Standardy dla dróg rowerowych – dobre i złe

Transkrypt

Standardy dla dróg rowerowych – dobre i złe
“Standardy dla dróg
rowerowych – dobre i złe
rozwiązania”
Dr inż. Tadeusz Kopta
Departament Studiów GDDKiA
[email protected]
Podstawowe definicje
• Droga rowerowa (pieszo-rowerowa)[1]: droga
przeznaczona do ruchu rowerów, oznaczona
odpowiednimi znakami drogowymi, zamiennie: ścieżka
rowerowa[2]
•
[1] Definicja zgodna z ustawą Prawo o Ruchu Drogowym
• [2] Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki
Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne
i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r. Nr 43 poz. 430 z
późn. zm.) nie definiuje pojęcia ścieżka rowerowa
natomiast podaje jej podstawowe parametry i sposób
lokalizacji względem jezdni samochodowej.
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
2
Zasady projektowania
Program pięciu wymogów CROW:
 Spójność (100% źródeł i celów podróży)
 Bezpośredniość (brak objazdów)
 Wygoda (niski współczynnik opóźnienia, brak
podjazdów itp.)
 Bezpieczeństwo (brak kolizji)
 Atrakcyjność
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
3
Parametry głównych tras
rowerowych
 Vp=30 km/h
 minimalna szerokość drogi jednokierunkowej
(pasa, kontrapasa rowerowego) 1,5 m
 minimalna szerokość drogi dwukierunkowej 2 m
 współczynnik opóźnienia na 1 km trasy 15 sek
 współczynnik wydłużenia 1,3
 odległość widoczności nawierzchni min. 40 m
 promień łuku poziomego 20 m
 spadek niwelety 5%
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
4
Korygowanie szerokości trasy
rowerowej jednokierunkowej
 <150 R/h – 1,50 m
 150 – 750 R/h – 2,5 m
 >750 R/h - 3,5 m
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
5
Korygowanie szerokości trasy
rowerowej dwukierunkowej
 <50 R/h – 2 m
 50 – 150 R/h – 2,5 m
 >150 R/h – 3,5 m
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
6
Niweleta - unikać zróżnicowania
wysokościowego i minimalizować
pochylenia niwelety
Z tej racji nie zaleca się aby odcinek trasy był dłuższy
niż:





50 m przy spadku 5 %
100 m przy spadku 4,5 %
200 m przy spadku 4 %
300 m przy spadku 3,5 %
500 m przy spadku 3 %.
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
7
Opór toczenia na nawierzchniach
z kostki betonowej zniechęca do
jazdy rowerem
Z badań Instytutu Prognoz i Środowiska (UPI)
wynika, że zużycie energii przez rowerzystę na
nawierzchni z kostki betonowej zwiększa
zapotrzebowanie energetyczne rowerzysty
o 30 - 40% i tym samym zniechęca rowerzystę
do odbywania dłuższych podróży.
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
8
Zużycie energii przez
rowerzystów w zależności od
rodzaju nawierzchni







Równe nawierzchnie asfaltowe – 100%
Nierówne nawierzchnie asfaltowe – 120%
Naw. z kostki nie fazowanej – 130%
Naw. z kostki fazowanej – 140%!
Tłuczeń klinowany – 150%
Tłuczeń nie klinowany – 200%
Bruk z kamienia polnego (kocie łby) – 220%
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
9
Niedogodności do korzystania
z roweru wg badań
w Kopenhadze
 Nierówne nawierzchnie
 Zatrzymania na skrzyżowaniach ze
sygnalizacją świetlną
 Zbyt duży ruch samochodowy
 Brak ścieżek rowerowych
 Zatrzymania w rejonie przystanków
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
10
Typowe uszkodzenia
nawierzchni z kostki
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
11
Nawierzchnia z płyt po 2 latach
eksploatacji – ARHUS (Dania)
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
12
Zasady projektowania
• <30 km/h - integracja ruchu
rowerowego z samochodowym
• 30 – 50 km/h – pasy rowerowe
w jezdni ale także drogi
rowerowe
• > 50 km/h – segregacja ruchu
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
13
Skrajnia Rowerzysty
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
14
Skrajnia Rowerzysty
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
15
Przeszkody na drodze rowerowej
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
16
Przeszkody w skrajni można
ominąć ale nie tak!
