Bezpieczeństwo farmakoterapii oraz informacja o lekach OTC

Transkrypt

Samoleczenie
Bezpiecze
ezpieczeństwo farmakoterapii
farmakoterapii oraz
informacja o lekach OTC stosowanych
w populacji pediatrycznej
pediatrycznej
Anna Wiela-Hojeńska
Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej
Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
Korzyści stosowania leków OTC
· łatwiejszy dostęp pacjenta do leku
· zmniejszenie liczby wizyt u lekarzy
· zmniejszenie obciążenia budżetu państwa
Idealny lek dla dziecka
· skuteczny
· bezpieczny
· łatwa do podawania postać
· akceptowalny smak, zapach, kolor
· self-medication (samoordynacja leków)
używanie leków przez pacjenta w terapii chorób
lub objawów rozpoznawanych samodzielnie
· self-care (samoopieka)
prowadzenie samodzielne prostej diagnostyki i
terapii przez wyedukowanego pacjenta
Zagrożenia stosowania leków OTC
· brak fachowej informacji o leku
· postrzeganie ich jako bezpieczniejszych w
porównaniu z lekami wydawanymi na receptę
· lekceważenie zagrożeń
Pediatryczne postacie lekó
leków
Gazeta Farmaceutyczna, 1, 2010
Grupa wiekowa
Postać leku
Noworodki (0-1 m.ż.)
Iniekcje, czopki
Niemowlęta (1 m.ż. – 1 r.ż.)
Roztwory, krople, syropy, zawiesiny
Dzieci (2-5 r.ż.)
Roztwory, krople, syropy, zawiesiny, postacie
musujące, grunulat, proszek, tabletki
Dzieci (6-11 r.ż.)
Tabletki do żucia, tabletki rozpuszczalne, żelki,
proszek, tabletki, pastylki typu „toffi”, „landrynek”
Wchł
Wchłanianie
Zróżnicowanie populacji pediatrycznej
· wcześniaki (22-37 tydzień ciąży)
· noworodki (0-27 dni po urodzeniu)
· niemowlęta i małe dzieci (>1 do 24 m.ż.)
· dzieci (2-11 r.ż.)
– dzieci przedszkolne (2-5 r.ż.)
– dzieci szkolne (6-11 r.ż.)
· młodzież (12-16 lub 18 r.ż.)
mniejsze wytwarzanie kwasu solnego
· pH w żołądku:
6-8 – kilka godzin po porodzie
1-3 – następne 24 h
>4 – noworodki
2-3 – wartość obserwowana u dorosłych jest osiągana
w 3 r.ż.
następstwo: zmiana dostępności biologicznej leków
· zwiększenie – leków o charakterze słabych zasad
· zmniejszenie – leków o charakterze słabych kwasów
Wchł
Wchłanianie
Wchł
Wchłanianie
wolniejsze opróżnianie żołądka
· 6-8 h – noworodki, niemowlęta
10-20 min – wartość obserwowana u dorosłych
jest osiągana w 6-8 m.ż.
następstwo:
· opóźnione wchłanianie leków
odmienny skład flory jelitowej
kompozycja dorosłych jest osiągana po ok. 20
m.ż.
zmniejszone i zwolnione wydzielanie żółci w 1 r.ż.
następstwo:
· upośledzone wchłanianie leków lipofilnych
niedojrzałość enzymów jelitowych i białek
transportowych
następstwo:
· zwiększenie biodostępności leków charakteryzujących
się efektem pierwszego przejścia w jelitach
Wchł
Wchłanianie
Wchł
Wchłanianie
cieńsza warstwa rogowa naskórka
większe uwodnienie skóry
większy stosunek powierzchni do masy ciała
zróżnicowany przepływ krwi w poszczególnych
mięśniach, mała masa mięśniowa, perfuzja mięśni,
siła ich skurczów
następstwo:
następstwo:
· zwiększone wchłanianie leków stosowanych na skórę
niebezpieczeństwo zaburzeń regulacji osi
podwzgórze-przysadka-nadnercza po stosowaniu
leków dermatologicznych zawierających
glikokortykosteroidy
zróżnicowane wchłanianie leków po domięśniowym
podaniu:
· zmniejszone: gentamycyny
· zwiększone: amikacyny
Dystrybucja
większa zawartość wody całkowitej w organizmie
wcześniaki – 85%, noworodki – 70-75% m.c.
