adwent ± ÄPrzyjd , Panie jezu

1
Góra Przemienienia nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
Adwent – „PrzyjdŸ, Panie Jezu”
Fotografia z rorat 2014, fot. Ks. Tomasz Grzywna
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
Mk 4, 26
2
Zbierzcie pozosta³e u³omki...
Serca nienaganne w Roku Mi³osierdzia
W NUMERZE
Pocz¹tek tegorocznego Adwentu
jak zwykle zachêca do zmiany nastroju i podjêcia postawy oczekiwania na
przyjœcia Pana Jezusa. Jednoczeœnie
ju¿ powoli wchodzimy w nowy temat
duszpasterski, a mianowicie Rok Mi³osierdzia, który uroczyœcie zostanie
og³oszony za kilka dni, 8 grudnia.
Spróbujmy wiêc po³¹czyæ te dwa tematy w niniejszym rozwa¿aniu, a œwiat³em niech siê stanie dla nas s³owo
Bo¿e z I niedzieli adwentu.
W Ewangelii Jezus zapowiada nadejœcie koñca œwiata i objawienie
Syna Cz³owieczego. Napomina tak¿e
i wzywa, aby nasze serca nie by³y ociê¿a³e na skutek grzechów, a szczególnie ob¿arstwa, pijañstwa i troski o doczesnoœæ (£k 21,34). Podobne s³owa
s³yszymy w II czytaniu, gdy aposto³
Pawe³ przypomina o oczekiwaniu na
przyjœcie Pana Jezusa i apeluje, aby
serca wiernych by³y „utwierdzone
jako nienaganne w œwiêtoœci wobec
Boga” (1 Tes 3,13). Wniosek z tych
dwóch tekstów jest jeden – serce
chrzeœcijanina musi byæ ci¹gle czyste, niezepsute przez grzechy, zatroskane o wiecznoœæ, a nie tylko doczesnoœæ, nieskazitelne, nieskorumpowane przez uk³ady z grzechem. To
nie jest coœ nadzwyczajnego, ale zwyczajna codziennoœæ, bo oczekiwanie
na spotkanie z Panem to codziennoϾ
dla ucznia Chrystusa.
Papie¿ Franciszek chce jeszcze
bardziej wzmocniæ t¹ czujnoœæ i gorliwoœæ, og³aszaj¹c Rok Mi³osierdzia. Na
czym polega prze¿ywanie tego Roku
w Koœciele? Polega na jeszcze wiêkszym zwróceniu naszej uwagi na mi³osierdzie chrzeœcijañskie. Na czym skupi siê Koœció³ w Roku Mi³osierdzia?
Na przypominaniu tego, ¿e mi³osierdzie jest jednym z imion samego Boga,
¿e Bóg jest bogaty w mi³osierdzie, którego Mu nigdy nie zabraknie. Na zachêcaniu, ¿eby ka¿dy chrzeœcijanin,
doznaj¹c mi³osierdzia, stawa³ siê coraz bardziej mi³osierny. Mi³osierdzie
cz³owieka polega na tym, ¿e on sam
jest gotowy zawsze przebaczaæ, zgodnie z pouczeniem samego Chrystusa,
a tak¿e, ¿e jest gotowy okazywaæ bezinteresown¹ mi³oœæ innym ludziom,
nawet tym, którzy nam Ÿle czyni¹.
Czy jest to ³atwe zadanie? Na pewno nie, bo ³atwiej jest nieraz byæ obojêtnym i niewra¿liwym, bo w œwiecie
bardziej od wielkodusznoœci ceni siê
prawo odwetu i zemsty. Ale przecie¿
postawa mi³osierdzia jest esencj¹
chrzeœcijañstwa i tego, do czego wzywa nas Chrystus. Ponadto, „serce nienaganne”, jakie powinniœmy mieæ
przed Bogiem, jest jednoczeœnie sercem pe³nym mi³oœci. Nie wystarczy
byæ tylko wolnym od z³ych uczynków
i myœli, nie czyni¹c jednoczeœnie dobra, nie nios¹c mi³osierdzia, nie daj¹c
przebaczenia winowajcom. Chrzeœcijañstwo polega na tym, ¿eby nie tylko
unikaæ grzechów, ale tak¿e okazywaæ
mi³osierdzie. Bez mi³osierdzia chrzeœcijanin bêdzie jedynie karykatur¹ i wykrzywieniem idei ucznia Chrystusa.
Œw. Jan Chryzostom (350 – 407 r.),
znakomity kaznodzieja i teolog, tak
pisa³ o mi³osierdziu: „Oliwa tak nie
wzmacnia cia³a, jak mi³osierdzie
wzmacnia duszê. Ono zabezpiecza j¹
przed wszystkim, czyni j¹ niezwyciê¿on¹ wobec diab³a. Gdziekolwiek by
Zbierzcie pozosta³e u³omki... ....................................
Ks. Antoni Dziurzyñski jako czciciel Najœwiêtszego
Serca Pana Jezusa ....................................................
Polscy Misjonarze Mêczennicy z Pariacoto ............
Wêdrówki dalekie i bliskie .......................................
2
3
6
9
j¹ uchwyci³, zaraz mu siê wyœlizguje,
gdy¿ olej mi³osierdzia nie pozwala ,
by nas pochwyci³ za barki i trzyma³.
Stale wiêc nacierajmy siê t¹ oliw¹.
Ona jest warunkiem zdrowia, podtrzymuje œwiat³o, jest przyczyn¹ blasku.” (Homilie na Ewangeliê œw.
Mateusza, cyt. za: Mi³osierdzie. M¹droœæ Ojców Koœcio³a”, s.69.)
A wiêc w Adwencie podejmujmy
siê dzie³ mi³osierdzia. Najpierw sami
skorzystajmy z mi³osierdzia Bo¿ego
w sakramencie pokuty. Mi³osierdzie
polega nie tylko na dawaniu, ale te¿
na odbieraniu znaków mi³osierdzia.
Nie warto czekaæ na ostatni¹ chwilê,
ale lepiej korzystaæ z niego ju¿ teraz,
ju¿ dziœ. Pomyœlmy, do kogo wyjœæ
z mi³osierdziem, z wyci¹gniêt¹ rêk¹
do pojednania, z dobrym s³owem i pomoc¹. Nie zapomnijmy te¿ o dzie³ach
charytatywnych i pomocy materialnej dla ubogich. Wtedy bêdziemy
mocni wobec zakusów diab³a, zabezpieczeni „oliw¹ mi³osierdzia”. Wtedy,
przez mi³osierdzie, obmyjemy te¿ nasze serca z poczucia winy za grzechy
i staniemy siê bardziej czyœci i gotowi na przyjœcia Pana.
Ks. Tomasz Grzywna
„By³ wszystkim dla wszystkich” - fina³ konkursu! ........ 12
Lectio divina ................................................................ 14
Intencje ........................................................................ 15
Og³oszenia ................................................................... 16
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
3
Ks. Antoni Dziurzyñski jako czciciel
Najœwiêtszego Serca Pana Jezusa
c. d.
6. Najœwiêtsze Serce Jezusa w liturgii Koœcio³a
Ze wzglêdu na ramy czasowe tego
referatu, odniosê siê tylko do modlitwy brewiarzowej, pomijaj¹c formularz
mszalny z uroczystoœci Najœwiêtszego Serca Jezusa. Pominê równie¿ egzegezê Psalmów. Modlitwa brewiarzowa z czasów ks. Antoniego
Dziurzyñskiego mia³a odmienny
uk³ad, ale istota uroczystoœci NSPJ pozosta³a bez zmian. Modlitwê brewiarzow¹ wysoko ceni³ œw. Józef Sebastian Pelczar, biskup przemyski
w latach 1899-1924. Mo¿na œmia³o powiedzieæ, ¿e i Proboszcz z Bóbrki by³
pod wp³ywem swojego Pasterza, który mówi³ o modlitwie brewiarzowej:
„Modlitwa to wznios³a ze wzglêdu na
cel, bo jej zadaniem jest uwielbiaæ Boga
imieniem Koœcio³a i wszechœwiata,
sk³adaæ Mu dziêki za ludzkoœæ ca³¹
i ofiarowaæ ci¹g³e zadoœæuczynienie za
tyle grzechów, jakie nieustannie kalaj¹
ziemiê. Jej zadaniem jest nadto otoczyæ
Koœció³ na zewn¹trz murem nieprzebitym, od którego by odpad³y pociski
nieprzyjació³, wewn¹trz zaœ utworzyæ
niejako Ÿród³o nieustannie bij¹ce”1.
