ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO W

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO W

ROZKŁAD MATERIAŁU
NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE II GIMNAZJUM
KSZTAŁCENIE LITERACKO-KULTUROWE
do programu i podręcznika
Z. Dziuba, T. Garsztka, G. Olszowska “Do Itaki” Z Panem Cogito
z lekturami
opracowała
Katarzyna Krzyścin-Zagólska
1
nr
lekcji
temat
liczba
godzin
problematyka
lekcji
Omówienie pracy w klasie II. Zapoznanie się
z podręcznikami. Proponowane lektury i czas ich realizacji.
Prowadzenie zeszytów. Kryteria oceniania.
Analiza i interpretacja fragmentów wiersza Z. Herberta
“Podróż”. Podróż jako metafora życia, samodoskonalenia,
poszukiwania. Cechy dobrej “podróży” i dobrego życia.
Metody poznania.
Lektura i analiza fragmentów traktatu Kartezjusza “Cogito
ergo sum” oraz fragmentów eseju S. Barańczaka “O czym
myśli Pan Cogito”. Dyskusja: “Dlaczego właśnie Pan Cogito
jako przewodnik uczniowskiego «wędrowania»
z podręcznikiem?”
UWAGA: Scenariusz lekcji, patrz: “Poradnik metodyczny
dla nauczyciela”, Wydawnictwo Znak, Kraków 2000.
Analiza i interpretacja wiersza Z. Herberta “O dwu nogach
Pana Cogito”. Wspólne stworzenie collage’u
przedstawiającego Pana Cogito.
UWAGA: Scenariusz lekcji, patrz jw.
Analiza i interpretacja wiersza Z. Herberta „Do rzeki”.
Potrzeba sięgania do źródeł, metaforyka rzeki i wody.
Lektura interpretacyjna fragmentów mitologii różnych
narodów dotyczących powstania świata. Porównanie biblijnej
wersji stworzenia świata z wybranymi mitami
kosmogenicznymi.
Analiza i interpretacja wiersza C. Miłosza „Kufer”, teoria
platońskiego idealizmu u początków świata.
1.
Zacznijmy jeszcze
raz!
1
2.
Wyruszamy
w podróż!
1
3.
Dlaczego z Panem
Cogito?
1
4.
Jaki jesteś, Panie
Cogito?
1
5.
Rzeka – przenośnia
wieczności
Stworzenie świata
nie przychodzi
łatwo...
1
Zmysłem czy
rozmysłem? – C.
Miłosz „Kufer”
O pokorze w trzech
słowach
1
6, 7
8
9
2
1
10
Dziękuję Ci... – Z.
Herbert, „Modlitwa
Pana Cogitopodróżnika”
1
11
W biblijnym raju…
1
12
Sielanka, bukolika,
ekloga, idylla – co to
oznacza?
„Wsi spokojna, wsi
wesoła..”.
1
Mikołąj
Doświadczyński –
człowiek, który
znalazł utopię
1
13
14
2
1
Analiza i interpretacja tekstu W. Paźniewskiego “Trzy
słowa” (pytania i polecenia, s. 75). Pierwsza a ostateczna
wersja dzieła historyka, istota wprowadzonych poprawek.
Umiarkowanie i prostota wypowiedzi jako zalety dzieła
historycznego. Istota ludzkiej egzystencji na podstawie
tekstu.
Lektura, analiza i interpretacja wiersza Z. Herberta
“Modlitwa Pana Cogito-podróżnika” (pytania i polecenia, s.
91). Obraz miejsc, do których zawitał Pan Cogito. Podróż
Pana Cogito symbolem życia.
Piękno naszego życia (“podróży”). Rozmowa na temat, gdzie
można je znaleźć.
Analiza fragmentu Księgi Rodzaju – Rdz 2, 1–24 – z książki
Artura Sandauera pt. „Bóg, Szatan, Mesjasz i...?”, wygląd
Edenu, wizerunek Boga, Adama i węża
Rzeczywistość przedstawiona w utworze „Flet Pana”,
porównanie z biblijnym rajem, sielanka jako gatunek
literacki
Lektura i analiza utworu J. Kochanowskiego “Pieśń
świętojańska o Sobótce” (pytania i polecenia, s. 59-60).
Praca i spokój jako proponowany model życia. Dyskusja:
“Czy model ten może być alternatywą dla współczesnego
człowieka?”
Lektura fragmentu powieści Ignacego Krasickiego,
„Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”, utopia,
antyutopia
15
Ewa – winna czy
niewinna?
1
16.
Łakomstwo Ewy
i „cała Biblia na nic”
1
17
Nowy wspaniały
świat?