40% wody ustrojowej - w płynie pozakomórkowym
dorośli – 50% m.c., 20% w płynie pozakomórkowym
następstwo
· większa objętość dystrybucji leków hydrofilnych:
sulfonamidów, amoksycyliny
· mniejsze ich stężenie we krwi
zwiększone ryzyko braku skuteczności terapeutycznej
po podaniu standardowej dawki
Dystrybucja
mniejsze stężenie białek, zwłaszcza albumin
różnice jakościowe i ilościowe w zdolności wiązania leków z
białkami
następstwo:
· zwiększenie czynnej farmakologicznie wolnej frakcji
leków, zwłaszcza o charakterze kwaśnym
niebezpieczeństwo wystąpienia objawów niepożądanych
· przyspieszenie procesu eliminacji leków
niebezpieczeństwo skrócenia czasu działania leku
Metabolizm
niedostateczna sprawność enzymów wątrobowych
metabolizujących leki odpowiedzialnych zwłaszcza za reakcje
oksydacji i sprzęgania
następstwo:
· zmniejszenie klirensu wątrobowego
· wydłużenie biologicznego okresu półtrwania
nasilenie i przedłużenie działania leków
wzrost ryzyka wystąpienia
niepożądanych działań leków
Dystrybucja
mniejsza zawartości tkanki tłuszczowej
wcześniaki – do 1%, noworodki – 10-15% m.c.
następstwo:
· mniejsza objętość dystrybucji leków lipofilnych
np. diazepamu, fenobarbitalu
· większe ich stężenie we krwi
zwiększone ryzyko działań niepożądanych po podaniu
standardowej dawki
Dystrybucja
mniejsze stężenie α1-glikoproteiny
osłabiona zdolność wiązania leków przez to białko
następstwo:
· zwiększenie wolnej frakcji leków, zwłaszcza
o odczynie zasadowym
wzrost ryzyka toksyczności
większa przepuszczalność bariery krew-mózg
następstwo:
· ułatwienie penetracji leków z krwi do tkanki
mózgowej
zwiększenie wrażliwości na leki wpływające na OUN
Metabolizm
izoenzym CYP1A2
substraty: teofilina, kofeina
zróżnicowanie ekspresji:
· zmniejszenie – pierwsze 3 m.ż.
· zwiększenie – 1-2 r.ż.
porównywalna z dorosłymi – od 3 r.ż.
następstwo:
· zmniejszenie klirensu
· wydłużenie biologicznego okresu półtrwania
wzrost ryzyka wystąpienia działań niepożądanych
Metabolizm
Metabolizm
izoenzym CYP2C9
izoenzym CYP2D6
substraty: ibuprofen, indometacyna
izoenzym CYP2C19
substraty: trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, inhibitory pompy protonowej,
diazepam
· mała – pierwszy tydzień życia
· 25% stwierdzanej u dorosłych – 5-6 m.ż.
· 1,5-1,8 razy większa niż u dorosłych – 3-4 r.ż.
porównywalna z dorosłymi – 6 r.ż.
następstwo:
zmniejszenie klirensu
przedłużenie biologicznego okresu półtrwania
substraty: ondansetron, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
· 20% stwierdzanej u dorosłych – 1 m.ż.
porównywalna z dorosłymi – 3-5 r.ż.
następstwo:
· przedłużenie biologicznego okresu półtrwania
Metabolizm
izoenzym CYP3A4
substraty: paracetamol, cyklosporyna, takrolimus, erytromycyna,
midazolam, diazepam
· 30-40% stwierdzanej u dorosłych – 1 m.ż.
porównywalna z dorosłymi – 6-12 m.ż.
następstwo:
· zwiększenie biologicznego okresu półtrwania
Zró
Zróżnicowanie wartoś
wartości biologicznego okresu
półtrwania (h) lekó
leków w zależ
zależnoś
ności od aktywnoś
aktywności
izoenzymó
izoenzymów cytochromu P450 w ró
ró żnych grupach
wiekowych pacjentó
pacjentów
Pharmaceutics,
Pharmaceutics, 2011, 3, 5353-72
Izoenzym
CYP1A2
Lek
teofilina
24-36
kofeina
95
N-acetylotransferaza 2
substraty: kofeina
pełna aktywność – 1-3 r.ż.
metylotransferaza tiopuryny
substraty: azatiopryna, merkaptopuryna, tioguanina
noworodki – 50% większa ekspresja niż u dorosłych
Dzieci
7
3
Dorośli
3-9
4
fenytoina
30-60
2-7
2-20
20-30
CYP2C19
fenobarbital
70-500
20-70
20-80
60-160
diazepam
22-46
10-12
15-21
24-48
karbamazepina
8-28
-
14-19
16-36
2,9-3,3
-
1-5
1-2,2
lidokaina
glukuronylotransferazy
substraty: paracetamol
pełna aktywność – 6-24 m.ż.
