Rodzinne formy opieki nad dzieckiem
Transkrypt
Rodzinne formy opieki nad dzieckiem
Rodzinne formy opieki nad dzieckiem dr Anna Jankowska Opis i cele przedmiotu Celem przedmiotu jest zapoznanie uczestników z podstawową wiedzą dotyczącą rodzinnych form opieki nad dzieckiem: adopcją, rodzinami zastępczymi, rodzinnymi domami dziecka. W czasie kursu studenci poznaliby znaczenie terapeutycznej roli rodziny w wychowaniu dzieci, które doświadczyły traumy i zaniedbań. Ponadto zajęcia poruszałyby zagadnienia związane z rolą psychologa wpierającego i pracującego z dzieckiem i rodziną. Treści programowe Wprowadzenie do tematu zastępczych form opieki nad dzieckiem, omówienie poszczególnych typów opieki i wyjaśnienie podstawowych terminów z nimi związanych (adopcja, rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka), szanse i zagrożenia zastępczych form opieki nad dzieckiem. Rodzinne formy opieki w świetle prawa, różnice i podobieństwa między poszczególnymi formami opieki zastępczej. Psychologiczne konsekwencje umieszczenia dziecka w opiece zastępczej, powody objęcia dziecka tą formą opieki, proces adaptacji dziecka do nowej sytuacji życiowej oraz trudności temu towarzyszące. Rola psychologa w adaptacji dziecka do nowej sytuacji życiowej (nowej rodziny, szkoły), pomoc w zrozumieniu przez dziecko powodów umieszczenia w opiece zastępczej. Rola rodziny naturalnej w wychowaniu dziecka umieszczonego w zastępczych formach opieki, prawa rodziców naturalnych do kontaktu z dzieckiem, emocjonalna wieź miedzy rodzicami naturalnymi a dzieckiem. Rodzice zastępczy, adopcyjni i ich biologiczne dzieci – szanse i zagrożenia związane z przysposobieniem nowego dziecka, problemy związane z adaptacją do nowej sytuacji życiowej, procesy wewnątrzrodzinne związane z przyjęciem nowego członka rodziny. Poznawcze, społeczne i emocjonalne trudności prezentowane przez dzieci umieszczone w zastępczych formach opieki (Płodowy Zespół Alkoholowy, zaburzenia zachowania i emocji, SBS -Zespół Dziecka Potrząsanego, RAS- reaktywne zaburzenia przywiązania, dziecko jako ofiara przemocy psychicznej i fizycznej, wykorzystanie seksualne (rozpoznanie, interwencja, pomoc) Profilaktyka pracy z rodziną i dzieckiem, programy pomocy dziecku i rodzinie, metody pracy z dzieckiem i rodziną. Forma zaliczenia przedmiotu Zaliczenie w formie pisemnej Literatura podstawowa Milewska E. (2003) Kim są rodzice adopcyjni? Studium psychologiczne. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej. Kusio U. (1998) Rodzina zastępcza jako środowisko wychowawcze. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie –Skłodowskiej RacławMarkowska M., Legata S. (2004) Opieka zastępcza nad dzieckiem i młodzieżą: od form instytucjonalnych do rodzinnych. Warszawa: Fundacja ISP. Kolankiewicz M. (1999) Relacja dorosłydziecko w opiece zastępczej. Warszawa: „Żak”. Kolankiewicz M. (1998) Zagrożone dzieciństwo: rodzinne i instytucjonalne formy opieki. Warszawa: WSiP. Wąsiński A. (2005) Dziecko, rodzice, adopcja: ontologiczne i psychospołeczne aspekty rodzinnych form opieki zastępczej. Kraków: Impuls. Literatura uzupełniająca Wilgocki J., Wright M.K. (2007) Czas niepewności. O dzieciach w rodzinach zastępczych. Gdańsk: GWP. Cattabeni G. (2008) Dziecko przybyłe z daleka. Adopcja i rodzina zastępcza. Warszawa: PAX