1
18
Nasza historia
według Owidiusza
1
19,
20
. Nie ma zbrodni bez
kary – A.
Mickiewicz „Lilije”
Temat do
rozmyślania:
arytmetyka
współczucia – „Pan
Cogito czyta gazetę”
Oskarżenie znad
rzeki Ebro – „Stary
człowiek przy
moście” E.
Hemingwaya
Wojna, nie
wojenka… - E. M.
Remarque „Na
Zachodzie bez
zmian”
Poeci o wojnie –
nasze interpretacje
2
21
22,
23
24
25
26
27
28
29
„Kochani
ludożercy…” – apel
człowieka, który
przeżył piekło
Czym jest szczęście?
– A. de SaintExupery „Ziemia,
planeta ludzi”
„Nie porzucaj
nadzieje…” –
renesansowy
optymizm w pieśni
J. Kochanowskiego
“Tak narodził się
Chrystus w pewnym
człowieku”.
1
2
1
1
1
Interpretacja fragmentów Biblii („Upadek pierwszych ludzi”)
oraz utworów: J. Kaczmarski “Wygnanie z raju”, “Pusty raj”,
J. Madej “Adam i Ewa”. Motywy postępowania Boga, Ewy,
Adama i Węża. Nazwanie głównych cech tych postaci.
UWAGA: Scenariusz lekcji, patrz jw.
Różnice i podobieństwa między biblijnym kuszeniem Ewy
a utworem K. I. Gałczyńskiego “Żarłoczna Ewa”. Pojęcia:
pastisz, parodia, parafraza. Przekład utworu literackiego na
utwór sceniczny (scenka dramatyczna, pantomima, teatr
cieni).
Lektura fragmentu powieści Huxleya „Nowy wspaniały
świat” utopia, antyutopia, zagrożenia dla współczesnego
świata związane z postępem
Cztery etapy w dziejach ludzkości według „Przemian”
Owidiusza, ich charakterystyka, wytłumaczenie powstawania
wojen, odniesienia tekstu do oceny historii
Lektura i interpretacja ballady A. Mickiewicza, symbolika
lilii, morał i przesłanie utworu, ballada jako gatunek literacki,
własne pomysły inscenizacyjne
Nagłówki współczesnych gazet a fotografie wojenne. Zło
i nienawiść wspólne dla czasów wojny i pokoju. Analiza
i interpretacja wiersza Z. Herberta “Pan Cogito czyta gazetę”.
Człowiek wobec tragedii indywidualnej i zbiorowej.
UWAGA: Scenariusz lekcji, patrz jw.
Tekst E. Hemingwaya “Stary człowiek przy moście”
inspiracją do napisania opowiadań ukazujących uczucia
bohaterów, którzy przeżyli wojnę. Wojna jako czynnik
niszczący wszystkie sfery życia człowieka.
UWAGA: Scenariusz lekcji, patrz jw.
Lektura i analiza E. M. Remarque’a „Na Zachodzie bez
zmian”, streszczenie wydarzeń, okropności wojny, idee
pacyfistyczne w historii
Samodzielne interpretacje i analizy wiersza Z. Herberta
„Nike, która się waha” lub W. Szymborskiej „Terrorysta, on
patrzy”, samodzielne wykonanie notatki w zeszycie
Interpretacja wiersza T. Różewicza, problem znieczulicy
społecznej, list otwarty jako forma wyrażania protestu
1
Lektura tekstu A. de Saint-Exupery „Ziemia, planeta ludzi”.
Różne definicje szczęścia, poszukiwanie niezbędnych
składników szczęścia
1
Interpretuje „Pieśni IX” Kochanowskiego, prozatorska
parafraza czwartej i piątej strofy wiersza, mit o greckiej
Fortunie, przysłowie „Fortuna kołem się toczy”
1
Narodziny Boga w utworze R. Brandstaettera “Przypowieść
o Narodzeniu Pańskim”. Analiza zachowań Boga oraz
człowieka. Ocena postępowania
3
30
31
32
Spójrzmy na tych,
którzy żyli przed
nami – Z. Herbert
„Ręce moich
przodków”
“Dopóki nam Ziemia
kręci się”.
1
Interpretacja i analiza wiersza Herberta „Ręce moich
przodków”, więź z przodkami, wspólnota ludzi
1
Analiza i interpretacja “Modlitwy” B. Okudżawy. Cechy
i znaczenie modlitwy. Podział utworu na części tematyczne.
“Modlitwa” wyrażona językiem prozy.
Z. Herbert „Wiatr i róża” – interpretacja i analiza, definicja
wartości, nazywanie wartości, ustalenie hierarchii wartości
Czy warto być
wiernym? – Z.
