docJęzyk angielski-gimnazjum
download 
Reklamacja Transkrypt
Język angielski-gimnazjum
MATERIAŁY POMOCNICZE DO PROGRAMÓW ZAJĘĆ POZASZKOLNYCH ŚWIAT TO MY WE ARE THE WORLD MATERIAŁY POMOCNICZE DO REALIZACJI PROGRAMU ZAJĘĆ POZASZKOLNYCH Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA UCZNIÓW ZDOLNYCH KLAS I-III GIMNAZJUM Autorzy: LUCYNA STASIK MAGDALENA MAJKA DARIA BOGACZ NOWY SĄCZ 2013 WSTĘP Obudowa metodyczna do programu zajęć pozaszkolnych z języka angielskiego dla uczniów zdolnych szkół gimnazjalnych zawiera wskazówki dla nauczycieli przygotowujących i monitorujących pracę uczniów z wykorzystaniem metody projektu. Podstawową formą aktywności uczniów pracujących metodą projektu jest praca w grupach i dlatego, oprócz rozwijania swoich kompetencji językowych uczniowie nabywają niezwykle cenne umiejętności społeczne, takie jak podejmowanie decyzji, podział zadań, terminowość, rozwiązywanie sporów w sposób demokratyczny oraz czasami, akceptowanie porażek. Ponieważ na zakończenie pracy w projektach uczniowie nie otrzymują stopni, tak jak dzieje się to w szkole, dodatkowo sprzyja to skupieniu uwagi na właściwych priorytetach, którymi są rozwiązywanie problemów, zgłębianie nowych dziedzin wiedzy czy odkrywanie przyjemności płynącej z coraz bardziej swobodnego posługiwania się językiem angielskim. Materiały proponowane w niniejszym opracowaniu podzielone są na 10 rozdziałów, z których każdy poświęcony jest jednemu modułowi tematycznemu zawartemu w Programie zajęć pozaszkolnych z języka angielskiego dla uczniów zdolnych klas I – III gimnazjum. Każdy rozdział rozpoczyna się wstępem, w którym opisujemy tematykę poruszaną w danym module oraz sugerujemy formy i metody pracy z uczniami. Następnie przedstawione są trzy przykładowe tematy projektów. Każdemu tematowi towarzyszą cele operacyjne i propozycje pytań napędzających. Do każdego modułu dołączone są materiały autorskie w postaci ćwiczeń gramatycznoleksykalnych, które mogą być wykorzystane i zmodyfikowane w zależności od potrzeb i dynamiki pracy grupy. Ponadto do ostatniego modułu załączono przykład artykułu wraz z tekstem sterującym, który można wykorzystać przystępując do pracy z danym tematem. Autorki zakładają, że nauczyciele prowadzący zajęcia będą posługiwać się w pracy z uczniami samodzielnie wybranymi tekstami i zadaniami dostosowanymi do poziomu i zainteresowań grupy. Każdy moduł kończy się bibliografią obejmującą przykłady stron internetowych związanych z tematyką danego modułu. Zadaniem nauczyciela przystępującego do pracy z uczniami w ramach wybranego modułu jest takie zorganizowanie ich działań aby praca przebiegała 2 sprawnie, a wszyscy członkowie grupy mieli jasno wyznaczone zadania do wykonania. W tym celu każda grupa przed przystąpieniem do pracy powinna wypełnić arkusz planowania (Planning in Groups). Po zakończeniu pracy każda grupa wypełnia kartę ewaluacyjną (Group Self-Evaluation Sheet). Aby uczniowie właściwie podeszli do tego zadania nauczyciel powinien omówić z nimi znaczenie poszczególnych pytań a zwłaszcza wyjaśnić różnicę pomiędzy pytaniem „What have we achieved?” (umiejętności - np. Udało mi się przeczytać 3 artykuły o Madonnie po angielsku. Stworzyliśmy ciekawą prezentację.) a „What have we learned?” (wiedza - np. Nie robię już błędów w zdaniach z drugim okresem warunkowym. Dowiedziałem się, jak obchodzi się Ramadan). Wymienione powyżej arkusze planowania i ewaluacji dołączone zostały do wskazówek dla nauczycieli znajdujących się na stronie *. Zasugerowane w obudowie metodycznej projekty i pytania napędzające do każdego projektu są tylko sugestiami i w żaden sposób nie powinny ograniczać inwencji uczniów, którzy mogą zdecydować się na eksplorowanie innych zagadnień związanych z tematem modułu. Jednakże, po wybraniu tematu projektu, w ramach którego chcą pracować, uczniowie powinni podjąć wiążące decyzje, co do celów jakie zamierzają osiągnąć, produktu końcowego nad jakim będą pracować oraz podziału obowiązków. Zadaniem nauczyciela jest ustalenie jasnych reguł, według których wprowadzanie zmian do zaplanowanego już schematu pracy jest możliwe tylko w wyjątkowych przypadkach, po bezpośredniej lub mailowej konsultacji z nauczycielem (w języku angielskim!). Należy zwrócić szczególną uwagę, aby uczniowie nie skoncentrowali się zbytnio na stworzeniu produktu końcowego, zaniedbując kluczowe etapy pracy za pomocą metody projektu tzn. badanie, poszukiwanie informacji, próba udzielenia odpowiedzi na pytanie napędzające, współpraca w grupie, w trakcie których uczniowie w sposób naturalny rozwijają swoje sprawności językowe: słuchanie, czytanie, mówienie, i pisanie w języku angielskim. Podstawową trudnością, która wiąże się z realizacją tego programu jest fakt, że uczniowie znajdują się w środowisku swojego ojczystego języka i niemożliwe jest osiągnięcie efektu tzw. total immersion - całkowitego zanurzenia w języku angielskim. Na każdy wybrany przez uczniów temat istnieje wiele różnorodnych źródeł w języku polskim i naturalną pokusą będzie posiłkowanie się nimi podczas pracy. Rolą nauczyciela jest stanie na straży i nieustanne 3 przypominanie, że podstawowym źródłem informacji powinny być anglojęzyczne strony internetowe, nawet jeśli zdaniem uczniów korzystnie z nich wiąże się z pokonaniem pewnych trudności. Należy za wszelką cenę unikać sytuacji, w której większość pracy własnej uczniów zostałaby wykonana w języku polskim, po to tylko, aby w efekcie tej pracy otrzymać „lepszy” produkt końcowy. Zanim uczniowie rozpoczną pracę w grupach nad wybranymi projektami należy dać im możliwość przećwiczenia struktur gramatycznych i leksykalnych, które w sposób naturalny łączą się z tematyką wybranego modułu. Aby przygotować ten etap pracy nauczyciel może skorzystać z dostępnych powszechnie na rynku podręczników do gramatyki i vocabulary builders. W zamieszczonej poniżej bibliografii ogólnej podajemy przykładowe tytuły polecane przez autorki programu, chociaż nauczyciel może oczywiście zdecydować się na wybór innych pozycji. Autorki polecają również korzystanie z bogatego zasobu materiałów dydaktycznych na stronie onestopenglish. Wybierając ćwiczenia nauczyciel powinien pamiętać o konieczności dobrania ich do poziomu zaawansowania grupy, zwłaszcza w przypadku ćwiczeń leksykalnych, gdyż w zależności od tematyki projektu stopień znajomości słownictwa może się wahać od poziomu pre-intermediate do upper-intermediate. Bibliografia: Murphy R., Intermediate English Grammar, Cambridge University Press, 2004 Redman S., English Vocabulary in Use: Pre-Intermediate and Intermediate, Cambridge University Press, 2006 McCarthy M., O’Dell F., English Vocabulary in Use: Upper Intermediate, Cambridge University Press O’Dell F., McCarthy M., English Collocations in Use Intermediate, Cambridge University Press, 2006 Vince M., Intermediate Language Practice, Macmillan, 2003 Vince M., FC Language Practice, Macmillan, 2009 Thomas BJ, Intermediate Vocabulary and Idiom, Longman, Pearson Education, 1995 Barton L., Sardinas C.D., North Star Intermediate, Longman, 2004 www.onestopenglish.com 4 Otylia Pulit-Parszewska Metoda projektu w pracy z uczniem zdolnym Metoda projektu pojawiła się w edukacji na początku XX wieku i miała na celu stworzenie uczniowi warunków, w których mógłby samodzielnie zdobywać wiedzę i umiejętności. Z perspektywy dzisiejszej szkoły ten sposób nauczania staje się alternatywą do systemu klasowo-lekcyjnego, w którym przeważa, niestety w dużej mierze, bierne nauczanie. Projekt edukacyjny daje możliwość nauczycielowi i uczniowi otwarcia przedmiotów szkolnych, które zbyt często jeszcze powodują, że uczeń zdobywa wiadomości a nie wiedzę. Uczenie się na bazie projektu pozwala uczniowi na zdobywania wiedzy kompleksowej, która sięga do różnych przedmiotów szkolnych i praktycznego jej zastosowania, co niewątpliwie wpływa na motywację uczenia się. Nieocenionym walorem tej metody jest możliwość indywidualizowania zadań, a więc tworzenie warunków nauczania, w których uwzględniamy potrzeby i możliwości wszystkich uczniów – słabszych, przeciętnych i uzdolnionych. Każdy uczeń ma szansę na osiągnięcie sukcesu na swoją miarę. Ważną cechą takiego sposobu uczenia się jest także fakt, że realizacja projektu edukacyjnego pozwala uczniowi na zdobywanie wiedzy i umiejętności przedmiotowych, ale równocześnie pozwala kształcić kompetencje o charakterze ponadprzedmiotowym – pracę w grupie, komunikację interpersonalną, umiejętność samooceny, samodzielność w rozwiązywaniu problemów, umiejętność planowania, twórcze myślenie. W pracy z grupą uczniów zdolnych metoda projektu daje nieograniczone możliwości wspierania wszechstronnego rozwoju każdego ucznia, tak w zakresie poznawczym jak i osobowościowym. szeroko pojętej się na Ta specyficzna grupa uczniów wymaga indywidualizacji nauczania, a metoda projektu opiera indywidualizacji działań, tak w sferze poznawczej jak i wychowawczej i tworzy możliwości rozwoju różnych sfer osobowości ucznia. W polskim systemie edukacji metoda projektu jest znana i stosowana, ale zakres jej wykorzystania jest stale jeszcze zbyt skromny. Wynika to z różnych uwarunkowań, ale zapewne w dużej mierze związane jest z nakładem pracy, jaki nauczyciel musi wykonać przy jej wykorzystaniu. W praktyce edukacyjnej zwykle bywa tak, że planując wykorzystanie metody projektu, nauczyciel wybiera samodzielnie lub z uczniami temat projektu, stosuje odpowiednie procedury w planowaniu realizacji zadań i grupy, bądź indywidualni 5 uczniowie, przystępują do ich wykonania. Praca uczniów najczęściej sprowadza się do zebrania dużej ilości materiału rzeczowego i zaprezentowania go w wybrany sposób lub do wykonania określonych działań i zaprezentowania ich rezultatów. W projekcie DiAMEnT zaproponowano innowacyjne zastosowanie metody projektu z wykorzystaniem strategii PBL - problem based learning – uczenie się na bazie problemu / uczenie się w oparciu o problem. Jest to strategia edukacyjna, która cechuje się tym, że uczymy się poprzez rozwiązywanie problemu. Takie podejście zakłada, że metoda projektu jest ściśle związana z nauczaniem problemowym. Realizujemy więc z uczniami projekt nie dla uzyskania określonego produktu lecz dla rozwiązania problemu, a poszukiwanie tego rozwiązania pozwoli nabyć uczniom określone umiejętności i poszerzyć wiedzę w danym obszarze działania. Istotnym elementem tak rozumianej metody projektu jest sformułowanie problemu (driving question), pytania napędzającego, które postawi ucznia w roli badacza poszukującego rozwiązania. Zatem temat projektu powinien mieć formę pytania problemowego o szerokim zakresie tak, by można go rozpisać na szereg problemów szczegółowych, nad którymi będą pracować uczniowie indywidualnie lub grupowo w oparciu o wcześniej ustalone zasady i plan realizacji zadania. Tak rozumiany projekt edukacyjny jest więc zadaniem problemowym, zwykle realizowanym w dłuższym, ściśle określonym terminie, indywidualnie przez jednego ucznia lub w zespole pod nadzorem nauczyciela. Polega na zaplanowanym, samodzielnym szukaniu rozwiązania problemu, które pozwala poszerzać wiedzę z danego obszaru i zdobywać nowe umiejętności. Może być powiązany z realizacją programu nauczania jednego lub wielu przedmiotów, może też wykraczać poza program. Przy stosowaniu w praktyce szkolnej tak rozumianego projektu edukacyjnego należy przestrzegać określonych zasad wynikających ze strategii PBL i nauczania problemowego: stosowanie projektu edukacyjnego wymaga wcześniejszego zaplanowania przez nauczyciela (już na etapie planowania dydaktycznego); projekt edukacyjny wymaga zastosowania określonej procedury tak w zakresie planowania jak i realizacji; punktem wyjścia w realizacji projektu jest określenie zaakceptowanych przez uczniów, a więc wspólnie z nimi sformułowanych; 6 celów uczeń zdobywa wiedzę potrzebną do rozwiązania problemu poprzez rozumowanie, a nie pamięciowe przyswajanie wiedzy podanej przez nauczyciela – uczeń, analizując postawiony problem, odpowiada sobie na pytanie: co wiem, a czego muszę się nauczyć, aby problem rozwiązać?; głównym celem projektu edukacyjnego jest rozwiązanie problemu, a nie końcowy efekt (prezentacja, sprawozdanie), bo ten stanowi tylko element rozwiązania; w czasie szukania rozwiązania uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności i może w dużej mierze samodzielnie decydować o ich zakresie, bo zagadnienia pojawiają się i są rozwiązywane w miarę zagłębiania się w temat; teoria wprowadzana jest wtedy, gdy jest potrzebna do rozwiązania zadania; temat projektu stanowi problem do rozwiązania (niekoniecznie z jednym rozwiązaniem), sformułowany w formie pytania problemowego (driving question); zakres tematu powinien być szeroki, co umożliwia różne podejście do rozwiązania problemu i można go rozpisać na szereg pytań problemowych szczegółowych, nad którymi będą pracować uczniowie w grupach lub indywidualnie; problem powinien odnosić się do rzeczywistości, „rozwiązywać problem świata”, być bliski uczniowi, co wywoła związek emocjonalny, a więc będzie motywować do działania; problem powinien integrować wiedzę z różnych dziedzin. Metoda projektu w ujęciu innowacyjnym zaproponowana w projekcie DiAMEnT skoncentrowana jest na odbiorcy – czyli uczniu. Proces nauczania uzależniony jest od obecności problemu, zadania, które należy rozwiązać. Wiedza jest ukryta w zadaniu, a cele kształcenia są realizowane podczas prac nad jego rozwiązaniem, co stymuluje uczniów do poszukiwania informacji i ich przetwarzania. Zmusza także uczniów do refleksji, krytycznej oceny i wartościowania zdobytej wiedzy pod kątem jej przydatności do rozwiązania problemu. W praktyce szkolnej możemy stosować różne rodzaje projektów edukacyjnych, które dzielimy na kilka kategorii, a kryteriami podziału są: zakres, 7 podział pracy, cel projektu, forma pracy uczniów, struktura projektu. Ze względu na zakres Projekty przedmiotowe/problemowe Tematyka obejmuje zakres jednego przedmiotu/ jednorodnego problemu; celem jest zaznajomienie z nową tematyką lub porządkowanie nabytej wiedzy i umiejętności, albo też rozszerzenie tematyki zajęć o zagadnienia pozaprogramowe; prowadzone przez nauczyciela jednego przedmiotu Projekty międzyprzedmiotowe Mają integrować wiedzę i umiejętności z różnych przedmiotów; celem jest analiza problemu z różnych punktów widzenia, co zwiększa praktyczny wymiar projektu; prowadzone przez jednego nauczyciela przy współudziale (konsultacjach) z innymi nauczycielami. Ze względu na podział pracy Projekty indywidualne – realizowane przez jednego ucznia Projekty grupowe – realizowane przez grupę uczniów z wyraźnym podziałem zadań. Ze względu na cele projektu Projekty badawcze Polegają na zebraniu i usystematyzowaniu przez uczniów w odniesieniu do wybranego problemu, opracowaniu danych, informacji wyciągnięciu wniosków i prezentacji efektów. Projekty działania lokalnego Podjęcie długoterminowego działania na rzecz klasy, szkoły, środowiska lokalnego. Ze względu na formę pracy uczniów Projekty jednorodne Projekty wykonywane przez uczniów lub zespoły w takim samym czasie, polegające na wykonaniu takiego samego zadania, obejmującego cały zakres tematyki projektu. Projekty zróżnicowane 8 Projekty wykonywane przez zespoły uczniowskie realizujące różne zadania, składające się na całość tematyki projektu, wykonywane jednocześnie lub rozłożone w czasie. Ze względu na strukturę projektu Projekty silnie ustrukturyzowane Projekty, w których nauczyciel podaje temat i określone wymagania, szczególnie dotyczące zakresu projektu i spodziewanych rezultatów. Projekty słabo ustrukturyzowane Projekty, które pozostawiają uczniom swobodę w wyborze tematu i zakresu projektu, określeniu sposobów realizacji oraz efektów i ich prezentacji. Realizacja projektu edukacyjnego przebiega etapami, które muszą być przemyślane i zaplanowane przede wszystkim przez nauczyciela. Konkretne propozycje nauczyciela pozwolą na sprawne przygotowanie całego procesu, który będą realizować uczniowie. I to jest element, który wymaga od nauczyciela określonego nakładu pracy Etapy realizacji metody projektu 1. Przygotowanie uczniów do pracy metodą projektu. Uczniowie muszą mieć świadomość, na czym polega specyfika tej metody, wskazane jest także przygotowanie uczniów do pracy w grupach. 2. Wprowadzenie uczniów w problematykę projektu. Ten etap często wymaga pewnego przygotowania teoretycznego. 3. Sformułowanie lub wybór tematu / tematów oraz podział na grupy. Możliwości w tym zakresie są różne - tematy mogą być sformułowane przez nauczyciela, a grupy dokonują wyboru, grupy mogą same ustalać tematy projektów (wskazane jest, aby nauczyciel pomógł w odpowiedni sposób sformułować problem), wszystkie grupy mogą realizować jeden problem określony przez nauczyciela. 4. Przygotowanie do realizacji projektu. Punktem wyjścia jest zaplanowanie zadań szczegółowych dla poszczególnych grup lub uczniów, które wynikają z rozpisania tematu projektu na problemy szczegółowe. Ważne jest, aby nauczyciel miał świadomość, jaką wiedzę i umiejętności będą uczniowie nabywali przy rozwiązywaniu zadań szczegółowych, gdyż to jest zakres merytoryczny planowany przez nauczyciela, który może być poszerzony przez uczniów. Kolejnym elementem przygotowania jest zawarcie 9 kontraktu z uczniami na wykonanie projektu. W przypadku większych projektów, o dużej zawartości merytorycznej, rozłożonych w czasie, konieczne jest opracowanie planu realizacji całego projektu z uwzględnieniem zadań dla poszczególnych grup czy uczniów. 5. Realizacja projektu. To planowa realizacja zadań cząstkowych, która wymaga od uczniów zbierania i opracowywania materiałów, zdobywania nowej wiedzy i umiejętności, badania problemu w całości lub etapami. 6. Prezentacja projektu. Prezentacja może mieć różne formy w zależności od pomysłowości i możliwości uczniów. Mogą to być wytwory działalności uczniów, sprawozdania, prezentacje multimedialne, sprawozdanie z działań i zaprezentowanie efektów. 7. Ocena projektu według przyjętych kryteriów Przedmiotem oceny w metodzie projektu powinien być nie tyle produkt końcowy, choć on także podlega ocenie, co jakość działania uczniów w trakcie rozwiązywania problemu. Zadaniem nauczyciela jest szczegółowe opracowanie kryteriów oceny poszczególnych etapów pracy i rodzajów aktywności uczniów. Ocenie powinno podlegać to, co jest ważne, a nie to, co łatwo ocenić. Uczestnicy projektu muszą od początku wiedzieć, co będzie podlegać ocenie i według jakich kryteriów. Nauczyciel może sporządzić i prowadzić arkusz oceny dla każdej grupy czy ucznia, ale bardzo ważnym elementem procesu oceniania powinna stać się samoocena i wzajemna ocena uczniów, ale ten element wymaga także od nauczyciela opracowania konkretnych propozycji. Ważnym elementem gwarantującym sprawne przeprowadzenie projektu edukacyjnego jest kontrakt zawierany z uczniami. Jest to swoista umowa określająca najistotniejsze elementy przedsięwzięcia oraz zasady obowiązujące nauczyciela i uczniów w czasie jego realizacji. Najczęściej kontrakt zawiera: temat projektu; cele projektu; formy realizacji poszczególnych zadań i całości; zadania do wykonania z określeniem osób odpowiedzialnych i terminów realizacji oraz terminy konsultacji z nauczycielem; źródła informacji, które powinny zostać wykorzystane; 10 możliwe sposoby prezentacji projektu (do wyboru przez uczniów); termin prezentacji; kryteria oceny projektu. Takie podmiotowość walory projektu ucznia, edukacyjnego samodzielność jak wykonywania interdyscyplinarność, zadań, odejście od tradycyjnego sposobu oceniania powodują, że metoda ta daje ogromne możliwości indywidualizowania w pracy z uczniami z uwzględnieniem potrzeb i możliwości wszystkich uczniów, także tych uzdolnionych. Uczniowie ci w projekcie edukacyjnym mogą zaspokajać swoje aspiracje, wykazać się większymi umiejętnościami, zgłębiać problem z wykorzystaniem wszystkich swoich możliwości badawczych i prezentować wiedzę i umiejętności zgodnie ze swoimi potrzebami. Projekt edukacyjny zapewni uczniowi zdolnemu: - odmienny sposób pracy; - poznawanie trudniejszego materiału wykraczającego poza program szkolny; - samodzielne, oryginalne opracowanie zagadnienia; - poznanie metod samodzielnego poszerzania i zdobywania wiedzy; - możliwości badawcze - stawiania pytań i hipotez badawczych; - poznanie różnych sposobów prezentowania wyników; - możliwość uczenia innych, co jest najbardziej efektywnym sposobem uczenia się; - myślenie twórcze, da możliwość wykazania się płynnością, giętkością i oryginalnością myślenia; - dobór materiału i źródeł informacji zgodnych z jego potrzebami. Literatura: 1. Brudnik E., Moszyńska A. Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie, Kielce 2000 2. Chałas K., Metoda projektów i jej egzemplifikacja w praktyce, Warszawa 2000 3. Chomicki G., Projekt środowiskowy – najlepsza metoda integracji międzyprzedmiotowej. (w:) Nauczanie blokowe i zintegrowane przedmiotów humanistycznych w zreformowanej szkole, red. T. Jaworski, B. Burda, M. Szymczak, Zielona Góra 2002 11 4. Interaktywne metody nauczania z przykładami konspektów, Toruń 2001 5. Królikowski J., Projekt edukacyjny, Warszawa 2000 6. Mikina A., Zając B., Jak wdrażać metodę projektów?, Kraków 2001 7. Nowacki T. W., O metodzie projektów, Warszawa 1999 8. Potocka B., Projekty edukacyjne, Kielce 2002 9. Projekt edukacyjny i inne formy uczenia się we współpracy, red. D. Kitowska, Piła 2003 10. Rau K., Ziętkiewicz E., Jak aktywizować uczniów, Poznań 2000 11. Stevenson J. A., Metoda projektów w nauczaniu, Lwów 1930 12. Szymański M. S., O metodzie projektów, Warszawa 2000 13. Uczenie metodą projektów, red. B. D. Gołębniak, Warszawa 2002 12 MODUŁY PROJEKTOWE 13 MODUŁ 1 – MODA Wprowadzenie do modułu projektowego Nasze gusta zmieniają się i bardzo szybko to co było na topie wczoraj nie jest już modne dzisiaj. Dla młodzieży moda to coś więcej niż wybór ubrań, gadgetów, kosmetyków czy biżuterii. Moda to raczej sposób na życie, manifestacja poglądów, potwierdzenie przynależności do grupy rówieśniczej. Dlatego dyskusja o modzie to temat z definicji ciekawy dla nastolatków, który da im możliwość wyrażenia własnych opinii i prezentacji poglądów. Opierając się na naturalnym zainteresowaniu uczniów tym tematem w łatwy sposób można sprowokować ich do pracy nad wybranymi tematami projektów. Pracując nad tematami projektów w tym module uczniowie oprócz poszerzania swoich kompetencji językowych mogą zrozumieć związek pomiędzy wyborami jakich dokonują w życiu a modą i nauczyć się, jak nie zostać jej niewolnikiem. Poszukując odpowiedzi na pytania napędzające młodzież może zweryfikować swoje poglądy dotyczące celebrytów, których medialny wizerunek jest często sztucznie wykreowany i niegodny naśladowania. Sugerowane formy pracy w tym module to przede wszystkim zbieranie argumentów do dyskusji, redagowanie artykułu do zamieszczenia w Internecie, poradnika „Jak się ubierać?” lub „Jak się nie ubierać”? 14 Projekt I Temat: Jak nasz sposób ubierania się wpływa na opinię o nas? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane sprawności językowe, czytając teksty o modzie, wypowiadając się na tematy związane z wyglądem zewnętrznym oraz opisując trendy popularne wśród młodzieży; ćwiczy opisywanie wyglądu zewnętrznego używając poprawnego szyku przymiotników i konstrukcji so + przymiotnik, such + a/an/- +rzeczownik; ćwiczy umiejętność argumentowania podczas dyskusji; wzbogaca zasób słownictwa o wyrażenia związane z opisem wyglądu zewnętrznego znanych osób i nastolatków; rozumie możliwość wyrażania konkretnych treści poprzez styl i sposób ubierania się; widzi związek pomiędzy tym, jak się ubieramy a tym, jak jesteśmy postrzegani przez innych; akceptuje współistnienie w społeczeństwie różnorodnych stylów ubierania się i wyglądu zewnętrznego. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jakie zasady wyrażają poprzez swój wygląd zewnętrzny i jak są postrzegani przez społeczeństwo Punks, Goths, Yuppies? 2. Jak psychologia tłumaczy związek pomiędzy naszym wyglądem zewnętrznym a charakterem? 3. Co sprawia, że ludzie decydują się na body-piercing? 4. Dlaczego w niektórych miastach bezdomni są wyrzucani ze środków komunikacji miejskiej? 15 5. Dlaczego w większości korporacji pracownicy muszą przestrzegać pewnych zasad związanych z wyglądem zewnętrznym? Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie na przykładzie wybranej subkultury młodzieżowej związku pomiędzy wyglądem zewnętrznym jej członków a ich przekonaniami (np. w formie pokazu mody z komentarzem). 2. Zaprezentowanie w wybranej formie (prezentacja, artykuł do gazetki szkolnej) teorii psychologicznych badających związek pomiędzy cechami osobowości a sposobem kreowania swojego wyglądu zewnętrznego. 3. Przedstawienie (np. w formie wywiadu) powodów jakimi kierowały się różne osoby, które zdecydowały się na body piercing. 4. Przedstawienie w wybranej formie (np. dyskusja) norm obyczajowych, które powodują stygmatyzację osób brudnych, zaniedbanych, źle ubranych itp. 5. Opracowanie i przedstawienie przykładowego „dress obowiązującego w wybranej korporacji / banku / przedsiębiorstwie. 16 code”. Projekt II Temat: Jak kreuje się trendy w modzie? Cele operacyjne projektu Uczeń: nabiera sprawności językowej w opisywaniu własnego i cudzego wyglądu zewnętrznego i ubioru oraz wyrażania opinii o nim, zwłaszcza przy zastosowaniu I i II okresu warunkowego – w mowie i w piśmie; ćwiczy przedstawianie złożonych argumentów z zastosowaniem zwrotów typowych dla wyrażania opinii i spójników typu because, although, so that, that is why; poszerza swój zakres leksykalny o zaawansowane słownictwo związane z ubiorem i wyglądem zewnętrznym; wie kto kreuje trendy naśladowane przez nastolatków; dostrzega zależność pomiędzy atrakcyjnym / ekscentrycznym wyglądem a wzrostem popularności. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu 1. Jak Madonna / Doda / Jolanta Kwaśniewska wyznacza trendy w modzie? 2. W jaki sposób muzyka popularna wpływa na trendy w modzie ? 3. Kto to jest trend-setter i na czym polega jego działanie? 4. Jak popularność wpływa na zmianę wyglądu zewnętrznego? 5. W jaki sposób czasopisma młodzieżowe wpływają na trendy w modzie? W tym projekcie istnieje niebezpieczeństwo, że nauczyciel będzie próbował skłonić uczniów do wybrania i zbadania tych zjawisk, które sam zna i uważa za ciekawe. Nie należy tego robić, ponieważ tylko samodzielny wybór, prowadzący do autentycznego zaangażowania się uczniów w tematykę projektu daje gwarancję sukcesu. Nauczyciel nie powinien obawiać się dopuszczenia do głosu uczniów, nawet jeśli zdecydują się oni badać zjawiska, o których on sam wie niewiele albo nic, np. wpływ nieznanych mu grup muzycznych na modę nastolatków. 17 Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie (np. w formie filmu) wpływu jaki wywiera na obowiązujące i zmieniające się trendy w modzie styl ubierania się wybranej osoby publicznej (celebryty). 2. Przedstawienie wpływu różnych gatunków muzyki na wygląd i styl ubierania się jej fanów (np. w formie pokazu mody). 3. Opisanie (np. w artykule do gazetki szkolnej, we wpisie do bloga) motywów i sposobu działania trend-settera. 4. Zaprezentowanie na wybranym przykładzie (np. znanego polityka lub osoby, która nagle stała się sławna) zmian w wyglądzie i sposobie ubierania się tych osób (np. w formie poradnika „Jak należy / nie należy się ubierać”). 5. Wykazanie związku pomiędzy sposobem ubierania się młodzieży a trendami propagowanymi przez wybrane czasopisma młodzieżowe (np. w formie wystawy zdjęć z komentarzem). 18 Projekt III Temat: Sława i moda – czyli jak zostać modelką/modelem? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane sprawności językowe, czytając teksty o modzie i ludźmi z nią związanymi, i wypowiadając się na tematy związane z wyglądem zewnętrznym; ćwiczy opisywanie wyglądu zewnętrznego używając poprawnego szyku przymiotników i konstrukcji so + przymiotnik, such + a/an/- +rzeczownik; ćwiczy umiejętność argumentowania podczas dyskusji; poszerza swój zakres słownictwa związanego z ubiorem i wyglądem zewnętrznym; poznaje reguły obowiązujące w świecie mody; poznaje nie tylko dobre ale i złe strony bycia modelką / modelem; rozumie, że wybór tego zawodu związany jest z ogromnymi wyrzeczeniami. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu 1. Jaka była droga do kariery Naomi Campbell / Natalii Vodianovej / Claudii Schiffer? 2. Jakich zasad muszą przestrzegać modelki? 3. Jak różnią się współczesne modelki od tych sprzed 20 / 30 / 40 / 50 lat? 4. W jaki sposób kariera modelki może pomóc w osiągnięciu innych sukcesów? (np. przypadek Anety Kręglickiej, Carli Bruni) Przykładowe zadania projektowe 1. Zaprezentowanie drogi do kariery (np. w formie filmu lub prezentacji). 19 wybranej modelki / modela 2. Opracowanie zestawu zasad dotyczących diety, stylu życia i zachowań, których muszą przestrzegać modelki. Przygotowanie artykułu do prasy młodzieżowej dla osób, które marzą o karierze w modelingu. 3. Zaprezentowanie w wybranej formie (np. prezentacja, album, wystawa) różnic między współczesnymi modelkami a tymi sprzed 20 / 30 / 40 lat. 4. Zaprezentowanie na przykładzie wybranej modelki związku między karierą w modelingu a innymi osiągnięciami zawodowymi / społecznymi (np. w formie filmu lub artykułu). 20 Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 1 Konstrukcja ‘so’ i ‘such’ Nauczyciel prezentuje 2 zdania (OHP, tablica) zawierające konstrukcję ‘so’ i ‘such’, np. She is such a beautiful girl. She is so beautiful. Uczniowie pracują w parach. Jeden z uczniów buduje zdania z jedną z wybranych konstrukcji o znanych osobach. a drugi uczeń odpowiada zdaniem z drugą z konstrukcji np: - Szymon Majewski is such a funny man. - Oh, yes, he is so funny. The order of adjectives - kolejność przymiotników a) nauczyciel przygotowuje obrazki z ubraniami i dodatkami (sweter, spódnica, płaszcz, spodnie, buty, pasek, torebka, biżuteria itp.) dla grupy liczącej około 6 osób. Każdy z uczniów otrzymuje 4 karteczki z przymiotnikami opisującymi ubrania i dodatki. Zadaniem uczniów jest połączyć przymiotniki z właściwymi częściami garderoby. silk Lilac leather brand-new baggy shortsleeved wollen Ecru linen peculiar flared fashionable cotton turquise straw fantastic plaid oldfashioned denim maroon plastic plain checked scruffy lycra Beige silver patterned striped Japanese Listę należy modyfikować w zależności od wybranych obrazków b) Nauczyciel przygotowuje zestawy czystych kartek, czasopisma o modzie i folię z właściwą kolejnością przymiotników . 21 opinion Size age shape colour pattern origin material Uczniowie pracują w grupach trzyosobowych. Każdy uczeń otrzymuje kartkę i czasopismo lub pojedyncze zdjęcia z modą, na podstawie których przygotowuje opis jakiejś części garderoby. Lista powinna zawierać co najmniej 4 przymiotniki opisujące jeden element ubrania (sweter, płaszcz, buty, torebka etc.). Następnie uczniowie w swoich grupach wymieniają się listami. Po otrzymaniu listy uczniowie układają przymiotniki w kolejności, która ich zdaniem jest właściwa. Uczniowie wymieniają się ponownie listami i sprawdzają czy kolejność jest poprawna na podstawie wzoru wyświetlonego przez nauczyciela. Za każdy bezbłędny zestaw uczeń zdobywa punkt. Nauczyciel rozdaje nowe kartki i uczniowie powtarzają ćwiczenie. Uczniowie mogą spojrzeć na tabelę tylko w trakcie sprawdzania poprawności otrzymanego zestawu! Linking words: because, although, so that, that is why. Nauczyciel przygotowuje zestaw zdań początkowych a następnie dzieli grupę na 2, lub 3 podgrupy. Każda z podgrup otrzymuje inny spójnik (np. so, but, because, although). Nauczyciel czyta początek zdania a każda z grup kończy je w poprawny sposób, na przykład: Children don’t like onions: because they taste disgusting so they never order pizza with onions but they love tomato ketchup. Przykładowa lista zdań: 1. Mini skirts are in fashion again. 2. Older generation may find Top Model shocking. 3. Becoming a vegetarian can help you lose weight. 4. First impression can decide about success. 5. Men tend to take care about their appearance as much as women. 22 Second conditional chain Z podanych zdań uczniowie tworzą opowiadanie przy zastosowaniu drugiego okresu warunkowego. Lucky Lisa Lisa is 19 and she decides to leave university. She is unemployed. One day she has a job interview. It goes very badly. She feels miserable. She decides to go back home on foot. She meets a woman. The woman invites Lisa to her agency. Lisa gets a job as a model. She earns a lot of money and she is famous. If Lisa didn’t decide to leave university she wouldn’t be unemployed. If she wasn’t unemployed ……. Literatura do modułu 1 http://www.fashion.net/howto/fashionmodel/ http://www.popmonk.com/models/index.htm http://www.associatedcontent.com/article/6611/madonnas_impact_on_so ciety.html http://www.inspirationalfilms.com//wttw/pdf/lesson9-handouts.pdf 23 MODUŁ 2 – EKOLOGIA Wprowadzenie do modułu projektowego Ochrona środowiska naturalnego to jedno z najważniejszych wyzwań przed jakim stoi człowiek współczesny. Praca w tym projekcie daje szansę na wzrost świadomości i kształcenie postaw proekologicznych. Młodzież gimnazjalna zaczyna dostrzegać związek pomiędzy naszymi indywidualnymi wyborami a stanem środowiska naturalnego, dostrzega częsty brak konsekwencji w działaniach dorosłych, którzy z jednej strony deklarują chęć ochrony środowiska, a z drugiej rzadko podejmują aktywne działania na rzecz poprawy stanu otaczającego nas świata. Zadaniem tego modułu jest wykorzystanie potencjału drzemiącego w młodzieży do pracy nad projektami, w których uświadamia sobie, że czystość otoczenia zależy od każdego z nas i że tylko konsekwentne działania wszystkich ludzi mogą zmienić katastrofalną wizję przyszłości świata. Najbardziej adekwatną formą pracy w tym module wydaje się być odezwa skierowana do konkretnej grupy osób (np. mieszkańców miasta, uczniów danej szkoły) na wybrany temat dotyczący ochrony przyrody. Może ona przybrać formę Dekalogu Ekologicznego lub e-maila rozsyłanego wśród Internautów 24 Projekt I Temat: Co zrobić, aby ludzie nie ignorowali zaleceń ekologów? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe ze szczególnym uwzględnieniem czytania i pisania; wzbogaca zasób słownictwa związanego z ochroną środowiska; ćwiczy używanie czasowników modalnych, konstrukcji Let’s + czasownik i czasów przyszłych: future simple, wyrażenia to be going to, present continuous; uświadamia sobie, że czystość otoczenia zależy od każdego z nas i że tylko nasze działanie może zmienić katastrofalną wizję przyszłości świata; wie, jaki wpływ na środowisko mają zachowania i wybory indywidualnych osób; rozumie jak może samodzielnie / z osobami z najbliższego otoczenia wpływać na poprawę stanu środowiska; potrafi przygotować kampanię zachęcającą do przestrzegania zaleceń ekologów; zna rozwiązania pro-ekologiczne stosowane w różnych krajach świata. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu 1. Jak zorganizować kampanię reklamową która zachęci ludzi do przestrzegania zaleceń ekologów? 2. Jak różne kraje na świecie prowadzą edukację proekologiczną? 3. Jak popularne akcje ekologiczne (np. Sprzątanie Świata, eko-torby na zakupy) wpływają na zmianę świadomości obywateli? 4. W jaki sposób wprowadzenie kar za nieprzestrzeganie przepisów o ochronie środowiska przez indywidualne osoby mogłoby wpłynąć na poprawę jego stanu? 25 Przykładowe zadania projektowe 1. Przygotowanie kampanii reklamowej przy użyciu różnorodnych środków i form wyrazu, mającej na celu zachęcenie wybranych grup społecznych do przestrzegania zaleceń ekologów. 2. Zaprezentowanie w wybranej formie (np. prezentacja, film) przykładów ukazujących sposoby prowadzenia edukacji proekologicznej w wybranych krajach. 3. Zaprezentowanie związku pomiędzy popularnymi akcjami ekologicznymi a zmianami jakie zachodzą w świadomości i w zachowaniu wybranej grupy społecznej. 4. Opracowanie przykładowego kodeksu kar za nieprzestrzeganie przepisów o ochronie środowiska przez osoby indywidualne i próba analizy konsekwencji wprowadzenia go w życie. 26 Projekt II Temat: Co mogę zmienić w swoim życiu, aby nie być „trucicielem”? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe ze szczególnym uwzględnieniem czytania i pisania; wzbogaca zasób słownictwa związanego z ochroną środowiska; ćwiczy używanie czasowników modalnych, konstrukcji Let’s + czasownik i czasów przyszłych: future simple, wyrażenia to be going to, present continuous; uświadamia sobie, że czystość otoczenia zależy od każdego z nas i że tylko natychmiastowe działanie może zmienić katastrofalną wizję przyszłości świata; wie, jaki wpływ na środowisko mają zachowania i wybory indywidualnych osób; rozumie jak może samodzielnie / z osobami z najbliższego otoczenia wpływać na poprawę stanu środowiska; potrafi przygotować dekalog ekologiczny dla rodziny, klasy, przyjaciół. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu 1. Jak mogę chronić środowisko naturalne poprzez ograniczenie zużycia energii? 2. Jak mogę chronić środowisko naturalne poprzez sortowanie odpadów? 3. Dlaczego od pewnego czasu musimy płacić za torby plastikowe w sklepach? 4. Jak wegetarianizm wpływa na ochronę środowiska naturalnego? 27 Przykładowe zadania projektowe 1. Zaprezentowanie wymiernych w korzyści wybranej dla formie środowiska (np. prezentacja, naturalnego artykuł) wynikających z ograniczenia zużycia energii. 2. Zaprezentowanie wymiernych w korzyści wybranej dla formie środowiska (np. prezentacja, naturalnego artykuł) wynikających z sortowania śmieci. 3. Przedstawienie powodów, dla których wprowadzono zakaz bezpłatnego rozdawania plastikowych toreb na zakupy (wykazując negatywny wpływ na środowisko zarówno w procesie produkcji jak i utylizacji zużytych plastików) np. w formie prezentacji lub artykułu. 4. Zaprezentowanie w wybranej formie (np. debata) wpływu diety wegetariańskiej na środowisko naturalne. 28 Projekt III Temat: Jakie rodzaje energii mogą przyczynić się do ratowania środowiska naturalnego? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe ze szczególnym uwzględnieniem czytania i pisania; wzbogaca zasób słownictwa związanego z ochroną środowiska; ćwiczy używanie czasowników modalnych, konstrukcji Let’s + czasownik i czasów przyszłych: future simple, wyrażenia to be going to, present continuous; uświadamia sobie, ze tradycyjne metody pozyskiwania energii wpływają negatywnie na stan środowiska naturalnego; rozumie że energia odnawialna może przyczynić się do ratowania środowiska naturalnego. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu 1. Dlaczego rządy i organizacje dają dopłaty osobom, które zdecydują się zainstalować baterie solarne w swoich domach? 2. Jak energia wodna może przyczynić się do ratowania środowiska naturalnego? 3. Dlaczego w niektórych rejonach świata buduje się wiatraki? 4. Energia atomowa – zagrożenie czy szansa? Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie w wybranej formie powodów, dla których rządy decydują się na dofinansowanie instalowania baterii solarnych (np. prezentacja, artykuł). 29 2. Zaprezentowanie w wybranej formie (np. prezentacja, artykuł) wymiernych korzyści dla środowiska naturalnego wynikających z pozyskiwania energii z elektrowni wodnych. 3. Zaprezentowanie w wybranej formie (np. prezentacja, artykuł) wymiernych korzyści dla środowiska naturalnego wynikających z pozyskiwania energii z farm wiatrowych. 