Cukrzyca to choroba układu sercowo-naczyniowego

CUKRZYCA TO CHOROBA UKŁADU SERCOWO - NACZYNIOWEGO
Według nowoczesnych poglądów cukrzyca jest uważana za chorobę układu sercowonaczyniowego gdyż ryzyko tych powikłań jest 35-krotnie większe w stosunku do zdrowych
ludzi.
Cukrzyca jest schorzeniem o przewlekłym charakterze, którego nie można wyleczyć.
Lecząc dążymy do tzw. „wyrównania cukrzycy” czyli osiągnięcia jak najlepszych wartości
poziomu cukru we krwi, ciśnienia tętniczego krwi, cholesterolu, wagi ciała. Cukrzyca jest
narastającym problemem społecznym. W Polsce na cukrzycę choruje ponad milion osób.
Przypuszczalnie drugi milion choruje nie wiedząc o tym.
W celu jak najszybszego wykrycia cukrzycy należy badać poziom cukru we krwi na
czczo co trzy lata, gdyż można nie odczuwać żadnych objawów. Szczególnie muszą badać się
osoby ze zwiększonym ryzykiem rozwoju cukrzycy i powyżej 45 roku życia.
Cukrzyca, która rozwija się w dzieciństwie lub w trakcie dojrzewania, jest zazwyczaj
ciężką chorobą i nazywa się ją cukrzycą insulinozależną lub cukrzycą typu 1.
Cukrzyca, która rozwija się w późniejszym okresie życia (zazwyczaj po 45 roku życia)
nazywa się cukrzycą insulinoniezależną lub cukrzycą typu 2.
Objawy choroby
Jeśli łatwo się męczysz, odczuwasz osłabienie, czasem senność, oddajesz duże ilości
moczu i masz wzmożone pragnienie z uczuciem suchości w jamie ustnej, chudniesz lub
tyjesz, masz nawracające zakażenia zgłoś się do lekarza.
Leczenie cukrzycy
Leczenie składa się ze ściśle powiązanych elementów. Najważniejsze z nich to:
prawidłowe odżywianie się - czyli dieta, odpowiednio dobrane ćwiczenia fizyczne – ruch
zwiększa wrażliwość mięśni na insulinę, leczenie farmakologiczne – w żadnym wypadku nie
zwalnia od przestrzegania diety, prowadzenie dzienniczka samokontroli -systematyczne
wizyty u u lekarza.
Leczenie dietą
Dieta jest lekiem, którego nie zastąpi żaden inny. Leczenie dietą chorego na cukrzycę
ma na celu:
 zapobieganie i leczenie ostrych oraz przewlekłych powikłań,
 osiągnięcie optymalnych wartości lipidów w surowicy krwi (stężenia cholesterolu
całkowitego, HDL – tzw. „dobrego” i LDL – tzw. „złego”, trójglicerydów),
 uzyskanie stężenia glukozy we krwi możliwie najbardziej zbliżonego do wartości
prawidłowych,
 u chorych z nadwagą i otyłością redukcję, a następnie utrzymanie optymalnej wagi.
Sztuczne środki słodzące
W diecie cukrzycowej cukier powinien być całkiem wyeliminowany. Zamiast cukru
można stosować dostępne w aptekach i sklepach spożywczych „sztuczne środki” słodzące; na
przykład Aspartam (jest 200 razy słodszy od cukru i dostarcza minimalną ilość kalorii). Nie
nadaje się do sporządzania potraw poddanych obróbce cieplnej .Odporne na działanie
wysokiej temperatury są preparaty o nazwie Acesulfam K i Peptis T..W części produktów
cukierniczych cukier zastąpiono fruktozą. Jest to jednak składnik wysokokaloryczny (jak
cukier). Dlatego nie zaleca się chorym na cukrzyce spożywania produktów zawierających
fruktozę.
1
Alkohol a cukrzyca
Chory na cukrzycę musi zaprzestać picia alkoholu. Alkohol nasila działanie leków
przeciw cukrzycowych i może powodować hipoglikemię czyli niedocukrzenie. Utrudnia
rozpoznanie przez chorego tych objawów -może to doprowadzić do utraty przytomności. Jeśli
cukrzyca jest dobrze wyrównana farmakologicznie, nie towarzyszy jej otyłość lub
nadciśnienie czy mikroangiopatia cukrzycowa dopuszcza się spożycie na dobę 200g białego
wina lub 150g czerwonego wina lub 0,33l piwa lub 50g wódki czy brendy (po posiłku,
aa nigdy na czczo).
