Służba domowa w miastach na ziemiach polskich od połowy XVIII

Służba domowa w miastach na ziemiach polskich od połowy XVIII

Spis treści
Podziękowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Rozdział 1. Charakterystyka badanych miast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Terytorium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ludność. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gospodarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Infrastruktura miejska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
33
34
36
40
47
54
Rozdział 2. Służba domowa w dyskursie publicznym. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Milczenie o służbie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Praca służby jako praca nieprodukcyjna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Służący w oczach pracodawców. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Publikacje skierowane do służących. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
56
59
60
62
68
74
Rozdział 3. Służba i prawo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rzeczpospolita szlachecka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zabór austriacki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zabór pruski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Królestwo Polskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rzeczpospolita Krakowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie — jedność mimo różnic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
78
79
90
97
103
109
112
Rozdział 4. Służący w strukturach demograficznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
Służący w populacji miast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128
Służący wśród aktywnych zawodowo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
6
Spis treści
Struktura płci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wiek służących . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stan cywilny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Struktura etniczna służących . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ruchliwość przestrzenna służących . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie — od life-cycle servants do... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
138
142
159
163
166
175
Rozdział 5. Służący i ich pracodawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Służący w gospodarstwach domowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Struktura społeczna pracodawców. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przynależność etniczna pracodawców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie — powszechność zatrudniania służących . . . . . . . . . . . . . .
179
179
197
207
213
Rozdział 6. Praca i życie codzienne służących . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przyczyny wejścia do zawodu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Trwanie zatrudnienia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Opuszczenie zawodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Obowiązki służących . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Relacje z pracodawcami. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Życie płciowe służących . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Służący w społeczeństwie miejskim. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
216
219
229
240
244
260
272
281
287
290
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300
Spis tabel i wykresów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325