Dla lepszej orientacji nale¿y zaznaczyæ, ¿e ks. Dziurzyñski pos³ugiwa³ siê
brewiarzem z czasów reformy œw. Piusa X, z roku 1913 oraz lat wczeœniejszych. Dla lepszej wyrazistoœci
i wspó³czesnego jêzyka niniejszy
punkt opracowania opieraæ siê bêdzie
na modlitwie brewiarzowej zatwierdzonej przez Konferencjê Episkopatu Polski z 24 czerwca 1986 roku2.
Omawiaj¹c pobie¿nie i w wielkim
skrócie antyfony z I nieszporów Najœwiêtszego Serca Jezusa, mo¿emy zauwa¿yæ, ¿e Bóg „ukocha³ nas odwieczn¹ mi³oœci¹”, ¿e „przyci¹gn¹³ nas
litoœciwie do swojego Serca”. Jezus,
jak nigdzie dot¹d, powo³uje siê na samego siebie: „Uczcie siê ode Mnie, bo
jestem cichy i pokorny sercem, a znajdziecie ukojenie dla dusza waszych”.
Jako dobry Pasterz, oddaje ¿ycie za
swoje owce.
Na tej podstawie mo¿emy odczytaæ g³êbiê pok³adów Jezusowego Serca: mi³oœæ, litoœæ, cichoœæ, pokorê,
bezinteresown¹ ofiarê ze swojego
¿ycia. Z czytania (Ef 5,25b-27) wyp³ywa odpowiedŸ: dlaczego Jezus odda³
za nas swoje ¿ycie? Odda³ za nas swoje
¿ycie, aby uœwiêciæ Koœció³, a tym
samym nas samych. W responsorium
krótkim podkreœlony jest rys mi³oœci
objawiaj¹cy siê w obmyciu nas z grzechów, dziêki czemu Chrystus „uczyni³
nas królestwem i kap³anami dla Boga”.
Antyfona do pieœni Maryi ukazuje cel
przyjœcia Jezusa na ziemiê: „Przyszed³em rzuciæ ogieñ na ziemiê i jak¿e bardzo pragnê, aby on ju¿ zap³on¹³”. Ten
ogieñ ma p³on¹æ w naszych sercach.
Z antyfony wezwania p³ynie zachêt¹ do uwielbiania Serca Jezusa:
„Uwielbiajmy Serce Jezusa zranione
z mi³oœci do nas”.
W hymnie z Godziny czytañ mo¿emy zachwycaæ siê przymiotami Jezusowego Serca. Jest ono najs³odsze,
pe³ne litoœci i ³aski, wyzwalaj¹ce z niewoli grzechów, najœwiêtsze, z mi³oœci
do nas przebite w³óczni¹, „byœmy w tej
ranie ujrzeli ¿ar”, który ukryty jest w Jego Sercu. Sw¹ mi³oœæ okaza³ ju¿ podczas Ostatniej wieczerzy oraz krzy¿owej Mêki. Tak wielka, bezgraniczna
mi³oœæ, wylewaj¹ca obfitoœæ ³ask, domaga siê odpowiedzi od cz³owieka.
Serce Jezusa jest bezpiecznym schronieniem, dlatego ze strony cz³owieka
winna wyp³ywaæ wieczna chwa³a.
Z antyfon z Godziny czytañ Jezus
i Jego Serce, s¹ „Ÿród³em ¿ycia” z którego jesteœmy napojeni „potokiem (…)
szczêœcia”, a tak¿e wzmocnieniem
w chwilach trudnych: „Gdy s³abnie
moje serce, b¹dŸ dla mnie obron¹”,
modli siê kap³an czy ka¿dy, kto siêga
po tê formê modlitwy. Pe³ni¹ szczêœcia
zaœ jest zbawienie, które „ujrza³y
wszystkie krañce ziemi”.
Z I czytania (Rz 8,28-39), œw. Pawe³
ukazuje mi³oœæ Bo¿¹ objawiaj¹c¹ siê
w Chrystusie. S³ynne s¹ s³owa zapytania Aposto³a Narodów: „Któ¿ nas
mo¿e od³¹czyæ od mi³oœci Chrystusowej?” OdpowiedŸ jest bardzo wyczerpuj¹ca, zachwycaj¹ca sw¹ g³êbi¹.
¯adne okolicznoœci, ani ¿adne przeciwnoœci, nie s¹ w stanie od³¹czyæ nas
od mi³oœci Chrystusowej! Takich dzie³
– trwania z mi³oœci¹ przy Chrystusie mo¿e dokonaæ tylko wielka mi³oœæ,
a sprowadzaj¹ca siê do wyzwolenia
z wystêpków, przez co Jezus wykaza³
„przemo¿ne bogactwo (…) ³aski”.
II czytanie pochodzi z dzie³a œw.
Bonawentury. Ten¿e œwiêty przemawia bardzo dobitnie i swoje s³owa kie-
ruje wprost do swoich s³uchaczy: „Zastanów siê, odkupiony cz³owiecze, kim
jest, jak wielkim jest i jakim jest Ten,
kto dla ciebie wisi na krzy¿u”. Przebity bok Chrystusa to Ÿród³o, z którego
wyp³ywa moc sakramentów Koœcio³a, o¿ywiaj¹ce ³aski oraz napój ze „Ÿród³a tryskaj¹cego na ¿ycie wieczne”.
Celem pe³niejszego oddania myœli œw.
Bonawentury, warto przytoczyæ d³u¿szy fragment: „Powstañ wiêc, duszo
umi³owana przez Chrystusa. B¹dŸ jak
owa go³êbica, która „zak³ada gniazdo
na œcianie urwiska”. Tam trwaj nieustannie jak „wróbel, który znalaz³ swe
gniazdo”, tam jak synogarlica ukryj
swe dzieci czystej mi³oœci; tam przy³ó¿ usta, aby „zaczerpn¹æ wody ze
Ÿróde³ Zbawiciela”. Albowiem tutaj
znajduje siê Ÿród³o „wyp³ywaj¹ce ze
œrodka raju”, które „dziel¹c siê na cztery strumienie” i ogarniaj¹c serca wiernych, nawadnia i u¿yŸnia ca³¹ ziemiê”.
Tam – przekonuje œwiêty Bonawentura – trzeba udaæ siê poœpiesznie: „Biegnij do tego Ÿród³a ¿ycia
i œwiat³a, kimkolwiek jesteœ, duszo
Bogu oddana; z gor¹cym pragnieniem
i ca³¹ moc¹ wo³aj z g³êbi serca: „O niewys³owiony majestacie Najwy¿szego
Boga, najczystsza jasnoœci œwiat³a
wiecznego, ¿ycie o¿ywiaj¹ce wszelkie
¿ywe stworzenia, œwiat³oœci zespalaj¹ca wszystkie œwiat³a i podtrzymuj¹ca stale blask rozlicznych œwiate³, które o brzasku dnia rozb³yskuj¹ przed
tronem Twojego Bóstwa!”
Takich i tym podobnych okreœleñ
jest o wiele wiêcej. Œw. Bonawenturê
mo¿na wiêc nazwaæ piewc¹ Najœwiêtszego Serca Jezusa.
Z responsorium po II czytaniu p³ynie zachêta: „B³ogos³aw, duszo moja,
Pana, i nie zapominaj o wszystkich
Jego dobrodziejstwach”.
Jutrznia, to jakby hymn pochwalny na czeϾ Jezusowego Serca. Serce,
to w³aœciwie sam Jezus, który jawi siê
jako „dawca przebaczenia, Ÿród³o ³aski
nieprzebranej”, prawdziwa rozkosz
serc, radoœæ i nadzieja, ufnoœæ pokutników, szczêœcie szukaj¹cych, odpoczynek dla myœli, ci¹gle nape³niaj¹cy
i rozbudzaj¹cy mi³oœæ, które jest pragnieniem ludzkiej duszy. Jezus jako
nasz umi³owany Pan jest celem naszej
duszy, naszych pragnieñ, tych, którzy Go szukaj¹ nieraz ze ³zami w oczach.
Jezusa trzeba zatrzymaæ przy sobie,
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
4
st¹d p³ynie serdeczna proœba, aby
zosta³ z nami, aby pomóg³ nam rozpraszaæ mroki ¿ycia, a œwiat przenikaæ
weselem. Jezus jest „sam¹ ³agodnoœci¹ i cudownym serc pokojem”, a tak¿e „dobroci¹ niepojêt¹, co przygarnia
nas do siebie”. Jako Syn czystej Matki jest „najmilszym ukojeniem” któremu nale¿y siê „chwa³a nieskoñczona”.
