Procesy wydobycia oraz transportu ropy naftowej i gazu ziemnego w

Transkrypt

PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ
z. 111
Transport
2016
Maciej Mindur
#%@VY
PROCESY WYDOBYCIA ORAZ TRANSPORTU
ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO
W WYBRANYCH KRAJACH UE
\: marzec 2016 r.
Streszczenie: W artykule zaprezentowano ks
! ! " G ! " +
G %[ " $ *+ "!'B!
"
&
G%
!
!'&}
gowego. Analizie poddano *+
%}
nienia od importu surowców energetycznych.
'#
Q wydobycie ropy naftowej i gazu, przemieszczanie !, polityka energetyczna
UE
^ &'?(
rozwój gospodarek sprawia, %
istnieje coraz zapotrzebowanie na
surowce energetyczne. {
ich zasoby $ Bliskiego Wschodu (60%
ropy naftowej i 40% gazu ziemnego) oraz $ z " republik radzieckich
(10% ropy i 30% gazu). W Unii Europejskiej wydobywa zaledwie 2,1% ropy i 1,6%
gazu [3]. Taka sytuacja sprawia, %
Unia Europejska importuje ponad %
przez siebie energii [19]. X! dostawcami ropy naftowej dla UE-28 $
arabskie (40% importu), Rosja (33%) oraz Norwegia (16%), natomiast gazu
ziemnego Rosja (40%), Algieria (30%), Libia i Norwegia (23%), przy czym
dostawy tych surowców do Niemiec oraz do nowych $ " %"
w Europie q-Wschodniej " !
z Rosji. Jednak wobec obecnie sytuacji * a \ $ te o swoje $ energetyczne, %
do nich gaz przez terytorium
Ukrainy, a ponadto w w incydenty zmniejszania lub
wstrzymywania zakontraktowanego gazu. Natomiast $ Europy Zachodniej,
zdywersyfikowany rynek gazu ziemnego oraz liczne terminale LPG }
ce wolnymi mocami przerobowymi, znacznie mniej %
na polityczne wykorzystywanie sektora energetycznego przez \' W oparciu o technologii wydobycia
402
Maciej Mindur
i przemieszczania surowców gami dokonano badania infrastruktury w Europie na Francji, Hiszpanii, Niemiec, Wielkiej Brytanii
i "'
2. TECHNOLOGIE WYDOBYCIA ROPY NAFTOWEJ
I GAZU ZIEMNEGO
+ " !% &
dzona jest metodami pierwotnymi,
%'@
}
%
!"G
"%
G !
wydobycia [15]. W sytuacji, gdy
!
%
!
"
!G
}
dy trzecie (EOR –Enhanced Oil Recovery) [4].
( [ [ wydobycia ropy naftowej z wykorzystaniem %}
wej, , które polega na zastosowaniu:
")kiwonów),
nagazowania ropy (gazlift).
^!"
F
%
% gazu ziemnego [%%
G
%
[.
#
+B\ % odwiertu %!%"'@
}
cie w literaturze przedmiotu [14] !
F

)G
G
%-G
!)
G
GB2),
"
)
!G!
"-czynnych),
inne metody (mikrobiologiczne, mechaniczne i elektryczne)”.
Y
"&
!!%"
G
!'{
!
%
%
G
G%
ruro!"!'
_ [ %" " %&
'X""
" " % konwencjonalne, natomiast
"
"%
[15].
Wydobywanie gazu ziemnego ze !% konwencjonalnych odbywa w taki sam sposób, jak ropy naftowej, czyli za technologii $ pionowych. Gaz ziemny wydostaje na " pod ' Wiercenia dokonywane
za $ obrotowych lub udarowych. Metody udarowe !% od obroto-
Procesy wydobycia oraz transportu ropy naftowej i gazu ziemnego w wybranych krajach UE
403
wych przede wszystkim G%
"dodatkowy ruch % osi, który
kruszy [29].
Wykorzystywany przy eksploatacji szybu gazowego wydobywczy % podzie[ na:
(m.in.: rury wydobywcze, pakery, G zawory $- –
umieszczony pod " ziemi, którego jest dostarczanie gazu na po
"G a %
oddzielanie m.in. " warstw gruntu;
napowierzchniowy – jego zadaniem jest odprowadzenie gazu ze %G przygotowanie surowca przed przekazaniem do miejsca oczyszczania oraz pomiar
wydobytego gazu [29].