Cukrzyca w starszym wieku
Zaleca się, aby poziom cukru na czczo nie był wyższy niż 140mg %, natomiast po posiłku nie
powinien przekraczać 200-220mg %. Te nieco wyższe dopuszczalne wartości cukru we krwi
są podyktowane troską o niedocukrzenia-stany szczególnie niebezpieczne u ludzi starszych.
Cukrzyca u młodych ludzi
Dzieci i młodzież z cukrzycą typu 1 obecnie mogą prowadzić aktywny tryb życia
podobnie jak ich zdrowi rówieśnicy. Wymaga to jednak zaangażowania w swe leczenie.
Polega ono na częstym badaniu, od dwóch do czterech razy w ciągu dnia stężenia glukozy we
krwi oraz zawsze przed snem w celu uniknięcia zbyt niskich glikemii w nocy. Większość
ludzi z cukrzycą typu 1 wstrzykuje sobie insulinę od dwóch do pięciu razy w ciągu dnia za
pomocą tzw. penów. Chorzy mają ustalony swój indywidualny sposób leczenia są
przeszkoleni jak dopasować dawki insulin do aktualnych wyników samokontroli.
Ciąża i cukrzyca
Cukrzyca i ciąża są stanami, które można znakomicie ze sobą pogodzić. Ryzyko, że
dziecko zachoruje na cukrzyce jest mniejsze niż 3%. Cukrzyca prawie nigdy nie ujawnia się
u noworodków. Prawidłowa kontrola w czasie ciąży jest możliwa przy stosowaniu
nowoczesnych metod leczenia. Ciąża musi być planowana ze względu na konieczność
utrzymania stężenia glukozy we krwi w zakresie bliskim normy. Jeśli w okresie zajścia
w ciąże i podczas ciąży matka będzie mieć optymalna kontrolę cukrzycy to można oczekiwać,
iż dziecko będzie normalne i zdrowe. Ryzyko wystąpienia wad wrodzonych jest tylko nieco
większe niż w przypadku każdej zdrowej kobiety i pozostaje bardzo niewielkie.
Hipoglikemia czyli niedocukrzenie
Hipokglikemia to nadmierne obnizenie stężemia cukru we krwi poniżej 50 – 60 mg%.
Niedocukrzenie najczęściej jest konsekwencją opuszczenia lub opóźnienia posiłku. Może tez
być następstwem zbyt intensywnego wysiłku lub pomyłki w dawce leku. Stan niedocukrzenia
wpływa na obniżenie zdolności oceny sytuacji, upośledza koncentrację, co sprawia , iż np.
prowadzenie samochodu czy obsługiwanie maszyn przez chorego znajdującego się w tym
stanie staje się niebezpieczne. Niedocukrzenia, szczególnie te o ciężkim przebiegu, sprzyjają
rozwojowi powikłań naczyniowych oraz powikłań dotyczących układu nerwowego. Znaczne
obniżenie stężenia glukozy we krwi prowadzi do „niedożywienia” mózgu, co ostatecznie
może przejawić się utratą przytomności czyli śpiączką hipoglikemiczną.
Życie z cukrzycą
Ważne jest, aby każdy chory starał się postępować najlepiej jak tylko potrafi i żeby
ludzie, którzy otaczają chorego pomogli mu w tym. Chory powinien systematycznie
odwiedzać lekarza, brać udział w szkoleniach, czytać ulotki, książki, zadawać pytania, prosić
o wskazówki, szczerze pytać jak postępować.
2
Zapamiętaj!
Cukrzyca typu 2 rozwija się najczęściej u osób z „ zespołem nadmiernego dobrobytu”.
Zapamiętaj!
Jeśli chorujesz na cukrzycę możesz nie odczuwać bólu będącego ważnym objawem
istniejącego zagrożenia tj. choroby wieńcowej, zawału serca.
Anna Leśniczak-Łągiewka
Specjalista Chorób Wewnętrznych
3