POZNAJEMY ŹRÓDŁA INFORMACJI O REGIONIE KASZUBSKO

1
POZNAJEMY ŹRÓDŁA INFORMACJI O REGIONIE KASZUBSKO - POMORSKIM DOSTĘPNEW
PEDAGOGICZNEJ BIBLIOTECE WOJEWÓDZKIEJ W GDAŃSKU. Scenariusz zajęć z edukacji
czytelniczej i cedialnej e klasie III jicnazjuc
Zdzisława Woźniak – Lipińska, Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Gdańsku
Opublikowano 11.12.2003
Prowadząca: Zdzisława Woźniak - Lipińska, nauczyciel bibliotekarz
Miejsce: Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Gdańsku
Czas: 90 minut (2 jednostki lekcyjne)
Cel ojólny:
•
Uczeń poznaje różne rodzaje źródeł wiedzy o regionie kaszubsko - pomorskim dostępne na terenie
dużej biblioteki.
Cele operacyjne:
1. Poziom wiadomości
Uczeń:
o
kształtuje poczucie przynależności i szacunku dla własnej "Małej Ojczyzny",
o
uświadamia sobie miejsce regionu w województwie i w Polsce,
o
kształtuje postawę szacunku dla dokonań przeszłych pokoleń,
o
poznaje konkretne źródła informacji tj. komputerowy katalog biblioteczny, kartotekę
zagadnieniową, zasoby Internetu, Bieżącą Bazę Edukacji, dokumenty elektroniczne,
bibliografie i zestawienia bibliograficzne,
o
rozwija swoją wiedzę na temat rodzinnego regionu.
2. Poziom umiejętności
Uczeń:
o
potrafi pozyskać i wykorzystać źródła informacji o regionie w celu własnego rozwoju i
ciągłego procesu doskonalenia wiedzy,
o
sprawnie korzysta z zasobów Internetu oraz doskonali umiejętność pracy z komputerem,
o
potrafi samodzielnie skorzystać z aparatu informacyjno-wyszukiwawczego oraz z zasobów
dużej biblioteki,
o
doskonali umiejętność prezentowania własnego regionu, jego walorów oraz cech
wyróżniających.
Metody pracy:
•
podająca
•
rozmowa
•
problemowa
•
pracy z tekstem
•
oglądowa
•
pokaz
2
Forcy pracy:
•
indywidualna
•
grupowa
Środki dydaktyczne:
•
foliogramy z objaśnieniami pojęć "bibliografia", "zestawienie bibliograficzne",
•
rzutnik pisma,
•
egzemplarze "Bibliografii Pomorza Gdańskiego", "Polskiej Bibliografii Morskiej", "Regionalnego
Atlasu Polski",
•
zestawienia bibliograficzne z zakresu edukacji regionalnej,
•
egzemplarze czasopism "Jantarowe Szlaki", "Pomerania", "Poznaj swój kraj", "Regał", "30 Dni",
•
przykładowe kasety VHS, kasety magnetofonowe, przezrocza i inne materiały audiowizualne z
zakresu edukacji regionalnej,
•
kaseta VHS z kaszubską muzyką ludową,
•
stanowiska z katalogiem komputerowym,
•
stanowiska z dostępem do Internetu,
•
mapa ścienna regionu kaszubsko - pomorskiego,
•
ekspozycja Regionalnej Izby Edukacyjnej.
Tok zajęć:
1. Część wstępna (10 minut)
o
powitanie uczniów w Regionalnej Izbie Edukacyjnej oraz zapoznanie z tematem zajęć,
o
krótka charakterystyka miejsca zajęć - gdańskiej PBW,
o
rozmowa z uczniami na temat ich pochodzenia i miejsc zamieszkania,
o
prośba do jednego z chętnych uczniów o wskazanie na mapie ściennej i nazwanie
zamieszkiwanego regionu,
o
próba zlokalizowania przez każdego z uczniów ich miejsca zamieszkania (dotyczy głównie
uczniów spoza Trójmiasta).
2. Część główna
a. Wydział Zbiorów Specjalnych (1a minut)
krótka rozmowa pomiędzy prowadzącą a uczniami na temat ich ogólnej wiedzy o
regionie,
zwrócenie uwagi na eksponaty Edukacyjnej Izby Regionalnej i możliwości ich
wykorzystania w edukacji,
przedstawienie uczniom pracownika Wydziału Zbiorów Specjalnych i wskazanie na
możliwości konsultacji z pracownikiem biblioteki (np. w zakresie informacji o
muzeach w regionie itp.),
zaprezentowanie uczniom kartoteki informacyjnej Edukacyjnej Izby Regionalnej
oraz dokumentów dotyczących regionu, gromadzonych w Wydziale Zbiorów
Specjalnych - przydatnych uczniom gimnazjum,
odpowiedź na pytania uczniów.
