Lekcja 3. - Fajne Ogrody

praktyczny kurs projektowania ogrodu przydomowego I fajneogrody.pl
Lekcja 3. Podział na strefy funkcjonalne.
W efekcie zapoznania się z treścią Lekcji 2 sporządziłeś sobie pewien bardzo ogólny
zestaw elementów programowych jakie umieścisz w swoim ogrodzie. Nazwaliśmy to
programem ogrodu. Przy okazji miałeś możliwość przemyśleć sobie swój teren i
zweryfikować lub poczynić nowe założenia. Teraz czas aby te elementy
porozmieszczać optymalnie i logicznie. Pomoże ci metoda podziału powierzchni
ogrodu na strefy funkcjonalno – przestrzenne. Tak w zasadzie to pierwszy raz
kiedy weźmiesz swój plan ogrodu do ręki i zaczniesz na nim faktyczni pracować.
Metoda podziału na strefy to nic innego jak podzielenie powierzchni naszego
ogrodu na mniejsze fragmenty. Kryterium wyodrębniania tych stref stanowi funkcja
(wiodąca funkcja) jaką pełnią/ będą pełnić w twoim ogrodzie.
Strefa funkcjonalna w ogrodzie to obszar jaki wydzielamy/wyodrębniamy i
dedykujemy określonym funkcjom. Wydzielenie nie musi oznaczać dosłownego
odgrodzenia części terenu, a tylko pewien umowny podział na potrzeby procesu
projektowania. Strefy mogą być podporządkowane jednej funkcji lub łączyć kilka z
nich.
1. Strefa frontowa
Strefa frontowa jest to teren od frontu działki – najczęściej pas/przestrzeń
między ogrodzeniem a bryłą budynku mieszkalnego. W obecnych czasach
łączy zazwyczaj dwie z pozoru przeciwstawne funkcje: reprezentacyjny
przedogródek oraz funkcję użytkowo – gospodarczą.
Przedogródek
–
sformułowanie
chętnie
używane
przez
teoretyków
architektury krajobrazu. Odnosi się do przestrzeni wokół wejścia do domu i
przyrównywana do swoistej wizytówki miejsca. To przestrzeń, w zasadzie o
funkcji głównie dekoracyjnej, skupiająca się po obu stronach chodnika (czy też
innego podejścia) jakim wchodzimy do domu. Obecnie w dobie fantazyjnych
wygibasów z kostki brukowej i przeróżnych metod rozwiązywania wejścia do
domu można przyjąć, ze przedogródek to cała zielona przestrzeń od frontu
domu, jaka widać zza tzw. płotu jak też po wejściu na posesję w drodze do
drzwi wejściowych. Zwróć uwagę, ze najczęściej domy na naszych działkach
praktyczny kurs projektowania ogrodu przydomowego I fajneogrody.pl
lokalizujemy tak, aby z przodu zostawić jak najmniej terenu, a cały ogród
„właściwy” rozgrywa się z tyłu domu, ew. z boków także. I bardzo dobrze!
Funkcja użytkowo – gospodarcza – jest związana głównie z lokalizowanym
od frontu wjazdem do garażu i podjazdem. Towarzysz im często altana
śmietnikowa. Podjazd staje się wówczas często wykonywaniem różnych
czynności gospodarczych tj. sprzątanie samochodu.
2. Strefa rekreacyjno – wypoczynkowa – spotyka się czasem w literaturze
rozdzielanie tych funkcji, co jest nie zbyt uzasadnione, jako że obecnie są one
tożsame. Strefa ta znajduje się najczęściej z tyłu budynku mieszkalnego i
służy domownikom do uprawiania sportu, rekreacji, odpoczynku itp.
Najczęściej jej podstawę stanowi trawnik. Można się pokusić o różnorakie
podziały tej strefy w przypadku dużych ogrodów. Można wówczas wyróżnić
„podstrefę” odpoczynku biernego, czynnego, strefę zabaw dla dzieci itd. Strefa
rekreacyjno – wypoczynkowa stanowi także funkcjonalne przedłużenie
salonu/pokoju dziennego i w „sezonie” spełnia takie funkcje.