4. Przedstawienie w wybranej formie korzyści i zagrożeń płynących z wytwarzania energii w elektrowniach jądrowych. (np. przygotowanie do udziału w debacie na temat: Czy w Polsce elektrownię atomową?) 30 należy wybudować Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 2: Uczniowie pracują w parach. Wybierają pomysły z tabeli i tworzą zdania z wyrażeniem Let’s i future tense, np. Let’s sort out litter because if we don’t do it recycling will not be possible. things to do reasons sort out litter clean air use bicycles more trees not waste paper animals will not die become vegetarians recycling Nauczyciel monitoruje pracę uczniów, a po wysłuchaniu wszystkich zdań uczniowie piszą 5 kolejnych, używając własnych pomysłów. Najciekawsze zdania są czytane na głos. Ecology– conveyor belt Uczniowie stoją w 2 rzędach zwróceni do siebie twarzami. Nauczyciel rozdaje karteczki z pytaniami z tabeli uczniom w jednym rzędzie. Kiedy nauczyciel klaśnie w ręce uczniowie odpowiadają na pytania, zwracając się do osoby, która stoi przed nimi. Po 2 minutach nauczyciel ponownie klaszcze w ręce, dając sygnał do zakończenia sesji. Uczniowie z rzędu zadającego pytania oddają karteczkę z pytaniami osobie, która na nie odpowiadała, a sami przesuwają się o jedno miejsce w prawo tak, aby stanąć naprzeciw następnej osoby, która zada im pytanie. W ten sposób uczniowie mają szansę skonfrontować swoją odpowiedź z odpowiedzią innej osoby. Nauczyciel klaszcze w ręce, sesja się rozpoczyna, po 2 minutach klaszcze ponownie i jeden rząd uczniów ponownie przesuwa się w prawo. Sytuacja się kilka razy. 31 powtarza What is the ‘green house effect? How can it influence our planet? Why are rain forests so important for life on the earth? Do you agree that our weather is going crazy? Can you explain why? How can we personally take part in the clearing up our planet? What would you advise? Do you think that a water shortage is a serious problem today? How could it be solved? Where does air pollution in the cities mostly come from? One of the environmental problems affecting What is done in the world to save our planet the world is the shortage of food. People in from ecological disaster? some countries suffer from hunger. How do you think this problem could be solved? Why is it not safe nowadays to be in the direct sunlight? Why is it dangerous to dump industrial waste in the sea? Literatura do modułu 2: http://planetgreen.discovery.com/work-connect/ways-convince-mentioningenvironment.html http://energyconservation.suite101.com/article.cfm/alternative_sources_of_energy http://www.netpilot.ca/aes/ http://www.darvill.clara.net/altenerg/index.htm http://home.utah.edu/~ptt25660/tran.html http://wwf.panda.org/ http://www.velopax.org/33A_practical_ecology.htm 32 MODUŁ 3 – SHOPPING Wprowadzenie do modułu projektowego Wyjście na zakupy, odwiedzanie galerii handlowych jest dla wielu młodych ludzi jednym z ulubionych sposobów spędzania wolnego czasu i urosło niemal do rangi nowej tradycji. Dokonywanie zakupów stało się czymś tak powszednim, że często nie dostrzegamy związanych z nimi zagrożeń, takich jak techniki manipulowania klientem i sposoby nakłaniania do niekontrolowanych zakupów. Nasi uczniowie to pokolenie XXI wieku, które jest szczególnie narażone na wpływ reklam i technik manipulacyjnych, dlatego projekty w ramach tego tematu będą miały walor nie tylko poznawczy ale również wychowawczy . Ostatni z projektów w ramach tego modułu powstał z przekonania, że chociaż uczniowie gimnazjum jeszcze nie posiadają własnych kart kredytowych, to w niedługim czasie zaczną ich używać i powinni być świadomi zarówno dobrych jak i złych stron stosowania tego środka płatniczego. Formy pracy odpowiednie do tego modułu to tworzenie tekstów do kampanii reklamowych, pisanie blogu lub pamiętnika. 33 Projekt I Temat: Komu potrzebna jest reklama? Cele operacyjne projektu Uczeń: ćwiczy zintegrowane umiejętności językowe a zwłaszcza czytanie i pisanie podczas przygotowywania kampanii reklamowej; rozwija umiejętność mówienia i słuchania w trakcie debaty o reklamie; nabywa sprawności w stopniowaniu przymiotników, używaniu rzeczowników policzalnych i niepoliczalnych a także poprawnie tworzy zdania warunkowe typu 1 i 2; poznaje słownictwo związane ze sprzedażą i reklamą; zna techniki stosowane przez twórców reklamy; wie, jak zorganizować kampanię społeczną nakłaniającą do przemyślanych zakupów. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jakie są wady i zalety reklam? 2. Jak przygotować kampanię reklamową? 3. Jak zachęcić młodzież do przemyślanych zakupów? 4. Jak najlepiej zareklamować wybrany produkt, np.: nowy typ obuwia sportowego / grę komputerową / baton czekoladowy? Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie w wybranej formie (np. debata, artykuł) pozytywnych i negatywnych skutków reklamowania różnych produktów w TV, radio, prasie, Internecie, na billboardach itp. 2. Opracowanie i przedstawienie poszczególnych etapów w procesie tworzenia kampanii reklamowej. 34 3. Opracowanie zestawu pomysłów mających na celu zachęcenie młodzieży do dokonywania zakupów w racjonalny sposób oraz zniechęcenie młodych ludzi do wydawania pieniędzy w sposób nieprzemyślany, pod wpływem impulsu. 4. Przygotowanie kampanii reklamowej dla wybranego produktu z uwzględnieniem czynników takich jak: charakterystyka grupy docelowej, wybór odpowiedniego rejestru językowego, formy przekazu, medium itp. 35 Projekt II Temat: Dlaczego kupujemy produkty, których tak naprawdę nie potrzebujemy? Cele operacyjne projektu Uczeń: ćwiczy zintegrowane umiejętności językowe a zwłaszcza czytanie i pisanie podczas przygotowywania wybranego produktu końcowego (pamiętnik, blog) rozwija umiejętność mówienia i słuchania w trakcie dyskusji o technikach manipulacyjnych nabywa sprawności w stopniowaniu przymiotników, używaniu rzeczowników policzalnych i niepoliczalnych a także poprawnie tworzy zdania warunkowe typu 1 i 2 poznaje zwroty związane z technikami manipulowania klientem staje się bardziej świadomym kupującym. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jak zostałem zakupoholikiem? 2. Dlaczego w mojej szafie jest tyle niepotrzebnych rzeczy? 3. Dlaczego wydaję wszystkie pieniądze z kieszonkowego przy pierwszym wyjściu do sklepu? 4. Dlaczego kupuję hamburgery, pizze i słodycze, chociaż wiem, że są niezdrowe? Przykładowe zadania projektowe 1. Przygotowanie pamiętnika / blogu ukazującego historię osoby dotkniętej uzależnieniem od robienia zakupów (proces popadania w uzależnienie, przyczyny, przykłady zachowań typowych dla zakupoholików, skutki finansowe i społeczne). 36 2. Zaprezentowanie w wybranej formie (np. list, e-mail, pamiętnik) analizy zawartości szafy nastolatki, ze szczególnym uwzględnieniem rzeczy nieużywanych i powodów, dla których znalazły się w tej szafie. 3. Analiza sposobu wydawania pieniędzy przez nastolatków (np. w formie blogu, e-maila, opowiadania). 4. Przedstawienie (np. w formie pamiętnika, reportażu z restauracji typu fast food) powodów, którymi kierują się młodzi ludzie dokonując zakupów niezdrowej żywności. 37 Projekt III Temat: Plastikowe pieniądze - jak karty kredytowe wpływają na nasze życie? Cele operacyjne projektu Uczeń: ćwiczy zintegrowane umiejętności językowe a zwłaszcza czytanie i pisanie podczas przygotowywania wybranego produktu końcowego; rozwija umiejętność mówienia i słuchania w trakcie dyskusji o zaletach i wadach używania kart kredytowych; nabywa sprawności w stopniowaniu przymiotników, używaniu rzeczowników policzalnych i niepoliczalnych a także poprawnie tworzy zdania warunkowe typu 1 i 2; poszerza słownictwo związane z używaniem kart płatniczych i kredytowych; poznaje zasady używania kart płatniczych i kredytowych. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Co jest lepsze: karta kredytowa czy płatnicza? 2. Jakie są zalety i wady płacenia kartą? 3. Dlaczego karty kredytowe mogą prowadzić do uzależnienia od zakupów? 4. Idealna karta płatnicza – jakie warunki powinna spełniać? Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie w wybranej formie (np. artykuł, prezentacja, broszura informacyjna) porównania karty 38 płatniczej i karty kredytowej z uwzględnieniem: różnic w sposobie użytkowania, korzyści i zagrożeń wynikających ze stosowania tych środków płatniczych. 2. Analiza zalet i wad wynikających z posiadania karty płatniczej lub kredytowej (w formie np. plakatu, artykułu, debaty, zbioru zasad pt. Jak mądrze używać karty płatniczej / kredytowej) 3. Przedstawienie powodów, dla których częste używanie karty kredytowej może prowadzić do niekontrolowanych zakupów oraz uzależnienia, (np. w formie artykułu, wywiadu z psychologiem) 4. Zaprezentowanie idealnej karty kredytowej spełniającej oczekiwania różnych użytkowników (np. w formie prezentacji, broszury, reklamy). 39 Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 3 Advertising – slogans Ćwiczenie polega na zabawie ze sloganami reklamowymi. Uczniowie odgadują jakie firmy i produkty są reklamowane za pomocą poniższych zdań. What products or companies do the following slogans promote: 1. I’m lovin’ it. 2. Connecting people. 3. Be inspired. 4. Because I’m worth it. 5. There are some things money can’t buy. For everything else there’s …………….. 6. ‘Today, Tomorrow,…………..’ 7. Maybe she’s born with it – maybe it’s ……………… 8. Just Do It. Advertising – conveyor belt Uczniowie stoją w 2 rzędach zwróceni do siebie twarzami. Nauczyciel rozdaje karteczki z pytaniami z tabeli uczniom w jednym rzędzie. Kiedy nauczyciel klaśnie w ręce uczniowie odpowiadają na pytania, zwracając się do osoby, która stoi przed nimi. Po 2 minutach nauczyciel ponownie klaszcze w ręce, dając sygnał do zakończenia sesji. Uczniowie z rzędu zadającego pytania oddają karteczkę z pytaniami osobie, która na nie odpowiadała, a sami przesuwają się o jedno miejsce w prawo tak, aby stanąć naprzeciw następnej osoby, która zada im pytanie. W ten sposób uczniowie mają szansę skonfrontować swoją odpowiedź z odpowiedzią innej osoby. Nauczyciel klaszcze w ręce, sesja się rozpoczyna, po 2 minutach klaszcze ponownie i jeden rząd uczniów ponownie przesuwa się w prawo. Sytuacja powtarza się kilka razy. 40 Can you think about an advertisement that really annoys you? Explain why. What kinds of advertisements do you like best? Can you give an example? (e.g. with a good song, humorous, the ones that demonstrate how the product works, etc) Can you think of the time when you bought something because of the ad you saw? What was it? Were you disappointed with the product? Is it OK for advertisers to use our emotions? Why/why not? Do you agree with the laws that forbid advertising campaigns for tobacco and alcohol? Why/why not? Describe a TV commercial that you remember. Why do you remember it? Which advertisements do you think are most effective? Do you think advertising is important? Why/why not? Do you think we have too many advertisements/commercials in your country? Why/why not? Is there an advertisement on TV or in the newspapers at the moment that you particularly like? Why? What is the message of this ad? How does it convince people to buy the product? Finishing sentences Nauczyciel przygotowuje zestaw zdań początkowych, np. Tomatoes may get more expensive. Uczniowie muszą znaleźć rozwiązanie problemu tworząc zdania w 1 okresie warunkowym np. If tomatoes get more expensive we will have to spend more money/ we will buy cucumbers instead..... Przykładowa lista zdań: 1. We buy too much chocolate. If we don’t stop buying too much chocolate…. 2. Doing shopping in a big shopping centre can be fun. If we ………………… 3. Paying by credit card is not free from hazard. If we ……………………….. 4. Teenagers should work in the summer. If we ……………………………… 5. Buying things in second hand shops is a good choice. If we ……………… 41 Comparatives Nauczyciel przedstawia listę rzeczowników ułożonych trójkami (można je po prostu napisać na tablicy). Uczniowie tworzą zdania według następującego wzoru: honey – jam – sugar Jam is sweeter than honey but sugar is the sweetest. Or: Jam is less healthy than honey, but sugar is the least healthy. Uczniowie nie otrzymują listy przymiotników których mają używać, więc z tej samej trójki rzeczowników mogą utworzyć wiele zdań. Przykładowa lista rzeczowników: 1. mineral water – juice– coca cola 2. strawberry ice-cream –chocolate ice-cream – vanilla ice-cream 3. Lego blocks – Barbie dolls –computer games 4. MP3 – tablet – mobile phone Literatura do modułu 3: http://www.daveramsey.com/article/the-truth-about-teens-and-creditcards/ http://www.comportone.com/connie/articles/shoppin.htm http://www.topics-mag.com/edition18/advertising/commercialsinfluence.htm http://www.newswise.com/articles/view/540641/ http://www.aef.com 42 MODUŁ 4 – WOJNA I POKÓJ Wprowadzenie do modułu projektowego Pokolenie wychowane w cieniu tragicznych wydarzeń 11 września 2001 powinno być świadome zagrożeń jakie niesie ze sobą działalność organizacji terrorystycznych. Projekty w ramach tego modułu umożliwiają poznanie historii i metod działania a także ideologii, którą posługują się organizacje terrorystyczne w różnych miejscach na świecie. Oprócz zdobycia wiedzy historycznej wykraczającej poza tematykę poruszaną na lekcjach historii moduł daje szansę przyjrzenia się postępującemu ograniczaniu praw jednostki na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa całych społeczeństw. Przykładowe formy pracy w ramach tego modułu to artykuł do anglojęzycznej gazety lub do umieszczenia w Internecie na opisujący wybrany problem związany z terroryzmem lub zawierający fikcyjny wywiad z członkiem wybranej organizacji terrorystycznej, lub ofiarą ataku terrorystycznego. 43 Projekt I Temat: Skąd się bierze terroryzm? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane sprawności językowe czytając teksty związane z problemem terroryzmu, biorąc udział w debacie, pisząc artykuł lub scenariusz do audycji radiowej / filmu; ćwiczy stosowanie właściwych form czasów przeszłych, zwłaszcza w mowie; rozwija słownictwo służące do opisu działań terrorystycznych i sposobów rozwiązywania sytuacji konfliktowych; posiada podstawowe informacje związane z historią powstania i metodami działania wybranych organizacji terrorystycznych na świecie (np. ETA, IRA, Al-Khaida, itp.); uświadamia sobie że walka z terroryzmem łączy się z ograniczaniem swobód obywatelskich. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu 1. Dlaczego separatyści baskijscy walczą o utworzenie niepodległego państwa? 2. Dlaczego w Izraelu tak często zdarzają się ataki terrorystyczne? 3. W jaki sposób różnice wyznaniowe przyczyniły się do powstania IRA? 4. Jaka jest geneza i metody działania Al-Kaidy? 5. Gdzie działały Czerwone Brygady i jaka była ich ideologia? 44 Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie w wybranej formie (np. artykuł, audycja radiowa) powodów dla których separatyści baskijscy w Hiszpanii walczą o niepodległość kraju Basków. 2. Przedstawienie w wybranej formie (np. artykuł, audycja radiowa) powodów dla których Izrael jest miejscem gdzie bardzo często dochodzi do zamachów i ataków terrorystycznych. 3. Zaprezentowanie katolikami a związku protestantami pomiędzy w różnicami Północnej religijnymi Irlandii a między powstaniem i działalnością IRA. (np. w formie prezentacji lub artykułu). 4. Przedstawienie w wybranej formie (np. artykuł, audycja radiowa) powodów powstania i metod walki stosowanych przez Al-Kaidę. 5. Przedstawienie w wybranej formie (np. artykuł, prezentacja) ideologii Czerwonych Brygad i sposobu ich działania . 45 Projekt II Temat: Jak walka z terroryzmem wpływa na życie zwykłych ludzi? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane sprawności językowe czytając teksty związane z problemem terroryzmu, biorąc udział w debacie, pisząc artykuł lub scenariusz do audycji radiowej / filmu; rozwija słownictwo służące do opisu działań terrorystycznych i sposobów rozwiązywania sytuacji konfliktowych; ćwiczy stosowanie właściwych form czasów przeszłych, zwłaszcza w mowie; posiada podstawowe informacje związane z historią powstania i metodami działania wybranych organizacji terrorystycznych na świecie (np. ETA, IRA, Al-Kaida, itp.); uświadamia sobie że walka z terroryzmem łączy się z ograniczaniem swobód obywatelskich. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu 1. Jak walka z terroryzmem zmieniła sposoby kontroli pasażerów na lotniskach? 2. Jak żyją ludzie w krajach zagrożonych terroryzmem? 3. Ludzie którzy stali się ofiarami terrorystów – jak i dlaczego zginęli? 4. Kto zostaje terrorystą? 5. Dlaczego terroryści nie wahają się poświęcić własnego i cudzego życia dla dobra swoich ideałów? 46 Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie porównania (np. w formie prezentacji, artykułu) pomiędzy sposobem kontroli pasażerów na lotniskach w przeszłości i po 11 września 2001. 2. Zaprezentowanie dnia z życia obywatela państwa zagrożonego terroryzmem, np. Izraela, Egiptu (w formie np. blogu, pamiętnika, listu do przyjaciela). 3. Zaprezentowanie historii wybranych ofiar ataków terrorystycznych, np. osób, które zginęły podczas ataku na WTC w formie np. audycji radiowej, prezentacji. 4. Przedstawienie profilu potencjalnego członka organizacji terrorystycznej z uwzględnieniem cech charaktery, kraju pochodzenia, wykształcenia, środowiska rodzinnego. 5. Przedstawienie ideologii jaką kierują się terroryści uczestniczący w atakach samobójczych skierowanych przeciwko niewinnym ludziom np. w formie prezentacji, listu. 47 Projekt III Temat: Jak rozwiązać problem terroryzmu? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane sprawności językowe czytając teksty związane z problemem terroryzmu, biorąc udział w debacie, pisząc artykuł lub scenariusz do audycji radiowej / filmu; ćwiczy stosowanie właściwych form czasów przeszłych, zwłaszcza w mowie; rozwija słownictwo służące do opisu działań terrorystycznych i sposobów rozwiązywania sytuacji konfliktowych; posiada podstawowe informacje związane z historią powstania i metodami działania wybranych organizacji terrorystycznych na świecie (np. ETA, IRA, Al-Khaida, itp.); uświadamia sobie że walka z terroryzmem łączy się z ograniczaniem swobód obywatelskich; zna przykłady rozwiązywania problemu terroryzmu za pomocą siły i rozmów pokojowych. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Dlaczego terroryzm jest tak trudny do zwalczenia? 2. W jaki sposób niektóre państwa zwalczają terroryzm przy użyciu siły? 3. Jakie są pokojowe metody zwalczania terroryzmu? 4. Jak rozwiązano problem terroryzmu w Irlandii Północnej? 5. Czy należy spełniać żądania terrorystów aby uwolnić zakładników? Dlaczego? 48 Przykładowe zadania projektowe 1. Analiza powodów dla których walka z terroryzmem jest trudniejsza niż prowadzenie regularnych działań wojennych i często nieskuteczna, np. w formie prezentacji, artykułu, wywiadu z członkiem brygady antyterrorystycznej. 2. Przedstawienie w wybranej formie (np. prezentacja, audycja radiowa) siłowych metod walki z terroryzmem stosowanych przez niektóre państwa zagrożone tym zjawiskiem oraz próba oceny ich skuteczności. 3. Przedstawienie w wybranej formie (np. prezentacja, audycja radiowa) pokojowych metod walki z terroryzmem stosowanych w niektórych krajach na świecie oraz próba oceny ich skuteczności. 4. Analiza sposobu i skuteczności rozwiązań zastosowanych przez rząd Wielkiej Brytanii w sprawie IRA (np. w formie artykułu, audycji radiowej, pamiętnika bojownika IRA). 5. Analiza konsekwencji wynikających z decyzji o spełnieniu żądań terrorystów w celu uwolnienia zakładników na przykładzie wybranych przypadków (w formie np. prezentacji, artykułu, audycji radiowej). 