Rozwiązania na rzecz godzenia życia zawodowego i rodzinnego w

Rozwiązania na rzecz godzenia życia zawodowego i rodzinnego w

Rozwiązania na rzecz godzenia życia zawodowego i rodzinnego w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki – zachowanie trwałości projektów
i plany dot. wsparcia ww. rozwiązań w perspektywie finansowej 2014‐2020
Małgorzata Michalska
Departament Wdrażania EFS w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej
Warszawa, 22 października 2014 r.
PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI 2007‐2013
Godzenie życia zawodowego i rodzinnego uważane jest przez UE za priorytet
w osiąganiu równouprawnienia płci, zwiększaniu uczestnictwa kobiet w rynku pracy
i promowaniu podziału obowiązków związanych z opieką nad dziećmi pomiędzy
kobietami a mężczyznami.
Godzenie tych sfer życia jest kluczowym elementem w dążeniu do osiągnięcia
podstawowego celu UE określonego w strategii „Europa 2020”, jakim jest podniesienie
wskaźnika zatrudnienia wśród kobiet i mężczyzn w wieku 20–64 lata do 75%.
PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI 2007‐2013
Aktywność zawodowa kobiet jest w Polsce niższa od aktywności zawodowej mężczyzn. Wskaźnik aktywności zawodowej osób w wieku 15‐64 w latach w 2003‐2011 wahał się: •
od 46,7% do 48,7% dla kobiet, •
od 62,2% do 64,7% dla mężczyzn.
PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI 2007‐2013
W latach 2003 ‐ 2007 zdecydowanie szybciej zmniejszała się liczba bezrobotnych mężczyzn niż
kobiet.
W końcu 2007 r. kobiety zarejestrowane w urzędach pracy stanowiły 58,2% ogółu bezrobotnych,
a na 100 bezrobotnych mężczyzn przypadało 140 kobiet.
Nadal jest wyższy poziom bezrobocia wśród kobiet ‐ w 2013 r. kobiety stanowiły 50,3%
bezrobotnych.
W 2012 r. na 100 bezrobotnych mężczyzn przypadało 110 kobiet, natomiast w 2013 r. na 100
bezrobotnych mężczyzn przypadało 101 kobiet.
PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI 2007‐2013
W porównaniu do mężczyzn kobiety w Polsce później rozpoczynały aktywność
zawodową i kończyły ją znacznie wcześniej. Największe różnice w poziomie
zatrudnienia odnosiły się do osób w wieku 25–30 lat, co było związane z okresem
rodzenia i wychowywania dzieci.
Powrót na rynek pracy po przerwie związanej z macierzyństwem i opieką nad
dzieckiem utrudniony był przez dostęp do usług opiekuńczych dla dzieci. W 2005 r.
w Polsce jedynie około 2% dzieci w wieku 0–2 lata oraz około 30% dzieci w wieku 3‐5
lat uczęszczało do żłobków i przedszkoli.
PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI 2007‐2013
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w Priorytecie I Zatrudnienie i integracja
społeczna Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki ‐ nadzoruje realizację projektów
systemowych oraz konkursowych ukierunkowanych na:
•
redukowanie przeszkód w uczestnictwie kobiet w rynku pracy oraz
•
