Pierwsze podsumowanie projektu badawczego: Ocena

Pierwsze podsumowanie projektu badawczego: Ocena

Lek. stomatolog Michał Szumaoski
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej KOLDENT Warszawa, Gabinet Stomatologiczny
Pierwsze podsumowanie projektu badawczego: Ocena skuteczności leczenia
chorób przyzębia preparatami SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania i
SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł w codziennej praktyce lekarza
stomatologa.
Streszczenie
Wstęp: Po uzyskaniu bardzo obiecujących wyników badao klinicznych dotyczących zastosowania koenzymu Q10 w leczeniu
1
chorób przyzębia a także w związku z doniesieniami o stosowanej przez Polfę-Łódź nowej technologii produkcji koenzymu
Q10 znacznie podnoszącej jego przyswajalnośd, postanowiono udostępnid preparaty SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do
ssania i SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł lekarzowi stomatologowi z 20-letnią praktyką, żeby ocenił ich przydatnośd w
codziennym leczeniu chorób przyzębia. Obserwacje czynione przez lekarza nie mają charakteru badao klinicznych lecz są
subiektywną oceną przydatności tych preparatów. Lekarz w celu zobiektywizowania swojej oceny skorzystał ze wskaźników
OHI-S, GI, PD i PSR. Lekarz przeprowadził projekt badawczy z zastosowaniem w/w preparatów z koenzymem Q10 u
pacjentów, u których wcześniej stosował inne dotychczas dostępne formy terapii.
Materiał i metody
Badaniem objęto 30 pacjentów podzielonych na 2 grupy.
Grupa I – 20 osób z początkowym stanem zapalnym przyzębia (podzielona na 2 podgrupy):
- Podgrupa Ia –u której zastosowano sam preparat SENSILAB Q10 SENSITIVE Tabletki do ssania
- Podgrupa Ib – u której zastosowano 2 preparaty SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania i SENSILAB Q10 Sensitive Żel do
dziąseł
Grupa II – 10 pacjentów z zaawansowanym stanem zapalnym przyzębia, u której zastosowano SENSILAB Q10 Sensitive
Tabletki do ssania i SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł
Czas obserwacji I Grupy – 6 miesięcy , II Grupy -9 miesięcy.
Na poszczególnych etapach projektu badawczego oceniano szereg parametrów takich jak: wskaźniki GI, PSR, PD oraz inne.
Wyniki
U pacjentów w obu grupach w okresie 3-4 miesięcy stwierdzono znaczną poprawę kondycji przyzębia.
Wnioski
Preparaty SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania i SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł z koenzymem Q10 o
podwyższonej biodostępności okazały się byd przydatne w leczeniu chorób przyzębia w stanie początkowym jak i
zaawansowanym, z naciskiem na stany zaawansowane. Zastosowanie lecznicze ubichinonu zmniejsza nasilenie stanu
zapalnego przyzębia.
Wstęp
Projekt badawczy został zlecony lekarzowi stomatologowi z 20-letnią praktyką, który zajmuje się
leczeniem chorób przyzębia, aby zastosował preparaty SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania i
SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł z przebadanym klinicznie koenzymem Q10 1 u swoich
pacjentów, u których od dłuższego czasu leczy choroby przyzębia. Badanie to ma na celu
potwierdzenie skuteczności w/w preparatów przez lekarza, który wcześniej stosował różne metody
lecznicze u tych samych pacjentów, w tym: regularne scalingi i inne zabiegi higieniczne jak
piaskowanie, regularna kontrola stanu higieny jamy ustnej, płukanie kieszonek dziąsłowych
płukankami o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym, zabiegi: kiretaż zamknięty i kiretaż
otwarty, zakładanie do kieszonek dziąsłowych preparatów o działaniu przeciwzapalnym i
przeciwbakteryjnym, stosowanie maści i żelów leczniczych o działaniu przeciwzapalnym i
przeciwbakteryjnym na bazie ziołowej lub antybiotykowej, stosowanie antybiotykoterapii
ogólnoustrojowej, zabiegi szynowania rozchwianych zębów. Od momentu rozpoczęcia badao nad
preparatami SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania i SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł lekarz
za zgodą pacjentów zawiesił stosowanie w/w metod leczniczych pozostając tylko przy tym co
niezbędne (scaling i piaskowanie) oraz zastosował preparaty SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do
ssania i SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł jako jedyne.
Badanych pacjentów podzielono na 2 grupy, w zależności od zaawansowania stanu chorób przyzębia.
Zastosowano metodę badania i porównywania, która zostanie szerzej opisana w dziale Materiał i
metody. Należy podkreślid, że projekt badawczy nie spełnia kryteriów badania stricte naukowego a
jedynie służy zobiektywizowaniu subiektywnych obserwacji lekarza i pacjentów postępów (sukcesów)
leczenia preparatami SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania i SENSILAB Q10 Sensitive Żel do
dziąseł.
Materiał i metody
Badaniem objęto 30 pacjentów podzielonych na 2 grupy:
- Grupa I obejmuje 20 osób z początkowym stanem zapalnym dziąseł, u których występują objawy
takie jak: krwawienie dziąseł, obrzmienie dziąseł, obecnośd wysięku zapalnego bez utraty przyczepu
więzadłowego kieszonki dziąsłowej. Grupa ta została podzielona na 2 podgrupy po 10 osób każda.
- Podgrupa Ia –u której zastosowano sam preparat SENSILAB Q10 SENSITIVE Tabletki do ssania
- Podgrupa Ib – u której zastosowano 2 preparaty SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania i
SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł
- Grupa II obejmuje 10 pacjentów z zaawansowanym stanem zapalnym przyzębia z następującymi
objawami: krwawienie dziąseł, wysięk surowiczy i ropny z kieszonek dziąsłowych, zaniki, ubytki
przyzębia, owrzodzenia, obrzęki, nacieki, zgrubienia, przerosty dziąseł, obecnośd furkacji,
podwyższona ruchomośd zębów, ograniczona szerokośd dziąsła nieruchomego, zaniki kości wyrostka
zębodołowego, utrata bądź obniżenie przyczepu więzadła kieszonki dziąsłowej.
Wiek badanych pacjentów: od 18 do 60 roku życia. Do badania nie dopuszczono osób, u których
stwierdzono istnienie chorób takich jak: białaczka, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze a także osoby
będące w trakcie terapii lekami sterydowymi, przeciwzakrzepowymi, chemioterapeutykami a także
kobiety będące w ciąży.
Zastosowano preparaty:
- w Podgrupie Ia SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania 30 mg CoQ10 w dawce dziennej 60 mg,
stosowanej 2 razy dziennie po 1 tabletce po posiłku w odstępie 12 godzin przez 6 miesięcy
- w Podgrupie Ib SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania 30 mg CoQ10 w dawce dziennej 60 mg,
stosowanej 2 razy dziennie po 1 tabletce po posiłku w odstępie 12 godzin oraz 2 razy miejscowo, na
osuszone dziąsła SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł przez 6 miesięcy
- w Grupie II przez pierwsze 3 miesiące Sensitive Tabletki do ssania 30 mg CoQ10 w dawce dziennej
90 mg, stosowanej 3 razy dziennie po 1 tabletce po głównych posiłkach; przez następnych 6 miesięcy
SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania 30 mg CoQ10 w dawce dziennej 60 mg, stosowanej 2 razy
dziennie po 1 tabletce po posiłku w odstępie 12 godzin oraz 2 razy miejscowo SENSILAB Q10
Sensitive Żel do dziąseł przez cały okres 9 miesięcy.
Preparat SENSILAB Q10 Sensitive Tableteki do ssania ma status suplementu diety, z czego wynika
sugerowana przez producenta zalecana dzienna dawka (30 mg CoQ10 = 1 tabletka do ssania). Lekarz
w trakcie projektu ordynował pacjentom wyższe dawki , co było podyktowane doniesieniami o
dawkach leków stosowanych w badaniach klinicznych przeprowadzonych w różnych ośrodkach
badawczych na świecie w latach ubiegłych.2 3 4
Preparaty SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania i SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł
zawierają wysoko przyswajalny, uzyskany przy zastosowaniu nanotechnologii koenzym Q10. Dzięki
zamknięciu
cząsteczki
koenzymu
Q10
w
cząsteczce
maltodekstryny
uzyskano
jego
„wodorozpuszczalnośd” i podniesiono biodostępnośd o 3,4 razy w porównaniu do regularnego
hydrofobowego CoQ10
5
. W licznych badaniach stwierdzono obniżone poziomy ubichinonu
(koenzymu Q10 ) w próbkach tkanek u nawet 96 % pacjentów z chorobami przyzębia a w 86 %
przypadków niskie stężenie Co Q10 w leukocytach 6.Odkrycie to jednoznacznie wykazało, że
parodontopatie są często powiązane z niedoborem ubichinonu. Z główną rolą koenzymu Q10
(CoQ10) - „działaniem antyoksydacyjnym jest ściśle związane działanie przeciwzapalne polegające na
hamowaniu aktywacji MPO (mieloperoksydaza)- hemoproteiny uwalnianej przez aktywowane
neutrofile, monocyty i makrofagi w trakcie procesu zapalnego. Okazuje się również, że związek ten
wpływa modulująco na układ odpornościowy poprzez:
- hamuje aktywację jądrowego czynnika transkrypcyjnego NF-ĸB (czynnik odpowiedzialny m.in. za
produkcję cytokin prozapalnych)
- dodatni wpływ na odpornośd swoistą, w tym odpowiedź humoralną (wzrost sekrecji IgG)
i komórkową (zwiększenie ilości limfocytów TCD4+ i stosunku limfocytów TCD4+/TCD8+),
- blokuje il-1 wydzielaną przez pobudzone makrofagi.” 1
Do oceny przebiegu leczenia na przestrzeni 6 miesięcy (Grupa I) i 9 miesięcy (Grupa II) zastosowano
następującą metodę:
1. Ocena stanu błony śluzowej, wg następujących parametrów:
- błona śluzowa przed leczeniem i po leczeniu: blada, różowa, wilgotna, sucha, gładka,
zanikowa, ubytki, owrzodzenia, obrzęki, nacieki, zgrubienia, przerosty.
2. Ocena higieny jamy ustnej wg wskaźnika OHI-S
3. Ocena stanu zapalnego dziąsła wg wskaźnika dziąsłowego Loe i Silness - GI
4. Wskaźniki stanu przyzębia:
a) głębokośd kieszonki dziąsłowej (PD)
b) wskaźnik stanu przyzębia przy wybranym zębie z najbardziej zaawansowanym zmianą chorobową
dla każdego sekstansu uzębienia (PSR)
5. Oznaczenie obecności innych czynników komplikujących stan przyzębia pacjenta takich jak:
obecnośd furkacji, podwyższona ruchomośd zębów, obecnośd recesji powyżej 3 mm, ograniczona
szerokośd dziąsła nieruchomego.
6. Pomiar ruchomości zębów
Parametry 2-4 były badane co miesiąc a parametry 1, 5 i 6 były sprawdzane na początku i na koocu
projektu.
Ponadto lekarz wykonał zdjęcia fotograficzne dokumentujące stan przed leczeniem, w trakcie i po
zakooczeniu leczenia przyzębia wybranych pacjentów. Jako materiał porównawczy zastosowano
również zdjęcia RTG pantomograficzne i zębowe.
Po zakooczonym badaniu zliczono wszystkie współczynniki, po czym zaznaczono na osi
współrzędnych uzyskane wyniki w odniesieniu do upływu czasu. Na podstawie uzyskanych wykresów
określono trend i w konfrontacji z obrazem błony śluzowej i innymi parametrami określonymi w
punktach 5 i 6 wyciągnięto wnioski.
Wyniki badao po 3 miesięcznej obserwacji zastosowania w/w procedur
Pierwszym z badanych współczynników był OHI-S z podziałem na DI-S (wskaźnik osadu (płytki)) i CI-S
(wskaźnik kamienia). Określenie tego współczynnika służyło ocenie stanu higieny jamy ustnej. Jak
wiadomo higiena jamy ustnej może mied duży wpływ na przebieg leczenia stanów zapalnych
przyzębia i dziąseł. Na podstawie niżej wymienionych wykresów widad, że badani pacjenci w
pierwszej fazie programu zmotywowali się do poprawy higieny jamy ustnej. W dłuższej
perspektywie, co obrazują wykresy, niektórzy pacjenci z mniejszą uwagą podchodzili do zabiegów
higienicznych. Jednakże znakomita większośd pacjentów utrzymywała higienę na stałym, dośd
dobrym poziomie.
Wykres 1 - Podgrupa Ia – OHI-S (DI-S: wskaźnik osadu (płytki))
Wykres 2 - Podgrupa Ia – OHI-S (CI-S: wskaźnik kamienia)
Wykres 3 - Podgrupa Ib – OHI-S (DI-S: wskaźnik osadu (płytki))
Wykres 4 - Podgrupa Ib – OHI-S (CI-S: wskaźnik kamienia)
Wykres 5 - Grupa II – OHI-S (DI-S: wskaźnik osadu (płytki))
Wykres 6 - Grupa II – OHI-S (CI-S: wskaźnik kamienia)
Drugim z badanych współczynników był wskaźnik dziąsłowy wg. Loe i Silness- GI. We wszystkich 3
grupach zaobserwowano spadek wartości wskaźników GI, jednak największy spadek zaznaczył się w
Grupie II – u osób z zaawansowanym stanem zapalnym przyzębia. Trochę zaskakujące wyniki
uzyskano w Podgrupie Ib w porównaniu z Podgrupą Ia, która sugerowałaby, ze połączenie tabletek do
ssania i żelu odniosło mniejszy skutek terapeutyczny niż w grupie gdzie stosowano same tabletki do
ssania. Na podstawie wywiadu przeprowadzonego z pacjentami okazało się jednak, iż pacjenci z
grupy I b byli mniej subordynowani i częściej zapominali o regularnym stosowaniu tabletek i żelu. Jak
widad na wykresach OHI-S dla Podgrupy Ib u niektórych pacjentów wystąpił problemy z utrzymaniem
higieny jamy ustnej na prawidłowym poziomie. Ci pacjenci, którzy skrupulatnie stosowali oba
preparaty zgodnie z zaleceniami lekarza uzyskali znaczną poprawę w przebiegu leczenia stanów
zapalnych dziąseł, łącznie z całkowitym ustąpieniem krwawienia.
Wykres 7 - Podgrupa Ia – GI
Wykres 8 - Podgrupa I b – GI
Wykres 9 - Grupa II –GI
Obserwacja kolejnych współczynników: PD ( tj. głębokości kieszonek dziąsłowych) i PSR
(określającego zaawansowanie stanu zapalnego przyzębia) wykazały również trend wskazujący na
poprawę w/w parametrów. Należy zwrócid uwagę na to iż w Grupie I trudno mówid o patologicznej
głębokości kieszonek, dlatego też uzyskane wyniki są mniej spektakularne. Jednakże poprzez
ujędrnienie dziąseł na skutek działania koenzymu Q10 uzyskiwane pomiary głębokości kieszonek
również poprawiły swoje parametry. Najbardziej jednak poprawa obu wskaźników PD i PSR ujawniła
się w Grupie II u pacjentów bardzo rzetelnie stosujących w/w preparaty. Zaobserwowano całkowite
zaprzestanie krwawienia z kieszonek dziąsłowych samoistne i podczas zgłębnikowania, spłycenie
głębokości kieszonek dziąsłowych patologicznych poprzez obkurczenie się dziąseł i ujędrnienie ich w
wyniku terapii koenzymem Q10. Zauważono również, iż u pacjentów z grupy II poprawiło się
zabarwienie dziąseł na różowy, ustąpiły takie objawy jak leukoplakia, dziąsła się pogrubiły, sprawiają
wrażenie lepiej ukrwionych. Uwidocznione jest to bardzo dobrze u pacjentów palących duże ilości
papierosów, u których przez rozpoczęciem terapii koenzymem Q10 dziąsła miały bardzo
charakterystyczny wygląd dla nałogowych palaczy: były blade, suche, niedokrwione, objęte
leukoplakią, z utratą przyczepu nabłonkowego w kieszonkach dziąsłowych. Zaobserwowano również
takie zjawisko, iż terapia koenzymem Q10 bardzo wyraźnie wpływa na załagodzenie stanów
zapalnych przyzębia, natomiast nie ma działania bakteriobójczego ani bakteriostatycznego. W
związku z tym w niektórych przypadkach zaobserwowano poprawę parametrów przyzębia z
równoległym dalej rozwijającym się zakażeniem bakteryjnym przyzębia, co sugeruje ażeby terapię
koenzymem Q10 łączyd z terapią bakteriobójczą i bakteriostatyczną innymi preparatami w tym celu
udostępnionymi.
Wykres 10 - Podgrupa I a – PD przedsionkowo
Wykres 11 - Podgrupa I a – PD językowo-podniebiennie
Wykres 12 - Podgrupa I b – przedsionkowo
Wykres 13 - Podgrupa I b – językowo-podniebiennie
Wykres 14 - Grupa II – PD przedsionkowo
Wykres 15 - Grupa II – PD – językowo- podniebiennie
Wykres 16 - Podgrupa I a – PSR
Wykres 17 - Podgrupa I b – PSR
Wykres 18 - Grupa II – PSR
Wnioski
Powyższe obserwacje uzyskane w okresie 3-4 miesięcznym oraz uzyskane wyniki sugerują, że
zarówno SENSILAB Q10 Sensitive Tabletki do ssania jak i SENSILAB Q10 Sensitive Żel do dziąseł
zawierające koenzym Q10 o zwiększonym przyswajaniu są przydane w terapii zapaleo przyzębia a
szczególnie u pacjentów z zaawansowanym, przewlekłym i agresywnym zapaleniem przyzębia.
Bardzo dobre rezultaty daje zastosowanie tych preparatów u osób palących bardzo duże ilości
papierosów. Należy pamiętad, że powyższe preparaty mają bardzo dobre i skuteczne działanie
niwelujące objawy stanu zapalnego przyzębia poprawiające kondycję dziąseł i całego przyzębia,
natomiast nie mają działania bakteriobójczego i bakteriostatycznego, więc stosowanie ich nie zwalnia
od zastosowania leków bakteriobójczych i bakteriostatycznych w tych przypadkach, gdzie są one
niezbędne. Lekarz ordynujący terapię powinien zwrócid uwagę na przyjmowane przez pacjenta
witaminy z grupy B, D i E , by nie przekroczyd bezpiecznej dawki dobowej, gdyż preparat SENSILAB
Q10 Sensitive zawiera w składzie witaminę B6, D3 i E w dawkach odpowiadających 50 % RDA.
Piśmiennictwo:
1
- „Wpływ koenzymu Q10 na stężenia wybranych cytokin w płynie kieszonki przyzębnej pacjentów z chorobą przyzębia”,
Agata Furmanek- Kostulska i inni, Zakład Periodontologii i Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej Uniwersytetu Medycznego w
Łodzi, Pomorska 251, e-mail: [email protected]
2
- Iwamoto Y. i wsp. Red. Folkersk., Yamamura Y. W.: Biomedical and Clinical Aspects of Coenzyme Q. Elsevier /North
Holland Biomedical Press. Amsterdam, New York, Oxford, 1981, 3, 109
3
- Shizukuishi S.Red.Folkerk. , Yamamura Y. W.: Biomedical and Clinical Aspects of Coenzyme Q. Elsevier Science
publishers. Amsterdam, New York, Oxford, 1984,4,1053
4
- Hanioka T. i wsp. Molec. Apects med. 1994, 15, 241
5
- Journal of Nutritional Science and Vitaminology, 53, 187-190, 2007
6
- A.R. Gaby – Alt Med Rev 1996 ; 1(1); 11-17