobżenica wyrobów zawierających azbest – w tym, jako zadanie rozpisane na lata 2010 – 2015, wymiana sieci wodociągowych zawierających azbest o długości 12 km na odcinku: Wiktorówko, Witrogoszcz, Szczerbin, Łobżenica, Dźwierszno. Problem usuwania azbestu zostanie uwzględniony w Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Łobżenica. Ze względu na specyficzną metodę wymiany sieci wodociągowych zawierających azbest na rury PVC nie należy zaliczać tego zadania do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Najczęściej stosowana metoda wymiany rur azbestowych polega na wyłączaniu odcinków azbestowych z eksploatacji i pozostawianiu ich w stanie nienaruszonym pod warstwą ziemi. Instalowanie nowych rur PCV następuje w nowym wykopie. Oddziaływanie na środowisko takiego przedsięwzięcia jest nieznaczne. ROZBUDOWA MAŁEJ ELEKTROWNI WODNEJ WITROGOSZCZ i ROZBUDOWA ZBIORNIKÓW W WITROGOSZCZYCY I ŁOBZENICY Wody Łobżonki na terenie gminy Łobżenica podpiętrzone są kilka metrów w miejscowości Witrogoszcz, tworząc Staw Młyński o powierzchni 24,8 hektara oraz w Łobżenicy na potrzeby młyna wodnego. Wg studium “Energetyczne wykorzystanie małych cieków, w Łobżenicy zamiast młyna mała prywatna elektrownia wodna o mocy 66 KV wykorzystująca piętrzenie wody o wysokości 3,5 m. Staw Młyński (zbiornik Witrogoszcza) ma mieć powierzchnię 28,84 ha i pojemność 298 tys. m3, a zbiornik Łobżenica (przy młynie) będzie miał powierzchnię 6,0 ha i pojemność 60,0 tys. m3 wody. Możliwe oddziaływania z rozbudową MEW związane są z pracami regulacyjnymi zmierzającymi do ujednolicenia koryt i dolin rzecznych, a także zmiany ich środowiska fizycznego, prowadzące do spadku bioróżnorodności. Prowadzi to także do niszczenia całych zespołów i zbiorowisk roślinnych, typowych dla dolin rzecznych, a w tym środowiska życia wielu gatunków zwierząt. Dotyczy to wycofywania się dużej liczby cennych gatunków flory i fauny (w tym gatunków prawnie chronionych i zagrożonych). Oddziaływanie na środowisko elektrowni wodnych powodowane jest głównie koniecznością budowy zbiorników lub spiętrzeń. Mikroelektrownie mają najczęściej niewielki wpływ na środowisko. USTANOWIENIE OBSZARU NATURA 2000 Negatywny wpływ ustanowienia obszarów Natury 2000 na działalność gminy: 1. Konieczność przeprowadzenia procedury oceny oddziaływania na Obszar NATURA 2000 w przypadku STRONA 13 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA rozpoczęcia/rozszerzania działalności mogącej negatywnie oddziaływać na ten obszar (szczególnie działalności gospodarczej), nawet jeżeli w świetle regulacji dotychczasowych taka działalność byłaby całkowicie zgodna z przeznaczeniem terenu. Z kolei w wyniku procedury może się okazać, że niezbędne jest ograniczenie planowanej działalności (lub nawet całkowite odstąpienie od niej), wykonanie w innej wersji lub wykonanie kompensacji. To wszystko oznacza dodatkowe niedogodności w procesie inwestycyjnym, nie mówiąc o czasochłonności i samych kosztach przeprowadzenia procedury (zwłaszcza raportu oddziaływania). Co do zasady, w przypadku stwierdzenia negatywnego oddziaływania planowanej działalności na siedliska i gatunki chronione w Obszarze, nie będzie mogła być ona realizowana. 2. W zakresie planów strategicznych gmin i miast, tworzenia i zmian planów zagospodarowania przestrzennego itp. powołanie obszaru „naturowego” wpływa na zakres samodzielnego dysponowania terenami lokalnymi, na zakres planowania rozwoju gmin itd. Również w tym przypadku niezbędna jest procedura oceny oddziaływania na Obszar NATURA 2000, a jej wyniki będą wiążące dla ewentualnych inicjatyw; jednocześnie nie przewidziano żadnych przepisów szczególnych dotyczących uzgodnienia gospodarki przestrzenią z koniecznością ochrony określonych siedlisk i gatunków. 