Herbert „Wiatr i róża
E. Hemingway i jego
książka pt. „Stary
człowiek i morze”
1
1
Sylwetka Ernesta Hemingwaya, fakty z jego życia,
twórczość, geneza lektury, quiz ze znajomości treści książki
Człowieka można
zabić, ale nie
pokonać
„Stary człowiek i
morze” jako
opowieść
metaforyczna
Hestia - bogini
domowego ogniska
Dom – słowo to tak
wiele znaczy
1
Charakterystyka Santiago ze szczególnym uwzględnieniem
cech charakteru, ocena postaci.
1
Metaforyczne znaczenie lektury, uniwersalizm postawy
Santiago, nadzieja w życiu człowieka
1
39
Ojciec – niedościgły
wzór, czy nauczyciel
wskazujący drogę?
1
40
Pułapki ojcostwa
1
41
Jej portret
1
42
Jak powstały
„Treny”? –
przypomnienie
biografii J.
Kochanowskiego
Szczęście... jak
domek z kart –
„Tren VII”
1
opis starogreckich obyczajów związanych z Hestią i
ogniskiem domowym, symbolika ognia
Świat przedstawiony w opowiadaniu O. Tokarczuk “Czas
domu”. Etapy budowania domu. Znaczenie słowa “dom”
Symbolika domu.
Lektura fragmentu książki W. Whartona “Tato”. Relacje
między bohaterami utworu. Ojciec i syn – podobni choć
różni. Szacunek dla drugiego człowieka, sztuka kompromisu.
Tworzenie portretu idealnego ojca (jego zalety, wady,
przyzwyczajenia, zainteresowania, sposób patrzenia na świat
i ludzi).
Lektura tekstu J. Cortázara “Wychowanie księcia”.
Omówienie świata przedstawionego. Charakterystyka
bohaterów i relacji panujących między nimi. Wyjaśnienie
pojęcia ironii. Dyskusja: “Czy konflikt pokoleń jest
nieunikniony?”
Lektura i interpretacja wiersza K. I. Gałczyńskiego
“Spotkanie z matką”. Rola matki w życiu każdego człowieka.
UWAGA: Scenariusz lekcji, patrz jw.
Biografia Jana Kochanowskiego, geneza „Trenów”,
omówienie tekstu S. Windakiewicza “Treny”
33
34
35
36
37,
38
43
4
2
1
Lektura i omówienie tekstu S. Windakiewicza “Treny”.
Analiza i interpretacja “Trenów”
(VII, VIII, XIII ) J. Kochanowskiego. Określenie tematyki,
postaci mówiącej, bohatera lirycznego. Charakterystyka
Urszulki. Opis uczuć ojca po stracie dziecka słownikowe –
wyrazy bliskoznaczne i związki frazeologiczne nazywające
44
„Żaden ojciec
podobno bardziej nie
miłował...” – „Tren
VIII” i „Tren XIII”
1
45
Jak pięknie
wyrecytować
„Treny”?
1
46,
47
Czym są wiara,
nadzieja i miłość?
2
48
Jest taki dzień, jeden
raz w roku
1
49
Jaki pan jest, Mr
Scrooge?
1
50
Redagujemy wywiad
z panem Scrooge’em
Spotkanie
z duchami, czyli
twarzą w twarz
z własnym
sumieniem
1
1
Czy różnorodne wydarzenia, w które obfituje życie
człowieka mogą być motywacją jego dalszego
postępowania? Ich pozytywne lub negatywne skutki.
52,
53
Znalazłem! – o
Orfeuszu i Eurydyce
2
54
Dzieje rodu
Labdakidów
1
Treść greckiego mitu o Orfeuszu i Eurydyce, porównanie go
z wersją Z. Herberta. „H. E. O.”, interpretacja wiersza J.
Kofty „Wołanie Eurydyki”, akronim
Przypomnienie treści mitu tebańskiego. Świat przedstawiony
w tragedii Sofoklesa “Antygona”.
51
uczucia. Tren jako gatunek literacki. Przygotowanie do
recytacji trenów.
UWAGA: Propozycja lekcji dotyczącej interpretacji
“Trenu VIII”, patrz jw.
Lektura cyklu poetyckiego Cz. Miłosza (“Wiara”,
“Nadzieja”, “Miłość” ). Postać mówiąca i adresat
wypowiedzi. Opracowanie tekstu w formie dialogu dwu
postaci. Interpretacja fragmentów tekstu. Tworzenie definicji
wiary, nadziei i miłości w formie obrazów poetyckich oraz
aforyzmów.