Antyfony do Psalmów jutrzni wybrzmiewaj¹ wielkim wo³aniem, a w³aœciwie zaproszeniem do owocnego,
przyjaznego, umacniaj¹cego kontaktu z Jezusem: „Jeœli ktoœ jest spragniony, niech przyjdzie do Mnie i pije”;
„PrzyjdŸcie do Mnie wszyscy, którzy
utrudzeni i obci¹¿eni jesteœcie, a Ja
was pokrzepiê”; „Synu, daj Mi swoje
serce, a twoje oczy niech zwa¿aj¹ na
moje drogi”. Mo¿na to ukazaæ jeszcze
z innej strony. We wczeœniejszych
modlitwach Jezus przedstawia³ siebie,
ods³ania³ g³êbiny swojego Serca, a teraz zachêca, aby ka¿dy móg³ przychodziæ do Niego.
Czytanie po Psalmach jest wziête
od proroka Jeremiasza (31,33) zapowiadaj¹ce nowe przymierze, które ju¿ nie
bêdzie wypisane na kamiennych tablicach, ale „w g³êbi jestestwa” w sercach ludzi. Ono bêdzie bardziej trwa³e. Skoro to jest przymierze, to Bóg
mówi: „Bêdê im Bogiem, oni zaœ bêd¹
Mi ludem”. Uk³ad musi obowi¹zywaæ
obydwie strony.
Responsorium krótkie zachêca do
tego, aby wzi¹æ na siebie jarzmo codziennych trudów i uczyæ siê od Jezusa cichoœci i pokory. One musz¹ zagoœciæ w ludzkich sercach. W Sercu
Jezusa mo¿na znaleŸæ ukojenie dla
swojej duszy.
Antyfona do pieœni Zachariasza
obwieszcza: „Dziêki serdecznej litoœci
Bóg nas nawiedzi³ i wyzwoli³ lud
swój”. Dominuje w tym zdaniu serdeczna litoœæ, która wyzwala cz³owieka z grzechowego zniewolenia.
Proœby równie¿ podkreœlaj¹ cichoœæ i pokorê Jezusa, zachêcaj¹c do
powtarzania: „Królu mi³oœci, zmi³uj siê
nad nami”.
W modlitwie w ci¹gu dnia nie ma
odrêbnego hymnu, ale antyfony do
poszczególnych Psalmów. Modlitwa
przedpo³udniowa mówi o skardze zanoszonej przez Jezusa: „Ludu mój,
có¿em ci uczyni³ albo czym zasmuci³em? Odpowiedz Mi’. To nie tylko zachêca do refleksji, ale wrêcz zmusza.
Jest to natarczywe wo³anie.
W modlitwie po³udniowej, godzinie Mêki Chrystusa, Jezus jakby
stwierdza³ stan swojego ¿ycia: „Zamar³o we mnie serce, zadr¿a³y moje ko-
œci”. Zdanie to krótkie, ale przecie¿
w obliczu tak okrutnej œmierci Jezus
nie mia³ si³y, aby powiedzieæ coœ wiêcej. Wszystko co mia³ do powiedzenia, powiedzia³ wczeœniej.
Modlitwa popo³udniowa nawi¹zuje do œmierci Jezusa, do ostatecznego wydania wyroku: „Jeden z ¿o³nierzy w³óczni¹ przebi³ bok Jezusa
i natychmiast wyp³ynê³a krew i woda”.
Czytania do poszczególnych
modlitw mówi¹ o bezpieczeñstwie,
odpoczynku, odwiecznej mi³oœci,
³askawoœci, radoœci, zdrojach zbawienia, które stan¹ siê udzia³em cz³owieka (Jr 31,2-4). Pan Bóg zapewnia,
¿e nie przestanie wyœwiadczaæ dobra, a serca ludzkie nape³ni bojaŸni¹. „by siê ju¿ nie odwracali ode
Mnie” - ¿ywi tak¹ nadziejê. Zawiera
siê tu tak¿e boleœæ, gdy¿ Jezusowi
brakowa³o wspó³czucia od ludzi, czeka³ „na pocieszaj¹cych, lecz ich nie
znalaz³em” – oœwiadcza z bólem
(Jr 32,40). Znajdujemy tak¿e jakby
definicjê mi³oœci, która jest w³aœciwoœci¹ serca: „Bóg okazuje nam
swoj¹ mi³oœæ w³aœnie przez to, ¿e
Chrystus umar³ za nas, gdyœmy byli
jeszcze grzesznikami. Tym bardziej
wiêc bêdziemy przez Niego zachowani od karz¹cego gniewu, gdy teraz przez krew Jego zostaliœmy
usprawiedliwieni” (Rz 5,8-9).
Hymn do II Nieszporów opiewa
wielk¹ mi³oœæ Boga do cz³owieka. Ona
sk³oni³a Jezusa do tego, ¿e przyj¹³
nasz¹, ludzk¹ naturê, nasze œmiertelne cia³o, aby naprawiæ b³êdy praojca, Adama. Mi³oœæ, to przebaczenie,
która rozcina wiêzy grzechów; ona
jest potêg¹, Ÿród³em, z którego mo¿na czerpaæ ³askê zbawienia. To Mi³oœæ zraniona przywróci³a czystoœæ
grzesznikom. Serce Jezusa objawia
bezmiar dobroci, któremu nale¿y siê
podziêka i chwa³a.
Antyfony do Psalmów opiewaj¹
Bo¿¹ ³agodnoœæ, która jest w³adna
obj¹æ nawet serca nieprzyjació³. Podkreœlaj¹ Bo¿e mi³osierdzie i ³askawoœæ,
które sprawiaj¹, ¿e cz³owiek czuje siê
nasycony pokarmem. Ostatnia antyfona oznajmia: „Oto Baranek Bo¿y, który g³adzi grzech œwiata”.
Czytanie (Ef 2,4-7) g³osi, ¿e Bóg
jest „bogaty w mi³osierdzie”. Znamy
encyklikê œw. Jana Paw³a II „Dives in
misericordia” (30.11.1980, nawi¹zuj¹ca do tych s³ów œw. Paw³a.
Mi³oœæ Chrystusa, która najpe³niej objawi³a siê w mêce i œmierci Jezusa Chrystusa, sprawi³a, ¿e dziêki
przelanej Krwi zostaliœmy uwolnieni
od grzechów, za co z naszej strony
nale¿y siê uwielbienie – to treœæ responsorium krótkiego.
Antyfona do pieœni Maryi ods³ania Chrystusa, który „przygarn¹³ nas
do swojego Serca, pomny na swe mi³osierdzie”. Serce – nieskoñczona,
wieczna mi³oœæ – mi³osierdzie – ³askawoœæ – uwolnienie od grzechów ³agodnoœæ – dobroæ - wewnêtrzny
pokój - pos³uszeñstwo a¿ do œmierci
krzy¿owej - to zasadnicze strumienie
wyp³ywaj¹ce z Jezusowego Serca. S¹
to o¿ywcze Ÿród³a wspomagaj¹ce utrudzonych pielgrzymów na drodze do
niebieskiej ojczyzny, do duchowego
pokoju. Cz³owiek zosta³ obdarowany
wieloœci¹ darów.
Przed³o¿enie zawarte w tym punkcie jest niepe³ne i niewystarczaj¹ce, ale
zosta³y zarysowane jakby kontury Jezusowego Serca wype³nionego mi³oœci¹ i mi³osierdziem. W tych s³owach
kryj¹ siê Jego bogate odcienie.
7. Najœwiêtsze Serce Jezusa
w nauczaniu œw. Józefa S. Pelczara
Rozwój kultu Najœwiêtszego
Serca Pana Jezusa rozwija³ siê powoli, zanim zosta³ wpisany w krwioobieg ¿ycia Koœcio³a. Piêknie uj¹³
to ks. bp Pelczar:
„Jako s³oñce wschodz¹ce posy³a przed sob¹ jutrzenkê, a potem
promieniami swymi oœwieca najprzód szczyty najwy¿szych gór, nastêpnie ni¿sze pagórki, w koñcu
doliny i ziemiê ca³¹: tak te¿ Jezus
Chrystus, który jest „s³oñcem sprawiedliwoœci”, tajemnicê Serca swego, za któr¹ posz³o nabo¿eñstwo do
tego¿ Serca, objawia³ powoli, rozpoœcieraj¹c œwiat³o swoje coraz szerzej i oœwiecaj¹c nim najprzód najwy¿sze szczyty, to jest, dusze œwiête
i wybrane, zanim za poœrednictwem
b³ogos³awionej Ma³gorzaty Marii
spuœci³ je na doliny, to jest, na zwyk³ych chrzeœcijan i opromieni³ nim
ziemiê ca³¹”3. Œwiêty Biskup ukazuje drogi wiod¹ce ku ustanowieniu
tego œwiêta.