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
17
Przeszkody w skrajni można
ominąć
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
18
Przeszkody w skrajni można
ominąć
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
19
Kontrapas rowerowy
• Kontrapas, pas rowerowy "pod
prąd": jednokierunkowy pas
rowerowy w jezdni drogi
jednokierunkowej po lewej stronie,
przeznaczony dla ruchu rowerów w
kierunku przeciwnym do
obowiązującego wszystkie pojazdy
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
20
Kontrapas rowerowy
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
21
Kontrapas rowerowy
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
22
Ruch rowerowy pod prąd
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
23
Ruch rowerowy pod prąd
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
24
Ruch rowerowy pod prąd
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
25
Nieprawidłowo wykonany wjazd na
drogę rowerową
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
26
Nieprawidłowo wykonany wjazd na
drogę rowerową, nieprawidłowe
odgięcie
drogi
rowerowej
w rejonie
Departament
Studiów - Zespół
ds Ścieżek
(Dróg) Rowerowych
27
skrzyżowania
Nie odginać drogi rowerowej w rejonie
skrzyżowań!
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
28
Prawidłowo wykonany wyjazd z drogi
rowerowej na drogę ogólnodostępną
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
29
Prawidłowo wykonany wyjazd z drogi
rowerowej na drogę ogólnodostępną,
ale
niewłaściwa
Departament Studiów
- Zespół
ds Ścieżek (Dróg) nawierzchnia
Rowerowych 30
Wysokość progu bliska zeru
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
31
Małe rondo o wymiarach
przyjaznych dla rowerzystów
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
32
RONDO I WYDZIELONA DROGA ROWEROWA
JAKO KOLEJNY WLOT SKRZYZOWANIA
DWUKIERUNKOWA DROGA ROWEROWA
Dwukierunkowa droga rowerowa
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych 33
jako kolejny wlot na małe rondo
Dwukierunkowa droga rowerowa
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych 34
jako kolejny wlot na małe rondo
Rondo (średnie i duże): żle
zaprojektowana droga rowerowa
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
35
Rondo (średnie i duże): dobrze
zaprojektowana droga rowerowa
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
36
Brak widoczności na rondzie
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
37
1. Znak A-7 i C-12 przed przejazdem rowerowym lub
2. Znak A-7 przed dojazdami rowerzystów do ronda
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
38
Śluza rowerowa
• Śluza rowerowa: oznakowany
obszar na wlocie skrzyżowania z
sygnalizacją świetlną przed linią
zatrzymań dla samochodów, skąd
rowerzyści mogą na zielonym
świetle ruszyć z tarczy
skrzyżowania jako pierwsi.
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
39
Śluzy rowerowe są stosowane
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek
Rowerowych
40
w(Dróg)
wielu
krajach
Przejazd rowerowy
• Przejazd rowerowy (przejazd dla
rowerzystów)[1]: część drogi dla rowerów
(pieszych i rowerów) lub pasa
(kontrapasa) rowerowego znajdująca się
na skrzyżowaniu lub przecinająca w
poprzek jezdnię lub torowisko.
•
[1] Definicja zgodna z ustawą Prawo o
Ruchu Drogowym
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
41
Skrzyżowanie drogi rowerowej
z drogą ogólnodostępną
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
42
Wzbudzanie sygnalizacji świetlnej powinno
być automatyczne!
