bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy

Biblia, Pismo Święte– zbiór ksiąg, spisanych pierwotnie po
hebrajsku, aramejsku i grecku, uznawanych przez żydów i
chrześcijan za natchnione przez Boga. Biblia i poszczególne jej
części posiadają odmienne znaczenie religijne dla różnych
wyznań. Na chrześcijańską Biblię składają się Stary Testament
i Nowy Testament .Biblia hebrajska – Tanach obejmuje część
kanonu Starego Testamentu. Muzułmanie uważają, iż część
Biblii (np. Księgi Mojżeszowe, Psalmy) powstała w wyniku
boskiego objawienia, ale jej treść została zafałszowana. Biblia
to jeden z głównych filarów kultury europejskiej. Jest nie tylko
księgą świętą, nośnikiem pewnych idei i zasad moralnych,
kształtującym wzory postaw życiowych: - wyrastają z niej
korzenie wielu gatunków literackich (hymnu, przypowieści,
pieśni, psalmu, listu) - biblijne wątki, tematy, postacie, symbole
mają swe stałe miejsce w sztuce Pieśń nad pieśniami uznawana jest za jedną z najbardziej niezwykłych ksiąg w
kanonie biblijnym, gdyż nie ma w niej niemal żadnej wzmianki o
Bogu, o narodzie wybranym, ani w ogóle o religii. Odczytywana
dosłownie jest ona po prostu lirycznym poematem miłosnym, a
konkretnie dialogiem dwojga bohaterów, którzy są nam znani
jako Oblubieniec i Oblubienica. Wraz z rozwojem analizy Biblii
zaczęły pojawiać się teorie, że jest to metaforyczne
przedstawienie miłości Boga do narodu żydowskiego oraz o
powrocie do łask ukazanego pod postacią Oblubienicy narodu
wybranego po wielu latach niewierności wobec Boga ukazanego pod postacią Oblubieńca (patrz podobieństwa w Ps
45). Często Pieśń nad pieśniami uznawana jest także za
metaforyczne przedstawienie doskonalszej formy myśli
teologicznej proroków: Ozeasza, Jeremiasza, Ezechiela,
Deutero-Izajasza. Mitologia grecka – zbiór przekazywanych
przez starożytną tradycję grecką opowieści o bogach,
boginiach, herosach, wyjaśniających miejsce człowieka w
świecie oraz samo funkcjonowanie świata, jego stworzenie i
historię. Z mitologii czerpano wiedzę na temat świata i
rozwijano na tej podstawie normy etyczne wyznaczające
miejsce człowieka w ustalonym porządku świata. Wiedza
płynąca z mitów nie stanowiła jednak nigdy "prawdy
objawionej" i otwarta była na dyskurs, polemikę i krytykę.
Prometeusz w mitologii greckiej tytan, syn tytana Japetona,
brat Atlasa i Epimeteusza, ojciec Deukaliona. W sztuce symbol
buntu przeciwko autorytetowi. Postawa prometejska - postawa
nacechowana poświęceniem się jednostki dla dobra ogółu, dla
idei. Taką postawę określa się mianem prometeizmu. Drugim
pojęciem, które wiąże się z postawą Prometeusza, jest tzw.
kompleks Prometeusza, czyli dążenie do poznania (w tym
wypadku zdobycia ognia) bez względu na konsekwencje.
Przykładami postaci odznaczających się postawą prometeizmu
są liczni polscy bohaterowie romantyczni (np. Kordian - bohater
stworzony przez Juliusza Słowackiego). NIKE - występuje w
najdawniejszych przekazach teogonicznych (mitach o
Bogach).Jako córka Zeusa, bohaterska bogini zwycięstwa ze
skrzydłami u ramion, bardzo często w starożytności zdobiła
pomniki zwycięzców. Stopniowo na wyobrażenie mitologicznej
bogini zwycięstwa zaczęło nakładać się nowe wyobrażenie
bardziej przemawiające do ludzi czasów nowożytnych.
Związane jest to ze słynną rzeźbą hellenistyczną z II w. p.n.e. Nike z Samotraki (Luwr).Do naszych czasów rzeźba ta dotrwała
okaleczona, zniszczona przez czas - nie ma głowy, rąk, ale ma
skrzydła. To ona stała się źródłem inspiracji bardziej niż
mitologiczna bogini. ,,Apollo i Marsjasz” - Sens jej jest
oczywisty, choć z namysłu poety trochę wieloznaczny. Można
w niej widzieć ukazanie wyższości prawdy ludzkiego cierpienia
nad zimnym i nieludzkim ideałem estetycznej harmonii, który
reprezentuje Apollo, a więc formę przeciwstawienia się sztuce
obojętnej i niewrażliwej na zagadnienia moralne. Można też
widzieć aluzję do tego, że prawdy naszych czasów, w których
dokonywano przecież okrucieństwa na miarę śmierci
Marsjasza, nie jest w stanie oddać sztuka utrzymana w
tradycyjnych estetycznych konwencjach, sugestię, że sztuka
współczesna musi poza te konwencje wyjść.
bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy...
WALKA ACHILLESA Z HEKTOREM Achilles rozgniewany na
Hektora, który zabił mu przyjaciela, wyzywa go na pojedynek.
Hektor, książę Troi, boi się Achillesa i ucieka od niego, obiegł
on trzy razy gród Priamów. Dopiero Atena przemawiając do
Achillesa muwi mu że nakłoni Hektora by zaczą walkę. Tak
więc Hektor po rozmowie z Ateną która przybrała postać jego
brata staje do walki z potęznym Achillesem, muwiąć przy tym
że gdy wygra nie zbeszcześci jego zwłok i pochowa je z
należytym szacunkiem. Achilles przystapił do ataku lecz chybił,
jego przeciwnik śmiejąc się z niego rzucił w niego swoją
włócznią która trafiła w środek tarczy Achillesa i odbiła się.
Hektor zrozumiał że jego los jest przesądzony, żali się że go
bogowie opuścili i Atena go oszukała ostatkiem sił rzuca sie na
Achillesa z mieczem, lecz Achilles obronił sie puklerzem i
dźgnął wroga włócznią w szyję. Boski Achilles szydzi z Hektora
i muwi mu że jego zwłoki rzuci psą i ptakom, Hektor prosi aby
nierobił tego co powiedział i zeby wziął okup od króla Troi za
jego zwłoki, przywódca greków stanowczo odmuwił, po czym
Hektor skonał.
Walka była widowiskowa, Achilles pomścił śmierć przyjaciela i
okazał po czasie dobroć serca oddając zwłoki Hektora do Troi
gdzie na swoje własne życzenie został spalony. Kasandra była wróżbiarką, w której dramatyczne przepowiednie nikt nie
wierzył, mimo że miała ich dar otrzymany od Apollina.
ODYSZEUSZ I PENELOPA - Penelopa i Odyseusz na pewno
nie bez powodu nazywani są jedną z najpiękniejszych par w
literaturze. Ich związek mimo wielu przeciwności losu przetrwał.
Penelopa była sama przez ponad 10 lat. Niejedna kobieta
przez ten czas znalazłaby sobie kochanka, lecz nie ona. Była
do końca wierna Odyseuszowi. W pobliżu kręciło się wielu
zalotników, ale ukochana króla Itaki odpychała ich. Dopiero,
gdy została przymuszona zgodziła się na wybór najlepszego
mężczyzny.
Odyseusz tez musiał pokonać wiele przeszkód w drodze do
domu. Mimo że z zakochaną w nim Kalipso przeżył 8 lat, zdobył
się potem na dalszą podróż do rodzinnej Itaki, ponieważ jego
miłość do Penelopy nigdy nie ustała. Ich spotkanie było wielce
wyczekiwane przez obie strony. Jednakże nawet u kresu
podróży Odysa, stała przeszkoda w postaci zalotników.
Potwierdziło to tezę, że prawdziwa miłość zawsze wygrywa i
tak stało się i w tym przypadku. Dzięki cierpliwości, wierności
oraz wielkiej miłości jaką darzyli się Penelopa i Odyseusz,
wszystko skończyło się dla tych dwojga dobrze. KRÓL EDYP
Edyp dorastał i wychowywał się pod okiem Polybosa, będąc
przekonany, że jest jego prawdziwym synem. Kiedy udał się do
wyroczni w Delfach dowiedział się, jaki los go czeka - miał
zabić ojca i poślubić własną matkę. Chcąc uciec przed
tragicznym losem, postanowił nigdy nie wracać do Koryntu.
Udał się w długą drogę do odległej krainy. Po drodze wdał się
jednak w bójkę ze starcem, którego zabił, nie wiedząc, że jest
on jego prawdziwym ojcem. W ten sposób wypełniła się
pierwsza część przepowiedni. Tragedia przedstawia bezsilność
wobec nieodgadnionych praw losu. Ukazuje historię Edypa,
człowieka próbującego oszukać przeznaczenie, chcącego żyć
spokojnie, w zgodzie ze światem. Nad Edypem ciąży klątwa –
fatum, od którego nie da się uwolnić. Kazirodztwo i ojcobójstwo
są niewybaczalnymi grzechami. Piętno pozostaje nawet na
dzieciach (rodzeństwie) Edypa. Katharsis oczyszczenie) –
jedna z podstawowych kategorii tragedii, zwłaszcza starożytnej.
Pojęcie utworzył i zdefiniował Arystoteles w VI rozdziale
Poetyki. Uznał on, że celem sztuki jest wzbudzenie u widza
uczuć litości i trwogi, aby przez to następnie oczyścić jego
umysł z tych doznań. W XX w. ponownie wzrosło
zainteresowanie katharsis, zwłaszcza dzięki psychoanalizie.
Według nowszych interpretacji istota katharsis polega na tym,
że odbiorca, odczuwając litość i trwogę, bunt i cierpienie,
dochodzi do zrozumienia tajemnicy losu, do pogodzenia się z
nim, a także ze zbiorową mądrością i doświadczeniem.
Horacjański ideał życia.
bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy...
W odzie ´´O co poeta prosi Apollina´´ zaprezentował swoją
postawę
filozoficzną. Swoje poglądy oparł na dwóch szkołach
filozoficznych:
epikurejczykach (szukali szczęścia i celu życia w zaspokajaniu
przyjemności duchowych) i stoikach (głosili pielęgnowanie w
sobie cnoty,
rozwijanie intelektu, uniezależnienie od pokus i smutków świata
a
otaczający świat przyjmowali ze spokojem - ´´stoicki spokój´´).
W odzie tej połączył obie te ideologie. Od stoików wziął rozum i
umiar jako główne kryteria w korzystaniu z dóbr materialnych.
Poeta nie pragnie bogactw ani życia w dostatku. Epikureizm
zauważamy w chęci dożycia łagodnej starości. W życiu
najbardziej liczą się rozum, sprawny umysł,
dobre zdrowie i pogodna starość. Należy żyć zgonie z
otaczającą nas naturą. Eneida, rzymska epopeja narodowa
pióra Wergiliusza, rozpoczęta w 29 p.n.e. Na życzenie Augusta
poeta uświetnił przeszłość Rzymu i rodu julijskiego (ród
Augusta).
Epopeja w 12 księgach opiewa wędrówkę Eneasza od jego
wyjścia spod zdobytej przez Greków Troi (nawiązanie do Iliady
Homera) przez zwycięstwo nad mieszkańcami Italii do
osiedlenia się w Lacjum. Eneida wyrosła z ducha filozofii
stoickiej, z wiary w opatrzność boską, która miała wyznaczyć
Rzymowi szczególne miejsce i misję w świecie.
Wędrówka jest bardzo ważnym elementem ludzkiej
egzystencji. Człowiek wędruje przez życie, by osiągnąć swój
cel, wędruje szukając „własnego ja” lub po to, by nauczać i
nawracać innych ludzi. Aby miło spędzić wakacje podróżujemy
z plecakiem w inne, ciekawsze miejsca. W poszukiwaniu
lepszej pracy, możliwości wygodniejszego bytu, ludzie emigrują
do innych krajów. Pozostałych do wędrówek kuszą odkrycia
geograficzne, dzięki którym poznają nowe lądy i może nawet
staną się sławni. Pielgrzymi zmierzają do świątyń, na spotkanie
ze swoim Bogiem i wyznawcami swej religii. Zwierzęta
przemieszczają się w związku z rozrodem, zagęszczeniem
populacji, poszukiwaniem pokarmu lub zmianami pór roku.
Topos wędrówki pojawia się w wielu utworach. Sławni pisarze
wykorzystali ten motyw do swoich dzieł już w najstarszych
epokach.
bez-nauki.pl – ściągi, opracowania, testy...