3. Strefa gospodarcza – występuje głównie w obiektach na terenach wiejskich,
gdzie właściciele prowadzą działalność rolniczą, co skutkuje koniecznością
lokalizowania szeregu zabudowań i urządzeń w obrębie tzw. siedliska. Często
funkcja ta jest lokalizowana z boku budynku mieszkalnego lub na jego tyłach
(wówczas rekreacja jest przenoszona na bok, lub obie funkcje dzielą się
terenem na tyłach). Często części gospodarczej towarzyszy/sąsiaduje tzw.
strefa użytkowa.
4. Strefa użytkowa – miejsce uprawy warzyw i owoców. Obejmuje warzywnik,
sad, kompostownik i tego typu elementy użytkowe. Coraz częściej –
zwłaszcza właściciele
małych ogrodów oraz mieszkańcy miast i terenów
podmiejskich – rezygnują całkowicie z funkcji użytkowej, lub ograniczają ją do
kilku drzewek lub krzewów owocowych. Warzywnik zastępuje modna uprawa
ziół lub uprawa w pojemnikach, donicach.
5. Strefa komunikacyjna – to nieco naciągana strefa. Ciężko w zasadzie mówić
tu o strefie, gdyż przez strefą rozumiemy jakąś określoną powierzchnię trenu.
praktyczny kurs projektowania ogrodu przydomowego I fajneogrody.pl
Niemniej jednak gdyby patrzeć na strefy przez pryzmat funkcji to jest to jedna
z najważniejszych. Komunikacja ma przeróżną postać, a jej zadaniem jest
łączenie poszczególnych elementów ogrodu oraz łączenie ogrodu z domem i
otoczeniem. Chodniki, ścieżki, przedepty. Bruk, kamień, żwir, drewno, beton.
To wszystko stosujemy tworząc funkcję komunikacyjną.
Strefa izolacyjna – najczęściej ma postać pasa wysokiej zieleni ogradzającego
całość ogrodu od otoczenia (najczęściej wzdłuż) ogrodzenia. Może też wystąpić we
wnętrzu ogrodu oddzielając poszczególne strefy od siebie, lub służąc wyizolowaniu
wybranej np. gospodarczej. Zwróć szczególną uwagę na tę strefę ponieważ
zazwyczaj cenimy sobie prywatność i możliwość odcięcia od otoczenia. Warto
pamiętać aby bezpośrednio przy ogrodzeniu zaplanować roślinność raczej wyższą,
która nas oddzieli wizualnie, akustycznie i funkcjonalnie od otoczenia. Chyba, ze
celowo zamierzasz się z nim łączyć. Taki bufor może stanowić np. żywopłot z tuj
(żywotników) lub nasadzenia z gęstych roślin krzewiastych.
praktyczny kurs projektowania ogrodu przydomowego I fajneogrody.pl
Nie zawsze potrzebujesz wszystkich stref, a czasem może zdefiniujesz zupełnie
nowe, spoza podstawowej klasyfikacji. Może się okazać, że wyróżnisz 2-3 klasyczne
strefy i dodasz dwie zupełnie nowe, wynikające z twoich, indywidualnych potrzeb.
Powyższa klasyfikacja to tylko pewna pomoc i baza. Uważaj jednak by się zbytnio nie
rozdrabniać, bo się pogubisz. Klika stref to optimum! Początkującym zalecam moją
klasyfikację – jest uniwersalna i prosta.
Teraz kiedy udało ci się wyodrębnić rodzaje stref funkcjonalnych możesz
pogrupować elementy programowe tematycznie przypisując do stref.
Namawiam do grupowania i logicznego podziału na strefy. To ułatwia proces
projektowy. Jedną z podstawowych zasad projektowych jest ład i porządek (w
rozumieniu przeciwieństwa chaosu). Staramy się aby wszystko było spójne i
logiczne.
Zadanie domowe:
Na kopii planu ogrodu zaznacz kolorami strefy na jakie podzielisz ogród. Każdej
strefie przyporządkuj inny kolor. Możesz zakreskować wydzielone fragmenty
używając właściwego koloru. Użyj kredek, flamastrów lub innych kolorowych pisków.