Przejście do Wydziału Zbiorów Audiowizualnych
3
b. Wydział Zbiorów Audiowizualnych (1a minut)
krótka charakterystyka zbiorów wydziału,
prezentacja wybranych materiałów audiowizualnych na temat regionu kaszubsko pomorskiego [wykorzystanie muzyki kaszubskiej jako tła podczas prezentacji],
wskazanie na możliwość wykorzystania zestawień bibliograficznych materiałów
audiowizualnych z zakresu edukacji regionalnej, dostępnych w tym wydziale,
przypomnienie pojęć "zestawienie bibliograficzne" i "bibliografia" przy pomocy
foliogramów.
Krótka przerwa
Przejście do Wydziału Informacyjno - Bibliograficznego
c. Wydział Informacyjno - Bibliograficzny (2a minut)
krótka charakterystyka zbiorów wydziału,
prezentacja tradycyjnej kartoteki zagadnień i wybranych haseł z zakresu
regionalizmu,
demonstracja obsługi Bieżącej Bazy Edukacji (= bazy artykułów z czasopism),
ćwiczenie uczniów w grupach: samodzielne wyszukiwanie w Bieżącej Bazie Edukacji
haseł wybranych przez uczniów, związanych z regionem [np. "Kaszuby", "haft
kaszubski", "Pomorze Gdańskie", "Sopot" itp.]; zwrócenie uwagi na tytuły
czasopism, które odnotowują tematykę regionalną,
prezentacja i omówienie sposobów wykorzystania "Bibliografii Pomorza
Gdańskiego", "Polskiej Bibliografii Morskiej" oraz zestawień bibliograficznych
dotyczących regionalizmu, dostępnych w Wydziale Informacyjno - Bibliograficznym,
demonstracja wykorzystania zasobów Internetu:
a. poprzez wyszukiwarki [np. hasło "Gdańsk", "strój kaszubski" itp.];
b. dzięki znajomości konkretnych stron www [prezentacja konkretnej strony
Internetowej np. www.kaszuby.3miasto.pl, www.trójmiasto.pl lub
www.zobacz.gdansk.pl
c. ćwiczenia indywidualne uczniów: samodzielne wyszukiwanie stron www
poświęconych regionowi kaszubsko - pomorskiemu według dowolnego
klucza.
d. Katalogi komputerowe oraz Czytelnia (1a minut)
demonstracja obsługi katalogów komputerowych oraz wykorzystania indeksów:
autorskiego, tytułowego oraz przedmiotowego na konkretnych przykładach z
zakresu regionalizmu kaszubsko - pomorskiego,
ćwiczenie uczniów w parach: samodzielne wyszukiwanie książek na temat regionu
oraz wypisanie na rewersach sygnatur do Czytelni,
złożenie uczniowskich rewersów w Czytelni, a podczas oczekiwania na książki wręczenie uczniom wybranych numerów czasopism o tematyce regionalnej z
terenów Pomorza i Kaszub np. "Jantarowe Szlaki", "Pomerania", "30 Dni" i. in.,
krótkie omówienie zawartości tych czasopism,
realizacja rewersów i zapoznanie uczniów z wybranymi książkami o tematyce
regionalnej oraz prezentacja map i atlasów np. "Regionalnego Atlasu Polski" ze
wskazaniem na sposób wykorzystania.
4
3. Część końcowa (10 minut)
.
Podsumowanie zajęć i ewaluacja (7 minut)
prośba, aby każdy z uczniów określił jednym zdaniem, czego nowego nauczył się na
zajęciach w PBW [wypowiedzi uczniów nie mogą się powtarzać],
prośba, aby każdy z uczniów dokończył zdanie
"Na dzisiejszych zajęciach najbardziej podobało ci się..."
a. Praca domowa (3 minuty)
Polecenie: W zbiorach PBW w Gdańsku odnajdę i zanotuję tytuły dwóch dowolnych
artykułów z czasopism na temat regionu kaszubsko - pomorskiego.
odpowiedź na pytania dotyczące pracy domowej,
pożegnanie uczniów.
Bibliojrafia
1. Edukacja regionalna.. Dziedzictwo kulturowe w zreformowanej szkole. Praca zbiorowa. Red. Stefan
Bednarek. Wrocław: Silesia 2000
2. http:// www.gimnazjum.pl/przedmioty/sciezki
3. Kubiczek Maria, Stworowa Barbara: Scenariusze lekcji języka polskiego w klasie I gimnazjum..
Godziszka: Cerinwest 1999
4. Muzyka. Cz. II. Warszawa: Mauka S.A. [ok.1993].- 1 kas. wiz.
a. Regionalny Atlas Polski. Dla gimnazjum. Red. Marzena Wieczorek. Warszawa: PPWK 2000
6. Walkowiak Wanda: Edukacja regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie. Program nauczania dla
klas I-III. Warszawa: PWM 2000