5. Zapobieganie, ograniczanie lub kompensacja przyrodnicza ujemnych oddziaływań na środowisko Rozbudowa Małej Elektrowni Wodnej Witrogoszcz jest przedsięwzięciem o znaczącym oddziaływaniu, jednakże jego ostatecznym efekt jest jak najbardziej proekologiczny. Wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem źródeł odnawialnych (przepływu wody) ogranicza wprowadzanie do powietrza zanieczyszczeń powstających w wyniku spalania konwencjonalnych paliw energetycznych (węgla). Zaletami wynikającymi z rozbudowy MEW jest to, iż: • mogą być zaprojektowane i wybudowane w ciągu 1-2 lat, • wyposażenie jest dostępne powszechnie, a techno-logia dobrze opanowana, • mogą być wykonywane przy użyciu miejscowych materiałów i siły roboczej, a ich prostota techniczna powoduje wysoką niezawodność i długą żywotność, • wytwarzanie "czystej" energii elektrycznej, brak emisji jakichkolwiek gazów lub wytwarzania ścieków, • zużywanie niewielkich ilości energii na potrzeby własne, ok. 0,5-1%, przy ok.10% w przypadku elektrowni tradycyjnych, • charakteryzują się niewielką pracochłonnością - do ich obsługi wystarcza sporadyczny nadzór techniczny, • energia z MEW może być wykorzystywana przez lokalnych odbiorców tak, że można mówić o minimalnych stratach przesyłu, • mogą stanowić awaryjne źródło energii w przypadku uszkodzenia sieci przesyłowej, • regulują stosunki wodne w najbliższej okolicy, co może mieć wpływ na obszary rolnicze, • pobudzają aktywność w środowisku wiejskim (nowe miejsca pracy, obiekty towarzyszące), • budowla piętrząca może również w pewnym stopniu osłabić wielkość zatapiania okolic w przypadku występowania powodzi. Zalety ustanowienia obszaru Natura 2000: STRONA 14 z 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZAJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY ŁOBŻENICA 1. W przypadku realizacji programów rolnośrodowiskowych istnieje realna szansa na uzyskanie zwiększonych płatności. 2. Uzyskanie poważnych środków na działania ochronne. Władze Gminy jak i społeczność miejscowa, są świadomi konieczności ochrony i ogólne nastawienie do działań ochronnych. Wszelkie środki zewnętrzne na ten cel są jak najbardziej mile widziane, 3. Szansa na rozwój turystyczno – rekreacyjny Gminy, chociaż w tym przypadku trudno jest przewidzieć jest z góry jego skalę i korzyści dla społeczności lokalnej 6. Rozwiązania alternatywne dla projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenica i zaniechanie realizacji Ze względu na dobór szczegółowych zadań związanych z ochroną środowiska w Gminie Łobżenica nie przewiduje się alternatywnych przedsięwzięć. Założenia nowego Programu Ochrony Środowiska są konkretne i obejmują wyłącznie priorytetowe zagadnienia możliwości ochrony i kształtowania środowiska na terenie Gminy Łobżenica. Ze względu na konieczność przestrzegania prawa odstąpienie od przeprowadzenia Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska Gminy Łobżenica. 7. Transgraniczne oddziaływanie realizacji Programu na środowisko Projekt aktualizowanego Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Łobżenica nie przewiduje działań mogących oddziaływać transgraniczne na środowisko. 8. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Obowiązek sporządzania programów ochrony środowiska na poziomie gminnym wynika z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902). Program podlega aktualizacji nie rzadziej niż co 4 lata. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska Gminy Łobżenica została sporządzona w celu określenia aktualnych warunków, wymagań oraz zadań niezbędnych do realizacji z zakresu ochrony środowiska. W aktualizacji dokonano oceny stanu i jakości środowiska naturalnego na terenie miasta i gminy Łobżenica, a w szczególności: wód podziemnych i powierzchniowych, gleby, powietrza atmosferycznego, komponentów przyrodniczych. Wskazano także główne źródła oddziaływania oraz zasoby infrastrukturalne, sprzyjające zachowaniu dobrej jakości środowiska. W aktualizacji Programu wyznaczono również cele w zakresie ochrony środowiska dla gminy Łobżenica na lata 2008-2011 z perspektywą na lata 2012-2015 oraz zaproponowano działania, mające pozwolić na ich osiągnięcie. Wskazano także - w celu uzupełnienia środków własnych gminy - możliwości pozyskania funduszy zewnętrznych. Wyznaczono wskaźniki, służące badaniu postępu realizacji założeń Programu. Dokonano także oceny wpływu aktualizacji Programu na środowisko naturalne. STRONA 15 z 15