1 Opracowała: Joanna Wieczorek. Wszelkie prawa zastrzeżone 1

1 Opracowała: Joanna Wieczorek. Wszelkie prawa zastrzeżone 1

SPRAWDŹ CZY UMIESZ?!
Opracowała: Joanna Wieczorek. Wszelkie prawa zastrze żone
1. Renesans rozpoczął się w wieku:
XV –XVI,
2. Astrolabium to przyrząd służący do:
mierzenia kątów i wyznaczania położenia ciał niebieskich,
3. Drogę morską do Indii odnalazł:
Vasco da Gama.
4. Odkrycie Ameryki miało miejsce w roku:
1492,
5. Pierws zą podróż dookoła świata odbył:
Ferdynand Magellan.
6. „Ostatnią wieczerzę” i „Mona Lisę” namalował:
Leonardo da Vinci.
7. Wystąpienie Marcina Lutra miało mie jsce w roku:
1517,
8. Miejsce działalności Jana Kalwina to:
Bazylea,
9. Mianem wyznań protestanckich określa się wyznania:
luteranizm, kalwinizm, anglikanizm,
10. Zasada „czyja władza tego religia” została przyjęta:
a) podaj, w którym roku 1555
b) podaj, w jakim mieście .pokój religijny w Augsburgu
11. Sobór, czyli wielki zjazd biskupów pod prze wodnictwe m papieża
odbył się w Trydencie w latach:
1545 - 1563
12. Hołd Pruski złożył ostatni Wielki Mistrz krzyżacki. 3p
a) Podaj, jak się on nazywał Albrecht Hohenzollern
b) Podaj, w którym roku 1525
c) Podaj, komu złożył hołd Zygmuntowi I Staremu na rynku w Krakowie
13. Wymień trzech twórców polskiego renesansu.
a)Kochanowski Jan
b)Modrzewski Andrzej Frycz
c)Rej Mikołaj
1
14. Konstytucję „Nohil novi” uchwalono w roku:
1505,
15. W którym roku podpisano Unię Lubelską?
1 VII 1569.
16. Pierws zym polskim króle m elekcyjnym był:
Henryk Walezy,
17. O czym mówiły artykuły henrykowskie?
określały podstawowe zasady ustroju Rzeczypospolitej, zasadę wolnej elekcji, zrzeczenie się
dziedziczności tronu, zobowiązanie do zwoływania co dwa lata sejmu walnego oraz do
nienakładania podatków ani zwoływania pospolitego ruszenia bez zgody sejmu,
18. Stolicę Polski przeniósł do Wars zawy:
Zygmunt III Waza -1596
19. Prawa kardynalne to:
są to ustawy przeforsowane w latach 1767-1768 w Warszawie na sejmie, zwanym
Repninowskim”,
obejmowały podstawowe
zasady
ustroju demokracji szlacheckiej,
gwarantujące szlachcie: wolną elekcję, utrzymanie liberum veto na sejmach, prawo
wypowiadania posłuszeństwa królowi, nietykalność osobistą, przywileje w sprawowaniu
rządów oraz posiadania ziemi i władzy nad chłopstwem
20. Impe rium Osmańskie to nazwa:
Turcji,
21. Żołnie rz piechoty tureckiej to:
janczar,
22. Z kim Polacy stoczyli bitwę pod Cecorą:
z Turcją.
23. Potop szwe dzki:
a) podaj, w jakich latach miał miejsce 1655-1660
podaj, gdzie podpisano pokój Oliwa
24. Bitwa pod Wiedniem odbyła się w roku:
1683,
25. Słowa „liberum veto” oznaczają:
nie zgadzam się, nie pozwalam.
26. Uporządkuj chronologicznie królów polskich:
Henryk Walezy 1573-1574
Stefan Batory 1576-1586
2
Zygmunt III Waza 1587-1632
Władysław IV Waza 1632-1648
Jan II Kazimierz Waza 1648-1668
Michał Korybut Wiśniowiecki 1669-1673
Jan III Sobieski 1674-1696
August II Mocny 1697-1706
Stanisław Leszczyński 1706-1709
Stanisław August Poniatowski (1732-1798)
27. Kolonie angielskie zbuntowały się przeciwko s wemu królowi.
a) Podaj, kiedy podpisano Deklarację Niepodległości … 4 LIPCA 1776
ROKU………………………
b) Podaj datę uchwalenia Konstytucji USA ………………17 IX 1787…………
c) Podaj nazwisko pierwszego prezydenta USA …………WASZYNGTON………………
28. Powołanie Komisji Morskiej przez Zygmunta Augusta miało mie jsce w roku:
1568
29. Który król francuski mawiał: „państwo to ja”?
Ludwik XIV Burbon.
30. Rewolucja we Francji wybuchła w roku:
1789.
31. Konstytucja francuska powstała w roku:
1791,
32. Za jego panowania Polska zaczęła chylić się ku upadkowi:
August II Mocny,
33. Barok występował w Polsce w wieku:
XVII.
34. Podane wydarzenia kampanii wschodniej Batorego uporządkuj chronologicznie:
3 rozpoczęcie oblężenia Pskowa
1 zdobycie Połocka
4 rozejm w Jamie Zapolskim
2 walki pod Wielkimi Łukami
35. Dopasuj do podanych bite w dowódców wojsk polskich.
bitwa pod Kłuszynem - Stanisław Żółkiewski
bitwa pod Kircholmem - Jan Karol Chodkiewicz
bitwa pod Trzcianą - Stanisław Koniecpolski
3
36. Kto z kim podpisał ugodę w Perejesławiu?
Kozacy z Rosją w 1654
37. Schyłkową formą stylu barokowego było:
rokoko
38. Dlaczego pokój rosyjsko-polski z 1686 roku nazywamy "pokoje m
Grzymułtowskiego"?
nazwa pochodzi od nazwiska polskiego posła
39. Podaj ugody kozackie. Dopis z daty.
1 - ugoda pod Zborowem - 1649
2 - ugoda w Perejasławiu - 1654
3 - ugoda w Hadziaczku - 1658
40. Wskaż ws zystkie podpunkty, które mówią o tym, co zawierała ugoda w Hadziaczu
nadanie praw szlacheckich tysiącowi Kozaków
przyjęcie do rejestru 30 tysięcy Kozaków
starszyzna kozacka otrzymała gwarancje zachowania swoich majątków ziemskich
41. Hetman wielki koronny. Brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej, w które j odniósł
znaczne zwycięstwa, między innymi słynne pod Kłuszyne m. Gorze j poszło mu w
walkach z Turkami. Poniósł porażkę w walkach pod Cecorą. Zmarł w marszu do kraju.
O kim mowa?
Stanisław Żółkiewski
42. Członkie m którego zakonu był Augustyn Kordecki, obrońca Jasne j Góry?
paulinów
43.Gdzie swoje śluby złożył Jan Kazimierz w czasie "potopu" s zwedzkiego?
we Lwowie
44. Z kim Polska podpisała pokój w Karłowicach?
z Turcją
45.Jak nazywał się we zyr turecki, przeciwnik Sobieskiego spod Wiednia?
Kara Mustafa
46. Która z podanych niże j odpowiedzi nie jest przyczyną reformacji?
Szerzenie się wśród kleru nepotyzmu.
Wystawne życie biskupów i odejście od reguł zakonnych w wielu klasztorach.
Kupowanie przez lud tzw. "odpustów".
Wszystkie powyższe odpowiedzi to przyczyny reformacji.
4
47. Co oznaczała ustanowiona na pokoju augs burskim 1555 zasada "cuius regios, cius
religio"?
"czyj kraj, tego religia"
48. Kto powiedział "Paryż wart jest mszy", kiedy przechodził na katolicyzm?
Henryk IV Burbon
49. Co to jest kontrreformacja?
Walka Kościoła katolickiego z reformacją.
50. W których latach miał mie jsce sobór pows zechny w Trydencie?
W latach 1545-1563
61. Kto sprowadził na ziemie polski jezuitów?
Stanisław Hozjusz
62. Wymień osoby, które założyły konfederację targowicką:
Szczęsny Potocki
Ksawery Branicki
Seweryn Rzewuski
63. Ilu posłów było obecnych w czasie uchwalania Konstytucji 3-go maja?
1/3
64. W którym roku miała miejsce konfederacja barska?
1768
65. Zdecyduj, czy dane zdanie jest prawdziwe (postaw wówczas przy nim literkę P) czy
fałszywe (postaw F):
1. W czasie obrad sejmu w latach 1773-75 wojsko polskie zredukowano do 20 tysięcy. f.....
2. W 1775 roku powołano Komisję Edukacji Narodowej, pierwsze ministerstwo oświaty. f .....
3. W czasie sejmu po I rozbiorze powołano Radę Nieustającą składającą się z 36 konsyliarów.
p.....
4. Sejm obradujący w latach 1773-75 zawiązał się w konfederację. .....p
66. Które prawa zalicza się do tak zwanych "praw kardynalnych"?
prawo szlachty do rokoszu
władza szlachcica nad chłopem
wolna elekcja
67. Gdzie odbył się ostatni w dzie jach I Rzeczpospolite j sejm?
w Grodnie
68.Jaki tytuł został nadany Kościus zce w czasie jego przysięgi na rynku w Krakowie?
Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej
5
69. Z podanych poniżej miejscowości wybierz te, które były mie jscami najważnie jszych
bitew insurekcji kościus zkowskiej (jest ich 4):
Szczekociny
Bar
Racławice
Maciejowice
Łabiszyn
Dubienka
Grodno
70. Był bardzo wykształconym człowiekiem oświecenia. Duchowny. Był także rektorem
Akade mii Krakowskie j. Po prze niesieniu się do Warszawy skupił wokół siebie grono
ludzi, zwane Kuźnicą. O kim mowa?
Hugo Kołłątaj
71. Kto stał w czasie I, II, III rozbioru Polski na czele:
Rosja: I, II, III - Katarzyna II; Austria: I - Maria Teresa, II i III - Franciszek II; Prusy: I Fryderyk II Wielki, II i III - Fryderyk Wilhelm II
72. Jak nazywał się najwyższy organ władzy wykonawcze j uchwalony prze z Konstytucję
3-go Maja?
Straż Praw
73. Jaki ustrój wprowadzała Konstytucja 3-go Maja?
monarchię konstytucyjną z dziedzicznym tronem
74. Czasy saskie to;
a) okres częstszego niż kiedykolwiek zrywania sejmu
b) niekorzystne zmiany gospodarcze na wsi i w mieście
c) państwa zniszczone i spalone wojnami
75. Połącz osobę z je j charakterystyką, dopisując odpowiednią literę do właściwe j cyfry.
1. Tadeusz Kościuszko
a) wybitny przedstawiciel polskiego oświecenia, biskup,
autor licznych fraszek, bajek i poematów
2. Ignacy Krasicki
b) naczelnik powstania w 1794 r.,
3. Stanisław Małachowski
c) ksiądz, jeden z głównych przedstawicieli polskiego
oświecenia
4. Hugo Kołłątaj
d) marszałek Sejmu Czteroletniego, członek stronnictwa
patriotycznego
5. Stanisław Leszczyński
e) wojewoda poznański, dwukrotnie zasiadał na tronie polskim
1
2
3
4
5
B
A
D
C
E
76. Postać ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego budzi do chwili obecnej
kontrowe rs je. Jakie działania podjął władca:
6
a) w czasie obrad Sejmu Czte roletniego

popierał reformy sejmu wielkiego i stał się propagatorem idei konstytucji 3 maja,
prezentował własną postawę patriotyczną, zaprzysiągł konstytucją
w czasie konfederacji targowickiej

początkowo przeciwny konfederatom, jednak nie dowodził osobiście w wojnie 1792
r., ostatecznie przystąpił do konfederacji zyskując sobie miano zd rajcy. Sadził iż
przystępując do konfederatów ochroni kraj od kolejnego rozbioru
w czasie powstania kościuszkowskiego

w powstanie się nie angażował. Był przeciwny powstaniu wobec przewagi militarnej
zaborców. Uważał, że klęska jest nieunikniona.
77. W Rzeczpospolite j w XVIII wieku notowany jest rozwój oś wiaty i sztuki. Wyjaśnij
nazwy i pojęcia związane z tymi dziedzinami.
a) Szkoła Rycerska
szkoła dla młodzieży szlacheckiej założona przez Stanisława Augusta Poniatowskiego
b) Komisja Edukacji Narodowe j

„Ministerstwo oświaty” powołane do przeprowadzenia reformy oświaty i kierowane
nią. Powołane przez sejm w 1773 r.
c) Collegium Nobilium

szkoła średnia dla młodzieży założona w 1740 r przez Stanisława Konarskiego
d) Obiady czwartkowe
legendarne spotkania organizowane przez Stanisława augusta Poniatowskiego. Na
spotkania zapraszano wybitnych twórców kultury m. In. pisarzy
78. W osiemnastym wieku państwa ościenne ingerowały w sprawy Rzeczpospolitej.
Napisz, które z państw uczestniczyły w podanych niże j wydarzeniach.
a) „sejm niemy” - Rosja
b) elekcja Stanisława Leszczyńskiego w 1704 r. Szwecja
c) traktat „trzech czarnych orłów” – Rosja, Prusy Austria 1732
d) II rozbiór Polski – Rosja, Prusy
79. Uzupełnij poniższą tabelę.
Rok
Miejsce bitwy
bitwy
1805r.
Państwo (lub państwa), z którym walczył
Napoleon
Trafalgar
Anglia
7
1806r.
Jena
Prusy
1812r.
Borodino
Rosja
1813r.
Lipsk
wiele państw europejskich (bitwa narodów)
80. Podaj nazwy państw utworzonych prze z Napoleona i podaj daty ich powstania.
a) Związek Reński - 1806 rok
b) Księstwo Warszawskie - 1807 rok
81. Podane wydarzenia uporządkuj w chronologicznej kole jności.
a) wysłanie Legionów Polskich na San Domingo
b) śmierć księcia Józefa Poniatowskiego
c) koniec polskich nadziei na odzyskanie niepodległości w oparciu o Francję
d) utworzenie Księstwa Warszawskiego
e) powołanie Legionów Polskich we Włoszech
f) powiększenie terytorium Księstwa Warszawskiego
1. – e 2. – a 3. – d 4. – f 5. – b 6. – c 4.
82. Wyjaśnij pojęcia.
a) Święte Przymierze – porozumienie zawarte na Kongresie Wiedeńskim przez Austrię,
Rosją i Prusy, które wspólnie miały przeciwdziałać ewentualnym buntom wobec
ustanowionego w Wiedniu nowego porządku w Europie.
b) zasada restauracji – zakładała ona przywrócenie obalonych dynastii i dawnych
porządków społeczno – politycznych; obowiązywała w czasie Kongresu Wiedeńskiego.
83. Scharakteryzuj bitwę pod Lipskiem.
Bitwa pod Lipskiem, znana jako bitwa narodów - bitwa stoczona pod Lipskiem w dniach 16 - 19
paździe rnika 1813 roku między wojskami francuskimi pod przywództwe m Napoleona, a
wojskami koalicji antyfrancuskiej (złożonej z Austrii, Prus, Rosji i Szwecji). Była to największa
bitwa w kampaniach Napoleona i jego najcięższa porażka, aczkolwiek bardziej symboliczną stała się
bitwa pod Waterloo.
84. Kiedy ma miejsce bitwa pod Austerlitz? Jak pows zechnie jest znana w historii?
2 XII 1805 – bitwa pod Austerlitz- Jedna z największych bitew napoleońskich, zwana bitwą trzech
cesarzy;
85. Od kiedy „datuje my” oświecenie?
8
Oświecenie rozpoczęło się na zachodzie Europy w połowie XVII wieku; ro zkwitło w latach
wielkiej rewolucji francuskiej; schyłek epoki przypadł na koniec XVIII wieku. Nazywano tę
epokę „wiekiem rozumu”, „wiekiem filozofów”. Kolebką epoki były: Holandia, Fra ncja i
Anglia.
86. Wymień wybitnych filozofów oś wiecenia i krótko ich scharakteryzuj.
Szczególną uwagę zwrócić musimy na Kartezjus za (prawdziwe nazwisko: Rene Descartes),
który był twórcą racjonalizmu, czyli filozofii wyrażającej przekonanie, że tylko rozum lud zki
jest głównym narzędziem poznania prawdy. John Lock główny nacisk kładł na wychowanie
człowieka: propagował tolerancję religijną.(tabula rasa (łac. "niezapisana tablica’).
87 Wymień znanych myślicieli francuskich.

Wolter (Voltaire, 1694 – 1778, prawdziwe nazwisko: Franciszek Maria Arouet)

Denis Diderot (1713 – 1784)

Jan Jakub Rousseau (1712 – 1778)

Charles de Montesquieu (Monteskiusz, 1689 –1755) „O duchu praw” (1748)
88 Co opracowała grupa filozofów i uczonych skupionych wokół Wolte ra i Denisa
Diderota?
Opracowała dzieło niezwykłe, czyli 28 tomową „Encyklopedię... (17 tomów tekstu i 11
tomów ilustracji !), w której zamknęli nową myśl – wizję wolnego, rozumnego, otwartego na
wiedzę i postęp człowieka, wiarę w rozum i tolerancję a także protest przeciwko przemocy.
Wydawana była w latach 1751 – 1772; głównym redaktorem był Denis Diderot.
89. Wymień główne odkrycia i wynalazki XVIII w.
1714 – termometr alkoholowy i rtęciowy (Farenheit)
1733 – mechaniczne czółenko tkackie
1752 – piorunochron (Franklin – USA)
1764 – przędzarka mechaniczna
1781 – udoskonalona maszyna parowa (Watt)
1783 – balony wypełniane ogrzanym powietrzem (pierwszy lot braci Montgolfier – Francja)
1786 – krosno mechaniczne (W. Brytania), młockarnia (W. Brytania)
1787 –systematyka roślin i zwierząt (Linneusz)
90. Wymień i scharakteryzuj dzieła myśli ludzi oświeconych:

Deklaracja niepodległości (1776r.), która gwarantowała prawo do wolności każdego
człowieka (powstała w Stanach Zjednoczonych).
9

Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela (1789r. – Francja) była owocem wielkiej
rewolucji francuskiej; zapisano w niej równość ludzi, ich prawo do wolności sumienia i
wyznania.

Konstytucja Stanów Zje dnoczonych (1787r.) – pierwsza konstytucja 1 w świecie,
określająca zasady działania państwa i prawa obywateli, zawierająca zapis o konieczności
respektowania praw jednostki.

Konstytucja 3 Maja (1791r.) to druga w świecie, a pierwsza w Europie ustawa
porządkująca ustrój państwa polskiego (uchwalona przez Sejm Wielki)

Wielka
Encyklopedia
Francuska
–
wielotomowe
dzieło
zawierające
wizję
nowoczesnego i wierzącego w rozum i wolność myśli człowieka; owoc myśli
filozoficznej i naukowej oświecenia.
91. Kto zbudował łazienki w Warszawie?
Znany architekt Merini.
92. Podaj przykłady architektury klasycystycznej.:

Teatr Wielki, architekt: Corazzi (Włoch)

Belweder, architekt Jakub Kubicki.
93. Wymień polskich przedstawicieli klasycyzmu:

Ignacy Krasicki,

Stanisław Trembecki

Francis zek Zabłocki

Francis zek Bohomolec

Adam Naruszewicz

Julian Ursyn Niemcewicz
94. Scharakteryzuj sytuację historyczną w Polsce w epoce oświecenia:
Czasy saskie były okresem upadku kultury polskiej. Rzeczpospolita straciła swoje
znaczenie i stała się przedmiotem ostrych targów politycznych. Osłabła pozycja króla,
natomiast wzmocniła się pozycja rodów magnackich. W Polsce panowała anarchia; w kraju
zacofanym gospodarczo szerzyła się również nietolerancja religijna. Ludzie z obozu
królewskiego dążyli do naprawy Rzeczypospolitej, walczyli o ograniczenie nadużyć władzy,
wzmocnienie władzy centralnej osłabionej przez zasadę liberum veto, o naprawę
społeczeństwa. Służyły temu powoływane do życia instytucje życia kulturalnego, głównie
.
10
Szkoły Rycerskiej, Teatru Narodowego i czasopisma „Monitor”. Konfederacja
barska
(1768r.) wymierzona była przeciwko dziełu reformatorskiemu obozu królewskiego.
Czteroletnie walki doprowadziły w rezultacie do I rozbioru Polski w 1772r. (do czego walnie
przyczyniła się caryca Katarzyna II).Sejm Wielki zwany Czteroletnim (1778 – 1791)
obradował pod presją publicystyki, popierającej zwolenników reformy. „Oświeceni
republikanie”: Adam Czartoryski, Stanisław Małachowski, Ignacy i Stanisław Potoccy,
pragnęli zreformować Rzeczpospolitą. Propozycje reform przedstawiali w swoich traktatach
Stanisław Staszic i Hugo Kołłątaj. Działania obozu reformatorskiego doprowadziły do
uchwalenia Konstytucji 3 Maja (1791r.), która znosiła liberum veto i wolną elekcję, zakazała
tworzenia konfederacji, wzmocniła władzę wykonawczą, rozszerzyła prawa mieszczan a
chłopom obiecywała „opiekę prawa i rządu”.
W maju 1792r. zawiązano w Targowicy
(Ukraina) konfederację targowicką – spisek magnatów, mający na celu obalenie Konstytucji 3
Maja. Stała się ona pretekstem do interwencji Rosjan w Polsce (1792), przyczyniła się do
zniesienia reform Sejmu Wielkiego i II rozbioru Polski (1793r.).
Czołowi targowiczanie: S. Rzewuski, F. K. Branicki, Sz. Potocki.
Powstanie narodowe przeciw Rosji i Prusom wybuchło w 1794r. Akt powstania
podpisał Tadeusz Kościuszko (dlatego zryw ten nazywa się powstaniem kościuszkowskim lub
insurekcją kościuszkowską.
Ważne wydarzenia z czasów tego powstania:

