spalanie odpadów – zagrożenia
Transkrypt
spalanie odpadów – zagrożenia
SPALANIE ODPADÓW – ZAGROŻENIA Spalanie w warunkach naturalnych (w niskich temperaturach – paleniska domowe i na wolnym powietrzu) plastikowych butelek, folii, różnego rodzaju tworzyw sztucznych i innych odpadów niesie za sobą ogromne zagrożenie dla środowiska przyrodniczego, a przede wszystkim dla zdrowia ludzi. Spalanie odpadów nie powoduje ich zniknięcia, prowadzi jedynie do zmiany w bardzo niebezpieczne substancje, które krążą w powietrzu, po czym trafiają do gleby, wód, a tym samym do organizmu człowieka. Szkodliwe działanie produktów spalania odpadów w pierwszej kolejności ujawnia się jako choroby górnych dróg oddechowych, nosa, zatok przynosowych, gardła i krtani wywołane działaniem drażniącym lub alergicznym na błonę śluzową pod postacią ostrych i przewlekłych nieżytów błony śluzowej. Zmiany chorobowe ujawniają się na skórze, pod postacią odczynów toksyczno-alergicznych, a także w narządach takich jak np. jak trzustka, wątroba i nerki. Największe dawki zanieczyszczeń przyjmowane są w bezpośrednim sąsiedztwie emitora. Spalanie odpadów to uwalnianie się do atmosfery gazów i pyłów, w postaci duszącego dymu o drażniącym zapachu. W trakcie procesu spalania, wydzielają się dziesiątki substancji szkodliwych, które później wdychamy: związki organiczne oznaczone jako węgiel całkowity, nieorganiczne związki chloru oznaczone jako HCL, nieorganiczne związki fluoru oznaczone jako HF, pył - bezpośrednie oddziaływanie pyłów zależy od wielkości cząsteczek (niebezpieczne są pyły najdrobniejsze o wielkości cząstki do 5 mikrometrów, które z łatwością przenikają do większości organizmów. U ludzi osiadają na ściankach pęcherzyków płucnych i utrudniają wymianę gazowa. Powodują podrażnienie naskórka i śluzówki, zapalenia górnych dróg oddechowych; wywołują choroby oczu, choroby alergiczne, astmę a także ciężkie schorzenia, jak pylica płuc oraz nowotwory płuc, gardła, krtani. niektóre z wymienionych chorób mogą być powodowane obecnością w pyłach metali ciężkich i węglowodorów), tlenek węgla (CO) - powstaje w wyniku niezupełnego spalania węgla (jest niezwykle groźny, silnie toksyczny. Powoduje ciężkie zatrucia (zaczadzenie); najbardziej wrażliwy na jego działanie jest mózg. Około 80% zawartego w powietrzu CO jest wiązana z hemoglobiną we krwi, tworząc karboksyhemoglobinę (HbCO), niezdolną do przenoszenia tlenu, co prowadzi do niedotlenienia tkanek; toksyczne działanie tlenku węgla na człowieka zależy od stężenia w powietrzu i czasu działania), tlenki azotu jako Nox - toksyczność tlenków azotu jest różna, np. NO2 jest czterokrotnie bardziej toksyczny niż NO (toksyczne działanie dwutlenku azotu polega na ograniczaniu dotlenienia organizmu; obciąża on zdolności obronne ustroju na infekcje bakteryjne; NO2 działa drażniąco na oczy i drogi oddechowe, jest przyczyną zaburzeń w oddychaniu, powoduje choroby alergiczne, m.in. astmę - szczególnie u dzieci; zawartość 280 mikrogramów NO2/m3 prowadzi do śmiertelnego zapalenia płuc, a około 47 mikrogramów NO2/m3 do bronchitu), dwutlenek siarki (SO2) - atakuje najczęściej drogi oddechowe i struny głosowe (wdychanie SO2 powoduje skurcze oskrzeli; długotrwałe oddychanie powietrzem z zawartością SO2, nawet w niskich stężeniach, powoduje uszkodzenie dróg oddechowych, prowadzące do nieżytów oskrzeli. Dwutlenek siarki, po wniknięciu w ściany dróg oddechowych, przenika do krwi i dalej do całego organizmu; kumuluje się w ściankach tchawicy i oskrzelach oraz wątrobie, śledzionie, mózgu i węzłach chłonnych. Duże stężenie SO2 w powietrzu może prowadzić do zmian w rogówce oka), metale ciężkie (głównie Cd, Pb, Hg) - odkładają się w szpiku kostnym, śledzionie i nerkach; uszkadzają układ nerwowy, powodują anemię, zaburzenia snu, pogorszenie sprawności umysłowej, agresywność; mogą wywołać zmiany nowotworowe, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) - wywołują ostre i przewlekłe zatrucia (w grupie węglowodorów aromatycznych duże zagrożenie stanowią benzo(a)piren, ze względu na właściwości rakotwórcze). Przy spaleniu 1 kg PCW, z którego wytwarzane są również izolacje przewodów elektrycznych, wykładziny podłogowe, folie, butelki, rury itp., wydziela się ponad 0,280 m3 trującego i żrącego chlorowodoru, który w połączeniu z wodą tworzy kwas solny. 1kg poliuretanów, występujących m.in. w gąbkach, uszczelkach czy podeszwach daje od 0,03 do 0,05 m3 cyjanowodoru, czyli tzw. kwasu pruskiego, jednej z najsilniejszych trucizn. Do najbardziej szkodliwych substancji, które powstają podczas spalania odpadów należą rakotwórcze dioksyny i furany, które nawet w śladowych ilościach są najbardziej trującymi związkami znanymi człowiekowi. TCDD - najsilniejsza z dioksyn jest 10 tys. razy bardziej trujące od cyjanku potasu. Są niezwykle trwałe z uwagi na to, że w glebie rozkładają się około 10 lat, natomiast w organizmie ludzkim odkładają się w tkance tłuszczowej oraz w wątrobie, działają bardzo destrukcyjnie. Działają mutagennie, naruszają strukturę kodu genetycznego, obniżają odporność immunologiczną, osłabiają proces wzrostu i powodują zaburzenia neurologiczne i hormonalne, powodują poronienia i wysypki alergiczne.