Przewiduj, planuj, decyduj, zarządzaj
Transkrypt
Przewiduj, planuj, decyduj, zarządzaj
Raport MSI Polska czerwiec 2010 www.msipolska.pl Przewiduj, planuj, decyduj, zarządzaj ERP/MRP, BI Jak zmniejszyć koszty działania przedsiębiorstwa z użyciem systemów IT typu ERP/MRP oraz BI Oferta na polskim rynku, przykłady wdrożeń, opinie ekspertów REDAKCJA Redaktor Elżbieta Jaworska [email protected] Współpraca Damian Żabicki Account Manager Beata Wołek [email protected] Marketing Aleksander Poniatowski [email protected] Administracja/prenumerata Anna Jedlińska [email protected] Druk i oprawa Raport MSI Polska Przewiduj, planuj, decyduj, zarządzaj ERP/MRP, BI Drukarnia Taurus W raporcie: Oprogramowanie klasy ERP ............................................................................................... 4 Tabela: Dostawcy systemów ERP na polskim rynku - produkty ........................................................6, 8, 10, 12,14, 16, 17 Tabela: Użytkownicy systemów ERP w Polsce ...........................................................21 Tabela: Dostawcy systemów ERP na polskim rynku - firmy ..................................22 Systemy CMMS ......................................................................................................................34 Business Intelligence – rozwiązania na bezpieczną przyszłość ...........................35 Tabela: Przegląd rynku dostawców systemów BA (Business Analytics) w Polsce ...........................................................................................36 Trendy: W jakim kierunku rozwiną się systemy BI w trudnej sytuacji ekonomicznej ...................................................................................41 WYDAWNICTWO Trade Media International Holdings sp. z o.o. ul. Wita Stwosza 59 A, 02-661 Warszawa tel. +48 22 852 44 15, faks +48 22 899 30 23 www.trademedia.us Prezes zarządu Michael J. Majchrzak [email protected] Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji i skracania tekstów oraz zmiany ich tytułów. Nie zwracamy tekstów niezamówionych. Nie odpowiadamy za treść reklam i ogłoszeń. Spis reklamodawców: BPSC SA ......................................................................................................... 23 EQ System Sp. z o.o. ........................................................................................ 9 InsERT ............................................................................................................. 25 IT.integro Sp. z o.o. ......................................................................................... 27 Macrologic ......................................................................................................... 7 REKORD Systemy Informatyczne Sp. z o.o. .................................................... 13 SAGE Sp. z o.o. ................................................................................... IV okładka SIMPLE SA ........................................................................................................ 5 Simple Sp. z o.o. .............................................................................................. 15 TETA SA ........................................................................................................... 18 ZT Systems and Solutions for Industry ........................................................... 11 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 3 Raport MSI Damian Żabicki Przewiduj, planuj, decyduj, zarządzaj Oprogramowanie klasy ERP Dynamika rynku ERP w Polsce, liczona wartością licencji, była ujemna już w 2008 r. – wystąpił wtedy spadek o 5% - wynika z raportu DiS opublikowanego w maju 2009 r. Analitycy prognozowali wtedy dwuprocentowy spadek rynku ERP w 2009 r., może się jednak okazać, że był on nawet nieco głębszy. Przyszłość rynku systemów ERP w Polsce wcale jednak nie wygląda tak ponuro. – Małe i średnie przedsiębiorstwa często dopiero teraz wdrażają po raz pierwszy systemy klasy ERP – uważa Andrzej Dyżewski, prezes Biura Badawczo-Analitycznego DiS. – Kiedyś nie było ich na to stać. Obecnie pojawiło się mnóstwo nowych mechanizmów finansowania tego typu inwestycji. W dużych przedsiębiorstwach sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Obecnie albo migrują od nierozwijanych już produktów ERP, albo wybierają pewne obszary funkcjonalne, których im do tej pory brakowało, np. Business Intelligence. Często też przedsiębiorstwa wychodzą poza standardowe specyfikacje wzorców ERP. Poszukują np. systemów wspierania logistyki czy opcji mobilnych dla użytkowników pracujących w terenie. Kilkanaście lat wstecz komputery nie były jeszcze stosowane na tak szeroką skalę. Dziś trudno sobie wyobrazić jakąkolwiek firmę bez oprogramowania komputerowego. Systemy IT coraz częściej znajdują zastosowanie w zarządzaniu nie tylko wybranymi procesami, ale i całą firmą. ERP (Enterprise Resource Planning) to określenie systemów informatycznych znajdujących zastosowanie przy wspomaganiu zarządzania przedsiębiorstwem lub grupą przedsiębiorstw, które ze sobą współdziałają. Poszczególne elementy aplikacji odpowiedzialne są nie tylko za gromadzenie danych, ale i za ich przetwarzanie. Funkcje systemów klasy ERP zapewniają optymalizację wszystkich zasobów przedsiębiorstwa i procesów w nim zachodzących. Większość aplikacji cechuje się budową modułową, w ramach której w poszczególnych elementach dochodzi do wymiany informacji. Dostępne na rynku systemy klasy ERP różnią się między sobą i mogą być wyposażone w dodatkowe moduły, np. odpowiedzialne za zarządzanie transportem, za controlling czy zarządzanie projektami. Decydując się na wdrożenie systemu ERP, pamiętać należy o elastyczności umożliwiającej dostosowanie poszczególnych funkcji i modułów do indywidualnych wymagań przedsiębiorstwa. Raport ma na celu z jednej strony przedstawienie preferencji i oczekiwań potencjalnych klientów, zaś z drugiej - zaprezento- wanie kilkudziesięciu systemów ERP producentów z Polski i zagranicy, wskazanie kierunku zmian oraz korzyści, jakie przyniesie wdrożenie systemu ERP. Po stronie nabywcy Podczas badania ankietowego przeprowadzonego w maju br. wśród czytelników portalu MSI Polska pytano, czy w przedsiębiorstwie planowany jest zakup systemu klasy ERP/MRP (wykres 1). Ponad 60% ankietowanych podkreśliło, że korzysta z takiego systemu. Około 20% respondentów deklaruje, że w ich firmie w najbliższym czasie planowany jest zakup systemu ERP. Na decyzję o zakupie systemu wpływ ma również kryzys, bowiem 10% ankietowanych przedsiębiorstw zamierza dokonać zakupu dopiero po zakończeniu spowolnienia gospodarczego. „Nie korzystamy i nie widzimy takiej potrzeby” – takiej odpowiedzi udzieliło 5% respondentów. Raport MSI Polska został oparty na danych pochodzących z ankiet wysłanych do producentów systemów ERP obecnych na polskim rynku. Oczywiście, nie jest to pełny obraz rynku. Żeby go uzyskać, należałoby uwzględnić wszystkie systemy ERP działające w Polsce, wdrażane i zaplanowane – raport pokazuje jedynie rynkową ofertę, a nie stopień jej wykorzystania. 4 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek ERP Redakcja MSI Polska pytała również o kryteria, jakimi kierują się przedsiębiorstwa podczas podejmowania decyzji o zakupie systemu ERP (wykres 2). Ankietowani wymieniali na pierwszym miejscu funkcjonalność, następnie koszty eksploatacji, koszt zakupu oraz serwis powdrożeniowy. Dla nieco mniej niż połowy ankietowanych ważna jest możliwość integracji z innymi systemami oraz marka (referencje) dostawcy. Najmniejszą wagę ankietowani przywiązują do potencjalnych zysków oraz marki producenta. W ankiecie znalazło się także pytanie dotyczące korzyści wynikających z wdrożenia systemów ERP/MRP. Respondenci wymieniali takie funkcje jak: ● redukcja kosztów produkcji, ● sprawniejsza organizacja firmy, ● integracja, standaryzacja dla celów zarządczych, ● wzrost obrotów bez zwiększania personelu, ● jednolita struktura danych, ● automatyzacja procesów biznesowych, ● raporty, ● powtarzalność procesów, ● funkcjonowanie firmy niezależnie od człowieka, ● pilnowanie terminów, ● dostosowanie do unijnego prawa, ● jeden dostawca: „wszystko w jednym systemie”, ● oszczędność czasu, ● planowanie i efektywna organizacja logistyki, ● łatwość rozliczania kosztów zlecenia, uporządkowany obieg dokumentów, ● wgląd do bazy danych i wielu informacji o kliencie od ręki, ● łatwa rejestracja zapytań, ofert, zamówień, widoczne powiązania dokumentów, etapów, terminów realizacji, ● aktualność informacji, ● wspomaganie zarządzania procesami i zasobami. ERP w przemyśle W opinii dostawców rozwiązań klasy ERP niemal każde przedsiębiorstwo dysponuje już jakimś systemem IT. Dużym uznaniem cieszą się moduły finansowo-księgowe, kadrowo-płacowe czy Raport MSI Dostawcy systemów ERP na polskim rynku Dostawca produktu Nazwa systemu 7milowy oraz BCC Biuro Projektowania Systemów Cyfrowych CLeAR Comarch Epicor Software Poland SAP Impuls 5 Clear-Pro Comarch CDN XL Epicor 9 Nazwa i narodowość producenta systemu SAP AG, Niemcy Biuro Projektowania Systemów Cyfrowych CLeAR, Poska Comarch, Polska Epicor, USA Od kiedy rozwiązanie oferowane jest w Polsce? od 1995 r. od 2005 r. od 2007 r. od 1997 r. od 2007 r. Główne moduły SAP: - FI - rachunkowość finansowa, - FI-AA - księgowość środków trwałych, - TR - budżetowanie i zarządzanie środkami pieniężnymi, - CO – kontroling, - PS - zarządzanie przedsięwzięciami, - IM - zarządzanie inwestycjami, - SD - sprzedaż i dystrybucja, - MM - gospodarka materiałowa, - PP – produkcja, - QM - zarządzanie jakością, - PM - remonty i utrzymanie ruchu, - HR - kadry i płace Funkcje: - finanse, księgowość, koszty, budżetowanie - kadry, płace, - środki trwałe, - Intrastat, - zarządzanie produkcją (MRP), - gospodarka materiałowa, - gospodarka remontowa, - dystrybucja, - transport, - CRM, - zarządzanie obiegiem dokumentów, - odzież robocza i wyposażenie pracownika, - zarządzanie produkcją procesową, Funkcje: - mini CRM: katalog kontrahentów, zamówienia (od odbiorców i do dostawców), ofertowanie - generator zamówień, - zintegrowana księga przychodów i rozchodów, - sterowanie zaopatrzeniem, śledzenie dostaw, - „słownik indeksów”, baza kart technologicznych wyrobów i półwyrobów, - zarządzanie zasobami i monitorowanie zapasów, planowanie potrzeb materiałowych, - ewidencja magazynowa, stany alarmowe, kartoteki, - planowanie produkcji, kontrola realizacji zleceń produkcyjnych, - kalkulacje kosztów wytworzenia wyrobów i półwyrobów, zamówień, zleceń, - obsługa sprzedaży, kalkulacje cen, - rozliczanie kosztów produkcji (materiały, półwyroby, pracochłonność, narzędzia, usługi obce) Moduły: - Administrator (zarządzanie systemem, czyli jego szeroka parametryzacja, definiowanie uprawnień użytkowników oraz kontrola danych), - Sprzedaż (pełna obsługa zakupów, sprzedaży krajowej i zagranicznej oraz gospodarki magazynowej), - Zamówienia (obieg dokumentów w systemie zaprojektowano według normy ISO), - Pulpit Kontrahenta (zdalna obsługa sieci sprzedaży w modelu B2B), - Import (obsługa zakupów zagranicznych), - Produkcja (narzędzia do kompleksowego zarządzania produkcją oraz definiowania i wytworzenia produktów) System klasy ERP napisany w 100% w architekturze SOA z wykorzystaniem technologii usług internetowych. Wspiera wiele rodzajów produkcji, m.in. DTO (Design To Order), ETO (Engineering To Order), MTO (Make To Order), a także produkcję masową. System zawiera także funkcje APS (Advanced Planning and Scheduling) oraz S&OP (Sales and Operations Planning). Dodatkowo wspiera JiT (Just in Time) i kanban b.d. gospodarka narzędziowa, elektroniczna akceptacja faktur obsługa kodów paskowych, księga przychodów i rozchodów, system poczty wewnętrznej z automatycznymi powiadomieniami, automatyczna faktura do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów i dokument Intrastat skuteczne zarządzanie łańcuchem dostaw, bardziej elastyczne planowanie produkcji, kompleksowa obsługa reklamacji; „Drążenie danych” – więcej niż informacje; dostęp do informacji zawsze i wszędzie; pełna obsługa działań serwisowych; mobilnie – czyli jeszcze lepiej, szybciej, skuteczniej; obsługa transakcji krajowych w walucie obcej; zarządzanie siecią przedstawicieli handlowych (planowanie i rejestracja wizyt handlowych, pracownika, rejestracja wydatków związanych z wizytą, rejonizacja kontrahentów); nowe formularze podatkowe Najnowsza wersja systemu została wprowadzona w marcu 2010 r. W 2009 r. dostępna była wersja systemu z końca 2008 r. sprzęt: skalowany w zależności od potrzeb klienta - dla określonych systemów, jakie klient chce mieć zainstalowane sprzęt: IBM, Sun, HP sprzęt: stacja robocza klasy Pentium w zależności od potrzeb konkretnego klienta i konkretnego wdrożenia b.d. system operacyjny: AIX, HP-UX, IBM i5/OS, Linux, Solaris, Windows, z/OS system operacyjny: UNIX, Windows NT, Linux, OS/390/AIX system operacyjny: Windows Vista i niższe system operacyjny: Windows Server, Linux, HP UNIX system baz danych: IBM DB2 (Linux, UNIX, Windows, i5/OS, z/OS), Microsoft SQL Server, Oracle, SAP MAXDB system baz danych: Oracle system baz danych: MySQL inne: platforma dla MySQL, np. Linux system baz danych: Microsoft SQL, OpenEdge/Progress 7milowy: Minimax Polska; BCC: Kulczyk Tradex sp. z o.o. Defro SIZEI Funkcje wykonywane przez system ERP Nowe funkcje dodane w 2009 r. Środowisko Przykłady wdrożeń systemu w przemyśle w 2009 r. 6 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Lubelska Wytwórnia Dźwigów Osobowych Lift Service SA Entra Rynek ERP magazynowe oraz wspomagające obsługę sprzedaży. Wdrożenia systemów informatycznych obejmowały dotychczas w pierwszej kolejności spełnienie wymagań formalno-prawnych oraz poprawę obsługi procesów, bez których przedsiębiorstwo nie może funkcjonować. W efekcie takiego podejścia w większości przedsiębiorstw wiele problemów związanych ze wspomaganiem zarządzania nadal jest rozwiązywanych poza systemem ERP, ręcznie lub za pomocą arkuszy kalkulacyjnych. Obszary, w których niezbędna jest poprawa obsługi informatycznej to planowanie operacyjne rozumiane jako planowanie sprzedaży, harmonogramowanie produkcji, rozwinięcie MRP i kolejkowanie zadań. Przedsiębiorstwa często nie stosują żadnego systemu wspomagającego zarządzanie produkcją lub wykorzystują jedynie proste rozwiązania, ograniczające się do technologicznego przygotowania produkcji, wystawiania zleceń i bilansowania potrzeb materiałowych. Do słabo zinformatyzowanych obszarów należy także rachunkowość zarządcza, skupiająca się jedynie na rachunkowości finansowej. Nie najlepiej zinformatyzowany jest także obszar planowania dystrybucji, utrzymania ruchu oraz kontroli jakości. Jak podkreślają dostawcy IT, sektor przemysłowy jest najbardziej zainteresowany systemami klasy ERP. To grupa pośrednia między firmami państwowymi, w których systemy klasy ERP nie są jeszcze popularne, a spółkami teleinformatycznymi, które dawno dostrzegły korzyści płynące z posiadania takich rozwiązań. Firmy przemysłowe wymagają nadzorowania obsługi skomplikowanych procesów, z którymi nie zawsze jeden system był w stanie sobie poradzić. Z kolei w branży logistycznej dużym uznaniem cieszą się aplikacje do zarządzania łańcuchem dostaw czy przepływami pracy (workflow) oraz analityką biznesową (BI). Zastosowanie systemów ERP z roku na rok jest coraz bardziej powszechne. W okresie kryzysu inwestycje w zakresie IT w dużej mierze zdeterminowane są kondycją branży. Ale pomimo wolniejszego tempa wzrostu gospodarczego firmy ciągle szukają sposobów na poprawę efektywności działalności operacyjnej. Odkrywają również nowe funkcje stosowanych systemów IT i implementują je we wszystkich obszarach zarządzania przedsiębiorstwem. Kluczową kwestią jest złożoność procesów w firmie i złożoność świadczonych usług. Im więcej procesów zachodzi w przedsiębiorstwie, tym bardziej odczuwalne są korzyści z wdrożenia oprogramowania. Śmiało zatem można sformułować wniosek, że wykorzystanie ERP w sektorze przemysłowym jest jeszcze stosunkowo niewielkie, co czyni ten sektor bardzo atrakcyjnym dla dostawców IT. Świadomość informatyczna polskich małych i średnich firm z sektora przemysłowego zdecydowanie poprawia się. Do wy- Opis firmy i oferta: Macrologic SA dostarcza przedsiębiorstwom rozwiązania informatyczne wspomagające realizację ich celów biznesowych. Wspieramy Klientów w podejmowaniu strategicznych decyzji i dostarczamy wiedzy o sytuacji ich przedsiębiorstwa. Z rozwiązań Macrologic SA korzysta stale ponad 2000 przedsiębiorstw z różnych branż. Nasi klienci to liderzy na swoich rynkach, firmy o wysokim poziomie organizacyjnym. Wspieramy klientów w realizacji celów biznesowych przez efektywne wykorzystanie systemów informatycznych. Naszym głównym produktem jest pakiet rozwiązań z rodziny Xpertis, wspierający dziedziny prowadzenia biznesu takie jak: ● planowanie zasobów (ERP), ● zarządzanie wiedzą (KM, CRM), ● analizy zarządcze (BI). Z wykorzystaniem technologii informatycznych modelujemy procesy biznesowe realizowane zarówno w zarządzaniu operacyjnym – produkcja, logistyka, sprzedaż i marketing, jak i w działalności pomocniczej – księgowość, płace, środki trwałe. Dzięki współdzieleniu i wymianie informacji (obieg informacji) pomagamy prognozować i planować przyszłe działania z wykorzystaniem pełnej wiedzy istniejącej wewnątrz przedsiębiorstwa (finanse, controlling) z zachowaniem norm jakościowych (zarządzanie jakością). Znajomość specyfiki różnych branż zaowocowała powstaniem indywidualnych rozwiązań wspomagających zarządzanie wszelkimi rodzajami przedsiębiorstw. Dedykowane moduły w ramach rozwiązania Xpertis współpracują z oprogramowaniem specjalistycznym dla branż, a także urządzeniami zewnętrznymi – na przykład urządzenia mobilne, czytniki, sieci radiowe, systemy wagowe, rejestratory czasu pracy oraz liczniki klientów. Rozwiązanie Xpertis otrzymało certyfikaty zgodności z systemem Windows Vista i 7 oraz Certyfikat Suse Linux Ready. Uniwersalny interfejs użytkownika systemu Xpertis potwierdza przewagę technologiczną Macrologic nad innymi producentami systemów ERP na polskim rynku. Wszystkim, którzy zastanawiają się, co wybrać: Windows? Linux? – my mówimy: Java! Dane teleadresowe: Macrologic SA Ul. Kłopotowskiego 22 03-717 Warszawa www.macrologic.pl [email protected] +48 22 511 81 15 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 7 Raport MSI Dostawcy systemów ERP na polskim rynku Dostawca produktu Epicor Software Poland EQSystem FQS Poland HEUTHES Hogart Business Systems Epicor iScala Asprova APS PRO-NES ISOF (Internetowy System Obsługi Firmy) Oracle JD Edwards EnterpriseOne Nazwa i narodowość producenta systemu Epicor, USA Asprova APS, Asprova Corporation, Japonia Fujitsu, Japonia HEUTHES, Polska Oracle, USA Od kiedy rozwiązanie oferowane jest w Polsce? od 1992 r. od 2010 r. (kwiecień) od 2009 r. od 2001 r. od 1995 r. Funkcje wykonywane przez system ERP iScala to kompletny, zintegrowany system wspierający zarządzanie w średnich firmach produkcyjnych, handlowych i usługowych. iScala zawiera pakiet funkcji, rozwijanych od 30 lat, który odpowiada potrzebom nawet bardzo rozbudowanych przedsiębiorstw. Funkcje: - zarządzanie finansami, - produkcja, - zarządzanie serwisem, - logistyka, - zarządzanie łańcuchem dostaw (SCM), - analizy i raporty, - zarządzanie umowami, - zarządzanie projektami, - zarządzanie relacjami z klientem (CRM), - kadry i płace BOM (Bill of Material) – kartoteka strukturalna, MRP (Manufacturing Resource Plannig) – planowanie zasobów produkcyjnych, FCR (Finite Capacity Rough Scheduling) – szkicowanie harmonogramu przy ograniczonej zdolności, FCS (Finite Capacity Scheduling) – harmonogramowanie przy ograniczonej zdolności, SO (Sales Option) – zamówienia sprzedaży, PO (Purhcase Option) – zamówienia zakupu, KPI (Key Performance Indicators) – kluczowe wskaźniki wydajności, Resource Lock – blokowanie zasobów, Time Constraint Max – maksymalne czasowe ograniczenie, Event – zarządzanie zdarzeniami, Optimization – logika optymalizacji, GUI (Graphic User Interface) – zarządzanie graficznym interfejsem użytkownika Funkcje: - śledzenie zamówień, - produkcja seryjna według składu produktu (przemysł chemiczny), - kontrola partii produktu i sprawdzanie ważności (przemysł spożywczy), - składanie zamówień na dostawy materiałów, - alokacja zapasów magazynowych w innych fabrykach, kontrola dostaw - traceability - śledzenie procesu produkcji począwszy od surowca, poprzez WIP (Work In Progress) aż po numer seryjny wytworzonego produktu, zarządzanie kosztami standardowymi i rzeczywistymi (według Seiban), zestawienie kosztów całkowitych na jednostkę dla każdego zamówienia produkcyjnego, monitorowanie w czasie rzeczywistym kalkulacji kosztów w oparciu o tzw. wartość produkcji w toku WIP Funkcje: - CRM Operacyjny, - CRM Analityczny, - CRM Marketingowy, - CRM Sprzedażowy, - CRM Serwisowy, - CRM Zadaniowy, - DMS, - sprzedaż, - zakupy, - oferty, - zamówienia od klientów, - zamówienia do dostawców, - dystrybucja, - zarządzanie magazynem, - Centrum Dowodzenia, - raporty, - Dashboard, - rachunkowość System adresowany do przedsiębiorstw o profilu produkcyjnym i dystrybucyjnym (np. branża spożywcza, konstrukcyjnobudowlana, dystrybucyjna, farmaceutyczna) wraz z uwzględnieniem ich specyficznej produkcji, zarządzania projektami oraz obsługą działalności serwisowej (finanse, produkcja, dystrybucja). Od strony technologicznej warstwa narzędziowa JD Edwards została zintegrowana z komponentami Oracle Middleware, zyskując możliwość współpracy w ramach architektury SOA. System zapewnia szybkość wdrażania i łatwość zarządzania Nowe funkcje dodane w 2009 r. rozbudowana funkcja S&OP, obsługa JiT w produkcji; iScala Distribution Planning – nowy moduł; iScala Forcast Pro – nowe narzędzie do prognozowania; iScala EPM – nowe narzędzie analityczne Graphical Master View system nieustannie rozwijany, nowe funkcje dodawane na bieżąco face-lifting interfejsu systemu, graficzne diagramy obiegów, harmonogramy dla dokumentów w obiegach, reguły w obiegach, TAPIR, wirtualizacja kopii bezpieczeństwa nowy moduł odpowiedzialny za obsługę projektów rządowych i samorządowych (budżetówka) w pełni zintegrowany z pozostałymi modułami, co umożliwia pełną kontrolę całego łańcucha procesów; powstało wiele udoskonaleń funkcji zarządzania zleceniami sprzedaży; do modułu SCM (Supply Chain Management) dodano nową funkcję Supply Chain Modeler, udoskonalono sposób kontroli księgowań itd. Środowisko sprzęt: b.d. sprzęt: zalecane procesory powyżej Pentium 4, wymagane - powyżej 1 GB pamięci operacyjnej, 3 GB - w przypadku przetwarzania powyżej 100 000 operacji; * sprzęt: Windows Server 2003, serwer 2 GB lub wyższy, drukarki sprzęt: x86 sprzęt: Intel/AMD, IBM iSeries, IBM pSeries, HP, Sun Microsystems system operacyjny: Windows Server, Linux, HP UNIX System operacyjny: 32-bitowy: Windows Vista (powyżej w. 5), XP, 2000, Windows Server 2008 (pow. w. 7.0.0), 2003, 2000; 64-bitowy: Windows Server 2008 (pow. w. 7.0.0), 2003; wymagane powyżej 300 MB wolnej powierzchni dyskowej system operacyjny: stacje robocze: Windows XP, Vista, Windows 7; serwer: Linux, Windows system operacyjny: Linux; środowisko klienta: Windows, Linux, Apple system operacyjny: Windows, UNIX (HP, Sun, IBM) system baz danych: Microsoft SQL, OpenEdge/Progress system baz danych: b.d. system baz danych: FireBird SQL system baz danych: PostgreSQL system baz danych: Oracle, Microsoft SQL, IBM DB2 Dendro G.W. Maschinenfabrik, PT.Indonusa Computer System, Hitachi Electronic Devices, Georg Jordan, Styria Compa Arcuri, Trimet Aluminium b.d. P.W. Centel sp. z o.o. Immergas, Owens-Illinois Jarosław – Centrum Maszyn Serwisowych, Shimano, Sic Lazaro Nazwa systemu Przykłady wdrożeń systemu w przemyśle w 2009 r. 8 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek ERP Skąd wynika wzrost zainteresowania systemami APS? Systemy ERP ze względu na swoją strukturę osiągnęły apogeum swoich możliwości. Producenci prześcigają się tylko w tym aby zachwycić użytkownika nowymi gadżetami, możliwościami raportowania, analizami BI, jednakże idea zostaje cały czas ta sama. Tymczasem narastająca światowa konkurencja pomiędzy przedsiębiorstwami produkcyjnymi powoduje, że reakcje muszą następować wręcz w czasie rzeczywistym. Głównym wyzwaniem dla firm produkcyjnych jest dziś ustalenie według których kryteriów ma być określona sekwencja zdarzeń na warsztacie produkcyjnym. Źródłem kryteriów dla optymalizacji sekwencji zdarzeń może być m.in. sprzedaż, finanse, warunki utrzymania ruchu. Zbudowanie planu produkcji uwzględniającego zróżnicowane czynniki optymalizacyjne to dla przeciętnych systemów ERP zadanie niemożliwe. Stąd pochodzi wzrost zainteresowania systemami APS, które w połączeniu z ERP lub MES umożliwiają wprowadzenie nowej jakości w zarządzaniu przedsiębiorstwem. W Japonii, gdzie najskuteczniej realizowana jest idea Just-In-Time czy Lean Production, większość przedsiębiorstw korzysta już z systemów APS. Nasza firma wprowadziła w kwietniu 2010 roku na polski rynek system APS japońskiej firmy ASPROVA, który posiada tysiące wdrożeń na świecie i blisko połowę rynku w samej Japonii. Czym charakteryzują się systemy APS? Na opis wymaganych funkcjonalności nie wystarczyłoby miejsca w tej krótkiej wypowiedzi, natomiast można powiedzieć o cechach APS. APS – czyli Advanced Planning Scheduling – to zbiór narzędzi umożliwiających szybką reakcję na zmieniające się warunki wewnętrzne i zewnętrzne. Rozwiązania APS są w stanie odpowiedzieć w czasie rzeczywistym na pytania: Co? Gdzie? Kiedy? Czym? Systemy takie pozwalają: • maksymalnie skracać czas reakcji tak aby pozyskana informacja była przydatna, • uzyskać dużą elastyczność poprzez możliwość analizy wielowariantowych harmonogramów, symulację zachowań, • realizować złożone potrzeby dla złożonych organizacji, z włączeniem w ciągle zmieniającym się otoczeniu procesów SCM, • pozwalać na integrację z istniejącymi systemami a przy ich braku umożliwiać własne opracowywanie struktur danych Fundamentem APS jest wydajny silnik matematyczny wraz z możliwością budowy własnych logik optymalizacyjnych. Prawdziwe APSy, aby uzyskać największą wydajność operują danymi gromadzonymi w pamięci Cache serwera. Co jest wynikiem działania APS? Najkrócej można określić, że wynikiem działania APS jest stale kroczący w czasie rzeczywistym: • plan długoterminowy uwzględniający zdolności produkcyjne, • harmonogram produkcji uwzględniający zdolności produkcyjne, • instrukcje robocze i zlecenia produkcyjne dla poszczególnych zasobów, • plan zapotrzebowania materiałowego. Należy dodać, że najlepsze efekty zastosowania APS można uzyskać zamykając pętlę sterowania produkcją w sprzężeniu zwrotnym, poprzez zasilanie systemu APS w informacje wykonawcze zbierane np. za pomocą systemu MES. Dlaczego APS ASPROVA? Ponieważ o jakości systemów APS decydują parametry prędkości i sposobów optymalizacji. A te ASPROVA ma najlepsze na świecie. 5000 operacji w 3 sek. a 100 000 poniżej 20 sek. pozycjonuje ASPROVĘ jako najszybszy system harmonogramowania. Udostępnienie w oprogramowaniu aż 2400 parametrów i 4000 cech umożliwia uwzględnienie wszelkich prawdopodobnych sytuacji występujących w procesie produkcji i jego 100% odwzorowanie w systemie. Dodatkowym atutem ASPROVY jest wysoka zdolność integracyjna z ponad 200 systemami i certyfikacja przez czołowych dostawców ERP. Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 9 Raport MSI Dostawcy systemów ERP na polskim rynku Dostawca produktu Nazwa systemu Nazwa i narodowość producenta systemu Od kiedy rozwiązanie oferowane jest w Polsce? Industrial and Financial Systems Central and Eastern Europe Infor Global Solutions Polska, Infor Global Solutions Infor Global Solutions Polska, Infor Global Solutions Infor Global Solutions Polska, Infor Global Solutions Infor Global Solutions Polska, Infor Global Solutions IFS Applications Infor ERP COM Infor ERP SyteLine Infor ERP System21 Aurora 2.2 Infor ERP LN Industrial and Financial Systems, Szwecja Infor, USA Infor, USA Infor, USA Infor, USA od 1992 r. od 2005 r. od 2004 r. od 1993 r. od 1997 r. Typ obsługiwanej produkcji: - DTO (Design To Order) lub ETO (Engineering To Order) - realizacja na indywidualne zamówienie (projektowanie i realizacja), - MTO - produkcja zleceniowa, - produkcja powtarzalna (masowa), - obsługa produkcji wyszczuplonej (lean production), - JiT w sferze produkcji, - Kanban w sferze produkcji i zaopatrzenia, - produkcja ciągła aparaturowa – obsługa, - wiele wariantów jednostkowych zamówień konfigurowanych z dostępnych wariantów i opcji, - produkcja specjalizowana, np. wrażliwa na modę Obsługa sieci dystrybucyjnych: - zarządzanie kontaktami z dostawcami SRM, - współpraca z klientami CRM, - zarządzanie transportem, - sterowanie jakością, - APS, - S&OP, – obsługa: struktury produkcyjnej opisującej technologię wytwarzania – powiązania między zakładami, hurtowniami, odbiorcami, planowanie uzupełniania zapasów w powiązanych podmiotach i całej sieci Funkcje wykonywane przez system ERP IFS Applications to kompletny system wspierający wszystkie obszary działalności przedsiębiorstwa. Zapewnia rozszerzone funkcje ERP: CRM, zarządzanie łańcuchem dostaw (SCM), zarządzanie cyklem życia produktów (PLM), efektywne zarządzanie przedsiębiorstwem (CPM), zarządzanie majątkiem przedsiębiorstwa (EAM), obsługę techniczną, naprawy i remonty (MRO). Najważniejsze moduły IFS Applications: - IFS Finanse, - IFS Dystrybucja, - IFS Produkcja, - IFS Remonty, - IFS Projekt, - IFS Zasoby Ludzkie, - IFS Płace Wybrane funkcje: Struktura produktu – obsługa: - struktury produkcyjne opisujące technologię wytwarzania, - struktury konstrukcyjne - funkcja oddzielona od produkcyjnej, - zmiany konstrukcyjne – synchronizacja obsługi zmian w bazach danych konstrukcyjnej i produkcyjnej, w zleceniach produkcyjnych i zamówieniach oprócz tego: - rachunkowość, - obsługa sprzedaży, - gospodarka remontowa, - środki trwałe, - należności, - zobowiązania, - zarządzanie przepływem gotówki, - procesy technologiczne, - centra robocze, - kalkulacja kosztów produktów, - gospodarka narzędziowa, - handel elektroniczny Wybrane funkcje: Obsługa sieci dystrybucyjnych: - zarządzanie kontaktami z dostawcami SRM, - współpraca z klientami CRM, - zarządzanie transportem, - obsługa majątku trwałego - gospodarka remontowa, - sterowanie jakością, - APS - zaawansowane techniki planowania i harmonogramowania, - S&OP - planowanie sprzedaży i operacji Struktura produktu – obsługa: - struktury konstrukcyjne – funkcja oddzielona od produkcyjnej, - zmiany konstrukcyjne – synchronizacja obsługi zmian w bazach danych konstrukcyjnej i produkcyjnej, w zleceniach produkcyjnych i zamówieniach, - dystrybucja (DRP) – obsługa, - powiązania między zakładami, hurtowniami, odbiorcami, - planowanie uzupełniania zapasów w powiązanych podmiotach i całej sieci, - obsługa łańcucha dostaw SCM rachunkowość, obsługa sprzedaży, gospodarka remontowa, środki trwałe, należności, zobowiązania, zarządzanie przepływem gotówki, procesy technologiczne, centra robocze, kalkulacja kosztów produktów, gospodarka narzędziowa Wybrane funkcje: Struktura produktu – obsługa: - struktury produkcyjnej opisującej technologię wytwarzania, - zmiany konstrukcyjne – synchronizacja obsługi zmian w bazach danych konstrukcyjnej i produkcyjnej, w zleceniach produkcyjnych i zamówieniach, - powiązania między zakładami, hurtowniami, odbiorcami, - planowanie uzupełniania zapasów w powiązanych podmiotach i całej sieci oprócz tego: - rachunkowość, - system płacowy, - obsługa sprzedaży, - gospodarka remontowa, - środki trwałe, - należności, - zobowiązania, - zarządzanie przepływem gotówki, - procesy technologiczne, - centra robocze, - kalkulacja kosztów produktów, - gospodarka narzędziowa, - handel elektroniczny typ przedsiębiorstw: jednofirmowe, wielofirmowe, międzynarodowe Nowe funkcje dodane w 2009 r. Zaawansowany Panel Harmonogramowania - dokładne kontrolowanie ilości materiałów, dostępności personelu i urządzeń niezbędnych do realizacji zamówień w celu usprawnienia procesów oraz udrożnienia tzw. wąskich gardeł” b.d. b.d. b.d. Środowisko sprzęt: IBM, HP, Sun sprzęt: Intel sprzęt: Intel sprzęt: IBM iSeries sprzęt: HP, RS/6000, Intel, IBM, Sun, Compaq, Bull, Data General system operacyjny: Linux, Windows, UNIX system operacyjny: Windows system operacyjny: VMware Server (ESX, ESXi, VMServer), Windows 2008 Server, 2003, Server R2 (32-bitowy, 64-bitowy); Citrix Metaframe XP & XE system operacyjny: IBM i5 OS (OS/400) system operacyjny: Linux, UNIX, HP-UX, AIX, SCO, Unixware, Solaris, Windows NT, 2000, OS-390 system baz danych: Oracle system baz danych: Oracle, Microsoft SQL (pełna) system baz danych: Microsoft SQL Server 2005 system baz danych: IBM DB2 system baz danych: Informix, Oracle, IBM DB2, Microsoft SQL Server, Sybase Graal, Makrum, MPK w Krakowie, MPWiK we Wrocławiu Przemysłowe Centrum Optyki SA, Soudal, Unison Opoltrans, Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe Cogifer, Seaking Przemysłowe Centrum Optyki SA, Soudal, Unison Opoltrans, Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe Cogifer, Seaking Przemysłowe Centrum Optyki SA, Soudal, Unison Opoltrans, Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe Cogifer, Seaking Przemysłowe Centrum Optyki SA, Soudal, Unison Opoltrans, Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe Cogifer, Seaking Przykłady wdrożeń systemu w przemyśle w 2009 r. 10 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek ERP boru i wdrożenia nowego systemu ERP podchodzą coraz bardziej profesjonalnie. Coraz większym uznaniem cieszą się także usługi zewnętrznych firm konsultingowych, które mają za zadanie dbanie o przebieg procesu wyboru a czasami nawet wdrożenia. Zewnętrzne podmioty służą również pomocą w zakresie modelowania procesów biznesowych, aby następnie sformułować wymagania dla systemu ERP. W dużej mierze ERP w małych firmach wdrażane jest nie tylko pod kątem zarządzania gospodarką magazynową ale również obniżania poziomu zapasów. Menedżerowie małych przedsiębiorstw oczekują również od ERP takiej funkcji, która przyczyni się do skrócenia procesu produkcyjnego poprzez lepsze planowanie operacji technologicznych. Dużą popularność w sektorze przemysłowym zdobywa strategia Lean Manufacturing. Pomaga ona poprawić jakość produktów przy jednoczesnym obniżeniu kosztów, głównie związanych z błędnie zdefiniowanymi procesami produkcyjnymi. Kierunki zmian Jedno z pytań ankiety wysłanej do dostawców IT na polskim rynku dotyczyło kierunków zmian systemów klasy ERP. Ankietowani wymienili trzy główne zasady ogólne – produktywność, prostotę i dostępność. Zwracali również uwagę na trendy zmierzające w stronę rozwiązań z zakresu controlingu, analityki biznesowej a także zarządzania zasobami ludzkimi i automatyzacji produk- Zarządzanie Łańcuchem Dostaw – czyli otwórz się na świat. Zarządzanie łańcuchem dostaw (SCM Supply Chain Mamangement) jest już nieodłącznym elementem strategii działania przedsiębiorstwa. Każda firma, dostarczająca produkty lub usługi jest włączona w globalną sieć dostaw jako dostawca i jako odbiorca. Rozwiązania informatyczne wspierające SCM mają za zadanie synchronizowanie przepływu produktów i usług pomiędzy przedsiębiorstwami a także ułatwiają dostosowanie się firmy do zmieniającego się popytu i podaży na rynkach światowych. Zarządzanie łańcuchem dostaw SCM nie jest możliwe bez elektronicznej wymiany informacji pomiędzy kontrahentami, np. za pomocą komunikacji EDI (Electronic Data Interchange), internatowych aplikacji handlu elektronicznego typu B2B lub aplikacji VMI (Vendor Management Inventory). Standardowy proces komunikacji EDI zapewnia odbieranie i przesyłanie zamówień, potwierdzeń terminów dostaw, awizacji dostaw, elektronicznych faktur. Komunikacja EDI może również obsługiwać plany dostaw oraz prognozy sprzedaży. Automatyzacja wymiany danych umożliwia pracę systemów przez 24 godziny 7 dni w tygodniu. Zintegrowane z systemami ERP aplikacje internetowe B2B, umożliwiają klientom-użytkownikom nie tylko rejestrację zamówień ale także kontrolę stanu ich realizacji. Coraz częściej cji. Rozwój ERP to również dążenia do optymalizacji procesów biznesowych oraz rozwiązań zdalnych i mobilnych w przypadku firm z licznymi zespołami pracowników terenowych. Zdalny dostęp zapewniony będzie nie tylko przez przeglądarki internetowe, ale również przenośne urządzenia i terminale radiowe. Rośnie również zainteresowanie zastosowaniem kodów kreskowych i technologii RFID. - Rynek wymusza na producentach oprogramowania tworzenie aplikacji mobilnych i współdzielonych – mówi Janusz Małgorzaciak, ekspert rozwiązań ERP Microsoft Dynamics, Microsoft. - Coraz więcej organizacji jest zlokalizowanych w wielu różnych miejscach i potrzebuje systemu, który usprawniłby komunikację pomiędzy działami oraz zsynchronizował ich pracę. Nie bez znaczenia pozostaje ergonomia, dla klientów coraz ważniejsze stają bowiem cechy decydujące o łatwej i komfortowej pracy. Systemy ERP stają się coraz bardziej rozbudowane, dlatego kluczową rolę odgrywa maksymalne uproszczenie ich obsługi. - Zmianą wymuszoną przez rynek jest ergonomizacja oprogramowania - mówi Janusz Małgorzaciak. - Starsze systemy często były zbyt skomplikowane w obsłudze, przez co pracownicy firmy zwyczajnie bali się z nich korzystać. Ważna jest również możliwość dostosowania do indywidualnych potrzeb nie tylko konkretnej branży, ale i uwzględnienie procesów biznesowych i know-how pojedynczego przedsiębiorstwa. w B2B są dostępne funkcje konfiguracji produktów, zintegrowane z systemami ERP. Umożliwia to tworzenie finalnego wyrobu w oparciu o dostępne warianty i opcje dodatkowe a końcowy wynik jest rejestrowany w systemie dostawcy. Aplikacje VMI umożliwiają dostawcom zarządzanie zapasami w magazynach klientów. W oparciu o elektroniczną wymianę danych, takich jak: prognozy, stany magazynowe, aktualne zamówienia i dane planistyczne, dostawcy samodzielnie planują i realizują dostawy w celu utrzymania dostępności produktów u klientów na ściśle zdefiniowanym poziomie. Wszystkie powyżej opisane rozwiązania mają na celu pełną integrację wewnętrznych i zewnętrznych procesów zarządzania, dzięki czemu firma szybciej dostosowuje się do potrzeb rynku i lepiej planuje zasoby. Należy pamiętać, że zarządzanie zewnętrznymi łańcuchami dostaw stawia bardzo wysokie wymagania systemom informatycznym używanym w przedsiębiorstwie. ZT Systems and Solutions for Industry Tomasz Ziala ul. Strażacka 88 51-180 Wrocław Email: [email protected] [email protected] Tel.: +48 601 983 151 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 11 Raport MSI Dostawcy systemów ERP na polskim rynku Dostawca produktu Infor Global Solutions Polska, Infor Global Solutions Nazwa systemu Infovide-Matrix InsERT IT.integro Macrologic Infor ERP XPERT 4.0 Impuls 5 Navireo Microsoft Dynamics ERP Xpertis Nazwa i narodowość producenta systemu Infor, USA Biuro Projektowania Systemów Cyfrowych InsERT, Polska Microsoft, USA Macrologic, Polska Od kiedy rozwiązanie oferowane jest w Polsce? od 2007 r. od 2005 r. od 2009 r. od 1998 r. od 2000 r. Funkcje wykonywane przez system ERP typ obsługiwanej produkcji: MTO - produkcja zleceniowa, produkcja powtarzalna (masowa), obsługa produkcji wyszczuplonej (lean production), JiT w sferze produkcji, Kanban w sferze produkcji i zaopatrzenia, produkcja ciągła aparaturowa – obsługa, wiele wariantów jednostkowych zamówień konfigurowanych z dostępnych wariantów i opcji, produkcja specjalizowana, np. wrażliwa na modę; obsługa sieci dystrybucyjnych: zarządzanie kontaktami z dostawcami (SRM), współpraca z klientami (CRM), zarządzanie transportem, obsługa majątku trwałego - gospodarka remontowa, sterowanie jakością, APS - zaawansowane techniki planowania i harmonogramowania, S&OP - planowanie sprzedaży i operacji; analizy ekonomiczno-finansowe – narzędzia; struktura produktu Funkcje: - finanse, księgowość, koszty, budżetowanie, - kadry, płace, - środki trwałe, - Intrastat, - zarządzanie produkcją (MRP), - gospodarka materiałowa, - gospodarka remontowa, - dystrybucja, transport, - CRM, - zarządzanie obiegiem dokumentów, - odzież robocza i wyposażenie pracownika, - zarządzanie produkcją procesową, - system wagowy, magazyn wysokiego składowania, - kontrola jakości – laboratorium, B2B, kody kreskowe, EDI, gospodarka narzędziowa, elektroniczna akceptacja faktur Moduły: - CRM, - deklaracje i sprawozdania, - kadry, - kadry i płace, - kasa i bank, - księgi handlowe, - magazyn, - produkcja (moduł zewnętrzny), - rozrachunki, - sprzedaż, sprzedaż detaliczna, sprzedaż internetowa, sprzedaż mobilna, szybka sprzedaż, - środki trwałe, - zakupy, - zamówienia Produkcja: Life Sciences, produkcja, produkcja dyskretna, produkcja podstawowa, Handel: LS Retail (zarządzanie siecią sklepów), incadea (zarządzanie sprzedażą i serwisem pojazdów), gospodarka magazynowa, Magazyn Wysokiego Składowania, zarządzanie zapasami, zatwierdzanie dokumentów sprzedaży i zakupu, Usługi: spedition management, zarządzanie serwisem, zarządzanie projektami (m.in. dla branży budowlanej), Finanse: zarządzanie finansami, zaawansowana księgowość, analizy kontrolingowe i Business Intelligence, budżetowanie i analiza realizacji, bankowość elektroniczna, kadry i płace Funkcje: finanse, controlling, personel, produkcja, logistyka, sprzedaż i marketing, zarządzanie jakością, projekty, gospodarka remontowa, zarządzanie lokalami – dla zarządców nieruchomości, zarządzanie opłatami lokalnymi – dla samorządów, zarządzanie podatkami lokalnymi – dla samorządów, zarządzanie budowami i projektami – dla firm budowlanych, Xpertis DEWELOPER – dla firm deweloperskich, Xpertis EKO - dla przedsiębiorstw komunalnych Nowe funkcje dodane w 2009 r. b.d. gospodarka narzędziowa, elektroniczna akceptacja faktur CRM, sprzedaż internetowa, szybka sprzedaż W Microsoft Dynamics AX/ NAV w. 2009 wbudowano tzw. Role oraz Centra Zarządzania dla każdej z Ról - to automatyczne dostosowanie systemu ERP do indywidualnych potrzeb każdego pracownika (magazyniera, finansisty, handlowca czy osób z działu produkcji). Centrum Zarządzania dla każdej z Ról ma wbudowane narzędzia analityczne (Business Intelligence). Specjalne rozwiązania branżowe dla: produkcji, dystrybucji, sieci sprzedaży, usług, sektora publicznego. Produkty stale integrowane z m.in. Windows Vista, Windows 7, Server 2008, SharePoint Server, Hyper-V Virtualization, Microsoft Office Communications Server oraz z Voice over IP (VoIP) b.d. Środowisko sprzęt: IBM system i5 sprzęt: IBM, Sun, HP sprzęt: serwery, PC, urządzenia fiskalne, urządzenia przenośne – PDA sprzęt: Intel, AMD sprzęt: PC system operacyjny: IBM iSeries OS/400 system operacyjny: UNIX, Windows NT, Linux, OS/390/AIX system operacyjny: Windows Server 2003, 2008, Windows XP, Vista, 7, Mobile system operacyjny: Windows system operacyjny: Windows, UNIX system baz danych: IBM DB2 system baz danych: Oracle system baz danych: Microsoft SQL Server 2005, 2008 system baz danych: Microsoft SQL system baz danych: MacroBASE Przemysłowe Centrum Optyki SA, Soudal, Unison Opoltrans, Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe Cogifer, Seaking Metal-Fach sp. z o.o. Cer-Motor, Badura, Activ, Kooke Design, Bogfran Gerdes Termetal Glazer, AKWA, Treko Laser, Koneckie Zakłady Odlewnicze SA Przykłady wdrożeń systemu w przemyśle w 2009 r. 12 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek ERP Z kolei coraz większa liczba zbieranych danych będzie wymagała systemów zapewniających skuteczne wykorzystanie informacji, dzięki ich agregacji oraz znajdowaniu korelacji między nimi. Nieodzowne więc będą rozbudowane funkcje analityczne, od zestawień raportów do pełnych rozwiązań BI. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? - Na podstawie analiz dotyczących roku 2009 największe zainteresowanie w obszarze właściwym dla systemów MRPII/ERP budziły rozwiązania z zakresu kontrolingu, analityki biznesowej, optymalizacji procesów biznesowych, zarządzania zasobami ludzkimi, automatyzacji produkcji, a także rozwiązania zdalne/ mobilne w przypadku firm z licznymi zespołami pracowników terenowych – wyjaśnia Janusz Dorożyński, główny specjalista ds. rozwoju, ZETO Bydgoszcz, członek zarządu głównego PTI ds. informatyzacji. - Szeroko też były propagowane idee szyny integracyjnej (ESB), architektury usługowej (SOA), przetwarzania chmurowego i oprogramowania jako usługi (obsługa zewnętrzna – outsourcing). W dążeniu do integracji Systemy ERP powinny łączyć całe środowisko IT firmy w jedną całość. Rozbudowa systemów klasy ERP w dużej mierze dotyczy standardów w zakresie wymiany danych z innymi systemami, łącznie z aplikacjami o charakterze specjalistycznym, jak CAD/CAM. Integracja odbywa się również w ramach łańcucha dostaw za pomocą narzędzi takich jak EDI, portale B2B i B2C, jak również dedykowanych Eko-systemów. Tym sposobem zdobywa się informacje o stanach magazynowych, transakcjach magazynowych lub handlowych. Integracja obejmie również urządzenia automatyki przemysłowej. Ciekawym trendem jest wzrost popularności modeli usługowych, czyli korzystania z oprogramowania na zasadzie wynajmu i opłat abonamentowych (SaaS – Software as a Service). - Coraz więcej firm będzie zainteresowanych rozwiązaniami opartymi na filozofii SOA (Service Oriented Architecture), która zakłada, że różnorodne systemy informatyczne muszą ze sobą współpracować – uważa Marcin Taranek, prezes Zarządu IFS CEE. - Zadaniem systemów klasy ERP jest m.in. zapewnienie łatwej wymiany danych między nimi. Według Andrzeja Dyżewskiego, prezesa Biura Badawczo-Analitycznego DiS, trendy rynkowe wskazują, że standardowe, monolityczne systemy zarządzania powoli odejdą w przeszłość, a zastąpią je rozwiązania oparte na elastycznej architekturze zorientowanej na usługi. *** Z przeprowadzonej przez firmę DiS analizy wyników rynku IT za cały rok 2009 wynika, że sektor przedsiębiorstw w Polsce dość dobrze się trzyma mimo kryzysu. Inwestycje w zakresie IT w sektorze dużych przedsiębiorstw wzrosły w 2009 r. w porównaniu do 2008 r. o prawie 10%. Polskie przedsiębiorstwa nie przestaną inwestować w systemy klasy ERP. – Trzeba pamiętać, że przewartościowaniu ulegają różne elementy technologii informacyjnych, w związku z tym do wzrostów rzędu 20-30 %, które obserwowaliśmy w latach 90. trudno będzie wrócić – twierdzi Andrzej Dyżewski. – Technologia staniała i nawet systemy klasy ERP z wysokiej półki nie są już tak drogie jak kiedyś. Damian Żabicki Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 13 Raport MSI Dostawcy systemów ERP na polskim rynku Microsoft Dynamics Microsoft Dynamics PC Guard QAD Polska REKORD Systemy Informatyczne Microsoft Dynamics AX Microsoft Dynamics NAV Graffiti.ERP QAD Enterprise Applications Rekord.ERP Nazwa i narodowość producenta systemu Microsoft, Microsoft Dynamics, USA Microsoft, Microsoft Dynamics, USA PC Guard, Polska QAD, Inc., USA REKORD Systemy Informatyczne, Polska Od kiedy rozwiązanie oferowane jest w Polsce? od 2001 r. od 1998 r. od 2000 r. od 1994 r. (od 1998 r. oddział QAD Polska) od 1999 r. Funkcje wykonywane przez system ERP Moduły: alerty, analizy biznesowe, automatyzacja marketingu, automatyzacja procesu sprzedaży, handel, konstruktor produktów, księgowość kosztowa, logistyka, Enterprise Portal, produkcja, sterowanie produkcją, strategiczna karta wyników, telemarketing, zarządzanie finansami, zarządzanie magazynem, zarządzanie procesami biznesowymi, zarządzanie serwisem, zarządzanie sprzedażą, zarządzanie zasobami ludzkimi Wersja Advanced Management: zaawansowane zarządzanie finansami, w tym zarządzanie gotówką i obsługa windykacji, zaawansowane analizy biznesowe gospodarcze (BI) i raportowanie, zaawansowane zarządzanie łańcuchem dostaw, w tym zestawienia materiałowe zarządzanie zapotrzebowaniami, zaawansowana funkcja obsługi produkcji, w tym zarządzanie produkcją, planowanie mocy produkcyjnych i kosztorysowanie zleceń, zarządzanie serwisem, zaawansowane zarządzanie projektami, zaawansowane narzędzia do konfigurowania i rozwoju systemu włącznie z dostępem do kodu źródłowego Moduły: produkcja: dyskretna, podstawowa, planowanie zapotrzebowania, prognozowanie popytu, planowanie wykorzystania mocy produkcyjnych, kosztorysowanie produkcji, planowanie wykorzystania mocy produkcyjnych, wykres Gantta; handel: gospodarka magazynowa, Magazyn Wysokiego Składowania, zarządzanie zapasami, zatwierdzanie dokumentów sprzedaży i zakupu; usługi: zarządzanie serwisem, zarządzanie projektami (m.in. dla branży budowlanej); zarządzanie relacjami z klientami: sprzedaż, marketing; finanse: zarządzanie finansami, zaawansowana księgowość, analizy kontrolingowe i Business Intelligence, budżetowanie i analiza realizacji, kadry i płace; Microsoft Dynamics NAV wersja 2009 CRM, kartoteka umów, zarządzanie kontaktami; WMS, zarządzanie lokalizacjami, rezerwacje stanu, rezerwacje odroczone, przeszacowania; etykiety, kody kreskowe, zdarzenia terminalowe (bezprzewodowe); zamówienia klienta, zapotrzebowania, zamówienia produkcji, zamówienia dostawy; zarządzanie transportem, ewidencja oraz rozliczanie kosztów transportu; przygotowanie produkcji, technologie, symulacje kosztów i terminu produkcji; planowanie produkcji: operacyjne, stanowiskowe, wyrobowe; zlecenia produkcyjne ciągłe, seryjne, jednostkowe; rozliczenie produkcji (koszty bezpośrednie, pośrednie); techniczny i rzeczywisty koszt produkcji (analiza zleceniowa i produktowa); budżetowanie; długoterminowe planowanie sprzedaży; długoterminowe planowanie produkcji Ponad 70 modułów zgrupowanych w obszarach: QAD Standard Financials i QAD Enterprise Financials (rozbudowa pakietu modułów finansowych o funkcje dedykowane firmom międzynarodowym), QAD Customer Management, QAD Manufacturing, QAD Supply Chain, QAD Service and Support (wsparcie i serwis produktów po sprzedaży, śledzenie procesu gwarancji, obsługa telefoniczna, system zwrotów i napraw); QAD Enterprise Asset Management (zarządzanie majątkiem produkcyjnym – planowanie, instalacja, utrzymanie i naprawy); QAD Analytics (analiza danych transakcyjnych, wsparcie procesów decyzyjnych); QAD Interoperability (narzędzia integracji umożliwiające dostęp do wszystkich modułów QAD) TPP (techniczne przygotowanie produkcji), Sterowanie Produkcją, Planowanie, Rejestracja Produkcji, Rozliczanie Produkcji, Rozdzielca (planowanie operatywne i dyspozycje materiałowe - karty pracy), Rejestracja Halowa, Gospodarka Narzędziowa, Zamówienia Własne, SKJ (kontrola jakości), Magazyn, Rejestracja Magazynowa (ekspresowa i uproszczona), Zakup, Intrastat, Faktura, Zamówienia Obce, Umowy, Finanse, Bilans.FK, Bilans.XLS (w arkuszu Excel), Kasa, Przelew, Środki Trwałe, Wyposażenie (gospodarka środkami niskocennymi), Wyciągi Bankowe, Płace (współpraca z Płatnikiem ZUS, moduł Podatnik PIT), Kadry, PKZP (księgowość), RCP (rejestracja czasu pracy), DBbackup (archiwizacja bazy danych), Zarządzanie Dokumentami, Alert (ostrzeganie i informowanie o zdefiniowanych zdarzeniach), Lider Zasoby Ludzkie, Lider (przeglądarkowy system informowania kierownictwa), eCRM, eSPRZEDAŻ, ePRZEDSTAWICIEL (internetowy system dla pracowników mobilnych), eDOSTAWCA Nowe funkcje dodane w 2009 r. funkcje globalne umożliwiające działanie systemu w firmach działających na różnych rynkach, wewnątrzzakładowe funkcje handlowe, zaawansowana funkcja łańcucha dostaw, w tym obsługa systemu identyfikacji radiowej, zamykanie magazynu, doskonalenie procesów produkcji i dystrybucji, zarządzanie usługami (funkcje dostawy i subskrypcji usług), aplikacje branżowe, Application Integration Framework, zgodność ze standardem Unicode funkcje globalne umożliwiające działanie systemu w firmach działających na różnych rynkach, wewnątrzzakładowe funkcje handlowe, zaawansowana funkcja łańcucha dostaw, w tym obsługa systemu identyfikacji radiowej, zamykanie magazynu, doskonalenie procesów produkcji i dystrybucji, zarządzanie usługami (funkcje dostawy i subskrypcji usług), aplikacje branżowe, Application Integration Framework, zgodność ze standardem Unicode aktualizacja planu produkcji w oparciu o rejestrację pracy, wielostopniowa optymalizacja planu produkcji, optymalizacja rozkroju (w tym dla wielu zleceń), symulacja kosztów dla zlecenia, rozbudowa wersji technologicznych o parametry wzorcowe rozwój modułów Analytics oraz interfejsu użytkownika .Net UI w kierunku zaimplementowania branżowych map procesów (opartych na najlepszych praktykach biznesowych); rozwijanie modułów produkcyjnych, dystrybucyjnych oraz finansowych; Enterprise Financials - funkcje do obsługi wielozakładowych, wielonarodowych firm, z rozproszonym zasięgiem działania (monitorowanie i konsolidowanie wyników i raportów) Gospodarka Remontowa (planowanie i rejestracja remontów oraz napraw parku maszynowego), eZGŁOSZENIA, doradczy system budowania struktur wyrobów, mechanizm automatycznego przygotowania i rozliczania kart pracy, system harmonogramowania uproszczonego na poziomie zamówień od odbiorców, podpis elektroniczny, Factoring Środowisko sprzęt: Intel, AMD sprzęt: Intel, AMD sprzęt: serwer, stacja klienta lub serwer, serwer aplikacji, stacja klienta sprzęt: dowolny sprzęt: x86 system operacyjny: Windows system operacyjny: Windows system operacyjny: Linux, Windows system operacyjny: Windows, UNIX, Linux system operacyjny: stacje robocze: Windows XP, Vista, Windows 7, serwer: Linux, Windows system baz danych: Microsoft SQL system baz danych: Microsoft SQL system baz danych: PostgreSQL system baz danych: Progress, Oracle system baz danych: FireBird SQL Fabelo, Südzucker Polska, Telecom Kubera & Pawłowski SJ, Energomedia sp z o.o. HERZ Armatura i Systemy Grzewcze, MM Brown Polska, Trans Kampania, JFC Polska, Farutex, Kupsa Polska sp. z o.o., Ferrometal Polska sp. z o.o., Mexpol, CB SA, Bottari Polska sp. z o.o. Politan, Sumi, DiM, Talmex Magna Automotive, Imperial Tobacco, Farm Frites, FoodCare, Donako, Nutricia, GKN, Wielton, Sonoco Packaging, Cykoria Anwis (Włocławek), Befado (Bielsko-Biała), AT-Plast (Milówka) Dostawca produktu Nazwa systemu Przykłady wdrożeń systemu w przemyśle w 2009 r. 14 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek ERP Z Januszem Lataczem, Wiceprezesem SIMPLE Sp. z o.o. z Dąbrowy Górniczej rozmawia Redakcja MSI Jak Państwu upłynął ubiegły rok? Choć ubiegły rok upłynął w światowej gospodarce pod znakiem kryzysu finansowego, nasza firma odnotowała prawie 15% wzrost przychodów. Kolejną, piątą już z rzędu Gazelę Biznesu, jaką otrzymaliśmy w marcu, traktujemy jako potwierdzenie słuszności wybranego kierunku rozwoju. W ubiegłym roku duży nacisk położyliśmy na rozwój autorskiego oprogramowania. Rozpoczęliśmy bardzo owocną kooperację w ramach unijnego projektu Enterprise Europe Network. Pozyskaliśmy istotne dofinansowanie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, w kwocie niemal miliona złotych, z przeznaczeniem na rozwój oprogramowania. Pogłębiliśmy współpracę z uczelniami wyższymi, a nasza inicjatywa Akademii Umiejętności zbliża się do okrągłego jubileuszu zorganizowania 100 szkoleń, seminariów i konferencji. W rezultacie zgromadzonych doświadczeń nasza oferta wzbogaciła się o produkty sygnowane nową marką. XPRIMER to logo, które warto zapamiętać, bo oznacza innowacyjne na skalę światową rozwiązania informatyczne. Czy może Pan coś więcej powiedzieć na temat XPRIMER? Będą to rozwiązania dedykowane, z założenia otwarte na współpracę z oprogramowaniem niezależnych, zarówno krajowych jak i zagranicznych dostawców, z którymi razem chcemy stworzyć spójny informatycznie ekosystem. Celem powołania do życia tego ekosystemu jest zaoferowanie naszym bieżącym i przyszłym klientom rozwiązań, które umożliwią utrzymanie długoterminowej przewagi konkurencyjnej przy jednoczesnej optymalizacji nakładów na informatykę. Na rynek wprowadziliśmy już pierwsze rozwiązanie: XPRIMER. APS, umożliwiający optymalizację harmonogramu produkcyjnego, które może współpracować z dowolnym systemem ERP, o ile system ten umożliwia zdefiniowanie zlecenia produkcyjnego i technologii wytwarzania. Oprogramowanie to wzbudziło duże zainteresowanie na tegorocznych targach branży tworzyw sztucznych Plastpol, zarówno wśród odwiedzających, jak i firm - wystawców. Niezwykle budujący dla odwiedzających nasze stoisko był fakt, że nie muszą zmieniać systemu ERP, aby wykorzystać funkcjonalność APS, która np. w branży przetwórstwa tworzyw sztucznych, przynosi duże oszczędności. Powiedział Pan „pierwsze rozwiązanie”. Czy to oznacza, że planują Państwo kolejne rozwiązania sygnowane marką XPRIMER? Na XPRIMER.APS nie zamierzamy poprzestać. Na ukończeniu są prace związane z wprowadzeniem oprogramowania XPRIMER.HRM. Podobnie jak w przypadku APS-a naszym celem jest, aby XPRIMER.HRM był oprogramowaniem nakierowanym na współpracę z dowolnym systemem kadrowo-płacowym. XPRIMER.HRM, oprócz przydatnych i unikalnych w skali Polski funkcjonalności związanych z optymalizacją zatrudnienia, w tym planowaniem i rozliczaniem równoważnego czasu pracy, pozwoli na wsparcie zarządzania personelem w tzw. „miękkich” obszarach. XPRIMER.HRM pozwoli na zbudowanie np. portalu pracowniczego, dzięki czemu istotnie ułatwiona zostanie komunikacja na linii pracownik-dział personalny, wesprze proces rekrutacji, pomoże zabudżetować szkolenia, obsłuży procesy oceny pracowniczej, ułatwi wręcz zarządzanie relacjami pracowniczymi. W dalszej perspektywie planujemy wprowadzenie do oferty oprogramowania XPRIMER.BPM, jednakże ten temat wymagałby obszerniejszego omówienia, na które, jak podejrzewam, nie wystarczyłoby miejsca w niniejszym wydaniu raportu MSI. Czy nie obawiają się Państwo silnej konkurencji na rynku