Biskup przemyski, œw. Józef Sebastian Pelczar, to wielki erudyta, cz³owiek, który z wielk¹ zrêcznoœci¹ „przechadza siê” po dzie³ach wybitnych
œwiêtych, tak pisarzy chrzeœcijañskich
jak i Ojców Koœcio³a. To, co przekazuje to istne per³y literatury ascetycznej, dogmatycznej, moralnej, wobec
których czytelnik nie mo¿e przejœæ
obojêtnie. One zachwycaj¹ swoj¹ g³êbi¹, urokiem, niczym najpiêkniejsze
per³y. Przytoczê nieco tych „pere³”
odnosz¹cych siê do Serca Jezusowe-
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
5
go, w którym kryje siê g³êbia mi³oœci
o wielobarwnych odcieniach.
Pisarz duchowoœci Faber:
„A kto wypowie tê mi³oœæ? Wy¿sza ona ni¿ niebo, g³êbsza ni¿ ocean,
rozleglejsza ni¿ wszechœwiat, d³u¿sza
ni¿ wiecznoœæ. Po³¹czmy - mówi pewien pisarz duchowy - mi³oœæ wszystkich aposto³ów, mêczenników, wyznawców, dziewic, s³owem, wszystkich
œwiêtych, którzy przez wszystkie wieki zdobili Koœció³ Bo¿y. ZgromadŸmy,
mówiê, wszystkie te gorej¹ce uczucia
i zamknijmy je w jednym sercu, dodajmy do tego ca³y ¿ar, jakim p³onie ku
Panu Bogu dziewiêæ chórów anielskich, i uwieñczmy to wszystko owym
cudownym ogniem, co p³onie w Niepokalanym Sercu Najœwiêtszej Bogarodzicy; a wtedy bêdziemy mieæ zaledwie s³abe odbicie mi³oœci Pana Jezusa,
jak¹ ma ku ka¿demu z nas, pomimo ca³ej
naszej pod³oœci i niegodnoœci. Prawdziwie, ta mi³oœæ jest wielkim cudem.
My sami nienawidzimy siebie z powodu grzechów, któreœmy pope³nili. Nie
mo¿emy nieraz znieœæ widoku naszej
nêdzy, ciê¿ko jest nam uznawaæ w sobie tyle zepsucia, tyle rzeczy godnych
pogardy. A jednak mimo to, Pan Jezus
kocha nas niewypowiedzian¹ mi³oœci¹, bêd¹c gotowy - jak to objawi³ jednemu ze swoich s³ug - zst¹piæ na nowo
z nieba i daæ siê ukrzy¿owaæ za ka¿dego z nas. Takiej to mi³oœci pe³ne jest
Serce Jezusowe. I jak¿e nie czciæ, jak
nie mi³owaæ tego Serca?”4.
Wymienia szereg œwiêtych, którzy byli mi³oœnikami i czcicielami Serca Jezusowego: „œw. Piotr Damian,
œw. Bernard, œw. Franciszek z Asy¿u, œw. Bonawentura, œw. Alojzy, œw.
Franciszek Salezy, œw. Gertruda, œw.
Mechtylda, œw. Katarzyna Sieneñska, œw. Teresa itd.”5. W kontekœcie
historycznym podaje tak¿e krótk¹
notkê dotycz¹c¹ œw. Ma³gorzaty
Marii Alacoque, zakonnicy z klasztoru Paray-le-Monial, która modl¹c
siê przed Najœwiêtszym Sakramentem mia³a wizje dotycz¹ce Jezusowego Serca. Pan Jezus ukaza³ siê jej
i wskaza³ na swoje Serce, mówi¹c:
„Moje Boskie Serce tak¹ ku ludziom,
a zw³aszcza ku tobie, jest przepe³nione mi³oœci¹, ¿e nie mog¹c d³u¿ej powstrzymaæ w sobie tych gor¹cych
p³omieni, chcê za twym poœrednictwem wylaæ je na zewn¹trz i objawiæ
siê œwiatu, by go wzbogaciæ skarbami, jakie w sobie zawiera”.
16 czerwca 1675 roku nast¹pi³o jakby dope³nienie poprzedniego objawienia. Ukaza³ siê jej Pan Jezus „promieniej¹cy chwa³¹, z piêciu ranami,
które jaœnia³y jak tyle¿ s³oñc. Jednoczeœnie otworzy³ jej swoje Serce, rzucaj¹c naoko³o promienie i otoczone
cierniow¹ koron¹, a z wierzchu uwieñczone krzy¿em”. Po tym opisie w ujêciu naszego Œwiêtego Biskupa, przytacza on s³owa Jezusa wypowiedziane
do Wizjonerki z zakonu wizytek: „Oto
Serce, które tak bardzo ukocha³o ludzi, ¿e siê wyczerpa³o i wyniszczy³o
dla okazania im swej mi³oœci. W nagrodê za to odbieram po wiêkszej czêœci sam¹ tylko niewdziêcznoœæ przez
wzgardê, nieuszanowanie, œwiêtokradztwa i oziêb³oœæ, z jak¹ siê ze Mn¹
obchodz¹ w tym Sakramencie Mi³oœci. A najboleœniej dotyka Mnie to, ¿e
ze Mn¹ tak postêpuj¹ serca wy³¹cznie Mi poœwiêcone”.
Wtedy to Pan Jezus za¿¹da³, by
Jego Najœwiêtszemu Sercu oddawano
czeœæ w pierwszy pi¹tek po oktawie
Bo¿ego Cia³a, jako wyraz dziêkczynienia i wynagrodzenia za pope³nione
grzechy. Zostawmy dzieje kultu Serca
Jezusowego poza granicami Polski,
a zwróæmy uwagê tylko na „dzieje kultu Serca Jezusowego w Polsce” 6.
Znawcy zagadnienia u samych pocz¹tków rozwoju tego kultu upatruj¹
mistyczkê Dorotê z M¹taw (1346 –
1394), z bardziej znanych to ks. Piotr
Skarga (+1612), a nade wszystko Kasper Dru¿bicki, jezuita (1590 – 1662)
oraz jego wspó³bracia zakonni: Tomasz
M³odzianowski (1622 - 1686) i Stanis³aw Skibicki (1607 - 1690). Do rozwoju kultu Serca Jezusowego przyczyniaj¹ siê wizytki, pijarzy (o. Paulin
Wi¹zkiewicz (1666 – 1729; Franciszek
Roso³ecki, 1697 – 1752; Jan Jakubowski, 1704 – 1760; Wojciech W³ocki,
1688 – 1773; Sebastian Wysocki, 1706
– 1771; Józef Kalasanty £ancucki,
1756 - + pocz¹tek XIX wieku), franciszkanie (o. Marceli Dziewulski, ok.
1680 – 1739) oraz jezuici (o. Aleksander Sobieszczañski, 1700 – 1765; Jêdrzej Wagner, 1707 – 1765; Józef P³ochocki, 1719 – 1787; Jerzy Dewin, 1719
- 1790). Najbardziej znacz¹c¹ rolê
w tym okresie czasu odegra³ jednak
Kasper Dru¿bicki.
W wieku XIX i pocz¹tkach wieku
XX, do najbardziej znacz¹cych postaci krzewi¹cych kult Serca Jezusowego nale¿y zaliczyæ: jezuitów Wincentego Buczyñskiego, (1789 – 1853),
Stanis³awa Stoja³owskiego (1845 –
1911), Micha³a Mycielskiego (1826 –
1906). Znan¹ postaci¹ by³ ks. Stanis³aw Ulanecki (1818 – 1874) oraz kapucyn Jan Leszczyñski (1812 – 1895).
Najbardziej znani piewcy kultu Serca
Jezusowego tamtego okresu czasu, to
b³. Honorat KoŸmiñski (1829 – 1916)
i œw. Józef Sebastian Pelczar (1842 –
1924)7.
c. d. n.