zwiększenie udziału mężczyzn w wykonywaniu obowiązków związanych z
opieką nad dziećmi.
PROJEKTY SYSTEMOWE
Godzenie ról rodzinnych i zawodowych kobiet i mężczyzn
•
projekt systemowy zrealizowany w ramach Działania 1.1 Wsparcie systemowe
instytucji rynku pracy PO KL przez Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
•
okres realizacji: od 01.11.2008 r. do 30.11.2012 r.
•
wartość projektu: 7 857 960 PLN
Celem projektu było opracowanie modeli godzenia ról i wdrożenie działań podnoszących
efektywność Publicznych Służb Zatrudnienia i innych Instytucji Rynku Pracy w zakresie
wyrównywania szans i zwiększenia aktywności zawodowej kobiet.
Rezultaty projektu dostępne są na stronie internetowej Centrum Rozwoju Zasobów
Ludzkich: http://crzl.gov.pl
PROJEKTY SYSTEMOWE
Efekty projektu Godzenie ról rodzinnych i zawodowych kobiet i mężczyzn
•
Krajowa Mapa Drogowa – dokument wskazujący kierunki działań w zakresie
wdrażania
a
także
modelu
propozycje
godzenia
zmian
ról
podejmowanych
legislacyjnych
w
zakresie
w
Polsce,
godzenia
ról
(np. wprowadzenie możliwości podziału urlopu macierzyńskiego i ojcowskiego,
zwiększenie elastyczności form zatrudnienia poprzez rezygnację z regulacji
dobowej
normy
czasu
pracy
na
rzecz
gwarantowanego
dobowego
odpoczynku). Jednocześnie jest to narzędzie służące do planowania
i
modyfikowania
istniejących
rozwiązań
w
w perspektywie krótko‐, średnio‐ i długookresowej .
zakresie
godzenia
ról
PROJEKTY SYSTEMOWE
Efekty projektu Godzenie ról rodzinnych i zawodowych kobiet i mężczyzn
•
355 kluczowych pracowników Publicznych Służb Zatrudnienia uzupełniło wiedzę
o europejskie i polskie standardy związane z polityką godzenia ról, między innymi
w zakresie:
 kluczowych pojęć i mechanizmów mających odzwierciedlenie w sytuacji kobiet
i mężczyzn na rynku pracy
 niewidzialnej pracy w sferze prywatnej i jej wpływu na problematykę godzenia
życia zawodowego z prywatnym
 zwiększenia udziału mężczyzn w wypełnianiu obowiązków rodzinnych
 szans i zagrożeń różnych rozwiązań na rzecz godzenia ról rodzinnych
i zawodowych kobiet i mężczyzn
 wdrażania polityki godzenia ról rodzinnych i zawodowych kobiet i mężczyzn
w projektach partnerstw lokalnych
PROJEKTY SYSTEMOWE
Aktywizacja społeczno‐ekonomiczna kobiet na poziomie lokalnym i regionalnym
•
projekt w ramach Działania 1.1 Wsparcie systemowe instytucji rynku pracy
PO KL realizowany przez Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
•
okres realizacji: od 01.02.2008 r. do 31.12.2013 r.
•
wartość projektu: 22 310 266,37 PLN
Celem głównym projektu było upowszechnienie idei równych szans w dostępie do
zatrudnienia i metod temu służących wśród pracowników Instytucji Rynku Pracy
i ogółu społeczeństwa.
PROJEKTY SYSTEMOWE
Efekty projektu Aktywizacja społeczno‐ekonomiczna kobiet na poziomie lokalnym i regionalnym
•
•
model szkoleniowy dotyczący polityki równości płci dla Publicznych Służb Zatrudnienia
i innych Instytucji Rynku Pracy:

Przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć i wiek

Gender mainstreaming

Możliwość wykorzystania EFS na potrzeby równych szans

Pieniądze mają płeć, czyli gender budgeting

Metody aktywizacji zawodowej kobiet

Budowanie sieci współpracy z partnerami społecznymi

Strategie, dobre praktyki i programy międzynarodowe z zakresu wyrównywania szans kobiet i
mężczyzn
baza danych podmiotów, które realizowały bądź realizują modele godzenia ról (instytucje rynku
pracy w obszarze pośrednictwa pracy i doradztwa zawodowego, lokalne grupy działania itp.)
PROJEKTY SYSTEMOWE
Efekty projektu:
•
szkolenia dla 1 383 pracowników Instytucji Rynku Pracy z zakresu równości płci
między innymi w zakresie:
 zwiększenia dostępu do instytucjonalnych form opieki nad osobami
zależnymi,
 zapobiegania dezaktualizacji kwalifikacji zawodowych kobiet i mężczyzn
podczas przerwy związanej z pełnieniem funkcji rodzicielskich,
 dostępności elastycznych rozwiązań czasu pracy i form pracy,
 zwiększenia udziału mężczyzn w wypełnianiu obowiązków rodzinnych,
 szans i zagrożeń różnych rozwiązań na rzecz godzenia ról rodzinnych
i zawodowych kobiet i mężczyzn.
PROJEKTY SYSTEMOWE
Efekty projektu:
•
16 regionalnych konferencji z zakresu upowszechniania idei równych szans
w dostępie do zatrudnienia
•
4 seminaria dla około 10 tys. osób z zakresu upowszechniania idei równych szans
w dostępie do zatrudnienia
•
kampania społeczna promująca zmiany legislacyjne w zakresie urlopów
macierzyńskich upowszechniająca wiedzę na temat nowych rozwiązań
przysługujących pracującym rodzicom, w szczególności ojcom, w zakresie
korzystania z urlopu ojcowskiego oraz urlopu rodzicielskiego.
Rezultaty projektu dostępne są na stronie internetowej Centrum Rozwoju Zasobów
Ludzkich: http://crzl.gov.pl
PROJEKTY KONKURSOWE
Poddziałanie 1.3.2
Projekty na rzecz promocji równych szans kobiet i mężczyzn oraz godzenia życia
zawodowego i rodzinnego
Wsparcie ukierunkowane na tworzenie warunków ułatwiających osobom powrót do
czynnego życia zawodowego po przerwie związanej z urodzeniem i wychowaniem
dzieci i zachęcanie pracodawców do wprowadzenia w zakładzie pracy rozwiązań
pozwalających pracownikom na bardziej elastyczne i efektywne łączenie obowiązków
zawodowych i rodzinnych.
Grupę docelową projektów stanowiły osoby podejmujące pracę po przerwie związanej
z urodzeniem dziecka i/lub wychowujące dzieci, jak również pracodawcy.
PROJEKTY KONKURSOWE Poddziałanie 1.3.2 PO KL
Alokacja: 11 205 055 Euro
W ramach Poddziałania 1.3.2 PO KL Departament Wdrażania EFS w latach 2008‐2011
zorganizował cztery konkursy.
Łączna wartość podpisanych i realizowanych 33 umów wynosi 47 229 261 PLN.
PROJEKTY KONKURSOWE
Poddziałanie 1.3.2 PO KL
Rezultaty:
Spośród realizowanych 30 projektów utworzono następujące ośrodki opieki nad dziećmi
(w tym 19 placówek przyzakładowych):
•
18 punktów przedszkolnych (w tym 8 przyzakładowych),
•
10 klubów maluszka (w tym 4 przyzakładowe),
•
5 żłobków (w tym 2 przyzakładowe),
•
6 przedszkoli (w tym 5 przyzakładowych),
•
20 instytucji dziennego opiekuna,
3 projekty miały charakter informacyjno‐promocyjny.
Wsparciem objęto 1 734 uczestników, tj. osoby podejmujące pracę po przerwie związanej
z urodzeniem dziecka i/lub wychowujące dzieci.
PROJEKTY KONKURSOWE
Działanie 1.5 PO KL
Działanie 1.5
Wspieranie rozwiązań na rzecz godzenia życia zawodowego i rodzinnego
Celem Działania jest upowszechnianie ogólnopolskich rozwiązań na rzecz efektywnego
godzenia życia zawodowego i rodzinnego oraz wspierania powrotu na rynek pracy po
przerwie związanej z urodzeniem i wychowaniem dzieci.
Wsparcie dedykowane jest osobom powracającym na rynek pracy po przerwie
związanej z urodzeniem i/lub wychowaniem dzieci (osoby bezrobotne, nieaktywne
zawodowo, przebywające na urlopach macierzyńskich bądź wychowawczych). Powrót
na rynek pracy, czyli osiągnięcie wskaźnika określonego dla Działania 1.5, jest badany
przez Projektodawców na podstawie oświadczenia uzyskanego od uczestnika projektu
o powrocie na rynek pracy.
PROJEKTY KONKURSOWE
Działanie 1.5 PO KL
Alokacja: 55 630 337 Euro
W ramach Działania 1.5 Departament Wdrażania EFS zorganizował dwa konkursy.
Łączna wartość podpisanych i realizowanych 240 umów wynosi 222 931 651 PLN.
Wskaźniki
Wskaźnik realizacji Działania ‐ Liczba osób, które powróciły na rynek pracy po przerwie
