Wymagania na poszczególne oceny

Wymagania na poszczególne oceny – klasa 4
Dopuszczający
Uczeń:
wymienia potrzeby człowieka, charakteryzuje rolę rodziny, opisuje szkolną społeczność, podaje prawa i obowiązki ucznia,
wyjaśnia, kim jest patriota, wyjaśnia pojęcia ojczyzna, „mała ojczyzna”, patriotyzm, – wymienia symbole narodowe i daty
świąt narodowych, wyjaśnia pojęcia: źródło historyczne, archeologia, patriotyzm lokalny, wskazuje na mapie Polski swoje
miasto i region, wyjaśnia, czym jest historia i przeszłość, podaje przykłady pamiątek rodzinnych, wskazuje narodziny Jezusa
jako początek naszej ery, określa czas trwania wieku i tysiąclecia, rysuje oś czasu i umieszcza na niej daty, porządkuje daty
chronologicznie, oblicza, ile czasu minęło między poszczególnymi wydarzeniami, ustala wiek wydarzeń, wskazuje daty
graniczne wieków i tysiącleci, odczytuje z mapy podstawowe informacje, omawia znaczenie umiejętności rozpalania ognia
dla praludzi, wymienia najstarsze cywilizacje, umieszcza na osi czasu przybliżone daty wynalezienia pisma i powstania
pierwszego pisma alfabetycznego, wskazuje na mapie starożytną Grecję i Ateny, umieszcza na osi czasu wiek, w którym
narodził się teatr grecki, wie, że Grecy wierzyli w wielu bogów, opowiada, jak Grecy przedstawiali swoich bogów, zna postać
Homera, wymienia jego wielkie dzieła, wskazuje na mapie Rzym, Kartaginę, Półwysep Apeniński oraz największy zasięg
terytorialny Imperium Rzymskiego, podaje rok pierwszych igrzysk olimpijskich, wymienia osiągnięcia antycznych Rzymian,
wyjaśnia, kim byli gladiatorzy, określa, kiedy i gdzie narodziło się chrześcijaństwo, wyjaśnia pojęcie religia monoteistyczna,
Dostateczny
Uczeń:
tłumaczy, jakie przysługują mu prawa i jakie ma obowiązki, wyjaśnia termin społeczność, omawia kompetencje dyrektora
szkoły, tłumaczy, czym jest statut szkoły, określa, czym zajmuje się rada samorządu uczniowskiego, wymienia postacie
związane z historią Radomia i regionu, rozpoznaje herb miasta wyjaśnia pochodzenie nazwy Polska, zna słowa hymnu
narodowego, wyjaśnia pojęcia: naród, Polonia, mniejszość narodowa, nazywa krainy historyczno – geograficzne Polski,
wyjaśnia, kim jest historyk, określa różnice między legendą a baśnią, odróżnia postacie historyczne od legendarnych,
dokonuje podziału źródeł na materialne i pisane, podaje ich konkretne przykłady, wyjaśnia na czym polega działalność
archiwów, muzeów i skansenów, wskazuje przyczyny, przebieg i skutki wydarzeń historycznych, określa, czym zajmuje się
genealogia, wyjaśnia, czym jest drzewo genealogiczne, wyjaśnia pojęcie: chronologia, wymienia epoki historyczne, określa
datę wydarzeń używając określeń 1.poł. wieku, 2. poł. wieku, wyjaśnia termin kartografia, wyjaśnia, czym są skala i legenda,
odróżnia mapę od planu, porównuje mapę geograficzną i historyczną, umieszcza na osi czasu przybliżone daty pojawienia się
praludzi i homo sapiens, wymienia narzędzia, którymi posługiwali się praludzie, porównuje koczowniczy i osiadły tryb życia,
wyjaśnia, co oznaczają nazwy „epoka kamienna, epoka brązu, epoka żelaza”, opowiada o początkach rolnictwa, pierwszych
narzędziach rolniczych, umieszcza na osi czasu daty powstania pierwszych państw sumeryjskich, wskazuje na mapie rzeki
Tygrys i Eufrat oraz Nil, wyjaśnia, dlaczego pierwsze cywilizacje powstały nad wielkimi rzekami, przedstawia różne rodzaje
pisma, wie, że alfabet grecki i łaciński stanowią podstawę, z której się wywodzą alfabety używane współcześnie w Europie,