Niemowlęta
CYP2C9
CYP3A
Metabolizm
Noworodki
Wydalanie
czynność nerek nie w pełni rozwinięta
Zró
wartości przesą
przesączania kłębuszkowego
łębuszkowego
w zależ
zależnoś
ności od wieku
Wiek
GFR (ml/min/m2)
pierwsze 4 dni
1
14 dni
22
1 rok
70
dorośli
70
Zró
wartości klirensu kreatyniny
w zależ
zależnoś
ności od wieku
Wydalanie
Pharmaceutics,
Pharmaceutics, 2011, 3, 5353-72
Wiek
Klirens kreatyniny
(ml/min/m2)
wcześniaki
5-10
dzieci urodzone 1-2 tygodni przed terminem
10-12
noworodki
10-15
1-2 t.ż.
20-30
6 m.ż.
73
dorośli
73
Wydalanie
następstwo:
· zmniejszone wydalanie leków usuwanych z
organizmu całkowicie lub głównie przez
nerki
wzrost ryzyka toksyczności np. antybiotyków
aminoglikozydowych, wankomycyny
mniejsza masa, mniejszy przepływ krwi przez nerki
Wartość
Wartość przepł
przepływu krwi przez nerki w zależ
zależnoś
ności od wieku
Khalil F., Laer S.: J. Biomed
Biomed.. Biotechnol
Biotechnol.,
., 2011,
www.hindawi.com/ journals
www.hindawi.com/
journals//bmri
bmri/2011/907461/
/2011/907461/ref
ref
noworodki
1 r.ż.
5 r.ż.
10 r.ż.
15 r.ż.
30 r.ż.
110
230
577
854
1335/950
m/k
1325/1120
m/k
ml/min
Czynniki sprzyjające popełnianiu
błędów
Wybór nieodpowiedniego leku
- reklama – leki „inteligentne”, bezpieczne
- przyzwyczajenie i nie uwzględnianie
ograniczeń wiekowych
- kierowanie się w wyborze produktu
leczniczego poradą znajomych, członków
rodziny
Czynniki sprzyjające popełnianiu błędów
Niezrozumienie treści ulotek
- mała czcionka,
- trudne do odszukania informacje dot. ograniczeń
stosowania, dawkowania leków
- trudny do zrozumienia, nieodpowiedni język –
fachowe nazewnictwo chorób, objawów, skróty
jednostek miary
- niewystarczająca zdolność do właściwego
rozumienia, interpretowania treści pisemnych
- zdenerwowanie rodziców/opiekunów związane z
chorobą dziecka
Wybór nieodpowiedniej postaci leku i dawkowania
- brak należytej ostrożności przy odmierzaniu leków
płynnych,
- stosowanie nieczytelnych miarek, łyżeczek, łyżek,
kieliszków, miarek kuchennych (standaryzowane,
skalowane strzykawki),
- stosowanie nieakceptowanej przez dziecko postaci,
objętości (<5 r.ż. - <5 ml, >5r.ż. – 10 ml) leku,
- niebezpieczeństwo przedawkowania leków o
atrakcyjnym kolorze i smaku
Wybór nieodpowiedniej postaci leku i dawkowania
- nieodpowiednia grupa wiekowa dzieci dla leków złożonych
wpływających na kilka objawów przeziębienia (syropy>6 r.ż.,
inne postacie >12 r.ż.),
- zbyt małe dawki leków w obawie przed ich powikłaniami,
- brak komunikacji pomiędzy zmieniającymi się
osobami opiekującymi się dziećmi,
- niebezpieczeństwo interakcji – stosowanie kilku leków,
przedawkowania - ta sama substancja czynna w
kilku preparatach o różnej nazwie
(butamirat – Supremin: 4 mg w 5 ml; Sinecod: 7,5 mg w 5 ml)
- wybór postaci przeznaczonej dla dorosłych, nieodpowiednie
dostosowywanie do potrzeb dziecka
Leki – najczęstszą przyczyną zatruć dzieci do 5 r.ż.
