UNIWERSYTETY POLSKIE – NAGA, SMUTNA PRAWDA

UNIWERSYTETY POLSKIE – NAGA, SMUTNA PRAWDA

Wojciech KRYSZTOFIAK
UNIWERSYTETY
POLSKIE – NAGA,
SMUTNA PRAWDA
Najbardziej bulwersującym i najbardziej smutnym faktem jest to,
że wśród 25% najgorszych szkół wyższych świata, Polska należy do grona przodowników. 13% naszych szkół można umieścić
na tej „czarnej liście”. Są to szkoły, w których student nie osiąga kompetencji konstytutywnych dla wyższego wykształcenia.
Szkoły takie powinny zniknąć z naszego rodzimego, akademickiego krajobrazu.
W lipcu 2012 roku Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC), jedna z największych
na świecie instytucji zajmujących
się badaniami scjentometrycznymi, opublikowała ranking jakości
nauczania, uprawiania nauki oraz
autoprezentacji niemal wszystkich
szkół wyższych na świecie. Obejmuje on 20 745 szkół wyższych ze
wszystkich kontynentów. W rankingu tym na uwagę zasługuje parametr oceny szkoły wyższej, nazwany przez twórców badania terminem
excellence, który odnosi się do dorobku naukowego każdej, ujętej na
liście rankingowej, szkoły wyższej.
Wskaźnik ten odnosi się do 10% najczęściej cytowanych artykułów naukowych w danej dziedzinie, jakie
ukazały się w sieci. Ponieważ każde
poważne czasopismo naukowe publikuje swoje teksty w sieci internetowej, wskaźnik excellence jest wiarygodny. Nie jest to w żaden sposób wygórowany wskaźnik, gdyż
aby tekst znalazł się wśród 10% najczęściej cytowanych w dyscyplinie
przynależnej, na przykład, do arts
and humanities, wystarczy by tekst
był zacytowany na świecie dwa lub
trzy razy.
Okazuje się, że jedynie 5227
(25,2%) szkół wyższych na świecie
posiada zauważalny dorobek nauko-
wy. Wszystkie pozostałe szkoły, pod
względem swojego potencjału w prowadzeniu badań naukowych, zajmują tę sama pozycję – 5228. Oznacza
to, że szkoły należące do tej grupy,
nieproduktywnych naukowo, są między sobą nieodróżnialne. Pod względem jakości badań naukowych, uniwersytety w Czadzie czy Sierra Leone niczym nie różnią się od europejskich czy amerykańskich szkół
wyższych znajdujących się na pozycji 5528. Takie szkoły można określić mianem naukowo bezwartościowych. Oznacza to, że na świecie jest
ich prawie 75%.
Wśród 5227 szkół wyższych, o zauważalnym dorobku naukowym,
znajdują się szkoły wyższe, których
dorobek naukowy można ocenić jako
co najmniej przeciętny. Statystycznie ponadprzeciętność jest zazwyczaj estymowana na pierwszą połówkę obiektów danej populacji, a więc
w tym wypadku mamy na świecie
2613 szkół wyższych kształcących
na co najmniej średnim poziomie.
Wśród tych szkół można wyodrębnić grupę liderów – czyli ośrodków
akademickich prowadzących badania na najwyższym poziomie naukowym. Konwencjonalnie można określić liczbę uniwersyteckich liderów na
1000, co stanowi około 4,8% wszystkich szkół wyższych na świecie.
29
Jak na tle zaprezentowanej typologii szkół wyższych – tzn. obejmującej: (1) prestiżowe, (2) na co najmniej
średnim poziomie naukowym, (3) zauważalne naukowo oraz (4) bezwartościowe naukowo szkoły wyższe –
wypadła w rankingu Polska?