Natomiast dotarcie do !% z gazem niekonwencjonalnym (gazem G gazem
G metanem z ! kamiennego i hydratów metanu), ze na
to, %
one baseny geologiczne, wymaga wykonania odwiertów poziomych.
Wydobywanie gazu (ang. tight gas) odbywa z wykorzystaniem opracowanej w ostatnich latach technologii szczelinowania hydraulicznego, na }
czaniu pod ! )!
wody z dodatkami chemicznymi) najpierw do
odwiertu, a nie przez otwory w ' Zastosowanie tej technologii powoduje tworzenie w poziomym odcinku odwiertu sieci sztucznych szczelin w skale, do których wraz z jest piasek o odpowiedniej granulacji, % ich
i jedno
" gaz przez dokonany odwiert poziomy, a pionowy na " [32]. Do szczelinowania, zamiast piasku, [ !
%
stosowane ceramiczne, kulki z metalu i plastiku oraz polimerowe. _G
i czas trwania poszczególnych etapów zabiegu szczelinowania dobierane w % od rodzaju ' {
zasoby gazu Chiny, Stany
Zjednoczone, Argentyna, Meksyk, Australia, Kanada, RPA, a w Europie Polska i Francja.
Gaz (ang. tight gas-G G wydobywany jest z zastosowaniem metody szczelinowania hydraulicznego za wpompowywania pod mieszaniny wody, piasku i chemikaliów, która w " wypycha
gaz do góry. Nieznaczne !%
od metod stosowanych przy gazie na
szczelinowaniu " otworów, ale w mniejszej liczbie. Ponadto przy wydobywaniu
gazu % mniejszej wody oraz stosuje inne dodatki do do
szczelinowania [30]. {
% gazu w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, na " i Ukrainie.
^
!)'coal bed methane – CBM) stosuje techniki $ kierunkowych i poziomych oraz – w celu poprawy warunków metanu, a przede wszystkim %
jego lepszego uwolnienia z – hydrauliczne szczelinowanie otworów poziomych [8]. Metan z ! wydobywany jest na % w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii, Chinach
i Indiach.
Hydraty metanu (klatraty, metanowy lód) przy obecnie stosowanych technologiach trudne do wydobycia i zgromadzenia na ' Prowadzone w Japonii badania nad metodami wydobycia klatratów )%
ich % ! wysp $}
skich) nadziej na eksploatacji tego surowca % w 2018
roku [31]. Jednak obecnie hydraty metanu znaczne problemy podczas wydobywania ropy naftowej, % w rurach " 404
Maciej Mindur
ich %[' Ponadto przerób hydratów uwalnia do atmosfery metan, silnym
gazem cieplarnianym, zatem ulotnienie jego %" do atmosfery zna [ na Ziemi [24]. Ogromne zasoby hydratów metanu na obszarach arktycznych.
Wydobycie ropy naftowej ropy naftowej i gazu ziemnego na w latach 2012–
2013 przedstawiono w tabeli 1.
W porównaniu z danymi z 2012 r. wydobycie ropy naftowej w 2013 r. najbardziej
w USA (o 16,2%), Iraku (o 10,5%) oraz Kolumbii (o 7,9%). N
spadki
natomiast w Syrii (o 22,4%), Wielkiej Brytanii (o 16,1%) i Nigerii (o 16%). Na
tle kontynentów najmniej korzystnie wypada Europa Zachodnia, gdzie w badanym okresie
wydobycie o 9,3%. Taka sytuacja jest spowodowana %
infrastruktury produkcyjnej na Morzu _!'
Tablica 1
&
+/+/.!.7
5–2013 [18]
Kraj
!(#^
Kanada
Meksyk
USA
!(#^
Argentyna
Brazylia
Trynidad
Kolumbia
Wenezuela
_
Europa Zach.
Dania
Holandia
Niemcy
Norwegia
W. Brytania
"
_
Europa Wsch.
(
%
Kazachstan
Inne kraje b.
ZSRR
Rosja
Rumunia
Turkmenistan
_
Afryka
Algieria
Angola
Egipt
Libia
Nigeria
Sudan
_
Wydobycie ropy naftowej
2012 [tys.