zwycięska bitwa pod Racławicami

wybuch insurekcji warszawskiej – 7. 04.

oswobodzenie Wilna – 22 – 23. 04

uniwersał połaniecki – 7. 05

klęski pod Szczekocinami, Chełmem, Maciejowicami

zdobycie Pragi przez wojska rosyjskie, kapitulacja Warszawy 5. 11

upadek powstania 16. 11.
Rok 1795 to jedna z najtragiczniejszych dat w historii Polski.
Wtedy właśnie dokonano III rozbioru Polski – Rosja, Austria i Prusy podzieliły się Polską,
która utraciła wolność na 123 lata!, znikając z map Europy.
W 1797r. utworzone zostały we Włoszech Legiony Polskie, które walczyły u boku
Francji do roku 1804. Dowódcą ich był generał Jan Henryk Dąbrowski a współtwórcą Józef
Wybicki.
11
Legiony i ich walka u boku Napoleona był to pierwszy zryw wolnościowy Polaków po
utraceniu niepodległości.
95. Do grona prekursorów polskiego oświecenia zaliczamy przede wszys tkim:

Józefa Andrzeja Załuskiego

Andrzeja Stanisława Załuskiego

Stanisława Konarskiego
Byli to ludzie, którzy nie tylko myśleli o tym, jak naprawić podupadłe państwo, ale
również podjęli w tym zakresie konkretne działania.
Bracia Załuscy – biskupi, wykształceni za granicą, zgromadzili wielką bibliotekę, liczącą
około 180 tysięcy tomów. W roku 1747 utworzyli na jej bazie Bibliotekę Załuskich –
pierwszą bibliotekę publiczną, wokół której
ogniskowało się życie kulturalne Warszawy. W roku 1773 bibliotekę powierzono opiece
Komisji Edukacji Narodowej. Stanisław Konarski (1700 – 1773) zasłynął jako pedagog,
reformator szkolnictwa, publicysta, poeta i dramaturg.Był wszechstronnie wykształconym
humanistą: studiował literaturę, filozofię, teologię. Uczył się w Rzymie, podróżował po
Francji. po powrocie do kraju zajął się reformą szkolnictwa pijarskiego. Założył, w roku
1740, nowoczesną szkołę (zakład naukowy) dla synów magnackich i szlacheckich –
Collegium Nobilium.
Przy szkole działał teatr, w którym wystawiano arcydzieła literatury francuskiej.
Stanisław Konarski był jednym z pierwszych publicystów oświeceniowych.
Nawiązując do dzieł renesansowych, wydał czterotomowe dzieło „O skutecznym rad
sposobie”, które powstawało w latach 1760 – 1763. Utwór skierowany był przede wszystkim
przeciwko liberum veto.
Konarski zasłużył się również jako człowiek dbający o język
ojczysty. W roku 1741 wydał podręcznik „O poprawie wad wymowy”. W Collegium
Nobilium dbał o czystość języka, który był językiem wykładowym (a nie łacina!). Był stałym
bywalcem „obiadów czwartkowych”, brał czynny udział w życiu politycznym, kulturalnym i
społecznym kraju. Zasługi tego czołowego pioniera oświecenia w Polsce uczcił król
Stanisław August Poniatowski, który kazał wybić medal na cześć Konarskiego z napisem:
Sapere auso, co oznacza „Temu, który odważył się być mądry”.Celem Collegium Nobilium
było wychowywanie światłych, prawych obywateli. Konarski wyznawał zasadę: „Szkoła nie
dla szkoły, lecz dla życia”. Nauka w tej szkole trwała 8 lat!
12