Bosch Autospec nr 1/2015 Pobierz
Transkrypt
Bosch Autospec nr 1/2015 Pobierz
Bosch Autospec Nr 1/55 | wiosna | 2015 | www.motobosch.pl | www.bosch-service.pl Najlepsze osiągi z techniką firmy Bosch Nowe zestawy diagnostyczne Teraz laser w oświetleniu Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | spis treści Od redakcji również jako układ komfortu oraz wspomagania. Zmieniły się konstrukcje wycieraczek. Program Bosch W maju rusza kolejna edycja niemiec- Aerotwin Plus wykorzystuje 15 kiej serii wyścigów DTM. Bosch od lat długości wycieraczek i 4 adaptery, dostarcza części i technologię które zastępują ponad 100 zestawów do samochodów wyścigowych. tych urządzeń w różnych modelach Kalendarium w artykule „Bosch samochodów. Ciągłej modernizacji w sportach motorowych” podsumo- podlegają wtryskiwacze w systemach wuje ponad 100-letnią tradycję Common Rail, a nowe, platynowe w przyszłości? Nad tym zastanawia zaangażowania Boscha w rajdy. świece zapłonowe Double-Platinum się Ryszard Polit, pisząc o trendach spełniają wymagania, jakie stawiają w systemach oświetlania pojazdów. Rozwój motoryzacji jest możliwy dzięki wprowadzaniu coraz now- zapłonowi nowoczesne silniki szych rozwiązań technicznych. o wysokim stopniu doładowania. Zmianom poddawane są m. in. układy Tradycyjne żarówki samochodo- Diodowy reflektor Audi Matrix Zachęcamy do uczestnictwa w fachowych szkoleniach prowadzonych przez Centrum Szkoleniowe hamulcowe, które odgrywają coraz we stają się coraz mniej popularne. Bosch i życzymy przyjemnej lektury większą rolę, nie tylko jako najważ- Zastępują je diody LED, a teraz Autospeca. niejszy układ bezpieczeństwa, ale najmodniejszy jest laser. Co będzie Spis treści Aktualności 6 Jak uniknąć błędów podczas 1 Bosch w sportach motorowych wymiany pompy cieczy chłodzącej 2 Transport miejski: telewizja dozorowa w nowej odsłonie 2 System Bosch Wireless Charging Szkoleniowego Bosch wtryskiwacze Common Rail Przemysł 10 Wtryskiwacze CR: typu CR12-18 firmy Bosch Porady 4 Wymiana filtra paliwa w samochodach z silnikami Diesla wyposażo- wspomagania hamulców 16 Nowe zestawy diagnostyczne i CR12-20/-22 Produkty 15 iBooster – nowy układ Boscha do ciśnień 2200 barów 3 Najlepsze osiągi z techniką Układy i komponenty Boscha 8 Nowe elektromagnetyczne dla profesjonalistów Szkolenia 14 Zapraszamy do Centrum KTS 940 i KTS 970 17 Uniwersalne wycieraczki Bosch-Service w Polsce Aerotwin Plus z nowym 12 Zaczęło się od gazu 13 Programy warsztatowe Boscha systemem adapterów 18 Masowe przepływomierze – wsparcie Twojego Serwisu powietrza z gorącą wastwą nych w pompy wysokiego ciśnienia typu CP4 Technika 20 Teraz laser Magazyn Bosch Autospec redaguje dział Części Samochodowych i Wyposażenia Warsztatowego firmy Robert Bosch Sp. z o.o. ul. Jutrzenki 105, 02-231 Warszawa, tel. (022) 715 40 00, fax (022) 715 45 98, www.motobosch.pl, www.bosch-service.pl Zespół redakcyjny: Anna Borsukiewicz, Artur Chrust, Marcin Dynarek, Robert Dzierżanowski, Łukasz Kałucki, Marcin Kiełczewski, Sławomir Kosek, Tomasz Kraczko, Maciej Krzyczkowski , Tomasz Maciejasz, Tomasz Miluski, Tomasz Nowak, Ewa Peresada, Zbigniew Pilewski, Jacek Pochopień, Ryszard Polit, Jacek Pudło, Iwona Rokicka, Marta Surowiec. Nadzór redakcyjny i techniczny: KOZIER MEDIA PRESS Opracowanie graficzne: studio CARRY aktualności | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 1 Bosch w sportach motorowych Od Volkswagen Scirocco R Cup, poprzez Porsche Carrera Cup Deutschland aż po Mistrzostwa Europy Formuły 3 (FIA) – we wszystkich seriach wyścigów rozgrywanych w ramach zawodów DTM części samochodowe i technologia pochodzą od Boscha. Historia zaangażowania Boscha w sporty motorowe sięga roku 1901, kiedy to 35-konny Mercedes startujący w rajdzie Nicea-Salon-Nicea został wyposażony w iskrownik magnetyczny. To rozwiązanie Boscha nie tylko programowanych widoków stron, do samochodów DTM. Zespoły zagwarantowało kierowcy zwycięstwo, na których są wyświetlane wszystkie wykorzystują również czujniki, ale i przyspieszyło rozwój motoryzacji. istotne parametry pojazdu. wtryskiwacze i podzespoły układu Dziś trudno sobie wyobrazić chociażby zawody DTM bez rozwiązań Bosch Motorsport dostarcza ponadto wiele innych elementów zapłonowego. Łukasz Kałucki technicznych Boscha. W samochodach wyścigowych znajdują się sterowniki silnika, wyświetlacze, rozruszniki, alternatory i wiele innych podzespołów Boscha. Warto zaznaczyć, że sterownik silnika dla samochodów DTM różni się od sterowników przeznaczonych do produkcji seryjnej. Daje się rozpoznać po czarnej, odpornej na temperaturę obudowie. Jest wyposażony w specjalne złącze wtykowe, zapewniające optymalne połączenie elektryczne, poddawane drganiom występującym na torze wyścigowym. Dzięki oprogramowaniu każdy zespół wyścigowy może w granicach dopuszczonych regulaminem DTM dostosować parametry silnika, których nie można zmieniać w pojazdach seryjnych. Są to m.in. ustawienie z dokładnością do milisekund wtrysku i zapłonu tak, aby zoptymalizować moc silnika. Konieczną moc obliczeniową zapewniają procesory i obwody umieszczone na specjalnych płytkach drukowanych. Innym elementem jest wyświetlacz w zestawie wskaźników samochodów DTM. Kierowca może podczas wyścigu uzyskać dostęp do maksymalnie 12 Czy wiesz, że... 1901 35-konny Mercedes, wyposażony w iskrownik magnetyczny Bosch, wygrał rajd Nicea-Salon-Nicea. 1937 Utworzono „Bosch Support Service”, który w tym samym roku zmienił nazwę na „Bosch Racing Service”. Jednostkę wykorzystywano podczas imprez wyścigowych. 1950 Pojazdy niemal wszystkich zwycięzców wyścigów na torze Solitude w Stuttgarcie były wyposażone w układ zapłonowy Bosch. 1951 Bosch Racing Service przedstawił „mobilne pogotowie” dla samochodów wyścigowych. Pojazd dysponował 60 różnymi typami świec zapłonowych, miał także stanowisko do testowania świec, stanowisko robocze, imadło oraz piaskarkę. 1952 Bosch Racing Service był dostawcą świec zapłonowych, które pomogły ustanowić Wilhelmowi Hertzowi nowy motocyklowy rekord prędkości 290 km/h. 1963 Reflektory Boscha w samochodach rywalizujących w rajdzie Monte Carlo zostały wyposażone w żarówki halogenowe. 1965 Po raz pierwszy zastosowano zapłon tranzystorowy bez przerywacza w modelu Porsche 906 1968 Eksperymentalny układ ABS przechodził testy wyścigowe w modelu Porsche Bergspyder. 1974 Pilotażowy układ Bosch ABS przechodził testy w samochodach wyścigowych Daimler-Benz oraz BMW. 1979 Po raz pierwszy zastosowano elektroniczny układ wtrysku benzyny SEFJ, zaprojektowany przez Motorsport Service, w samochodach sportowych Porsche startujących w Indianapolis. 1983 Brabham BMW, wyposażony w sterownik silnika Bosch Motronic wygrał Mistrzostwa Świata Formuły 1. 1984 Audi Quattro, wyposażony w sterownik silnika Bosch Motronic MP 1.2, został zwycięzcą Rajdowych Mistrzostw Świata. 1984 McLaren TAG-Porsche ze sterownikiem Bosch Motronic MP 1.3, wykorzystującym po raz pierwszy wtrysk sekwencyjny zwyciężył w Mistrzostwach Świata Formuły 1. 2000 Bosch został sponsorem reaktywowanej edycji Deutsche Tourenwagen Masters (DTM). 2001 Samochody z układem wtrysku bezpośredniego benzyny DI-Motronic wygrały 24-godzinny wyścig Le Mans w tym roku i w kolejnych latach (2002 do 2005). 2006 W wyścigu Le Mans zwyciężyła technologia wtrysku paliwa Bosch Common Rail dla silników Diesla (Audi R10 TDI). 2012 Bosch Motorsport Service (MSD) wszedł w skład spółki Bosch Engineering GmbH, odpowiedzialnej za układy elektroniczne dla zastosowań specjalnych i produkcji niskoseryjnej. 