2013 [tys.
Zmiana
t/d]
t/d]
2012:2013 [%]
Wydobycie gazu ziemnego
2012 [mld 2013 [mld
Zmiana
m3]
m3]
2012:2013 [%]
1653,6
425,3
346,2
882,1
939,9
74,6
280,3
128,4
337,1
119,5
399,8
27,4
216,4
121,0
14,1
20,9
1811,0
100,9
215,2
1653,6
452,6
344,1
1024,7
955,7
73,0
284,5
138,5
335,3
124,4
362,8
24,3
202,5
101,5
13,1
21,3
1826,4
117,7
220,2
110,1
106,4
99,4
116,2
101,7
97,8
101,5
107,9
99,4
104,2
90,7
88,6
93,6
83,9
93,1
102,0
100,9
99,0
102,3
935,5
139,7
67,7
728,1
155,7
36,3
16,9
40,4
20,3
44,7
259,1
5,3
77,8
10,1
114,1
38,9
8,3
4,7
874,9
27,3
38,7
932,4
141,9
65,6
724,9
164,1
34,0
21,4
42,6
20,4
45,8
237,9
4,8
67,9
10,6
108,6
34,5
8,0
3,5
920,6
29,6
41,9
99,7
101,6
96,9
99,6
105,4
93,7
126,8
105,3
100,3
102,6
91,8
91,6
87,3
105,0
95,1
88,7
96,4
75,0
105,2
108,4
108,3
22,0
1403,2
11,2
30,1
8,7
1179,8
158,4
238,8
90,8
190,6
309,3
84,0
178,6
20,7
1414,9
11,0
31,2
9,0
1121,5
155,6
238,3
91,1
167,8
259,8
13,5
195,5
94,2
100,8
98,3
103,9
103,4
95,1
98,2
99,8
100,4
88,0
84,0
101,0
109,5
151,5
640,1
6,8
10,6
154,8
77,1
36,2
8,8
23,8
8,9
163,7
668,1
6,8
10,6
155,6
78,1
35,7
8,5
23,8
9,6
108,1
104,4
100,0
100,0
100,5
101,3
98,5
96,5
100,0
107,1
405
Cd. Tablicy 1
Bliski Wschód
Arabia Saudyjska
Irak
Iran
Katar
Kuwejt
Oman
Strefa Neutralna
Syria
Zjedn. Emiraty
Arabskie
_
Daleki Wschód
Chiny
Indie
Indonezja
Malezja
Pakistan
Tajlandia
Wietnam
_
Australia i
Oceania
Australia
_
!7
W tym OPEC
W tym Europa –
morze
3145,6
1293,7
396,9
408,0
100,7
333,8
124,9
73,4
22,9
3121,8
1275,6
438,7
347,5
98,9
348,4
129,2
70,7
17,8
99,2
98,6
110,5
85,2
98,2
104,4
103,4
96,3
77,6
489,7
83,9
160,0
119,6
30,6
-
494,4
84,9
157,9
118,9
31,9
-
101,0
101,2
98,7
99,4
104,3
-
360,5
30,7
367,7
27,4
102,0
89,4
55,5
40,1
56,0
44,8
101,0
111,8
967,1
560,6
105,1
117,3
70,0
44,9
69,3
973,0
572,7
103,1
112,0
69,3
44,9
71,1
100,6
102,2
98,0
95,5
99,0
100,0
102,7
439,3
108,9
43,0
82,9
60,4
44,7
41,6
57,9
439,1
112,7
36,1
75,7
65,0
43,8
42,8
63,0
99,9
103,4
84,1
91,3
107,7
98,0
103,0
108,8
59,6
50,1
9,5
10 156,5
4269,8
55,1
46,2
8,9
10 237,8
4174,6
92,4
92,2
93,4
100,8
97,8
53,1
48,3
4,8
3362,2
572,8
55,4
50,5
4,9
3400,2
573,2
104,2
104,5
100,8
101,1
100,1
-
-
-
181,5
168,2
92,7
!%
)
/G/-G>:/'
Q)>G<
>:/> '-' # ) :G-G @ ' | +
Zachodniej (o 8,2%) – )/>G;-
Q)//G-'
}
{
'
}
(&
_!