• przyciski są nielegalne (Załącznik 3 pkt. 3.1 tzw.czerwonej
książeczki)
• powodują sytuacje drastycznie niebezpieczne
• dyskryminują rowerzystów
• ogromnie zwiększają współczynnik opóźnienia
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
43
Droga rowerowa musi zbierać
wszystkie relacje
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
44
Droga rowerowa jako czwarty wlot
skrzyżowania zbierający
wszystkie relacje
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
45
Skrzyżowanie drogi rowerowej z
drogą podporządkowaną
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
46
Skrzyżowanie dróg rowerowych
z ciągami pieszymi
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
47
Oddzielenie pieszych od
rowerzystów
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
48
Oddzielenie pieszych od
rowerzystów
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
49
Oddzielenie pieszych od
rowerzystów
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
50
Oddzielenie pieszych od
rowerzystów
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
51
Prawidłowe oddzielenie pieszych
od rowerzystów ale brak
widoczności
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
52
Oddzielenie pieszych od
rowerzystów
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
53
Zbyt małe promienie łuków, brak
poszerzeń, odległość słupa i drzewa
mniejsza
od wymaganej
Departament Studiów
- Zespół ds Ścieżek
(Dróg) Rowerowych 0,5
54 m
Rampa rowerowa na schodach
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
55
Optymalna lokalizacja drogi
rowerowej
rejonie
przystanku
Departament
Studiów - Zespółw
ds Ścieżek
(Dróg) Rowerowych
56
Przeprowadzenie pasa
rowerowego w rejonie zatoki
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych 57
autobusowej
Przystanek przy pasie rowerowym
(przykład duński)
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
58
Uspokojenie ruchu
• Ulica przyjazna dla rowerów (ulica o ruchu
uspokojonym): ulica, w której prędkość
miarodajna nie przekracza 30 km/h tzw. TEMPO
30, oznaczona znakiem B-43 (strefa
ograniczonej prędkości) z liczbą 30 km/h lub
znakiem D-40 (strefa zamieszkania),
wyposażona w rozwiązania techniczne
wymuszające ograniczenie prędkości
samochodów (progi zwalniające, zwężenia,
szykany, małe ronda, kręty tor jazdy,
podniesione tarcze skrzyżowań, śluzy
rowerowe)
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
59
Uspokojenie ruchu = miasto
przyjazne rowerzystom
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
60
Próg spowalniający - ważny
element podsystemu rowerowego
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych 61
Próg wyspowy z zawężeniem
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
62
przekroju
Departament Studiów
- Zespół ds Ścieżek (Dróg) w
Rowerowych
63
Wyniesione
skrzyżowanie
Krakowie
Drogi samochodowe
Drogi rowerowe
W tym kontrapasy
Berlin
Kraków
5242 km
1200 km
820 km – 15 %
długości sieci
drogowej
100 km – 8,3 %
długości sieci
drogowej
200 km
ok. 3 km
Ulice uspokojonego 3700 km, 70% długości
ruchu (<30 km/h)
sieci drogowej
ok. 120 km, 10%
długości sieci
drogowej
Łącznie przyjazna dla 4520 km, 85% długości 190 km, 15% długości
rowerzystów
sieci drogowej
sieci drogowej
infrastruktura:
Podróże na rowerze:
10%
ok. 1-2%
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
64
Brak ciągłości drogi rowerowej na
wjazdach
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
65
Zachowana ciągłość drogi
rowerowej
na
wjazdach
Departament Studiów - Zespół
ds Ścieżek (Dróg)
Rowerowych
66
Zachowanie ciągłości drogi
rowerowej
na
wjazdach
Departament Studiów - Zespół
ds Ścieżek (Dróg)
Rowerowych
67
Droga rowerowa na bulwarze
68
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
Droga rowerowa na bulwarze
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
69
Droga rowerowa na wale rzeki
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
70
Droga rowerowa na brzegu rzeki
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
71
Kładka rowerowa
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
72
Problem z widocznością-czy nie
lepiej byłoby gdyby piesi byli po
prawej stronie?
