Samozapłon gliceryny

1 Samozapłon gliceryny ABSTRAKT Manganian (VII) potasu w zetknięciu z gliceryną po krótkim czasie powoduje jej samozapłon. ZASTOSOWANIE / SŁOWA KLUCZOWE  manganian (VII) potasu (nadmanganian potasu), gliceryna, samozapłon MATERIAŁY – miseczka ceramiczna (najlepiej parowniczka) – kilka kropli gliceryny – łyżeczka manganian (VII) potasu (nadmanganianu potasu) UWAGA: BEZPIECZEŃSTWO ! Doświadczenie jest bardzo niebezpieczne ze względu na otwarty ogień! KMnO4 i produktami reakcji można się pobrudzić. Należy używać rękawiczek i okularów ochronnych. WARUNKI SZCZEGÓLNE Doświadczenie należy wykonywać z dala od przedmiotów łatwopalnych. Ściśle ciekawa lekcja – materiały dla nauczycieli © Fundacja Partners Polska i Centrum Nauki Kopernik 2009 2 WYKONANIE Rozdrobnij tabletki nadmanganianu potasu i usyp z nich stożek w miseczce. Za pomocą słomki na nadmanganian potasu wlej trzy krople gliceryny. Po upływie ok. 1 minuty powstanie wysoki liliowy płomień i dużo iskier. WYTŁUMACZENIE Początkowo, gdy nie obserwujemy jeszcze zmian w układzie, zachodzi względnie powolne utlenianie gliceryny nadmanganianem potasu. Proces ulega znacznemu przyspieszeniu wraz ze wzrostem ilości wytwarzanego w tej reakcji ciepła, aby w końcu doprowadzić do zapłonu substratów. Gliceryna w obecności silnego utleniacza, jakim jest nadmanganian potasu, utlenia się do dwutlenku węgla i wody. Proces ten można zilustrować równaniem reakcji: 14 KMnO 4 + 4 C 3 H 5 (OH) 3  7 K 2 CO 3 + 7 Mn 2 O 3 + 5 CO 2 + 16 H 2 O Po zakończeniu reakcji, na miejscu KMnO 4 pojawia się ciemnozielony proszek – barwa ta jest charakterystyczna dla związków manganu na VI stopniu utlenienia i wskazuje na obecność manganianu (VI) potasu K 2 MnO 4 , powstałego obok Mn 2 O 3 . Ściśle ciekawa lekcja – materiały dla nauczycieli © Fundacja Partners Polska i Centrum Nauki Kopernik 2009