49 Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 4 Czasy przeszłe Uczniowie pracują w grupach. Jedna osoba wymienia nazwisko znanej postaci historycznej, która negatywnie wpłynęła na losy świata a każda z pozostałych osób musi powiedzieć o niej jedno zdanie np. - Stalin - He was born In Georgia. – He had a moustache. – He attacked Poland on 17.09.1939. What is war? Uczniowie łączą pasujące do siebie części zdań a następnie dyskutują w grupach nad ich znaczeniem. Nauczyciel prosi jedną osobę z każdej grupy o wyjaśnienie jak rozumie wybrane zdanie. 1. If you want to make peace with your enemy, you have to work with your enemy. … 2. "There was never a good war, … 3. "I know not with what weapons World War III will be fought, … 4. "I dream of giving birth to a child who will ask: … 5. "Two wrongs … 6. “The first casualty of war … a) but World War IV will be fought with sticks and stones." Albert Einstein b) don't make a right." Proverb c) is peace.” Saint Augustine d) Then he becomes your partner." Nelson Mandela e) 'Mother, what was war?' " Eve Merriam f) or a bad peace." Benjamin Franklin 50 Order of events Uczniowie układają zdania w kolejności wydarzeń ataku na World Trade Center. 1. Unfortunately, this horrible scene was duplicated at 10:30 AM when Tower One crashed to the ground. 2. United Airlines Flight 175 crashed into Tower Two at 9:04 AM. 3. This terrorist attack brought about the death of approximately 3,000 men, women and children from nations around the world. 4. Terrorists hijacked four commercial jet planes and attempted to fly them into several US targets. 5. The world watched Tower Two collapsed to the ground at about 10:00 AM. 6. One of the planes, American Airlines Flight 11, crashed into Tower One of the World Trade Center at 8:50 AM. Literatura do modułu 4: http://www9.helium.com/items/1394997-what-causes-terrorism-and-howit-can-be-stopped http://www.terrorism-research.com/ http://ics.leeds.ac.uk/papers/vp01.cfm?outfit=pmt&folder=1259&paper=1 485 http://terrorism.about.com/od/groupsleader1/p/IRA.htm 51 MODUŁ 5 – KLĘSKI ŻYWIOŁOWE Wprowadzenie do modułu projektowego Siła i gwałtowność zjawisk przyrodniczych powodujących klęski żywiołowe jest znacznie większa niż możliwości przeciwstawienia się im, stąd często w trakcie ich występowania ginie wielu ludzi, powstają też ogromne straty materialne. Temat ten wzbudza ogromne zainteresowanie mediów, zwykle jednak trwa ono bardzo krótko, skupia się na pomocy ich ofiarom, nie skłaniając jednocześnie do wyciągania wniosków i zapobiegania przyszłym tragediom. Pracując nad projektami w ramach tego modułu uczniowie stają się nie tylko biernymi obserwatorami tragicznych zdarzeń ale stają się eksploratorami ich przyczyn i skutków oraz sposobów ich minimalizowania. Tematyka tego modułu daje możliwość realizowania różnorodnych form pracy, na przykład: - opis wybranej klęski żywiołowej lub akcji ratunkowej, - reportaż z miejsca dotkniętego klęską żywiołową, - poradnik opisujący zasady zachowania się podczas klęsk żywiołowych. 52 Projekt I Temat: Dlaczego w niektórych krajach katastrofy zdarzają się częściej niż gdzie indziej? Cele operacyjne projektu Uczeń: doskonali zintegrowane sprawności językowe (czytanie, pisanie, mówienie i słuchanie) poprzez poszukiwanie i przetwarzanie informacji o wybranych klęskach żywiołowych, ćwiczy użycie strony biernej i okresów warunkowych w opisach wybranych klęsk żywiołowych, posiada słownictwo pozwalające na opisanie ekstremalnych zmian pogodowych (powodzie, tornada, tajfuny, susze, trzęsienia ziemi), rozumie wpływ położenia geograficznego na częstotliwość klęsk żywiołowych. Przykładowe pytania problemowe: 1. Dlaczego huragany często nawiedzają Amerykę? 2. Skąd się biorą gwałtowne powodzie w Azji? 3. Dlaczego pożary są częstym zjawiskiem w Australii? 4. Dlaczego w niektórych miejscach na świecie dochodzi do erupcji wulkanów? 5. Jakie anomalie pogodowe nawiedzają ostatnio Polskę? Przykładowe zadania projektowe 1. Analiza przyczyn dla których w Ameryce Północnej co roku występują wiatry o sile huraganu. 2. Analiza przyczyn dla których w krajach azjatyckich często występują gwałtowne powodzie. 53 3. Analiza przyczyn dla których w Australii często dochodzi do pożarów obejmujących swym zasięgiem duże obszary. 4. Analiza przyczyn dla których w wielu miejscach na świecie następują wybuchy wulkanów. 5. Zaprezentowanie anomalii pogodowych nietypowych dla szerokości geograficznej, które ostatnio zdarzają się w Polsce. 54 naszej Projekt II Temat: Dlaczego klęski żywiołowe na świecie powodują tak wiele ofiar? Cele operacyjne projektu Uczeń: doskonali zintegrowane sprawności językowe (czytanie, pisanie, mówienie i słuchanie) poprzez poszukiwanie i przetwarzanie informacji o wybranych klęskach żywiołowych, ćwiczy użycie strony biernej i okresów warunkowych w opisach wybranych klęsk żywiołowych, posiada słownictwo pozwalające na opisanie ekstremalnych zmian pogodowych (powodzie, tornada, tajfuny, susze, trzęsienia ziemi), rozumie wpływ zmian klimatycznych zachodzących w różnych rejonach świata na nasze bezpieczeństwo, uczy się prawidłowego zachowania podczas klęsk żywiołowych. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Dlaczego susza w Etiopii w latach 1984 – 1985 spowodowała tak wiele ofiar? 2. Jak można było ograniczyć liczbę ofiar tsunami w Indonezji w 2004 roku? 3. Jakie konsekwencje miała erupcja wulkanu Krakatau w 1883 ? 4. Jakie zaniedbania doprowadziły do tego, że huragan Katrina przyniósł tak wiele ofiar? W tym projekcie uczniowie wybierają i eksplorują przyczyny, przebieg i skutki klęsk żywiołowych, które spowodowały najwięcej ofiar. Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie (np. w formie prezentacji) powodów dla których klęska suszy w Etiopii w latach 1984 – 1985 pochłonęła tak wiele ofiar 55 2. Przedstawienie działań, które mogły zmniejszyć liczbę ofiar jakie pochłonęło tsunami w Indonezji w 2004 r. (np. w formie artykułu) 3. Przedstawienie (np. w formie prezentacji) skutków wybuchu wulkanu Krakatau w roku 1883. 4. Analiza zaniedbań władz stanowych i federalnych w USA, które spowodowały, że huragan Karina pochłonął tak wiele ofiar wśród mieszkańców Nowego Orleanu. 56 Projekt III Temat: Systemy ostrzegania – jak zminimalizować skutki klęsk żywiołowych? Cele operacyjne projektu Uczeń: doskonali zintegrowane sprawności językowe (czytanie, pisanie, mówienie i słuchanie) poprzez poszukiwanie i przetwarzanie informacji o wybranych klęskach żywiołowych; ćwiczy użycie strony biernej i okresów warunkowych w opisach wybranych klęsk żywiołowych; posiada słownictwo pozwalające na opisanie ekstremalnych zmian pogodowych (powodzie, tornada, tajfuny, susze, trzęsienia ziemi); rozumie wpływ zmian klimatycznych zachodzących w różnych rejonach świata na nasze bezpieczeństwo; zdobywa wiedzę na temat tradycyjnych i nowoczesnych sposobów przewidywania klęsk żywiołowych; uczy się prawidłowego zachowania podczas klęsk żywiołowych. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jak wykorzystać naturalne zdolności zwierząt do przewidywania nadchodzących klęsk żywiołowych? 2. Jak działają nowoczesne urządzenia do wykrywania zbliżających się trzęsień ziemi? 3. W jaki sposób ludzie próbują zabezpieczyć się przed atakiem huraganu? 4. Jak mądrze przygotować się do zbliżającej się fali powodziowej? Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, artykułu) zachowań różnych zwierząt, które mogą świadczyć o zbliżaniu się klęski żywiołowej 57 i sposobów jak można te zjawiska wykorzystać w przewidywaniu i ostrzeganiu. 2. Prezentacja zasad działania wybranego urządzenia wykorzystywanego do wykrywania nadchodzących trzęsień ziemi 3. Prezentacja sposobów zabezpieczających życie ludzi i zwierząt oraz dobytek stosowanych przez mieszkańców miejsc nawiedzanych często przez huragany 4. Przygotowanie poradnika / broszury informacyjnej dla mieszkańców terenów zagrożonych powodzią. 58 Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 5 Strona bierna Uczniowie pracują w parach lub w grupach. Każda para (grupa) uczniów otrzymuje przykład jakiejś klęski żywiołowej np. flood, volcano, eruption, hurricane, earthquake, draught, avalanche i pisz co najmniej 6 zdań w stronie biernej o tej klęsce. Każda z grup odczytuje swoje zdania na głos i wywołuje po imieniu członków innych grup którzy muszą zamienić je na stronę czynną. np. Many skiers were killed by an avalanche. Avalanche killed many skiers. Animals and their sounds Uczniowie łączą w pary nazwy zwierząt i odgłosy jakie one wydają. Po sprawdzeniu przez nauczyciela, uczniowie w grupach przygotowują zdania określające sytuacje w których zwierzęta wydają charakterystyczne dźwięki, np. Owls hoot when they start hunting. Snakes hiss when they are annoyed etc. Nauczyciel zadaje pytania When do owls hoot? Uczniowie podają odpowiedzi. frog cat sheep wolf owl horse mouse pig duck lion dog snake roars hisses squeaks barks whinnies bleats miaows hoots croaks howles grunts quacks A chain of events Z podanych zdań uczniowie tworzą opowiadanie (a chain of sentences) przy zastosowaniu trzeciego okresu warunkowego. 59 Przykładowa lista zdań: THE WEATHER WAS BOILING HOT. THERE WERE STORMS. TORRENTIAL RAINS FOLLOWED THE STORMS. THE LEVEL OF WATER ROSE. MANY PLACES WERE FLOODED. PEOPLE WERE IN DANGER. RESCUE TEAMS WERE SENT. MANY LIVES WERE SAVED. If the weather hadn’t been boiling hot, there would not have been any storms. If there hadn’t been any storms, they wouldn’t have been followed by torrential rains. If storms hadn’t been followed by torrential rains..... Literatura do modułu 5: http://environment.nationalgeographic.com/environment/natural-disasters/ http://library.thinkquest.org/16132/frames.html http://www.globalissues.org/issue/522/natural-disasters http://library.thinkquest.org/03oct/00758/en/disaster/flood/prevention.html http://www.killerstartups.com/Site-Reviews/theepicenter-com-preventnatural-disasters http://www.pbs.org/wnet/nature/episodes/can-animals-predictdisaster/introduction/130/ 60 MODUŁ 6 – ŚWIĘTA W RÓŻNYCH RELIGIACH Wprowadzenie do modułu projektowego Brak tolerancji tak często wymieniany wśród podstawowych problemów społecznych dzisiejszego świata ma najczęściej źródło w niewiedzy. W naszym społeczeństwie, które jest bardzo jednolite religijnie, wiedza o innych wyznaniach często jest niewystarczająca i oparta na stereotypach. Projekty w obrębie tego modułu pozwalają uczniom na poznanie tradycji i kultury wyznań innych niż katolickie i pomagają zrozumieć, że inne nie znaczy gorsze. Poprzez dostrzeżenie nie tylko różnic ale i podobieństw np. w sposobie obchodzenia świąt w różnych religiach uczniowie mogą stać się bardziej otwarci na dialog pomiędzy różnymi kulturami. W module tym uczniowie mogą spróbować przygotować prezentację w której porównają sposób obchodzenia świąt lub wygląd świątyń w różnych religiach. Mogą też stworzyć książkę kucharską zawierającą przepisy na potrawy przygotowywane z okazji różnych świąt przez wyznawców różnych religii lub stworzyć album / internetową galerię prezentując najsłynniejsze budowle sakralne różnych wyznań. 61 Projekt I Temat: Jak wyznawcy różnych religii świata przygotowują się do obchodów swoich największych świąt? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe czytając teksty, wypowiadając się na tematy związane z tradycjami w różnych religiach i opisując wybrane zwyczaje świąteczne; ćwiczy użycie czasów przeszłych i teraźniejszych, strony biernej i zdań rozkazujących; poszerza słownictwo związane z opisem tradycji i zwyczajów; posiada podstawowe informacje związane z największymi religiami świata; opisuje tradycje i zwyczaje świąteczne w różnych religiach rozumie różnice kulturowe pomiędzy religiami dostrzegając jednocześnie podobieństwa pomiędzy nimi co sprzyja rozwijaniu tolerancji. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu 1. Jak wyznawcy różnych religii świata przygotowują się do obchodów swoich największych świąt? judaizm (np. Hanukah), hinduizm (np. Diwali), buddyzm (np. Wesak) 2. Jakie potrawy goszczą na stołach wyznawców różnych religii w trakcie ich największych świąt? 3. Jakie wydarzenia upamiętniają największe święta islamu, judaizmu, buddyzmu czy hinduizmu? 4. Kiedy i czym obdarowują się wyznawcy różnych religii? 62 Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie przygotowań do najważniejszych świąt obchodzonych w wybranych religiach (np. w formie prezentacji, pamiętnika, poradnika zawierającego wskazówki dla osób przygotowujących się do obchodzenia świąt). 2. Przygotowanie książki kucharskiej zawierającej przepisy na potrawy typowe dla wybranych świąt w różnych religiach. 3. Przedstawienie źródeł historycznych i religijnych leżących u podstaw świąt obchodzonych w największych religiach świata (np. w formie prezentacji, artykułu, komiksu). 4. Przedstawienie świąt podczas których wyznawcy różnych obdarowują się prezentami (np. w formie prezentacji, pamiętnika). 63 religii Projekt II Temat: Świątynie różnych wyznań – jak różnią się między sobą? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe czytając teksty, wypowiadając się na tematy związane z tradycjami w różnych religiach i opisując wybrane zwyczaje świąteczne, ćwiczy użycie czasów przeszłych i teraźniejszych, strony biernej i zdań rozkazujących, poszerza słownictwo związane z opisem świątyni różnych wyznań posiada podstawowe informacje związane z największymi religiami świata, opisuje tradycje i zwyczaje świąteczne w różnych religiach rozumie różnice kulturowe pomiędzy religiami dostrzegając jednocześnie podobieństwa pomiędzy nimi co sprzyja rozwijaniu tolerancji. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jak wygląda cerkiew / synagoga / meczet / świątynia buddyjska i jakie są najważniejsze symbole w tych obiektach sakralnych różnych religii? 2. Jak należy zachowywać się w świątyniach różnych wyznań? 3. Jakie jest centralne miejsce w cerkwi/synagodze/meczecie/ świątyni buddyjskiej i co ono oznacza? 4. W jaki sposób wierni modlą się w cerkwi/ synagodze/meczecie/ świątyni buddyjskiej? Przykładowe zadania projektowe 1. Opis świątyni wybranej religii ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia różnych symboli wyrażonych przez formy architektoniczne i artystyczne. 2. Przygotowanie poradnika dla turystów odwiedzających obiekty sakralne różnych wyznań. 64 3. Przygotowanie przewodnika opisującego wygląd i znaczenie (symboliczne, religijne i liturgiczne) centralnego miejsca w świątyni wybranego wyznania. 4. Opis zachowania wiernych wybranego wyznania podczas nabożeństw typowych dla ich religii (np. w formie prezentacji, albumu zdjęć z komentarzem). 65 Projekt III Temat: Jakie problemy związane są z wyznawaniem innej religii niż ogólnie praktykowana w danym kraju? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe czytając teksty, wypowiadając się na tematy związane z tradycjami w różnych religiach i opisując wybrane zwyczaje świąteczne, ćwiczy użycie czasów przeszłych i teraźniejszych, strony biernej i zdań rozkazujących, poszerza słownictwo związane z opisem tradycji i zwyczajów, posiada podstawowe informacje związane z największymi religiami świata, opisuje tradycje i zwyczaje żywieniowe w różnych religiach rozumie różnice kulturowe pomiędzy religiami dostrzegając jednocześnie podobieństwa pomiędzy nimi co sprzyja rozwijaniu tolerancji. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jak praktykowanie Islamu może utrudniać życie osobom żyjącym w krajach europejskich? 2. Jakie trudności muszą pokonywać religijni Żydzi mieszkający w Polsce aby spożywać potrawy koszerne? 3. Jakie problemy napotykają w życiu codziennym żyjący w Polsce wyznawcy religii, które nakazują wegetarianizm? 4. Jakie problemy związane z obchodzeniem świąt mogą mieć grekokatolicy i prawosławni w Polsce? Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie różnic obowiązujących w życiu społecznym w krajach europejskich i arabskich, które mogą powodować trudności dla osób 66 wyznania muzułmańskiego żyjących w Europie (w formie prezentacji lub pamiętnika / listu do rodziny od imigranta). 2. Przedstawienie różnic pomiędzy kuchnią polską a zasadami kuchni koszernej które mogą być źródłem problemów dla wyznawców judaizmu mieszkających w Polsce (w formie prezentacji, poradnika dla członka gminy żydowskiej). 3. Przedstawienie różnic pomiędzy tradycyjną kuchnią polską, a dietą wegetariańską które mogą być źródłem problemów dla osób mieszkających w Polsce które nie spożywają mięsa (w formie prezentacji, blogu / pamiętnika wegetarianina mieszkającego w małej miejscowości na polskiej prowincji). 4. Przedstawienie różnic pomiędzy kalendarzem gregoriańskim i juliańskim i wypływających z nich trudności w obchodzeniu świąt przez wyznawców prawosławia i greko-katolików mieszkających w Polsce (w formie prezentacji, artykułu). 67 Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 6 A recipe Nauczyciel rozdaje uczniom poniższy przepis. Uczniowie decydują które z listy produktów są potrzebne do przygotowania omletu. Następnie uzupełniają luki w przepisie używając właściwych składników. How to make an omelet? Ingredients: some salt, 2 eggs, a litre of orange juice, strawberry jam, some flour, some mustard, a little milk, some butter, 3 potatoes. a) ________________ should be beaten with_________________. b) Everything should be mixed with _________________. c) __________________ should be melted in a frying pan. d) The mixture should be poured into the pan. e) The ___________________ should be fried for a few minutes. f) It should be folded and eaten with _______________ . Uczniowie pracują w parach przygotowując przepis na prostą potrawę lub napój- nauczyciel pozwala im wylosować jedna z następujących możliwości tea with scrambled ham lemon egga spaghetti sandwich hard banana instant white boiled shake soup coffee egg Uczniowie starają się aby jak najwięcej zdań było w stronie biernej (np. the eggs are mixed with flour, the bread is cut into slices, everything is put into the oven). Uczniowie prezentują swoje opisy zdanie po zdaniu a pozostałe grupy próbują odgadnąć jaka to potrawa. Traditions Nauczyciel przygotowuje opisy tradycji i zwyczajów w różnych religiach. Zadaniem uczniów jest połączyć przykłady z rodzajem religii i dopasować słowa charakterystyczne dla każdej z nich. 68 They usually celebrate Christmas and Easter 2 or 3 weeks after Roman Catholics. They do not eat anything during the day for a month but they can eat after the sunset. They believe that after death we come back living as another person, plant or animal. This religion is popular mainly in China, Nepal , Indochina, Korea and Japan. ORTHODOX HINDUISM ISLAM BUDDHISM ZEN RAMADAN ASHRAM MONASTERY Literatura do modułu 6 www.jewfaq.org/holidayg.htm www.akhlah.com/holidays/roshhashana/roshhashannah.php http://www.factmonster.com/spot/ramadan1.html http://www.mrdowling.com/612-hinduism.html 69 MODUŁ 7 – KSIĄŻKI, KTÓRE CZYTAMY Wprowadzenie do modułu projektowego Mimo, że współcześni gimnazjaliści to pokolenie wychowane w dobie Internetu, nie oznacza to wcale wieszczonego końca książki i czytelnictwa. Sukces powieści dla młodzieży takich jak „Harry Potter”, „Zmierzch”, czy nieprzerwanie modnej Jeżycjady Małgorzaty Musierowicz dowodzi, że książki wciąż pozostają ważną częścią życia młodzieży. Projekty w ramach tego modułu pozwalają uczniom na zaprezentowanie własnych fascynacji czytelniczych, a nawet na inspirowane nimi własne próby literackie. W tym module uczniowie mogą przygotować : przedstawienie lub komiks, w którym główne role grają bohaterowie różnych powieści, własną wersję wydarzeń ulubionej książki, film, w którym wcielą się w postać ulubionego bohatera literackiego. 