W naszym kraju funkcjonuje około 448 szkół wyższych (wraz z autonomicznymi filiami). 64 szkoły
wyższe posiadają zauważalny dorobek naukowy. Oznacza to, że tylko 14% szkół wyższych prowadzi
zauważalne czyli wartościowe poznawczo, badania naukowe. 86%
polskich szkół wyższych w ogóle nie
para się nauką; są to szkoły bezwartościowe naukowo. Okazuje się, że
wśród 64 szkół, 50 prowadzi badania naukowe na co najmniej średnim
poziomie światowym (nie jest więc
pod tym względem źle). Niestety jedynie 7 szkół (1,5% wszystkich działających w naszym kraju) można zaliczyć do grupy prestiżowych ośrodków naukowych. Jak interpretować
takie dane ilościowe?
Jeśli przyjmie się, że bez prowadzenia badań naukowych w zasadzie
nie można niczego poważnego nauczyć studenta, gdyż nauczyciel akademicki musi być zdolny do oceny
literatury naukowej (a nie doświadczając poważnego, międzynarodowego trudu publikacyjnego, nie rozumie mechanizmów funkcjonowania, w dyskursie dydaktycznym, treści poznawczych), to można stwierdzić, że w 86% polskich szkół wyższych dochodzi do najzwyklejszego
„ściemniania”.
Oto lista szkół wyższych w Polsce, w których studenci nie są „ściemniani” (w nawiasie podaję miejsce
w światowym rankingu z uwagi na
wskaźnik excellence):
Prestiżowe szkoły wyższe
1. UJ (457)
2. UW (477)
3. Politechnika Warszawska (642)
4. Politechnika Wrocławska (780)
5. AGH (906)
6. Uniwersytet Wrocławski (923)
7. Uniwersytet Adama
Mickiewicza (928)
Szkoły wyższe na co najmniej średnim, światowym poziomie naukowym
30. Politechnika Białostocka (1784)
31. Politechnika Krakowska (1813)
32. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (1858)
33. Uniwersytet Zielonogórski (1878)
34. Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie (1886)
35. Politechnika Rzeszowska (1940)
36. Uniwersytet w Białymstoku (1963)
37. Politechnika Częstochowska (1984)
38. Uniwersytet Szczeciński (1999)
39. Uniwersytet Rzeszowski (2013)
40. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie (2127)
41. Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie (2222)
42. Politechnika Opolska (2222)
43. Politechnika Lubelska (2275)
44. Akademia Jana Długosza w Częstochowie (2275)
45. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (2295)
46. Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy
w Kielcach (2319)
47. Akademia Morska w Gdyni (2360)
48. Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik
Komputerowych (2445)
49. Uniwersytet Opolski (2490)
8. Warszawski Uniwersytet Medyczny (1028)
9. Uniwersytet Śląski (1034)
10. Uniwersytet Mikołaja Kopernika (1062)
11. Politechnika Gdańska (1074)
12. Uniwersytet Medyczny w Łodzi (1077)
13. Politechnika Poznańska (1091)
14. Gdański Uniwersytet Medyczny (1144)
15. Politechnika Łódzka (1158)
16. Politechnika Śląska w Gliwicach (1213)
17. Uniwersytet Łódzki (1215)
18. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach (1249)
19. Uniwersytet Medyczny w Poznaniu (1258)
20. UMCS (1291)
21. Uniwersytet Gdański (1300)
22. Akademia Medyczna we Wrocławiu (1409)
23. Uniwersytet Medyczny w Lublinie (1425)
24. Zachodniopomorski Uniwersytet Techniczny (1442)
25. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (1479)
26. Wojskowa Akademia Techniczna (1541)
27. Pomorski Uniwersytet Medyczny (1609)
28. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski (1685)
29. SGGW (1685)
Szkoły wyższe na poziomie światowym poniżej średniego
50. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu (2594)
51. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
w Warszawie (2736)
52. Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy
w Bydgoszczy (2736)
53. KUL (2827)
54. Politechnika Koszalińska (2869)
55. Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu (2920)
56. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny
w Siedlcach (2920)
Aby czytelnik mógł sobie „wyobrazić” to, co oznaczają poszczególne
pozycje w rankingu światowym pod
względem indykatora excellence, warto dla przykładu podać pozycje rankingowe innych uniwersytetów. Na
pozycjach rankingowych mniej więcej od 1500 do 3500 występują dobre afrykańskie uniwersytety; ale nie
te najlepsze. Oto przykłady pozycji rankingowych wybranych uniwersytetów afrykańskich: (1) University of Zimbabwe – 1464; (2) Universite
Cheikh Anta Diop de Dakar (Senegal) –
1764; (3) Mbarara University of Science
& Technology (Uganda) – 2275; (4) National University of Science & Technology (Zimbabwe) – 2920. Innymi słowy,
polskie szkoły wyższe w swojej zna-
57. SGH (3150)
58. Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej (3150)
59. Politechnika Świętokrzyska w Kielcach (3150)
60. Akademia Techniczno-Humanistyczna
w Bielsku-Białej (3235)
61. Politechnika Radomska (3517)
62. Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania
w Warszawie (3517)
63. Akademia Pomorska w Słupsku (3818)
64. Akademia Morska w Szczecinie (4257)
komitej większości prezentują poziom
naukowy porównywalny z najlepszymi szkołami w państwach afrykańskich
(z wyjątkiem RPA).
Najbardziej bulwersującym i najbardziej smutnym faktem jest to, że
wśród 25% najgorszych szkół wyższych świata Polska należy do grona
przodowników. 13% naszych szkół
można umieścić na tej „czarnej liście”
(mimo że w niektórych z tych szkół wykładają solidnie emerytowani profesorowie – ale niestety większość z nich
jest już „nieczynnych naukowo”). Są
to szkoły, w których student nie osiąga kompetencji konstytutywnych dla
wyższego wykształcenia. Szkoły takie
powinny zniknąć z naszego, rodzime-
30
go, akademickiego krajobrazu. Oto ich
lista (tabela na stronie 31) w porządku od najgorszej szkoły; w nawiasie
podaję miejsce w światowym, globalnym rankingu).
Mam nadzieję, że niniejsza Czarna Lista Szkół Wyższych Krysztofiaka przysłuży się studentom w ich racjonalnych wyborach miejsca studiowania. Szkoda studenckich pieniędzy na opłacanie „bezwartościowej ściemy”. Żyjemy w kraju, o którym chcemy myśleć, iż jest nowoczesny. Stać więc nas na porządne
szkoły wyższe.
Przedruk za zgodą autora z:
http://blogi.newsweek.pl/Tekst/
spoleczenstwo/639811,uniwersytety-polskie-naga-smutna-prawda.html
Najgorsze szkoły wyższe w Polsce
1. WYŻSZA SZKOŁA BEZPIECZEŃSTWA
PUBLICZNEGO I INDYWIDUALNEGO
W KRAKOWIE (19 560)
2. Wyższa Szkoła Techniki i Przedsiębiorczości
we Włocławku (19 472)
3. Wyższa Szkoła Kosmetologii i Promocji Zdrowia
w Szczecinie (19 355)
4. Wyższa Szkoła Gospodarki i Zarządzania
w Krakowie, Wydział Ekonomii w Mielcu (19 074)
5. Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna
w Pabianicach (19 038)
6. Wyższa Szkoła Medyczna w Podkowie Leśnej
(19 021)
7. Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Nowym Sączu
(18 947)
8. Podkarpacka Szkoła Wyższa w Jaśle (18 874)
9. Wyższa Szkoła Języków Obcych w Szczecinie
(18 678)
10. Wyższe Seminarium Duchowne Franciszkanów
(18 562)
11. Wyższa Szkoła Zawodowa Łódzkiej Korporacji
Oświatowej (18 341)
12. Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii
w Poznaniu (18 334)
13. Wyższa Szkoła Artystyczna w Warszawie (18 247)
14. Wyższa Szkoła Handlu i Rachunkowości, wydział
w Poznaniu (18 240)
15. Lubuska Wyższa Szkoła Zdrowia Publicznego
w Zielonej Górze (18 208)
16. Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Stalowej Woli (18
071)
17. Wyższa Szkoła Zarządzania w Szczecinie (17 949)
18. Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
(17 872)
19. Wyższa Szkoła Inżynierii Bezpieczeństwa i Ekologii
w Sosnowcu (17 864)
20. Wyższa Szkoła Inżynierii Dentystycznej i Nauk
Humanistycznych w Ustroniu (17 858)
21. Wyższa Szkoła Biznesu i Zarządzania
w Ciechanowie (17 807)
22. Wyższa Szkoła Menedżerska w Białymstoku (17 675)
23. Wyższa Szkoła Zawodowa Oeconomicus
w Szczecinie (17 651)
24. Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna
w Brzegu (17 553)
25. Zachodnia Wyższa Szkoła Handlu i Finansów
Międzynarodowych w Zielonej Górze (17 533)
26. Wszechnica Warmińska w Lidzbarku Warmińskim
(17 533)
27. Europejska Wyższa Szkoła Informatyczno-Ekonomiczna w Warszawie (17 533)
28. Wyższa Szkoła Zawodowa w Kamieniu Małym (17 467)
29. Wyższa Szkoła Fizjoterapii we Wrocławiu (17429)
30. Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna
w Sieradzu (17 411)
31. Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego i Turystyki
w Białymstoku (17 381)
32. Pomorska Wyższa Szkoła Polityki Społecznej
i Gospodarczej w Starogardzie Gdańskim (17 306)
33. Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna
w Skierniewicach (17 209)
34. Wyższa Szkoła Pedagogiczno-Techniczna w Koninie
(17 190)
35. Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych
w Poznaniu (17 108)
36. Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczno-Pedagogiczna w Łowiczu (17 068)
37. Politechnika Wrocławska, ośrodek w Wałbrzychu
(17 049)
38. Toruńska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości (16 881)
39. Wschód-Zachód Szkoła Wyższa w Łodzi (16 808)
40. Małopolska Wyższa Szkoła w Brzesku (16 776)
41. Wyższa Szkoła Menedżerska w Legnicy (16 759)
42. Wyższa Szkoła Administracyjno-Społeczna
w Warszawie (16 679)
43. Powiślańska Szkoła Wyższa w Kwidzynie (16 525)
44. Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Bochni (16 492)
45. Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania
w Łodzi (16 350)
46. Wyższa Szkoła Sportowa im. K. Górskiego w Łodzi
(16 247)
47. Wyższa Szkoła Zarządzania i Coachingu
we Wrocławiu (16 203)
48. Wyższa Szkoła Umiejętności Zawodowych
w Pinczowie (16 198)
49. Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna
w Warszawie Futurus (16173)
50. Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w Ostrołęce
(16 168)
51. Grudziądzka Szkoła Wyższa (16127)
52. Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Gliwicach
(16 099)
53. Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna
w Szczecinie (16 011)
54. Wyższa Szkoła Komunikowania, Politologii
i Stosunków Międzynarodowych w Warszawie
(15 992)
55. Wyższa Szkoła Mazowiecka w Warszawie (15 992)
56. Wyższa Szkoła Humanistyczna we Wrocławiu
(15 852)
57. Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Łodzi
(15 536)
Wojciech Krysztofiak – (dr hab. prof. US; logik, semiotyk i filozof; autor publikacji naukowych w prestiżowych, zachodnich pismach naukowych: „Synthese”, „Axiomathes”, „Husserl Studies”, „Semiotica”; stypendysta: Open Society
Institute, The Reserch Council of Norway; grantowany: Komitet Badań Naukowych, Narodowe Centrum Nauki”.
31