CZIP - Relpol
Transkrypt
CZIP - Relpol
System CZIP KARTA INFORMACYJNA Opracowano przy udziale: Instytutu Elektroenergetyki Politechniki Poznańskiej – dr inż. Witold Hoppel Firmy REGULUS z Poznania – dr inż. Zygmunt Liszyński Firmy Borsoft z Poznania – dr inż. Ryszard Borucki 2 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP....................................................................................................................................................... 5 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU CZIP ......................................................................... 6 PRZEZNACZENIE I OPIS OGÓLNY........................................................................................................ 6 PODSTAWOWE CECHY FUNKCJONALNE .......................................................................................... 8 SZCZEGÓLNE WŁAŚCIWOŚCI ZESPOŁÓW CZIP ............................................................................... 9 OPIS KONSTRUKCJI .............................................................................................................................. 10 DANE TECHNICZNE .............................................................................................................................. 11 DANE MONTAŻOWE............................................................................................................................. 13 3. CZIP-1L - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA LINII ŚREDNIEGO NAPIĘCIA ........................... 14 3.1. PRZEZNACZENIE................................................................................................................................... 14 3.2. REALIZOWANE FUNKCJE.................................................................................................................... 14 3.3. DANE TECHNICZNE .............................................................................................................................. 15 3.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1L ................................................................................................... 17 3.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH...................................................................................... 18 4. CZIP-1E - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA LINII ŚREDNIEGO NAPIĘCIA WSPÓŁPRACUJĄCEJ Z ELEKTROWNIĄ WIATROWĄ.............................................................. 24 4.1. PRZEZNACZENIE................................................................................................................................... 24 4.2. REALIZOWANE FUNKCJE.................................................................................................................... 24 4.3. DANE TECHNICZNE .............................................................................................................................. 26 4.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1E ................................................................................................... 28 4.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH...................................................................................... 29 5. CZIP-1T - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA STRONY SN TRANSFORMATORA 110KV/SN 34 5.1. PRZEZNACZENIE................................................................................................................................... 34 5.2. REALIZOWANE FUNKCJE.................................................................................................................... 34 5.3. DANE TECHNICZNE .............................................................................................................................. 35 5.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1T ................................................................................................... 37 5.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH...................................................................................... 38 6. CZIP-1Y – CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA TRANSFORMATORA SN/0,4 ........................ 43 6.1. PRZEZNACZENIE................................................................................................................................... 43 6.2. REALIZOWANE FUNKCJE.................................................................................................................... 43 6.3. DANE TECHNICZNE .............................................................................................................................. 45 6.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1Y................................................................................................... 46 6.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH...................................................................................... 47 7. CZIP-1C - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA BATERII KONDENSATORÓW (BKR).............. 52 7.1. PRZEZNACZENIE................................................................................................................................... 52 7.2. REALIZOWANE FUNKCJE.................................................................................................................... 52 7.3. DANE TECHNICZNE .............................................................................................................................. 53 7.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1C................................................................................................... 54 7.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH...................................................................................... 55 8. CZIP-1U - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA POMIARU NAPIĘCIA.......................................... 60 8.1. PRZEZNACZENIE................................................................................................................................... 60 8.2. REALIZOWANE FUNKCJE.................................................................................................................... 60 8.3. DANE TECHNICZNE .............................................................................................................................. 61 8.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1U................................................................................................... 62 8.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH...................................................................................... 63 9. CZIP-1S - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA ŁĄCZNIKA SZYN ZBIORCZYCH ..................... 69 9.1. PRZEZNACZENIE................................................................................................................................... 69 9.2. REALIZOWANE FUNKCJE.................................................................................................................... 69 9.3. DANE TECHNICZNE .............................................................................................................................. 70 9.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1S ................................................................................................... 71 9.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH...................................................................................... 72 10. CZIP-1K - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA POTRZEB WŁASNYCHW SIECI Z PUNKTEM NEUTRALNYM IZOLOWANYM LUB UZIEMIONYM PRZEZ DŁAWIK.................................. 77 10.1. PRZEZNACZENIE ............................................................................................................................... 77 10.2. REALIZOWANE FUNKCJE ................................................................................................................ 77 10.3. DANE TECHNICZNE........................................................................................................................... 78 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. U 3 10.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1K ............................................................................................... 79 10.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH................................................................................... 80 11. CZIP-1P - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA POTRZEB WŁASNYCH W SIECI UZIEMIONEJ PRZEZ REZYSTOR............................................................................................................................... 85 11.1. PRZEZNACZENIE ............................................................................................................................... 85 11.2. REALIZOWANE FUNKCJE ................................................................................................................ 85 11.3. DANE TECHNICZNE........................................................................................................................... 87 11.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1P................................................................................................ 88 11.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH................................................................................... 89 12. CZIP-1X - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA POTRZEB WŁASNYCH W SIECI UZIEMIONEJ UKŁADEM RÓWNOLEGŁYM ........................................................................................................... 94 12.1. PRZEZNACZENIE ............................................................................................................................... 94 12.2. REALIZOWANE FUNKCJE ................................................................................................................ 94 12.3. DANE TECHNICZNE........................................................................................................................... 96 12.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1X ............................................................................................... 97 12.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH................................................................................... 98 13. CZIP-1M – CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO WYSOKIEGO NAPIĘCIA .................................................................................................................. 103 13.1. PRZEZNACZENIE ............................................................................................................................. 103 13.2. REALIZOWANE FUNKCJE .............................................................................................................. 103 13.3. DANE TECHNICZNE......................................................................................................................... 104 13.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1M............................................................................................. 107 13.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH................................................................................. 108 14. CZIP-2R - CYFROWY ZESPÓŁ AUTOMATYKI SAMOCZYNNEGO ZAŁĄCZANIA REZERWY ............................................................................................................................................ 113 14.1. PRZEZNACZENIE ............................................................................................................................. 113 14.2. REALIZOWANE FUNKCJE .............................................................................................................. 113 14.3. DANE TECHNICZNE......................................................................................................................... 114 14.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-2R ............................................................................................. 115 14.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH................................................................................. 116 15. CZIP-3H - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA STRONY 110 KV TRANSFORMATORA 110 KV/SN..................................................................................................................................................... 118 15.1. PRZEZNACZENIE ............................................................................................................................. 118 15.2. REALIZOWANE FUNKCJE .............................................................................................................. 118 15.3. DANE TECHNICZNE......................................................................................................................... 119 15.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-3H ............................................................................................. 120 15.5. SCHEMAT POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH ................................................................................... 121 16. CZIP-4Q – MIERNIK STOPNIA SKOMPENSOWANIA PRĄDÓW DOZIEMNYCH ............... 122 16.1. PRZEZNACZENIE ............................................................................................................................. 122 16.2. REALIZOWANE FUNKCJE .............................................................................................................. 122 16.3. DANE TECHNICZNE......................................................................................................................... 123 16.4. WYMUSZALNIKI .............................................................................................................................. 125 16.5. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-4Q ............................................................................................. 126 16.6. SCHEMAT POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH ................................................................................... 127 17. SCHEMATY POŁĄCZEŃ POMIĘDZY ZESPOŁAMI ................................................................... 128 17.1. OBWODY ZS I LRW – ZASADA DZIAŁANIA I SCHEMATY ....................................................... 128 17.2. POŁĄCZENIA DOTYCZĄCE AUTOMATYKI SZR........................................................................ 131 17.3. POŁĄCZENIA DOTYCZĄCE POLA BKR ....................................................................................... 132 17.4. POŁĄCZENIA DOTYCZĄCE ZABEZPIECZEŃ ZIEMNOZWARCIOWYCH W SIECI KOMPENSOWANEJ .......................................................................................................................... 133 17.5. POŁĄCZENIA DOTYCZĄCE ZABEZPIECZEŃ ZIEMNOZWARCIOWYCH W SIECI UZIEMIONEJ PRZEZ REZYSTOR ................................................................................................... 134 18. WSPÓŁPRACA ZESPOŁÓW CZIP Z OPROGRAMOWANIEM SERWISOWYM I SYSTEMAMI DYSPOZYTORSKIMI................................................................................................ 135 19. 4 WSKAZÓWKI DLA ZAMAWIAJĄCEGO....................................................................................... 138 1. WSTĘP Prace nad systemem CZIP (cyfrowe zabezpieczenia i pomiary) zostały rozpoczęte w 1993 roku i były dofinansowywane przez Komitet Badań Naukowych w ramach dwóch projektów celowych nr 8 8254 94C/1781 KBN oraz nr 8 8288 95C/2502 KBN zakończonych w 1998r. W pracach uczestniczyły cztery jednostki: Instytut Elektroenergetyki Politechniki Poznańskiej, firmy REGULUS i BORSOFT z Poznania oraz PPH POLON-ZELMECH w Zielonej Górze (od 1999r. – jako Zakład POLON w spółce RELPOL S.A.). Podczas realizacji prac współpracowano z Energetyką Poznańską S.A. oraz Zielonogórskimi Zakładami Energetycznymi S.A. W efekcie tej współpracy w 1994r. zainstalowano w GPZ Rataje w Poznaniu prototypową serię 10-ciu zespołów CZIP-L. System obejmujący komplet zespołów dla elektroenergetycznych stacji średnich napięć został wdrożony do produkcji w 1997r. Od tego czasu wyprodukowano i zainstalowano w kilkunastu zakładach energetycznych ok. 2 000 szt. zespołów CZIP, w tym kilkadziesiąt systemów powiązanych z systemem nadzoru CZIP-NET. Podczas 11 Międzynarodowych Targów Bielskich ENERGETAB'98 "Nowoczesna Technika w Energetyce" system zabezpieczeń CZIP otrzymał puchar Prezesa Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej, co w praktyce było II nagrodą tej imprezy. W październiku 2000 r. pracownicy Politechniki Poznańskiej opracowujący i wdrażający system CZIP zostali wyróżnieni nagrodą zespołową Ministra Edukacji Narodowej. Uwzględniając życzenia odbiorców i korzystając z licznych własnych doświadczeń przy konstruowaniu kolejnych wersji zespołów, ale przede wszystkim z nowych możliwości, jakie stwarza postęp w dziedzinie produkcji podzespołów elektronicznych, w systemie CZIP dokonano na przełomie lat 2000-2001 znacznej modernizacji. Podstawę tej modernizacji stanowiło założenie unifikacji sprzętu i dedykowania go do danego pola przede wszystkim poprzez oprogramowanie, a tylko w minimalnym stopniu poprzez sprzęt. Wprowadzone udoskonalenia poprawiają właściwości eksploatacyjne tego szeroko znanego i chętnie stosowanego systemu. Materiały, które niniejszym oddajemy do Państwa dyspozycji pozwolą, mamy nadzieję, na bliższe zapoznanie się z nową generacją systemu CZIP. 5 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU CZIP 2.1. PRZEZNACZENIE I OPIS OGÓLNY System CZIP jest przeznaczony dla wszystkich pól rozdzielni średniego napięcia – szczególnie energetyki zawodowej, w sieciach o dowolnym sposobie uziemienia punktu zerowego co powoduje, że również bardzo dobrze nadaje się do rozdzielni przemysłowych. Obejmuje również automatykę SZR, zespół dla pola 110kV transformatora zasilającego oraz zespół dla pola silnika asynchronicznego wysokiego napięcia. System realizuje wszystkie funkcje dotychczasowych układów automatyki elektroenergetycznej pól SN i umożliwia realizacje nowych zadań wynikających z aktualnych potrzeb eksploatacyjnych sieci. Bardzo istotną cechą zespołów typu CZIP jest ich zdolność do łatwej współpracy z dyspozytorskimi systemami kontroli i nadzoru pracy sieci elektroenergetycznej. Zaleca się umieszczanie zespołów CZIP bezpośrednio na przedniej części celki rozdzielnicy średniego napięcia. Wiąże się to z ich funkcją, jako sterownika pola. Do podstawowych zadań zespołów CZIP należą: - realizacja kryteriów automatyki zabezpieczeniowej danego pola, - pomiar prądów i napięć w obwodach wtórnych pola rozdzielni, - obliczanie wartości mocy i energii przepływających pierwotnymi obwodami pola, - określanie i przekazywanie do systemu nadrzędnego stanu łączników pola, - sterowanie wyłącznikiem pola, - realizacja funkcji telemechaniki, - komunikacja z komputerowym systemem nadzoru (np. EX, SYNDIS) w oparciu o protokół DNP 3.0, bezpośrednio lub poprzez własny koncentrator CZIP-NET, - samokontrola pracy poszczególnych elementów zespołu CZIP, - sporządzanie raportów w wewnętrznej pamięci – odpowiednik rejestratora zdarzeń, - rejestracja przebiegów podczas wybranych stanów sieci, w tym również zakłóceniowych – rejestrator zakłóceń, - sygnalizacja optyczna za pomocą diod świecących umieszczonych na płycie czołowej urządzenia, - sterowanie przekaźnikami programowalnymi, - współpraca z komputerem umożliwiającym wygodną obsługę programową w zakresie zmiany nastaw, programowania sygnalizacji i przekaźników, określania stanów wejść i wyjść, przeglądania zdarzeń, obserwowania wyników pomiarów. Zespoły CZIP przejmują również wszystkie zadania wynikające z potrzeb pola w zakresie centralnego i lokalnego sterowania. Realizowane jest także wiele funkcji pomocniczych, które wynikają bezpośrednio z potrzeb operatorskich oraz wizualizacyjnych urządzenia. Są one różne dla poszczególnych pól. W tablicy 2.1. zestawiono wszystkie zespoły nowej generacji. Na rysunku na wewnętrznej stronie okładki przedstawiono powiązania pomiarowych obwodów wtórnych rozdzielni z zespołami CZIP w poszczególnych polach. Wielkości pomiarowe doprowadzone na zaciski są mierzone bezpośrednio. Inne wielkości są obliczane. Wszystkie kryteria prądowe i napięciowe bazują na wartościach skutecznych tych wielkości, a nie na harmonicznej podstawowej. Spowodowało to duże trudności przy konstruowaniu szybkich algorytmów obliczeniowych, ale pozwoliło na odstrojenie się od wielu niekorzystnych zjawisk - szczególnie w zabezpieczeniu baterii kondensatorów od skutków przeciążeń, czy w zabezpieczeniach zerowoprądowych. 