70 Projekt I Temat: Co by było gdyby różni bohaterowie literaccy spotkali się w tym samym miejscu i czasie? Cele operacyjne projektu: Uczeń: doskonali zintegrowane sprawności mówienie i słuchanie) poprzez językowe (czytanie, pisanie, czytanie wybranych pozycji, udział w dyskusji i opisywanie wydarzeń przeczytanych w książkach; ćwiczy użycie mowy zależnej w zdaniach twierdzących i pytających oraz spójników i form dzierżawczych; posiada słownictwo potrzebne do zrozumienia i opisania wydarzeń przeczytanych w książkach; zna kilka wybranych pozycji książkowych w języku angielskim; potrafi wyodrębnić ważne wątki w fabule książki; umie dokonać analizy postępowania bohaterów utworu literackiego i odczytać moralne przesłanie przeczytanego utworu; rozwija wyobraźnię, twórcze myślenie, umiejętności pisarskie. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Co by było gdyby Sherlock Holmes i James Bond rozwiązywali razem zagadkę kryminalną? 2. Co by było gdyby Horrid Henry i Draco Malfoy chodzili razem do klasy? 3. Co by było gdyby główne bohaterki „Zmierzchu” i „Igrzysk śmierci” zakochały się w tym samym chłopaku? 4. Jak wyobrażasz sobie walkę Wiedźmina z Lordem Voldemortem? Przykładowe zadania projektowe 1. Przygotowanie opowiadania / rozdziału książki, w którym spotykają się Sherlock Holmes i James Bond rozwiązując wspólnie zagadkę kryminalną 71 2. Przygotowanie opowiadania / rozdziału książki opisującego sytuację w której Horrid Henry i Draco Malfoy chodzą razem do klasy i wynikające z niej konsekwencje dla obydwu bohaterów 3. Przygotowanie opowiadania / rozdziału książki opisującego sytuację w której Bella Swan i Katniss Everdeen zakochują się w tym samym chłopaku i wynikające z niej konsekwencje dla obydwu bohaterek 4. Przygotowanie opowiadania / rozdziału książki / komiksu w którym Lord Voldemort stacza walkę z Wiedźminem 72 Projekt II Temat: Do którego bohatera literackiego jestem najbardziej podobny? Cele operacyjne projektu Uczeń: doskonali zintegrowane sprawności mówienie i słuchanie) poprzez językowe (czytanie, pisanie, czytanie wybranych pozycji, udział w dyskusji i opisywanie wydarzeń przeczytanych w książkach; ćwiczy użycie mowy zależnej w zdaniach twierdzących i pytających oraz spójników i form dzierżawczych; posiada słownictwo potrzebne do zrozumienia i opisania wydarzeń przeczytanych w książkach; zna kilka wybranych pozycji książkowych w języku angielskim; potrafi wyodrębnić ważne wątki w fabule książki; umie dokonać analizy postępowania bohaterów utworu literackiego i odczytać moralne przesłanie przeczytanego utworu; rozwija wyobraźnię, twórcze myślenie, umiejętności pisarskie. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Który bohater literacki jest najbardziej podobny do mnie? 2. W której książce można spotkać postaci podobne do członków mojej rodziny? 3. Do których postaci z literatury można by porównać naszych nauczycieli? 4. Którym bohaterem literackim chciałbyś być? 5. „Kto jest kim” w naszej klasie – w jakich książkach można spotkać postaci podobne do moich koleżanek i kolegów? Uczniowie pracują w grupach próbując odnaleźć literackie odpowiedniki samych siebie, kolegów, nauczycieli, członków rodziny, biorąc pod uwagę wygląd, zachowanie, charakter, przeżycia i doświadczenia. 73 Przykładowe zadania projektowe 1. Przygotowanie opisu wybranego bohatera literackiego, w którym odnajdujemy najwięcej własnych cech. 2. Przygotowanie opisu bohaterów literackich z różnych powieści, różnych powieści, w których odnajdujemy cechy członków naszej rodziny. 3. Przygotowanie opisu bohaterów literackich z w których odnajdujemy cechy naszych nauczycieli. 4. Przedstawienie powodów dla których chcielibyśmy być bohaterem wybranej powieści literackiej. 5. Przygotowanie opisu bohaterów literackich z różnych w których odnajdujemy cechy naszych kolegów i koleżanek. 74 powieści, Projekt III Temat: Gdybym to ja był autorem – jak potoczyłyby się losy bohaterów mojej ulubionej książki? Cele operacyjne projektu Uczeń: doskonali zintegrowane sprawności mówienie i słuchanie) poprzez językowe (czytanie, pisanie, czytanie wybranych pozycji, udział w dyskusji i opisywanie wydarzeń przeczytanych w książkach; ćwiczy użycie mowy zależnej w zdaniach twierdzących i pytających oraz spójników i form dzierżawczych; posiada słownictwo potrzebne do zrozumienia i opisania wydarzeń przeczytanych w książkach; zna kilka wybranych pozycji książkowych w języku angielskim; potrafi wyodrębnić ważne wątki w fabule książki; umie dokonać analizy postępowania bohaterów utworu literackiego i odczytać moralne przesłanie przeczytanego utworu; rozwija wyobraźnię, twórcze myślenie, umiejętności pisarskie. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Gdybym to ja był/a autorem/ką Harrego Pottera - jak potoczyłyby się losy bohaterów? 2. Gdybym to ja był/a autorem/ką Igrzysk Śmierci - jak potoczyłyby się losy bohaterów? 3. Gdybym to ja był/a autorem/ką – Zmierzchu – jak potoczyłyby się losy bohaterów? Uczniowie dobierają się w grupy, które będą pracować nad jedną książką tworząc jej własną wersję (np. zmieniając jeden z wątków, wprowadzając nowe postaci, zmieniając zakończenie itp.) 75 Przykładowe zadania projektowe 5. Przygotowanie fragmentu alternatywnej wersji powieści Harry Potter, w której to ja jestem autorem. 6. Przygotowanie fragmentu alternatywnej wersji powieści Igrzyska Śmierci, w której to ja jestem autorem. 7. Przygotowanie fragmentu alternatywnej w której to ja jestem autorem. 76 wersji powieści Zmierzch, Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 7 Possessive forms Uczniowie pracują w parach decydując jak powinny brzmieć tytuły książek. Steven Jones is a writer. Here are titles of his books. Give the correct forms using suitable possessive adjectives. the mistake / the policeman the bottom / the bottle the gun / Mr Jones the smell / the money the wife / the terrorist the middle / the night the death / his lover the money / the gangsters Reported Speech Uczniowie pracują w parach. Każdy przygotowuje sobie 10 zdań w różnych czasach o swojej ulubionej książce. Następnie jedna osoba wciela się w rolę babci a druga wnuczka. Babcia ma kłopoty ze słuchem więc wnuczek musi powtarzać swoje zdanie używając mowy zależnej, np. Wnuczek - I have read all Harry Potter books Babcia – What did you say? Wnuczek – I said that I had read all Harry Potter books. 77 Quotations Nauczyciel przygotowuje fragmenty książek które są znane uczniom. W wersji łatwiejszej uczniowie mają za zadanie połączyć fragmenty z tytułem książki i jej autorem. W wersji trudniejszej uczniowie odgadują tytuły książek samodzielnie. “You place too much importance... on the so-called purity of blood! You fail to recognize that it matters not what someone is born, but what they grow to be!” “Edward Cullen is staring at you” “Today is the tomorrow we worried about yesterday.” Authors: Ann Brashares J.K. Rowling Stephenie Meyers Titles of the books: The Sisterhood of the Travelling Pants Twilight Harry Potter and the Goblet of Fire Literatura do modułu 7 www.gutenberg.org http://www.associatedcontent.com/article/1016680/how_the_characters_f rom_my_favorite.html http://www.kidsreads.com/question/what-you-said-shrek.asp 78 MODUŁ 8 – MUZYKA Wprowadzenie do modułu projektowego Dla młodzieży muzyka to często jedna z najważniejszy rzeczy w życiu. Słucha ona swoich ulubionych grup od punk rocka do techno nie rozstając się z odtwarzaczem MP3 lub MP4. Projekt ten otwiera przed uczniami możliwość innego spojrzenia na muzykę i na przemysł muzyczny. Z pozycji słuchacza przechodzą w rolę krytyka lub dziennikarza muzycznego wyrażając swoją opinię i konfrontując ją z opiniami innych. Również problem piractwa będącego powszechnym dziś zjawiskiem może doprowadzić do ożywionej dyskusji i wyciągnięcia ciekawych wniosków. Z językowego punktu widzenia jest to moduł niezwykle interesujący, gdyż daje szansę spojrzenia na teksty utworów muzycznych często zawierające błędy gramatyczne i wyrażenia slangowe. Oprócz podjęcia próby przetłumaczenia tekstu wybranego utworu muzycznego z j.angielskiego na j.polski uczniowie mogą przeprowadzić prezentację wybranego wykonawcy lub zespołu, albo wziąć udział w dyskusji na temat problemu nielegalnego ściągania plików i kupowania pirackich kopii. 79 Projekt I Temat: Przepis na sukces – jak dostać nagrodę Grammy? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe a w szczególności umiejętność rozumienia za słuchu podczas słuchania wybranych utworów, oraz czytania i pisania w trakcie gromadzenia informacji i tworzenia tekstów do prezentacji wybranego wykonawcy lub zespołu; poznaje struktury gramatyczne często celowo zawierające błędy lub uproszczenia; poszerza słownictwo o wyrażenia na granicy niskiego rejestru językowego i slangu; rozumie treść wybranych utworów muzycznych i ich przesłanie oraz potrafi przedstawić historię i twórczość ulubionego zespołu, wykonawcy; poznaje kierunki w muzyce, których sam nie słucha lub nie akceptuje, uczy się tolerancji i szacunku dla ich wykonawców i fanów. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu:. 1. Co to jest nagroda Grammy i kto ją przyznaje? 2. Za jakie osiągnięcia Christina Aguilera / Red Hot Chili Peppers / Beyonce otrzymali po kilka nagród Grammy? Uczniowie pracują w kilku grupach przygotowując projekt o wybranym laureacie nagrody Grammy. Dodatkowym walorem wychowawczym tego projektu jest fakt, że uczniowie będą mieli okazję zapoznać się z różnymi gustami muzycznymi swoich koleżanek i kolegów. Ważną rolą nauczyciela będzie więc czuwanie aby nie stało się to okazją do drwin i przejawów braku szacunku wobec innych. 80 Przykładowe zadania projektowe 1. Prezentacja nagrody Grammy jako najważniejszej obecnie nagrody przyznawanej za osiągnięcia w branży muzycznej na świecie. 2. Przedstawienie dorobku muzycznego Christiny Aguilery / Red Hot Chili Peppers / Beyonce, który przyniósł im po kilka nagród Grammy. 81 Projekt II Temat: Co wpływa na wybór muzyki której słuchamy? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe a w szczególności umiejętność rozumienia za słuchu podczas słuchania wybranych utworów, oraz czytania i pisania w trakcie gromadzenia informacji i tworzenia tekstów do prezentacji wybranego wykonawcy lub zespołu; poznaje struktury gramatyczne często celowo zawierające błędy lub uproszczenia; poznaje zasady rządzące światem show biznesu; rozumie, że nasze otoczenie ma duży wpływ na kształtowanie naszych gustów muzycznych. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jak dom rodzinny, przyjaciele i znajomi wpływają na to jakiej muzyki słuchamy? 2. Jakiej muzyki słuchasz zwykle kiedy jesteś w dobrym nastroju? 3. Jaka muzyka pomaga Ci pokonać zły nastrój? 4. Jak media kształtują nasze gusta muzyczne? Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie związku pomiędzy gustami muzycznymi naszych najbliższych (rodziców, dziadków, rodzeństwa, przyjaciół) a wyborem muzyki której sami słuchamy (np. w formie wspomnień z dzieciństwa, prezentacji). 2. Prezentacja ulubionych utworów muzycznych, których słuchamy kiedy jesteśmy w dobrym nastroju, wraz z komentarzem wyjaśniającym dlaczego te utwory kojarzą nam się pozytywnie. 82 3. Prezentacja utworów muzycznych, których słuchamy kiedy jesteśmy w złym nastroju, wraz z komentarzem wyjaśniającym dlaczego te utwory podnoszą nas na duchu. 4. Przedstawienie związku pomiędzy gustami muzycznymi, wykonawcami i utworami prezentowanymi najczęściej przez radio i telewizję a rozwojem naszych gustów muzycznych (np. w formie prezentacji multimedialnej). 83 Projekt III Temat: Nielegalne ściąganie plików i sprzedaż pirackich kopii – sposób na życie czy przestępstwo? (muzyka, filmy, gry) Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe a w szczególności umiejętność rozumienia za słuchu podczas słuchania wybranych utworów, oraz czytania i pisania w trakcie gromadzenia informacji i tworzenia tekstów do prezentacji wybranego wykonawcy lub zespołu; poznaje struktury gramatyczne często celowo zawierające błędy lub uproszczenia; poszerza słownictwo o wyrażenia na granicy niskiego rejestru językowego i slangu; wie, że nielegalne ściąganie plików i sprzedaż pirackich kopii jest przestępstwem; poznaje opinie różnych środowisk na temat piractwa. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Co mówią twórcy kultury o piractwie? 2. Jakie są opinie internautów na temat piractwa? 3. Kogo należy obciążyć winą za rozwój piractwa? 4. Jak powinna wyglądać sprzedaż i dostępność muzyki w przyszłości? 5. Jak powinno być karane ściąganie plików z Internetu? Przykładowe zadania projektowe 1. Zaprezentowanie opinii wybranych znanych twórców kultury (muzyków, kompozytorów, krytyków muzycznych) na temat nielegalnego rozpowszechniania utworów muzycznych w Internecie (np. w formie wywiadu, listu protestacyjnego). 84 2. Zaprezentowanie opinii internautów wypowiadających się na forach internetowych na temat nielegalnego rozpowszechniania utworów muzycznych w Internecie (np. w formie maila, wypowiedzi na forum, listu protestacyjnego przeciwko ACTA). 3. Przedstawienie osób i instytucji, które w największym stopniu przyczyniają się do nielegalnego rozpowszechniania utworów muzycznych (np. w formie prezentacji). 4. Przedstawienie kierunków rozwoju rynku muzycznego, sposobu dystrybucji utworów muzycznych i ich dostępności w przyszłości (np. w formie w artykułu). 5. Przygotowanie i prezentacja propozycji zmian w przepisach, których zadaniem będzie wyciąganie konsekwencji prawnych wobec osób nielegalnie ściągających pliki muzyczne z Internetu. 85 Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 8 Nauczyciel wybiera słowa piosenki która może być interesująca dla uczniów, drukuje je dużą czcionką a następnie tnie na wąskie paski (im dłuższy tekst tym lepiej). Rozdaje uczniom po kilka pasków (uczniowie mogą je wylosować). Uczniowie uważnie słuchają piosenki ponieważ za każdym razem kiedy słyszą jeden ze ‘swoich’ fragmentów muszą wybiec na środek sali i położyć go na podłodze – powinien w ten sposób powstać cały tekst. Zazwyczaj po pierwszym odtworzeniu utworu, niektórzy uczniowie pozostają z paskami w ręce – wtedy cała grupa gromadzi się dookoła tekstu na środku sali i uważnie słucha piosenki jeszcze raz. W tym samym czasie osoby, które nie ‘pozbyły się’ swoich pasków próbują wykonać to ponownie. Kiedy wszystkie paski są ułożone w odpowiedniej kolejności nauczyciel zadaje kilka pytań, np. Is the song rather joyful or sad? Why? What kind of situation is described? Można także zwrócić uwagę na wyrazy trudne lub – jeśli tekst je zawiera- wyrażenia z pogranicza niskiego rejestru językowego i slangu. Podczas słuchania piosenki po raz ostatni warto spróbować namówić grupę do zaśpiewania piosenki... Describing music Uczniowie łączą zdania w pary. Następnie podają przykłady utworów, które mogą opisać w poniższy sposób. I don’t remember the title of the song but I recognize It makes me sad. I feel like the tune. crying. This is a very catchy song. I don’t know what the song is about. This song is really moving I can’t get it out of my head. The song has incomprehensible lyrics. It sounds familiar. Literatura do modułu 8 http://www.azlyrics.com/ http://www.grammy.com/ http://www.popeater.com/2009/10/21/shakira-illegal-downloading/ 86 MODUŁ 9 – SZTUKA Wprowadzenie do modułu projektowego W przeciwieństwie do muzyki, sztuki plastyczne nie stanowią naturalnego obszaru zainteresowania młodzieży. Prawie każdy młody człowiek odwiedził jednak kilka galerii, zna nazwiska kilku malarzy i rozpoznaje najbardziej znane obrazy czy rzeźby. Zadaniem tego modułu jest rozbudzenie zainteresowania sztuką poprzez możliwość całkowicie indywidualnego wyboru i prezentacji dzieł oraz twórców, które wzbudzają rzeczywistą, nie wymuszoną ciekawość uczniów. W tym celu uczniowie mogą przygotować: album / internetową galerię wybranych dzieł sztuki z własnymi komentarzami, scenkę teatralną, mini-przedstawienie przetwarzające wybrane dzieło sztuki na język dramatu, symulowany wywiad ze słynnym artystą. 87 Projekt I Temat: Dlaczego ludzie odwiedzają galerie sztuki? Cele operacyjne projektu Uczeń: ćwiczy zintegrowane umiejętności językowe czytając informacje o życiu i dziełach wybranych artystów, tworząc opisy i biorąc udział w dyskusji o odbiorze dzieł sztuki; doskonali użycie czasów przeszłych i tworzenie złożonych konstrukcji porównawczych; poznaje konstrukcję strony biernej typu: it is said..., it is believed...; zna przykłady dzieł z dziedziny sztuk pięknych i podstawowe prądy w sztuce; potrafi wyrazić swoją krytyczną opinię o różnych przejawach sztuki; jest świadomy swoich preferencji artystycznych. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Dlaczego ze wszystkich galerii świata najbardziej chciałbym odwiedzić Louvre / Prado / Ermitaż itd.? 2. Jakie obrazy przyciągają największą liczbę zwiedzających? 3. Kim są koneserzy sztuki? 4. Wystawy których malarzy cieszą się największą popularnością? 5. W jaki sposób „Noce Muzeów” wpływają na popularyzację sztuki? Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, albumu mutlitmedialnego) eksponatów wystawianych w wybranej galerii świata z komentarzem wyjaśniającym dlaczego właśnie te dzieła chciałbym zobaczyć w oryginale. 88 2. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, albumu mutlitmedialnego) obrazów prezentowanych w wybranych galeriach, które cieszą się największą popularnością i przyciągają największą liczbę zwiedzających. 3. Przedstawienie profilu osoby szczerze zainteresowanej sztuką i posiadającej dużą wiedzę na jej temat (np. wywiad, biografia). 4. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, albumu mutlitmedialnego) twórczości wybranych malarzy, które cieszą się największą popularnością i przyciągają największą liczbę zwiedzających do galerii wystawiających ich obrazy. 5. Przygotowanie kampanii informacyjnej przed planowaną „Nocą Muzeów” w wybranym mieście. 89 Projekt II Temat: Dlaczego artystów często doceniamy dopiero po śmierci? Cele operacyjne projektu Uczeń: ćwiczy zintegrowane umiejętności językowe czytając informacje o życiu i dziełach wybranych artystów, tworząc opisy i biorąc udział w dyskusji o odbiorze dzieł sztuki; doskonali użycie czasów przeszłych i tworzenie złożonych konstrukcji porównawczych; poznaje konstrukcję strony biernej typu: it is said..., it is believed...; zna przykłady dzieł z dziedziny sztuk pięknych i podstawowe prądy w sztuce; potrafi wyrazić swoją krytyczną opinię o różnych przejawach sztuki; jest świadomy swoich preferencji artystycznych. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 6. Dlaczego twórczość Van Gogh’a została doceniona dopiero po jego śmierci? 7. Dlaczego malarstwo Caravaggia odkryto ponownie dopiero w XX wieku? 8. Dlaczego Mozart umarł w nędzy? 9. Dlaczego kuracjusze w Krynicy nie chcieli kupować obrazków Nikifora? Przykładowe zadania projektowe 1. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, albumu mutlitmedialnego) życia i twórczości Van Gogh’a z komentarzem wyjaśniającym dlaczego jego dzieła zostały docenione dopiero po śmierci. 2. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, albumu mutlitmedialnego) życia i twórczości Caravaggia z komentarzem wyjaśniającym dlaczego jego dzieła zostały zapomniane po jego śmierci i odkryte ponownie dopiero w XX wieku. 90 3. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, audycji radiowej) życia i twórczości Mozarta z komentarzem wyjaśniającym dlaczego jego geniusz muzyczny nie przełożył się na sukces finansowy. 4. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, albumu mutlitmedialnego) życia i twórczości Nikifora Krynickiego z komentarzem wyjaśniającym dlaczego współcześni mu nie doceniali wartości artystycznej jego obrazów. 91 Projekt III Temat: Artyści ludowi i ich twórczość – sztuka czy rzemiosło? Cele operacyjne projektu Uczeń: ćwiczy zintegrowane umiejętności językowe czytając informacje o życiu i dziełach wybranych artystów, tworząc opisy i biorąc udział w dyskusji o odbiorze dzieł sztuki; doskonali użycie czasów przeszłych i tworzenie złożonych konstrukcji porównawczych; poznaje konstrukcję strony biernej typu: it is said..., it is believed...; zna przykłady dzieł z dziedziny sztuki ludów różnych kontynentów; potrafi wyrazić swoją krytyczną opinię o różnych przejawach sztuki. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jak ozdabiają twórcy ludowi przedmioty codziennego użytku? 2. Jakie motywy najczęściej pojawiają się w twórczości artystów ludowych? 3. W jaki sposób elementy religijne wykorzystywane są przez twórców ludowych? 4. Cepelia – sztuka czy rzemiosło? 5. Ludowa sztuka afrykańska / Ameryki Południowej / Aborygenów – jak przedstawia świat w którym żyją jej twórcy? Przykładowe zadania projektowe 5. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, wystawy z komentarzem) przedmiotów codziennego użytku wytworzonych i ozdobionych przez twórców ludowych (współcześnie lub w przeszłości). 6. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, wystawy z komentarzem) najbardziej popularnych motywów na wybranym terenie. 92 stosowanych w sztuce ludowej 7. Przedstawienie (np. w formie prezentacji, wystawy z komentarzem) motywów religijnych wykorzystywanych przez artystów ludowych. 8. Przygotowanie argumentów i przeprowadzenie debaty na temat wpływu Cepelii na rozwój sztuki ludowej i zachowanie jej autentyczności. 9. Zaprezentowanie sztuki ludowej Afryki / Ameryki Południowej / Australii ze szczególnym uwzględnieniem wizji świata ukazanej w dziełach artystów ludowych (np. w formie prezentacji, wystawy z komentarzem). 93 Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 9 Uczniowie przygotowują artykuł do gazety o właśnie skradzionym obrazie, np. „Damie z gronostajem” Leonarda da Vinci lub innym dziele słynnego artysty używając w opisie konstrukcji strony biernej it is said, it is believed , np. It is believed that the painting was not guarded well. Passive voice questions quiz Nauczyciel dzieli grupę na 2 części i rozdaje dwa zestawy pytań w stronie czynnej wraz z odpowiedziami. Grupy mają za zadanie zamianę pytań ze strony czynnej na bierną Who directed Pulp Fiction? Who was Pulp Fiction directed by? Następnie zadają pytania naprzemiennie, każdy uczeń z grupy przeciwnej może udzielić odpowiedzi. Wygrywa grupa która uzyska więcej punktów. Group A Movies: Who directed Pulp Fiction? (Quentin Tarantino) Where did they produce The Lord of the Rings?(New Zealand) Painters: Who painted the Mona Lisa (Leonardo da Vinci) Who painted The Scream? (Munsch) Composers: Who composed The devils of Loudun? (Penderecki) Who composed Fifth Symphony? (Bethoven) Sculptors: Who made the Statue of David? (Michelangelo) Who made The Thinker? (August Rodin) Group B Movies: Who directed Avatar? (James Cameron) Where did they produce Life is Beautiful? (Italy) 94 Painters: Who painted Starry Night? (Van Gogh) Who painted Guernica? (Picasso) Composers: Who composed Parsifal? (Wagner) Who composed The marriage of Figaro? (Beethoven) Sculptors Who made Little Dancer of fourteen? (Edgar Degas) Who made Apollo and Daphne? (Bernini) Literatura do modułu 9: http://www.kfki.hu/~arthp/welcome.html http://www.louvre.fr/llv/commun/ home.jsp?bmLocale=enlouvrea.htm http://www.zeroland.co.nz/latin_america.html http://www.art-and-archaeology.com/timelines/southamer/south.html http://library.thinkquest.org/J001159/famart.htm 95 MODUŁ 10 – TURYSTYKA Wprowadzenie do modułu projektowego Każdy młody człowiek marzy o podróżach, a najbardziej o tych w dalekie, egzotyczne kraje. Często jednak są to marzenia niesprecyzowane, w których każda podróż w nieznane wydaje się ciekawa. Moduł ten zmusza uczniów do analizy szerokiego spektrum zagadnień związanych z podróżowaniem, poczynając od wyboru środka transportu, poprzez ryzyko związane z pobytem w różnych miejscach świata a kończąc na zagrożeniach jakie niesie ruch turystyczny dla ciekawych, chętnie odwiedzanych miejsc. Uczniowie mogą stworzyć następujące produkty końcowe: przewodnik po wybranych miejscach wartych odwiedzenia lista czynności które należy wykonać przed wyjazdem do egzotycznych krajów, lista zasadami, których należy przestrzegać będąc turystą w różnych krajach list z podróży zachęcający lub odradzający przyjazd w dane miejsce. 96 Projekt I Temat: Samolotem, rowerem czy na piechotę – jakie możliwości dają różne sposoby podróżowania? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija zintegrowane umiejętności językowe czytając informacje o różnych środkach transportu, doskonali użycie konstrukcji ‘it’ i ‘there’ , przedimków przed nazwami geograficznymi oraz czasowników modalnych; ćwiczy użycie słownictwa związanego opisem ludzi i miejsc różnorodne formy oraz z podróżowaniem; potrafi w ciekawy sposób zaprezentować podróżowania i udzielić rady osobie udającej się w podróż; wie, jak przygotować się do podróży oraz jak się zachowywać w razie problemów; zna wady i zalety podróżowania różnymi środkami transportu. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jak należy zachowywać się na lotnisku i w samolocie? 2. Jak bezpiecznie zorganizować wakacje na rowerze? 3. Autobus czy pociąg – jaki środek lokomocji wybrać i dlaczego? 4. Jakie są wady i zalety pieszych wędrówek? Przykładowe zadania projektowe 1. Przygotowanie poradnika / broszury informacyjnej przedstawiających zasady zachowania i procedury obowiązujące na lotnisku i na pokładzie samolotu. 97 2. Przygotowanie poradnika / prezentacji dla kolegów z klasy planujących wakacyjną wyprawę rowerową. 3. Przedstawienie wad i zalet podróżowania autobusem i pociągiem wraz z próbą odpowiedzi na pytanie który środek lokomocji jest lepszy w zależności od rodzaju podróży (np. w formie prezentacji). 4. Przygotowanie poradnika / prezentacji dla kolegów z klasy planujących pieszą wycieczkę. 98 Projekt II Temat: Którym miejscom na świecie zagraża turystyka? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija o zintegrowane ciekawych umiejętności miejscach, językowe opowiadając o czytając nich i informacje przygotowując ich prezentację; doskonali użycie konstrukcji ‘it’ i ‘there’ , przedimków przed nazwami geograficznymi oraz czasowników modalnych; ćwiczy użycie słownictwa związanego opisem ludzi i miejsc oraz z podróżowaniem; potrafi w ciekawy sposób zaprezentować wybrane miejsce i opisać niebezpieczeństwa związane z zagrożeniem spowodowanym dużym ruchem turystycznym; zna miejsca często odwiedzane przez turystów w różnych częściach świata i rozumie, że nieodpowiedzialne zachowanie zwiedzających może doprowadzić do ich zniszczenia. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Jak wzmożony ruch turystyczny zagraża zabytkom Egiptu? 2. Dlaczego ograniczono liczbę zwiedzających Machu Picchu? 3. Jak turystyka zagraża środowisku naturalnemu na Antarktydzie? 4. Jakie działania ludzi doprowadziły do powstania ‘Red List’ UNESCO? Przykładowe zadania projektowe 1. Przygotowanie prezentacji / broszury informacyjnej przedstawiających zasady zachowania których należy przestrzegać aby nie przyczyniać się do niszczenia zabytków Egiptu. 2. Prezentacja powodów dla których władze Peru drastycznie ograniczyły liczbę osób zwiedzających Machu Picchu. 99 3. Przygotowanie prezentacji / broszury informacyjnej przedstawiających zasady zachowania których należy przestrzegać aby nie przyczyniać się do niszczenia środowiska naturalnego Antarktydy. 4. Przedstawienie powodów dla których UNESCO ię utworzyć Red List (np. w formie prezentacji, artykułu). 100 zdecydowało Projekt III Temat: Jak mądrze podróżować? Cele operacyjne projektu Uczeń: rozwija o zintegrowane ciekawych umiejętności miejscach, językowe opowiadając o czytając nich i informacje przygotowując ich prezentację; doskonali użycie konstrukcji ‘it’ i ‘there’ , przedimków przed nazwami geograficznymi oraz czasowników modalnych; ćwiczy użycie słownictwa związanego opisem ludzi i miejsc oraz z podróżowaniem; potrafi w ciekawy sposób zaprezentować wybrane miejsce i opisać pożytki płynące z odwiedzenia go; zna miejsca często odwiedzane przez turystów w różnych częściach świata i wie, co przyciąga turystów; wie, jak przygotować się do podróży do egzotycznych krajów oraz jak się zachowywać, aby uniknąć problemów wynikających z różnic kulturowych i nieznajomości lokalnych zwyczajów. Przykładowe pytania szczegółowe do tematu projektu: 1. Walizka rozsądnego turysty – co powinna zawierać a czego nie należy do niej pakować? 2. Jak mądrze podróżować w krajach Bliskiego Wschodu? 3. Co robić aby uniknąć zatrucia pokarmowego podróżując do egzotycznych krajów? 4. Czy istnieją miejsca na świecie, które powinny być omijane przez turystów? Uczniowie gromadzą informacje które mogą pomóc osobom udającym się w miejsca niebezpieczne lub rzadko odwiedzane. Mają tutaj szansę złamać 101 negatywne stereotypy związane z pewnymi miejscami na świecie oraz opisać zachowania które mogą nam pomóc ustrzec się przed problemami wynikającymi z nieznajomości lokalnych zwyczajów. Przykładowe zadania projektowe 1. Przygotowanie scenariusza i odegranie scenki przedstawiającej rozterki młodego człowieka pakującego walizkę na wyjazd wakacyjny. 2. Przygotowanie prezentacji / broszury informacyjnej / poradnika zawierających informacje na temat zachowania się w miejscach publicznych, ubioru, zakupów, żywienia itd. dla osób wybierających się po raz pierwszy w podróż do krajów arabskich. 3. Przygotowanie prezentacji / broszury informacyjnej / poradnika zawierających zasady których należy przestrzegać aby uniknąć zatrucia pokarmowego podróżując do egzotycznych krajów. 4. Przygotowanie prezentacji o miejscach na świecie gdzie turystom grożą różne niebezpieczeństwa. 102 Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne do modułu 10 Articles Nauczyciel dzieli grupę na dwie przeciwne drużyny – kółko i krzyżyk. Na tablicy rysuje tabelkę na której uczniowie grają w kółko i krzyżyk. Zaczyna drużyna kółka. Jeżeli uczeń z tej drużyny poda prawidłowy przedimek np. the Sahara nauczyciel stawia na tym polu kółko. Kontynuuje drużyna krzyżyka. SAHARA MADAGASCAR MONT BLANC HIMALAYAS REPUBLIC OF DANUBE IRELAND RIVER UNITED LAKE PACIFIC KINGDOM VICTORIA OCEAN Modal verbs Uczniowie pracują w parach tworząc zdania z czasownikami modalnymi should, shouldn’t, must, have to, don’t have to, mustn’t poprzez opisywanie zasad zachowania w następujacych miejscach: on a boat in a desert at a swimming pool on the beach in a car at a night club in a hospital in the mountains at the cinema in a hotel in the street at the football stadium Np. You must wear a swimsuit at a swimming pool. You musn’t talk on a mobile phone at the cinema. 103 Relative clauses quiz Dwie grupy mają za zadanie poprawne dokończenie zdań w taki sposób, aby utworzyć zagadki dla grupy przeciwnej Następnie pytania są zadawane naprzemiennie, każdy uczeń z grupy przeciwnej może udzielić odpowiedzi. Wygrywa grupa która uzyska więcej punktów. Przykladowe zdania: Group A 1. New York What’s the name of the city where ............................................................. 2. a seat belt What do you call the thing which ………………………………………… 3. a guide What do you call a person who …………………………………………… 4. Prince Charles What’s the name of the man who …………………………………………. 5. a credit card What do you call the thing which ………………………………………….. 6. exhausted What do you call a person who …………………………………………….. Group B 1. Venice What’s the name of the city where …………………………………………. 2. Michelle Obama What’s the name of the woman whose ………………………………….…. 3. picturesque How do you describe a place which ………………………………………….. 4. Romeo What’s the name of the boy who …………………………………………..…. 5. a temple What do you call a place which ………………………………………………. 6. Holland What do you call the country where ……………………………………… 104 Literatura do modułu 10 http://www.coolantarctica.com/Antarctica%20fact%20file/science/threats_ tourism.htm http://travel.state.gov/travel/cis_pa_tw/tw/tw_1764.html http://www.ifly.com/airport-security http://www.undiscovered-destinations.com/ Artykuł i tekst sterujący do modułu 10 Tekst: Tourists In a Fragile Land Źródło: Barton L., Sardinas C.D., North Star Intermediate, Longman, 2004, str. 96-97 Read the text and do answer the following questions. 1. Where is Antarctica? 2. What scientists work there and what kind of research do they do? 3. How do they feel about tourists visiting Antarctica? 4. What kind of behaviour can hurt the land? 5. What can be the consequences of not protecting Antarctica? 6. How may the entire world be affected by the problems in Antarctica? 7. Do you believe that Antarctica should be closed to tourists? Why or why not? 8. Think about another place that may be endangered by tourism and try to find answers to the following questions: Are there any accidents that have happened because of tourists in this place? How do local people respond to tourism? How has the local environment been changed by the presence of tourists? Imagine that you run a travel office which specializes in “ecological tourism”. Plan a trip to Antarctica which will not have negative results for this unique land. Pay attention to details: e.g explain your potential clients why the cost is higher than in case of typical trips, inform them about rules of behaviour) 105 106 107 Opisy projektów zrealizowanych w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów Zdolnych nagrodzonych i wyróżnionych w konkursach powiatowych na najlepszy projekt edukacyjny Przedstawione poniżej opisy wybranych projektów wyróżnionych i nagrodzonych w konkursach powiatowych wraz z załączonymi prezentacjami osiągnięć uczniów są przykładami, jak różne mogą być metody pracy w strategii PBL oraz jak wielką kreatywność uczniów wyzwala realizacja projektu oparta na samodzielnej pracy uczniów. Niniejszy rozdział zawiera opisy trzech projektów, a materiały uczniowskie są na załączonej płytce. Projekt 1 zrealizowany w Gimnazjum Nr 1 w Rabce-Zdroju pod kierunkiem nauczyciela języka angielskiego Pani Małgorzaty Kowalcze. OPIS REALIZACJI PROJEKTU Informacje ogólne 1. Powiat: nowotarski 2. Miejsce POWUZ: Gimnazjum Nr 1 w Rabce-Zdroju 3. Symbol grupy: G-JA-Gr2 4. Imię i nazwisko nauczyciela: Małgorzata Kowalcze 5. Grupa realizująca projekt - nazwiska uczniów: Aleksandra Nowacka, Ewelina Zając, Adrian Luberda, Krzysztof Łukaszka, Joanna Moskal, Weronika Wlaźlak, Anna Stachura. Szczegółowe informacje o zrealizowanym projekcie Moduł: 5. KLĘSKI ŻYWIOŁOWE Temat projektu: Jak powstają i przebiegają katastrofy naturalne? Czas realizacji projektu: 20 godzin - 4 spotkania 108 Cele operacyjne projektu: uczeń doskonali swoje kompetencje językowe – czytanie, słuchanie, mówienie i pisanie – w procesie poszukiwania i przetwarzania informacji, uczeń doskonali zastosowanie czasów teraźniejszego prostego i ciągłego w opisie przebiegu katastrofy naturalnej, uczeń doskonali zastosowanie czasu przeszłego prostego i ciągłego w opisie katastrof naturalnych, które miały miejsce w przeszłości, uczeń uczy się słownictwa związanego z katastrofami naturalnymi (w szczególności z erupcją wulkanu i falą tsunami), uczeń wie jakie konsekwencje niosą za sobą klęski żywiołowe, uczeń potrafi wskazać przyczyny powstawania klęsk żywiołowych, uczeń wie jak przeprowadzić symulację wybranych katastrof naturalnych. Problemy szczegółowe (badawcze) do tematu projektu: 1. Jakie skutki niosły za sobą najpoważniejsze katastrofy naturalne w historii? 2. Co jest przyczyną i jak przebiegają katastrofy naturalne: erupcja wulkanu i fala tsunami? 3. Czy jest możliwe odtworzenie przebiegu tych katastrof naturalnych w warunkach szkolnych? 4. W jaki sposób przeprowadzić symulację wybuchu wulkanu i uderzenia fali tsunami? Zadania szczegółowe realizowane przez uczniów Zadanie 1: Zaprezentowanie przykładów klęsk żywiołowych Instrukcje dla uczniów: Wyszukajcie w Internecie i pozycjach książkowych przykłady najbardziej destrukcyjnych klęsk żywiołowych. Uczestnicy są podzieleni na dwie grupy - trzy i czteroosobową, jedna grupa szuka informacji na temat erupcji wulkanicznych a druga tsunami. Mają oni zgromadzić następujące informacje: przynajmniej pięć przykładów poważnych klęsk żywiołowych mających miejsce w historii, 109 liczba ofiar, które ucierpiały w efekcie zjawiska, kiedy wydarzenie miało miejsce, każdy przykład ma być zilustrowany zdjęciem/rysunkiem, dlaczego wydarzenie to było wyjątkowo destrukcyjne, co było w nim szczególnego, wyjątkowego, ciekawego. Wiedza zdobyta przez uczniów Uczniowie poznają szczegółowo fakty historyczne związane z wybranymi klęskami żywiołowymi. Umiejętności zdobyte przez uczniów: potrafią wyszukiwać zadane informacje dokonując ich selekcji, ćwiczą analityczne myślenie w procesie analizy skutków ww. kataklizmów. Forma prezentacji przygotowanych przez uczniów materiałów Obie grupy przedstawiają sobie nawzajem zgromadzone informacje w języku angielskim w formie krótkiej prezentacji multimedialnej. Zadanie 2: Omówienie przyczyn klęsk żywiołowych Instrukcje dla uczniów: Waszym zadaniem jest znaleźć odpowiedź na pytanie: co jest przyczyną i jak wygląda przebieg katastrof naturalnych? Uczniowie są ponownie podzieleni na dwie grupy – trzy i czteroosobową. Jedna grupa zajmuje się erupcją wulkaniczną a druga tsunami. Zadaniem uczestników jest zdobyć następujące informacje: jak powstaje wulkan/fala tsunami, od czego zależy ich siła, w jakich regionach świata występują te zjawiska, dlaczego w pewnych miejscach występują częściej niż gdzieś indziej, informacje mają być poparte samodzielnie sporządzonymi lub wyszukanymi schematami, filmami pokazującymi powstawanie i przebieg ww. zjawisk. 110 Wiedza zdobyta przez uczniów Uczniowie poznają zasady powstawania i przebieg erupcji wulkanu i fali tsunami. Umiejętności zdobyte przez uczniów: potrafią znaleźć zadane informacje, potrafią wyjaśnić uwarunkowaniami związki przyczynowo-skutkowe geograficzno-klimatycznymi a pomiędzy zjawiskiem klęsk żywiołowych. Forma prezentacji przygotowanych przez uczniów materiałów Obie grupy przedstawiają sobie nawzajem zgromadzone informacje w języku angielskim prezentując sporządzone przez siebie schematy/rysunki lub/i filmy. Zadanie 3: Przygotowanie symulacji erupcji wulkanu i uderzenia fali tsunami Instrukcje dla uczniów: Waszym zadaniem jest dowiedzieć się, czy jest możliwe odtworzenie analizowanych przez Was katastrof w warunkach szkolnych. Uczniowie podzieleni są na dwie grupy – trzy i czteroosobową. Jedna grupa zajmuje się erupcją wulkaniczną a druga tsunami. Zadaniem uczestników jest zdobyć następujące informacje: co jest potrzebne do przeprowadzenia symulacji erupcji wulkanu i uderzenia fali tsunami, czy można w jakiś sposób zmodyfikować znalezione przez nas instrukcje przeprowadzenia symulacji tak aby przyniosła ona jeszcze ciekawszy efekt, w jaki sposób i w jakim miejscu należy je przeprowadzić, jakie środki ostrożności powinny być podjęte aby symulacje przebiegły bezpiecznie, co tak naprawdę możemy sprawdzić/zbadać poprzez te symulacje. 