G"$%"}
dniu Europy.
Warto [G %
w Rosji w stosunku do poprzedniego roku w 2013 r. wydobycie
ropy o 5,8%, natomiast gazu o 8,1%.
3. _=&_=8)<`&)(3%)'3836)
9_6*`&
kryterium rodzaju ch mediów % [ na surowcowe )%
do transportu ropy naftowej miejscem jej wydobycia
a &
G w której jest ona przetwarzana na produkty naftowe), produktowe
406
Maciej Mindur
(do transportu gotowych produktów naftowych, np. benzyn) oraz )%
do
gazu ziemnego) [11].
\
&
G
!
}
"G
}
nie stali (odp[ G [G -
['
\
"F
bez szwu – G
"
G
"
!wna 0,5 m,
%
– "}
"G"
G
ze szwem spiralnym spawanym elektrycznie – "
" " "
% G %"
"
G [ %
[
$
[11].
Rys. 1. Budow
[creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5/deed.en; 2.01.2015]
Wybór na rury przeznaczone do budowy jest % od dokonanej analizy trasy oraz warunków jego pracy i %' Na [ wykonania
rur stali, sposób przygotowania blach do spawania,
rodzaj stosowanych !G spoin oraz parametry skrawania i obróbki. Wady we
rur wykrywa za defektoskopowych $ "F metod
radiologicznych, izotopowych, |" czy fluoroskopowych. [ gotowych
407
rur badania ' W Europie zakres dla ! waha w granicach od 0,15 do 2,0 m [28].
Do transportowania ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego wykorzystywane dalekiego ' Podstawowymi parametrami "
przemieszczanie medium w tych " F %
G [ G stosunek
dynamicznych do tarcia, temperatura i ' Sprawny transport wymaga odpowiedniej transportowanego medium na wlocie
)
wlotowe) oraz na wylocie )
eksploatacyjne) [11].
Aby [ wyznaczone i [ medium, na oraz na
trasie rozmieszczone stacje pomp. W %
stacji "[
(pompy oraz %-G których zadaniem jest %
gazu turbokompresorami
dla skompensowania strat " w trakcie prze gazu w rurze [26].
\'>'Y{B){-West-B
"
"¼
[creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5/deed.en; 2.01.2015]
Na znajduje system G który %a ! alarmowych, a %
komunikatów i nastaw ' System ten obejmuje poszczególne stacje pomp, operatorów, nadawców i odbiorców surowca.
4. $)66'=&6)6'(=__=8)<=&=
W ! %h jest wiele podmiotów, w tym przede wszystkim
[17]:
partnerzy finansowi (banki, akcjonariusze, firmy $
- – strona finansowanie,
sponsorzy projektu lub promotorzy (wyspecjalizowane - – strona
projekt.
Na finansowanie budowy ! m.in.: dotacje i unijne, kapi operatorów ! oraz kredyty komercyjne. \
realizacji inwestycji jest poprzedzone przeprowadzeniem analiz ekonomiczno-finansowych oraz technicznych. Kosztorys projektu obejmuje takie elementy, jak: [ transportowa }
408
Maciej Mindur
gu, przychody z projektu czy koszty ' Do kosztów " % [
[25]:
koszty pracy (m.in. wynagrodzenia),
koszty ! i (m.in. powlekanie rur, zakup pomp, zaworów, telekomunikacyjnego),
koszty prawnej (konsultacje, wykup gruntów, $ itp.),
koszty (m.in. projektowanie i projektami, np. z !|
$ w budowie, ubezpieczenia).
Rys. 3. @&! "
"¼
[7]
Na %
projektu finansowe w ponad 1 mld dolarów, a koszt szkieletowego przekracza zwykle 2 mld dolarów.
W Unii Europejskiej wspomaganiem wykorzystania funduszy pomocowych
i strukturalnych oraz projektów budowy !G ! i elektrowni "
zajmuje Europejski Bank Inwestycyjny (European Investment Bank - EIB) [20]. Jest to
instytucja % od %
UE, [ i organy decyzyjne, jednak jej spójne z ' Jednym z priorytetów EIB jest
finansowanie projektów. Jako finansowania budowy tego rodzaju infrastruktury
% [ Maghreb-Europe na odcinku (
a ' Podstawowymi |! finansowania fundusze europejskie (39%),
z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (46%) oraz (15%).