Zapobieganie
- dwukrotne sprawdzanie, czy odmierzona dawka jest właściwa,
- szczelne zamykanie opakowań i przechowywanie leków w
bezpiecznym miejscu, niedostępnym dla dzieci,
- niepodawanie leków przeznaczonych dla dzieci starszych
młodszemu rodzeństwu bez konsultacji z lekarzem,
- wyrzucanie opakowań po zużytych lekach, nie traktowanie ich
jako zabawki
- niepokazywanie dzieciom sposobu otwierania opakowania
leków
- nieumieszczanie leków w opakowaniach po środkach
spożywczych
- nieprzechowywanie leków razem z żywnością
- utylizowanie leków przeterminowanych w specjalnych
kontenerach w aptece
Przeciwwskazania
· nadwrażliwość na lek
· nadciśnienie tętnicze
· choroba wieńcowa
· nadczynność gruczołu tarczowego
· jaskra z wąskim kątem przesączania
· pobudzenie psychiczne
· łagodny rozrost gruczołu krokowego
· ciężkie zaburzenia czynności wątroby
· umiarkowane lub ciężkie zaburzenia czynności nerek
· ciąża
· laktacja
· wiek do 12 r.ż.
· leczenie inhibitorami MAO (obecnie lub w ostatnich 2
tygodniach)
Substancje pomocnicze a ryzyko powikłań u dzieci
Forum Medycyny Rodzinnej, 2009, 3, 494-500
Substancja pomocnicza
Sposób podania
Działania niepożądane
alkohol benzylowy
doustnie, parenteralnie
neurotoksyczność, kwasica
metaboliczna
alkohol etylowy
doustnie, parenteralnie
neurotoksyczność
barwniki azowe
doustnie
pokrzywka, zwężenie
oskrzeli, obrzęk
naczynioruchowy
chlorek benzalkoniowy
doustnie, donosowo, do oka zwężenie oskrzeli
dzieci<6 m.ż.
dzieci nadwrażliwe
dzieci ze schorzeniami metabolicznymi
aspartam
doustnie
fenyloketonuria
laktoza
doustnie
nietolerancja laktozy,
biegunki
Następstwa stosowania pseudoefedryny
· zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi
· przyspieszenie czynności serca
· zwężenie krwionośnych naczyń
obwodowych
· rozszerzenie oskrzeli
· pobudzający wpływ na OUN
Uwaga
· częste i długotrwałe stosowanie może spowodować
przekrwienie błony śluzowej i nawrót objawów
chorobowych
· długotrwałe stosowanie może prowadzić do
wystąpienia tachyfilaksji
· nagłe zaprzestanie stosowania może spowodować
depresję
· zachować ostrożność w trakcie prowadzenia pojazdów
mechanicznych i obsługiwania urządzeń
mechanicznych
· zachować ostrożność u pacjentów z ryzykiem
wystąpienia stanów nadkrzepliwości (np. w przebiegu
chorób zapalnych jelit) ze względu na
naczyniozwężające działanie pseudoefedryny
Następstwa przedawkowania
Działanie depresyjne na OUN
(działanie sedatywne, bezdech, zmniejszenie zdolności
koncentracji, sinica, śpiączka, zapaść krążeniowa)
Działanie pobudzające OUN
(bezsenność, omamy, drżenie, drgawki)
częściej obserwowane u dzieci (suchość błony śluzowej jamy
ustnej, szerokie i sztywne źrenice, uderzenia gorąca,
gorączka, zaburzenia czynności przewodu pokarmowego
zgon,
ból głowy, lęk, trudności w oddawaniu moczu, euforia,
częstoskurcz, kołatanie serca, zwiększone pragnienie,
pocenie się, nudności, wymioty, ból w klatce piersiowej,
zawroty głowy, szumy uszne, niezborność, nieostre widzenie,
podwyższone lub obniżone ciśnienie tętnicze krwi
Preparaty złożone pseudoefedryny
Acatar Acti-tabs, tabl. (60 mg chlorowodorku pseudoefedryny,
2,5 mg chlorowodorku tryprolidyny)
Acatar Zatoki, tabl. (30 mg chlorowodorku pseudoefedryny, 200
mg ibuprofenu)
Actifed, fl. 100 ml - syrop (5 ml zawiera 30 mg chlorowodorku
pseudoefedryny, 10 mg bromowodorku dekstrometorfanu, 1,25
mg chlorowodorku tripolidyny)
Actifed Jour et Nuit, tab. białe (na dzień) (60 mg chlorowodorku
pseudoefedryny, 500 mg paracetamolu; tabl. niebieskie (na
noc) (25 mg chlorowodorku difenhydraminy, 500 mg
paracetamolu)
Aerinaze, tabl. o zmodyf. uwalnianiu (120 mg siarczanu
pseudoefedryny, 2,5 mg desloratydyny)
Disophrol Retard, tabl. o przedłużonym uwalnianiu (120 mg
siarczan pseudoefedryny, 6 mg deksbromfeniraminy)
Sudafed Plus, tabl. (60 mg chlorowodorku pseudoefedryny, 2,5
mg chlorowodorku tryprolidyny; fl. 30 ml, 100 ml i 1 l – syrop (5
ml zawiera 30 mg chlorowodorku pseudoefedryny, 1,25 mg
chlorowodorku tryprolidyny)
Niepożądane działania pseudoefedryny
pobudzenie OUN - zaburzenia snu (>30%), lęk, bóle głowy,
drżenia mięśniowe, dezorientacja
suchość błon śluzowych jamy ustnej, nosa, gardła (>15%)
zaburzenia czynności przewodu pokarmowego – niestrawność,
nudności, wymioty, zmniejszenie łaknienia, podrażnienie błony
śluzowej żołądka (5%),
zaburzenia rytmu serca, tachykardia, zwiększenie ciśnienia
tętniczego krwi
nadmierne pocenie się hiperglikemia zaburzenia oddawania
moczu
reakcje uczuleniowe – zaczerwienienia, wysypki reakcje
uczuleniowe – zaczerwienienia, wysypki
uzależnienie psychiczne
Preparaty proste pseudoefedryny
Leki Współczesnej Terapii, 2010
Contac ZTK,
ZTK, kaps.
kaps. twarde 120 mg,
o przedł
przedłużonym dział
działaniu
Otrinol,
Otrinol, kaps.
kaps. 120 mg,
o przedł
przedłużonym dział
działaniu
Sudafed,
Sudafed, tabl. powl.
powl. 60 mg,
fl.
fl. 100 ml - syrop
Połączenia pseudoefedryny z innymi substancjami czynnymi
w produktach OTC
Aspirin Complex – gran. do sporz. zaw. p.o. (1 saszetka zawiera: chlorowodorek
pseudoefedryny 30 mg, kwas acetylosalicylowy)
Clarinase, Claritine Active – tabletki o przedłużonym uwalnianiu (siarczan pseudoefedryny
120 mg, loratydyna)
Cirrus – tabletki o przedłużonym uwalnianiu (chlorowodorek pseudoefedryny 120 mg,
chlorowodorek cetyryzyny)
Gripex – tabletki, syrop (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol,
dekstrometorfan)
Gripex Max – tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, bromowodorek
dekstrometorfanu)
Gripex Noc - tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, dekstrometorfan,
chlorfeniramina)
Grypolek – tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, dekstrometorfan,
gwajafenezyna)
Grypostop – tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, dekstrometorfan)
Grypostop Mix – proszek do przygotowania roztworu doustnego (chlorowodorek
pseudoefedryny 60 mg, paracetamol, dekstrometorfan, witamina C, chlorfeniramina)
Ibuprom Zatoki, Ibum Grip, Modafen, Nurofen Antigrip – tabletki (chlorowodorek
pseudoefedryny 30 mg, ibuprofen)
MaxFlu – tabletki musujące (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, kwas
askorbinowy)
Rhinafen – tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, ibuprofen)
Tabcin Trend – kapsułki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, maleinian
chlorfenaminy)
Interakcje pseudoefedryny
Inne równocześnie
Rodzaj i następstwo interakcji
zastosowane leki,
substancje
leki zobojętniające sok
Zwiększenie szybkości
żołądkowy (np. wodorotlenek wchłaniania pseudoefedryny
glinu), inhibitory pompy
protonowej
glinka kaolinowa
Zmniejszenie szybkości
wchłaniania pseudoefedryny
spowodowane jej adsorbcją na
powierzchni glinki kaolinowej
Inne równocześnie
zastosowane leki
glikozydy naparstnicy Wzmożona ektopowa aktywność układu
bodźcoprzewodzącego serca, arytmia
inhibitory
Blokowanie przez inhibitory MAO
monoaminooksydazy wewnątrzneuronalnego rozpadu
norepinefryny w nerwach
(MAO)
współczulnych, zwiększenie ilości
(fenelzyna, selegilina,
neuromediatora uwalnianego przez
tranylcypromina)
pseudoefedrynę, przełom
nadciśnieniowy, bradykardia, nie
stosować leków łącznie, konieczny
14-dniowy odstęp pomiędzy
stosowaniem leków
Inne równocześnie
zastosowane leki
Inne równocześnie
zastosowane leki
prokarbazyna
Synergistyczne działanie
sympatykomimetyczne, znaczne
zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi,
konieczny 14 dniowy odstęp
pomiędzy stosowaniem leków
trójpierścieniowe leki Nasilenie działania pseudoefedryny,
przeciwdepresyjne
zwiększenie ryzyka wystąpienia
nadciśnienia tętniczego i zaburzeń rytmu
serca, nie zaleca się jednoczesnego
stosowania
Inne równocześnie
zastosowane leki
i substancje
metyldopa,
guanetydyna,
rezerpina
Pseudoefedryna osłabia działanie
przeciwnadciśnieniowe obok
wymienionych leków, nie zaleca się
jednoczesnego stosowania
ergotamina,
dihydroergotamina,
linezolid, oksytocyna,
efedryna, fenylefryna,
bromokryptyna
Ryzyko wystąpienia zwężenia
naczyń i zwiększenia ciśnienia
tętniczego krwi, nie zaleca się
jednoczesnego stosowania
leki hamujące
łaknienie
Ryzyko zwiększenia ciśnienia tętniczego
krwi, przyspieszenia akcji serca, nie
zaleca się jednoczesnego stosowania
alkalizacja moczu
(np. dwuwęglan sodu)
Alkalizacja moczu zwiększa
wchłanianie zwrotne
pseudoefedryny, ryzyko wystąpienia
drgawek, lęku, niepokoju,
bezsenności, tachykardii
Inne równocześnie
zastosowane
substancje
wziewne środki do
Ostra reakcja nadciśnieniowa w okresie
znieczulenia ogólnego okołooperacyjnym, zalecane
odstawienie pseudoefedryny na 24 h
przed planowanym znieczuleniem
ogólnym
Inne równocześnie
zastosowane leki
i substancje
kofeina
Podwyższenie temperatury ciała,
hiperglikemia, insulinemia, zwiększenie
stężenia peptydu C
alkohol etylowy
Ostra psychoza
Światowy Kodeks Antydopingowy
Lista zabroniona 2013
Standard Międzynarodowy
obowiązuje od 1 stycznia 2013
S6. Stymulanty
· pseudoefedryna jest zabroniona, jeśli jej
stężenie w moczu przekroczy wartość
150 µg/ml
· efedryna, metyloefedryna są zabronione, jeśli
stężenie któregoś z wymienionych związków w
moczu przekroczy wartość 10 µg/ml
Kim jest farmaceuta pediatryczny?
· absolwentem 5-letnich studiów farmaceutycznych, często ze stopniem dr n.
farm. i ukończonym szkoleniem podyplomowym (rezydenturą)
Zakres jego odpowiedzialności obejmuje:
· ocenę nowych leków w aspekcie ich rekomendowania jako najbardziej bezpieczne i
skuteczne do stosowania u indywidualnych pacjentów,
· doradzanie lekarzom oraz innym pracownikom służby zdrowia w zakresie wyboru
właściwego leku i odpowiedniej drogi podania,
· udzielanie informacji pacjentom oraz ich rodzicom dotyczących leków,
· monitorowanie każdego etapu terapii w celu zwiększenia jej skuteczności,
· prowadzenie dokładnej kontroli jakościowej w celu wykrywania i zapobiegania
niepożądanym działaniom leków, w tym niepożądanym interakcjom oraz
potencjalnym błędom,
· przygotowywanie w warunkach sterylnych leków do podania donaczyniowego,
· kontrola nad dyspensowaniem i dystrybucją leków,
· kontrola przestrzegania standardów dotyczących właściwego przechowywania leków.
Kennedy M.J. i wsp.: J. Pediatr. Pharmacol. Ther., 2011, 16, 118-122

Bezpieczeństwo farmakoterapii oraz informacja o lekach OTC

Transkrypt

Podobne dokumenty

Farmakoterapia u dzieci