związanej z urodzeniem/wychowaniem dziecka w wyniku udzielonego wsparcia
w ramach Priorytetu.
Wartość docelowa wskaźnika ‐ 6 500 osób.
Dzięki realizacji projektów na dzień 30 września 2014 r. 5 647 osób powróciło na rynek
pracy po przerwie związanej z urodzeniem i/lub wychowywaniem dzieci.
PROJEKTY KONKURSOWE
Rezultaty
Zgodnie z treścią zatwierdzonych projektów, łączna liczba placówek/oddziałów
utworzonych na dzień 30 września 2014 r. w ramach Działania 1.5 to:
•
297 żłobków ‐ na 303 zaplanowane;
•
28 klubów dziecięcych ‐ na 30 zaplanowanych;
•
40 instytucji dziennego opiekuna ‐ na 40 zaplanowanych.
PROJEKTY KONKURSOWE
Działanie 1.5 PO KL
Dodatkowo, 11 projektów ma charakter promujących i upowszechniających ideę równych szans, poprzez m.in.:
•
audycje radiowe i telewizyjne pokazujące rozwiązania
i rodzinnego oraz zwalczające stereotypy dotyczące płci,
•
cykl debat telewizyjnych poruszających kwestie związane z ideą równych szans i jej realizację
w poszczególnych województwach,
•
tworzenie profilów na portalach społecznościowych (Fan Page), dzięki którym kampania dociera do szerszego
grona odbiorców,
•
interaktywny portal informacyjno‐promocyjno‐doradczy (również w wersji dla niedowidzących), który informuje
o możliwych do wdrożenia rozwiązaniach mających na celu godzenie ról, wymianę informacji
i doświadczeń między pracodawcami,
•
kampanie informacyjno‐promocyjną wspierającą osoby głuche i niedosłyszące w powrocie na rynek pracy
i jako wartościowych pracowników poprzez doradztwo, emisję ogłoszeń internetowych, e‐mailing, filmy na
kanale GLUSITV, dedykowanym kanale YouTube,
•
konferencje i spotkania informacyjno‐doradczych w zakresie równego dostępu do zatrudnienia,
•
promocje dobrych praktyk,
•
kampanie bilbordowe.
ułatwiające
godzenie
Strony internetowe projektów:
http://www.tvp.pl/szczecin/nasze‐programy/rownowazni
http://rodzina‐i‐kariera.infor.pl , http://glusitv.pl, http://www.etattata.pl , http://www.bogactworozwiazan.pl
życia
zawodowego
ZAPEWNIENIE TRWAŁOŚCI ROZWIĄZAŃ DZIAŁANIA 1.5 PO KL W PERSPEKTYWIE UE 2014‐2020
CEL: Zwiększenie dostępu do opieki nad dziećmi do lat 3 oraz działania umożliwiające
godzenie życia zawodowego i rodzinnego
Zgodnie z założeniami konkursów w Działaniu 1.5 PO KL Beneficjenci zobowiązani są
do zachowania trwałości rezultatów projektów, tj. zapewnienia dalszego
funkcjonowania placówek (żłobków, klubów) opieki nad dziećmi.
Źródłem finansowania ww. placówek po zakończeniu projektu mogą być:
•
opłaty od rodziców;
•
dotacje z gminy;
•
dofinansowanie z Programu MALUCH.
ZAPEWNIENIE TRWAŁOŚCI ROZWIĄZAŃ DZIAŁANIA 1.5 PO KL W PERSPEKTYWIE UE 2014‐2020
PROGRAM MALUCH
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej od 2011 r. realizuje „Resortowy program
rozwoju instytucji opieki nad dziećmi do lat 3 MALUCH”, komplementarny
w stosunku do projektów realizowanych w ramach Działania 1.5 PO KL.
Celem programu jest m.in. umożliwienie rodzicom podjęcia aktywności zawodowej
poprzez pomoc jednostkom samorządu terytorialnego w tworzeniu instytucji
opiekuńczo‐edukacyjnych dla małych dzieci, zgodnie z potrzebami lokalnych
społeczności.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej planuje realizować program MALUCH w latach
kolejnych. Założenia Programu na rok 2015 r. są jeszcze wypracowywane.
ZAPEWNIENIE TRWAŁOŚCI ROZWIĄZAŃ DZIAŁANIA 1.5 PO KL W PERSPEKTYWIE UE 2014‐2020
W 2014 r. na Program MALUCH przeznaczono 101 mln zł, dzięki czemu dofinansowano
ponad 20 tys. miejsc opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych lub
instytucjach dziennego opiekuna.
O dofinansowywanie w formie dotacji celowej z budżetu państwa w ramach Programu
MALUCH w 2014 r. mogły ubiegać się wszystkie podmioty działające na podstawie
ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, tj.:
•
gminy,
•
osoby fizyczne,
•
osoby prawne,
•
jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
ZAPEWNIENIE TRWAŁOŚCI ROZWIĄZAŃ DZIAŁANIA 1.5 PO KL W PERSPEKTYWIE UE 2014‐2020
MALUCH 2014
Program Maluch w 2014 r. składał się z 3 modułów, w których dofinansowane mogły
być działania na rzecz rozwoju i utrzymania infrastruktury opieki nad dziećmi w wieku
do lat 3, tj. żłobków, klubów dziecięcych i miejsc u dziennych opiekunów:
•
