Potwierdzenie skuteczności i tolerancji preparatu

Transkrypt

Potwierdzenie skuteczności i tolerancji preparatu
NASZA KLINIKA • DIABETOLOGIA
Potwierdzenie skuteczności i tolerancji preparatu
Siofor 500/850 w populacji polskiej, przyjmowanego
przez pacjentów z cukrzycą typu 2
– wieloośrodkowe, ogólnopolskie badanie obserwacyjne
przeprowadzone w okresie 09.2003-12.2004 r.
Autor raportu: Karol Franczak
Słowa kluczowe: Siofor® 500/850, cukrzyca typu 2,
metformina, stężenie glukozy, działania niepożądane.
Key words: Siofor® 500/850, mellitus type 2, metformin, adverse events.
Streszczenie raportu
Potwierdzenie skuteczności i tolerancji preparatu Siofor® 500/850 (metformina) w populacji polskiej, przyjmowanego przez pacjentów z cukrzycą typu 2 (świeżo
rozpoznaną lub uprzednio leczoną) – wieloośrodkowe,
ogólnopolskie badanie obserwacyjne, przeprowadzone w okresie 09.2003-12.2004 r.
Report summary
Confirmation of the tolerance and efficiency of Siofor®
500/850 in the treatment patients with symptomatic
diabetes mellitus type 2 – a multi-centre, all-Polish,
observational study conducted in the years 09.2003
– 12.2004.
Wprowadzenie
Cukrzyca jest pierwotnie przewlekłą chorobą spowodowaną
brakiem lub nieprawidłowym działaniem insuliny. Zgodnie
z obecnie obowiązującą klasyfikacją wyróżnia się dwa podstawowe typy cukrzycy: cukrzycę typu 1 (insulinozależną, młodzieńczą) – rozpoznawaną, gdy trzustka w ogóle nie wydziela insuliny; cukrzycę typu 2 (insulinoniezależną, dorosłych)
– rozpoznawaną, gdy insuliny jest zbyt mało lub wykazuje
defekt działania, a komórki ciała w tkankach pierwotnie insulinozależnych stają się insulinooporne i nie są zdolne do wykorzystania insuliny wytwarzanej przez trzustkę. W tym ostatnim przypadku stężenie insuliny endogennej może być nawet
zwiększone, ale dominuje insulinooporność receptorowa lub
postreceptorowa.
Cukrzyca typu 2 jest dominującą postacią i stanowi ok.
95% wszystkich przypadków. Zwykle ujawnia się w dojrzałym
wieku, a częstość jej występowania zwiększa się z wiekiem. Jak
dotychczas pozostaje jednym z największych problemów zdrowotnych rozwijających się społeczeństw i najczęściej przybiera
postać cywilizacyjnej skazy metabolicznej o wielowątkowym
Lekarz 6/2006
wywodzie, w której cukrzyca typu 2 jest jedną z koodeterminant zespołu metabolicznego, odpowiedzialnego za wysoką
śmiertelność na skutek odległych powikłań dotyczących serca
i naczyń takich jak zawał serca czy udar mózgu.
W ostatnim dziesięcioleciu spostrzegamy narastające występowanie tej choroby także u osób młodych, u których dotychczas występowała rzadko. Są to chorzy obciążeni genetycznie
skłonnością do tej choroby lub tak zwanymi czynnikami ryzyka
cukrzycy uwarunkowanymi środowiskowo, takimi jak zmiana
stylu życia i odżywiania prowadzące do występowania otyłości.
Często cukrzyca typu 2 występuje rodzinnie. Na jej rozwój są
narażone szczególnie osoby otyłe. W cukrzycy typu 2 występuje zarówno niewystarczająca lub wadliwa produkcja insuliny
przez trzustkę, jak i brak jej działania efektorowego. Komórki wykazują oporność na działanie insuliny, której zadaniem
jest wprowadzenie cukru z krwi do komórek. Doprowadza
to do wzrostu stężenia cukru we krwi. Jeżeli to podwyższone
stężenie utrzymuje się długo, może uszkadzać naczynia krwionośne, zwłaszcza w oku (retinopatia), w nerkach (nefropatia),
w sercu, mózgu i nerwach (neuropatia). Początkowo nieznacznie podwyższone stężenie cukru może nie powodować
żadnych objawów i dolegliwości (cukrzyca asymptomatyczna)
i osoby dotknięte chorobą nie są jej świadome. W tym czasie
choroba się rozwija szybko w sposób utajony i postępuje przez
długi czas w ogóle nie leczona. Jeśli ten stan utrzymuje się odpowiednio długo, może stopniowo dochodzić do uszkodzenia
wymienionych powyżej narządów i to w stopniu nieodwracalnym, przy skąpych objawach ogólnych cukrzycy. O rozpoznaniu cukrzycy świadczą następujące wartości stężenia glukozy
we krwi: stężenie glukozy we krwi na czczo jest większe (lub
równe) 126 mg/dl, lub stężenie w osoczu w przypadkowym
pomiarze większe (lub równe) 200 mg/dl. Potwierdzeniem
cukrzycy jest zespół następujących objawów: zwiększone
pragnienie i zwiększona konsumpcja płynów, zwiększone wydalanie moczu (nawet 3-5 litrów na dobę), chudnięcie pomimo zwiększenia ilości spożywanych pokarmów, odczuwanie
fizycznego osłabienia i psychicznego zmęczenia, zaburzenia
widzenia, widzenie nieostre, trudności w czytaniu, pojawienie
się chorób skórnych (ropnych zmian skórnych, grzybicy itp.)