111 Wiedza zdobyta przez uczniów Uczniowie dowiadują się jak przeprowadzić symulację przebiegu erupcji wulkanu i fali tsunami. Umiejętności zdobyte przez uczniów: potrafią znaleźć zadane informacje, potrafią przewidzieć, jakie środki ostrożności należy przedsięwziąć, aby ich działania były bezpieczne, umieją przewidzieć rezultaty swojej pracy, potrafią odnieść się krytycznie do znalezionych przez siebie instrukcji przeprowadzenia działania i wprowadzić niezbędne modyfikacje. Forma prezentacji przygotowanych przez uczniów materiałów: Obie grupy przedstawiają sobie nawzajem zgromadzone informacje w języku polskim i angielskim, prezentując sporządzone przez siebie schematy/rysunki lub/i filmy. Prezentują także graficznie własne pomysły na uatrakcyjnienie symulacji. Zadanie 4: Przeprowadzenie symulacji Instrukcje dla uczniów: Przeprowadźcie symulację wybuchu wulkanu i fali tsunami, wykorzystując wszystkie przygotowane materiały. Tym razem grupa nie jest podzielona i uczestnicy pracują wszyscy razem. Przed uczestnikami stoją następujące zadania: sporządzić makietę miasta, w które ma uderzyć fala tsunami, sporządzić model wulkanu, przeprowadzić symulacje kataklizmów i nakręcić filmy z nimi, jak również zrobić zdjęcia przed i po przeprowadzeniu eksperymentu. Wiedza zdobyta przez uczniów Uczniowie dowiadują się, jak wygląda symulacja przebiegu erupcji wulkanu i fali tsunami w praktyce. 112 Umiejętności zdobyte przez uczniów: uczniowie potrafią wykonać makietę miasta i model wulkanu, uczniowie potrafią przeprowadzić symulację erupcji wulkanu i fali tsunami, uczniowie potrafią zarejestrować swój eksperyment na nośniku cyfrowym. Forma prezentacji przygotowanych przez uczniów materiałów: Po wykonaniu i zarejestrowaniu symulacji uczestnicy dokonują przeglądu materiału i wymieniają uwagi na jego temat. W razie potrzeby przeprowadzają symulacje ponownie, tak, aby rezultat w pełni ich satysfakcjonował. Zadanie 5: Opracowanie prezentacji multimedialnej na temat rezultatów projektu Instrukcje dla uczniów: Przygotujcie prezentację multimedialną przedstawiającą rezultat przeprowadzenia projektu. Młodzież jest podzielona na dwie grupy - trzy i czteroosobową. Grupa trzyosobowa ma za zadanie zadbać o graficzną stronę prezentacji, wybrać jej styl, opracować kolejność i sposób prezentacji materiału, dokładnie zaplanować jej zawartość. Grupa czteroosobowa ma za zadanie zająć się techniczną stroną prezentacji, przekonwertować filmy, dokonać selekcji i obróbki zdjęć, pozyskać z Internetu dodatkowe materiały potrzebne do skompletowania prezentacji. Obie grupy cały czas współpracują ze sobą, wymieniając się wzajemnie pomysłami i sugestiami. Po zakończeniu pracy uczestnicy dokonują demonstracji projektu. Ich zadaniem jest podzielić się po równo materiałem (tak, aby każdy miał podobną ilość tekstu do zapamiętania) i przygotować do jego prezentacji przed nauczycielem oraz przed uczestnikami innych zajęć odbywających się w POWUZ - ie. Wiedza zdobyta przez uczniów: Uczniowie uczą się, w jaki sposób dokonywać technicznej obróbki materiału filmowego i zdjęciowego oraz jak umieszczać elementy audiowizualne w prezentacji multimedialnej. 113 Umiejętności zdobyte przez uczniów: potrafią stworzyć prezentację multimedialną, umieją współpracować ze sobą w procesie twórczym, wymieniać opinie i dochodzić do kompromisu, poszerzają umiejętności posługiwania się językiem angielskim, potrafią ustnie zaprezentować efekt końcowy swojej pracy. Forma prezentacji przygotowanych przez uczniów materiałów: Uczestnicy demonstrują i omawiają w języku angielskim stworzoną przez siebie prezentację multimedialną przed nauczycielami i uczniami realizującymi zajęcia w POWUZ-ie. Efekty projektu: uczeń udoskonalił swoje kompetencje językowe – czytanie, słuchanie, mówienie i pisanie – w procesie poszukiwania i przetwarzania informacji, uczeń udoskonalił zastosowanie czasów teraźniejszego prostego i ciągłego w opisie przebiegu katastrofy naturalnej, uczeń udoskonalił zastosowanie czasu przeszłego prostego i ciągłego w opisie katastrof naturalnych, które miały miejsce w przeszłości, uczeń nauczył się słownictwa związanego z katastrofami naturalnymi (w szczególności z erupcją wulkanu i falą tsunami), uczeń wie w jakie konsekwencje niosą za sobą klęski żywiołowe, uczeń potrafi wskazać przyczyny powstawania klęsk żywiołowych, uczeń potrafi wykonać makietę miasta oraz model wulkanu, uczeń potrafi przeprowadzić symulację wybuchu wulkanu oraz uderzenia fali tsunami, uczeń potrafi dokonać obróbki technicznej materiału filmowego i zdjęciowego, uczeń potrafi stworzyć prezentację multimedialną, uczeń potrafi ustnie zaprezentować rezultat swojej pracy na forum szerszym niż własna grupa (uczniowie w POWUZ). 114 Komentarz: Dobrze postawione pytania szczegółowe w powyższym projekcie zmuszają młodzież do wykonania zadań polegających zarówno na zgłębieniu wiedzy teoretycznej, jak i na wykorzystaniu jej praktyce. Projekt cechuje dobrze zorganizowana praca w grupach oraz ciekawe pomysły na przeniesienie pozornie „odległej” wiedzy teoretycznej (dotyczącej erupcji wulkanów i powstawania tsunami) na grunt praktyczny. Samodzielnie stworzony przez nauczyciela szczegółowy system ewaluacji jest bardzo przydatny przy pracy nad tego typu projektami. 115 Projekt 2 zrealizowany w Gimnazjum nr 2 w Nowym Sączu pod kierunkiem nauczyciela języka angielskiego Pani Wioletty Dziedziny. OPIS REALIZACJI PROJEKTU Informacje ogólne 1. Powiat: Nowy Sącz 2. Miejsce POWUZ: Gimnazjum nr 2 w Nowym Sączu 3. Symbol grupy: G-JA- gr 1 4. Imię i nazwisko nauczyciela: Wioletta Dziedzina Grupa realizująca projekt – nazwiska uczniów: Anna Kapustka, Aleksandra Gnutek, Anna Hołyst, Jakub Mazurkiewicz, Paulina Król, Katarzyna Nieużyła, Magdalena Bladowska, Aneta Oleś, Sebastian Majerski Szczegółowe informacje o zrealizowanym projekcie Moduł: Zakupy Temat projektu: Dlaczego kupujemy produkty, których tak naprawdę nie potrzebujemy? Czas realizacji projektu : 15 godzin- 3 spotkania Cele operacyjne projektu: Uczeń: potrafi wyszukać potrzebne informacje z wysłuchanego tekstu, selekcjonuje wyrażenia związane z rozwiązywanym problemem, definiuje zwroty dotyczące zakupów i usług, miejsc, osób; stosuje adekwatne do tematu projektu struktury gramatyczne i słownictwo i potrafi je użyć podczas przygotowania wybranego produktu końcowego: ankiety i audycji telewizyjnej; uczeń stosuje konstrukcje wyrażające opinie i punkt widzenia w dyskusji; selekcjonuje i wykorzystuje w produkcie końcowym słownictwo związane ze sprzedażą i kupowaniem; uczeń potrafi użyć słownictwo związane z technikami marketingowymi w sklepach; 116 uczeń sprawnie używa wyrażenia w przymiotników i potrafi wybrać potrzebne zakresie stopniowania konstrukcje gramatyczne czasu teraźniejszego i 1,2 okresów warunkowych oraz strony biernej; pozyskuje i selekcjonuje istotne informacje i formułuje na ich podstawie wnioski, będące odpowiedziami na pytania problemowe; potrafi dokonać przemyślanych i rozsądnych zakupów i wie jak uniknąć kompulsywnego wydawania pieniędzy; potrafi wyróżnić strategie marketingowe stosowane w sprzedaży i unika ich wpływów. Problemy szczegółowe (badawcze) do tematu projektu: 1. Dlaczego zakupy stają się obsesją? 2. Co wpływa na wybór rzeczy, które kupujemy? 3. Na co ludzie najczęściej wydają pieniądze? 4. Dlaczego zakupy poprawiają nam humor? Zadanie 1: Przygotowanie materiałów na temat zakupoholizmu - określenie przyczyn. Instrukcje dla uczniów: Przeczytaj wpisy na blogach internetowych dotyczących zakupoholizmu. Znajdź powody, dla których inni dokonują nieprzemyślanych zakupów. Jakie uczucia towarzyszą ludziom podczas zakupów, dlaczego ludzie wybierają zakupyjako formę spędzania wolnego czasu. Czego dotyczyły by pytania, gdybyś chciał je zadać tym ludziom? Wiedza zdobyta przez uczniów: Uczniowie gromadzą słownictwo związane z zakupami i poznają różne formy wypowiedzi i struktury leksykalno-gramatyczne. Poznają opinie różnych ludzi na temat zakupów. Pozyskują wiedzę na temat różnych zwyczajów zakupowych oraz ich wpływu na życie rodzinne. Wiedzą, jakie strategie marketingowe stosują sklepy, aby zachęcić klientów do impulsywnych zakupów. Umiejętności zdobyte przez uczniów: Uczniowie potrafią pozyskać szczegółowe informacje z tekstu, na podstawie analizy wypowiedzi formułują definicję zakupoholizmu. Potrafią sformułować 117 pytania, które mogą być podstawą do wypowiedzi na blogu. Formułują listę powodów, dla których konsumenci dokonują zakupów. Forma prezentacji przygotowanych przez uczniów materiałów: Wnioski na podstawie analizy wypowiedzi konsumentów. Przedstawienie listy argumentów za i przeciw zakupom. Przedstawienie w punktach definicji zakupoholika. Zadanie 2: Przygotowanie językowe na temat zwyczajów zakupowych Instrukcje dla uczniów: Obejrzyj materiał stymulujący ‘Are you crazy about shopping?’. Na podstawie wypowiedzi osób na temat robienia zakupów wybierz zwroty dotyczące zwyczajów zakupowych, nazwy najczęściej odwiedzanych sklepów i obserwuj techniki pozyskiwania informacji. Jakie czynniki wpływają na częstotliwość robienia zakupów, powodów dokonywania zakupów i towarzyszących im emocjom. Porównajcie swoje uwagi i wnioski z drugą grupą. Znajdźcie wspólnie różnice i podobieństwa. Sformułujcie wnioski i przedstawcie je całej grupie. Wiedza zdobyta przez uczniów: Uczniowie potrafią pozyskiwać informacji i różne opinie. Znają różnorodne konstrukcje leksykalno-gramatyczne pomocne w formułowaniu pytań ankietowych i wyrażaniu własnego zdania w dyskusji. Umiejętności zdobyte przez uczniów: Uczniowie potrafią pozyskiwać informacje z żywych wypowiedzi. Umiejętnie zdobywają odpowiedź na pytania problemowe, analizując wypowiedzi konsumentów w różnych grupach wiekowych i o różnym pochodzeniu. Potrafią stworzyć własne pytania istotne w rozwiązaniu problemu. Wiedzą, jak sformułować wnioski i porównują je z wnioskami innych. Tworzą wspólnie z pozostałymi uczniami pytania ankietowe skierowane do klientów sklepów „Czy szalejesz za zakupami?” Forma prezentacji przygotowanych przez uczniów materiałów: Stworzenie pytań ankiety dotyczącej różnych zwyczajów zakupowych „Czy szalejesz za zakupami?”. Opracowanie wyniki ankiety. Sformułowanie wniosków, stanowiących podstawę do przygotowania scenariusza audycji telewizyjnej’ Diament Talk Show’ 118 Zadanie 3: Przeprowadzenie sondażu na temat zakupów (na co wydajemy pieniądze?, co i dlaczego kupujemy?). Opracowanie scenariusza audycji telewizyjnej. Instrukcje dla uczniów: Przeprowadźcie sondaż zakupowy wśród klientów centrum handlowego w Waszym mieście i wśród uczestników Diamentu. Zapiszcie odpowiedzi konsumentów na pytania ankietowe. Sprawdźcie, czy na podstawie ich wypowiedzi możecie znaleźć odpowiedzi na pytania szczegółowe projektu. Sformułujcie wnioski i zastanówcie się, jak je przedstawicie w planowanej audycji telewizyjnej. Zaplanujcie scenariusz audycji telewizyjnej, w której przedstawicie wypowiedzi będące realizacją odpowiedzi na pytania problemowe projektu. Wiedza zdobyta przez uczniów: Uczniowie poznają opinie konsumentów w różnym wieku i ich odczucia dotyczące zakupów. Stosują słownictwo związane z umiejętnością argumentowania swoich wyborów. Zdobywają umiejętności wyszukiwania podobieństwa i różnic wypowiedzi oraz wysuwania wniosków. Poszerzają swoje umiejętności przedstawiania efektów swojej pracy poprzez dyskusję. Zdobywają wiedzę dotyczącą rozsądnego planowania wydatków. Umiejętności zdobyte przez uczniów: Uczniowie rozwijają umiejętności współpracy w grupie i podziału między sobą zadań. Wspólnie przygotowują scenariusz audycji telewizyjnej i formułują pytania do audycji, pozwalające na uzyskanie odpowiedzi na pytania problemowe projektu. Nabywają swobody w autoprezentacji i swobodnym posługiwaniu się językiem obcym. Forma prezentacji przygotowanych przez uczniów materiałów: Opracowane wyniki ankiety. Sformułowane wnioski. Wykorzystanie wniosków do przygotowania scenariusza audycji telewizyjne 'Diament Talk Show’. Nagranie audycji telewizyjnej ‘Diament Talk Show’ Efekty projektu: Uczniowie szukają odpowiedzi na problemy szczegółowe i znajdują odpowiedź na badany problem. Świadomie i swobodnie posługują się wyselekcjonowanymi strukturami gramatycznymi i leksykalnymi związanymi z tematem projektu. 119 Potrafią sformułować wnioski poprzez dyskusję i pokazać swoje zdolności autoprezentacji. Potrafią współdziałać i podzielić zadania między sobą, aby powstał jak najlepszy produkt końcowy. Uczniowie potrafią dokonać świadomego wyboru kupowanych produktów i oprzeć się kompulsywnym zakupom. Potrafią rozróżnić i ocenić wpływ technik reklamowych na świadomość klientów. Formy oceny pracy uczniów zastosowane w projekcie: uczniowie oceniają, czy uzyskali odpowiedzi na pytania szczegółowe i oceniają wzajemnie wnikliwość i trafność wniosków - w 3 grupach dokonują wzajemnie słownej oceny realizacji zadań; w grupach oceniają wkład pracy, zaangażowanie w realizację zadań i terminowość wykonania w skali punktowej 1-3. Podsumowują wkład pracy każdego z członków zespołu; nauczyciel ocenia zaangażowanie każdego ucznia i trafność spostrzeżeń w słownej ocenie: świetnie, bardzo dobrze, dobrze; nauczyciel ocenia poprawność i komunikatywność wypowiedzi w skali punktowej 1-5. Komentarz: W porównaniu z poprzednim projektem, który skoncentrowany był na problemie naukowym, ten ma charakter społeczny w związku z czym rozwija w uczniach raczej umiejętności opisu problemu, z którym spotykają się na co dzień, a nawet może dotyczyć ich samych. 120 Ćwiczenia i gry edukacyjne do wykorzystania w różnych modułach 1. Poems about us Nauczyciel rozdaje uczniom kartki z matrycą do stworzenia wiersza o sobie samym. __________________________________ (Name or nickname) __________________________________ (3 adjectives that describe you) Who likes ___________________________________ Who hates ___________________________________ Who wants to ___________________________________ Who is afraid of ___________________________________ Who will never ___________________________________ Uczniowie “piszą” wiersze (wypełniając gotowy wzór prawdziwymi informacjami), np. Jane, Sociable, smart and funny, Who likes partying with her friends and going to concerts, Who hates lonely weekends, broccoli and Maths, Who wants to become independents as soon as possible … Who is afraid of mice and spiders, Who will never eat a snail! Następnie wszystkie wiersze przyklejamy do ścian w klasie za pomocą blu-tack, wszyscy uczniowie czytają wiersze i starają się znaleźć swoich soul-mates pośród ich autorów. 121 2. Gossip circle Nauczyciel prosi uczniów aby usiedli w kręgu – konieczna jest parzysta ilość uczniów więc w zależności od potrzeby nauczyciel bierze lub nie udział w zabawie. Każdy z uczniów wymyśla jedno prawdziwe zdanie o sobie i mówi je na ucho koledze/koleżance siedzącej obok i wysłuchuje jego/jej zdania. Następnie uczniowie odwracają się do kolegi/koleżanki po swojej drugiej stronie i powtarzają usłyszane zdanie zmieniając w nim jakiś szczegół. W kolejnym kroku uczniowie przekazują nowo-usłyszaną informację w drugą stronę. W ten sposób informacje o poszczególnych osobach wędrują z ust, przy czym za każdym razem osoba „podająca dalej” zmienia coś w poprzednio usłyszanym zdaniu. Zabawa kończy się gdy wypowiedziane przez każdego uczestnika zdanie „wraca” do niego z drugiej strony ale zupełnie zmienione, np. Rozpoczynam zabawę od zdania: Last weekend I went to a pizza restaurant with my friends. Po przewędrowaniu całego kręgu mogę usłyszeć: Last year your grandmother baked a chocolate cake for your birthday. Podsumowaniem zabawy jest porównanie początkowych i końcowych zdań przez każdego uczestnika. 3. What do we have in common? Uczniowie wyobrażają sobie, że jadą pociągiem i siedzą w jednym przedziale. Pozornie nie mają ze sobą nic wspólnego ale kiedy zaczynają rozmowę okazujecie że łączy je wiele rzeczy. Nauczyciel mówi im, że nie mogą „wysiąść” z pociągu, dopóki nie odkryją co najmniej 10 wspólnych dla siebie faktów, ważne jest aby uczniowie mówili prawdziwe zdania o sobie. Np. jedna osoba mówi: I have an aunt whose name is Zofia. Być może jej partner ma również w rodzinie osobę o tym imieniu. Mogą więc stwierdzić: We both have a family member whose name is Zofia. 4. Categories Nauczyciel zadaje pytania na które każdy z uczniów musi udzielić innej odpowiedzi np. 122 - What is long and thin? - What can you sit on? - What is inedible? - What do people do when they are in a hurry? - What do you never do in the morning? - What do people often lose? Uczniowie odpowiadają w dowolnej kolejności, a rolą nauczyciela jest dopilnowanie aby żadna odpowiedź się nie powtórzyła. Ponieważ ostatni uczniowie zwykle mają największe trudności ze znalezieniem odpowiedzi gra wywołuje dużo emocji gdyż wszyscy starają się odpowiedzieć jak najszybciej. 5. My kingdom Nauczyciel dzieli grupę na kilka zespołów. Każdy z nich ma opracować zasady obowiązujące w ich państwie w wybranych dziedzinach życia np. education, family life, business, natural environment, health service etc. Uczniowie przygotowują „kodeks” praw obowiązujących w ich państwach używając czasowników modalnych i wyrażeń typu It’s forbidden, … will be prosecuted, it’s allowed / it’s not allowed. Następnie każda grupa prezentuje przygotowane zasady. Na zakończenie uczniowie uczestniczą w dyskusji o tym w którym z fikcyjnych krajów chcieli / nie chcieliby mieszkać i dlaczego. 6. „For and against” speeches Nauczyciel dzieli uczniów na pary, każda para otrzymuje nietypowe zdanie, np. Mini skirts should be forbidden. Singing in the bathroom is dangerous for your health. Pink is an awful colour. Zadaniem uczniów jest przygotowanie krótkiej wypowiedzi zawierającej argumenty za (jedna osoba) i przeciw (druga osoba). Każda wypowiedź musi zawierać co najmniej trzy argumenty. Następnie obydwie osoby z każdej pary wychodzą na środek i prezentują swoje wypowiedzi a grupa decyduje, która jest bardziej przekonywująca. 123 7. Call my lie! Uczniowie pracują w grupach 4 – 5 osobowych. Każdy z nich przygotowuje 3 zdania o sobie na temat zadany przez nauczyciela (np. Say three things about your eating habbits / family / last holiday / hobbies etc.) 2 zdania przygotowane przez uczniów są prawdziwe a jedno fałszywe. Każdy z uczniów wypowiada swoje zdanie a członkowie grupy zgadują które z nich było nieprawdziwe. Na koniec uczniowie i „detektywa” w grupie. 124 wybierają najlepszego „kłamcę” BANK POMYSŁÓW Uzdolnienia idą w parze z kreatywnością i zdolnością nieschematycznego, twórczego myślenia, niemniej jednak warto podczas zajęć zadbać o to, aby wykorzystać każdą chwilę na doskonalenie takich zdolności i umiejętności, aby uczniowie jeszcze pełniej potrafili wykorzystać swój twórczy potencjał. ĆWICZENIA NA ROZGRZEWKĘ 1. Moje imię i ja (moje trzy cechy) To ćwiczenie dobre jest na pierwsze zajęcia, kiedy nauczyciel i uczniowie - członkowie grupy jeszcze nie znają się nawzajem. Siadamy w kółko i każdy przedstawia się podając swoje trzy cechy w taki sposób, by zaczynały się od tej samej litery co imię. Można to ćwiczenie przeprowadzić po angielsku (wersja dla bardziej zaawansowanych językowo) albo po polsku – gdyż chodzi tu przede wszystkim o twórcze podejście do tematu i wyszukanie wyrazów (nie muszą to być jedynie przymiotniki), które trafnie określają osobę mówiącą i jednocześnie zaczynają się od tej samej litery, co imię. Można uczniów poprosić o uzasadnienie, dlaczego akurat taki a nie inny wyraz wybrali. Można też utrudnić to ćwiczenie, wprowadzając zasadę, że kolejni uczniowie nie mogą użyć już wcześniej wykorzystanych wyrazów po raz drugi. 2. Pies Pana Piotra Jeden z uczniów mówi w myślach alfabet, inny mu przerywa, mówiąc Stop! Od litery alfabetu, na której zatrzymał się uczeń muszą się zaczynać wszystkie przymiotniki, jakie uczniowie, po kolei, będą dodawać na końcu zdania rozpoczynającego się od „Pies pana Piotra jest….” („Doctor Douglas’s dog is…”). Przymiotniki, które już zostały użyte nie mogą zostać powtórzone przez kolejne osoby, należy zachęcać uczniów, aby twórczo podeszli do zadania i wyszukiwali interesujące i niebanalne określenia (przymiotniki lub inne wyrazy – jeśli połączenie będzie ciekawe, można także zaakceptować inne części mowy), gdyż chodzi o pobudzenie wyobraźni i uruchomienie licznych pól 125 semantycznych, nawet odległych znaczeniowo od tytułowego psa. To ćwiczenie jest dobrym zadaniem na rozgrzewkę – relaksującym i odprężającym. Jeśli literą alfabetu na której zatrzymano odliczanie będzie np. litera P, to kolejne pomysły mogą być następujące: Doctor Douglas’s dog is pretty. Doctor Douglas’s dog is pathetic. Doctor Douglas’s dog is plain. Doctor Douglas’s dog is powerful. 3. Kot ministra To ćwiczenie podobne jest do poprzedniego. Zakładamy w nim jednak, że każda następna osoba, będzie dodawać cechę zaczynającą się od kolejnej litery alfabetu, a prócz tego doda imię kota, także rozpoczynające się od tej samej litery, co jego cecha. Zatem, powtarzane i modyfikowane przez uczniów zdanie może wyglądać tak: The minister’s cat is an active cat and his name is Andy. The minister’s cat is a brave cat and his name is Bob. The minister’s cat is a creepy cat and her* name is Camilla. (*możliwe są tego typu zmiany w strukturze zdania) The minister’s cat is a dreadful cat and his name is Denis. The minister’s cat is an elegant cat and his name is Ernest. The minister’s cat is a fat cat and his name is Felix. 4. Geometria wokół nas To ćwiczenie ma za zadanie uruchomić wyobraźnię uczniów i zdolność patrzenia na rzeczy pod nowym, innym kątem. Każdemu uczniowi rozdajemy obrazek z trzema figurami geometrycznymi (np. kółkiem, sześciokątem i trójkątem) w różnych kolorach. Należy opisać te figury w sposób nieoczywisty, czyli np. koło zostanie opisane jako piłka koszykowa albo nawet słońce, trójkąt jako znak drogowy, czy instrument muzyczny itp. Cały czas chodzi o to, aby zmienić sposób, w jaki postrzegamy świat wokół nas. 126 5. Przyciąganie przeciwieństw Wypisujemy przypadkową listę słów (np. ugly, night, down) i prosimy uczniów żeby zapisali pierwsze słowa o przeciwnym znaczeniu jakie przyjdą im do głowy. Do każdego z podanych słów uczniowie muszą dopisać minimum 3-4 przeciwieństwa. Np. dla słowa night przeciwieństwami mogą być day, shine, awake, bright. ĆWICZENIA ROZWIJAJĄCE WYOBRAŹNIĘ 6. Drugie życie przedmiotów Przy pomocy tego ćwiczenia dodajemy szczyptę twórczego myślenia do codzienności. Nauczyciel zbiera (albo prosi uczniów o pozbieranie i przyniesienie na zajęcia) 5 różnych przedmiotów (np. kubek, torba, butelkę, coś z biżuterii, spinacz, itp.) a następnie prosi uczniów, aby wymyślili inne niż powszechnie znane zastosowania dla tych przedmiotów. Chodzi o to, by te zastosowania były jak najbardziej twórcze. Na przykład: kubka można użyć pułapki na pająki a spinacz jako awangardowy kolczyk. 7. Obraz zbiorowy Uczniowie pracują w grupach czteroosobowych. Każda grupa otrzymuje kartkę i kredki. Pierwsza osoba w grupie rysuje coś na kartce i podaje kolejnej ta dorysowuje kolejny element i podaje dalej. Aby nieco utrudnić zadanie można ustalić limit czasu rysowania dla każdej osoby, np. na 5 sekund. Kiedy każdy z członków grupy narysował już swój element obrazka prosimy grupę, żeby przy pomocy trzech słów opisała swoje dzieło. 8. Zdrowe związki między słowami To ćwiczenie doskonale pobudza wyobraźnię. Nauczyciel podaje uczniom dowolne słowo – na przykład white i prosi, aby dobrali do niego inne słowa, które stworzą z nim dobrze znane albo po prostu logiczne i udane związki frazeologiczne. Na przykład: white shirt, white teeth, white snow, itd. 127 9. Tysiąc odpowiedzi To ćwiczenie polega na zadawaniu pytań, które zmuszają uczniów do myślenia. Każdy z uczniów wymyśla jak najdziwniejsze pytanie a następnie pozostali członkowie grupy muszą na nie odpowiadać, przy czym odpowiedzi nie mogą się powtarzać. Należy przede wszystkim zadawać pytania, które będą uruchamiały wyobraźnię i myślenie abstrakcyjne, na przykład: What comes to your mind when you think of green? Why don’t you keep an elephant at home? What is never black? Nauczyciel nie tylko pozwala ale wręcz wymaga od uczniów najdziwniejszych odpowiedzi, które będą świadczyć o tym, że uruchomili swoją wyobraźnię. 10. Co by było gdyby? Zadaniem dla uczniów jest dokończenie rozpoczętego zdania warunkowego jak w następującym przykładzie: If you were an animal, what animal would you be? Student 1: If I were an animal I’d be a cat because I like sleeping. Student 2 If I were an animal I’d be a eagle because I’d like to be able to fly. Student 3: If I were an animal I’d be a cat because I always go my own ways. Oczywiście nauczyciel może dowolnie zmieniać zdanie rozpoczynające ćwiczenie tak aby nie znudzić grupy. ĆWICZENIA KOMUNIKACYJNE 11. Dłoń, która mówi Uczniowie odrysowują na kartce papieru kontury swojej dłoni i wycinają ją a następnie na każdym palcu piszą słowo lub wyrażenie zgodnie 128 z poleceniami nauczyciela. Nauczyciel może uczniów poprosić o napisanie na palcach na przykład: tytułu ulubionej książki, imię osoby do której mają największe zaufanie, ulubiony kolor, nazwisko osoby znanej z telewizji, którą najbardziej lubią/poważają, zawodu jaki chcieliby wykonywać w przyszłości, itp. Kolejnym etapem tego ćwiczenia jest rozmowa w parach. Każdy z uczniów patrząc po kolei na palce swojej papierowej dłoni odczytuje hasła i rozwija je opowiadając i uzasadniając dlaczego akurat tę osobę, tytuł czy imię wybrał. 12. Wszystkie osoby lata Dzielimy uczniów na grupy według kryterium pory roku w której się urodzili. Każda grupa rysuje plakat z dużym kwiatem (projekt dowolny, pomysłowość i oryginalność mile widziana), którego środek jest wspólny, a każdy płatek należy do jednego z członków grupy. Każdy uczeń w „swoim” płatku rysuje to, co najbardziej lubi. W środku członkowie grupy rysują to, co lubią wszyscy. Po zakończeniu rysowania przechodzimy do prezentacji kwiatów. Można ją przeprowadzić na dwa sposoby: albo członkowie grupy opowiadają o swoich upodobaniach, albo – jeśli grupa już trochę się zna – pozostałe grupy próbują odgadnąć który płatek do kogo należy. 13. Wada staje się zaletą Każdy z uczniów anonimowo wypisuje na kartce trzy swoje wady, które uważa za najgorsze. Następnie wrzucamy wszystkie kartki do jednego pojemnika, mieszamy eby nie i uczniowie wylosować losują własnej. po jednej Kolejnym kartce – etapem pilnując tego jednak, ćwiczenia jest zastanowienie się jak można przekształcić każdą z wypisanych na wylosowanej kartce wad w zalety. Można tego dokonać albo uwypuklając warunki i okoliczności, w których opisane wady zaczynają działać na czyjąś korzyść, albo poprzez stopniową zmianę nasilenia wad tak, aby stały się zaletami. Ważnym celem tego ćwiczenia jest budowanie pozytywnego klimatu w grupie, zatem trzeba dopilnować aby transformacja wad w zalety była jak najpełniejsza i najgłębsza. 129 14. Powiedz mi co widzisz Ochotnik podchodzi do tablicy albo flipchartu. Nauczyciel przymocowuje mu na plecach obrazek (fotografię wyciętą z czasopisma, grafikę, rysunek) a pozostali uczniowie w grupie opisują po angielsku obrazek w taki sposób, żeby ochotnik jak najwierniej odwzorował go na tablicy. Kiedy grupa uzna, że zadanie jest zakończone, nauczyciel zdejmuje obrazek z pleców ochotnika i pokazuje mu dla porównania. TWÓRCZE ĆWICZENIA JĘZYKOWE 15. Od słowa do zdania Wybieramy krótki wyraz (np. dye, what) i polecamy uczniom pracującym w grupach ułożenie krótkich zdań, w których każdy kolejny wyraz będzie się zaczynał od kolejnych liter słowa. Jeśli słowem jest DYE, to zdanie ułożone przez uczniów może brzmieć: Did you eat? jeśli natomiast byłoby to WHAT, to uczniowie mogą ułożyć zdanie: Who has a torch? 16. Ukryte kolory W tym ćwiczeniu chodzi o to, aby zmienić utarty sposób postrzegania, oderwać się od stałych nawyków i spojrzeć na zdania i ciągi liter w wyrazach w inny sposób. Zadaniem uczniów jest odnalezienie w każdym zdaniu jednego ukrytego koloru. Zadanie to będzie łatwiejsze do wykonania, jeśli nie będziemy zwracać uwagi na przerwy pomiędzy wyrazami i znaki przestankowe. Dla tych, którzy nie potrafią się oderwać od swoich nawyków związanych z czytaniem, to zadanie może być trudne. Przykład: 1. Newspaper editors decided to go on strike. (Red) 2. The cab lacked proper brakes to stop at the intersection. (Black) 130 Zadanie: 1. A big, old, hungry dog appeared at our door every morning. 2. The cop persuaded him not to create a disturbance. 3. The Brazilian student Paulo lives around the corner from us. 4. You shouldn't let an upstart like him bother you. 5. He let out a big yell, owing to the injuries he received when he fell. 6. La Jolla venders decided to cut their prices in half. 7. Long rayon fabrics were loaded on the truck. 8. The Austrian physicist Wolfgang Pauli lacked the requisite documents to enter the U.S. 9. You shouldn't sell this fossil very cheaply because it is a rare specimen. 10. The new law hit everybody's pocketbook pretty hard. Rozwiązania: 1. Newspaper editors decided to go on strike. (Red) 2. The cab lacked proper brakes to stop at the intersection. (Black) Zadanie: 1. A big, old, hungry dog appeared at our door every morning. 2. The cop persuaded him not to create a disturbance. 3. The Brazilian student Paulo lives around the corner from us. 4. You shouldn't let an upstart like him bother you. 5. He let out a big yell,owing to the injuries he received when he fell. 6. La Jolla venders decided to cut their prices in half. 7. Long rayon fabrics were loaded on the truck. 8. The Austrian physicist Wolfgang Pauli lacked the requisite documents to enter the U.S. 9. You shouldn't sell this fossil very cheaply because it is a rare specimen. 10. The new law hit everybody's pocketbook pretty hard. 17. Najkrótszy łańcuch Nauczyciel podaje dwa przypadkowe hasła (np. Shakespeare i paper clip) a uczniowie szukają takiego łańcucha kolejnych skojarzeń, aby od angielskiego dramatopisarza dojść poprzez kolejne asocjacje do zwykłego spinacza 131 biurowego. Może to być np. Shakespeare – „Hamlet” – play – literature – writing – paper – stationery shop – office – paper clip. Ale można także utworzyć krótszy łańcuch, który także logicznie pokaże związki skojarzeniowe: Shakespeare – literature – paper – paper clip. 18. Trigramy / tribondy Ćwiczenie polega na znalezieniu słowa, które kojarzy się z trzema innymi, pozornie odległymi od siebie wyrazami. Podajemy uczniom kilka zestawów składających się z trzech słów i prosimy o znalezienie czwartego, które będzie wspólnym skojarzeniem dla nich. Na przykład: 1. car – tree – elephant trunk 2. days – continents – seas seven 3. eyes – eggs – laundry whites 4. 5. bagels – buttons – blue holes ring whales 6. onion – olympic – wedding 7. lennon – wayne – kennedy john board black – darts – skate Kiedy uczniowie przećwiczą skojarzenia, możemy poprosić, by w grupach przygotowali podobne ćwiczenie dla innych grup. Opracowano na podstawie pomysłów własnych, oraz: E.Nęcka , Trening twórczości, Gdańsk, 2005 R. Fisher, Games for Thinking, Oxford, 2005 A.Bubrowiecki, Sekrety kreatywnego myślenia, Gliwice, 2008 http://www.buzzle.com/articles/creative-thinking-activities-and-exercises.html 132 Siedem kroków w PBL – wskazówki dla nauczycieli przystępujących do realizacji projektu 1. Wybór modułu projektowego Pierwszym krokiem nauczyciela jest wybranie jednego z dziesięciu proponowanych modułów tematycznych np. Moduł 1 – Moda. Nauczyciel może na tym etapie uwzględnić preferencje grupy, z którą będzie pracować, z drugiej jednak strony chcemy podkreślić, że każdy z proponowanych modułów może być wykorzystany w ciekawy sposób z dowolną grupą młodzieży tak by wzbudzić pozytywne emocje i zainteresowanie uczniów. Przed rozpoczęciem pracy z uczniami nauczyciel powinien zapoznać się z proponowanymi przez autorki w „Programie zajęć pozaszkolnych z języka angielskiego” celami operacyjnymi, kluczowymi pojęciami, propozycją materiału nauczania (z zakresu gramatyki i słownictwa oraz form wypowiedzi), zakładanymi osiągnięciami uczniów oraz proponowanymi tematami projektów. Należy jednak podkreślić, że sugestie te są jedynie przykładowe, a nauczyciel może je poszerzyć o własne pomysły, lub wybrać tylko niektóre z nich. Na tym etapie pomocne w pracy nauczyciela mogą być arkusze planowania (np. Planning the Project-teacher – załączone poniżej), które pomogą w zaplanowaniu wszystkich obszarów pracy w ramach jednego projektu. 2. Wybór tematu projektu Po przedstawieniu uczniom zakresu tematycznego, którym będą się zajmować, nauczyciel przystępuje do pracy z uczniami nad zawężeniem go do konkretnego tematu projektu. W tym celu może wykorzystać: tekst sterujący, film, listening, które to formy następnie wywołają dyskusję. W naturalny sposób na tym etapie powinny pojawić się również ćwiczenia wprowadzające materiał nauczania (gramatyczny i leksykalny) wybrany w poprzednim etapie. Zakończeniem tej części pracy powinno być sformułowanie tematu lub tematów projektów nad którymi uczniowie będą pracować. Na przykład, po przeczytaniu tekstu sterującego do modułu I (Clothes Psychology: What Your Clothing Tells Others About Who You Are and Who You Want to Be) uczniowie mogą zdecydować, że chcą pracować nad problemem związku 133 pomiędzy wyglądem zewnętrznym a osobowością i wyznawanymi poglądami. Ten problem przedstawiony jest w temacie do pierwszego projektu w module Moda: Jak poprzez swój wygląd zewnętrzny ludzie wyrażają swoją osobowość, poglądy, przekonania? 3. Sformułowanie pytań szczegółowych Nauczyciel już wie jaki będzie temat / tematy projektów nad którymi chcą pracować uczniowie, musi teraz skłonić ich do sprecyzowania szczegółowych pytań do tematu projektu, na podstawie których będą mogli zaplanować konkretne zadania do wykonania. Na tym etapie pracy uczniowie powinni dobrać się w grupy / pary, które będą pracować nad rozwiązaniem danego problemu wyrażonego w pytaniu szczegółowym. Na przykład, uczniowie, którzy wybrali opisany w poprzednim punkcie temat projektu mogą sformułować dla siebie następujące pytania szczegółowe: 1. Jaki jest związek pomiędzy cechami naszej osobowości a tym jak się ubieramy? 2. W jaki sposób ludzie mogą wyrażać swoje przekonania społeczne / polityczne za pomocą elementów ubioru lub wyglądu zewnętrznego? 3. Po czym poznajemy członków subkultur: Goths i Emo? 4. Dlaczego ludzie decydują się na bolesne lub niebezpieczne formy ozdabiania ciała? 5. Dlaczego formy odzieży damskiej i męskiej upodabniają się do siebie? Na tym etapie pracy niezwykle ważne jest, aby nauczyciel nie dopuścił do sytuacji, w której uczniowie formułują swoje pytanie szczegółowe w nieprawidłowy (= nieproblemowy) sposób. Na przykład niedopuszczalna jest forma: Zrobimy projekt o tatuażach gdyż nie zawiera ona w sobie elementu problemowego. W tym przypadku należy skłonić uczniów do przeformułowania ich pomysłu w taki sposób aby stanowił wyraźny problem do rozwiązania, np. Dlaczego ludzie decydują się na bolesne lub niebezpieczne formy ozdabiania ciała? 4. Zdefiniowanie zadań projektowych Następnym etapem pracy powinno być zdefiniowanie zadań, jakie uczniowie będą wykonywać aby rozwiązać problem sformułowany 134 w pytaniu szczegółowym. Poniżej przedstawione są przykładowe zadania projektowe do każdego z przedstawionych w poprzednim punkcie przykładowych pytań szczegółowych. 1. Zaprezentowanie w formie, artykułu związku pomiędzy różnymi cechami osobowości a wyborem wizerunku (ubiór, biżuteria, makijaż, kolorystyka) 2. Przedstawienie w formie pokazu mody z komentarzem związku pomiędzy wyglądem zewnętrznym a wyznawanymi przekonaniami politycznymi, społecznymi, religijnymi, etc. 3. Przedstawienie w formie wystawy zdjęć z opisem cech wyróżniających Goths i Emo. 4. Analiza czynników wpływających na podjęcie decyzji o wykonaniu tatuażu z uwzględnieniem tradycji różnych kultur i trendów popularnych współcześnie w formie artykułu ilustrowanego zdjęciami. 5. Analiza czynników odpowiadających za zanikanie różnic pomiędzy stylem mody damskiej i męskiej – rozwojem trendu „unisex” w formie prezentacji PowerPoint. 5. Planowanie kolejnych etapów pracy Na tym etapie pracy rolą nauczyciela jest już tylko monitorowanie i koordynowanie sposobu w jaki poszczególne grupy uczniów zaplanują kolejne kroki prowadzące do rozwiązania wybranego problemu i przedstawienia produktu końcowego. Warto zachęcić uczniów do skorzystania z arkusza planowania (np. załączony poniżej Planning in groups), który pomoże w zorganizowaniu pracy w taki sposób aby wszyscy członkowie grupy znali swoje zadania, terminy ich wykonania i czuli się odpowiedzialni za całość projektu. 6. Prezentacja wyników pracy. W metodzie PBL uczniowie realizują projekt edukacyjny nie dla uzyskania określonego produktu, ale dla rozwiązania problemu, które prowadzi do zdobycia nowej wiedzy i rozwijania umiejętności planowania i pracy w grupie. Mimo to, oczywistym zwieńczeniem procesu rozwiązywania problemu musi być prezentacja osiągniętych wyników w wybranej przez uczniów formie. Ten etap jest ważny przede wszystkim dla uczniów, 135 gdyż daje im poczucie dobrze wykonanego zadania, może być źródłem satysfakcji, dumy z osiągniętego sukcesu i uznania nauczyciela i rówieśników, oraz motywacji do dalszej pracy. 7. Ewaluacja Proces ewaluacji powinien przebiegać dwutorowo: nauczyciel, który jest koordynatorem prac i doradcą będzie oceniał uczniów na podstawie obserwacji ich działań i ich efektu w postaci produktu końcowego. Może do tego wykorzystać załączony poniżej przykładowy arkusz Evaluation of Individual Student lub opracować własne metody ewaluacji. Oceniając pracę uczniów nauczyciel bierze pod uwagę zarówno czynniki językowe jak i pozajęzykowe. Oprócz – co oczywiste przy projektach językowych - poprawności gramatycznej i leksykalnej wypowiedzi oraz stopnia zaawansowania używanego języka, nauczyciel będzie także oceniał stopień zaangażowania w projekt, umiejętność współpracy z grupą (dobra komunikacja pomiędzy członkami grupy, rozwiązywanie konfliktów, przyjmowanie konstruktywnej krytyki) i organizacji pracy (rozdzielanie zadań, wyznaczanie i dotrzymywanie terminów, dokładność, dbałość o szczegóły), twórcze myślenie, umiejętność analizowania i łączenia faktów, zdolność dostrzegania powiązań pomiędzy różnymi elementami, inicjatywę. Równolegle, uczniowie dokonują samooceny działań własnych i całej grupy. Samoocena uczniów powinna skupić się na porównaniu zaplanowanych działań z ich faktycznym wykonaniem i refleksją nad tym, co udało się zrobić, napotkanymi trudnościami (zarówno w obszarze językowym, tematycznymi jak i pracy w grupie). Załączone tabele do samooceny (Weekly evaluation, oraz Group Self-Evaluation Sheet) należy potraktować jak propozycje od autorów – można je dowolnie zmieniać i uzupełniać. 136 Spis treści Wstęp ……………………………………………………………………… 3 Metoda projektu …………………………………………………………… 6 MODUŁY PROJEKTOWE ………………………………………………… 13 I. Moda (Modnie... - to znaczy jak?) .......................................................... 14 II. Ekologia (Życie w zgodzie z naturą) .................................................... 24 III. Zakupy (Jak przyjemnie jest wydawać pieniądze!) ............................ 33 IV. Terroryzm (Wojna i pokój) ................................................................... 43 V. Pogoda (Klęski żywiołowe) .................................................................. 52 VI. Religie (Święta w różnych religiach) ................................................... 61 VII. Książki (Książki które czytamy) .......................................................... 70 VIII. Muzyka (Muzyka moja miłość) .......................................................... 79 IX. Sztuka (Komu potrzebna jest sztuka?) .............................................. 87 X. Turystyka (Podróże kształcą) .............................................................. 96 Opis projektów nagrodzonych w konkursach powiatowych…………. 108 Ćwiczenia i gry do wykorzystania w różnych modułach…………….. 121 Bank pomysłów…………………………………………………………… 124 Siedem kroków w PBL – wskazówki dla nauczycieli…………………. 133 Materiały do oceny i ewaluacji ………………………………………….. 138 137