2 | Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | aktualności Transport miejski: telewizja dozorowa w nowej odsłonie Dzięki inteligentnej analizie obrazu telewizja dozorowa może pełnić znacznie więcej funkcji niż tylko zapobieganie przestępstwom. Bosch wprowadził na rynek innowacyjną serię kamer szenia nakładów na dodatkowe oświetlenie montowane starlight DINION i FLEXIDOME. Technologia starlight wyłącznie na potrzeby telewizji dozorowej, co obniża zapewnia kolorowy obraz w warunkach, w których inne koszty inwestycji, obsługi i konserwacji systemu. kamery mogłyby zarejestrować wyłącznie obraz czarno- Wysokiej jakości obraz poprawia zdolność szybkiego biały, oraz obraz monochromatyczny wówczas, kiedy inne reagowania operatorów na wykrywane zdarzenia. Należy kamery nie byłyby w stanie przekazać żadnego obrazu. jednak pamiętać, że w przypadku instalacji stanowiących Wysoka czułość kamer zarówno w trybie kolorowym (0,017 samodzielne systemy operator musi komunikować się także luksa) jak i monochromatycznym (0,0057 luksa) sprawia, że z operatorami systemów: bezpieczeństwa, sygnalizacji mogą one pracować przy minimalnym oświetleniu na sta- pożaru czy nagłośnieniowego i dźwiękowego systemu cjach metra, a także stacjach położonych na powierzchni, ostrzegawczego. W przypadku dużych sieci zaleca się w godzinach wieczornych i nocnych. zintegrowanie systemów bezpieczeństwa w ramach central- Większa czułość kamer umożliwia operatorom stwier- nego systemu zarządzania, np. Bosch Building Integration dzenie, czy poruszający się obiekt jest człowiekiem. System. Integracja z innymi systemami pozwala również W przypadku np. zajezdni autobusowych lub kolejowych, wykorzystywać nagrania np. do weryfikowania alarmów wysoka czułość kamer może przyczynić się też do zmniej- pożarowych oraz innego rodzaju sygnałów alarmowych. Charging jest w pełni kompatybilny z systemem elektronarzędzi profesjonalnych 18 V. W skład systemu Bosch Wireless Charging wchodzi ładowarka akumulatorowa GAL 1830 W Professional i akumulator litowo-jonowy 18 V GBA 18 V 2,0 Ah MW-B Professional. System będzie rozbudowywany o kolejne komponenty. Bosch jest pierwszym na świecie producentem oferującym możliwość ładowania bezprzewodowego w swoich elektronarzędziach akumulatorowych. Wprowadzenie systemu Bosch Wireless Charging otwiera nowy rozdział w technologii ładowania akumulatorów. Umożliwia też wydajną, oszczędną i szybką pracę narzędziami System Bosch Wireless Charging dla profesjonalistów akumulatorowymi. Bosch wprowadza system Bosch Wireless Charging, wszystkich akumulatorów litowo-jonowych – wyjątkową który pozwala na indukcyjne ładowanie akumulatorów usługę, tj. dwuletnią gwarancję serwisową ProService. do elektronarzędzi. W okresie obowiązywania gwarancji serwisowej bezpłatna Przy zakupie komponentów systemu Wireless Charging, Bosch oferuje użytkownikom – podobnie jak w przypadku wymiana dotyczy także części zamiennych i zużywających Dzięki temu systemowi narzędzia są zawsze gotowe się. Gwarancją serwisową objęty jest cały program profe- do użycia, co zapewnia komfort i wyższą wydajność pracy. sjonalnych narzędzi litowo-jonowych, od 3,6 do 36 V. Innowacyjna technologia pomaga zmniejszać koszty – drugi Wszystkie usługi serwisowe wykonane w ciągu 2 lat są akumulator nie jest już potrzebny. System Bosch Wireless bezpłatne. przemysł | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 3 Najlepsze osiągi z techniką firmy Bosch Bosch w nowym BMW M3 u bezpośredni wtrysk benzyny u moduł pompy paliwa u przepływomierz powietrza u sonda lambda u świece zapłonowe u rozrusznik systemu Start/Stop u wspomaganie siły hamowania u sterownik silnika u sterownik poduszek powietrznych i czujniki przyspieszenia u system Park Distance Control PDC u czujnik ciśnienia u asystent parkowania Platynowe świece zapłonowe Double-Platinum Nowego typu platynowe świece zapłonowe Double-Platinum (oznaczone symbolem ZMR 5 TPP 330) zostały stworzone specjalnie do nowego 6-cylindrowego silnika M TwinPower Turbo. Dzięki zastosowaniu innowacyjnego kształtu izolatora oraz odpowiednich materiałów uzyskano świece o dużej trwałości i wysokich parametrach, spełniających w optymalny sposób specjalne wymagania, jakie stawiają zapłonowi nowoczesne silniki o wysokim stopniu doładowania. automatycznie Technika skierowuje do niego samochód. Boscha w BMW M3 Kierowca musi tylko włączyć odpo- Nowe BMW M3 weszło wiedni bieg i kontrolować gaz oraz na rynek wiosną 2014 roku. hamulec. Asystent parkowania Na jego wyposażeniu znalazły się pomaga mu przy tym, wyświetlając liczne rozwiązania firmy Bosch. odpowiednie instrukcje oraz niezbędne informacje na wyświetlaczu. Powered by Bosch Do napędu służy nowy benzynowy, rzędowy 6-cylindrowy silnik M zuje kierowcy optycznie TwinPower Turbo o mocy 317 kW i akustycznie obecność przeszkód (431 KM). Samochód przyspiesza przed lub za pojazdem. Podstawą od 0 do 100km/h w ciągu zaledwie systemu są ultradźwiękowe czujniki 4,1 s. Z firmy Bosch pochodzą m.in. zamontowane w zderzakach oraz układ bezpośredniego wtrysku kamera. Dzięki temu kierowca może benzyny, sterownik silnika oraz dokładnie ocenić dystans do prze- rozrusznik Start/Stop. szkody i uniknąć kolizji. W nowym BMW M3 zastosowano również systemy wspomagające Asystent parkowania Boscha odznaczające się najwyższą Asystent parkowania umożliwia jakością. Ułatwiają one parkowanie wyszukanie wolnego miejsca i parko- i manewrowanie. wanie za pomocą naciśnięcia przycisku. Przy prędkości do 35 km/h Park Distance Control (PDC) system mierzy wolne miejsce do par- Bezpiecznie w ciasnych miejscach: kowania wzdłuż ulicy. Gdy system system Park Distance Control sygnali- zlokalizuje odpowiednie miejsce, to Sondy lambda Przed katalizatorem zastosowano szerokopasmową sondę lambda typu LSU ADV, której wysoka odporność temperaturowa pozwala na montaż również przed turbosprężarką. Dzięki szybkiej gotowości do regulacji uzyskano jeszcze niższe wartości emisji w fazie nagrzewania silnika. Za katalizatorem przewidziano nowego typu, kompaktową sondę lambda LSF Xfour, która ze względu na swoją regulowaną grzałkę odznacza się wysoką dokładnością charakterystyki i tym samym obniża emisję spalin również w fazie rozruchu silnika. Sonda LSF Xfour także jest odporna na wysoką temperaturę. 4 | Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | porady Wymiana filtra paliwa w samochodach z silnikami Diesla wyposażonych w pompy wysokiego ciśnienia typu CP4 Wymiana filtra paliwa w samochodach z silnikami Diesla Do wyciągnięcia obudowy filtra używamy odpowiedniego narzędzia wsuniętego w przetłoczenie pokrywy filtra. UWAGA! Postępując nieostrożnie można zdeformować obudowę filtra paliwa. należy do podstawowych czynności wykonywanych podczas przeglądów okresowych. Filtr paliwa, poza oczyszczaniem paliwa, oddziela z niego wodę i jest jednym z ważniejszych elementów układu zasilania silnika Diesla. Poza jakością zastosowanego filtra (skuteczność zatrzymywania zanieczyszczeń, odporność na biokomponenty i niewielkie dławienie przepływu), ważne jest też odpowiednie przeprowadzenie procedury wymiany filtra paliwa. Nieodpowiednio wykonana może doprowadzić do uszkodzenia kosztownej aparatury wtryskowej i narazić warsztat lub klienta na bardzo duże wydatki. Do tej pory większość starszych systemów była odporna na niezbyt fachową obsługę i wybaczała błędy w sztuce. Po wyjęciu wkładu filtra sprawdzamy czy w obudowie filtra nie ma opiłków metalu. Jeśli są, do kontroli jest pompa CR i należy wyczyścić cały układ. Do wyjątków należy zaliczyć np. pompę typu VP44 i Zexel VRZ. Złe odpowietrzenie układu z pompą VP44 może spowodować zatarcie zaworu dawki, uszkodzenie korpusu pod pompą wstępną lub spalenie sterownika. Pompy Zexel VRZ spotykamy w samochodach Mitsubishi Pajero 3.2 DiD z lat 2000-2007. W tym przypadku złe odpowietrzanie układu może doprowadzić do uszkodzenia korpusu pompy, aluminiowe opiłki dostają się do na- Montujemy nowy oring dostarczony z filtrem (nie może być zrolowany po montażu). stawnika i/lub blokują tłok przestawiacza kąta wtrysku, co w konsekwencji prowadzi do bardzo kosztownej naprawy pompy. Wraz z pojawieniem się systemu Common Rail wzrosły wymagania dotyczące jakości filtrów i obsługi samochodu. Przewód, którym kierowane jest paliwo do pompy CP4 należy zaślepić czystą zaślepką. Luzy robocze w elementach sekcji tłoczących pompy i wtryskiwaczy mierzone są w mikrometrach, co czyni ten porady | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 5 Wkładamy nowy wkład filtra, montujemy pokrywę i dokręcamy śruby odpowiednim momentem. Zakładamy przewody paliwowe na miejsce. układ wyjątkowo czułym na wszelkie pompy jedno- lub dwusekcyjne. szlifowana. Po kilkuset kilometrach zanieczyszczenia. System Common Większość wariantów jest zasilania jazdy