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
73
Inna forma tunelu dla pieszych i
rowerzystów
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
74
Zwykły przepust z elementów
prefabrykowanych jako tunel dla
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych 75
pieszych i rowerzystów
Problem z widocznością-czy 2
ostatnie wazony z zielenią muszą
stać w tym miejscu?
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
76
Wszystko trzeba przebudować
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
77
Wszystko trzeba przebudować
78
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
To nie jest droga rowerowa
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
79
A tak to powinno być oznakowane
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
80
Czy trzeba wydłużać trasę
rowerową?
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
81
Turystyczne szlaki rowerowe
także wymagają odpowiedniej
nawierzchni
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
82
Transport rowerowy musi
funkcjonować w każdych warunkachDepartament Studiów - Zespół ds Ścieżek
(Dróg) Rowerowych
83
przykład
zachodni
Transport rowerowy musi
funkcjonować w każdych warunkachDepartament Studiów - Zespół ds Ścieżekprzykład
(Dróg) Rowerowych
84
polski
Rekomendowany stojak rowerowy
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
85
Węzeł integracyjny
• Węzeł integracyjny: miejsce
skrzyżowania dróg rowerowych z
przystankami komunikacji zbiorowej
umożliwiające: pozostawienie roweru, jego
przechowanie, ewentualną naprawę,
ewentualne wypożyczenie i jego
załadunek do środka komunikacji
zbiorowej.
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
86
Nowoczesny węzeł integracyjny
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
87
Nowoczesny węzeł integracyjny w
obiekcie kubaturowym
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
88
Nowoczesny węzeł integracyjny
może być wyposażony w warsztat
rowerowy
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
89
Przechowalnie rowerów mogą mieć
różną wielkość, program, formę
architektoniczną
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
90
Przechowalnie rowerów w obszarach
osiedli mieszkaniowych
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
91
Liczba zalecanych miejsc postojowych dla
rowerów w Holandii i Danii
Lokalizacja
liczba miejsc postojowych
Ulice handlowe i centra
4 – 8 miejsc na 100 m2 powierzchni
handlowej
Biura
1 - 4 miejsc na 100 m2 powierzchni
biurowej
Uczelnie i szkoły
30 - 80 miejsc na 100 uczniów
(studentów)
Stadiony, kina, teatry itp.
20 - 40 miejsc na 100 widzów
Szpitale
20 - 50 miejsc na 100 łóżek
Parki, plaże, wesołe miasteczka
10 - 35 miejsc na 100 odwiedzających
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
92
Przewóz rowerów w pociągach
lokalnych
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
93
•
•
1.
2.
3.
4.
Literatura
Zostanie wydany podręcznik firmowany przez
GDDKiA/MI
Na razie można korzystać:
Z podręcznika „Postaw na Rower" C.R.O.W., Ede,
1993 - PKE, Kraków, 1999 oraz jego aktualizacja
„Design manual for bicycle traffic”. CROW, Ede 2007,
który można nabyć za pośrednictwem www.crow.nl
/shop (poczta Postbus 37, 6710BA Ede; fax +31(0)318
621 112).
„Collection of cycle concepts”. Wytyczne Duńskiej
Generalnej Dyrekcji Dróg
T.Kopta,
Z.Użdalewicz,
W.Nowotka
„Transport
rowerowy”.Śląski Związek Gmin i Powiatów. Katowice
2000.
T.Kopta „Rower w ruchu drogowym”. Wydawnictwa
Komunikacji i Łączności. Warszawa, 1984.
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
94
“Standardy dla dróg
rowerowych – dobre i złe
rozwiązania”
Dziękuję za uwagę
Dr inż. Tadeusz Kopta
[email protected]
Departament Studiów - Zespół ds Ścieżek (Dróg) Rowerowych
95

Podobne dokumenty