Dziatwa dobre wychowanie, a lud miejscowy ,,zbudowanie

Transkrypt

Dziatwa dobre wychowanie, a lud miejscowy ,,zbudowanie
W Morawicy obok kościoła parafialnego znajduje się budynek szkolny, który blisko sąsiaduje
z klasztorkiem Sióstr Felicjanek. Ścisłe sąsiedztwo szkoły i Zgromadzenia Sióstr Felicjanek w Morawicy
ma swoje głębokie uzasadnienie we wspólnych korzeniach i wspólnym działaniu w kierunku, aby
Dziatwa dobre wychowanie, a lud miejscowy ,,zbudowanie” właściwe miały Szkoła w Morawicy
została założona w 1815 roku przez księżną Izabellę z Czartoryskich Lubomirską (zm. 1816),
ówczesną właścicielkę Morawicy i dziedziczkę hrabstwa tenczyńskiego. Pierwotnie był to mały,
drewniany budynek w ogrodzie, mieszczący jedną izbę szkolną i mieszkanie dla nauczyciela.
Jednoklasowa szkoła ludowa, prowadzona przez jednego nauczyciela funkcjonowała w Morawicy od
czasu założenia szkoły aż do 1875 roku. Celem działalności szkoły ludowej było ogólne kształcenie
dzieci. W 1875 roku z powodu dużej liczby uczęszczających do morawickiej szkoły uczniów trzeba
było dodatkowo wynająć drugą izbę i zaangażować do nauki drugiego nauczyciela. Budynek szkolny
cały czas wymagał dalszej rozbudowy, gdyż liczba uczniów wciąż wzrastała. Do szkoły w Morawicy
uczęszczały wówczas dzieci z Aleksandrowic, Brzoskwini, Cholerzyna, Chrosnej, Kleszczowa i
Morawicy. W 1878 roku Rada Szkolna Okręgowa w Krakowie poleciła gminie, aby wybudowała w
Morawicy nowy budynek szkolny. Przygotowano plany i kosztorys nowej inwestycji. Jednak
szacunkowy koszt budowy nowego budynku szkolnego wynoszący 12.000 złr. przerastał możliwości
finansowe włościan z Morawicy. Rozumiejący trudne położenie ubogich parafian ks. Józef
Krzemieński proboszcz parafii morawickiej (1877 – 1892), korzystając z pobytu w Morawicy w 1878
roku Katarzyny hr. Adamowej Potockiej (1825 –1907) i ks. Albina Dunajewskiego, późniejszego
biskupa krakowskiego, poprosił o pomoc w budowie szkoły i o pośrednictwo w sprowadzeniu Sióstr
Felicjanek do pracy w szkole. Prośba została przyjęta. Rodzina hrabiów Potockich wybudowała w
Morawicy murowany dom o dwu salach szkolnych i osobny murowany budynek klasztorny dla sióstr.
Siostry Felicjanki objęły też kierownictwo tutejszej szkoły. Uroczystego poświęcenia budynku
szkolnego i mieszkania sióstr dokonał w niedzielę 17 X 1880 roku ks. bp Albin Dunajewski. W 1879
roku do morawickiej szkoły uczęszczało 275 dzieci, a w roku 1886/1887 ich liczba wzrosła do aż do
511. W 1887 roku z uwagi na wciąż rosnącą liczbę dzieci uczęszczających do szkoły w Morawicy,
dzięki ofiarności rodziny hrabiów Potockich, udało się wybudować drugi piękny budynek o trzech
dużych salach szkolnych. W kolejnych latach przysposobiono do zajęć szkolnych, dalsze dwie sale,
które zostały nadbudowane nad salami znajdującymi się na parterze. 9 IV 1916 roku została otwarta
szkoła w Brzoskwini, a od roku 1919 w Cholerzynie, tym samym zmniejszyła się liczba dzieci w szkole
morawickiej. W 1925 roku na mocy rozporządzenia Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego
szkoła w Morawicy została uznana za 6-klasową o 7 latach nauki. Poziom szkoły był wysoki. Siostry
nauczycielki miały dobre przygotowanie, gdyż nie tylko posiadały wymagany patent, ale kończyły tzw.
Wyższe Kursy Naukowe (WKN). Znały języki obce i uczyły dzieci: języka niemieckiego i języka
francuskiego. Po II wojnie światowej szkoła była 7-klasową. W latach 1948 –1950 siostry felicjanki
zostały zwolnione z nauczania w szkole.
Tekst: Maria Kwaśnik
Historia szkoły – lata 1950
Początek lat pięćdziesiątych to bardzo trudny okres dla szkoły. Jej kierowniczką została Pani
Zofia Kotulska. Główne problemy to braki sal lekcyjnych w funkcjonującym nadal drewnianym
budynku, niewystarczające ilości podręczników ze względu na wysokie ceny, trudności w zakupie
drewna opałowego. Pracujący tu nauczycieli borykali się z trudnymi warunkami mieszkaniowymi i
aprowizacyjnymi, a rodzice dzieci z trudnościami finansowymi - powojenna bieda dotknęła wszystkich.
Dodać do tego należy przeludnienie i ciasnotę w klasach (do 58 uczniów) oraz dużą absencję dzieci w
szkole spowodowaną ich udziałem w sezonowych pracach polowych w gospodarstwach rodziców
(sadzenie ziemniaków, sianokosy, wykopki). Trudnością nie do pokonania okazał się też brak
współpracy rodziców ze szkołą, ze względu na nieufny stosunek rodziców do lansowanego wówczas
kierunku wychowania i do zmieniającej się stale grupy nauczycieli.
W Morawicy znajdował się mały dworek będący własnością Potockich. Ostatni właściciele
Andrzej i Maria Jaworowscy, po wprowadzeniu w 1944 r. reformy rolnej utracili swą posiadłość.
Została ona rozdzielona między robotników dworskich i ludność wsi. W Pałacu pierwotnie
zamieszkiwało kilka rodzin. W późniejszych latach mieściła się w nim szkoła rolnicza. Miał też nim swą
siedzibę Urząd Gminy. Po jego likwidacji oddano Pałac do użytku szkole. Początek nowej dekady był
znamienny w życiu szkoły, gdyż wieńczył 3 letnie przygotowania do nadania szkole imienia patrona kpt. pil. Mieczysława Medweckiego. Uroczystość odbyła się 10 października 1980 r.
Żona kapitana p. M. Medwecka - Rospond odsłoniła tablicę pamiątkową, ufundowaną przez Zakład
Opiekuńczy Szkoły – Włókienniczą Spółdzielnię Pracy ,,Alfa”. Kurator Oświaty i Wychowania w
Krakowie wręczył dyrektor szkoły p. Janinie Greli akt nadania imienia szkole. Przemówienie
okolicznościowe wygłosili między innymi: p. M. Medwecka- Rospond, współtowarzysze broni Kapitana:
mjr Stefan Szubert z Warszawy, kpt. Władysław Rewakowicz z Poznania oraz zaproszeni goście:
harcmistrz Kazimierz Wnetrzycki i ppłk mgr Prokopowicz z JW. w Balicach. Największym wydarzeniem
kolejnego roku szkolnego 1984/85 było powołanie w październiku 1984 r. Społecznego Komitetu
Budowy Szkoły.
Po powstaniu SKOS wszyscy mieszkańcy Morawicy opodatkowali się na pięć lat po około 1
tys. zł rocznie od numeru domu. SKBS rozpoczął starania o zgromadzenie potrzebnej dokumentacji.
Wystąpiono do Naczelnika Gminy z prośbą o wydanie informacji o terenie. W październiku 1984 roku
zorganizowano imprezę poświęconą Patronowi połączoną z przekazaniem szkole portretu kpt. pil. M.
Medweckiego przez artystę, rzeźbiarza – p. Tadeusza Korpaka, mieszkańca Morawicy. W uroczystości
uczestniczyła p. M. Medwecka- Rospond, żona kpt. pil. M. Medweckiego. W roku szkolnym 1986/ 87
odnotowano duży postęp w pracach związanych z budową nowej szkoły. Biuro ,,Miastoprojekt” jako
pierwsze odpowiedziało na apel działaczy krakowskiego Komitetu NCPS podejmując się wykonania
społecznie projektu szkoły dla Morawicy.
Budowa nowej szkoły weszła do planu na lata 1987-90. Szkoła w Morawicy została przyjęta do
Wojewódzkiego planu placówek ,,wybudowanych przy udziale sił społecznych”, miała być gotowa w
1990r. Niestety w lutym 1989 r. na adres SKBS w Morawicy dotarło pismo z Wydziału Planowania
Przestrzennego Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budownictwa Miasta Krakowa, informujące, że
,,zgodnie z planem przestrzennego zagospodarowania lokalizacja szkoły (wg dokumentacji
Miastoprojektu) jest niemożliwa. Wiosną 1992 r. zakupiono i zmodernizowano dla celów szkolnych
budynek po zlikwidowanym Zakładzie Włókienniczej Spółdzielni ,,Alfa”. Warunki lokalowe szkoły
uległy poprawie, jednak praca i nauka w trzech oddalonych od siebie budynkach nie należy do
najłatwiejszych.
Aktualnie w związku z pozyskaniem działki pod budowę nowej szkoły i zabezpieczeniem w budżecie
Gminy środków finansowych (pozyskano je ze sprzedaży mienia wiejskiego należącego do wsi
Morawica), pojawiła się możliwość budowy szkoły. Na otwarciu parafialnej sali gimnastycznej w dniu
12 czerwca 2009 roku wybudowanej przez księdza proboszcza Władysława Palmowskiego, któremu
bardzo leży na sercu powstanie nowej szkoły w Morawicy, Wójt Gminy Liszki - Wacław Kula i Starosta
Krakowski – Józef Krzyworzeka obiecali pomoc w jak najszybszym rozpoczęciu tej inwestycji. Mamy
nadzieję, że w 2010 roku prace przy jej budowie ruszą pełną parą.
dyr. szkoły Genowefa Burmistrz