następuje całkowite zniszcze- Rail jest obecny na rynku od 1997 r., poprzez pompę elektryczną. Warian- nie pompy i z reguły wszystkich dlatego większość mechaników ty z pompą zębatą są spotykane wtryskiwaczy. zdążyła zaznajomić się z tym ukła- w samochodach produkcji dem i nie popełnia większych błędów francuskiej. przy obsłudze. Jednakże należy Charakterystyczną cechą pompy śledzić rozwój układów dieslowskich typu CP4 jest napęd sekcji tłoczącej i zaznajamiać się ze specyficznymi poprzez popychacz szklankowy zagadnieniami związanymi z wpro- z rolką. Popychacz nie jest ustalony wadzonymi nowymi rozwiązaniami. w korpusie, tylko pozycjonuje się Taką nowością jest pompa Com- względem wałka poprzez sprężynę mon Rail firmy Bosch typu CP4. i ciśnienie wytwarzane w sekcji Pompa charakteryzuje się mniejszą tłoczącej. Jeśli nie ma ciśnienia masą w porównaniu do CP1H czy w sekcji, a wykonane są próby CP3, kompaktową budową i dużym rozruchu silnika, może dojść do obró- ciśnieniem roboczym (teraz spotyka- cenia popychacza o 90 stopni. W tej ne do 2200 barów). W zależności sytuacji rolka popychacza zamiast od wymaganej wydajności spotykamy toczyć się po wałku, jest przez niego Przed odłączeniem przewodów od filtra należy je dokładnie oczyścić żeby nic nie dostało się do układu wysokiego ciśnienia. Żeby nie doprowadzić do powyższej sytuacji, przed rozruchem silnika należy idealnie odpowietrzyć układ po wymianie filtra paliwa. Zalewanie filtra paliwem, ani nawet uruchamianie elektrycznej pompy zasilającej nie zapewni odpowietrzania układu w dostatecznym stopniu. Jeżeli po wykonaniu procedury odpowietrzenia nie można uruchomić silnika w ciągu 5 sekund od włączenia rozrusznika, procedurę trzeba powtórzyć. Po pomyślnym odpowieTeraz podłączamy KTS, wybieramy układ sterowania silnika i w funkcjach specjalnych uruchamiamy procedurę odpowietrzenia układu. Cała procedura trwa około 3 minuty i należy ją stosować nie tylko przy wymianie filtra paliwa ale także przy innych pracach związanych z rozszczelnieniem układu paliwowego. trzeniu należy wykonać jazdę testową (5-10km). Tomasz Miluski 6 | Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | porady Jak uniknąć błędów podczas wymiany pompy cieczy chłodzącej Producenci współczesnych samochodów zalecają, aby pompę cieczy chłodzącej wymieniać każdorazowo podczas wymiany układu rozrządu. Sama czynność wymiany pompy jest dość prosta, ale o jakości tej usługi, a zarazem trwałości pompy decydują, jak to zazwyczaj bywa, detale. Niestety nawet doświadczeni mechanicy montując pompy popełniają mniej lub bardziej poważne błędy. Z powodu nieprawidłowości podczas montażu najczęściej uszkadza się uszczelnienie ślizgowe wirnika pompy, co powoduje wyciek płynu chłodniczego na zewnątrz. Uszczelnienie ślizgowe pompy wody Uszczelnienie wirnika pompy od dziesięcioleci wygląda podobnie, ale zmieniają się materiały używane do produkcji tych uszczelnień. Zasada działania uszczelnienia Korozja i osad na wewnętrznej części pompy wskazuje na zanieczyszczony układ chłodzenia. pozostała taka sama. Na wirniku pompy osadzony jest Funkcję smarowania współpracujących elementów pierścień z bardzo twardego materiału ceramicznego, przejął płyn chłodniczy, który tworzy cieniutką warstwę a w obudowie pompy umieszczony jest pierścień węglowy. filmu smarującego. Rozwiązanie to pozwala utrzymać W starszych konstrukcjach, gdzie było dopuszczalne stosowanie wody, pierścień węglowy zawierał dużą domieszkę miękkiego grafitu, który jednocześnie smaro- szczelność pompy przez długie okresy, od zmiany do zmiany układu rozrządu. Niestety to rozwiązanie nie jest pozbawione wad. wał współpracujące powierzchnie pierścieni. Niestety Z powodu zapewnienia ciągłego smarowania uszczelnień rozwiązanie to nie było specjalnie trwałe. Pierścień pompy, bardzo niewielka ilość płynu chłodzącego musi grafitowy po kilkudziesięciu tysiącach kilometrów penetrować szczelinę pomiędzy dwoma pierścieniami. po prostu się wycierał. W związku z tym nieustannie wypływa z niej bardzo mała We współczesnych uszczelnieniach pomp pierścienie węglowe są wykonane z bardzo twardego materiału, nazywanego przez niektóre firmy twardym karbonem. ilość płynu. Jest ona na tyle mała, że zazwyczaj odparowuje jeszcze w pompie i nie widać wycieku. Obecnie prawie wszyscy producenci pojazdów w instrukcjach serwisowych zwracają uwagę na to, że nawet widoczny wyciek niewielkiej ilości płynu chłodniczego Przekrój pompy z pompy nie jest wadą i nie może być podstawą do wymiany pompy na gwarancji. Za mały przyjmuje się taki wyciek, który jest widoczny, ale nie powoduje konieczności dolewania płynu chłodniczego przez kilka miesięcy. łożyskowanie Jak uniknąć uszkodzeń pierścieni ślizgowych korpus otwór spustowy uszczelniających wirnik pompy u Należy unikać nadmiernego kręcenia wirnikiem pompy przed zamontowaniem oraz nadmiernego kręcenia silnikiem bez płynu chłodzącego. Praca uszczelnienia na sucho może prowadzić do tzw. wstępnego uszkodzenia pierścienia ślizgowego. Podczas gdy pierścienie uszczelniające trą o siebie bez smarowania płynem, powstają uszczelnienie ślizgowe wirnik płyn chłodzący mikrouszkodzenia, które w późniejszym czasie mogą skutkować brakiem szczelności. porady | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 7 u Przed zamontowaniem pompy należy sprawdzić czystość układu chłodzenia. Jeżeli na zdemontowanej pompie widzimy osady i oznaki korozji, a układ jest zanieczyszczony, może to świadczyć o: stosowaniu niewłaściwego płynu, płynu zbyt rozcieńczonego wodą, lub użyciu twardej wody do przygotowania płynu z koncentratu. W takim przypadku należy wypłukać układ chłodzenia i dopiero wtedy zalać go świeżym płynem. Zanieczyszczenia krążące w układzie mogą wpadać pomiędzy pierścienie ślizgowe uszczelnienia pompy i powodować ich szybsze zużycie. Węglowy pierścień uszczelniający pokryty wytrąceniami wapnia pochodzącymi z twardej wody użytej do zrobienia płynu chłodzącego u Podczas montażu pompy nie smarujemy silikonem ani żadnym uszczelniaczem uszczelki pomiędzy pompą cieczy chłodzącej a blokiem silnika. Nadmierna ilość silikonu, która przedostanie się do układu chłodzenia, może przeniknąć do uszczelnień wirnika pompy i je uszkodzić. W przypadku pomp z uszczelką z materiału podobnego do tektury, firma Bosch zaleca posmarować tę uszczelkę niewielką ilością wazeliny lub innego smaru. u Układ chłodzenia należy zalać płynem zalecanym przez producenta pojazdu oraz o odpowiedniej gęstości. Węglowy pieścień uszczelniający porysowany przez zanieczyszczenia z zabrudzonego płynu chłodzącego Jeżeli płyn robimy z koncentratu, należy być ostrożnym. nie wody kranowej do rozcieńczania, trzeba pamiętać, że Choć producenci koncentratów często zalecają stosowa- nie każda woda kranowa nadaje się do tego celu. Woda bardzo twarda ma dużą zawartość minerałów, między innymi wapnia i magnezu, co może prowadzić do wytrącania się osadów i zanieczyszczenia płynu, a w konsekwencji spowodować uszkodzenie pierścieni uszczelniających pompę wody. Dlatego, jeżeli nie jesteśmy pewni co do twardości wody lub wiemy, że nasza woda jest twarda, należy do przygotowania płynu chłodniczego z koncentratu używać wody zdemineralizowanej. W żadnym wypadku nie wolno do tego celu stosować wody destylowanej, ponieważ po podgrzaniu zmienia ona swój odczyn pH z neutralnego na kwaśny. To zaś wpływa destrukcyjnie na wiele materiałów użytych w silniku, niszcząc uszczelki i powodując korozję stali. u W razie konieczności dolania płynu chłodzącego Uszkodzone uszczelnienie wirnika pompy powstałe w wyniku zastosowania nadmiernej ilości masy uszczelniającej po nagrzaniu silnika, należy zawsze robić to na wyłączonym i ostudzonym silniku. Wlanie zimnego płynu podczas pracy gorącego silnika może doprowadzić do szoku termicznego i pęknięcia ceramicznego pierścienia uszczelniającego wirnik, a w konsekwencji spowodować nieszczelność tego zespołu. u Dla trwałości pompy cieczy chłodzącej ma zasadnicze znaczenie płyn, w którym ona pracuje. Dlatego też należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń producenta pojazdu dotyczących rodzaju płynu i okresów wymiany. Jeżeli warsztat stosuje wszystkie z powyższych zaleceń, pompy montowane przez niego powinny pracować bez najmniejszych problemów od zmiany do kolejnej zmiany układu rozrządu. Pierścień pęknięty na skutek szoku termicznego Tomasz Maciejasz 8 | Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | układy i komponenty Boscha Nowe elektromagnetyczne wtryskiwacze Common Rail Boscha do ciśnień 2200 barów korzystne ze względu na silniejsze Elektromagnetyczne wtryskiwacze Common Rail uderzanie kulki o gniazdo Boscha są stosowane w nowoczesnych systemach przy zamknięciu. wtryskowych Diesla od ponad siedemnastu lat. Dostosowanie wtryskiwacza z zaworkiem kulkowym do wyższych ciśnień, związane z wprowadzeniem zmian w obrębie mechanizmu załączania wtryskiwacza, wiązałoby się ze zmniejszeniem dynamiki i precyzji działania. Tym samym Aby sprostać rosnącym wymaganiom kontakt kulki z gniazdem, gdyż wpływałoby na dokładność realizacji w zakresie ekologii oraz ekonomii ogranicza ona wielkość powierzchni, wielofazowego wtrysku paliwa, który użytkowania silników wysokopręż- na którą oddziałuje ciśnienie. w coraz nowszych systemach musi nych, systemy Common Rail, a tym Mocniejsza sprężyna i silniejszy być coraz bardziej precyzyjny. Bosch samym wtryskiwacze podlegają docisk kulki do gniazda, to większe w 2003 roku wprowadził na rynek ciągłej modernizacji i optymalizacji. prawdopodobieństwo przedwczesne- stosowane do dzisiaj wtryskiwacze go zużycia gniazda oraz kulki, piezoelektryczne z nowym, zmienio- Wtryskiwacz elektromagnetyczny wykonanej w nowszych wtryskiwa- nym zaworkiem sterującym. Mimo to z zaworkiem kulkowym – ogranicze- czach z materiałów ceramicznych. nie zarzucono prac nad dalszym nie stosowania przy ciśnieniach Poza tym mocniejszy docisk wymaga wykorzystaniem wtryskiwaczy powyżej 1800 barów silniejszego elektromagnesu sterują- elektromagnetycznych. (Rys. 1) Cechą charakterystyczną wtryskiwa- cego wraz z mechanizmem docisko- czy elektromagnetycznych, stosowa- wym, pozwalającego podczas wtry- Wtryskiwacz elektromagnetyczny nych od początku wprowadzenia sku odpowiednio szybko otworzyć nowej generacji, zoptymalizowany systemu CR, jest umieszczony i zamknąć zawór sterujący. Na szyb- do ciśnień 1800-2200 barów w górnej części zawór sterujący kość działania wtryskiwacza wpływa W firmie Bosch opracowano nowe zamykany za pomocą kulki dociska- też szybkość pełnego otwarcia wtryskiwacze. Zastosowano w nich nej do stożkowej przylgni zaworka. wypływu paliwa przez szczelinę trzy innowacyjne rozwiązania Obecnie zaworek z kulką dociskową powstającą pomiędzy kulką a gniaz- umożliwiające zastosowanie wtryski- osiągnął granicę możliwości zastoso- dem, zależną od skoku kulki. Aby waczy elektromagnetycznych wania. Wynika to z ciągle rosnącego zapewnić większą szczelinę, należa- w najnowszych systemach, w których ciśnienia występującego w nowszych łoby zwiększać skok kulki, co nie jest ciśnienia wtrysku dochodzą do 2200 systemach, przekraczającego już nawet 2200 barów. Zaworek tego typu jest szczelny, pracuje stabilnie i nie zużywa się przedwcześnie przy ciśnieniach dochodzących do 1600 barów. Aby zapewnić szczelność i stabilność pracy zaworka powyżej tej wartości, należałoby zwiększyć siłę docisku kulki przez sprężynę dociskową, ponieważ ciśnienie oddziałujące od dołu wytwarza pionową siłę odpychającą kulkę od gniazda. Wielkość tej siły zależy również od średnicy, na której następuje Rys. 1. Zaworek kulkowy stosowany w systemach Common Rail od 1997 roku układy i komponenty Boscha | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 9 barów. Nowe wtryskiwacze mają cząstki były spod niej usuwane wracają do przestrzeni wysokiego podobną budowę i zasadę działania samoczynnie. Rozwiązanie to jest ciśnienia. Pozostaje jedynie przeciek do poprzedników oraz umożliwiają stosowane we wtryskiwaczach w elektromagnesie. Rozwiązanie to producentom stosowanie ich z tym CRI2-18 (CRI2.5) oraz CRI2-20/22. jest stosowane we wtryskiwaczach samym silnikiem bazowym. (Rys. 2) CRI2-20/22 przystosowanych do ci- Nowe wtryskiwacze są oznaczane Rozwiązanie 2 – „Mini rail” to śnień 2000 i 2200 barów. jako typ CRI2-18 (CRI2.5) oraz dodatkowy akumulator ciśnienia CRI-20/22, gdzie cyfra po myślniku wykonany w wewnętrznej przestrze- definiuje wartość maksymalnego ni korpusu wtryskiwacza, w której jeden zespół, w którym iglica rozpy- ciśnienia, przy którym dany wtryski- pracuje trzpień zaworka dociskający lacza jest połączona z trzpieniem wacz może pracować. Oznaczenia iglicę wtryskiwacza. Aby powstał zaworka sterującego w procesie te znajdziemy w programie mini rail, zrezygnowano w tym spawania i stanowi jeden element. ESI[tronic] 2.0. Przykładowo, wtry- rozwiązaniu ze znanego pierścienia Taka konstrukcja wymaga dużo skiwacz CRI2-18 jest przystosowany HD, uszczelniającego dolną część większych tolerancji wykonania do ciśnienia 1800 barów. zaworka w korpusie. zespołu rozpylacz/zaworek jak Rozwiązanie 1 – Nowy bezkulko- Zastosowanie mini raila jest Rozwiązanie 3 – Zaworek sterujący oraz końcówka wtrysku stanowią i korpusu wtryskiwacza. Zaletą jest wy zaworek sterujący, nazywany związane z użyciem nowego zaworka większa stabilność i szybkość ruchu zaworkiem zróżnicowanym ciśnie- krawędziowego, którego zaletą jest iglicy rozpylacza, a tym samym niowo, jest umieszczony w górnej wspomniany brak odciążającej siły bardziej precyzyjne i powtarzalne części wtryskiwacza. Zaworek ten ma osiowej. W tym rozwiązaniu pojawiło wtryski. Rozwiązanie to spotykane trzpień prowadzący, umieszczony się jednak dodatkowe trzecie miejsce jest we wtryskiwaczach CRI2-20/22. w centralnej części elektromagnesu, mikroprzecieków, występujące po którym porusza się rdzeń wykona- na powierzchni prowadzącej pomię- zaczęto stosować w samochodach ny jako jeden element, stanowiący dzy trzpieniem a tulejką krawędzio- produkowanych od 2009 roku. talerzyk z tulejką. Tulejka w dolnej wą elektromagnesu. Obecnie coraz więcej firm motoryza- części ma krawędź uszczelniającą. W standardowych wtryskiwaczach Wtryskiwacze nowej konstrukcji cyjnych wykorzystuje je w nowych Uszczelnienie zaworka następuje z zaworkiem kulkowym występują aplikacjach silników. Przykładowo, są poprzez kontakt krawędzi tulejki tylko dwa miejsca przecieków, stosowane w sztandarowym silniku z płaską powierzchnią oporową znajdujące się na iglicy rozpylacza VW 2.0 Common Rail, w którym zaworka. Dzięki takiemu rozwiązaniu oraz na trzpieniu dociskowym początkowo używano wtryskiwaczy praktycznie nie istnieje żadna siła zaworka. Wraz ze wzrostem ciśnienia piezoelektrycznych. Można je osiowa oddziałująca na ruchomą powyżej 2000 barów przecieki we spotkać również w samochodach część zaworka – tulejkę. Coraz wyższe wszystkich trzech miejscach rosną takich producentów jak: CRI2-18 ciśnienia nie wpływają zatem na utra- bardzo mocno. Rozwiązanie z mini (BMW, Mercedes-Benz, Nissan, tę szczelności zaworka. Kształt railem powoduje, że przecieki na igli- Renault, Volkswagen) oraz CRI2- krawędzi kontaktowej został tak cy rozpylacza i na trzpieniu zaworka 20/22 (BMW, Fiat, Hyundai, Opel, dobrany, aby ewentualne drobne praktycznie nie występują, ponieważ Volkswagen). Wtryskiwacze te obecnie nie są Rys. 2. Zaworek krawędziowy stosowany w systemach Common Rail od 2009 roku naprawiane w serwisach Diesla. Znajdują się jednak w ofercie firmy Bosch, ciągle poszerzanej w tym zakresie, zarówno jako części nowe jak i regenerowane fabrycznie BX. Można w przybliżeniu powiedzieć, że większość nowych wtryskiwaczy CRI ma charakterystyczne numery zamówieniowe 0.445.110.3xx oraz 4xx, mimo że takie końcówki numerów są również stosowane we wtryskiwaczach CRI2-16 wyposażonych nadal w zaworek kulkowy. Zbigniew Pilewski Wtryskiwacze CR: typu CRI2 -18 i CRI2 -2 Przyłącze elektryczne Przyłącze przelewu Obudowa z tworzywa O-Ring Podkładka oporowa Talerzowa podkładka sprężysta Sprężyna dociskowa zaworu Podkładka siły nacisku sprężyny Rdzeń elektromagnesu O-Ring Mechanizm sterujący Uzwojenie cewki Podkładka ustawcza skoku trzpienia Tuleja elektromagnesu Trzpień mechanizmu sterującego Nakrętka elektromagnesu Podkładka regulująca szczelinę powietrzną Nakrętka mocująca zaworek Uszczelka zaworka Talerzyk mechanizmu sterującego Podkładka oporowa Filtr szczelinowy Korpus wtryskiwacza Króciec wysokiego ciśnienia Podkładka uszczelniająca Tulejka zaworka sterującego Trzpień zaworka sterującego Zawór sterujący Zestaw zaworka sterującego Gniazdo zaworu uszczelnione krawędzią Sprężyna dociskająca iglicę Tulejka prowadząca Kołek ustalający rozpylacz Nakrętka rozpylacza Korpus rozpylacza Iglica rozpylacza Wtryskiwacz elektromagnetyczny CRI2-18 Rozpylacz Maksymalne ciśnienie: 1800 bar Zaworek sterujący – uszczelniony krawędzią (bez kulki) 20/-22 Przyłącze przelewu Przyłącze elektryczne Podkładka oporowa Obudowa z tworzywa O-Ring Sprężyna dociskowa zaworu Mechanizm sterujący Talerzowa podkładka sprężysta Podkładka siły nacisku sprężyny Tuleja elektromagnesu O-Ring Nakrętka elektromagnesu Podkładka ustawcza skoku trzpienia Rdzeń elektromagnesu Trzpień mechanizmu sterującego Uzwojenie cewki Nakrętka mocująca zaworek Podkładka regulująca szczelinę powietrzną Korpus wtryskiwacza Talerzyk mechanizmu sterującego Filtr szczelinowy Króciec wysokiego ciśnienia Podkładka uszczelniająca Zawór sterujący Minirail Tulejka zaworka Gniazdo zaworu Trzpień zaworka Element środkowy trzpienia Sprężyna dociskająca iglicę Kołek ustalający rozpylacz Zaworek sterujący Nakrętka rozpylacza Korpus rozpylacza Podkładka uszczelniająca Wtryskiwacz elektromagnetyczny CRI2-20/-22 uszczelnione krawędzią Zespół rozpylacza z zaworkiem Iglica rozpylacza Maksymalne ciśnienie: 2200 barów Zaworek sterujący – uszczelniony krawędzią © 2011 Robert Bosch GmbH (AA/COM) 12 | Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | Bosch-Service w Polsce Zaczęło się od gazu polskie) ma Pan duży serwis... Kompleksowa naprawa samochodów osobowych a w 2001 r. kupiłem działkę przy obwodnicy Koła i zacząłem i dostawczych z silnikami benzynowymi i Diesla. budować warsztat. Gdy były gotowe biuro i 2 stanowiska Oprócz tego diagnostyka w stacji kontroli pojazdów, naprawcze, nawiązałem kontakty z firmą Bosch i przystąpi- serwis ogumienia, klimatyzacji. I jeszcze montaż łem do sieci jego autoryzowanych serwisów. – W Straszkowie, na przedmieściach Koła (woj. wielko– Najpierw pracowaliśmy w wynajętych lokalach, oraz naprawa samochodowych instalacji zasilania gazem. – Co spowodowało tę decyzję? – Bosch to znana na świecie i renomowana marka, producent licznych podzespołów samochodowych, a sieć – To od niej pochodzi nazwa firmy PRIMAGAZ? – pytamy jej właściciela Bogumiła Nowickiego. – Tak, bo działalność na rynku motoryzacyjnym za- Bosch Car Service gwarantuje jakość usług i pomoc dla warsztatów je świadczących. Współczesne samochody są coraz bardziej skomplikowane, wyposażone w liczne częliśmy od gazu. Właściwie trochę przez przypadek. układy elektroniczne, których obsługa i naprawa wymaga W latach 80. ubiegłego wieku kupiłem w Danii samochód specjalistycznej wiedzy, oprzyrządowania i oprogramo- z instalacją gazową i bardzo mi się spodobało jeżdżenie wania. Wiem to, bo jestem z wykształcenia elektronikiem. „na gazie”. Zwłaszcza to, że płaciłem 1/3 wartości paliwa, Dlatego tak cenię szkolenia organizowane przez Boscha. nawet, jeśli musiałem pojechać na tankowanie 30 km, Uczestniczę w nich ja oraz moi dwaj synowie, Piotr i Paweł, do Konina. Wówczas postanowiłem założyć taką rozlewnię którzy też pracują w naszej firmie. w Kole, gdzie mieszkam. Ponieważ zainteresowanie pojazdami zasilanymi gazem stawało się u nas coraz większe, zacząłem zakładać w autach instalacje. Sprowadzałem je – O liczbie odbytych kursów świadczą dyplomy wiszące na ścianach biura obsługi klienta... – Cały czas trzeba się dokształcać. Synowie, absolwenci z Włoch i na początku montowałem w przydomowym gara- Politechniki Poznańskiej, wciąż zdobywają dodatkowe żu. Potem zająłem się naprawą instalacji gazowych i innych umiejętności. Są diagnostami w stacji kontroli pojazdów usterek w samochodach. Rozwijałem się, ale naszą wizy- (ja zresztą też), Paweł jest rzeczoznawcą samochodowym. tówką do tej pory jest gaz. Wystawiamy opinie do wydziałów komunikacji, ubezpieczycieli i ekspertyzy dla konserwatora zabytków. Ukończyliśmy kursy pedagogiczne i szkolimy uczniów. – Jak duży jest teraz serwis? – Mamy 4 stanowiska naprawcze mieszczące po 2 samochody i 1 stanowisko w stacji kontroli pojazdów, z boschowską linią diagnostyczną. W biurze pracują 3 osoby, w warsztacie 3 mechaników, w stacji kontroli 2 diagnostów plus ja, czyli „złota rączka” od wszystkiego. Obsługujemy rocznie około 3,5 tysiąca klientów, głównie z Koła i okolic. Firma jest rodzinna, zakładałem ją z żoną Małgorzatą, która do tej pory w niej działa (pracuje w biurze obsługi, gdzie zatrudniona jest też jej siostra). Zresztą załoga to też niemal rodzina. Nie zmienia się od 15 lat. Bosch-Service w Polsce | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 13 Podobnie jest z klientami, głównie z Koła i jego okolic. – Od Jawy zaczęły się moje związki z motoryzacją. Moto- Dbamy o kontakty, udzielamy rabatów na usługi, przypomi- rower dostałem od rodziców, gdy miałem 12 lat. Potem były namy SMS-ami o terminach przeglądów, umawiamy się te- motocykle i różne samochody, ale gdy po latach natrafiłem lefonicznie lub poprzez e-maile. Obsługujemy auta różnych na taką samą Babettę, kupiłem ją i odrestaurowałem. Tak marek, wykonujemy wszystkie naprawy poza blacharskimi. zaczęła się moja kolekcja, w której perełkami są m.in. VW W 2010 r. otworzyliśmy stację demontażu i recyklingu po- Kübelwagen z lat 60., VW Garbus – jubileuszowe wydanie, jazdów. Zostaliśmy docenieni na rynku lokalnym przez wła- oraz wojskowe motocykle: radziecki MW i niemiecki BMW. dze miasta i powiatu. Otrzymaliśmy tytuł Firmy Roku 2005 Odnawiam kolejne pojazdy. Powoli, bo wymaga to czasu, w kategorii małe i średnie przedsiębiorstwa. a tego przy tak rozbudowanej działalności naszego serwisu – W serwisie widziałam zabytkowy skuter, polską Osę, najbardziej mi brak. starego Fiata 126p Bis i motorower Jawa Babetta... rozmawiała Anna Borsukiewicz Programy warsztatowe Boscha – szyte na miarę wsparcie Twojego Serwisu Firma Bosch prowadzi trzy programy warsztatowe skierowane do serwisów o różnych profilach. Bosch Systemy Wtryskowe – oferta dla warsztatów naprawiających samochody z silnikami benzynowymi i wysokoprężnymi. Uczestnictwo w programie zapewni Ci: u dostęp do specjalistycznej wiedzy w zakresie układów wtryskowych w silnikach benzynowych i Diesla, u możliwość poznania technologii napraw nowoczesnych układów wtryskowych, u wykorzystanie możliwości niezwykle dynamicznie rozwijającego się rynku. Systemy Wtryskowe Bosch Układy Hamulcowe – pokaż klientom, że Twój serwis układów hamulcowych jest w pełni profesjonalny. Przystępując do programu zyskasz: u dostęp do eksperckiego doświadczenia Boscha w układach hamulcowych, u możliwość poszerzenia zakresu napraw dzięki kompleksowej ofercie części zamiennych z dużym pokryciem rynku, u zadowolenie klientów dzięki użyciu niezawodnych, wysokiej jakości produktów. Układy Hamulcowe Bosch Pojazdy Użytkowe – profesjonalne wsparcie warsztatów ciężarowych. Korzystając ze wsparcia programu otrzymasz wiele wymiernych korzyści: u kompetencje techniczne w obsłudze pojazdów wielu rodzajów i marek, u możliwość diagnozy pojazdów, która spełni wymagania wszystkich klientów, u dostęp do szkoleń z zakresu głównych układów w lekkich i ciężkich pojazdach użytkowych. Pojazdy Użytkowe Zadbaj o przyszłość swojego warsztatu, wykorzystując kompetencje firmy Bosch. Otrzymasz wsparcie i dostęp do wiedzy. Więcej szczegółów na stronie www.modulybosch.pl. 14 | Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | szkolenia Zapraszamy do Centrum Szkoleniowego Bosch u diagnostyka nowoczesnych układów zasilania silników Diesla w pojazdach ciężarowych, u diagnostyka i naprawa systemów oczyszczania spalin w pojazdach Od ponad dwudziestu lat funkcjonuje Centrum Szkoleniowe Bosch otwarte dla serwisów autoryzowanych Bosch-Service i Auto Crew ciężarowych – Denoxtronic i Departronic, u diagnostyka systemów hamulco- oraz dla warsztatów niezależnych. wych EBS i TEBS firm Knorr, Centrum oferuje szkolenia z następujących zakresów: u diagnostyka silników benzynowych i Diesla, u diagnostyka układów hamulcowych, Dużym powodzeniem cieszą się szkolenia jednodniowe, podczas których skupiamy się wyłącznie Wabco, Haldex w pojazdach ciężarowych i przyczepach. Do szkoleń ciężarówkowych na części praktycznej. W cyklu wykorzystujemy zarówno model jednodniowym jest 6 tematów silnika MAN, jak również pojazd szkoleniowych. truck z naczepą. u diagnostyka układów komfortu, Szkolenia z zakresu napraw u naprawa zespołów dieslowskich, wtryskiwaczy i pomp Common Rail Jutrzenki 105 w Warszawie prowadzi u diagnostyka pojazdów są prowadzone na stole probierczym też zajęcia indywidualne o tematyce EPS-708 i dotyczą produktów firm dostosowanej do konkretnych ciężarowych. Nasza oferta skierowana jest Centrum mieszczące się przy ulicy najbardziej popularnych na rynku potrzeb serwisów. Aby je zorganizo- do uczestników o różnych poziomach polskim – Boscha, Siemensa, Denso wać, należy napisać na adres: wiedzy – od Diesla dla początkują- oraz Delphi. Nowym tematem die- [email protected] cych po seminaria dla zaawansowa- slowskim jest „Naprawa i badanie lub zadzwonić – tel. 22 715 45 19. nych dotyczące nowości w układach pompowtryskiwaczy na stanowisku dieslowskich i komfortu. EPS-205”. Najważniejszym etapem każdego Uczestnicy szkoleń dotyczących Szczegółowy program szkoleń można znaleźć pod adresem www.szkoleniabosch.pl. Znajdą tam szkolenia jest część praktyczna, napraw wtryskiwaczy Common Rail Państwo harmonogram szkoleń wraz podczas której uczestnicy mają przy pomocy III etapu otrzymują z opisem każdego z nich oraz formu- wykryć uszkodzenie w jednym nieodpłatnie hasło do strony interne- larz zgłoszeniowy. Dla chętnych z siedmiu silników szkoleniowych lub towej www.filmotekaBosch.pl, gdzie rezerwujemy niedrogi hotel położony w jednym z pięciu samochodów można obejrzeć filmy techniczne w pobliżu naszego Centrum. W ra- szkoleniowych. Samochodami opracowane dla warsztatów. mach szkolenia uczestnik otrzymuje szkoleniowymi są m. in. BMW 320 Tegoroczną nowością jest cykl materiały szkoleniowe, obiad i dy- rocznik 2009, z bezpośrednim szkoleń dotyczących diagnostyki plom ukończenia szkolenia. Już wtryskiem benzyny i Citroën C5 2.0 pojazdów ciężarowych: za 360 zł netto mają Państwo możli- Hdi rocznik 2011, z układem zasila- u diagnostyka pojazdów ciężaro- nia Delphi z filtrem cząstek stałych wych z wykorzystaniem KTS z dodatkami (FAP). Truck, wość uczestniczenia w szkoleniu. Zapraszamy! Artur Kornaś produkty | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 15 iBooster – nowy układ wspomagania hamulców maganiem. Przy opóźnieniu do ok. 0,3 g, 100% energii kinetycznej pojazdu jest zamieniane na elektryczną i magazynowane w akumulatorach. Energia ta jest wykorzystywana Dotychczas wzmocnienie siły, Bosch skonstruował układ do zasilania silników elektrycznych wspomagania całkowicie z jaką kierowca naciska na pedał niezależny od podciśnienia. hamulca, uzyskiwano dzięki różnicy wspomagających silnik spalinowy. Szybkość narastania ciśnienia ciśnień, np. z kolektora dolotowego w układzie także jest na korzyść W ostatnich latach wymagania bądź oddzielnej pompy próżniowej. iBoostera. Po 120 ms, a więc w czasie stawiane układom hamulcowym stają Teraz wzmacnianie tej siły odbywa się trzykrotnie krótszym niż w układzie się coraz bardziej rygorystyczne. za pomocą serwomotoru. W tradycyj- tradycyjnym, osiągane jest maksymal- Układy hamulcowe uległy wielu nym rozwiązaniu zwielokrotnienie ne ciśnienie robocze w układzie zmianom i obecnie odgrywają coraz siły było ograniczone różnicą ciśnień hamulcowym iBooster. większą rolę w pojazdach. Stanowią oraz wielkością membrany „serwa”. nie tylko najważniejszy układ bezpie- Obecnie można uzyskać wzmocnienie wać w kilku trybach. Przy zmianie czeństwa (systemy ABS, ESP czy znacznie większe. trybu pracy napędu, np. z komforto- ostatnio MSC), ale coraz częściej mają Takie wspomaganie może praco- Kolejną ogromną zaletą jest wego lub ekologicznego na sportowy, znaczenie jako układ komfortu (ACC możliwość rekuperacji energii także hamulce będą miały możliwość czy HHC) oraz układ wspomagania w pojazdach hybrydowych oraz zmiany charakterystyki, staną się kierowcy (Line Assist czy Night elektrycznych. Badania przeprowa- znacznie wydajniejsze. Dzięki iBo- Vision). dzone przez firmę Bosch dowodzą, że osterowi łatwiej można samodzielnie poprzez wykorzystanie rekuperacji zatrzymać pojazd np. podczas jazdy zasada wspomagania podciśnieniowe- można wydłużyć dystans jazdy z włączonym systemem ACC stop&go, go układu hamulcowego właściwie nie w pojazdach elektrycznych nawet lub zatrzymać go automatycznie zmieniła się od 1927 r., kiedy to Bosch o kilkanaście procent. przed przechodniem, korzystając Jeśli mowa o wspomaganiu, to po raz pierwszy przedstawił taki iBooster w porównaniu z poprzed- z funkcji ochrony pieszych. Ciśnienie układ. Po ponad 85 latach jego nikiem jest mniejszy i łatwiejszy bowiem jest budowane w sposób stosowania, 19 czerwca 2013 r. do zastosowania w większej liczbie tradycyjny, za pomocą pompy hamul- w Boxbergu został zaprezentowany modeli samochodów. Ze względu cowej, a nie poprzez hydroagregat iBooster – układ wspomagania na możliwości adaptacyjne, kierowca ESP. Poniżej przedstawiona jest całkowicie niezależny ma identyczne odczucia jak przy ha- budowa takiego komponentu. od podciśnienia. mowaniu z konwencjonalnym wspo- Marcin Kiełczewski iBooster – przekrój zespołu 1 5 6 1 silnik elektryczny 2 pompa hamulcowa TCM 3 sprężyna cofająca 4 czujnik przesuwu pedału hamulca 5 sterownik ECU 6 konwertor momentu na siłę 7 obudowa wzmacniacza 8 popychacz 2 7 3 8 4 16 | Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | produkty KTS 970: najlepsze wyposażenie do diagnostyki Diagnoza sterowników z najlepszym wyposażeniem: u zintegrowany 2-kanałowy multimetr i 2-kanałowy oscyloskop, u pomiar rezystancji z rozszerzonymi zakresami, u pomiar napięcia z rozszerzonymi funkcjami pomiarowymi, u uchwyt do modułu: łatwe mocowanie oraz zdejmowanie, u optyczne i akustyczne rozpoznawanie stanu oraz kontrolowanie połączenia bezprzewodowego, u regulowany indywidualnie tryb symulacji poprzez DDC (Diagnostics Device Configuration), możliwość odczytywania bez pojazdu, u kontroler ciągłości obwodów do szukania usterek, u pomiar diod do badania komponentów, u możliwość adaptacji cęgów prądowych FSA. Nowe zestawy diagnostyczne KTS 940 i KTS 970 Bosch wprowadził do oferty urządzeń diagnostycznych 2 kolejne zestawy testerów usterek składające się z tabletu DCU 220 oraz modułu KTS 540 lub modułu KTS 570. Coraz więcej systemów zamontowa- wego diagnozowania, napraw i serwi- nych w pojazdach osobowych sowania Bosch oferuje modułowe i użytkowych jest łączonych w sieć. zestawy, składające się z tabletu Tym zmianom muszą dotrzymywać DCU 220 oraz modułu KTS 540 lub kroku zarówno sprzęt warsztatowy KTS 570. Dzięki takiemu rozwiązaniu jak i oprogramowanie. w każdym warsztacie można stwo- Przy pojazdach przyjmowanych do warsztatu liczy się szybka i niezawodna lokalizacja usterek. Do fachoKomputer DCU 220 typu tablet Komputer DCU 220 (Diagnostic Control Unit), stworzony specjalnie na potrzeby warsztatów, jest jednostką sterującą do modułów serii KTS. Jako Convertible PC, stanowi połączenie notebooka i tableta w jedno, umożliwiając komfortową i mobilną pracę w warunkach warsztatowych. Ma solidną obudowę z ekranem dotykowym 11,6", uchwyt z funkcją regulacji oraz wbudowaną kamerę. KTS 940: niezawodna kombinacja z zaletami Komfortowo i mobilnie dzięki bezprzewodowej transmisji Bluetooth: u Bluetooth standard klasy 1 o zasięgu do 100 m, u sterowanie i aktywacja instalacji poprzez zintegrowany software DDC, u automatyczne wyszukiwanie modułu KTS, u test łączności bezprzewodowej za pomocą wbudowanego nadajnika sygnałów, u program testujący połączenie bezprzewodowe. rzyć zestaw odpowiedni do jego rzystaniu oprogramowania potrzeb. ESI[tronic] 2.0. Nowe zestawy diagnostyczne to Program zawiera także informacje idealna propozycja dla właścicieli techniczne, takie jak schematy warsztatów, którzy cenią sobie elektryczne, instrukcje serwisowania komfort pracy i wysoką jakość i naprawy oraz informacje o syste- świadczonych usług. Moduł KTS 540 mach. Dodatkowo obejmuje katalogi lub KTS 570 daje użytkownikowi części zamiennych Boscha oraz możliwość bezprzewodowej komuni- katalogi firm współpracujących kacji z tabletem DCU 220 za pomocą z firmą Bosch, uzupełnione o infor- Bluetooth w klasie 1 o łącznym macje serwisowe i wskazówki zasięgu do 100 m. Urządzenie może montażowe. Powiązany z łatwą być stosowane do odczytywania oraz obsługą zapewnia szybką i korzystną kasowania usterek w samochodach ekonomicznie pracę przy pojazdach. osobowych i użytkowych przy wyko- Tomasz Nowak produkty | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 17 Uniwersalne wycieraczki Aerotwin Plus z nowym systemem adapterów Nowe wycieraczki Aerotwin Plus wyróżniają się nowym systemem adapterów i technologią Power Protection Plus. Dzięki 4 adapterom wycieraczki pasują aż do 10 typów ramion. Wycieraczka Aerotwin Plus jest zapakowana wycieraczki jest prostszy. Zamiast dużej liczby z czterema adapterami, pasującymi do 10 typów kompletów wystarcza stojak z wycieraczkami ramion toplock i sidelock. Wystarczy wybrać we wszystkich długościach – to korzyść dla odpowiedni adapter, założyć go na pióro warsztatów. i zamontować wycieraczkę na ramię. Nowy system adapterów to podstawowa cecha programu wycieraczek Aerotwin Plus. Program wykorzystuje 15 długości wycieraczek Zastosowana w wycieraczkach Aerotwin Plus technologia Power Protection Plus z opatentowaną powłoką daje 3 korzyści: u perfekcyjne oczyszczanie szyby: i 4 adaptery, które zastępują ponad 100 zesta- nie pozostają na niej żadne smugi wów wycieraczek z wyposażenia oryginalnego ani zanieczyszczenia; (OE). Dzięki mniejszej liczbie referencji każda część zamienna staje się bardziej dochodowa – koszty magazynowania są obniżone, a dobór u zwiększona żywotność: nawet największy upał i najsroższe mrozy mają niewielki wpływ na materiał pióra; u bezszelestna praca: współczynnik tarcia pióra jest zmniejszony do minimum. Program wycieraczek Aerotwin Plus Oznacza to bezszelestną pracę, brak Długość Nr skrócony Nr Bosch 340 mm AP 340 U 3 397 006 941 380 mm AP 380 U 3 397 006 942 400 mm AP 400 U 3 397 006 943 425 mm AP 425 U 3 397 006 944 450 mm AP 450 U 3 397 006 945 475 mm AP 475 U 3 397 006 946 500 mm AP 500 U 3 397 006 947 znacznie zwiększyło pokrycie rynku – nowe 530 mm AP 530 U 3 397 006 948 zastosowania to m. in. samochody Audi A4 B8, 550 mm AP 550 U 3 397 006 949 BMW 5 F10, Mercedes klasy C W204, Renault 575 mm AP 575 U 3 397 006 950 Laguna III, VW Golf VII. 600 mm AP 600 U 3 397 006 951 650 mm AP 650 U 3 397 006 952 samochodów z klasycznym mocowaniem 700 mm AP 700 U 3 397 006 953 wycieraczek na hak są odpowiednie, znane już 750 mm AP 750 U 3 397 006 954 na rynku, wycieraczki Aerotwin Retrofit. 800 mm AP 800 U 3 397 006 955 piszczenia i przeskakiwania – niezależenie od tego czy szyba jest mokra, czy sucha. Wycieraczki Aerotwin Plus są następcami wycieraczek Aerotwin Multiclip, w których stosowany był wstępnie zamontowany adapter. Wprowadzenie 4 adapterów w Aerotwin Plus Warto pamiętać, że do starszych modeli Jacek Pudło 18 | Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | produkty Masowe przepływomierze powietrza z gorącą warstwą Optymalna wydajność i niski poziom wanie paliwem oraz uzyskanie szkodliwych emisji. niskich wartości emisji spalin. W przypadku silników Diesla prze- Masowe przepływomierze powietrza pływomierze HFM6/7 sterują także HFM6 i HFM7 służą do pomiaru masy recyrkulacją spalin. powietrza zasysanego przez silnik, Aby zapewnić najwyższą dokład- niezależnie od gęstości i temperatury ność pomiarową, charakterystyka powietrza. Masowy przepływomierz czujnika HFM6/7 jest kontrolowana powietrza oraz dawki paliwa obliczo- i korygowana indywidualnie dla ne na podstawie jego pomiarów każdego produktu, przed jego umożliwiają optymalne gospodaro- dostarczeniem klientowi. Unikalne cechy produktu u Moduł elektroniczny przepływomierza HFM6 bazuje na technologii hybrydowej, natomiast moduł HFM7 bazuje na technologii PCB (obwodów drukowanych). u Jako lider technologii HFM Bosch wyprodukował już ponad 100 milionów masowych przepływomierzy powietrza z gorącą warstwą. Korzyści u Najnowsza technologia hybrydowa/mikroelektronika gwarantuje najwyższą dokładność pomiarową. u Wysoka niezawodność i długa żywotność. u Wiodąca pozycja na rynku OE (wyposażenie fabryczne). Argumenty posprzedażowe u Niższa emisja spalin. u Gwarancja dopasowania parametrów pracy do danego silnika. u Niższe zużycie paliwa. u Gwarancja trwałości komponentów układu wydechowego, np. katalizatora. u Zastosowania dopasowane do potrzeb danego modelu zapewniają optymalną charakterystykę wydajności. Producenci, którzy zaufali produktom Boscha A B C D F G H M P S T V Aston Martin BMW Citroën Daimler Fiat, Ford GM Hyundai Mitsubishi Peugeot Suzuki Toyota Volkswagen, Volvo produkty | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 19 Najlepiej sprzedające się produkty Nr zam. Marka AUDI SEAT VW (VOLKSWAGEN) AUDI Model A4; A6 Cordoba; Ibiza Caddy II; LT; Passat; Polo; Transporter T4 A3; A4 FORD Galaxy SEAT SKODA VW (VOLKSWAGEN) OPEL AUDI Alhambra; Ibiza; Leon; Toledo Fabia; Octavia Bora; Golf IV; Jetta; New Beetle; Polo; Sharan Astra; Combo; Corsa; Omega; Vectra; Zafira A3; A4 FORD Galaxy SEAT SKODA VW (VOLKSWAGEN) OPEL BMW NISSAN AUDI SEAT SKODA ALFA ROMEO FIAT SAAB MERCEDES-BENZ VW (VOLKSWAGEN) SKODA VW (VOLKSWAGEN) Alhambra; Ibiza; Leon; Toledo Fabia; Octavia Bora; Golf IV; Jetta; New Beetle; Polo; Sharan Astra; Corsa 1-Serie; 3-Serie; 5-Serie; 7-Serie; X 3; X 5; X 6 Almera; Almera Tino; Primera A3; A4 Alhambra; Altea; Cordoba; Ibiza; Leon; Toledo Fabia; Octavia; Roomster; Superb Bora; Caddy III; Fox; Golf IV; Golf Plus; Golf V; Jetta; New Beetle; Passat; Polo; Sharan; Touran; Transporter T5 A3; A4 Alhambra; Altea; Cordoba; Ibiza; Leon; Toledo Fabia; Octavia; Roomster; Superb Bora; Caddy III; Fox; Golf IV; Golf Plus; Golf V; Jetta; New Beetle; Passat; Polo; Sharan; Touran; Transporter T5 A3; A4; A6 Galaxy Alhambra; Altea; Ibiza; Leon; Toledo Fabia; Octavia; Superb Bora; Caddy III; Eos; Golf IV; Golf Plus; Golf V; Jetta; LT; Passat; Phaeton; Polo; Sharan; Touareg; Touran; Transporter T4; Transporter T5 166; Brera; Spider Ducato 9-3; 9-3X Sprinter; Viano; Vito Crafter Superb LT; Passat; Transporter T4 0 928 400 527 BMW 3-Serie; 5-Serie; 7-Serie; X 5 0 280 217 124 0 986 284 005 BMW AUDI AUDI SEAT SKODA VW (VOLKSWAGEN) ALFA ROMEO CHEVROLET FIAT LANCIA SAAB 3-Serie; 7-Serie; Z 3 A4; A6; A8 A3; A4 Leon; Toledo Octavia Bora; Golf III; Golf IV; Jetta; Lupo; New Beetle 156 Captiva; Lacetti; Nubira Croma; Grande Punto; Idea Musa Antara; Ascona; Astra; Combo; Corsa; Monza; Omega; Signum; Vectra; Zafira 9-3; 9-5 SUZUKI SX4 ALFA ROMEO FIAT 147; GT Multipla; Stilo 0 281 002 216 0 281 002 757 0 281 002 180 0 280 217 121 0 280 217 123 0 928 400 529 0 986 280 232 0 986 284 009 VW (VOLKSWAGEN) 0 986 284 007 AUDI SEAT SKODA VW (VOLKSWAGEN) 0 281 002 461 AUDI FORD SEAT SKODA VW (VOLKSWAGEN) 0 281 002 764 0 281 002 896 0 986 284 008 0 280 218 002 0 281 002 683 0 280 218 120 OPEL Nr oryginału 028906461 028906461 028906461 038906461C; 06A906461 1051396; 1384275; 1428448; 95VW12B529BB; 95VW12B529BC 038906461C; 06A906461 038906461C; 06A906461 038906461C; 06A906461 836592; 90530767; 90543463; 93171356 038906461C; 06A906461 1051396; 1384275; 1428448; 95VW12B529BB; 95VW12B529BC 038906461C; 06A906461 038906461C; 06A906461 038906461C; 06A906461 90529673; 90543282 13627788744 2268036550; 226807J600 038906461B; 038906461BX 038906461B; 038906461BX 038906461B; 038906461BX Cena zł* 333,94 316,36 338,33 326,24 419,00 729,00 299,00 379,00 038906461B; 038906461BX 074906461B; 074906461BX 074906461B; 074906461BX 074906461B; 074906461BX 339,00 074906461B; 074906461BX 000VT5077; 074906461B 1209109; 3M2112B529AA 000VT5077; 074906461B 000VT5077; 074906461B 479,00 000VT5077; 074906461B 55190587; 551905878 55190587; 551905878 55190587 0000943248; A0000943248 2E0906461C 038906461; 038906461X 038906461; 038906461X 13622247074; 13627787076; 13712247002 13621433565 059906461E; 059906461EX 06A906461A 06A906461A 06A906461A 06A906461A 11140004; 55183651; 55350048 55350048; 93178243 11140004; 55183651; 55350048 55350048; 93178243 11140004; 55183651; 55350048 459,00 499,00 329,00 529,00 609,00 349,00 379,00 629,00 11140004; 55183651; 55350048 1380079J50; 1380079J50000; 13800T7950001 46811122 469,00 46811122 *Sugerowana cena detaliczna netto na dzień 06.04.2015 20 | Bosch Autospec | nr 1/55 | 2015 | technika mijania, doświetlających zakręty, Teraz laser świateł dziennych i kierunkowskazów stosuje się diody LED. Diody LED Znacznie tańsze od lasera są diody LED. Od inwencji producenta pojazdu zależy, czy diody LED będą wykorzystywane w światłach drogowych, mijania, doświetlających zakręty, dziennych czy kierunkowskazach oraz w oświetleniu tylnym. Zachętą jest oficjalny certyfikat ekologiczny nadany diodom LED w 2013 r. przez Jeszcze 20 lat temu zachwycaliśmy się ksenonowymi lampami Komisję Europejską. Wyliczono, że wyładowczymi, 10 lat temu pojawiły się diody LED, teraz reflektory diodowe pobierają 80 W najmodniejszy jest laser. Żarówki halogenowe osiągnęły kres energii, gdy konwencjonalne, haloge- swoich możliwości rozwojowych. nowe – aż 135 W, co przekłada się na niższą emisję CO2. Diody LED są stosowane coraz Laserowe światła drogowe pokazało Podobnie zbudowany jest laserowy częściej. Klientom tłumaczy się, że BMW trzy lata temu, a w 2014 r. reflektor Audi Matrix Laser, w którym diody te są wieczne, a ich trwałość debiutował pierwszy seryjnie produ- zastosowano 4 diody laserowe dorównuje długości życia samochodu. kowany samochód z takim typem emitujące niebieskie światło (długość Diody te emitują światło praktycznie oświetlenia – BMW i8. Jak podaje fali 450 nanometrów), zmieniane o dowolnej barwie. W przypadku producent, reflektory laserowe świecą na białe (5500 K) w konwerterze światła białego temperatura barwowa na odległość 600 m, a więc dwukrotnie fluoryzującym. Reflektory takie wynosi 5500 K, a więc jest przyjazna dalej niż reflektory z diodami LED. montuje się w pojeździe Audi R8 LMX. dla ludzkiego oka. Lampa BMW Laserlights składa się Reflektory laserowe są bardzo z 3 diod laserowych, które emitują małe. Powierzchnia diody laserowej żonym w pełne reflektory LED był monochromatyczną wiązkę niebie- emitującej światło wynosi tylko 1 mm2, Audi R8 (2008 r.), jednak 4 lata skiego światła padającą na fluorescen- a powierzchnia odbłyśnika ma wcześniej diody LED zastosowano cyjną substancję fluoryzującą. Światło średnicę 30 mm. Dla porównania, w światłach do jazdy dziennej. odbite od tej substancji ma już średnica odbłyśnika lampy ksenono- Współczesne reflektory składają się temperaturę barwową ok. 5500 K, wej wynosi 70 mm, a lampy halogeno- z różnej liczby diod, w zależności a więc zbliżoną do światła dziennego. wej – 120 mm. od spełnianych funkcji. Dla przykładu, Następnie wiązka laserowa jest Warto podkreślić, że reflektory Pierwszym samochodem wyposa- w reflektorze Audi A3 jest 19 diod, rozpraszana i emitowana na zewnątrz wykorzystuje się wyłącznie do świateł a w nowym Audi A8 (2013 r.) z reflek- reflektora. drogowych (długich). Do świateł torem Audi Matrix jest ich 25, połączonych w zespoły po 5 diod. Poszczególne diody mogą być wyłączane lub Budowa laserowego reflektora BMW włączane, można także zmieniać intensywność ich świecenia. W ten sposób realizowane są funkcje świateł 1 diody świetlne drogowych lub mijania bez potrzeby 2 zespół soczewek 3 odbłyśnik z fluorescencyjną substancją fosforową 2 1 stosowania mechanizmu regulującego położenie reflektorów, który jest 3 wymagany podczas stosowania ksenonowych lamp wyładowczych. To ogromna zaleta diod LED. Reflektory diodowe i laserowe są sprzężone z systemem kamer i czujni- technika | nr 1/55 | 2015 | Bosch Autospec | 21 Budowa reflektora przedniego Audi wykorzystującego diody LED do wszystkich rodzajów oświetlenia szykuje się rewolucja. Diody OLED o grubości zaledwie 1,4 mm łączone w moduły mogą zmieniać intensywność świecenia i kształt, co daje wręcz światło mijania nieograniczone możliwości stylizacji tylnych świateł. Słabsze ksenony Bez specjalnego rozgłosu wprowadza światło drogowe się lampy ksenonowe nowej generacji (D6S, D8S), niewymagające stosowania światło do jazdy dziennej, pozycyjne i kierunkowskaz układu samopoziomującego i spryskiwaczy reflektorów. Zakłada się, że lampy te w pojazdach segmentu A i B światło zakrętowe zastąpią żarówki halogenowe. Dotychczasowe ksenony D1-D4 to lampy 35 W, nowe mają moc 25 W. Zaletą nowych ksenonów jest dłuższa trwałość oraz wyższa temperatura ków, dzięki którym można zmieniać nie znajduje się w prototypowym zasięg i moc świateł w taki sposób, by pojeździe BMW M4 Concept Iconic nie oślepiać innych kierowców. Jeśli Lights (reflektory laserowe) pokaza- system wykryje nadjeżdżający nym na tegorocznych, amerykańskich z przeciwka pojazd, wyłączane są lub targach Consumer Electronics Show. przyciemniane kolejne diody, ale Podobna funkcja jest już seryjnie zmniejszająca się przestrzeń między stosowana w diodowych reflektorach autami jest oświetlana z jednakowym Audi Matrix, z tą różnicą, że po natężeniem. wykryciu przeszkody diody krótko, Nowością jest połączenie reflekto- Lampa ksenonowa D8S o mocy 25 W nie wymaga stosowania układu samopoziomowania i spryskiwaczy reflektorów, a w przyszłości ma zastąpić żarówkę halogenową. trzykrotnie zabłysną, by oświetlić rów diodowych z mapami i systemem pieszego. O nieograniczonych możli- nawigacji GPS, dzięki czemu można wościach wykorzystania diod LED doświetlać zakręty, zanim kierowca świadczy np. blokowe, w cyklu co barwowa niż żarówek halogenowych, skręci kierownicą. Co więcej, jeśli 150 milisekund, zapalanie się diod które mają ograniczoną przepisami czujniki podczerwieni wykryją w kierunkowskazach, co w efekcie temperaturę barwową do 4200 K. człowieka lub zwierzę znajdujące się powoduje emisję sygnału świetlnego na drodze w odległości 100 m od po- w kierunku skrętu (Audi). jazdu, system oświetlenia może je punktowo doświetlić. Takie rozwiąza- Za sprawą organicznych diod OLED w oświetleniu tylnym też Lampy ksenonowe są stosowane również w reflektorach adaptacyjnych, sprzężonych z kamerą. Ciekawostką może być fakt, że w reflektorach adaptacyjnych (np. MercedesBenz, Opel, Volvo) granica światła Reflektory diodowe, laserowe lub ksenonowe są sprzężone z systemem kamer i czujników, dzięki którym można zmieniać zasięg i moc świateł w taki sposób, by nie oślepiać innych kierowców. i cienia jest pionowa. Wydaje się, że w przyszłości będą stosowane reflektory z kombinacją różnych źródeł światła – lamp ksenonowych, diod LED lub diod laserowych. Żarówki pomocnicze, do przednich i tylnych świateł pozycyjnych czy kierunkowskazów zostaną zastąpione diodami LED lub OLED. Ryszard Polit, Auto Moto Serwis Zdjęcia: BMW, Audi, Opel, Osram Gotowe na sezon letni! Klimatyzacja serwisowana urządzeniami serii ACS Pełna gama urządzeń firmy Bosch do serwisowania klimatyzacji – zarówno na czynnik R-134a jak i na nowy czynnik R-1234yf: u ACS 752 i ACS 652: w pełni automatyczne urządzenia, bez zaworów ręcznych, kompatybilne z pojazdami hybrydowymi i elektrycznymi u ACS 611 i ACS 511: w pełni automatyczne urządzenia u ACS 810: automatyczne urządzenie do serwisowania klimatyzacji w pojaz- dach ciężarowych i autobusach, z dużym wewnętrznym zbiornikiem 35 kg u NOWOŚĆ. ACS 661: w pełni automatyczne urządzenie do serwisowania klimatyzacji na nowy czynnik R-1234yf www.bosch.pl
Podobne dokumenty
Bosch Autospec nr 2/2014
Magazyn Bosch Autospec redaguje dział Części Samochodowych i Wyposażenia Warsztatowego firmy Robert Bosch Sp. z o.o. ul. Jutrzenki 105, 02-231 Warszawa, tel. (022) 715 40 00, fax (022) 715 45 98, w...
Bardziej szczegółowoBosch Autospec nr 4/2014
Magazyn Bosch Autospec redaguje dział Części Samochodowych i Wyposażenia Warsztatowego firmy Robert Bosch Sp. z o.o. ul. Jutrzenki 105, 02-231 Warszawa, tel. (022) 715 40 00, fax (022) 715 45 98, w...
Bardziej szczegółowoBosch Autospec nr 1/2011
Stoisko Boscha na wystawie Moto Nostalgia 28 i 29 maja w Warszawie, na terenie hal wystawienniczych MT Polska, ul. Marsa 56 c, po raz pierwszy odbędą się Targi Pojazdów Zabytkowych Moto Nostalgia. ...
Bardziej szczegółowo