Wyjaśnienie terminu “monodram”. Opracowanie scenariusza
monodramu poetyckiego według wierszy Cz. Miłosza
(“Wiara”, “Nadzieja”, “Miłość” ). Przygotowanie widowiska
poetyckiego.
Treść lektury „Opowieść wigilijna” C. Dickensa – konkurs
na znajomość tekstu; świat przedstawiony w powieści,
streszczenie lektury
Fabuła utworu K. Dickensa “Opowieść wigilijna”. Boże
Narodzenie w tradycji chrześcijańskiej.
Charakterystyka głównego bohatera “Opowieści wigilijnej”.
Portret psychologiczny Scrooge’a. Ocena przyjętej przez
niego postawy, zasady pisania wywiadu,
5
55,
56
Kreon i Antygona –
bohaterowie
tragiczni
2
57,
58
Sąd nad Antygoną
i... Kreonem
2
59,
60
Legenda, baśń
i historia prawdziwa
– „Dzieje Tristana
i Izoldy”
2
61
Miłość nigdy nie
ustaje… - B.
Leśmian „Dwoje
ludzieńków”
Granice uczuć – A.
Mickiewicz,
„Niepewność”
To, co najważniejsze
1
„Że piękno to jest,
co się wam
podoba...”
Pracujesz nad siły,
więc nie mówię Ci
prawdy – czy to jest
miłość?
“Aby wypełnić
ludzkie serce,
wystarczy walka
prowadząca ku
szczytom” – Z.
Kubiak, Syzyf;
Z. Dormanowska,
Syzyf
Nietypowa kariera
małego Janka.
1
Wybór pracy,
dylemat życiowy –
będzie kiedyś przed
każdym z nas
1
62
63
64
65,
66
67
68
69
6
Charakterystyka porównawcza Antygony i Kreona. Konflikt
postaw będący osią tragedii (obrona praw ludzkich a obrona
praw boskich). Próba odpowiedzi na pytanie, co by się stało,
gdyby Kreon i Antygona postąpili inaczej. Wskazanie
negatywnych skutków pojawiających się niezależnie od
rodzaju podjętych przez bohaterów decyzji. Kluczowa rola
“fatum” i “winy tragicznej” w tragedii antycznej. Budowa
tragedii antycznej.
UWAGA: Scenariusze lekcji (nr 73–76), patrz jw.
Przygotowanie do inscenizacji procesu Antygony. Określanie
motywów postępowania głównych bohaterów, gromadzenie
argumentów przemawiających na korzyść i na niekorzyść
Antygony i Kreona, redagowanie aktu oskarżenia, mowy
obrończej i oskarżycielskiej. Inscenizacja procesu.
Geneza legendy o Tristanie i Izoldzie na podstawie tekstu
T. Żeleńskiego (Boya) “Dzieje Tristana i Izoldy”. Analiza
fragmentu “Dziejów Tristana i Izoldy” – rekonstrukcja
fabuły. Motywy baśniowe i legendarne. Charakterystyka
głównych bohaterów. Monolog wewnętrzny postaci będący
wyrazem ich emocji. Elementy budujące “mit”
nieszczęśliwej miłości.
Elementy realistyczne i fantastyczne świata przedstawionego
wiersza B. Leśmiana „Dwoje ludzieńków”, elementy
muzyczne w wierszu, hiperbola jako środek poetycki
1
Analiza i interpretacja wiersza A. Mickiewicza
“Niepewność”. Miłość jako proces
1
Analiza i interpretacja “Hymnu o miłości” św. Pawła. Cechy
miłości według autora hymnu, uczucia i postawy ludzkie
będące jej zaprzeczeniem. Funkcja anafory w tekście. Miłość
a inne wartości we współczesnym świecie.
Lektura interpretacyjna wiersza C. K. Norwida “Że piękno to
jest...”. Wartości uniwersalne. Próba odpowiedzi na pytanie
o ich realne istnienie we współczesnym świecie.
Rekonstrukcja fabuły noweli B. Prusa „Kamizelka”,
charakterystyka bohaterów, ocena postępowania bohaterów
jako punkt wyjścia do rozważań na temat ciężkiej pracy i
bezwzględnej prawdy w związku kochających się ludzi.
Przypomnienie treści mitu o Syzyfie. Analiza i interpretacja
wiersza Z. Dormanowskiej “Syzyf”. Szczęście i sens
ludzkiego bytu wobec nieuniknionego końca, ku któremu
zdąża.
UWAGA: Scenariusz lekcji, patrz jw.
2
1
1
Treść i morał bajki J. Słowackiego „O Janku, co psom szył
buty”, kariera – czym jej, co znaczy zrobić karierę, ocena
postępowania Janka, bajka jako gatunek literacki
Lektura i interpretacja fragmentu „Nocy i dni” M.