Systemów HR? Pomimo silnej konkurencji nasze rozwiązania HR wybrały tak znane firmy jak BP Polska, sieć sklepów meblowych ABRA, SKOK Stefczyka, ERA Sp. z o.o., Orlen Oil, Kraft-Foods, Segafredo, FoodCare, czy w końcu wiele placówek Ochrony Zdrowia. Konkurencja na rynku oprogramowania HR jest rzeczywiście silna, my jednak zakładamy, że raczej będziemy kooperować niż konkurować. Wdrożenie oprogramowania XPRIMER nie będzie bowiem wymagało wymiany oprogramowania kadrowo-płacowego. Chcemy, by XPRIMER był następcą, kontynuatorem zebranych przez nas doświadczeń z wdrożeń eSIMPLE.HRM W takim razie proszę przyjąć życzenia wszelkiej pomyślności w realizacji dalszych planów rozwojowych. - warto zapamiętać tą markę - Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 15 Raport MSI Dostawcy systemów ERP na polskim rynku Sage SAP Polska SENTE Systemy Informatyczne SIMPLE SA Sage ERP X3 SAP ERP SENTE eSystem SIMPLE.ERP, SIMPLE. PROD – platforma rozwiązań dla produkcji Nazwa i narodowość producenta systemu Sage Group plc, Wielka Brytania SAP AG, Niemcy SENTE Systemy Informatyczne, Polska SIMPLE SA, Polska Od kiedy rozwiązanie oferowane jest w Polsce? od 2009 r. od 1995 r. od 2000 r. SIMPLE.ERP od 2000 r. (wcześniej SIMPLE System oraz SIMPLE Business) Funkcje wykonywane przez system ERP Obszary funkcjonalne: finanse i księgowość, kontrolling, produkcja (obsługa produkcji procesowej i dyskretnej), planowanie i harmonogramowanie produkcji, planowanie materiałowe MRP, logistyka i obsługa gospodarki magazynowej, zarządzanie projektami, operacyjne zarządzanie sprzedażą i zakupami, CRM, budżetowanie operacyjne, środki trwałe, Narzędzia dodatkowe: wbudowane rozwiązanie Business Intelligence (Business Objects), graficzny edytor procesów Sage Visual Processes, generator raportów Crystal Reports, interaktywne centrum podejmowania decyzji Sage Enterprise Webtop, środowisko programistyczne oparte na platformie Eclipse Finanse (SAP ERP Financials): zarządzanie strategią i organizacją, analizy gospodarcze, rachunkowość, operacje finansowe, dodatkowe obszary funkcjonalne; Zarządzanie kapitałem ludzkim (SAP ERP Human Capital Management): zarządzanie kadrą pracowniczą, zarządzanie relacjami z pracownikami, planowanie i analityka, sprawy pracownicze, funkcje operacyjne; Działalność operacyjna (SAP ERP Operations): logistyka i zaopatrzenie, produkcja i projektowanie produktu, zarządzanie sprzedażą i serwisem; Zarządzanie organizacją (SAP ERP Corporate Services): zarządzanie nieruchomościami, zarządzanie majątkiem przedsiębiorstwa, zarządzanie projektem (Project and Portfolio Management), zarządzanie podróżami służbowymi (Travel Management), zarządzanie zgodnością z przepisami BHP i ochrony środowiska, zarządzanie jakością (Quality Management), handel zagraniczny Trwają prace nad nową wersją oprogramowania SENTE eSystem 3.0, w skład którego wejdą obszary: - Logistyka, - Finanse i Księgowość, - Personel, - CRM, - Produkcja, - WMS, - Controlling i Business Intelligence, - Obieg Dokumentów i Workflow, - eCommerce SIMPLE.PROD - kompleksowe rozwiązanie wspierające proces produkcji. Funkcje: planowania, harmonogramowania oraz dokładnego rozliczania kosztów produkcji; ewidencja czasu pracy ludzi i maszyn w czasie rzeczywistym z integracją z modułem płacowym; obsługa technologii wytworzenia wyrobów oraz obsługa i rozliczanie zleceń produkcyjnych; wyliczanie kosztów normatywnych oraz dokładne rozliczanie TKW po zakończeniu procesu; integracja z modułem finansowym w celu dokładnego obliczenia zysków na poszczególnych zleceniach; pełna integracja z modułem obrotu towarowego, wspieranie procesu zakupu materiałów, utrzymania ruchu oraz sprzedaży wyrobów gotowych; MRP – bilansowanie zlecenia produkcyjnego w zakresie wymaganych materiałów oraz wspomaganie zarządzania dostawami Nowe funkcje dodane w 2009 r. rozbudowana obsługa wielu legislacji (m.in. Włochy, Niemcy, Hiszpania, Szwajcaria) i wielu wersji językowych, rozbudowana funkcja budżetów operacyjnych z niezależną hierarchią zatwierdzania i możliwością analizy realizacji budżetu w przekroju każdego poziomu hierarchii, graficzny interfejs narzędzi analitycznych, obsługa graficznych procesów (szybsza adaptacja systemu i ewentualnych zmian procesowych w firmie), obsługa procesów przekazywanych podwykonawcom, bezpośrednia integracja z LDAP, nowe środowisko programistyczne oparte na platformie Eclipse; rozbudowany moduł EngineerTo-Order nowa wersja pakietu SAP Business Suite, w tym: ujednolicony, bardziej przyjazny interfejs, wbudowane funkcje analityczne, koniec upgrade’ów - klienci będą sami wybierać, jakie funkcje chcą zaimplementować, usługi SOA, wbudowane w rozwiązanie najlepsze praktyki branżowe, podejście procesowe - koncentracja na całościowych procesach biznesowych, a nie na transakcjach realizowanych w poszczególnych aplikacjach (np. proces zakupu: od zamówienia, przez dostawę, płatność, księgowanie kosztów i kontrolę wykorzystania materiału) trwają prace nad nową wersją oprogramowania W SIMPLE.ERP dodano następujące funkcje: obieg dokumentów, moduł windykacji, elektroniczna emisja dokumentów w zakresie deklaracji podatkowych; w Simple.PROD dodane następujące funkcje: planowanie produkcji, podgląd struktury produktu, obsługa technologii wsadowych, rozliczanie czasu pracy w czasie rzeczywistym Środowisko sprzęt: PC (Quad Core Intel Xéon 2,66 GHz), IBM pSeries (64 bity Power5+ 1,9 GHz) sprzęt: większość typów infrastruktury sprzętowej sprzęt: serwer: Linux lub na Windows sprzęt: serwer: procesor zgodny ze standardem PC (zalecany Xeon DC lub QC), stacja robocza: min. Pentium III 700MHz system operacyjny: Windows Server 2008 (R1) x64, Red Hat Enterprise Linux AS x64 Rel.5, IBM AIX 5.3 ML5 system operacyjny: wszystkie liczące się systemy operacyjne system operacyjny: Windows 9.8, 2000, XP, Vista system operacyjny: serwer: Windows 2003-2008; stacja robocza: Windows XP, Vista, 7 system baz danych: Microsoft SQL Server 2008, Oracle 11g R1 system baz danych: wszystkie liczące się bazy danych system baz danych: FireBird system baz danych: Microsoft SQL 2005-2008 system nowy na polskim rynku Polimex-Mostostal b.d. Malchem, GT85, Metal-Incar Dostawca produktu Nazwa systemu Przykłady wdrożeń systemu w przemyśle w 2009 r. 16 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek ERP SIMPLE sp. z o.o. Supremis TETA Przedsiębiorstwo Informatyki ZETO Bydgoszcz ZT-Systems and Solutions for Industry SIMPLE.ERP SAP Business One TETA Constellation STER.ERP Monitor ERP SIMPLE SA, Polska SAP AG, Niemcy TETA, Polska Przedsiębiorstwo Informatyki ZETO Bydgoszcz, Polska Monitor Industriutveckling AB, Szwecja od 2006 r. (SIMPLE System V od 2001 r.) od 2002 r. od 1995 r. od 2000 r. od 2000 r. Moduły funkcjonalne producenta SIMPLE SA z Warszawy: Finanse, Obrót Towarowy (zakupy, sprzedaż, gospodarka magazynowa, logistyka), Zamówienia Internetowe, Majątek Trwały, Personel, Produkcja, Info, Zarządzanie Łańcuchem Dostaw, Zarządzanie Procesem Budowlanym; Moduły własnego autorstwa zintegrowane z SIMPLE.ERP: Zarządzanie Relacjami z Klientami i Serwisem (CRM), Zarządzanie Procesami Biznesowymi i Zintegrowanym Systemem Jakości (BPM), Wsparcie controllingu, Portal Business Intelligence, Zaawansowane Planowanie Harmonogramu Produkcji (APS), Zarządzanie Zasobami Ludzkimi (Portal Pracowniczy, Obieg Dokumentów Pracowniczych, Obsługa Planów Urlopowych, Planowanie i Rozliczanie Czasu Pracy, Karty Pracy, Integracja z RCP) – Portal eHRM; autorskie rozwiązania dedykowane, na bazie SIMPLE. ERP: Narzędziownia, Produkcja Stolarki Budowlanej, SOD – dla zakładów pracy chronionej Księgowość i Finanse: księga główna i zapisy, rachunkowość zarządcza, budżetowanie i zarządzanie projektem, bankowość i wyciągi, obsługa płatności i rozliczeń, sprawozdawczość finansowa i raportowanie, podatek VAT i dochodowy, wsparcie wielowalutowości; Sprzedaż i Klienci: szanse i lejek sprzedaży, obsługa kontaktów z klientami i prospektami, ofertowanie i zamówienia, sprzedaż i prognozowanie, internetowe zarządzanie relacjami, zarządzanie umowami serwisowymi, śledzenie statusów; Zakupy i Logistyka: zamówienia zakupu i dostawy, przyjęcia magazynowe i zwroty, faktury zakupu i korekty, drzewo produktu (BOM), zlecenia produkcyjne, MRP; Gospodarka Magazynowa i Dystrybucja: zarządzanie produktami, przyjęcia, wydania magazynowe, przesunięcia międzymagazynowe i numery seryjne, przeszacowanie stanów magazynowych, katalogi klientów i dostawców, cenniki i ceny specjalne, zarządzanie partiami, kompletacja dostaw; Raportowanie i Administracja: kreator migracji danych, pola użytkownika, API i SAP Software Development Kit Funkcje obejmujące dziedziny: logistyki, CRM, produkcji, finansów, majątku trwałego, zarządzania zasobami ludzkimi i controllingu; obsługa ofert przetargowych, kontrola jakości wyrobów i usług oraz handel elektroniczny Moduły: - Zarządzanie Produkcją, - Gospodarka Materiałowa, - Sprzedaż, - Finanse i Księgowość, - Środki Trwałe, - Kasa, - Sprzedaż i Serwisowanie Produkcja: planowanie i zarządzanie produkcją, kooperacją i zasobami produkcyjnymi, kalkulacja i zarządzanie kosztami planowanymi i rzeczywistymi produkcji, gospodarka narzędziowa; Zakupy: SRM, planowanie, monitorowanie i kontrola dostaw materiałów, zapytania ofertowe, zamówienia zakupowe; Sprzedaż: CRM, oferty i zamówienia, obsługa dostaw, zarządzanie transportem, obsługa reklamacji; Magazyn: planowanie i zarządzanie zapasami, obsługa prognoz sprzedaży, produkcji i potrzeb materiałowych, plany produkcji i zaopatrzenia, kalkulacje i symulacje rezerw, zarządzanie procedurami magazynowymi, inwentaryzacja, analizy wielkości i wartości stanów magazynowych, funkcje optymalizacji poziomu zapasów; Informacje Warsztatowe: zarządzanie personelem, podstawy płac, rejestracja obecności i czasu pracy, planowanie szczegółowe pracy; Księgowość i Finanse: pełna rachunkowość, zarządzanie planami kont, należności i zobowiązania, generator raportów, prognozy i budżety, zarządzanie projektami, środki trwałe; funkcja „Agent” – automatyzacja procedur systemowych, tworzenie autozadań, monitorowanie zdarzeń systemowych; EDI, Konfigurator Produkt w moduły funkcjonalne własnego autorstwa zintegrowane z SIMPLE.ERP: Zaawansowane Planowanie Harmonogramu Produkcji (APS) Księgowość: log zmian w zakresie kont KG, ustawienie waluty zapisu księgowego; Banki: Modyfikacja Kreatora Płatności; Dokumenty Sprzedaży i Zakupu: zmiany w obsłudze zaliczek, raport dostępności towarów (Availble to Promise); Gospodarka Materiałowa: zmiany w zakresie kompletacji dostaw, optymalizacja obsługi: wielu jednostek miar, numerów seryjnych i numerów partii; Integracja Raportów Crystal Reports, narzędzie do archiwizacji danych, zmiany w zakresie API i Software Development Kit; 550 certyfikowanych modułów: m.in. sklep internetowy i B2B, zarządzanie projektami; zarządzanie produkcją dyskretną Zarządzanie transportem, rozliczanie kosztów zleceń transportowych własnych i obcych, finansowa obsługa wytwarzania/montażu na zamówienie, zestawianie oprogramowania z elementów pochodzących od różnych dostawców (SOA), obsługa receptur dla produkcji procesowej, obsługa przedsiębiorstwa międzynarodowego, mechanizmy sterowania przepływem prac (workflow), dostosowanie do wymogów GS1, planowane zlecenia dla powiązanych zakładów, rachunek procesowy kosztów (Activity Based Costing), zastosowanie kosztów planowanych, postulowanych i rzeczywistych, rachunek kosztów dla produkcji projektowej, symulacje wg wybranego algorytmu, koszty naliczane po każdej operacji CRM, kody kreskowe, elektorniczna rejestracja kart pracy dodatkowe funkcje elektronicznej wymiany danych: EDI prognozy elektroniczne, EDI plany dostaw; komunikacja z systemami dostawców i klientów; funkcje wymiany danych w formacie XML z systemami kontrahentów (zamówienia, potwierdzenia zamówień, faktury); Monitor WebShop - interfejs „Monitor.net” do obsługi komunikacji z aplikacjami internetowymi handlu elektronicznego typu B2B, C2B; pełna integracja systemu Monitor z aplikacjami internetowymi; Monitor „WebConfigurator” – internetowa wersja konfiguratora produktów zintegrowana z systemem; Monitor VMI – moduł VMI (Vendor Management Inventory); zarządzanie zapasami własnych produktów w magazynach klientów sprzęt: serwer zgodny z PC 32 lub 64 bity (zalecany procesor Dual lub Quadro Core 1,5 GHz), klient PC sprzęt: serwer: min. procesor Pentium 4 sprzęt: HP, IBM, Sun sprzęt: dowolny serwer z oprogramowaniem sieciowym sprzęt: b.d. system operacyjny: serwer: Windows Server 2003-2008, klient: Windows XP, Vista, 7 system operacyjny: Windows Server 2003 R2 32/64 bity, Standard 32/64 bitz, Windows Small Business Server 2003 R2 32 bity, 2008 64 bity, Standard 64 bity. system operacyjny: Windows Serwer 2008 R2, 7, XP, Vista, UNIX, Linux system operacyjny: Windows (200x) lub Linux system operacyjny: serwer: Windows 2000, 2003, 2008; PC: Windows 2000, XP, 7 system baz danych: Microsoft SQL 2005 SP.2 (InfoMaker lub Crystal Reports, Microsoft Office) system baz danych: Microsoft SQL Server 2008, 2005 system baz danych: Oracle 10g, Microsoft SQL Server system baz danych: Progress system baz danych: Microsoft SQL EKO-Okna (Racibórz), OknoPlus (Kraków), Domena (BielskoBiała), ERA (Chorzów), ZAFAMA Grupa Bumar (Zawiercie) Bruno Tassi, GTM Mobil Technology, Instal, De Art Leszek Ratus, Schomburg Polska Wytwórnia Wyrobów Papierowych Worwo sp. z o.o., Ronal Polska sp. z o.o. Spółdzielnia Inwalidów Branży Metalowej Tuchmet b.d. Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 17 Raport MSI Case study: Wdrożenie TETA Retail w firmie Grene Sp. z o.o. Grene: Nowoczesne zarządzanie siecią sklepów dzięki rozwiązaniu TETA Retail Firma Grene Sp. z o.o. jest częścią międzynarodowego koncernu Grene – jednego z największych przedsiębiorstw w branży technicznego wyposażenia rolnictwa. Grene to 30 przedstawicieli handlowych, 84 punktów sprzedaży, 100 partnerów handlowych, 490 pracowników, 15.000 m2 powierzchni magazynowej. W stałej ofercie Grene znajduje się prawie 50.000 artykułów – części zamienne do maszyn i urządzeń rolniczych, urządzenia rolnicze, akcesoria zootechniczne i weterynaryjne, artykuły gospodarcze i warsztatowe, urządzenia i akcesoria hydrauliki siłowej, a także odzież robocza i artykuły ochrony osobistej. Dziesięć lat minęło… Firma Grene sp. z o.o. to pierwszy z Klientów TETY, który zakupił i wdrożył oprogramowanie TETA 2000 zbudowane na bazie danych Oracle. „W 1999 roku, kiedy wdrażaliśmy pakiet TETA 2000, w naszych sklepach funkcjonowały co najmniej trzy różne aplikacje obsługujące sprzedaż – wtedy naszym głównym celem było ujednolicenie i zestandaryzowanie użytkowanych systemów. Po analizie oprogramowania dostępnego na rynku w tym czasie, wybraliśmy pakiet TETY. W początkowym okresie planowaliśmy wprowadzenie w całej naszej sieci handlowej systemu sprzedaży pracującego on-line na jednej wspólnej bazie danych. Jednak możliwości technologiczne jakie panowały na rynku IT prawie dziesięć lat temu zweryfikowały nasze plany i marzenia. Okazało się, że nie było jednak możliwości na uruchomienie systemu on-line w większości naszych lokalizacji. Dlatego też wspólnie z TETĄ opracowaliśmy koncepcję, która Wdrożenie w skrócie: Nazwa: Grene Sp. z o.o. Branża: firma handlowa Struktura: Centrala oraz 84 sklepy i markety Data powstania: 1993 Liczba pracowników: 490 osób Czas realizacji projektu: listopad 2008 – czerwiec 2009 Zastosowane rozwiązania: TETA Constellation: moduł TETA Retail w 84 sklepach pozwoliła na zoptymalizowanie pracy zgodnie z ówczesnymi możliwościami technologicznymi” – wspomina Roman Kapuściński, Szef IT w Grene. Sklepy korzystały z pakietu TETA Optimum, w ramach którego zintegrowano system Oracle TETA 2000 i TETA_C w kilkudziesięciu lokalizacjach. Rozwiązanie to nowoczesne w momencie wdrożenia, stało się niewystarczające przy obecnej strukturze firmy. Zastosowana technologia utrudniała szybką wymianę informacji, co miało wpływ na zarządzanie ogólną polityką sklepów (brak odpowiednio szybkiego przepływu danych o stanach magazynowych między lokalizacjami, akcje promocyjne na wszystkich sklepach) oraz na administrowanie wszystkimi bazami. Co ważniejsze wprowadzenie zmian wymagało karkołomnej pracy – często wiązało się to z osobistymi wizytami administratora systemu w każdym ze sklepów. „Z perspektywy czasu mogę jednoznacznie stwierdzić, że wdrożenie oprogramowania TETA Retail.NET było jednym z największych wdrożeń informatycznych w historii GRENE. W ciągu zaledwie pół roku osiągnęliśmy to na czym zależało nam najbardziej – we wszystkich naszych sklepach i w centrali korzystamy on-line z jednego systemu, a co za tym idzie mamy jedną wspólną bazę danych dla punktów sprzedaży. Co ważne usprawnieniu uległ również przepływ informacji, co w przyszłości zaowocuje szybszymi i trafniejszymi decyzjami biznesowymi. Podsumowując, mogę powiedzieć że jesteśmy bardzo zadowoleni z efektów zrealizowanego wdrożenia. Poszukiwaliśmy nowoczesnego, ergonomicznego, łatwego w administrowaniu rozwiązania. I takie rozwiązanie wypracowaliśmy wspólnie z firmą TETA” – Roman Kapuściński – Szef IT, koordynujący wdrożenie ze strony Grene Sp. z o.o. 18 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek ERP „Dlatego podjęliśmy decyzję o modernizacji oprogramowania użytkowanego w naszych sklepach. Chcieliśmy wdrożyć system, który nie tylko sprosta naszym bieżącym oczekiwaniom, ale będzie też rozwiązaniem na przyszłość – miał to być system elastyczny, bezpieczny, przyjazny dla użytkownika i który będzie rozwijał się wraz ze zmieniającymi się potrzebami” – mówi Roman Kapuściński. wiosną i latem. Dlatego harmonogram prac był bardzo napięty” – mówi Roman Kapuściński. Kluczowym etapem projektu były prace przygotowawcze związane z określeniem potrzeb i wymagań funkcjonalnych dotyczących nowego rozwiązania. Pracownicy Grene wraz z przedstawicielami TETY szczegółowo przeanalizowali realizowane w przedsiębiorstwie procesy i ich przebieg, a także wspólnie określili możliwe kierunki ich optymalizacji i zmian. Nowe nie jest wrogiem dobrego Proces wyboru nowego rozwiązania trwał prawie dwa lata. W międzyczasie pracownicy Grene prowadzili badania ofert dostawców produkujących oprogramowanie dla sieci sklepów. Jednocześnie realizowano prace nad przygotowaniem elastycznego i wydajnego środowiska informatycznego (rozbudowa infrastruktury sieciowej, rozbudowa zaplecza serwerowego). „Ostatecznie zdecydowaliśmy się na rozwiązanie TETY. Na nasz wybór miała wpływ wypracowana funkcjonalność aplikacji TETA Retail oraz architektura tego rozwiązania. Bardzo istotna była skalowalność środowiska – w momencie gdy w naszej sieci pojawią się kolejne sklepy łatwo możemy uruchomić na nich system sprzedażowy. Oczywiście duży wpływ na wybór miała nasza długoletnia współpraca z firmą TETA SA. Mieliśmy oczywiście świadomość, że trwają prace nad rozwojem funkcjonalnym TETA Retail w technologii .NET – ale to był dla nas dodatkowy argument. Ponieważ to nie był nasz pierwszy wspólny projekt, mieliśmy świadomość, że dzięki temu będziemy mieli duży wpływ na jego ostateczną funkcjonalność i że w efekcie powstanie „uszyty na miarę” produkt spełniający nasze wymagania” – mówi Roman Kapuściński. Pierwsze prace rozpoczęły się w październiku 2008 roku. „Byliśmy bardzo ograniczeni czasem – nowy system sprzedażowy musiał zostać uruchomiony we wszystkich istniejących sklepach przed rozpoczęciem sezonu, który przypada u nas późną Architektura rozwiązania W efekcie wspólnej pracy Grene i TETY przygotowano koncepcję rozwiązania, które miało być wprowadzone w Grene. Najważniejsza była architektura, która zakładała, iż w przypadku Grene system TETA Retail będzie się składał z aplikacji TETA 2000 zainstalowanej w centrali firmy, z której korzystają wszyscy pracownicy centrali Grene oraz z aplikacji TETA Constellation obejmującej serwer sklepowy zlokalizowany w centrali Grene, a także stanowiska POS w poszczególnych sklepach i marketach. Istotą rozwiązania jest to, że centrala firmy i wszystkie sklepy pracują na spójnych danych. Komunikacja pomiędzy sklepami a bazą sklepów odbywa się za pośrednictwem stałych łączy internetowych. Komunikacja systemu centralnego Grene (TETA 2000) z systemem sklepów (TETA Constellation) oparta jest o zaimplementowany w obu aplikacjach System Obsługi Zdarzeń Biznesowych (SOZB), platformę służącą do wymiany informacji pomiędzy różnymi elementami systemu. SOZB to rozwiązanie zbudowane w oparciu o Oracle Advanced Queuing AQ, wykorzystującego nowoczesne standardy – m.in. język XML do opisywania przesyłanych komunikatów. Przebieg wdrożenia Po zaakceptowaniu projektu i zakończeniu prac programistycznych, w grudniu 2008 aplikacja TETA Retail została Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 19 Raport MSI uruchomiona w dwóch sklepach. To był bardzo istotny etap, którego zadaniem było sprawdzenie, czy nowe rozwiązanie będzie optymalnym wsparciem dla firmy. „Uruchomienie na samym początku dwóch sklepów pozwalało na sprawdzenie i przetestowanie nowego rozwiązania w codziennej pracy. Bardzo ważne było, że na tym etapie asystowali nam pracownicy TETY, którym mogliśmy na bieżąco przekazywać swoje uwagi i sugestie zarówno związane z funkcjonalnością nowej aplikacji, jak i z jej wydajnością. Oczywiście zaangażowani byli w to wszyscy niezbędni pracownicy Grene, którzy mogli najwłaściwiej ocenić pracę systemu. Obecność pracowników TETY bardzo ułatwiała wymianę informacji, a także sprawiała, że mogliśmy na bieżąco dokonywać zmian i poprawek w naszych wcześniejszych ustaleniach” – mówi Roman Kapuściński. W styczniu 2009 roku pierwsze dwa sklepy pracowały już na nowej aplikacji. Zanim Grene przystąpiło do uruchomienia kolejnych sklepów – na wspólnych spotkaniach zespołu projektowego omówiono i podsumowano efekty dotychczas wykonanych prac. Wspólnie ustalono także szczegółowy harmonogram prac do zrealizowania przed wdrożeniem zarówno po stronie TETY, jak i Grene. Jednocześnie trwały szkolenia użytkowników i prace przygotowujące uruchomienie kolejnych sklepów, które miały być już realizowane wyłącznie przez pracowników Grene. „Okazało się, że najwięcej czasu zajmują prace przygotowawcze związane z konfiguracją bazy danych. Każdy sklep wymagał wprowadzenia ogromnej ilości informacji – założenie kas, wzorców dokumentów, wprowadzanie użytkowników i ich uprawnień. By skrócić do minimum czas tych prac, ra- zem z pracownikami działu IT Grene, przygotowaliśmy specjalne mechanizmy, które zautomatyzowały konieczne prace administracyjne” – mówi Wojciech Romanowicz z TETA SA. Do końca lutego 2009 wdrożeniem zostało objęte kolejne dziesięć sklepów, w tym trzy markety – prace przebiegały przy asyście pracowników TETY. Kolejne lokalizacje były wprowadzane samodzielnie przez pracowników Grene – ostatni sklep został uruchomiony w czerwcu 2009 roku. …podsumowując… Wdrożenie rozwiązania TETA Retail w sieci sklepów Grene miało wpływ na wszystkie obszary działania firmy – zarówno na sprzedaż, zamówienia, gospodarkę magazynową, jak i na finanse, a także na magazyn wysokiego składowania. Ujednolicenie platformy systemowej pozwoliło m.in. na usprawnienie procesów wymiany informacji, uproszczenie procesów zarządzania w obrębie całej spółki oraz uporządkowanie bazy indeksów produktowych, a także bazy kontrahentów. „Dopiero gdy się spojrzy z perspektywy czasu na skalę tego przedsięwzięcia widać jak wiele pracy za nami. Uruchomienie nowego oprogramowania w tak dużej sieci sprzedaży to naprawdę prawdziwe wyzwanie. Szczególnie, gdy na wdrożenie nowego systemu mamy bardzo ograniczony czas. Ale gdy odpowiednio się do takiego wyzwania przygotujemy i dobrze zaplanujemy prace – wszystko jest możliwe. W pierwotnym harmonogramie zakładaliśmy uruchamianie trzech sklepów tygodniowo – co wydawało nam się górną granicą, a w praktyce okazało się, że udało nam się uruchamiać dziesięć” – podsumowuje Roman Kapuściński. Najważniejsze korzyści z wdrożenia rozwiązania TETA Retail dla firmy Grene: » Nowoczesna architektura rozwiązania – 84 sklepy oraz markety korzystają z jednej bazy danych » Gromadzenie i zarządzanie informacji w jednej bazie skraca do minimum czas dostępu do danych oraz ułatwia ich analizę » Dostęp do dużej funkcjonalności aplikacji dopasowanej do potrzeb firmy i poszczególnych użytkowników » Pełna kontrola należności kontrahentów, a także limitów kredytowych niezależnie od oddziału, w którym sprzedaż ma miejsce » Łatwiejsze zarządzanie wszelkimi promocjami i rabatami w całej sieci sklepów » Bieżący dostęp do danych o sprzedaży oraz poziomach zapasów w poszczególnych sklepach i centrali » Usprawnienie procesu dostawy towaru i jego ewidencji » Maksymalizacja obrotów oraz minimalizacja poziomu stanów magazynowych » Łatwe zarządzanie uprawnieniami i dostępem do danych poszczególnych użytkowników aplikacji » Duża samodzielność administratorów aplikacji pozwalająca na łatwe dostosowywanie aplikacji do zmieniających się potrzeb użytkowników » Łatwiejsze zarządzanie bazą danych z poziomu centralnego administratora (zmiany w aplikacji, upgrade) » Łatwiejsza integracja narzędzia z innymi aplikacjami 20 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek ERP Użytkownicy systemów ERP w Polsce Nazwa firmy liczba użytkowników w Polsce (na świecie) oferowany system ERP branża przemysłowa (w nawiasie procent ogólnej liczby klientów) 7milowy SAP ponad 1000 firm BCC SAP ERP ponad 1000 firm b.d. b.d. Biuro Projektowania Systemów Cyfrowych SA Impuls 5 460 firm budowlana (7%), chemiczna (4%), elektroniczna (2%), energetyczna (4%), farmaceutyczna (1%), metalurgiczna (2%), motoryzacyjna (1,5%), papiernicza, drzewna, meblarska (8%), wydobywcza (1%), rafineryjno-petrochemiczna (0,5%), spożywcza (11%), wodnokanalizacyjna (2%), produkcja dyskretna (8%), produkcja ciągła (3%), maszyny i wyposażenie przemysłowe (9%) CLeAR SC Clear-Pro 15 elektroniczna, energetyczna, metalurgiczna, motor., pap., drzewna, włókiennicza Comarch SA Comarch CDN XL ponad 2600 wdrożeń budowlana, chemiczna, elektroniczna, farmaceutyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, przetwórstwa minerałów, rafineryjno-petrochemiczna, spożywcza, AGD/RTV, kosmetyczna, meblarska, metalowa/maszynowa, odzieżowa Epicor Software Poland sp. z o.o. Epicor 9, Epicor iScala Epicor 9 - 6, iScala - ok. 250 budowlana, elektroniczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza EQSystem sp. z o.o. Asprova APS (ponad 1400 klientów na świecie) b.d. FQS Poland sp. z o.o. PRO-NES aktualnie brak b.d. HEUTHES sp. z o.o. ISOF (Internetowy System Obsługi Firmy) b.d. b.d. Hogart Business Systems sp. z o.o. Oracle JD Edwards EnterpriseOne 120 firm budowlana, chemiczna, elektroniczna, energetyczna, farmaceutyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, spożywcza Industrial and Financial Systems Central and Eastern Europe sp. z o.o. IFS Applications 165 firm budowlana, chemiczna, energetyczna, farmaceutyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, przetwórstwa minerałów, rafineryjno-petrochemiczna, spożywcza, wodno-kanalizacyjna Infor Global Solutions Polska sp. z o.o., Infor Global Solutions sp. z o.o. Infor ERP LN, Infor ERP SyteLine, Infor ERP COM, Infor ERP Xpert, Infor ERP S21 b.d. b.d. Infovide-Matrix SA Impuls 5 ponad 450 budowlana (5%), chemiczna (10%), energetyczna (15%), farmaceutyczna (5%), metalurgiczna (5%), motoryzacyjna (15%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (20%), rafineryjno-petrochemiczna (5%), spożywcza (10%), wodno-kanalizacyjna (10%) InsERT SA Navireo 40 firm, kilkuset użytkowników budowlana (19%), chemiczna (5%), elektroniczna (7%), energetyczna (5%), metalurgiczna (17%), motoryzacyjna (5%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (12%), spożywcza (7%), obuwnicza (5%) IT.integro sp. z o.o. Microsoft Dynamics ERP ok. 1000 firm, ok. 10 000 użytkowników budowlana (5%), chemiczna (20%), elektroniczna (10%), farmaceutyczna (10%), metalurgiczna (10%), motoryzacyjna (5%), papiernicza, drzewna, włókiennicza, spożywcza Macrologic SA Xpertis 2300 firm b.d. Microsoft Dynamics sp. z o.o. Microsoft Dynamics AX, Microsoft Dynamics NAV Microsoft Dynamics AX – 300 firm (ok. 18 000 użytkowników), Microsoft Dynamics NAV – 600 firm (ok. 20 000 użytkowników) budowlana, chemiczna, elektroniczna (aparaty fotograficzne i manometry), energetyczna, farmaceutyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, przetwórstwa minerałów, rafineryjno-petrochemiczna, spożywcza, wodno-kanalizacyjna, hotelarska, logistyczna, sieci sprzedażowe, produkcyjna - tekstylia, meble (szkolnictwo wyższe), tekstylna technologiczna (systemy wentylacyjne i klimatyzacyjne) PC Guard SA Graffiti.ERP 2450 budowlana (15%), chemiczna (10%), elektroniczna (10%), metalurgiczna (25%), motoryzacyjna (5%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (10%), spożywcza (10%), wodno-kanalizacyjna (5%), przetwórstwo plastiku (10%) QAD Polska sp. z o.o. QAD Enterprise Applications ponad 150 firm (ponad 5500 na świecie) motoryzacyjna i środki transportu, elektronika/high-tech, maszyny i urządzenia przemyslowe, produkty metalowe, produkcja dóbr konsumpcyjnych, przetwórstwo produktów spożywczych, produkcja aparatury med. oraz leków i preparatów farmaceutycznych REKORD Systemy Informatyczne sp. z o.o. Rekord.ERP ponad 100 firm b.d. budowlana, chemiczna, elektroniczna, energetyczna, farmaceutyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, przetwórstwa minerałów, rafineryjno-petrochemiczna, spożywcza Sage sp. z o.o. Sage ERP X3 (2700 firm na świecie) SAP Polska SAP ERP ok. 700 firm b.d. SENTE Systemy Informatyczne SENTE eSystem 70 firm budowlana, chemiczna, elektroniczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, spożywcza SIMPLE SA SIMPLE.ERP, SIMPLE.PROD 23 000 użytkowników b.d. SIMPLE.ERP SIMPLE.ERP - ponad 400 firm b.d. SUPREMIS sp. z o.o. SAP Business One (20 000 użytkowników na świecie) budowlana, chemiczna, elektroniczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, przetwórstwa minerałów TETA SA TETA Constellation ok. 400 firm budowlana (4%), chemiczna (10%), elektroniczna (10%), energetyczna (3%), farmaceutyczna (3%), metalurgiczna (9%), motoryzacyjna (5%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (5%), spożywcza (7%), wodno-kanalizacyjna (2%) ZETO Bydgoszcz SA STER.ERP 14 motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, metalowa, elektromaszynowa, lotnicza ZT-Systems and Solutions for Industry Monitor ERP 16 firm b.d. SIMPLE sp. z o.o. Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 21 Raport MSI Dostawcy systemów ERP na polskim rynku Nazwa firmy Adres siedziby Telefon dla klientów e-mail strona WWW 7milowy 62-002 Złotniki, ul. Krzemowa 1, Suchy Las k. Poznania 61 827 77 77 [email protected] www.7milowy.pl BCC 62-002 Złotniki, ul. Krzemowa 1, Suchy Las k. Poznania 61 827 70 00 [email protected] www.bcc.com.pl Biuro Projektowania Systemów Cyfrowych SA 41-506 Chorzów, ul. Gałeczki 61 32 349 35 00 [email protected] www.bpsc.com.pl CLeAR SC 03-982 Warszawa, ul. Dedala 3/30 0 665 301 655 [email protected] www.clear.com.pl Comarch SA 31-864 Kraków, ul. Jana Pawła II 39a 12 646 10 00 [email protected] www.erp.comarch.pl, www.erp.comarch.pl/cdnxl Epicor Software Poland sp. z o.o. 00-175 Warszawa, al. Jana Pawła II 80 22 435 11 40 [email protected] www.epicor.pl EQSystem sp. z o.o. 31-111 Kraków, Al. Krasińskiego 1-3 12 431 06 37 [email protected] www.eqsystem.pl FQS Poland sp. z o.o. 31-538 Kraków, ul. Parkowa 11 12 429 43 45 [email protected] www.fqs.pl HEUTHES sp. z o.o. 02-785 Warszawa, ul. Koński Jar 8/30 91 460 89 74 [email protected] www.isof.pl Hogart Business Systems sp. z o.o. 01-651 Warszawa, ul. Gwiaździsta 19 22 639 26 00 [email protected] www.hogart.com.pl Industrial and Financial Systems Central and Eastern Europe sp. z o.o. 02-247 Warszawa, ul. M. Flisa 4 22 577 45 00 [email protected] www.IFSWORLD.com Infor Global Solutions Polska sp. z o.o., Infor Global Solutions sp. z o.o. 31-752 Kraków, ul. Makuszyńskiego 4 12 263 75 42 [email protected] www.pl.infor.com Infovide-Matrix SA 00-838 Warszawa, ul. Prosta 51 22 440 25 00 [email protected] www.infovidematrix.pl InsERT SA 54-519 Wrocław, ul. Jerzmanowska 2 71 787 61 00 [email protected] www.insert.com.pl IT.integro sp. z o.o. 60-166 Poznań, ul. Ząbkowicka 12 61 861 43 51 [email protected] www.IT.integro.pl Macrologic SA 03-717 Warszawa, ul. Kłopotowskiego 22 22 511 81 15 [email protected] www.macrologic.pl Microsoft Dynamics sp. z o.o. 02-222 Warszawa, Al. Jerozolimskie 195a 22 594 10 00 [email protected] www.microsoft.com/poland/ dynamics/default.mspx PC Guard SA 60-476 Poznań, ul. Jasielska 16 61 843 42 66 [email protected] www.pcguard.pl QAD Polska sp. z o.o. 54-203 Wrocław, ul. Legnicka 55f 71 380 30 00 [email protected] www.qad.com, www.qad.pl REKORD Systemy Informatyczne sp. z o.o. 43-300 Bielsko-Biała, ul. Kasprowicza 5 33 497 83 00 [email protected] www.rekord.com.pl Sage sp. z o.o. 01-233 Warszawa, ul. J. Bema 89 22 455 56 00 [email protected] www.sage.com.pl, www.sageerpx3.pl SAP Polska 02-675 Warszawa, ul. Wołoska 5 22 541 66 05, 06 [email protected] www.sap.pl SENTE Systemy Informatyczne 50-008 Wrocław, ul. Kościuszki 142a 71 784 79 00 [email protected] www.sente.pl SIMPLE SA 04-555 Warszawa, Bronisława Czecha 49/51 22 812 58 98 [email protected] www.simple.com.pl SIMPLE sp. z o.o. 41-300 Dąbrowa Górnicza, Cieplaka 19 32 262 60 22 [email protected] www.simplesoftware.pl SUPREMIS sp. z o.o. 05-500 Stara Iwiczna, Nowa 17 22 717 56 95 [email protected] www.supremis.pl TETA SA 33-137 Wrocław, al. Wiśniowa 1 71 323 40 00 [email protected] www.teta.com.pl ZETO Bydgoszcz – Przedsiębiorstwo Informatyki ZETO Bydgoszcz SA 85-950 Bydgoszcz, ul. Kurpińskiego 9 52 323 23 15 [email protected] www.zeto.bydgoszcz.pl, www.stererp.zeto.bydgoszcz.pl ZT-Systems and Solutions for Industry 51-180 Wrocław, ul. Strażacka 88 0 601 983 151 [email protected] www.zt-solutions.pl 22 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek ERP WDROŻENIE SYSTEMU ERP - Impuls 5 w fabryce SEFAKO SA Fabryka Kotłów Sefako SA należy do największych producentów kotłów energetycznych w Polsce. Precyzja i fachowość przy tworzeniu tak skomplikowanych produktów sprawiła, iż fabryka z Sędziszowa należy również do wiodących producentów poszczególnych elementów kotłowych, cenionych w wielu krajach europejskich. Obecnie około 80% sprzedaży stanowi eksport. Dla firmy ważniejsze od czasu wdrożenia systemu klasy ERP, była jego jakość, kompletność i budżet. Najwięcej uwagi poświęcono obszarom związanym z produkcją, obsługą i rozliczeniem kontraktów oraz obsługą kadr i płac. NADZOROWANIE KOMPLETNOŚCI DOKUMENTÓW Każdy wyrób Fabryki Kotłów Sefako stanowi osobny indeks i wymaga osobnej dokumentacji technologicznej. To poszczególne elementy kotła determinują jego cenę i wyznaczają czas realizacji zamówienia. Każdy produkt stanowi osobny projekt – zlecenie produkcyjne, które podzielone jest na podzlecenia tzw. grupy konstrukcyjne. Dużym problemem w czasie opracowywania technologii i modelowania systemu była niekompletność dokumentacji technicznej w momencie uruchomiania produkcji. Dokumentacja ta jest uzupełniana już w trakcie procesu produkcyjnego. Okres realizacji jednego zlecenia nierzadko przekracza 6 miesięcy, a pracochłonność wynosi nawet do 100 tys. roboczogodzin. Aby maksymalnie skrócić czas realizacji całego zlecenia, na specjalne potrzeby firmy wdrożono dodatkową funkcjonalność służącą nadzorowaniu kompletności wszystkich dokumentów składających się na dokumentację produktową. Połowa zakupionych licencji systemu Impuls 5 wykorzystywana jest przez ludzi związanych bezpośrednio z produkcją. To właśnie ten obszar funkcjonowania firmy był kluczowy przy wdrożeniu. SPRECYZOWANA INFORMACJA NA PRODUKCJI Sprecyzowanie informacji w obszarze produkcji wymagało wdrożenia funkcjonalności specyficznej dla działalności produkcyjnej opartej głównie na wytwarzaniu produktów jednostkowych. Szczególnie istotnym rozwiązaniem wykorzystywanym w fabryce Sefako okazało się narzędzie umożliwiające tworzenie harmonogramu prac produkcyjnych i postępu ich realizacji dla zarejestrowanych w systemie zleceń. Centralny element systemu – interaktywny wykres Gantta – pozwolił na planowanie prac według metody „przenieś” i „upuść”. Wykorzystując kalendarz produkcyjny system sam tworzy harmonogram prac, planując dla każdej operacji termin jej rozpoczęcia, zakończenia oraz stanowisko, na którym ma być wykonana. BPSC, w porozumieniu z Sefako, elastycznie reagowało na pojawiające się z czasem potrzeby fabryki - wspólnie omawiano i realizowano niezbędne zmiany w oprogramowaniu. Najnowsza funkcjonalność systemu Impuls 5 – Gospodarka Narzędziowa, którą wprowadzono do oferty na kilka miesięcy przed rozpoczęciem wdrożenia w Sefako, na tyle zainteresowała Fabrykę Kotłów, iż ta zdecydowała się na jej wdrożenie. Aplikacja usprawnia działalność magazynów narzędzi oraz integruje pozyskane dane z systemem Impuls 5. KONTROLA PRZEPŁYWÓW FINANSOWYCH Pozytywne efekty pracy w systemie Impuls 5 został zaważone już po kilku miesiącach od wdrożenia. Dzięki przejrzystości gromadzonych informacji, zostały wprowadzone procedury optymalnego wykorzystania posiadanych zasobów finansowych i materiałowych. Można również szybko reagować na pojawiające się zagrożenia przy realizacji dużych projektów. Biuro Projektowania Systemów Cyfrowych S.A. 41-506 Chorzów, ul. Gałeczki 61 tel. (032) 349 35 00, fax (032) 349 36 01 [email protected] Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 23 Raport MSI Franciszek Szweda, wiceprezes zarządu ds. rozwoju, Biuro Projektowania Systemów Cyfrowych W jakim kierunku rozwiną się systemy ERP? - W ujęciu ogólnym widoczna jest ewolucja systemów ERP w kierunku systemów klasy ERPII. Coraz szersza wymiana wspólnych informacji pomiędzy użytkownikiem systemu ERP a jego klientami powoduje korzystanie ze wspólnych platform wymiany danych, np. EDI czy portale wymiany informacji. W reakcji na oczekiwania rynku nasz system z jednej strony rozbudowany jest w obszarach, które podnoszą jego ogólną funkcjonalność, z drugiej – prace rozwojowe obejmują aplikacje dedykowane bądź integrację z oprogramowaniem zewnętrznym. Do pierwszej grupy należą takie rozwiązania jak eLink oraz Impuls Business Intelligence. Elektroniczna platforma wymiany danych eLink ma stać się rozwiązaniem typu B2B automatyzującym wymianę informacji oraz wsparcia firmy z klientem w zakresie handlowym, technicznym, marketingowym czy serwisowym. Od kilku lat systemy ERP muszą być również przygotowane na automatyzację zdobywania informacji generowanych przez różne urządzenia i maszyny uczestniczące w procesach gospodarczych przedsiębiorstw (wszelkiego rodzaju skanery, czytniki i inne urządzenia mobilne, ale też np. wagi, maszyny technologiczne, różnego rodzaju czujniki itp.). Przetwarzanie tych informacji generuje wiele nowych, dotychczas niepotrzebnych funkcji pomagających w podjęciu właściwych decyzji na coraz niższym szczeblu. Tak więc dalszemu rozwojowi, także pod kątem oczekiwań średnich firm, podlegają rozwiązania obejmujące wykorzystanie kodów kreskowych i technologii RFID w całym procesie logistycznym oraz śledzenie produkcji z wykorzystaniem urządzeń mobilnych. Dopracowaliśmy również zagadnienie integracji systemu Impuls 5 z ekranami dotykowymi – systematyczny spadek cen tych urządzeń w zestawieniu ze wzrostem znaczenia działań zmierzających do ograniczania kosztów powoduje zwiększenie zainteresowania takimi rozwiązaniami. Idea ograniczania kosztów przyświeca również pracom nad doskonaleniem automatyzacji procesów w ramach funkcji Magazynu Wysokiego Składowania, jak również innych rozwiązań logistycznych w zakresie zarządzania firmowymi flotami transportowymi. System Impuls 5 został zintegrowany z aplikacją Finder On-Line. Rozwiązanie to zapewni prowadzenie wszelkich działań racjonalizujących wykorzystanie firmowej floty samochodowej z poziomu systemu ERP, dając ogromne możliwości w zakresie zdobywania informacji o wykorzystaniu pojazdów oraz kontroli związanych z tym kosztów. Użytkownikom systemu Impuls umożliwi to m.in. synchronizowanie kartotek kierowców w ramach funkcji obejmującej środki transportu, wykorzystanie danych z Findera do utworzenia kart drogowych, optymalizację i wizualizację tras oraz pozycji środków transportu (również w ujęciu historycznym). Karolina Kowacka, ERP Project Manager, FQS Poland (Grupa Fujitsu) Jak wygląda wdrożenie systemu ERP? - Wdrożenie systemu ERP/ MRP to bardzo ważny krok na drodze rozwoju przedsiębiorstwa. Wdrażać powinno się nie tylko system, ale przede wszystkim strategię oraz sposób zarządzania. Moment wdrożenia to doskonała okazja do przeanalizowania procesów zachodzących w przedsiębiorstwie i zastanowienia się nad niezbędnymi zmianami. Podstawowym założeniem powinno być, wbrew pozorom, dostosowanie i reorganizacja standardów firmy do systemu, a nie systemu do firmy. Modyfikacje ERP, bardzo drogie i czasochłonne, tworzone „pod klienta”, często powodują, że pierwotne założenia rozmywają się w drodze spełniania nierealnych oczekiwań. System ERP powinien być tak zaprojektowany, żeby, zakładając spełnienie pewnych standardów, gwarantował efektywne zarządzanie i rozwój przedsiębiorstwa. Zanim przystąpimy do analizy ofert, należy dokładnie określić swoje potrzeby, zdefiniować cele i przeprowadzić analizę. Często zdarza się, że potrzebujemy tylko jednej funkcji systemu, jak kontrola ważności. Warto więc poszukać rozwiązania, które jest na tyle elastyczne, że pozwoli wdrożyć jedną funkcję, a otwarta architektura w przyszłości umożliwi ewentualnie rozszerzenie jego zakresu o dodatkowe niezbędne funkcje, nawet pochodzące z rozwiązań innych dostawców. Częstym błędem jest niepytanie o opinie pracowników niższego szczebla. W końcu to oni najbardziej odczują zmianę. Nie ma bowiem systemu, do którego nie będą się musieli w jakiś sposób dostosować. Sprawdzianem dla firmy dostarczającej system ERP powinno być zapytanie o analizę przedwdrożeniową. Im krótszy czas zakłada firma, tym większe prawdopodobieństwo nierozumienia tematu i jedynie próba sprostania wymaganiom klienta. Kompletna, świetnie przygotowana analiza daje duży stopień pewności powodzenia projektu i jest już połową sukcesu. Należy unikać sytuacji, kiedy oferta dostawcy jest oparta na naszych wymaganiach, bezrefleksyjnie zakładająca, że „wszystko da się zrobić”. Nie wszystko da się zrobić i im więcej wątpliwości ma dostawca, tym lepiej. Szczegóły należy dograć najdokładniej jak to możliwe przed przystąpieniem do prac. Tym bardziej, że całkowity koszt realnie ocenimy po około dwóch latach, kiedy zweryfikujemy sensowność wdrażania poszczególnych funkcji, włącznie z kosztem utrzymaniem systemu. Kolejnym błędem jest przygotowywanie specyfikacji, w wyniku której dostawca odpowiada: „spełnia”, „nie spełnia”. To tak jak zabawa w ciepło - zimno lub za pomocą odpowiedzi tylko „tak”, „nie” zgadywanie, o czym się myśli. Ponadto mylne jest stwierdzenie, że taka specyfikacja jasno określi, jakie funkcje zawiera system i pozwoli wyeliminować możliwość naginania informacji. Często za odpowiedzią „tak” powinno się dopisać „ale”, natomiast takiej możliwości taka specyfikacja nie daje. W podjęciu decyzji powinno pomóc pytanie, czy system „jest od wszystkiego”. Jeśli tak twierdzi dostawca, to zawsze mówi nieprawdę. Jednym z pytań powinno być również to o liczbę nieudanych wdrożeń. Nie powinniśmy usłyszeć, że 100% jest udanych, bo to niemożliwe. Dostawca powinien nam udzielić rzetelnej informacji, aby przewidzieć możliwe trudności. Szacowany czas trwania wdrożenia powinien być określony w przybliżeniu. Im bardziej precyzyjny i krótszy, tym większe prawdopodobieństwo, że dostawca nie założył bezpiecznego marginesu, bądź stara się tylko sprostać naszym oczekiwaniom. Nie zdarzają się wdrożenia dobrego systemu ERP przeprowadzone w dwa miesiące. Należy założyć 6-8 miesięcy na implementację. Nawet biorąc pod uwagę funkcje i różnorodność systemów oferowanych w Polsce. Polski rynek ERP jest jeszcze daleko w tyle za rynkiem Europy Zachodniej, natomiast obserwujemy duży progres. Widać to szczególnie w kierunkowaniu się rozwiązań. Jeśli chcemy wdrożyć rozwiązanie do zarządzania np. produkcją, poszukajmy systemu, który działa dokładnie w tej niszy, w której my się specjalizujemy. Mamy bowiem pewność, że wdrożymy strategię, a system będzie jej doskonałym uzupełnieniem. Jeśli jeszcze wybierzemy mniejszą firmę, dla której będziemy „ważnym klientem”, będziemy mieli gwarancję, że doskonale o nas zadba. Paweł Zemełka, dyrektor grupy kompetencyjnej ERP, Infovide-Matrix Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - W ostatnich 10 latach mieliśmy już do czynienia z kryzysami gospodarczymi i żaden z nich nie dał impulsu do rozwoju rynku ERP/MRP, tak było i w tym przypadku. Myślę, że firmy, szczególnie z sektora przemysłowego zredukowały swoje inwestycje w zakresie nowych rozwiązań IT i skoncentrowały się na szukaniu sposobu na wykorzystanie istniejących rozwiązań i funkcji w celu przekonania do siebie klientów. Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Trudno wyodrębnić największą barierę, która uniemożliwia firmom zastosowanie rozwiązań ERP, ponieważ zazwyczaj jest to splot kilku czynników, takich jak koszty, brak uporządkowanych procesów biznesowych czy obawa przed zmianą. Pieniądze to tak naprawdę problem prozaiczny. To od zarządzającego przedsiębiorstwem zależy, czy chce rozwijać systemy informatyczne, czy woli zainwestować np. w produkcję. Prawdziwym problemem może okazać się czynnik ludzki i opór załogi przed zmianą, ale także nowymi obowiązkami, które niewątpliwie 24 na nich spadną. Jeżeli przedsiębiorca będzie umiał skutecznie przekonać do projektu swoich pracowników, odpowiednio ustawi procesy biznesowe, a całe wdrożenie podzieli na jasne i przejrzyste etapy, to ma większą szansę na skuteczne jego przeprowadzenie. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Systemy ERP/MRP z roku na rok są coraz powszechniej wykorzystywane. Coraz więcej firm, aby nie zostać w tyle za konkurencją, decyduje się na tego typu rozwiązania i można powiedzieć, że stają się one standardem w sektorze przemysłowym. Firmy odkrywają również nowe funkcje posiadanych systemów i implementują je do wszystkich gałęzi zarządzania przedsiębiorstwem. Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Do głównych korzyści płynących z zastosowania systemów ERP/MRP z pewnością trzeba zaliczyć redukcję kosztów, usystematyzowanie procesów biznesowych i ograniczanie pomyłek, które mogą Czerwiec 2010, www.msipolska.pl wystąpić w przypadku wielokrotnego wprowadzania tych samych danych. Dzięki systemom ERP/MRP firmy mają pewność, że dane będą zintegrowane w jednym rozwiązaniu, co przełoży się również na ograniczenie czasu potrzebnego do obsługi aplikacji. Jeżeli chodzi o koszty to systemy ERP/MRP pomagają w lepszym zarządzaniu wszystkimi obszarami biznesowymi, takimi jak zarządzanie magazynami, produkcja, należności, windykacja, co przekłada się na policzalny zwrot z inwestycji. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? - Obecnie aplikacje ERP/MRP są na tyle rozbudowane, że trudno odpowiedzieć na pytanie, w jakim kierunku będą się rozwijały. Z pewnością trendy rozwoju wyznaczają w tym przypadku duzi gracze, tacy jak SAP czy Oracle. Mniejsi dostawcy będą dążyli do zaoferowania podobnego poziomu funkcjonalności, co pewnie przyczyni się do wzrostu konkurencyjności na rynku. Rozwiązaniem, które może w przyszłości szerzej zaistnieć w systemach ERP/MRP, jest na przykład APO, które pomaga w optymalizacji procesów produkcyjnych. Raport MSI Grzegorz Grupiński, Manager ds. Marketingu i PR w Grupie BCC Czym kierować się przy wyborze systemu ERP? - Wdrożenie systemu ERP jest bardzo ważną inwestycją dla firmy, niezależnie od jej wielkości. Duże znaczenie dla funkcjonowania przedsiębiorstwa i niebagatelny koszt sprawiają, że system wybiera się na lata. Oznacza to, że przy wyborze systemu ERP warto wziąć pod uwagę wizję rozwoju biznesu w horyzoncie kilkuletnim. Jeśli chcemy i zamierzamy się rozwijać, funkcjonalność systemu ERP powinna odpowiadać nie tylko potrzebom firmy na dziś, ale także skali naszego biznesu w dłuższej perspektywie. W przeciwnym razie za dwa, trzy lata tani i ograniczony system ERP będzie barierą dalszego rozwoju firmy – jak przyciasne ubranie – i trzeba będzie się liczyć z kolejną kosztowną inwestycją. Nie oznacza to oczywiście, że firma średniej wielko- ści musi decydować się od razu na wdrożenie funkcji systemu, które na obecną chwilę nie są jej potrzebne. Do wdrożenia można podejść wieloetapowo i w pierwszym roku uruchomić najważniejsze funkcje, ale ważne jest, by wybrany producent systemu ERP zapewniał również inne funkcje, które będą potrzebne w przyszłości. Funkcjonalność systemu ERP nie powinna być jedynym kryterium wyboru. Większość producentów dużych systemów ERP zapewnia funkcje potrzebne rozwijającej się firmie średniej wielkości. Ich oferty różnią się natomiast pod innymi względami. Warto na przykład zwrócić uwagę, czy rynek usług związanych z danym systemem ERP jest rynkiem klienta czy rynkiem dostawcy. Dobrze, gdy wdrażaniem, rozwojem i serwisem danego oprogramowania w Polsce zajmuje się większa liczba doświadczonych firm, a nie jedynie przedstawicielstwo producenta systemu, który ma niejako monopol na świadczenie takich usług. Dostępność wielu konkurencyjnych ofert na rozwój systemu ułatwia życie klientowi i gwarantuje utrzymanie cen usług na rozsądnym poziomie. Na koniec zadałbym też pytanie o możliwości wykorzystania systemu ERP w innych krajach oraz dostępność zlokalizowanych wersji oprogramowania, tzn. przystosowanych do przepisów prawnych w poszczególnych krajach. Polskie firmy coraz częściej otwierają przedstawicielstwa handlowe i zakłady produkcyjne za granicą. Tak powstaje potrzeba objęcia centralnym systemem ERP wszystkich spółek wchodzących w skład grupy, również tych zagranicznych. Jeśli więc posiadamy firmę handlową w Niemczech czy zamierzamy wybudować fabrykę w Rosji, dostępność wersji niemieckiej i rosyjskiej systemu ERP jest wskazana. Jest to argument przemawiający za wyborem systemów ERP produkcji międzynarodowych graczy, którzy dzięki znacznemu potencjałowi są w stanie zapewnić lokalizację swoich aplikacji w wielu krajach. Bartłomiej Lux, regionalny dyrektor sprzedaży, Macrologic W jakim kierunku rozwinie się rynek systemów ERP? - W średniej wielkości firmie można przeprowadzić wdrożenie systemu ERP w trzy miesiące. Jest to możliwe, jeśli implementacji jest oparta na parametryzacji dostępnych funkcji. Oczywiście wybierając tę ścieżkę należy postawić pytanie, czy efekty będą satysfakcjonujące. Aby uniknąć rozczarowania, wymagane jest zorganizowania przynajmniej kilku sesji analitycznych z konsultantami, podczas których będzie można ocenić, czy inwestycja zaspokaja bieżące oraz krótkoterminowe oczekiwania biznesowe. Rozważając zakup, warto również zwrócić uwagę, czy opłaty licencyjne są uiszczane w obcych walutach. Uchroni to nas przed ryzykiem kursowym. „Rapid implementation” to metoda stosowana najczęściej przez firmy nabywające swój pierwszy system ERP lub mające bardzo proste procesy biznesowe. Nie absorbuje zbytnio pracowników firmy i charakteryzuje się niskimi kosztami wdrożenia. Z tego punktu widzenia ww. metoda implementacji może być atrakcyjna w czasie dekoniunktury. Oczywiście należy patrzeć w przyszłość. Jeśli koszty rozbudowy i wprowadzania dodatkowych modyfikacji w przyszłości nie przewyższą nakładów na wdrożenie dopasowanego systemu, należy rozważyć tę inwestycję. Praktykowana jednak obecnie przez dostawców polityka cenowa rozkładania płatności na raty czy leasingu zachęca do kupowania systemów w pełni dostosowanych do potrzeb. Obecna sytuacja rynkowa skłania do rozważenia zakupu systemów BI, poszerzenia funkcji w obszarze logistyki oraz wprowadzenia analiz OLAP. Zapotrzebowanie na BI w 2009 r. zwiększyło się dwukrotnie, a logistyka wzrosła o kilkadziesiąt procent. Oznacza to, że przedsiębiorcy widzą w tych obszarach duży potencjał do uwolnienia zasobów i środków pieniężnych. Wprowadzenie metod zarządzania opartych na rachunku wyników uelastycznia ofertę cenową, dzięki czemu wynik finansowy jest mniej podatny na wahania cen. Do- brym przykładem pozytywnych efektów zastosowania BI jest jeden z naszych klientów z branży energetycznej, który dzięki systemowi w ciągu roku zoptymalizował koszty w obszarach zakupów, produkcji i dystrybucji. Rozwiązanie pozwoliło spółce osiągnąć zamierzone zyski przy wprowadzeniu akceptowalnych dla samorządu taryf. Przypuszczalnie przy przedłużającym się kryzysie w kolejnych kwartałach warto zastanowić się modułami usprawniającymi zarządzanie personelem, gdyż w tym obszarze zawsze kryją się duże rezerwy. Niepewna sytuacja gospodarcza sprawia, że nowe kontrakty informatyczne w sektorze MSP są szczególnie uważnie analizowane. Co ciekawe, kryterium ceny nie jest najważniejszym parametrem wyboru. Obecnie liczą się przede wszystkim doświadczenie w danej branży oraz stabilność rynkowa partnera. Odbiorcy nauczyli się, że tylko dostawca o stabilnej pozycji na rynku gwarantuje utrzymanie należytej jakości serwisu. Jest to ważny element oceny, gdyż związek obu firm - dostawcy i przedsiębiorcy średniej wielkości - będzie trwał przynajmniej 10 lat. Konsolidacja dostawców systemów ERP, CRM i BI jest często odpowiedzią na to wyzwanie. Małe firmy nie są w stanie nadążyć za postępem technicznym, dostosowaniem systemu do zmian w otoczeniu prawnym. Nie dają też gwarancji stabilności finansowej takiej jak płynność samofinansowania czy zapewnienie zastępstwa zespołu konsultantów w różnych przypadkach losowych. Te aspekty relacji klient - dostawca stają się zatem podstawowymi kryteriami wyboru. Dostrzegamy również zmianę w podejściu do wykorzystywanej informatyki: nasi klienci oczekują kompetencji integratorskich, które pomogą w wykorzystaniu wszystkich rozwiązań różnych dostawców używanych przez firmy. Długofalowa współpraca Macrologic z klientami wymaga zatem reakcji na te oczekiwania w szerszym zakresie. Status dostawcy i konsultanta w zakresie rozwiązań biznesowych będzie ewoluował w kierunku doradcy w zakresie wszystkich procesów IT klienta. Największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP, jakie można przedstawić zarządom przedsiębiorstw to: - kontrola jakości (monitorowanie dostaw i produkcji), - obniżenie wartości zapasów – identyfikacja „martwych” zasobów, - przyspieszenie obiegu dokumentów, sporządzania ofert i realizacji zamówień, - wykrywanie „słabych ogniw” w cyklu produkcyjnym i urzędniczym, - informacja „na czas” i ostrzeżenie przed potencjalnymi zagrożeniami, - ekonomiczne zarządzanie zasobami, w tym i finansowymi, kontrola rentowności, - kontrola wydajności produkcji i monitoring parku maszynowego. Uważamy, że rok 2010 będzie trudniejszy na rynku przedsiębiorstw średniej wielkości. Wynika to z wydłużenia czasu podejmowania decyzji o rozpoczęciu projektów nawet do 8 miesięcy. Dyskontowane w czasie są pozytywne informacje płynące ze sfery gospodarki. Mimo poprawiającej się koniunktury gospodarczej obserwujemy przesuwanie decyzji o uruchamianiu nowych dużych projektów. Z badań własnych Macrologic wynika, że firmy średniej wielkości podejmują decyzje gospodarcze w oparciu o dane rynkowe z dyskontem od 6 do 9 miesięcy. To opóźnienie przełoży się na wyniki pierwszego półrocza, a wzrostu rozwoju projektów informatycznych będziemy doświadczać w drugiej połowie 2010 r. (odwrotnie niż w roku 2009). O ile w roku 2009 były podejmowane decyzje o zakupie pełnych rozwiązań ERP, KM, BI, o tyle teraz firmy koncentrują się na rozwiązaniach konkretnie usprawniających wybraną cześć operacyjną, np. finanse i analizy lub pełen zakres rozwiązań z grupy Personel, w tym analizy i portale pracownicze. Taka koncentracja pomaga w szybkim osiąganiu efektów biznesowych - wszak wdrożenie rozwiązań biznesowych jest procesem wymagającym dużego zaangażowania obu stron: dostawcy i użytkownika. Ciekawe, że specjalizacja obszarowa wcale nie musi oznaczać znaczących ograniczeń budżetowych. Średnia wartość nowego projektu realizowanego w 2010 r. pozostaje podobna do poziomu osiąganego w roku ubiegłym. Analiza umów podpisanych w I kw. 2010 r. wskazuje, że firmy kierują zainteresowanie na obszar analiz finansowych. Hasło controlling otwiera wiele drzwi. O 70% wzrosły przychody z rozwiązań analizy OLAP oraz obszaru obiegu i prezentacji informacji. O 43% wzrosły przychody ze sprzedaży systemów zarządzania treścią. Wiele firm, dotychczasowych użytkowników pełnych wdrożeń pakietu Xpertis, zamawia rozszerzanie dostępów. Średnia ilość zakupionych licencji dotyczy 20 stanowisk. Cezary Lewandowski, współwłaściel firmy CLeAR 26 Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Lęk przed dużymi nakładami, zawirowaniami organizacyjnymi i potrzebą wygospodarowania czasu na wdrożenia i szkolenia. Właściciele małych i średnich firm często zdają sobie sprawę, że trudno już im zapanować nad procesami zachodzącymi w rozwijającej się firmie. Dotychczasowe narzędzia: niespójne tabelki i niepowiązane ze sobą stare programiki „jakoś” działają, a nawał pracy i realizacja bieżących zamówień odbiorców nie pozwa- Czerwiec 2010, www.msipolska.pl la na myślenie o nowych narzędziach typu ERP/MRP. Wydaje się, że często umknął ten moment, kiedy należało wesprzeć się prawdziwym systemem, który wyręczyłby właścicieli i pracowników firmy w często żmudnych pracach kontrolowania chociażby stanu magazynu, ustalania potrzeb materiałowych, kalkulowania kosztów i zysków, kontrolowania tak dzisiaj ważnej jakości produkcji. Nie mają czasu, bo działają bez odpowiedniego wsparcia, nie wprowadzają nowoczesnych rozwiązań informatycznych, bo nie mają na to czasu. Nie bez znaczenia jest brak świadomości, że istnieją systemy, których pozyskanie i wdrożenie to wydatek, na który stać nawet małe przedsiębiorstwa. Rynek ERP Janusz Małgorzaciak, ekspert rozwiązań ERP Microsoft Dynamics, Microsoft Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - To trudne pytanie. Oczywiście wiadomo, że kryzys zmienił rynek. Firmy zaczęły bardziej krytycznie oceniać oprogramowanie pod kątem realnej przydatności dla siebie. W zeszłym roku nasi klienci najczęściej decydowali się na aktualizację oprogramowania – migrację do nowszych wersji systemów oraz poszerzanie dotychczasowych platform o moduły analityki biznesowej. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP/MRP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Coraz więcej mniejszych przedsiębiorstw decyduje się na implementację zintegrowanych systemów wspierających zarządzanie. Firmy przekonują się, że przydatność systemów nie zależy od wielkości firmy, lecz od złożoności i kompleksowości świadczonych przez nią usług. Im więcej procesów zachodzi w organizacji, tym bardziej odczuwalne są korzyści z wdrożonego oprogramowania. Na systemy IT najczęściej decydują się firmy z sektora produkcyjnego oraz oferujące ściśle specjalistyczne usługi. Mamy także wiele wdrożeń w firmach logistycznych. Dużym zainteresowaniem cieszą się aplikacje do zarządzania łańcuchem dostaw czy przepływami pracy (workflow) oraz funkcje analityki biznesowej (BI). Pierwsze dwa moduły mają za zadanie skoordynować działania poszczególnych działów przedsiębiorstwa tak, aby współpraca pomiędzy nimi przebiegała sprawnie, a firma mogła osiągnąć maksymalną efektywność. Business Intelligence jest dla firmy pewnego rodzaju centrum badawczym. Z jego pomocą zarząd przedsiębiorstwa może łatwo i szybko analizować kondycję każdego działu firmy, wybierać do współpracy kontrahentów oferujących swoje usługi na jak najbardziej korzystnych warunkach, a także decydować o tym, które kontrakty są najbardziej opłacalne dla firmy. Aplikacja analityki biznesowej umożliwia menedżerom podejmowanie racjonalnych decyzji opartych na faktycznych danych zgromadzonych w systemie. Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Głównym zadaniem systemów klasy ERP jest przede wszystkim automatyzacja i optymalizacja wszystkich procesów zachodzących w przedsiębiorstwie. Automatyzacja usprawnia rutynowe procesy, co przekłada się na przyspieszenie wielu czynności, a także zapobiega błędom spowodowanym nieuwagą pracowników. Ponadto automatyzacja zapewnia także sprawny przepływ pracy oraz dokumentów. Dzięki temu dokumenty nie giną ani nie ulegają przedawnieniu, a pracownik pełniący konkretne obowiązki może je wykonywać tak szybko, jak to tylko możliwe. Z kolei optymalizacja prowadzi do maksymalnego wykorzystania zasobów firmy – zarówno surowców, czasu pracy, wykorzystania maszyn, jak też wybrania do współpracy kontrahentów oferujących najkorzystniejsze warunki. Nie bez znaczenia jest też fakt, że dzięki systemom klasy ERP kierownictwo przedsiębiorstwa ma pod kontrolą wszystkie parametry firmy, dzięki czemu może skutecznie zarządzać ryzykiem. Platformy ERP jednocześnie gromadząc i przetwarzając dane z różnych oddziałów firmy, pozwalają uzyskać kompleksowy obraz kondycji przedsiębiorstwa, a tym samym podejmować kluczowe decyzje oparte na twardych i aktualnych danych. W dłuższej perspektywie korzyści te przekładają się na zwiększenie satysfakcji klientów i wyższe zyski firmy. Mimo że implementacja systemu wiąże się z kosztami, często dość wysokimi, to jednak inwestycja ta zwraca się – w zależności od wielkości firmy – po kilku lub kilkunastu miesiącach użytkowania (średni okres zwrotu z inwestowania w system Microsoft Dynamics AX to 23 miesiące). Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Myślę, że koszty i obawa, iż system raczej skomplikuje, niż ułatwi pracę. Wdrożenie systemu nie jest prostą sprawą. Wymaga szczegółowej analizy sytuacji i potrzeb firmy, aby dostosować narzędzie do profilu i skali działalności klienta. Jeśli firma zlekceważy ten etap, prawdopodobnie wyrzuci pieniądze w błoto. Istotny jest również fakt, że wdrożenia często trwają kilka miesięcy, a nawet dłużej. Wielu prezesów boi się, że proces wdrożenia przez pewien czas zaburzy funkcjonowanie przedsiębiorstwa, co niekorzystnie odbije się na jego wydajności i wynikach finansowych. Ten problem rozwiązuje właściwe zaplanowanie implementacji oraz współpraca ze sprawdzonym partnerem wdrożeniowym. Profesjonalny zespół wdrożeniowy, mający duże doświadczenie, potrafi przeprowadzić implementację systemu w taki sposób, aby nie przeszkadzać pracownikom firmy w wykonywaniu przez nich codziennych obowiązków. Dodatkowo pracownicy boją się ryzyka utraty bądź zawieruszenia danych podczas procesu wdrażania systemu. Przez wiele lat pracy z systemami ERP nie słyszałem jeszcze, aby przy okazji implementacji z firmy wyciekły dane lub zostały utracone. Raport MSI Wojciech Grzybek, prezes zarządu, HEUTHES Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Obecnie trudno mówić o barierach w rozpowszechnieniu ERP. Większą trudność sprawia firmom mnogość oferty rynkowej i właściwy wybór optymalnego oprogramowania. Osoby, które właśnie „rozglądają” się w poszukiwaniu systemu do obsługi swojej firmy, powinny zwrócić uwagę na te, które umożliwiają późniejszą łatwą rozbudowę o dodatkowe funkcje, np. CRM. Oczywiście potrzebna jest również nieustanna akcja edukacyjna rynku, która uświadomi potencjalnym klientom, że w ich przedsiębiorstwach tkwią rezerwy, które pomoże im odkryć np. CRM i DMS. Nowoczesny ERP/MRP powinien być szybko wdrażalnym systemem, który umożliwia użytkownikowi dostęp do wszystkich informacji w dowolnym miejscu, definiowanie zaawansowanych raportów i łatwe wprowadzanie modyfikacji w zestawie posiadanych funkcji systemu. Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Każda firma produkująca i sprzedająca swoje towary i usługi powinna za pomocą CRM Operacyjnego, Analitycznego, Marketingowego, Zadaniowego, Progno- zowania sprzedaży czy Serwisowego budować swoje długotrwałe relacje z klientami. Odnosząc korzyści z wykorzystania CRM do realnych liczb, przypomnijmy znany fakt, że pozyskanie nowego klienta jest około pięciu razy droższe niż jego utrzymanie. Zastosowanie zintegrowanego systemu w trybie SaaS gwarantuje, że w każdej chwili i w dowolnym miejscu, gdzie można uzyskać połączenie z Internetem użytkownik ma dostęp do pełni informacji nie tylko handlowych czy magazynowych, ale również związanych z kontaktami z klientem. Z kolei dzięki systemowi obiegu dokumentów DMS wiele procesów, w tym np. związanych z wprowadzeniem ISO, może być zestandaryzowanych, zawartych w ciągu przewidywalnych czynności i zdarzeń, co pozwala na późniejszą retrospekcję. Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Oscylujące okresy dobrej i złej koniunktury zawsze sprzyjają poszukiwaniom redukcji kosztów. Z pomocą w tym zakresie przychodzą zintegrowane systemy ERP wyposażone w coraz bardziej zaawansowane rozwiązania służące do przygotowywania raportów i analiz. Przykładem są implementowane w tych aplikacjach rozwiązania z zakresu Tablicy Wyników (Dashboard), Prognozowania Sprzedaży (Forecast), ABC/M, Balanced Scorecard, Raportów Przestawnych F-K, Centrum Dowodzenia oraz rozbudowane moduły CRM i DMS. Dobrze przyjęta przez rynek została wprowadzona w ISOF strategia tzw. wirtualnej sprzedaży, dzięki której firmy mogą łatwo i szybko dołączać lub rezygnować z wybranych funkcji, optymalizując koszty. Ma to szczególne znaczenie w firmach operujących w branżach, w których występują zjawiska biznesowe związane z sezonowością. Podsumowując, sprzedaż systemu ISOF wzrosła w 2009 r. o 11%. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Sektor przemysłowy już dawno zaakceptował systemy klasy ERP/MRP. Ale systemy klasy CRM i DMS zintegrowane z tymi rozwiązaniami nie są ciągle zbyt rozpowszechnione. Przykładowo w rozwiązaniach dla przemysłu wiele uwagi poświęca się łańcuchowi dostaw zapewniającemu ciągłość produkcji. Mniejszą uwagę koncentruje się na zapewnieniu ciągłości obsługi, kontaktów i długotrwałej więzi z klientami, którzy są odbiorcami oferowanych produktów. HEUTHES dostrzegając zapotrzebowanie rynku, stworzył system ISOF i zbudował go w ten sposób, że problemy związane z klientami wpisują się w cały łańcuch zadań logistycznych jego obsługi. W ISOF zintegrowano również system zarządzania dokumentami elektronicznymi, co pozwala uzyskać nową jakość pracy użytkowników systemów ERP/MRP. Paweł Przybylski, doradca handlowy, IT.integro Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Oczywiście kryzys spowolnił rynek ERP/MRP, ponieważ większość firm czuła się niepewnie w tym czasie. Rok 2010 pokazuje natomiast, że rynek się ożywił i na dwa sposoby. Pierwszą grupą są firmy, które w naturalny sposób zaplanowały sobie inwestycje w zakresie rozwiązań ERP/MRP na rok 2010. Natomiast dołączyła do niej druga grupa firm, które wstrzymały swoje inwestycje w latach 2008-2009. Widząc, że kryzys trochę „odpuszcza” oraz nie mogąc dłużej czekać, postanowiły one ponownie podejść do tematu inwestowania w systemy ERP/MRP w 2010 r. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Niestety bardzo dużo firm w Polsce cały czas zarządza swoim biznesem przez arkusze typu Excel oraz notatniki papierowe. Nawet jeżeli firma wdraża u siebie system ERP, to niestety pełne wdrożenie MRP z planowaniem produkcji jest odkładane na później. Dlatego szczególną uwagę poświęcamy edukacji naszych potencjalnych klientów, aby przekonać ich, jakie korzyści niosą ze sobą najnowocześniejsze rozwiązania Microsoft Dynamics. Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Jednym z kierunków rozwoju nowoczesnych systemów ERP/MRP, takich jak Microsoft Dynamics ERP, jest ciągłe zwiększanie efektywności pracowników. Jest to realizowane poprzez m.in. automatyzację wprowadzania i przekazywania danych, a co za tym idzie ograniczenie ilości dokumentów w firmie. Ponadto efektywność jest również osiągana przez szybszy dostęp do aktualnej informacji, co ma bezpośrednie przełożenie na podejmowane decyzje pracowników i kadry kierowniczej. Innym obszarem jest oczywiście optymalizacja logistyki w przedsiębiorstwie, np. poprzez minimalizowanie stanów magazynowych w wyniku dokładniejszego planowania produkcji oraz zaopatrzenia. Dzięki temu firma zmniejsza ilości i wartości stanów magazynowych, a to już są konkretne pieniądze – oszczędno- ści, jakie generuje system ERP/MRP. Szczególnie uwidacznia się to we wdrożeniach najnowszych procesów zawartych w Microsoft Dynamics ERP, gdzie większość procesu logistyczno-zaopatrzeniowego jest przerzucona na dostawców. Można też wspomnieć o całej liście korzyści związanych z lepszym planowaniem produkcji i osiąganym tam zmniejszaniu kosztów związanych z lepszym wykorzystaniem mocy produkcyjnych czy posiadanych zasobów. Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Barierą jest to, że systemy ERP/MRP wymagają od przedsiębiorców większego nacisku na planowanie swojego biznesu. Zarówno jest to planowanie długofalowe-strategiczne, jak i krótkoterminowe, np. w dziedzinie zarządzania produkcją. Oczywiście do tego dochodzi bariera edukacji pracowników i kadry kierowniczej. Ostatnią barierą jest świadomość kosztów inwestycji w zakresie nowoczesnych rozwiązań ERP/MRP. Oczywiście jak każda inwestycja, mają one swój czas zwrotu (ROI), zatem dobrze zaplanowana inwestycja może przynieść same korzyści. Marcin Taranek, prezes zarządu IFS CEE Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERPMRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - IFS oferuje system informatyczny klasy ERP wspierający zarządzanie – IFS Applications, umożliwiający organizacjom szybkie reagowanie na zmiany rynkowe. IFS Applications umożliwia elastyczną alokację zasobów w celu poprawy efektywności biznesowej oraz uzyskania przewagi konkurencyjnej. System usprawnia zarządzanie kluczowymi procesami biznesowymi zachodzącymi w przedsiębiorstwach. Klienci decydują się na wdrożenie IFS Applications ze względu na jego komponentową budowę, zapewniającą elastyczność i dostosowanie systemu do bieżących potrzeb przedsiębiorstwa. Moduły, które 28 wzbudzają największe zainteresowanie to m.in. IFS Finanse, IFS Dystrybucja, IFS Remonty, IFS Produkcja oraz IFS Projekt. Każda firma inaczej ocenia korzyści, jakie można zauważyć po wdrożeniu systemu IFS Applications. Do często wymienianych korzyści należą m.in. wsparcie efektywnego wykorzystania majątku, usprawnienie gospodarki materiałowej, wsparcie zarządzania procesem budżetowania, zwiększenie sprawności operacyjnej, automatyzacja przetwarzania danych, umożliwienie zdalnej współpracy z podwykonawcami i dostawcami. Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Na polskim rynku w minionym roku IFS podpisał kontrakty z około 50 firmami. Wśród nich byli dotychczasowi klienci firmy IFS Poland, którzy rozszerzyli już Czerwiec 2010, www.msipolska.pl wcześniej wdrożony system IFS Applications o nowe funkcje. Część klientów firmy IFS zdecydowała się także na aktualizację systemu do najnowszej wersji. Do grona nowych klientów IFS Poland w ciągu ostatnich dwóch lat dołączyły takie przedsiębiorstwa, jak Armatoora SA, Mostostal Zabrze Holding SA, MPWiK Wrocław, Sprint sp. z o.o., a także Grupa Powen-Wafapomp SA. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Obecnie zauważa się pewną poprawę sytuacji w gospodarce, co wpływa na stabilizację rynku systemów klasy ERP. Klienci potrzebują systemów ERP m.in. do ograniczania kosztów i zwiększania efektywności, a także do zwiększenia bezpieczeństwa oraz transparentności procesów. Rynek ERP Jarosław Szolc, koordynator projektu Navireo, InsERT Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Kryzys zwykle na dłuższą metę prowadzi do uporządkowania rynku oraz optymalizacji i szczególnej racjonalizacji działań przedsiębiorców, w tym zarówno producentów oprogramowania, jak i firm, które decydują się na jego zakup i wdrożenie. Ponieważ zintegrowane rozwiązania klasy ERP stanowią niebagatelne narzędzie wspierające zarządzanie firmą, trudno mówić o spowolnieniu ich rozwoju w sytuacji kryzysowej. Oczywiście pewne inwestycje są w tym okresie przez przedsiębiorców wstrzymywane, ale zapewne czas pokaże, że tylko ograniczenie wydatków czysto konsumpcyjnych przekłada się na dłuższą metę na poprawę kondycji firmy. Wdrożenie oprogramowania, które zapewnia optymalizację procesów zarządzania z pewnością nie należy do działań, których należy zaniechać w związku z kryzysem. W jakich firmach wykonuje się obecnie najwięcej wdrożeń systemów klasy ERP? - Systemy klasy ERP coraz szerszym frontem wchodzą do firm określanych wg różnych kryteriów jako „średnie”. Ich zastosowanie staje się powoli standardem, a systemy dedykowane do obsługi tylko poje- dynczych wątków działalności są wypierane właśnie przez rozwiązania zintegrowane. Prawdopodobnie ze względu na fakt, że w strukturze polskiej gospodarki ciągle rośnie udział sektora handlowo-usługowego, wyczuwalny jest popyt szczególnie ze strony spółek o takim właśnie profilu działalności. Nie znaczy to jednak oczywiście, że systemy ERP nie są wdrażane w firmach przemysłowo-produkcyjnych. Nasz system Navireo - obok wielu wdrożeń w firmach handlowych i handlowo-usługowych - z powodzeniem znalazł zastosowanie m.in. u producentów tynków, obuwia, mebli, w zakładach drobiarskich i wydawnictwach druków akcydensowych. Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Największą zaletą wdrożenia zintegrowanego systemu jest możliwość podejmowania szybkich decyzji - w oparciu o dostarczane przez system w czasie rzeczywistym informacje pokazujące pełny obraz kondycji przedsiębiorstwa. Niewątpliwie kolejną wymierną korzyścią jest przechowywanie i wprowadzanie wszelkich danych w jednym systemie, co pozwala na oszczędności w zakresie zasobów ludzkich i przesunięcie ich do działań w innych obszarach funkcjonowania firmy. Zastosowanie systemu Navireo szczególnie pozytywnie wpływa na zwiększenie efek- tywności w działalności handlowej. System wspiera sprzedaż w sklepach i hurtowniach, w terenie, sklepie internetowym oraz na aukcjach internetowych. Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Każde przedsiębiorstwo posiada własną unikalną specyfikę prowadzenia działalności gospodarczej. Stworzenie w pełni uniwersalnego systemu, który mógłby znaleźć zastosowanie w dowolnej firmie jest praktycznie niemożliwe. W związku z tym indywidualne, niestandardowe oczekiwania klientów stanowiły zawsze wyzwanie dla zespołów wdrożeniowych, a często stawały się barierą, której pokonanie przekraczało ich możliwości. W związku z tym w Navireo postawiliśmy na konfigurowalność, elastyczność i otwartość. System został wyposażony w specjalne narzędzie dla wdrożeniowców(Pulpit Konfiguracyjny), dzięki któremu elastyczne dopasowanie konfiguracji do potrzeb poszczególnych stanowisk pracowniczych nie stanowi żadnego problemu. Navireo ma również zaawansowany interfejs programistyczny (Sfera Navireo), który daje praktycznie nieograniczone możliwości w zakresie rozbudowy systemu w odpowiedzi na indywidualne potrzeby klienta. Jest to zarówno dostęp do pełnej logiki biznesowej, jak i możliwość reagowania na większość zdarzeń wykonywanych w systemie przez użytkowników. Marcin Sokołowski, Senior Marketing Manager, EMEA Programs, Epicor Software Poland Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/ MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Systemy do zarządzania zasobami przedsiębiorstwa (ERP) są jak krwiobieg firmy - poprawiają efektywność działalności, pozwalają zarabiać więcej i ograniczać koszty w sposób przemyślany. W przypadku wyboru systemów ERP zauważyliśmy, że choć liczba zapytań od potencjalnych klientów raczej nie spadła, w związku ze spowolnieniem gospodarczym wydłużył się proces podejmowania decyzji. Sądzimy, że to dobry trend i pozytywna strona spowolnienia, ponieważ obecnie klienci wybierając system, chcą w określonej perspektywie czasu uzyskać wymierne korzyści z jego wdrożenia. Kryzys wymusił zmianę hierarchii kryteriów wyboru rozwiązań IT. Najważniejszym wyznacznikiem jest spodziewany zwrot z inwestycji (ROI) i czas, w jakim to nastąpi. Tworzymy dla potencjalnych klientów tzw. business case’y, czyli szyte na miarę analizy, które na konkretnych obliczeniach pokazują możliwy wskaźnik ROI dla danej firmy. Często zwłaszcza średnie i duże przedsiębiorstwa są zaskoczone widząc, ile realnie pieniędzy może zostać w firmie dzięki właściwie dobranemu systemowi ERP. W perspektywie 2-3 lat pozwala to osiągnąć niebagatelne oszczędności. Istotnym trendem jest również sposób oferowania oprogramowania w modelu SaaS (Software as a Service – oprogramowanie jako usługa). Dzięki temu modelowi firmy nie muszą ponosić sporych nakładów finansowych z góry, lecz mają dostęp do systemu przez przeglądarkę internetową, płacąc za korzystanie z konkretnej funkcji przez określoną liczbę użytkowników. Nie ma bariery wejścia czy wyjścia – można z usługi zrezygnować praktycznie z dnia na dzień, co w przypadku tradycyjnego modelu nie jest możliwe. Czy kryzys finansowy spowolnił czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Spowolnienie gospodarcze dotknęło dostawców ERP w zróżnicowany sposób. Epicor w ciągu minionego roku podniósł swoje prognozy, a ostateczny wynik był i tak lepszy niż prognozy analityków. Co ważne, w trudnych czasach nie było w naszej firmie zwolnień, tak powszechnych w dobie generowania oszczędności w przedsiębiorstwach. Sadzę, że kryzys najbardziej odczuli dostawcy systemów ERP dla sektora korporacyjnego, ponieważ ten segment najszybciej i najostrzej zareagował na spowolnienie, wstrzymując i obcinając wydatki na IT oraz wypowiadając umowy opieki serwisowej. Polscy dostawcy radzili sobie nieźle, głównie ze względu na to, że ich grupa docelowa to firmy z sektora MSP, a orężem walki konkurencyjnej jest cena. Z perspektywy dostawcy systemów wspomagających zarządzanie oceniamy, że spowolnienie go- Wszystko o systemach IT dla przemysłu spodarcze wpłynęło pozytywnie na świadomość klientów, szczególnie w tym segmencie. Klienci szukali rozwiązań analityczno-raportujących (Business Intelligence), by móc zdiagnozować źródła problemów w firmie i podjąć adekwatne decyzje. Jednocześnie poszukiwali systemów zwiększających efektywność, zmniejszających koszty i automatyzujących procesy w przedsiębiorstwie. Te wszystkie wymogi spełniają właśnie systemy ERP. Spadek zamówień w pierwszej części 2009 r. większość firm IT starała się kompensować programami cięcia kosztów i restrukturyzacji. Rynek zamówień IT odblokował się trochę po nerwowym początku roku, gdy klienci przekonali się, że kryzys istnieje przede wszystkim w nagłówkach wiadomości i nie ma sensu oglądać się na innych w myśl zasady „zobaczymy, jak będzie”. Chociaż większość firm IT notuje spadki sprzedaży od kilku do kilkudziesięciu procent, wynik netto jest na ogół na podobnym lub nawet lepszym poziomie niż w roku ubiegłym. Na ostatnim spotkaniu użytkowników rozwiązań naszej firmy (pod koniec 2009 r.) dziewięciu na dziesięciu klientów, z którymi rozmawiałem kategorycznie stwierdziło, że odwołują kryzys. W czasie spowolnienia wiele firm zamroziło swoje budżety inwestycyjne, czekając na rozwój sytuacji. Kryzys jednak nie okazał się tak głęboki, jak nas straszono. Teraz coraz więcej firm decyduje się na inwestowanie w systemy poprawiające produktywność. Nawet w najtrudniejszym okresie 2009 r. otrzymywaliśmy zapytania od potencjalnych klientów, prowadziliśmy nowe projekty i wdrożenia. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - W trudnych gospodarczo czasach inwestycje w IT zależą w dużej mierze od branży i jej kondycji. Zauważyliśmy jednak, że zainteresowanie przedsiębiorstw przemysłowych i produkcyjnych pozostaje na tym samym poziomie. W tym sektorze systemy ERP to konieczność. Mimo spowolnienia gospodarczego firmy produkcyjne nadal aktywnie szukają sposobów na poprawę efektywności działalności operacyjnej. Technologia staje się sojusznikiem, który pozwala firmom z tej branży walczyć z konkurencją. Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań ERP/MRP w Polsce? - Zasadniczo nie ma dużych barier w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce. Wręcz przeciwnie, systemy stają się coraz tańsze, firmy w ostatnich latach rozwijały się w dwu- i trzycyfrowym tempie, z kolei na to nałożyły się dotacje unijne. Można także przyjąć, że spowolnienie gospodarcze nie było dotkliwe dla dostawców systemów ERP w porównaniu z innymi branżami. To wszystko sprawiało, że zakup dobrego systemu ERP był dla firmy atrakcyjny, ponieważ likwidował bariery rozwoju i pozwalał pokonać konkurencję dzięki doskonaleniu procesów wewnątrz i na zewnętrz firmy. www.msipolska.pl Raport MSI Janusz Latacz, prezes Simple sp. z o.o. Czym kierować się przy doborze systemu ERP/MRP? - Nie będę oryginalny, jeśli podkreślę, że przy wyborze systemu ERP trzeba kierować się doświadczeniem dostawcy oraz możliwością spełnienia przez wybierany system wymagań branżowych. Polecamy sprawdzenie, czy rozwiązanie ERP/MRP rzeczywiście wspiera obsługę procesów produkcyjnych. Nie można oczywiście abstrahować od własnej, dotychczasowej organizacji produkcji, charakteru procesów produkcyjnych, wykorzystywanych zasobów, bo może się okazać, że wdrożenie sprawnego zarządzania produkcją to nakłady sporo większe niż tylko zakup i wdrożenie oprogramowania ERP/MRP. To biznesowa decyzja klienta, czy chce poddać się rygorowi i skorzystać z np. funkcji bilansowania potrzeb materiałowych w oparciu o plan produkcji, jeśli jednak organizacja nabyła oprogramowanie niebędące w rzeczywistości systemem ERP/ MRP, to z pewnością z takiego bilansowania nie skorzysta, nawet gdy docelowo uzna, że byłoby przydatne. ERP/MRP powinno obejmować także produkcję, gdyż właśnie usprawnienie zarządzania w obszarze produkcji było i jest docelową korzyścią, jaką ma uzyskać firm produkcyjna z wdrożenia ERP/MRP. To, czy system ERP jest wdrażany jako kompleksowe rozwiązanie czy tylko modułowo, czy jest to rozwiązanie krajowego czy zagranicznego dostawcy, „basic” czy „enterprise” - jest odzwierciedleniem własnej kultury organizacyjnej klienta. Tam, gdzie kultura ta przypomina „wyspy”, można spotkać rozwiązania powstające w wyniku integracji modułów pochodzących od kilku dostawców specjalizowanych w swoich obszarach. Gdzie zarządzanie jest silnie scentralizowane, preferowane są zintegrowane systemy pochodzące od jednego dostawcy, najczęściej wysoce standaryzowane lub prekonfigurowane branżowo. W dojrzałych firmach wykorzystujących efekt synergii można spo- tkać zintegrowane rozwiązania „enterprise”, umożliwiające wdrożenie dedykowanej funkcjonalności, ale w tych przypadkach budżet zakupu i wdrożenia jest istotnie wyższy – w odniesieniu do systemów standardowych czy „pudełkowych”. Jak wygląda wdrożenie systemu ERP/MRP? - Dobra technologia, choć niezbędna dla sukcesu inwestycji w zakresie systemu IT, zawsze wymaga profesjonalnej oprawy w postaci sprawdzonej metodyki wdrożenia. Wdrożenia w naszej firmie realizujemy zgodnie z autorską metodyką, łączącą najlepsze praktyki przyjęte w branży, wieloletnie doświadczenie z certyfikowanym systemem zarządzania jakością ISO 9001:2009. Kluczowa dla powodzenia procesu wdrożenia jest rzetelnie sporządzona analiza przedwdrożeniowa, podczas której precyzyjnie definiowany jest zakres i harmonogram projektu. To ważny etap wdrożenia, bowiem poza wdrożeniami obejmującymi pełną funkcjonalność, projekty realizujemy także etapowo: funkcjonalnie - wdrażając wybrane obszary systemu pokrywające się funkcjonalnie z zadaniami wybranych działów organizacyjnych, lub procesowo - wspierając wybrane procesy i ich obsługę w różnych działach organizacji. Podczas analizy przedwdrożeniowej klienci przyswajają sobie dokumenty i metody pracy projektu wdrożeniowego, mają okazję poznać i ocenić kompetencje konsultantów przewidzianych do realizacji wdrożenia. Drugim kluczowym elementem wdrożenia jest umiejętność zarządzania zmianą. Choć dobrze przeprowadzona analiza przedwdrożeniowa powinna tak definiować zakres projektu, aby zmian nie trzeba było wprowadzać ad hoc, praktyka jednak pokazuje, że w trakcie procesu wdrożenia pojawiają się zmiany zakresu projektu. To wpływ niewidzialnej ręki rynku, gdzie w zmieniających się dynamicznie realiach gospodarczych następują zmiany priorytetów, wprowadzane przez klientów. Jak ocenia pan rynek dostawców systemów ERP/ MRP w Polsce? - Rynek dostawców systemów ERP/MRP w Polsce jest ustabilizowany. Można na nim znaleźć wszystkich istotnych dostawców zagranicznych oraz kilkunastu liczących się krajowych producentów. Do tego rynek wzbogaca kilkudziesięciu dostawców specjalizowanych modułów uzupełniających, w obszarach WMS, HR, CRM itp. Procesy konsolidacji krajowych dostawców systemów ERP przebiegają podobnie jak za granicą, nie powodując jednak nagłych zmian w układzie sił, co więcej, podobnie jak za granicą, firmy po konsolidacji gorzej sobie radzą, ale to pewnie wynik zmian w układach kapitałowych, właścicielskich, organizacyjnych i menedżerskich. Konkurencja jest silna i rośnie, bowiem wbrew obiegowym opiniom nie jesteśmy świadkami dynamicznego wzrostu popytu na systemy ERP, przy jednoczesnym wzroście apetytu poszczególnych graczy na wzrost udziału w rynku. W oparciu o nasze doświadczenia z międzynarodowej kooperacji możemy stwierdzić, że w Polsce menedżerowie nadal przywiązują ogromną wagę do ceny, często stawiając funkcjonalność na dalszym planie. Można to przypisywać pewnym zaszłościom historycznym i wynikającej stąd mentalności menedżerów w polskich firmach, skłaniającej ich raczej do inwestowania we flotę samochodową niż w informatykę zarządczą, nie mniej fakt pozostaje faktem, że polskie firmy reprezentujące największy segment rynku mniej inwestują w IT niż ich zagraniczni odpowiednicy. Nieprzypadkowo liderami sprzedaży na polskim rynku zintegrowanych systemów informatycznych są dostawcy standardowych, wręcz pudełkowych rozwiązań. Symptomatyczne jest również, że mimo rocznej sprzedaży standardowych rozwiązań sięgającej nawet kilkuset i więcej systemów ERP, liczba referencji uzyskiwanych co roku od zadowolonych klientów nie przekracza kilku procent. Zbigniew Lisowski, menedżer Domeny Biznesowej Produkcja, TETA Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Kryzys ograniczył budżety na inwestycje, w tym także na wdrażanie innowacyjnych rozwiązań. Nie ograniczył jednak zainteresowania optymalizacją procesów. Nawet wyraźnie zwiększył potrzebę lepszego śledzenia kosztów. A więc wymagania stawiane systemom ERP/MRP wzrosły. Oznacza to rozwój rynku przede wszystkim w ujęciu jakościowym. W dłuższej perspektywie czasu oznacza to także wzrost wartościowy, chociaż może się okazać, że mniejsi dostawcy nie będą w stanie sprostać wygórowanym wymaganiom. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Prawie każde przedsiębiorstwo ma lepszy lub gorszy system informatyczny. Powszechne stało się nie tylko wykorzystywanie modułów finansowo-księgowych czy kadrowo-płacowych, lecz także magazynowych oraz wspomagających obsługę sprzedaży (w obszarach tych firmy czasami korzystają też z outsourcingu). Głównym celem dotychczas przeprowadzanych wdrożeń było spełnienie wymagań formalno-prawnych oraz poprawa obsługi procesów, bez których przedsiębiorstwo nie może funkcjonować. W efekcie takiego podejścia w większości przedsiębiorstw wiele problemów związanych ze wspomaganiem zarządzania nadal jest rozwiązywanych poza systemem ERP, ręcznie lub za pomocą arkuszy kalkulacyjnych. Sądzę, że na pierwszym miejscu obszarów wymagających poprawy w obsłudze informatycznej należy 30 wymienić planowanie operacyjne rozumiane jako planowanie sprzedaży, harmonogram główny produkcji, rozwinięcie MRP i kolejkowanie zadań. Firmy zwykle nie posiadają żadnego systemu wspomagającego produkcję lub stosują jedynie bardzo proste rozwiązania ograniczające się do technologicznego przygotowania produkcji, wystawiania zleceń i bilansowania potrzeb materiałowych. Do słabo zinformatyzowanych obszarów należy także rachunkowość zarządcza. Przedsiębiorstwa często poprzestają na wymaganej prawem rachunkowości finansowej. Utrudnia to orientację w poprawnym rozliczeniu rzeczywistych kosztów i opóźnia uzyskanie informacji o aktualnym stanie rozrachunków, póki nie zostaną one zaksięgowane na koncie. Kolejne słabo zinformatyzowane obszary to planowanie dystrybucji, utrzymanie ruchu i kontrola jakości, a także informatyczne wspomaganie JiT. Obecnie obserwujemy zwiększone zainteresowanie rynku wszystkimi tymi rozwiązaniami dostarczającymi wsparcia przy zdobywaniu przewagi biznesowej. Największe korzyści ze stosowania systemów ERP/ MRP, jakie można przedstawić zarządom przedsiębiorstw: - dużo lepsze zarządzanie operacyjne pozwalające na wzrost sprzedaży i zwiększenie poziomu obsługi klienta przy tych samych zasobach, - dokładne śledzenie kosztów, począwszy od kalkulowania kosztów normatywnych po precyzyjne rozliczenie kosztów rzeczywistych do celów zarządczych na obiektach ewidencyjnych, - zintegrowane zarządzanie remontami i utrzymaniem ruchu oraz kontrolą jakości w połączeniu z systemem ERP, Czerwiec 2010, www.msipolska.pl - zwiększenie ergonomii obsługi podstawowych procesów poprzez zastosowanie rozwiązań mobilnych, takich jak przenośne terminale, wiążących się z zastosowaniem kodów kreskowych oraz RFID. Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Wdrożenie nowoczesnych rozwiązań IT wymaga od pracowników przedsiębiorstwa, a zwłaszcza od jego kierownictwa znajomości metod i technik zarządzania. Firmy informatyczne zwykle koncentrują się na wdrożeniu systemu, a nie na szkoleniach biznesowych. Szkolenia te powinni przejść pracownicy najlepiej jeszcze przed rozpoczęciem procedury wdrożenia nowego systemu. Firma powinna najpierw mieć wizję zmian istniejących procesów, znać dobrze swoje potrzeby, aktywnie poszukiwać rozwiązania istniejących problemów. Z takiego podejścia bierze swój początek porządna lista konkretnych wymagań względem systemu informatycznego, trafny wybór i udane wdrożenie. Pomaga to także spojrzeć na potencjalnego dostawcę systemu nie tylko przez pryzmat kosztów lecz także zysków, jakie firma może osiągnąć po wdrożeniu systemu ERP. Bierne nastawienie wywodzące się z założenia, że popularny duży system ERP będzie lekarstwem na wszystkie dotychczasowe problemy zwykle nie przynosi spodziewanych rezultatów. W Polsce firmy powoli przełamują tę barierę. Pomagają im w tym coraz częstsze powiązania kapitałowe z lepiej zorganizowanymi spółkami grupy, a także odpowiednie szkolenia biznesowe realizowane np. wg standardów APICS. Rynek ERP Janusz Mleczko, główny konsultant ds. systemów zarządzania produkcją, REKORD Systemy Informatyczne Czym kierować się przy wyborze systemu ERP? - Wybór zintegrowanego informatycznego systemu zarządzania, jakim niewątpliwie są systemy klasy ERP/MRP, to decyzja strategiczna. Zarówno ze względu na planowany budżet, zakres i czas przedsięwzięcia jest niewątpliwie projektem, od którego zależy przyszłość przedsiębiorstwa. Tak ważną decyzję powinny zatem poprzedzić rzetelne przygotowania. Wybierając system tej klasy, trudno nie kierować się kryterium biznesowym. Jest to inwestycja, która musi przynieść wymierne korzyści finansowe. Podążając za filozofią związaną z redukcją ograniczeń występujących w przedsiębiorstwach, należy przy doborze systemu informatycznego, jak również podczas prowadzenia później wdrożenia zwracać szczególną uwagę na „wąskie gardła” w firmie. „Wąskim gardłem” może być zarówno ograniczenie leżące wewnątrz przedsiębiorstwa, jak i w jego otoczeniu. Mogą to być posiadane moce produkcyjne (własne i kooperantów), kanały informacji zarządczej, wydolność infrastruktury teleinformatycznej czy procesy pozyskiwania i obsługi zamówień od klientów. Ze względu na to, że ograniczenie przekłada się na wydajność całego systemu, istotnym czynnikiem wpływającym na dobór aplikacji powinna być umiejętność wspierania przez nią właśnie takich kluczowych obszarów firmy. Problem w tym, że w konkretnych przedsiębiorstwach produkcyjnych zarówno „wąskie gardło”, jak i metoda jego „udrożnienia” może mieć (i najczęściej ma) charakter indywidualny. Niewątpliwie będzie zwiększała się rola systemów ukierunkowanych branżowo, mocno wyspecjalizowanych do rozwiązywania problemów charakterystycznych dla branży, łatwych w integracji z rozwiązaniami różnych producentów. Z drugiej strony rozwiązań na tyle elastycznych, aby umożliwiły wspieranie kluczowych kompetencji danego podmiotu w stopniu zaawansowanym. Przykładem tego typu rozwiązań jest sposób podejścia do klientów w branży przetwórstwa tworzyw sztucznych czy firm produkcyjno-usługowych. Opisane wymagania powinny przełożyć się na realizowany proces wdrożeniowy. Mocno zarysowaną tendencją ostatnich lat jest skrócenie okresu wdrożenia i oczekiwanie klienta na szybki zwrot z inwestycji. Trudno w takich warunkach nie prowadzić procesu wdrożeniowego w oparciu o ogólne zasady zarządzania projektem. Rola studium przedwdrożeniowego będzie nadal wiodąca. Niemniej jednak zmienia się zakres i szczegółowość prowadzonych prac w ramach powyższego studium. Większą rolę należy przywiązywać do modelowania realizacji procesów biznesowych w docelowym systemie informatycznym niż do ich obszernego opisywania. Przekłada się to na znaczne uproszczenie procedur i procesów przedwdrożeniowych, aby osoby zaangażowane w projekt skupiały się na rozwiązywaniu istotnych zagadnień, a nie na tworzeniu zbędnej dokumentacji. Przy takim podejściu rośnie rola kierownika projektu (zarówno dostawcy, jak i odbiorcy oprogramowania). Ich kompetencje i doświadczenie często odgrywają większą rolę niż potencjalne funkcje bardzo rozbudowanych systemów klasy ERP. Zdając sobie sprawę ze zmniejszonych budżetów przedsięwzięć, należy zapewnić właściwą relację pomiędzy ceną systemu informatycznego a profitami płynącymi z jego wdrożenia. Konrad Opala, konsultant ds. biznesowych, QAD Polska Czym kierować się przy wyborze systemu ERP? - Decyzja o wyborze systemu ERP powinna być zdeterminowana konkretnymi potrzebami biznesowymi firmy i wyznaczać kierunek poszukiwań systemu wspomagającego zarządzanie. Analiza tego typu nie może być również prowadzona w oderwaniu od aktualnej i przyszłej sytuacji rynkowej, obowiązujących standardów i wymagań charakterystycznych dla procesów organizacyjnych obowiązujących w branży. W ten sposób przedsiębiorstwo będzie w stanie określić precyzyjnie cele, zakres i oczekiwany czas trwania projektu wdrożeniowego. Osoby podejmujące decyzje muszą odpowiedzieć sobie na pytanie, czy dany system pozwoli uzyskać większą przejrzystość procesów biznesowych związanych z produkcją, dystrybucją czy sprzedażą. Czy system będzie w stanie łatwo identyfikować „wąskie gardła” w przepływie informacji i na bieżąco odpowiadać na problemy. Czy firma zwiększy swoją zdolność do przewidywania i reagowania na zmiany rynkowe, w tym zmiany popytu rynkowego, co będzie miało także wpływ na efektywność produkcji. Ostatecznie, czy system przyczynia się do tworzenia bliskich relacji z poszczególnymi uczestnikami rynku: klientami i dostawcami. W kolejnym etapie należy skoncentrować się na sprawdzeniu funkcjonalności systemu z perspektywy wymagań branżowych i strategii przedsiębiorstwa. Analizy ekonomiczne i organizacyjne wskazują, że rozwiązania bazujące na konkretnych wymaganiach branży przynoszą wymierne efekty w postaci niskiego kosztu utrzymania systemu, krótkiego czasu wdrożenia oraz szybkiego zwrotu z inwestycji. W procesie wyboru dostawcy ERP bardzo istotna jest także informacja na temat liczby wdrożeń w analogicznych branżach, zwłaszcza na poziomie lokalnym. Im większe jest doświadczenie branżowe firmy wdrożeniowej, tym większe jest prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu i uruchomienia systemu w założonym czasie, budżecie i zakresie. Nie wolno również zapominać o sprawdzeniu otwartości systemu i umiejętności współpracy z innymi aplikacjami. Ważnym elementem warunkującym skuteczność wprowadzenia systemu wspomagającego zarządza- nie jest posiadanie odpowiednich kompetencji przez dostawcę systemu ERP. Należy zatem zwrócić uwagę na wiedzę konsultantów na temat możliwości aplikacji oraz znajomość zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa na rynku w danych branżach. Nawet przy założeniu, że wszystkie inne elementy warunkujące sukces zostaną spełnione, bez odpowiednich kompetencji zespołu wdrożeniowego projekt zakończy się porażką. Kolejnym składnikiem recepty na sukces jest ugruntowana metodyka pracy właściwej dla danego projektu. Powinna ona zostać dostosowana do specyfiki oraz poziomu rozwoju przedsiębiorstwa. Podejmując decyzję o wyborze systemu, należy zwrócić uwagę na wymierne korzyści związane z implementacją aplikacji wspomagającej zarządzanie. Istnieją sprawdzone wskaźniki, które pomogą określić opłacalność systemu, takie jak czas wdrożenia (Total Time to Implement), okres wypracowania zysku (Total Time to Benefit) oraz całkowite koszty implementacji i utrzymania (Total Cost of Ownership). Kluczowa jest również zdolność adaptacji do procesów biznesowych przedsiębiorstw. Paweł Giziński, dyrektor Działu Produktów Globalnych, Sage Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Kryzys finansowy wpłynął negatywnie na niektóre inwestycje IT. W obliczu niepewności wywołanej światową sytuacją ekonomiczną, plany zakupu lub wdrożenia systemów ERP zostały często zamrożone lub przesunięte. Równocześnie trudne sytuacje zmuszają zawsze przedsiębiorców do przemyślenia strategii oszczędności i optymalizacji, a rozwiązania ERP są niezbędne do wydajnej kontroli i analizy operacji. Należy się zatem spodziewać wzrostu inwestycji, gdyż firmy muszą antycypować koniec kryzysu, a niezależnie od sytuacji zewnętrznej dbać o własny rozwój. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Wykorzystanie systemów klasy ERP/MRP w Polsce jest jeszcze bardzo zróżnicowane. Największe firmy regularnie inwestują w nowe technologie, rozszerzając zakres funkcjonalny istniejących rozwiązań lub starając się dostosować systemy do wzrostu produkcji. Firmy, które są częścią grup międzynarodowych często muszą ujednolicić swoje systemy zgodnie z planami centrali. Jest jeszcze jednak wiele firm na polskim rynku, które nie zdecydowały się na zintegrowany system klasy ERP. O ile w obsłudze księgowości firmy korzystają z oprogramowania finansowo-księgowego, o tyle wsparcie produkcji odbywa się często za pomocą rozwiązań indywidualnych lub narzędzi biurowych. Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Systemy ERP to nie tylko poprawa wydajności i lepszy wgląd w prowadzoną działalność, ale przede wszystkim zwiększenie reaktywności firmy i jej zdolności adaptacyjnych. Firmy, które chcą pozostać Jak produkować lepiej i taniej Raport MSI październik 2010 konkurencyjne, muszą aktywnie wykorzystywać nowe szanse rozwoju – od poszerzania zakresu usług do wchodzenia na nowe rynki. W wielu sektorach niezbędne są też mechanizmy pozwalające sprostać regulacjom dotyczącym produkcji, związanym z kontrolą jakości, czy możliwości odtworzenia informacji o każdym produkcie, które bez systemu ERP są niemożliwe do wdrożenia. Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Główna barierą jest ciągle koszt rozwiązań. Wiele istniejących na rynku systemów zostało stworzonych dla dużych korporacji i ich wdrożenie w firmie średniej wielkości jest nie tylko kosztowne, ale również skomplikowane. Z drugiej strony mniejsze rozwiązania oferują bardzo ograniczone możliwości w zakresie produkcji i logistyki. Z pewnością nowe systemy dedykowane dla średnich i dużych firm, z rozbudowanym modułem produkcyjnym przyczynią się do zmiany sytuacji na rynku. Raport MSI Norbert Wierbiłowicz, prezes zarządu w firmie 7milowy Czym kierować się przy wyborze systemu ERP? - Wdrożenie systemu klasy ERP należy do grupy znaczących inwestycji przedsiębiorstwa pod względem kosztów, stopnia złożoności, trudności i czasu. Szukając skutecznego partnera, warto wziąć pod uwagę kilka elementów, które pozwolą upewnić się, że projekt będzie prowadzony w sposób profesjonalny i zakończy się sukcesem, czyli osiągnięciem zakładanych celów w określonym budżecie. Jest kilka podstawowych zagadnień, o które warto zapytać przed wyborem dostawcy ERP. 1. Przede wszystkim pytajmy, czy dostawca posiada metodykę prowadzenia projektów i czy może przedstawić dokument z jej opisem. 2. Pytajmy również o referencje - zarówno o zadowolenie z konkretnego systemu informatycznego, jak i o doświadczenie firmy. Szczególnie ważne są doświadczenia z wdrożeń w firmach o podobnej wielkości i podobnym profilu działalności, gdyż znajomość procesów biznesowych danego sektora może mieć kluczowe znaczenie dla powodzenia projektu. 3. Warto również pytać o wsparcie firmy konsultingowej po starcie produktywnym systemu. Wiemy, że w pierwszym okresie po projekcie pojawia się mnóstwo pytań, dlatego taka pomoc jest konieczna, tym bardziej że wparcie tego typu zwiększa bezpieczeństwo sprawnego uruchomienia systemu i płynnego przejścia do pracy z nowym narzędziem. 4. Na koniec pytajmy o możliwość wizyt referencyjnych u innych klientów dostawcy. Jakie błędy popełniane są najczęściej podczas wyboru systemu ERP? - Niestety, część polskich firm w dalszym ciągu przy wyborze rozwiązania ERP kieruje się kosztami jako czynnikiem krytycznym i decydującym. Zapominamy, że przy wyborze systemu należy oceniać koszt systemu w perspektywie długoterminowej. Jeśli wybierzemy tańszy system, który odpowiada naszym potrzebom „na dziś”, ale za rok czy za kilka lat firma z niego „wyrośnie”, a on nie będzie mógł zostać rozbudowany – tracimy zainwestowane pieniądze i ponosimy kolejne nakłady (nie tylko finansowe, ale także nakłady czasu) na nowy system. Warto zastanowić się nad zainwestowaniem w system docelowy, początkowo trochę droższy, który jednak stwarza możliwość łatwej rozbudowy i dodania nowych funkcji wraz z rosnącymi potrzebami firmy. Dariusz Kacperczyk, dyrektor zarządzający, EQ System Czym się kierować przy wyborze systemu ERP? - Wybierając system ERP/MRP w firmie produkcyjnej, trzeba pamiętać, że główny nacisk powinien być skierowany na realizację produkcji, a więc system powinien umożliwiać: weryfikację kartoteki strukturalnej BOM, weryfikację i aktualizację kartoteki zapasów, wprowadzanie informacji o otwartych zleceniach, planowanie przyjęcia otwartych zleceń, utrzymanie kartoteki rodzajowej, obliczanie czasów realizacji zleceń, określanie zdolności produkcyjnych, wprowadzanie po analizie raportu obciążenia, harmonogramowanie i ewidencję produkcji, generowanie głównego planu produkcji, zarządzanie popytem itp. Jak wygląda wdrożenie systemu ERP? - Głównym wyzwaniem dla firm produkcyjnych jest występujące w procesie wdrożenia uporządkowanie i scentralizowanie rozproszonej dotąd informacji oraz ustalenie według jakich kryteriów, w jakiej sekwencji zdarzeń będzie odbywało się zarządzanie procesem produkcji. Systemy ERP/MRP wymagają pewnej standaryzacji opisu indeksów, technologii, metod planowania zaopatrzenia, rozliczania magazynów, rejestracji i rozliczania kosztów itp. To wymaga dużego nakładu pracy, a przecież uczestnicy projektu nie mogą zaniedbywać swoich dotychczasowych codziennych obowiązków. Taka sytuacja powoduje, że bez bezpośredniego zaangażowania kierownictwa, bez sprawdzonych procedur wdrożeniowych, bez ściśle zdefiniowanego zakresu i harmonogramu projektu i bez doświadczonych konsultantów wdrożeniowych wdrożenie ERP/MRP może łatwo zakończyć się niepowodzeniem. 32 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Maria Leśniak, konsultant Centrum Rozwoju Biznesu, Comarch Kryzys finansowy spowolnił czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Lata 2007/2008 to okres bardzo dobrej koniunktury na rynku polskim i za granicą. W tym czasie bardzo wiele firm inwestowało i pochopnie wydawało pieniądze na systemy IT, nie analizując własnych oczekiwań od aplikacji. W dobie recesji firmy zostały zmuszone do zastanowienia się nad swoimi błędami i zaczęły szukać rozwiązań, które mogłyby w pewnym sensie zapobiec negatywnym skutkom globalnego kryzysu. Takie możliwości oferują właśnie systemy klasy ERP, które szybko dostarczają aktualne informacje niezbędne do podejmowania trafnych decyzji w krótkim czasie. Oferowane przez firmę Comarch systemy są dodatkowo wyposażone w platformę analityczną Business Intelligence (BI), która wspomaga procesy podejmowania decyzji w przedsiębiorstwie. Daje ona dostęp do kluczowych dla firmy informacji zgromadzonych w systemie, pozwalając na ich analizowanie w wielu ujęciach. Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Do podstawowych barier należą koszty systemu, jego wdrożenia i utrzymania. W konsekwencji wiele firm decyduje się na nabycie jednego lub kilku modułów z całej gamy oferowanych. Takie rozwiązanie świadczy o braku zrozumienia sensu ERP i działania zintegrowanych aplikacji. Analizy wykazują, że firmy, które podjęły decyzję o całościowym wdrożeniu systemu klasy ERP, w dłuższej perspektywie czasu zaoszczędziły, gdyż utrzymywanie wielu niezależnych aplikacji jest droższe i mniej efektywne. Firma Comarch, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku, oferuje swoje rozwiązania w modelu SaaS (usługowym), czyli klient nie musi inwestować w infrastrukturę i zakup licencji, ale ma możliwość korzystania z systemu, płacąc miesięczny abonament. Kolejną barierą jest czas wdrożenia. W niektórych firmach, które charakteryzują się bardzo skomplikowanymi procesami wewnętrznymi, sama ich analiza przez ekspertów zajmujących się implementacją systemu jest czasochłonna. Następnie aplikację należy dostosować do potrzeb konkretnego nabywcy i jego firmy, a niestety specyfika polskiego klienta polega na tym, że najchętniej chciałby on wdrożyć system ERP szybko i bez konieczności wprowadzania zmian w swoich wewnętrznych procedurach. W związku z takimi wy- maganiami klientów warto wspomnieć o bogatych rozwiązaniach branżowych wypracowanych przez Comarch, który bazując na wiedzy nabytej podczas implementacji systemów w wielu branżach, elastycznie dostosowuje swoją ofertę do potrzeb rynku. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Sektorów, w których nasycenie systemami ERP jest niewielkie, jest coraz mniej. Sektor przemysłowy to grupa pośrednia między firmami państwowymi, w których systemy klasy ERP nie są jeszcze popularne, a spółkami teleinformatycznymi, które dostrzegły już korzyści płynące z posiadania takich rozwiązań. Specyfika firm przemysłowych to przede wszystkim potrzeba obsługi skomplikowanych procesów w nich zachodzących, z którymi nie zawsze jeden system był w stanie sobie poradzić. Firmy z sektora przemysłowego zaczęły już dostrzegać korzyści płynące z rozwiązania klasy ERP. Przykładem może być spółka HeatMasters, która wdrożyła system Comarch CDN XL i dzięki temu usprawniła swoje procesy wewnętrzne. Inne firmy, obserwując poczynania konkurencji, coraz częściej za cel nadrzędny stawiają sobie wdrożenie systemu ERP. Podsumowując, wykorzystanie ERP w sektorze przemysłowym obecnie jest jeszcze stosunkowo niewielkie, co czyni ten sektor bardzo atrakcyjnym. Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Z punktu widzenia kierownictwa firmy główną korzyścią oferowaną przez systemy klasy ERP jest zintegrowanie wielu systemów w jeden oraz możliwość podejmowania szybkich i trafnych decyzji w oparciu o aktualne i dobrze przefiltrowane informacje. Na drugim miejscu warto wskazać inteligentną automatyzację rutynowych czynności i procesów z wykorzystaniem mechanizmów Business Process Management, która pozwala zaoszczędzić koszty i zredukować liczbę błędów popełnianych przez użytkownika systemu. Systemy klasy ERP oferowane przez Comarch, dzięki wbudowanym narzędziom BI współpracującym z rozwiązaniami BPM, są w stanie inteligentnie podpowiedzieć użytkownikowi, jakie kolejne kroki powinien wykonać, by osiągnąć zamierzony cel, co bezpośrednio przekłada się na zwiększenie wydajności i efektywności operacyjnej firmy. Janusz Dorożyński, główny specjalista ds. rozwoju, ZETO Bydgoszcz, członek zarządu głównego PTI ds. informatyzacji Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Ujmując sprawę nawet formalnie, czyli biorąc pod uwagę tylko nazwę „systemy ERP”, to ich rozpowszechnienie jest w ogóle w Polsce niewysokie – analitycy podają udziały od jednej trzeciej do połowy wszystkich podmiotów. Należy jednak brać pod uwagę, że ta nazwa nie zawsze jest adekwatna do zawartości funkcyjnej konkretnego systemu, a ponadto większość wdrożeń systemów klasy ERP dotyczy zaplecza (back office), a więc prostych i stabilnych obszarów ewidencyjnych, jak finanse z księgowością, kadry i płace, gospodarka magazynowa, zaopatrzenie. Słabo są nadal objęte obsługą przez systemy ERP takie obszary, jak zarządzanie relacjami z klientami (CRM), łańcuchem dostaw czy przedsięwzięciami. Te obszary są według mojej oceny obsługiwane przez ERP w stopniu jeszcze niższym niż globalny udział wymieniony wcześniej. Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Bariery występują w obszarach nienależących do zaplecza, a więc w tzw. obsłudze ladowej (front office), czyli związanych mniej lub bardziej bezpośrednio z klientami. Ten rodzaj działalności z zasady jest procesowy, ale z kolei podejście procesowe nie jest zbyt rozpowszechnione w polskich firmach, które też nie często stoją na wyższym stopniu kultury korporacyjnej (ładu korporacyjnego – corporate governence) czy poziomu dojrzałości (CMMI Capability Maturity Model Integration). Ponadto istniejące potrzeby w tym zakresie są najczęściej realizowane metodą gospodarczą, co prowadzi to tworzenia własnych oprogramowań, będących wyizolowanymi, wyspowymi rozwiązaniami, wymagającymi integrowania z innymi modułami ERP. To są główne przeszkody w zastosowaniu systemów ERP Rynek ERP Dariusz Grześkowiak, prezes zarządu, PC Guard Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Z pewnością okres od IV kw. 2008 r. do III kw. 2009 r. był szczególnie trudny z powodu pesymizmu i niepewności dominujących wśród przedsiębiorców i menedżerów. W tym okresie radykalnie ograniczono wszelkie inwestycje długoterminowe. Z drugiej strony czynnikiem stymulującym inwestowanie w systemy ERP były pieniądze płynące z puli środków unijnych, co jednak nie bilansowało w pełni wstrzymanych inwestycji. To czas szczególnie trudny dla tych, którzy rozwijając sprzedaż swojego oprogramowania ERP, dostosowując strategię kadrową do potencjalnego popytu, Tomasz Ziala, Autoryzowany Przedstawiciel firmy Monitor AB, ZT-Systems and Solutions for Industry Czym kierować się przy wyborze systemu ERP? - Przede wszystkim należy określić swoje potrzeby poprzez identyfikację i zdefiniowanie obszarów, w których wsparcie jest niezbędne. Należy zapoznać się z dostępnymi na rynku rozwiązaniami i ofertą, bazując na opiniach ekspertów i publikacjach. Korzystne są również spotkania z dostawcami systemów, połączone z prezentacją ofert. Małe i średnie firmy, które nie mają doświadczenia w wyborze systemu klasy ERP/MRP, powinny szukać rozwiązania dedykowanego dla branży, w której firma działa. Należy zwrócić uwagę, aby system był elastyczny i prosty w obsłudze. Przy wyborze jest ważne, aby nie „kopiować” w całości aktualnych metod zarządzania firmą do przyszłego systemu. To nie zawsze jest korzystne. Nowoczesne systemy oferują sprawdzone schematy i narzędzia, które mogą usprawnić aktualne metody zarządzania. Ostatnim, ale bardzo ważnym kryterium wyboru jest koszt inwestycji związanej z zakupem i wdrożeniem systemu. Oferta powinna zawierać m.in. koszty: oprogramowania, wdrożenia, ewentualnych dostosowań i adaptacji oraz eksploatacji. Wszystkie systemy, które wymagają „customizacji” lub dostosowań są znacznie droższe w zakupie, wdrożeniu a także eksploatacji. Jak wygląda wdrożenie systemu ERP? - Mimo że każdy projekt wdrożenia systemu jest unikalny, zasady są takie same. Podstawą projektu jest dokumentacja wymagań klienta oraz uzgodniona specyfikacja systemu. Szczegółowy plan powinien zawierać wszystkie etapy implementacji wraz z przydzielonymi zasobami i planowanymi terminami realizacji. Typowe etapy wdrożenia systemu to: instalacja sieciowa wersji testowej do celów szkoleniowych, szkolenie podstawowe z obsługi systemu, przygotowanie, konwersja i testowanie danych w systemie, parametryzacja systemu, instalacja dostosowań i ewentualnych adaptacji, szkolenie z obsługi procesów biznesowych dla wszystkich użytkowników. Następnie należy podsumować wyniki testów, przygotować raporty wdrożeniowe, dokumentację systemową. Po uzgodnieniu i akceptacji przez klienta wyników szkolenia i testowania systemu odbywa się instalacja wersji roboczej programu, migracja danych, tworzenie grup i uprawnień użytkowników, start systemu. Najbardziej krytyczne fazy projektu to: prawidłowa kalkulacja i przydzielenie zasobów koniecznych do realizacji kolejnych etapów, gromadzenie i przygotowanie danych podstawowych oraz ich konwersja do systemu. Należy też zwrócić uwagę na fazę końcową, związaną ze startem systemu. Rolą konsultanta/ wdrożeniowca jest udzielanie pełnego wsparcia grupie wdrożeniowej. musieli w niesłychanie krótkim czasie zmierzyć się z nastrojem pesymizmu i decyzjami o odkładaniu inwestycji na spokojniejsze czasy. Ale od IV kw. 2009 r. obserwujemy o wiele większą chęć do realizacji nowych projektów. Systemy ERP żyją - cały czas powstają nowe moduły, są realizowane nowe pomysły. Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - W praktyce system ERP staje się krwiobiegiem i jednocześnie układem nerwowym firmy. Stymulujemy naszych klientów do tego, aby traktować projekt wdrożenia oprogramowania ERP jako projekt biznesowy z jasnym i mierzalnym rachunkiem korzyści odniesionym do poniesionych nakładów. Zawsze przed podjęciem wdrożenia i startem produktywnym rozwiązania prowadzimy prace analityczne, których wynikiem są zarówno koncepcje dotyczące sposobów wdrożenia, jak i opisów procesowych, a przede wszystkim możliwych celów do osiągnięcia i miar. W zależności od przedsiębiorstwa inaczej są rozłożone akcenty, zmieniają się wspomagane procesy, zakres ich wspomagania przez informatykę, wyciągamy inne korzyści. Korzyści, o których mowa to przede wszystkim wartości biznesowe. Wzrastają m.in. wydajność pracy, efektywność wykorzystania posiadanych zasobów materiałowych, terminowość dostaw. Zmniejsza się natomiast zapotrzebowanie na kapitał obrotowy i skraca czas obsługi klienta. W warunkach permanentnej i silnej konkurencji umiejętność właściwego zarządzania jest możliwa tylko w oparciu o pełną, aktualną i rzeczywistą informację dostępną online. Jakub Czyżkowski, prezes zarządu firmy SENTE Systemy Informatyczne Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Systemy ERP zapewniają zarządom firm bardziej wiarygodny obraz sytuacji, w jakiej obecnie znajduje się przedsiębiorstwo, a to może pomóc w sprawniejszym nim zarządzaniu. Pomagają przygotować firmę do wielu nieprzewidzianych sytuacji. Na przykład w firmach logistycznych pozwalają uwolnić spory kapitał ze środków obrotowych przedsiębiorstwa. Zapewniają lepsze planowanie zapasów magazynowych, precyzyjne planowanie dostaw, dzięki czemu firma zwiększa rotację towarów, a w efekcie zmniejsza koszty magazynowania. Z kolei firmom produkcyjnym pomagają precyzyjnie harmonogramować cały proces wytwarzania produktów. Wdrożenie systemu ERP warto traktować jako okazję do zwiększenia efektywności prowadzonej działalności oraz źródło oszczędności w firmie. Systemy zintegrowane pozwalają podejmować lepsze i skuteczniejsze decyzje dotyczące budowania oferty produktowej firmy, kształtowania polityki cenowej i w efekcie zapewniają osiąganie lepszych marż. Ponadto funkcje modułów zakupowych, dzięki gromadzeniu informacji na temat cen produktów od różnych dostawców, umożliwiają przedsiębiorcom wybór najkorzystniejszej oferty handlowej. Warto pamiętać o takich funkcjach systemów ERP, które pozwalają zautomatyzować pracę i rzeczywiście wspomagają zarząd firmy w podejmowaniu decyzji operacyjnych i strategicznych. Dzięki nim zarząd zyskuje dostęp do pełniej i precyzyjnej informacji o rynku i branży, co pozwala budować przewagę konkurencyjną. Inwestycja w to oprogramowanie opłaca się w dłuższej perspektywie, bo dzięki udostępnianym informacjom firma może także efektywniej korzystać z pracy i wiedzy swoich pracowników. Na uwagę zasługują również systemy ułatwiające ewidencję dokumentów elektronicznych oraz programy controllingowe, a szczególnie moduły zapewniające prowadzenie wielowymiarowych analiz OLAP. Dzięki nim kierownictwo zyskuje pełniejszą wiedzę na temat poszczególnych działów przedsiębiorstwa oraz stopnia ich rentowności i może podejmować skuteczniejsze działania naprawcze, np. decyzje o ograniczeniu oferty lub sprzedaży produktów w wybranych kanałach po to, by firma mogła skoncentrować siły w obszarach, w których osiąga najlepsze wyniki. Joanna Reich, dyrektor marketingu, Supremis Czy kryzys finansowy spowolnił, czy przyspieszył rozwój rynku ERP/MRP? - Kryzys pomógł wyłonić się liderom, czyli tym firmom, które przed kryzysem były profesjonalnie zarządzane przez kompetentnych menedżerów i osiągały dobre wyniki finansowe. Dla tych firm kryzys finansowy był, i po części nadal jest, szansą na pozostawienie konkurencji w tyle. Podstawowym motorem napędowym jest innowacyjność w zakresie rozwoju własnych produktów. Jak można oszacować obecne wykorzystanie systemów ERP w sektorze przemysłowym w Polsce? - Świadomość informatyczna polskich małych i średnich firm z sektora przemysłowego zdecydowanie poprawia się. Wyraźnie widać zwiększenie profesjonalizmu w przygotowaniu się do wyboru i wdrożenia nowego systemu ERP. Przedsiębiorstwa coraz częściej korzystają z zewnętrznych firm konsultingowych, które dbają o przebieg procesu wyboru a czasami również wdrożenia. Firmy takie pomagają zamodelować procesy biznesowe i przenieść je na wymagania stawiane nowemu systemowi ERP. Małe i średnie firmy z sektora przemysłowego coraz częściej szukają systemów ERP, które nie tylko zarządzają gospodarką magazynową i pomagają obniżać poziom zapasów magazynowych, ale również pomagają skracać proces produkcyjny poprzez lepsze planowanie operacji technologicznych. Podejściem, które zyskuje dużą popularność w sektorze przemysłowym, jest „Lean Manufacturing”. Pomaga zwiększyć jakość produktów przy jednoczesnym obniżeniu kosztów, głównie związanych z błędnie zdefiniowanymi procesami produkcyjnymi. Jakie największe korzyści ze stosowania systemów ERP/MRP można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Zdecydowanie integrację danych, spojenie obszaru produkcyjnego z kadrowo-płacowym i księgowym, co pozwala oszacować koszty pośrednie i sprawniej raportować w celu uzyskania faktycznego obrazu przedsiębiorstwa. Dotyczy to też prognozowania danych finansowych, wielkości zapotrzebowania na surowce itp. Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań klasy ERP w Polsce? - Wyzwaniem jest brak wiedzy, a częściej chęci i odwagi do zmiany sposobu realizacji procesów produkcyjnych. W Polsce uwidacznia się w praktyce maksyma, że przyzwyczajenie jest drugą naturą człowieka. Pragnę tu wyraźnie zaznaczyć, że problem ten nie dotyczy wyłącznie przedsiębiorstw z sektora przemysłowego, ale również dostawców rozwiązań ERP/MRP, którzy niestety czasami nie dysponują wystarczającą wiedzą i doświadczeniem niezbędnym do wskazania klientowi właściwego kierunku rozwoju. Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 33 Raport MSI Systemy CMMS Z rozwiązaniami klasy ERP zazwyczaj silnie zintegrowane są systemy CMMS (Computerised Maintenance Management Systems) - specjalizowane systemy informatyczne przeznaczone do wsparcia szeroko rozumianego utrzymania ruchu w firmach produkcyjnych. Systemy CMMS dostarczają do ERP m.in. harmonogramy remontów i przeglądów maszyn, niezbędne w przypadku planowania zdolności produkcyjnych. Systemy klasy CMMS odpowiadają m.in. za: - zarządzanie wyposażeniem przedsiębiorstwa, - zarządzanie rozliczeniami, zakupami i sprzedażą wyposażenia, - planowanie przeglądów i obsługi wyposażenia, - zarządzanie procedurami nadzoru wyposażenia i inną dokumentacją, - rejestrację zdarzeń związanych z utrzymaniem wyposażenia produkcyjnego i pomiarowego, w tym awarie, remonty, przeglądy itp., - zarządzanie personelem służb utrzymania ruchu, w tym harmonogramem pracy, - wsparcie realizacji projektów związanych z utrzymaniem ruchu, np. dużych remontów komponentowych, - wsparcie planowania i realizacji budżetów w utrzymaniu ruchu, - zarządzanie magazynami części i akcesoriów na potrzeby SUR (Służby Utrzymania Ruchu), - analizę i ocenę działań w obszarze utrzymania ruchu. W wydanym w maju 2010 r. „Almanachu produkcji w Polsce” w artykule „Systemy CMMS w Polsce” pominięto niestety udział firmy IFS w polskim rynku systemów utrzymania ruchu. Artykuł, oparty na wynikach ankiet wysłanych do czytelników miesięcznika „Inżynieria i Utrzymanie Ruchu Zakładów Przemysłowych”, przedstawia niepełny obraz tego rynku. Według badań niezależnej agencji badawczo-analitycznej DiS firma IFS zajmuje drugie miejsce na polskim rynku systemów CMMS z 15-procentowym udziałem w rynku. Za zaistniałe niedopatrzenie producenta oraz czytelników serdecznie przepraszamy. Firma IFS, dostawca systemów klasy ERP wspomagających zarządzanie, od chwili założenia w roku 1983 specjalizuje się także w opracowywaniu rozwiązań wspomagających gospodarkę remontową w przedsiębiorstwach. Od 1992 r., od momentu rozpoczęcia działalności IFS w Polsce, rozwiązanie IFS Remonty jest wdrażane w polskich firmach. Według DiS firma IFS zajmuje w Polsce pierwsze miejsce pod względem liczby instalacji Rynek systemów CMMS/EAM Oprogramowanie wspomagania gospodarki remontowej CMMS (Computerised Maintenance Management Systems), a także służące zarządzaniu majątkiem przedsiębiorstwa EAM (Enterprise Asset Management) to aplikacje, które wykraczają poza standardowe definicje systemów ERP/MRPII. Rynek tych systemów koncentruje się w ofercie 10 największych producentów i otaczającej ich nieco większej grupie firm usługowych. Zgodnie z wynikami raportu DiS („Rynek systemów CMMS/EAM”, analiza DiS, MIT 3/2010) na rynku polskim znalazło zastosowanie ponad 60 produktów oprogramowania wspomagającego gospodarkę remontową i zarządzanie majątkiem przedsiębiorstw CMMS/EAM. Niektóre z nich nie są już oferowane nowym klientom, co nie znaczy, że nie sprawdzają się u dotychczasowych. Inne dla odmiany dopiero wchodzą na krajowy rynek i jeszcze w ogóle nie mają referencji, bądź takie referencje są dopiero obecnie budowane. 34 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl w dużych przedsiębiorstwach w energetyce wytwórczej i jest również numerem jeden pod względem sumarycznej wartości nominalnej mocy generowanej przez obsługiwane w Polsce przedsiębiorstwa energetyki wytwórczej. Rozwiązanie IFS Remonty jest obecnie wykorzystywane w 64 polskich przedsiębiorstwach. Komponenty systemu IFS Remonty wspomagające utrzymanie ruchu w firmach produkcyjnych: IFS Kompleksowa Obsługa Serwisowa, IFS Zarządzanie Flotą, IFS Integracja z Systemami Automatyki, IFS Harmonogramy i Alokacja Zasobów, IFS Profilaktyka, IFS Zlecenia Robocze, IFS Wydajność Urządzeń, IFS Odczyty Urządzeń, IFS Monitorowanie Urządzeń, IFS Wyposażenie. W październiku 2010 r. planowany jest raport nt. systemów CMMS działających w Polsce, „Jak produkować lepiej i taniej - systemy wspomagające produkcję i utrzymanie ruchu zakładów przemysłowych klasy MES, PLM, PDM, CMMS, SCM” (patrz: informacje na III okładce). Zaprezentujemy w nim pełne zestawienie wymienionych systemów, nie zapominając oczywiście o rozwiązaniach firmy IFS. Redakcja MSI Polska Rynek BI Elżbieta Jaworska Business Intelligence - rozwiązania na bezpieczną przyszłość Jak wynika z badań Gartner Group, trzeci rok z rzędu menedżerowie nadają narzędziom analitycznym najwyższy priorytet wśród technik IT stosowanych w biznesie, uważając je za „rozwiązania na trudne czasy”. W porównaniu z minionymi latami zainteresowanie BI wzrosło o ponad 11%, podczas gdy systemami zabezpieczeń o 8,5%, a ERP o 8,02%. Z kolei IDC szacuje, że wzrost rynku BI utrzyma się na świecie na poziomie 10-12% rocznie. Analitycy Gartnera przewidują w najbliższych latach ciągły wzrost popytu na BI. Według nich do 2012 r. rynek BI urośnie o 28%. Badania obejmują wprawdzie rynek europejski, ale trend ten widać wyraźnie także w Polsce. W czasach gwałtownych zmian konieczna jest bowiem umiejętność szybkiego przystosowania się do nowych warunków rynkowych, a to zapewniają zaawansowane rozwiązania analityczne. Polski rynek BI W naszym raporcie przedstawiamy wycinek rynku systemów BI, który w Polsce dopiero się rozwija. Nasi eksperci jednak zgodnie przyznają, że wzrasta zainteresowanie tymi systemami w sektorze przemysłowym. Aby bowiem nie dać się kryzysowi, z dobrej pozycji wkroczyć w poprawę koniunktury i sprostać rosnącej konkurencji, trzeba zarządzać przedsiębiorstwem w sposób w pełni strategiczny. Aby zarządzać przedsiębiorstwem perspektywicznie, trzeba dysponować danymi o charakterze strategicznym. O tym, jak ważne stają się systemy BI, świadczą wydarzenia na rynku IT. Wszyscy liczący się na tym rynku gracze mają w ofercie doskonałe systemy, często pochodzące od przejętych firm – liderów rynku BI. I tak w marcu 2007 r. Oracle przejął Hyperion Solutions Corporation, pod koniec 2007 r. SAP wykupił Business Objects. IBM połączył się z Cognosem, a w 2009 r. wykupił SPSS. Na polskim rynku działają też firmy specjalizujące się w analityce biznesowej, np. SAS Institute, StatSoft, InForum. Według niezależnej agencji badawczej DiS kryzys gospodarczy nie wpłynął zasadniczo na spadek zakupów oprogramowania klasy BI w Polsce. Jest ono bowiem stale postrzegane jako narzędzie wspomagające kontrolę kosztów oraz optymalizację biznesu. Przeprowadzone przez DiS badania rynku doprowadziły do zewidencjonowania ponad 110 tytułów oprogramowania klasy BI oferowanego w 2009 r. Raport powstał na podstawie materiałów zebranych z ankiet wysłanych do oferentów oprogramowania BI w Polsce. Rozwiązania będące częścią zintegrowanych systemów zostały przedstawione w ramach raportu o systemach ERP/MRP. Nigdy już nie będzie tak samo jak przed kryzysem Alicja Wiecka, dyrektor zarządzający SAS Institute Chociaż globalny kryzys gospodarczy branża informatyczna odczuła relatywnie słabiej niż wiele innych sektorów gospodarki, miał on istotny wpływ na gorszą kondycję wielu dostawców w 2009 r. W pierwszych dwóch kwartałach 2009 r. mogliśmy obserwować zmniejszenie nakładów i spowolnienie w zakresie zamówień rozwiązań IT właściwie we wszystkich sektorach rynku. Przedsiębiorstwa czekały na rozwój sytuacji na światowych rynkach finansowych i formułowały nowe strategie, również w obszarze IT, które pozwolą im osiągnąć maksymalny efekt przy jak najmniejszych nakładach. Później sytuacja zaczęła się poprawiać, co przełożyło się na dużo lepsze wyniki w czwartym kwartale. Po okresie spadków niektórzy dostawcy zaczęli odnotowywać wzrost przychodów. Ale według wstępnych szacunków analityków rynek IT w Polsce w 2009 r. mógł odnotować nawet dwucyfrowy spadek przychodów (wg IDC ok. 10%). Na pewno spadek ten najbardziej dotknął dostawców sprzętu, lepiej poradził sobie sektor usług i oprogramowania. Miniony rok był prawdziwym sprawdzianem, które techniki niosą konkretną wartość biznesową, a z których można zrezygnować bez uszczerbku dla prowadzonej działalności. Pod koniec 2008 r. analitycy wskazywali, że przed skutkami kryzysu może pomóc obronić się Business Intelligence. Ich opinie potwierdziły się w praktyce w przypadku SAS Institute. Rekordowe wyniki finansowe, które udało nam się osiągnąć w roku spowolnienia gospodarczego – 25% wzrost przychodów - potwierdzają, że oferowane przez SAS rozwiązania to skuteczne remedium na trudne czasy. W branżę IT uderzyły m.in. oszczędności inwestycyjne sektora finansowego, który jest jednym ze strategicznych odbiorców rozwiązań IT na polskim rynku. Nie oznacza to jednak, że wszystko się zatrzymało i sektor bankowy w ogóle nie inwestował. Z naszych doświadczeń wynika, że banki inwestowały bardzo rozważnie, głównie w rozwiązania zapewniające szybką reakcję na potrzeby biznesu (Business Intelligence). Zależało im przede wszystkim na podniesieniu poziomu efektywności organizacyjnej, zapewnieniu stabilizacji poziomu przychodów i dostosowywaniu na bieżąco oferty do zmian zachowań i oczekiwań klientów w ujęciu marketingowym i ryzyka. Podobnie jak w przypadku sektora bankowego nasi klienci reprezentujący inne branże również poszukiwali rozwiązań, które pozwalają obniżać koszty, optymalizować wydajność, rozszerzać wiedzę o klientach i ich potrzebach oraz realnie przekładają się na wzrost przychodów. Jaki będzie dla branży rok 2010? Trudno jednoznacznie ocenić, powinien to być jednak rok bardziej stabilny. Jestem bliższa opinii optymistów, że sytuacja gospodarcza się ustabilizuje, a sposób planowania inwestowania w IT wróci do normalności. Myślę, że wielu dostawców spodziewa się pozytywnych wyników w 2010 r. Dotyczy to przede wszystkim dostawców oprogramowania i usług IT, którzy często związani są długoterminowymi umowami. Bardziej pesymistyczne oczekiwania co do rozwoju rynku w ciągu najbliższego roku mogą mieć dystrybutorzy sprzętu. Jedno jest pewne, nigdy już nie będzie tak samo jak przed kryzysem. Miniony rok zmienił oczekiwania i wymagania klientów. Podczas planowania inwestycji zaczęli bardziej szczegółowo analizować, czy planowane wydatki na pewno zwiększą efektywność i przyniosą wymierne korzyści finansowe. Raport MSI Przegląd rynku dostawców systemów BA (Business Analytics) w Polsce Dostawca systemu BA WWW Nazwa systemu BA Kategoria reprezentowana przez system BA* Nazwa i narodowość producenta systemu BA Partnerzy dostawcy w Polsce Czy oferowany BA jest częścią zintegrowanego systemu Bonair www.bonair.com.pl Proficy Plant Applications MI GE Intelligent Platforms, USA brak tak Comarch www.erp.comarch.pl Comarch Business Intelligence NA, BI, EIS, DSS, MIS, CPM Comarch, Polska Sieć Partnerska - ponad 900 firm IT tak (Comarch CDN XL, Comarch ALTUM) lub wdrażany pojedynczo DomData AG www.domdata.com, www.inforum.pl InForum BI Studio NA, BI, MI, EIS, DSS, MIS, CPM, CI DomData AG, Polska CK ZETO, Ferrodo Computer, PMS Labs, Value Based Advisors wdrażany pojedynczo GramSoftware www.gramsoftware.pl MicroStrategy NA, BI MicroStrategy, Inc., USA MicroStrategy Poland wdrażany pojedynczo Hogart www.hogart.com.pl QlikView BI QlikTech, USA Hogart Business Systems wdrażany pojedynczo IBM Polska www.ibm.com/pl IBM Cognos BI, IBM Cognos TM1, IBM Cognos Controller, IBM SPSS NA, BI, MI, EIS, DSS, MIS, CPM, DMS, FPM IBM, USA MineralMidrange, Sygnity, Incube, Infar, Business Vision, S&T, Hogart, JCommerce, SPSS Polska tak (Platforma IBM Business Analytics) Infovide-Matrix www.infovidematrix.pl System Wsparcia Analiz i Raportowania MIS, CPM Infovide-Matrix, Polska brak wdrażany pojedynczo Microsoft www.microsoft.pl Microsoft Business Intelligence Platform (SQL Server, SharePoint Server, Office System) NA, BI Microsoft, USA ponad 50 z kompetencjami BI tak (Microsoft Dynamics - TBC) lub wdrażany pojedynczo Asseco Business Solutions, SHH, COIG, Comarch, Royal Software, Kamsoft, BI Insight, Softman, Netline Group, DNS Polska, Megabit, Proximus wdrażany pojedynczo (integracja z dowolnymi systemami zintegrowanymi klasy ERP oraz transakcyjnymi) Oracle Polska www.oracle.com/pl Oracle Business Intelligence NA, BI Oracle Corporation, USA QAD Polska www.qad.com, www.qad.pl QAD BI/Cognos NA, BI QAD, Inc. (warstwa techniczna: Cognos/IBM) Mineral Midrange, IBM tak (QAD Enterprise Applications) Sabur www.sabur.com.pl Dream Report MI Ocean Data Systems, Francja b.d. wdrażany pojedynczo wdrażany pojedynczo lub jako część zintegrowanego systemu SAP www.sap.pl SAP BusinessObjects NA, BI, EIS, DSS, MIS, CPM SAP, Niemcy Pro-holding, Compact Solutions, Quercus, JCommerce, Sanmargar Team, Billennium, Talex, Premium Technology, Xcactus, Postdata, Business Vision, MSG Consulting SAS Institute** www.sas.com/poland SAS Enterprise BI Server, Data Integration, SAS Customer Relationship Management Solution, SAS Financial Management Solutions NA, BI, MI SAS Institute, Inc., USA b.d. wdrażany pojedynczo Solemis Group www.solemis.com TARGIT BI Targit, Dania brak wdrażany pojedynczo Transition Technologies www.tt.com.pl System LUX BI, DSS Transition Technologies, Polska brak wdrażany pojedynczo Transition Technologies www.tt.com.pl System Analiz Technicznych BI, MIS Transition Technologies, Polska brak wdrażany pojedynczo Transition Technologies www.tt.com.pl Moduł Analiz Rynkowych BI, DSS Transition Technologies, Polska brak wdrażany pojedynczo * kategoria, do której należy system: BI - aplikacja analityczna klasy Business Intelligence CI - aplikacja analityczna klasy Customer Intelligence 36 CPM (Corporate Performance Management) – zarządzanie efektywnością przedsiębiorstwa DMS (Data Mining and Statistics) – prognozowanie DSS (Decision Support Systems) – systemy wspomagania decyzji Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Rynek BI Grupa użytkowników, dla których przeznaczona jest aplikacja BA Przykłady zastosowań systemu BA w Polsce Liczba użytkowników sytemu BA w Polsce Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów przemysł Grupa Żywiec, Browar w Warce b.d. spożywcza: browarnictwo decydenci, kierownicy operacyjni, analitycy, szeregowi pracownicy analizy: przychodowo-kosztowe, sprzedażowe, magazynowe, produkcyjne itd., zarządzanie strategią firmy, tworzenie budżetów itd. b.d. b.d. wszystkie szczeble zarządzania: zarząd, dyrektorzy i kierownicy oraz pracownicy szeregowi (kontrolerzy i analitycy) budżetowanie, planowanie i prognozowanie, modelowanie rentowności i optymalizacja kosztów (rachunek kosztów działań), analizy przychodów i kosztów ponad 2000 b.d. analitycy, odbiorcy standardowych raportów, analiz statystycznych i data mining, menedżerowie korzystający z tablic wskaźników czy systemu CPM system zarządzania ryzykiem kredytowym, BPM, analiza: danych bilingowych, finansowa, sprzedaży, zachowania klientów, struktury sieci telekomunikacyjnej b.d. b.d. od MSP, np. Dukato (hurtownia alkoholi), do dużych firm, np. Antalis branża farmaceutyczna (np. Egis Polska), turystyczna (ITAKA), FMCG (Dukato), transportowa (Siódemka), produkcyjna (Swedwood Lubawa - grupa Ikea), budowlana blisko 30 firm b.d. wszystkie zespoły z linii biznesowych: Finanse i Kontrolling, Sprzedaż i Marketing, HR, Produkcja i Magazyny, Zakupy i Operacje, IT System Wsparcia Sprzedaży, System Planowania Inwestycji i Kosztów, System do Konsolidacji Wyniku Finansowego, System Informowania Kierownictwa i Zarządu ok. 24 000 budowlana (8), chemiczna (9), elektroniczna (22), energetyczna (16), farmaceutyczna (26), metalurgiczna (19), motoryzacyjna (5), papiernicza, drzewna, włókiennicza (8), przetwórstwa minerałów (4), rafineryjno-petrochemiczna (6), spożywcza (36), wodno-kanalizacyjna (12) dyrektor zarządzający, dyrektor finansowy, dział kontrolingu, dział sprzedaży b.d. ponad 100 logistyka cała organizacja (demokratyzacja BI) b.d. b.d. b.d. wszystkie grupy użytkowników, w tym: zarząd, kierownicy wyższego i niższego szczebla, analitycy, użytkownicy operacyjni* Polpharma, Carey Agri International (grupa CEDC), Ceramika Nowa Gala, Impuls-Leasing, Fota, Komfort, Emperia, Legs, Dajar ponad 100 firm b.d. firmy produkcyjne i dystrybucyjne sektora przemysłowego Zakład Mięsny Dobrowolscy, Farm Frites Polska, WZF Polfa b.d. elektroniczna, farmaceutyczna, motoryzacyjna, papier., drzewna, włókiennicza, spoż., maszynowa, metalowa i urządzeń przemysłowych sektory gospodarki: elektroenergetyka, gospodarka wodno-ściekowa, przemysł paliwowy, energetyka cieplna, przemysł samochodowy, infrastruktura, automatyka budynkowa, produkcja monitoring i raportowanie z: produkcji wody, zużycia energii, produkcji ciepła b.d. budowlana (5%), energetyczna (15%), farmaceutyczna (10%), metalurgiczna (15%), rafineryjno-petrochemiczna (20%), wodnokanalizacyjna (20%), ciepłownictwo (15%) wszystkie grupy użytkowników KGHM, Mittal Steel Polska, Moeller Electronic, Polkomtel, Polimex-Mostostal ponad 200 firm b.d. instytucje finansowe i ubezpieczeniowe, operatorzy telekomunikacyjni, przemysł, instytucje sektora publicznego Energetyka Poznańska, Grupa BOT Elektrownia Turów, Grupa Vattenfall AB - Górnośląski Zakład Energetyczny, Koncern Energetyczny ENERGA O/ZE Toruń, PSE-Operator, Indykpol, Pfleiderer Grajewo, PPG Industries Poland, Timken, Servier Polska, Zakłady Azotowe Puławy b.d. chemiczna, energetyczna, farmaceutyczna pracownicy wyższego szczebla: menedżerowie, dyrektorzy zarządzający, zarząd Centrostal Kielce, John Deere Polska, Kamal, Netto, Megamed, Vistula & Wółczanka ok. 1000 budowlana, elektroniczna, farmaceutyczna, metalurgiczna, spożywcza, informatyczna, odzieżowa, AGD & RTV działy handlowe operatorów handlowych i handlowo-technicznych działających na rynku energii Elektrownia Połaniec, Elektrownia Kozienice, E.ON Polska, Elektrownia Rybnik, Mercuria Energy Trading, Turon Polska Energia, PKE, Polska Energia PKH, ZE Pątnów-Adamów-Konin, BOT Górnictwo i Energetyka, Atel Polska, Dalkia Łódź, Vattenfall Heat Poland, EGL Polska, Polenergia, Elektrownia Skawina, PKP Energetyka 17 energetyczna (100%) centra zarządzania produkcją w sektorze utilities Centrum Zarządzania PKE, El. Jaworzno, El. Łaziska, El. Siersza, El. Łagisza, EC Katowice, El. Blachownia, El. Halemba, EC Bielsko-Biała 9 energetyczna (100%) przedsiębiorstwa z zapotrzebowaniem na moduł budżetujący przychody, z funkcjami w zakresie analiz rynku energii Południowy Koncern Energetyczny SA 1 energetyczna (100%) EIS (Executive Information Systems) – systemy powiadamiania kierownictwa FPM (Finance Performance Management) – zarządzanie finansami przedsiębiorstwa MI - aplikacja analityczna klasy Manufacturing Intelligence MIS (Management Information Systems) – systemy wspomagania zarządzania NA - narzędzie analityczne ** dane MSI Polska Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 37 Raport MSI Ciężkie czasy wymusiły dużo większą dyscyplinę i reżim finansowy Konrad Michael, IBM Cognos Brand Manager Czy kryzys zwiększył zainteresowanie rozwiązaniami BA (Business Analytics) w Polsce? - Tak jak na całym świecie sytuacje kryzysowe wymusiły także w naszym kraju podjęcie niestandardowych środków zaradczych. O ile w czasie ożywienia gospodarczego można było sobie pozwolić na pewnego rodzaju „tolerancję”, ciężkie czasy wymusiły dużo większą niż dotąd dyscyplinę oraz reżim finansowy na poziomie ekonomicznym, ale także prawnym. Co to oznacza w praktyce? Obserwuje się coraz większe zainteresowanie rozwiązaniami wspierającymi podejmowanie decyzji, informowania kierownictwa, ale przede wszystkim usprawnienia procesu planowania i kontroli wydatków w firmach. Co prawda nadal dominuje model zakładający wykorzystanie systemu BA osadzonego na hurtowni danych w zakresie raportowania operacyjnego i zarządczego, tzw. MIS (Management Information System). Jest to określenie rozwiązania zaspokajającego potrzeby informacyjne w przedsiębiorstwach. Obserwowane coraz szersze zainteresowanie odbiorców informacji na szczeblu zarządczym wynika z promowanego modelu zarządzania opartego na wskaźnikach strategicznych, w tym określającego ryzyko, według określonego modelu teoretycznego, np. Balanced Scorecard. Taka informacja, zagregowana na wysokim poziomie strategicznym, ma podstawowe, podwójne zastosowanie: w sposób czytelny informuje o kondycji firmy oraz wspiera proces decyzyjny. Rozwiązania klasy Business Analytics nie tylko pozwalają podsumować okresy działalności, w ujęciach kosztów lub wyników produkcji czy sprzedaży, ale także zapewniają analizę oraz dokładne prognozowanie zapotrzebowania na dane produkty w konkretnym segmencie rynku, a co za tym idzie planowanie zamówień materiałów, wybór najlepszych dostawców oraz kanałów dostaw, optymalizację całego procesu, która skutkuje osiągnięciem najlepszego wyniku finansowego. A o to chodzi w każdej firmie. Jakie argumenty za korzystaniem z systemu BA przemawiają do kadry menedżerskiej sektora przemysłowego? - Kiedy patrzę na firmę z sektora przemysłowego, zawsze widzę wiele wymiarów, które wyróżniają ten sektor, przede wszystkim pod względem stopnia komplikacji zarządzania podmiotem tego typu. Biorąc pod uwagę możliwości produkcyjne, kontrakty długo-, średnio- i krótkookresowe, wpływ wieku i usterkowości parku maszynowego, wymagane przez prawo normy ochrony środowiska, często wysoki poziom zatrudnienia i wiele poziomów wymaganych specjalizacji, skomplikowaną strukturę własności i wiele, wiele innych - dochodzę zawsze do wniosku, że to niezwykłe wyzwanie. Połączenie tak wielu wątków, w wielu kontekstach, w zmiennym otoczeniu jest po prostu niezwykle trudne. Jest kilka cech dobrego systemu Business Analytics. Na najniższym poziomie System Informowania Kierownictwa musi być realizowany w oparciu o SOA (Services Oriented Architecture). Musi to być otwarte środowisko wykorzystujące istniejącą infrastrukturę, wieloplatformowość, wszystkie źródła danych, serwery aplikacji, serwery usług katalogowych. SOA umożliwia odseparowanie procesów biznesowych od istniejącej infrastruktury i zapewnia jej zmiany w czasie bez konieczności przebudowywania rozwiązania. Nadal jednym z powodów niskiej wydajności większości działów finansowych, także w sektorze przemysłowym jest to, że dalej spędzają połowę swego czasu na przetwarzaniu transakcji. 38 Czerwiec 2010, www.msipolska.pl Są to produkty pochodzące od ok. 80 producentów, czasami reprezentowanych na rynku krajowym jedynie przez firmy dystrybucyjne. Wartość rynku BI w Polsce, mierzona kwotą sprzedaży licencji oprogramowania tej kategorii, według oszacowań DiS w roku 2008 spadła o 4,7% względem roku 2007. Nie był to jednak poważny spadek, zważywszy, że w 2007 r. rynek ów bardzo wzrósł, bo aż o 33%. Dane o sprzedaży na rynku BI w roku 2009 nie są jeszcze w pełni dostępne. Wstępne estymacje całego rynku IT wskazują na spadki kilkunastoprocentowe, ale w roku 2009 rynek BI, jako wysoce innowacyjny, według wstępnych ocen DiS spadł nieco mniej (o ok. 8%). Ogólna tendencja lat 2010-2012 będzie wzrostowa, choć przewidywane w tym okresie są zarówno lata chude, jak i tłustsze. Kierunek rozwoju BI Termin Business Intelligence prawdopodobnie wymyślił Hans Peter Luhn (1896-1964), który specjalizował się w systemach klasy SDI (Selective Dissemination of Information – Selektywnego Udostępniania Informacji) oraz KWIC (Key Words In Context – mechanizmu autokontekstowania). Pierwszy system klasy BI został opisany w roku 1958 w artykule „A Business Intelligence System”. Systemy BI składają się z dwóch podstawowych elementów: Hurtowni Danych (Data Warehouse) i mechanizmów dostępu do wiedzy przechowywanej w Hurtowni Danych. Przydają się wszędzie tam, gdzie istotne jest posiadanie spójnej, aktualnej i rzetelnej informacji o stanie określonej dziedziny działalności. Na przykład szef produkcji jest w stanie dzięki nim monitorować wydajność pracowników produkcyjnych, gniazd produkcyjnych, identyfikować wąskie gardła oraz odchylenia od normatywów, kontrolować jakość produkcji, a także planować jej wielkość i koszty. Przełomem w rozwiązaniach BI może być technologia in-memory, czyli przetwarzanie danych w pamięci operacyjnej. Według Gartnera do 2012 roku 70% największych firm na świecie będzie wykorzystywać BI in-memory. Badania przeprowadzone w październiku 2009 r. przez analityków IDC objęły najpopularniejsze narzędzia dedykowane do analiz i controllingu. Uśrednione wyniki dobrze obrazują kierunek, w jakim należy je rozwijać. Niski lub bardzo niski poziom satysfakcji z pracy w tradycyjnych rozwiązaniach BI deklaruje aż 33% respondentów i tylko 4% użytkowników BI in-memory. Wiodący dostawcy BI in-memory rosną w tempie powyżej 50% rocznie i to nawet w czasach kryzysu. BI w modelu SaaS Analitycy IDC prognozują, że jeszcze w 2010 r. wartość rynku rozwiązań klasy BI oferowanych w modelu SaaS (Software as a Service) potroi się. W ciągu kolejnych trzech lat dynamika wzrostu rynku rozwiązań analitycznych dostępnych w modelu SaaS może według IDC wynieść nawet 22,4% rocznie. Podobne wnioski płyną z analiz przeprowadzonych przez firmę Forrester Research. Eksperci tej firmy podkreślają jednak, że korzyści wynikające z wdrożenia rozwiązań analitycznych oferowanych w modelu SaaS zależą m.in. od specyfiki działalności biznesowej, stopnia dojrzałości środowiska IT i jakości danych biznesowych. W modelu SaaS klient płaci za wykorzystywane przez siebie funkcje, a nie za licencje, obsługę i sprzęt niezbędny do prawidłowego działania systemu na co dzień. Według firmy DiS (badanie z marca 2010 r.) wśród pięciu najczęściej oferowanych w Polsce rozwiązań w modelu SaaS znajdują się analizy i raportowanie (nieco ponad 20%). Na polskim rynku rozwiązania BI w modelu SaaS oferują m.in. firmy SAP (SAP BusinessObjects BI OnDemand, oparte na oprogramowaniu SAP BusinessObjects Explorer) oraz Solemis Group, przedstawiciel i dystrybutor systemów klasy BI – Prophix i Targit w Polsce i Europie Wschodniej. Przegląd systemów BI na polskim rynku Oferowany przez Bonair SA system klasy MI Proficy Plant Applications (producent GE Intelligent Platforms, Rynek BI USA) jest częścią zintegrowanego systemu PPA i składa się z modułów odpowiadających obsługiwanym obszarom (moduły można wdrażać oddzielnie): Efficiency – zarządzanie wydajnością, Production – zarządzanie wykonaniem produkcji, Quality – zarządzanie jakością, Batch – analiza produkcji wsadowej. W 2009 r. w oferowanym rozwiązaniu wprowadzono nowe funkcje: Scheduler – planowanie produkcji, Maintenace Gateway – monitorowanie użycia sprzętu i planowanie przeglądów, Data Mart – analiza danych w oparciu o hurtownie danych, Workflow – zarządzanie obiegiem informacji. System w 2009 r. wdrożono w Grupie Żywiec, Browar w Warce (Efficiency, Quality, Production, Batch Analysis). *** Firma Comarch ma w ofercie system Comarch Business Intelligence, który umożliwia: budżetowanie, prowadzenie analiz, raportowania, data mining, tworzenie kart wyników i pulpitów menedżerskich, subskrypcje i alerty, raportowanie kontekstowe. Obsługuje takie obszary analityczne, jak: księgowość, logistyka, płatności, produkcja, wyniki operacyjne, CRM. Do nowych funkcji wprowadzonych w 2009 r. należą: dostęp do raportów za pomocą interfejsów webowych, raportowanie kontekstowe zintegrowane z systemem ERP oraz zintegrowane analizy CRM. W listopadzie 2009 r. system został wdrożony w firmie Haldex SA w zakresie: analizy i raportowanie, księgowość, logistyka, płatności, wyniki operacyjne, budżetowanie, wyniki operacyjne. *** Specjalizująca się w rozwiązaniach klasy BA firma DomData AG oferuje system własnej produkcji - InForum BI Studio. Rozwiązanie zapewnia takie funkcje, jak: planowanie i budżetowanie, raporty statyczne i dynamiczne, analizy wielowymiarowe, kalkulacje i rozliczenia, kokpity menedżerskie, trendy i prognozowanie, hurtownia danych. W 2009 r. w rozwiązaniu zaimplementowano architekturę In Memory OLAP, wykorzystującą - zamiast centralnych serwerów - lokalną pamięć operacyjną klientów przetwarzających i analizujących dane. Dodatkowo utworzono przyjazne kreatory rozwiązania, dzięki czemu użytkownicy biznesowi mogą tworzyć nowe rozwiązania BA bez ingerencji osób o specjalistycznej wiedzy IT. W dobie kryzysu ważna jest analiza opłacalności prowadzonego biznesu Z perspektywy Oracle widać, że firmy wykazują duże zainteresowanie rozwiązaniami Business Intelligence także w czasie spowolnienia gospodarczego. Rozmawiając w ubiegłym roku z różnymi klientami, często spotykaliśmy się z informacjami na temat wstrzymania inwestycji Tomasz Szatecki, lub zmniejszenia budżetów na BI Sales Leader rozwiązania IT – często jednak dla Polski z zastrzeżeniem, że działania i Krajów te nie dotyczą rozwiązań raporBałtyckich, towo-analitycznych, wydatki na Oracle EMEA które będą utrzymywane na dotychczasowym poziomie, a nawet zwiększane, gdyż właśnie w dobie kryzysu bardzo ważną kwestią jest sprawne kontrolowanie kosztów, analiza opłacalności prowadzonego biznesu oraz monitorowanie kluczowych wskaźników funkcjonowania przedsiębiorstwa. Zainteresowanie aplikacjami BI zatem nie zależy od koniunktury, bowiem w każdej sytuacji Oprócz tego w systemie pojawiły się następujące funkcje: dynamiczne grupowanie i klasyfikowanie danych w aplikacji do analiz OLAP, wprowadzanie danych poprzez OLAP-owe formularze z możliwością wyboru metod alokacji, tworzenie menu aplikacji webowych prezentujących dane za pomocą uporządkowanych kokpitów analitycznych, zdynamizowanie rozwiązań opartych na raportach dzięki opcji definiowania linków do nawigacji wewnątrz raportu oraz do otwierania innych zdefiniowanych raportów. Obecnie rozwijane jest narzędzie do obsługi specjalizowanej analizy portfelowej. Od 2009 r. z systemu korzysta firma Lantmännen Axa Poland sp. z o.o., w której wdrożono system analityczno- raportujący w obszarze planowania. *** Z kolei firma GramSoftware jest dostawcą na polskim rynku rozwiązania MicroStrategy, wyposażonego w funkcje: raportowanie (operacyjne, biznesowe, dokumenty), analizowanie (OLAP, ad hoc, zbiorów, statystyczne, predykcyjne), monitorowanie (panele zarządcze, karty wyników, kokpity menedżerskie, dystrybucja informacji via e-mail, SMS). Wprowadzona w 2009 r. nowa wersja MicroStrategy 9 oferuje wieloźródłowy ROLAP, technologię „w pamięci”, szybszy i bardziej przyjazny dla użytkownika interfejs web, łatwiejsze i bardziej spersonalizowane tworzenie i analizowanie dynamicznych kokpitów menedżerskich, zautomatyzowaną dystrybucję dużych wolumenów raportów, nową funkcję raportowania korporacyjnego, lepszy motor SQL wysokiej wydajności. klienci cenią sobie rozwiązania, które integrują dane z różnych systemów przedsiębiorstwa w postaci jednej i spójnej platformy informacyjno-raportowej. Według naszej oceny klienci z sektora przemysłowego zwracają ostatnio szczególną uwagę na elementy związane z bieżącym monitoringiem działalności biznesowej oraz powiadamianiem o pojawiających się sytuacjach krytycznych. Coraz większego znaczenia nabiera też analityka predyktywna, która umożliwia przewidywanie zjawisk istotnych dla organizacji z punktu widzenia prowadzonego biznesu. Dotyczy to w takim samym stopniu zarówno wczesnego wychwytywania negatywnych lub nawet groźnych dla funkcjonowania firmy zjawisk, jak i rozpoznawania nowych, niezidentyfikowanych dotychczas okazji biznesowych. Dużym zainteresowaniem klientów cieszy się także możliwość zadawania pytań typu „co, jeśli” z poziomu narzędzia raportowego w obrębie jednego zintegrowanego kokpitu informacyjnego (dashboardu), co znacznie poprawia wydajność zespołów pracujących w środowisku raportowo-analitycznym. Również w 2009 r. pojawiły sie na polskim rynku: MicroStrategy Reporting Suite - bezpłatny pakiet oprogramowania, który umożliwia korzystanie ze zintegrowanej platformy BI MicroStrategy w celu tworzenia aplikacji raportowych w środowisku web; PMML 4.0 - wsparcie dla standardu data mining, VMware – certyfikat wsparcia dla tej platformy wirtualizacyjnej. System został w maju 2009 r. wdrożony w Global Cosmed Group w zakresie: raportowanie (biznesowe, dokumenty), analizowanie (OLAP, ad hoc, zbiorów), monitorowanie (panele zarządcze, kokpity menedżerskie, dystrybucja informacji via e-mail, SMS). *** Hogart Business Systems oferuje w Polsce system QlikView amerykańskiej firmy QlikTech. Rozwiązanie przeznaczone jest do wykonywania analiz wszelkiego rodzaju danych (bez ograniczeń na liczbę wymiarów i miar), proste w projektowaniu i przebudowie. Rozwijanie złożonych aplikacji analitycznych w przedsiębiorstwie może odbywać się dużo szybciej metodą kolejnych przybliżeń i dostosowań do nowych wymagań użytkowników. Od 2009 r. QlikView dostępny jest na iphone’ach, wprowadzono też aktualizację danych w czasie rzeczywistym bez konieczności odświeżania. Wdrożony w 2009 r. w spółce Egis Polska (należącej do koncernu farmaceutycznego EGIS Pharmaceuticals PLC) analizuje i kontroluje procesy sprzedażowe, ruchy magazynowe oraz kapitał pracujący, ponadto odpowiada za analizę kosztów, zarządzania wydatkami inwestycyjnymi i planowanie płynności finansowej. Aplikacje Czerwiec 2010, www.msipolska.pl 39 Raport MSI Podejmować właściwe decyzje oparte na faktach Jakie argumenty za korzystaniem z systemu BA przemawiają do kadry menedżerskiej sektora przemysłowego? - Przede wszystkim możliwość bieżącego monitorowania wszystkich kluczowych wskaźników opisujących funkcjonowanie firmy. Menedżerowie doceniają fakt, że mogą Grzegorz samodzielnie przygotowywać Rogaliński, niezbędne zestawienia i raporty prezes SAP w dowolnej chwili, bez konieczPolska ności angażowania personelu IT. W wielu przedsiębiorstwach, które nie korzystają z nowoczesnych narzędzi BI, przygotowanie prostych analiz zajmuje wiele dni, a nawet tygodni i często jest możliwe dopiero po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego. Biorąc pod uwagę szybkość, z jaką dziś prowadzi się firmę, jest to nie do zaakceptowania. dostępne są dla uprawnionych użytkowników z poziomu przeglądarki internetowej. *** Firma IBM Polska ma obecnie w portfolio cztery rozwiązania: IBM Cognos Business Intelligence, IBM Cognos TM1, IBM Cognos Controller oraz IBM SPSS. W 2009 r. w oferowanym rozwiązaniu wprowadzone została polska wersja Cognos BI, a portfolio rozszerzyło się o produkt SPSS. Przykłady zastosowania w Polsce: • System Wsparcia Sprzedaży dedykowany dla Przedstawicieli Handlowych firmy farmaceutycznej (informacje online o promocjach, o klientach o statystyce sprzedaży oraz informowania kierownictwa o wynikach), • System Planowania Inwestycji i Kosztów w dużej organizacji produkcyjnej (planowanie inwestycji w zakresie parku maszynowego oraz kosztów serwisu, usterkowości dostępu do części zamiennych oraz monitorowanie produkcji online), • System do Konsolidacji Wyniku Finansowego w ramach dużej grupy produkującej energię elektryczną (Potrzeby Sprawozdawczości Grupowej), • System Informowania Kierownictwa i Zarządu w dużej firmie produkującej żywność (w oparciu o kluczowe wskaźniki wydajności, w formie pulpitów kierowniczych oraz automatycznego powiadamiania o sytuacjach nadzwyczajnych na urządzenia mobilne). W PGE BOT Elektrownia ”Bełchatów” SA trwa rozwój (oddanie w 2007 r.) rozwiązania System Informowania Kierownictwa we wszystkich zinformatyzowanych obszarach spółki (Finanse, Logistyka, Kadry/ Płace, Energetyka, Kontroling), opartego na hurtowni danych IBM Cognos 8 Data- 40 Systemy Business Intelligence są dziś o wiele bardziej przyjazne użytkownikowi. Jedno z rozwiązań linii SAP BusinessObjects ma tak intuicyjny interfejs, że po jego wdrożeniu nie ma konieczności prowadzenia żadnych szkoleń – zasada działania jest taka sama jak w przypadku popularnych wyszukiwarek internetowych. Czy kryzys zwiększył zainteresowanie rozwiązaniami BA (Business Analytics) w Polsce? - W czasach ekonomicznych turbulencji systemy Business Intelligence sprawdzają się szczególnie dobrze. Właśnie wtedy przedsiębiorcy poszukują narzędzi, które dadzą im szybki dostęp do aktualnych i wiarygodnych informacji opisujących rzeczywisty stan ich biznesu. Oczekują nie tylko prostych zestawień kosztów i przychodów, lecz także rozwiązań do planowania, budżetowania i raportowania oraz wizualizacji danych. Dzięki temu zyskują narzędzie, które pozwala im podejmować właściwe decyzje oparte na faktach. Manager (jednolity system do raportowania i analiz, Portal Business Intelligence), z wykorzystaniem funkcji raportowania IBM Cognos 8, analiz OLAP IBM Cognos 8 oraz Scorecarding IBM Cognos 8. *** Rozwiązanie autorskie firmy InfovideMatrix - System Wsparcia Analiz i Raportowania zapewnia: budżetowanie, analizę wykonania budżetu, zaawansowane analizy rentowności i efektywności, analizę struktury przychodowej, analizę CashFlow, raportowanie struktury sprzedaży, analizę efektywność handlowców, raportowanie wyników finansowych w tym przeterminowanych należności i zobowiązań, prognozowanie wyniku podatkowego, zarządzanie danymi stałymi/meta danymi, zarządzanie procesem integracji danych – model, mapowania i struktury danych, analizy ad-hoc, zarządzanie grupami użytkowników i ich uprawnieniami. W 2009 r. w oferowanym rozwiązaniu wprowadzono zarządzanie strukturą budżetu (pozycje i formuły) oraz zarządzanie procesem przetwarzania danych. W 2009 r. rozwiązanie zostało wdrożone w Rohlig Suus Logistics w zakresie: budżetowanie, analiza wykonania budżetu, zaawansowane analizy rentowności i efektywności, analiza struktury przychodowej, raportowanie struktury sprzedaży, raportowanie wyników finansowych w tym przeterminowanych należności i zobowiązań, prognozowanie wyniku podatkowego, zarządzanie danymi stałymi/meta danymi, zarządzanie procesem integracji danych – model, mapowania i struktury danych, analizy ad-hoc, zarządzanie grupami użytkowników i ich uprawnieniami, zarządzanie strukturą Czerwiec 2010, www.msipolska.pl budżetu (pozycje i formuły), zarządzanie procesem przetwarzania danych. *** Z kolei firma Microsoft oferuje na polskim rynku Microsoft Business Intelligence Platform (Microsoft SQL Server, Microsoft SharePoint Server, Microsoft Office System), zapewniające funkcje: SQL Server Analysis Services, SQL Server Reporting Services. *** Firma Oracle Polska ma w ofercie rozwiązanie Oracle Business Intelligence, które zapewnia funkcje: Dashboards – interaktywne kokpity informacyjne, Answers – narzędzie służące do wielowymiarowych analiz OLAP oraz tworzenia raportów adhoc, Delivers – moduł automatycznej dystrybucji raportów, Publishing & Reporting – możliwość tworzenia dowolnie wyglądających raportów statycznych. W 2009 r. wprowadzono platformę Oracle BI Foundation, w skład której wchodzą produkty: Oracle Business Intelligence, Oracle Business Intelligence Publisher, Oracle Essbase oraz Oracle RealTime Decisions. Dla firm średnich i rozwijających się przeznaczona jest wersja Standard Edition One, zawierająca podstawowe moduły pakietu, której licencje są dopasowane do liczby użytkowników i możliwości budżetowych przedsiębiorstw sektora MŚP. W 2009 r. w firmie Dajar wdrożono: Oracle BI Server, Oracle BI Answers, kokpity informacyjne Oracle BI Interactive Dashboards, interfejsy do systemu ERP Digitland Enterprise. *** QAD Polska to dostawca systemu QAD BI (QAD Business Intelligence)/Cognos (producent QAD, Inc., warstwa techniczna Cognos/IBM). QAD BI wykorzystuje technologię hurtowni danych (Data Transformer), narzędzia analityczne (Predefiniowane Modele Biznesowe, OLAP) oraz techniki prezentacyjne (Cognos Analytics). Standardowo zawiera 7 predefiniowanych modeli biznesowych dedykowanych współpracy z modułami ERP pakietu QAD: • Financial Controlling - analizy zysku, inwestycji oraz efektywności na poziomie operacyjnym; analizowanie m.in. płynności finansowej, zobowiązań (16 wskaźników), • Forecasting - prognozowanie sprzedaży i popytu a także planowanej produkcji (16 wskaźników), Rynek BI • Inventory Monitoring - analizowanie i prognozowanie stanów magazynowych (22 wskaźniki), • Manufacturing Performance - badanie kosztów produkcji, wydajności, obciążenia, zużycia materiałów i analiza zamówień (22 wskaźniki), • Sales Analysis - analiza produktów, klientów i danych ze sprzedaży (23 wskaźniki), • Service Performance - dane o usługach posprzedażnych (kosztach, przychodach oraz wskaźnikach czasowych, 19 wskaźników), • Vendor Rating - dobranie właściwych dostawców na podstawie kosztów zakupu i logistyki dostaw (20 wskaźników). W 2009 r. system został wdrożony w Zakładzie Mięsnym Dobrowolscy, w zakresie monitorowania i analiz sprzedaży oraz rozliczeń finansowych. Firma Sabur ma w ofercie system Dream Report (producent Ocean Data Systems, Francja), zapewniający: zbieranie danych, agregację danych, analizę i statystyki, projektowanie raportów, zarządzanie raportami. W oferowanym rozwiązaniu w 2009 r. została wprowadzona zaawansowana funkcja średniej temperatury kinetycznej, nowe funkcje statystyczne dla wykresów słupkowych, odchylenie standardowe dla złożonych obiektów. We wrześniu 2009 r. rozwiązanie wdrożono w Baxtom sp. z o.o. w zakresie: zbieranie danych, agregacja danych, analiza i statystyki, projektowanie raportów, zarządzanie raportami. *** Z kolei sztandarowy produkt firmy SAP w dziedzinie systemów BI - SAP BusinessObjects oferuje zaawansowaną analitykę: SAP BusinessObjects Voyager (analizy OLAP zestawów wielowymiarowych danych), SAP BusinessObjects Predictive Workbench (eksploracja zasobów informacyjnych oraz przełożenie wniosków z analizy predykcyjnej na konkretne działania), SAP BusinessObjects Set Analysis (definiowanie, śledzenie i analizowanie segmentów takich jak cenni klienci, niesolidni dostawcy czy klienci, którzy mogą odejść, oraz ocenę ich wpływu na prowadzoną działalność). Wizualizację danych i kokpity menadżerskie zapewniają: SAP BusinessObjects Xcelsius Enterprise (wykorzystanie zabezpieczonych połączeń w czasie rzeczywistym z oprogramowaniem z serii SAP BusinessObjects Enterprise lub SAP BusinessObjects Edge BI), Xcelsius Engage, Xcelsius Present, SAP BusinessObjects Dashboard Builder, SAP BusinessObjects VizServer, SAP BusinessObjects StarTree Software Development Kit (SDK), SAP BusinessObjects TableLens SDK, SAP BusinessObjects TimeWall SDK. Za infrastrukturę informacyjną odpowiada SAP BusinessObjects Enterprise - oprogramowanie oparte na SOA, a zapytania, analizy ad hoc i raportowanie zapewniają: SAP BusinessObjects Desktop Intelligence oraz SAP BusinessObjects Web Intelligence. Raportowanie to domena Crystal Reports - raporty można wyświetlać i eksplorować przy użyciu oprogramowania SAP BusinessObjects Enterprise, Crystal Reports Viewer oraz w postaci dokumentów programów z pakietu Microsoft Office. Z kolei SAP BusinessObjects Explorer (wprowadzony w 2009 r.), odpowiada za wyszukiwanie i eksplorację danych, podobnie SAP BusinessObjects Intelligent Search (federacja danych, klastry i alerty). W 2009 r. w przedsiębiorstwie KGHM Polska Miedź została wdrożona Platforma SAP BusinessObjects BI. *** Specjalizujący się w systemach BI SAS Institute ma bogate portfolio produktów. Na przykład SAS Enterprise BI Server to otwarta, zintegrowana platforma z pełnym zakresem funkcji BI (analizy, podstawowe raportowanie, zapytania ad-hoc, OLAP) dla różnych grup użytkowników (interfejsy dopasowane do potrzeb w zakresie analiz i raportowania). Koncepcja Data Integration obejmuje kompleksowo zagadnienia związane z wymianą danych pomiędzy systemami IT, takie jak: zdobywanie danych z różnorodnych systemów i narzędzi źródłowych, wykrywanie problemów z jakością danych i zapewnienie ich wiarygodności, budowa i nadzór nad procesami ETL zasilającymi hurtownie danych i data marts, migracje baz danych podczas wymiany systemów, synchronizacja danych pomiędzy niezintegrowanymi systemami czy wirtualna integracja danych pochodzących z różnych źródeł (tzw. Data Federation). Trendy: W jakim kierunku powinny się rozwinąć systemy BI w trudnej sytuacji ekonomicznej? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm BONAIR Wydaje się, że systemy klasy Manufacturing Intelligence powinny stać się swoistym wypełnieniem luki pomiędzy systemami klasy ERP a halą produkcyjną i - co za tym idzie - rozwijać się w kierunku lepszej integracji z systemami ERP i rozwiązaniami portalowymi. Comarch Systemy Business Intelligence powinny rozwijać się w kierunku maksymalizacji korzyści nie tylko dla kadry menedżerskiej, ale także dla szeregowych pracowników. Skupiać się na zwiększaniu dostępności np. przez interfejsy webowe. A przede wszystkim na pozyskiwaniu klientów, ponieważ dzięki wcześniejszemu wdrożeniu aplikacji BI wiele firm mogłoby uniknąć lub zminimalizować skutki obecnej sytuacji ekonomicznej. DomData AG Systemy powinny być tak upraszczane, aby trafiały do użytkowników końcowych (biznes) bez potrzeby długotrwałych i drogich wdrożeń. Dzięki takiemu podejściu przedsiębiorstwa odciążą działy IT, które zatrudniają kosztownych specjalistów, od pracy związanej z utrzymywaniem i rozwijaniem. Autorzy aplikacji tego typu powinni dążyć do tworzenia dedykowanych rozwiązań obsługujących konkretne problemy biznesowe (planowanie i budżetowanie, alokacja kosztów metodą ABC, analiza portfelowa), dzięki czemu odbiorcy szybko za niższą cenę otrzymają narzędzie o konkretnej wartości dodanej, zwiększające konkurencyjność swojego przedsiębiorstwa. Hogart Business Systems Jak wynika z badań Gartner Group, trzeci rok z rzędu menedżerowie nadają narzędziom analitycznym najwyższy priorytet spośród technologii informatycznych stosowanych w biznesie. W porównaniu z minionymi latami zainteresowanie BI wzrosło o ponad 11% (systemami zabezpieczeń o 8,5%, a ERP o 8,02%). Analitycy Gartnera przewidują w najbliższych latach ciągły wzrost popytu na BI. Do 2012 r. rynek BI urośnie o 28%. Badania obejmują wprawdzie rynek europejski, ale trend ten widać wyraźnie także w Polsce, gdzie menedżerowie muszą sprostać tym samym problem co ich koledzy po fachu z innych państw: po pierwsze - otoczenie biznesowe zmienia się coraz szybciej, po drugie - dynamika popytu jest wciąż słaba. Niezależnie od tych uwarunkowań firmy muszą się dalej rozwijać, usprawniając zarządzanie po stronie przychodów i kosztów. Bez analizy i kontroli procesów biznesowych optymalizacja nie będzie jednak wystarczająco efektywna. Miniony rok z perspektywy globalnej to kontynuacja wzrostu znaczenia koncepcji nowej generacji BI in-memory. Widać to wyraźnie w tytułach publikacji analityków, w tematach konferencji poświęcanych BI, ale równie wyraźnie w wynikach finansowych. Wiodący dostawcy BI in-memory rosną w tempie powyżej 50% rocznie i to nawet w czasach kryzysu. Taka sytuacja nie powinna dziwić, jeśli zrozumie się, co przez ostatnich kilka lat próbują przekazać nam eksperci od BI. Tradycyjne podejście, zakładające analizę danych żmudnie agregowanych, transformowanych do sztywnych struktur hurtowni danych i wielowymiarowych kostek OLAP niesie ze sobą tak liczne ograniczenia i pułapki, że w połączeniu z wysokim kosztem wdrożenia i utrzymania prowadzi do sytuacji, w której tylko mały odsetek osiąga zamierzone korzyści. Raport MSI Tymczasem BI in-memory to nowe podejście biznesowe do analizy danych, stawiające na szybkość efektu, niskie koszty, elastyczność modelu analitycznego i znacznie szerszą dostępność do analiz na wszystkich poziomach firmy. BI in-memory to jednocześnie zupełnie nowa technika, pozbawiona większości ograniczeń starej, w dodatku zapewnia osiąganie większego efektu szybciej i przy mniejszych nakładach inwestycyjnych. Z naszej lokalnej perspektywy polskie przedsiębiorstwa mają wyjątkową szansę skorzystać z zaistniałej sytuacji podwójnie. Z jednej strony polski przedsiębiorca postrzega już dane i informacje jako cenny zasób swojej firmy, którym należy zarządzać i z którego należy czerpać korzyści. To otwiera drzwi dla zastosowania BI. Z drugiej strony koncepcja BI in-memory wreszcie zaczyna przebijać się do świadomości polskich analityków i firm wdrożeniowych, a to oznacza coraz większą dostępność nowoczesnych narzędzi analitycznych. Łącząc te dwa elementy, polski przedsiębiorca może osiągać większe korzyści z analizy danych, unikając jednocześnie wielu problemów, przez które przechodziła większość zachodnich firm, przeskakując wcześniejszy etap rozwoju koncepcji BI. IBM Polska Rozwiązania BI powinny się rozwijać w stronę integracji rozwiązań istniejących w postać jednej platformy obiegu informacji, która obejmuje jak najszersze spectrum informacji przekrojowych, nie tylko dla wybranych użytkowników poszczególnych działów, ale spójne źródło informacji w całej firmie. Infovide-Matrix Przyszłość systemów BI: SaaS (Software as a Service) – outsourcing infrastruktury i oprogramowania w celu optymalizacji kosztów utrzymania (TCO). Microsoft BI na każdym biurku! Według Gartnera z września 2009 r. „Business Intelligence Purchase Drivers and Adoption Rates” zaledwie 29% osób w firmach, które wdrożyły system klasy BI, ma dostęp do generowanych przez niego danych. Celem Microsoft jest tak zwana demokratyzacja BI, czyli rozpowszechnienie wewnątrz firmy dostępu do danych analitycznych z tych systemów. W ten sposób firmy mają szansę dobrze wykorzystać te zasoby, które już posiadają. Zwiększą w ten sposób swoją przewagę konkurencyjną dzięki dobrej analizie. A decyzje – podejmowane nawet na najniższych stanowiskach – będą poparte „twardymi” danymi, a nie tylko subiektywnym postrzeganiem rzeczywistości czy doświadczeniem. Oracle Polska Przyszłość systemów BI: analityka predyktywna. QAD Polska Okres spowolnienia na globalnym rynku udowodnił wielu przedsiębiorstwom, że jedyną stałą rzeczą w biznesie jest... zmiana. Fluktuacja nastrojów klientów wymusiła na firmach tworzenie systemów wczesnego reagowania i ciągłego monitorowania popytu. Wiele przedsiębiorstw z sektora produkcyjnego stanęło przed wyzwaniem związanym z budową platformy operacji technologicznych i procesów, które „wyczuwają” popyt i pozwalają odpowiednio reagować w czasie rzeczywistym. Działy IT stały się języczkiem u wagi, od których zależy powodzenie operacji rynkowych: produkcyjnych, logistycznych, handlowych i finansowych. W jaki sposób wprowadzać systemy, które zapewnią właściwą reakcję przedsiębiorstwa na zmiany rynkowe? Co zrobić, by takie rozwiązania, jak Business Intelligence, Supply Chain Management czy CRM współpracowały ze sobą i tworzyły wartość dla firmy? W strategicznym myśleniu firm zaczyna funkcjonować koncepcja łańcucha dostaw sterowanego popytem DDSN (Demand Driven Supply Network). Transition Technologies Przyszłość systemów BI: doskonalenie narzędzi analitycznych *** W oferowanym przez firmę Solemis Group systemie TARGIT w 2009 r. wprowadzono funkcje: Agenci Przewidywania, Raportowanie, Inteligentni Agenci, Kolory, Harmonogramowanie, TARGIT NET, mapy skalowalne, dynamiczne etykiety, Pomoc Techniczna Open Source, integrację z Prophix, równoważenie obciążenia serwera. *** Z kolei firma Transition Technologies oferuje Moduł Analiz Rynkowych zapewniający: analizy finansowe, raportowanie, planowanie finansowe, prognozowanie, budżetowanie, kosztorysowanie. Kolejny produkt firmy System LUX kompleksowy system wspomagania handlu na rynku energii elektrycznej odpowiada za: wymianę informacji handlowych z OSP, wymianę informacji technicznych z OSP, zarządzanie kontraktami, prognozowanie szeregów czasowych, grafikowanie, raportowanie i analizę danych handlowych, rozliczenia kontraktów i usług systemowych, zarządzanie ryzykiem. Zawiera internetową platformę wymiany danych, centralne repozytorium danych rynku energii z narzędziami analityczno-raportującymi. Natomiast System Analiz Technicznych składa się z Modułów: Analiz Techniczno-Produkcyjnych, Analiz Dyspozycyjności, Ochrony Środowiska, Analiz Technicznych i Ekonomicznych. *** Prezentowane systemy BA to oferta producentów oraz dostawców, do których udało nam się dotrzeć z ankietą. W ra- porcie zabrakło produktów m.in. firm StatSoft Polska (STATISTICA), Codec Systems (Inflection Point), Controlling Systems (EURECA), Sybase Polska (Sybase IQ, Sybase Industry Warehouse Studios - branżowe, predefiniowane aplikacje BI). Mamy jednak nadzieję, że w zabranym materiale każdy znajdzie coś dla siebie. Potrzeby rynku Aby ocenić popyt na systemy BI w sektorze przemysłowym, przeprowadziliśmy badanie wśród czytelników portalu MSI Polska. Zgodnie z jego wynikami większość ankietowanych docenia wagę posiadania rozwiązania analitycznego, bowiem 45% korzysta z takiego systemu, 15% planuje zakup w najbliższym czasie, a 10% - gdy zakończy się kryzys. 30% nie korzysta z systemu BI i nie widzi takiej potrzeby. Wśród korzyści, jakich spodziewają się, wdrażając system BI w swoim przedsiębiorstwie, ankietowani czytelnicy wskazywali: - szybsze uzyskiwanie raportów, powtarzalność wyników, - szybsze analizowanie danych i podejmowanie decyzji w zmieniającej się sytuacji rynkowej, - trafniejsze decyzje w zarządzaniu firmą, - unormowanie pracy, brak chaosu przy corocznych przeglądach, - efektywne planowanie, budżetowanie, - ułatwienia w zarządzaniu ryzykiem, - podniesienie efektywności. Elżbieta Jaworska Raport MSI Jak produkować lepiej i taniej Systemy wspomagające produkcję i utrzymanie ruchu zakładów przemysłowych MES, PLM, PDM, CMMS, SCM Raport będzie dystrybuowany na seminariach organizowanych przez wydawnictwo TMI, objętych patronatem prasowym przez redakcję MSI Polska oraz na targach branżowych w roku 2010. Będzie również dostępny na portalu www.msipolska.pl w formacie PDF. Planowany termin druku: październik 2010 r. Szczegółowe informacje: Beata Wołek Account Manager MSI Polska tel.: +48 22 852 44 15 wew. 132 [email protected] www.msipolska.pl