omawia położenie Grecji i jego wpływ na zajęcia ludności greckiej, omawia znaczenie kontaktów zamorskich, wyjaśnia
terminy: wielka kolonizacja, kolonia, Akropol, agora, demokracja, polis, wymienia rodzaje sztuk granych w greckim teatrze
(komedia i tragedia), omawia znaczenie teatru w życiu Greków, wyjaśnia terminy: politeizm, mit, wie, o czym opowiadają
dzieła Homera „Iliada” i „Odyseja”, wyjaśnia, czym zajmują się filozofowie, wymienia wielkich filozofów greckich, wie, kim
byli herosi np. Herakles, przedstawia przebieg antycznych igrzysk olimpijskich, dostrzega podobieństwa i różnice między
igrzyskami w starożytnej Grecji a współczesnymi, wymienia, gdzie odbywały się najsłynniejsze igrzyska organizowane na
cześć Zeusa, przedstawia legendarne początki starożytnego Rzymu, wymienia różne typy ustrojów państwa rzymskiego, na
podstawie ilustracji wymienia elementy stroju i uzbrojenia rzymskiego legionisty, wyjaśnia, dlaczego dla Rzymian ważne było
budowanie dróg, wskazuje prawo rzymskie jako podstawę współczesnego prawa, wskazuje na mapie Palestynę, wyjaśnia
terminy Mesjasz, apostoł, poganin, Stary i Nowy Testament, Biblia,
Dobry
Uczeń:
wymienia prawa i obowiązki rodziców, omawia sposoby zaspokajania potrzeb, wskazuje podobieństwa i różnice w
funkcjonowaniu człowieka w społeczności szkolnej i rodzinie, wyjaśnia termin tolerancja, wymienia przykłady konfliktów i
sposoby ich rozwiązywania, potrafi odszukać w prasie, internecie wiadomości na temat przeszłości Radomia i nazwiska
znanych ludzi zasłużonych dla regionu, wymienia problemy społeczno – gospodarcze regionu, wyjaśnia pochodzenie symboli
narodowych, wskazuje na mapie krainy historyczno-geograficzne, wymienia mniejszości narodowe, które zamieszkiwały w
przedwojennej Polsce, omawia, jakie są zadania historii, podaje przykłady postaci baśniowych, legendarnych i historycznych,
wyjaśnia, dlaczego historyk powinien czerpać informacje z różnych źródeł historycznych, dostrzega, jaką rolę odgrywają
muzea, archiwa i skanseny w dziedzinie ochrony źródeł historycznych wskazuje sposoby kultywowania tradycji rodzinnych,
wymienia i opisuje rodzinne pamiątki i tradycje, wyjaśnia słowa rocznik, kronika, wymienia daty graniczne epok
historycznych, ustala wiek wydarzeń, ile lat upłynęło w czasach przed naszą erą, wyjaśnia, czym jest orientacja mapy,
wskazuje na mapie tereny, na których pojawili się przodkowie człowieka i określa kierunki ich wędrówki, omawia, jak
zmieniał się wygląd ludzi, określa, jakie znaczenie dla rozwoju społeczności miało posługiwanie się mową, wyjaśnia pojęcia:
mumia, sarkofag, piramida, faraon, Babilon, Mezopotamia, przedstawia najważniejsze osiągnięcia mieszkańców
Mezopotamii, charakteryzuje warstwy społeczne Egiptu, omawia sposób działania kanałów nawadniających, wylicza
materiały pisarskie, których używano w starożytności, wskazuje Fenicjan jako twórców pisma alfabetycznego, omawia
ogólnie historię książki i piśmiennictwa, wymienia cechy charakterystyczne demokracji ateńskiej, opowiada o rządach
Peryklesa, wie, jaką rolę odgrywał sąd skorupkowy, opowiada, w jaki sposób powstał starożytny teatr, przedstawia cechy
charakterystyczne teatru greckiego, wymienia najważniejszych greckich dramatopisarzy, porównuje teatr grecki i
współczesny, wymienia elementy, z których zbudowany był grecki amfiteatr, podaje najważniejsze osiągnięcia starożytnych
Greków, wymienia prace Heraklesa, wyjaśnia, co oznacza wyrażenie „koń trojański”, przedstawia główne wątki „Iliady” i
„Odysei”, przedstawia rolę igrzysk we współczesnym świecie, wyjaśnia, czym był gimnazjon i jakie miał znaczenie dla