Dąbrowskiej, charakterystyka głównej bohaterki, jej
rozważania na temat przyszłości i przeszłości, jakiego
wyboru życiowego powinna dokonać Agnieszka
70
Jak narodził się
„Wujek”?
1
71
„Ksiądz jest po to,
ażeby rozmawiać” –
świat Wojtyłykapłana
Powołanie.
1
73
Autorytet, mit czy
przesada?
1
74
„Praca zaczęła się
wewnątrz…” - K.
Wojtyła
„Natchnienie”,
W poszukiwaniu
wzoru… - A.
Czechow „Śmierć
urzędnika”
1
72
75,
76
1
2
77
Cztery ściany, okno,
łóżko, stół...
1
78
„Każdy ma swojego
anioła…” – C.
Miłosz „O aniołach”
Wśród Muz.
1
80
W świecie barw,
kształtów i cieni.
1
81
Muzyka – sztuka
czysta
1
82,
83
Taniec jako sztuka,
obrzęd czy sposób
na życie?
2
84
Poetka o poezji
1
79
1
Określenie czasu i miejsc akcji książki P. Zuchniewicza
„Wujek Karol. Kapłańskie lata papieża” , wyjaśnienie
okoliczności nadania pseudonimu „Wujek”, ważne osoby w
życiu Karola Wojtyły
Warunki życia i pracy księdza Wojtyły w czasach
stalinowskich, doświadczenia, które wpłynęły na jego dalsze
życie i owocowały podczas pontyfikatu
Analiza 4. rozdziału lektury, wnioski dotyczące powołania
duchownego K. Wojtyły – jak się narodziło, po czym zostało
rozpoznane
Dyskusja klasowa na temat postaci papieża Jana Pawła II po
lekturze książki Zuchniewicza i na podstawie innych źródeł,
np. artykułów prasowych czy internetowych, kwestia kultu
JPII po jego śmierci oraz jego roli w mentalności Polaków.
Interpretacja wiersza K. Wojtyły „Natchnienie”, temat
utworu, wyjaśnienie tytułu, obrazy poetyckie i przesłanie
utworu, fakty z życiorysu K. Wojtyły związane z pracą.
Lektura i interpretacja opowiadania Czechowa, analiza
zachowania dwóch głównych bohaterów, określenie ich
wzajemnej relacji oraz przyczyny śmierci tytułowego
bohatera, nazwanie jego uczuć, problem kompleksu
niższości, strachu wobec wysoko postawionych osób,
elementy humorystyczne – dlaczego ta historia nas śmieszy
Analiza fragmentu listu V. van Gogha do brata. Rola artysty,
jego cechy i zasady, którymi winien się kierować.
Odpowiedź na pytanie: “Co różni artystę od «zwykłego»
człowieka?”
Interpretacja obrazu V. van Gogha. Opis wnętrza pokoju
Lektura tekstu “Pokój artysty w Arles 1888”.
Interpretacja wiersza C. Miłosza „O aniołach”, kim są anioły,
dlaczego są tak częstym motywem w sztuce
Przypomnienie muz greckich z ich dziedzinami i atrybutami,
charakterystyka jednej, wybranej przez ucznia, muzy.
Porównanie wierszy Zagajewskiego „Płótno” i Herberta „W
pracowni”, sytuacje liryczne, nastroje, podmioty liryczne,
obraz i sztuka malowania według obu poetów, związek
między sztuką życia i malowania.
Na podstawie fragmentu książki Piotra Wierzbickiego
„Fryderyk Chopin i muzyka” wyjaśnienie, czym według
Chopina jest muzyka, fragment stanowiący podsumowanie
(puentę) przeczytanego tekstu, wysłuchanie utworu F.
Chopina, nazwanie środków ekspresji w muzyce, sposobów
obrazowania.
Tekst R. Garaudy’ego „Taniec jako sposób życia”, określenia
tańca; „pantomima”, opisuje metody pracy choreografa na
podstawie tekstu „Święto wiosny” , ew. nauka prostego tańca
w ramach gimnastyki śródlekcyjnej.
Analiza przemówienia noblowskiego Szymborskiej i wiersza
„Niektórzy lubią poezję”, miejsce i rola poety oraz jego
twórczości we współczesnym świecie według Szymborskiej
7
85
Taniec cieni na
ekranie – film.
1
86
„Kamyk jest
stworzeniem
doskonałym…”
1
87
Człowiek we
władaniu rzeczy czy
rzecz we władaniu
człowieka? – J.
Cortázar „Wstęp do
przepisów
na temat nakręcania
zegarka”
Komputer –
przyjaciel czy wróg?