Moduł 1 (dla gmin) ‐ utworzenie w 2014 r. nowych miejsc w instytucjach opieki
nad dziećmi w wieku do lat 3 oraz zapewnienie ich funkcjonowania,
•
Moduł 2 (dla gmin): zapewnienie funkcjonowania miejsc opieki nad dziećmi
w wieku do lat 3 tworzonych przez gminy do dnia 31 grudnia 2013 r. z udziałem
programu „MALUCH”.
•
Moduł 3 (dla podmiotów niegminnych): zapewnienie funkcjonowania miejsc
opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 działających na podstawie ustawy o opiece
nad dziećmi w wieku do lat 3.
Poziom Regionalny
Regionalne Programy Operacyjne 2014‐2020
W ramach 16 Regionalnych Programów Operacyjnych ze środków Europejskiego
Funduszu Społecznego możliwa będzie realizacja działań w dwóch obszarach:
•
tworzone będą nowe miejsca w żłobkach i innych formach opieki nad dziećmi do
lat 3, w szczególności na obszarach cechujących się największymi
z późnieniami społeczno‐gospodarczymi. Pozwoli to wyrównać sytuację w zakresie
dostępności do opieki dla dzieci w skali całego kraju.
Poziom Regionalny
Regionalne Programy Operacyjne 2014‐2020
W ramach działań ukierunkowanych na tworzenie nowych miejsc w formach opieki nad dziećmi do lat 3
kwalifikowalne będą w szczególności następujące kategorie wydatków:
•
dostosowanie pomieszczeń (w tym dostosowanie do wymogów sanitarnych i bezpieczeństwa
przeciwpożarowego, organizacja kuchni, stołówek, sanitariatów, szatni itp.),
•
modernizacja istniejącej bazy żłobkowej w celu utworzenia dodatkowych miejsc opieki nad dziećmi,
•
zakup i montaż wyposażenia i środków trwałych (w tym m. in. meble, pomoce dydaktyczne,
wyposażenie wypoczynkowe),
•
zakup pomocy dydaktycznych i specjalistycznego sprzętu i narzędzi do rozpoznawania potrzeb
rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci, wspomagania rozwoju
i prowadzenia terapii dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
•
wyposażenie placu zabaw,
•
finansowanie racjonalnych usprawnień, w celu upowszechnienia wychowania przedszkolnego wśród
dzieci z niepełnosprawnościami,
•
wydatki związane z bieżącym funkcjonowaniem utworzonego miejsca przedszkolnego, w tym:
wynagrodzenia nauczycieli i personelu zatrudnionego w ośrodku wychowania przedszkolnego, koszty
żywienia dzieci,
•
inne wydatki, o ile są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ośrodka wychowania
przedszkolnego.
Poziom Regionalny ‐ Regionalne Programy Operacyjne 2014‐2020
•
Z drugiej strony przewidywane jest bezpośrednie wsparcie dla rodziców, którzy chcą powrócić na
rynek pracy, ale z uwagi na konieczność opieki nad dzieckiem nie mają takiej możliwości. W tym
przypadku pokrywane będą koszty opieki nad dzieckiem dla konkretnych osób znajdujących się
w trudnej sytuacji, dla których obowiązek opieki nad dziećmi stanowi barierę w uzyskaniu
zatrudnienia, w tym:
 pokrycie kosztów opieki nad dzieckiem w żłobku lub klubie dziecięcym (w tym, pokrycie
wynagrodzenia opiekuna zatrudnionego w żłobku lub klubie dziecięcym, kosztów pobytu oraz
wyżywienia dziecka ‐ w części odpowiadającej kosztom opieki nad dzieckiem skierowanym
w ramach projektu);
 pokrycie kosztów wynagrodzenia opiekuna dziennego zatrudnionego przez gminę w części
odpowiadającej kosztom opieki nad dzieckiem skierowanym w ramach projektu;
 pokrycie kosztów wynagrodzenia oraz kosztów składek na ubezpieczenie społeczne niani
sprawującej opiekę nad dzieckiem, zgodnie z umową o świadczenie usług.
Poziom Krajowy
Program Wiedza Edukacja Rozwój 2014‐2020
Na poziomie krajowym ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego możliwa
będzie realizacja działań służących podniesieniu kompetencji przedstawicieli
podmiotów tworzących i prowadzących instytucje opieki nad dziećmi w wieku do lat 3.
Prowadzone będą szkolenia w zakresie rozwiązań przewidzianych w ustawie z dnia
4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, a także w innych ustawach,
których znajomość jest konieczna w procesie budowania i rozwijania systemu opieki
nad małymi dziećmi (m.in. ustawa o finansach publicznych, ustawa o działalności
pożytku publicznego i wolontariacie).
Wsparcie zostanie skierowane do przedstawicieli władz samorządu gminnego
i pracowników jednostek organizacyjnych oraz do podmiotów prywatnych.
Małgorzata Michalska
Zastępca Dyrektora Departamentu Wdrażania EFS
w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej