Zasada Świętości Życia kontra Zasada Jakości Życia Twórcy „listy
Transkrypt
Zasada Świętości Życia kontra Zasada Jakości Życia Twórcy „listy
Zasada Świętości Życia kontra Zasada Jakości Życia Twórcy „listy zarzutów”, podnosząc nieświadomość dzieci w okresie płodowym i sugerując w związku z tym, iż dzięki temu zbrodnia jest mniejsza, wpisują się w pewien fundamentalny spór cywilizacyjny. Jest to spór pomiędzy Zasadą Świętości Życia a Zasadą Jakości Życia. Zasada Świętości Życia Zasada Jakości Życia Życie człowieka jest wartością samą w Wartość życia jest funkcją zmiennych i sobie, niezależną od jego cech i możliwości. możliwości człowieka. Życie ludzkie nie Wszelkie przejawy życia są wtórne wobec ma wartości bezwzględnej. niego – to, że mówimy, myślimy, działamy, Jeżeli organizm ludzki nie ma w stopniu poruszamy się jest przejawem naszego życia, dostatecznym cech uważanych a nie czymś co je tworzy. Taką samą naturę arbitralnie przez oceniającego za posiada embrion, człowiek w stanie „ludzkie”, nie jest w pełni człowiekiem. terminalnym, dziecko, dorosły, chory na „Nie wszyscy ludzie są osobami. (...) Nie Alzheimera itd. wszyscy ludzie są samoświadomi i rozumni Człowiek nie traci tej natury ani związanej z (...). Płód ludzki, noworodki, upośledzeni nią godności niezależnie od kolei jego życia. umysłowo, będący w głębokiej śpiączce – „Najpierw istnieje osoba, a jej przejawy są są przykładami ludzi, którzy nie są następstwem tego istnienia realizującego się osobami” 2. dynamicznie w ciągu całego życia. Osoba Brak samoświadomości i samodzielności nie jest sumą cech, które opisze biolog, powoduje, że również noworodki nie są psycholog czy socjolog. osobami: (...) wszyscy ludzie, niezależnie od etapu „Dziesięciodniowe dziecko (...) nie jest rozwoju, koloru skóry, wyznania czy chorób żadnym rozumnym ani samoświadomym są osobami. Każdy człowiek nosi w sobie istnieniem. Istnieje wiele istot nieludzkich, godność bycia osobą. (...) Choroba nie których rozumowanie i samoświadomość, niszczy godności osoby, godności ludzkiej. spostrzegawczość i zdolność do Nie można więc pozbawiać kogokolwiek odczuwania są znacznie bardziej rozwinięte podmiotowości i należnych mu praw niż zdolności dziecka tygodniowego, moralnych. Każdy pacjent jest podmiotem, a miesięcznego, a nawet rocznego. Stąd też, nie przedmiotem interesów państwa czy życie nowo narodzonego dziecka ma szpitala. Medycyna, która stałaby się mniejszą wartość niż życie świni, psa albo narzędziem selekcji i likwidacji jakichś grup szympansa”3 pacjentów, zdradziłaby swój cel, swoją autonomię i stałaby się narzędziem nowych ideologii budowania szczęścia na ziemi kosztem najsłabszych.”1 Zasada Jakości Życia została sformułowana przez protestanckiego teologa Josepha Fletchera i stała się podstawą teoretyczną dla eugeniki. Pod jej wpływem w okresie międzywojennym wiele państw wprowadziło ustawy prowadzące do sterylizacji setek tysięcy osób uznanych za „gorszy materiał biologiczny”. Najdalej na tej drodze posunęły się nazistowskie Niemcy4, dokonując eksterminacji (najpierw osób chorych umysłowo, a następnie „gorszych” ras). I to – obok skali zjawiska – jest wspólny mianownik aborcji oraz Holocaustu – w obu przypadkach wstępem do aktu eksterminacji jest zanegowanie człowieczeństwa ofiary. 1 Prof.PAT dr hab. Tadeusz Biesaga SDB Podmiotowość osobowa i moralna pacjenta „Medycyna praktyczna” numer 10/2005 2 Engelhardt, na podstawie artykułu T.Biesagi 3 Singer P.: Etyka praktyczna. 4 Patrz ramka CYTATY Z EPOKI W SPRAWIE EUGENIKI