1
88
1
89
W sennym
królestwie śmierci
1
90
Liczy się wzrost
poziomu
adrenaliny… - J.
Ratajczak
„Motocross”
Być czy mieć?
1
92
Gdy Wielki Brat
patrzy – G. Orwell,
„Wielki Brat”
1
93
Nie
przyzwyczajajmy się
do przedmiotów… S. Barańczak „Jeżeli
porcelana, to
wyłącznie taka”
„Ciemno wszędzie,
głucho wszędzie” –
co się działo podczas
dziadów?
1
91
94
1
1
Lektura tekstów z podręcznika (“Rozmowa trzecia.
O filmie.” ) Narodziny kina. Elementy dzieła filmowego
i środki wyrazu języka filmu. Terminy: scenariusz, scenopis,
kadr, ujęcie filmowe, plan filmowy. Rodzaje planów
filmowych.
Interpretacja wiersza Herberta „Kamyk”, cechy tytułowego
kamyka, nie jesteśmy w stanie do końca poznać otaczającej
nas rzeczywistości ani jej przeniknąć, parafraza wiersza
Herberta, opis wybranego przedmiotu
Analiza tekstu Cortázara, opis własnego zegarka lub innego
podobnego przedmiotu, metafory zawarte w przeczytanym
fragmencie, definicje terminów: „uzależnienie”,
„zniewolenie”, „nałóg”, zniewolenia dzisiejszego człowieka
Lektura i streszczenie tekstu “Narkotyk imieniem komputer”.
Terminologia związana z komputerem. Charakterystyka
i ocena bohatera. Interpretacja tytułu. Komputer – zbieranie
argumentów za i przeciw.
Lektura i interpretacja tekstu M. Abramczuka “Piekło hery” i
„Przyjacielu mój”. Schemat coraz głębszego popadania
w uzależnienie. Próby wyzwolenia się z nałogu.
Analiza wiersza J. Ratajczaka „Motocross”, użyte w nim
środki stylistyczne, problem uzależnienia od sportów
ekstremalnych, artykuł na temat fascynacji
młodych ludzi tymi specyficznymi
rodzajami sportu
Lektura i interpretacja tekstów „Biznesmen” i „Król Midas”,
dążenie ludzi do posiadania, materializmu, chciwości.
Analiza fragmentu powieści G. Orwella “Rok 1984”.
Organizacja państwa przedstawionego w utworze. Życie
człowieka w państwie totalitarnym. Cechy dyktatora na
przykładzie Wielkiego Brata.
Analiza wiersza S. Barańczaka, przesłanie utworu, budowa
wiersza, stosunek do przedmiotów, w tym ulubionych rzeczy,
biorąc pod uwagę kryteria wieku, zamożności, charakteru.
Lektura “Wstępu do «Dziadów»”
A. Mickiewicza. “Dziady cz. II” A. Mickiewicza jako dramat
(czas i miejsce akcji, postacie uczestniczące w obrzędzie –
rola Guślarza i Chóru, kompozycja; realizm i fantastyka).
Motyw winy i kary oraz interpretacja nauk moralnych.
UWAGA: Scenariusz lekcji, patrz jw.
95,
96
Bo w życiu należy
kochać, współczuć
i cierpieć
2
97
„Świat jest
teatrem...” – jak
zainscenizować
Dziady
Czego Pan Cogito
szukałby w teatrze?
1
Opracowanie projektu scenografii, kostiumów. Uczucia
postaci i sposoby ich wyrażania. Ruch sceniczny.
UWAGA: Scenariusz lekcji, patrz jw.
1
Lektura tekstu “Rozmowa druga. O teatrze” s. 35 8.
Elementy tworzące widowisko teatralne. Środki wyrazu
języka teatru. Historia teatru.
98
8
99
Mit o Prometeuszu –
stwórcy człowieka i
dawcy ognia
1
100
„Jeden jedyny, przed
którym musiałem
spuścić oczy”
„Gdzieś u szczytu
wszystko splata się
w jedno...” –
rozmowa o filozofii
Kim był Sokrates?
1
101
102
1
1
103
Proszę wstać, sąd
idzie! – „Obrona
Sokratesa”
1
104
„Mędrzec winien
być bez skazy” –
mądrość Talmudu
1
105
“Na świecie nie ma
złych ludzi”.
1
106
Mówili do niego
„Nauczycielu” – J.
Duquesne,
Przesłanie
107 Spójrzmy na świat
pogodnie – eseje
„Poczucie jakości” i
„Optymizm
108 „Różne oblicza
ludzkiej prawdy” –
uczymy się notować
109 Uwolnić się ze
sznurków… - B.