i chorób przyzębia. Potwierdzeniem cukrzycy w przypadkach
wątpliwych jest wynik doustnego testu tolerancji glukozy.
41
www.elamed.com.pl/lekarz
NASZA KLINIKA • DIABETOLOGIA
Wykres 1. Stężenie glukozy na czczo w czasie trzech kolejnych wizyt
Wykres 2. Stężenie glukozy dwie godziny po posiłku w czasie trzech
kolejnych wizyt
Wynik i ocena tego badania po 2 godzinach od obciążenia glukozą może być trojaka:
1. stężenie glukozy we krwi powyżej 200 mg/dl – rozpoznanie
cukrzycy;
2. stężenie glukozy we krwi pomiędzy 140-200 mg/dl – nieprawidłowa tolerancja glukozy;
3. stężenie glukozy we krwi poniżej 140 mg/dl – wartość
prawidłowa – to tylko potwierdzenie rozpoznania nieprawidłowej glikemii na czczo.
Reasumując, obecnie uważa się, że wykryto cukrzycę, gdy:
1. występuje zespół ww. objawów cukrzycowych i jednocześnie
zawartość glukozy w przypadkowej próbce analizy krwi jest
równa lub większa od 200 mg/dl;
2. uzyskaliśmy w 2-krotnym pomiarze stężenia glukozy na
czczo wartość równą lub większą od 126 mg/dl;
3. stężenie glukozy w teście doustnego obciążenia 75 gramami
glukozy jest po 2 godzinach równe lub większe od 200 mg/dl.
stawie badania stężenia glukozy we krwi na czczo oraz dwie
godziny po spożyciu posiłku.
Cel badania
Potwierdzenie bezpieczeństwa i skuteczności leku Siofor stosowanego w leczeniu farmakologicznym pacjentów z cukrzycą
typu 2.
Substancją czynną leku Siofor® jest metformina – doustny
lek przeciwcukrzycowy, który należy do biguanidów. Mechanizm działania metforminy jest multipotencjalny, jednakże
zaliczana ona jest do tzw. leków przeciwcukrzycowych o działaniu przeciwhiperglikemicznym, tj. redukuje wysokie stężenie
cukru we krwi w fazie poposiłkowej. W skali okołodobowej
sprowadza się to do niższej średniej glikemicznej, co wykazano
w przeprowadzonym badaniu obserwacyjnym.
Metody
W otwartym badaniu obserwacyjnym uczestniczyło 18 227 chorych z różnych regionów Polski z objawami cukrzycy typu
2 (świeżo rozpoznanej lub uprzednio leczonej, z lub bez
chorób towarzyszących). W czasie obserwacji oceniano skuteczność i bezpieczeństwo stosowania leku Siofor 500/850
podawanego w dawce 500 i 850 mg. Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania leku Siofor 500/850 oceniano na pod-
www.elamed.com.pl/lekarz
Wyniki
W świetle przeprowadzonych analiz statystycznych preparat
Siofor 500/850 okazał się lekiem wysoce skutecznym dla
uzyskiwania przez chorych z cukrzycą typu 2 celów leczniczych
oraz bardzo dobrze tolerowanym przez pacjentów włączonych
do badania.
Wskaźnikiem skuteczności preparatu była obserwacja
kolejnych pomiarów stężenia glukozy (na czczo oraz dwie
godziny po posiłku) dokonywanych w czasie trzech kolejnych wizyt. Wtórna analiza ilościowa pozwoliła uzyskać
informacje na temat średnich wartości stężenia glukozy zarówno dla ogółu pacjentów, jak i dla poszczególnych grup
wyróżnionych ze względu na płeć, wiek, wagę, wzrost, czas
trwania i rozpoznanie choroby. W dłuższym okresie czasu na
podstawie uzyskanych wyników stwierdzono systematyczne
obniżanie się stężenia glukozy (zarówno na czczo, jak i po
posiłku) w stosunku do okresu sprzed rozpoczęcia leczenia.
Na tej podstawie wnioskować można o wysokiej skuteczności działania preparatu, przy czym skuteczność ta zwiększa
się wraz z wydłużaniem czasu terapii. Jak pokazują wyniki
analizy statystycznej, w trakcie trwania całego okresu leczenia, między I a III wizytą, zaobserwowano wyraźny spadek
wartości stężenia glukozy na czczo – dla wszystkich badanych
o ok. 35 mg/dl (wykres 1).
W trakcie trzech kolejnych wizyt średnie stężenie glukozy
dwie godziny po spożyciu posiłku wśród wszystkich badanych
spadło z poziomu 190 mg/dl do poziomu 139 mg/dl, nastąpiła
redukcja o 51 mg/dl (wykres 2).
Największe średnie spadki stężenia glukozy na czczo
(47 mg /dl) oraz 2 godziny po posiłku (63 mg/dl) zaobserwowano w grupie wiekowej 36-46 lat.
Wskaźnikiem tolerancji preparatu był odsetek działań niepożądanych pojawiających się w trakcie terapii lekiem Siofor
500/850. Odsetek ten okazał się bardzo niewielki, zarówno
w czasie wizyty kontrolnej, jak również wizyty końcowej (około
0,6% obserwowanej populacji, wykres 3).
42
Lekarz 6/2006
NASZA KLINIKA • DIABETOLOGIA
Wykres 3. Występowanie działań niepożądanych – wizyta końcowa
Wykres 4. Kontynuacja terapii preparatem Siofor®
Działania niepożądane dotyczyły przede wszystkim przewodu pokarmowego (objawy dyspeptyczne, luźne stolce, biegunka). Charakterystyka działań niepożądanych występujących
w czasie badania obserwacyjnego została przedstawiona w tabeli 1. Niewielki odsetek zgłaszanych działań niepożądanych
pozwala określić lek Siofor 500/850 jako bardzo dobrze tolerowany u pacjentów, zarówno w czasie krótko-, jak i długotrwałej terapii. Profil bezpieczeństwa Siofor 500/850 można
określić jako bardzo dobry.
Warunkiem bezpieczeństwa stosowania metforminy jest
przestrzeganie przeciwwskazań do jej stosowania. Chodzi
przede wszystkim o wykluczenie u konkretnego pacjenta takich chorób jak niewydolność nerek i wątroby. Obecność tych
schorzeń zwiększa ryzyko kwasicy i śpiączki mleczanowej.
Dlatego przed rozpoczęciem leczenia metforminą, jak i w trakcie jej stosowania należy okresowo monitorować parametry
czynności nerek i wątroby. Jak wynika z analizy prezentowanego badania obserwacyjnego, znajomość tych ograniczeń do
stosowania metforminy jest wysoka wśród lekarzy, ponieważ
w trakcie obserwacji nie doszło do tych poważnych działań
niepożądanych.
Wyniki omawianego badania obserwacyjnego wskazują, że
leczenie preparatem Siofor 500/850 jest skuteczną i dobrze
tolerowaną metodą w krótko i długotrwałym okresie leczenia,
przy założeniu dobrej znajomości farmakologicznego i klinicznego działania leku.
Jak wykazują wyniki analizy statystycznej, zdecydowana
większość pacjentów będzie kontynuowała leczenie preparatem Siofor(wykres 4).
W świetle piśmiennictwa dotyczącego farmakoterapii cukrzycy typu 2 wydaje się, że aspekt farmakoekonomiczny ma
również duże znaczenie. Terapia metforminą pozwala bowiem
osiągnąć takie same pożądane cele lecznicze jak przy stosowaniu innych grup doustnych leków przeciwcukrzycowych, przy
jednocześnie znacznie niższym koszcie leczenia.
Wnioski
Przeprowadzone badanie obserwacyjne potwierdziło, że
Siofor 500/850 jest lekiem skutecznym, z powodzeniem stosowanym w terapii farmakologicznej cukrzycy typu 2, a także
wykazało bardzo dobry profil tolerancji leku.
Siofor 500/850 jest lekiem bezpiecznym w przewlekłej terapii cukrzycy.

Opracował dr med. Zygmunt Trojanowski
dr med. Zygmunt Trojanowski
– specjalista, diabetolog,
kierownik Poradni Diabetologicznej
Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 2 im. WAM w Łodzi.
1
2
Tabela 1. Działania niepożądane – wizyta końcowa
Lekarz 6/2006
43
Na podstawie badania obserwacyjnego zrealizowanego
w okresie 09.2003-12.2004 r. wśród pacjentów stosujących terapię preparatem Siofor®.
Na podstawie wtórnej analizy danych ilościowych przeprowadzonej przez QAH w oparciu o dane statystyczne
opracowane przez TNS OBOP.
www.elamed.com.pl/lekarz

Podobne dokumenty