Ks. Andrzej Skiba
Cyt. za: I. S³oma, „Niech bêdzie wszêdzie mi³owane Najœwiêtsze Serce Jezusa”. Kult Najœwiêtszego Serca
Pana Jezusa w wybranych pismach
œw. Józefa Sebastiana Pelczara, Lublin 2013, s. 47.
2
Tekst uroczystoœci Najœwiêtszego
Serca Pana Jezusa, znajduje siê w tomie III Liturgii Godzin, obejmuj¹cym
okres zwyk³y od I – XVII tygodnia,
wydanym przez Pallottinum w roku
1987, s. 513-528. Mo¿na te¿ korzystaæ z Liturgii godzin zakonów franciszkañskich w Polsce, tom III, obejmuj¹cy okres zwyk³y, od 1 – 11
tygodnia, wydany przez Franciszkañskie Wydawnictwo œw. Antoniego, Wroc³aw 2014, s. 377-392.
3
Objawienie siê Najœw. Serca Jezusowego i ¿ywot b³ogos³awionej Ma³gorzaty Marii Alacoque wed³ug Najprzewiedl. Ks. Biskupa Przemyskiego
Józefa Sebastyana Pelczara, Nak³adem
Wydawnictwa dyecyzalnego przemyskiego 1904, s. 5 n. Cytat powy¿szy
zosta³ uwspó³czeœniony.
4
Józef Sebastian Pelczar, ¯ycie duchowe czyli doskona³oœæ chrzeœcijañska,
wydanie dziewi¹te poprawione, t. 2,
Wydawnictwo œw. Stanis³awa BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 2003,
s. 339. Ten sam tekst w innym wydaniu, w brzmieniu staropolskim znajduje
siê w dziele: ¯ycie duchowne czyli doskona³oœæ chrzeœcijañska wed³ug najcelniejszych mistrzów duchownych
napisa³ Józef Sebastjan Pelczar, biskup
przemyski o. ³. Asystent Tronu i Pra³at
domowy Jego Œwi¹tobliwoœci, b. Profesor Uniwersytetu Jagielloñskiego,
Doktor Teologii i œœ. Kanonów itd.,
T. III, ósme wydanie przejrzane i powiêkszone, Nak³adem Zgromadzenia
S³u¿ebnic Najœw. Serca Jezusowego,
Przemyœl 1924, s. 134 n, W nowym wydaniu tytu³ brzmi: ¯ycie duchowe, a nie
duchowne. Z nowego wydania pochodziæ bêd¹ dalsze cytaty.
5
Tam¿e, s. 339. Dalsze cytaty pochodziæ bêd¹ ze stron nastêpnych, tj. od
340 – 345.
6
J. Misiurek, ród³o ¿ycia i œwiêtoœci.
Polska teologia kultu Najœwiêtszego
Serca Jezusa, Towarzystwo Naukowe
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Paw³a II 2014, s. 23 – 36.
7
Tam¿e, s. 191 – 194.
1
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
6
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
7
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
8
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
9
Wêdrówki dalekie i bliskie
Vezelay – tajemnice romañskiego portalu
Tu¿ za wejœciem do bazyliki w Vezelay znajdujemy siê w narteksie. To
ogromny przedsionek, sk³adaj¹cy siê
z kilku czêœci. Posiada on trzy nawy
i trzy przês³a, podzielone przez filary,
w sumie niejako dziewiêæ pomieszczeñ.
Zosta³ zbudowany pod koniec XII
wieku, aby pomieœciæ setki pielgrzymów, którzy mogli siê tu skryæ przed
deszczem, a jeszcze czêœciej, skwarem
s³oñca. Jest d³ugi na 22 metry, szeroki
na 23,5 metra, a wysoki na 19,5 metra.
Na filarach miêdzynawowych i na pó³kolumnach przy œcianach umieszczone s¹ kapitele z romañsk¹ rzeŸb¹. Kapitele przedstawiaj¹ sceny z Biblii i s¹
zwiastunem koñca epoki romañskiej
(wed³ug znawców sztuki).
Z przedsionka do naw koœcio³a
opackiego w Vezelay prowadz¹ trzy
wejœcia, które obramowuj¹ trzy portale z rzeŸbionymi tympanonami. Portale boczne przedstawiaj¹: po³udniowy
- sceny z dzieciñstwa Jezusa, pó³nocny – sceny zwi¹zane z objawieniem
siê Chrystusa po zmartwychwstaniu.
Szczególnie wartoœciowy pod wzglêdem artystycznym jest portal g³ówny,
prowadz¹cy do nawy g³ównej. Jest on
arcydzie³em sztuki romañskiej, jest
„cudem Vezelay”, jak nazywaj¹ go
przewodniki. Powsta³ w latach 1125 –
1130, a wiêc kilkadziesi¹t lat wczeœniej
ni¿ przedsionek, który obecnie go zas³ania. Tympanon podparty jest filarem, tzw. „trumeau”, na którym widnieje postaæ œw. Jana Chrzciciela.
W g³ównej scenie, umieszczonej
w tympanonie nad bram¹, przedstawia
„Rozes³anie aposto³ów przez Chrystusa w dniu Piêædziesi¹tnicy”. W centrum znajduje siê Chrystus w glorii,
który udziela Ducha Œwiêtego aposto³om, poprzez gest wyci¹gniêtych nad
bazylika œw. Marii Magdaleny w Vezelay (opisywany przeze mnie portal
skryty we wnêtrzu)
plan opactwa w Vezelay, narteks (przedsionek), po lewej stronie, jaœniejszy kolor
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
10
portal wewnêtrzny opactwa w Vezelay, pocz. XII w.
tajemnicze ludy - Kapadocyjczycy oraz Arabowie i psiog³owi Hindusi
w centrum tympanonu, tronuj¹cy Chrystus
posy³aj¹cy aposto³ów na ca³y œwiat
nimi r¹k, z których wyp³ywaj¹ promienie. Faluj¹ce fa³dy szat Chrystusa i poni¿ej umieszczonych aposto³ów oznaczaj¹ dzia³anie Ducha Œwiêtego i wskazuj¹ na nadprzyrodzony charakter wydarzenia. Aposto³owie s¹ pos³ani do ludzi, ¿yj¹cych na œwiecie,
znajduj¹cych siê jeszcze poza dzia³aniem Bo¿ej ³aski.
Te nieznaj¹ce jeszcze Boga narody s¹ przedstawione w dwóch
miejscach portalu. Po pierwsze otaczaj¹ ³ukiem pó³kolisty tympanon, po drugie znajduj¹ siê poni¿ej aposto³ów, w pasie nadpro¿a
nad bram¹ wejœciow¹. Jest to ca³y zestaw tajemniczych postaci,
z ludów znanych i nieznanych naszym przodkom, którzy jeszcze
czekaj¹ na orêdzie zbawienia. S¹ tu (wed³ug przewodnika ksi¹¿kowego) w ³uku: ¯ydzi, Kapadocyjczycy, Arabowie, Etiopczycy, Frygijczycy, Bizantyjczycy, Ormianie, a w nadpro¿u: Rzymianie, Scytowie, Pigmeje i jeszcze inne, na pó³baœniowe narody. Niektóre
postaci s¹ rzeczywiœcie jakby z bajki: od prawej - kobieta z nagim
biustem, mê¿czyzna z w³ochatym korpusem, dziecko o jednej tylko
nodze, wszyscy maj¹cy ponadwymiarowe uszy. Dalej ma³y cz³owieczek wspinaj¹cy siê na konia za pomoc¹ drabiny. Czy to ma coœ
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
11
wspólnego z wiar¹? Owszem, albowiem
tak wyobra¿ano sobie nieznane ludy,
o których pisa³ m. in. œw. Izydor z Sewilli (VII w.), œredniowieczny geograf.
Do nich wszystkich s¹ skierowani aposto³owie po Zes³aniu Ducha Œwiêtego.
Ci wszyscy przedstawiciele prawdziwych i mitycznych ludów „gestykuluj¹,
krêc¹ siê, dyskutuj¹ z pasj¹, prawie
wszyscy s¹ wpatrzeni w górê, s¹ zachwyceni objawieniem, które ma do
nich przyjϾ (Francis Salet).
W drugim rzêdzie ³uków dooko³a
tympanonu umieszczone s¹ na przemian znaki zodiaku i tzw. „prace miesiêcy”. Te sceny i figury wpisane s¹
w formê ma³ych medalionów. Ukazuj¹
one, zgodnie ze œredniowiecznymi
przekonaniami, uniwersalny charakter
sceny „Pos³ania Aposto³ów”. S¹ tu
kolejno od lewej strony:
miesi¹c styczeñ – rolnik kroj¹cy
chleb i „Wodnik”,
luty - mê¿czyzna rozgrzewaj¹cy siê
przy ogniu i drugi zdejmuj¹cy ubranie
oraz „Ryby”,
marzec – ogrodnik przycinaj¹cy latoroœle i „Baran”,
kwiecieñ – pasterz koz³ów oraz
„Byk”,
maj –rycerz, podpieraj¹cy siê na
tarczy, wiosna (dodatkowy medalion)
i „BliŸniêta”
czerwiec – ¿niwiarz i „Rak”, dodatkowo – pies, linoskoczek i syrena,
lipiec – rolnik zbieraj¹cy zbo¿e
z pola i „Lew”
sierpieñ – rolnik m³óc¹cy zbo¿e
i „Panna”,
wrzesieñ - rolnik nape³niaj¹cy spichlerz i „Waga”,
paŸdziernik – zbieranie winogron
i „Skorpion”,
listopad – rolnik zabijaj¹cy œwiniê
i „Strzelec”,
grudzieñ – mê¿czyzna nios¹cy
star¹ kobietê na ramieniu, „Kozioro¿ec” oraz dodatkowo rolnik z naczyniem pe³nym wina.
Ponadto wokó³ ostatniego medalionu widnieje ³aciñski napis: „Omnibus in membris designat imago decembris” (dowolne t³umaczenie – „we
wszystkich tych aspektach wyra¿a siê
miesi¹c grudzieñ”).
Przyznam siê, ¿e nie wszystko to zauwa¿y³em w czasie zwiedzania bazyliki
w Vezelay. Wiele detali jest dla mnie jasnych dopiero teraz, gdy studiujê zakupiony ma³y przewodnik po Vezelay w jêzyku niemieckim (po polsku oczywiœcie
nie by³o) i strony internetowe. A jeszcze
wiele innych rzeczy jest dalej niejasnych,
albo ze wzglêdu na trudnoœci z t³umaczeniem, albo na zbyt ma³¹ moj¹ spostrzegawczoœæ przy analizie zdjêæ. Wiele
elementów portalu jest te¿ uszkodzonych. Tak czy inaczej, wyszukiwanie znaczeñ przedstawieñ œredniowiecznych
w sztuce mo¿e byæ pasjonuj¹c¹ ³amig³ówk¹ dla umys³u. Pozwala choæby czêœciowo zanurzyæ siê w œwiat œredniowiecza, spróbowaæ dostaæ siê do wnêtrza
umys³ów i serc naszych przodków, poznaæ ich myœlenie o œwiecie i o Bogu.
Ostateczny wniosek dotycz¹cy tympanonu romañskiego w Vezelay, który
znajduje siê nie na zewn¹trz bazyliki, lecz
pomiêdzy przedsionkiem a naw¹, jest
taki: Chrystus pos³a³ aposto³ów na ca³y
œwiat. Wszystkie narody potrzebuj¹
g³oszenia orêdzia zbawienia. Wiele narodów ju¿ us³ysza³o o Chrystusie, ale
s¹ jeszcze takie, do których nale¿y iœæ
i g³osiæ. Ci zaœ pielgrzymi, którzy nie
udaj¹ siê na misjê g³oszenia Ewangelii,
niech ca³e swoje ¿ycie, prace i odpoczynek, ka¿dy miesi¹c i dzieñ, staraj¹ siê
wpisaæ w ducha Chrystusowej nauki.
Ks. Tomasz Grzywna
niewielki cz³owieczek wspinaj¹cy siê na drabinie na konia oraz wielkousi:
w³ochaty mê¿czyzna, kobieta oraz dziecko o jednej nodze
kolejne prace miesiêcy (styczeñ,
luty) i znaki zodiaku – rolnik kroi
chleb, Wodnik, ludzie ogrzewaj¹cy
siê i rozbieraj¹cy, Ryby, ogrodnik
przycinaj¹cy winogrona, Baran
kolejne znaki miesiêcy (czerwiec, lipiec) – ¿niwiarz, Rak, pies,
linoskoczek, syrena, Lew, rolnik zbieraj¹cy zbo¿e
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
12
„By³ wszystkim dla wszystkich” fina³ konkursu!
17 listopada br. w Sali Koncertowej Pañstwowej Szko³y Muzycznej
w Sanoku, mia³ miejsce uroczysty fina³
4. edycji konkursu „By³ wszystkim dla
wszystkich”, zorganizowany w 10.
rocznicê kanonizacji œw. ks. Zygmunta Gorazdowskiego, Wspó³patrona
miasta Sanoka. Zosta³ on przygotowany przez filie biblioteczne w dzielnicy D¹brówka i Olchowce przy wspó³pracy Stowarzyszenia Pomoc Rodzinie
im. œw. Ks. Zygmunta Gorazdowskiego, nad którym Honorowy Patronat
objê³y Siostry ze Zgromadzenia Œwiêtego Józefa w Krakowie.
Na uroczystoϾ licznie przybyli
nagrodzeni uczestnicy i zaproszeni
goœcie: Waldemar Och, który reprezentowa³ w³adze miasta i powiatu, ks.
dziekan Andrzej Skiba, proboszcz sanockiej Fary, Wanda Wojtuszewska,
prezes Stowarzyszenia Pomoc Rodzinie, Czes³awa Kurasz, prezes Powiatowego Centrum Wolontariatu wraz
z wolontariuszami Uniwersytetu Trzeciego Wieku, Helena Rojek, prezes
Towarzystwa „Salutaris”, Stanis³awa
Skwarcan z Towarzystwa Przyjació³
Dzieci, Boles³aw Szybist, prezes Firmy „Herb”, mecenas kultury i dobroczynnych dzie³, Andrzej Smolik, dyrektor PSM, Leszek Pucha³a, dyrektor
MBP w Sanoku.
Zgromadzenie Sióstr Józefitek, reprezentowa³y siostry z Domu Dziecka
im. œw. ks. Zygmunta Gorazdowskiego w Kroœnie, a wœród nich: s. Iwona,
dyrektorka tej placówki i s. Cypriana,
prze³o¿ona sióstr w tym domu. Siostry
nie tylko przedstawi³y sylwetkê Œwiêtego Ojca Za³o¿yciela Zgromadzenia
Zakonnego i wielu dobroczynnych
dzie³, znanego jako „Lwowski ojciec
ubogich” ale tak¿e przekaza³y nagrody dla uczestników i upominki dla
goœci a by³y nimi wydawnictwa dla
dzieci i doros³ych poœwiêcone bohaterowi konkursu. Siostra Iwona,
w imieniu prze³o¿onej generalnej
S. Leticji, przekaza³a podziêkowanie
organizatorom konkursu i gratulacje
uczestnikom za zaanga¿owanie
w uczczenie w ten sposób Roku Jubileuszowego w mieœcie rodzinnym œw.
Ks. Zygmunta Gorazdowskiego.
Po wyst¹pieniach wszystkich goœci nast¹pi³o og³oszenie wyników
konkursu w którym udzia³ wziê³o 350
uczestników z Sanoka, Zagórza, Bukowska, Wolicy, Nowosielec, Prusieka i Beska. Na konkurs wp³ynê³o 279
rozwi¹zanych quizów, którego prawid³owo has³o brzmia³o: „Aposto³ Bo¿ego Mi³osierdzia”, 67 prac plastycznych (by³y nimi portrety, pejza¿e
Sanoka i Lwowa, sceny z ¿ycia ks.
Zygmunta), oraz 4 prace literackie(wiersze i wspomnienia). Dziêki
hojnoœci i ¿yczliwoœci Zgromadzenia
Sióstr œw. Józefa w Krakowie i sponsorów, wszyscy uczestnicy konkursu
którzy wykonali prace plastyczne i literackie otrzymali nagrody a wœród
osób które prawid³owo rozwi¹za³y quiz
organizatorzy rozlosowali 35 nagród,
by³y nimi wydawnictwa ksi¹¿kowe,
albumowe i pami¹tkowe o œw. ks. Zygmuncie Gorazdowskim.
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
13
Ca³oœæ zwieñczy³a czêœæ artystyczna: nagrodzone wiersze Monki Miêtus
z Zagórza i Izabeli Stabry³a z Sanoka
zaprezentowa³a Agnieszka Klepacz,
nauczycielka z SP w Prusieku a Zespó³
Wokalny „SOUL”, pod kierownictwem
Moniki Brewczak, wykona³ wi¹zankê
pieœni patriotyczno-religijnych. Na zakoñczenie organizatorzy podziêkowali
Siostrom Józefitkom za udzia³ i nagrody, wrêczaj¹c im wydawnictwa Miejskiej Biblioteki Publicznej, Muzeum Historycznego oraz Kalendarze na 2016 r.
z grafikami Koœcio³ów naszego regionu autorstwa Zbigniewa Osenkowskiego a Przyjaciele filii bibliotecznych przekazali dla dzieci z Domu Dziecka
w Kroœnie pluszaki i komplet Encyklopedii Zwierz¹t. Z prac konkursowych
zosta³y przekazane witra¿e autorstwa
Ryszarda Tokarza z Wolicy. Jeden z nich
by³ miniatur¹, wiern¹ kopi¹ witra¿a
z Kaplicy Relikwii Œwiêtego Zygmunta z Koœcio³a Ojców Franciszkanów
w Sanoku, oraz portret olejny autorstwa Marii Mocur z Gimnazjum nr 4.
Natomiast praca plastyczna Mai Perko³up z SP w Bukowsku, a by³o ni¹ logo
Zgromadzenia
„Serce przy Bogu,
rêce przy pracy”,
trafi³a do nowo
otwartego biura
Stowarzyszenia
na stacji Sanok –
miasto. Z prac
konkursowych
zosta³a zorganizowana wystawa
w holu PSM a nastêpnie wszystko
przekazano do
œwietlicy na
„Ma³¹ stacjê”.
Wszystkim uczestnikom konkursu
gratulujemy a rodzicom, nauczycielom
i katechetom dziêkujemy za ¿yczliwoœæ
i wspó³pracê.
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
Halina Martowicz
14
Dobre drzewo i jego owoce (£k 6,43-45)
Modlitwa do Ducha Œw.; Duchu
Œwiêty, obdarz nas swoim tchnieniem
abyœmy z wiar¹ mogli odczytaæ wielkie Dzie³a Bo¿e.
43
Nie jest dobrym drzewem to,
które wydaje z³y owoc, ani z³ym drzewem to, które wydaje dobry owoc.
44
Po owocu bowiem poznaje siê ka¿de drzewo; nie zrywa siê fig z ciernia
ani z krzaka je¿yny nie zbiera siê winogron. 45 Dobry cz³owiek z dobrego
skarbca swego serca wydobywa dobro, a z³y cz³owiek ze z³ego skarbca
wydobywa z³o. Bo z obfitoœci serca
mówi¹ jego usta.
Lectio (czytanie i zrozumienie
Pisma)
W œwiecie przyrody istnieje œcis³a wiêŸ miêdzy rodzajem drzewa
a rodzajem wydawanych przezeñ
owoców. Ziemia Œwiêta spe³nia idealne warunki do uprawy winoroœli.
By³a ona g³ównym produktem rolniczym. Z owoców wytwarzano: rodzynki, wino, sok. Figa drzewo jest
niedu¿e, lecz bardzo roz³o¿yste. Odpoczynek w jego cieniu to synonim
„za¿ywania pokoju i pomyœlnoœci”.
Owoce figi zbierano dwa razy w roku,
s¹ one ma³e i przypominaj¹ gruszkê.
Figi jedzono suszone, sprasowane
lub na surowo. Ciernie i je¿yny ich
wysokoœæ mog³a siêgaæ 9 m. U¿ywano ich do podtrzymania ognia
w piecu. Uniemo¿liwia³y wzrost ziarna. Ga³¹zki cierni uk³adano na górze
p³otów, by uniemo¿liwiæ przedarcie
siê przez nie z³odziejom. W Starym
Testamencie ciernie s¹ symbolem
kary, a w Nowym jednoznacznie kojarz¹ siê nam z „koron¹” na³o¿on¹ Jezusowi podczas ukrzy¿owania. Jezus
dla przyk³adu u¿ywa najpopularniej-
szych drzew, by pokazaæ ró¿nicê
miêdzy dobrymi i z³ymi czynami:
W drugiej czêœci tej perykopy Jezus porównuje serce cz³owieka do
skarbca w którym przechowuje najcenniejsze przedmioty. Jest ono zamkniête by nikt niczego z niego nie
wykrad³. Im bardziej przepe³niony skarbiec tym szybciej usta wynosz¹ na zewn¹trz jego zawartoœæ . Poprzez mówienie bardziej otwieramy siê na œwiat
nas otaczaj¹cy w którym ¿yjemy, czêsto nios¹cy ze sob¹ wiele z³a, które
w naszej ocenie wydaje siê byæ dobrym. Otwieramy siê na zewn¹trz, zamiast otwieraæ siê na Boga w naszym
wnêtrzu. Zaczynamy wch³aniaæ to, co
niesie œwiat, zamiast skupiæ siê na
Bogu. Jesteœmy rozproszeni, a nie skupieni. W dodatku mamy coraz mniej
si³, by trwaæ w Mi³oœci. To, co zewnêtrzne wchodzi i dotyka nas pozostawiaj¹c swoje œlady. Nie jesteœmy na tyle
silni, by obroniæ siê przed œwiatem, gdy
pozwalamy mu na wchodzenie do
swojego serca. Szatan wykorzystuje to
i opieraj¹c siê na naszych s³aboœciach
jeszcze bardziej pogr¹¿a nas w nich.
Zatem, gdy otwieramy usta i mówimy,
nie jesteœmy w stanie mówiæ z mi³oœci¹, jeœli w sercu jest coœ innego.
Meditacio (spojrzenie i przemyœlenie siebie w œwietle S³owa Bo¿ego)
Jak¿e wiele s³ów naszych rani,
wzbudza negatywne emocje, odczucia i nastawienia. Jak wiele s³ów czyni
zamieszanie w sercach. Ile¿ niepokoju
jest w nas w zwi¹zku z naszymi s³owami i s³owami naszych bliskich. Bo to,
co jest w sercach, to ujawnia siê poprzez s³owa. Kiedy hamujemy swój jêzyk, by nie mówiæ rzeczy niepotrzebnych, by nie poruszaæ spraw bez
mi³oœci, a staramy siê w tym czasie
trwaæ w mi³oœci, gdy w tym czasie powierzamy siê Matce Najœwiêtszej i Jezusowi, wtedy nastêpuje zwyciêstwo
Mi³oœci w nas. Ka¿de takie zwyciêstwo jest krokiem naprzód na maleñkiej drodze mi³oœci. Ma³e to kroki, bo
i zwyciêstw pocz¹tkowo jest ma³o.
Bardzo trudno jest duszy naraz zaprzestaæ mówiæ, skoro do tej pory czyni³a
to nader czêsto. Trudno jest wyciszaæ
swoje emocje, zatrzymaæ „gonitwê”
myœli, które niejako same „pchaj¹” siê
do g³owy. Popracujmy zatem nad tym,
by chocia¿ s³ów byle jakich i nieprzemyœlanych nie wypowiadaæ i nie rozsiewaæ z³a.
Oratio (zwrócenie siê do Boga)
Módlmy siê do Ducha Œwiêtego, aby pomóg³ nam uspokoiæ serce, wyciszyæ emocje, aby zatrzyma³
bieg myœli. Aby da³ zrozumienie
prawdy o nas samych i o naszym
wnêtrzu, które chcielibyœmy lepiej
poznaæ i zrozumieæ. Aby pokaza³
nam nasze s³aboœci , bowiem na
nich opiera siê szatan stale sk³aniaj¹c nas do rozmów. Niech Duch
Œwiat³oœci oœwieci nas, co do intencji, z jak¹ chcielibyœmy wypowiedzieæ kilka s³ów.
Kontemplatio (czas bycia sam na
sam z Bogiem)
Proœmy Matkê Najœwiêtsz¹ o ci¹g³e wprowadzanie nas od nowa na
drogê mi³oœci, o to, by przypomina³a
nam o potrójnym dziewictwie, by pomaga³a w nim trwaæ, by za nas trwa³a
w milczeniu serca, jêzyka i myœli. Niech
Bóg b³ogos³awi nas. Niech to rozwa¿anie wprowadzi nas na drogê milczenia, bowiem w ciszy najprêdzej mo¿na
us³yszeæ g³os Boga.
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
15
Intencje w tygodniu
Od 30.11 do 6.12.2015 r.
Poniedzia³ek – 30.11
6.00 + Maria i Eliasz (koniec greg.)
7.00 + Pawe³ 2 r. œm.
7.30 + Emilia i Piotr
18.00 1. + Andrzej Tarnawski, + Maria
i Miros³aw Smulik
2. + Maria Nieleszczuk (koniec greg.)
3. + Andrzej Radwañski 6 r. œm.
4. o zdrowie dla Zofii i jej syna Paw³a
Wtorek – 1.12
6.00 o b³ogos³awieñstwo Bo¿e i zdrowie dla Jolanty
7.00 + ks. Marian Burczyk
7.30 dziêkczynna za otrzymane ³aski
z proœb¹ o dalsze od Ró¿y œw. O. Pio
18.00 1. + Janina Mrozek (pocz. greg.)
2. + Jan KoŸma oraz + Józef i Zofia
(pocz. greg.)
3. + Henryk Kowalik int. od ¿ony, dzieci
i wnuczek
4. + Stanis³aw Czaporint. od szwagierek
Œroda – 2.12
6.00 o b³. Bo¿e dla Magdaleny i Tomasza
7.00 + Józef Solecki
7.30 za dusze w czyœæcu cierpi¹ce int.
od Ró¿y œw. O. Pio
18.00 1. + Janina Mrozek (greg.)
2. + Jan KoŸma oraz + Józef i Zofia
(greg.)
3. + Urszula Harajda 28 r. œm.
4. + Edward Warmuz i ++ z rodziny
Czwartek – 3.12
6.00 + Wilhelmina, Piotr, Andrzej
7.00 za dusze w czyœæcu cierpi¹ce
7.30 + Justyna i Franciszek
10.00 Msza œwiêta Barbórkowa
18.00 1. + Janina Mrozek (greg.)
2. + Jan KoŸma oraz + Józef i Zofia
(greg.)
3. + Zbigniew
Pi¹tek - 4.12
6.00 1. + Edward Tutak 6 r. œm.
2. ++ Siostry z Ró¿y œw. Faustyny
7.00 1. + Ma³gorzata Ziembicka – Mielnik 1 r. œm.
2. o zdrowie dla Barbary i Józefa
7.30 + Jan KoŸma oraz + Józef i Zofia
(greg.)
18.00 1. + Janina Mrozek (greg.)
2. w intencji Ma³gorzaty i Jerzego Hejnold – dziêkczynno - b³agalna
Sobota – 5.12
6.00 + Maria, Ryszard, W³odzimierz
7.00 + Stanis³aw
7.30 + Jan KoŸma i + Józef i Zofia
(greg.)
18.00 1. + Jadwiga Raczkowska
2. + Janina Mrozek (greg.)
3. + Henryk B¹k i ++ z rodziny
Niedziela– 6.12
6.30 + Karol
8.00 + Janina Mrozek (greg.)
9.30 1.o zdrowie i b³. Bo¿e dla braci
z Ró¿y œw. Jana Paw³a II i ich rodzin
w 4. rocznicê powstania
2. + Jan KoŸma oraz + Józef i Zofia
(greg.)
11.00 + Stanis³aw Bukowski 3 r. œm.
12.30 + Wojciech Hejnold
16.00 + Helena Krynicka
18.00 za parafian
Stró¿e: int.
P³owce: + Józef Wajda
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.
16
1 Niedziela Adwentu – 29.11.2015
Og³oszenia duszpasterskie
1. Dziœ pocz¹tek Adwentu. Rozpoczyna siê nowy rok duszpasterski 2015/2016.
Praca duszpasterska w tym roku bêdzie
skupia³a siê wokó³ has³a: „Nowe ¿ycie
w Chrystusie”, co bêdzie zogniskowane wokó³ sakramentu chrztu. Z tej racji
w minion¹ sobotê, w naszej archikatedrze
rozpoczêliœmy obchody 1050 Rocznicy
Chrztu Polski, któr¹ bêdziemy prze¿ywaæ ju¿ od grudnia tego roku. Ka¿dy
z nastêpuj¹cych po sobie miesiêcy bêdzie mia³ swoja tematykê. I tak: grudzieñ
– Narodziny do ¿ycia Bo¿ego; styczeñ –
Us³yszeæ i uwierzyæ; luty – Wyrzec siê
z³ego; marzec – Wyznaæ wiarê Koœcio³a; kwiecieñ – Woda – œmieræ i zmartwychwstanie; maj – Olej namaszczenia
– ¿ycie poœwiêcone Bogu; czerwiec –
Bia³a szata – nowe ¿ycie; lipiec – Œwieca
– œwiat³o; sierpieñ – Krzy¿ – funkcja kap³añska; wrzesieñ – Apostolstwo – funkcja prorocka; paŸdziernik – S³u¿ba –
funkcja królewska; listopad – Brama nieba. Na o³tarzu bêdzie sta³a œwieca jubileuszowa przypominaj¹ca nam 1050 Rocznicê Chrztu Polski i nasz w³asny chrzest.
Bêdzie tak¿e dzban z wod¹ œwiêcon¹, aby
ka¿dy móg³ sobie zabraæ nieco wody
œwiêconej do swoich domów, aby przypomina³a ona o w³asnym chrzcie i wynikaj¹cych z niego i zobowi¹zaniach.
Mamy tez pewn¹ iloœæ naczyniek, które
mo¿na ze sob¹ zabraæ.
2. Codziennie odprawiamy Msze
œwiête roratnie, za wyj¹tkiem niedziel
i uroczystoœci. Porz¹dek Mszy œwiêtych niedzielnych czy œwi¹tecznych
pozostaje bez zmian. W dni powszednie roraty odprawiamy o godzinie
6:00. Dzieci i m³odzie¿, jak równie¿
wszystkich chêtnych zapraszamy na
godzinê 18.00.
3. W tym tygodniu przypada pierwszy czwartek, pi¹tek i pierwsza sobota miesi¹ca. W pi¹tek od godz.
16.00 spowiadamy w P³owcach
i Stró¿ach, zaœ od 17.00 w naszym
koœciele. Prosimy, aby w okresie
Adwentu korzystaæ ze spowiedzi
œwiêtej nie odk³adaj¹c jej na ostatnie dni przedœwi¹teczne.
4. We czwartek 3 grudnia o godzinie
10.00 zostanie odprawiona Msza œwiêta w intencji naszych górników.
Wszystkich zainteresowanych serdecznie zapraszamy.
5. 5 grudnia w Peru odbêdzie siê beatyfikacja dwóch misjonarzy franciszkañskich – o. Zbigniewa Strza³kowskiego i o. Micha³a Tomaszka. Ponieœli
oni œmieræ mêczeñsk¹ z r¹k terrorystów
z Komunistycznej Partii Peru „Œwietlisty Szlak”, dnia 9 sierpnia 1991 roku
w peruwiañskiej miejscowoœci Pariacoto w Andach. O. Zbigniew i o. Micha³ bêd¹ pierwszymi polskimi misjonarzami – mêczennikami, którzy
zostan¹ wyniesieni na o³tarze.
6. Od dziœ rozpoczynamy Nowennê
przed Uroczystoœci¹ Niepokalanego Poczêcia Najœwiêtszej Maryi Panny. Odpowiednie modlitwy odmawiaæ bêdziemy po porannej Mszy œwiêtej roratniej.
7. Za tydzieñ dzieñ solidarnoœci z Koœcio³ami na Wschodzie. Z tej okazji
bêdzie zbiórka do puszek z przeznaczeniem na pomoc tym Koœcio³om.
8. W zakrystii mo¿na ju¿ nabywaæ
œwiece wigilijne w cenie po 5 z³otych,
z których dochód przeznaczony bêdzie na wakacyjny wypoczynek dla
dzieci organizowany przez Caritas.
Dzieci z naszej parafii tez korzystaj¹
z tej formy wypoczynku.
Redaguje zespó³: ks. Andrzej Skiba, ks. Tomasz Grzywna.
Adres redakcji: ul. Grzegorza 5, 38-500 Sanok;
www. fara. sanok. pl oraz www. esanok. pl/ kamery_sanok
email: [email protected]
Zród³a zdjêæ: zdjêcia w³asne i internet.
Wydawca: Parafia Przemienienia Pañskiego w Sanoku Tel: 0 13 463 19 98.
Druk: www.drukpiast.com
GÓRA PRZEMIENIENIA nr 47(641) 29 listopada 2015 r.