Prus „Marionetki”
110 Po co komu mądrzy
ludzie?
1
111
1
Mądrość herosów –
K. Kowalski, Z.
Krzak „Tezeusz”, Z.
Herbert „Minotaur”
112, Czymże są ludzkie
113 wysiłki wobec
przeznaczenia? – B.
Prus „Z legend
dawnego Egiptu”
114 Co wyróżnia homo
sapiens?
1
1
1
2
1
Historia Prometeusza i Pandory, symbolika aktu stworzenia
człowieka przez Prometeusza, podobieństwa i różnice
pomiędzy Pandorą a biblijną Ewą, ocena postępowania
Prometeusza, znaczenie pojęcia „prometeizm”
Analiza tekstu Hermanna Hessego „Siddhartha. Poemat
indyjski”, charakterystyka i nauki Buddy, porównanie z
innymi poznanymi nauczycielami.
Analiza tekstu “Rozmowa pierwsza. O filozofii”. Ludzkie
pragnienie poznania prawdy jako istota filozofii. Dyskusja:
“Dlaczego chcemy wiedzieć?”
Fakty z życia Sokratesa na podstawie lektury tekstu
„Sokrates” Gaardera, notatka do podręcznika filozofii lub
autoprezentacja filozofa
Lektura i interpretacja tekstu Platona “Obrona Sokratesa”
Zainscenizowanie przewodu sądowego. Wizerunek
poszukiwania prawdy przeciw zwolennikom stereotypu.
Filozof kontra świat. Jednostka przeciw ogółowi.
Analiza formy przeczytanych fragmentów Talmudu,
mądrości Talmudu, Tora a Talmud, „judaizm”, wzajemne
relacje zachodzą pomiędzy nauczycielem i uczniem w
czytanym fragmencie
Analiza i interpretacja rozmowy pomiędzy Jeszuą i Piłatem
na podstawie tekstu M. Bułhakowa
“U Piłata”. Charakterystyka ofiary i jej kata. Próba oceny
Piłata.
Interpretacja J. Duquesne “Przesłanie”. Wartości etyczne
i moralne chrześcijaństwa drogowskazem dla współczesnych.
Charakterystyka Chrystusa jako nauczyciela idealnego.
Lektura esejów Bonhoeffera, cechy postawy szlachetnej,
pojęcie jakości, zagrożenia, które dostrzega Bonhoeffer,
cechy wspólne pozornie odległych tekstów Bonhoeffera:
„Poczucie jakości” i „Optymizm”
Nauka robienia notatek na podstawie cichego czytania
fragmentu encykliki Jana Pawła II, rozróżnianie ważnych i
mało istotnych informacji, zaznaczanie ich w notatkach
Lektura fragmentu “Lalki” B. Prusa. Świat przedstawiony.
Cechy człowieka wolnego i człowieka – marionetki.
Dyskusja na wskazany w podręczniku temat
Analiza i interpretacja fragmentu „Pochwały głupoty”
Erazma z Rotterdamu. Pochwała głupoty czy mądrości?
Próba odpowiedzi na zawarte w temacie pytanie.
Przypomnienie treści mitu o Minotaurze. Interpretacja tekstu
Z. Herberta “Historia Minotaura” Problem nietolerancji we
współczesnym świecie. Odpowiedź na pytanie: “Co tak
bardzo różni ludzi od siebie?”
Interpretacja noweli B. Prusa „Z legend dawnego Egiptu”,
przebieg akcji, punkt kulminacyjny, rozważania o
przeznaczeniu i ludzkich wysiłkach, nowela jako gatunek
literacki – geneza i budowa noweli
Rozważania o mądrości na podstawie tekstu J.
Szczepańskiego „Mądrość”, kryteria mądrości, jej cechy,
opis i interpretacja obrazu Rembrandta „Powrót syna
marnotrawnego” w kontekście mądrej miłości
9
„Nie masz na
świecie żadnej
pewnej rzeczy…” –
J. Kochanowski „O
żywocie ludzkim”
„A przecież klatka
jest otwarta...”
1
Interpretacja fraszki Kochanowskiego „O żywocie ludzkim”,
dwuznaczność słowa fraszka, odniesienia Kochanowskiego
do człowieka, Boga, świata, cechy gatunkowe fraszki
1
117
„Wyrwij murom
zęby krat…”
1
118
Próby zdefiniowania
wolności - E.
Stachura „Strażnik i
więzień”
“Tylko w milczeniu
słowo, tylko
w ciemności światło,
tylko w umieraniu
życie...”
Dwugłos
filozoficzny o
wolności
1
Analiza i interpretacja wiersza J. Kornhausera “Lekcja
o przyimku”. Metaforyczne znaczenie słowa “klatka”.
Charakterystyka i ocena bohatera lirycznego. Nadawanie
wierszowi innych tytułów.
Sytuacja liryczna tekstu Jacka Kaczmarskiego,
charakterystyka bohatera tekstu, przyczyny zmiany jego
sytuacji życiowej, przesłanie utworu, sposoby, jakimi
człowiek usiłuje wyzwolić się od zniewoleń
Analiza tekstu E. Stachury, temat i cel rozmowy, dialog i
monolog, interpretacja utworu, jak Stachura postrzega
kwestię wolności, przybliżenie sylwetki pisarza w
kontekście wolności
Analiza i interpretacja tekstu U. Le Guin “Wolny Ged” .
Ludzki byt pełen kontrastów. Wolność jako akceptacja
samego siebie. Dyskusja: “Czym dla ciebie jest wolność?”.
121
Mit Syzyfa
1
122
Autor naszej lektury
– Stefan Żeromski
1
123
Dzień
w klerykowskim
gimnazjum –
„Syzyfowe prace”
Dojrzewanie do
przyjaźni –
charakteryzujemy
głównych bohaterów
powieści „Syzyfowe
prace”
1
125
„Syzyfowe prace”
jako utwór
o rusyfikacji
polskich szkół
1
126
„... prace” dlaczego
„Syzyfowe...”?
1
115
116
119
120
124
10
1
1
1
Praca w dwóch zespołach, poszukiwanie określeń wolności
w tekstach: L. Kołakowskiego „O wolności” lub J. Tischnera
„Wolność jako widowisko”, prezentacja, synteza różnych
pojęć wolności
Określenia „absurd”, „absurdalny”, tragizm w historii Syzyfa
opowiedzianej przez Camusa, czego uczy nas Syzyf, na czym
powinniśmy budować nasze szczęście, przy założeniu, że
każdy z nas jest w pewnym sensie Syzyfem, a nasz los to
toczenie głazu
Biografia pisarza, tytuły głównych jego dzieł. „Syzyfowe
prace” jako powieść – dokument z elementami przetworzonej
literacko autobiografii pisarza. Sformułowanie problemów do
interpretacji utworu.
Miejsce i czas akcji powieści; system szkolnictwa,
przedmioty nauczania w gimnazjum w Klerykowie; warunki
uczenia się młodzieży w XIX wieku w Polsce z obecnymi
Fragmenty powieści opisujące Marcina Borowicza
i Andrzeja Radka; charakterystyka porównawcza obu
bohaterów; kolejne etapy dojrzewania Marcina; „bohater
dynamiczny”
Powiązanie wydarzeń z ich życia z procesem rozwoju
duchowego i ewolucji postaw. Paralelizm losów postaci.
Symboliczne zakończenie. „Syzyfowe prace” jako powieść
psychologiczna.
pojęcie „rusyfikacji”;
metody rusyfikacyjne stosowane w szkole w Klerykowie,
wpływy obcych reżimów na kulturę i świadomość narodową
w różnych okresach historii Polski. Młodzież wobec
wynaradawiania
Fragmentaryczność budowy powieści. Nadawanie tytułów
rozdziałom. Interpretacja symbolicznego znaczenia mitu
o Syzyfie w odniesieniu do problematyki powieści i losów
bohaterów. Wykonanie ilustracji – projektu okładki powieści.
127
128
„Namiętności
targane wichrem” na
tle
współodczuwającej
przyrody – styl
pisarstwa S.
Żeromskiego.
“Bądź wierny. Idź”
1
Powiązanie poetyckich opisów przyrody z przeżyciami
postaci. Tonacja uczuciowa partii lirycznych tekstu.
Określenie stylu pisarstwa Żeromskiego, środki stylistyczne
stosowane przez pisarza, wyznaczniki dzieła epickiego, typ
narracji, komizm w utworze
1
Analiza i interpretacja wiersza Z. Herberta “Przesłanie Pana
Cogito”. Historia nauką życia. Drogowskazy dla
wkraczającego w życie młodego człowieka. Dyskusja: “Jak
żyć, aby czerpać wnioski ze swoich doświadczeń?”
Uwaga! Kolejność tematów może ulec zmianie ze względu na możliwości danej
klasy(przygotowanie literackie i duchowe do odbioru tekstów kultury wysokiej).
Program literacki zostaje poszerzony o lekcje z gramatyki opisowej oraz bogatszą ofertę lekturową.
Nie zostały tu ujęte lekcje powtórzeniowe po każdym dziale oraz tzw. lekcje okolicznościowe np.
Dzień papieski, 11 listopada itp.
11