6 Tablica 2.1. Zestawienie zespołów CZIP LP. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Przeznaczenie zespołu – pole Linia odpływowa Linia współpracująca z elektrownią wiatrową Strona SN transformatora 110kV/SN Transformator SN/NN Bateria kondensatorów Pomiar napięcia Łącznik szyn Potrzeby własne – sieć kompensowana Potrzeby własne – uziemienie przez rezystor Potrzeby własne – uziemienie układem równoległym Silnik asynchroniczny wysokiego napięcia Automatyka SZR Strona 110kV transformatora 110kV/SN Miernik stopnia skompensowania prądów doziemnych Nazwa zespołu CZIP-1L CZIP-1E CZIP-1T CZIP-1Y CZIP-1C CZIP-1U CZIP-1S CZIP-1K CZIP-1P CZIP-1X CZIP-1M CZIP-2R CZIP-3H CZIP-4Q Uwagi Użytkownik może samodzielnie określić przeznaczenie zespołu poprzez wymianę oprogramowania. Natomiast zabezpieczenia admitancyjne bazują na wielkościach średnich. Jest to korzystne podczas wykrywania zwarć doziemnych, podczas których obserwuje się bardzo silne odkształcenia krzywej prądu. Zjawisko to spotykane jest szczególnie podczas zwarć przerywanych w liniach napowietrznych lub przy małych prądach ziemnozwarciowych (rzędu kilku czy kilkunastu A) w liniach kablowych. Wszystkie zespoły realizują pomiary i udostępniają je na zewnątrz w formie podawania na wyświetlaczu, do programu MONITOR lub systemu nadrzędnego. Dotyczy to wielkości wejściowych lub wykorzystywanych jako kryterialne. Są one również przeliczane na stronę pierwotną z uwzględnieniem wprowadzonych parametrów przekładników. Dodatkowo te zespoły, gdzie wielkościami wejściowymi są prądy i napięcia (czyli oprócz automatyki SZR i pola pomiaru napięcia) wykonują pomiary mocy czynnej i biernej. Natomiast w zespole dla pola liniowego pomiary zostały bardzo rozbudowane - mierzone są energie (czynne i bierne) i moce piętnastominutowe w kilku strefach czasowych z podziałem na energię dopływającą i odpływającą. Dokładność tych pomiarów jest na tyle dobra, że może służyć do kontroli odbiorców, ale nie może być używana do celów rozliczeniowych. Dla przykładu - błędy pomiaru prądu w zakresie od 0,35 do 50 A oraz pomiaru napięcia w zakresie od 0 do 130 V nie przekraczają wartości 1,5 %. Zespoły CZIP współpracują pomiędzy sobą realizując pewne funkcje logiczne, automatyki i zabezpieczenia ogólnostacyjne, w tym zabezpieczenie szyn zbiorczych i lokalną rezerwę wyłącznikową. W tych celach nie korzysta się z transmisji łączem komputerowym. Cyfrowo przesyłane są natomiast sygnały dyspozytorskie, raporty, wyniki pomiarów i żądane komunikaty. Transmisja do nadrzędnego systemu komputerowego odbywa się szeregowo, asynchronicznie i w obu kierunkach. Pozostawiono dotychczasowa zasadę, że impuls otwierający wyłącznik jest zawsze formowany w zespole danego pola, a jeśli zadziałanie zabezpieczenia ma powodować również otwarcie wyłącznika w innym polu, to informacje o tym przechodzą poprzez zespoły obu pól. Inną przyjętą zasadą jest to, że impulsy na otwarcie wyłącznika przez zabezpieczenia są podtrzymywane tak długo, dopóki nie nastąpi zanik kryterium powodującego jego zadziałanie. Jeśli impuls otwierający pochodzi z innego pola, to jest on podtrzymywany tak długo, dopóki na wejściu do zespołu utrzymuje się stan logiczny o tym informujący, co zresztą jest stosowane w konwencjonalnej telemechanice. Stąd w niektórych zespołach wprowadzono nastawę czasu innych impulsów wyjściowych, która reguluje czas podtrzymania tych sygnałów. Typowym przykładem z tej grupy jest wyłączanie BKR przy 7 działaniu zabezpieczeń w polu SN transformatora 110kV/SN. W dotychczasowych układach analogowych nie ma informacji o zdarzeniu, że taki sygnał wyłączający został odebrany, a wyłącznik nie otworzył się. W przypadku układów CZIP w spisie komunikatów odnotowany zostanie sygnał wejściowy i dodatkowo pobudzona będzie sygnalizacja Up. Ważniejsze powiązania logiczne pomiędzy zespołami poszczególnych pól realizują: 1. Zabezpieczenie szyn zbiorczych ZS umieszczone w CZIP-1T, które działa wykorzystując dotychczasowe prądowo-logiczne kryterium blokowania nadprądowego elementu rozruchowego przez pobudzone zabezpieczenia odpływów. Podejmuje ono wybór miejsca wyłączenia zwarcia w przypadku pracy rozdzielni z zamkniętym łącznikiem szyn, 2. Lokalna rezerwa wyłącznikowa LRW umieszczona w CZIP-1T i CZIP-1S, która otwiera wyłącznik pola zasilającego (lub łącznika szyn) przy braku otwarcia wyłącznika w polu, w którym zadziałało zabezpieczenie, 3. Regulator mocy biernej umieszczony w CZIP-1T realizujący kryterium mocowe, podnapięciowe i nadnapięciowe. Jeśli użytkownik chce je wykorzystać, to w zespole CZIP-1C musi to uwidocznić w nastawach i wykonać połączenie pomiędzy odpowiednimi zaciskami zespołów w polu transformatora 110 kV/SN i BKR. 4. Samoczynne załączanie rezerwy (SZR) w zespole CZIP-2R, operujące na polach transformatorów obu sekcji i łączniku szyn, 5. SCO wypracowujące kryteria w polu pomiaru napięcia CZIP-1U i rozsyłające sygnały do wszystkich pól liniowych. 2.2. PODSTAWOWE CECHY FUNKCJONALNE Podstawowe cechy funkcjonalne zespołów CZIP są następujące: - realizacja pomiarów i kryteriów rozruchowych zespołów CZIP odbywa się w oparciu o obliczone wartości skuteczne poszczególnych wielkości (true RMS), - komunikacja z użytkownikiem odbywa się za pomocą wyświetlacza LCD (2x16 znaków) lub komputerów dołączonych poprzez złącza RS 232 i RS 485. - obsługa urządzeń w zakresie badania ich stanu, odczytu pomiarów, programowania zmiany nastaw itp. jest możliwa z klawiatury lub komputera wyposażonego w program MONITOR pracujący w systemie DOS lub WINDOWS, - dostęp do zmiany nastaw z klawiatury jest zabezpieczony dwustopniowym kodem użytkownika złożonym z odpowiedniej sekwencji naciśnięć dwóch klawiszy. Zmiana nastaw z komputera nie jest zabezpieczona kodem. Producent zaleca obsługę za pomocą komputera, z uwagi na jej prostotę, - sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych i blokady telesterowań (BTS), - przekaźniki programowalne (w różnej ilości, zależnie od typu pola) pozwalające na realizację dodatkowych funkcji oraz zaprogramowanie czasu zamknięcia lub otwarcia zestyków, - rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31 (po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest przez jedną dobę po wyłączeniu zasilania, - rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów zwarciowych w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. 8 Dodatkowo druga generacja zespołów CZIP posiada następujące cechy: - zespoły CZIP-1 mogą być dostosowane programowo do pracy we wszystkich polach rozdzielni SN. Tylko do automatyki SZR i strony 110 kV transformatora 110 kV/SN są zespoły wyspecjalizowane (odpowiednio CZIP-2R i CZIP-3H), - wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS485, - równolegle mogą pracować obydwa łącza RS 232 i RS 485 z możliwością zastosowania światłowodów, - sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków; zachowano możliwość współpracy z konwencjonalnym sterownikiem, - sterowanie odłącznikami z klawiatury urządzenia (opcjonalnie), - standardem są logiczne wejścia programowalne: CZIP-1 (zaciski: 21, 22, 28, 29, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52), CZIP-2R (zaciski:37, 38, 39, 47, 48, 49), CZIP-3H (zaciski: 7, 8, 19, 47, 48, 49). Wymienione wejścia logiczne są programowalne niezależnie od tego, czy są opisane na schematach połączeń zewnętrznych jako dedykowane do realizacji konkretnej funkcji, czy nie. Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49, oraz 51, 52 (jako grupy), są przestrajalne programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (zakres 17V-32V DC). - istnieje możliwość obsługi rozdzielnic w technologii SF6 oraz zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa) lub z telemechaniką klasyczną . Wynika to z możliwości zaprogramowania poziomu napięcia występującego na zaciskach o nr 47-49 i 51-52 na wartość znamionową 24V lub 220V. - prądy wyłączane przez wyłącznik są sumowane w czterech nastawialnych zakresach, - każdy z zespołów może być stosowany w kilku konfiguracjach odłączniki-wyłącznik, - zespoły mogą współpracować z przekładnikami prądowymi o wtórnym prądzie znamionowym wynoszącym 1 lub 5 A. - wszystkie zespoły CZIP-1,-3 współpracujące z wyłącznikiem własnego pola wyposażone są w przekaźniki OW (wyjście zestyku na zacisku 34) i ZW (wyjście zestyku na zacisku 35) o zwiększonej zdolności wyłączeniowej. Mogą one awaryjnie przerwać swoimi stykami obwód OW (ZW) (zasilany napięciem 220V DC i obciążony typową cewką o rezystancji 185 omów) bez ryzyka zniszczenia. Liczba takich operacji jest ograniczona; gwarantowana trwałość wynosi 300 zadziałań. Uwaga: Nadal podstawowe zadanie przerywania obwodu cewek załączającej i wyłączającej spoczywa na stykach wału wyłącznika. - zespoły posiadają dodatkowe wyjście przekaźnikowe do sterowania wyłącznika o zdolności łączeniowej, która nie pozwala na przerwanie obwodu cewki wyłącznika, - wprowadzono funkcję blokady telesterowań (BTS), którą można realizować poprzez dwustanowe wejście programowalne, łącze komunikacyjne RS485, lub za pomocą mikroprzełącznika dźwigienkowego umieszczonego na panelu czołowym, - wszystkie zespoły CZIP udostępniają użytkownikom możliwość wyboru protokołów transmisyjnych dla sprzęgu RS485: CZIP-std. , CZIP-net, DNP-3 (3.0M) lub IEC60870-5-101. Dwa ostatnie są międzynarodowymi standardami przewidzianymi do obsługi szerokiej gamy urządzeń. 2.3. SZCZEGÓLNE WŁAŚCIWOŚCI ZESPOŁÓW CZIP Wśród właściwości szczególnych zespołów CZIP można wyodrębnić: 1. Blokadę kierunkową zabezpieczeń nadprądowych w CZIP-1L i CZIP-1E oraz kryterium mocy zwrotnej w CZIP-1L, CZIP-1E oraz CZIP-1T. 2. Blokadę napięciową automatyki SPZ oraz innych załączeń w CZIP-1L i CZIP-1E. 3. Wprowadzenie zmian wybranej charakterystyki (przez zmianę nastawy prądowej i wydłużenie czasu) zabezpieczenia nadprądowego po operacyjnym załączeniu linii 9 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 2.4. w zespole CZIP-1L, CZIP-1E oraz CZIP-1S. Ma to na celu zapobieżenie niepotrzebnemu działaniu zabezpieczenia w niektórych sytuacjach (np. przy załączaniu linii o dużej liczbie słabo obciążonych transformatorów SN/nn). Zastosowanie kilku kryteriów admitancyjnych w zespołach CZIP-1L i CZIP-1E dla zabezpieczenia ziemnozwarciowego, a pominięcie tradycyjnego kryterium kierunkowego opartego na pomiarze kąta. W razie potrzeby można uaktywnić kryterium konduktancyjne kierunkowe. Zastosowanie dodatkowego kryterium konduktancyjnego w zespole CZIP-1S dla pola łącznika szyn (obok dotychczasowego nadprądowego wykorzystywanego tylko w sieci uziemionej przez rezystor). Możliwość wybierania w rozdzielni miejsca działania kryterium nadnapięciowego, które jest dostępne w polach: transformatora 110 kV/SN, BKR i pomiaru napięcia. Wewnętrzny zegar w CZIP-1C z możliwością wyboru pięciu stref czasowych jego załączenia w ciągu doby i nie załączania baterii do wyboru w soboty i niedziele. Wybór kryteriów uruchamiania sygnalizacji doziemienia w CZIP-1U i uruchamiania automatyki wymuszania składowej czynnej w CZIP-1K. Kontrolę ciągłości obwodów napięciowych wykonywaną przez zespół CZIP-1U wykorzystującą zasadę, że geometryczna suma napięć fazowych równa się potrójnej wartości składowej zerowej. Kryterium oznaczone jest jako deltaU, a nastawiana jest dopuszczalna różnica składowej zerowej doprowadzonej na zaciski zespołu z filtru składowej zerowej w relacji do obliczonej na podstawie mierzonych napięć fazowych. Kontrolę skuteczności automatyki AWSCz w CZIP-1K. Kontrolę rezystancji rezystora pierwotnego w zespołach pola potrzeb własnych CZIP- 1P, i CZIP-1X oraz kontrolę dławika w zespole CZIP-1X. Znacznie zmniejszono (aż do 2 V) napięciowy próg rozruchowy zabezpieczeń od skutków zwarć doziemnych, co okazało się bardzo korzystne dla zabezpieczania linii w sieciach z punktem zerowym uziemionym przez rezystor w gruntach o dużej rezystywności. Blokadę przyjęcia zewnętrznego sygnału na zamknięcie wyłącznika na 5 s po każdym jego otwarciu. W zespole CZIP-2R dla automatyki SZR zastosowano funkcje umożliwiające jego zastosowanie w różnych warunkach, m.in. w miejsce dotychczas eksploatowanych zespołów analogowych. Ponadto zespół CZIP-2R umożliwia realizację cykli powrotnych. W zespole CZIP-1Y zastosowano zabezpieczenie nadprądowe zależne, które udostępnia 3 charakterystyki prądowo-czasowe zależne o różnym stopniu nachylenia. W zespole CZIP-1M stan cieplny silnika asynchronicznego, realizujący zabezpieczenie od skutków przeciążeń, odwzorowywany jest za pomocą wybranego modelu matematycznego (wykładniczego lub odwrotnie kwadratowego). Zespoły CZIP-1L i CZIP-1U mogą pełnić funkcję rejestratora jakości energii. OPIS KONSTRUKCJI Systemowi CZIP nadano konstrukcję modułową. Całość obwodów jest realizowana na pięciu modułach, montowanych w gniazdach obudowy: 1. Moduł przekładników (wejść pomiarowych), 2. Moduł optoizolowanych wejść dwustanowych, 3. Moduł wyjść przekaźnikowych, 4. Moduł zasilacza impulsowego, 5. Moduł komputerowy (płyta główna) – funkcje pomiarowe, obliczeniowe i logiczne. Ze względu na sposób montażu (zatablicowy lub natablicowy) przewidziane są dwie wersje obudowy. Wymiary i dane montażowe dla obu wersji pokazano na załączonym rysunku. Niewielkie wymiary obudowy pozwalają na umieszczanie zespołów praktycznie we wszystkich spotykanych rodzajach celek rozdzielni SN. 10 2.5. DANE TECHNICZNE Obwody wejściowe fazowe prądowe Prąd znamionowy In Zakres pomiarowy Błąd pomiaru w zakresach: Pobór mocy przy I=In Częstotliwość znamionowa fn Obciążalność trwała Wytrzymałość cieplna jednosekundowa Wytrzymałość dynamiczna 5 A lub 1A 0 ÷ 192 A 0,05 ÷ 0,35 A <10 % 0,35 ÷ 50 A <1,5 % 50 ÷ 192 A <10 % <0,5 VA 50 Hz 3 * In 100 * In 250 * In Obwody wejściowe fazowe napięciowe Napięcie znamionowe Un Zakres pomiarowy Błąd pomiaru w zakresie pomiarowym Pobór mocy przy U=Un Częstotliwość znamionowa fn Wytrzymałość napięciowa długotrwała* 100 V 0 ÷ 130 V <1,5 % <0,4 VA 50 Hz 1,4 * Un Obwód wejściowy składowej zerowej prądu Prąd znamionowy Ion Zakres pomiarowy Błąd pomiaru w zakresach: 3 – 20 mA 20 mA – 3,5 A 3,5 – 6 A Pobór mocy przy I=Ion Częstotliwość znamionowa fn Obciążalność trwała Wytrzymałość cieplna jednosekundowa Wytrzymałość dynamiczna Obwód wejściowy składowej zerowej napięcia Napięcie znamionowe Uon Zakres pomiarowy Błąd pomiaru w zakresie pomiarowym Pobór mocy przy U=Uon Częstotliwość znamionowa fn Wytrzymałość napięciowa długotrwała* * obwody zabezpieczone warystorami Obwody wejściowe dwustanowe Obwody telemechaniki: - napięcie wejściowe znamionowe (przestrajane programowo) - zakres napięcia wejściowego - pobór prądu przy 24 V lub 220V Pozostałe obwody: - napięcie wejściowe - pobór prądu przy 220 V 0,5 A 0÷5A <10 % <1,5 % <10 % <0,1 VA 50 Hz 2 * Ion 100 * Ion 250 * Ion 100 V 0 ÷ 130 V <1,5 % <0,4 VA 50 Hz 1,4 * Uon 24 V lub 220 V 17 ÷ 32 V lub 88 ÷ 253V <3 mA 88 ÷ 253 V < 3 mA 11 Obwody wyjściowe przekaźnikowe sygnalizacyjne Napięcie znamionowe Obciążalność trwała Otwieranie obwodu indukcyjnego: 220 V DC, L/R= 40 ms 220 V AC, cos φ=0,4 220 V 5A 0,1 A 2A Obwody podstawowe współpracy z wyłącznikiem Wyjścia OW (zacisk 34) i ZW(zacisk 35): Napięcie znamionowe Obciążalność trwała Otwieranie obwodu indukcyjnego: 220 V DC, L/R= 40 ms Czas trwania impulsu wyłączającego Czas trwania impulsu załączającego Maksymalny czas zbrojenia napędu wyłącznika 220 V 8A 1.2 A/300 cykli min 0,1 s 0,2 ÷ 1 s 5 ÷ 30 s Bezwzględna dokładność opóźnień czasowych Wejściowych sygnałów logicznych, stanu wyłącznika oraz RN Wejściowych sygnałów logicznych pozostałych Wejściowych sygnałów analogowych <10 ms <20 ms 25 ÷ 35 ms Wyjaśnienie: podane wyżej wartości wynikają z filtracji lub obliczania sygnału wejściowego. Nastawiana wartość opóźnienia zadziałania zabezpieczeń zawiera te wartości (nie trzeba ich doliczać). Zasilanie Napięcie zasilające znamionowe Dopuszczalny zakres zmian napięcia zasilającego Pobór mocy przy 220 V 220V DC, lub 24V DC 88 ÷ 253 V DC, lub16-48V DC <15 W Wytrzymałość elektryczna izolacji Dla obwodów wejściowych: - napięcie sinusoidalne - napięcie udarowe Styki przekaźników - napięcie sinusoidalne Zasilacz wejście/wyjście - napięcie sinusoidalne 2 kV/60 s /0,5 kVA 5 kV/ 1,2/50 μs /0,5 J 1 kV/60 s /0,5 kVA 2,5 kV/60 s /0,5 kVA Odporność na zakłócenia zewnętrzne Sygnał zakłócający 2,5 kV/1 MHz/400 ud/s Warunki środowiskowe Temperatura otoczenia -5 oC ÷ +40 oC Temperatura przechowywania -25 oC ÷ +70 oC Ciśnienie atmosferyczne >800 hPa Wilgotność względna - brak kondensacji lub tworzenia się szronu i lodu wewnątrz obudowy Wymiary zewnętrzne i masa Wysokość x szerokość x głębokość Masa Stopień ochrony obudowy 306 x 175 x 220 mm 7 kg IP 40 Zgodność z normami : PN-EN 60255-5; PN-EN 60259; PN-EN 60255-25; PN-EN 60255-26 12 2.6. DANE MONTAŻOWE Montaż mechaniczny - wykonanie natablicowe - wykonanie zatablicowe przygotowanie pod mocowanie (otworowanie) 13 3. 3.1. CZIP-1L - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA LINII ŚREDNIEGO NAPIĘCIA PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1L jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola linii średniego napięcia (napowietrznej lub kablowej) w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji i współpracy z automatykami stacyjnymi. Obsługiwana linia może pracować w sieci o punkcie neutralnym izolowanym, uziemionym przez dławik lub rezystor oraz układem równoległym. Linia może również współpracować z elektrownią lokalną, ze względu na wyposażenie zabezpieczeń od skutków zwarć międzyfazowych w blokady kierunkowe. 3.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne od skutków zwarć międzyfazowych. Rodzaj charakterystyki (jednostopniowa, dwustopniowa lub łamana) jest kształtowane poprzez odpowiedni dobór nastaw. Poszczególne odcinki charakterystyki odpowiadają zabezpieczeniu zwłocznemu (I>) lub zwarciowemu (I>>). Charakterystyka operacyjna – powoduje zmiany nastaw prądowych i czasowych zabezpieczeń od skutków zwarć międzyfazowych na nastawiony czas aktywności po podaniu operacyjnego sygnału na zamknięcie wyłącznika. Powinna być uaktywniana tylko w przypadkach, gdy występują trudności z załączeniem linii pod obciążenie (zjawisko tzw. odbijania wyłącznika). Blokady kierunkowe zabezpieczeń – nadprądowego zwłocznego I> (Rkz), nadprądowego zwarciowego I>> (Rkb) oraz członu do współpracy z zabezpieczeniem szyn zbiorczych (RkZS). Blokada kierunkowa działa w przypadku, gdy moc dopływa do szyn zbiorczych stacji od strony elektrowni lokalnej. Kierunek blokady (kierB) jest określany przez znak mocy (dodatni lub ujemny). Zabezpieczenie mocy zwrotnej – pozwala uniknąć zbędnych przepływów mocy i niezamierzonego łączenia róznych sekcji szyn zbiorczych, gdy odbiorca ma dołączoną do swojej rozdzielni więcej niż jedną linię SN i doprowadza do pracy równoległej transformatorów 110kV/SN. Blokada zabezpieczenia szyn – uruchamiana po przekroczeniu nastawy prądu IZS>>. Zabezpieczenia ziemnozwarciowe wg kryteriów do wyboru spośród nadprądowego (do wyboru charakterystyka niezależna i zależna) i admitancyjnych. Do tej grupy należy również kryterium porównawczo – admitancyjne RYYo, szczególnie przydatne dla zabezpieczenia linii od skutków doziemień wysokooporowych. Przy wybraniu tego kryterium do zespołu musi być wprowadzona informacja o załączeniu automatyki wymuszania składowej czynnej prądu ziemnozwarciowego AWSCz.. Wartość prądu AWSCz dla kryterium RYYo jest określana nastawą - zakres wynosi od 10 do 100 A. Łącznie do wyboru jest kilkanaście kombinacji zabezpieczeń admitancyjnych. Zabezpieczenie wyposażono we wspólne wejście dla filtrów typu Ferrantiego i Holmgreena. Automatyka SPZ - maksymalnie 3-krotna z wyborem czasu wyłączenia i przerw w poszczególnych cyklach. Możliwe jest zewnętrzne odstawienie tej automatyki. Automatyka SPZ jest blokowana po załączeniu operacyjnym. Może być również blokowana przy zadziałaniu zabezpieczenia nadprądowego zwarciowego lub napięciowo. Współpraca z automatyką SCO (dwa stopnie) oraz SPZ/SCO. Współpraca z automatykami stacyjnymi – rozruch lokalnej rezerwy wyłącznikowej (LRW) wydzielonym wyjściem stykowym. 14 Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedynczy system szyn zbiorczych: - odłącznik, - odłączniko-uziemnik, - rozdzielnica D17-P, - dwa odłączniki i dwa uziemniki b) podwójny system szyn zbiorczych: - dwa odłączniki, - odłączniko-uziemnik i odłącznik. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (8 przekaźników) pozwalające na realizację dodatkowych funkcji oraz zaprogramowanie czasu zamknięcia lub otwarcia styków. Wejścia programowalne (zaciski:21, 22, 28, 29, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49, 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako cała grupa). Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49, 51, 52. Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia 47, 48, 49, 51, 52. Pomiary napięć, prądów, współczynnika mocy tgϕ oraz mocy czynnych, biernych i wybranych energii łącznie z podziałem na strefy czasowe oraz admitancji, konduktancji i susceptancji gałęzi doziemieniowej (przy spełnieniu warunku Uo>Uon) na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31 (po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS485. 3.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne prąd rozruchowy I> czas tz opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,05 ÷ 24 s 0,965 15 Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe prąd rozruchowy I>> czas tb opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu Charakterystyka operacyjna przyrost prądu dI> po operacyjnym zamknięciu wyłącznika przyrost prądu dI>> po operacyjnym zamknięciu wyłącznika czas dodatkowy tz (dtz) po załączeniu operacyjnym czas dodatkowy tb (dtb) po załączeniu operacyjnym czas aktywności ta charakterystyki operacyjnej 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 24 s 0,980 0 ÷ 40 A 0 ÷ 40 A 0 ÷ 24 s -0,5 ÷ 20 s 0 ÷ 30 s Zabezpieczenie mocy zwrotnej prąd rozruchowy przetężeniowy Ik czas tk opóźnienia zadzialania współczynnik powrotu 0,1 ÷ 50 A 0,05 ÷ 24 s 0,965 Blokada zabezpieczenia szyn prąd rozruchowy blokady zabezpieczenia szyn IZS>> współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,980 Zabezpieczenia ziemnozwarciowe Zabezpieczenie zerowoprądowe (charakterystyka niezależna) prąd rozruchowy Io> czas opóźnienia zadziałania tEI współczynnik powrotu 0,05 ÷ 5 A 0,05 ÷ 5 s 0,949 Zabezpieczenie admitancyjne oraz porównawczo-admitancyjne admitancja rozruchowa Yo 0,5 ÷ 50 mS współczynnik powrotu 0,949 próg rozruchowy napięcia Uo 2 ÷ 100 V współczynnik powrotu napięcia Uo 0,898 czas opóźnienia zadziałania tEU 0,05 ÷ 5 s czas przerwy między I a II krokiem kryterium RYYo 0,8 s Zabezpieczenie konduktancyjne (kierunkowe i bezkierunkowe) konduktancja rozruchowa Go 0,5 ÷ 5 mS współczynnik powrotu 0,949 próg rozruchowy napięcia Uo 2 ÷ 100 V współczynnik powrotu napięcia Uo 0,898 czas opóźnienia zadziałania tEU 0,05 ÷ 5 s kąt korekcji fazy prądu Io względem Uo -90 ÷ +90 stopni Zabezpieczenie susceptancyjne kierunkowe susceptancja rozruchowa Bo współczynnik powrotu próg rozruchowy napięcia Uo współczynnik powrotu napięcia Uo czas opóźnienia zadziałania tEU kąt korekcji fazy prądu Io względem Uo 16 0,5 ÷ 5 mS 0,949 2 ÷ 100 V 0,900 0,05 ÷ 5 s -90 ÷ +90 stopni 3.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1L Nr zacisku 1–6 7–8 9 – 12 13 – 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28,29 30 31 32 – 33 34 35 36 37 38 39 40,43 41 42 44 45 46 47,48,49 50 51,52 53 54 55 56 – 57 56 – 58 59 – 60 61 – 62 63 – 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) Wejścia prądów fazowych Wejście prądu składowej zerowej z filtru Holmgreena lub Ferrantiego Wejścia napięć fazowych Wejście napięcia składowej zerowej z filtru składowej zerowej napięcia Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 1*OS zamkn. 2.OU na szyny 3.OS1 na szyny 4.OU1 zamkn. 5.WZ wsunięty 1.OS otwarty 2.OU otwarty 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otw. 5.WZ wysunięty 1.UZ otwarty 2.OU ziemia 3.OS2 na szyny 4.OU1 uziem. 5.UZ uziem: test 1.UZ uziem. 2.Wolny 3.OL-UZ uziem. 4.OS2 zamkn. 5.Klapa KBS Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 1.OL otwarty 2.Progr. PR21 3.OL-UZ otwarte 4.OS2 otw. 5.Klapa KBW 1.OL zamkn. 2.Progr. PR22 3.OL-UZ na linię 4.Wolny 5.Klapa KBP Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty Wejście stanu napędu wyłącznika Wejście zewnętrznej blokady automatyki SPZ Wejście przełączenia zabezpieczeń ziemnozwarciowych „na sygnał” Wejścia logiczne programowalne PR28, PR29 Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika Wyjście zamykania wyłącznika Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 37 - 39 Wejście I stopnia automatyki SCO – programowalne PR37 Wejście II stopnia automatyki SCO – programowalne PR38 Wejście automatyki SPZ/SCO – programowalne PR39 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria Wyjście sygnalizacji ogólnej Up Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 - 49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 - 52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 54 – 55 (ZS+LRW) Wyjście blokady zabezpieczenia szyn zbiorczych ZS Wyjście uruchamiania lokalnej rezerwy wyłącznikowej LRW Wyjście programowalne P1 Wyjście programowalne P2 Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 Wyjście programowalne P5 Wyjście programowalne P6 Wyjście programowalne P7 Wyjście programowalne P8 Wejście stanu automatyki AWSCz Zasilanie napięciem pomocniczym Zacisk uziemiający 6.OS na szyny 6.OS-UZ otw. 6.UZ uziem. 6.OL-UL uzie. 6.OL-UL otw. 6.OL-UL linia 17 3.5. 18 SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 19 20 21 22 23 4. 4.1. CZIP-1E - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA LINII ŚREDNIEGO NAPIĘCIA WSPÓŁPRACUJĄCEJ Z ELEKTROWNIĄ WIATROWĄ PRZEZNACZENIE Przedmiotem niniejszej instrukcji jest zespół CZIP-1E - przeznaczony do kompleksowej obsługi pola linii średniego napięcia (napowietrznej lub kablowej) współpracującej z elektrownią wiatrową, w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. Linia może być połączona z jedną lub kilkoma elektrowniami wiatrowymi oraz obciążana odbiorami. Zespół jest dostosowany do współpracy z zewnętrzną (stacyjną) automatyką SCO lub korzysta z własnych kryteriów częstotliwościowych. Obsługiwana linia może pracować w sieci o punkcie neutralnym izolowanym, uziemionym przez dławik lub rezystor jak również układem równoległym. 4.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne od skutków zwarć międzyfazowych. Rodzaj charakterystyki (jednostopniowa, dwustopniowa lub łamana) jest kształtowany poprzez odpowiedni dobór nastaw. Poszczególne odcinki charakterystyki odpowiadają zabezpieczeniu zwłocznemu (I>) lub zwarciowemu (I>>). Charakterystyka operacyjna – powoduje zmiany nastaw prądowych i czasowych zabezpieczeń od skutków zwarć międzyfazowych na nastawiony czas aktywności po podaniu operacyjnego sygnału na zamknięcie wyłącznika. Powinna być uaktywniana tylko w przypadkach, gdy występują trudności z załączeniem linii pod obciążenie (zjawisko tzw. odbijania wyłącznika). Blokady kierunkowe zabezpieczeń – nadprądowego zwłocznego I> (Rkz), nadprądowego zwarciowego I>> (Rkb) oraz członu do współpracy z zabezpieczeniem szyn zbiorczych (RkZS). Blokada kierunkowa działa w przypadku, gdy moc dopływa do szyn zbiorczych stacji od strony elektrowni lokalnej. Kierunek blokady (kierB) jest określany przez znak mocy (dodatni lub ujemny) Zabezpieczenie mocy zwrotnej – pozwala uniknąć zbędnych przepływów mocy i niezamierzonego łączenia róznych sekcji szyn zbiorczych, gdy odbiorca ma dołączoną do swojej rozdzielni więcej niż jedną linię SN i doprowadza do pracy równoległej transformatorów 110kV/SN. Blokada zabezpieczenia szyn – uruchamiana po przekroczeniu nastawy prądu IZS>>. Zabezpieczenia ziemnozwarciowe wg. kryteriów do wyboru spośród nadprądowego (do wyboru charakterystyka niezależna i zależna) i admitancyjnych (13 kombinacji). Do tej grupy należy również kryterium porównawczo – admitancyjne RYYo, szczególnie przydatne dla zabezpieczenia linii od skutków doziemień wysokooporowych. Przy wybraniu tego kryterium do zespołu musi być wprowadzona informacja o załączeniu automatyki wymuszania składowej czynnej prądu ziemnozwarciowego AWSCz.. Wartość prądu AWSCz dla kryterium RYYo jest określana nastawą - zakres wynosi od 10 do 100 A. Znacznie zmniejszony (aż do 2 V) napięciowy próg rozruchowy zabezpieczeń admitancyjnych jest bardzo korzystny dla zabezpieczania linii w sieciach z punktem zerowym uziemionym przez rezystor w gruntach o dużej rezystywności. Zabezpieczenie wyposażono we wspólne wejście dla filtrów typu Ferrantiego i Holmgreena. 24 Zabezpieczenie nadnapięciowe, które może być odstawione, lub działać: na sygnalizację uszkodzenia pola (UP), wyłączenie lub pobudzenie automatyki SPZ. Zabezpieczenie podnapięciowe od skutków obniżenia i zaniku napięcia, które może być odstawione, lub działać: na sygnalizację UP, wyłączenie lub pobudzenie automatyki SPZ. Automatyka SPZ - maksymalnie 3-krotna z wyborem czasu wyłączenia i przerw w poszczególnych cyklach. Możliwe jest zewnętrzne odstawienie tej automatyki. Automatyka SPZ jest blokowana po załączeniu operacyjnym. Może być również blokowana przy zadziałaniu zabezpieczenia nadprądowego zwarciowego lub napięciowo. Zabezpieczenie od pracy wyspowej i SCO korzystające z kryteriów pod- i nadczęstotliwościowych oraz kryterium df/dt, szczególnie przydatne dla linii współpracujących z elektrowniami wiatrowymi. Dla prawidłowego wykorzystania większości funkcji zespołu należy w tym przypadku umieszczać przekładniki napięciowe w polu liniowym za wyłącznikiem oraz odstawić automatykę SPZ/SCO. Możliwe jest wykorzystanie zabezpieczenia jako indywidualnego SCO dla danego pola przy zasilaniu obwodów napięciowych z pola pomiaru napięcia i uruchomionej wówczas automatyce SPZ/SCO. Typowe rozwiązanie stanowi współpraca z automatyką SCO przy wykorzystaniu sygnałów ogólnych SCOI i SCOII z pola pomiaru napięcia. Współpraca z automatykami stacyjnymi – rozruch lokalnej rezerwy wyłącznikowej (LRW) wydzielonym wyjściem stykowym. Współpraca z przekładnikami prądowymi o wtórnym prądzie znamionowym 1A lub 5 A. Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedynczy system szyn zbiorczych: odłącznik, odłączniko-uziemnik, rozdzielnica D17-P, dwa odłączniki i dwa uziemniki b) podwójny system szyn zbiorczych: dwa odłączniki, odłączniko-uziemnik i odłącznik. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Dodatkowe (rezerwowe) wyjście przekaźnikowe do sterowania wyłącznika. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (8 przekaźników) - realizacja dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (zaciski:21, 22, 28, 29, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 253V DC. Wejścia 47, 48, 49, 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako cała grupa). Wymienione wejścia logiczne są programowalne niezależnie od tego, czy są opisane na schematach połączeń zewnętrznych jako dedykowane do realizacji konkretnej funkcji, czy nie. Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49, 51, 52. Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia 47, 48, 49, 51, 52. Pomiary napięć, prądów, współczynnika mocy tgϕ oraz mocy czynnych, biernych i wybranych energii łącznie z podziałem na strefy czasowe oraz admitancji, konduktancji i susceptancji gałęzi doziemieniowej (przy spełnieniu warunku Uo>Uon) na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31 (po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. 25 Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s, z możliwością rozszerzenia na życzenie do 40,96 sekund, z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze jest rejestrowanych 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Samokontrola pracy poszczególnych elementów zespołu. Wymiana oprogramowania (upgrade dla danego pola lub zmiana przeznaczenia zespołu w ramach grupy CZIP-1) poprzez łącza komunikacyjne RS-232C lub RS 485. Komunikacja z użytkownikiem odbywa się za pomocą wyświetlacza LCD (2x16 znaków) lub komputerów dołączonych poprzez złącza RS 232 i RS 485. Dostęp do zmiany nastaw z klawiatury jest zabezpieczony dwustopniowym kodem użytkownika złożonym z odpowiedniej sekwencji naciśnięć dwóch klawiszy. Zmiana nastaw z komputera nie jest zabezpieczona kodem. Producent zaleca obsługę za pomocą komputera, z uwagi na jej prostotę. 4.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne prąd rozruchowy I> czas tz opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,05 ÷ 24 s 0,965 Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe prąd rozruchowy I>> czas tb opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 24 s 0,98 Charakterystyka operacyjna przyrost prądu dI> po operacyjnym zamknięciu wyłącznika przyrost prądu dI>> po operacyjnym zamknięciu wyłącznika czas dodatkowy tz (dtz) po załączeniu operacyjnym czas dodatkowy tb (dtb) po załączeniu operacyjnym czas aktywności ta charakterystyki operacyjnej 0 ÷ 40 A 0 ÷ 40 A 0 ÷ 24 s -0,5 ÷ 20 s 0 ÷ 30 s Zabezpieczenie mocy zwrotnej prąd rozruchowy przetężeniowy Ik czas tk opóźnienia zadzialania współczynnik powrotu 0,1 ÷ 50 A 0,05 ÷ 24 s 0,965 Blokada zabezpieczenia szyn prąd rozruchowy blokady zabezpieczenia szyn IZS>> współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,98 26 Zabezpieczenia ziemnozwarciowe Zabezpieczenie zerowoprądowe (charakterystyka niezależna) prąd rozruchowy Io> czas opóźnienia zadziałania tEI współczynnik powrotu 0,05 ÷ 5 A 0,05 ÷ 5 s 0,949 Zabezpieczenie admitancyjne oraz porównawczo-admitancyjne admitancja rozruchowa Yo 0,5 ÷ 50 mS współczynnik powrotu 0,949 próg rozruchowy napięcia Uo 2 ÷ 100 V współczynnik powrotu napięcia Uo 0,898 czas opóźnienia zadziałania tEU 0,05 ÷ 5 s czas przerwy między I a II krokiem kryterium RYYo 0,8 s Zabezpieczenie konduktancyjne (kierunkowe i bezkierunkowe) konduktancja rozruchowa Go 0,5 ÷ 5 mS współczynnik powrotu 0,949 próg rozruchowy napięcia Uo 2 ÷ 100 V współczynnik powrotu napięcia Uo 0,898 czas opóźnienia zadziałania tEU 0,05 ÷ 5 s kąt korekcji fazy prądu Io względem Uo -90 ÷ +90 stopni Zabezpieczenie susceptancyjne kierunkowe susceptancja rozruchowa Bo współczynnik powrotu próg rozruchowy napięcia Uo współczynnik powrotu napięcia Uo czas opóźnienia zadziałania tEU kąt korekcji fazy prądu Io względem Uo 0,5 ÷ 5 mS 0,949 2 ÷ 100 V 0,90 0,05 ÷ 5 s -90 ÷ +90 stopni Zabezpieczenie od pracy wyspowej i SCO dynamika zmian częstotliowości zwłoka czasowa zabezpieczeń częstotliowściowych częstotliwość graniczna dolna częstotliwość graniczna górna blokada df/dt podczas rozruchu Uo> Wymagana liczba faz potwierdzających rozruch Częstotliwość rozruchu SPZ/SCO Zwłoka czasowa SPZ/SCO 0,1 ÷ 25 Hz/s 0,01 ÷ 10 s 45 ÷ 50 Hz 50 ÷ 55 Hz tak, nie 1-3 46-50 Hz 1-90 min Zabezpieczenie nadnapięciowe napięcie rozruchowe przewodowe U> czas tU> opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 40 ÷ 130 V 0,05 ÷ 12 s 0,941 ÷ 0,985 Zabezpieczenie podnapięciowe napięcie rozruchowe przewodowe U< czas tU< opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 20 ÷ 110 V 0,05 ÷ 12 s 1,047 27 4.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1E Nr zacisku 1–6 7–8 9 – 12 13 – 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28,29 30 31 32 – 33 34 35 36 37 38 39 40,43 41 42 44 45 46 47,48,49 50 51,52 53 54 55 56 – 57 56 – 58 59 – 60 61 – 62 63 – 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 28 Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) Wejścia prądów fazowych Wejście prądu składowej zerowej z filtru Holmgreena lub Ferrantiego Wejścia napięć fazowych Wejście napięcia składowej zerowej z filtru składowej zerowej napięcia Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 1*OS zamkn. 2.OU na szyny 3.OS1 na szyny 4.OU1 zamkn. 5.WZ wsunięty 1.OS otwarty 2.OU otwarty 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otw. 5.WZ wysunięty 1.UZ otwarty 2.OU ziemia 3.OS2 na szyny 4.OU1 uziem. 5.UZ uziem: test 1.UZ uziem. 2.Wolny 3.OL-UZ uziem. 4.OS2 zamkn. 5.Klapa KBS Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 1.OL otwarty 2.Progr. PR21 3.OL-UZ otwarte 4.OS2 otw. 5.Klapa KBW 1.OL zamkn. 2.Progr. PR22 3.OL-UZ na linię 4.Wolny 5.Klapa KBP Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty Wejście stanu napędu wyłącznika Wejście zewnętrznej blokady automatyki SPZ Wejście przełączenia zabezpieczeń ziemnozwarciowych „na sygnał” Wejścia logiczne programowalne PR28, PR29 Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika Wyjście zamykania wyłącznika Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 37 - 39 Wejście I stopnia automatyki SCO – programowalne PR37 Wejście II stopnia automatyki SCO – programowalne PR38 Wejście automatyki SPZ/SCO – programowalne PR39 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria Wyjście sygnalizacji ogólnej Up Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 - 49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 - 52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 54 – 55 (ZS+LRW) Wyjście blokady zabezpieczenia szyn zbiorczych ZS Wyjście uruchamiania lokalnej rezerwy wyłącznikowej LRW Wyjście programowalne P1 Wyjście programowalne P2 Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 Wyjście programowalne P5 Wyjście programowalne P6 Wyjście programowalne P7 Wyjście programowalne P8 Wejście stanu automatyki AWSCz Zasilanie napięciem pomocniczym Zacisk uziemiający 6.OS na szyny 6.OS-UZ otw. 6.UZ uziem. 6.OL-UL uzie. 6.OL-UL otw. 6.OL-UL linia 4.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 29 30 31 32 33 5. 5.1. CZIP-1T - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA STRONY SN TRANSFORMATORA 110kV/SN PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1T jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola strony SN transformatora 110 kV/SN w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. Obsługiwany transformator może pracować w sieci o punkcie neutralnym izolowanym, uziemionym przez dławik lub rezystor. Nadaje się również do rozdzielni SN, z których wychodzą linie SN współpracujące z elektrowniami lokalnymi. Zespół CZIP-1T posiada regulator mocy biernej, który może sterować baterią kondensatorów zasilanej sekcji rozdzielni. 5.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe od przeciążeń z możliwością odstawienia, działania na sygnał lub wyłączenie. Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne od skutków zwarć międzyfazowych. Zabezpieczenie stanowi przede wszystkim rezerwę dla zabezpieczeń pól odpływowych i zabezpieczenia szyn zbiorczych. W celu lepszego odróżnienia zwarć od przeciążeń wprowadzono możliwość wyboru blokady podnapięciowej U<, która przy prądzie w granicach pomiędzy Ip a I> działa z czasem tz (brak blokady podnapięciowej), lub z czasem tpz (jeśli wystąpiła blokada podnapięciowa). Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe od skutków zwarć międzyfazowych. Zabezpieczenie mocy zwrotnej – otwarcie wyłącznika w przypadku przepływu mocy w kierunku do szyn 110 kV przy przekroczonej nastawie prądowej. Zabezpieczenie jest blokowane, gdy znak mocy czynnej nie jest zgodny z nastawą KierB (do wyboru: dodatni lub ujemny. Zabezpieczenie powinno być odstawione, jeśli rozdzielnia SN nie współpracuje z elektrownią lokalną. Zabezpieczenie szyn zbiorczych - posiadające wydzieloną nastawę prądową i dwie nastawy czasowe. Po pierwszej z nich, w zależności od miejsca zwarcia, następuje otwarcie wyłącznika w polu sprzęgła lub w polu własnym, a po upływie drugiej – tylko w przypadku braku otwarcia wyłącznika w polu łącznika szyn, otwarcie wyłącznika pola własnego. Zabezpieczenie ziemnozwarciowe - wykrywające doziemienie pomiędzy transformatorem a szynami rozdzielni, z możliwością odstawienia, działania na sygnał lub wyłączenie, przeznaczone tylko dla sieci uziemionej przez rezystor lub układem równoległym. Zabezpieczenie nadnapięciowe - od skutków wzrostu napięcia, które może być odstawiane, działać na sygnał lub wyłączenie. Układ lokalnej rezerwy wyłącznikowej LRW, który powoduje otwarcie wyłącznika SN transformatora, jeżeli po zadziałaniu zabezpieczenia odpływu nie nastąpi otwarcie jego wyłącznika. Regulator mocy biernej z kryterium mocowym i napięciowym sterujący poprzez wydzielony zestyk za pośrednictwem zespołu dla pola BKR (CZIP-1C) wyłącznikiem tego pola. Współpraca z automatyką SZR – załączanie i wyłączanie pola z SZR, blokowanie SZR przy zadziałaniu ZS i LRW oraz (w zależności od nastawy) – zadziałaniu zabezpieczenia nadprądowego zwłocznego. 34 Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedyńczy system szyn zbiorczych: - odłącznik, - odłączniko-uziemnik, - rozdzielnica D17-P, b) podwójny system szyn zbiorczych: - dwa odłączniki, - odłączniko-uziemnik i odłącznik. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (5 przekaźników) pozwalające na realizację dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (zaciski: 21, 22, 28, 29, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49, 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako cała grupa). Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49, 51, 52. Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia 47, 48, 49, 51, 52. Pomiary napięć, prądów, współczynnika mocy tgϕ, mocy czynnych, biernych i wybranych energii (w 4 strefach czasowych) oraz czynnych i biernych mocy strat w transformatorze (1-sekundowych) na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31(po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS485. 5.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Zabezpieczenie nadprądowe od przeciążeń Prąd rozruchowy Ip Czas tp opóźnienia zadziałania Współczynnik powrotu 0,3 ÷ 20 A 0,05 ÷ 600 s 0,961 35 Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne prąd rozruchowy I> 0,3 ÷ 50 A czas tz opóźnienia zadziałania 0,05 ÷ 24 s współczynnik powrotu 0,980 Blokada podnapięciowa zabezpieczenia nadprądowego zwłocznego nastawa: dobór zabezpieczeń tak; nie napięcie rozruchowe U< 20 ÷ 110 V opóźnienie czasowe tpz zabezpieczenia od przeciążeń 0,1 ÷ 24 s współczynnik powrotu 1,051 Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe prąd rozruchowy I>> czas tb opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 6 s 0,980 Zabezpieczenie mocy zwrotnej prąd rozruchowy przetężeniowy Ik czas tk opóźnienia zadzialania współczynnik powrotu 0,1 ÷ 50 A 0,1 ÷ 24 s 0,969 Zabezpieczenie szyn zbiorczych charakterystyka: dwustopniowa prąd rozruchowy IZS>> czas opóźnienia zadziałania I (t1ZS) i II (t2ZS) stopnia współczynnik powrotu 0,9 ÷ 100 A 0,1 ÷ 6 s 0,972 Zabezpieczenie ziemnozwarciowe prąd rozruchowy Io> czas tEI opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,1 ÷ 5 A 0,05 ÷ 12 s 0,949 Zabezpieczenie nadnapięciowe napięcie rozruchowe U> czas tU opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 80 ÷ 130 V 0,05 ÷ 24 s 0,941 ÷ 0,985 Lokalna rezerwa wyłącznikowa (LRW) opóźnienie działania LRW 0,05 ÷1 s Regulator mocy biernej moc dla załączania i wyłączania baterii opóźnienie czasowe przy załączaniu i wyłączaniu baterii napięcie dla załączania i wyłączania baterii 10 ÷ 1000 var 40 ÷ 1000 s 70 ÷ 130 V Parametry transformatora do obliczeń strat mocy zastępcza rezystancja Rt do obliczenia strat mocy czynnej zastępcza reaktancja Xt do obliczenia strat mocy biernej 0 ÷ 5 Om 0 ÷ 9,95 Om 36 5.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1T Nr zacisku 1–6 7–8 9 – 12 13 – 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 – 33 34 35 36 37 38 39 40,43 41 42 44 45 46 47,48, 49 50 51,52 53 – 54 53 – 55 56 – 57 56 – 58 59 – 60 61 – 62 63 – 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) Wejścia prądów fazowych Wejście prądu składowej zerowej z filtru Holmgreena lub Ferrantiego Wejścia napięć fazowych Wejścia wolne Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 1.*OS szyny 2.OUna szyny 3.OS1 na szyny 4.OU1 na szyny 5.WZ wsunięty: praca 1.OS otwarty 2.OU otwarty 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otwarty 5.WZ wysunięty: test 1.OT otwarty 2.OU ziemia 3.OS2 na szyny 4.OU1 ziemia 5.UZ uziemiony: test 1.OT zamkn. 2. OT zamkn. 3. OT zamkn. 4.OS2 zamkn. 5. OT zamknięty Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 Wejście sygnału „wyłącz” z transformatora uziemiającego - programowalne PR21 Wejście sygnału „wyłącz” ze strony 110 kV - programowalne PR22 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty Wejście stanu napędu wyłącznika Wejście sygnału „załącz” z automatyki SZR Wejście sygnału „wyłącz” z automatyki SZR Wejście blokady LRW nakładką - programowalne PR28 Wejście odstawienia ZS nakładką – programowalne PR29 Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika Wyjście zamykania wyłącznika Wspólny biegun „ – „ napięcia ZS+LRW dla zacisków 37 – 39 Wejście blokady zabezpieczenia szyn zbiorczych ZS – programowalne PR37 Wejście uruchomienia układu lokalnej rezerwy wyłącznikowej LRW – programowalne PR37 Wejście bieguna „+” napięcia ZS+LRW (kontrola napięcia) – programowalne PR39 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria Wyjście sygnalizacji ogólnej Up Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 Wyjście sygnału „wyłącz” do pola baterii kondensatorów Wyjście do regulacji baterii kondensatorów (z wewnętrzego regulatora) Wyjście programowalne P1 Wyjście programowalne P2 Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 Wyjście programowalne P5 Wyjście sygnalizacji przeciążenia transformatora Wyjście blokady automatyki SZR Wyjście sygnału „wyłącz” do pola łącznika szyn Wejście zadziałania I>>ZS z pola łącznika szyn Zasilanie napięciem pomocniczym Zacisk uziemiający 37 5.5. 38 SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 39 40 41 42 6. 6.1. CZIP-1Y – CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA TRANSFORMATORA SN/0,4 PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1Y jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola transformatora SN/0,4 w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. Obsługiwany transformator może pracować w sieci o punkcie neutralnym izolowanym, uziemionym przez dławik lub rezystor. 6.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe od skutków zwarć międzyfazowych. Zabezpieczenie nadprądowe zależne udostępnia 3 charakterystyki prądowo-czasowe zależne o różnym stopniu nachylenia: umiarkowaną, standardową i silną. Zadziałanie zabezpieczenia powoduje obligatoryjne wyłączenie, lub może (po wyłączeniu) blokować załączenia. Zabezpieczenie nadprądowe od przeciążeń z możliwością odstawienia, działania na sygnał lub wyłączenie. Zabezpieczenia napięciowe obejmują zabezpieczenie nadnapięciowe oraz zabezpieczenie podnapięciowe; obydwa o charakterystykach niezależnych, Zabezpieczenia od skutków zwarć doziemnych wg. kryteriów do wyboru spośród nadprądowego o charakterystyce niezależnej i admitancyjnych. Zespół wyposażono we wspólne wejście dla filtrów typu Ferrantiego i Holmgreena. Współpraca z zabezpieczeniami zewnętrznymi: - zabezpieczenie gazowe - zabezpieczenie przepływowe, - dwustopniowe zabezpieczenie temperaturowe. Blokada zabezpieczenia szyn – uruchamiana po przekroczeniu nastawy prądu IZS>>. Współpraca z automatyką SCO (dwa stopnie) oraz SPZ/SCO, Współpraca z automatykami stacyjnymi – rozruch lokalnej rezerwy wyłącznikowej (LRW) wydzielonym wyjściem stykowym, Współpraca z przekładnikami prądowymi o wtórnym prądzie znamionowym 1A lub 5 A. Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedynczy system szyn zbiorczych: - odłącznik, - odłączniko-uziemnik, - rozdzielnica D17-P, b) podwójny system szyn zbiorczych: - dwa odłączniki, - odłączniko-uziemnik i odłącznik. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Dodatkowe (rezerwowe) wyjście przekaźnikowe do sterowania wyłącznika. 43 Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (8 przekaźników) pozwalające na realizację dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (12 wejść na zaciskach: 21, 22, 28, 29, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 253V DC. Wejścia 47, 48, 49, 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako cała grupa). Wymienione wejścia logiczne są programowalne niezależnie od tego, czy są opisane na schematach połączeń zewnętrznych jako dedykowane do realizacji konkretnej funkcji, czy nie. Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49, 51, 52. Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia 47, 48, 49, 51, 52. Pomiary napięć, prądów, współczynnika mocy tgϕ oraz mocy czynnych, biernych i wybranych energii łącznie z podziałem na strefy czasowe oraz admitancji, konduktancji i susceptancji gałęzi doziemieniowej (przy spełnieniu warunku Uo>Uon) na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31 (po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego - do wyboru sprzęgi RS485 i RS232 (pracujące równolegle). Zasady wymiany informacji określa protokół transmisyjny. Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Samokontrola pracy poszczególnych elementów zespołu. Wymiana oprogramowania (upgrade oprogramowania dla danego pola lub zmiana przeznaczenia zespołu w ramach grupy CZIP-1) poprzez łącze komunikacyjne RS-232C lub RS 485. Komunikacja z użytkownikiem odbywa się za pomocą wyświetlacza LCD (2x16 znaków) lub komputerów dołączonych poprzez złącza RS 232 i RS 485. Dostęp do zmiany nastaw z klawiatury jest zabezpieczony dwustopniowym kodem użytkownika złożonym z odpowiedniej sekwencji naciśnięć dwóch klawiszy. Zmiana nastaw z komputera nie jest zabezpieczona kodem. Producent zaleca obsługę za pomocą komputera, z uwagi na jej prostotę. 44 6.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. karty informacyjnej oraz: Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe prąd rozruchowy I>> czas tb opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu Zabezpieczenie nadprądowe zależne Aktywność i tryb działania kryterium zależnego RI> Prąd rozruchu stopnia przetężeniowego I> Opóźnienie czasowe 2-krotnego przetężenia tI> Nachylenie charakterystyki zależnej wtI> 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 6 s 0,98 nieczynne, OW*, WB 0.3...50 A 0.05...24 s umiarkowane, standardowe, silne * OW – awaryjne wyłączenie pola WB – awaryjne wyłączenie pola (OW) z blokadą załączenia (BZ) Zabezpieczenie nadprądowe od przeciążeń Prąd rozruchowy Ip Czas tp opóźnienia zadziałania Współczynnik powrotu 0,3 ÷ 20 A 0,05 ÷ 600 s 0,961 Zabezpieczenie nadnapięciowe Napięcie rozruchowe międzyfazowe zab. nadnapięciowego U> Zwłoka czasowa zabezpieczenia nadnapięciowego tU> Współczynnik powrotu zabezpieczenia nadnapięciowego kpU> 40 ÷ 130 V 0.05 ÷ 12 s 0.941 ÷ 0.985 Zabezpieczenie podnapięciowe Napięcie rozruchowe międzyfazowe zab. podnapięciowego U< Zwłoka czasowa zabezpieczenia podnapięciowego tU< 20÷ 110 V 0.05÷12 s Zabezpieczenia od skutków zwarć doziemnych Zabezpieczenie nadprądowe RIo> nieczynne, sygnał, UP, OW, WB Prąd rozruchowy składowej zerowej Io> 50 ÷ 5000 mA Zwłoka czasowa tIo dla Io> 0.05 ÷ 5 s Zabezpieczenia admitancyjne nieczynne, Yo, Go, Gok, Bok, Yo+Go, Bo+Go Napięcie rozruchowe zabezpieczeń admitancyjnych Uon 2 ÷ 100 V Zwłoka czasowa dla zabezpieczeń admitancyjnych tEU 0.05 ÷ 5 s Kąt korekcji fazy prądu Io względem Uo: fii -90° ÷ +90° Admitancja rozruchowa Yon 0.5 ÷ 50 ms Konduktancja rozruchowa Gon 0.5 ÷ 5 mS Susceptancja rozruchowa Bon 0.5 ÷ 5 mS Blokada zabezpieczenia szyn zbiorczych Prąd rozruchowy blokady zabezpieczenia szyn IZS>> 0.3 ÷ 50 A 45 6.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1Y Nr zacisku 1–6 7–8 9 – 12 13 – 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 – 33 34 35 36 37 38 39 40,43 41 42 44 45 46 47,48,49 50 51,52 53 54 55 56 – 57 56 – 58 59 – 60 61 – 62 63 – 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 46 Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) Wejścia prądów fazowych Wejście prądu składowej zerowej z filtru Holmgreena lub Ferrantiego Wejścia napięć fazowych Wejście napięcia składowej zerowej z filtru składowej zerowej napięcia Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 1.*OS szyny 2.OUna szyny 3.OS1 na szyny 4.OU1 na szyny 5.WZ wsunięty: praca 1.OS otwarty 2.OU otwarty 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otwarty 5.WZ wysunięty: test 1.OT otwarty 2.OU ziemia 3.OS2 na szyny 4.OU1 ziemia 5.UZ uziemiony: test 1.OT zamkn. 2. OT zamkn. 3. OT zamkn. 4.OS2 zamkn. 5. OT zamknięty Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 Wejście logiczne programowalne PR21 Wejście logiczne programowalne PR22 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty Wejście stanu napędu wyłącznika Wejście zabezpieczenia przepływowego Wejście wolne Wejście I stopnia zabezpieczenia temperaturowego - programowalne PR28 Wejście II stopnia zabezpieczenia temperaturowego - programowalne PR29 Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika Wyjście zamykania wyłącznika Wspólny biegun „ – „ napięcia SCO dla zacisków 37 – 39 Wejście I stopnia automatyki SCO – programowalne PR37 Wejście II stopnia automatyki SCO – programowalne PR37 Wejście automatyki SPZ/SCO – programowalne PR39 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria Wyjście sygnalizacji ogólnej Up Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 Wspólny biegun „+” napięcia dla zacisków 54 – 55 (ZS+LRW) Wyjście blokady zabezpieczenia szyn zbiorczych ZS Wyjście uruchamiania lokalnej rezerwy wyłącznikowej LRW Wyjście programowalne P1 Wyjście programowalne P2 Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 Wyjście programowalne P5 Wyjście programowalne P6 Wyjście programowalne P7 Wyjście programowalne P8 Wejście zabezpieczenia gazowego BTQ Zasilanie napięciem pomocniczym Zacisk uziemiający 6.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 47 48 49 50 51 7. 7.1. CZIP-1C - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA BATERII KONDENSATORÓW (BKR) PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1C jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola BKR w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi, a także z dowolnym regulatorem mocy biernej (zaleca się współpracę z regulatorem umieszczonym w zespole CZIP-1T). Zawiera wewnętrzny zegar do sterowania baterią kondensatorów. Przy zastosowaniu zespołów CZIP nie ma potrzeby instalowania dodatkowego zegara sterującego lub regulatora. Obsługiwana bateria może pracować w sieci o punkcie neutralnym izolowanym, uziemionym przez dławik lub rezystor. 7.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe od przeciążeń - dwustopniowe, z możliwością odstawienia każdego stopnia, działania na sygnał lub wyłączenie. Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne od zwarć międzyfazowych . Zabezpieczenie nadprądowe od zwarć wewnętrznych zasilane z przekładnika prądowego w gałęzi poprzecznej baterii. Zabezpieczenie nadprądowe ziemnozwarciowe - z możliwością odstawienia, działania na sygnał lub wyłączenie; przeznaczone przede wszystkim do ochrony baterii pracującej w sieci z punktem zerowym uziemionym przez rezystor. Składowa zerowa Io jest obliczana na podstawie prądów fazowych. Zabezpieczenie nadnapięciowe - może być odstawiane, działać na sygnał lub wyłączenie. Blokada zabezpieczenia szyn – uruchamiana po przekroczeniu nastawy prądu IZS>>. Sterowanie baterią kondensatorów - za pomocą regulatora wchodzącego w skład zespołu CZIP-1T, wewnętrznego zegara lub ręcznie. Istnieje możliwość ustawiania do pięciu stref załączenia baterii na dobę oraz odstawienia w soboty i niedziele. Współpraca z automatykami stacyjnymi – blokada ZS, rozruch LRW. Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedynczy system szyn zbiorczych: - odłącznik, - odłączniko-uziemnik, - rozdzielnica D17-P, b) podwójny system szyn zbiorczych: - dwa odłączniki, - odłączniko-uziemnik i odłącznik. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (8 przekaźników) - realizacja dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (zaciski: 37, 38, 39, 47 ,48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49, 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako cała grupa). 52 Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49, 51, 52. Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia 47,48,49,51,52. Pomiary napięć, prądów (w tym prądu wtórnego w gałęzi poprzecznej), mocy strat w linii (moc pozorna 1-sekundowa) na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31(po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS485. 7.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Zabezpieczenie nadprądowe od przeciążeń prąd rozruchowy I i II stopnia (Ip1, Ip2) opóźnienie czasu zadziałania I i II stopnia (tp1, tp2) współczynnik powrotu I stopnia współczynnik powrotu II stopnia 0,3 ÷ 20 A 0,05 ÷ 24 s 0,961 0,980 Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne prąd rozruchowy I> opóźnienie tz czasu zadziałania współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,05 ÷ 12 s 0,980 Zabezpieczenie nadprądowe od zwarć wewnętrznych prąd rozruchowy Ig opóźnienie tg czasu zadziałania współczynnik powrotu 0,05 ÷ 5 A 0,05 ÷ 1 s 0,961 Zabezpieczenie nadprądowe ziemnozwarciowe prąd rozruchowy Io> opóźnienie tE czasu zadziałania współczynnik powrotu 0,2 ÷ 20 A 0,05 ÷ 12 s 0,949 Zabezpieczenie nadnapięciowe napięcie rozruchowe U> opóźnienie tU> czasu zadziałania współczynnik powrotu 40 ÷ 130 V 0,05 ÷ 60 s 0,941 ÷ 0,985 Blokada zabezpieczenia szyn prąd rozruchowy blokady zabezpieczenia szyn IZS>> współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,973 53 7.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1C Nr zacisku 1–6 7–8 9 – 12 13,14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 – 33 34 35 36 37,38,39 40,43 41 42 44 45 46 47,48,49 50 51, 52 53 54 55 56 – 57 56 – 58 59 – 60 61 – 62 63 – 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 54 Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) Wejścia prądów fazowych Wejście prądu asymetrii Ig z przekładnika prądowego w gałęzi poprzecznej baterii. Wejścia napięć fazowych Zaciski wolne Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 1*OS na 2.OU na szyny 3.OS1 na szyny 4.OU1 na szyny 5.WZ wsunięty: praca 1.OS 2.OU otwarty 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otwarty 5.WZ wysunięty: test 1.UZ otwarty 2.OU ziemia 3.OS2 na szyny 4.OU1 uziem. 5.UZ uziemiony: test 1.UZ uziem. 2.Wolny 3.UZ uziemiony 4.OS2 zamkn. 5.Klapa KBS Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 Zacisk wolny 3.UZ otwarty 4.OS2 otwarty 5.Klapa KBW Zacisk wolny 5.Klapa KBP Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty Wejście stanu napędu wyłącznika Wejście sygnału wyłączenia z pola strony SN transformatora 110 kV/SN Wejście wyboru sterowania ręcznego baterii Wejście wyboru sterowania automatycznego baterii Wejście zerowania (kasowania stanu pamięci) teleblokady automatyki Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika Wyjście zamykania wyłącznika Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 37 – 39 Wejścia logiczne programowalne PR37, PR38, PR39 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria Wyjście sygnalizacji ogólnej Up Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 54 – 55 (ZS+LRW) Wyjście sygnału ZS Wyjście sygnału LRW Wyjście programowalne P1 Wyjście programowalne P2 Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 Wyjście programowalne P5 Wyjście programowalne P6 Wyjście programowalne P7 Wyjście programowalne P8 Wejście regulatora zewnętrznego Zasilanie napięciem pomocniczym Zacisk uziemiający 7.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 55 56 57 58 59 8. 8.1. CZIP-1U - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA POMIARU NAPIĘCIA PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1U jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola pomiaru napięcia w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. 8.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadnapięciowe fazowe działające na sygnał lub powodujące zapisanie. Zabezpieczenie podnapięciowe fazowe od skutków obniżenia i zaniku napięcia. Zabezpieczenie nadnapięciowe ziemnozwarciowe (zerowonapięciowe) sygnalizuje doziemienia na podstawie asymetrii napięciową sieci. Histogram doziemień – każde przekroczenie przez napięcie Uo wartości nastawy Uo> napięcia rozruchowego zabezpieczenia nadnapięciowego ziemnozwarciowego powoduje zwiększenie o 1 stanu jednego z liczników doziemień Każdy licznik zlicza doziemienia o czasie trwania zawierającym się w granicach określonych nastawą. Sygnalizacja doziemienia z wyborem kryterium działania przy wykorzystaniu sygnału Io> z pola potrzeb własnych. Kontrola ciągłości obwodów napięciowych wykorzystująca zasadę, że suma geometryczna napięć fazowych jest równa potrójnej wartości składowej zerowej. Dopuszczalna różnica pomiędzy składową zerową doprowadzoną na zaciski zespołu z filtru składowej zerowej napięcia a wartością składowej zerowej obliczonej na podstawie mierzonych napięć fazowych stanowi kryterium oznaczone jako napięcie różnicowe deltaU z nastawą dU>. Automatyka SCO podczęstotliwościowego II-stopniowego. Automatyka SPZ po SCO na podstawie kryterium częstotliwościowego. Współpraca z telemechaniką w zakresie blokowania i odblokowania SCO oraz kasowania sygnalizacji. Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedynczy system szyn zbiorczych: - odłącznik, - odłączniko-uziemnik, - rozdzielnica D17-P, b) podwójny system szyn zbiorczych: - dwa odłączniki, - odłączniko-uziemnik i odłącznik. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu odłącznika szynowego, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Wejścia programowalne (zaciski: 21, 22, 28, 29, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: od 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49, 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako cała grupa). Przekaźniki programowalne (5 przekaźników) - realizacja dodatkowych funkcji. Pomiary wszystkich napięć fazowych, przewodowych, napięcia składowej zerowej i częstotliwości sieci oraz deltaU na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31(po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. 60 Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania jest wykonywana poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS485. 8.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5.(bez obwodów prądowych) oraz: Zabezpieczenie nadnapięciowe fazowe napięcie rozruchu U> czas tU> opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 80 ÷ 132 V 0,2 ÷ 60 s 0,941 ÷ 0,985 Zabezpieczenie podnapięciowe fazowe napięcie rozruchu U< czas tU< opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 30 ÷ 100 V 0,2 ÷ 60 s 1,047 Zabezpieczenie nadnapięciowe ziemnozwarciowe napięcie rozruchu Uo czas tUo opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 2 ÷ 100 V 0,05 ÷ 5 s 0,949 Napięcie różnicowe deltaU próg defektu obwodów napięciowych dU> współczynnik powrotu 10 ÷ 80 V 0,800 Automatyka SCO zakres nastaw częstotliwości I i II stopnia zakres nastaw czasów I i II stopnia czas trwania impulsu SCO dla styku migowego współczynnik powrotu I i II stopnia 46 ÷ 50,5 Hz 0,05 ÷ 60 s 0,2 ÷ 1 s 0,05 Hz Automatyka SPZ/SCO zakres nastaw częstotliwości SPZ/SCO zakres nastaw czasów SPZ/SCO czas trwania impulsu SPZ/SCO dla styku migowego współczynnik powrotu 46 ÷ 50 Hz 1 ÷ 90 min. 0,2 ÷ 1 s 0,05 Hz Histogram doziemień czas graniczny t trwania doziemienia dla licznika 1 (t<tdoz1) czas gran. t trwania doziemienia dla licznika 2 (tdoz1<t<tdoz2) czas gran. t trwania doziemienia dla licznika 3 (tdoz2<t<tdoz3) czas gran. t trwania doziemienia dla licznika 4 (t>tdoz3) 0,05 ÷ 1 s 0,1 ÷ 2,5 s 0,2 ÷ 5 s 61 8.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1U Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) Nr zacisku 1-8 9 – 12 13 – 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23,24,25 26 27 28 29 30,31 32 – 33 34 35 36 37 – 39 40,43 41 42 44 45 46 47,48,49 50 51,52 53 54 55 56 57 58 59 – 60 61 – 62 63 – 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 62 Wejścia wolne Wejścia napięć fazowych Wejście napięcia składowej zerowej z filtru składowej zerowej napięcia Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 - 19 1.*OS zamkn 1.OS otwarty 1.UZ otwarty 1.UZ uziem. 2.OU na szyny 2.OU otwarty 2.OU ziemia 2.OU zamkn. 3.OS1 na szyny 4.OU1 zamkn. 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otw. 3.OS2 na szyny 4.OU1 uziem. 3.UZ uziem. 4.OS2 zamkn. 5.WZ wsunięty: praca 6.WZ wsunięty: praca 5.WZ wysunięty: test 6.WZ wysunięty: test 5.UZ uziemiony: test 6.UZ otwarty 5.Klapa KBS 6.UZ uziemiony Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 1.Prog. PR21 2.Prog. PR21 3.UZ otwarty 1.Prog. PR22 2.Prog. PR22 3.Prog. PR22 4.OS2 otw. 5.Klapa KBW 4.Prog. PR22 5.Klapa KBP 6.Klapa KBW 6.Klapa KBP Wejścia wolne Wejście zewnętrznej blokady SCO Wejście zewnętrznego odblokowania SCO Wejście zewnętrznej blokady SPZ/SCO – programowalne PR28 Wejście zewnętrznego odblokowania SPZ/SCO – programowalne PR29 Wejścia wolne Wyjście sygnalizacji Uo> Wyjście sygnalizacji SPZ/SCO –zestyk zwierny Wyjście sygnalizacji SPZ/SCO – zestyk zwierny migowy Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 37 – 39 Wejścia kodowanego przełącznika wyboru wyświetlanych napięć Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Zacisk wolny Wyjście sygnalizacji ogólnej Up Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 54 – 55 (SCO1) Wyjście SCO1 – zestyk zwierny Wyjście SCO1 – zestyk zwierny migowy Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 57 – 58 (SCO2) Wyjście SCO2 – zestyk zwierny Wyjście SCO2 – zestyk zwierny migowy Wyjście programowalne P1 Wyjście programowalne P2 Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 Wyjście programowalne P5 Wyjście sygnalizacji doziemienia Wejście sygnału o zadziałaniu zabezpieczenia Io> z zespołu pola potrzeb własnych Zasilanie napięciem pomocniczym Zacisk uziemiający 8.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 63 64 65 66 67 68 9. 9.1. CZIP-1S - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA ŁĄCZNIKA SZYN ZBIORCZYCH PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1S jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola łącznika szyn w rozdzielniach średnich napięć pracujących z izolowanym, uziemionym przez dławik lub rezystor punktem neutralnym, w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. 9.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne - od skutków zwarć międzyfazowych, które powoduje otwarcie wyłącznika własnego pola lub jest blokowane sygnałem zewnętrznym. Charakterystyka operacyjna – powoduje zmiany nastaw prądowych i czasowych zabezpieczenia nadprądowego zwłocznego od skutków zwarć międzyfazowych na nastawiony czas aktywności po podaniu operacyjnego sygnału na zamknięcie wyłącznika. Powinna być uaktywniana tylko w przypadkach, gdy występują trudności z załączeniem wyłącznika pola. Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe - od skutków zwarć międzyfazowych. Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe szyn zbiorczych - od skutków załączenia łącznika szyn na zwarcie; może być odstawione lub uruchomione na określony czas. Jego zadziałanie blokuje automatykę SZR. Zabezpieczenia ziemnozwarciowe - wg kryteriów do wyboru spośród nadprądowego i konduktancyjnego, które może być nastawione do działania na sygnał lub wyłączenie. Układ lokalnej rezerwy wyłącznikowej LRW, który powoduje otwarcie wyłącznika pola łącznika szyn, jeżeli po zadziałaniu zabezpieczenia linii nie nastąpi otwarcie jej wyłącznika. Elementy zabezpieczenia szyn zbiorczych – łączenie obwodów blokady obu sekcji, kontrola napięcia pomocniczego i człon nadprądowy IZS>> współpracujący z zespołem CZIP-1T pola SN transformatora. Współpraca z automatyką SZR – załączanie z SZR oraz blokowanie SZR przy zadziałaniu LRW, zadziałaniu zabezpieczenia nadprądowego zwarciowego oraz ziemnozwarciowego (gdy jest ustawione na wyłączenie), a także po przyjęciu sygnału o zadziałaniu ZS z pola SN transformatora 110kV/SN. Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: - dwa odłączniki, - dwa odłączniko-uziemniki, - rozdzielnica D17-P, - rozdzielnica ZS-8, - dwusystemowy ukł. stacji z 6 odłącznikami. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (6 przekaźników) - realizacja dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (zaciski: 28, 29, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49, 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako cała grupa). 69 Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47,48,49,51,52. Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia 47,48,49,51,52. Pomiary napięć, prądów, współczynnika mocy tgϕ oraz mocy czynnych i biernych na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31(po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS 485. 9.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne prąd rozruchowy I> czas tz opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,3 ÷ 20 A 0,05 ÷ 24 s 0,961 Charakterystyka operacyjna przyrost prądu dI> po operacyjnym zamknięciu wyłącznika dodatkowy tz (dtz) po załączeniu operacyjnym czas aktywności charakterystyki operacyjnej 0 ÷ 40 A 0 ÷ 24 s 0 ÷ 30 s Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe prąd rozruchowy I>> czas tb opóźnienia zadziałania czas aktywności td>> zabezpieczenia po operacyjnym TZ, ZW współczynnik powrotu 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 6 s 0 ÷ 30 s 0,980 Zabezpieczenie nadprądowe szyn zbiorczych prąd rozruchowy IZS>> współczynnik powrotu 0,9 ÷ 100 A 0,961 Zabezpieczenia ziemnozwarciowe Zabezpieczenie nadprądowe prąd rozruchowy Io> czas opóźnienia zadziałania tE współczynnik powrotu 0,05 ÷ 5 A 0,05 ÷ 5 s 0,949 Zabezpieczenie konduktancyjne konduktancja rozruchowa Go czas opóźnienia zadziałania tE współczynnik powrotu próg rozruchowy napięcia Uo współczynnik powrotu napięcia Uo kąt korekcji fazy prądu Io 0,5 ÷ 5 mS 0,05 ÷ 5 s 0,949 2 ÷ 100 V 0,898 -90° ÷ +90° 70 9.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1S Nr zacisku 1–6 7–8 9 – 12 13 – 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 – 33 34 35 36 37 38 39 40,43 41 42 44 45 46 47,48,49 50 51,52 53 54 55 56 – 57 56 – 58 59 – 60 61 – 62 63 – 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) Wejścia prądów fazowych Wejście prądu składowej zerowej z filtru Holmgreena; doprowadzić przy: 1.Sieci uziemionej przez rezystor, 2. Sieci kompensowanej – dla zab. konduktancyjnego Wejścia napięć fazowych Wejście napięcia składowej zerowej dla: 1.Zabezp. konduktancyjnego, 2. Pomiaru Uo Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 3.WZ wsunięty: praca 4.WZ1 wsunięty: praca 5. O1A zamknięty 1.*OS1 na szyny 2.OU1na szyny 1.OS1 otwarty 2.OU1 otwarty 3.WZ wysunięty: test 4.WZ1 wysunięty: test 5. O2A zamknięty 1.Wolny 2.OU1 uziemiony 3.UZ uziemiony 4.UZ otwarty 5. OD1 zamknięty 1.Wolny 2.OU2 uziemiony 3.Klapa KBS1 4.UZ zamknięty 5. OD2 zamknięty Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 1.OS2 otwarty 2.OU2 otwarty 3.Klapa KBW1 4.WZ1 wysunięty: test 5. O2B zamknięty 1.OS2 na szyny 2.OU2 na szyny 3.Klapa KBP1 4.WZ1 wsunięty: praca 5. O1B zamknięty Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty Wejście stanu napędu wyłącznika Wejście blokady wyłączenia od LRW Wejście blokady zabezpieczenia nadprądowego zwłocznego I> Wejście załączenia pola z SZR – programowalne PR28 Wejście przełączenia zab. ziemnozwarciowego na sygnał lub wyłączenia pola z SZR- PR29 Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika Wyjście zamykania wyłącznika Wspólny biegun „ – „ napięcia (ZS+LRW) dla zacisków 37 – 39 Wejście wyłączenia pola sygnałem LRW1 (sekcji I) – programowalne PR37 Wejście wyłączenia pola sygnałem LRW2 (sekcji II) – programowalne PR38 Wejście wyłączenia pola z zabezp. szyn w polach transformatorów – programowalne PR39 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria Wyjście sygnalizacji ogólnej Up Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 54 – 55 (ZS+LRW) Wyjście sygnału o zadziałaniu zabezp. IZS>> do zabezpieczenia pola TR1 (sekcji I) Wyjście sygnału o zadziałaniu zabezp. IZS>> do zabezpieczenia pola TR2 (sekcji II) Wyjście programowalne P1 Wyjście programowalne P2 Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 Wyjście programowalne P5 Wyjście programowalne P6 Wyjście blokady SZR Wyjście połączenia szyn ZS1 (sekcja I) i ZS2 (sekcja II) Wejście kontroli napięcia ZS+LRW Zasilanie napięciem pomocniczym Zacisk uziemiający 71 9.5. 72 SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 73 74 75 76 10. CZIP-1K - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA POTRZEB WŁASNYCHW SIECI Z PUNKTEM NEUTRALNYM IZOLOWANYM LUB UZIEMIONYM PRZEZ DŁAWIK 10.1. PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1K jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola potrzeb własnych w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. Obsługiwane pole może pracować w sieci kompensowanej lub z izolowanym punktem neutralnym. 10.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne dla ochrony przed skutkami zwarć międzyfazowych i innych znacznych przetężeń. Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe - dla ochrony przed skutkami zwarć wewnętrznych i na wyprowadzeniach. Obydwa te zabezpieczenia działają na otwarcie wyłącznika własnego pola. Zabezpieczenie ziemnozwarciowe, którego zadaniem jest wykrycie doziemienia w sieci poprzez pomiar prądu w jednym lub w dwóch obwodach dławików kompensacyjnych. Blokada zabezpieczenia szyn – uruchamiana po przekroczeniu nastawy prądu IZS>>. Zabezpieczenie przepływowe transformatora oraz współpracujących z nim dławików. Zabezpieczenie gazowe, które działa na sygnał w wydzielonym zewnętrznie obwodzie. Sterowanie automatyką wymuszania dodatkowej składowej czynnej prądu zwarcia doziemnego (AWSCz) dla potrzeb zabezpieczeń od skutków zwarć doziemnych w polach liniowych. Kontroler AWSCz – uaktywniany nastawą logiczną; porównuje wartość prądu czynnego wymuszanego w sieci z wartością minimalną podaną w nastawach, odniesionymi do warunków zwarcia bezrezystancyjnego. Histogram doziemień – każde przekroczenie przez prąd Io wartości nastawy prądu rozruchowego zabezpieczenia ziemnozwarciowego powoduje zwiększenie o 1 stanu jednego z liczników doziemień. Każdy licznik zlicza doziemienia o czasie trwania zawierającym się w granicach określonych nastawą. Współpraca z automatykami stacyjnymi – blokada ZS, rozruch LRW. Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedyńczy system szyn zbiorczych: odłącznik, odłączniko-uziemnik, rozdzielnica D17-P, b) podwójny system szyn zbiorczych: dwa odłączniki, odłączniko-uziemnik i odłącznik. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (8 przekaźników) - realizacja dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (zaciski: 21, 22, 28, 29, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49 oraz 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako całe grupy). Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów -wejścia 47, 48, 49, 51, 52. 77 Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia programowalne 47, 48, 49, 51, 52. Pomiary napięć, prądów, współczynnika mocy tgϕ , mocy czynnych i biernych (w tym uśrednionych za okres 15 minut) wg obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31(po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowanych jest 8 wielkości elektryczn. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS 485. 10.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne prąd rozruchu I> czas tz opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,05 ÷ 24 s 0,980 Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe prąd rozruchu I>> czas tb opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 6 s 0,980 Zabezpieczenie ziemnozwarciowe prąd rozruchu Io czas tE opóźnienia zadziałania 0,1 ÷ 5 A 0,949 Blokada zabezpieczenia szyn prąd rozruchowy blokady zabezpieczenia szyn IZS>> współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,980 Automatyka AWSCz kryterium uruchomienia wymuszania (do wyboru) napięcie rozruchu Uo współczynnik powrotu prąd znamionowy wymuszania Iwymzn prąd minimalny wymuszania Iwymmin czas opóźnienia wymuszania tzałwym czas trwania wymuszania twym czas opóźnienia otwarcia wyłącznika totwym* czas trwania impulsu załączającego stycznik AWSCz *przy braku wyłączenia wymuszania Histogram doziemień czas graniczny t trwania doziemienia dla licznika 1 (t<tdoz1) czas gran. t trwania doziemienia dla licznika 2 (tdoz1<t<tdoz2) czas gran. t trwania doziemienia dla licznika 3 (tdoz2<t<tdoz3) czas gran. t trwania doziemienia dla licznika 4 (t>tdoz3) 78 Uo, Io, Uo lub Io, Uo i Io 2 ÷ 100 V 0,949 6 ÷ 50 A 6 ÷ 50 A 0,5 ÷ 10 s 1 ÷ 10 s 1÷5s 0,2 ÷ 0,5 s 0,05 ÷ 1 s 0,1 ÷ 2,5 s 0,2 ÷ 5 s 0,2 ÷ 5 s 10.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1K Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) Nr zacisku 1–6 7–8 9 – 12 13 – 14 15 16 Wejścia prądów fazowych Wejście prądu składowej zerowej z filtru Holmgreena lub Ferrantiego Wejścia napięć fazowych Wejście napięcia składowej zerowej z filtru składowej zerowej napięcia Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 1.*OS na szyny 2.OU na szyny 3.OS1 na szyny 4.OU1 na szyny 5.WZ wsunięty: praca ppracacapraca 5.WZ wysunięty: test 5.UZ uziemiony: test 5.1)KBP wyłączenie 2.OU otwarty 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otwarty 17 1.OS otwarty 2.OU ziemia 3.OS2 na szyny 4.OU1 uziem. 18 1.UZ otwarty 2.Wolny 3.UZ uziem. 4.OS2 zamkn. 19 1.UZ uziem. 20 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 21 Wejście stanu odłącznika dławika nr 1 ; ODł1 zamknięty – programowalne PR21 22 Wejście stanu odłącznika dławika nr 2 lub nr 1; ODł2 zamk., ODł1 otw – program.PR22 23 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty 24 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty 25 Wejście stanu napędu wyłącznika 26 Wejście zabezpieczenia przepływowego transformatora 27 Wejście zabezpieczenia przepływowego dławika nr 1 Dł1 28 Wejście zabezpieczenia przepływowego dławika nr 2 Dł2 – programowalne PR28 29 Wejście blokady AWSCz – programowalne PR29 30 Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ 31 Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ 32 – 33 Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika 34 Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika 35 Wyjście zamykania wyłącznika 36 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 37 – 39 37 Wejście zabezpieczenia gazowego transformatora – programowalne PR37 38 Wejście zabezpieczenia gazowego dławika nr 1 Dł1 – programowalne PR38 39 Wejście zabezpieczenia gazowego dławika nr 2 Dł2 – programowalne PR39 40,43 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm 41 Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria 42 Wyjście sygnalizacji ogólnej Up 44 Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm 45 Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm 46 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 47,48,49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 50 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 51,52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 53 Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 54 – 55 (ZS+LRW) 54 Wyjście sygnału ZS 55 Wyjście sygnału LRW 56 Wejście napięcia sterującego automatyką AWSCz (220V ~ lub 220V-) 57 Wyjście programowalne P1 - załączenie automatyki AWSCz 58 Wyjście programowalne P2 - wyłączenia automatyki AWSCz 59 – 60 Wyjście programowalne P3 61 – 62 Wyjście programowalne P4 63 – 64 Wyjście programowalne P5 65 – 66 Wyjście programowalne P6 67 – 68 Wyjście programowalne P7 – zakaz manipulowania odłącznikami dławików 69 – 70 Wyjście programowalne P8 - sygnalizacja zadziałania Io> do pola pomiaru napięcia 71 – 72 Wejście stanu stycznika AWSCz 73 – 74 Zasilanie napięciem pomocniczym 75 Zacisk uziemiający 1) Od wersji 08 oprogramowania - zacisk 19 w konfiguracji WZ-UZ z rozdzielnicami D17-P i klapami bezpieczeństwa jest alternatywnym wejściem dla sygnału wyłączenia z klapy KBP (podstawowe wejście PR49 można wówczas użyć do roli BTS - Blokady TeleSterowań). 79 10.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 80 81 82 83 84 11. CZIP-1P - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA POTRZEB WŁASNYCH W SIECI UZIEMIONEJ PRZEZ REZYSTOR 11.1. PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1P jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola potrzeb własnych w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. Obsługiwane pole może pracować w sieci uziemionej przez rezystor. 11.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne od skutków zwarć międzyfazowych działające na otwarcie wyłącznika własnego pola, może w zależności od nastawy być blokowane I stopniem zabezpieczenia ziemnozwarciowego. Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe od skutków zwarć wewnętrznych i na wyprowadzeniach, działające na otwarcie wyłącznika własnego pola. Zabezpieczenie ziemnozwarciowe nadprądowe dwustopniowe, którego: - I stopień może sygnalizować doziemienie, blokować działanie zabezpieczenia nadprądowego zwłocznego od skutków zwarć międzyfazowych, uruchomić SPZ rezystora oraz być używane do zakazu manipulacji odłącznikiem rezystora. - II stopień stanowi rezerwę dla zabezpieczeń ziemnozwarciowych odpływów i zabezpieczenie od skutków zwarć doziemnych na szynach zbiorczych, a działa na otwarcie wyłączników po stronie 110 kV i SN transformatora 110 kV/SN, przy czym działanie to następuje na pole aktualnie zasilające objętą zakłóceniem sekcję szyn zbiorczych. Blokada zabezpieczenia szyn – uruchamiana po przekroczeniu nastawy prądu IZS>>. Zabezpieczenie gazowe i przepływowe transformatora, przy współpracy z odpowiednimi przekaźnikami oddziaływuje na wyłącznik własnego pola. Kontroler rezystora działa wyłącznie podczas istnienia odpowiedniej wartości Uo, czyli w praktyce podczas zwarć doziemnych i sygnalizuje jego uszkodzenie, jeśli zmierzona rezystancja jest różna więcej, niż nastawione delta_Rn od wartości znamionowej. Wskazane jest nastawianie delta_Rn ≥ 40 %, a wystąpienie sygnalizacji Up i odpowiedniego raportu traktować należy jako ostrzeżenie, które trzeba skontrolować, ponieważ w stanach nieustalonych mogą występować nieprzewidziane zmiany wielkości pomiarowych. Napięcie rozruchowe kontrolera zaleca się ustawiać na wartość zbliżoną do napięcia rozruchowego zabezpieczeń admitancyjnych w polach liniowych. Kontroler jest uruchamiany tylko podczas zwarć trwających dłużej niż ok. 50 ms. Automatyka SPZ rezystora 1-krotna. Współpraca z automatyką SZR – blokowanie SZR przy zadziałaniu zabezpieczeń I>, II stopnia Io> oraz zabezpieczenia przepływowego – gdy transformator potrzeb własnych pracuje samoistnie. Współpraca z automatykami stacyjnymi – blokada ZS, rozruch LRW. Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedynczy system szyn zbiorczych: - odłącznik, - odłączniko-uziemnik, - rozdzielnica D17-P, b) podwójny system szyn zbiorczych: - dwa odłączniki, - odłączniko-uziemnik i odłącznik. 85 Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (8 przekaźników) - realizacja dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (zaciski: 21, 22, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49 oraz 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako całe grupy). Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49, 51, 52. Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia 47, 48, 49, 51, 52. Pomiary napięć, prądów, prądu rezystora, współczynnika mocy tgϕ, mocy czynnych i biernych 1-sekundowych w poszczególnych fazach oraz mocy czynnych i biernych uśrednionych za okres 15 minut na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31(po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS 485. 86 11.3. DANE TECHNICZNE Jak w p.2.5. oraz: Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne prąd rozruchu I> czas tz opóźnienia zadziałania wspołczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,05 ÷ 24 s 0,980 Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe prąd rozruchu I>> czas tb opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 6 s 0,980 Zabezpieczenie ziemnozwarciowe prąd rozruchu I stopnia (Io1) i II stopnia (Io2) czas opóźnienia zadziałania I stopnia (tE1) i II stopnia (tE2) współczynniki powrotu I i II stopnia 0,1 ÷ 5 A 0,05 ÷ 6 s 0,949 Blokada zabezpieczenia szyn prąd rozruchowy blokady zabezpieczenia szyn IZS>> współczynnik powrotu Kontroler rezystora napięcie rozruchowe kontrolera Uok współczynnik powrotu rezystancja znamionowa Rn dopuszczalna zmiana rezystancji delta Rn opóźnienie działania kontrolera tzwkontr 2 ÷ 100 V 0,949 5 ÷ 250 Om 10 ÷ 50% 0,05 ÷ 0,24 s SPZ rezystora czas tSPZ ponownego załączenia czas tblok odwzbudzenia SPZ 1 ÷ 60 s 1 ÷ 60 s 0,3 ÷ 50 A 0,98 87 11.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1P Nr zacisku Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) 1 – 6 Wejścia prądów fazowych 7 – 8 Wejście prądu składowej zerowej z filtru Holmgreena lub Ferrantiego 9 – 12 Wejścia napięć fazowych 13 – 14 Wejście napięcia składowej zerowej z filtru składowej zerowej napięcia 15 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 16 1.*OS na szyny 2.OU na szyny 3.OS1 na szyny 4.OU1 na szyny 5.WZ wsunięty: praca 17 1.OS otwarty 2.OU otwarty 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otwarty 5.WZ wysunięty: test 18 1.UZ otwarty 2.OU ziemia 3.OS2 na szyny 4.OU1 uziem. 5.UZ uziemiony: test 3.UZ uziem. 4.OS2 zamkn. 5.Wolny 19 1.UZ uziem. 2.Wolny 20 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 21 Wejście stanu odłącznika rezystora: OR zamknięty – programowalne PR21 – programowalne PR22 22 Wejście stanu odłącznika rezystora: OR otwarty 23 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty 24 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty 25 Wejście stanu napędu wyłącznika 26 Wejście zabezpieczenia przepływowego transformatora 27 Wejście stanu wyłącznika strony SN transformatora 110kV/SN sekcji własnej 28 Wejście stanu wyłącznika strony SN transformatora 110kV/SN sekcji sąsiedniej 29 Wejście stanu wyłącznika drugiego pola potrzeb własnych 30 Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ 31 Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ 32 – 33 Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika 34 Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika 35 Wyjście zamykania wyłącznika 36 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 37 – 39 37 Wejście stanu łącznika szyn – programowalne PR37 38 Wejście zadziałania zabezp. Io> sąsiedniego pola potrzeb własnych – prog. PR38 39 Wejście blokady SPZ rezystora – programowalne PR39 40,43 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm 41 Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria 42 Wyjście sygnalizacji ogólnej Up 44 Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm 45 Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm 46 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 47,48,49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 50 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 51,52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 53 Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 54 – 55 (ZS+LRW) 54 Wyjście sygnału ZS 55 Wyjście sygnału LRW 56 – 57 Wyjście programowalne P1 – stan wyłącznika do sąsiedniego pola potrzeb własnych 56 – 58 Wyjście programowalne P2 – zadziałanie zab. Io> do sąsiedniego pola potrzeb własnych 59 – 60 Wyjście programowalne P3 61 – 62 Wyjście programowalne P4 – blokada SZR 63 – 64 Wyjście programowalne P5– OW strony SN transformatora 110kV/SN sekcji własnej 65 – 66 Wyjście programowalne P6– OW strony SN transformatora 110kV/SN sekcji sąsiedniej 67 – 68 Wyjście programowalne P7 – OW strony 110kV transformat. 110kV/SN sekcji własnej 69 – 70 Wyjście programowalne P8 – OW strony 110kV transfor. 110kV/SN sekcji sąsiedniej 71 – 72 Wejście zabezpieczenia gazowego transformatora 73 – 74 Zasilanie napięciem pomocniczym 75 Zacisk uziemiający 88 11.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 89 90 91 92 93 12. CZIP-1X - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA POTRZEB WŁASNYCH W SIECI UZIEMIONEJ UKŁADEM RÓWNOLEGŁYM 12.1. PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1X jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola potrzeb własnych w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. Obsługiwane pole może pracować w sieci uziemionej układem równoległym. Równoległy sposób uziemienia punktu zerowego polega na jednoczesnym włączeniu dławika kompensującego i rezystora pierwotnego. Jego zaletą jest zmniejszenie prądu ziemnozwarciowego w stosunku do sieci o punkcie zerowym uziemionym tylko przez rezystor przy zapewnieniu tego samego poziomu obniżenia przepięć ziemnozwarciowych.. 12.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne od skutków zwarć międzyfazowych działające na otwarcie wyłącznika własnego pola, może w zależności od nastawy być blokowane I stopniem zabezpieczenia ziemnozwarciowego. Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe od skutków zwarć międzyfazowych. Obydwa zabezpieczenia działają na otwarcie wyłącznika własnego pola. Zabezpieczenie ziemnozwarciowe nadprądowe dwustopniowe, którego: - I stopień może blokować działanie zabezpieczenia nadprądowego zwłocznego od skutków zwarć międzyfazowych oraz być używane do zakazu manipulacji odłącznikami dławika i rezystora. - II stopień jest rezerwą dla zabezpieczeń ziemnozwarciowych odpływów i stanowi zabezpieczenie od skutków zwarć doziemnych na szynach zbiorczych, a działa na otwarcie wyłączników po stronie 110 kV i SN transformatora 110 kV/SN, przy czym działanie to następuje na pole aktualnie zasilające objętą zakłóceniem sekcję szyn zbiorczych. Blokada zabezpieczenia szyn – uruchamiana po przekroczeniu nastawy prądu IZS>>. Zabezpieczenie gazowe i przepływowe transformatora potrzeb własnych i dławika kompensującego, przy współpracy z odpowiednimi przekaźnikami działa na wyłącznik własnego pola. Przy wyposażeniu pola w dwa równolegle pracujące dławiki, należy połączyć równolegle odpowiednie wyjścia z zabezpieczeń gazowo-przepływowych. Kontrolery dławika i rezystora Funkcja kontrolera jest czynna przy uaktywnieniu jej w nastawach, zamkniętym wyłączniku pola oraz odpowiednio odłącznika rezystora lub dławików, a jego zadziałanie powoduje sygnalizację uszkodzenia pola. Kontrola parametrów przeprowadzana jest w sposób ciągły wyłącznie podczas istnienia odpowiedniej wartości Uo (3Uo> Uok, gdzie Uok – napięcie rozruchowe kontrolera), czyli w praktyce podczas zwarć doziemnych. Kontroler rezystora sygnalizuje jego uszkodzenie, jeśli zmierzona rezystancja jest różna o nastawione delta_Rn od wartości znamionowej. Wskazane jest nastawianie delta_Rn ≥ 40 %, a wystąpienie sygnalizacji Up i odpowiedniego raportu traktować należy jako ostrzeżenie, które trzeba skontrolować, ponieważ w stanach nieustalonych mogą występować nieprzewidziane zmiany wielkości pomiarowych. Napięcie rozruchowe kontrolera zaleca się ustawiać na wartość zbliżoną do napięcia rozruchowego zabezpieczeń admitancyjnych w polach liniowych, czyli dla sieci uziemionej przez rezystor i dławik na wartość 5-10 V. 94 Kontroler dławika sygnalizuje jego uszkodzenie, jeśli zmierzona reaktancja jest większa od znamionowej o delta_Xdł, przy czym jest ona obliczana na podstawie nastawionego prądu dławika (nie prądu znamionowego). Przy równoległym połączeniu dwóch dławików należy nastawiać sumę ich rzeczywistych prądów kompensujących. Współpraca z automatyką SZR – blokowanie SZR przy zadziałaniu zabezpieczenia nadprądowego zwłocznego i nadprądowego zwarciowego oraz zabezpieczenia przepływowego – gdy transformator potrzeb własnych pracuje samoistnie, a także po zadziałaniu II stopnia zabezpieczenia zerowoprądowego. Współpraca z automatykami stacyjnymi – blokada ZS, rozruch LRW. Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedyńczy system szyn zbiorczych: - odłącznik, - odłączniko-uziemnik, - rozdzielnica D17-P, b) podwójny system szyn zbiorczych: - dwa odłączniki, - odłączniko-uziemnik i odłącznik. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (8 przekaźników) - realizacja dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (zaciski: 21, 22, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49 oraz 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako całe grupy). Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49, 51, 52. Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia 47, 48, 49, 51, 52. Pomiary napięć, prądów, współczynnika mocy tgϕ, mocy czynnych i biernych 1-sekundowych w poszczególnych fazach oraz mocy czynnych i biernych uśrednionych za okres 15 minut na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31(po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS 485. 95 W zasadzie sieć uziemiona sposobem równoległym jest traktowana tak samo, jak sieć uziemiona przez rezystor. Uszkodzenie dławika lub rezystora należy traktować jako stan zakłóceniowy i sieć nie powinna być w sposób trwały eksploatowana. Dopuszczalne jest odstawienie rezystora na czas lokalizacji zwarcia doziemnego. Należy jednak pamiętać o tym, że w zależności od doboru zabezpieczeń ziemnozwarciowych w polach liniowych i innych, mogą wówczas nie być w nich czynne zabezpieczenia ziemnozwarciowe. Pewnym wskaźnikiem utrzymywania się doziemienia jest działanie zabezpieczenia Uo> w polu pomiaru napięcia. Eksploatacja sieci przy odstawionym lub uszkodzonym dławiku jest dopuszczalna tylko w okresie koniecznym dla dokonania przełączeń na układ awaryjny. Przy załączonym rezystorze, co jest stwierdzane przez stan jego odłącznika, przy zadziałaniu drugiego stopnia zabezpieczenia zerowoprądowego (Io2>T) następuje działanie CZIP-1X na wyłączenie transformatora 110kV/SN (sekcji własnej lub sąsiedniej, zawsze po stronie SN, a po stronie 110 kV w zależności od zastosowanego układu). 12.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne prąd rozruchu I> czas tz opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,05 ÷ 24 s 0,98 Zabezpieczenie zwarciowe prąd rozruchu I>> czas tb opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 6 s 0,98 Zabezpieczenie ziemnozwarciowe prąd rozruchu I stopnia (Io1) i II stopnia (Io2) czas opóźnienia zadziałania I stopnia (tE1) i II stopnia (tE2) współczynniki powrotu I i II stopnia 0,1 ÷ 5 A 0,05 ÷ 6 s 0,949 Blokada zabezpieczenia szyn prąd rozruchowy blokady zabezpieczenia szyn IZS>> współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,98 Kontrolery rezystora i dławika napięcie rozruchowe kontrolera Uok współczynnik powrotu rezystancja znamionowa Rn dopuszczalna zmiana rezystancji delta Rn nastawiany prąd dławika (dławików) Idł dopuszczalny wzrost reaktancji dławika (dławików) delta Xdł opóźnienie działania kontrolera 2 ÷ 100 V 0,949 5 ÷ 250 Om 10 ÷ 50% 60 ÷ 240 A 20 ÷ 50% 0,05 ÷ 0,24 s 96 12.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1X Nr zacisku Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) 1 – 6 Wejścia prądów fazowych 7 – 8 Wejście prądu składowej zerowej z filtru Holmgreena lub Ferrantiego 9 – 12 Wejścia napięć fazowych 13 – 14 Wejście napięcia składowej zerowej z filtru składowej zerowej napięcia 15 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 16 1.*OS na szyny 2.OU na szyny 3.OS1 na szyny 4.OU1 na szyny 5.WZ wsunięty: praca 17 1.OS otwarty 2.OU otwarty 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otwarty 5.WZ wysunięty: test 18 1.UZ otwarty 2.OU ziemia 3.OS2 na szyny 4.OU1 uziem. 5.UZ uziemiony: test 3.UZ uziem. 4.OS2 zamkn. 5.Wolny 19 1.UZ uziem. 2.Wolny 20 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 21 Wejście stanu odłącznika dławika – programowalne PR21 22 Wejście stanu odłącznika rezystora – programowalne PR22 23 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty 24 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty 25 Wejście stanu napędu wyłącznika 26 Wejście zabezpieczenia przepływowego transformatora 27 Wejście stanu wyłącznika strony SN transformatora 110kV/SN sekcji własnej 28 Wejście stanu wyłącznika strony SN transformatora 110kV/SN sekcji drugiej 29 Wejście stanu wyłącznika drugiego pola potrzeb własnych 30 Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ 31 Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ 32 – 33 Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika 34 Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika 35 Wyjście zamykania wyłącznika 36 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 37 – 39 37 Wejście stanu łącznika szyn – programowalne PR37 38 Wejście zabezpieczenia gazowego dławika – programowalne PR38 39 Wejście zabezpieczenia przepływowego dławika – programowalne PR39 40,43 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm 41 Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria 42 Wyjście sygnalizacji ogólnej Up 44 Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm 45 Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm 46 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 47,48,49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 50 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 51,52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 53 Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 54 – 55 (ZS+LRW) 54 Wyjście sygnału ZS 55 Wyjście sygnału LRW 56 – 57 Wyjście programowalne P1 56 – 58 Wyjście programowalne P2 59 – 60 Wyjście programowalne P3 – stan wyłącznika do pola potrzeb własnych drugiej sekcji 61 – 62 Wyjście programowalne P4 – blokada SZR 63 – 64 Wyjście programowalne P5 – OW strony SN transformatora 110kV/SN sekcji własnej 65 – 66 Wyjście programowalne P6 – OW strony SN transformatora 110kV/SN sekcji drugiej 67 – 68 Wyjście programowalne P7 - OW strony 110kV transformat. 110kV/SN sekcji własnej 69 – 70 Wyjście programowalne P8 - OW strony 110kV transformat. 110kV/SN sekcji drugiej 71 – 72 Wejście zabezpieczenia gazowego transformatora 73 – 74 Zasilanie napięciem pomocniczym 75 Zacisk uziemiający 97 12.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 98 99 100 101 102 13. CZIP-1M – CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO WYSOKIEGO NAPIĘCIA 13.1. PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-1M jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola silnika asynchronicznego wysokiego napięcia dużej mocy w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. 13.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie od skutków zwarć międzyfazowych o jednostopniowej charakterystyce niezależnej. Na czas startu silnika nastawy prądowe i czasowe mogą być modyfikowane o nastawione przyrosty, powodując przesunięcie punktu wyłączenia. Po udanym starcie silnika przyrosty są anulowane. Zadziałanie zabezpieczenia powoduje obligatoryjne wyłączenie silnika, lub może (po wyłączeniu) blokować załączenia. Zabezpieczenie od skutków przetężeń udostępnia 3 charakterystyki prądowo-czasowe zależne o różnym stopniu nachylenia: umiarkowaną, standardową i silną. Zadziałanie zabezpieczenia powoduje obligatoryjne wyłączenie silnika lub może (po wyłączeniu) blokować załączenia, Zabezpieczenie od skutków asymetrii - dwustopniowe zabezpieczenie od skutków asymetrii prądów fazowych; stopień niskoprądowy jest przeznaczony do wykrywania niewielkich asymetrii, a stopień wysokoprądowy do wykrywania znacznych asymetrii, w tym zaniku fazy, Zabezpieczenie podprądowe – jednostopniowe zwłoczne zabezpieczenie o charakterystyce niezależnej od spadku natężenia prądu lub pracy jałowej. Zabezpieczenie jest czynne jedynie w stanie pracy silnika, Zabezpieczenie cieplne od skutków przeciążeń; stan cieplny silnika odwzorowywany jest za pomocą wybranego modelu matematycznego (wykładniczego lub odwrotnie kwadratowego), na podstawie zadanych stałych czasowych nagrzewania, stygnięcia i rozruchu oraz pomiarów skutecznych prądów fazowych i rozpoznanego stanu silnika (zatrzymanie, praca, rozruch, wybieg) Zabezpieczenie od skutków wydłużonych rozruchów i przed wielokrotnymi rozruchami, Zabezpieczenie podmocowe – jednostopniowe zabezpieczenie o charakterystyce niezależnej od skutków spadku mocy czynnej, czynne jedynie w stanie pracy silnika, Zabezpieczenie od zablokowania wirnika zapewnia ochronę silnika od skutków przeciążeń prowadzących do utknięcia silnika, spowodowanych przez napędzaną maszynę. Zabezpieczenie jest aktywne jedynie podczas stanu pracy silnika, Zabezpieczenia napięciowe obejmują zabezpieczenie nadnapięciowe o charakterystyce niezależnej oraz zabezpieczenie podnapięciowe o charakterystyce niezależnej, Zabezpieczenia od skutków zwarć doziemnych wg. kryteriów do wyboru spośród nadprądowego o charakterystyce niezależnej i admitancyjnych (6 kombinacji). Zespół wyposażono we wspólne wejście dla filtrów typu Ferrantiego i Holmgreena. Blokada zabezpieczenia szyn – uruchamiana po przekroczeniu nastawy prądu IZS>>. Współpraca z automatykami stacyjnymi – współpraca z automatyką SCO i SPZ/SCO, rozruch LRW. 103 Obsługa n/w konfiguracji odłączników szynowych: a) pojedynczy system szyn zbiorczych: - odłącznik, - odłączniko-uziemnik, - rozdzielnica D17-P, b) podwójny system szyn zbiorczych: - dwa odłączniki, - odłączniko-uziemnik i odłącznik. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (8 przekaźników) - realizacja dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (13 wejść) - zaciski: 21, 22, 28, 29, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52, 72. Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49 oraz 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako całe grupy). Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49, 51, 52. Obsługa rozdzielnic w technologii SF6 oraz rozdzielnic zamkniętych (obsługa klap bezpieczeństwa). Jest to realizowane przez wejścia 47, 48, 49, 51, 52. Pomiary napięć, prądów, prądu rezystora, współczynnika mocy tgϕ, mocy czynnych i biernych 1-sekundowych w poszczególnych fazach oraz mocy czynnych i biernych uśrednionych za okres 15 minut na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31 (po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS 485. 13.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Zabezpieczenie od skutków zwarć międzyfazowych Aktywność i tryb działania kryterium RI>> Prąd rozruchu stopnia zwarciowego I>> Opóźnienie czasowe zabezpieczenia zwarciowego tI>> Przyrost prądu zwarciowego dI>> przy załączeniu operacyjnym Dodatkowa zwłoka zwarciowa załączenia operacyjnego dtI>> * OW – awaryjne wyłączenie pola WB – awaryjne wyłączenie pola (OW) z blokadą załączenia (BZ) 104 nieczynne, OW*, WB 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 24 s 0 ÷ 40 A - 0,5 ÷ 20 s Zabezpieczenie od skutków przetężeń Aktywność i tryb działania kryterium zależnego RI> Prąd rozruchu stopnia przetężeniowego I> Opóźnienie czasowe 2-krotnego przetężenia tI> Nachylenie charakterystyki zależnej wtI> Zabezpieczenie od skutków asymetrii Aktywność i tryb działania zabezpieczenia od asymetrii RaI> Prąd rozruchowy stopnia 1 niewielkich asymetrii aI> Opóźnienie czasowe 1 niewielkich asymetrii prądowych taI> Prąd rozruchowy stopnia 2 dużych asymetrii aI>> Opóźnienie czasowe 2 dużych asymetrii prądowych taI>> nieczynne, OW, WB 0,3 ÷ 50 A 0,05 ÷ 24 s umiarkowane, standardowe, silne nieczynne, 1stopień: sygnał*, UP, OW, WB, 2 stopień: OW, WB 0,1 ÷ 50 A 0,1 ÷ 110 s 0,1 ÷ 50 A 0,05 ÷24 s * sygnał – sygnalizacja lokalna za pomocą lampek i/lub przekaźników UP – dodatkowo sygnalizacja uszkodzenia pola OW – awaryjne wyłączenie pola WB – awaryjne wyłączenie pola z blokadą załączenia (OW+BZ) Zabezpieczenie podprądowe Aktywność i tryb działania kryterium niezależnego RI< Prąd rozruchu zabezpieczenia I< Opóźnienie czasowe tI< nieczynne, sygnał, UP,OW,WB 0,1 ÷ 7,5 A 0,2 ÷ 1800 s Zabezpieczenie cieplne od skutków przeciążeń Aktywność i tryb działania zabezpieczenia cieplnego RCP - dla progu alarmowego - dla progu wyłączeniowego Prąd obciążenia znamionowego Ith (wyznacza thetaZnam) Typ modelu cieplnego Stała czasowa nagrzewania dla I ≤ 2*Ith: tau1 Stała czasowa nagrzewania dla I > 4*Ith: tau2 Stała czasowa wybiegu tau3 Stała czasowa zatrzymania tau4 Próg wyłączeniowy obciążenia cieplnego thetaW Próg sygnalizacji alarmu obciążenia cieplnego thetaA Próg zanikowy obciążenia cieplnego thetaP Klasa izolacji silnika Kizol nieczynne, A: sygnał, UP, W: sygnał, UP, OW, WB 0,2 ÷ 7,5 A wykładniczy, kwadratowy 0,5 ÷ 120 min 10 ÷ 100 % tau1 100 ÷ 600 % tau1 100 ÷ 600 % tau1 20 ÷ 120 % thetaZnam 20 ÷ 120 % thetaZnam 10 ÷ 100 % thetaZnam 90 ÷ 205°C Zabezpieczenie od skutków wydłużonych rozruchów Aktywność i tryb działania zab. RWR od wydłużonego rozruchu Maksymalny czas rozruchu trm Czas przerwy między rozruchami zliczanymi tpr = trm*n Maksymalna liczba rozruchów ze stanu zimnego lrz Prąd rozpoznania początku rozruchu Ip Prąd rozpoznania końca rozruchu Ik Stała czasowa rozruchu tauR nieczynne, OW, WB 2 ÷ 120 s n = 1* ÷ 100 0,1,2,3, 4,5 40 ÷ 250 % Ith 30 ÷ 150 % Ith 0 ÷ 50 % tau1 105 Zabezpieczenie podmocowe Aktywność i tryb działania zabezpieczenia podmocowego RP< Moc czynna minimalna silnika P< Zwłoka czasowa zadziałania zabezpieczenia podmocowego tP< nieczynne, sygnał, UP, OW, WB 5 ÷ 400 W 0,2 ÷ 120 s Zabezpieczenie od zablokowania wirnika Aktywność i tryb działania zab.RZW od zablokowanego wirnika nieczynne, OW, WB Prąd rozruchowy zabezpieczenia od zablok. wirnika IZW 0,3 ÷ 50 A Zwłoka czasowa zadziałania zab. od zablok. wirnika tZW 0,2 ÷ 60 s Zabezpieczenia napięciowe Zabezpieczenie nadnapięciowe U> minU>: maxU>: Napięcie rozruchowe międzyfazowe zab. nadnapięciowego U> Zwłoka czasowa zabezpieczenia nadnapięciowego tU> Współczynnik powrotu zabezpieczenia nadnapięciowego kpU> Zabezpieczenie podnapięciowe U< minU<: maxU<: Napięcie rozruchowe międzyfazowe zab. podnapięciowego U< Zwłoka czasowa zabezpieczenia podnapięciowego tU< sygnał, UP, nieczynne, sygnał; UP, OW, WB sygnał; UP, OW, WB 40 ÷ 130 V 0,05 ÷ 12 s 0,941 ÷ 0,985 nieczynne; sg; UP; OW; WB sg; UP; OW; WB 20 ÷ 110 V 0,05 ÷ 12 s Zabezpieczenia od skutków zwarć doziemnych Zabezpieczenie nadprądowe RIo> nieczynne, sygnał, UP, OW, WB Prąd rozruchowy składowej zerowej Io> 50 ÷ 5000 mA Zwłoka czasowa tIo> dla Io> 0,05 ÷ 5 s Zabezpieczenia admitancyjne nieczynne, Yo, Go, Gok, Bok, Yo+Go, Bo+Go Napięcie rozruchowe zabezpieczeń admitancyjnych Uon 2 ÷ 100 V Zwłoka czasowa dla zabezpieczeń admitancyjnych tEU 0,05 ÷ 5 s Kąt korekcji fazy prądu Io względem Uo: fii -90° ÷ +90° Admitancja rozruchowa Yon 0,5 ÷ 50 mS Konduktancja rozruchowa Gon 0,5 ÷ 5 mS Susceptancja rozruchowa Bon 0,5 ÷ 5 mS Blokada zabezpieczenia szyn zbiorczych Prąd rozruchowy blokady zabezpieczenia szyn IZS>> 106 0,3 ÷ 50 A 13.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-1M Nr zacisku Opis (* - numer schematu połączeń zewnętrznych) 1 – 6 Wejścia prądów fazowych 7 – 8 Wejście prądu składowej zerowej z filtru Holmgreena lub Ferrantiego 9 – 12 Wejścia napięć fazowych 13 – 14 Wejście napięcia składowej zerowej z filtru składowej zerowej napięcia 15 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 16 1.*OS na szyny 2.OU na szyny 3.OS1 na szyny 4.OU1 na szyny 5.WZ wsunięty: praca 17 1.OS otwarty 2.OU otwarty 3.OS1,OS2 otw. 4.OU1 otwarty 5.WZ wysunięty: test 18 1.UZ otwarty 2.OU ziemia 3.OS2 na szyny 4.OU1 uziem. 5.UZ uziemiony: test 3.UZ uziem. 4.OS2 zamkn. 5.Wolny 19 1.UZ uziem. 2.Wolny 20 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 21 1.Prog. PR21 2.Prog. PR21 3. UZ otwarty 4.OS2 otwarty 5. Klapa KBW 22 2.Prog. PR22 2.Prog. PR22 3. Prog. PR22 4. Prog. PR22 5. Klapa KBP 23 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty 24 Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty 25 Wejście stanu napędu wyłącznika 26 Wejście zakazu (blokady) załączenia 27 Wejście przełączenia zabezpieczeń ziemnozwarciowych do działania na sygnalizację 28 Wejście kasowania blokady załączenia – programowalne PR28 29 Wejście kasowania stopnia cieplnego – programowalne PR29 30 Wejście sterownika, impuls ZAMKNIJ 31 Wejście sterownika, impuls OTWÓRZ 32 – 33 Wyjście rezerwowe otwierania wyłącznika 34 Wyjście podstawowe otwierania wyłącznika 35 Wyjście zamykania wyłącznika 36 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 37 – 39 37 Wejście I stopnia automatyki SCO – programowalne PR37 38 Wejście II stopnia automatyki SCO – prog. PR38 39 Wejście automatyki SPZ/SCO – programowalne PR39 40,43 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm 41 Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria 42 Wyjście sygnalizacji ogólnej Up 44 Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm 45 Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm 46 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 47,48,49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 50 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 51,52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 53 Wspólny biegun „ + „ napięcia dla zacisków 54 – 55 (ZS+LRW) 54 Wyjście sygnału ZS 55 Wyjście sygnału LRW 56 – 57 Wyjście programowalne P1 56 – 58 Wyjście programowalne P2 59 – 60 Wyjście programowalne P3 61 – 62 Wyjście programowalne P4 63 – 64 Wyjście programowalne P5 65 – 66 Wyjście programowalne P6 67 – 68 Wyjście programowalne P7 69 – 70 Wyjście programowalne P8 71 – 72 Wejście logiczne programowalne PR72 73 – 74 Zasilanie napięciem pomocniczym 75 Zacisk uziemiający 107 13.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 108 109 110 111 112 14. CZIP-2R - CYFROWY ZESPÓŁ AUTOMATYKI SAMOCZYNNEGO ZAŁĄCZANIA REZERWY 14.1. PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-2R przeznaczony jest do realizacji automatyki samoczynnego załączania rezerwy w rozdzielniach średniego napięcia. Zespół zapewnia działanie automatyki SZR w układzie rezerwy ukrytej lub jawnej w rozdzielniach zasilanych przez dwa transformatory 110kV/SN lub poprzez jeden transformator 110kV/SN i linię SN rezerwowego zasilania. Wykonuje także rejestrację i komunikację z systemem nadrzędnym. 14.2. REALIZOWANE FUNKCJE Układ rezerwy jawnej i ukrytej. Człon podnapięciowy - kontrolujący dwa napięcia międzyprzewodowe zasilania podstawowego; stwierdza ich obniżenie lub zanik. Powoduje rozruch SZR (po czasie tU<). Człon nadnapięciowy - kontrolujący napięcie przewodowe źródła rezerwowego zasilania. Obecność napięcia o wartości nie niższej od ustawionego progu U> może stanowić warunek konieczny wykonania cyklu SZR. Kontrola napięcia szczątkowego – kontrola spadku napięcia na szynach, które uległy wyłączeniu. W przypadku odpowiedniego doboru nastaw, przy utrzymywaniu się zbyt wysokiego poziomu U>Ureszt, cykl SZR jest blokowany lub opóźniany do momentu obniżenia napięcia poniżej progu Ureszt. Kontrolę napięcia szczątkowego należy przeprowadzać tylko w stacjach, z których są zasilane duże grupy silników lub linie SN „podparte” małą elektrownią lokalną. W innych przypadkach kontrolę należy odstawić. Kontrola różnicy napięć – czynna w konfiguracji rezerwy jawnej jako różnica napięć z pól pomiaru napięcia obu sekcji. (USN1-USN2). Powoduje blokowanie rozruchu SZR, gdy upadek napięcia wynika z przepalenia bezpiecznika w polu pomiaru sekcji rezerwowanej (nie znajduje potwierdzenia w napięciu z pola pomiaru sekcji sąsiedniej). Samoczynny powrót do poprzedniego układu połączeń po pojawieniu się napięcia w torze rezerwowanym. Funkcja może być stosowana głównie w uproszczonych stacjach przemysłowych. Nie zaleca się jej stosowania w typowych GPZ-ach. Blokada trwała automatyki SZR: - po zakończeniu cyklu SZR (jednokrotność działania po załączeniu rezerwy), - po nieudanym cyklu SZR spowodowanym przekroczeniem granicznego czasu cyklu SZR tgran lub granicznego czasu otwierania wyłączników tgranOW, niespełnieniem warunków napięcia szczątkowego, operacyjnym zamknięciu wyłącznika, który został otwarty w wyniku działania SZR, - po zablokowaniu zewnętrznym impulsem z manipulatora lub telemechaniki i z zewnętrznego obwodu blokowania stałego, - po zmianie dowolnej nastawy i utrwaleniu jej w pamięci, - po uruchomieniu zespołu przez podanie napięcia pomocniczego i po jego chwilowym zaniku. Blokada przejściowa automatyki SZR: - po podaniu sygnału blokowania przejściowego na czas jego trwania, - przy zaniku napięcia podstawowego zasilania spowodowanego otwarciem łączników w obwodach przekładników napięciowych, - zbyt niskie wartości napięć U 110kV w torze rezerwowym, - różnica napięć USN1-USN2 przekracza nastawę, - niewłaściwy układ wyłączników stacji, - sprzecznymi stanami dowolnego wyłącznika, wskazujące na uszkodzenie jego obwodów, otwarcie jednego z odłączników w polach pomiaru napięcia. 113 Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji gotowości SZR (Tak, Nie), diody do sygnalizacji zadziałania SZR, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (5 przekaźników) – realizacja dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (zaciski: 37, 38, 39, 47, 48, 49). Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49 są przestrajalne programowo na napięcie znamionowe 24 V. Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania poleceń zablokowania trwałego i odblokowania automatyki SZR, przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49. Pomiary napięć na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31 (po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W buforze rejestracji podlega 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. 14.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. (bez obwodów prądowych) oraz: Człony napięciowe Człon podnapięciowy napięcie rozruchu U< czas tU< opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu Człon nadnapięciowy napięcie rozruchu U> współczynnik powrotu 20 ÷ 100 V 0,1 ÷ 24 s 1,043 50 ÷ 130 V 0,953 Kontrola napięcia szczątkowego maksymalne napięcie Ureszt< szczątkowe na szynach 2 ÷ 100 V Kontrola różnicy napięć graniczna różnica napięć dUSN z pól pomiaru napięcia współczynnik powrotu 3 ÷ 30 V 0,953 Czas przerwy czas pomiędzy otwarciem wyłącznika w torze rezerwowanym a rozpoczęciem zamykania wyłączników w torze rezerwującym Czasy graniczne czas tgran kwalifikacji nieudanego cyklu SZR czas graniczny tgranOW otwierania wyłączników W1 i W2 0 ÷ 24 s 1 ÷ 60 s 0,2 ÷ 3 s Nastawy cykli powrotu tryb powrotu brak, automatyczny jednokrotny, automatyczny wielokrotny sposób powrotu przerwowo, bezprzerwowo napięcie w torze podstawowym dla wykonania powrotu 50 ÷ 130 V opóźnienie czasowe powrotu 0,1 ÷ 24 s 114 14.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-2R Nr zacisku 1–3 4–5 6–8 9 – 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 – 22 23 – 24 25 – 26 27 – 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37, 38 ,39 40,43 41 42 44 45 46 47 48 49 50 51 – 52 53 54 55 56 – 57 56 – 58 59 – 60 61 – 62 63 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 OPIS(*numer schematu połączeń zewnętrznych) Wejścia napięć fazowych sekcji I Wejście napięcia 110kV sekcji I Wejścia napięć fazowych sekcji II Wejście napięcia 110kV sekcji II Wspólny biegun „+” napięcia dla zacisków 12 – 13 Wyjście BLZ blokady SZR – zestyk zwarty podczas blokady SZR Wyjście BLR blokady SZR – zestyk zwarty gdy brak blokady SZR Zacisk wolny Wspólny biegun „-” napięcia dla zacisków 16-19, 23-30 Wejście odstawienie SZR Wejście blokowania stałego Wejście blokowania przejściowego Wejście odblokowanie Wspólny biegun „-” napięcia dla zacisków 21 - 22 Wejścia stanu wyłącznika W3 w polu 110 kV transformatora sekcji I Wejścia stanu wyłącznika WS w polu łącznika szyn Wejścia stanu wyłącznika W1 w polu SN transformatora sekcji I Wejścia stanu wyłącznika W2 w polu SN transformatora sekcji II Wejście blokujące od stanu łączników w polu pomiaru napięcia sekcji I Wejście blokujące od stanu łączników w polu pomiaru napięcia sekcji II 2.* Wejście powrotu ręcznego 1.* Zacisk wolny Zacisk wolny Wspólny biegun „+” napięcia dla zacisków 34 - 35 Wyjście OW na wyłącznik W1 w polu SN transf. sekcji I (poprzez CZIP-1T) Wyjście ZW na wyłącznik W1 w polu SN transf. sekcji I (poprzez CZIP-T) Wspólny biegun „ - „ napięcia dla zacisków 37 - 39 Wejścia logiczne programowalne PR37, PR38, PR39 Wspólny biegun „ + ” napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Zacisk wolny Wyjście sygnalizacji ogólnej Up Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 - 49 Wejście TB blokowania przez telemechanikę – programowalne PR47 Wejście TO odblokowania przez telemechanikę – programowalne PR48 Wejście TKas kasowania przez telemechanikę – programowalne PR49 Wspólny biegun „-” napięcia dla zacisków 51 - 52 Wejścia stanu wyłącznika W4 w polu 110kV transformatora sekcji II Wspólny biegun „+” napięcia dla zacisków 54 – 55 Wyjście OW na wyłącznik W2 w polu SN transf. sekcji II (poprzez CZIP-1T) Wyjście ZW na wyłącznik W2 w polu SN transf. sekcji II (poprzez CZIP-1T) Wyjście programowalne P1 Wyjście programowalne P2 Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 1.Wyjście pro- 2. Biegun „+” z zespołu CZIP-1S gramowalne P5 2.Wyjście ZW na wył..WS w polu łącznika szyn (przez CZIP-1S) Wyjście ZW na wyłącznik W3 w polu 110kV transformatora sekcji I Wyjście ZW na wyłącznik W4 w polu 110kV transformatora sekcji II Wyjście ZW na wyłącznik WS w polu łącznika szyn (poprzez CZIP-1S) 1. Zaciski wolne 2. Wejście blokady powrotu Zasilanie napięciem pomocniczym Zacisk uziemiający 115 14.5. SCHEMATY POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 116 117 15. CZIP-3H - CYFROWY ZESPÓŁ DLA POLA STRONY 110 kV TRANSFORMATORA 110 kV/SN 15.1. PRZEZNACZENIE Zespół CZIP-3H jest przeznaczony do kompleksowej obsługi pola 110 kV transformatora 110kV/SN w zakresie zabezpieczeń, pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. Może współpracować z zabezpieczeniami różnicowymi wzdłużnymi. 15.2. REALIZOWANE FUNKCJE Zabezpieczenie nadprądowe od przeciążeń ruchowych. Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne od zwarć międzyfazowych zewnętrznych. Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe od zwarć międzyfazowych wewnętrznych. Zabezpieczenie zerowoprądowe oraz zerowonapięciowe od zwarć doziemnych w sieci zasilającej. Współpraca z zabezpieczeniami zewnętrznymi: - zabezpieczenie różnicowe wzdłużne (posiadającym dostępne wyjście przekaźnikowe sygnalizacji zadziałania, np. RRTC-1 produkcji Instytutu Energetyki z Warszawy), - zabezpieczenia gazowo-przepływowe transformatora i przełącznika zaczepów, - dwustopniowe zabezpieczenie temperaturowe. Współpraca z automatykami: - SZR w zakresie odbierania sygnału o zamknięciu wyłącznika, - LRW w zakresie jej pobudzania i odbierania sygnału o otwieraniu wyłącznika własnego pola. Wejścia do kontroli stanu odłącznika szynowego , uziemiacza oraz odłącznika w punkcie zerowym transformatora. Sterowanie wyłącznikiem pola z klawiatury zespołów za pomocą dwóch dodatkowych przycisków, przy zachowaniu możliwości współpracy z konwencjonalnym sterownikiem. Otwieranie wyłączników po stronie dolnych napięć - impulsy otwierające wyłączniki generowane są na napięciu podstawowym i rezerwowym. Sumowanie prądów wyłączanych przez wyłącznik w czterech nastawialnych zakresach. Blokada przeciw tzw. „pompowaniu”, tj. wielokrotnemu zamykaniu wyłącznika na zwarcie. Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu wyłącznika, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji Up oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (6 przekaźników) pozwalające na realizację dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (zaciski: 7, 8, 19, 47, 48, 49). Zakres napięć pracy: 88V do 255V DC. Wejścia 47, 48, 49, są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (jako cała grupa). Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49. Pomiary napięć, prądów, współczynnika mocy tgϕ, mocy czynnych i biernych oraz wybranych energii łącznie z podziałem na strefy czasowe na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). 118 Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31(po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Wymiana oprogramowania poprzez łącze komunikacyjne RS-232 lub RS 485. 15.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Zabezpieczenie nadprądowe od przeciążeń prąd rozruchowy Ip czas tp opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,3 ÷ 20 A 0,05 ÷ 600 s 0,961 Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne prąd rozruchowy I> czas tz opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,1 ÷ 24 s 0,98 Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe prąd rozruchowy I>> czas tb opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,9 ÷ 100 A 0,05 ÷ 6 s 0,98 Zabezpieczenie zerowoprądowe prąd rozruchowy Io> czas tEI opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 0,3 ÷ 50 A 0,05 ÷ 12 s 0,949 Zabezpieczenie zerowonapięciowe napięcie rozruchowe Uo> czas tEU opóźnienia zadziałania współczynnik powrotu 2 ÷ 100 V 0,05 ÷ 12 s 0,953 119 15.4. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-3H Nr zacisku Opis 1-6 7, 8 9 - 12 13 - 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 – 33 34 35 36 37 38 39 40,43 41 42 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 – 54 53 – 55 56 – 57 56 – 58 59 – 60 61 – 62 63 – 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 120 Wejścia prądów fazowych Wejścia logiczne wolne - programowalne PR7, PR8 Wejścia napięć fazowych Wejście logiczne wolne Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 16 – 19 Wejście stanu położenia odłącznika szynowego – odłącznik szynowy zamknięty Wejście stanu uziemiacza – uziemiacz zamknięty Wejście stanu odłącznika punktu zerowego transformatora – odłącznik zamknięty Wejście logiczne programowalne PR19 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 Wejście zabezpieczenia gazowego transformatora Wejście niesprawności wyłącznika Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik otwarty Wejście stanu położenia wyłącznika – wyłącznik zamknięty Wejście stanu napędu wyłącznika ,w tym ciśnienia sprężonego powietrza Wejście zabezpieczenia przepływowego transformatora Wejście zabezpieczenia przepływowego przełącznika zaczepów Wejście I stopnia zabezpieczenia temperaturowego Wejście II stopnia zabezpieczenia temperaturowego Wejście sygnału ZW ze sterownika Wejście sygnału OW ze sterownika Wyjście sygnału OW na stronę 110 kV – cewka CW2 wyłącznika (nap. operac. 2) Wyjście sygnału OW na stronę 110 kV – cewka CW1 wyłącznika (nap. operac. 1) Wyjście sygnału ZW na stronę 110 kV Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 37 – 39 Wejście załączenia z SZR Wejście sygnału o zadziałaniu zabezpieczenia różnicowego Wejście sygnału o sprawności zabezpieczenia różnicowego Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria Wyjście sygnalizacji ogólnej UP Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowanie sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 - 49 Wejście TW otwierania wyłącznika przez telemechanikę – programowalne PR47 Wejście TZ zamykania wyłącznika przez telemechanikę – programowalne PR48 Wejście TKas kasowania sygnalizacji przez telemechanikę – programowalne PR49 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 - 52 Wejście potwierdzenia obecności napięcia 380 V~ przełącznika zaczepów Wejście potwierdzenia obecności napięcia 380V~ napędów Wyjście programowalne P1 (wyjście LRW 1) Wyjście programowalne P2 (wyjście LRW 2) Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 Wyjście programowalne P5 Wyjście programowalne P6 Wyjście OW do SN I na napięciu operacyjnym 1 Wyjście OW do SN I na napięciu operacyjnym 2 Wyjście OW do SN II na napięciu operacyjnym 1 Wyjście OW do SN II na napięciu operacyjnym 2 Wejście napięcia operacyjnego 2 Zasilanie napięciem pomocniczym (napięcie operacyjne 1) Zacisk uziemiający 15.5. SCHEMAT POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 121 16. CZIP-4Q – MIERNIK STOPNIA SKOMPENSOWANIA PRĄDÓW DOZIEMNYCH 16.1. PRZEZNACZENIE Przedmiotem niniejszej instrukcji jest zespół CZIP-4Q przeznaczony do pomiaru stopnia skompensowania prądów ziemnozwarciowych w sieciach SN wyposażonych w dławiki gaszące w polach potrzeb własnych. Miernik obok współczynnika skompensowania s wyznacza także kilka innych parametrów sieci jak natężenie prądu pojemnościowego sieci Ip, wielkość prądu indukcyjnego Il i prądu resztkowego Ir oraz współczynnik upływności sieci d0. Miernik obsługuje dwie sekcje rozdzielni. Pomiar odbywa się na żądanie i dotyczy wskazanej, oddzielnej sekcji stacji lub obu sekcji sprzęgniętych. Do realizacji pomiaru niezbędne są dodatkowe wymuszalniki prądowe w każdej sekcji stacji, przyłączone do wtórnego uzwojenia dławika. Miernik wyposażony jest w zabezpieczenia zapobiegające uszkodzeniom układu pomiarowego w przypadku dokonywaniu lub inicjowania pomiaru podczas trwających doziemień. Miernik udostępnia ponadto wszystkie typowe dla rodziny urządzeń CZIP zasoby w zakresie pomiarów, sterowania, komunikacji, rejestracji i współpracy z automatykami stacyjnymi. 16.2. REALIZOWANE FUNKCJE Pomiar współczynnika skompensowania s prądów ziemnozwarciowych, jako znakowanej względnej wielkości wyrażonej w procentach. Zerowa wartość współczynnika oznacza stan pełnego skompensowania i zarazem niekorzystny stan rezonansu. Znak dodatni świadczy o przekompensowaniu, czyli nadwyżce prądu indukcyjnego nad pojemnościowym. Znajomość współczynnika s umożliwia właściwe nastawienie zaczepu na dławiku. Pomiar prądu pojemnościowego sieci Ip w amperach, Pomiar prądu indukcyjnego Il w amperach, Pomiar prądu resztkowego Ir w amperach, Pomiar współczynnika upłyności sieci d0 jako wielkości względnej. Pomiary cząstkowe prądu i napięcia wymuszania, prądu i napięcia dławika, mocy czynnej i biernej wymuszania w cyklach (fazach) pomiarowych A i B każdej sekcji. Zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne obwodu wymuszania Iw od skutków zwarć i przeciążeń (powodowanych nadmiernym rozstrojeniem), o jednostopniowej charakterystyce niezależnej. Sygnalizacja doziemienia i blokada pomiaru w sekcji, rozpoznawanego jako ponadprogowy wzrost napięcia na dławiku lub ponadprogowy wzrost prądu dławika lub koniunkcja bądź alternatywa obu powyższych. Wraz z sygnalizacją otwierane są styczniki wymuszalnika Wspólpraca z obwodami wymuszania składowej czynnej AWSCz i blokada pomiaru; pomiar może być opcjonalnie blokowany w okresach wymuszania składowej czynnej za pomocą rezystora dołączonego do uzwojenia wtórnego dławika. Automatyczne rozpoznawanie stanu sprzęgnięcia sekcji stacji – zainicjowanie pomiaru może nastąpić ze wskazaniem dowolnej sekcji; wyniki obejmą automatycznie całą sieć. Opcjonalne rozpoznawanie stanu odłącznika dławika (-ów) w każdej sekcji. Współpraca z przekładnikami prądowymi dławika Id o wtórnym prądzie znamionowym 1A lub 5 A. 122 Sygnalizacja optyczna za pomocą ośmiu programowalnych diod świecących (dwukolorowych), dwóch diod do wizualizacji stanu pomiaru, diody do sygnalizacji prawidłowej pracy urządzenia, diody do sygnalizacji awaryjnego wyłączenia, diody do sygnalizacji UP oraz diody do sygnalizacji aktywności sprzęgów komunikacyjnych. Przekaźniki programowalne (8 przekaźników) pozwalające na realizację dodatkowych funkcji. Wejścia programowalne (12 wejść na zaciskach: 18, 19, 21, 22, 28, 29, 37, 38, 39, 47, 48, 49, 51, 52). Zakres napięć pracy: 88V do 253V DC. Wejścia 47, 48, 49 oraz 51, 52 są przestrajane programowo na napięcie znamionowe 24 V DC (w dwóch całościowych grupach). Wymienione wejścia logiczne są programowalne niezależnie od tego, czy są opisane na schematach połączeń zewnętrznych jako dedykowane do realizacji konkretnej funkcji, czy nie. Współpraca z telemechaniką w zakresie odbierania sygnałów przy wykorzystaniu wejść programowalnych 47, 48, 49 i 51, 52. Pomiary napięć, prądów na podstawie obliczonych wartości skutecznych (true RMS). Rejestrator zdarzeń, który może pamiętać 255 raportów, z czego 31 (po opcjonalnym rozszerzeniu 255) pamiętanych jest również po wyłączeniu zasilania przez jedną dobę. Rejestrator zakłóceń, który pozwala na rejestrację przebiegów w okresie 1*2,56 s lub 3*1,28 s z możliwością rozszerzenia na życzenie użytkownika do 40,96 sekund z podziałem na różne pojemności buforów. W każdym buforze rejestrowaniu podlega zawsze 8 wielkości elektrycznych. Współpraca z systemem nadrzędnym za pomocą łącza komunikacyjnego RS485. Zasady wymiany informacji określa wybrany protokół transmisyjny (CZIP-std, CZIP-net, DNP3, DNP3.0M, IEC-60870-5-101). Istnieje możliwość zastosowania światłowodów. Łącze inżynierskie – opcjonalny dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Samokontrola pracy poszczególnych elementów zespołu. Wymiana oprogramowania (upgrade oprogramowania) poprzez łącze komunikacyjne RS232C lub RS485. Komunikacja z użytkownikiem odbywa się za pomocą wyświetlacza LCD (2x16 znaków) lub komputerów dołączonych poprzez złącza RS232 i RS485. Dostęp do zmiany nastaw z klawiatury jest zabezpieczony dwustopniowym kodem użytkownika złożonym z odpowiedniej sekwencji naciśnięć dwóch klawiszy. Zmiana nastaw z komputera nie jest zabezpieczona kodem. Producent zaleca obsługę za pomocą komputera, z uwagi na jej prostotę. 16.3. DANE TECHNICZNE Jak w punkcie 2.5. oraz: Obwody wejściowe prądu wymuszania Iw Prąd znamionowy In Zakres pomiarowy Błąd pomiaru w zakresach: 5 A lub 1A 0 ÷ 192 A 5 ÷ 0,35 A 0,35 ÷ 50 A 50 ÷ 192 A <10 % <1,5 % <10 % 123 Pobór mocy przy I=In Częstotliwość znamionowa fn Obciążalność trwała Wytrzymałość cieplna jednosekundowa Wytrzymałość dynamiczna <0,5 VA 50 Hz 3 * In 100 * In 250 * In Obwody wejściowe napięciowe Uw, Ud Napięcie znamionowe Un Zakres pomiarowy Błąd pomiaru w zakresie pomiarowym Pobór mocy przy U=Un Częstotliwość znamionowa fn Wytrzymałość napięciowa długotrwała* 100 V 0 ÷ 130 V <1,5 % <0,4 VA 50 Hz 1,4 * Un Obwódy wejściowe prądów dławików Id Prąd znamionowy Idn Zakres pomiarowy Błąd pomiaru w zakresach: Pobór mocy przy I=Idn Częstotliwość znamionowa fn Obciążalność trwała Wytrzymałość cieplna jednosekundowa Wytrzymałość dynamiczna Zabezpieczenie nadprądowe zwarciowe Prąd rozruchowy Iw> Czas tIw> opóźnienia zadziałania Współczynnik powrotu 0,5 A 0÷5A 3 – 20 mA <10 % 20 mA– 3,5 A <1,5 % 3,5 – 5 A <10 % <0,1 VA 50 Hz 2 * Idn 100 * Idn 250 * Idn 0,3 ÷ 50 A 0,05 ÷ 24 s 0,98 Sygnalizacja zwarć doziemnych i blokada pomiaru Dobór wielkości Napięcie rozruchowe Ud> Prąd rozruchowy Id> Ud, Id, Ud+Id, Ud*Id 2 ÷ 100 V 50 ÷ 5000 mA Obwody wejściowe dwustanowe Obwody telemechaniki: - napięcie wejściowe znamionowe (przestrajane programowo) - zakres napięcia wejściowego - pobór prądu przy 24 V lub 220V Pozostałe obwody: - napięcie wejściowe - pobór prądu przy 220 V 24 V lub 220 V 17 ÷ 32 V lub 88 ÷ 253V <3 mA 88 ÷ 253 V < 3 mA Obwody wyjściowe przekaźnikowe sygnalizacyjne Napięcie znamionowe Obciążalność trwała Otwieranie obwodu indukcyjnego: 220 V DC, L/R= 40 ms 220 V AC, cos φ=0,4 220 V 5A 0,1 A 2A Znamionowe napięcie sekcji Napięcie Un Korekta Un 124 6, 10.5, 15, 20, 30 kV 0.1÷0.9 kV Bezwzględna dokładność opóźnień czasowych Wejściowych sygnałów logicznych <20 ms Wejściowych sygnałów analogowych 25 ÷ 35 ms Wyjaśnienie: podane wyżej wartości wynikają z filtracji lub obliczania sygnału wejściowego. Nastawiana wartość opóźnienia zadziałania zawiera te wartości (nie trzeba ich doliczać). Zasilanie Napięcie zasilające znamionowe Dopuszczalny zakres zmian napięcia zasilającego Pobór mocy przy 220 V 220 V= 88 ÷ 253 V= <15 W Wytrzymałość elektryczna izolacji Dla obwodów wejściowych: - napięcie sinusoidalne - napięcie udarowe Styki przekaźników - napięcie sinusoidalne Zasilacz wejście/wyjście - napięcie sinusoidalne 2 kV/60 s/0,5 kVA 5 kV/ 1,2/50 μs/0,5 J 1 kV/60 s/0,5 kVA 2,5 kV/60 s/0,5 kVA Odporność na zakłócenia zewnętrzne Sygnał zakłócający 2,5 kV/1 MHz/400 ud/s 16.4. WYMUSZALNIKI Dla dokonania pomiaru w wybranej sekcji konieczne jest wprowadzenie do sieci niewielkiego, niekonfliktowego (z normalnym trybem pracy) lecz znanego wymuszenia i obserwacji reakcji sieci na to wymuszenie. Wielkość reakcji sieci rejestrowana jest w postaci pomiarów cząstkowych, stanowiących podstawę obliczeń wielkości wynikowych. Do obliczeń stosuje się metodę mocową. Metoda ta jest dostatecznie czuła nawet dla niewielkiego rozkompensowania, pozwala określić kierunek rozstrojenia i jest obarczona małym błędem asymetrii admitancji doziemnych poszczególnych faz. Dodatkowo błąd wynikający z asymetrii jest zmniejszany przez zastosowanie techniki dwóch pomiarów przy odwróceniu fazy napięcia wymuszającego podczas drugiego pomiaru i następnie wyliczania średniej arytmetycznej obu pomiarów (fazy pomiarowe A i B). Zaletą tej techniki pomiarowej są niezbyt wygórowane wymagania dla specjalnego źródła wymuszającego o mocy nie przekraczającej jednego kilowata i napięciu znamionowym kilkudziesięciu woltów. Wymuszanie w każdej sekcji stacji realizowane jest za pomocą wymuszalnika (WS-4), dołączonego do miernika i dławika sekcyjnego zgodnie ze schematem aplikacyjnym. Miernik zapewnia niekonfliktowe użytkowanie uzwojenia wtórnego dławika, zwykle związanego z obwodem wymuszania składowej czynnej prądu. Wymuszalnik montuje się w bezpośrednim sąsiedztwie dławika, w istniejącej lub dodatkowej szafce przydławikowej; wymagana jest niezbędna przestrzeń montażowa o rozmiarach: 650*440*240 mm. 125 16.5. OPIS ZACISKÓW ZESPOŁU CZIP-4Q Nr zacisku Opis 1–2 3–4 5–6 7–8 9 – 10 11 – 12 13 – 14 15 – 16 17 18 19 20 21 22 23 – 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40, 43 41 42 44 45 46 47,48,49 50 51, 52 53 54 55 56 – 57 56 – 58 59 – 60 61 – 62 63 – 64 65 – 66 67 – 68 69 – 70 71 – 72 73 – 74 75 Wejście pomiarowe prądu dławika(-ów) Id1 sekcji 1 Wejście prądu wymuszania Iw1 sekcji 1 Wejście prądu wymuszania Iw2 sekcji 2 Wejście pomiarowe prądu dławika(-ów) Id2 sekcji 2 Wejścia napięcia dławika Ud1 sekcji 1 Wejście napięcia wymuszania Uw1 sekcji 1 Wejście napięcia wymuszania Uw2 sekcji 2 Wejście napięcia dławika Ud2 sekcji 2 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 18 – 19 Wejście programowalne PR18 (sekcja 1 Dław1) Wejście programowalne PR19 (sekcja 1 Dław1 lub Dław2) Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 21 – 22 Wejście programowalne PR21 (sekcja 2 Dław1) Wejście programowalne PR22 (sekcja 2 Dlaw1 lub Dław2) Wejście wolne Wejście programowalne PR28 (blokada pomiaru w sekcji 1- np. AWSCz) Wejście programowalne PR29 (blokada pomiaru w sekcji 2 – np. AWSCz) Wejście inicjacji pomiaru w sekcji 1 Wejście inicjacji pomiaru w sekcji 2 Zacisk wolny Zacisk wspólny sterowania zamykaniem styczników S1A i S1B wymuszalnika sekcji 1 Wyjście zamykania stycznika S1A sekcji 1 Wyjście zamykania stycznika S1B sekcji 1 Wspólny biegun „ – „ wejść programowalnych PR37-PR39 Wejście programowalne PR37 Wejście programowalne PR38 Wejście programowalne PR39 Wspólny biegun „ + „ napięcia sygnalizacji AwUp, Alarm Wyjście sygnalizacji ogólnej Awaria Wyjście sygnalizacji ogólnej Up Wyjście sygnalizacji ogólnej Alarm Wejście kasowania sygnalizacji ogólnej Alarm Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 47 – 49 Wejścia logiczne programowalne PR47, PR48, PR49 Wspólny biegun „ – „ napięcia dla zacisków 51 – 52 Wejścia logiczne programowalne PR51, PR52 Zacisk wspólny sterowania zamykaniem styczników S2A i S2B wymuszalnika sekcji 2 Wyjście zamykania stycznika S2A sekcji 2 Wyjście zamykania stycznika S2B sekcji 2 Wyjście programowalne P1 Wyjście programowalne P2 Wyjście programowalne P3 Wyjście programowalne P4 Wyjście programowalne P5 Wyjście programowalne P6 Wyjście programowalne P7 Wyjście programowalne P8 Wejście logiczne sygnalizacji zamknięcia Łącznika Szyn Zasilanie napięciem pomocniczym Zacisk uziemiający 126 16.6. SCHEMAT POŁĄCZEŃ ZEWNĘTRZNYCH 127 17. SCHEMATY POŁĄCZEŃ POMIĘDZY ZESPOŁAMI 17.1. OBWODY ZS I LRW – ZASADA DZIAŁANIA I SCHEMATY Zasada działania zabezpieczenia szyn zbiorczych (ZS) W celu realizacji tej funkcji pomiędzy sobą współdziałają (patrz rys. poniżej): 1. Zabezpieczenia pól linii odpływowych CZIP-1L, 2. Zabezpieczenie baterii kondensatorów do kompensacji mocy biernej CZIP-1C, 3. Zabezpieczenie pola potrzeb własnych dla sieci kompensowanej CZIP-1K, uziemionej przez rezystor CZIP-1P lub uziemionej układem równoległym CZIP-1X, 4. Zabezpieczenie pola łącznika szyn CZIP-1S, 5. Zabezpieczenie strony SN transformatora 110 kV/SN CZIP-1T. Większość zespołów posiada wydzielona nastawę prądu rozruchowego elementów współpracujących z ZS. Nie posiadają tej nastawy tylko zespoły pól odpływowych pierwszej generacji (L, C, K, P i X). Układ CZIP-1U zainstalowany w polu pomiaru napięcia nie bierze udziału w identyfikacji, ale zwarcia do bezpieczników w tym polu są traktowane jako zwarcia na szynach. Pola w pozycjach od 1 do 3 traktowane są jako odpływy i formują impulsy blokujące działanie zabezpieczenia szyn. Układ blokady jest podzielony na dwie części odpowiadające poszczególnym sekcjom. Jeśli sekcje pracują oddzielnie, pole (otwartego) łącznika szyn nie bierze udziału w lokalizacji miejsca zwarcia. Decyzje o działaniu ZS są zawsze podejmowane w polu transformatora. O ile następuje rozruch prądowy czyli prąd zwarciowy przekracza nastawę I>>ZS, łącznik szyn jest otwarty, a brak jest sygnału blokady z pól odpływowych, po czasie t1ZS następuje wysłanie sygnału na otwarcie wyłącznika w polu transformatora. Jeśli przez zabezpieczenie jednego z pól odpływowych wysyłany jest na szynę ZS sygnał blokady, zabezpieczenie nie działa, ponieważ zwarcie jest lokalizowane poza szynami zbiorczymi. W przypadku zamkniętego wyłącznika sprzęgłowego, sygnały blokujące tworzą jeden układ dla całej rozdzielni. Połączenie szyn ZS1 i ZS2 następuje w zespole CZIP-1S i jest uzależnione tylko od stanu wyłącznika w tym polu. Jeśli użytkownik łączenie to zechce uzależnić również od stanu odłączników, musi skorzystać z ich zestyków pomocniczych. Decyzja o miejscu wyłączenia podejmowana jest w zespole CZIP-1T pola SN transformatora zasilającego. Jeśli element umieszczony w polu łącznika szyn sygnalizuje przepływ prądu zwarciowego (co jest realizowane z czasem około 20 ms), czyli przekroczona jest nastawa I>>ZS, a jednocześnie brak sygnału z pól odpływowych, to po czasie t1ZS sygnał o otwarciu wyłącznika z układu CZIP-1T jest kierowany do układu CZIP-1S. Przy braku tego rozruchu, otwierany jest wyłącznik transformatora. Natomiast po czasie t2ZS kierowany jest impuls na otwarcie wyłącznika w polu transformatora niezależnie od wysłania impulsu na otwarcie wyłącznika w polu łącznika szyn - jest to stopień rezerwowy. Ze względów konstrukcyjnych zastosowano jeszcze jedną nienastawialną zwłokę czasową; w przypadku wystąpienia w CZIP-1T rozruchu ZS pomimo trwającej blokady od pola odpływowego, po czasie około 40 sekund kierowany jest impuls na otwarcie wyłącznika w polu transformatora. 128 Zasada działania lokalnej rezerwy wyłącznikowej (LRW) Elementy logiczne LRW znajdują się w zespołach CZIP-1T oraz CZIP-1S i są niezależne od siebie. Wysłanie przez zespół pola odpływowego (z wyjątkiem pola pomiaru napięcia) sygnału LRW, co następuje równocześnie z wysłaniem impulsu OW na otwarcie wyłącznika pola własnego, powoduje rozpoczęcie odmierzania czasu. Jeśli sygnał LRW utrzymuje się dłużej niż nastawiony czas tLRW, a taka sytuacja jest, jeśli wyłącznik pola odpływowego nie chce się otworzyć i ciągle trwa stan zadziałania zabezpieczenia, wysyłane są w polach transformatora oraz łącznika szyn impulsy na otwarcie ich wyłączników, przy czym nie są one uzależnione od ich stanu. Przy otwartym wyłączniku nie dochodzą oczywiście do cewek wyłączających ze względu na przerwę na stykach pomocniczych. W przypadku otwarcia wyłącznika w polu, w którym doszło do zadziałania zabezpieczenia, sygnał na szynie LRW zanika mniej więcej po czasie własnym wyłącznika. Napięcie z baterii akumulatorów jest doprowadzane do pola łącznika szyn, gdzie jest kontrolowane przez zespół CZIP-1S (jego brak powoduje pobudzenie sygnalizacji Up oraz wygenerowanie raportu). Doprowadzenie napięcia ZS i LRW oznaczanego znakami + i w trójkącikach do szyn okrężnych rozdzielni powinno następować poprzez łącznik odstawienia tych automatyk. Napięcie na szynach okrężnych jest jeszcze raz kontrolowane w polach SN transformatorów (CZIP-1T – zaciski 36-39), przy czym jego brak powoduje, że LRW i ZS w zespole CZIP-1T pozostaje nieczynne, a generowany jest raport o braku napięcia ZS+LRW bez pobudzania sygnalizacji. Szyny ZS1 i ZS2 są łączone w CZIP-1S – wyjściem 69-70. Wyjścia do współpracy z ZS i LRW w polach liniowych, potrzeb własnych i baterii kondensatorów znajdują się zawsze na zaciskach 53-54-55. Blokada ZS do zespołu CZIP-1T wprowadzana jest przez zacisk nr 37. Powiadomienie o zadziałaniu zabezpieczenia I>>ZS w zespole CZIP-1S jest wyprowadzane przez zacisk nr 54 do sekcji I oraz zacisk 55 do sekcji II. Natomiast przyjęcie tego sygnału w zespołach CZIP-1T następuje poprzez zacisk nr 72. Ewentualny impuls na otwarcie wyłącznika w polu łącznika szyn od ZS jest wyprowadzany z zespołów CZIP-1T poprzez wyjście 69-70 i wprowadzany do CZIP-1S poprzez wspólne wejście nr 39. 129 130 Obwody zabezpieczenia szyn zbiorczych (ZS) i lokalnej rezerwy wyłącznikowej (LRW) Połączenia pomiędzy zespołami CZIP dotyczące automatyki SZR 17.2. POŁĄCZENIA DOTYCZĄCE AUTOMATYKI SZR 131 17.3. POŁĄCZENIA DOTYCZĄCE POLA BKR 132 17.4. POŁĄCZENIA DOTYCZĄCE ZABEZPIECZEŃ ZIEMNOZWARCIOWYCH W SIECI KOMPENSOWANEJ 133 17.5. POŁĄCZENIA DOTYCZĄCE ZABEZPIECZEŃ ZIEMNOZWARCIOWYCH W SIECI UZIEMIONEJ PRZEZ REZYSTOR 134 18. WSPÓŁPRACA ZESPOŁÓW CZIP Z OPROGRAMOWANIEM SERWISOWYM I SYSTEMAMI DYSPOZYTORSKIMI Zespoły CZIP standardowo wyposażone są w dwa porty komunikacyjne RS232 i RS485, opcjonalnie może występować dodatkowy port AUX RS485 w pełni niezależny pełnoduplexowy, dwuprotokołowy port RS-485 (max. 230400 Bd), dysponujący własnym numerem logicznym (adresem) umożliwiającym budowę na stacji zasilającej drugiej, niezależnej sieci komunikacyjnej. Obydwa porty RS485 mogą być wyposażone w łącze światłowodowe multimod 660nm (światłowód polimerowy POF 980/1000μm), lub 850nm (światłowód szklany gradientowy G 62,5/125μm) z końcówkami typu F-SMA, lu ST. Poprzez złącze RS232 można bezpośrednio podłączyć komputer przenośny typu notebook z zainstalowanym oprogramowaniem serwisowym umożliwiającym zmianę nastaw i kontrolę pracy zabezpieczenia (program MONITOR). Zespoły CZIP mogą spełniać swoje funkcje pracując autonomicznie lub przy współpracy z klasyczną telemechaniką, opartą na napięciu 24 V – bez komputerowego systemu nadrzędnego. Jednak zasób informacji możliwy do uzyskania z tych zabezpieczeń, takich jak: pełen zestaw pomiarów, stan położenia łączników, rejestracja zdarzeń, rejestracja zakłóceń oraz możliwość realizacji sterowań preferuje je do włączenia w komputerowy system telemechaniki stacji elektroenergetycznej. Połączenie wszystkich zespołów jedną magistralą (CZIP-NET) umożliwia złącze RS 485 lub światłowodowe. Takie rozwiązanie, po podłączeniu konwertera, RS485 (lub światłowód)/RS232 umożliwia lokalne serwisowanie wszystkich zabezpieczeń z jednego miejsca, np. nastawni. Kolejnym krokiem może być podłączenie za konwerterem modemu połączonego z siecią telefoniczną komutowaną lub dzierżawioną. Takie rozwiązanie umożliwia zdalne serwisowanie zespołów CZIP np. z Rejonu lub Zakładu Energetycznego. Innym jakościowo zagadnieniem staje się przyłączenie zespołów CZIP do systemów telemechaniki. Rozwiązanie takie, realizowane poprzez zastosowanie koncentratora BORSE-K przedstawione zostało na rysunku poniżej. Zastosowanie koncentratora czyni z zespołów CZIP po części urządzenia telemechaniki, umożliwiając tym samym poprzez łącze "ruchowe" w protokole DNP-3.0 prowadzenie ruchu przez punkty dyspozytorskie. Prowadzenie ruchu możliwe jest w pełnym zakresie, tzn. przekazywania stanu łączników i automatyk, przekazywania pomiarów oraz realizacje sterowań. Koncentrator posiada również łącze "inżynierskie" umożliwiające zdalną lub lokalną współpracę zabezpieczeń CZIP z oprogramowaniem serwisowym umożliwiające zmianę nastaw i kontrolę pracy zabezpieczeń. Lokalne stanowisko dyspozytorskie może być zrealizowane na bazie standardowego stacjonarnego komputera IBM PC lub jako stanowisko serwisowe na bazie komputera typu notebook wyposażonego w kartę sieciową. 135 136 137 19. WSKAZÓWKI DLA ZAMAWIAJĄCEGO Przy zamawianiu urządzenia należy podać: 1. Nazwę zespołu: np. „Cyfrowe zabezpieczenie CZIP-1L”, lub „Cyfrowe zabezpieczenie CZIP-3H”. UWAGA: Użytkownik ma możliwość redefiniowania oprogramowania zespołów CZIP-1 we własnym zakresie poprzez interfejs RS232 , w celu przystosowania dostarczonego zabezpieczenia do obsługi innych pól rozdzielni SN. 2. Napięcie znamionowe zasilania: • 220V DC • 24V DC 3. Pamięć rejestratora zakłóceń: • standardowa • rozszerzona 4. Porty komunikacyjne: • standard (RS232; RS485) • dodatkowy port AUX RS485 • podstawowy RS485 z interfejsem FO (660nm –polimer, lub 850nm – szkło ; końcówki F-SMA , lub ST) • dodatkowy RS485 z interfejsem FO (660nm –polimer, lub 850nm – szkło ; końcówki F-SMA , lub ST) • obydwa porty RS485 z interfejsem FO (660nm –polimer, lub 850nm – szkło ; końcówki F-SMA , lub ST) 5. Wykonanie mechaniczne: • wersja natablicowa • wersja zatablicowa 6. Wyjście sygnalizacji stanów alarmowych: • ALARM równoległy - sygnalizacja ALARM uruchamiana zestykiem zwiernym. • ALARM szeregowy - sygnalizacja ALARM uruchamiana zestykiem rozwiernym Przykład zamówienia: Cyfrowe zabezpieczenie CZIP-1T, 24V DC, rozszerzona pamięć rejestratora, dodatkowy port RS485, wersja zatablicowa, ALARM szeregowy. Zamówienia należy składać na adres: RELPOL S. A. Zakład POLON ul. Browarna 11 65-849 Zielona Góra tel. (0-68) 45 32 700 fax. (0-68) 45 32 702 Informacja handlowa: tel. (0-68) 45 32 706, fax. (0-68) 45 32 705 Informacja techniczna: tel. (0-68) 45 32 719, 45 32 712. Adres e-mail: [email protected] 138 UWAGA: Firma Relpol S.A. prowadzi politykę ciągłego rozwoju. W związku z tym prezentowane wyroby mogą ulec zmianom. Pomimo ciągłego uaktualnienia publikacji, niniejszy katalog jest jedynie informacją o wyrobach. Przykłady zastosowań są podane jedynie w celu lepszego zrozumienia zasady działania i nie należy ich traktować jako gotowych rozwiązań projektowych. Firma Relpol S.A. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki decyzji podjętych na podstawie treści tego katalogu. 139