sprawności fizycznej Greków, wymienia dyscypliny pięcioboju olimpijskiego, wyjaśnia, czym jest „Wilczyca kapitolińska”,
podaje różnice między republiką a cesarstwem, wie, kim był Juliusz Cezar i August Oktawian, tłumaczy, czym są języki
romańskie i jakie jest ich pochodzenie, wskazuje cech rzymskiego budownictwa, opisuje, w jaki sposób Rzymianie budowali
drogi, przedstawia związki chrześcijaństwa z judaizmem, wyjaśnia, jakie znaczenie miała działalność apostołów dla
rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa, opisuje znaki pierwszych chrześcijan, nazywa różne odłamy chrześcijaństwa, pamięta
datę 1054 rok, wymienia najważniejsze zasady nauki Jezusa,
Bardzo dobry
Uczeń:
określa, czym różni się rodzina współczesna od dawnej, omawia różnice między szkołą dawną a współczesną, przedstawia
sposoby zapobiegania konfliktom, wymienia wydarzenia historyczne związane z historią Radomia, omawia znaczenie świąt
narodowych i przedstawia ich genezę, tłumaczy, czym są miejsca pamięci narodowej, pokazuje na mapie świata miejsca, w
których znajdują się największe skupiska Polonii, tłumaczy, dlaczego uczymy się historii, wyjaśnia określenie „Historia jest
nauczycielką życia”, przedstawia historię swojej miejscowości lub rodziny, charakteryzuje nowoczesne metody badawcze,
opracuje drzewo genealogiczne swojej rodziny, wskazuje wydarzenia, które wyznaczają początek i koniec poszczególnych
epok historycznych, przedstawia rachubę czasu stosowaną przez muzułmanów, opisuje, jak dawniej wyglądały mapy, i na tej
podstawia porównuje jakie wyobrażenie o świecie mieli ludzie w przeszłości, a jakie dzisiaj, podaje przykład zastosowania
GPS, wymienia pierwsze uprawiane przez człowieka zboża oraz pierwsze hodowane przez niego zwierzęta, wyjaśnia termin
„dymarka”, przedstawia dawne i współczesne sposoby wytopu żelaza. wyjaśnia, czym są piktogramy i w jakim celu się je
stosuje, wymienia najważniejsze zabytki starożytnego Egiptu i Mezopotamii, przedstawia w jaki sposób działał sąd
skorupkowy (analizuje tekst źródłowy), ocenia postępowanie Peryklesa i uzasadnia swoją opinię, porównuje demokrację
ateńską ze współczesna demokracją przedstawicielską, wyjaśnia, dlaczego dramaty antycznych twórców są wystawiane
współcześnie, wymienia najważniejszych bogów greckich i dziedziny jakimi się zajmowali oraz ich atrybuty, opowiada mit o
Heraklesie, wskazuje przykłady dzieł sztuki współczesnej, które nawiązują do greckich mitów, opowiada samodzielnie
przeczytane mity, tłumaczy, co oznacza pięć okręgów na fladze olimpijskiej, wskazuje, jak termin olimpiada rozumiano w
starożytności, i objaśnia, co oznacza on współcześnie, wylicza zasady, których powinni przestrzegać sportowcy podczas
rywalizacji, wymienia przyczyny upadku republik rzymskiej, porównuje ustrój republiki rzymskiej ze współczesną
demokracją, opisuje elementy stroju rzymskiego legionisty, dokonuje oceny postaci Juliusza Cezara, wyjaśnia, dlaczego
spisanie prawa miało wielkie znaczenie dla cywilizacji, ocenia, jakie znaczenie dla współczesnych ludzi mają osiągnięcia
starożytnych Rzymian, ocenia decyzję Konstantyna Wielkiego o zakończeniu prześladowań chrześcijan, omawia proces
rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa,
Celujący:
Uczeń:
samodzielnie rozwija swoje zainteresowania, wykazuje się wiedzą ponadprogramową, uczestniczy w zajęciach koła
historycznego, łączy wiadomości z różnych dziedzin, wykona album na temat ziemi radomskiej, weźmie udział w konkursie
dotyczącym symboli narodowych,