5. 9_=$4=&(=%>=3&="_

!"
!
*+
%}
!
"'B
Unia Europejska upatruje m.in. w
409
dostaw ze |!
odnawialnych oraz utworzeniu unii energetycznej. W celu
b
$ w %
perspektywie UE proponuje:
& dostawców gazu (w 2013 r. ponad 90% gazu importowanego przez
UE " z czterech krajów: Rosji, Algierii, Libii i Norwegii);
bardziej efektywne wykorzystywanie energii poprzez jej oszc
gospodarowanie
i usprawnienie infrastruktury;
wykorzystania " zasobów energetycznych UE (w okresie od
1995 do 2012 r. produkcja energii w Europie o prawie 20%);
$
procesu tworzenia „
rynku energii”, pol
na
przekierowywaniu surowców energetycznych do krajów " niedobory [21].
_%
przedstawiono strategie przez G G Niemcy, Q i "'
5.1. FRANCJA
D Francji na modernizacji % i
infrastruktury [6]
w celu % " oraz magazynowych )$
to importuje 48% surowców energetycznych). _ takich inwestycji m.in. po
do 2018 r. " stref operacyjnych na ! i kraju "
przez ! GRT-Gaz, rozbudowa terminalu Montoir de Bretagne (
}
z 10 do 16,5 mld m³ na rok) oraz go go ChemeryDierrey, któr p
% !-zachodniego %a Atlantyku do
Niemiec. ! strategicznie %" projektów na Komisji Europejskiej znajduje
190-kilometrowy MIDCAT, Hiszpani Francj % wy
% Morza q!
' Jego [ planowana jest na 14 mld m³
rocznie, co sprawi %
Unii Europejskiej od 10% gazu "
z Rosji [5]. $
budowy MIDCAT planowane jest na lata 2017–2020. W budowie
jest %
310-kilom
Arc de Dierrey [9]. Jego zadaniem b
systemów Francji oraz Niemiec, tak aby import surowca do terminalu w Dunkierce. X zostanie oddany do % pod koniec 2015 r., a jego budowa "
619 mln EUR. Ponadto planowane jest zenie w 2016 roku do budowanego GALSI.
5.2. HISZPANIA
_%
Hiszpanii w basenie Morza q!
sprawia, %
zapotrzebowania na gaz ziemny pochodzi z Algierii przez transsacharyjski, (który jest
w dalszym ci rozbudowywany), a jest dostarczana przez tankowce z }
ciu !%" krajów na G !
w postaci skroplonego gazu ziemnego
(LNG) [5]. Ponadto budowany jest MIDCAT, którego z$
planowane
jest na lata 2017–2020. Dodatkowy stanowi ponad 2 mld m3 niewykorzystanych
ów gazu ulokowanych w regionie Baskijsko-Kantabryjskim.
410
Maciej Mindur
Hiszpania planuje %[ od dostaw gazu do 2030 r., a od 2050 r. [ jego
eksport [16].
5.3. NIEMCY
Niemcy z \ jako partnerem strategicznym za oddanego w do % w 2012 r. poprowadzonego po dnie Morza Q
X _!
(Nord Stream). X ten ma [ do 2035 r. 12% zapotrzebowania
UE na gaz, a %
[ dla " zasobów na Morzu _!}
nocnym, Europie Zachodniej do 55 mld m3 gazu rocznie [1]. W kwietniu
2015 r. planowane jest $
rozbudowy dwóch terminali gazowych – w Bremenhaven oraz Hamburgu [2]. Ocenia G %
one istotne z ekologicznego punktu widzenia,
% na znaczne %
%
siarki, azotu oraz CO2 na Morzu Q}
kim. W planach jest %
budowa 220 km MONACO, który ma [ do
2018 r. kilka terminali w miejscach %
popytu na gaz (m.in. % !
MEGAL, MIDAL i Penta-West). Trasa przez Burghausen, Finsing i Amerdingen.
5.4. WIELKA BRYTANIA
Strategia energetyczna Wielkiej Brytanii zawarta w raporcie Meeting the Energy
Challenge A White Paper on Energy, May 2007 [12], gdzie wzrost zapotrzebowania na
& i gaz ziemny do 2020 r. oszacowano odpowiednio na 4% i 6%. _G %
! |!
pozyskania gazu pozostaje import z Norwegii, a %
import z krajów europejskich (w tym Rosji) oraz Bliskiego Wschodu. W Wielkiej
Brytanii % 35% ropy naftowej pochodzi z wydobycia na Brytyjskim Szelfie Kontynentalnym. R "a inwestorów do wykorzystanego tego obszaru m.in. poprzez
tzw. Stewardship Code [27] – ! organami $}
wymi a ! w inwestycjach wysokiego ryzyka, a %
za po specjalnych programów " licencje. ów na obszarze
Szetlandów znajduje 17% niewydobytych zasobów ropy i gazu. Aby [ dalsze % wydobywcze w tym rejonie, brytyjski ! m.in. z takimi
firmami, jak Chevron, BP, DTI, DONG Energy, ExxonMobil oraz Total. Pte przez
&
[do 2020 r. na spadek zapotrzebowania na import
gazu o 17%, w efekcie czego z importu "o 60% zapotrzebowania.
5.5. &9=8q>
" uruchomienie w 2016 r. GALSI, ego z Algierii
przez @ na kontynent. X dwie podmorskie nitki o 940 km, a a [
8 mld m3 rocznie [10].. Ponadto % za
411
dla $ energetycznego UE jest budowa Ga
Transadriatyckiego (TAP) o 867 km, projektu _
Korytarza Gazowego” (w którego wchodzi m.in. Nabucco, przebiegaj
z Iranu przez _!
Q$ do Austrii). Budowa TAP ma na celu zabezpieczenie
przed % surowców energetycznych w Norwegii, zmniejszenie unie
%
Rosji, a %
unijnych dyrektyw " %
emisji CO2. Projekt zapewni [ na poziomie 10-20 mld m3 rocznie,
a zako$
jego budowy planowanie jest na 2018 r. X ze Azerbej%G YG X
G ( oraz docelowo "' Jego budowa "
1,5 mld EUR [13]. W planach " jest !
% pomniejszych inwestycji, np.
[ do 2018 roku terminal LNG Gioia Tauro, którego do 12 mld3/rok [6].
6. PODSUMOWANIE
>::D Unia Europejska 2009/119/WE, $ }
nych zapasów ropy naftowej i/lub produktów ropopochodnych. _
!
"!
$ dostawach ropy nafto
G %
"! ! $ w tym zakresie. +
}
©_
& >:>: !|
–plan
" (COM (2010) 677 wer - *+ nsportu energii elektrycznej,
gazu i ropy naftowej oraz p
" " %
[22].
# " G
*+
><"!'Q
!
%
$G !
[ '

G
!
%
}
portu suro!
"
!"|!
'
%}
G%
"|!
"!"%
!
G%
[
'
Bibliografia
1.
2.
3.
Background Information – Nord Stream, str. 2-3, http://www.nord-stream.com/ download/document/10/? language=en )/<':>'>:/-'
Blue Corridor – Germany supports green shipping with new terminals for LNG fuel,
http://www.bluecorridor.org/ngvs/natural-gas-fleets/germany-supports-green-shipping-with-newterminals-for-lng-fuel/ )/>':>'>:/-'
BP Statistical Review of World Energy 2014.
412
'
'
'
;'
<'
D'
/:'
//'
/>'
/'
/'
/'
/'
/;'
/<'
/D'
>:'
>/'
>>'
>'
>'
>'
>'
>;'
><'
>D'
:'
/'
>'
Maciej Mindur
+&
[&
B2. _
{&w Polsce 2011.
EurActiv – Spanish MIDCAT pipeline to replace 10% of Russian gas imports,http://www.euractiv.com/
sections/energy/spanish-midcat-pipeline-replace-10-russian-gas-imports-301205 )
/>':>'>:/-'
European Comission –List of projects submitted to be considered as potential Projects of
Common Interest in energy infrastructure – Gas.
Financing-Structures-for-Natural-Gas-Pipelines, http://pl.scribd.com/doc/25533232/ )
12.02.2015).
X
('G{@'G\'@
'G@
@'G\'FTechnologia wydobycia metanu z
"%%=«F. Górnictwo i geologia tom 5, Zeszyt 3, AGH, Kraków 2010.
Interfax – French pipeline to connect Germany to Dunkirk LNG terminal,http://interfaxenergy.com/
gasdaily/article/11438/french-pipeline-to-connect-germany-to-dunkirk-lng-terminal )
/>':>'>:/-'
Inzynieria.com – XX(
"Ghttp://paliwa.inzynieria.com /cat/5/art/8644/
gazociag-galsi-z-algierii-do-wloch )/>':>'>:/-'
V$-@('F
$
$"%$ (w:) Technologie transportowe
(pod. red. L. Mindura). Wyd. Naukowe ITE-PIB, Warszawa-Radom 2014.
Meeting the Energy Challenge A White Paper on Energy, May 2007, str. 105-124,https://www.gov.uk/
government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/243268/7124.pdf data/<':>'>:/-'
(
B
@!""– _X(
%YGhttp://
www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2012-07-18/poludniowy-korytarz-gazowyazerbejdzanu-i-turcji )/>':>'>:/-'
_$X
ny PIB, Warszawa 2012; www.pgi.gov.pl )/:':>'>:/-'
Rychlicki S. i inni: *
*%"<%%%
*%**$*
%
$
«2. Gospodarka Surowcami Mineralnymi 27, AGH, Kraków 2011.
Shale Gas Europe – Spain, The Forgotton Shale Gas Country, http://shalegas-europe.eu/spain-forgottenshale-gas-country-2/ )/>':>'>:/-.
Transport Europa-Azja (pod. red. M. Mindura). Wyd. Naukowe ITE-PIB, Warszawa-Radom 2009.
Zagórski J.: Aktualia ropy naftowej i gazu ziemnego'_
X
G¼'>G/>:/'
[*+
–Energia. Komisja Europejska, Bruksela 2014.
http://europa.eu/about-eu/institutions-bodies/eib/index_pl.htm )/>':>'>:/-'
http://ec.europa.eu/energy/infrastructure/consultations/doc/pci_list_gas.pdf )/>':>'>:/-'
http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-xplained/index.php/Energy_production_and_imports#Publications
)/':>'>:/-'
http://ec.europa.eu/news/energy/140604_pl.htm')/>':>'>:/-'
http://pgnig.pl/gaz_ziemny )/>':>'>:/-'
http://pl.scribd.com/doc/25533232/Financing-Structures-for-Natural-Gas-Pipelines )
12.02.2015).
www.europolgaz.com.pl/gazociag/tlocznie_gazu/ )/>':>'>:/-'
www.frc.org.uk/getattachment/e2db042e-120b-4e4e-bdc7-d540923533a6/UK-Stewardship-CodeSeptember-2012.aspx )/>':>'>:/-'
www.nafta-polska.pl/przemys%C5%82-naftowy/budowa-ruroci%C4%85gu/ ) 14.02.2015).
www.gazownictwopolskie.pl/technologie/wydobycie/ ) 10.02.2015).
www.nettg.pl/news/100823/wielkopolska-duze-zloza-gazu-zamknietego ) 12.02.2015).
www.nytimes.com/2013/03/13/business/global/japan-says-it-is-first-to-tap-methane-hydratedeposit.html?pagewanted=all&_r=0 (+
&F$
³>:/)
12.02.2015).
www.oddzialywaniagazulupkowego.pl/menu/76,technologia-szczelinowania
413
THE PROCESSES TO EXTRACT AND TRANSPORT OF A CRUDE OIL
AND A NATURAL GAS IN A CHOSEN STATES OF THE EU
Summary: The formation of the energetic raw material resources in the world, and particularly in Europe,
and the dependence of the chosen states of the EU on import of these raw materials were presented in this
article. The technologies for extraction of a crude oil and a natural gas and construction of pipelines and
some dislocations of loads was also discussed in this article. There were indicated in it also the principles for
financing the pipeline transport. The energetic policy of the EU within the domain of prospects for reduction
of dependence of this policy on the import of energetic raw materials was subject to an analysis in this article.
Keywords: extraction of a crude oil and a natural gas, moving loads, energy policy EU

Procesy wydobycia oraz transportu ropy naftowej i gazu ziemnego w

Transkrypt

Podobne dokumenty

węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny